(EBOOK) BÀI GIẢNG KỸ THUẬT TRỒNG NẤM, THS. NGUYỄN BÁ HAI, TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

TRѬӠ1*ĈҤ,+Ӑ&1Ð1*/Æ0+8ӂ
DӴÈ1+Ӧ37È&9,ӊ71$0– HÀ LAN
BÀI GIҦ1*
KӺ7+8Ұ775Ӗ1*1Ҩ0
NgѭӡL biên soҥQ: ThS. NguyӉQ Bá Hai
HuӃ, 08/2009
http://www.ebook.edu.vn
MӨ&/Ө&
Trang
Bài I. MӢĈҪ8
,6ѫOѭӧFOӏFKVӱQJKӅWUӗQJQҩPăQ ..........................................................................1
II. Ý nghƭDFӫDQҩPăQWURQJÿӡLVӕQJFRQQJѭӡL ......................................................1
Bài II. SINH HӐ&1Ҩ0

I. Hình thái.......................................................................................................................3
II. HӋWKӕQg phân loҥLnҩP ............................................................................................4
III. Sinh lý nҩP ...............................................................................................................9
Bài III. TҤ2*,Ӕ1*9À TӖ175Ӳ*,Ӕ1*1Ҩ018Ð,75Ӗ1*

I. TҥRJLӕQJYà tӗQWUӳJLӕQJFҩS .............................................................................6
II. Làm giӕQJYà nhân giӕQJFҩS...............................................................................8
,,,&ѫVӣYұWFKҩWSKòng nuôi cҩ\JLӕQJ .................................................................... 9
Bài IV. KӺ7+8Ұ775Ӗ1*0Ӝ76Ӕ/2ÀI NҨ0Ă13+Ә%,ӂ1

I. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPPӥAgaricus)........................................................................20
II. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPVò (Pleurotus).......................................................................24
III. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPUѫPVolvariella)................................................................28
IV. KӻWKXұWUӗQJ0ӝFQKƭAuricularia)..................................................................33
V. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPKѭѫQJLentinus) .................................................................37
VI. KӻWKXұWtrӗQJPӝWVӕORài nҩPNKiF ..................................................................41
1. Ngân nhƭTremella fuciformis Berk.)...............................................................41
2. NҩPSKLӃQWtPStropharia rugoso anmilata).................................................42
3. NҩPPDÿ{QJFlammulina velutipes)...........................................................44
Bài V. THU HÁI, CҨ7*,Ӳ9À CHӂ%,ӂ11Ҩ0

I. Thu hái nҩP ...............................................................................................................47
II. CҩWJLӳQҩP ..............................................................................................................47
III. ChӃELӃQQҩP ..........................................................................................................49
http://www.ebook.edu.vn 0
Bài I
MӢĈҪ8
,6ѫOѭӧFOӏFKVӱQJKӅWUӗQJQҩPăQ
Tӯ WKӡL WLӅQ Vӱ FRQ QJѭӡL ÿã biӃW KiL OѭӧP QҩP WURQJ WKLên nhiên làm thӭF
ăQ 7KӡL +\OҥSFәÿҥL QҩPOX{QOX{QFKLӃP YӏWUtGDQK GӵWURQJWKӵFÿѫQFӫDFiF
buәL\ӃQWLӋF
ViӋF WUӗQJ QҩP ăQ ÿѭӧF FRQ QJѭӡL WLӃQ KjQK FiFK ÿk\ NKRҧQJ WUên 2000
QăPӢ SKѭѫQJĈ{QJ QKѭ 7UXQJ4XӕF1KұW%ҧQ ViӋW1DPFRQQJѭӡLELӃWWUӗQJ
nҩP KѭѫQJ Yj QҩPUѫPFiFKÿk\ NKRҧQJQăP Ӣ SKѭѫQJ 7k\WKHR $WKQDQV
viӋFWUӗQJQҩPăQÿѭӧFEҳWÿҫXYào thӃNӹWKӭ,,,
ThӡL NǤ 7UXQJ Fә ӣ FKkX ÆX FǊQJ QKѭ FiF QѫL NKiF NKRD KӑF QyL FKXQJ
cǊQJ QKѭ QҩP KӑF QyL ULêng hҫX QKѭ Eӏ TXên lãng. TӟL NKRҧQJ JLӳD WKӃ Nӹ ;9,,
(1650) nhӳQJ QJѭӡL ӣ QJRҥL { 3DUL EҳW ÿҫX WUӗQJ QҩP Pӥ WKì nҩP ăQ OҥL WUӣ WKành
nguӗQ WKӵF SKҭP TXDQ WUӑQJ 3KiS Oj QѭӟF ÿѭӧF FRL Oj ÿӝF TX\ӅQ YӅ F{QJ QJKLӋS
sҧQ [XҩW QҩPPӥFKRWӟLÿҫXWKӃ Nӹ ;;Mãi tӟLFXӕLWKӃ Nӹ ;,; Yà nhӳQJ
thұS Nӹ YӯD TXD FRQ QJѭӡL PӟL EҳW ÿҫX YӟL QKӳQJ WKăP Gò trӗQJ FiF ORài nҩP ăQ
NKiFÿһFELӋWOà các loài nҩPVӕQJWUên gӛ
SҧQ [XҩW QҩP ăQ WUên thӃ JLӟL ÿDQJ QJày càng phát triӇQ PҥQK PӁ Ӣ QKLӅX
QѭӟF SKiWWULӇQ QKѭ +j/DQ, Pháp, Italia, NhұW%ҧQ0ӻĈӭFQJKӅWUӗQJ QҩPÿã
ÿѭӧFFѫJLӟLKRiFDRWӯ NKkX[ӱlý nguyên liӋXÿӃQWKX KiLFKӃ ELӃQQҩPÿӅX GR
máy móc thӵF KLӋQ &iF NKX YӵF FKkX È QKѭ ĈjL /RDQ 7UXQJ 4XӕF 0DODL[LD
Indonexia, Singapo, TriӅX 7Lên, Thái Lan... nghӅ WUӗQJ QҩP FǊQJ SKiW WULӇQ UҩW
mҥQKPӁ
Các loài nҩP ăQÿѭӧF QX{LWUӗQJSKә ELӃQ KLӋQQD\WKXӝFFiFFKL1ҩP Pӥ
(Agaricus), NҩP KѭѫQJ Lentinus), NҩP UѫP Volvariella), NҩP Vò (Pleurotus),
MӝFQKƭAuricularia)... cӫDQJành NҩPÿҧPBasidiomycota).
II. Ý nghƭDFӫDQҩPăQWURQJÿӡLVӕQJFRQQJѭӡL
Ngày nay vӟL Vӵ ÿәL PӟL WURQJ TXDQ QLӋP YӅ Vӵ GLQK GѭӥQJ ÿ~QJ FiFK Yà
hӧSlý là không cҫQQKLӅXQăQJOѭӧQJNK{QJFҫQPDQJWUên mình mӝWOѭӧQJPӥGӵ
trӳ NK{QJ FҫQ WKLӃW Pà là cҫQ QJXӗQ GLQK GѭӥQJ VLQK KӑF Fy JLi trӏ FDR WKtFK KӧS
vӟL FRQ QJѭӡL ÿDQJ JLҧP GҫQ ODR ÿӝQJ Fѫ EҳS Yj ÿDQJ JLD WăQJ KRҥW ÿӝQJ WUt WXӋ
VӟL\êu cҫX YӅQJXӗQGLQK GѭӥQJQKѭ Yұ\WKì nҩPFyWKӇÿyQJ YDLWUò hӃWVӭFTXDQ
trӑQJFKRFRQQJѭӡL
- 7UѭӟF KӃW QҩP Oà nguӗQ GLQK GѭӥQJ Fy JLi WUӏ FDR Whích hӧS FKR FRQ
QJѭӡL 7URQJTXҧWKӇ QҩPWѭѫLKjPOѭӧQJ QѭӟFWӟLFKҩWNK{FKӍFy-12%.
+jPOѭӧQJ SURWHLQWKD\ÿәLWXǤWӯQJORài nҩP NKiF QKDXWKҩS QKҩWOà mӝFQKƭ-
9%) và cao nhҩWOà nҩPPӥ 7URQJWәQJOѭӧQJ D[LWDPLQFӫD QҩPWKì có tӟL
15 - 40% là các axit amin không thay thӃ- 35% là các axit amin tӵ GR /ѭӧQJ
chҩWEpRWURQJQҩPUҩWWKҩS NKRҧQJ- 20% (nҩP PӥFKӍ- 8%). NҩPWѭѫLFKӭD
KjP OѭӧQJ JOX[LW NKi FDR - WURQJ ÿy Fy ÿѭӡQJ SHQWR]D [LOR]D ULER]D
hexoza (glucoza JDODFWR]D PDQR]D GL[DFFDULW VDFFDUR]D ÿѭӡQJ DPLQ ÿѭӡQJ
UѭӧXPRQLWROD YjLRVLWRODKjPOѭӧQJFKҩW [ѫ NKRҧQJ- ĈһF ELӋWWURQJ
nҩP FKӭD UҩW QKLӅX YLWDPLQ %1, B2, B6, B12, D2, H, PP, C...) và muӕL NKRiQJ &D
K, P...). Trong nҩP Fòn có các chҩW WKѫP FiF FKҩW Fy KRҥW WtQK VLQK KӑF Oàm nên
nhӳQJKѭѫQJYӏULêng biӋWYà hҩSGүQFKRFRQQJѭӡL
Tóm lҥL QҩP Fy OѭӧQJ ÿҥP WKҩS KѫQ ÿӝQJ YұW QKѭQJ FDR KѫQ WKӵF YұW
QJKqRQăQJOѭӧQJQKѭQJ JLjX YLWDPLQ Yj PXӕLNKRiQJWKtFKKӧS YӟL QKXFҫX GLQK
dѭӥQJFӫDFRQ QJѭӡLWURQJJLDLÿRҥQ KLӋQQD\QKҩWOà vӟLQKӳQJQJѭӡLOàm viӋFWUt
óc, ít vұQÿӝQJ
- MӝW ê QJKƭD KӃW VӭF TXDQ WUӑQJ FӫD QҩP Oà làm thuӕF FKӳD EӋQK 7ӯ WKӡL
trung cәFRQ QJѭӡLÿã biӃWVӱGөQJQҩP Polyporus populinus làm thuӕFFҫPPiX
chӳD EӋQK ODR SKәL Wê thҩS Yàng da, phù thǊQJ GR WURQJ QҩP FKӭD D[LW
agarichinic). Bào tӱ FӫD QҩP Fungus bovista ÿѭӧF GQJ ÿLӅX WUӏ FiF YӃW WKѭѫQJ
nһQJ Yà cҫP PiX VDX Pә 1ҩP QҩP Fӓ WUDQK Agaricus campestris ÿѭӧF Gùng
chӳD EӋQK ÿiL ÿѭӡQJ UҳQ FҳQ 0ӝF QKƭ nҩP WDL PqR ÿѭӧF QJѭӡL SKѭѫQJ ÿ{QJ
dùng làm thuӕFFKӳD EӋQKOӷWiR EyQURQJ KX\ӃWNҩP SKөFOLQKPoria cocos) có
tác dөQJ DQ WKҫQ 1ҩP OLQK FKL Ganoderma lucidum) chӳD PөQ QKӑW *ҫQ ÿk\
QJѭӡLWDFòn nhҳFÿӃQNKҧQăQJFKӳDEӋQKXQJWKѭFӫDQҩPÿһFEiӋWOà cӫDFiFORài
Fomes fomentarius, Fomitopsis anosa, Inonotus obliquus và Phellinus igniarius).
Các tác giҧ 1KұW %ҧQ ÿã có kӃW TXҧ YӅ WiF GөQJ FKӳD XQJ WKѭ OjP JLҧP OѭӧQJ
cholesterol trong máu cӫD QҩP KѭѫQJ Lentinus edodes). PhҫQ OӟQ FiF NKiQJ VLQK
hiӋQÿѭӧFFRQQJѭӡLVӱGөQJOà do chiӃW[XҩWWӯQҩPví dͭ penicilin, streptomicin,
tetracilin...).
- MӝW PһW UҩW ÿiQJ NӇ FӫD QҩP Oà giҧL TX\ӃW QJXӗQ WKӭF ăQ FKR FKăQ QX{L
1JѭӡLWDFyWKӇFKRWKrP YjRUѫPUҥ PӝWVӕFKҩWÿҥPÿѫQ JLҧQVDXÿyFKRUѫPUҥ
lên men và cuӕLFùng cҩ\QҩPYào. SӧLQҩPPӑF[X\ên suӕWJLiWKӇWURQJYòng 14 -
21 ngày và trӣWKành “ṋPWKͱFăQFKRY̵WQX{L´FyPLWKѫPGӉVӱGөQJ&ǊQJFy
thӇFҩ\ YjRUѫPUҥPӝWVӕORài nҩP PӑFWUên gӛ QҩPVӁSKkQKXӹ[HQOXOR]DWKành
nhӳQJFKҩWcó giá trӏQKѭÿҥPGӉWLêu, các vitamin... rӗLVӱGөQJOàm thӭFăQFKRYұW
nuôi.
- NҩPFyYDLWUò quan trӑQJÿӕLYӟLQJKӅWUӗQJUӯQJ&KRWӟLQD\FK~QJWDÿã
biӃWFyKjQJWUăPORjLQҩPăQFyTXDQ KӋFӝQJVLQK YӟLQKLӅXORài thӵF YұWEұFFDR
bao gӗPFiFFk\ Jӛ rӯQJFk\ ăQ TXҧFk\FҧQKFk\WKXӕFFǊQJ QKѭFiFFk\OѭѫQJ
thӵF1ҩPJL~SFKRWKӵF YұWOҩ\ÿѭӧFQѭӟF Yà muӕL NKRiQJFòn thӵF YұWFXQJFҩS
cho nҩPWKӭFăQ KӳXFѫ1KLӅXORài nҩPFyNKҧ QăQJWҥRUӉQҩPÿѭӧFOLӋWYào loҥL
nҩP ăQ TXê JLi QҩP Amanita caesarea - nҩP YXD Yà nҩP Tuber melanosporum).
MӝWWURQJ QKӳQJ ELӋQ SKiSNӻWKXұWWUӗQJUӯQJTXDQWUӑQJ QKҩWӣ QKӳQJ YQJÿҩW
hoang mҥFKD\ÿӗLQ~LWUӑFOà trӗQJWK{QJÿӇFKӫÿӝQJWҥRUDUӉQҩPFӝQJVLQK
- MһWNKiFSKiWWULӇQQJKӅWUӗQJQҩPOà góp phҫQWtFKFӵc giҧLTX\ӃWFiFSKӃ
thҧLWURQJ Q{QJ QJKLӋSOkP QJKLӋS Yà công nghiӋSWUrQFѫVӣÿy JyS SKҫQ EҧR YӋ
P{LWUѭӡQJ Yà xác lұSFkQ EҵQJVLQKWKiLFKR P{LWUѭӡQJVӕQJFӫDFRQ QJѭӡL +ѫQ
mӝWQӱDWәQJOѭӧQJVLQK NKӕLGRFk\WҥRUDOà phӃWKҧLQKѭUѫPUҥWKkQFky, lá cây,
cành hoһF JӕF UӉ Yà cҧ QKӳQJ SKӃ OLӋX FӫD QKӳQJ TXi WUình nông lâm và công
nghiӋS &K~QJ Oà nhӳQJ FKҩW WKҧL FKѭD ÿѭӧF Vӱ GөQJ Yj Fy QJX\ Fѫ Oj QKӳQJ WiF
nhân gây ô nhiӉP P{L WUѭӡQJ VӕQJ FӫD FRQ QJѭӡL +LӋQ QD\ FRQ QJѭӡL ÿã xây
dӵQJF{QJQJKӋQXôi trӗQJQҩPăQWKtFKKӧSWUên các phӃWKҧLQày.
Bài II
SINH HӐ&1Ҩ0
I. Hình thái nҩP

1. Th͋GLQKG˱ͩQJ
&ѫWKӇ QҩPNK{QJ SKҧLOà “cây ṋP´ hay “cái ṋP´ mà chúng ta nhìn thҩ\
KjQJQJj\&ѫWKӇQҩPOà hӋVӧLQҩPmycelium) gӗPQKӳQJVӧLQҩPFyNtFKWKѭӟF
hiӇQ YLSKkQ QKiQK, mӑFOHQOӓLWURQJJLiWKӇJӛOiPөFUѫPUҥ KD\ÿҩWPùn...).
Trong hӋ VӧL PӛL VӧL QҩP hyphae) có hình ӕQJ SKkQ QKiQK YӟL Pàng rҳQ FKҳF
bao bӑF FKӭD QӝL FKҩW Eên trong và có thӇ Fy KRһF NK{QJ Fy YiFK QJăQ +Ӌ VӧL
không YiFKQJăQWKѭӡQJOà sӧLÿѫQEjRFKӭD QKLӅXQKkQKӧS Eào). HӋVӧLFyYiFK
QJăQWҥRWKành nhiӅXWӃEjRÿѭӧFJӑLOà sӧLÿDEào.
9iFKQJăQFӫDVӧLQҩPPàng ngang tӃEào) có cҩXWҥRJLӕQJPàng nguyên
sinh chҩW QKѭQJ Fy PӝW Oӛ WKӫQJ ӣ JLӳD Fy WKӇ Oӛ WKӫQJ ÿѫQ JLҧQ KRһF Oӛ WKӫQJ
phӭFWҥSFyQҳSÿұ\
MӝW Vӕ ORài nҩP WURQJ QKӳQJ ÿLӅX NLӋQ QKҩW ÿӏQK VӧL QҩP EӋQ FKһW OҥL YӟL
nhau tҥR Qên nhӳQJ ELӃQ GҥQJ QKѭ WKӇ Kình rӉ KRһF KҥFK QҩP 7KӇ Kình rӉ GR FiF
sӧL QҩP [ӃS VRQJ VRQJ Yà bӋQ OҥL YӟL QKDX Fy ÿѭӡQJ NtQK Wӯ YjL PP ÿӃQ FP Yà
chiӅX Gài có thӇ ÿҥW WӟL Yài chөF PpW 5Ӊ QҩP Fy VӭF FKӕQJ FKӏX WӕW YӟL ÿLӅX NLӋQ
khҳF QJKLӋWFӫDP{LWUѭӡQJ +ҥFK QҩPOjFѫ TXDQ QJKӍÿD Eào cӫD QKLӅXORài nҩP
Fy NtFK WKѭӟF Wӯ Yài mm cho tӟ Yài chөF FP. HҥFK QҩP Fy FҩX WҥR JӗP OӟS Yӓ
ngoài là nhӳQJ WӃ Eào có màng dày, bên trong là nhӳQJ WӃ Eào màng mӓQJ +ҥFK
nҩPFǊQJOà tәFKӭFFyNKҧ QăQJFKӕQJFKӏXWӕW YӟLÿLӅX NLӋQ NKҳF QJKLӋWFӫDP{L
WUѭӡQJ
2. C̭XWU~FW͇Eào ṋP
Màng tӃ Eào nҩP Fy WKành phҫQ SKӭF WҥS Yj Fѫ EҧQ NKiF QKDX ӣ FiF nhóm
nҩPNKiFQKDX
Bên cҥQK QKӳQJ WKành phҫQ FKtQK ӣ WӯQJ QKyP QҩP Pàng tӃ Eào còn có
caloza (hӧS FKҩW JLӕQJ OLJQLQ Yà các hӧS FKҩW NKiF 7URQJ WKành phҫQ FҩX WҥR
màng tӃ Eào nҩP NK{QJ EDR JLӡ FKӭD ÿѫQ ÿӝF PӝW FKҩW Qào mà luôn luôn gӗP
nhiӅXFKҩWOàm thành mӝWSKӭFKӋ
B̫QJ7Kành ph̯QFͯDPàng t͇Eào các nhóm ṋPNKiFQKDX
THÀNH PHҪ1HÓA NHÓM PHÂN LOҤ, NҨ0ĈҤ,',ӊ1
+ӐC CӪ$0ÀNG
I. Xenluloza glycogen Acrasiales Polysphondylilum
II. Xenluloza glic Comycetes Phytophthora
II. Xenluloza - ChitinHyphochytridiomycetes Rhigidiomyces
IV. Chitin - Chitosan Ygomycetes Mucor, Phycomyces
Chytridiomycetes Allomyces
V. Mannan glucan Hemiascomycetes Candida
VI. Chitin - Mannan Heterobasidiomycetes Rhodotorula
VII. Galactoza nine - Trichomycetes Amoebidium
Galactoza polymers
Bên trong màng là tӃ Eào chҩW Yà nhân. Nhân gӗP KҥFK QKkQ Yà sӧL QKLӉP
sҳF WҥR Qên thӇ QKLӉP VҳF WURQJ TXi WUình phân chia tӃ Eào. Trong tӃ Eào chҩW Fy
các bào quan giӕQJQKѭPӑLWӃEào có nhân chính thӭFNKiFӢQKӳQJWӃEào già có
không bào lӟQFiFKҥt dӵWUӳGҫXPӥFǊQJOӟQKѫQ
II. HӋWKӕQJSKkQORҥLQҩP
6˯O˱ͫF+͏WK͙QJJLͣL1̭P
HӋ WKӕQJ JLӟL 1ҩP Mycetalia - Fungi ÿѭӧF WUình bày kӻ WURQJ FiF JLiR
trình vӅ +ӋWKӕQJKӑF QҩPÿһF ELӋWWURQJFXӕQ1ҩPOӟQӣ 9LӋW 1DPWұS ,7UӏQK
Tam KiӋWYà cuӕQ 6LQK KӑF Yà kӻWKXұWWUӗQJ QҩPăQ7UӏQK 7DP.LӋWFKӫ
biên), 1986). Tài liӋXQày chӍÿӅFұSNKiLTXiW YӅJLӟL1ҩPFKӫ\ӃX JLӟLWKLӋX YӏWUt
phân loҥLFӫDPӝWVӕORài nҩPăQÿDQJÿѭӧFQX{LWUӗQJSKәELӃQ
GiӟL1ҩPMycetalia - FungiÿѭӧFFKLDOàm 4 giӟLSKө*LӟLSKө1ҩPQKҫ\
- Gymnomycetoida; giӟL SKө 1ҩP WҧR - Phycomycetoida; giӟL SKө Restomycetoida
và giӟLSKө1ҩPWKұW- Eumycetoida.
1.1. GiͣLSKͭ1̭PQK̯\- Gymnomycetoida.
GiӟLSKө1ҩPQKҫ\- GymnomycetoidaFyÿһFÿLӇPFѫWKӇOà mӝWNKӕLFKҩW
nguyên sinh lӟQ GҥQJFӝQJEào, có màu vàng hoһFPàu hӗQJNtFKWKѭӟFFyWKӇWӟL
vài dm, di chuyӇQ JLӕQJ QKѭ GLFKX\ӇQFӫD DPtS1ҩPQKҫ\ SKkQ EӕӣQKӳQJ QѫL
ҭPWKҩS, tӕLWăPQKѭKӕFFk\PөFYӓFk\
1.2. GiͣLSKͭ1̭PW̫R- Phycomycetoida.
GiӟL SKө 1ҩP tҧR - Phycomycetoida Fy ÿһF ÿLӇP Oj JLDL ÿRҥQ GLQK GѭӥQJ
dҥQJVӧLNK{QJFy YiFKQJăQVӕQJEiP Yà chӍ Kình thành vách ngăQNKLWҥRQrQFѫ
quan sinh sҧQ *LӟL SKө Qày chӍ JӗP PӝW QJành Phycomycota và mӝW OӟS
Phycomycetes, sӕQJ KRҥL VLQK SKkQ Eӕ Fҧ GѭӟL QѭӟF Yà trên cҥQ Jk\ EӋQK FKR
trӭQJFi Yà cá con. MӝWVӕWiFJLҧWiFK JLӟLSKөQày ra khӓLJLӟL QҩPQKѭQJÿDVӕ
vүQÿӇWURQJJLӟLQҩP
1.3. GiͣLSKͭ5HVWRP\FHWRLGD
GiӟLQày gӗPQKӳQJQҩPÿѫQEjRӣQѭӟFKRһFӣFҥQVӕQJ KRҥLVLQKKD\Nê
VLQKWUrQFѫWKӇWҧRKRһFWKӵF YұW EұFFDR *LӟL SKө Restomycetoida gӗPQJành:
ngành nҩP PӝW WLên mao dính ӣ SKtD WUѭӟF - Hyphochytridiomycota, ngành
Plasmodiophoromycota và ngành NҩPO{QJ- Trichomycota.
1.4. GiͣLSKͭ1̭PWK̵W- Eumycetoida.
GiӟL SKө 1ҩP WKұW - Eumycetoida có thӇ GLQK GѭӥQJ ÿLӇQ Kình là dҥQJ VӧL
SKkQ QKiQKFy YiFKQJăQKRһFNK{QJPàng tӃ Eào gӗPFKӫ \ӃXOà kitin, sinh sҧQ
vô tính bҵQJ Eào tӱ VLQK VҧQ KӳX WtQK EҵQJ QKLӅX Kình thӭF NKiF QKDX 1ҩP WKұW
nguyên thuӹVӕQJӣQѭӟF, còn tiӃQKRiFDRKѫQWKì sӕng ӣFҥQ
GiӟL SKө 1ҩP WKұW ÿѭӧF FKLD Oàm mӝW Vӕ QJjQK QKѭ VDX QJjQK 1ҩP PӝW
tiên mao dính ӣ SKtD VDX - Chytridiomycota, ngành NҩP WLӃS KӧS - Zygomycota,
ngành NҩPPHQ- Endomycota, ngành NҩP QDQJ- Ascomycota và ngành NҩPÿҧP
(NҩPJLi- Basidiomycota.
Trong các ngành cӫD JLӟL SKө 1ҩP WKұW WKì ngành NҩP ÿҧP 1ҩP JLi -
Basidiomycota) vӟLê QJKƭD QX{LWUӗQJOjQJjQKÿDQJÿѭӧFTXDQWkPKѫQFҧ&K~QJ
ta giӟLWKLӋXFKLWLӃWKѫQYӅKӋWKӕQJQJành NҩPÿҧP1ҩPJLi
6˯O˱ͫF+͏WK͙QJQJành ṊPÿ̫P- Basidiomycota.
Ngành NҩP ÿҧP 1ҩP JLi - Basidiomycota FyÿһF ÿLӇP Oj Fѫ WKӇ QҩP Fy
dҥQJVӧLSKkQQKiQK*LDLÿRҥQWӃEào hai nhân chiӃPSKҫQOӟQFKXWUình sӕQJ6LQK
sҧQY{WtQKEҵQJEào tӱVLQKVҧQKӳXWtQKEҵQJEào tӱJLibasidiospore) hình thành
trên giá (basidie).
Ngành NҩP ÿҧP - Basidiomycota gӗP OӟS OӟS Gasteromycetes, lӟS
Phragmobasidiomycetes và lӟS Hymenomycetes.
2.1. LͣS3KUDJPREDVLGLRP\FHWHV
LӟS Phragmobasidiomycetes Fy ÿһF ÿLӇP Oj Fy ÿҧP Kình thành tӯ Eào tӱ
nghӍ KD\WӯVӧL QҩP YӟL YiFK QJăQ QJDQg hoһFGӑF/ӟS Qj\ÿѭӧFFKLDOàm 2 phân
lӟSJӗPFiFEӝ
2.1.1. BӝUredinales (NҩPUӍ6ӧL 1ҩP NK{QJFyNKRiVӕQJ JLӳDWӃEào cây chӫ
NҩPUӍOà nhӳQJGҥQJNêVLQKEҳWEXӝF%ӝJӗPFKLYӟLNKRҧQJORài.
2.1.2. Bӝ Ustilaginales (NҩP WKDQ %ӝ Jӗm nhӳQJ QҩP Fy KӋ VӧL ÿD Eào, xuyên
suӕWFk\FKӫ KD\[XQJ TXDQK QѫL QKLӉP EӋQKFy YiFK QJăQ YӟLOӛWKӫQJÿѫQJLҧQ
bào tӱ WKDQ chlamydaspore). NҩP WKDQ Oà nhӳQJ QҩP Nê VLQK KRһF KRҥL VLQK Jk\
bӋQKWKDQFKRWKӵF YұW1ҩPWKDQÿѭӧFFKLDOàm 48 chi vӟL loài, phân bӕ NKҳS
QѫLWUrQWKӃJLӟL
2.1.3. Bӝ Sporidiobolales: Bӝ JӗP QKӳQJ QҩP Fy Fѫ WKӇ GҥQJ QҩP PHQ PӝW QKkQ
hay dҥQJVӧLKDLQKkQFyNKRi6LQKVҧQY{WtQKEҵQJEào tӱ
2.1.4. BӝTremellales (Ngân nhƭ BӝJӗPFKLYӟLORài.
2.1.5. Bӝ Auriculariales (MӝF QKƭ 4Xҧ WKӇ FKҩW NHR Pӣ KRһF ÿyQJ %ào tӱ JLi
hình trөSKҫQWUrQFyYiFKQJăQWҥRWKành 1 - 4 tӃEào, mӛLWӃEào mang 1 tiӇXEtQK
và 1 giá bào tӱ%ӝ0ӝFQKƭJӗPFKLYӟLORài.
2.1.6. Bӝ Septobaridiales: Bӝ JӗP QKӳQJ QҩP VӕQJ FӝQJ Vinh vӟL F{Q WUùng cánh
vҧ\Yà phân bӕQKLӅXӣQKӳQJYùng ҩP
2.2. LͣS+\PHQRP\FHWHV
LӟSHymenomycetes FyÿһFÿLӇP: sӧLQҩPFy YiFK QJăQ YӟLOӛWKӫQJ SKӭF
tҥSWKѭӡQJFyNKRi 6ӕQJKRҥLVLQKKD\NêVLQK/ӟSQày gӗP KҫXKӃWFiFQҩPOӟQ
hiӋQQD\/ӟSQày gӗPFiFEӝVDX
2.2.1. Bӝ Exobasidiales (NҩP JLi QJRài): GӗP QKӳQJ QҩP NK{QJ Fy TXҧ WKӇ %ӝ
này chӍJӗPKӑYӟLFKL
2.2.2. Bӝ Dacrymycetales: NҩP JLi Kình chҥF V~QJ FKӳ < 4Xҧ WKӇ Pàu sáng,
nhҹQKD\QKăQQKHRSKҫQÿҧPWUên hình chҥFV~QJPDQJWLӇX bính to dài vӟLJLi
bào tӱ%ӝnày gӗPKӑYӟLPӝWVӕtWFKL
2.2.3. BӝTulasnellales: GӗPPӝWVӕQҩPVӕQJWUên gӛPөFJLiFyWLӇXEtQK SKình
to. Bӝnày chӍFyKӑYӟLFKLYà mӝWVӕtWORài.
2.2.4. BӝPoriales (NҩPOӛ*ӗPQKӳQJ QҩPFyTXҧWKӇ bҵQJFKҩWViSFKҩWEì, lie
và gӛFyGҥQJWUҧLÿӃQGҥQJFXӝQQJѭӧFGҥQJ PǊFyFXӕQJ *ӗPFiFQҩPWKѭӡQJ
sӕQJWUên gӛKD\WUrQÿҩWFyQKLӅXFһQEã thӵFYұW%ӝnày gӗPKӑYӟLQKLӅXFKL
và loài. Quan trӑQJQKҩWWURQJ Eӝ1ҩPOӛOà hӑQҩP/LQKFKLGanodermataceae vӟL
khoҧQJ ORjL WURQJ ÿy SKә ELӃQ QKҩW WURQJ QX{L WUӗQJ Oà loài Ganoderma
lucidum.
2.2.5. Bӝ Cantharellales (NҩP Nèn): Quҧ WKӇ WKѭӡQJ FKҩW WKӏW GҥQJ PǊ GҥQJ WiQ
dҥQJ Nèn, dҥQJFKXǤKRһFGҥQJVDQ K{ %ӝ này gӗP Kӑ YӟLQKLӅXFKL Yà loài
khác nhau.
2.2.6. BӝPolyporales (NҩPQKLӅXOӛ%ӝ JӗP QKӳQJQҩPFyTXҧWKӇFKҩWWKӏWNKL
non, sau chҩW WKӏW FӭQJ WҥR WKành chҩW Eì, sӧL QҩP WKѭӡQJ Fy NKRi TXҧ WKӇ GҥQJ
phiӃQ KD\ GҥQJ ӕQJ %ӝ JӗP FiF Kӑ Kӑ Polyporaceae vӟL FiF FKL Polyporus,
Lentinus, Pleurotus và Panus; hӑSchizephyllaceae chӍFyFKLSchizophyllum.
2.2.7. BӝAgaricales (NҩPWiQ4XҧWKӇGҥQJWiQFKҩWWKӏWWKӕLUӳDÿѭӧFWҥRWKành
tӯVӧLQҩPÿӗQJQKҩW*LiEào tӱFyQKLӅXGҥQJNtFKWKѭӟFNKiFQKDX
Bӝ Agaricales gӗP QKLӅX Kӑ Hypophoraceae, Tricholomataceae,
Rhodophyllaceae, Cortinariaceae, Crepidotaceae, Amanitaceae, Pluteaceae
(Volvariaceae - NҩP UѫP), Lepiotaceae, Agaricaceae (NҩP Pӥ), Secotiaceae,
Strophariaceae, Bolbitiaceae, Coprinaceae.
2.2.8. BӝRussulales (NҩPӕQJQuҧWKӇ GҥQJWiQFKҩWWKӏW[ӕS GRVӧLQҩP Yà các
thӇ GҥQJ W~L WҥR WKành. Bào tӱ WKѭӡQJ VҫQ Vùi hay có gai. Bӝ này có 1 hӑ
Russutaceae vӟLFKLRussula và Lactarius.
2.3. LͣS*DVWHURP\FHWHV(NҩPEDR.
LӟS Gasteromycetes (NҩP EDR Fy ÿһF ÿLӇP Oà quҧ WKӇ ÿóng, bên ngoài là
lӟS Yӓ SKҫQ WURQJ Oà mô nҥF %ào tӱ JLi NK{QJ SKiW WiQ FKӫ ÿӝQJ *ӗP FiF QҩP
sӕQJWUrQÿҩWWUên gӛKD\WUên các cһQ Eã hӳXFѫNKiF 1ҩP EDR SKkQEӕ NKҳSWUên
thӃJLӟLÿһFELӋWӣFKkXÒFYjFiFQѭӟFFyNKtKұXNK{KҥQ/ӟS1ҩPEDRJӗP50
chi và 700 loài, thuӝFFiFEӝ
2.3.1. BӝSclerodermatales (NҩPWUӭQJ YӓFӭQJ 4XҧWKӇ GҥQJWUӭQJ GҥQJFӫFy
vӓ FӭQJ EDR EӑF [XQJ TXDQK. Mô thӏW WKѭӡQJ Fy Pàu tӕL *ӗP Kӑ
Sclerodermataceae, Astraceae.
2.3.2. BӝTulostomatales: GӗPKӑPhelloriniaceae và Tulostomataceae.
2.3.3. Bӝ Melanogastrales: Quҧ WKӇ Kình thành ӣ GѭӟL PһW ÿҩW GҥQJ WKӏW Pàu tӕL
Bào tӱ Pàu tӕL *ӗP FiF Kӑ Melanogastraceae, Torrendiaceae phân b͙ NK̷SWK͇
giͣL
2.3.4. BӝRhizopogonales: QuҧWKӇGҥQJFӫ QҵPWURQJÿҩW NKL JLà lӝPӝW SKҫQOên
khӓLPҳWÿҩW 7Uên bӅ PһW TXҧWKӇFyUӉVӧL QҩP0{WKӏWPàu tím. Bӝ này chӍFy
mӝWKӑRhizopogonaceae.
2.3.5. BӝNidulariales (NҩPWәFKLP4XҧWKӇNKLJLà có dҥQJFӕFGRSKҫQPàng ӣ
ÿӍQK PҩW ÿL 3KҫQ P{ WKӏW FKX\ӇQ WKành các khӕL WKӏW phӫ Pàng chӭD JLi Eào tӱ ӣ
bên trong. Bӝnày gӗPFiFKӑNidulariaceae, Sphaerobolaceae.
2.3.6. Bӝ Lycoperdales (NҩP WUӭQJ 4Xҧ WKӇ Fy OӟS Yӓ PӓQJ P{ WKӏW Eào tӱ
màu sáng. Bӝ này gӗP FiF Kӑ Mycenastraceae, Lycoperdaceae, Battarraceae,
Arachniaceae.
2.3.7. BӝGeastrales (NҩPVDRÿҩW&hӍFyKӑGeatraceae.
2.3.8. BӝHymenogastrales gӗPKӑHymenogastraceae, Hydragiaceae)
2.3.9. BӝGastrosporales chӍFyKӑYà 1 loài.
2.3.10. Bӝ Gauteriales: Quҧ WKӇ Kình thành dѭӟL ÿҩW GҥQJ Fӫ P{ WKӏW Eào tӱ Fó
khía dӑF%ӝnày chӍFyKӑGauteriaceae vӟLFKLGauterium.
2.3.11. Bӝ Phallales: QuҧWKӇQRQGҥQJWUӭQJFyYӓEDRTXDQK NKLFKtQSKi Yӥ Yӓ
bào tӱ WKѭӡQJ Fy Pùi hôi, nҵP WURQJ GӏFK QKҫ\ %ӝ này gӗP FiF Kӑ
Hysterangiaceae, Clathraceae, Phallaceae.
2.3.12. BӝDicaryophyphales (NҩPVӧLQKkQ*ӗPQKӳQJQҩPFKӍFyKӋVӧLGLQK
GѭӥQJQKkQNK{QJVLQKVҧQEҵQJEào tӱ%ӝFKӍFyFKLRhizoctonia.
2.3.13. BӝEndobasidiomycetales (Rhodotorulales): GӗPQKӳQJQҩPJLiFKѭDKRjQ
chӍQKFyGҥQJQҩPPHQFKӍFyFKLRhodotorula.
2.3.14. Bӝ Sporobolomycetales: ThӇ GLQK GѭӥQJ GҥQJ QҩP PHQ KD\ VӧL JLҧ Sinh
sҧQY{WtQKEҵQJVӵQҧ\FKӗL
7UrQÿk\OjKӋWKӕQJ SKkQORҥLQҩPWKHR:KLWDNHU7DNKWDMDQ
TrӏQK7DP.LӋW
3. M͡WV͙ORài ṋPăQÿ˱ͫFnuôi tr͛QJSK͝EL͇QKL͏QQD\
NhӳQJ QҩP KLӋQÿDQJÿѭӧF QX{LWUӗQJWKXӝFKӋWKӕQJ1ҩPOӟQ7UӏQK 7DP
KiӋWJӗPQKӳQJQҩPFyNKҧQăQJVLQKEào tӱYӟLTXҧWKӇÿҥWNtFKWKѭӟFOӟQ
KѫQPPWUӣOên. HҫXKӃWFiFORài nҩPăQÿDQJÿѭӧFQX{LWUӗQJKLӋQQD\ÿӅu thuӝF
ngành NҩPÿҧPNҩPJLi - Basidiomycota):
3.1. ṊPWUͱQJOͣQ- Calvatia lilacina:
NҩP WUӭQJ OӟQ C. lilacina) thuӝF Kӑ 1ҩP WUӭQJ Lycoperdaceae), bӝ 1ҩP
trӭQJ Lycoperdales), lӟS 1ҩP EDR Gasteromycetes). NҩP WUӭQJ OӟQ WKѭӡQJ PӑF
WUrQ ÿӗQJ Fӓ Eãi cӓ YHQ ÿѭӡQJ Yào mùa nóng ҭP QKҩW Oj VDX NKL PѭD ăQ UҩW
ngon.
3.2. ṊPU˯P- Volvariella volvacea (syn. Volvaria volvacea):
NҩP UѫP Vol. Volvacea) thuӝF Kӑ 1ҩP UѫP - Volvariaceae (Pluteaceae),
bӝ 1ҩP WiQ Agaricales), lӟS Hymenomycetes. NҩP UѫP PӑF Fhӫ \ӃX WUrQ UѫP Uҥ
mөFKD\WUrQÿҩWQKLӅXPùn. ӢPLӅQ%ҳFPӑFWӯWKiQJÿӃQWKiQJӣPLӅQ1DP
mӑFTXDQK QăP Ĉk\Oà loài nҩPăQ QJRQÿѭӧFQKkQ GkQWDWKXKiLWURQJWӵ QKLên
và cǊQJÿѭӧFQX{LWUӗQJFKӫÿӝQJӣQKLӅXFѫVӣ
3.3. ṊPPͩ- Agaricus bisporus:
NҩP Pӥ A. bisporus) thuӝF Kӑ NҩP Pӥ (Agaricaceae), bӝ 1ҩP WiQ
(Agaricales), lӟSHymenomycetes. NҩPPӥFyTXҧWKӇOà chҩWWKӏWGày, mǊPàu nâu
nhҥWFy Yòng trên cuӕQJ1ҩPPӑFWURQJ QKà chӭDSKkQQKjNtQKD\WUrQÿӗQJFӓ
tӵQKLrQĈk\OjORjLQҩPTXêÿDQJÿѭӧFQX{LWUӗQJӣQѭӟFWDYӅPùa lҥQK
3.4. ṊPF͗WUDQK- Agaricus campestris:
NҩPFӓWUDQKA. campestris) thuӝF hӑ NҩPPӥ (Agaricaceae), bӝ1ҩPWiQ
(Agaricales), lӟS Hymenomycetes. NҩP Fy ÿһF ÿLӇP PǊ QҩP Pàu trҳQJ YӅ JLà
chuyӇQVDQJPàu nâu vàng. PhiӃQ QҩPO~FÿҫXWUҳQJVDXFKX\ӇQVDQJKӗQJ&XӕQJ
màu trҳQJ 7KӏWPàu trҳQJFyNKL KӗQJ1ҩPWKѭӡQJPӑFWUrQÿӗQJFӓEãi cӓYHQ
ÿrEӡUXӝQJ YHQÿѭӡQJQѫLFKăQWKҧWUkXEò hay trên ruӝQJFDQKWiFFyQKLӅXFKҩW
hӳXFѫ1ҩPPӑFYào mùa xuân, hè và thu, là loài nҩPăQTXê
3.5. ṊP{- Macrolepiota rachodes:
NҩP { M. rachodes) thuӝF Kӑ NҩP Pӥ (Agaricaceae), bӝ 1ҩP WiQ
(Agaricales), lӟS Hymenomycetes. NҩP { Fy ÿһF ÿLӇP PǊ QҩP O~F ÿҫX Fy Kình
chuông phҷQJ, sau cuӝQOên dҥQJ EiQFҫXNKL QRQ Pàu xám, nâu hoһFWtPOӟQOên
rách dҫQ UD 3KLӃQ QҩP Gày, màu trҳQJ &XӕQJ QҩP NK{QJ QӭW UD QKѭ PǊ Pàu
trҳQJ1ҩP{PӑFQKLӅXYjRPDWKXWUrQÿҩWUӯQJYjÿҩWQKLӅXPùn ӣFiFEãi cӓYà
WURQJF{QJYLrQĈk\OjORjLQҩPFyJLiWUӏ
3.6. ṊPVò tím (ṋPK˱˯QJFKân ng̷Q- Pleurotus ostreatus:
NҩP Vò tím (P. ostreatus) thuӝF Kӑ 1ҩP QKLӅX Oӛ (Polyporaceae), bӝ 1ҩP
nhiӅX Oӛ Polyporales), lӟS Hymenomycetes. NҩP Vò tím có quҧ WKӇ GҥQJ Vò vӟL
cuӕQJQJҳQPǊPàu tӕL[iPKRһFWtP7KӏWQҩPPàu trҳQJO~FÿҫXQҥFYӅVau già
thì dai. NҩPVò tím sӕQJWUên gӛPөFKD\NêVLQKWUên cây lá rӝQJ YjRÿҫX[XkQ Yà
cuӕL WKX Ĉk\ Oà loài nҩP TXê ÿDQJ ÿѭӧF QX{L WUӗQJ ӣ QKLӅX QѫL WUrQ WKӃ JLӟL
+XQJDUL&+/%ĈӭF
3.7. ṊPVò tr̷QJ- Pleurotus pulmonarius:
NҩP Vò trҳQJ P. pulmonarius) thuӝF Kӑ 1ҩP QKLӅX Oӛ (Polyporaceae), bӝ
NҩPQKLӅXOӛPolyporales), lӟSHymenomycetes. NҩPVò trҳQJFyTXҧWKӇGҥQJVò,
màu trҳQJSKLӃQWUҳQJ PӑFPHQ[XӕQJ0ǊKình phӉXQ{QJOӋFKKình sò ÿӃQKình
thìa, mһWPǊ QKҹQ SKҷQJ &XӕQJ QJҳQPàu trҳQg có khi có sҳFWKiL Yàng. NҩPVò
trҳQJPӑFWUên gӛ PөFFӫDFiFFk\OiUӝQJWKѭӡQJ PӑFWKành tӯQJE~L PӑFQKLӅX
vào mùa nóng ҭPĈk\Oà loài nҩPăQTXêÿã ÿѭӧFQX{LWUӗQJӣQѭӟFWD
3.8. ṊPWDLEên có vòng - Pleurotus sajo-caju (Lentinus sajo-caju):
Nҩm tai bên có vòng (P. sajo-caju) thuӝFKӑ 1ҩPQKLӅXOӛ (Polyporaceae),
bӝ 1ҩP QKLӅX Oӛ Polyporales), lӟS Hymenomycetes. NҩP WDL Eên có vòng có quҧ
thӇ GҥQJ SKӉX Q{QJ &KҩW WKӏW PӅP NKL QRQ Fy Yòng lӟQ Pàu trҳQJ WUên cuӕQJ
ngҳQ 0ǊGҥQJEiQFҫXOӋFK1ҩPtai bên có vòng mӑFWUên gӛ PөFWKѭӡQJWKành
tӯQJÿiP Yà mӑFQKLӅX Yào mùa nóng ҭPĈk\Oà loài nҩP ăQ TXê0ӝWVӕQѭӟFÿã
nuôi rӗQJFKӫÿӝQJҨQĈӝĈài Loan...).
3.9. ṊPK˱˯QJ- Lentinus edodes (syn. Cortinellus edodes):
NҩP KѭѫQJ L. edodes) thuӝF hӑ 1ҩP QKLӅX Oӛ (Polyporaceae), bӝ 1ҩP
nhiӅX Oӛ Polyporales), lӟS Hymenomycetes. NҩP KѭѫQJ Fy TXҧ WKӇ Fy FXӕQJ YӟL
mǊ GҥQJEiQFҫXSKӫPөQWUҳQJ NKL QRQNKLNK{FyPLWKѫP 0ӑFQKLӅXWUên gӛ
dҿVDXVDXPiXFKyWKѭӡQJPӑFWKành tӯQJÿiP Yà chӍPӑFNhi vӓFk\Fòn bám
vào gӛ 1ҩP KѭѫQJ WKѭӡQJ FKӍ PӑF ӣ Yùng rӯQJ Q~L FDR QKѭ 6DSD Yj Fy WKӇ FKR
quҧ WKӇ Fҧ Yào nhӳQJ WKiQJ ÿҫX Kè (5 - Ĉk\ Oj ORjL QҩP TXê ÿDQJ ÿѭӧF QX{L
trӗQJSKәELӃQӣĈ{QJ1DPÈYà nhiӅXQѭӟFNKiFWUên thӃJLӟL
3.10. M͡FQKƭO{QJWK{ (ṋPWDLJ͟O{QJWK{- Auricularia polytricha:
MӝF QKƭ O{QJ WK{ A. polytricha) thuӝF Kӑ 0ӝF QKƭ Auriculariaceae), bӝ
MӝF QKƭ (Auriculariales), lӟS Phragmobasidiomycetes. MӝF QKƭ O{QJ WK{ WKѭӡQJ
mӑF WUên gӛ Fk\ Oi UӝQJ UҩW tW NKL WUên cây lá kim, mӑF TXDQK QăP ӣ QѭӟF WD ÿã
ÿѭӧFQKkQGkQWDWKXKiLWӯQJjQ[ѭDQX{LWUӗQJFKRQăQJVXҩWFDR
3.11. M͡FQKƭO{QJP͓QQ̭PWDLJ͟O{QJP͓Q- Auricularia auricula:
MӝFQKƭO{QJPӏQ (A. auricula) thuӝFKӑ0ӝFQKƭAuriculariaceae), bӝ0ӝF
nhƭ (Auriculariales), lӟS Phragmobasidiomycetes. MӝF QKƭ O{QJ PӏQ WKѭӡQJ PӑF
khi trӡL ҭP WUên gӛ PөF SKkQ Eӕ UӝQJ ÿѭӧF QKkQ GkQ WD WKX KiL Oàm thӵF SKҭP
ÿDQJÿѭӧFQX{LWUӗQJFKӫÿӝQJ
3.12. ṊPNèn vàng - Cantharellus cibarius:
NҩP Nèn vàng (Cantharellus cibarius) thuӝF hӑ 1ҩP Nèn (Cantharellaceae
= Hydnaceae), bӝ 1ҩP Nèn (Cantharellales), lӟS Hymenomycetes. NҩP Nèn vàng
vӟL TXҧ WKӇ PjX YjQJ ÿӃQ Pàu da cam, mǊ GҥQJ ORD Nèn, dày; thӏW Pàu trҳQJ ÿӃQ
vàng, có mùi dӉFKӏX1ҩPPӑFWUrQÿҩWUӯQJQKLӅX PQÿҩWWѫL[ӕS QKҩWOà rӯQJ
sӗLGҿWKѭӡQJWKành tӯQJÿiPOӟQĈk\Oà loài nҩPăQTXêQKѭQJQKkQGkQWDFKѭD
quen thu hái và sӱGөQJ
3.13. ṊPYXD1̭P$PDQLWDYàng da cam) - Amanita caesarea:
NҩP YXD A. caesarea) thuӝF Kӑ 1ҩP YXD Amanitaceae), bӝ 1ҩP WiQ
(Agaricales), lӟSHymenomycetes. QuҧWKӇFyPjXÿӓGDFDPÿӃQ Yàng, phiӃQPàu
vàng, cuӕQJWKӏWYà vòng ÿӅXFyPàu vàng, chӍFyEDRJӕFPàu trҳQJ0ǊQҩPPàu
ÿӓGDFDPÿӃQ YjQJO~FÿҫX SKӫWURQJEDRFKXQJ GҥQJWUӭQJ 7KӏWQҩP Pàu trҳQJ
YjQJPLWKѫP Yӏ GӏX1ҩP YXDWKѭӡQJ JһS Yào mùa hè và thu, trong rӯQJVӗLGҿ
WUrQ ÿҩW [ӕS NK{ NK{QJ QJұS QѭӟF Ĉk\ Oà loài nҩP ăQ TXê QKѭQJ QKkQ GkQ H Vӧ
NK{QJGiPăQYì cho là nҩPÿӝF
III. Sinh lý nҩP
1. S͹VLQKWU˱ͧQJFͯD ṋP
Ĉ̿FÿL͋PVLQKWU˱ͧQJFͯDVͫLQ̭P
- Sӵ Vӵ VLQK WUѭӣQJ FӫD VӧL QҩP Vӵ PӑF FӫD VӧL QҩP ÿѭӧF WLӃQ Kành chӫ
yӃX EҵQJ Vӵ NpR Gài cӫD SKҫQ ÿӍQK VӧL QҩP ĈӍQK VӧL QҩP EDR JӗP SKҫQ ÿҫX WұQ
FQJÿӍQKFӫDVӧLQҩP YӟLÿӝGài khoҧQJ- 100Pm. PhҫQ Qày không có nhân tӃ
bào. Toàn bӝQKkQWӃEào nҩPQҵPӣSKtDsau sӧLQҩP
CҩX WU~F FӫD SKҫQ ÿӍQK VӧL QҩP EDR JӗP QKӳQJ Eӝ SKұQ FKӫ \ӃX VDX WKӇ
ÿӍQK QҵP WұQ Fùng cӫD VӧL QҩP JLӕQJ QKѭ FKLӃF PǊ NK{QJ Fy NKҧ QăQJ NpR Gài.
Sau thӇ ÿӍQK Oà phҫQ KҩS WKө FӵF PҥQK Yà tәQJ KӧS FӵF PҥQK JLӳD WKӇ ÿӍQK Yà
phҫQ Qày có mӝW Yùng cҩX WҥR UҩW PӅP YӅ PһW Fѫ KӑF 7LӃS WKHR SKҫQ KҩS WKө Oà
vùng (J) bӅQ YӳQJ KѫQӣÿk\Vӵ NpRGài sӧLFòn ÿѭӧFWLӃSWөF6DX Yùng (JOjÿӃQ
vùng (G) có cҩX WҥR YӳQJ FKҳF GR Pàng tӃ EjR ÿã dày lên tҥR Qên bӝ NKXQJ YӳQJ
chҳFYùng này không còn khҧQăQJNpo dài sӧLÿѭӧF
Các hӧSFKҩWKӳXFѫÿѭӧFWәQJKӧSWӯFiFSKҫQ NKiFQKDXWUên sӧLQҩPFiF
chҩWPӟLÿѭӧFKҩSWKөWӯQKӳQJSKҫQJLà cӫDVӧLQҩPÿӅXÿѭӧFYұQFKX\ӇQWӟLÿӍQK
sӧL QҩP ÿӇ SKөF Yө TXi WUình kéo dài cӫD VӧL QҩP Ӣ ÿӍQK VӧL QҩP FiF TXi WUình
tәQg hӧSGLӉQUDPҥQKKѫQQKLӅXVRYӟLFiFSKҫQNKiFWUên sӧLQҩP3KҫQÿӍQKNKiF
phҫQNӃFұQOà ӣÿӍQKJLàu ARN, giàu các protein chӭDDUJLQLQW\UR]LQKLVWLGLQFiF
protein chӭD QKyP -SH và rҩW tW JO\FRJHQ +jP OѭӧQJ SURWHLQ ӣ SKҫQ ÿҫX UҩW JLàu
có liên quaQÿӃQTXiWUình tәQJ KӧS PҥQKPӁӣSKҫQÿӍQK Yà mһW NKiFOà do sӵ YұQ
chuyӇQWӯFiFSKҫQSKtDVDXWӟLÿӇSKөF Yө TXiWUình kéo dài sӧL QҩP+jPOѭӧQJ
glycogen thҩS ӣ SKҫQ ÿӍQK Fy OӁ Fy OLên quan tӟL YLӋF WҥR WKành màng cӫD QKӳQJ
phҫQPӟLVLQKUD 9ì sӵWұS trung mҥQK PӁFKRTXiWUình sinh trѭӣQJ QKѭ Yұ\FKR
nên tӕF ÿӝ VLQK WUѭӣQJ FӫD QҩP Oà rҩW OӟQ Fy WKӇ ÿҥW WӟL - 3,8 mm/giӡ QҩP
Neurospora, Ryan, 1943).
- SӵVLQKWUѭӣQJFӫDVӧLQҩPOà vô hҥQ
- SӧLQҩPVLQKWUѭӣQJ NK{QJFKӍEҵQJVӵ NpRGài ra ӣÿӍQK mà còn kèm theo
là sӵSKkQ QKiQKOLên tөFWKHRKѭӟQJ QJӑQWӯSKҫQVDXÿӍQKVӧL QҩPFyWKӇVӵNpR
dài diӉQ UD QJD\ ӣ Yùng J và G. Sӵ SKkQ QKiQK GLӉQ UD WUѭӟF KӃW EӣL Vӵ Oàm mӅP
màng tӃ Eào, ӣ FKӛ WUѭӟF ÿk\ ÿã vӳQJ FKҳF &iF QKiQK VӧL Eên sӁ SKiW WULӇQ Wӯ
nhӳQJFKӛQày. MһFGù có sӵSKkQ QKiQK QKѭQJѭXWKӃÿӍQKEDRJLӡFǊQJÿѭӧFWKӇ
hiӋQQJKƭDOà sӵNpRGjLWKHRÿӍQKFKtQKFKLӃPѭXWKӃVRYӟLFiFQKiQKEên.
TӯVӧLFKtQKVӁWҥRUDVӧLEên cҩSWӯVӧLEên cҩSVӁtҥRUDVӧLEên cҩS
rӗLFҩS... SӧLFKtQKOX{QOX{QGjL KѫQVR YӟLQKiQK Eên cӫD Qy Yà vì vұ\WRàn bӝ
hӋ WKӕQJ VӧL VLQK UD Wӯ VӧLFKtQK Fy GҥQJ JLӕQJ QKѭ PӝW Fk\ WK{QJ YӟL FiF Fành
cӫDQy
Sӵ PӑF FӫD QҩP WUên toàn bӝ KӋ VӧL mycelium ÿѭӧF Kình thành tӯ Eào tӱ
nҩPKD\WӯPӝWSKҫQFӫD P{QҩPWUrQP{LWUѭӡQJUҳQÿӗQJ QKҩW YӅGLQK GѭӥQJ Yà
FiF ÿLӅX NLӋQ P{L WUѭӡQJ NӃW TXҧ VӁ Kình thành mӝW NKXҭQ OҥF kolonie) hình tròn.
KhuҭQ OҥF ÿѭӧF WҥR Qên tӯ QKLӅX VӧL FKtQK Yà sӧL SKkQ QKiQK FiF FҩS 3KҫQ QRQ
nhҩWOà ӣÿӍQKVӧL QҩP Yì thӃWURQJ Kình tròn khuҭQOҥFWKì phía ngoài cùng cǊQJOà
phҫQQRQQKҩWFӫDNKXҭQOҥF
1.2. Vai trò cͯD QJX͛Q GLQK G˱ͩQJ Yà các y͇X W͙ QJR̩L F̫QK ÿ͙L YͣL VLQK WU˱ͧQJ
ṋP
1.2.1. Ngu͛QGLQKG˱ͩQJ
'LQK G˱ͩQJ FDFERQ KhoҧQJ PӝW QӱD NKӕL OѭӧQJ NK{ FӫD QҩP ÿѭӧF WҥR
thành tӯFDFERQ &DFERQÿѭӧFÿòi hӓL YӟL PӝWOѭӧQJOӟQ KѫQ EҩWFӭ QJX\ên tӕQào
khác, vì vұ\ GLQK GѭӥQJFDFERQFyWҫPTXDQWUӑQJ EұFQKҩWÿӕL YӟLVLQKWUѭӣQJ Yà
phát triӇQFӫDQҩP
NguӗQ FDFERQ FӫD QҩP EDR JӗP JOX[LW ÿѭӡQJ ÿѫQ FiF ROLJRVDFDULW
polysaccharit), các axit hӳXFѫYj&22WURQJÿyTXDQWUӑQJQKҩWOà gluxit.
Các loҥLÿѭӡQJÿѫQ GҥQJ'ÿһFELӋWOà D-glucoza, D-fructoza, D-manoza...)
có ý nghƭD UҩW OӟQ ÿӕL YӟL Vӵ PӑF FӫD VӧL QҩP ĈѭӡQJ ÿ{L PDOWR]D FHOORELR]D
ÿѭӧF Vӱ GөQJ UӝQJ Uãi cho nhiӅX ORài nҩP NKiF QKDX, chӍ Fy PӝW Vӕ QҩP Vӱ GөQJ
sacaroza và lactoza. Các polysacarit (các pentosan - polyme cӫDSHQWR]D JO\FRJHQ
tinh bӝW [HQOXOR]DSHFWLQOà nguӗQFiFERQWURQJÿyWLQKEӝW Yà xenluloza)ÿѭӧF
sӱGөQJFKӫ\ӃXFӫDQҩP
'LQK G˱ͩQJ QLW˯ QLWURJHQ Nitѫ Oj WKjQK SKҫQ FҩX WҥR FӫD QKLӅX KӧS
chҩW TXDQ WUӑQJ WURQJ Fѫ WKӇ QKѭ SURWHLQ D[LW QXFOHLF YLWDPLQ 1JXӗQ QLWѫ SKә
biӃQ QKҩWFKRQҩPOà nitrat (NO3-) Yj DP{Q1JѭӧFOҥL QLWULW (NO2-) rҩWÿӝFÿӕLYӟL
nhiӅXORài nҩP NKiF QKDXFKӍFyVӕtWORài sӱdөQJÿѭӧFQLWULW1JXӗQÿҥP KӳX
Fѫ FKR QҩP EDR JӗP FiF D[LW DPLQ SURWHLQ Yà các peptit. MӝW WURQJ QKӳQJ QJXӗQ
ÿҥPWKtFK KӧSQKҩWFKR QҩPOà urê và urê cǊQJOà nhân tӕTXDQWUӑQJWURQJ YLӋFWҥR
nguyên liӋXWUӗQJQҩPPӥ
MӝW Vӕ WiF JLҧ FKR UҵQJ 1ҩP ăQ QҩP KѭѫQJ FKkQ QJҳQ - Pleurotus
ostreatus) có khҧQăQJFӕÿӏQKQLWѫNK{QJNKt
'LQK G˱ͩQJ NKRiQJ Các nguyên tӕ NKRiQJ TXDQ WUӑQJ QKҩW ÿӕL YӟL QҩP
gӗP SKRVSKRU OѭX KXǤQK NDOL FDQ[L PDJQKê, silic, clo, nhôm, sҳW Yà kӁP &iF
nguyên tӕ Qj\ QyLFKXQJÿѭӧc nҩP KҩSWKөGѭӟL GҥQJ Y{Fѫ 6ӵ KҩSWKө SKRVSKRU
chӍKRàn toàn khi có mһW22, và nӃXWKLӃXSKRVSKRUVӁGүQWӟLVӵ Nìm hãm hҩSWKө
glucoza và quá trình hô hҩSFӫD QҩP/ѭXKXǤQKÿѭӧFKҩSWKX GѭӟLGҥQJVXQSKDW
Magnhê và sҳWFǊQJÿѭӧFKҩSWKөTXDPàng giӕQJQKѭVXQSKDW
Các nguyên tӕ YLOѭӧQJPDQJDQ PROLSGHQ ER QKìn chung ÿѭӧFQҩPÿòi
hӓLӣQӗQJÿӝUҩWWKҩS-SSP QKѭQJFK~QJOj QKӳQJ QKkQWӕTXDQWUӑQJ
cho viӋFKRҥWKRiFiFHQ]\P tәQJ KӧS YLWDPLQ Yà các quá trình trao ÿәLFKҩW NKiF
nhau cӫDQҩP
+ Vitamin: Vitamin là nhӳQJ KӧS FKҩW KӳX Fѫ Fy YDL WUò nhѭ Oj FRHQ]LP
tham gia vào cҩX WҥR FӫD HQ]\P [~F WiF FKR FiF SKҧQ ӭQJ KRi VLQK WURQJ FiF TXi
trình trao ÿәLFKҩWFӫDWӃEào. NhiӅXORài nҩPFyNKҧ QăQJWӵWәQJKӧS YLWDPLQWX\
nhiên có nhiӅXORài nҩP NK{QJFyNKҧQăQJWӵWәQJKӧS YLWDPLQFK~QJÿòi hӓLSKҧL
ÿѭӧF ÿѭD YjR P{L WUѭӡQJ QX{L Fҩ\ Yà hҩS WKX GѭӟL GҥQJ VҹQ Fy Wӯ P{L WUѭӡQJ
NhӳQJ YLWDPLQFҫQFKRVӵVLQKWUѭӣQJVӧLQҩP Yà hình thành quҧWKӇJӗP %1, B2,
B6, B12, biotin, K...
1.2.2. Các y͇XW͙QJR̩LF̫QK
Bên Fҥnh các nguӗnGLQKGѭӥQJ các yӃu tӕQJRҥi Fҧnh FǊng ҧnh hѭӣng lӟn
ÿӃn sӵsinh trѭӣng phát triӇn Fӫa nҩm. Các yӃu tӕQJRҥLFҧQKbao gӗm: nhiӋWÿӝÿӝ
ҭPiQKViQJÿӝS+
+ Nhi͏Wÿ͡ NhiӋWÿӝOà nhân tӕKӃW sӭFTXDQWUӑQJWURQJYLӋF[iFÿӏQKWӕFÿӝ
VLQK WUѭӣQJ FӫD VӧL QҩP 0ӝW Yài loài nҩP Fy WKӇ PӑF ӣ QKLӋW ÿӝ WKҩS Wӯ - ÿӃQ
+8O& QKѭ FiF ORjL WKXӝF FKL Cladosporium, Sporotrichum). PhҫQ OӟQ FiF QҩP Fy
nhiӋWÿӝWӕLWKtFKWӯ– 30OC. MӝWVӕQҩP NKiFOҥLFy nhiӋWÿӝWӕLWKtFKFDRNKiF
WKѭӡQJ OC) và vүQFòn khҧQăQJPӑFӣQKLӋWÿӝ O&ĈLӇPFKӃWFӫDQKLӅXORài
nҩPQҵPWURQJNKRҧQJ– 60OC.
1˱ͣF 1ѭӟF FҫQ WKLӃW FKR Vӵ VӕQJ FӫD QҩP FKӫ \ӃX WK{QJ TXD ÿӝ ҭP
PhҫQOӟQFiFORài nҩPFҫQÿӝҭP QJX\ên liӋXWӕWQKҩWOà 68 -ÿӝҭP- 70%
ÿѭӧF JӑL Oj ÿӝ ҭP WLêu chuҭQ Ĉӝ ҭP NK{QJ NKt ÿòi hӓL FKR ÿD Vӕ FiF ORài nҩP
WKѭӡQJUҩWFDRWK{QJWKѭӡQJWUên 80%), chӍFyPӝWVӕtWORài có khҧQăQJ PӑFӣÿӝ
ҭPNK{QJNKtGѭӟLYà rҩWtWORjLGѭӟL
+ Các ch̭W khí: NҩP UҩW FҫQ 22 QKѭQJ QKX FҫX YӅ 22 cӫD FiF ORài nҩP UҩW
NKiF QKDX +jP OѭӧQJ &22 WURQJ P{L WUѭӡQJ Fy ҧQK KѭӣQJ WK~F ÿҭ\ WӕF ÿӝ PӑF
cӫDVӧLQҩPPӥYà nҩPVò (ӣQҩPVò, nӗQJÿӝ&22P{LWUѭӡQJOrQÿӃQVӧLvүn
có khҧQăQJPӑFQKѭQJNKLQӗQJÿӝ&22 cao quá có thӇNK{QJFKRTXҧWKӇ
Ĉ͡S+ ĈӝS+ P{LWUѭӡQJFy ê QJKƭDWROӟQÿӕL YӟLVӵ PӑFFӫDVӧL QҩP
và pH thích hӧS FKR FiF ORài nҩP NKiF QKDX Oj NK{QJ QKѭ QKDX 1Kìn chung các
nҩP VӕQJ WUên gӛ Yà ký sinh trên thӵF YұW ѭD S+ D[LW NKRҧQJ - 5 - 4). Các nҩP
mӑF WUrQ ÿҩW KRһF WUrQ UѫP Uҥ QKѭ QҩP Pӥ QҩP UѫP Fy S+ WKtFK KӧS ӣ Yùng
trung tính hoһFKѫL NLӅP1ҩP KѭѫQJFKkQQJҳQFyWKӇSKiWWULӇQWӕWӣS+ – 7.
Có mӝWVӕtWORài nҩPFyNKҧQăQJWӵÿLӅXFKӍQKS+
+ Ánh sángÈQKViQJ GѭӡQJQKѭFyKҥLFho sӵVLQKWUѭӣQJFӫDVӧLQҩP 9ì
thӃWURQJSKDVӧLQJѭӡLWDWKѭӡQJÿӇQҩPPӑFWURQJWӕL
2. S͹Kình thành qu̫WK͋Q̭P
2.1. S͹Kình thành qu̫WK͋P͡WV͙ORài ṋPăQ
Sӵ Kình thành quҧWKӇ ӣPӝWVӕORài nҩPăQWUҧLTXD QKLӅX JLDLÿRҥQFyWKӇ
ÿѭӧFWyPWҳWQKѭVDX
- QuҧWKӇEӝ1ҩPWiQ- Agaricales (nҩPPӥQҩPUѫP
*LDL ÿR̩QVͫL E͏QN͇W *LDL ÿRҥQ VӧL EӋQ NӃW KD\ Fòn gӑL Oj JLDL ÿRҥQ WUѭӟF
mҫPTXҧWKӇ +ӋVӧLQҩPmycelium) mӑFVkXWURQJJLiWKӇ Yà mӝWSKҫQODQWUên bӅ
mһW 7ӟLPӝWJLDLÿRҥQQKҩWÿӏQK phөWKXӝF Yào tӯQJORài và phөWKXӝFP{LWUѭӡQJ
trên hӋVӧLFyVӵ EӋQNӃWFӫDFiFVӧLGLQK GѭӥQJÿѭӧF JӑLOj JLDLÿRҥQWUѭӟF PҫP
quҧWKӇ *LDLÿRҥQVӧLEӋQ NӃW. Lúc này bҵQJPҳWWKѭӡQJ YүQFòn phân biӋWÿѭӧF
tӯQJVӧLQҩPKD\EӝVӧLQҩPEӋQNӃWOҥLGҥQJtәFKLP
*LDL ÿR̩Q P̯P TX̫ WK͋ TiӃS WKHR JLDL ÿRҥQ VӧL EӋQ NӃW Oj JLDL ÿRҥQ mҫP
quҧWKӇ hình cҫXPàu trҳQJPrimodrumFKѭDFyVӵSKkQFӵF
*LDL ÿR̩Q WUͱQJ Q̭P Các mҫP TXҧ WKӇ SKkQ FӵF ÿӇ WҥR WKành trӭQJ QҩP
hình tròn, có sӵSKkQELӋWJӕFYà ngӑQ
GiDL ÿR̩Q TX̫ WK͋ KRàn ch͑QK Tӯ WUӭQJ QҩP GҫQ GҫQ SKiW WULӇQ WKҳW OҥL ӣ
giӳDÿӇKình thành cuӕQJPǊQҩPSKLӃQQҩPĈyOà quҧWKӇKRàn chӍQK.
ĈӕLYӟL1ҩPPӥAgaricus): MǊFӭOӟQGҫQOên dҥQJJLà bán cҫXFXӕQJGài
ra nâng mǊ GҫQ Oên khӓL PһW ÿҩW SKӫ WUên giá thӇ &XӕL Fùng mép mǊ WiFK UD NKӓL
EDR ULrQJ ÿӇ Oӝ SKLӃQ QҩP UD Yj ÿӇ OҥL Yòng nҩP EDR TXDQK FXӕQJ 0pS PǊ NKL
còn non thì cuӝQ Yào trong, phiӃQ QҩP Wӯ Pàu trҳQJ FKX\ӇQ dҫn sang màu hӗQJ
6DXÿyPǊWUӣ Qên phҷQJ PpSWKҷQJUD SKLӃQFKX\ӇQVDQJ Pàu QkXÿHQ 4XҧWKӇ
nҩPWKành thөFFyNKҧQăQJSKyQJEào tӱPjXÿHQYjRNK{QJJLDQ
ĈӕL YӟL 1ҩP UѫP Volvariella): Sӵ Kình thành quҧ WKӇ ӣ QҩP UѫP FǊQJ
WѭѫQJWӵQKѭQҩP PӥFKӍ NKiFOà nҩP Kình thành bao chung, bao toàn bӝ TXҧWKӇ
khi còn non. Khi nҩP Fy GҥQJ WUӭQJ PǊ QҩP ÿѭӧF FXӕQJ ÿѭD OrQ SKtD WUrQ FQJ
EDRFKXQJVDXÿyEDRFKXQJÿѭӧFSKiYӥÿӇOҥLEDRJӕFKình ÿjLKRDӣFKkQFXӕQJ
nҩPYà mǊQҩPÿѭӧFJLҧLSKyQJÿӇKình thành bào tӱ
- QuҧWKӇ1ҩPQKLӅXOӛ- Polyporales (nҩP KѭѫQJ QҩPVò): Quá trình hình
thành quҧ WKӇ 1ҩP QKLӅX Oӛ QKìn chung cǊQJ WUҧL TXD FiF JLDL ÿRҥQ FKtQK VӧL EӋQ
kӃWPҫPTXҧWKӇQKѭQJPҫP TXҧWKӇFyGҥQJKình măQJWUHVDXÿyÿӍQKFӫDPҫP
nҩP WR UD GҥQJ ÿҫX ÿLQK SKkQ KRi WKành mǊ Yà cuӕQJ FӫD QҩP QRQ 7LӃS WKHR
phҫQ GѭӟLPǊ SKkQ KRiÿӇWҥR Qên phiӃQ QҩPVLQK Eào tӱWKѭӡQJFyPàu trҳQJ Ӣ
nҩPVò (nҩPKѭѫQJFKkQ QJҳQJLDLÿRҥQPҫP QҩPKình thành có thӇÿѫQÿӝFKRһF
thành tӯQJFөPFyJӕFFKXQJYӅVDXSKiWWULӇQWKành tӯQJFөPQҩPWUѭӣQJWKành.
- QuҧWKӇ0ӝFQKƭ- Auricularia: Sӵhình thành quҧWKӇӣPӝFQKƭFǊQJ GLӉQ
UDTXDFiFJLDLÿRҥQVӧLEӋQNӃWPҫPTXҧWKӇWUӭQJQҩPGҥQJNKӕLFҫXFKùm phân
cӵF GҥQJ FҫX SKkQ FӵF UӗLOõm phía trên xuӕQJ ÿӇ WҥR Qên lӟS VLQK VҧQ Yà dҽW OҥL
cho ra quҧWKӇWUѭӣQJWKành.
2.2. Các nhân t͙̫QKK˱ͧQJÿ͇QV͹Kình thành qu̫WK͋Q̭P
&iFWiF QKkQÿLӅXNKLӇQVӵKình thành quҧWKӇQҩP QyLFKXQJ Yà nҩPăQQyL
riêng có thӇÿѭӧFFKLDOàm 3 nhóm:
+ Quan trӑQJ QKҩW Oà các yӃX Wӕ QJRҥL FҧQK EDR JӗP QKLӋW ÿӝ ÿӝ ҭP iQK
ViQJÿӝS+ QӗQJÿӝ&22 cǊQJ QKѭWӕFÿӝgió và các vi sinh vұWNKiFFùng chung
sӕQJWURQJKӋVLQKWKiL
NhiӋWÿӝOà nhân tӕKӃWVӭFTXDQWUӑQJ ҧQK KѭӣQJÿӃQVӵ Kình thành và phát
triӇQ TXҧ WKӇ QҩP 0ӛL ORài nҩP ăQ Fy PӝW QKX FҫX QKҩW ÿӏQK YӅ QKLӋW ÿӝ FKR Vӵ
hình thành và phát triӇQTXҧWKӇ
Trong quá trình hình thành quҧWKӇ QҩP\êu cҫXÿӝҭP NK{QJNKtUҩWFDR Yà
cҫQFyVӵOXkQFKX\ӇQNK{QJNKtWK{QJWKRiQJNK{QJNKt
ĈӇ Kình thành quҧ WKӇ QҩP FҫQ Fy iQK ViQJ YӟL EѭӟF VyQJ WKtFK KӧS WUӯ
NҩPPӥ- Agaricus không cҫQiQKViQJ
7UѭӡQJ KӧSWKLӃu ánh sáng và thiӃX GѭӥQJNKtFyWKӇGүQWӟLTXҧWKӇ GӏGҥQJ
và gây thҩWWKXOӟQ
+ Nhóm nhân tӕWKӭOà các chҩWGLQKGѭӥQJFҫQWKLӃWFKRÿӡLVӕQJFӫD QҩP
nói chung và cho sӵKình thành quҧWKӇQyLULêng.
Nhu cҫX GLQK GѭӥQJ ÿӕL YӟL Vӵ Kình thành quҧ WKӇ QҩP FǊQJ WѭѫQJ Wӵ QKѭ
ÿӕL YӟL Vӵ PӑF FӫD VӧL EDR JӗP FDFERQ QLWѫ FiF FKҩW NKRiQJ ÿD OѭӧQJ Yà vi
OѭӧQJ YLWDPLQ Yà các chҩW Fy KRҥW WtQK VLQK KӑF 7X\ Yұ\ WURQJ TXi WUình hình
thành quҧWKӇWӍOӋ&1WURQJP{LWUѭӡQJFyWҫP TXDQWUӑQJÿһF ELӋW 7XǤPӛLORài
mà tӍOӋQày yêu cҫXNKiFQKDX
+ Nhóm thӭ Oà vai trò ÿLӅX NKLӇQ FӫD FiF KRUPRQ FӫD Vӵ ÿLӅX KRà hoҥW
ÿӝQJÿyQJPӣFӫDFiFJHQYà quá trình trao ÿәLFKҩWFӫDQҩP
3. Sinh s̫QFͯDQ̭P
Sinh sҧQ Oà quá trình tҥR Qên cá thӇ PӟL ÿҧP EҧR FKR ORài tӗQ tҥL WKHR WKӡL
gian. Sinh sҧQFӫD QҩP JӗPVLQKVҧQVLQK GѭӥQJVLQKVҧQ Y{WtQK Yà sinh sҧQ KӳX
tính.
3.1. Sinh s̫QVLQKG˱ͩQJ
Sinh sҧQVLQKGѭӥQJOà hình thӭFVLQKVҧQWӯPӝWSKҫQKRһFPӝWWӃEào sinh
GѭӥQJNK{QJFKX\ên hoá sinh sҧQWUrQFѫWKӇPҽShát triӇQWKành mӝWFѫWKӇPӟL
NҩPVLQKVҧQVLQKGѭӥQJEҵQJQKLӅXKình thӭF
- Sinh sҧQVLQKGѭӥQJ EҵQJVӧLQҩP 7ӯPӝWÿRҥQVӧLQҩPULêng rӁFyWKӇGӉ
dàng phát triӇQWKành mӝWKӋVӧLQҩP
- Sinh sҧQ VLQK GѭӥQJ EҵQJ Vӵ Qҧ\ FKӗL WKѭӡQJ JһS ӣ QҩP PHQ 7ӯ WӃ Eào
VLQKGѭӥQJQҧ\UDPӝWFKӗLQKӓ7ӯFKӗLQày sӁSKiWWULӇQWKjQKFѫWKӇPӟL
- Sinh sҧQVLQKGѭӥQJ EҵQJ Eào tӱ SKҩQKD\ Eào tӱÿӕW%ào tӱ SKҩQÿѭӧF
hình thành tӯ QKӳQJ WӃ Eào có màng mӓQJ ÿѭӧF WiFK UD Wӯ ÿҫX VӧL QҩP NK{QJ
chuyên hoá làm nhiӋP Yө sinh sҧQ 7ӯ ÿy SKiW WULӇQ WKành hӋ VӧL QҩP +ình thӭF
Qj\ÿһFWUѭQJcho các nҩPVӕQJWURQJQѭӟF
- Sinh sҧQ VLQK GѭӥQJ EҵQJ Eào tӱ YiFK Gày. MӝW Vӕ QҩP QKѭ QҩP PӕF Fy
khҧQăQJKình thành nhӳQJ Eào tӱ YiFKGày tӯ QKӳQJWӃEào không chuyên hoá làm
nhiӋP Yө sinh sҧQ Ĉy Oà nhӳQJ WӃ Eào có hình tròn, màng dày, bên trong chӭD
nhiӅXFKҩWGӵWUӳ Yà có khҧ QăQJFKӕQJFKӏXWӕW*һSÿLӅXNLӋQWKXұQOӧLWӯ Eào tӱ
vách dày sӁQҭ\PҫPYà phát triӇQWKành hӋVӧLQҩPPӟL
3.2. Sinh s̫QY{WtQK
Sinh sҧQ Y{WtQKOà hình thӭFVLQKVҧQ EҵQJEào tӱFKX\ên hoá làm nhiӋP Yө
sinh sҧQ6LQKVҧQY{WtQKOà hình thӭFSKәELӃQQKҩWӣQҩP
Bào tӱ ÿѭӧF Kình thành trong thӇ VLQK Eào tӱ W~L Eào tӱ 7~L Eào tӱ ÿѭӧF
hình thành trên cuӕQJ VLQK Eào tӱ 1KӳQJ Eào tӱ Qj\ ÿѭӧF JӑL Oà bào tӱ NtQ
(angiospore) hay bào tӱVLQKEên trong (endospore). Khi túi bào tӱYӥUDFiFEào tӱ
bҳQUDQJRài và nҭ\PҫPUӗLSKiWWULӇQWKành hӋVӧLQҩPPӟL
Bào tӱFǊQJFyWKӇÿѭӧFKình thành tӯӣ Eên ngoài các tӃEào sinh ra chúng,
trên cuӕQJVLQKEào tӱYàÿѭӧFJӑLOà bào tӱQJRài (exospore) hay bào tӱEөLEào tӱ
ÿtQKconidie). TӃEào sinh bào tӱWURQJWUѭӡQJKӧSQj\ÿѭӧFJӑLOà thӇEtQK%ào tӱ
ÿtQKÿѭӧFVLQKWUên cuӕQJ Eào tӱWiFKELӋW YӟLFѫWKӇVLQKGѭӥQJEҵQJ YiFKQJăQ
CuӕQJEào tӱÿtQKFyWKӇKìnhWKjQKÿѫQÿӝFKD\WұSKӧSOҥLWKành tӯQJ Ey YjÿѭӧF
gӑLOà thӇ Eysynnema) hoһFGtQKOҥLWKành thӇGtQKsporodochium). MӝWVӕQҩP
các cuӕQJ Eào tӱÿtQKÿѭӧFWҥRQên trong thӇ GҥQJ JӕLKRһFGҥQJUәJӗPPӝWOӟS
cuӕQJ Eào tӱ EөL NHQViWQKDX Yà hình thành bào tӱÿtQKconidie) ӣSKtDWUên. MӝW
sӕQҩPNKiFFiFFXӕQJ Eào tӱÿtQK[ӃSWURQJFiFWKӇGҥQJJLӓFyOӛPӣӣSKtDWUên
ÿӍQKÿѭӧFJӑLOà thӇJLӓ
3.3. Sinh s̫QKͷXWtQK
Sinh sҧQ KӳXWtQKOà quá trình sinh sҧQFyVӵNӃWKӧS QKkQFӫDWӃEào khác
tính. Sinh sҧQKӳXWtQKӣQҩPJӗPSKDSKDNӃWKӧSFKҩWQJX\ên sinh, pha kӃWKӧS
nhân, và pha phân bào giҧPQKLӉP[ҧ\UDQJD\VDXNKLWKөWLQK
NҩPăQWKXӝFQҩPEұFFDRWURQJTXiWUình sinh sҧQKӳXWtQKWUѭӟFKӃWOà sӵ
kӃWKӧSFKҩW QJX\ên sinh. Sӵ NӃWKӧS nhân không xҧ\UDFùng vӟLVӵ NӃW KӧSFKҩW
nguyên sinh mà phҧLTXD JLDLÿRҥQWUXQJJLDQ Ӣ JLDLÿRҥQQày nhân phân chia rӗL
tӵVҳS[ӃSOҥLWKành cһS QKkQVRQJQKkQ- tӃEào 2 nhân. VӅVDXQKkQNӃWKӧSÿӇ
tҥR WKjQK QKkQ OѭӥQJ EӝL 1KkQ OѭӥQJ EӝL SKkQ Fhia giҧP QKLӉP QJD\ WҥR WKành
QKkQÿѫQEӝLWKӭFҩSVDXÿyKình thành các bào tӱÿѫQEӝL
Bào tӱÿѫQ EӝLQҵPWURQJWӃ EjRÿһF ELӋWÿѭӧFJӑLOà túi bào tӱ%ào tӱÿѫQ
bӝLÿѭӧFWҥRWKành bҵQJFiFK QJRҥLVLQKexosporeÿѭӧFJӑLOà bào tӱ JLiEào tӱ
ÿҧP - basidiospore) còn tӃ Eào chӭD Eào tӱ ÿy ÿѭӧF JӑL Oj JLi ÿҧP-basidium).
Nhìn chung các loҥL Eào tӱ FӫD Vӵ VLQK VҧQ KӳX WtQK ÿӅX Fy VӭF VӕQJ FDR Fy NKҧ
QăQJFKӏXÿӵQJÿѭӧFYӟLFiFÿLӅXNLӋQNKҳFQJKLӋWYà lâu dài trong tӵQKLên.
4. Chu trình s͙QJFͯDQ̭P
Chu trình sӕQJ FKX WUình phát triӇQ KD\ Oà vòng ÿӡL FӫD QҩP EDR JӗP FiF
JLDLÿRҥQVLQKWUѭӣQJYà phát triӇQNӃWLӃSQKDXWKHRPӝWWUình tӵQKҩWÿӏQKÿӇWUӣOҥL
JLDLÿRҥQEDQÿҫXJLDLÿRҥQEDQÿҫXFӫDQҩPWKѭӡQJOà bào tӱ
Chu trình sӕQJFӫD QҩPJӗPFiF JLDLÿRҥQ*LDLÿRҥQVLQKWUѭӣQJWKӇVLQK
GѭӥQJJLDLÿRҥQVLQKVҧQ Y{WtQK YjJLDLÿRҥQVLQKVҧQKӳXWtQK1KӳQJ QҩP SKiW
triӇQÿҫ\ÿӫFiF JLDLÿRҥQ QKѭ Yұ\ÿѭӧF JӑLOà chu trình phát triӇQ KRàn toàn. Tuy
nhiên, nhiӅX ORài nҩP GR ÿһF ÿLӇP SKiW WULӇQ Yà do ҧQK KѭӣQJ FӫD FiF ÿLӅX NLӋQ
ngoҥL FҧQK Pà trong chu trình phát triӇQ ÿã không tӗQ WҥL JLDL ÿRҥQ VLQK VҧQ KӳX
tính, chӍFyJLDLÿRҥQVLQKVҧQY{WtQKĈyOà chu trình phát triӇQNK{QJKRàn toàn.
ӢÿDVӕQҩPEұFFDRWURQJFKXWUình phát triӇQÿӅXFyVӵthay thӃPӝWFiFK
có quy luұWFӫDJLDLÿRҥQ JLDLÿRҥQÿѫQ EӝL JLDLÿRҥQWӃ Eào chӭD QKkQVRQJ
QKkQ YjJLDLÿRҥQOѭӥQJ EӝL *LDLÿRҥQOѭӥQJ EӝLUҩW QJҳQFòn giai ÿRҥQÿѫQEӝL
YjJLDLÿRҥQWӃEào chӭDQKkQWKѭӡQJUҩWGài.
Các loài nҩP ÿDQJ ÿѭӧF QXôi trӗQJ KLӋQ QD\ KҫX KӃW ÿӅX WKXӝF QJành NҩP
ÿҧP 1ҩP JLi - Basidiomycota). Chu trình sӕQJ FӫD Basidiomycota ÿѭӧF WyP WҳW
QKѭVDX&iFEjRWӱÿҧPEào tӱ JLiÿѫQEӝLQNKiFWtQK Yà (-SKiWWiQUѫL
YjRÿLӅX NLӋQWKXұQOӧLWKì nҭ\PҫPWKành nhӳQJsӧLQҩPVѫFҩS Yà (-). Khi 2
sӧLQҩPVѫFҩSNKiFWtQKWLӃSJLiSYӟLQKDXWKì mӝWWӃEào trên 2 sӧLVӁVLQKUDӕQJ
thông sang tӃEào sӧLQҩP NLD QKkQ Yà tӃEào chҩWVӁFKXLTXDSKӕLKӧS YӟLWӃEào
NLD QKѭQJFKӍFyVӵNӃWKӧSFKҩW QJX\ên sinh còn nhân không kӃWKӧSÿӇWҥRWKành
mӝWWӃEào 2 nhân (song nhân). TӯÿySKiWWULӇQWKành sӧL QҩPWKӭFҩS+ӋVӧLWKӭ
cҩS Fy NKҧ QăQJ VLQK WUѭӣQJ Y{ KҥQ Yà chiӃP KҫX QKѭ WRjQ Eӝ ÿӡL VӕQJ FӫD QҩP
Trong nhӳQJÿLӅXNLӋQQKҩWÿӏQKKӋVӧLWKӭFҩSEӋQOҥLWKành quҧWKӇ7UrQÿҫXPӝW
sӕ VӧL WKӭ FҩS QKkQ VӁ [ҧ\ UD TXi WUình hình thành ÿҧP JLi - basidium Oj Fѫ
quan sinh bào tӱFӫDQҩP
Quá trình hình thành ÿҧPJLiGLӉQUDQKѭVDX.KLWӃEào ӣÿҫXVӧLQҩPWKӭ
cҩSFKXҭQEӏSKkQFKLDWKì ӣÿRҥQJLӳD[XҩWKLӋQӕQJnhӓӔQJQày mӑFKѭӟQJ YӅ
phía gӕFWӃEào. MӝW QKkQVӁFKXL Yào trong ӕQJ6DXÿyPӛL QKkQWLӃQ Kành phân
chia (mӝWOҫQÿӇWҥRUDQKkQWURQJPӝWWӃEào. MӝWQKkQFRQӣWURQJӕQJ Yà mӝW
nhân con ӣSKҫQJӕFVӁFKX\ӇQYӅSKtDÿӍQKWӃEào. TiӃSWKHROà sӵ[uҩWKLӋQYiFK
QJăQÿӇWҥRQên 3 tӃEào: 1 tӃEào 2 nhân ӣÿӍQKWӃEào mӝWQKkQӣJӕF Yà mӝWWӃ
bào mӝW QKkQ ӣ Eên cҥQK 7Ӄ Eào 2 nhân ӣ ÿӍQK VӁ SKiW WULӇQ WKjQK ÿҧP Fòn 2 tӃ
bào kia sӁNӃWKӧS YӟLQKDXÿӇWҥRWKành 1 tӃEào 2 nhân ӣ JӕF 9ӃWWtFKFòn lҥLFӫD
ӕQJQӕLJLӳDWӃEjRÿѭӧFJӑLOà khoá (cҫXQӕL
Khi hình thành ÿҧP QKkQ FӫD WӃ EjR ÿӍQK NӃW KӧS YӟL QKDX WҥR WKành thӇ
OѭӥQJ EӝL6DXÿyQKkQOѭӥQJ EӝL SKkQFKLDOLên tiӃSOҫQOҫQÿҫX JLҧPQKLӉPÿӇ
kӃWTXҧWҥRUD QKkQÿѫQ EӝL 7Ӄ Eào phìQKWRUDWUrQÿҫX Kình thành 4 cuӕQJQKӓ
(thӇEtQK0ӛLQKkQFRQFKXL Yào mӝWWKӇ EtQK SKiWWULӇQWKành 1 bào tӱ JLi%ào
tӱJLiYӅVDXVӁSKiWWULӇQWKành sӧLQҩPVѫFҩSYà (-).
SӧLVѫ cҩS
Bào tӱÿҧP (1n) KӃW KӧS FKҩW QJX\ên

sinh
(TӃEào hai nhân (n +
n))
SӧLVѫFҩS-)
HӋ VӧL WKӭ FҩS KDL
nhân
ĈҧPQ Quҧ WKӇ sͫL E͏Q

k͇W)
K͇WKͫSQKkQYà gi̫Pnhi͍P
6˯ÿ͛&KXWUình s͙QJFͯD1̭Pÿ̫P- Basidiomycota.
NҳP ÿѭӧF ÿһF ÿLӇP FӫD FKX WUình sӕQJ FӫD QҩP Fy ê QJKƭD UҩW OӟQ WURQJ
công tác nghiên cӭXVLQKKӑFQҩPFǊQJQKѭWURQJYLӋFQX{LWUӗQJQҩPăQYà phòng
trӯVӵSKiWWULӇQFӫDQҩPbӋQK
Bài III
TҤ2*,Ӕ1*9À TӖ175Ӳ*,Ӕ1*1Ҩ018Ð,75Ӗ1*
I. TҥRJLӕQJYà tӗQWUӳJLӕQJFҩS.
1. Khái ni͏PJL͙QJF̭S
GiӕQJ FҩS Oà giӕQJ ÿѭӧF QX{L Fҩ\ WUrQ P{L WUѭӡQJ UҳQ ÿӗQJ QKҩW vӅ GLQK
GѭӥQJ P{L WUѭӡQJ WKҥFK). GiӕQJ FҩS ÿѭӧF Vӱ GөQJ ÿӇ Fҩ\ FKX\ӅQ WҥR WKành
giӕQJFҩS
Tӯ JLӕQJ FҩS EDQ ÿҫX EҵQJ SKѭѫQJ SKiS QX{L Fҩ\ P{ cǊQJ có thӇ Fҩ\
chuyӅQÿӇWҥRUDFiFWKӃKӋJLӕQJFҩSWLӃSWKHR
2. T̩RJL͙QJF̭S
1JѭӡLWDFyWKӇWҥRJLӕQJQҩPFҩSEҵQJVӵSKkQOұSEào tӱQҩPhoһFQX{L
cҩ\ Wӯ P{ TXҧ WKӇ KRһF QX{L Fҩ\ Wӯ VӧL QҩP WURQJ Fѫ FKҩW GӵD WUên khҧ QăQJ VLQK
sҧQ Y{WtQK Yà sinh sҧQVLQK GѭӥQJFӫD QҩPEҵQJ SKѭѫQJ SKiSQX{LFҩ\P{WӃEào.
2.1. T̩RJL͙QJE̹QJSK˱˯QJSKiSSKkQO̵SEào t͵Q̭P

Sӵ SKkQ OұS Eào tӱ QҩP GӵD Wrên khҧ QăQJ VLQK VҧQ Y{ WtQK FӫD QҩP EҵQJ
SKѭѫQJSKiSQX{LFҩ\WӃEào.
7UѭӟFKӃWWҥRUD GӏFKEào tӱWURQJ QѭӟFFҩW Y{WUQJ 6DXÿyQX{LFҩ\Eào tӱ
WUrQP{LWUѭӡQJUҳQÿӗQJ QKҩWP{LWUѭӡQJWKҥFK) trong ӕQJQJKLӋP KRһFÿƭD SHWUL
YjÿѭDYjRWӫҩPFKRPӑFthành khuҭQOҥF
CҳW PǊ QҩP Fòn non cҳP OrQ ÿҫX Gk\ WKpS FӭQJ ÿһW Yào trong mӝW KӝS
thuӹWLQKÿӵQJ QѭӟF-POY{WUQJ Ĉұ\FKX{QJWKXӹWLQKOên trên hӋWKӕQJKӝS
ÿy- 2 ngày sau, quҧWKӇWUѭӣQJWKành sӁEҳQEào tӱYjRQѭӟF/ҩ\QѭӟFÿyGùng
que cҩ\ ÿӇ Fҩ\ Eào tӱ Oên bӅ PһW WKҥFK FӫD ӕQJ QJKLӋP KRһF ÿƭD SHWUL FKR SKiW
triӇQWKành khuҭQOҥFYà cҩ\FKX\ӅQÿӇVӱGөQJ
CǊQJ Fy WKӇ FXӕQ TXҧ WKӇ QҩP Yào mӝW ÿҫX VӧL Gk\ WKpS ÿҫX NLD Jài ӣ Q~W
bông cӫDPӝWEình tam giác, bên dѭӟLFyÿӵQJPӝWtWQѭӟF Yô trùng. Bào tӱ EҳQUD
sӁUѫLYjRQѭӟFWҥRUDGӏFKEào tӱ'ùng dӏFKEào tӱQày cҩ\JҥWWKHRFiFKQyLWUên.
MӝWSKѭѫQJ SKiS NKiFOjVӱGөQJ PӝWSKӉXWDP JLiFUӗLGQJ Gk\WKpSÿѭD
qua ӕQJ SKӉX Yà úp phӉX [XӕQJ PӝW NKD\ Eên trong có hӝS OӗQJ ÿӵQJ QѭӟF Y{
trùng. Khi bào tӱbҳQUDVӁSKkQOұSQKѭQyLWUrQ.
2.2. T̩RJL͙QJQ̭PE̹QJSK˱˯QJSKiSQX{LF̭\P{
Trong thӵFWLӉQQX{LWUӗQJQҩPăQWK{QJWKѭӡQJQJѭӡLWDWҥRJLӕQJQҩPGӵD
trên khҧQăQJVLQKVҧQVLQKGѭӥQJFӫDQҩPEҵQJSKѭѫQJSKiSQX{LFҩ\P{QҩP
ĈӕL vӟL QҩP Pӥ QҩP Vò, nҩP UѫP SKѭѫQJ SKiS Qj\ ÿѭӧF WLӃQ KjQK QKѭ
sau: CҳW PӝW TXҧ WKӇ QҩP Fòn non, rӱD EҵQJ QѭӟF FҩW VҥFK VӁ UӗL ÿѭD YjR SKòng
nuôi cҩ\ Y{WUùng. Dùng dao lam cҳWEӓOӟS QJRài cuӕQJ QҩPUӗL[ҿFXӕQJQҩPOàm
2 nӱD 'ùng que cҩ\ Y{ WUùng lҩ\ tӯQJ PҧQK P{ QҩP Fҩ\ Yào ӕQJ QJKLӋP WKҥFK
cӭQJ KRһF ÿƭD SHWUL &KR FiF ӕQJ QJKLӋP Yào tӫ ҩP ÿӇ P{ QҩP SKөF KӗL Yà phát
triӇQ
ĈӕL YӟL PӝF QKƭ FҳW FiF ÿRҥQ Jӛ WUrQ ÿy Fy VӧL PӝF QKƭ WUӗQJ ÿã phӫ NtQ
ÿHPNKӱWUùng mһWQJRài bҵQJFiFKQJkPYào dung dӏFK+gCl2 nӗQJÿӝWURQJ
1 - 2 phút rӗLUӱDOҥLEҵQJQѭӟF Y{WUùng. Dùng dao sҳFFҳWWKành tӯQJPҭXQKӓVDX
ÿy Fҩ\ Oên bӅ PһW WKҥFK FӭQJ .KL VӧL QҩP [XҩW KLӋQ WKì ÿHP Fҩ\ QJD\ VDQJ ӕQJ
nghiӋP WKҥFK FӭQJ NKiF .KL VӧL QҩP PӑF WUên ӕQJ WKҥFK FӭQJ Qày 5 - 7 ngày lҥL
cҩ\ WLӃS VDQJ ӕQJ WKҥFK FӭQJ NKiF 7URQJ WKӵF WLӉQ WUӗQJ PӝF QKƭ Fy WKӇ Vӱ GөQJ
nguӗQJLӕQJFҩSWUên thóc (hҥWWKyFFyVӧLPӝFQKƭÿӇFҩ\OrQ P{LWUѭӡQJWKҥFK
cӭQJYà cҩ\FKX\ӅQOLên tөFQKѭQyLWUrQ
3. T͛QWUͷJL͙QJF̭S
VӅlý thuyӃWFó 3 SKѭѫQJ SKiS tӗQWUӳ JLӕQJJLӳ JLӕQJ Yà bҧRTXҧQJLӕQJ
chính:
- 3KѭѫQJSKiS thӭQKҩWFyWKӇJLӳJLӕQJWURQJӕQJQJKLӋPÿƭDSHWULWURQJ
phòng thí nghiӋP ӣ ÿLӅX NLӋQ Eình thѭӡQJ QKLӋW ÿӝ SKòng nhѭQJ NK{QJ TXi FDR
hoһF NK{QJ TXiWKҩSFӭ- 3 tháng cҩ\OҥLPӝWOҫQ *Lӳ JLӕQJWKHRNLӇX Qày tӕQ
công cҩ\Yà tӕQQJX\ên liӋX
- 3KѭѫQJ SKiS thӭ Oj ÿӇ JLӕQJ Yào tӫ OҥQK ӣ QKLӋW ÿӝ thҩS 1OC). BҵQJ
cách này có thӇJLӳJLӕQJWURQJWKӡLJLDQWKiQJKRһFQăPWKұPFKtFyWKӇWӟL
-QăPPӟLSKҧLFҩ\Oҥi, sӧLQҩPSKөFKӗLYүQVLQKWUѭӣQJEình thѭӡQJ
- 3KѭѫQJSKiSthӭOà giӳJLӕQJWURQJÿLӅXNLӋQQKLӋWÿӝrҩWthҩSlҥQK sâu:
O
-196 &3KѭѫQJSKiSQj\FKRSKpSJLӳ JLӕQJWӟLQăP PӟLSKҧLFҩ\OҥLVӧLQҩP
vүQFyNKҧQăQJSKөFKӗLYjVLQKWUѭӣQJEình thѭӡQJ
Trong thӵF WLӉQ QX{L WUӗQJ QҩP ăQ WҥL FiF Fѫ Vӣ VҧQ [XҩW phә ELӃQ QKҩW có
thӇiSGөQJ SKѭѫQJ SKiSÿҫXWLrQÿӇWӗQWUӳJLӕQJ .KL QKLӋWÿӝSKòng quá cao thì
có thӇ FKR FiF ӕQJ JLӕQJ Yà cӕF UӗL QJkP FiF FӕF ÿy WURQJ FKұX QѭӟF KRһF ÿӇ ӣ
phòng sâu (dѭӟLÿҩWÿӇVӧLQҩPVLQKWUѭӣQJ Eình thѭӡQJ Khi nhiӋWÿӝ SKòng quá
thҩSFyWKӇGùng tӫҩPKRһFEӃSÿLӋQVѭӣLҩPFKRSKòng.
3K˱˯QJSKiSOjPP{LWU˱ͥQJWK̩FKÿƭDWK̩FKQJKLêng.
0{L WUѭӡQJ WKҥFK ÿƭD Gùng khi phân lұS JLӕQJ FҩS Wӯ Eào tӱ QҩP 0{L
WUѭӡQJWKҥFKQJKLrQJGQJÿӇOàm và nhân giӕQJFҩSWӯP{QҩPYà sӧLQҩP
TҩWFҧFiFGөQJFөEình tam giác, ÿƭD3HWULӕQJ QJKLӋP E{QJ EiRÿѭӧF
sҩ\NKӱWUùng ӣ– 165OC trong thӡLJLDQ- 120 phút.
/jPP{LWU˱ͥQJWK̩FKÿƭD
Pha các hoá chҩW Yà nguyên liӋXOjP P{LWUѭӡQJFQJ QѭӟFWKѭӡQJ Yào bình
tam giác, loҥLPOKRһFPOÿXQV{LYà khuҩ\ÿӅXFKRWDQWULӋWÿӇUӗLKҥOӱD
cho sôi nhҽ SKkQ SKӕL P{L WUѭӡQJ Yào các hӝS OӗQJ ÿƭD 3HWULÿã khӱ WUùng vӟL
OѭӧQJ NKRҧQJ FKLӅX FDR KӝS OӗQJ Gày 2 - 3mm). Các hӝS OӗQJ ÿѭӧF JyL JLҩ\
EiR Yj ÿHP NKӱ WUùng bҵQJ QӗL KҩS ӣ DWm (121 OC) trong thӡL JLDQ - 45 phút.
Sau khi khӱWUQJÿӇQJXӝLFKRWKҥFKÿ{QJUӗLÿHPFiFÿƭDKӝSOӗQJÿӇ Yào tӫҩP
(37 OC) 2 - 3 ngày, khi bӅPһWWKҥFKNK{WKì gói báo và cҩW Yào tӫOҥQK- 10O&ÿӇ
sӱGөQJdҫQ
/jPP{LWU˱ͥQJWK̩FKQJKLêng.
Pha các hoá chҩW Yà nguyên liӋX OjP P{L WUѭӡQJ FQJ QѭӟF WKѭӡQJ Yào
[RRQJÿXQV{LNKXҩ\ÿӅXFKRWDQWULӋWÿӇUӗLKҥOӱDFKRV{LQKҽGùng thìa và phӉX
nhӓÿRQJFҭQWKұQP{LWUѭӡQJ vào các ӕQJQJKLӋPÿã khӱWUQJ/ѭӧQJP{LWUѭӡQJ
chiӃP NKRҧQJ FKLӅX FDR ӕQJ QJKLӋP 6DX ÿy JyL WKành tӯQJ Ey ӕQJ
nghiӋPEyUӗLÿHP NKӱWUùng bҵQJ QӗL KҩSӣDWm (121 OC) trong thӡL JLDQ-
45 phút. Khӱ WUQJ [RQJ ÿHP OjP QJKLrQJ QJD\ ÿӝ QJKLrQJ VDR FKR P{L WUѭӡQJ
cách nút bông khoҧQJFPWX\ӋWÿӕLNK{QJÿѭӧFÿӇP{LWUѭӡQJGtQK Q~W E{QJÿӇ
yên 12 giӡ TXD ÿêm), thҥFK ÿ{QJ FKһW WKì gói lҥL WKành tӯQJ Ey Yj ÿӇ Yào tӫ ҩP
(37 OC) 3 - 5 ngày cho khô bӅPһWWKҥFK Yà loҥLEӓQKӳQJӕQJQJKLӋPEӏQKLӉPVDX
ÿyFҩWYào tӫOҥQK– 10O&ÿӇVӱGөQJGҫQ
II. Làm giӕQJYà nhân giӕQJFҩS

1. Khái ni͏PJL͙QJF̭S
GiӕQJ FҩS Oà giӕQJ ÿѭӧF QX{L Fҩ\ WUrQ P{L WUѭӡQJ [ӕS, không dӗQJ QKҩW
vӅ GLQK GѭӥQJ UѫP Uҥ KҥW WKyF PQ FѭD TXH VҳQ« 7ӯ JLӕQJ FҩS ÿѭӧF Vӱ
dөQJÿӇWUӗQJFKRWKXKRҥFKTXҧWKӇ
Tӯ JLӕQJFҩSFǊQJFyWKӇÿѭӧFVӱ GөQJÿӇFҩ\FKX\ӅQWKành nhiӅXWKӃ KӋ
giӕQJ FҩS OLên tiӃS 7X\ QKLên không nên lҥP GөQJ QKkQ JLӕQJ FҩS QKLӅX OҫQ
(không quá 4 lҫQYì giӕQJVӁEӏWKRiLKyD
3K˱˯QJSKiSOjPP{LWU˱ͥQJJL͙QJF̭S
Nguyên liӋX Oàm và nhân giӕQJ FҩS Wùy theo loài nҩP Pà có thӇ Vӱ GөQJ
UѫPUҥKҥWWKyFPQFѭDTXHVҳQ«
3K˱˯QJSKiSOjPP{LWU˱ͥQJF̭SE̹QJWKyFK̩W
Nguyên liӋXJӗPKҥWWKyFYà cám gҥRKRһFEӝWQJ{0{LWUѭӡQJthóc hҥWFKӫ
yӃXÿӇOàm và nhân giӕQJFҩSÿӕLYӟLQҩPPӥQҩPVò, mӝFQKƭ
Thóc hҥW WӕW ÿã ÿѭӧF WKX KRҥFK Wӯ QăP WUѭӟF ÿѭӧF QJkP TXD ÿêm rӗL ÿãi
sҥFK&KRWKyFYào xoong cùng vӟLQѭӟFQJұSWKyFYjÿXQV{LFKRQӭWYӓWKyFWKӡL
gian sôi khoҧQJ– 30 phút). VӟWWKyFFKR Yào rәUiKRһFWK~QJWUHÿӇUiRQѭӟF
ÿӝ ҭP ÿҥW – VDX ÿy WUӝQ FiP JҥR KRһF EӝW QJ{ WKHR WӍ OӋ TX\ ÿӏQK –
ĈyQJ QJX\rQOLӋX Yào túi PP (polyetylen chӏX QKLӋWKRһFFKDLWKӫ\WLQKFKӏX
nhiӋW ÿұ\ Q~W E{QJ YD NKӱ WUùng bҵQg nӗL KҩS DWm (121 OC) trong thӡL JLDQ
phút. Sau khi khӱ WUùng, cho nhiӋW ÿӝ Kҥ [XӕQJ Eình thѭӡQJ WKì có thӇ Vӱ GөQJ ÿӇ
cҩ\JLӕQJKRһFFҩWJLӳӣQKLӋWÿӝWKҩSO&ÿӇVӱGөQJGҫQ
3K˱˯QJSKiSOjPP{LWU˱ͥQJF̭SE̹QJU˯PU̩
Nguyên liӋX JӗPUѫPUҥ Yà cám gҥR KRһF EӝWQJ{0{LWUѭӡQJWKyFKҥWFKӫ
yӃXÿӇOàm và nhân giӕQJFҩSÿӕLYӟLQҩPPӥQҩPVò, mӝFQKƭYà nҩPUѫP
5ѫPUҥWӕWVӧLNK{PjX YjQJyQJÿѭӧFQJkPTXDÿêm rӗLYӟWUDÿӇUiRUӗL
EăP QKӓ– 2,0cm. TrӝQUѫP YӟLFiPJҥR KRһF EӝWngô theo tӍOӋ TX\ÿӏQK–
ÿҧP EҧR ÿӝ ҭP QJX\ên liӋX ÿҥW – ĈyQJ QJX\rQ OLӋX Yào túi PP
(polyetylen chӏX QKLӋWÿұ\Q~W E{QJUӗLNKӱWUùng bҵQJ QӗLKҩS ӣÿLӅX NLӋQDWm
(121 OC) trong thӡL JLDQ SK~W 6DX NKL NKӱ WUùng, cho nhiӋW ÿӝ Kҥ [XӕQJ Eình
WKѭӡQJWKì có thӇVӱGөQJÿӇFҩ\ JLӕQJ KRһFFҩWJLӳFiFW~LQJX\ên liӋXӣQKLӋWÿӝ
thҩS O&ÿӇVӱGөQJGҫQ
3. C̭\JL͙QJFKăPVyFJL͙QJF̭S
VӅ QJX\ên tҳF Oàm và nhân giӕQJ FҩS Oà dӵD WUên khҧ QăQJ VLQK VҧQ VLQK
GѭӥQJ EҵQJ QKӳQJ ÿRҥQ VӧL nҩP 1JѭӡL WD Fy WKӇ Oàm giӕQJ FҩS Wӯ JLӕQJ FҩS
hoһFQKkQJLӕQJFҩSWӯQJXӗQJLӕQJFҩSFyVҹQ
Làm giӕQJFҩSWӯJLӕQJFҩSWKì trung bình 1 ӕQJQJLӋPJLӕQJFҩSÿѭӧF
cҩ\FKX\ӅQFKRW~LJLӕQJFҩS
Nhân giӕQJ FҩS Wӯ QJXӗQ JLӕQJ FҩS WKì trung bình 1 túi giӕQJ FҩS Fy
thӇQKkQFKRW~LJLӕQJFiSWLӃSWKHR
MӑLWKDo tác cҩ\JLӕQJSKҧLÿѭӧFWLӃQKjQKWURQJÿLӅXNLӋQ Y{WUùng, tӕWQKҩW
là trong phòng cҩ\Y{WUùng.
Sau khi cҩ\JLӕQJFiFW~LJLӕQJÿѭӧFÿһWWURQJSKòng ÿyQJNtQFӱDWùy theo
loài nҩP Pà yêu cҫX YӅ ÿLӅX NLӋQ QKLӋW ÿӝ WKtFK KӧS NKiF QKDX QҩP Pӥ QҩP Vò
nhiӋWÿӝWKtFK KӧSWURQJNKRҧQJ- 22 OC, mӝF QKƭWURQJNKRҧQJ- 25 OC, nҩP
UѫPWURQJNKRҧQJ- 32OC).
Khi sӧL QҩPVLQKWUѭӣQJSKӫ NtQW~LQJX\ên liӋXWKì có thӇVӱGөQJÿӇWUӗQJ
hoһF WLӃS WөF QKkQ JLӕQJ FҩS 7UѭӡQJ KӧS JLӕQJ FKѭD Vӱ GөQJ Fy WKӇ FҩW JLӳ ӣ
ÿLӅXNLӋQQKLӋWÿӝWKҩSWURQJWKӡL JLDQNK{QJTXiQJày, sau 30 ngày giӕQJEӏJLà
không nên sӱ GөQJ ÿӇ WUӗQJ 7KӡL JLDQ SKӫ NtQ QJX\ên liӋX ÿӕL YӟL QҩP UѫP
khoҧQJ9 - 12 ngày, các loài nҩPNKiFWURQJNKRҧQJ– 21 ngày.
,,,&ѫVӣYұWFKҩWSKòng nuôi cҩ\JLӕQJ
ĈӇ Fy WKӇ VҧQ [XҩW QҩP JLӕQJ SKòng thí nghiӋP FKX\ên dùng cҫQ SKҧL Fy
trang thiӃWEӏYjFѫVӣYұWFKҩWÿҫ\ÿӫ
- TӫFҩ\Y{WUùng
- Các dөQJ Fө JӗP FkQ ÿƭD FkQ Nӻ WKXұW ÿƭD SHWUL ӕQJ QJKLӋP FKDL WKXӹ
tinh, cӕFWKXӹWLQKӕQJÿRQJÿӏQK PӭF SKӉXWKXӹWLQKW~L QLORQ E{Qg không thҩP
QѭӟF FӗQ, que cҩ\ YL VLQK vұt SDQK ÿǊD WKXӹ WLQK Gk\ FKXQ Eìa cӭQJ EiR JyL
xoong nҩXP{LWUѭӡQJWKìa ...
- Hóa chҩWYà nguyên liӋXWùy theo yêu cҫXWӯQJORài nҩP.
- BӝSKұQNKӱWUùng gӗPQӗLKҩSWӫVҩ\SKòng nuôi cҩ\Y{WUùng.
- BӝSKұQӫJLӕQJFҫQFySKòng ӫJLӕQJKRһFWӫҩP.
- BӝSKұQFҩWJLӳDJLӕQJFҫQFySKòng lҥQKKRһFWӫOҥQKFKX\ên dөQJ.
Bài IV
KӺ7+8Ұ775Ӗ1*0Ӝ76Ӕ/2ÀI NҨ0Ă13+Ә%,ӂ1
I. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPPӥAgaricus).
Ĉ̿FÿL͋PVLQKK͕F
NҩP Pӥ Agaricus Fy ORjL ÿDQJ ÿѭӧF QX{L WUӗQJ SKә ELӃQ ÿy Oà A.
bisporus và A. bitorquis. NҩP Pӥ ăQ QJRQ TXê ÿѭӧF QX{L WUӗQJ ÿҫX WLên ӣ FKkX
Âu. QuҧWKӇUҳQFKҳF JӗP PǊQҩP Yà cuӕQJ QҩP SKkQ ELӋWQKDXUõ rӋW0Ǌ QҩP
có màu trҳQJKRһF QkXÿѭӡQJ NtQK- 10 cm. Khi non mǊ QҩPFy GҥQJ NKӕLFҫX
VDXÿySKiWWULӇQWKành dҥQJFKX{QJ KRһF EiQFҫX 7KӏWQҩP màu trҳQJGày. PhiӃQ
nҩPFòn non có màu trҳQJ KӗQJ YӅJLjFyPjXQkXÿHQ &XӕQJ QҩP Kình trөWUên
cuӕQJFyYòng nҩPOӟSYì thӃQҩPPӥFòn có tên là nҩPVRQJEDR
2. Nhu c̯XGLQKG˱ͩQJYjÿL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
2.1. Nhu c̯XGLQKG˱ͩQJ
NҩPPӥFyÿһFÿLӇPOà có hӋHQ]\PSURWHD]DKRҥWÿӝQJPҥQK
- 'LQK G˱ͩQJ FDFERQ NguӗQ FDFERQ WUӗQJ QҩP Pӥ FKӫ \ӃX Oà xenluloza,
hemixenluloza và lignin.
-'LQKG˱ͩQJNKRiQJ ĈӇӫ1 tҩn nguyên liӋu cҫn tӕi thiӇu tӯ1,6 - 2,7 kg N,
3kg K2O, 5 - 6 kg P 2O5.
2.2. ĈL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
SӧLQҩPPӥFyWKӇPӑFWURQJSKҥPYLS+ -QKѭQJWKtFKKӧSQKҩWOà pH
= 7 - 7,5. NhiӋWÿӝWӕWQKҩWFKRVӵPӑFVӧLOà 22 – 24OC, cho sӵKình thành và phát
triӇQTXҧWKӇOà 16 – 18OC.
B̫QJ ̪QKK˱ͧQJFͯDQKL͏Wÿ͡ÿ͇QFiFJLDLÿo̩QSKiWWUL͋QQ̭PPͩ
NhiӋWÿӝN.khí *ÿRҥQPӑFVӧL *ÿRҥQWҥRPҫP *ÿRҥQTXҧWKӇ
(O C)
TӕLWKtFK 22 – 24 16 – 20 14 – 16
TӕLWKLӇX 8 - 10 8 - 10 11 - 12
TӕLÿD 26 - 28 22 - 24 19 - 20
Gây chӃW 30 - 32 26 - 28 24 - 26
ĈӝҭPQJX\ên liӋXFҫQFKRVӧLQҩPVLQKWUѭӣQJOà tӯÿӃQ ĈӝҭP

không khí yêu cҫXWӯÿӃQĈӝҭPOӟQKѫQKD\QKӓKѫQVRYӟL\êu cҫX
và kéo dài trong 10 ngày sӁҧQKKѭӣQJNK{QJWӕWÿӃQQăQJVXҩWWKXKRҥFKQҩP
NӗQJÿӝ&22 cҫQWKLӃWWURQJ SKòng trӗQJÿӇVӧLQҩP PӑFOà 0,03%. Ӣ nӗQJ
ÿӝ&22FDR KѫQVӁ Jk\NpR GjL JLDLÿRҥQ PӑFFӫDVӧLOàm chұPVӵWҥR PҫPĈӕL
vӟL JLDL ÿRҥQ TXҧ WKӇ SKiW WULӇQ WKì phҧL WăQJ FѭӡQJ Vӵ WK{QJ WKRiQJ WURQJ SKòng
trӗQJ ÈQKViQJ NK{QJ SKҧLOà nhu cҫXFҫQWKLӃWFKRQҩP6ӧL QҩPPӥFyNKҧ QăQJ
VLQKWUѭӣQJ trong bóng tӕL
ĈӕL YӟL QҩP Pӥ Vӵ UD TXҧ WKӇ SKө WKXӝF Yào sӵ Fy PһW FӫD PӝW Vӕ ORài vi
khuҭQBacteriaFyWURQJÿҩWQKҩWOà Pseudomonas putita.
3. KͿWKX̵WWU͛QJ
3.1. Nguyên li͏XYà thͥLYͭ
Nguyên liӋX WUӗQJ QҩP Pӥ JӗP UѫP Uҥ WKkQ Fk\ QJ{ Oõi ngô, trҩX SKkQ
ÿӝQJ YұW SKkQ QJӵD SKkQ WUkX Eò, gà vӏW Yà mӝW Vӕ SKө JLD QKѭ &D2
supephotphat, urê...
ThӡL Yө WUӗQJ QҩP Pӥ ӣ FiF WӍQK SKtD %ҳF Wӯ 7KӯD 7KLên HuӃ WUӣ UD WӕW
nhҩWOà tӯWKiQJKRһFÿӃQWKiQJQăPVDX&iFWӍQKSKtD1DPWӯĈà nҹQJ trӣ
vào, viӋFWUӗQJQҩPPӥFyWKӇFyNKyNKăQKѫQYì nhiӋWÿӝFDR
Có thӇWUӗQJQҩPPӥWUên nӅQÿҩWWURQJQKà hoһFQJRài trӡLFyPiLFKH
3.2. M͡WV͙F{QJWKͱFYjSK˱˯QJSKiS[͵lý nguyên li͏X
3.2.1. Công thͱF
-5ѫPUҥ 1 tҩQ - Supephotphat : 30kg ; - CaO : 20kg.
- Urê : 5kg; - Sunphat amôn : 20kg ;
1JkPUѫPUҥ QRQѭӟFSK~WVDXÿyYӟWUDÿӇUiRQѭӟFFKRWӟLÿӝҭP
- 75%. Bә VXQJ NJ XUê, 20kg sunphat amôn rӗL FKҩW ÿӕQJ ӫ ThӡL JLDQ ӫ là 12
ngày, ÿҧRUѫPUҥ4 lҫQ.
- ĈҧR OҫQ ngày thͱ ĈҧR ÿӅX QJX\ên liӋX WURQJ UD QJRài, trên xuӕQJ
GѭӟLYjQJѭӧFOҥLÿӇFKR1+3ED\KѫLEӟWÿLUӗLFKҩWÿӕQJOҥL
-ĈҧROҫQWKӭngày thͱ): BәVXQJNJ&D2UҳFNK{
-ĈҧROҫQngày thͱ): BәVXQJNJVXSHSKRWSKDW
- ĈҧR OҫQ WKӭ ngày thͱ 2 ĈҧR ÿӅX UǊ WѫL QJX\rQ OLӋX Yj ÿѭD YjR QKj
trӗQJ
3.2.2. Công thͱF
-5ѫPUҥ : 1 tҩQ - Phân gà (chӭD1 : 150kg
- Urê : 3kg; - CaO : 30kg.
1JkPUѫPUҥWӟL QRQѭӟFSK~WVDXÿy YӟWUDÿӇUiRQѭӟFFKRWӟLÿӝҭP
70 - 75%, bәVXQJNJXUê và 75kg phân gà rӗLFKҩWÿӕQJӫ. ThӡLJLDQӫlà 12 ngày,
trong quá trình ӫcҫQÿҧo nguyên liӋu 4 lҫQ.
- ĈҧROҫQngày thͱ): BәVXQJQӕWNJSKkQJà.
- ĈҧROҫQWKӭngày thͱ): BәVXQJNJ&D2UҳFNK{
- ĈҧROҫQWKӭngày thͱ): TrӝQÿӅXQJX\ên liӋXYà ӫOҥLQKѭFǊ
- ĈҧROҫQWKӭngày thͱĈҧRÿӅXUǊWѫLYjÿѭDYjRQKjWUӗQJ
C̯Q O˱X ý: Khi bә VXQJ KRi FKҩW GҥQJ NK{ WKì rҳF WKành tӯQJ OӟS Fӭ OӟS
UѫPGj\- 30 cm thì rҳFOӟSKRiFKҩWFiFKPpSӫFP
1JkPU˯PQR (tr͡Qphͭgia) Ch̭Wÿ͙QJͯ (3 ngày) Ĉ̫RO̯Q

Q˱ͣF (phͯQLORQ (tr͡QSKͭJLa)
ÿ͋UiRQ˱ͣF
(3ngày)
Ĉ̫RYào lu͙QJ Ĉ̫RO̯Q Ĉ̫RO̯Q
c̭\JL͙QJ (3 ngày) (3 ngày) (tr͡QSKͭJLa)
6˯ÿ͛7yPW̷WFiFE˱ͣF[͵Oê nguyên li͏XWU͛QJQ̭PPͩ
Ĉ̿FÿL͋PQJX\ên li͏XVDXNKLͯOên men).

- VӅÿӝSKkQKXӹ1JX\ên liӋXKѫLNKyEҳWPӅPQKѭOHQFҫPEҭQWD\
- VӅNӃWFҩX;ӕS E{QJ QJX\ên liӋXQҳPWURQJWD\ NKLEӓUDOҥLWUӣ YӅWUҥQJ
WKiLEDQÿҫX
- VӅPàu sҳF1guyên liӋXVDXNKLӫFyPàu socola (nâu sүP. Trong ÿó nhìn
thҩ\Uõ các vӃWOӕPÿӕPFӫD[ҥNKXҭQĈӝҭPÿҥWFKXҭQ- 70%)
- Mùi: Có mùi cӫDDPoniac nhҽ
-ĈӝS+- 8
-/ѭӧQJQLWѫ- 1,8%; -/ѭӧQJSKRWSKR- 1,0%
-/ѭӧQJNDOL- 1,5%; - /ѭӧQJFDQ[L- 3,0%
- TӍOӋ&1
3.3. Vào lu͙QJYà c̭\JL͙QJ
3.3.1. Vào lu͙QJ
Có thӇ WUӗQJ QҩP Pӥ WURQJ QKà, trên nӅQ ÿҩW KRһF QӅQ [L PăQJ 7UѭӟF NKL
vào luӕQJFҫQ NKӱWUùng nӅQ QKà bҵQJFiFKWѭӟL QѭӟF Y{L Yà quét sҥFKQӃXOà
nӅQÿҩWFҫQQӋQFKһWÿҩWQӅQ /XӕQJFyWKӇUӝQJ- 1,5m, dài thì tuǤFKLӅXGài nhà
trӗQJ*LӳDFiFOXӕQJFyWKӇQJăQFiFKEҵQJEӡÿҩWKRһF[k\JҥFKQJăQFiFK
Nguyên liӋXVDXNKLӫ QKDQKFKyQJFKX\ӇQ Yào nhà trӗQJ Yà cho vào luӕQJ
Cho nguyên liӋXGjQÿӅXWUên bӅ Pһt luӕQJ Yà nén chһWFKLӅX Gày lӟS QJX\ên liӋX
khoҧQJ - 25cm, sao cho trên 1m2 bӅ PһW SKòng trӗQJ FKӭD ÿѭӧF - 120kg
nguyên liӋXӫ
3.3.2. C̭\JL͙QJ
&ySKѭѫQJWKӭFFҩ\JLӕQJ&ҩ\ÿLӇPYà cҩ\WUӝQYӟLWӍOӋJLӕQJNKRҧQJ-
3% so vӟLNKӕLOѭӧQJQJXyên liӋXӫ
C̭\ÿL͋P7KѭӡQJÿѭӧFiSGөQJÿӕLYӟLJLӕQJVӧLJLӕQJWUrQUѫPYӟLWӍOӋ
10 - 20 lít giӕQJFKRWҩQ QJX\ên liӋX ӫ- 300 gam giӕQJP2 bӅPһWQJX\ên
liӋX*LӕQJÿѭӧFFKLDWKành tӯQJ PLӃQJQKӓNtFKWKѭӟF Yài cm và cҩ\ӣÿӝVkX-
5cm,ÿLӇPQӑFiFKÿLӇPNLD- 15cm, cách mép luӕQJFP &iFKFҩ\ Qày nhanh
QKѭQJVӧLPӑFODQYào giá thӇOkXKѫQ- 3 tuҫQ
C̭\WU͡Q7KѭӡQJÿѭӧFiS GөQJÿӕL YӟL JLӕQJKҥWJLӕQJWUên hҥWWKyF YӟL
tӍ OӋJDP JLӕQJ FKR P2 diӋQ WtFK *LӕQJ ÿѭӧF Eҿ YөQ và trӝQ ÿӅX Yào giá thӇ
90% sӕJLӕQJÿӏQKFҩ\Fòn 10% thì cҩ\UҧLWUên bӅPһW
Sau khi cҩ\JLӕQJ[RQJFҫQSKӫEDRWҧLѭӟWKRһFJLҩ\ EiRѭӟWOên toàn bӝEӅ
mһW QJX\ên liӋX ÿӇ JLӳ ҭP Yà tránh nhiӉP 7KѭӡQJ [X\ên phun ҭP EDR WҧL KRһF
báo bҵQJYòi phun nhҽ
3.4. Phͯÿ̭W
Sau khi sӧLÿã mӑFNtQQJX\ên liӋXWKì tiӃQ Kành phӫÿҩWWKѭӡQJOà sau 16 -
18 ngày sau khi cҩ\JLӕQJ
MͭFÿtFKFͯDYL͏FSKͯÿ̭WPhӫÿҩWOjÿӇJLӳҭPFKRNKӕLQJX\ên liӋXWUӗQJ
tҥRUDVӵFKênh lӋFKYӅQӗQJÿӝ&22 giӳD NKӕLQJX\ên liӋXEên tURQJ YjP{LWUѭӡQJ
bên ngoài, kích thích sӵUDTXҧWKӇFӫDQҩP
Yêu c̯Xÿ͙LYͣLÿ̭WGQJÿ͋SKͯĈҩWSKҧLVҥFKFyNӃWFҩX KҥWFyNKҧ QăQJ
K~W QѭӟFWӕW Yà thông khí tӕW 7KѭӡQJ GQJÿҩWWKӏW SKDFiWOҩ\ӣÿӝVkX-
FPĈҩWFyÿӝҭP S+ - 7,5. Nên tҥRÿҩW YLên có kích cӥ- 1,0cm.
Cӭ P2 bӅ PһW QJX\ên liӋX FҫQ SKӫ PӝW OѭӧQJ NKRҧQJ - NJ ÿҩW ÿҧP EҧR
chiӅXGày lӟSÿҩWSKӫNKRҧQJFP
&KăPVyFYjWKXKiL
3.5.1. ThͥLNǤͯVͫL Trong pha sӧLFҫQGX\WUì nhiӋWÿӝFӫD NKӕLQJX\ên liӋXWURQJ
khoҧQJ – 24OC, ҭP ÿӝ NK{QJ NKt QKà trӗQJ .K{QJ FҫQ WK{QJ WKRiQJ
nhiӅXQJày mӣFӱDPӝWOҫQWURQJYòng tӯ-SK~WÿӇWK{QJWKRiQJOjÿӫ&ҫQ
WKѭӡQJ [X\ên (1 - 2 lҫQQJj\ WѭӟL ҭP EiR SKӫ EӅ PһW QJX\ên liӋX ĈһF ELӋW Yào
ngày thӭ - 8 sau khi cҩ\JLӕQJ QӃX QKLӋWÿӝFDRTXi OC thì phҧLWăQJFѭӡQJVӵ
WK{QJ WKRiQJ Yj WѭӟL QѭӟF FKR SKòng trӗQJ NK{QJ ÿѭӧF WѭӟL WUӵF WLӃS TXi QKLӅX
lên bӅPһWNKӕLQJX\ên liӋXYì sӁJk\~QJFKRKӋVӧLQҩPEên trong).
3.5.2. ThͥLNǤSKͯÿ̭WYà ra qu̫WK͋ Sau khi phӫÿҩW- 2 ngày thì tѭӟL QѭӟFQên
WѭӟL Yào buәL ViQJ VӟP Yà buәL FKLӅX WӕL .KL WѭӟL QѭӟF FҫQ QJӱD Yòi và tѭӟL UҧL
nhҽ QKLӅX OҫQ ÿӇ QѭӟF QJҩP ÿӅX YjR ÿҩW SKӫ 3KҧL WѭӟL FKR QѭӟF QJҩP ÿѭӧF WӟL
lӟS ÿҩW ViW QJX\ên liӋX QKѭQJ WX\ӋW ÿӕL NK{QJ ÿӇ QѭӟF QJҩP Yào nguyên liӋX
KhoҧQJ - 7 ngày sau khi phӫ ÿҩW WKì mҫP TXҧ WKӇ QҩP [XҩW KLӋQ .KL PҫP TXҧ
thӇ[XҩWKLӋQFҫQWăQJFѭӡQJOѭӧQJQѭӟFWѭӟL- 4 lýt/m2 diӋQWtFK7XǤWKXӝFYào
thӡL WLӃW Pj WѭӟL - 2 lҫQQJày hoһF KDL QJj\ WѭӟL PӝW OҫQ 0ӛL ngày cҫQ Pӣ FӱD
thông thoáng 2 - 3 lҫQ PӛL OҫQ JLӡ WUiQK ÿӇ NKt &22 tích tө WURQJ SKòng trӗQJ
TӯNKLPҫP TXҧWKӇ [XҩWKLӋQFKRÿӃQNKL TXDWKӇWKành thөF Yà thu hái khoҧQJ-
QJj\7UѭӟFNKLWKXKiLQҩPJLӡTXDÿrPNK{QJÿѭӧFWѭӟLQѭӟF
3.5.3. Thu hái ṋP
Thu hái nҩPӣGҥQJF~SFKѭDUiFKEDRULrQJ'QJKDLQJyQWD\JLӳ QҩP Yà
xoáy nhҽWiFKUDNKӓLNKӕLQJX\ên liӋXGùng dao cҳWEӓJӕFGtQKÿҩW 7KXKiL[RQJ
phҧLOàm vӋVLQKQJX\ên liӋXEҵQJFiFKORҥLEӓFiFEyUӉFiFSKҫQWKӯDFӫDTXҧWKӇ
mҫPEӏWKӕLWUrQÿҩWSKӫ%әVXQJÿҩWSKӫ Yào nhӳQJQѫLKDRKөW TXDTXiWUình thu
hái. NҩPPӥWKX KiLÿѭӧFQKLӅXÿӧWÿӧWQӑFiFKÿӧWNLDNKRҧQJ-QJj\ 1ăQJ
suҩWÿҥWNKRҧQJNKӕLOѭӧQJQJX\ên liӋXNK{KRһF- 10 kg nҩPWѭѫLP2 (tính
theo diӋQ tích trӗQJ
ChuҭQEӏ Xӱlý và ӫ Vào luӕQJYà

nguyên liӋX nguyên liӋX cҩ\JLӕQJ-3%)
(12 ngày)
(16 - 18
ngày)
&KăPVyFYj PhӫÿҩW
WKXKiLÿӧW Thu hái ÿӧW YjFKăPVyF
(5 - 7ngày)
6˯ÿ͛7yPW̷WFiFE˱ͣFTX\WUình tr͛QJQ̭PPͩ
NҩP Pӥ VDX NKL WKX KiL FҫQ FKR Yào túi PE và buӝF FKһW PLӋQJ W~L Fy WKӇ
cҩWJLӳÿѭӧFJLӡ1ҩPPӥFyWKӇVӱGөQJQҩXWѭѫLFó thӇPXӕLÿӇFҩWJLӳ
II. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPVò (Pleurotus).

Ĉ̿FÿL͋PVLQKK͕F
NҩP Vò (Pleurotus) phân bӕ WUên toàn thӃ JLӟL ÿѭӧF FKLD Oàm 4 nhóm vӟL
tәQJVӕ39 loài. Trong các loài nҩPVò ÿѭӧFQX{LWUӗQJWKì nҩPVò trҳQJPleurrotus
pulmonarius), nҩP Vò xám - nҩP Vò tím (Pleurotus ostreatus) là nhӳQJ ORjL ÿѭӧF
nuôi trӗQJSKә ELӃQ KѫQFҧPӝWVӕWiFJLҧFKRUҵQJFK~QJOà các chӫQJ NKiF QKDX
cӫDPӝWORài P. ostreatus).
Quҧ WKӇ QҩP Vò có dҥQJ Kình phӉX OӋFK JӗP SKҫQ PǊ SKLӃQ Yà cuӕQJ
nҩP 4Xҧ thӇ WKѭӡQJ PӑF WұS WUXQJ WKành cөP 0Ǌ QҩP Fy GҥQJ SKӉX OӋFK KD\
dҥQJVò màu trҳQJ- xám, xám -QkXÿѭӡQJNtQK- 12 (thұPFKtFP3KLӃQQҩP
mӑFSKtDGѭӟLPǊPHQGài theo cuӕQJ, màu trҳQJKRһF[iP
NҩPVò ÿѭӧFFKLDOàm 2 nhóm: Nhóm nҩPVò ѭDQKLӋWÿӝFDRKình thành quҧ
thӇӣ NKRҧQJ– 30OC và nhóm nҩPVò ѭD QKLӋWÿӝ{QKRà hình thành quҧWKӇӣ
khoҧQJ QKLӋWÿӝ– 20 OC. ThӡL YөWKXұQOӧL QKҩWÿӇWUӗQJ QҩPVò là tӯWKiQJ
QăPWUѭӟFÿӃQWKiQJQăPVDX
2. Nhu c̯XGLQKG˱ͩQJYjÿL͉XNL͏QQJR̩LF̫nh.
NҩPVò là nҩPSKiJӛVӕQJ KRҥLVLQK Yjÿ{LNKL Ný sinh trên gӛÿã hҥFKһW
ĈһFWUѭQJFӫDQҩPVò là mӑFQKDQKWUên nguyên liӋXFӫDQKLӅXORҥLFk\NKiFQKDX
Nuôi trӗQJ QҩPVò có thӇWLӃQKành trên gӛ NK~F JӕFFk\PQFѭDcác phӃ
liӋX Q{QJ QJKLӋS FKӭD [HQOXOR]D - OLJQLQ QKѭ UѫP Uҥ WKkQ QJ{ Oõi ngô, thân ÿұX
thân lҥF FiF ORҥL Fӓ PӑF Wӵ QKLên, các phӃ OLӋX F{QJ QJKLӋS JLҩ\ ÿѭӡQJ PtD Fà
phê, chè, phӃOLӋXFKѭQJFҩWWLQKGҫX&yWKӇQyLQҩPVò là loҥLQҩPÿDWKӵFWѭѫQJ
ÿӕLGӉWUӗQJYjFKRQăQJVXҩWFDR
ĈL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
Nhìn chung, nhiӋWÿӝWKtFK KӧSFKRVLQKWUѭӣQJVӧL QҩPVò là tӯ– 22OC.
NhiӋW ÿӝ WKtFK KӧS FKR Vӵ Kình thành quҧ WKӇ WXǤ WKHR QKyP Pà có thӇ Wӯ –
20 OC hoһFWӯ– 25O&ĈӝҭP JLiWKӇWKích hӧSOà 65 -ÿӝҭPNK{QJNKtWӯ
80% trӣOrQĈӝS+WKtFK KӧSÿӕLYӟLQҩPVò là trung tính hoһFKѫLNLӅPS+ -
7,5).
Ánh sáng không cҫQWKLӃWÿӕL YӟL SKDVӧL QKѭQJӣ JLDLÿRҥQKình thành quҧ
thӇ QҩP Vò cҫQ ÿѭӧF FXQJ FҩS iQK ViQJ QKҽ iQK ViQJ khuӃFK WiQ Ĉӝ WK{QJ
thoáng cҫQ WKLӃW FKR JLDL ÿRҥQ TXҧ WKӇ QKѭQJ NK{QJ EҳW EXӝF ÿӕL YӟL WKӡL NǤ PӑF
sӧL
3. KͿWKX̵WWU͛QJ
3.1. Tr͛QJQ̭PVò trên r˯PU̩
3.1.1. Tr͛QJWUrQU˯PU̩NK͵WUùng.
5ѫP Uҥ Gùng làm nguyên liӋX SKҧL Fy FKҩW OѭӧQJ WӕW NK{ Pàu vàng óng,
không chӭDFiF PҫP EӋQK5ѫPUҥÿѭӧFOàm ҭP EҵQJFiFKWѭӟL KRһF QJkPWURQJ
QѭӟF Y{LFKRQJұPÿӫ QѭӟFSK~WWKì vӟWUDNKӓLEӇÿӇFKRUiRQѭӟFFKR
ÿӃQNKLÿҥWÿӝҭPQJX\ên liӋX- 75%.
6DXÿyWUӝQWKêm các chҩW SKө JLD QKѭFiPJҥRFiP ngô 2 - 5%, bã ÿұX-
2%, các loҥLSKkQKӳXFѫÿã hoai hoһF Y{Fѫ YӟLWӍOӋ Yà CaCl2ĈӝҭPWLêu
chuҭQFӫD KӛQ KӧS QJX\ên liӋXOà 68 - 70%. Có thӇWKӱÿӝҭPEҵQJFiFKGùng tay
nҳPPӝWEyUҥEóp nhҽWKҩ\QѭӟFӭDUDӣNӁWay là vӯD
ĈyQJ EӏFK QJX\ên liӋX EҵQJ FiFK FKR QJX\ên liӋX Yào túi PE (20-25 x 35 -
40cm). Nguyên liӋX ÿѭӧF ҩQ FKһW YӯD SKҧL ViW NKtW YӟL Pàng PE, vӟL NKӕL OѭӧQJ
khoҧQJ - 1,5kg/bӏFK 3KtD WUên bӏFK ÿѭӧF Q~W EҵQJ E{QJ NK{QJ WKҩP QѭӟF Yà
buӝFGk\FKXQ
Khӱ WUùng nguyên liӋX EҵQJ Qӗi hҩS QӗL KѫL QӗL FKѭQJ FҩW WLQK GҫX 7KӡL
gian khӱ WUùng tuǤ WKXӝF Yào nhiӋW ÿӝ FӫD KѫL QѭӟF ӣ OC trong 3 ngày, 100 OC
trong 4 - 6 giӡ OC trong 2 giӡ SK~W 7UѭӡQJ KӧS NKӱ WUùng trên 121 OC
QJѭӡLWDSKҧLGùng túi PP chӭ NK{QJ Gùng túi PE, vì túi PE không chӏX QKLӋW6DX
khi khӱWUQJÿӇQKLӋWÿӝKҥ[XӕQJGѭӟLOC thì cҩ\JLӕQJ
Cҩ\JLӕQJFҫQÿѭӧFWLӃQKành trong phòng cҩ\ Y{WUùng, vӟLWӍOӋJLӕQJOà 2 -
3% khӕLOѭӧQJQJX\ên liӋXӫ
7URQJ ÿLӅX NLӋQ NK{QJ Fy SKòng cҩ\ Y{ WUùng, có thӇ FKӑQ WKӡL ÿLӇP O~F
sáng sӟP NKLNK{QJ NKt \ên lҳQJNK{QJ Eӏ [iRWUӝQÿӇFҩ\ JLӕQJ 0ӣW~LQJX\ên
liӋXUDUӗLUҧLJLӕQJOên trên bӅPһWKRһFGùng que vô trùng khoan sâu và nhét giӕQJ
vào thành tӯQJFөPFiFKQKDXFP
Sau khi cҩ\ JLӕQJ FKX\ӇQ FiF W~L VDQJ SKòng trӗQJ ÿӇ ѭѫP VӧL *LDL ÿRҥQ
ѭѫPVӧLFҫQÿyQJ NtQFӱD Yà duy trì nhiӋWÿӝNKRҧQJ– 22OC. Sau 2 - 3 ngày cҫQ
mӣFӱD NLӇPWUDQӃXWKҩ\ NK{TXiFҫQWѭӟL QѭӟF QKҽÿӇ GX\WUì ÿӝҭPFKR SKòng
trӗQJ QKӳQJ EӏFKEӏ QKLӉPFҫQORҥLEӓNKӓLSKòng trӗQJ.KRҧQJ8 - 21 ngày sau
khi cҩ\VӧLQҩPVӁSKӫNtQNKӕLQJX\ên liӋXWҥRQên khӕLÿӗQJQKҩWPàu trҳQJUҳQ
chҳFYà bӅQYӳQJ
Khi pha sӧL NӃWWK~F QJKƭDOà sӧLQҩPÿã phӫ NtQEӅ PһWW~L QJX\ên liӋXWKì
tiӃQ Kành rҥFK W~L pS Yà trӣ W~L 'ùng dao lam, rҥFK - ÿѭӡQJ [XQJ TXDQK W~L
mӛLÿѭӡQJGài 2 - 3cm. Ép túi là thao tác nén chһWNKӕLQJX\ên liӋXOàm cho mұWÿӝ
sӧLGj\ KѫQWUѭӟFNKLUD TXҧWKӇ 7UӣW~LOà quay túi 180 o cho nút bông quay xuӕQJ
SKtDGѭӟLQӃXFiF túi trӗQJÿһWQҵPQJDQJWUên giá thì không cҫQWKao tác trӣW~L
.KL ÿã rҥFK Yà trӣ W~L FҫQ WăQJ FѭӡQJ WѭӟL QѭӟF Yà mӣ FӱD WK{QJ WKRiQJ
không khí, chuҭQ EӏFKRVӵ Kình thành và phát triӇQTXҧWKӇ 6DX NKLUҥFKW~L- 7
ngày trên mһWJLiWKӇVӁ[XҩW KLӋQ QKӳQJPҫPTXҧWKӇ /~F Qày có thӇWѭӟLQKҽOên
khӕLVӧLQҩP Yà các mҫPTXҧWKӇÿӇNtFKWKtFKVӵSKiWWULӇQTXҧWKӇ 7K{QJWKѭӡQJ
JLDLÿRҥQQày cҫQWѭӟLQѭӟF Yà mӣFӱD- 3 lҫQQJày. Khi mép quҧWKӇVҳSWKҷQJUD
là lúc cҫQ SKҧL WKX KiL QJD\ QӃX ÿӇ FKұP QҩP Eӏ JLj 7UѭӟF NKL KiL QҩP JLӡ
NK{QJWѭӟLQѭӟc trӵFWLӃSYào quҧWKӇQҩP
ChuҭQEӏ Xӱlý ng.liӋX bҵQJ

ĈyQJng.liӋu vào
nguyên liӋX QѭӟFY{L
bӏFK
(30phút)
(1,2 -1,5kg/ bӏFK
&KăPVyF Cҩ\JLӕQJ KhӱWUùng

(18-22OC, 80%,
(TӍOӋ- 3%) (1atm - 121OC/
20 - 25 ngày)
120 phút)
RҥFKW~L (7ngày) &KăPVyFYj

trӣEӏFK 7KXKiLÿӧW WKXKiLÿӧW
6˯ÿ͛7yPW̷WTX\WUình tr͛QJQ̭PVò trên r˯PNK͵WUùng.
TrӗQJ QҩP Vò trên rѫP Uҥ Fy NKӱ WUùng có thӇ FKR QăQJ VXҩW ÿҥW - 60%
khӕLOѭӧQJQJX\ên liӋXNK{WKұPFKtFyWKӇÿҥW
3.1.2. Tr͛QJWUrQU˯PU̩NK{QJNK͵WUùng.
Trong thӵFWӃNK{QJSKҧLEDRJLӡFiFFѫVӣQX{LWUӗQJQҩPăQÿӅXFyWKLӃWEӏ
tҥRKѫLQѭӟc và phòng khӱWUùng, nӗLKҩS QӗLKѫL0һWNKiFÿӇKҥ JLiWKành viӋF
nuôi trӗQJ QҩPVò trên rѫPUҥQJѭӡLWDWLӃQKành trӗQJWUên nguyên liӋX NK{QJ NKӱ
WUQJ3KѭѫQJSKiSWUӗQJ QҩPVò trên rѫPUҥ NK{QJ NKӱWUQJÿѭӧFWLӃQ KjQK QKѭ
VDXUѫPUҥWӕWÿHPngâm trong bӇQѭӟF Y{LvӟLWӍOӋNKӕLOѭӧQJ QJX\ên liӋX
khô) trong thӡL JLDQJLӡVDXÿy YӟWUDÿӇFKRUiR QѭӟFÿҧPEҧRÿӝ ҭP-
75%), tiӃQKành ӫWURQJ- 9 ngày qua 2 lҫQÿҧRQJj\ÿҧROҫQ
Sau khi ӫWKì tiӃQKjQKÿyQJEӏFKQJX\ên liӋXQKѭPөF3.1.1.) nói trên.
Cҩ\ JLӕQJWURQJWUѭӡQJ KӧSQj\ÿѭӧFFKLDOàm 3 - 4 lӟSWӯGѭӟLOên trên cӭ
rҧLOӟSJLӕQJWKì phӫOӟS QJX\ên liӋX- 7cm (cҫQFK~êOà rҧL JLӕQJ Yùng gҫQ
mép nhiӅXKѫQNKXYӵFJLӳD7UrQFQJYjGѭӟLFùng cӫDNKӕLJLiWKӇcҫQUҧLOӟS
giӕQJSKӫQJRài.
KhӕLQJX\ên liӋXVDX NKLÿã cҩ\ JLӕQJÿѭӧFÿѭD YjRSKòng trӗQJFKăPVyF
và chӡTXDFiFJLDLÿRҥQQKѭPөF3.1.1.) nói trên.
TrӗQJQҩPWUrQ P{LWUѭӡQJUѫP NK{QJNKӱWUùng phҧLFҫQPӝWOѭӧQJ JLӕQJ
lӟQKѫQ- 10% khӕLOѭӧQJ nguyên liӋXVR YӟLWUӗQJWUrQ P{LWUѭӡQJUѫPFyNKӱ
WUQJ /ѭӧQJ JLӕQJ QKLӅX PөF ÿtFK Oj ÿӇ WҥRUD Vӵ ѭX WKӃ YӅ PұW ÿӝ FKR VӧL QҩP
VLQKWUѭӣQJQKDQKYà hҥQFKӃVӵ[kPQKұSVӵOk\QKLӉPFӫDFiFQҩPWҥSNKiF
TrӗQJWKHRSKѭѫQJSKiS Qj\NK{QJQrQEәVXQJcám gҥREã ÿұX Yà các loҥL
phân hӳX Fѫ YjR JLi WKӇ Yì sӵ Eә VXQJ QKӳQJ FKҩW ÿy VӁ GүQ ÿӃQ WӍ OӋ QKLӉP EӋQK
FDRKѫQ
Sӵ [ӱ lý bҵQJ QѭӟF Y{L Oà 1 biӋQ SKiS FKӕQJ QKLӉP QҩP GҥL PһF Gù pH
kiӅP NK{QJ SKҧL Oà thích hӧS FKR Vӵ VLQK WUѭӣQJ FӫD QҩP Vò. NҩP Vò nhӡ có khҧ
QăQJPӑFVӧLQKDQK Yà có khҧQăQJWӵÿLӅXFKӍQKS+Qên có thӇFKLӃPOƭQKWRàn bӝ
giá thӇYà cho ra quҧWKӇEình thѭӡQJ
3.2. Tr͛QJQ̭PVò trên mùn c˱D
0QFѭDFyWKӇGùng làm nguyên liӋXWUӗQJQҩPVò, trong ÿyPQFѭDWKXҫQ
loҥLJӛPӅPGӉWUӗQJKѫQFDRVXEӗÿӅ
ĈӇ WUӗQJ QҩP Vò trên mùn cѭD Jӛ PӅP WUѭӟF KӃW QJѭӡL WD WѭӟL QѭӟF Yào
PQ FѭD UӗL ӫ TXD ÿrP VDX ÿy WUӝQ WKêm cám mӏQ Fy NKL Fҧ ÿѭӡQJ VDFFDURVH UӗL
ÿyQJ YjRFiFW~L33[FPYӟLNKӕLOѭӧQJ- 2,5kg/bӏFK YjÿHPNKӱWUùng
bҵQJKѫLQѭӟFQKѭQyLWUrQ3.1.1).
0Q FѭD WҥS Yj PQ FѭD Jӛ FӭQJ TXi WUình ӫ SKҧL NpR GjL KѫQ Wӯ QJày
ÿӃQWKiQJ6DXNKLWҥRҭPPQFѭDSKӫQLORQFӭ-QJj\ÿҧROҫQQӃXFyPùi
amoniac thì dùng vôi bӝWÿӇNKӱ YjWѭӟLWKrPQѭӟF 1JRài ra, có thӇ EәVXQJWKêm
phân hӳX Fѫ ÿã hoai mөF KD\ SKkQ Y{ Fѫ - FiP ĈyQJ W~L Yj NKӱ WUùng
nguyên liӋXFǊQJWѭѫQJWӵ QKѭFiF SKҫQWUên. Khi khӕLQJX\ên liӋXÿã nguӝLÿѭӧF
chuyӇQ Yào phòng vô trùng ÿӇ Fҩ\ JLӕQJ UӗL FKX\ӇQ Yào phòng tӕL WҥR QKLӋW ÿӝ
thích hӧSÿӇQX{LVӧL
Khi sӧL ÿã mӑF NtQ Yà xuҩW KLӋQ PҫP TXҧ WKӇ WKì chuyӇQ VDQJ QKj ѭѫP ÿӇ
WѭӟLSKXQWҥRWK{QJWKRiQJYà chiӃXViQJFKRQҩPUDTXҧWKӇ
TrӗQJQҩPWUrQ PQFѭDTXҧWKӇUDFKұP KѫQVR YӟLFiF QJX\ên liӋXNKiF
UDWKѭDQKѭQJQҩPWRKѫQYjchҩWOѭӧQJSKҫQQào cǊQJWӕWKѫQ
3.3. Tr͛QJQ̭PVò trên g͟NK~F
7UѭӟFKӃWFҫQFKӑQJӛFiFFk\OiUӝQJFòn tѭѫLÿӇWUӗQJQҩP Yà trӗQJFKұP
nhҩWOà sau 3 -WKiQJVDXNKLÿӕQFk\&ҫQOѭXý là gӛSKҧLFyÿӝҭPWKtFKKӧSFy
thӇ NLӇP WUD EҵQJ FiFK FѭD Pӝt 1 vài lát gӛ Gùng tay nҳP PQ FѭD OҥL UӗL Eӓ UD
PQ FѭD OLrQ NӃW YӟL QKDX WKành cөF NK{QJ UѫL Oҧ Wҧ Oj ÿҥW ÿӝ ҭP WKtFK KӧS 1ӃX
khô quá cҫQSKҧLWҥRÿӝҭPEҵQJFiFKQJkPJӛWURQJQѭӟFKRһFWѭӟLQѭӟF1ӃXJӛ
quá ҭPSKҧLSKѫLFKRNK{EӟWQѭӟF1ên chӑQgӛFyÿѭӡQJNtQKWӯFPWUӣOên và
FѭDJӛWKành tӯQJNK~FGài 30 - 40cm.
Cҩ\JLӕQJEҵQJFiFKÿөFOӛKRһFFҩ\Qêm. Khi cҩ\EҵQJSKѭѫQJSKiSÿөF
lӛQJѭӡLWDGQJ NKRDQ NKRDQÿӃQOӛÿѭӡQJNtQKOӛ- 3cm, sâu 5 - 6cm. Các
lӛQj\FyÿӝVkX NKiFQKDX Yà xӃSWKHRKình xoáy xung quanh khúc gӛ6DXÿyFҩ\
giӕQJEҵQJFiFKEyS YөQ JLӕQJ Yà rҳFJLӕQJ Yào các lӛFKRWӟLÿҫ\PLӋQJOӛ'ùng
nҳS JӛÿөFVҹQÿӇÿұ\Oên miӋQJOӛUӗLGùng parafin gҳQ [XQJTXDQK PpSFǊQJFy
thӇGùng giҩ\SRO\HW\OHQTXҩQTXDQKÿӇJLӳ cho giӕQJNKӓLUѫLYjÿӇFKӕQJQKLӉP
3KѭѫQJ SKiS Fә ÿLӇQ QKѭQJ Fy KLӋX TXҧ QKҩW Oà cҩ\ EҵQJ FiFK FҳW NKRDQK
hay cҳW PLӃQJFҩ\ QrP 7UѭӟFKӃW QJѭӡLWDFҳW PӝWÿҫX Jӛ Gày khoҧQJFPVDX
ÿyGӵQJÿӭQJOên và cҩ\OӟSJLӕQJGày 0,5cm lên phía gӛ YӯDFҳWdùng miӃQJJӛ
ÿã cҳWÿұ\OҥL Yà cӕÿӏQK EҵQJÿLQKѬXÿLӇPFӫD SKѭѫQJSKiS Qj\OjVӧLQҩPPӑF
lan nhanh tӯFKӛFҩ\ JLӕQJ GӑFWKHRFiFWKӟ QKѭQJ QKѭӧFÿLӇPOà luôn luôn phҧL
ÿӇJӛÿӭQJÿҫXFҳWYà cҩ\JLӕQJSKҧLOên phía trên, khҧQăQJUѫLJLӕQJQKLӅXKѫQ
GҫQ ÿk\ SKѭѫQJ SKiS Fҩ\ QrP ÿѭӧF QJѭӡL WD SKiW WULӇQ WKêm. BҵQJ FiFK
GQJFѭDFѭDÿӇWҥRWKành khe ӣJLӳDNK~FJӛÿӃQNKRҧQJ JLӳDWKkQVRQJVRQJ YӟL
tia gӛ 6DXÿyFҩ\ JLӕQJ Yào khe vӯDFҳWFKRWӟL Yӓ JӛUӗLGùng polyetylen phӫNtQ
YjÿyQJÿLQKӣ SKtDQJRjL QKѭÿã nêu trên. Cҩ\ EҵQJ SKѭѫQJ SKiSQj\FyѭXÿLӇP
là sӧLPӑFÿӅXWӯWUXQJWkP YӅSKtDWKHRWKӟ JӛPӑFQKDQK Yà có thӇÿӇNK~FJӛ
ÿӭQJKD\QҵPWXǤê
Các khúc gӛVDX NKLFҩ\ JLӕQJÿѭӧFÿѭD YjRQѫLFyÿLӅXNLӋQWKtFK KӧSFKR
sӧL PӑF WӕW QKҩW Oà ӣ nhiӋW ÿӝ – 24 O& ÿӝ ҭP - 90% và không cҫQ WK{QJ
thoáng lҳP 7URQJVҧQ [XҩW QJѭӡLWD [ӃS JӛWKành tӯQJOӟSFyNtFKWKѭӟFFDR QKҩW
là 1,5m, dài nhҩWOà 3m và nhiӅXQKҩWOà 4 dãy ӣFҥQKQKDX6DXÿySKӫOrQÿӕQJJӛ
mӝWOӟSUѫPVҥFKÿã ÿѭӧFOàm ҭP Yà phӫ QLORQUDSKtDQJRài. Mép nilon phҧLÿѭӧF
chһQNӻYà phҧLÿѭӧFÿөFOӛOӛ- 10cm và 4 -5 lӛP27UѭӡQJKӧSFҩ\JLӕQJEҵQJ
SKѭѫQJSKiSFҳWPLӃQJ ӣÿҫXQKҩWWKLӃWSKҧL[ӃSWKHRFKLӅXWKҷQJÿӭQJ YӟLÿҫX
cҩ\JLӕQJOên trên và che phӫ1JѭӡLWDFòn có thӇ tҥRUDFiFKҫPӫFKX\ên dөQJ Yà
xӃSFiFNK~FJӛÿã cҩ\JLӕQJ- 4 lӟSQӕLWLӃSQKDX
ThӡL JLDQ ӫ VӧL SKө WKXӝF Yào tӯQJ FKӫQJ QҩP Yào cách cҩ\ Yà vào chҩW
OѭӧQJJӛ.KLVӧLÿã mӑFNtQQJѭӡLWDFKX\ӇQJӛVDQJNKXYӵFWK~FFKRUDTXҧWKӇ
Có thӇFK{QFiF khúc gӛ [XӕQJÿҩWQKѭQJSKҧLFK~ êFKӕQJPӕLSKi KRҥLUӗLWѭӟL
QѭӟF 7KHRPӝWVӕWiFJLҧWKì chôn gӛ[XӕQJÿҩWVӁOàm cho sӧLQҩPWLӃS[~FÿҩW Yà
thiӃWOұSPӕL TXDQKӋ YӟLP{LWUѭӡQJ[XQJTXDQK K~W QѭӟF Yà muӕLNKRiQJWӯÿҩW
giúp cho sӵ Kình thành quҧ thӇ Yj OjP WăQJ QăQJ VXҩW 9ào mùa ҭP Fy WKӇ [ӃS Jӛ
thành nhiӅXWҫQJWUrQ GjQ KD\WUHRGѭӟL Gàn thiên lýGѭӟL Gàn các dây leo khác rӗL
WѭӟLFKRUDTXҧWKӇ/jPQKѭYұ\QăQJVXҩWYүQFDRPà gӛOkXPөF
3.4. M͡WV͙ÿL͋PF̯QO˱XêNKLFKăPVyFYà thu ho̩FKṋPVò.
- Nguyên li͏X WU͛QJ NҩP Vò là loҥL QҩP Fy KӋ HQ]\P SKkQ KXӹ PҥQK VӧL
nҩP PӑFQKDQK NKRҿWҥRUDPӝWOѭӧQJVLQK NKӕLOӟQWURQJJLiWKӇ 9ì vұ\FyWKӇ
sӱGөQJ QKLӅXORҥLQJX\ên liӋXFyQJXӗQJӕFNKiFQKDXÿӇWUӗQJ QҩPVò. Chúng ta
có thӇWUӗQJWUên nguyên liӋXWӵQKLên, nguyên liӋXFy[ӱlý chút ít hoһFQJX\ên liӋX
có khӱWUQJFyOrQPHQVѫ Eӝ 7XǤWӯQJÿLӅX NLӋQFөWKӇWKLӃWEӏ Yà nguyên liӋX
có sҹQPà quyӃWÿӏQKYLӋFiSGөQJTX\WUình ÿӇFyÿѭӧFQăQJVXҩWFDRQKҩW
- Gi͙QJQ̭P ChӑQJLӕQJQҩm cҫQÿѭӧFÿһFELӋWTXDQWkP*LӕQJQҩPWUӗQJ
phҧLÿ~QJÿӝWXәLQRQTXiKRһFJLjTXiÿӅXNK{QJWӕWFKRNKҧQăQJPӑFFӫDVӧLYà
QăQJ VXҩW WKX KRҥFK 7UѭӡQJ KӧS Oҩ\ JLӕQJ YӅ QӃX FKѭD GQJ FҫQ ÿѭӧF EҧR TXҧQ
trong tӫOҥQKQKѭQJNK{QJÿѭӧFÿӇTXiOkX
- *LDLÿo̩Q ˱˯P VͫL Sau khi cҩ\ JLӕQJ FiF W~L QҩP Vò cҫQ ÿѭӧF ÿһW WURQJ
P{LWUѭӡQJWKtFKKӧSFKRVӵPӑFFӫDVӧL7KӡLNǤQày nhiӋWÿӝWӕLWKtFKFKRVӵPӑF
cӫD VӧL Oà 18 – 22 OC, tӕL FDR Oà 25 OC và tӕL WKҩS Oà 15 OC. Sӵ ÿLӅX FKӍQK ÿӝ ҭP
NK{QJNKtWURQJJLDLÿRҥQQày nhìn chung không cҫQWKLӃWYì ÿӝҭPFiFW~LQҩPÿҧP
bҧRFKRVӧLQҩPVLQKWUѭӣQJ 6ӵWK{QJWKRiQJNK{QJ NKtWURQJ JLDLÿRҥQQày cǊQJ
không cҫQWKLӃWFyWKӇÿyQJ NtQSKòng trӗQJ 6DXÿӃQWXҫQWXǤWӯQJJLӕQJ Yà
tӯQJÿLӅXNLӋQ QX{LWUӗQJSKDVӧLVӁNӃt thúc, sӧLQҩPÿã phӫ NtQ NKӕLQJX\ên liӋX
trӗQJ
- *LDL ÿR̩Q TX̫ WK͋ 1ăQJ VXҩW QҩP Vò phө WKXӝF Yào sӕ OѭӧQJ Yà khӕL
OѭӧQJ TXҧ WKӇ 6ӵ UD TXҧ WKӇ QҩP ÿѭӧF TX\ӃW ÿӏQK EӣL Vӕ \ӃX Wӕ VDX <ӃX Wӕ GL
truyӅQFӫDORài. Nguyên liӋX Yà cách xӱlý nguyên liӋX Quôi trӗQJÿyQJ YDLWUò hӃW
sӭFTXDQWUӑQJÿӕLYӟLQăQJVXҩWWKXKRҥFKQҩP&iF\ӃXWӕP{LWUѭӡQJÿѭӧFFRLOà
chӫ\ӃXTX\ӃWÿӏQKQăQJVXҩWWKX KRҥFK QҩPEDRJӗPFiF\ӃXWӕVLQKWKiLNKtKұX
vi khí hұXYà tình trҥQJNK{QJNKt
Ĉӝ WK{QJ WKRiQJ Fy YDL trò quan trӑQJ ÿӕL YӟL QăQJ VXҩW WKX KRҥFK QҩP Vò.
NӃX NK{QJFyVӵWK{QJ JLy KjPOѭӧQJ &22 cao tӟL- 2% nҩPVò sӁFyGҥQJPǊ
san hô mà không có dҥQJPǊÿLӇQKình. SӕOѭӧQJTXҧWKӇWӍOӋQJKӏFK YӟLFѭӡQJÿӝ
thông thoáng khí.
ÈQKViQJÿѭӧFFRLOà yӃXWӕ khӣLÿҫXFӫDVӵ Kình thành mҫP TXҧWKӇ Yà sӵ
phát triӇQ Eình thѭӡQJ FӫD TXҧ WKӇ 1ӃX WKLӃX iQK ViQJ KRàn toàn thì nҩP NK{QJ
hình thành quҧWKӇKRһFTXҧWKӇGҥQJP{VҽR
Ngoài 2 yӃX Wӕ WUên thì nhiӋW ÿӝ Yj ÿӝ ҭP NK{QJ NKt FǊQJ ÿyQJ YDL WUò hӃW
sӭF TXDQ WrӑQJ ĈӇ Kình thành quҧ WKӇ QҩP Vò cҫQ ÿӝ ҭP WUrQ QKѭQJ NKL TXҧ
thӇQҩPWUѭӣQJWKjQKÿӝҩPFҫQWKҩS KѫQ ĈDVӕFiFORài Pleurotus cҫQ QKLӋW
ÿӝ FKR Vӵ UD TXҧ WKӇ Oà 20 – 22 O& QKѭQJ P. ostreatus lҥL FҫQ ÿѭӧF [ӕF OҥQK –
13OC cho sӵUDTXҧWKӇ
III. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPUѫPVolvariella).
Ĉ̿FÿL͋PVLQKK͕F
Theo Schoffer (1957) thì có hѫQORjLQҩPUѫPWURQJÿyFKLVolvariella
ÿã ÿѭӧFP{WҧWUên toàn thӃJLӟL/Rài Volvariella volvaceaÿѭӧFQX{LWUӗQJUӝQJUãi
KѫQFҧ
QuҧWKӇQҩPUѫPJӗPFiFEӝphұQEDRJӕFFXӕQJQҩPYà mǊQҩP
Bao gӕFvolvaGjLO~FÿҫXFòn nhӓ Yà bao lҩ\ PǊ QҩP.KLTXҧWKӇWUѭӣQJ
thành, bao gӕFQӭWUDPǊ QҩP YѭѫQOrQFDRÿӇOҥLEDRӣ JӕFFXӕQJ QҩP %DR QҩP
FyPjXÿHQGRFyVҳFWӕPHODQLQPӭFÿӝÿұPQKҥWSKөWKXӝFYào ánh sáng.
CuӕQJ QҩP YӅ EҧQFKҩWOà mӝWEyVӧLQҩP NKLFòn non thì dòn và mӅPNKL
vӅJLj[ѫFӭQJOҥLGDLYà khó gãy.
MǊQҩPKình nón mһWQKҹQPjX[iPÿHQӣJLӳD Yà xám nhҥWӣPpSÿѭӡQJ
kính mǊ -12cm hoһF OӟQ KѫQ 0һW GѭӟL PǊ PDQJ - 380 phiӃQ QҩP WhҷQJ
mép hoàn chӍQK YjÿtQKWӵGR/ӟSQJRài cùng cӫDSKLӃQFKtQKOà lӟSVLQKVҧQÿѭӧF
tҥRWKành bӣLFiFJLiÿҧPWUên các giá mang các bào tӱJLi
NҩP UѫP Oj ORҥL QҩP ăQ TXê SKkQ Eӕ FKӫ \ӃX ӣ Yùng nhiӋW ÿӟL FұQ QKLӋW
ÿӟLYjÿã ÿѭӧFWUӗQJWӯOkXӣĈ{Qg Á và Nam Á. NҩPUѫPFǊQJÿѭӧFWUӗQJӣFKkX
Phi, châu Âu và cҧFKkX0ӻ ӢQѭӟFWDWӯOkX QKkQGkQWDÿã biӃWWKXKiLQҩPUѫP
mӑFKRDQJGҥLYà hiӋQQD\ÿDQJQX{LWUӗQJQҩPUѫPSKәELӃQNKҳSFҧQѭӟF
NҩP UѫP mӑF WUrQ P{L WUѭӡQJ [HQOXOR]D WӕW QKҩW Oj WUrQ UѫP Uҥ 1JRài ra,
có thӇWUӗQJQҩPUѫPWUrQFiFQJX\rQOLӋXNKiFQKѭE{QJJòn, phӃOLӋXE{QJ YҧLOi
và bҽ FKXӕL NK{ Eèo tây (bèo lөF Eình), thân và lõi ngô, thân ÿұX OҥF Eã mía và
mӝWVӕORҥLFӓNKiF
SӧLQҩPPӑFWӕWӣQKLӋWÿӝ– 37O&WURQJÿyWӕLWKtFKӣ O – 37OC. TӕF
ÿӝ PӑF FӫD VӧL FKұP OҥL NKL QKLӋW [XӕQJ OC hoһF QKLӋW ÿӝ WăQJ WUên 40 OC và
không mӑF NKLQKLӋWÿӝFDRKѫQ OC hoһFWKҩSKѫQ O C. NhiӋWÿӝWӕLWKtFKFKR
sӵKình thành quҧWKӇFӫD nҩPUѫPOj– 32OC. NhiӋWÿӝFDRKѫQOjP JLҧP QăQJ
suҩW WKҩS KѫQ Oj NpR GjL WKӡL JLDQ WKX KRҥFK QKLӋW ÿӝ GѭӟL OC không thҩ\ Vӵ
hình thành quҧWKӇ
ĈӝҭP QJX\ên liӋXFҫQWKLӃWFKRVӵPӑFFӫDQҩPUѫPNKRҧQJ-Ĉӝ
ҭPNK{QJNKtFҫQGX\WUì khoҧQJ 80 - 90%.
NҩPUѫPVLQKWUѭӣQJWӕWQKҩWӣS+WUXQJWtQKÿӃQKѫLNLӅPS+ - 7,5) và
khҧQăQJWKtFKӭQJYӟLP{LWUѭӡQJNLӅPFDRKѫQP{LWUѭӡQJD[LW
ThӡL YөWUӗQJ QҩPUѫP ӣFiFWӍQK3KtD %ҳF7ӯ 7KӯD 7KLên HuӃWUӣUDWӕW
nhҩWOà tӯWKiQJÿӃQWKiQJcòn ӣFiFWӍQKSKt1DPWӯĈà NҹQJWUӣ Yào) có thӇ
trӗQJTXDQKQăP
3. KͿWKX̵WWU͛QJ
3.1. Tr͛QJṋPU˯PWURQJQKjWKHRSK˱˯QJSKiSÿyQJEiQKJiFGjQ
3.1.1. Nhà tr͛QJ
Nhà trӗQJ YӟLPөFÿtFKOà tҥRUD Yùng tiӇXNKtKұXWKtFK KӧSYӅQKLӋWÿӝYà
ÿӝҭPFho nҩPUѫPVLQKWUѭӣQJ Yà phát triӇQ 7XǤWKHRÿLӅXNLӋQFyWKӇOàm nhà
trӗQJ EҵQJ WUH QӭD KRһF QKà xây kiên cӕ 7K{QJ WKѭӡQJ QJѭӡL WD Oàm nhà trӗQJ
bҵQJWUHQӭD'LӋQWtFK QKà trӗQJWK{QJWKѭӡQJUӝQJP Gài 5m, cao 3mÿӇFyWKӇ
trӗQJÿѭӧF- 500 túi mӛLÿӧWQKà trӗQJFyWKӇOӟQ KRһF QKӓ KѫQWXǤWKHRTX\
mô sҧQ[XҩW
Nhà trӗQJ EҵQJWUHQӭDÿѭӧFOàm theo kiӇXQKà vòm. Dùng thân tre làm cӝW
bao quanh nhà. Phía trên (nóc nhà) bҳW NKXP OҥL WҥR WKành vòm. Xung quanh nhà
lӧS 3 lӟS OӟS WURQJ lӧS bҵQJ QLORQ ÿӇ NKL SKXQ QѭӟF NK{QJ Eӏ ѭӟW PөF lӟS JLӳD
(ngoài nilon) lӧS EҵQJ UѫP Uҥ Gày 0,1m, thұW NtQ ÿӇ JLӳ ҭP ÿӝ Yà nhiӋW ÿӝ bên
trong nhà trӗQJ, lӟS QJRài cùng lӧS EҵQJ QLORQ SKӫ QLORQ QJRài lӟS UѫP ÿӇ JLӳ
cho lӟSUѫPNK{QJEӏѭӟW.
7UrQÿӍQKYjKDLÿҫXQhà cҫQphҧLFyFӱDWK{QJJLyYà lҩ\iQKViQJFҫQWKLӃW
CӱD YjR ÿѭӧF Oàm bҵQJ WUH QӭD OӧS UѫP Uҥ KRһF WUDQK WUH QӭD NtFK WKѭӟF FӱD WKì
tuǤWKHRGLӋQWtFKQKà trӗQJÿӇOàm cӱDFKRSKù hӧS
NӅQQKà luôn luôn phҧLÿҧPEҧRNK{UiR, sҥFKVӁFyWKӇQӅQÿҩWFát hoһF[L
PăQJ.
Bên trong nhà làm giá trӗQJEҵQJWUHQKLӅXWҫQJWҫQJGѭӟLFiFKWҫQJWUên 35
- 40cm, tҫQJ GѭӟLFùng cách mһWÿҩWFP Nhà dài 5m cҫQOàm 2 hàng giá trӗQJ
mӛLJLiFDR– 1,8m vӟLWҫQJ.
3.1.2. Nguyên li͏XYà x͵lý nguyên li͏X
5ѫPUҥÿѭӧFQJkPQRQѭӟF Y{LFyWKӇGùng vòi phun no nѭӟFUӗLVDX
ÿy WUӝQ Y{L EӝW ÿӇ UiR ÿӃQ ÿӝ ҭP - 75% thì chҩW ÿӕQJ ӫ /ѭӧQJ UѫP ӫ FҫQ
300kg trӣOrQÿӇÿҧPEҧRQKLӋWÿӝErQWURQJÿӕQJӫÿҥW50 – 60OC. Yêu cҫXÿӕQJ ӫ
chҩW FDR WUên nӅQ [L PăQJ KRһF có kӋ OyW UiR QѭӟF SKtD QJRjL ÿӕQJ ӫ ÿѭӧF SKӫ
bҵQJQLORQÿӇJLӳÿӝҭPYà nhiӋWÿӝErQWURQJÿӕQJӫ
TәQJ WKӡL JLDQ ӫ QJày, qua 2 lҫQ ÿҧR ĈҧR OҫQ WKӭ QKҩW Yào ngày thӭ
Ngày thӭÿҧRYà trӝQÿӅXÿӇWUӗQJ, vӯDWUӝQYӯDWUӗQJ.
ĈyQJEiQKYjF̭\gi͙QJ
Khuôn trӗQJQҩPUѫPÿѭӧFOàm bҵQJJӛWӕWÿyQJFKҳFFKҳQ YӟL NtFKWKѭӟF
20 x 30 x 15cm. ChuҭQEӏEDRSRO\HW\OHQ3(EӅQFҳWWKành miӃQJNtFKWKѭӟF[
60cm, mӛLEiQKQJX\ên liӋXWUӗQJVӱ GөQJWҩP3( ĈһWNKX{QWUӗQJWUên tҩP3(
rӗL ÿyQJ UѫP YjR khuôn, nén thұW FKһW SKҧL Gùng chân dүP QpQ WKұW FKһW /ҩ\
khuôn ra, gói bao PE lҥL Yà dùng dây nilon bӅQÿӇEXӝFFKһW0ӛLEiQK QJX\ên liӋX
trӗQJFyNKӕLOѭӧQJNKRҧQJ- 2,5 kg nguyên liӋXӫ
Cҩ\ JLӕQJ WKHR SKѭѫQJ SKiS UҧL [HQ OүQ QJX\ên liӋX KRһF ҩQ JLӕQJ Yào 2
ÿҫXEӏFKQJX\ên liӋX7ӍOӋJLӕQJ- 3%.
&KăPVyFYjWKXKiL
ͮQKL͏W Sau khi cҩ\ JLӕQJFҫQFKҩWFiFEiQK QҩPWKjQKÿӕQJÿӇӫQKLӋW-
7 ngày (có thӇ ӫ WURQJ QKà trӗQJ KRһF QJRài nhà trӗQJ ErQ QJRjL ÿӕQJ ӫ FҫQ SKӫ
UѫPNK{KRһFEao tҧLÿӇJLӳQKLӋWÿҧPEҧRQKLӋWÿӝÿӕQJӫ– 37OC.
Gác dàn: Sau khi ӫ QKLӋW - 7 ngày thì mӣ W~L 3( Eӓ W~L 3( UD Yà gác dàn
ÿһWFiFEiQKQҩPOên giá theo tҫQJÿã có sҹQ
Sau khi gác dàn 6 - 7 ngày quҧWKӇ QҩPVӁ[XҩWKLӋQ 7URQJTXiWUình trӗQJ
nӃX EӅPһW EiQKQҩP NK{WKì cҫQWѭӟL QѭӟF QKҽSKXQVѭѫQJOrQEӅPһWEiQK QҩP
và nӅQQKà. Chú ý là tѭӟLQѭӟFSKҧLUҩWFҭQWKұQNK{QJÿѭӧFÿӇQѭӟFQJҩPVkXYào
phía trong bánh nҩP/~FQày nhiӋWÿӝWURQJSKòng trӗQJFyWKӇÿҥW– 37OC.
H̩ QKL͏W ÿ͡ SKòng: Khi nҩP EҳW ÿҫX Fy KLӋQ WѭӧQJ [XҩW KLӋQ TXҧ WKӇ SKҧL
làm hҥ QKLӋWÿӝSKòng bҵQJFiFKPӣQKӟPFKkQ SKòng trӗQJÿӇWKRiW QKLӋWVDR
cho lúc này nhiӋWÿӝSKòng trong khoҧQJ– 32OC.
Thu hái: Quҧ WKӇ QҩP UѫP SKiW WULӇQ UҩW QKDQK Wӯ NKL [XҩW KLӋQ ÿӃQ Nhi
WUѭӣQJ WKành và thu hái chӍ - 3 ngày. CҫQ WKX KiL QҩP UѫP ӣ GҥQJ Fòn bao gӕF
ÿѭӡQJNtQK QҩPWUѭӣQJWKành khoҧQJ- 3cm. QuҧWKӇ QҩPUѫPWLӃSWөFSKiWWULӇQ
sau khi thu hái, vì vұ\FҫQWLêu thөQJD\FKұPQKҩWOà 4 giӡVDXNKLKiL
Yêu cҫX NKLWKXKii: ChӍWKXKiLFiFTXҧWKӇÿã trѭӣQJWKành, dҥQJWUӭQJWUòn
hoһFEҫX GөF 6DXNKLWKX KiLWLӃSWөFWѭӟLQѭӟFFKăPVyFÿӇWKXKiLÿӧW7KXKiL
nҩPӣGҥQJWUӭQJWUòn chuyӇQVDQJ EҫXGөFHOLSWUѭӟFNKLSKi YӥEDRFKXQJOà tӕW
nhҩW Yì ӣ JLDLÿRҥQ Qày nҩPcó giá trӏGLQK GѭӥQJFDRQKҩW NKL PǊ QҩP QӣOѭӧQJ
protein sӁJLҧPÿL
Tiêu chuҭQQҩPUѫPWKѭѫQJSKҭPTXҧWKӇÿDQJӣJLDLÿRҥQWUӭQJGҥQJWUòn
ÿѭӧFÿiQK JLiFDR KѫQFҧQKѭQJ Kình trӭQJHOLSFǊQJFKҩS QKұQÿѭӧFFyÿѭӡQJ
kính 2,5 - 3,5cm, màu sҳFÿҽS[iPÿHP[iPViQJKD\WUҳQJWѭѫL
1JkPQѭӟFY{L ĈyQJEiQKYjFҩ\
ChuҭQEӏ giӕQJ
và ӫQJX\ên liӋX
nguyên liӋX (7ngày/1lҫQÿҧR (2,0 - 2,5kg/bánh)
HҥQKLӋWÿӝ MӣW~LQLORQJiF ӪQKLӋW

dàn (6 - 7 ngày) (6 - 7 ngày)
phòng
(2- 3 ngày)
Thu hái
6˯ÿ͛7yPW̷WFiFE˱ͣFTX\WUình tr͛QJQ̭PU˯PWKHRSK˱˯QJSKiSÿyQJEiQKJiF
dàn.
1ăQJVXҩW QҩPUѫPFyWKӇÿҥW- 15% khӕLOѭӧQJ QJX\ên liӋX NK{QKѭQJ

tұSWUXQJFKӫ\ӃX YjRÿӧW- 80% tәQJVҧQOѭӧQJ1ăQJVXҩWQҩPFDRKD\WKҩS
tuǤWKXӝF Yào chҩWOѭӧQJ JLӕQJ Yào kӻWKXұWWUӗQJ Yà vào khí hұXFKӫ \ӃXOà nhiӋW
ÿӝYjÿӝҭPFӫDP{LWUѭӡQJ
3.2. Tr͛QJQ̭PU˯PWKHRSK˱˯QJSKiSÿyQJP{WUrQQ͉QQKà.
ĈyQJNKX{QJӛKình thang cân có cҥQKÿi\OӟQ75cm x 45 cm, cҥQKÿi\QKӓ
45 cm x 30cm và các cҥQK ErQ FP 5ѫP Uҥ QJkP FKR ÿӫ QѭӟF SKkQ Jà hoai
mөF WUӝQ ÿӅX YӟL WUҩX FǊQJ ÿѭӧF, WѭӟL QѭӟF ÿӇ ÿҥW ÿӝ ҭP - 70%, tiӃQ Kành ӫ
ÿӕQJQKѭSKҫQWUên (3.1). Sau khi ӫ QJày qua 1 lҫQÿҧRYào ngày thӭWKì ÿHP
ÿyQJP{
3KѭѫQJ SKiS ÿyQJ P{ ĈһW NKX{Q WUӗQJ QҵP QJӱD FKR ÿi\ OӟQ QҵP SKtD
WUrQÿi\QKӓSKtD GѭӟLÿӇÿyQJUѫPWKұWFKһW &ӭÿyQJOӟSUѫP YӟLFKLӅXGày 15
- 20cm thì gieo 1 lӟS JLӕQJ .KL ÿyQJ NKX{Q Yà gieo giӕQJ [RQJ WKì lұW ~S NKX{Q
trӗQJOên nӅQÿã ÿѭӧF YӋVLQKVҥFKVӁ Yà nhҩFNKX{QWUӗQJ NKӓLP{QҩP 7UѭӟFNKL
phӫNtQP{QҩPEҵQJQLORQFҫQJLHROӟSJLӕQJWUên bӅPһWP{QҩP
6DX NKL ÿyQJ P{ [RQJ ÿyQJ FӱD SKòng trӗQJ WҳW ÿèn. CҫQ GX\ WUì nhiӋW ÿӝ
phòng thích hӧS – 37 O& ÿӇ QҩP VLQK WUѭӣQJ WӕW .KRҧQJ - 9 ngày sau sӧL
nҩP SKӫNtQ QJX\ên liӋX/~F Qày cҫQWLӃQKjQKWKD\ÿәLFKӃÿӝ NKt KұXKҥ QKLӋW
ÿӝEҵQJFiFKPӣGҫQQLORQFKRWKRiQJNKtÿӇQҩPKình thành quҧWKӇ6DXNKLWKD\
ÿәL NKt KұX - 6 ngày thì các mҫP TXҧ WKӇ [XҩW KLӋQ, nҩP QRQ UӗL QҩP WUѭӣQJ
thành. Sau khi thu hái nҩPFҫQGӑQ YӋVLQKÿұ\ QLORQÿyQJNtQFӱDWҳWÿèn, nâng
nhiӋWÿӝÿӇӫVӧLFKRUDTXҧWKӇÿӧWWLӃSWKHR
3.3. Tr͛QJQ̭PU˯PQJRjLWUͥLWKHRSK˱˯QJSKiSF͝WUX\͉Q
3.1. Tr͛QJWKHRNL͋XY̿QU̩Yà ch̭Wÿ͙QJ
1JѭӡL WD WKѭӡQJ FKӑQ FiF WKӱD UXӝQJ Fy ÿҩW WӕW FҩX WѭӧQJ WӕW S+ WUXQJ
WtQK WѭӟL WLrX QѭӟF FKӫ ÿӝQJ ÿӇ Oàm luӕQJ 1ӅQ OXӕQJ FDR - 20cm, rӝQJ P
và dài tuǤ ê 0pS OXӕQJ ÿѭӧF QӋQ FKһW ÿӇ NKӓL VөW Oӣ ӣ JLӳD KѫL Jӡ OrQ QKѭ PDL
rùa. MһW OXӕQJ SKҷQJ KѫL GӕF YӅ SKtD PpS ÿӇ WUiQK QѭӟF ÿӑQJ /XӕQJ FҫQ ÿѭӧF
OjPWUѭӟF NKLWUӗQJ Yài ba ngày, có thӇUҳFWKêm vôi bӝWÿӇSKòng chӕQJF{QWUùng
có hҥLYjQkQJÿӝS+
5ѫPUҥ NK{ Yàng, sáng nҳPWKành tӯQJ EyOӟQÿӇJӕLÿҫX QKDXGѭӟLUãnh
luӕQJVDXÿyWKiRQѭӟF vào. Dùng chân giүPOrQFiFEyUѫPUҥFKRQJұPÿӫQѭӟF
Cҩ\ JLӕQJ JLӕQJ QҩP Oҩ\ Wӯ Oӑ UD ÿѭӧF Fҩ\ WKành tӯQJ ÿLӇP WUên bӅ PһW
luӕQJ Yà quanh mép luӕQJ FiFK QKDX - 20cm, cách mép luӕQJ - 10cm. MӛL
ÿLӇP Fy OѭӧQJ JLӕQJ EҵQJ QJyQ WD\ FiL /ҩ\ KDL Ey Uҥ OӟQ JұS ÿ{L OҥL Yà bó thành
EyFyÿѭӡQJ NtQK- 20cm, rӗLFKһQOrQÿҫXOXӕQJ6DXÿyOҫQOѭӧW JұSWӯQJ Ey
UѫP Uҥ ӣ ÿRҥQ JLӳD UӗL [ӃS Oên luӕQJ FiFK PpS FP Yà chӃFK PӝW JyF o so vӟL
mһWOXӕQJ .KLÿã xӃS [RQJOӟSWKӭ QKҩWWKì lҥL JLHRJLӕQJ QKѭOҫQÿҫXUӗL [ӃSOӟS
rҥWKӭKDL/ӟSUҥQày lùi vào trong 5cm so vӟLOӟSGѭӟL Yà cǊQJFKӃFKPӝWJyFO
so vӟLPһWUҥFӫDOӟSGѭӟLQKѭQJFKLӅX QJѭӧFOҥL .KLÿã xӃS Yà trӗQJ [RQJEDOӟS
thì tiӃQ Kành phӫ PiL WҥP WKӡL EҵQJ FiFK [ӃS Uҥ NK{QJ JұS ӣ GѭӟL Oên trên, thành
tӯQJOӟSÿDQFKpRQKDXÿӇJLӳҭP Yà nhiӋW1Kѭ Yұ\SKtDWUên luӕQJQҩPÿѭӧFWKX
nhӓ GҫQOҥL &XӕLFQJGQJUѫPKRһFUҥNK{Gài và sáng bó ӣ SKtDÿӍQKUӗLWӁUD
OjPÿ{LFKHOrQOXӕQJÿӇWUiQKPѭDQҳQJWKҩWWKѭӡQJ
Sau khi trӗQJ [RQJWKiR QѭӟFNKӓLUãnh, dӑQVҥFK [XQJ TXDQKOXӕQJ Yà chú
êÿӅSKòng kiӃQPӕLSKiKRҥL
ĈӃQ QJày thӭ VDX NKL WUӗQJ WKì phҧL Oàm mái cӕ ÿӏQK /~F Qày lҥL WKiR
QѭӟF Yào rãnh, ngâm các bó rѫPUҥ NK{SKӫWUên mái, giүPÿӅXFKRQJұSÿӫ QѭӟF
6DXÿyWUqROrQWUrQOXӕQJ QҩP JLүPÿӅX Yà cách 40cm lҥLÿә- 4 lýWQѭӟF &XӕL
FQJGQJUѫPUҥÿã ngұPÿӫQѭӟFӣGѭӟLUãnh phӫOên mһWOXӕQJVDRFKRQӕLWLӃS
xen kӁ QKDXÿӇWҥRWKành mӝWOӟSPàng mӓQJ EDR QJRài các lӟSUѫPUҥ [XӕQJWұQ
chân luӕQJ 1ӃXWKӡLWLӃWWKtFKKӧSJLӕQJtӕWOjPÿ~QJNӻWKXұW QҩPVӁUDWUên nӅQ
ÿҩWFӫDOXӕQJ Yà các lӟSUѫPUҥGѭӟLWKXKRҥFKÿѭӧF Yào ngày thӭ- 14 sau khi
trӗQJ6DXNKLÿã thu nҩPÿӧWFҫQGӑQ YӋVLQKOXӕQJQҩPWѭӟLWKrPQѭӟFUӗLFKӡ
5 -QJj\VDXÿӇWKXQҩPÿӧWKDL7XǤWӯQJÿLӅXkiӋQFDQKWiFPà có thӇWұQWKXÿӧW
EDWKѭӡQJFKӍ-QăQJVXҩWKRһFGӑQUѫPUҥÿӇOàm phân bón.
3.2. Tr͛QJWKHRNL͋XEyU̩Yà ch̭Wÿ͙QJ
5ѫP Uҥ VDX NKL ÿã ngâm nѭӟF FKR ÿӫ ÿӝ ҭP WKì ÿѭӧF Ey OҥL WKành tӯQJ Ey
FyÿѭӡQJ NtQK- 10cm, dài 50 - 60 - 80cm. Sau khi gieo giӕQJWUên luӕQJQӃXOà
nӅQÿҩWQJѭӡLWD [ӃSFiFEyUѫPUҥWKành tӯQJOӟSVtWQKDXWҥRQên mӝWPһWSKҷQJ
ÿӅXÿһQ 7LӃSVDXÿyOҥL JLHRJLӕQJOên lӟSUѫPUҥ YӯD[ӃSFiFK PpS- 10cm rӗL
xӃSOӟSWKӭWKӭWKӭ1Kѭ Yұ\FiFEyUѫP rҥGài nhҩWÿѭӧF [ӃSӣÿi\Fòn
các bó ngҳQ QKҩWVӁÿѭӧF[ӃSWUên cùng và lùi dҫQWKHR Kình thang cân. CuӕLFùng
QJѭӡLWD SKӫӣEên và trên luӕQJEҵQJ QKӳQJWҩP SKrQWUDQKUѫPUҥWUDQKOi GӯD
hoһF FyL QLORQ ÿӇ JLӳ QKLӋW ÿӝ Yj ÿӝ ҭP FKR OXӕQJ Ӣ PӝW YjL QѫL QKkQ GkQ WD
còn ÿӕWUҥ[XQJ TXDQKOXӕQJQҩP Yài ba ngày sau khi trӗQJÿӇEәVXQJFKҩWNKRiQJ
FKR GLQK GѭӥQJ FӫD QҩP Yà phòng trӯ EӋQK KҥL 1ӃX ÿӝ QJұP QѭӟF WӕW 70%) và
phӫ QJRài tӕW WKì ngày thӭ QKҩW ÿӃQ QJày thӭ ViX NK{QJ SKҧL WѭӟL WKrP QѭӟF
7UѭӡQJKӧSQҩP TXi NK{FyWKӇWѭӟL QѭӟF QKҽ Yào nhӳQJFKӛFҫQWKLӃW 6DX- 7
ngày trӗQJ NKL VӧL QҩP SKiW WULӇQ WӕW QJѭӡL WD WѭӟL QKҽ Oên mһW OXӕQJ Yà hai bên
mép luӕQJÿӇJLҧPQKLӋW YjQkQJFDRÿӝҭPWҥRÿLӅXNLӋQFKRFiFPҫP PӕQJTXҧ
thӇ QҩP PӑF .KL các mҫP PӕQJ TXҧ WKӇ [XҩW KLӋQ GҥQJ VӧL EӋQ NӃW OҥL GҥQJ KҥW
nhӓ Pàu trҳQJ WKì không ÿѭӧF WѭӟL QѭӟF WUӵF WLӃS QӳD 1ӃX FҫQ WѭӟL WKì tѭӟL Yào
rãnh hay nӅQ OXӕQJ ÿӇ QѭӟF QJҩP GҫQ Oên hoһF WѭӟL QѭӟF Oên nӅQ QKj OrQ WѭӡQJ
nhà trӗQJÿӇWăQJÿӝҭP.KLQҩPÿã lӟQÿҥWNtFKWKѭӟF- 5mm trӣOên và có màu
xám chuӝW Fy WKӇ WѭӟL SKXQ QKҽ WUӵF WLӃS Yào nҩP ÿӇ WăQJ WӕF ÿӝ VLQK WUѭӣQJ
KhoҧQJ- 14 ngày sau có thӇWKX KRҥFKÿӧWÿҫX6DXNKLWKX KiL QҩPÿӧWÿҫXOҥL
dӑQYӋVLQKEәVXQJQѭӟFYà ӫFKӡQҩPUDÿӧWKDL
IV. KӻWKXұWWUӗQJ0ӝFQKƭAuricularia).

Ĉ̿FÿL͋PVLQKK͕F
TҩW Fҧ FiF ORài mӝF QKƭ ÿӅX WKXӝF FKL 0ӝF QKƭ Auricularia, hӑ 0ӝF QKƭ
Auriculariaceae, bӝ 0ӝF QKƭ Auriculariales. Phә ELӃQ KLӋQ QD\ WURQJ QX{L WUӗQJ
gӗP FiF ORài: mӝF QKƭ FiQK Gày (lông thô - A. polytricha) và mӝF QKƭ FiQK PӓQJ
(lông mӏQ- A. auricula).
ĈDVӕFiFORài mӝFQKƭÿӅXFyPǊ Kình tai mèo (auros - tai), khi non là chҩW
keo, khi già và khô là dҥQJFKҩWVӯQJQKѭQJJһSÿLӅXNLӋQҭPѭӟWOҥLSKөFKӗLGҥQJ
keo, thұP FKt WLӃS WөF Kình thành bào tӱ 4Xҧ WKӇ Fy FXӕQJ QJҳQ KRһF JҫQ QKѭ
không cuӕQJ /ӟS PһWPǊFySKӫO{QJPà mұWÿӝ YjNtFKWKѭӟFO{QJOà tiêu chuҭQ
phân loҥL3KtDÿӕLGLӋQ YӟLFXӕQJPDQJOӟSVLQKVҧQFyPàu nâu hӗQJ QKҹQ KRһF
gӧQVyQJ.KLTXҧWKӇWUѭӣQJWKành lӟSQj\ÿѭӧFSKӫ bӣLEào tӱPàu trҳQJ
TӯOkXPӝFQKƭÿã ÿѭӧFFRLOà loҥLWKӵFSKҭPYà gia vӏTXDQWUӑQJ
MӝF QKƭ VӕQJ KRҥL VLQK Fy ÿһF WtQK Oà có hӋ HQ]\P [HQOXOD]D UҩW NKRҿ FKR
nên chúng có khҧ QăQJ VLQK WUѭӣQJ PҥQK WUên các nguyên liӋX JLàu xenluloza và
OLJQLQUѫPUҥYӓWUҩXPQFѭDKRһFJӛFiFORài cây không có tinh dҫX
Trong các nguӗQ FDFERQ WKì mӝF QKƭ Vӱ GөQJ GH[WULQ WӕW KѫQ JOXFR]D WKӭ
ÿӃQOà mantoza, saccaroza.
Trong các nguӗQ QLWѫ tӕWKѫQFҧOà nitrat amon, thӭÿӃQOà sunfat amon. MӝF
nhƭFyWKӇVӱGөQJNDOLQLWUDWQKѭQJWӕWKѫQFҧOà nhӳQJKӧSFKҩWQLWѫKӳXFѫ
ĈL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
- Nhi͏Wÿ͡ SӧLPӝFQKƭFyNKҧQăQJWӗQWҥL ӣ– 35 O&QKѭQJVLQKWUѭӣQJ
tӕW QKҩW WURQJ NKRҧQg 28 – 32 OC. Khi nhiӋW ÿӝ FDR KѫQ OC hoһF WKҩS KѫQ OC
thì sӧLPӝFQKƭSKiWWULӇQNpP YjFKRQăQJVXҩWWKҩSӢ QKLӋWÿӝNK{QJNKtFDRKѫQ
35OC mӝFQKƭ PӑFWKѭDFiQK PӓQJ TXҧWKӇ QKӓӢQKLӋWÿӝWKҩSKѫQO C mӝF
nhƭFKRFiQKGj\QKѭQJTXҧWKӇQKӓYà lông rҩWGài.
-Ĉ̱͡P*LDLÿRҥQ ѭѫPVӧL PӝFQKƭFҫQÿӝҭPQJX\ên liӋX- 75%. NӃX
ÿӝ ҭP WKҩS KѫQ VӧL PӝF QKƭ PӑF FKұP WKҩS KѫQ QӳD QKӓ KѫQ VӧL Fy
QJX\FѫEӏFKӃWĈӝҭPOӟQKѫQVӧLPӝFQKƭPӑFNpPQӃXOӟQKѫQVӧLFy
thӇ Eӏ FKӃW .KL ra quҧ WKӇ PӝF QKƭ FҫQ ÿӝ ҭP NK{QJ NKt OӟQ KѫQ ӣ NKX YӵF
gҫQTXҧWKӇFҫQÿӝҭPWӟL- 100%.
- Không khí: Vì mӝFQKƭFKұPSKiWWULӇQFKRQrQWiFÿӝQJFӫDNK{QJ NKtWӟL
mӝF QKƭ tW KѫQ 3Kòng trӗQJ WK{QJ WKRiQJ VӁ ÿҧP EҧR FKR Vӵ PӑF VӧL QKDQK KѫQ
Khi ra quҧWKӇPӝFQKƭNK{QJFҫQWK{QJWKRiQJQKLӅXQӃXWKRiQJTXiPӝFQKƭVӁEӏ
chӭQJO{QJWUҳQJGài.
- Ánh sáng: Ánh sáng không cҫQ WKLӃW ÿӕL YӟL Vӵ VLQK WUѭӣQJ VӧL PӝF QKƭ
(pha sӧLWӕWQKҩWOjÿӇWURQJ P{LWUѭӡQJNK{QJFyiQKViQJ1ӃXUD QJRài sáng sӧL
mӝF QKƭ VӁ VLQK WUѭӣQJ FKұP QKDQK Eӏ JLà. Tuy vұ\ iQK ViQJ Fy WiF GөQJ NtFK
thích mӝFQKƭUDTXҧWKӇYà ánh sáng tӕWQKҩWӣOX[
NӃXiQKViQJWKӯDPӝFQKƭVӁFyPjXÿHQO{QJGjL1ӃXWKLӃX iQKViQJPӝF
nhƭFyPàu trҳQJEӧWO{QJQJҳQ
-Ĉ͡S+ MӝF QhƭFyWKӇVLQKWUѭӣQJ ӣ S+ - 10. Trong pha sӧL PӝFQKƭ
cҫQ P{LWUѭӡQJ D[LW \ӃX-JLDLÿRҥQ TXҧWKӇFҫQ S+WUXQJWtQK KRһF KѫL NLӅP
(7 - 7,5).
3. KͿWKX̵WWU͛QJ
3.1. Tr͛QJP͡FQKƭWUrQPQF˱D
3.1.1. Nguyên li͏XYà x͵lý nguyên li͏X
MӝFQKƭFy thӇÿѭӧFWUӗQJWUên các loҥLPQFѭDNKiFQKDXWUӯPQFѭDFiF
loài cây có dҫX
-ĈӕL YӟL QKӳQJORҥL PQFѭD JӛPӅPWKXҫQORҥL YtGө PQFѭD EӗÿӅFDR
su thì viӋFQX{LWUӗQJPӝFQKƭNK{QJFyJì gһSNKyNKăQSKӭFWҥS
7UѭӟFKӃWWѭӟLQѭӟFOàm ҭPPQFѭD, trӝQWKrPSKkQÿӝQJ YұWQKѭSKkQ Jj
vӏW Eò... vӟLWӍOӋ-ÿӝ ҭPÿҥW-ÿҳSÿӕQJFDR ӫӣQJRài nҳQJ6DX
thӡL JLDQ-QJj\ÿҧROҫQPӝW6DXOҫQÿҧRWKӭ QKҩWWUӝQWKêm 1,5% vôi bӝW ӫ
tiӃS- 8 ngày là có thӇÿҧRYjÿHPWUӗQJÿѭӧF
-ĈӕLYӟLPQFѭDWҥSKӛQKӧSFӫDQKLӅXORҥLJӛFӭQJWKұPFKtUҩWFӭQJWKì
WUѭӟFKӃWFҫQSKkQ KXӹQJX\ên liӋX QKӡ YLVLQK YұWUӗLPӟLÿHPVӱ GөQJ0QFѭD
cӫDQKӳQJORҥLJӛFӭQJFҫQWUӝQWKêm 0,5 - 1% sunfat amon, ӫ-WKiQJÿӏQKNǤ
2 tuҫQÿҧROҫQ. ӢOҫQÿҧRFXӕLFQJWUѭӟF NKLWUӗQJWXҫQFҫQ EәVXQJ Y{LEӝW
1,5% giӕQJQKѭPQFѭDJӛPӅPQyLWUên.
Sau khi ӫ [RQJ QJѭӡi ta có thӇ Eә VXQJ PӝW Vӕ SKө JLD theo các công thӭF
GѭӟLÿk\ÿӇNtFKWKtFKVӧLPӑFQKDQKYjFKRQăQJVXҩWFDRKѫQ
Công thͱF:
-0QFѭDӫ 100kg ; - Vôi bӝW 0,5kg
- Cám mӏQ 10 - 20kg ; - MgSO4: 0,1kg ;
-ĈӝҭP 70 - 75%
Công thͱF:
-0QFѭDӫNJ - BӝWQJ{NJ - Vôi: 1kg ;
- Cám mӏQNJ - Sacaroza: 2kg ; - MgSO4: 0,1kg;
-ĈӝҭP 70 - 75%
Công thͱF
-0QFѭDNJ - MgSO4: 0,1kg ; -ĈӝҭP- 75%
- Urê : 0,5kg ; - Supephotphat: 1kg
Công thͱF
-0QFѭD100kg ; - Ngô hoһFOõi ngô: 2kg ; - Vôi: 2kg
- Cám mӏQNJ- Bã rѭӧXNJ -ĈӝҭP- 75%
ĈyQJEiQKNK͵WUùng.
0QFѭDVau khi ӫYjÿã bәVXQJFiFSKөJLDÿѭӧFÿyQJYào nhӳQJW~LQLORQ
(18 x 25cm). MӛL W~L FKӭD - NJ PQ FѭD ӫ &iF W~L QJX\ên liӋX ÿHP NKӱ
trùng bҵQJQӗLiSVXҩWӣQKLӋWÿӝ OC (áp suҩWDWWURQJSK~W
NӃXVӱGөQJQӗLKҩSWKѭӡQJKRһFOò hҩSWKì có thӇSKҧLNpRGài thӡLJLDQNKӱ
trùng tӯ- 8 giӡNӇWӯNKLQѭӟFV{L
3.1.3. C̭\JL͙QJFKăPVyFYà thu hái.
Cҩ\ JLӕQJÿѭӧF thӵFKLӋQWURQJÿLӅX NLӋQ Y{WUùng. Khi các túi nguyên liӋX
ÿã hҥQKLӋWÿӝ[XӕQJ Eình thѭӡQJGѭӟL OC) thì tiӃQKành cҩ\JLӕQJFKRPӛLW~L
1 thìa giӕQJWӍOӋJLӕQJ- 3%), rҧLÿӅXEӅPһW
&KăPVyFJӗPJLDLÿRҥQ
- *LDL ÿR̩Q ˱˯P VͫL ChuyӇQ FiF W~i nguyên liӋX ÿã cҩ\ JLӕQJ Yào phòng
trӗQJ WUHR FiF W~L WKành nhiӅX WҫQJ WURQJ SKòng trӗQJ ÿyQJ NtQ FӱD GX\ WUì nhiӋW
ÿӝ– 30OC và không cҫQWK{QJWKRiQJ1ӃXWUӡL QҳQJ Yà nóng có thӇWѭӟLQѭӟF
ngày 1 - 2 lҫQ WѭӟL Oên nӅQ Oên trҫQ Yj WѭӡQJ QKj ÿӇ Jiӳ ÿӝ ҭP FKR SKòng ÿӗQJ
thӡLOàm hҥ EӟWQKLӋWÿӝWURQJSKòng trӗQJ 6DX- 30 ngày sӧLPӑFODQÿҫ\W~L
(phӫ NtQ QJX\ên liӋX NKLÿyFҫQFyVӵWK{QJ KѫL YjWăQJFѭӡQJWKrP iQKViQJÿӇ
kích thích sӵKình thành quҧWKӇ
-*LDLÿR̩QTX̫WK͋Khi sӧLQҩPmӑFNtQQJX\ên liӋXWKì tiӃQKành rҥFKEӏFK
và trӣW~L'ùng dao lam rҥFK-ÿѭӡQJ Gài 2 -FPFKpRQKDXTXDQKW~LVDXÿy
trӣW~LWUên xuӕQJGѭӟLYà lҥLWUHRW~LQKѭEDQÿҫX
Tӯ JLDLÿRҥQQày cҫQWăQJFѭӡQJWK{QJWKRiQJWăQJFѭӡQJ iQKViQJ YjWѭӟL
nѭӟF 'QJQѭӟFVҥFK S+WUXQJWtQKWѭӟL- 4 lҫQQJj\WѭӟLOên nӅQOên trҫQ Yà
WѭӡQJQKjVDRFKRÿӝҭPWURQJQKjÿҥW- 95%.
Sau 6 - 7 ngày kӇ Wӯ NKL UҥFK EӏFK PӝF QKƭ VӁ Kình thành quҧ WKӇ ĈӇ FKR
quҧWKӇPӝFQKƭSKiWWULӇQӣGҥQJWӕLÿDVDX- 5 ngày) thì thu hái. Sau khi thu hái
[RQJÿӧWQJӯQJWѭӟLQѭӟF- 8 ngày, rӗLWѭӟLWLӃSWөFQҩPVӁUDQKDQK KѫQ 7KӡL
gian thu hoҥFK Fy WKӇ NpR Gài 1 - WKiQJ 1ăQJ VXҩW ÿҥW - 0,7kg mӝF QKƭ
WѭѫLNJQJX\rQOLӋXNK{- 70%).
ChuҭQEӏ ӪQJX\ên liӋX
ĈyQJEӏFK
nguyên liӋX bҵQJQѭӟFY{L
(7 ngày (1,5 -1,8kg/bӏFK
1,5% , 2 tuҫQ
ÿ̫RO̯Q
&KăPVyF Cҩ\JLӕQJ KhӱWUùng

(1at, 121o C,
(25 - 30 ngày) (TӍOӋ- 3%)
120phút)
RҥFKEӏFK 6 - 7 ngày Ra quҧWKӇ 4 - 5 ngày Thu hái

trӣW~L
6˯ÿ͛. Tóm t̷WTX\WUình tr͛QJP͡FQKƭWUrQPQF˱DJ͟P͉P
3.2. Tr͛QJP͡FQKƭWUrQU˯P
So vӟLJӛ YjPQFѭDWKì rѫPOj QJXӗQQJX\ên liӋX SKә ELӃQ GӉNLӃPWKӡL
gian ӫQKDQKtWSKҧLEәVXQJFiFFKҩWGLQKGѭӥQJWKӡLJLDQWUӗQJYà thu hoҥFKPӝF
nhƭ QKDQK Yà mӝF QKƭ NK{QJ Fy Pùi hôi cӫD Jӛ 7X\ QKLrQ UѫP WKѭӡQJ hay bӏ
nhiӉPWҥSQKӳQJQҩPNKiF
5ѫP NK{ FҫQ ÿѭӧF EăP QKӓ WѭӟL QѭӟF Y{L Fy WKӇ Eә VXQJ Vӕ FKҩW
NKiFÿҳSÿӕQJӫSKӫQLO{QJVDX- 2 ngày là trӗQJÿѭӧF
5ѫPUҥVDXNKLÿã bәVXQJFiFFKҩW Yà ӫ[RQJÿѭӧFÿyQJ Yào túi nilon (18 x
25cm). MӛL W~L FhӭD - NJ UѫP ӫ &iF W~L UѫP ÿѭӧF NKӱ WUùng ӣ QKLӋW ÿӝ
121 OC (1atmotphe) trong 2 giӡ1ӃXVӱGөQJ QӗLKҩSWKѭӡQJKRһFOò hҩSWKì có thӇ
phҧLNpRGài thӡLJLDQNKӱWUùng tӯ- 4 giӡNӇWӯNKLQѭӟFV{L
Cҩ\ JLӕQJ FKăP VyF Yj WKX KiL QKѭ WUình bày ӣ PөF WUӗQJ PӝF QKƭ
WUrQPQFѭD
3.3. Tr͛QJP͡FQKƭWUên g͟NK~F
3.3.1. Nguyên li͏X
HiӋQ QD\ ӣ 9LӋW 1DP PӝF QKƭ ÿDQJ ÿѭӧF WUӗQJ FKӫ \ӃX WUên nhӳQJ ÿӕL
WѭӧQJ VDX ÿk\ Fk\ ÿD E~S ÿӓ - Ficus elastica Roxb.; cây si, cây sanh - Ficus
benjamina L.; cây sung - Ficus sp.; cây ngái - Ficus hispida L.F.; cây vҧ -Ficus
auriculata Lour.; cây sҳQ - Manihot esculenta Crante; cây mít - Artocarpus
heterophyllus Lam; cây ruӕL - Streblus asper Lour Fk\ SKѭӧQJ Yƭ - Delonis regia
Boj Fk\ VR ÿǊD - Sesbania grandiflora (L) Pers; cây bӗ ÿӅ - Styraxtonkinensis
Pierre; cây sau sau - Liquidamba fomosan Hance...
ChһWJӛ YjRO~FFk\ÿkPFKӗL NK{QJÿӇGұS NK{QJ ERQJ YӓFҳWWKành tӯQJ
ÿRҥQ-FP QrQ E{L Y{LÿҫX Yà nhӳQJFKӛEӏ ERQJ YӓEӏFKҫ\ [ѭӟF&ҫQ
trӗQJQJD\ khi gӛFòn tѭѫLNK{QJTXiWXҫQVDXNKLFKһWKҥ
3.3.2. Khoan l͟
LӛNKRDQVkX-FPÿѭӡQJNtQK- 1,5 cm, lӛFiFKÿҫXNK~FJӛ- 4cm,
khoan theo hàng dӑF TXDQK NK~F Jӛ FiF Oӛ FiFK QKDX - 15cm, các hàng so le
nhau và cách nhau 5 - 10cm.
3.3.3. C̭y gi͙QJ
Dùng que vô trùng ҩQ JLӕQJVkX[XӕQJFPFyWKӇYR YLên giӕQJ QKѭQ~W
chai rӗL FKR Yào lӛ Yà lҩ\ E~D Jõ xuӕQJ 6DX ÿy WUiW PһW QJRài bҵQJ ViS RQJ
SDUDILQ[LPăQJKRһFÿҩWVpWÿӇFKӕQJWKҩPQѭӟF
3.3.4. ͮJ͟
Ĉk\OjNKkX TXDQWUӑQJQKҩWWrong toàn bӝTXiWUình trӗQJFyWtQKFKҩWTX\ӃW
ÿӏQK QăQJVXҩW PӝFQKƭ&yWKӇӫJӛWURQJ QKà hoһF GѭӟL EyQJFk\ QӅQ QѫL ӫ SKҧL
sҥFKVӁFyOyWÿi\;ӃSJӛ NLӇXFǊLOӧQFiF NK~FFiFK QKDX-FPÿӇWK{QJ NKt
Che phӫ [XQJ TXDQK Yj SKtD WUrQ ÿӇ WUiQK QҳQJ PѭD Yj NK{QJ FKR JLy OD QKLӅX
YjRÿӕQJӫ
Sau khi ӫ- 6 ngày cҫQNLӇPWUDÿӝҭPNK~FJӛ0ùa hè hoһFFyJLyOùa cҫQ
WѭӟLQѭӟF- 3 ngày/1 lҫQ7URQJTXiWUình ӫSKҧLÿҧRJӛFӭQJj\ÿҧROҫQĈҧR
gӛWӯWUên xuӕQJGѭӟL QJD\FҧNKLWKҩ\FyPӝFQKƭPӑFWURQJTXiWUình ӫWKì cǊQJ
cҥRVҥFKUӗLUӱDQѭӟFODXFӗQ6DX- 30 ngày lҩ\FѭDFҳWÿҫX Jӛ[HPVӧLÿã lan
kín gӛFKѭDQӃXVӧLODQNtQ JӛVӁFyPàu trҳQJPLWKѫP 7Kҩ\ VӧLPӑF NtQ Jӛ
thì ngӯQJ WѭӟL QѭӟF [ӃS FiF NK~F Jӛ FiFK QKDX - FP ĈӇ QKѭ WKӃ WURQJ -10
ngày cho khô gӛQKѭYұ\VӧLQҩPFyÿLӅXNLӋQWtFKOXӻFKҩWGLQKGѭӥQJ
&KăPVyF
Khác vӟL JLDL ÿRҥQ ӫ Jӛ ÿӇ QJRài trӡL JLDL ÿRҥQ Qày cҫQ FKR Jӛ Yào nhà
trӗQJ 1Kà trӗQJ FҫQ Fy NtFK WKѭӟF - 6 x 1,8m, có mái che và xung quanh lӧS
bҵQJFӓKRһFWUH QӭDÿӇÿҧP EҧRWK{QJWKRiQJ *LӳD YiFK Yà mái có khoҧQJWUӕQJ
20 - 30cm che bҵQJQLORQWUҳQJÿӇFyiQKViQJ 7URQJQKà có xà ngang cách nhau
1,5m, nӅQQKà lát gҥFKYөQ
Khi sӧL PӑF NtQ Jӛ WKì ngӯQJ WѭӟL QѭӟF ÿӇ - 10 ngày rӗL ÿHP Qgâm gӛ
ngұSWURQJ QѭӟF- 12 giӡQѭӟFFyQKLӋWÿӝ– 18 O& 1JkP QѭӟFOàm cho gӛ
WăQJÿѭӧFÿӝҭPGLӋWNKXҭQOàm mӅPJӛYà kích thích sӵUDTXҧWKӇ
Ngâm xong vӟW Jӛ UD Gùng búa gõ mҥQK YjR ÿҫX Jӛ ÿӇ SKi Yӥ FiF Pàng
QѭӟF [ӃS Jӛ Yào xà, có thӇ Gùng t~L QLORQ ÿӇ SKӫ - 4 ngày cho tӟL NKL TXҧ WKӇ
nҩPUDPӛLQJày cҫQWѭӟLQѭӟF- 3 lҫQVDRFKRÿӝҭPWURQJQKjÿҥWWUên 90%.
3.3.6. Thu hái.
ChӍWKXKiLQKӳQJTXҧWKӇӣGҥQJSKiWWULӇQWӕLÿDWӭFOà mép mӓQJJӧQOên,
rӭWUD GӉ Gàng, theo kiӇX KiLWӍD 7hӡL JLDQWKX KiLOLên tөFWӯ- 45 ngày cho tӟL
khi chӍ Fòn nhӳQJ TXҧ WKӇ QKӓ FXӕQJ GjL 6DX NKL WKX KiL [RQJ ÿHP FiF NK~F Jӛ
YjR QѫLӫFǊ ӫWLӃSNKRҧQJ- 20 ngày, lҥLÿѭDUDQKjWUӗQJFKăPVyFYà thu hái
ÿӧWWLӃSWKHR
NӃXPӝWNK~F JӛÿѭӡQJNtQK 18 - 20cm, trӗQJPӝFQKƭWӯWKiQJ- 4 và thu
hái cho tӟLWKiQJ- 11 - 12 thì có thӇÿҥWQăQJVXҩW- 5,2kg mӝFQKƭ
3.3.7. M͡WV͙E͏QKWK˱ͥQJJ̿SNKLWU͛QJP͡FQKƭWUên g͟
QuҧWKӇFKӍUD TXDQKOӛWUDJLӕQJFyWKӇGRWKӡLJLDQӫFKѭDÿӫFKRVӧLPӑc
kín gӛKRһFGRJLӕQJPӑFWURQJP{LWUѭӡQJTXiQKLӅXFKҩWGLQKGѭӥQJ
7UѭӡQJ KӧS WKҩ\ Fy QKLӅX QҩP SKi Jӛ QKѭ 7UDPHWHV /HQ]LWHV WKì hái bӓ
ngӯQJWѭӟL QѭӟF Yà tách riêng khúc gӛÿyFiFKOLVDQJ NKX NKiF 1ӃXWKҩ\FyQҩP
chân chim thì không nên hái mà phҧLWiFKULêng khúc nhiӉPSKѫLNK{FKRQҩPQày
tӵFKӃWUӗLFKRFiFKOLVDQJNKXNKiF
NӃX WKҩ\ Fy QҩP PӕF Pàu trҳQJ SKӫ Oên quҧ WKӇ PӝF QKƭ UӗL FKX\ӇQ TXD
màu vàng và làm cho mӝF QKƭ Eӏ WKӕL UӳD ÿy Oà do nҩP QKҫ\ 3K\VDUXP Nê VLQK
cҫQFҥRVҥFKSKѫLkhô, kê cao gӛYà thông thoáng nhà trӗQJ
NӃXEӏFiFVLQK YұWNKiFQKѭ NLӃQ PӕLUӋS SKiKRҥLFyWKӇGùng thuӕFÿӇ
diӋWKRһFGQJQѭӟF[à phòng ÿһFWѭӟLWUӵFWLӃSKRһFGùng vôi bӝWUҳFWUӵFWLӃS
V. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPKѭѫQJLentinus).
NҩP KѭѫQJ - Lentinus gӗP PӝW Vӕ ORài nҩP ăQ TXê Fy KѭѫQJ Yӏ ÿһF ELӋW
QKѭ Lentinus esdodes. Trong nҩP KѭѫQJ Fy YLWDPLQ %12 và D2 mà hҫX QKѭ WҩW Fҧ
các loҥLUDX ăQÿӅXWKLӃX1JRài ra, nҩP KѭѫQJFòn chӭDFiFKӧSFKҩWFyWiF GөQJ
làm giҧPOѭӧQJFKROHVWHURQWURQJPiXFy tác dөQJFKӕQJ XQJWKѭVӕWUpWYà kiӅP
chӃKRҥWÿӝQJFӫDQKLӅXYLVLQKYұWFyKҥL
Ĉ̿FWtQKVLQKK͕F
QuҧWKӇ1ҩPKѭѫQJFyGҥQJEiQFҫXGҽWFKҩWWKӏWӣJLӳDNKLJLà thì dai, gһS
ÿLӅXNLӋQҭPOҥL SKөF KӗLGҥQJFǊ4XҧWKӇNKLFòn non có mөQWUҳQJNKô có mùi
WKѫP 0Ǌ QҩPNKLQRQÿѭӧFSKӫEҵQJEDRFKXQJGҥQJ EӝWPpSPǊWiFKUDÿӇOҥL
nhӳQJVӧLQKѭE{QJӣWUên cuӕQJ/ӟSEDRFKXQJPàu trҳQJELӃQWKành vҧ\JҫQQKѭ
ÿӗQJWkP [ӃSWUên mǊ.KLPǊFòn non có màu ÿHQ YӅVDXFKX\ӇQVDQJ Pàu vàng
nâu, vàng mұWRQJ .KLPǊ JLà và khô thì có màu nhҥWKѫQ3KLӃQPàu trҳQJÿtQK
KѫLPHQWKHRFXӕQJ
SӧL QҩP Fy KDL ORҥL Fy YiFK QJăQ Fy NKRi Yj NK{QJ Fy YiFK QJăQ PjQJ
Gj\ĈѭӡQJNtQKVӧL- 6,3 Pm.
ĈҧPbasidie) hình chuǤNK{QJPjXWKѭӡQJFyPàng dày, kích tKѭӟF-19
x 5,5-6,5Pm.
Bào tӱbasidiospore) hình elip, hѫLWKyWÿҫXNK{QJPàu, nhҹQNtFKWKѭӟF
2,5-3,5 x 4,5-6,5Pm.
NҩPKѭѫQJVӕQJKRҥLVLQKWUên nhӳQJFk\WKkQ JӛOiUӝQJÿã chӃWWKXӝFKӑ6ӗL
hӑ'ҿKӑĈұXYjWKѭӡQJJk\PөFWUҳQJ
NҩP KѭѫQJ Fy NKҧ QăQJ PӑF WUên nhiӅX QJXӗQ JOX[LW NKiF QKDX QKѭ
glucoza, saccharoza và ngay cҧWUên etanol, glyxerin...
Các loҥL/-aminoaxit, urê là nhӳQJ QJXӗQQLWѫWӕW QhҩWFKRQҩP KѭѫQJ 6ӧL
nҩP KѭѫQJ PӑF WӕW WUrQ P{L WUѭӡQJ Fy Eә VXQJ WKêm 0,03 - 0,05% sunphat amon
hoһFSKRWSKDWDPRQ
2.2. ĈL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
- Nhi͏Wÿ͡ NҩPKѭѫQJ PӑFӣQKLӋWÿӝ– 30O&QKѭQJWӕWQKҩWOà ӣ OC.
NӃX ӣ QKLӋW ÿӝ QKӓ KѫQ O C và lӟQ KѫQ OC thì bӏ GӯQJ OҥL Ӣ QKLӋW ÿӝ OӟQ KѫQ
45OC sӧLQҩPFyWKӇEӏFKӃWVDXWKӡLJLDQ QJҳQ ĈӇUDTXҧWKӇQҩPKѭѫQJFҫQ QKLӋW
ÿӝ– 18 OC, nӃXQKLӋWÿӝQKӓKѫQ OC nҩPPӑFFKұPWiQQKӓGày, nӃXӣQKLӋW
ÿӝOӟQKѫQ OC nҩPPӑFQKLӅXQҩPQKӓFXӕQJGài.
- Ĉ͡ ̱P Ĉӝ ҭP FҫQ Fho sӧL QҩP SKiW WULӇQ WӕWOà 50 - 55%. Tuy nhiên khi
trӗQJQҩPKѭѫQJWUrQJӛÿӝҭP NK~FJӛWӕWQKҩWOà 40%. ӢÿӝҭP- 20% sӧLVӁ
không phát triӇQ ĈӝҭPWKtFK KӧSFKRUDTXҧWKӇOà 85 - 90%. NӃXÿӝ ҭPOӟQ KѫQ
90% thì quҧWKӇEӏ[ӕSGӉKѭKӓQJ1ӃXQKӓKѫQWKì nҩPQJӯQJSKiWWULӇQ
-Ĉ͡WKRiQJNKt NҩPKѭѫQJOjORҥLQҩP SKiWWULӇQFKұPFKRQrQ NK{QJÿòi
hӓLQKLӅXÿӝWKRiQJNKt
- Ánh sáng: NҩPKѭѫQJNK{QJFҫQQKLӅXiQKViQJNK{QJFҫQiQKViQJWUӵF
tiӃS7X\QKLên ánh sáng gián tiӃSJL~SFKRTXҧWKӇ phát triӇQWӕWKѫQYjPjXVҳFWRҧ
ÿӅXӣ PǊQҩP 1ӃXQҩP KѭѫQJWUӗQJӣFKӛWӕLWKì quҧWKӇ EpFXӕQJ Gài, mǊ QҩP
có màu vàng nhҥWÈQKViQJFҫQFKRQҩPSKiWWULӇQWUXQJEình mӛLQJày chiӃXViQJ
tӯ- 4 giӡYӟLFѭӡQJÿӝOX[
- Ĉ͡ S+ SӧL QҩP KѭѫQJ SKiW triӇQ WӕW ӣ S+ - 6,0. NӃX P{L WUѭӡQJ
kiӅP VӧL PӑF VӁ UҩW \ӃX 7X\ QKLên khi nҩP UD TXҧ WKӇ WKѭӡQJ ÿòi hӓL S+ NKRҧQJ
3,0 - 4,0.
3. KͿWKX̵WWU͛QJQ̭PK˱˯QJWUrQJ͟
Trong tài liӋXQày chӍÿӅFұSÿӃQNӻWKXұWWUӗQJQҩPKѭѫQJ Lentinus esdodes
trên gӛ
3.1. Nguyên li͏X
NҩPKѭѫQJLentinus esdodesWKѭӡQJFKӍPӑFWUên nhӳQJFk\ JӛOiUӝQJÿã
ngӯQJVLQKWUѭӣQJYà ít mӑFWUên nhӳQJFk\JӛOiNLP
Các cây gӛ WKѭӡQJ ÿѭӧF Vӱ GөQJ ÿӇ WUӗQJ QҩP KѭѫQJ Oj VӗL FDX Quercus
platycalyx), sӗL ÿӓ Pasania ducampii), sӗL WUҳQJ Castanea mallissima), quҧ Jӛ
(Lithocarpus cornea), chi chi (Adenanthera microsperma), chҽR Engelhardta
chrysolepis)... Ngoài ra có thӇ Gùng nhӳQJ ORài cây mà trong thiên nhiên có nҩP
KѭѫQJPӑF
Nên chӑQ QKӳQJ Fk\ Jӛ Fy ÿѭӡQJ NtQK Wӯ - 30cm nKѭQJ WLӋQ OӧL QKҩW Oà
ÿѭӡQJNtQKWӯ-FPÿӇGӉGàng cho thao tác và vұQFKX\ӇQ
3.2. ThͥLJLDQFK̿WJ͟YjSK˯LJ͟
CҫQFKһWJӛ Yào thӡLJLDQFk\ QJӯQJVLQKWUѭӣQJWKӡLNǤFk\UөQJOiGRÿy
tuǤWӯQJORài và tӯQJYùng mà thӡLJLDQFKһWFk\NKiFQKDX
ThӡL JLDQ SKѫL Jӛ SKѫL Jӛ Oà là khâu không thӇ WKLӃX ÿѭӧF WURQJ YLӋF QX{L
trӗQJ QҩP KѭѫQJ 7KӡL JLDQ SKѫL Jӛ WXǤ WӯQJ ORҥL Yj NtFK WKѭӟF Jӛ &k\ Jӛ FKһW
xuӕQJ ÿӇ QJX\rQ OjQK SKѫL Wӯ - 30 ngày. NӃX WUӡL PѭD ҭP WKLӃX iQK QҳQJ Fy
thӇNpRGjLWKrP3KѫL tӟLNKLÿҫXJӛFyYӃWQӭWFKkQFKLPWӯ- 2,5 cm là vӯD
&˱DJ͟WKành khúc.
6DXNKLÿã phѫLNK{JӛQrQFѭDJӛQJD\WKành tӯQJÿRҥQGài 1m -PÿӇ
trong quá trình vұQFKX\ӇQNK{QJOàm tәQWKѭѫQJÿӃQYӓ
3.4. ThͥLJLDQWU͛QJ
TrӗQJ QҩP KѭѫQJ Fy WhӇ WLӃQ Kành vӟL EҩW Nì thӡL WLӃW Qào song tӕW QKҩW Oà
mùa xuân.
3.5. Khoan l͟
'QJE~DÿөFOӛKRһFNKRDQOӛWKHRKjQJVROHÿӇNKLWUӗQJVӧLQҩPVӁPӑF
ODQ ÿӅX KѫQ Yì sӧL QҩP PӑF WKHR KѭӟQJ GӑF NK~F Jӛ QKDQK KѫQ KѭӟQJ QJDQJ
KhoҧQJFiFKJLӳDFiFOӛ- 10cm, giӳDFiFKàng 5 - 7cm, FǊng có thӇ WKD\ÿәL phө
thuӝF YjRÿѭӡQJ NtQKNK~FJӛ ĈѭӡQJNtQKOӛWK{QJWKѭӡQJ- 1,5cm, chiӅXVkX
lӛ- 1,5cm.
TәQJVӕOӛWUên khúc gӛSKөWKXӝFYào chiӅXGjLYjÿѭӡQJNtQKNK~FJӛ
B̫QJ.KR̫QJFiFKFiFKàng và các l͟WKHRÿ˱ͥQJNtQKNK~FJ͟
ĈѭӡQJNtQKNK~F SӕKàng lӛWUên 1 KhoҧQJFiFKFiF KhoҧQJFiFKFiF

gӛFP khúc gӛ hàng lӛFP lӛFP
7 4 5 10
9 5 5 10
12 6 6 12
15 7 6 12
18 8 7 15
20 9 7 15
3.6. X͇SJͯ͟YjFKăPVyF
Vì giai ÿRҥQ VӧL FӫD QҩP Kѭѫng phát triӇQ Yào gӛ FKұP Yà cҫQ ÿѭӧF FKăP
sóc cҭQWKұQFKRQrQQѫLӫJӛÿã cҩ\JLӕQJFҫQQKӳQJÿLӅXNLӋQVDXÿk\
-1ѫLӫSKҧLWKRiQJNKtPiWPҿFyNKҧQăQJWKRiW QѭӟFWӕW YӋVLQKVҥFKVӁ
ÿӅSKòng nhiӉPQҩPNKiFYà mӕL[{QJ
- PhҧLÿҧPEҧRÿӝҭPNK{Qg khí 60 - 70%.
- PhҧLÿѭӧFFKHFKҳQWӕWNK{QJÿӇiQKViQJFKLӃXWUӵFWLӃSOrQÿӕQJӫWUiQK
ÿѭӧFQѭӟFPѭDQJăQÿѭӧFJLy
- GҫQQJXӗQQѭӟFWѭӟL
3.6.1. X͇SJͯ͟
Có thӇ[ӃSÿӭQJKD\[ӃSQҵP1ӃX[ӃSÿӭQJ GѭӟL QӅQÿҩW Qên rҧLOӟSVӓL
hoһF JҥFK YөQ - FP WUiQK ÿҫX Jӛ WLӃS [~F WUӵF WLӃS YӟL ÿҩW [ӃS NKRҧQJ -
150 khúc gӛOjPÿӕQJEXӝFGk\FKҵQJÿӇWUiQK[{ [iW SKtDWUên phӫOӟSFành
cây nhӓ Gj\ FP VDX ÿy SKӫ QLORQ KRһF FKLӃX FyL Oên trên và xung quanh. NӃX
xӃSWKHRNLӇX QҵPQJDQJQӅQOyW bҵQJ JҥFKÿi KRһFEê tông dày 15 -FPVDXÿy
xӃS JӛWKHR NLӇXFǊLOӧQFDR- 2m, chiӅXFDRÿӕQJ SKөWKXӝF YjRÿӝFDR QѫLӫ
sau cùng phӫFành cây nhӓ Gày 20cm, phӫQLORQ KRһFFKLӃXFyLSKtDWUên và ngoài
cùng.
3.6&KăPVyF
NӃXWUӡLNK{QJ PѭD Yj TXiNK{ÿӝҭP SKtDWURQJÿӕQJ NK{QJÿҥWWKì
phҧLWѭӟL QѭӟFQJày/lҫQ 1JѭӧFOҥL QӃXWUӡLPѭD TXi QKLӅXWKì phҧLPӣ SKên che
và chӍSKӫEҵQJQLORQ
NӃXÿӝҭPNK{QJNKtӣSKҫQGѭӟL Yà phҫQWUrQÿӕQJJӛTXiFKênh lӋFKWKì 4
- 6 ngày cҫQÿҧRJӛOҫQ NӃXÿӝ ҭPWѭѫQJÿӕLÿӗQJÿӅXWKì sau 3 tháng mӟLÿҧR
lҫQWKӭQKҩW
Sau 30 - 40 ngày phҧLNLӇPWUDVӧLQҩPăQODQ Yào gӛ1ӃXJӛNK{QJÿҥW\êu
cҫXKRһFEӏQKLӅXQҩPNKiFPӑFSKҧL[ӃSULrQJUDQѫLNKiF[DQѫLӫ
3.6.3. X͇SO̩LJͯ͟
Sau khi cҩ\JLӕQJYà ӫWheo cách xӃSJӛOҫQPӝWÿѭӧFNKRҧQJWKiQJQJѭӡL
ta cҫQÿѭDJӛVDQJÿӏDÿLӇPNKiFÿӇÿӅSKòng bӏQKLӉPWҥS1ѫLӫOҫQQj\FѫEҧQFy
nhӳQJÿLӅXNLӋQQKѭOҫQÿҫXFKӍNKiFOà không xӃSJӛViWPһWÿҩW NK{QJÿӇӣFKӛ
quá khô.
NӃXQѫLӫNK{WKì nên xӃSFiFNhúc gӛVtWQKDXKѫQQӃXQѫLӫҭPWKì cҫQ[ӃS
các khúc gӛWKѭD QKDX KѫQ .KRҧQJFiFK JLӳDFiF NK~F JӛOà 1 -FPÿӕL YӟL[ӃS
sít) hoһF-FPÿӕLYӟL[ӃSWKѭDYjFKLӅXFDRÿӕQJOà 0,7 - 1,0m.
3.6.4. Tiêu chu̱QJ͟WU͛QJNKLͯ
+ G͟FySḴPFK̭WW͙W
- GӛNK{QJEӏQҩPWҥS
- VӓJӛNK{QJEӏ[ѭӟFYà không bӏERQJ
-ĈҫXNK~FJӛQKXӝPPjXYjQJQkXSKtDGѭӟLFKҥPÿҩWFyVӧLPàu trҳQJ
- Các khúc gӛFyJLҧP YӅ NKӕLOѭӧQJ.KLEyF YӓUDWKҩ\OӟS JӛErQWURQJKѫL
vàng trҳQJ
- Sau 8 tháng cҩ\JLӕQJVӧLPӑFNtQ
+ G͟FySḴPFK̭WNpP
- VӓNK{QJEiPFKһWYào gӛ
- SӧLQҩPNK{QJWRҧODQYào trong, vӓEӏPӫQ
- Trên mһWJӛFyQKLӅXQҩPWҥSPӑF
3.7. Cho ṋPUDTX̫WK͋Yà thu hái.
3.71˯L[͇SJ͟FKRQ̭PUD
1ѫL WUӗQJ Oà nhӳQJ QѫL ÿҧP EҧR ÿѭӧF QKLӋW ÿӝ - 180& ÿӝ ҭP - 95%,
có thӇOà trong nhà trӗQJKRһFWURQJUӯQJ GѭӟLWiQOiFk\FyÿӝFKH SKӫ- 30%.
1ѫLWUӗQJWUiQKQKLӅXJLyFy[à ngang cách nhau 1,5m, nӅQSKҧLWUҧLVӓLKRһFJҥFK
vөQ[XQJTXDQKVҥFKVӁ
3.7.2. X͇SJ͟UDGjQYjFKăPVyF
Khi quҧ WKӇ QҩP EҳW ÿҫX [XҩW KLӋQ FҫQ [ӃS Jӛ UD JLàn, vұQ FKX\ӇQ QKҽ
nhàng, tránh xây xát, xӃSGӵDYào xà ngang, khoҧQJFiFKNK~FOà 7 - 10cm, có lӕLÿL
giӳD FiF KjQJ 1ѭӟF WѭӟL SKҧL VҥFK VӁ Fy S+ NKRҧQJ - WѭӟL QѭӟF VDRFKR
ÿӝҭPNK{QJNKtÿҥW- 95%.
3.7.3. Hái ṋP
Khi nҩPÿã nӣ- 80% thì hái nҩPOà tӕWQKҩW 'ùng ngón tay cái và ngón
trӓ FҫP FXӕQJ QҩP YһQ QKҽ .K{QJ ÿѭӧF Oàm tәQ WKѭѫQJ ÿӃQ VӧL QҩP ӣ GѭӟL
không chҥPWD\ Yào nҩPNKiFFKѭDKiL NK{QJOjPERQJ Yӓ JӛNK{QJGQJGDRÿӇ
cҳWQҩP
3.8. ͮJ͟VDXNhi thu hái.
Sau khi thu hái nҩP [RQJ OҥL [ӃS ӫ QKѭ OҫQ ÿҫX NK{QJ WѭӟL QѭӟF Yào gӛ
Trong khi ӫFҫQFK~êÿӝҭPÿӅSKòng gӛEӏERQJYӓOàm vӋVLQKWUiQKQKLӉP.KL
có quҧWKӇ[XҩWhiӋQOҥLÿHPUDJLjQWѭӟLYà thu hái tiӃS
VI. KӻWKXұWWUӗQJ mӝWVӕORài nҩPNKiF
1. Ngân nhƭ- (Tremella fuciformis Berk.).
Ĉ̿FÿL͋PVLQKK͕F
Ngân nhƭ Fòn ÿѭӧF JӑL Oà mӝF QKƭ WUҳQJ 1JkQ QKƭ Fy GҥQJ EҧQ GҽS SKkQ
nhánh, thuǤ PӓQJ NK{QJ WKHR TXL OXұW Uõ ràng, toàn bӝ QҩP Pàu trҳQJ JҫQ QKѭ
trong suӕW 7KӏW QҩPOà chҩW NHR, khi khô là chҩWVӯQJQKѭQJ NKLJһSÿLӅX NLӋQҭP
ѭӟWOҥLWUӣYӅGҥQJFǊ6ӧLQҩPFyYiFKPӓQJFyNKRiÿѭӡQJNtQKVӧL- 3,0Pm.
Bào tӱKình cҫXNK{QJPjXNtFKWKѭӟF– 7 x 4 - 6Pm.
Ngân nhƭOà loài nҩPFyêQJKƭDNLQKWӃOӟQ GQJÿӇ [XҩW NKҭX YӟLgiá cao.
Trong ngân nhƭ Fy SURWHLQ OLSLW FiF KӧS FKҩW ÿѭӡQJ Yà ngoài ra
còn chӭD QKLӅX vitamin QKѭ $% &' 7URQJ \GѭӧFQJkQ QKƭÿѭӧFFRLOà thuӕF
chӳDPiX[ҩXEәSKәLEәQão.
Ngân nhƭ SKkQ Eӕ FKӫ \ӃX ӣ Yùng cұQ QKLӋW ÿӟL QKLӋW ÿӟL Q~L FDR WUên
nhӳQJ WKkQ Fk\ ÿã chһW KRһF QKӳQJ Fành mөF FӫD QKӳQJ Fk\ Oi UӝQJ WURQJ UӯQJ
trong hҫP PӓFyÿӝҭPFDRFK~QJFyWKӇPӑFÿѫQÿӝFKRһFWKành cөP ӢQѭӟFWD
ngân nhƭ PӑF PҥQK Yào mùa xuân hè, chӫ \ӃX ӣ YQJ Q~L FDR QKѭ 6DSD +RjQJ
/LrQ6ѫQ nhӳQJYùng núi vӯDYjÿ{LNKLFҧӣQ~LWKҩSYà thung lǊQJ
-'LQKG˱ͩQJ Ngoài thiên nhiên ngân nhƭFKӫ \ӃXPӑFWUên nhӳQJQJXӗQFy
xenluloza, hemixenluloza. Trong nuôi trӗQJ QJkQ QKƭ PӑF WӕW WURQJ P{L WUѭӡng
gӗPFiF PRQRVDFFDULW Yà nhӳQJKӧSFKҩW JOX[LWFyPҥFKFDFERQQJҳQ1JXӗQ QLWѫ
WKѭӡQJOà nhӳQJDPLQRD[LW
- Nhi͏W ÿ͡ Bào tӱ QJkQ QKƭ Fy WKӇ Qҭ\ PҫP ӣ QKLӋW ÿӝ OC sau 24 giӡ UѫL
xuӕQJ 6ӧLQJkQQKƭFyWKӇ PӑFӣQKLӋWÿӝ– 38 O&QKѭQJWӕWQKҩWӣ OC. NhiӋW
ÿӝWKtFKKӧSFKRVӵUDTXҧWKӇOjGѭӟL OC.
-Ĉ̱͡P Ĉӝ ҭPWKtFKKӧSFKRVӧL PӑFWURQJNKӕL QJX\ên liӋXOà 60 - 68%
YjÿӝҭPNK{QJNKtWKtFKKӧSFKRVӵUDTXҧWKӇOà 88 - 95%.
1.3. KͿWKX̵WWU͛QJ
Nguyên liӋX WUӗQJ QJkQ QKƭ FKӫ \ӃX Oà gӛ FӫD QKӳQJ Fk\ Oi UӝQJ 1JkQ QKƭ
có khҧ QăQJ PӑF WUên các cây hӑ Betulaceae, Euphorbiaceae, Fagaceae,
Lauraceae, Moraceae, Rosaceae, Rutaceae... Gӛ ÿѭӧF FKһW YjR JLDL ÿRҥQ Fk\
ngӯQJ SKiWWULӇQVLQKWUѭӣQJFҳW NK~F QJҳQ-FPĈѭӡQJNtQKFk\ JӛWUXQJ
bình 10 - FP 3KѫL FKR Jӛ QӭW FKkQ FKLP ÿҫX NK~F WUiQK ERQJ Yӓ E{L Y{L Yào
nhӳQJFKӛYӓERQJYjÿҫXNK~FJӛ
1.3.2. Khoan g͟
Khoan lӛ WKHR Kàng xung quanh khúc gӛ FiF Oӛ FiFK QKDX FP FiF Kàng
so le, cách nhau 12 - 15cm. LӛNKRDQFyÿѭӡQJkính 1 - 1,2 cm, sâu 1,8 - 2,2 cm.
1.3.3. C̭y gi͙QJ
Cҩy giӕQJÿҫ\FiFOӛÿӝFKһW YӯD SKҧLGùng parafin hoһFViSRQJ SKӫ NtQ
GiӕQJWKѭӡQJOàm bҵQJPQFѭDFӫD QKӳQJORҥL JӛWUӗQJQên sӱ GөQJJLӕQJ- 3
tuҫQWXәL
&KăPVyFYjWKXKiL
Pha ӫJӛ trong phòng tӕLӣQKLӋWÿӝ– 25OC, trong thӡLJLDQ- 45 ngày
vӟLÿӝҭP-6DXQJj\ÿҧROҫQÿҧRWӯWUên xuӕQJ GѭӟL GѭӟLOên trên,
trong ra ngoài và lұW[RD\WӯQJNK~FJӛ
Sau 2 - 3 lҫQ ÿҧR FҫQ FѭD ÿҫX NK~F Jӛ ÿӇ NLӇP WUD NKҧ QăQJ PӑF FӫD VӧL
NӃX JӛFyPàu trҳQJÿөF PLWKѫPWKì dӯQJWѭӟL QѭӟFÿӇFKRQKLӋWÿӝ YjÿӝҭP
giҧPGҫQVDXQJj\ÿHPUDFKăPVyFFKRUDTXҧWKӇ1ӃXFKѭDPӑFNtQVӁӫWLӃS
Nhà trӗQJFDR- 2m, nӅQOiWÿi KRһF JҥFK YөQ 1ѭӟFWѭӟLFy S+ -
6,5, sao cho ÿӝҭP QKà trӗQJ- 95% và có nhiӋWÿӝWKtFK KӧSFӫDVӵUD TXҧWKӇ
Sau 15 - 20 ngày quҧWKӇFyNtFKWKѭӟF- 7cm thì tiӃQKành thu hái. ThӡL JLDQWKX
KiL NpRGjLWKiQJVDXÿyVӁÿѭDFiFNK~FJӛÿy YjR QѫLӫOҥLVDXQJày mang
UDWѭӟLYà thu hoҥFKtiӃS
Trong quá trình ӫYjFKăPVyFFyWKӇJһSPӝWVӕQҩPEӋQK9LӋF[ӱlýWѭѫQJ
tӵQKѭ[ӱlý nҩPEӋQKWURQJQX{LWUӗQJPӝFQKƭSKҫQWUên.
2. NҩPSKLӃQWtPStropharia rugoso Anmilata).
Ĉ̿FWtQKVLQKK͕F
NҩP SKLӃQ WtP Stropharia rugoso Anmilata thuӝF chi Stropharia, hӑ
Strophariaceae, có phҥP YLSKkQEӕUӝQJUãi trên thӃJLӟL1ҩP SKLӃQWtPFyJLiWUӏ
GLQK GѭӥQJFDRFKӭD SURWHLQWKHRNKӕLOѭӧQJNK{ KjPOѭӧQJFKҩW NK{WURQJ
quҧ WKӇ Oj Yj ÿѭӧF QX{L WUӗQJ ӣ QKLӅX QѭӟF NKiF QKDX &+/% ĈӭF %D /an,
TiӋS.KҳF+XQJDULFiFQѭӟF61* 7UӗQJQҩPSKLӃQWtPÿѫQJLҧQQJX\ên liӋX
rҿWLӅQUѫPUҥFKR QăQJVXҩWNKiFDR- 16kg nҩPWѭѫLP2 diӋQWtFKWUӗQJ YӟL
20 - 30kg nguyên liӋX
MǊFӫD QҩP SKLӃQWtP GҥQJWUѭӣQJWKjQKFyÿѭӡQJNtQK- 40cm. QuҧWKӇ
non có màu trҳQJ Yà có vҧ\UҩWÿһFWUѭQJ 4XҧWKӇOӟQOên ӣQKLӋWÿӝWKҩSFKRPàu
trҳQJWKRҥWÿҫX SKLӃQFyPàu xám sau chuyӇQVDQJPjXÿHQiQK 0ǊOӟQOrQÿӇOҥL
dҩXYӃWWUên cuӕQJÿyOà vòng riêng dҥQJPàng, màu trҳQJ, xӕSQKѭE{QJ
Có 2 loҥLQҩP phiӃQWUҳQJLoҥLWKӭQKҩWÿѭӧFÿһFWUѭQJEӣi khӕLOѭӧQJTXҧ
thӇ OӟQ Fy WKӇ WӟL JDP WURQJ NKL ÿy TXҧ WKӇ FiF QҩP NKiF WKѭӡQJ FKӍ QһQJ
10gam. LoҥL WKӭ TXҧ WKӇ PӑF WKành cөP JӗP UҩW QKLӅX TXҧ WKӇ PӝW FөP Fy WKӇ
nһQJWӟLYài kg và quҧWKӇFyPàu sánJKѫQVRYӟLORҥLWKӭQKҩW
2.2. Nhu c̯XGLQKG˱ͩQJYjÿL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
-'LQKG˱ͩQJ NҩPSKLӃQWtPFyQJXӗQ GLQKGѭӥQJFKӫ \ӃXOà xenluloza và
tinh bӝW
- Nhi͏Wÿ͡ SӧL PӑF Yà ra quҧ WKӇ WӕW ӣ QKLӋW ÿӝ r3O& ĈӕL YӟL WKӡL NǤ ӫ
sӧL UҩW QKҥ\ FҧP YӟL sӵ WKD\ ÿәL QKLӋW ÿӝ NK{QJ NKt 1ӃX QKLӋW ÿӝ WKҩS KѫQ OC
sӧL mӑFUҩW\ӃXQKLӋWÿӝFDRKѫQ0C sӧLVӁQJӯQJPӑF
-Ĉ͡S+ NҩPSKLӃQWtPPӑFWӕWQKҩWӣS+ - 6,0.
-Ĉ̱͡PĈӝҭPQJX\ên liӋXWӕWQKҩWFKRVӧLPӑFOà 70 -ĈӝҭPNK{QJ
khí thích hӧp cho nҩPSKLӃQWtPUDTXҧWKӇOà 90 - 100%.
- Ánh sáng: NҩPSKLӃQWtPUDTXҧWKӇFҫQiQKViQJFѭӡQJÿӝ- 1000lux.
- M͙LTXDQK͏YͣLFiFYLVLQKY̵W cҫQFyVӵKRҥWÿӝQJFӫDFiF YLVLQK YұWÿӇ
kích thích sӵUDTXҧWKӇ
2.3. KͿWKX̵WWU͛QJ
5ѫP Uҥ SKҧL NK{ VҥFK Fòn mӟL QӃX WUrQ QăP WKì không nên dùng) và
không bӏPӕF
2.3.2. X͵lý nguyên li͏X

5ѫPUҥÿѭӧFOàm ҭP EҵQJ QѭӟFWӟLÿӝҭP-VDXÿyWUҧLPӓQJWUên
nӅQ [LPăQJGùng bình bѫP KRһF{]RDFy Yòi hoa sen tѭӟL QѭӟFOên, bәVXQJQѭӟF
2 - 3 lҫQWURQJPӝWQJj\ĈӕL YӟLQKӳQJFѫVӣVҧQ[XҩWOӟQGùng nhiӅX QJX\ên liӋX
thì phҧLOjPѭӟW-QJj\ YjÿҧR- 3 lҫQVDRFKRQѭӟFWKҩP Yào mӛLFӑQJUѫP
rҥ9ӟLFѫVӣVҧQ[XҩWQKӓWKì rѫPUҥÿѭӧFOjPѭӟWWURQJEӇWURQJ1 ngày (24 giӡ
2.3.3. Vào khay.
NҩP SKLӃQ WtP Fy WKӇ ÿѭӧF WUӗQJ QJRài trӡL QѫL NK{QJ Fy QҳQJ WUӵF WLӃS
(râm mát) và không có gió, hoһF WUӗQJ WURQJ QKà. Nguyên liӋX VDX NKL ÿã xӱ lý
[RQJÿӝҭPWKtFKKӧSFKRQJX\ên liӋX Yào khay gӛKRһFÿiQKOXӕQJQJD\WUên bӅ
mһW ÿҩW ÿӝ Gày khӕL QJX\ên liӋX FP NKRҧQJ -NJ UѫPP2 diӋQ WtFK WUӗQJ
ĈiQKOXӕQJKRһFYào khay cҫQSKҧLQӋQFKһWYà làm cho bӅPһWUѫPEҵQJSKҷQJ
2.3.3. C̭\JL͙QJ
GiӕQJ ÿѭӧF - 6 tuҫQ WXәL ÿHP Fҩ\ Yào giá thӇ YӟL WӍ OӋ - 600gam
giӕQJ- 1,5m2 diӋQWtFKWUӗQJ
Nguyên liӋXVDX NKLÿѭӧFOên luӕQJ KRһF Yào khay phҧLWLӃQ Kành cҩ\ JLӕQJ
ngay. GiӕQJÿѭӧFFKLDWKành tӯQJSKҫQQKӓQKѭWUӭQJFKLPEӗFkX Yà cҩ\ÿLӇPVkX
5 - 8cm. CuӕLFùng còn mӝWtWJLӕQJUҳFÿӅXOên bӅPһWOXӕQJUӗLSKӫPӝWOӟSPùn
UѫPGj\- 8cm lên trên.
Cҩ\ JLӕQJ [RQJ ÿӇ EҧR YӋ EӅ PһW JLi WKӇ NK{QJ Eӏ NK{ Yà không bӏ QKLӉP
nên phӫPӝWOӟSJLҩ\YjWKѭӡQJ[X\rQÿѭӧFSKXQQѭӟF
2.3.4. Phͯÿ̭W
Khi sӧLPӑFNtQJLiWKӇNKRҧQJ- 5 tuҫQVDX NKLFҩ\JLӕQJWKì bӓOӟS JLҩ\
phӫYà tiӃQKành phӫÿҩW
ĈҩWSKӫFҫQWѫL[ӕS YjFyÿӝK~WQѭӟFFDR1JX\ên liӋXGQJÿӇOjPÿҩWSKӫ
OjÿҩWPùn và hӛQKӧS JLӳDPùn và than bùn cao (vӟLWӍOӋ- 50% than bùn cao).
ĈӝS+WKtFKKӧSQKҩWFӫDÿҩWSKӫOà 5,7 - 6,0.
ĈҩW FҫQ ÿѭӧF [ӱ lý bҵQJ KѫL QѭӟF Qóng 100 OC/15 - 20 phút, hoһF EҵQJ
focmalin (3 lýt nguyên chҩW SKD WURQJ lýW QѭӟFP3 ÿҩW ӫ NtQ WURQJ QJày rӗL
tiӃQKjQKÿҧRÿҩW Yài ngày sau thì dùng ÿҩWSKӫÿѭӧFĈӝҭPFӫDÿҩW SKӫFҫQ-
7UѭӟF NKL SKӫ ÿҩW QӃX WKҩ\ EӅ PһW OXӕQJ Eӏ NK{ WKì phҧL WѭӟL QѭӟF UӗL WLӃQ
hành phӫÿҩW3KӫÿҩWOӟSGày 5cm, sӱGөQJNKRҧQJ-NJÿҩWP2 diӋQWtFKÿҩW
trӗQJ
&KăPVyF
Trong thӡLNǤVӧLPӑFNӇWӯNKLFҩ\JLӕQJFKRWӟLNKLSKӫÿҩWFҫQSKҧLGX\
trì ÿӝҭPFӫDOӟS EDRSKӫEӅPһWJLiWKӇ 7X\ӋWÿӕLNK{QJEDRJLӡÿӇFKREӅPһWEӏ
khô. NhiӋWÿӝNK{QJ NKtO~FQày cҫQ– 22O&YjÿӝҭPOà 90 - 100%, nhiӋWÿӝJLi
thӇOà 25 – 27OC. CҫQWKѭӡQJ[X\rQWѭӟLQѭӟFWURQJSKòng.
Sau khi phӫÿҩWSKҧLWKѭӡQJ[X\rQWѭӟLQѭӟFFKRÿҩWSKӫQKѭQJNK{QJÿѭӧF
ÿӇQѭӟF ngҩPYào giá thӇ6DXNKLSKӫÿҩWÿѭӧF- 14 ngày thì phҧLWK{QJNKtFKR
sӧLPӑFWURQJJLiWKӇEҵQJFiFKFKӑFFiFOӛYào trong luӕQJ
BӕQWXҫQVDX NKL SKӫÿҩWTXҧWKӇÿѭӧF Kình thành. ӢWKӡLNǤ Qày nҩP SKLӃQ
tím không nhҥ\FҧP YӟLVӵ ELӃQÿӝQJFӫD QKLӋWÿӝPà quan trong nhҩWOà sӵWK{QJ
thoáng cho phòng trӗQJ .KLFyPӝWVӕOѭӧQJOӟQ TXҧWKӇ[XҩWKLӋQWUên bӅPһWJLi
thӇWKì phҧLWăQJFѭӡQJVӕOҫQWK{QJWKRiQJWURQJPӝWQJày.
CҫQWѭӟLlýWQѭӟFFKRP2 diӋQWtFKWUӗQJWѭӟLFKRQѭӟFWKҩP KӃWÿӝVkX
cӫa lӟSÿҩWSKӫ
2.3.6. Thu ho̩FK
Bình thѭӡQJ Wӯ NKL PҫP QҩP [XҩW KLӋQ FKR WӟL NKL WKX KiL NKRҧQJ - 12
ngày. Thu hái nhӳQJ TXҧ WKӇ ӣ GҥQJ F~S FKѭD UiFK PjQJ ULrQJ 'QJ WD\ WiFK Yj
hái nhҽVDXÿyFҳWEӓ JӕFFyÿҩWÿL1ăQJVXҩWÿҥWWUXQJ Eình 1,6kg/1m2 (ӣ&+/%
ĈӭFÿҥW- 3,3kg/m2).
MӝWVӕÿLӅXFҫQOѭXý khi nuôi trӗQJQҩPSKLӃQWtP
- TuyӋW ÿӕL NK{QJ ÿѭӧF Eә VXQJ FiF KRi FKҩW FǊQJ QKѭ FiF ORҥL SKkQ Yào
trong giá thӇWUӗQJ
-.K{QJÿѭӧF[ӱlý giá thӇFǊQJ QKѭ NK{QJÿLӅXFKӍQK S+FӫDÿҩW SKӫ EҵQJ
CaSO4 hoһF&D2KRһFQѭӟFY{L
3. NҩPPDÿ{QJFlammulina velutipes).
Ĉ̿FWtQKVLQKK͕F
NҩP Flammulina velutipes là loài nҩP ѭD OҥQK ÿѭӧF WUӗQJ FKӫ \ӃX WURQJ
PDÿ{QJPӝWVӕQѫLFòn gӑLOà nҩPNLPFKkP
NҩPFlammulina velutipes có quҧWKӇ QKӓPǊFyÿѭӡQJ NtQK- 5cm, hình
bán cҫX KRһF OӗL ӣ JLDL ÿRҥQ QRQ VDX ÿy PǊ Pӣ Wӯ Wӯ Yà phát triӇQ EҵQJ SKҷQJ ӣ
JLDLÿRҥQWUѭӣQJWKành và già.
MһW PǊ QҩP Eӏ QKӟW NKL ѭӟW Yà có màu nâu vàng hoһF QkX EҭQ PpS PǊ
WKѭӡQJFyPàu nâu sáng. ThӏW QҩPKҫX QKѭWUҳQJ SKLӃn nҩP Pàu trҳQJKRһF NHP
sáng.
CuӕQJ QҩP FӭQJ Gài 5 - 18cm. PhҫQ OӟQ FXӕQJ Fy Pàu nâu bҭQ SKҫQ WUên
dҫQ GҫQWUӣQên màu nâu sáng. Ӣ JLDLÿRҥQ QRQFXӕQJFyOӗLJӡ Yà gҫQQKѭÿһFӣ
JLDLÿRҥQJLà cuӕQJWUӣQên rӛQJӣJLӳDSKҫQJӕFNpRGjLYjÿkPYjRJLӳDgӛJLӕQJ
QKѭUӉ
SӧLQҩPNK{QJPàu, không có tinh bӝWFyYiFKQJăQFyNKRi%ào tӱNK{QJ
màu, hình elip, kích thѭӟF- 6,5x3 - 4Pm.
NҩP Flammulina velutipes là loài nҩP SKi Jӛ WKѭӡQJ PӑF WUên thân hoһF
gӕFFk\OiUӝQJ1ҩPSKiWWULӇQPҥQKWӯFXӕLPùa thu tӟLÿҫXPùa xuân gây nên sӵ
mөFWUҳQJ
NҩP Flammulina velutipes phân bӕ UӝQJ NKҳS WUên thӃ JLӟL Ӣ QѭӟF WD
WKѭӡQJ JһS PӑFӣQKLӅX Yùng phía bҳFQKѭ6DSD3KDQ[LSDQJWӯWKiQJÿӃQWKiQJ
5.
Ĉk\OjORjLQҩPWKѫPQJRQ 7KjQKSKҫQ GLQKGѭӥQJJӗPSURWein; 5,8%
lipit; 3,3% các hӧS FKҩW [ѫ FiF KӧS FKҩW NKRiQJ WtQK WKHR NKӕL OѭӧQJ NK{
và có tác dөQJFKӕQJXQJWKѭ
HiӋQQD\ӣ QKLӅXQѭӟFQҩP Flammulina velutipesÿDQJÿѭӧFQX{LWUӗQJ YӟL
quy mô lӟQ
3.2. Nhu c̯XGLQKG˱ͩQJYjÿL͉XNL͏QQJR̩LF̫QK
- 'LQK G˱ͩQJ NҩP Flammulina velutipes mӑF QJRài thiên nhiên chӫ \ӃX
trên nguӗQ Fy KӛQ KӧS [HQOXOR]D OLJQLQ Yà các monosaccarit. Trong nuôi trӗQJ
ngoài nguӗQ FDFERQ WKì các amino axit là nhӳQJ QJXӗQ QLWѫ WKtFK KӧS FKR Vӵ PӑF
và sӵUD TXҧWKӇ&iFKӧSFKҩW Y{FѫFyFKӭDFiFLRQ0J2+, PO43- có ҧQKKѭӣQJÿӃQ
sӵPӑFFӫDVӧLYà kéo dài sӵWҥRTXҧWKӇLRQ3 3+ không thӇWKLӃXNKLKình thành quҧ
thӇ 1JRài ra cҫQ FiF QJX\ên tӕ QKѭ )H =Q 0Q &X&R B &D FiF YLWDPLQ QKѭ
thiamin cho sӵPӑF
- Nhi͏W ÿ͡ NҩP Flammulina velutipes mӑF ӣ ELrQ ÿӝ QKLӋW ÿӝ WѭѫQJ ÿӕL
rӝQJ– 34OC. Tuy nhiên, nhiӋWÿӝWKtFKKӧSQKҩWFKRVӵPӑFVӧLOà 24 – 26OC.
Khi nhiӋW ÿӝ [XӕQJ WKҩS GѭӟL – 4 OC sӧL PӑF FKұP Yà hҫX QKѭ GӯQJ OҥL
QKѭQJ NK{QJ FKӃW 1JѭӧF OҥL NKL QKLӋW ÿӝ FDR KѫQ OC thì sӧL VӁ Eӏ FKӃW UҩW
nhanh.
NhiӋW ÿӝ WKtFK KӧS FKR Vӵ UD TXҧ WKӇ Oà 10 – 18 O& QKѭQJ WӕL WKtFK Oà 12 –
15OC. NhiӋWÿӝGѭӟL OC sӁӭFFKӃVӵUDTXҧWKӇFòn nhiӋWÿӝOӟQKѫQ OC sӵUD
quҧWKӇVӁEӏNpRGài.
- Ĉ͡ ̱P Ĉӝ ҭP QJX\ên liӋX FҫQ WKLӃW FKR Vӵ PӑF sӧL QҩP Flammulina
velutipes là 60 -ÿӝҭPNK{QJNKtOà 75 -ĈӝҭPNK{QJNKtWKtFKKӧSFKR
sӵUDTXҧWKӇOà 85 - 95%.
- Không khí: NҩP Flammulina velutipes là loài hiӃX NKt GR ÿy FҫQ thông
WKRiQJYjÿҧPQӗQJÿӝR[LFDRKѫQQKӳQJORài nҩPNKiF
Khi nӗQJ ÿӝ &22 cao (0,06 - 4,9%) sӁ Oàm giҧP ÿѭӡQJ NtQK PǊ QҩP 1ӃX
nӗQJÿӝ&22 cao ngay tӯJLDLÿRҥQÿҫXFӫDVӵKình thành quҧWKӇWKì mǊQҩPFyWKӇ
NK{QJÿѭӧFWҥRWKành.
- Ánh sáng: Ánh sáng có tác dөQJ NtFK WKtFK Vӵ UD TXҧ WKӇ FӫD QҩP Pùa
ÿ{QJ &ѭӡQJ ÿӝ ánh sáng tӕL WKLӇX Oà 300 lux. NӃX iQK ViQJ FKLӃX OLên tөF WURQJ
thӡLJLDQUDTXҧWKӇWKì mǊQҩPFyPàu nâu.
-Ĉ͡S+SӵPӑFFӫDQҩPPDÿ{QJ- Flammulina velutipes thích hӧS S+
6 - 7. Khi ra quҧWKӇQѭӟFWѭӟLWKtFKKӧSFyS+ - 7,0.
3.3. KͿWKX̵Wtr͛QJ
7UѭӟFÿk\QҩPFlammulina velutipes ÿѭӧFQX{LWUӗQJWUên gӛWKHRFiFF{QJ
ÿRҥQ JLӕQJ QKѭ QX{L WUӗQJ FiF ORҥL QҩP NKiF 1KѭQJ KLӋQ QD\ QJX\ên liӋX QX{L
trӗQJQҩPFlammulina velutipes chӫ\ӃXWLӃQ KjQKWUrQ PQFѭDFӫD QKӳQJFk\Oi
rӝQJ
0QFѭDVҥFKSKѫLNK{EәVXQJWKêm 15 - 20% cám gҥRKRһFFiPQJ{6DX
ÿyWUӝQÿӅXWѭӟLQѭӟFVDRFKRÿӝҭPÿҥW- 65%, pH = 6 - 7.
Nguyên liӋXÿѭӧFFKRYào nhӳQJW~LQLORQYӟLWKӇWtFK- 1000ml, làm nút
bông kiӇX Q~W FKDL WҥR Fә FKDL EҵQJ ӕng nhӵD KRһF WUH QӭD EӑF JLҩ\ SKtD WUrQ ÿӇ
WUiQKѭӟWQ~W E{QJ NKLNKӱWUùng. NӃXW~LFKӏX QKLӋWWKì có thӇNKӱWUùng trong nӗi
áp suҩt ӣ OC trong 60 phút. NӃXW~LNK{QJFKӏXÿѭӧFQKLӋWWKì khӱWUùng trong
nӗLKҩSWKѭӡQJӣQKLӋWÿӝ– 100OC trong 3 - 4 giӡ
3.3.2. C̭\JL͙QJ
Sau khi khӕL PQ FѭD WURQJ W~L Kҥ QKLӋW ÿӝ [XӕQJ OC thì bҳW ÿҫX Fҩ\
giӕQJ7ӍOӋJLӕQJFҩ\Oà 1/40 khӕLOѭӧQJQJX\ên liӋX
GiӕQJ QrQ OjP WUrQ PQ FѭD Oҩ\ JLӕQJ YӯD PӑF NtQ JLi WKӇ ÿӇ Fҩ\ 1ӃX
giӕQJTXiQRQKRһFTXiJLà ÿӅXNéo dài pha sӧLYà khó hình thành quҧWKӇ7ӕWQKҩW
là giӕQJӣ- 3 tuҫQWXәL
&KăPVyF
-*LDLÿR̩QͯVͫL
*LDLÿRҥQ ӫVӧLÿѭӧFÿһWWURQJWӕLYӟLQKLӋWÿӝSKòng 18 – 22OC, sau 20 - 25
ngày sӧLVӁPӑFNtQNKӕLPQFѭDWURQJW~L/~FQj\Kҥ QKLӋWÿӝSKòng xuӕQJ
10 – 12 O& Yj WăQJ ÿӝ ҭP Oên 80 - 85%. Ӣ ÿLӅX NLӋQ Qày quҧ WKӇ VӁ Kình thành và
sau 5 - 7 ngày quҧWKӇFDRFP
-*LDLÿR̩QTX̫WK͋
ĈѭDFiFW~LVDQJSKòng trӗQJFyiQKViQJ 7ҥLÿk\JLӳFKRQKLӋWÿӝ- 80C,
ÿӝ ҭP - 80%. Khi quҧ WKӇ Yѭӧt miӋQJ W~L - FP QJѭӡL WD Gùng giҩ\ EiR ÿӇ
quҩQWUòn bó quҧWKӇOҥL
Khi quҧWKӇPӑFGài 13 - 15cm (tӭFOà sau khoҧQJ-QJj\QJѭӡLWDEӓ
giҩ\ EiR UD 4Xҧ WKӇ VӁ SKiW WULӇQ GҥQJ Ey Kình phӉX VDX - 5 ngày thì thu hái
ÿѭӧF
1ăQJVXҩWWUXQJ Eình cӫDQҩPPDÿ{QJWUrQPQFѭDKiLOҫQÿҫXÿҥW-
140 gam/ mӛLW~L-JDPPQFѭDKiLOҫQWKӭÿҥW- 50 gam/mӛLW~L
Bài V
THU HÁI, CҨ7*,Ӳ9À CHӂ%,ӂ11Ҩ0
I. Thu hái nҩP

ViӋFWKX KiLFҩWJLӳ Yà chӃELӃQQҩPÿyQJ YDLWUò rҩW TXDQWUӑQJWURQJWRàn
bӝWLӃQWUình sҧQ [XҩW QҩP 7KӡLÿLӇPWKX KiLQҩP KRàn toàn không phөWKXӝF Yào
ÿӝ OӟQ FӫD TXҧ WKӇ Pà phө WKXӝF Yào tuәL JLDL ÿRҥQ SKiW WULӇQ Yà nhu cҫX WLêu
dùng.
MӝWVӕQJX\ên tҳFWKXKiLQҩPQKѭVDX
- Khi thu hái cҫQ QKҽ Qhàng, không làm ҧQK KѭӣQJ ÿӃQ FiF QҩP NKiF PӑF
bên cҥQK 7UѭӡQJ KӧS QҩP PӑF WKành cөP OӟQ Qên hái cҧ FөP WUiQK ÿӇ OҥL Jk\
thӕL ODQ WUX\ӅQ WURQJ WRàn bӝ OXӕQJ QҩP .KL WKX KiL Fy WKӇ Gùng dao cҳW FXӕQJ
QKѭQJ NK{QJ EDR JLӡ ÿӇ OҥL PӝW SKҫQ FXӕQJ WUên luӕQJ vì nhѭ Yұ\ VӁ Jk\ QKLӉP
phòng trӗQJTXDYӃWWKѭѫQJ
-ĈӕL YӟL QҩP Pӥ QJѭӡLWDWKXKiL QҩPNKLFòn màng bao riêng, bao phiӃQ
nҩP1ӃXWKX QҩPÿӇOàm giӕQJKD\ÿyQJKӝSWKHo các nhu cҫXULêng biӋWWKì cҫn
hái ӣJLDLÿRҥQQRQKѫQNKLQҩPFyGҥQJQ~WFKDL
- ĈӕL YӟL QҩP Vò thӡL ÿLӇP WKX KiL WKtFK KӧS QKҩW Oà khi mǊ QҩP Fòn dày,
PpSKѫLXӕQFXӝQ Yào trong và có màu sҳFÿһFWUѭQJ1ӃXÿӇQҩPVò già, mép sҳF
OѭӧQ VyQJ Yà mǊ PӓQJ Pàu nhҥW KRһF PҩW Pàu chҩW OѭӧQJ VӁ NpP YӯD GDL YӯD
nhҽFkQ &ҫQ SKҧLOѭX ý nҩm sò là loҥL QҩP ăQÿѭӧF NKLQRQ .KL ăQ QJѭӡLWD SKҧL
loҥLEӓFXӕQJNӇWӯSKҫQJӕF
- ThӡL ÿLӇP WKX KiL QҩP UѫP WӕW QKҩW Oà khi nҩP Fy GҥQJ Kình cҫX VҳS
chuyӇQVDQJGҥQJWUӭQJKD\GҥQJWUӭQJVҳSSKi Yӥ EDRFKXQJ.K{QJÿѭӧFÿӇQҩP
UѫPTXi JLj SKiWWriӇQGҥQJ{KD\GҥQJ{FXӝQQJѭӧFOҥL Yjÿã phát tán bào tӱUҩW
lӟQ Yào không gian rӗL PӟL WKX KiL ĈLӅX Qày cǊQJ ÿ~QJ FKR QҩP Pӥ QҩP Vò và
nҩPKѭѫQJ
- NҩPWKX KiL[RQJÿѭӧF [ӃSORҥL YjÿӇ Yào các khay bҵQJ Eìa hay gӛ QKҽ
thành tӯQJ OӟS Fӕ ÿӏQK WUiQK ÿӇ QҩP WKành tӯQJ ÿӕQJ WUiQK ÿҧR ÿL ÿҧR OҥL WURQJ
quá trình ÿyQJ EDR Eì cǊQJ QKѭ NKL EiQ &ǊQJ Fy WKӇ ÿӵQJ QҩP WURQJ FiF W~L
SRO\HW\OHQ WUѭӡQJ KӧS Qày có lӧL Oà không làm mҩW QѭӟF NKL EҧR TXҧQ QKѭQJ FҫQ
chú ý là nҩP PӥGӉEӏFKX\ӇQVDQJPàu nâu so vӟLÿӇ thoáng. NҩPPӥVDXNKLWKX
hái có thӇ ÿӇ ӣ OC trong 12 giӡ UӗL PӟL FKX\ӇQ Yào tӫ OҥQK 1ҩP KѭѫQJ FKkQ
ngҳQ Vò) cǊQJ ÿӇ ÿѭӧF OkX 5Lêng nҩP UѫP Qӣ UҩW QKDQK Yì thӃ FҫQ ÿѭӧF FKX\ӇQ
QJD\ÿӃQQѫLWLrXGQJKRһFFKӃELӃQKRһFÿӇӣQѫLWKRiQJPiW– 10OC).
II. CҩWJLӳQҩP
3K˱˯QJSKiSSK˯LV̭\NK{
Ĉk\ Oj FiFK WKѭӡQJ ÿѭӧF iS GөQJ FKR YLӋF [ӱ lý các nҩP WKX KiL Wӯ WKLên
nhiên và các nҩPPӑFWUên gӛQKѭ QҩPKѭѫQJ PӝFQKƭQJkQ QKƭQҩPKѭѫQJFKkQ
ngҳQVò), nhѭQJÿ{LNKLÿѭӧFiSGөQJFҧFKRQҩPUѫPYjQҩPPӥ6ҩ\NK{Oà biӋQ
pháp rҩW WKtFK KӧS FKR YLӋF VҧQ [XҩW QҩP KѭѫQJ ÿҥL WUà và thӏ KLӃX WLêu dùng loҥL
nҩPQj\3KѭѫQJ SKiSWLӃQKành là cho nҩP Yào lò sҩ\FKX\ên dөQJUӗLWӯWӯQkQJ
nhiӋWÿӝWKHRWUình tӵQKѭVDXQKLӋWÿӝEҳWÿҫXNKLVҩ\Oà 30OC, cӭ0 phút lҥLWăQJ
1 – 2OC cho tӟLNKLÿҥWQKLӋWÿӝ OC thì dӯQJOҥLYjÿӇӣQKLӋWÿӝÿyWURQJYòng 12
- 13 giӡ&XӕLFùng nâng nhiӋWÿӝOên 60O&ÿӇWҥRKѭѫQJYjOjPEyQJPһWPǊQҩP
ĈӕLYӟLQҩPVò, nҩPUѫPQJѭӡLWDFǊQJFyWKӇWLӃQKành sҩ\WѭѫQJWӵQKѭQJ
ÿӇ FKR NK{ ÿӅX QJRài viӋF UҧL QҩP WKành lӟS QKѭ { QҩP KѭѫQJ QJѭӡL WD Fòn bә
tách nҩPWKành 2 hoһFQKLӅXPҧQKÿӕLYӟLFiFTXҧWKӇWRGày và nҥFĈӕLYӟLPӝF
nhƭ QJѭӡL WD WKѭӡQJ Vҩ\ NK{ WURQJ Oò sҩ\ KD\ EҵQJ iQK ViQJ PһW WUӡL 7UѭӟF NKL
SKѫL QҩP FҫQ QJâm 1 - ÿrP WXǤ WӯQJ JLӕQJ 1ӃX JLӕQJ Fy QKLӅX O{QJ WKì nên
QJkPOkXKѫQ0XӕQO{QJ PDXUөQJGùng 2 - 3 quҧTXêW QJkPFùng vӟL QҩP.KL
QJkPÿӫWKӡLJLDQYӟWUDUӱDVҥFKYjÿHPSKѫLWUrQOѭӟLVҳW- 3 ngày nҩPVӁNK{
MuӕQ QҩP Fy Pàu sҳF ÿҽS KѫQ ÿHP QҩP ÿã phѫL NK{ QJkP FKR QR QѭӟF
(nҩPQӣUD QKѭNKLWѭѫLVDXÿy YӟW Yào thúng. NӃXOà mùa nҳQJFKӍFҫQÿұ\ EҵQJ
bao tҧL1ӃXOjPDÿ{QJ QrQ GQJ QLORQÿұ\NtQ JLӳFKR QKLӋWÿӝOên cao, ӫ- 8
giӡVDX NKL ӫÿѭӧF- 3 giӡQӃXWKҩ\QKLӋWÿӝWURQJWK~QJWăng tӭFOà có phҧQӭQJ
lông nҩPUөQJ 6DX NKLӫÿHPUӱDVҥFK Yj SKѫLNK{WKrPOҫQQӳD 0XӕQFyNJ
nҩPPӝFQKƭNK{FҫQFy- 8kg nҩPWѭѫL
Nhân dân ta ӣQKLӅX QѫLFòn sҩ\ QҩPWUên than cӫLJiF EӃS%ҵQJFiFKQày
cǊQJJLӳÿѭӧFQҩPOkX PһF G KѭѫQJ Yӏ SKҫn nào bӏ ҧQK KѭӣQJ Yà không cҭQWKұQ
nҩPEӏK{LNKyL
GҫQÿk\QJѭӡLWDӭQJGөQJFiFKVҩ\QҩP EҵQJKѫLQѭӟFQyQJ3KѭѫQJ SKiS
này tránh cho nҩP Eӏ ELӃQ GҥQJ Yà phҫQ Qào giӳ ÿѭӧF Pàu sҳF Wӵ QKLên cӫD QҩP
3KѭѫQJ SKiS Qj\ ÿѭӧF iS GөQJ FKӫ \ӃX FKR QKӳQJ QҩP Fy quҧ WKӇ QҥF QKѭ QҩP
UѫPQҩPVò.
3K˱˯QJSKiSNK{O̩QKQ̭P
NҩP WѭѫLÿѭӧFOàm sҥFKUӱD UӗLÿyQJ Yào trong nhӳQJ KӝSNtQVDXÿy
ÿѭD YjREXӗQJQKLӋWÿӝWKҩS-20OC). Quá trình làm mҩWQѭӟFGLӉQUDWURQJ- 16
giӡ Fy WKӇ Vӱ GөQJ EѫP FӵF WKҩS nhӓ KѫQ WRUU ÿӇ Kӛ WUӧ /ѭӧQJ QѭӟF PҩW ÿL
khoҧQJ WUӑQJ OѭӧQJ WѭѫL Fy QJKƭD Oà cӭ NJ QҩP WѭѫL FKӍ Fòn thu ÿѭӧF
10kg nҩP NK{ +ҥQ FKӃ FӫD SKѭѫQJ SKiS Qj\ Oj F{QJ QJKӋ [ӱ lý ÿòi hӓL WӕQ NpP
kinh phí.
3K˱˯QJSKiSÿ{QJO̩QKQ̭P
Sau khi nҩPÿѭӧFnhһW Yà rӱDVҥFKÿyQJ Yào hӝS YjÿѭD YjRSKòng nhiӋWÿӝ
thҩS-120 O&WURQJQLWѫOӓQJWURQJWKӡLJLDQ SK~W [ӱlý (vӟL QҩPÿã cҳWFXӕQJ
hoһFSK~WYӟLQҩPFòn cҧFXӕQJ6ҧQSKҭPÿHPFҩWJLӳӣQKLӋWÿӝ-25OC.
NҩPÿѭӧFJLӳӣ QKLӋWÿӝWUên, chҩWOѭӧQJcӫDVҧQSKҭP KҫX QKѭNK{QJWKD\
ÿәL7X\ Yұ\ QӃX QKLӋWÿӝOên tӟL OC nҩPVӁ EҳWÿҫXFKX\ӇQ PjXQkX 1JѭӡLWD
chӍ Vӱ GөQJ QKӳQJ QҩP Fy ÿѭӡQJ NtQK PǊ FP ÿӇ FKӃ ELӃQ WKHR SKѭѫQJ SKiS
này. NҩPÿ{QJOҥQKFyPùi vӏYà chҩWOѭӧQJJLӕQJQKѭQҩPWѭѫL
ĈyQJ h͡SQ̭P
KӻWKXұWÿyQJKӝSQҩPEDRJӗPFiFEѭӟFVDX
- NhһWVҥFKUiF
- RӱD
- TrҫQ
- Phân loҥL
- Cho nҩPYào hӝS
-ĈyQJKӝS
- KhӱWUùng.
- Dán nhãn.
QuҧWKӇQҩPWUѭӟFKӃWSKҧLÿѭӧFQKһWVҥFKUiFEөLÿҩWEҭQUӗLFҳWFKkQQҩP
cho phҷQJ6DXÿyUӱDQҩP bҵQJ QѭӟFWURQJPi\WURQJ [{FKұX YjGQJÿǊDFҧ
bҵQJWUHJӛÿӇÿҧRQKLӅXOҫQĈ{LNKLÿӇFKӕQJQҩPEӏELӃQPjXQJѭӡLWDFKRWKêm
JDPD[LWFKDQKYjROLWQѭӟF
Quá trình trҫQ QҩP FǊQJ ÿѭӧF WLӃQ Kành trong máy hoһF [{ FKұX WѭѫQJ Wӵ
QKѭUӱDnҩPEҵQJFiFK QJkPQҩP YjRWURQJ QѭӟFV{L-SK~W 7KѭӡQJQJѭӡLWD
FKRWKrPYjROLWQѭӟFV{LÿӇWUҫQJDPPXӕLăQYjÿ{LNKLFǊQJFKRWKêm 50
-JDPD[LWFKDQK1ѭӟFWUҫQFyWKӇVӱGөQJQKLӅXOҫQ Yì thӃQên cho thêm tӯQJ
ÿӧW JDP PXӕL ăQ Yà 5 - 10 gam axit chanh. Sau khi trҫQ QҩP ÿѭӧF Oàm nguӝL
Qua quá trình trҫQ NKӕL OѭӧQJ QҩP JLҧP NKRҧQJ - 25%, mӝW SKҫQ ÿiQJ NӇ FiF
chҩWWKѫPFӫDQҩPEӏPҩWÿLTXDTXiWUình trҫQQҩP
NҩPVDXNKLWUҫQÿѭӧFSKkQORҥLQKѭVDX
- NҩP ORҥL 1ҩP Fy NtFK WKѭӟF WӟL FP TXҧ WKӇ Fòn ÿyQJ Yj NK{QJ Eӏ
xây xát. CuӕQJFKRSKpSGài tӟLPPNK{QJFyGòi và không có cát.
- NҩPORҥL1ҩPKpPӣNK{QJEӏ [k\[iWFyFXӕQJFKRSKpSFyPǊ KRһF
không.
- NҩP ORҥL 1ҩP NK{QJ [k\ [iW Qӣ Yà cǊQJ FKR SKpS Eӏ FҳW WKành tӯQJ
miӃQJKRһFWӯQJÿRҥQ
Sau khi phân loҥL QҩP ÿѭӧF ÿyQJ Yào hӝS KRһF Eình thuӹ WLQK WURQJ QѭӟF
muӕL ăQ +ӝS FKӭD QҩP WKѭӡQJ Fy VӭF FKӭD NKRҧQJ - 150g, 500g, 1000g
hoһFFǊQJFyWKӇVӱGөQJFDQQKӵD- 10 lýWÿӇÿӵQJQҩP
HӝS KD\ Eình chӭD ÿѭӧF ÿyQJ OҥL Yj ÿHP NKӱ WUùng. TӕW QKҩW NKӱ WUùng
trong nӗLiSVXҩWautoclave). ThӡLJLDQ NKӱWUùng phөWKXӝF Yào dҥQJKӝSÿӝOӟQ
cӫDKӝS Yà khҧQăQJPүQFҧPFӫD QҩP1yLFKXQJFiFKӝS Yà bình ÿѭӧFNKӱWUùng
15 phút ӣ QKLӋWÿӝ OC – 123 OC. Các nҩPFyWKӇkhӱWUùng nhiӅXOҫQӣQKLӋWÿӝ
100 O& ÿXQ V{L 7KӡL JLDQ NKӱ WUùng lúc này phө WKXӝF Yào hӝS KӝS - 250g
trong 80 phút; hӝS - 1000g trong 120 phút...). Sau khi khӱ WUùng chuyӇQ QJD\
sang nhiӋWÿӝSKòng ÿӇQJXӝLYà dán nhãn.
5. Mu͙LQ̭P
Ĉk\OjFich phә ELӃQÿӇFҩWJLӳ QҩPÿѭӧFOkXQJày. ChӑQ QҩP QRQO~FPӟL
hé mӣFKRNKҭX Yӏ QJRQQKҩWÿHPFҳWJӑWFKRVҥFKUӗLUӱDWKұWVҥFK 7XǤORài nҩP
mà thӡL JLDQOXӝFOkXKD\ QJҳQ 6DXÿyOàm sҥFKÿӝWQJӝW YӟWUDFKRUiR QѭӟFUӗL
cho vào gҫQÿҫ\ GөQJFөÿӵng nҩPWKDXFKұX YҥL KRһFFKDLOӑFyQҳSÿұ\NtQ
Ĉә QѭӟF PXӕL Fy WKêm 0,1% vitamin C (hoһF GҩP FKDQK FKR QҩP Fy Pàu
WѭѫLQJX\rQ Ĉұ\OӓQJQҳS YjÿHP KҩSWKDQKWUùng trong thӡLJLDQSK~W6DXNKL
hҩSO~FQKLӋWÿӝ[XӕQJFòn 80 -85 OC thì vһn nҳSFKRFKһWWURQJQҳSFҫQFyPLӃQJ
ÿӋP FDR VX FKR NtQ UӗL ÿHP EҧR TXҧQ QѫL WKRiQJ PiW 3KѭѫQJ SKiS Qj\ FKR SKpS
cҩWJLӳQҩPWURQJQăP
NҩPPXӕLÿѭӧFFRLOà biӋQSKiSVѫFKӃQҩPÿӇVDXÿyFKX\ӇQWӟLFѫVӣKRһF
ÿӃQFiFTXӕFJLDFyÿLӅXNLӋQÿӇK~WQѭӟFUDYjÿyQJKӝSQҩP
III. ChӃELӃQQҩP
NҩP WѭѫL QҩP ÿ{QJ NK{ QҩP ÿyQJ KӝS FǊQJ QKѭ QҩP Vҩ\ NK{ KRһF PXӕL
ÿѭӧF FKӃ ELӃQ WKHR QKLӅX FiFK NKiF QKDX WXǤ WKXӝF Yào thӏ KLӃX NKҭX Yӏ Yà mөF
ÿtFKFӫDFiFPyQăQ
1JѭӡL WD Fy WKӇ Vӱ GөQJ QҩP Oàm gia vӏ WURQJ \Ӄn tiӋF FKӃ ELӃQ QҩP Oàm
thӵFSKҭPWURQJFiFEӳDăQKjQJQJj\QKѭUiQ[jRQҩXFDQKNKRQҩXFKiR
CǊQJ Fy WKӇ FKӃ ELӃQ QҩP Oàm thӵF SKҭP KӛQ KӧS QKѭ Pì nҩP QѭӟF JLҧL
khát nҩPQҩPVKLWDFROD
HoһFFKӃELӃQWKjQKGѭӧFOLӋXFDRQҩPYLên nҩPUѭӧXQҩm...).
-----------------------------------------------------------------------------------------------
TÀI LIӊ87+$0.+Ҧ2
1. Vi͏W&K˱˯QJ
Kinh nghiӋPWUӗQJQҩPUѫPYjQҩPPèo.
Nhà xuҩWEҧQ7Kành phӕ+ӗ&Kt0LQK
2. Ĉ˱ͥQJ+͛QJ'̵W
KӻWKXұWQX{LWUӗQJQҩPPӥQҩPUѫPQҩPVò, nҩPKѭѫQJYjPӝFQKƭ
Nhà xuҩWEҧQ+à NӝL
3. Nguy͍Q/kQ'ǊQJ
Công nghӋQX{LWUӗQJQҩP7
Nhà xuҩWEҧQ1{QJQJKLӋS+à NӝL
4. Nguy͍Q+ͷXĈ͙QJ&KͯELên).
NҩPăQ-&ѫVӣNKRDhӑFYà công nghӋQX{LWUӗQJ
5. Nguy͍Q+ͷXĈ͙QJĈLQK;XkQ/LQK
NҩPăQQҩPGѭӧFOLӋX- Công dөQJYà công nghӋQX{LWUӗQJ
Nhà xuҩWEҧQ+à NӝL
6. Tr̯QĈình Ĉ̹QJ1JX\͍Q+ͷX1JRDQ
KӻWKXұWWUӗQJQҩPPӥQҩPUѫPQҩPVò.
Nhà xuҩWEҧQ1{QJQJKLӋS73+ӗ&Kt0LQK
7. Tr͓QK7DP.L͏W
NҩPOӟQӣ9LӋW1DP7
Nhà xuҩWEҧQ.KRDKӑFYà KӻWKXұW+à NӝL
8. Tr͓QK7DP.L͏W&KͯELên).
Sinh hӑFYà kӻWKXұWQX{LWUӗQJQҩPăQ
Nhà xuҩWEҧQ1{QJQJKLӋS, Hà NӝL
Ĉ͟7̭W/ͫL/ê Duy Th̷QJ7U̯Q9ăQ/X\͇Q
NҩPOLQKFKLQX{LWUӗQJYà sӱGөQJ
'˱˯QJĈͱF7L͇Q9õ văQ&KL
Phân loҥLKӑFWKӵFYұW- ThӵFYұWEұFWKҩS
Nhà xuҩWEҧQĈҥLKӑFYà THCN, Hà NӝL1986.
ThӡLJLDQYà tác giҧ:
- Ngày soҥQWKҧRWKiQJQăP
- Thành phҫQQKyPVRҥQWKҧR
HӑYà tên NghӅQJKLӋS ĈѫQYӏ ĈӏDFKӍ

NguyӉQ%i+DL Giáo viên Khoa Nông hӑF 49/107-3KQJ+ѭQJ73
HuӃWӍQK7KӯD7KLên HuӃ
1Jj\ÿӋWUình chѭѫQJWUình môn hӑFWKiQJQăP

ChuҭQFKѭѫQJWUình môn hӑFÿã ÿѭӧFSKê duyӋW
bӣL%ӝP{QYà HӝLÿӗQJNKRDKӑFQJành TrӗQJWUӑW
7UѭӣQJ%ӝP{Q 7UѭӣQJ.KRD
ThS. Lê Th͓+RD TS. Lê Ti͇Q'ǊQJ

(EBOOK) BÀI GIẢNG KỸ THUẬT TRỒNG NẤM, THS. NGUYỄN BÁ HAI, TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

(EBOOK) BÀI GIẢNG KỸ THUẬT TRỒNG NẤM, THS. NGUYỄN BÁ HAI, TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM HUẾ

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRѬӠ1*ĈҤ,+Ӑ&1Ð1*/Æ0+8ӂ

NgѭӡL biên soҥQ: ThS. NguyӉQ Bá Hai

Bài II. SINH HӐ&1Ҩ0

Bài III. TҤ2*,Ӕ1*9À TӖ175Ӳ*,Ӕ1*1Ҩ018Ð,75Ӗ1*

Bài IV. KӺ7+8Ұ775Ӗ1*0Ӝ76Ӕ/2ÀI NҨ0Ă13+Ә%,ӂ1

Bài V. THU HÁI, CҨ7*,Ӳ9À CHӂ%,ӂ11Ҩ0

I. Hình thái nҩP

Bào tӱÿҧP (1n) KӃW KӧS FKҩW QJX\ên

ĈҧP Q Quҧ WKӇ sͫL E͏Q

6˯ÿ͛&KXWUình s͙QJFͯD1̭Pÿ̫P- Basidiomycota.

2.1. T̩RJL͙QJE̹QJSK˱˯QJSKiSSKkQO̵SEào t͵Q̭P

II. Làm giӕQJYà nhân giӕQJFҩS

ĈӝҭPQJX\ên liӋXFҫQFKRVӧLQҩPVLQKWUѭӣQJOà tӯÿӃQ ĈӝҭP

1JkPU˯PQR (tr͡Qphͭgia) Ch̭Wÿ͙QJͯ (3 ngày) Ĉ̫RO̯Q

6˯ÿ͛7yPW̷WFiFE˱ͣF[͵Oê nguyên li͏XWU͛QJQ̭PPͩ

Ĉ̿FÿL͋PQJX\ên li͏XVDXNKLͯ Oên men).

ChuҭQEӏ Xӱlý và ӫ Vào luӕQJYà

II. KӻWKXұWWUӗQJ1ҩPVò (Pleurotus).

ChuҭQEӏ Xӱlý ng.liӋX bҵQJ

&KăPVyF Cҩ\JLӕQJ KhӱWUùng

RҥFKW~L (7ngày) &KăPVyFYj

6˯ÿ͛7yPW̷WTX\WUình tr͛QJQ̭PVò trên r˯PNK͵WUùng.

HҥQKLӋWÿӝ MӣW~LQLORQJiF ӪQKLӋW

1ăQJVXҩW QҩPUѫPFyWKӇÿҥW- 15% khӕLOѭӧQJ QJX\ên liӋX NK{QKѭQJ

IV. KӻWKXұWWUӗQJ0ӝFQKƭ Auricularia).

&KăPVyF Cҩ\JLӕQJ KhӱWUùng

RҥFKEӏFK 6 - 7 ngày Ra quҧWKӇ 4 - 5 ngày Thu hái

6˯ÿ͛. Tóm t̷WTX\WUình tr͛QJP͡FQKƭWUrQPQF˱DJ͟P͉P

B̫QJ.KR̫QJFiFKFiFKàng và các l͟WKHRÿ˱ͥQJNtQKNK~FJ͟

ĈѭӡQJNtQKNK~F SӕKàng lӛWUên 1 KhoҧQJFiFKFiF KhoҧQJFiFKFiF

2.3.2. X͵lý nguyên li͏X

I. Thu hái nҩP

HӑYà tên NghӅQJKLӋS ĈѫQYӏ ĈӏDFKӍ

1Jj\ÿӋWUình chѭѫQJWUình môn hӑFWKiQJQăP

ThS. Lê Th͓+RD TS. Lê Ti͇Q'ǊQJ

You might also like

TRѬӠ1ĈҤ,+Ӑ&1Ð1/Æ0+8ӂ

Bài III. TҤ2,Ӕ19À TӖ175Ӳ,Ӕ11Ҩ018Ð,75Ӗ1*

Bài V. THU HÁI, CҨ7*,Ӳ9À CHӂ%,ӂ11Ҩ0

I. Hình thái nҩP

ĈҧPQ Quҧ WKӇ sͫL E͏Q

6˯ÿ͛&KXWUình s͙QJFͯD1̭Pÿ̫P- Basidiomycota.

2.1. T̩RJL͙QJE̹QJSK˱˯QJSKiSSKkQO̵SEào t͵Q̭P

II. Làm giӕQJYà nhân giӕQJFҩS

ĈӝҭPQJX\ên liӋXFҫQFKRVӧLQҩPVLQKWUѭӣQJOà tӯÿӃQ ĈӝҭP

1JkPU˯PQR (tr͡Qphͭgia) Ch̭Wÿ͙QJͯ (3 ngày) Ĉ̫RO̯Q

6˯ÿ͛7yPW̷WFiFE˱ͣF[͵Oê nguyên li͏XWU͛QJQ̭PPͩ

Ĉ̿FÿL͋PQJX\ên li͏XVDXNKLͯOên men).

RҥFKW~L (7ngày) &KăPVyFYj

6˯ÿ͛7yPW̷WTX\WUình tr͛QJQ̭PVò trên r˯PNK͵WUùng.

HҥQKLӋWÿӝ MӣW~LQLORQJiF ӪQKLӋW

1ăQJVXҩW QҩPUѫPFyWKӇÿҥW- 15% khӕLOѭӧQJ QJX\ên liӋX NK{QKѭQJ

IV. KӻWKXұWWUӗQJ0ӝFQKƭAuricularia).

RҥFKEӏFK 6 - 7 ngày Ra quҧWKӇ 4 - 5 ngày Thu hái

6˯ÿ͛. Tóm t̷WTX\WUình tr͛QJP͡FQKƭWUrQPQF˱DJ͟P͉P

B̫QJ.KR̫QJFiFKFiFKàng và các l͟WKHRÿ˱ͥQJNtQKNK~FJ͟

2.3.2. X͵lý nguyên li͏X

I. Thu hái nҩP

1Jj\ÿӋWUình chѭѫQJWUình môn hӑFWKiQJQăP