Professional Documents
Culture Documents
Klasa
Część 3
Autor Koordynatorzy projektu
Izabela Kornecka Krzysztof Chrobot
Ewelina Włodarczyk
Scenariusze zajęć z muzyki
Magdalena Ziółkowska Projekt okładki
Radosław Krawczyk
Scenariusze zajęć z wychowania (według koncepcji
fizycznego Anny Piwowarczyk-Głogowskiej)
Izabela Kornecka
Wykonanie okładki
Scenariusze zajęć komputerowych Marcin Kot
Kazimierz Kosmaciński
Opracowanie graficzne
Rozkłady materiału Tomasz Kozłowski
Karina Mucha
Anna Stalmach-Tkacz Koordynator przewodnika metodycznego
Joanna Wosianek Bożena Kotulska
Kazimierz Kosmaciński
Magdalena Ziółkowska Korekta
Marianna Polasińska Krystyna Bajor
Izabela Kornecka
Skład i łamanie
Porady logopedyczne Marek Zapała
Łucja Skrzypiec
Porady psychologiczne
Paweł Pienkiewicz
ISBN 978-83-7491-625-7
czytanie
spostrzeganie
pisanie, grafomotoryka
słuchanie
mówienie
myślenie
liczenie
praca plastyczna
zabawa ruchowa
zabawa muzyczno-ruchowa
taniec
ROZWIĄZUJEMY PROBLEMY.
EDUKACJA POLONISTYCZNO-SPOŁECZNA
• wprowadzenie liter I, i
• nauka pisania i czytania sylab
• układanie i opowiadanie historyjek obrazkowych
• globalne rozpoznawanie wyrazów jako podpisów do ilustracji
• ćwiczenia rozwijające słownictwo
• ćwiczenia grafomotoryczne
• ćwiczenia logicznego myślenia
EDUKACJA MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA
• wprowadzenie liczby 4 i jej zapisu cyfrowego • wyjaśnienie zjawiska
• dopełnianie do 4 powstawania wiatru
• przeliczanie i dodawanie elementów
• rozpoznawanie koła
KREATYWNOŚĆ
Uczeń:
– rozumie, co to znaczy być kreatywnym,
– przedstawia różne sposoby rozwiązywania problemów,
– potrafi przewidzieć efekt działania,
– rozwiązuje problem w sposób twórczy,
– aktywnie i twórczo uczestniczy w zabawach,
4
WIATR. MONOGRAFIA LICZBY 4
EDUKACJA MUZYCZNA EDUKACJA PLASTYCZNA ZAJĘCIA KOMPUTEROWE
• poznanie instrumen- Praca Kwiaty na łące: • przyjmowanie
tów perkusyjnych • rytmiczne malowanie właściwej postawy
• słuchowe rozpozna- tła obrazka podczas pracy przy
wanie brzmienia • wycinanie kwiatów komputerze
instrumentów wykonanych z kleksów • sprawne posługiwanie
• nauka piosenki Jesień, się myszą
akompaniament do • stosowanie narzędzi
piosenki Pędzel, Pole koloru
Uwagi
o realizacji
Wymagania
programowej
Liczba godzin
Numer jednostki
szczegółowe podstawy
polonistyczno- 1 37 Rozwijanie kreatyw- • wdrażanie do rozwiązywania problemów elementarz 1.1a • bierze udział w zabawach
-społeczna ności dzieci poprzez – twórcze wypowiedzi uczniów, s. 28–29 1.1b integracyjnych,
twórcze działanie, opo- • opisywanie sytuacji problemowych, ćwiczenia 1.1c • opisuje sytuacje problemowe
wiadania oraz uczenie w których znalazł się Igor, oraz objaśnia- polonistycz- 1.2a przedstawione na obrazku,
przewidywania efektów nie, jak sobie z nimi poradził, no-społeczne 1.2b • potrafi powiedzieć, jak po-
różnych działań. • swobodne wypowiedzi dzieci na temat cz. 1 1.2d radziłby sobie z danym pro-
tego, jak poradziłyby sobie w podobnych – s. 28 1.2e blemem,
sytuacjach, 1.2f • dopasowuje ilustracje zgod-
• wdrażanie do twórczego rozwiązywania 1.3a nie z poleceniem,
problemów – zabawy rozwijające kre- 5.1 • czyta wyrazy zawierające
atywność dziecka, 5.2 litery I, i,
• ćwiczenia grafomotoryczne rozwijające • głośno czyta wskazane teksty,
rękę dominującą u dziecka – rysowanie • nazywa wskazane przed-
zamku, uzupełnianie brakujących elemen- mioty,
tów, kolorowanie, • pisze litery i, I pośladzie
• opisywanie i przewidywanie efektów dzia- i w liniaturze,
łań różnych osób w różnych sytuacjach, • buduje zdania zgodnie
łączenie działania z jego efektem, z podanym warunkiem,
• rozwiązuje rebusy,
• tworzy kolekcję przedmiotów
służących do zabawy,
• bawi się w kąciku zaintere-
sowań – buduje domek lub
miasto;
2 38– Wprowadzenie • kształtowanie poczucia sprawstwa i umie- elementarz 1.1a
39 drukowanych liter I, i na jętności radzenia sobie w trudnych albo s. 30–31 1.1b
podstawie wyrazów nietypowych, zadaniowych sytuacjach, portfolio na- 1.1c
Igor, igła. Ćwiczenia • tworzenie wraz z dziećmi klasowej kolekcji uczyciela s. 10 1.2a
rozwijające sprawność przedmiotów, które można wykorzystać ćwiczenia po- 1.2b
czytania. w zabawie, lonistyczno- 1.2d
• wprowadzenie drukowanych liter I, i na -społeczne 1.2e
podstawie wyrazów: Igor, ilustracja, cz. 1 – s. 29 1.2f
dzielenie wyrazów na litery i sylaby, 1.3a
• utrwalanie liter l, i – czytanie prostego 5.1
tekstu ikonicznego, 5.2
• wyszukiwanie wyrazów łączących się
z określonymi pojęciami (gotowanie, ma-
lowanie, budowanie itd.), rozwijanie umie-
jętności łączenia przyczyny ze skutkiem,
• układanie zdań zawierających literę i jako
samodzielny wyraz, ćwiczenia ukazujące
funkcję i przy wyliczaniu oraz w czasie
opowiadania,
• integrowanie klasy poprzez twórcze za-
bawy,
1 40 Wprowadzenie pisa- • zabawy rozwijające wyobraźnię, elementarz 1.1a
nych liter I, i. Ćwiczenia • kształtowanie umiejętności kreatywnego – s. 30–31 1.1b
rozwijające sprawność wykorzystywania różnych przedmiotów ćwiczenia 1.1c
rysowania i pisania po do zabawy (gazety, makaron, balony), polonistyczno- 1.2a
śladzie. • wprowadzenie pisanych liter I, i, pisanie -społeczne 1.2b
po śladzie, cz. 1 – s. 30 1.2c
• poszukiwanie podobieństw – łączenie ich 1.2d
w pary, uzasadnianie połączeń, 1.2e
• dokonywanie skojarzeń typowych i nie- 1.2f
typowych, 1.3a
5.1
5.2
7
8
1 41 Uczymy się przez zaba- • ćwiczenia słownikowe i czytelnicze, gło- ćwiczenia po- 1.1a
wę – ćwiczenia śne czytanie w klasie, lonistyczno- 1.1b
w czytaniu i pisaniu • rozwijanie myślenia dziecka – pomysłowe -społeczne 1.1c
sylab lub wyrazów wykorzystanie różnych materiałów, zaba- cz. 1 – s. 31 1.2a
z literą I, i. Rozwijanie wy słownikowe w nazywanie przedmio- 1.2b
słownictwa i logicznego tów, układanie z nimi zdań, budowanie portfolio 1.2d
myślenia. skojarzeń tradycyjnych i niekonwencjo- ucznia – karta 1.2e
nalnych, nr 25 1.2f
• pisanie po śladzie sylab, utrwalenie pisow- 1.3a
ni i, wyróżnianie litery i spośród innych 5.1
znaków, 5.2
• ćwiczenia rozwijające wyobraźnię,
1 42 Klasowy dzień zabaw – • rozwijanie umiejętności wspólnej zabawy, 1.1a
rozwijanie kreatywności • wymyślanie różnych rozwiązań tej samej 1.1b
dzieci poprzez zabawy sytuacji – Mam pomysł... 1.1c
językowe i podejmowa- • rozwiązywanie problemów poprzez ana- 1.2a
nie twórczych zadań. lizę różnych rozwiązań określonej sytuacji 1.2b
– twórcze pomysły dzieci, 1.2d
• swobodne zabawy dzieci w kącikach za- 1.2e
interesowań ze szczególnym zwróceniem 1.2f
uwagi na kreatywny charakter zabawy 1.3a
(np. jak zbudować domek w klasie lub 5.1
stworzyć miasteczko); 5.2
matemat.- 1 7 Elementy pogody. Jak • wdrażanie do obserwacji pogody, ćwiczenia 6.2)a • wypowiada się na temat
-przyrodnicza powstaje wiatr? • kształcenie umiejętności wyciągania matematycz- pogody zaobserwowanej na
wniosków na podstawie ilustracji, no-przyrodni- ilustracji,
• kształcenie umiejętności wypowiadania cze – s. 41 • przytacza dowody z ilustracji
się na temat warunków pogodowych, na wietrzną pogodę,
• wdrażanie do wykonywania prostych • wie, jak powstaje wiatr,
doświadczeń, • odczytuje i zapisuje cyfrę 4,
1 25 Wprowadzenie liczby 4 • mierzenie za pomocą umownej miary – ćwiczenia 7.2)a • liczy na konkretach,
i jej zapisu cyfrowego. klocka, matematycz- 7.1)d • podpisuje liczbę elementów
• wprowadzenie liczby 4 w aspekcie kardy- no-przyrodni- właściwą cyfrą,
nalnym, cze – s. 42–43 • przelicza elementy,
• wprowadzenie zapisu cyfry 4, • stosuje liczebniki porząd-
kowe,
• wskazuje podany element,
• zapisuje działanie do ilu-
stracji,
1 26 Grupowanie, dobieranie • kształcenie umiejętności grupowania ele- ćwiczenia 7.2)a 7.1)c • uzupełnia brakujące klocki
i przeliczanie w zakre- mentów zgodnie z podanym warunkiem, matematycz- 7.1)d 7.1)d w dywaniku liczby 4,
sie 4. • doskonalenie umiejętności przeliczania no-przyrodni- 7.2)a • dopełnia do 4,
elementów w zbiorze, cze – s. 43–45 • wskazuje monety o wspólnej
• kształtowanie pojęcia liczby w aspekcie wartości 4 zł,
kardynalnym i porządkowym, • układa odpowiedź do pytania
• doskonalenie spostrzegawczości, w zadaniu,
• koloruje elementy zgodnie
z podanym warunkiem,
• rysuje po śladzie bez odrywa-
nia ręki;
1 27 Przeliczanie i dodawa- • doskonalenie umiejętności przeliczania ćwiczenia 7.2)a 7.1)c
nie w zakresie 4. elementów w zbiorze, matematycz- 7.1)d
• dodawanie elementów, no-przyrodni- 7.2)a
• wdrażanie do matematyzowania sytuacji, cze – s. 46–47 7.2)c
• wdrażanie do logicznego myślenia, portfolio 7.4)a
• wdrażanie do umiejętnego posługiwania ucznia – karta
się pieniędzmi, nr 26
1 28 Rozpoznawanie kształ- • wdrażanie do rozpoznawania kształtów ćwiczenia 7.2)a
tów w otoczeniu – wpro- figur geometrycznych, matematycz- 7.1)d
wadzenie pojęcia koła. • kształcenie spostrzegawczości i uwagi, no-przyrodni-
• wdrażanie do poprawnego przeliczania cze – s. 48
elementów,
• rozróżnianie wielkości figur geometrycz-
nych;
zajęcia 1 7 Poznanie działania wia- • wdrażanie do wykorzystania sposobów 9.1)a • opowiada, jak można wyko-
techniczne traków, konstruowanie wykorzystania sił przyrody dawniej i dziś, 9.2)a rzystać siłę wiatru,
wiatraczka. • kształcenie umiejętności majsterkowania, 9.2)b • wie, jak dawniej wykorzysty-
• wdrażanie do bezpiecznego posługiwania wano siłę wiatru,
się narzędziami; • objaśnia, jak działa wiatrak,
• wykonuje wiatrak zgodnie
z instrukcją (wycina i nacina
elementy po linii prostej,
zagina je i przypina pinezką
do listewki);
edukacja 1 7 Astry – wykorzystanie • kształcenie umiejętności wypowiadania 4.1) • rytmicznie maluje trawę, jako
plastyczna plamy jako środka wy- się na podany temat w różnych techni- tło obrazu,
razu. kach plastycznych, • robi kolorowe plamy i roz-
• wdrażanie do przedstawiania środkami dmuchuje je za pomocą
plastycznymi ciekawych układów kompo- plastikowej słomki,
zycyjnych; • domalowuje brakujące ele-
9
menty kwiatów i łąki;
10
edukacja 1 7 Poznanie instrumentów • poznanie instrumentów perkusyjnych karta 3.1) ważne • zna instrumenty perkusyjne
muzyczna perkusyjnych. oraz nauka gry na nich, pracy nr 5 3.2) jest przy- i potrafi rozróżnić je
• słuchowe rozpoznawanie brzmienia 3.3) gotowa- słuchowo,
dźwięków instrumentów perkusyjnych, nie w sali • śpiewa piosenkę Jesień,
• nauka piosenki Jesień oraz granie akom- miejsca • wie, co oznacza słowo
paniamentu do piosenki na instrumen- do ćwi- akompaniament;
tach; czeń ru-
chowych
i tańca
zajęcia 1 7 Poznanie i zastosowanie • utrwalanie umiejętności samodzielnego 8.1) • potrafi włączyć i wyłączyć
komputerowe narzędzia Pędzel – praca włączania i wyłączania komputera, 8.2) komputer,
w programie Paint. • utrwalanie nawyku przyjmowania właści- • przyjmuje właściwą postawę
wej pozycji siedzącej podczas pracy przy siedzącą podczas pracy przy
komputerze, komputerze,
• doskonalenie umiejętności posługiwania • sprawnie posługuje się myszą
się myszą, • używa metody złap, przesuń
• wykorzystywanie metody złap, przesuń i upuść,
i upuść, • z pomocą nauczyciela stosuje
• zapoznanie z narzędziem programu Paint narzędzie programu Paint –
– Pędzel, Pędzel oraz wykorzystuje Pole
• stosowanie narzędzia Pędzel w programie koloru;
Paint oraz Pola Koloru;
wychowanie 3 19– 19. Zabawy z nietypo- • wyrabianie nawyku wykonywania ćwiczeń 10.1) • potrafi wykorzystać w grach
fizyczne 21 wymi przyborami. na miarę swoich możliwości, 10.2)a i zabawach przybory nietypowe,
i edukacja 20. Zabawy orientacyj- • rozwijanie umiejętności zabawy z niety- 10.4) • gromadzi własne przybory,
zdrowotna no-porządkowe. powymi przyborami, • rzuca do celu i na odległość
21. Musimy przestrze- • rozwijanie umiejętności rzucania i chwy- z zastosowaniem przyboru
gać higieny osobistej. tania oraz rzucania na odległość różnymi nietypowego,
przyborami, • przestrzega podstawowych
• rozwijanie skoczności i zręczności, zasad higieny,
• utrwalanie umiejętności właściwego • wymienia czynności związa-
reagowania na sygnały, ne z higieną osobistą,
• rozwijanie zręczności manualnej, • rozróżnia i nazywa przybory
• uczenie zasad higieny osobistej oraz higieniczne i zna ich przezna-
wpływu jej stosowania na zdrowie i dobre czenie,
samopoczucie. • pogłębia swą wiedzę o zdrowiu
i sposobach dbania o zdrowie,
• rozwija skoczność, siłę i zręcz-
ność,
• potrafi współzawodniczyć,
• przestrzega reguł gry, zaba-
wy, zasady uczciwości.
Dzień 1.
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
portfolio dla nauczyciela s. 15, 16, Karty kreatywne, teczka dodatkowa – bilet do warto-
ści KREATYWNOŚĆ (s. 47); szyfr, samochód, pajac, piłka, pudełko, nagranie: grad, grzmot,
deszcz, wiatr, wichura, butelka, miska z wodą, kartki, wiatrak, rurki, bibułki, listki, piłeczka
pingpongowa, wstążki, instrumenty perkusyjne, chusta animacyjna, listewka, pinezka, kred-
ki, nożyczki, mała kartka samoprzylepna dla każdego dziecka, płyta CD 1. – piosenka Jesień.
11
Przebieg zajęć
12
4. Co to znaczy, że ktoś jest kreatywny? – wyjaśnienie pojęcia kreatywność, wzboga-
canie słownictwa.
• Dzieci wypowiadają się na temat kreatywności. Odpowiadają na pytania: – Kogo moż-
na nazwać kreatywnym? – Kiedy możemy wykazać się kreatywnością? (podczas zabawy
– wówczas zabawy są ciekawe; podczas rozwiązywania problemu, w pracach plastycz-
nych, w budowaniu nowych zabawek, w tworzeniu wynalazków itd.). – Czy wy jesteście
kreatywni? Jeśli tak, to podajcie przykłady. Nauczyciel nawiązuje do dzisiejszych zajęć,
w których uczniowie wymyślali zabawy z zabawkami chłopca. Pyta: Czy byliście kreatywni?
• Nauczyciel pyta: Czy znacie inne słowa, które mogłyby zastąpić słowo kreatywny? (błysko-
tliwy, oryginalny, pomysłowy, obdarzony wyobraźnią, twórczy).
5. Spacer w wyobraźni – ćwiczenie wizualizacyjne.
• Nauczyciel włącza spokojną muzykę i prosi dzieci:
Zamknijcie oczy i spróbujcie wyobrażać sobie to, o czym teraz będę opowiadać.
Idziesz polną drogą. Jest piękna słoneczna pogoda. Czujesz się bardzo dobrze. Podskakujesz.
Przed tobą pojawiają się duże kałuże. Próbujesz je ominąć, przeskakując z kamienia na
kamień. Nawet nie zauważyłeś, że znalazłeś się w ciemnym lesie. Ogarnia cię strach.
Pamiętasz jednak, że nie wolno zbaczać z drogi. Powoli idziesz ścieżką. Widzisz w oddali
światełko... Idziesz teraz bardzo szybko, biegniesz... Jesteś na końcu leśnej drogi, a przed tobą
pojawia się wspaniały zamek z wieżami. W bramie czekają na ciebie rodzice. Cieszysz się
i mocno się do nich tulisz.
(Izabela Kornecka)
• Nauczyciel prosi, aby dzieci otworzyły oczy i opowiedziały, co czuły podczas opowiadania.
6. Mój zamek – rysowanie zgodnie z instrukcją i według własnego pomysłu.
• Nauczyciel prosi, aby dzieci otworzyły ćw. pol.-
-społ. na s. 28, i po kolei wyjaśnia, co mają robić:
– Narysuj wybrany fragment zamku po śladach.
– Spójrz, jakie wzory są narysowane na zamku – na-
zwij je.
– Przerysuj wzory na klocki o tych samych kształ-
tach.
– Pokoloruj niektóre elementy zamku zgodnie z in-
strukcją (wieżę zamku czerwonym kolorem, a mur
zamku – żółtym).
– Teraz już możesz pokolorować zamek według
własnego pomysłu.
7. Co nie pasuje? – doskonalenie słuchu fone-
mowego.
• Nauczyciel mówi: Będę czytać po cztery wyrazy.
Słuchajcie uważnie, bo jeden z nich nie pasuje do
pozostałych. Wskażcie, który to wyraz.
Uwaga! Nauczyciel może przeczytać ciąg czterech wyrazów kilka razy.
kot, klasa, los, kino
ananas, aktor, olej, atrament
droga, tama, tablica, tornister
lalka, rasa, lody, las
13
Logopeda radzi – percepcja słuchowa
Ćwiczenia doskonalące uwagę i pamięć słuchową. Warto je powtarzać, gdyż umiejęt-
ności te są bardzo potrzebne do odniesienia sukcesu w szkole. Deficyty pamięci i uwagi
słuchowej występują często, stąd uczniowie mają problemy z wykonywaniem poleceń
słownych, mniej zapamiętują na lekcjach.
8. Rozwiązujemy zagadki – ćwiczenie koncentracji.
• Co słyszę? Dzieci słuchają dźwięków, takich jak: grad, grzmot, deszcz, wiatr, wichura.
Rozpoznają je i nazywają. Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na dźwięk wiatru.
• Nauczyciel zadaje zagadkę: Co to jest? Nie ma ust – a dmucha! Nie ma skrzydeł – a leci.
Czasami mrozi, czasami dmucha. Co to? Czy odgadną dzieci? (wiatr).
• Nauczyciel pyta: Czy wiatr można zobaczyć? Czy można go poczuć? Czy można go do-
tknąć? Skąd się bierze wiatr?
(Wybór i oprac. wg: J. Stec, Zagadki dla najmłodszych, MAC, Kielce, 1992)
9. Co to jest wiatr? Jak powstaje wiatr? – wykonujemy doświadczenia.
• Nauczyciel prosi dzieci, aby otworzyły ćw. mat.-przyr. na s. 41, przyjrzały się ilustracjom, za-
stanowiły się i powiedziały, co się na nich dzieje, oraz co spowodowało zmiany na obrazkach.
• Nauczyciel zaprasza dzieci do kręgu. W środku stoi miska z wodą. Nauczyciel zanurza
w niej butelkę, przyciska ją do dna i puszcza. Z otworu butelki wydostają się bąbelki.
Co to jest? – pyta. Następnie prosi kilkoro dzieci, aby zanurzyły koniec rurki w wodzie
i dmuchnęły w nią. Następnie pyta: – Co się dzieje? – Skąd wzięły się te bąbelki? – Co to
jest? (powietrze)
• Nauczyciel pyta: – Czy widzieliście powietrze? – Jaki kształt ma powietrze? Następnie
zwraca uwagę, że powietrze jest niewidoczne i nie ma kształtu.
• Dzieci przygotowują kartki z bloku i wykonują
wachlarz zgodnie z instrukcją (ćw. mat.-przyr.,
s. 41). Wachlują się nim. Odpowiadają na pytania
nauczyciela: – Co czujecie? – Jak wygląda wiatr? –
Co to jest wiatr? – Po czym można poznać wiatr?
– Czy można usłyszeć wiatr? – Jakie wydaje odgło-
sy? (szumi, szeleści) – Jak inaczej można nazwać
to, co robi wiatr? (dudni, jęczy, gwiżdże)
• Podsumowanie: Wiatr to ruch powietrza. Jego
siła jest różna i zależy od prędkości, z jaką powie-
trze się porusza. Czym spowodowany jest ruch po-
wietrza? Wiecie, że słońce ogrzewa ziemię, od któ-
rej następnie ogrzewa się powietrze. Staje się ono
lekkie i unosi do góry, wysoko. Wtedy jego miejsce
na dole zajmuje chłodniejsze powietrze, które
jest cięższe. I kiedy tak „goni” się powietrze ciepłe
z zimnym, powstaje wiatr.
Logopeda radzi – poprawna artykulacja
Dzieci mogą naśladować odgłos wiatru przez wymawianie sylab z głoską sz: szszsza,
szszszo, szszsze, szszszu, szszszy. Wymawiając sylaby, przeciągają wymowę głoski sz.
Zwłaszcza ci uczniowie, którzy niedawno nauczyli się prawidłowo wypowiadać tę gło-
skę, będą mieli okazję poćwiczyć i utrwalić jej poprawną artykulację.
14
10. Rodzaje wiatru – doświadczenia.
• Nauczyciel umieszcza na podłodze różne przedmioty: bibułki, listki, piórka, wstążki,
klocki. Pyta: Co należy zrobić, aby wprawić w ruch zgromadzone przedmioty? Podpowiada:
Spróbujcie dmuchać, wachlować.
Jaką siłę ma wiatr wywołany przez was? (jest słaby). Co się dzieje z przedmiotami? Któ-
re przedmioty się nie poruszyły? Dlaczego? Jak myślicie, co się stanie, gdy włączę wiatrak?
Nauczyciel włącza wiatrak. Pyta: Jaką siłę miał wiatr wywołany przez wiatrak? Po zakoń-
czeniu doświadczeń dzieci porządkują klasę.
• Podsumowanie: Wiatr może mieć różną siłę i w związku z tym są różne rodzaje wiatru
(podajemy wybrane rodzaje) – powiew, wiatr słaby, wiatr silny, wichura, huragan (wyry-
wa drzewa z korzeniami, zrywa dachy domów), tornado (jest najbardziej niebezpieczne,
pojawia się w postaci trąby powietrznej poruszającej się z wielką szybkością i niszczącej
wszystko na swojej drodze).
• Dzieci wypowiadają się na temat wiersza na podstawie pytań nauczyciela: – O czym jest
mowa w wierszu? – Jaka pora roku została przedstawiona? – Co robi wiatr jesienią? – Jak
musimy się ubierać w wietrzną, chłodną, listopadową pogodę? – Do czego służy wiatr?
• Dzieci podają przykłady wykorzystania wiatru na podstawie wiersza i własnego do-
świadczenia. Nauczyciel zapisuje za pomocą symboli podane przez dzieci przykłady.
Np.: do poruszania gałęziami drzew (pochylone drzewo), skrzydłami wiatraków; żeby
latawce latały; do suszenia prania, wytwarzania prądu; umożliwia pływanie żaglówką,
latanie paralotnią, rozsiewanie nasion roślin, suszenie traw i zbóż.
13. Co by było, gdyby nie było wiatru? – rozwijanie wyobraźni.
• Dzieci szukają odpowiedzi, dlaczego np. wiatraki nie działają, liście nie opadają, chmury
nie płyną po niebie...
15
14. Korzyści i skutki negatywne wiatru – rozwijanie logicznego myślenia.
• Nauczyciel rozdaje kartki skserowane z portfolio nauczyciela strona 15 i prosi, aby dzie-
ci przyjrzały się ilustracjom. Pyta: – Które z przedstawionych tu przedmiotów wprawiane
są w ruch dzięki wiatrowi? – Kiedy wiatr jest potrzebny, a kiedy przeszkadza? Uczniowie
zaznaczają w portfolio, które obrazki przedstawiają korzystne działanie wiatru.
– Korzystny wpływ: dzięki wiatrowi rozsiewane są nasiona, zapylane kwiaty, pracują elek-
trownie wiatrowe, poruszają się skrzydła wiatraków, pływają żaglówki, latają szybowce,
balony, latawce.
– Negatywny wpływ: wiatr łamie drzewa, zrywa dachy i linie elektryczne, powoduje
sztorm, który zatapia statki, towarzyszy burzy, która powoduje szkody.
15. Wywołujemy wiatr – zabawa ruchowa.
• Zabawy ruchowe przy muzyce, z różnymi akcesoriami.
– Niektóre dzieci naśladują ruchem drzewa kołyszące się na wietrze, a inne biegają mię-
dzy „drzewami” z paskami pociętej folii, naśladując wiatr.
– Dzieci pokazują zachowanie się ludzi na wietrze: Idziemy pod wiatr. ...z wiatrem; chowamy
się przed wiatrem... przytrzymujemy czapki itp.
– Naśladowanie wiatru: głosem, szelestem papieru, za pomocą instrumentów perkusyjnych.
16. Słuchamy piosenki Jesień.
• Dzieci słuchają piosenki Jesień, opowiadają jej treść. Nauczyciel pyta: Co robi wiatr w tej
piosence?
17. Wykonanie wiatraczka.
• Dzieci przygotowują przybory potrzebne do wykonania wiatraczka: nożyczki, listewkę,
pinezkę, kredki. Mówią, o czym muszą pamiętać, kiedy używają nożyczek, pinezek itp.
• Nauczyciel rozdaje dzieciom skserowaną stronę 16 z portfolio nauczyciela, objaśnia eta-
py wykonania wiatraczka, zgodnie z rysunkiem. Następnie czyta opis wykonania.
• Każde dziecko samodzielne wykonuje wiatraczek: wycina kwadrat, nacina w wyznaczo-
nych miejscach, ozdabia wg swojego pomysłu, łączy rogi wiatraczka ze środkiem.
• Nauczyciel jeszcze raz pokazuje, w jaki sposób połączyć wiatraczek z listewką.
• Dzieci po wykonaniu wiatraczka dmuchają w niego, aby wprowadzić go w ruch. Porząd-
kują miejsca pracy.
Uwaga! Należy zaplanować wyjście na podwórko i sprawdzenie działania wiatraków.
16
Dzień 2.
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1. ćw. matem.-przyr.
cz. 1, portfolio ucznia – karta nr 24, Karty kreatywne, teczka dodatkowa – bilet do wartości
KREATYWNOŚĆ; gazety, piłki pingpongowe, skakanka, wycinki z gazet, zapałka, pluszowa
zabawka, guma do skakania, worek foliowy, klocki, gazety, skakanka, piłki pingpongowe,
mazaki, sznurki, książki, pudełka, papier pakowy, patyczki, kostki do gry, kartki.
17
Przebieg zajęć
18
np. gumkę, dopóki osoba siedząca w środku nie powie: Stop. Dziecko, u którego w tym
momencie znajduje się przedmiot, otrzymuje zadanie od nauczyciela: Wymień cztery
rzeczy, których nazwy zaczynają się na głoskę a, tak żeby zdążyć, zanim przedmiot wróci do
ciebie (w tym czasie przedmiot szybko przekazywany jest w kole). Jeśli dziecko nie zdąży
wymienić czterech rzeczy, wchodzi do środka. Nauczyciel podaje kolejne głoski, które
dzieci już poznały: a, o, t, l, i.
3. Poznajemy drukowane litery i, I – ćwiczenie spostrzegawczości.
• Nauczyciel pyta: Przypomnijcie imię chłopca, którego poznaliście wczoraj. Czego dowie-
dzieliście się o nim? Na jaką głoskę rozpoczyna się jego imię? Czy znacie inne imiona rozpo-
czynające się głoską I? (np. Iwona, Ireneusz, Irena, Ida, Iga, Izolda, Izydor, Izabela, Izaak,
Izaura, Ildefons, Ilona, Ignacy, Iwo, Irma, Irmina, Izajasz). Następnie demonstruje druko-
wane litery: I, i. Prosi dzieci, by ułożyły I z kredek, następnie ze sznurków, a potem ze
swoich kapci.
• Nauczyciel prosi dzieci, aby otworzyły elemen-
tarz na s. 30 i przyjrzały się, jak wyglądają wyra-
zy: Igor, igła, podzieliły wyrazy na sylaby, głoski
oraz zwróciły uwagę na liczbę kratek dla głosek
oraz dla sylab.
• Dzieci zwracają uwagę na czerwony kolor kratki,
przeznaczony dla i. Wyjaśniają, dlaczego jest za-
znaczona tym kolorem. Wymieniają samogłoski,
które do tej pory poznały. Szukają w wyrazach
innych liter, które już znają.
• Nauczyciel rozdaje wycinki z gazet i prosi o wy-
szukiwanie drukowanych i, I oraz zakreślenie
ich mazakami. Przeznacza na to minutę. Każde
dziecko przelicza, ile zaznaczyło liter: wielkich –
małych – razem.
Logopeda radzi – wprowadzenie litery
Zwrócenie uwagi na układ ust przy wypowiada-
niu i (buzia się uśmiecha), pomoże uczniom zapamiętać nową literę.
4. Jesteśmy konstruktorami jak Igor – zabawa konstrukcyjna.
• Nauczyciel prosi o opowiedzenie sytuacji przedstawionej na ilustracji w podręczniku.
Pomaga pytaniami: – Co robią chłopcy? – Co zbudowali chłopcy? – Czy podoba wam się to,
co wykonali? – Jak nazywamy osoby, które tworzą nowe obiekty, urządzenia?
Proponuje, aby dzieci skonstruowały jedną, możliwie wysoką budowlę – wieżę. Dobierz-
cie się w dowolne grupy. Najpierw przygotujcie różne przedmioty, które możecie wykorzy-
stać do stworzenia tej budowli (klocki, książki, pudełka, kubeczki). Na wykonanie zadania
macie tylko 10 minut.
• Po zakończeniu pracy dzieci oglądają i wspólnie oceniają wieże. Porównują wysokości
– która jest najwyższa, która najniższa, od której jest wyższa/niższa. (Dzieci mogą zrobić
zdjęcia wież i urządzić wystawę, np. Mali konstruktorzy albo Jesteśmy konstruktorami lub
Jesteśmy budowniczymi).
19
5. Ćwiczenie umiejętności czytania sylab, wyrazów i tekstu ikonicznego.
• Nauczyciel prosi o otworzenie elementarza na s. 31. Dzieci czytają sylaby i wyrazy:
wspólnie, w parach, pojedynczo.
• Następnie czytają tekst ikoniczny wspólnie i po-
jedynczo. Odszukują w wyrazach litery I, i, dzie-
lą wyrazy na sylaby.
6. Kojarzenie słów – zabawa w skojarzenia.
• Zabawa zaczyna się od słowa (np. gotowanie,
malowanie, budowanie) wypowiedzianego
przez nauczyciela. Uczniowie po kolei podają
słowa związane z tym usłyszanym, dopóki ktoś
nie powtórzy użytego wcześniej słowa, np. go-
towanie → zupa, garnek, piec, warzywa, maka-
ron, temperatura, krojenie, mięso, obiad, kucharz,
ziemniaki, restauracja.
Przy powtórzeniu zabawę można utrudnić: ko-
lejne dziecko mówi słowo związane z poprzed-
nim: gotowanie → zupa → warzywa (związane
z zupą) → ogródek (związany z warzywami) →
kwiaty (z ogródkiem) → wazon → stół → po-
kój... itd.
7. Przewidywanie efektów działań – opowiadanie na podstawie ilustracji.
• Nauczyciel prosi, aby dzieci otworzyły ćw. pol.-społ. na s. 29, obejrzały ilustracje i odpo-
wiedziały na pytania:
I – Co robią dzieci i tata? Dla kogo? Jaki może być
efekt ich działania?
II – Co przygotowuje dziewczynka z mamą? Dla
kogo? Jaki może być efekt ich działania?
III – Co budują z klocków dzieci z mamą? Jaki może
być efekt ich działania?
IV – Co maluje dziewczynka? Dla kogo? Co może
być efektem jej pracy?
• Dzieci oglądają naklejki nr 7 i przyklejają je obok
właściwej ilustracji. Nawiązują do swoich wcze-
śniejszych wypowiedzi, mówiąc, komu udało się
odgadnąć, co robiły dzieci razem z rodzicami.
• Nauczyciel informuje, że literkę i wykorzystuje-
my nie tylko do tworzenia wyrazów, ale także
do ich łączenia. – Wasze zadanie w ćwiczeniach
polega na tym, aby połączyć przedmioty, które do
siebie pasują. Nazwijcie je i połączcie literą i.
• Dzieci nazywają przedmioty i łączą je z literą i.
Uzasadniają, dlaczego te przedmioty do siebie pasują. Mówią: żarówka i lampa, kołdra
i poduszka, filiżanka i talerzyk.
• Nauczyciel prosi, aby dzieci znalazły w klasie, lub wymyśliły, inne pary przedmiotów, np.
krzesło i stół, blok i kredki, kwiaty i wazon, łyżka i talerz, łyżka i widelec, ołówek i gumka.
20
8. Ćwiczenia grafomotoryczne.
• Dzieci odnajdują w portfolio ucznia kartę nr 24 i wykonują ćwiczenia zgodnie z pole-
ceniem.
9. Znam te cyfry – zabawa ruchowa, utrwalenie poznanych cyfr.
• Dzieci poruszają się swobodnie po sali. Nauczyciel co jakiś czas podnosi do góry kartkę
z zapisaną cyfrą – 1, 2 lub 3. Dzieci łączą się w grupy zgodnie z liczbą wskazaną przez
daną cyfrę. Głośno przeliczają liczbę osób w grupie. (Zamiast łączyć się w grupy, dzieci
mogą wykonywać odpowiednią liczbę podanych ćwiczeń – przysiadów, podskoków –
głośno odliczając).
10. Liczba 4 w aspekcie kardynalnym.
• Ćwiczenia praktyczne. Nauczyciel prosi dzieci, aby:
– poszukały w klasie zbioru czteroelementowego (cztery nogi stolika, krzesła; cztery łapy
psa, kota; cztery rogi chustki, tablicy; cztery kąty prostokąta; cztery kąty w sali; cztery
ściany itd.),
– ułożyły z liczmanów zbiór czteroelementowy.
• Zabawa w odtwarzanie struktur rytmicznych. Dzieci mają za zadanie odtworzyć wy-
słuchane struktury rytmiczne, np. jeden podskok, dwa klaśnięcia, trzy cmoknięcia i czte-
ry szumy (można użyć instrumentów). Następnie układają rytmy z klocków, używając
liczb – jeden, dwa, trzy, cztery.
• Powstanie liczby. Nauczyciel prosi dzieci: Ułóżcie trzy zbiory klocków. W pierwszym zbio-
rze umieśćcie 5 klocków, w drugim – 4 klocki, a w trzecim – 3 klocki. Zastanówcie się, co
musicie zrobić, aby w każdym ze zbiorów było tyle samo elementów.
• Wnioskowanie o stałej liczbie elementów na klockach. Każde dziecko ma cztery klocki
prostokątne lub kwadratowe. Nauczyciel prosi: Przelicz klocki i pokaż na palcach, ile jest
klocków? Zapamiętaj! Teraz będziemy je przestawiać. Ułóż klocki w rzędzie. Ile ich jest? Ułóż
wieże z klocków. Ile ich jest? Czy musicie je liczyć? Czy wiecie bez liczenia? Ułóż z klocków
mostek. Ile jest teraz klocków? Musicie liczyć, czy wiecie bez liczenia? Co zauważyliście?
Jeżeli dzieci po każdej zmianie ułożenia klocków przeliczają je, to ćwiczenia trzeba po-
wtarzać na kolejnych zajęciach.
• Zabawa ruchowa. Dzieci poruszają się w roz-
sypce, udając słaby wiatr, potem silny wiatr, na
koniec huragan. Na sygnał łączą się w kółeczka
po cztery osoby. Następnie głośno, dla spraw-
dzenia, przeliczają osoby. Można zabawę po-
wtórzyć kilka razy – kolejne kółeczka tworzą się
z innych osób.
• Nauczyciel prosi o otwarcie ćw. mat.-przyr. na
s. 42 i zadaje pytania:
– Ile parasoli jest na obrazku? – Ile wyprostowanych
palców jest w obu dłoniach?
– Ile oczek jest na kostce do gry? – Ile kulek jest na
liczydle? – Którą godzinę wskazuje zegar? – Jaki
kolor ma klocek o długości 4?
Dzieci mierzą strony za pomocą kolorowych
liczb 1, 2, 3, 4. Podają wyniki oraz wnioski.
21
11. Uczymy się pisać cyfrę 4.
• Nauczyciel pokazuje drukowaną cyfrę 4 i prosi dzieci, aby opisały jej kształt.
• Nauka pisania cyfry 4:
– nauczyciel zapisuje dużą cyfrę na tablicy,
– wykłada arkusz papieru pakowego, na którym jest cyfra 4, uczniowie chodzą po jej linii,
– dzieci układają cyfrę z patyczków, piszą ją w powietrzu, na gazecie, na tablicy, odwrotną
stroną ołówka po ławce,
– nauczyciel pokazuje zapis cyfry 4 na tablicy kratkowanej,
– dzieci piszą po śladach i samodzielnie w ćwiczeniach matematycznych.
12. Zabawa z kostką do gry.
• Każde dziecko przygotowuje kartkę i pięć patyczków – tyle, ile razy będzie rzucało
kostką. Po każdym rzucie schowa jeden patyczek do pudełka. Dzieci rzucają kostkami.
Komu uda się wyrzucić 4 oczka, zapisuje 4 na kartce i woła: Hurrra, cztery, wyrzuciłem dzi-
siaj cztery! Po zakończonej zabawie dzieci po kolei mówią, ile razy udało im się wyrzucić
4, kto wyrzucił więcej niż sąsiad, o ile więcej, kto wyrzucił mniej niż sąsiad, o ile mniej, ilu
dzieciom w klasie udało się wyrzucić 4 aż pięć razy.
Dzieci piszą cyfrę 4 w zeszycie. Rysują cztery dowolne elementy. Rysują klocek oznacza-
jący liczbę 4.
13. Podsumowanie.
• Nauczyciel prosi o wyciągnięcie biletu do wartości KREATYWNOŚĆ i zaznaczenie na
nim, czego się dzisiaj dowiedziały (cztery elementy, swoją budowlę z dowolnych przed-
miotów, literę i, przedmiot, który posłużył do zabawy).
Dzień 3.
22
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach nauczycie się pisać litery I, i. Będziecie uczestniczyć w wielu za-
bawach z literami. Będziecie zgodnie z poleceniami manipulować patyczkami i klockami.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– poprawnie zapisać litery I, i,
– aktywnie uczestniczyć w zajęciach,
– poprawnie przeliczać, dopełniać i wskazywać liczbę elementów,
– stosować ustalone zasady podczas zabaw.
Pytanie kluczowe
• Co to znaczy, że twórczo i aktywnie uczestniczę w zajęciach?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, zeszyty ćw. pol.-społ. cz. 1, matem.-przyr.,
cz. 1, portfolio dla nauczyciela s. 5, Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości
KREATYWNOŚĆ; materiały: chusteczki higieniczne, gazety, papier o różnej fakturze, skakan-
ka, kredki, pojemniki wypełnione materiałem sypkim, sylaby i litery (kilka – la, lo, li, ta, to, a,
o), figury geometryczne z portfolio – wycinanka; patyczki, domek samogłosek i spółgłosek
(patrz projekt 3., dzień 4.).
Przebieg zajęć
23
• Nauczyciel prosi, aby dzieci przyjrzały się literom w ćw. pol.-społ. na s. 30 i powiedziały,
jaka jest różnica między literami i, I – drukowaną i pisaną.
• Dzieci wyjmują kartkę z domkami samogłosek
i spółgłosek (patrz projekt 3., dzień 4.). Wpisują
literę i do domku samogłosek.
• Nauczyciel zaprasza dzieci do kręgu i dzieli je na
kilka grup. Każdej grupie daje sznur lub skakan-
kę, z których dzieci układają dużą literę I pisaną.
Po zakończeniu zadania dzieci oglądają wyko-
nane litery w innych grupach. Sprawdzają, czy
wszyscy wykonali zadanie dobrze. Nauczyciel
proponuje kolejne zadanie: przejście po sznur-
ku – bez obuwia, potem z zasłoniętymi oczami,
„tiptopem”. To samo wykonują po ułożeniu ma-
łej litery i.
• Nauczyciel demonstruje pisanie liter i, I w linia-
turze. Dzieci piszą je w ćwiczeniach po śladzie,
a potem samodzielnie.
• Nauczyciel zaprasza do otwarcia zeszytu i od-
szukania liniatury, w której będą zapisywały i, I,
oraz zaznaczały właściwe pola (pokazuje sposób pisania liter i, I na tablicy). Sprawdza
wykonanie zadania. Uczniowie po wykonaniu poleceń zapisują w zeszytach całą linijkę
i, potem całą linijkę I.
4. Bawimy się sylabami – ćwiczenia w czytaniu.
• Nauczyciel zaprasza dzieci na dywan. Dzieli je na grupy. Każdej grupie daje karty z li-
terami i sylabami (la, la, la, la, lo, li, lo, lo, to, ta, ta, a, o, o, t). Dzieci czytają najpierw ra-
zem, potem pojedynczo. Następnie nauczyciel prosi, aby ułożyły jak najwięcej wyrazów
z przygotowanych sylab i liter. Każda grupa odczytuje swoje wyrazy. Wszyscy uważnie
słuchają. Dzieci w grupach liczą, ile wyrazów ułożyły.
• Nauczyciel pokazuje dzieciom sylabę np. la. Kolejno w kręgu uczniowie podają wyrazy
rozpoczynające się na podaną sylabę. Wyrazy nie mogą się powtarzać. Potem nauczy-
ciel pokazuje kolejne sylaby. Zadanie można utrudnić, uczniowie mają znaleźć wyrazy
zakończone na wskazaną sylabę.
Logopeda radzi – czytanie
Duża liczba ćwiczeń, w trakcie których uczniowie będą odczytywali sylaby (złożone
z poznanych liter) globalnie (całościowo) pomoże i ułatwi im naukę czytania.
5. Co by było, gdyby... – zabawa rozwijająca wyobraźnię.
• Dzieci zostają zaproszone do kręgu. Nauczyciel zadaje pytania, a każde chętne dziecko
odpowiada. – Co by było, gdybyś umiał fruwać? – Co by było, gdybyś był złotą rybką i mógł
spełnić trzy życzenia? – Co by było, gdybyś był mały jak mrówka? – Co by było, gdybyś mógł
żyć pod wodą jak ryba?
6. Zabawy ruchowe rozwijające spostrzegawczość.
• Zgadnij, kogo nie ma? Dzieci stają na obwodzie koła, do środka wchodzi jeden uczest-
nik zabawy, który przyglądając się dzieciom, stara się zapamiętać ich liczbę i ustawienie.
24
Po czym nauczyciel zasłania mu oczy (dobrym rozwiązaniem są czapki z tektury przysła-
niające oczy). Dzieci wypowiadają słowa:
Chłopaku, chłopaku (dziewczynko, dziewczynko), wiatr ci w oczy wieje,
oczy zasłoniłeś, nie wiesz, co się dzieje.
Ktoś z koła ucieka, bucikami stuka,
biegnie już daleko i kryjówki szuka.
Podczas wypowiadania rymowanki jeden z uczestników zabawy (wskazany dyskretnie
przez nauczyciela) ucieka i ukrywa się.
Teraz zdejmij czapkę, szybko spójrz oczyma,
prędko bez namysłu, powiedz, kogo nie ma.
W czasie wypowiadania tych słów dziecko stojące w kole zdejmuje czapkę, przygląda
się wszystkim i wymienia imię schowanego. Jeśli odgadnie, dzieci mówią:
Odgadłeś od razu, oczka masz sokole,
a ty wyjdź z ukrycia, będziesz teraz w kole.
Jeśli nie odgadnie lub namyśla się długo, wówczas musi zostać w kole. Wtedy dzieci
mówią:
Zakładaj swą czapkę, nie zgadłeś niebożę,
Będziesz znowu w kole, nic ci nie pomoże.
(R. Trześniowski, Gry i zabawy ruchowe, Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa 1989)
• Pod cyferką. Dzieci biegają dowolnie, na sygnał siadają przy wybranej cyfrze. Dzieci
kontrolują, aby przy cyfrze siadła odpowiednia liczba dzieci. Nauczyciel sprawdza wy-
konanie zadania.
7. Wprowadzenie liczby 4 – aspekt kardynalny i porządkowy.
• Zabawy z patyczkami. Nauczyciel mówi: Połóżcie przed sobą cztery patyczki w szeregu.
Przeliczcie je od strony lewej do prawej i od prawej do lewej. Teraz ułóżcie z tych czterech pa-
tyczków drabinkę i policzcie szczebelki – od góry do dołu i od dołu do góry. Co zauważyliście?
Liczba patyczków pozostaje taka sama, niezależnie od tego, z której strony zostały po-
liczone. Podnieście do góry patyczek pierwszy z lewej strony, czwarty z prawej strony. Co
zauważyliście?
• Dokładanie i odkładanie patyczków – ćwiczenia. Nauczyciel prosi: Połóżcie przed sobą
dwa patyczki i dołóżcie dwa. Ile macie razem? Macie przed sobą cztery patyczki, zabierzcie
dwa. Ile wam zostanie? Połóżcie przed sobą trzy patyczki i dołóżcie jeden. Ile macie razem?
Macie przed sobą cztery patyczki, ile wam zostanie, jeśli zabierzecie trzy patyczki?
8. Praca z ćwiczeniami (ćw. mat.-przyr., s. 43, 44, 45).
Dzieci pod kierunkiem nauczyciela wykonują zadania w ćwiczeniach.
• Strona 43. – Na ilustracji widzicie Iwonkę i Igora. Przyklejcie i zdrapcie naklejki. W co bawiły
się dzieci? Co zbudowała Iwonka? Z ilu elementów składała się budowla? Zapiszcie liczbę
klocków. Czym się bawił Igor? Ile miał wiatraków? Zapiszcie ich liczbę.
– Co znajduje się w pierwszej pętli? Ile jest kaloszy? Jaka liczba jest zapisana pod pętlą?
Co należy zrobić, aby liczba kaloszy była zgodna z zapisem? Co znajduje się w drugiej pętli?
Ile jest cytryn? Jaka jest zapisana liczba pod pętlą? Co należy zrobić, aby liczba cytryn była
zgodna z zapisem? Trzecią pętlę dzieci wykonują samodzielnie.
– Dokończcie rysowanie parasolek. O czym musicie pamiętać, aby zrobić to zgodnie ze wzorem?
• Strona 44. – Czy rozpoznajecie przedstawione w zadaniu cyfry? Otoczcie pętlą cyfry 4. Ile
ich jest? – Popatrzcie na czapki. Zaczynając od lewej strony, liczcie do czterech. Pokolorujcie
co czwartą czapkę. – Przyjrzyjcie się ilustracji. Co widzicie? Posłuchajcie uważnie i pokolo-
rujcie buty dzieci zgodnie z wysłuchanym opisem. Które z kolei były kalosze Wojtka? Na któ-
25
rym miejscu stały kalosze Leny? Pod który ubraniem Eryk zostawił swoje buty? Olek zostawił
swoje adidasy pod swoją kurtką. Jaki ona ma kolor?
26
Dzień 4.
TEMAT DNIA: Uczymy się przez zabawę
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. matem.)
Zapis w dzienniku: Uczymy się przez zabawę – ćwiczenia w czytaniu i pisaniu sylab lub wy-
razów z literami I, i. Rozwijanie słownictwa i logicznego myślenia. Przeliczanie i dodawanie
w zakresie 4.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Potraficie zapisać litery I, i. Zgodnie i twórczo uczestniczycie w zabawach. Przeliczacie, do-
pełniacie w zakresie 4.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– nazywa przedmioty,
– układa zdania z nazwami przedmiotów,
– buduje skojarzenia tradycyjne i niekonwencjonalne,
– układa zdania zawierające literę i jako zapis samodzielnego wyrazu,
– rozwiązuje rebusy,
– pisze sylaby i wyrazy z poznanymi literami,
– zapisuje działanie do ilustracji,
– wskazuje monety o wspólnej wartości 4 zł,
– układa odpowiedź do pytania w zadaniu.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach nauczycie się pisać sylaby i wyrazy z literą i. Będziecie uczestniczyć
w wielu zabawach twórczych.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– poprawnie zapisać sylaby i wyrazy z literami i, I,
– aktywnie uczestniczyć w zajęciach,
– poprawnie przeliczać i dodawać w zakresie 4,
– stosować się do zasad podczas zabaw.
Pytanie kluczowe
• Czego uczymy się w czasie zabaw?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, matem.-przyr. cz. 1, port-
folio ucznia – karta 25., 26., portfolio dla nauczyciela – strona 17., Karty kreatywne – teczka
dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ; litery, cyfry, pudełko z otworem ozdobione,
dywan z cyframi (papier pakowy), kredki pastelowe, patyczki, monety – portfolio wycinanka.
Przebieg zajęć
27
2. Zabawy utrwalające poznane litery, sylaby i wyrazy – ćwiczenia w czytaniu.
• Rozsypane litery. Nauczyciel zaprasza dzieci do kręgu, gdzie rozrzucone są litery. Wy-
daje polecenia: Wyszukajcie wśród liter te, które już znacie. Posegregujcie je do dwóch pętli.
W jednej pętli małe, w drugiej – wielkie. Wskażcie te, które są samogłoskami.
• Szukam pary. Każde dziecko ma przypiętą do ubrania kartkę z sylabą lub literą oznacza-
jącą poznaną samogłoskę i odczytuje ją na głos. Zadaniem dzieci jest połączyć się tak,
by powstał wyraz z sylab lub liter, np.: lala, tata, Tola, lata, Ola, Ala, Lila, Lola. Potem dzieci
odczytują razem stworzone wyrazy.
Następnie dzieci rozpoznają litery i, I oraz wykonują polecenia w portfolio ucznia karta
pracy nr 25.
3. Pisanie liter i ich połączeń – i, I – praca z ćw.
pol.-społ., s. 31.
• Nauczyciel pokazuje na tablicy połączenia litery
i z różnymi literami, przypomina inne połącze-
nia. Prosi o otworzenie ćwiczeń. Dzieci piszą sy-
laby po śladzie i samodzielnie.
• W kolejnym ćwiczeniu rozpoznają na ilustra-
cjach bohaterów, przypominają ich imiona i je
odczytują. Następnie uzupełniają wypowiedzi
literą i. Próbują je odczytać.
Nauczyciel przypomina: Wiecie już, że i nie tylko
występuje jako litera w wyrazie, ale także samo-
dzielnie pełni rolę łącznika.
• Dzieci rozwiązują rebusy. Po wykonaniu zada-
nia nauczyciel prosi o wskazanie miejsc litery i
w tych wyrazach.
• Ćwiczenia grafomotoryczne – dzieci rysują płotek według wzoru i go kolorują.
4. Zabawy rozwijające słownictwo i logiczne myślenie.
• Dzieci siedzą w kręgu. Zabawa przebiega w trzech etapach. Pierwsze zadanie (1) polega
na tym, aby w sposób jak najprostszy określić, do czego służy dany przedmiot. Etap dru-
gi (2) to podanie jak największej liczby przedmiotów spełniających takie same funkcje.
Etap trzeci (3) – ułożenie zdania z podanym wyrazem.
Np.: krzesło – (1) służy do siedzenia; (2) do siedzenia służą też kanapa, fotel, ławka; (3)
Adam kupił wczoraj drewniane krzesło.
Przykładowe inne wyrazy: długopis, kaloryfer, samochód.
• Co mają wspólnego? Dzieci mają zestawić wspólne cechy różnych urządzeń i przed-
miotów codziennego użytku, które na pozór nie mają ze sobą nic wspólnego, na przy-
kład: rower i maszyna do szycia – poruszają się, gdy człowiek wprawia je w ruch;. pociąg
i marzenia – dzięki nim odbywamy podróże; but i piłka... uczeń i las...
5. Rozwijanie wyobraźni.
• Nauczyciel daje każdemu dziecku kartkę z podziałem na sześć pól (ksero strony 17.
z portfolio dla nauczyciela). W każdym polu znajduje się rozpoczęty rysunek. Zadaniem
dzieci jest dokończenie wszystkich rysunków w jak najszybszym czasie (do wykonania
tego ćwiczenia konieczne jest użycie kolorowych kredek).
Po zakończeniu zadania dzieci siadają w kręgu i wraz z nauczycielem wspólnie omawia-
ją powstałe prace. Przy omówieniu należy zwrócić uwagę na zróżnicowanie tematyki
rysunków, posługiwanie się symboliką.
28
6. Zabawy matematyczne.
• Dywanik. Nauczyciel prezentuje dywanik z cyframi, obok każdej z nich powinna być
określona liczba elementów. Zabawa polega na wykonywaniu poleceń nauczyciela, by
stawać na cyfry i je nazywać. Dziecko staje na dowolnej cyfrze i informuje: Stoję na cyfrze
trzy. Nauczyciel poleca np.: Stań na dwie cyfry. Stań na cyfry większe od 1.
• Nauczyciel prosi dzieci o wyciągnięcie monet o wartości 1 zł oraz 2 zł i wydaje polecenia:
Połóż przed sobą monety 1 zł i 1 zł. Ile to razem? Jakimi monetami zapłacisz za kredki, które
kosztują 3 zł? Jakimi monetami zapłacisz za blok, który kosztuje 4 zł?
Przeliczanie i zapisywanie liczb w portfolio ucznia karta 26.
7. Praca z ćwiczeniami matem.-przyr. s. 46, 47.
• Strona 46. Nauczyciel pyta: Ile jest prostokątów? Ile jest kwadratów? Ile to razem?
Napiszcie, ile jest kół, ile trójkątów, ile to razem. Wymieńcie, ile i jakich klocków potrzebowa-
ły dzieci do wzniesienia pierwszej budowli. Ile razem potrzebowały klocków? Ile niebieskich
trójkątów zużyto do drugiej budowli? Wpisz odpowiednią cyfrę pod klockiem. Ile czerwo-
nych prostokątów zużyto do drugiej budowli? Wpisz odpowiednią cyfrę pod klockiem. Z ilu
klocków powstała druga budowla? Wpiszcie odpowiednią liczbę. Trzecią i czwartą budow-
lę uczniowie wykonują samodzielnie.
• Strona 47. Nauczyciel pyta: Jakie monety widzicie? Ile kosztuje foliowy płaszcz przeciw-
deszczowy? Jakimi monetami można za niego zapłacić? Otoczcie pętlami podane propo-
zycje. Odczytajcie, ile kosztuje syrop. Jakimi monetami możecie za niego zapłacić? Otocz-
cie pętlami różne możliwości. Jaka kwota znajduje się w portfelu mamy? Pastylki od bólu
gardła kosztują 2 złote, czy wystarczy mamie pieniędzy? Policz, ile pieniędzy jest w każdym
worku. Pokoloruj worek, w którym wartość wszystkich monet jest największa.
29
Uwaga! Nauczyciel wykonuje kilka operacji, a zadaniem dzieci jest ustalenie
zmian, które zachodzą w maszynie, i ich nazwanie (przybyło, ubyło; zostało doda-
ne, zabrane przez maszynę).
9. Podsumowanie.
• Nauczyciel prosi, aby dzieci kolejno dokończyły zdanie: Najbardziej podobała mi się za-
bawa... bo...
Dzień 5.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego lubimy się bawić?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ, figury geometrycz-
ne, gazety, kartki.
30
Przebieg zajęć
31
7. Co lubią litery? – zabawa ruchowa, ćwiczenia słuchu fonemowego.
• Dzieci poruszają się po sali przy akompaniamencie utworu muzycznego, na umówiony
sygnał zatrzymują się i ruchem przedstawiają ulubione czynności wskazanych liter. Lite-
ra L – lata samolotem, A – aportuje, T – tańczy, O – opowiada, I – informuje.
8. Trzy kółeczka – zabawa ruchowa ze śpiewem.
• Dzieci wiążą trzy koła współśrodkowe, aby posuwając się po obwodach kół, nie prze-
szkadzać sobie wzajemnie. Poszczególne koła posuwają się w stosunku do siebie
w przeciwnych kierunkach. Dzieci śpiewają:
Patrzcie, patrzcie, jak wesoło trzy kółeczka krążą w koło,
Trzy kółeczka krążą wraz, och, jakże to cieszy nas. (bis)
Następnie zatrzymują się w miejscu i wykonują ruchy, tak jak wskazują słowa piosenki:
Rączki w górę wyciągamy, dokoła się obracamy.
Lewą nóżką tupniem raz i do tego klaśniem wraz,
Prawą nóżką tupniem raz i do tego klaśniem wraz.
(R. Trześniowski, Gry i zabawy ruchowe, Sport i Turystyka, Warszawa 1989)
Zabawę można powtórzyć, przy czym za pierwszym razem w tempie powolnym, a na-
stępnie – żywo i wesoło.
32
10. Test 12 kółek – zabawa twórcza.
• Nauczyciel rozdaje każdemu dziecku kartkę formatu A4 z 12 kółkami. Zadaniem dzieci
jest dorysować coś do każdego kółka tak, aby powstał rysunek. Rysunki nie mogą się
powtarzać. Na wykonanie ćwiczenia uczniowie mają określony czas. Nie więcej niż 10
minut.
Po wykonaniu prac dzieci opowiadają, co narysowały. Podnoszą ręce te, które naryso-
wały to samo. Przeliczają, ile z nich ma taki sam rysunek.
EDUKACJA PLASTYCZNA
TEMAT ZAJĘĆ: Kwiaty na łące
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Wiecie już, kto to jest rzeźbiarz i czym się zajmuje. Lepiliście z plasteliny koszyk z warzywami.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– rytmicznie maluje trawę jako tło obrazu,
– robi kolorowe plamy i rozdmuchuje je za pomocą plastikowej słomki,
– wycina kwiaty zgodnie z instrukcją,
– nakleja kwiaty wycięte z kolorowych kartek,
– współpracuje z innymi w zespole.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach wspólnie wykonacie pracę Kwiaty na łące. Wykonacie w grupach
trawę na łące. Indywidualnie przygotujecie kwiaty na łąkę, zgodnie z instrukcją
33
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– posługiwać się nożyczkami,
– współpracować w zespole,
– prawidłowo wykonywać polecenia.
Pytanie kluczowe
• Jak zgodnie współpracować w grupie przy wykonywaniu pracy plastycznej?
Środki dydaktyczne: arkusze papieru pakowego, zielone pastele, dla każdego dziecka –
plastikowa rurka do napojów, dwie białe kartki A4; farby plakatowe (żółta, pomarańczowa,
czerwona, niebieska), kredki pastelowo-świecowe lub pastelowe, tamburyno.
Przebieg zajęć
34
3) jeszcze raz zegnijcie na pół...
4) zagnijcie róg do jednego z boków...
5) odetnijcie prostokąt...
6) narysujcie łuk i odetnijcie boki...
7) rozłóżcie... Co powstało?
Dzieci rozkładają kartkę, nauczyciel pyta, co otrzymały (kwiaty) i co mogą z nimi zrobić.
• Dzieci kładą na ławkę arkusz z narysowaną trawą i przyklejają na niej kwiatki. W środku
kwiatka mogą zrobić małe kropki w innym kolorze. Łodygi i liście zaznaczają mocniejszą
zieloną kredką. Arkusze wszystkich grup nauczyciel łączy taśmą klejącą i powstaje duża
łąka. Zawiesza pracę na ścianie.
3. Podsumowanie zajęć – ocena wykonanej pracy.
• Dzieci oglądają wspólnie wykonaną pracę i swobodnie wypowiadają się na jej temat.
• Nauczyciel pyta: – Co najbardziej wam się podobało? – Jak współpracowało się w grupie?
– Co podczas wykonywania pracy było dla was najtrudniejsze?
• Nauczyciel ocenia słownie prace. Wszystkie dzieci przyglądają się i zastanawiają, czy
można jeszcze coś zmienić.
1 2
rozciąć zgiąć
3 4 5 6
odciąć
odciąć
zgiąć zgiąć
odciąć
EDUKACJA MUZYCZNA
35
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszej lekcji poznacie instrumenty perkusyjne, na których będziecie wykonywać róż-
ne rytmy. Nauczycie się nowej piosenki pt. Jesień. Poznacie znaczenie słowa: akompaniament.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– prawidłowo zagrać na instrumentach perkusyjnych,
– rozróżniać dźwięki instrumentów perkusyjnych,
– prawidłowo zagrać akompaniament do piosenki.
Pytanie kluczowe
• Jakie poznałeś instrumenty perkusyjne?
Przebieg zajęć
36
7. Wykonywanie zadań w karcie pracy (karta pracy nr 5).
Nauczyciel czyta słowa Muzyka: Cześć! Ale będzie dziś zabawa! Poznajcie moje instrumen-
ty perkusyjne.
Ćwiczenie 1. Przyjrzyj się rysunkom. Nazwij każdy instrument.
Ćwiczenie 2. Pokoloruj rysunki instrumentów perkusyjnych.
8. Nauka piosenki Jesień (CD 1).
Jesień
37
• Dzieci zostają podzielone na dwie grupy. Każda grupa otrzymuje jeden rodzaj instru-
mentu, np. I – bębenki, a II – marakasy. Grupa I gra na swoich instrumentach podczas
zwrotek, a grupa II gra podczas refrenu. Nauczyciel wskazuje dzieciom, w którym mo-
mencie ma grać odpowiednia grupa.
Uwaga! Przed realizacją ćwiczenia z nagraniem należy przećwiczyć granie bez mu-
zyki. Gra grupa dzieci wskazana przez nauczyciela.
• Dzieci same wymyślają różne akompaniamenty do piosenki.
10. Podsumowanie zajęć – interpretacja ruchowa piosenki Jesień (DVD).
• Na zakończenie zajęć nauczyciel może zatańczyć z dziećmi układ choreograficzny do
piosenki.
• Na stole leżą wszystkie instrumenty perkusyjne.
Nauczyciel pyta: Jakie instrumenty poznaliśmy na dzisiejszej lekcji? – wskazane dziecko
podchodzi do stołu, podnosi wybrany instrument, nazywa go i prezentuje sposób gra-
nia na nim.
Jak się czułeś na dzisiejszej lekcji? – wskazane dziecko podchodzi do stołu, podnosi wy-
brany instrument i gra na nim smutno, wesoło lub obojętnie.
ZAJĘCIA KOMPUTEROWE
TEMAT ZAJĘĆ: Poznanie i zastosowanie narzędzia Pędzel – praca
w programie Paint
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Potraficie już samodzielnie wykonać rysunek według wzoru w programie Paint. Umiecie też
prawidłowo posługiwać się myszą oraz stosować metodę złap, przesuń i upuść.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– potrafi włączyć i wyłączyć komputer,
– przyjmuje właściwą postawę podczas pracy przy komputerze,
– sprawnie posługuje się myszą,
– stosuje metodę złap, przesuń i upuść,
– z pomocą nauczyciela używa narzędzia programu Paint – Pędzel oraz wykorzystuje Pole
koloru.
Cele w języku ucznia
Dzisiaj poznacie narzędzie programu Paint – Pędzel. Dowiecie się, jak go wykorzystywać
w praktyce.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– namalować kolorowego jeża za pomocą narzędzia Pędzel w programie Paint,
– wybierać koraliki zgodnie z podanym warunkiem za pomocą myszy komputerowej.
Pytanie kluczowe
• Jak wykonuje się kolorowe obrazki za pomocą narzędzia Pędzel w programie Paint?
Środki dydaktyczne: Oto ja – zajęcia komputerowe klasa 1, płyta CD dla ucznia – zajęcia 7.,
sprzęt komputerowy w pracowni komputerowej, kilka pędzli różnej grubości, farby, kredki,
przykładowe prace plastyczne uczniów.
38
Przebieg zajęć
1. Sprawy organizacyjne.
• Nauczyciel podaje cele zajęć oraz kryteria oceny.
2. Poznanie narzędzia programu Paint – Pędzel.
• Nauczyciel pokazuje kredki i farby oraz dwie prace plastyczne uczniów – wykonaną
kredkami i wykonaną farbami. Pyta uczniów:
– Za pomocą jakich przyborów zostały wykonane te prace plastyczne? (Uczniowie umieszcza-
ją kredki przy pracy narysowanej kredkami i farby – przy pracy namalowanej farbami).
– Czym różnią się te sposoby – malowanie farbami i rysowanie kredkami? (Podczas rysowa-
nia kredkę przyciska się do papieru; podczas malowania – pędzel należy trzymać swo-
bodnie i delikatnie prowadzić go po papierze).
– Jakiej grubości są linie narysowane kredkami, a jakiej – linie namalowane pędzlem? (Linie
wykonane kredkami są cienkie, a linie wykonane pędzlem są grubsze).
• Nauczyciel mówi, że w programie Paint można nie tylko rysować, ale również malować
kolorowe obrazki, z wykorzystaniem Pola koloru. Przedstawia uczniom ikonę narzędzia
Pędzel umieszczoną w Przyborniku (s. 9). Pokazuje przygotowane wcześniej pędzle róż-
nej grubości i tłumaczy, że w programie Paint można także wybrać określony kształt
i grubość pędzla.
• Następnie pyta uczniów, czy pamiętają, jak powstaje wiatr. Poleca im połączyć rozwiane
przez wiatr kolorowe wstążki z kształtami Pędzla, którym zostały namalowane (ćw. 2,
s. 9).
3. Zabawa ruchowa Wirujące dłonie.
• Uczniowie wykonują następujące ćwiczenia:
– wykonują obroty nadgarstkami w prawą, a potem w lewą stronę,
– potrząsają dłońmi tak, jakby strzepywali z nich wodę,
– wykonują nadgarstkami ruchy falowania lub malowania,
– na zmianę układają dłoń w pięść, a potem prostują palce,
– poruszają palcami tak, jakby grali na pianinie.
4.Rozmowa na temat różnych postaci igieł.
• Nauczyciel pyta uczniów:
– Jakie znacie igły? (do szycia, na drzewach iglastych, igły jeża)
– Jakie przeznaczenie mają wymienione igły? (Metalowe igły są przyborami do szycia ręcz-
nego lub maszynowego, igły rosnące na drzewach iglastych są odpowiednikami liści,
igły jeża pokrywają jego ciało i służą mu do obrony).
• Nauczyciel mówi, że można zrobić mamie wspaniały prezent z korali. Wyjaśnia uczniom,
w jaki sposób należy nawlec korale na nitkę według podanego wzoru, czyli narysować
je na nitce (ćw. 2., s. 9).
5. Włączenie komputerów pod kontrolą nauczyciela. Uruchomienie płyty CD. Wyko-
nanie znajdujących się na niej ćwiczeń.
Ćwiczenie a. Kolorowy jeż (Paint) – płyta CD, zajęcia 7.
Polecenie: Namaluj kolorowego jeża. Użyj Pola koloru oraz narzędzi Pędzel i Gumka. Posta-
raj się, aby jeż miał dużo kolorowych kolców.
39
Ćwiczenie b. Porządkowanie liczb – płyta CD, zajęcia 7.
Polecenie: Umieść liczby we właściwych okienkach metodą złap, przesuń i upuść.
Polecenie: Uporządkuj rosnąco obrazki z liczbami, umieszczając je w kolorowej ramce me-
todą złap, przesuń i upuść.
Przebieg zajęć
40
• Podczas marszu schylają się i zabierają gazety.
• Unoszą wysoko kolana w czasie marszu i równocześnie przekładają gazety pod kolanami.
• Stoją na obwodzie koła w małym rozkroku. Trzymają gazety w obu rękach nad głowami
i wykonują mocny skłon w przód połączony z wydechem i położeniem gazet na podło-
dze. Następnie wykonują wyprost i głęboki wdech.
• Wykonują skłony boczne z przesuwaniem gazet jak najniżej – raz w prawo, raz w lewo.
Zawsze między ćwiczeniami powracają do postawy wyjściowej.
• Klękają na gazetach i siadają na przemian – raz na prawym, raz na lewym udzie.
• W klęku podpartym (kolana na gazetach) wykonują na sygnał wyprost kolan z równo-
czesnym schowaniem głowy, po sygnale wracają do klęku podpartego.
• W leżeniu tyłem – nogi ugięte w kolanach, gazety ułożone na klatce piersiowej – przy-
ciągają kolana aż do gazety.
• W siadzie prostym „maszerują” pośladkami z gazetami ułożonymi na głowach.
• Z siadu skrzyżnego wstają bez pomocy rąk. Gazety trzymają w obu rękach nad głowami.
3. Część główna – zabawy z gazetami.
• Dzieci ustawione w szeregu wykonują podane ćwiczenia, starając się przebyć wyzna-
czoną drogę w najkrótszym czasie. Nauczyciel pierwszym trzem osobom przyznaje
punkty – 3, 2, 1.
Kto pierwszy. Dzieci przebiegają z gazetą rozpostartą na tułowiu na drugą stronę sali
(ramiona w bok).
Sprawny jak kangur. Dzieci z gazetami złożonymi na pół między kolanami pokonują
wyznaczoną odległość, wykonując skoki w przód.
Przeprawa przez rzekę. Dzieci mają po dwie gazety. Na jednej stają obunóż, drugą
przekładają do przodu – „pokonują rzekę”.
• W rytm muzyki dzieci składają lewą i prawą ręką kulki z gazet.
Wyścig z kulami. Dzieci siedzą w siadzie skrzyżnym w dwuszeregu, tyłem do siebie,
pośrodku sali gimnastycznej. Na sygnał szeregi biegną do wyznaczonego miejsca, zo-
stawiają kulki i wracają. Wygrywa zespół, który szybciej wykona zadanie.
Rzuty na odległość. Dzieci ustawione w dwóch szeregach wzdłuż linii na sali gimna-
stycznej rzucają kulkami na przemian – raz jeden szereg, raz drugi szereg. Wygrywa ten
szereg, który przerzuci kule za środek sali.
• Dzieci maszerują po obwodzie koła parami, potem czwórkami, w rytm muzyki. Zatrzy-
mują się na sygnał. Po wykonaniu poleceń nauczyciela stają w czterech rzędach do
wyścigów.
Wyścigi rzędów. Każde ćwiczenie dzieci mogą wykonać dwukrotnie:
– biegną slalomem między gazetami,
– rozkładają i zbierają gazety,
– maszerują po gazetach,
– przeskakują przez gazety,
– na czas zwijają gazetę w kulki.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Opadająca gazeta. Dzieci naśladują swoimi ciałami ruch opadającej gazety.
• Skąd słychać gwizdek. Dzieci zamykają oczy. Nauczyciel gwiżdże, a dzieci obracają się
w kierunku sygnału. Nauczyciel zmienia miejsce i powtarza sygnał.
• Zbiórka – omówienie zajęć. Podsumowanie punktacji. Pochwalenie tych, którzy prze-
strzegali zasad zachowania się na zajęciach.
41
TEMAT ZAJĘĆ: Zabawy orientacyjno-porządkowe
Cele nauczyciela. Uczeń:
– szybko reaguje na sygnał,
– potrafi współpracować w zespole.
Przybory: szarfy w różnych kolorach, krążki, piłka, płyta ze skoczną muzyką, krzesła, piłeczki
pingpongowe.
Przebieg zajęć
42
Uwaga! Nauczyciel musi dokonywać zmian szybko. Może też wywoływać dwie
grupy jednocześnie. Nie powinien wywoływać wówczas, gdy trójki nie są jeszcze
uformowane. Zabawę należy prowadzić krótko.
Odmiana zabawy: To samo, lecz trójki przyjmują pozycję siedzącą, klęczącą itd.
Gorące krzesła. Krzesła (można zastąpić je szarfami, obręczami) ustawione są w kole.
Jest ich o jedno mniej niż dzieci. Na krzesłach siedzą dzieci, oprócz jednego, które stoi
w środku i mówi np. Kto lubi czekoladę? Jeżeli są dzieci, które lubią czekoladę, wstają
i zamieniają się miejscami. Szansę na uzyskanie krzesła mają wszyscy, a to dziecko, które
zostaje na środku, zadaje następne pytanie lub podaje stwierdzenie, np. Nie lubię cza-
rownicy. Zabawę kończymy wtedy, kiedy dzieci są znużone lub same tego chcą.
Wartownik. Dzieci stoją w luźnej gromadce, jedno z nich jako wartownik zajmuje wy-
znaczone pole (narysowany prostokąt). Dzieci starają się podejść jak najbliżej do war-
townika, który ma zasłonięte oczy (stoi nocą na warcie u wejścia do obozu). Dzieci pra-
gną dostać się do obozu od tej strony, gdzie stoi wartownik, wsłuchujący się pilnie, by
usłyszeć szmer zdradzający zbliżające się dzieci. Gdy go usłyszy, woła Stój! i wskazuje
kierunek, skąd dochodzi dźwięk. Podkradający zatrzymują się, a nauczyciel rozstrzyga,
czy rozeznanie jest słuszne. Jeśli tak, ruchem ręki wycofuje „winnych” do tyłu. Dzieci
znów się skradają, często na czworakach, a zawsze z niezwykłą ostrożnością i zwinno-
ścią. Gdy jakieś dziecko przekroczy linię, czyli dostanie się do obozu, zostaje wartow-
nikiem. Były wartownik przechodzi do grupy, która udaje się na pozycję wyjściową. Na
sygnał zabawa rozpoczyna się ponownie.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Zgaduj-zgadula. Dzieci siedzą w kole w siadzie klęcznym, ręce trzymają na kolanach,
dłonie skierowane palcami do środka, plecy proste. Nauczyciel stoi na środku i rzuca do
któregoś z nich piłkę. Dziecko chwyta piłkę i wypowiada wyraz rozpoczynający się na
literę podaną przez nauczyciela, potem odrzuca piłkę.
• Piłeczka dmuchana. Dzieci siedzą w klęku podpartym, w parach naprzeciwko siebie.
Każda para ma piłeczkę pingpongową, którą kładzie pomiędzy sobą na podłodze. Na-
uczyciel musi wyznaczyć linię między dziećmi. Na sygnał nauczyciela dzieci przyjmują
pozycję średnią Klappa (pozycja średnia Klappa – klęk na podłodze, łokcie i podudzia
oparte na podłożu, uda prostopadłe do podłoża, a tułów wyprostowany; mięśnie brzu-
cha napięte, ramiona oparte na łokciach, przedramiona przylegają do podłoża), dmu-
chając w piłeczkę tak, aby przeszła poza linię przeciwnika. Zwycięży ten, kto uzyska trzy
punkty (trzy razy przedmucha piłeczkę na stronę przeciwnika).
• Zbiórka – omówienie zajęć. Pochwalenie tych, którzy przestrzegali zasad zachowania.
43
Przebieg zajęć
Po wysłuchaniu nauczyciel pyta: – Kogo nazywamy brudasem? – Dlaczego, należy się cze-
sać, ...myć ręce przed jedzeniem, ...myć zęby? – W jaki sposób dbamy o czystość? – Co to jest
higiena?
2. Zagadki.
Nauczyciel odczytuje zagadki związane z higieną osobistą. Dziecko, które odgadnie za-
gadkę, podchodzi do biurka i wybiera ilustrację przedstawiającą rozwiązanie.
• Nauczyciel pyta: – Do czego służą te przedmioty? – Jak często ich używacie? – Jakich innych
przedmiotów używacie?
3. Mycie – zabawa ruchowa.
Dzieci stoją w kole i każde otrzymuje ilustrację przedstawiające jeden z przyborów to-
aletowych (ilustracje mogą się powtarzać). Nauczyciel wymienia nazwy przyborów, np.
grzebień, ręcznik. Dzieci mające wymienioną ilustrację wymieniają się miejscami. Na ha-
sło nauczyciela: Mycie! wszystkie dzieci wymieniają się miejscami.
44
4. Przybory toaletowe – zabawa dramowa.
• Dzieci chodzą swobodnie w rytm spokojnej muzyki i trzymają przed sobą ilustracje
przedstawiające przybory toaletowe. Na sygnał tworzą trzy kółeczka: jedno z przybo-
rami do higieny ciała, drugie z przyborami do pielęgnacji włosów, trzecie – do higieny
jamy ustnej. Po wyłączeniu muzyki siadają w siadzie skrzyżnym w dużym kole, nadal
trzymając ilustracje przed sobą.
• Chętne dziecko nazywa dowolny przedmiot, określa jego przeznaczenie i go opisuje
(kolor, kształt, ogólne wrażenie). Wchodzi w rolę wybranego przedmiotu i reklamuje się,
zachęcając pozostałych do korzystania z niego. Zaznacza przy tym korzyści z tego wyni-
kające. Podczas prezentacji wykorzystuje słowa, gesty i mimikę.
Kilkoro dzieci może wczuwać się w role różnych przyborów.
5. Co to jest? – zabawa.
• Nauczyciel wkłada do worka jeden z przyborów higienicznych. Chętne dziecko ma po-
dać jego prawidłową nazwę, rozpoznając go dotykiem. Zabawę powtarzamy.
6. Czyścioch – zabawa ruchowa.
• Dzieci swobodnie biegają po sali w rytm muzyki. Na hasło będące nazwą części ciała
zatrzymują się i naśladują mycie tej części ciała.
7. Podsumowanie.
• Nauczyciel dzieli dzieci na grupy sześcioosobowe. Każda grupa rysuje przybory po-
trzebne do codziennej higieny człowieka.
45
Projekt JA
nr 8
EDUKACJA MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA
• dodawanie i odejmowanie w zakresie 4 • zwierzęta i rośliny żyjące na
• układanie i rozwiązywanie zadań polu
tekstowych • jesienne prace wykonywane
• wprowadzenie liczby 5 i jej zapisu na polu
cyfrowego
• przeliczanie, dopełnianie i porządkowa-
nie w zakresie 5
• mierzenie za pomocą sznurka
KREATYWNOŚĆ
46
POLE JESIENIĄ. MONOGRAFIA LICZBY 5
EDUKACJA MUZYCZNA EDUKACJA PLASTYCZNA ZAJĘCIA KOMPUTEROWE
• wykonywanie instru- • Moja ulubiona bajka – • poznanie e-booka
mentów perkusyjnych ilustracja kredkami • poznanie sposobu
• rozwijanie inwencji cofania wykonanej
twórczej i wyobraźni czynności
poprzez improwizację
na instrumentach
47
48
Wartość: KREATYWNOŚĆ
PROJEKT nr 8 I. Temat projektu: Rozwijamy swoją wyobraźnię. Pole jesienią. Monografia liczby 5
Uwagi
o realizacji
Wymagania
programowej
Liczba godzin
Numer jednostki
szczegółowe podstawy
polonistyczno- 2 43– Spotkanie z baśnią • uważne słuchanie baśni wybranych i za- elementarz 1.1a • uważnie słucha baśni czyta-
-społeczna 44 – zajęcia rozwijające proponowanych przez dzieci, – s. 32–33 1.1b nej przez nauczyciela,
wyobraźnię poprzez • swobodne wypowiedzi dzieci na temat ćwiczenia 1.1c • wypowiada się na temat
głośne czytanie dzie- przeczytanych baśni, polonistycz- 1.2a wysłuchanej baśni,
ciom i twórcze zabawy • opisywanie ilustracji, rozmowa na temat no-społeczne 1.2b • opisuje ilustrację,
związane z tekstem. głośnego czytania, cz. 1 1.2d • wypowiada się na temat
• opisywanie plakatu Fundacji ABCXXI – – s. 32 1.2e głośnego czytania,
Cała Polska czyta dzieciom, wyróżnianie 1.2f • odgrywa scenki z ulubionych
charakterystycznych elementów plakatu, 1.3a baśni,
• ćwiczenia grafomotoryczne – baśniowy 5.1 • potrafi wymienić kilku boha-
labirynt, 5.2 terów baśniowych,
• rozwijanie sprawności grafomotorycznej • rozpoznaje litery m, M wśród
i wyobraźni – rysowanie ulubionej baśni, innych liter,
• pisze litery m, M po śladzie,
• dzieli wyrazy na głoski, sylaby,
• opisuje sposób spędzania
wolnego czasu z najbliższy-
mi na podstawie ilustracji
w książce;
1 45 Wprowadzenie druko- • rozwijanie wyobraźni dzieci poprzez dzia- elementarz 1.1a
wanych liter M, m na łania związane z tematyką baśniową, – s. 34–35 1.1b
podstawie wyrazów • opisywanie sposobów spędzania wolnego ćwiczenia po- 1.1c
Marek, mama. Opisywa- czasu z najbliższymi na podstawie ilustra- lonistyczno- 1.2a
nie sposobów spędza- cji w książce, -społeczne 1.2b
nia wolnego czasu • wprowadzenie drukowanych liter M, m na cz. 1 – s. 33 1.2d
z najbliższymi. podstawie wyrazów Marek, mama, 1.2e
• czytanie ze wskaźnikiem sylab zawierają- 1.2f
cych literę m, 1.3a
• czytanie prostego tekstu z ikonkami uka- 5.1
zującego literę m w różnych miejscach 5.2
wyrazu,
• rozpoznawanie poznanych liter w otocze-
niu innych, głoskowanie, sylabizowanie,
• dzielenie na sylaby wyrazów zawierają-
cych m w nagłosie, śródgłosie i wygłosie,
• ćwiczenia grafomotoryczne – szlaczek
przygotowujący rękę do pisania liter
M, m po śladzie,
• wdrażanie do swobodnych zabaw tema-
tycznych – zabawa w dom;
1 46 Wprowadzenie pisanych • rozwijanie umiejętności czytania sylab elementarz 1.1a
liter M, m. Samodzielne i prostych wyrazów na podstawie elemen- – s. 34–35 1.1b
pisanie sylab i prostych tarza, ćwiczenia po- 1.1c
wyrazów. • przygotowanie ręki do pisania: kreślenie lonistyczno- 1.2a
w powietrzu, w maku, grochu, kreślenie -społeczne 1.2b
na dużej powierzchni, cz. 1 – s. 34 1.2c
• ćwiczenia grafomotoryczne przygotowu- 1.2d
jące do pisania liter M, m, 1.2e
• wprowadzenie pisanych liter M, m, 1.2f
• pisanie liter M, m po śladzie, 1.3a
• wdrażanie do swobodnych zabaw tema- 5.1
tycznych – zabawa w dom, 5.2
49
50
1 47 Baśniowy świat wy- • rozwijanie umiejętności językowych ćwiczenia po- 1.1a
obraźni – rozwijanie dziecka związanych z wyróżnianiem lonistyczno- 1.1b
emocji dziecka oraz w wyrazie określonej sylaby, -społeczne 1.1c
motywacji do słuchania • pisanie połączeń literowych z m, cz. 1 – s. 35 1.2a
i czytania. • wdrażanie do zabaw tematycznych 1.2b
w kącikach zainteresowań, portfolio 1.2d
• opowiadanie dzieci o swoich ulubionych ucznia – karta 1.2e
książkach, nr 27 1.2f
• kształtowanie wyobraźni dziecka poprzez 1.3a
głośne czytanie nauczyciela ulubionych 5.1
baśni, 5.2
1 48 Zabawy tematyczne • rozwijanie wyobraźni dzieci poprzez portfolio 1.1a
związane z baśniami zabawy tematyczne związane z księżnicz- ucznia – karta 1.1b
– wizyta w bibliotece, kami, królewiczami i innymi bohaterami nr 28 1.1c
odgrywanie baśnio- poznanych baśni, 1.2a
wych ról. • rozwijanie wyobraźni poprzez zabawy 1.2b
związane z baśniami, 1.2d
• motywowanie dzieci do poznawania 1.2e
kolejnych baśni i czytania wraz z dorosły- 1.2f
mi – prezentacja książek zawierających 1.3a
baśnie, wycieczka do biblioteki szkolnej 5.1
lub miejskiej; 5.2
matemat.- 1 8 Jesienne prace. Rozpo- • rozpoznawanie zwierząt i roślin wystę- ćwiczenia 6.1)a • wymienia zwierzęta (żyjące na
-przyrodnicza znawanie roślin i zwie- pujących na polu, matematycz- polu) w oparciu o ilustrację,
rząt żyjących na polu. • poznawanie prac wykonywanych na polu no-przyrodni- • nazywa i opisuje prace wyko-
jesienią, cze – s. 49 nywane przez człowieka,
• dostrzeganie zmian zachodzących w przy- • dodaje w zakresie 4,
rodzie jesienią, • porządkuje zbiory ze względu
1 29 Układanie zadań teksto- • doskonalenie dodawania w zakresie 4, ćwiczenia 7.1)a na liczbę elementów zgodnie
wych na dodawanie. • porządkowanie elementów, matematycz- 7.1)b z podanym warunkiem,
no-przyrodni- 7.1)d • uzupełnia ciąg liczbowy,
cze – s. 49 7.2)a • układa i rozwiązuje proste
7.2)d zadania tekstowe,
• układa działania na odejmo-
wanie do ilustracji,
• wykonuje ilustracje do dzia-
łań na odejmowanie,
• zna i zapisuje cyfrę 5,
1 30 Układanie zadań teksto- • przygotowanie do zrozumienia pojęcia ćwiczenia 7.2)a • dopełnia do 5 w oparciu
wych na odejmowanie. odejmowania, matematycz- 7.2)b o konkrety,
• rozwiązywanie zadań tekstowych na no-przyrodni- 7.2)d • określa kolejność elementu,
odejmowanie, cze – s. 51 • odczytuje informacje z ob-
1 31 Wprowadzenie liczby 5 • rozszerzenie zakresu liczbowego do 5, ćwiczenia 7.2)a razka,
i jej zapisu cyfrowego. • przeliczanie w zakresie 5, matematycz- 7.2)b • mierzy długości dróg zająców
• nauka pisania cyfry 5, no-przyrodni- do kapusty;
• posługiwanie się liczebnikami porządko- cze – s. 52–53
wymi,
• ćwiczenie umiejętności dodawania w za-
kresie 5,
• dopełnianie do 5,
1 32 Utrwalenie liczby 5 • porządkowanie liczb, ćwiczenia 7.2)a
w aspekcie porządko- • odczytywanie danych z ilustracji, matematycz- 7.1)b
wym i miarowym. • wdrażanie do logicznego myślenia, no-przyrodni-
• wdrażanie do właściwego pomiaru odle- cze – s. 54
głości; portfolio
ucznia – karta
nr 29
edukacja 1 8 Moja ulubiona baśń – • wdrażanie do przedstawiania scen fanta- 4.1) • wypowiada się na temat
plastyczna przedstawianie sceny stycznych inspirowanych wyobraźnią, 4.2) ulubionej bajki,
fantastycznej inspiro- • kształcenie umiejętności wypowiadania • wykonuje pracę plastyczną
wanej wyobraźnią. się na podany temat w wybranych techni- na podany temat za pomocą
kach plastycznych; kredek świecowych lub ołów-
kowych,
• oddaje kolorem nastrój ilu-
stracji,
• za pomocą rysunku oddaje
charakter postaci;
edukacja 1 8 Wykonujemy instru- • wykonywanie instrumentów perkusyj- 3.1 ważne • potrafi wykonać instrument
muzyczna menty perkusyjne. nych, 3.2 jest przy- perkusyjny i zagrać na nim,
• rozwijanie inwencji twórczej i wyobraźni 3.3 gotowa- • tworzy swobodną
poprzez improwizacje na instrumentach; nie w sali improwizację instrumentalną,
miejsca • tworzy akompaniament do
do ćwi- piosenki i do muzyki;
czeń ru-
chowych
i tańca
51
52
zajęcia 1 8 Konstruowanie latawca • wdrażanie do poznania sposobów wyko- 9.1)a • wymienia, co unosi wiatr,
techniczne – wykorzystywanie sił rzystania sił przyrody, 9.1)c • wie, jak puszczać latawiec,
przyrody podczas jego • kształcenie umiejętności majsterkowania, 9.2)a • wie, jak zbudowany jest
wypróbowania. • wdrażanie do pilnowania porządku 9.2)b latawiec,
w miejscu pracy, • konstruuje latawiec i jego
• wdrażanie do bezpiecznego używania ogon zgodnie z instrukcją
narzędzi; (układa patyczki na krzyż,
związuje je w środku, na
patyczki kładzie woreczek
i przywiązuje go sznurkiem
w 4 rogach do patyczków, we
wskazanych przez nauczycie-
la miejscach wiąże sznurek
jako ogon latawca);
zajęcia 1 8 Poznanie polecenia Cof- • utrwalenie umiejętności włączania i wyłą- 8.1) • samodzielnie włącza i wyłą-
komputerowe nij w programie Paint. czania komputera oraz posługiwania się 8.2) cza komputer,
myszą, • sprawnie posługuje się myszą
• doskonalenie umiejętności posługiwania i używa metody złap, przesuń
się narzędziami programu Paint: Ołówek i upuść,
lub Pędzel, Gumka i Wypełnianie kolorem • stosuje poznane narzędzia
oraz wykorzystywania Pola koloru, Ołówek, Pędzel, Gumka
• wykorzystywanie metody złap, przesuń i Wypełnianie kolorem oraz
i upuść, używa Pola koloru,
• poznanie sposobu cofania w programie • z pomocą nauczyciela potrafi
Paint z wykorzystaniem polecenia Cofnij, cofnąć wykonaną czynność
• poznanie pojęcia: e-book; w programie Paint,
• wie, czym jest e-book;
wychowanie 3 22– 22. Zabawy bieżne • doskonalenie umiejętności wspólnej 10.1) • przestrzega zasad i reguł
fizyczne 24 i rzutne. zabawy, 10.2)a obowiązujących w zabawach,
i edukacja 23. Zabawy i gry rzutne, • kształtowanie zręczności i koordynacji • sprawnie uczestniczy w zaba-
zdrowotna chwytne z celowaniem. wzrokowo-ruchowej, wach bieżnych i rzutnych,
24. Zabawy z przyrzą- • kształtowanie szybkości i wyczucia rytmu, • chwyta i rzuca woreczkami,
dami. • rozwijanie umiejętności rzucania i chwyta- piłkami,
nia piłki, woreczków, • szybko reaguje na sygnały
• kształtowanie umiejętności celowania, słuchowe i wzrokowe,
• kształtowanie zwinności i zręczności • trafia do wyznaczonego celu,
w posługiwaniu się przyborem. • porusza się w rytm akompa-
niamentu,
• prawidłowo wykonuje oma-
wiane ćwiczenia.
Dzień 1.
TEMAT DNIA: Spotkanie z baśnią
(2 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. przyr.)
Zapis w dzienniku: Spotkanie z baśnią – zajęcia rozwijające wyobraźnię poprzez głośne
czytanie dzieciom i twórcze zabawy związane z tekstem. Jesienne prace. Rozpoznawanie
roślin i zwierząt żyjących na polu.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Potraficie zapisać litery i, I oraz odczytać sylaby i wyrazy z tymi literami. Wiecie, jak wygląda
koło i potraficie je rozpoznać wśród innych figur.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– bierze udział w zabawach integracyjnych związanych z reagowaniem na określony
sygnał,
– uważnie słucha baśni czytanej przez nauczyciela,
– wypowiada się na temat wysłuchanej baśni,
– opisuje plakat,
– wypowiada się na temat roli głośnego czytania,
– odgrywa scenki z ulubionych baśni,
– znajduje w labiryncie drogę wyjścia,
– wymienia zwierzęta występujące na polu, na podstawie ilustracji,
– nazywa i opisuje prace wykonywane jesienią w polu.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach będziecie słuchać baśni, potem ją opowiecie. Narysujecie ilustracje
do swojej ulubionej baśni. Będziecie uczestniczyć w wielu zabawach. Opowiecie na pod-
stawie ilustracji i własnych doświadczeń o zwierzętach i roślinach występujących na polu
jesienią oraz o pracach wykonywanych na polu jesienią.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– uważnie słuchać baśni,
– rozpoznać poznane litery,
– nazwać na podstawie ilustracji rośliny i zwierzęta występujące na polu.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego dzieci powinny słuchać bajek czytanych przez innych?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr.
cz. 1, portfolio nauczyciela strona 18, Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do warto-
ści KREATYWNOŚĆ; baśń Bajka H. Sienkiewicza, różdżka, ilustracje przedstawiające warzywa
i zwierzęta, takie jak: ziemniaki, buraki (mogą być różne), marchew, kapusta, zając, mysz,
kret, gawron, bażant; warzywa do degustacji: ziemniaki, marchewki, buraki, pietruszki, ka-
pusta, worki, klocki (lub patyczki) czerwone i niebieskie.
Przebieg zajęć
54
– Niechaj każda z was obdarzy ją cennym darem wedle swej możności i chęci!
Na to pierwsza wróżka, pochylając się nad uśpioną, wypowiedziała następujące słowa:
– Ja daję ci czar piękności i mocą moją sprawię, że kto ujrzy twarz twoją, pomyśli, iż ujrzał
cudny kwiat wiosenny.
– Ja – rzekła druga – dam ci oczy przezrocze i głębokie jak toń wodna.
– Ja ci dam powiewną i wysmukłą postać młodej palmy – ozwała się trzecia.
– A ja – mówiła czwarta – dam ci wielki skarb złoty, dotychczas w ziemi ukryty.
Królowa zamyśliła się przez chwilę, po czym zwróciwszy się do wróżek, tak zaczęła mówić:
– Piękność ludzi i kwiatów więdnie ( ...). Złota kto nie rozdziela między ludźmi, ten budzi ich
nienawiść, a kto rozdzieli, temu pustka zostaje w skrzyni. Przeto nietrwałe są wasze dary.
– Cóż jest trwałego w człowieku i czymże ty ją obdarzysz, o królowo nasza?! – pytały wróżki.
A na to królowa:
– Ja jej dam dobroć. Wiedzcie, że wasze dary mijają, a dobroć trwa; jest ona jak źródło, z któ-
rego im więcej wody wyczerpiesz, tym więcej ci jej napłynie. Więc dobroć – to jedyny skarb
niewyczerpany.
To rzekłszy królowa wróżek pochyliła się nad śpiącą dzieciną, i dotknąwszy rękami jej serca,
rzekła:
– Bądź dobra.
• Następnie przygotowują klocki (lub patyczki) czerwone i niebieskie.
• Nauczyciel czyta zdania dotyczące baśni. Jeśli zdanie jest zgodne z treścią przeczytanej
baśni, dzieci podnoszą czerwony klocek, jeśli jest nieprawdziwe – podnoszą niebieski.
– Pierwsza wróżka podarowała jej dar mądrości. (F)
– Królowa wróżek poprosiła sześć wróżek, aby obdarowały małą księżniczkę darami. (F)
– Wróżki podarowały małej księżniczce: smukłą postać, urodę, oczy przejrzyste, złoty skarb.
(P)
– Dobroć to dar, który szybko przeminie. (F)
– Królowa wróżek obdarowała ją dobrocią. (P)
– Królowa wróżek powiedziała wróżkom, że ich dary przeminą. (P)
Oklaski dla tych uczniów, którym udało się bezbłędnie odpowiedzieć.
• Nauczyciel rozmawia z dziećmi na temat przeczytanej baśni, zadaje pytania: – Czy podo-
bała wam się ta baśń? – Jakie postacie tam występują? – Których z nich nie można byłoby
spotkać w prawdziwym życiu? – Przypomnijcie, jakie dary otrzymała mała księżniczka? –
Który z nich był najważniejszy? – Dlaczego ten dar jest najważniejszy?
• Ćwiczenie słownikowe – cechy przeciwne do podanych.
Nauczyciel prosi dzieci, aby podały cechy przeciwne do podanych:
piękna – .............., mądra – ...................., dobra – ..................., bogata – ..............., mała – ..............
4. Kto ma różdżkę? – zabawa ćwicząca spostrzegawczość.
• Dzieci stają w kręgu. Są zwrócone twarzami do środka i stoją bardzo blisko siebie. Jed-
na osoba stoi w środku koła. Dzieci w kręgu podają sobie dyskretnie za swoimi ple-
cami różdżkę. W pewnym momencie prowadzący mówi: Zabawa stop! Dziecko stojące
w środku musi wskazać tego, kto w danej chwili trzyma różdżkę. Jeśli zgadnie, może
wejść do kręgu, jeśli nie – nadal zgaduje.
5. My jesteśmy małe wróżki – zabawa muzyczno-ruchowa.
• Nauczyciel proponuje naukę piosenki Zabawy wróżek z wykonywaniem odpowiednich
do niej ruchów (na melodię piosenki My jesteśmy krasnoludki).
• Dzieci stoją w kręgu, słuchają piosenki – śpiewanej na melodię piosenki My jesteśmy
krasnoludki – i obserwują ruchy wykonywane przez nauczyciela. Następnie powtarzają
słowa wraz z ruchami.
55
My jesteśmy małe wróżki, (trzymają się za ręce)
czary bęc, czary bęc. (pokazują rękami)
Wszystkim dobrym pomagamy, (imitują rzucanie czarów różdżką)
czary bęc, czary bęc. (jw.)
56
przeliczają liczbę sylab w zaczarowanym wyrazie (kot) i ustawiają się w grupach po tyle
osób, ile jest sylab w wyrazie.
9. Zabawy z literami – rozpoznawanie poznanych liter.
• Dzieci otrzymują stronę 18 z portfolio dla nauczyciela. Nauczyciel informuje je, że wróż-
ka przygotowała dla nich zadania. Odczytuje pierwsze. Dzieci przypominają, które z po-
znanych liter oznaczają samogłoski, a które oznaczają spółgłoski. Następnie dzieci od-
szyfrowują wyrazy, odczytują je i zapisują, zwracając uwagę na poprawne łączenie liter.
10. Pole jesienią – wypowiedzi i opis ilustracji w ćw. matem.-przyr., s. 49.
• Dzieci siedzą w kręgu. W środku leżą warzywa
– ziemniaki, buraki, kapusta, kolby kukurydzy,
marchewki, pietruszki. Nauczyciel pyta dzieci,
czy wiedzą, co to jest; z czym im się kojarzą te wa-
rzywa. Dzieci nazywają warzywa, mówią, gdzie
one rosną (w ogródku warzywnym, na polu).
Wspólnie z nauczycielem wyjaśniają różnicę mię-
dzy uprawianiem warzyw w ogródku i na polu.
• Nauczyciel prosi o otwarcie ćw. matem.-przyr.
na s. 49 i zadaje pytania: – Co widzicie na ilustra-
cji? – Jak wygląda pole? – Co się dzieje na polu je-
sienią? – Co rośnie na polu? – Co wystaje nad zie-
mią? – Co się tam dzieje? – Jakie prace wykonują
ludzie? – Jakie maszyny pracują na polu? – Gdzie
znajdują się ziemniaki? – Jakie widzicie zwierzę-
ta? – Które zwierzęta żyją na polu? – Które zwie-
rzęta mają na polu schronienie? – Które zwierzęta
zdobywają pożywienie na polu? Dzieci odpowia-
dają na pytania, wymieniają nazwy zwierząt (zając szarak, bażant, mysz, kret, gawron).
• Nauka rymowanki:
Mysz, kret i zając nie spędzą zimy, W swych norkach przechowują
głodem przymierając. to, co na polu znajdują.
Na resztki pozostawione przez człowieka Gdy zgromadzą zapas spory,
każde zwierzę cichutko i cierpliwie czeka. zamkną dojście do swej nory.
(Izabela Kornecka)
11. Zabawy ruchowe i zręcznościowe.
• Praca w polu. Dzieci naśladują czynności, które wykonują ludzie na polu przy wykop-
kach. Nauczyciel mówi powoli: Ludzie idą w pole z motykami i koszykami. Motykami wy-
kopują ziemniaki. Zbierają je i wkładają do koszyków. Zawartość koszyków przesypują do
worków. Przenoszą worki do samochodu ciężarowego.
• Złap ziemniak do worka – zabawa zręcznościowa. Dzieci stoją w parach naprzeciwko
siebie, w określonej przez nauczyciela odległości. Jedno dziecko trzyma worek, do któ-
rego drugie dziecko wrzuca ziemniaki (mogą to być woreczki z grochem lub tp.). Zada-
niem każdej pary jest zebranie w ciągu minuty jak największej liczby ziemniaków. Po
minucie każda para wyjmuje ziemniaki (lub woreczki) i na głos je przelicza. Która para
nazbiera najwięcej ziemniaków – wygrywa.
Nauczyciel może jeszcze zadać pytania na porównywanie: Kto zebrał więcej? Kto zebrał
mniej? Kto tyle samo?
57
12. Warzywa, które rosną na polu – kolorowanie warzyw przedstawionych na rysunku.
• Nauczyciel omawia wygląd przedstawionych w ćw. mat.-przyr. na s. 49 warzyw i ich
przeznaczenie. Pokazuje uczniom te warzywa (ziemniaka, buraka, kapustę, marchewkę,
pietruszkę) i pyta: – Czy powiedzieliście wszystko o ich wyglądzie? – Co chcielibyście jeszcze
dodać? – Do czego wykorzystujemy te warzywa?
• Dzieci wymieniają potrawy, przetwory itp., w których wykorzystano warzywa, np.: ziem-
niaki – zupy, drugie dania, kluski, sałatki, frytki, chipsy, talarki, placki ziemniaczane, pyzy,
mąka ziemniaczana; buraki – barszcz, sok, surówki; kapusta – kiszona, gotowana, surów-
ki, bigos, łazanki, gołąbki; marchew – surówki, sok, sałatki.
• Potem dzieci kolorują rysunki przedstawiające warzywa, które zebrano z pola.
13. Podsumowanie zajęć.
• Nauczyciel prosi o wyjęcie biletu do wartości KREATYWNOŚĆ i pyta: Co narysujecie
i napiszecie na swoim bilecie do wartości? (książki, wróżka, plakat, prace na polu, warzywa
i zwierzęta na polu)
Następnie rozpoczyna zdania, które uczniowie mają kończyć: Najciekawsze dzisiaj było...
Lubię słuchać baśni, bo...
Informacje dla nauczyciela – PLAKAT
Plakat jest wytworem grafiki artystyczno-użytkowej. Pełni funkcje informacyjne, rekla-
mowe, propagandowe itp. Cechuje go m.in. oszczędność i swoboda środków wyrazu,
umowność, często metaforyczność, intensywność kolorystyczna, ograniczone ilościo-
wo liternictwo, powinien być czytelny, komunikatywny.
Główny element plakatu „Cała Polska czyta dzieciom” to motyl, który symbolizuje świat
baśni, fantazji. Na środku motyla znajduje się otwarta książka z czystymi kartkami – za-
prasza do wejścia w świat wyobraźni. Tło plakatu stanowi nocne niebo, wskazujące, że
ulubioną porą do czytania jest noc. Do motyla prowadzi oświetlona ścieżka. O książkę
oparta jest drabina. Przed nią stoją dziecko i dorosły, który podtrzymuje drabinę. To wła-
śnie dorosły pomaga dziecku wejść w świat fantazji przez czytanie dziecku i zachęcanie
go do samodzielnej lektury.
Informacje dla nauczyciela – ZWIERZĘTA ŻYJĄCE W POLU
Zając szarak. Pokryty jest szarobrązową sierścią, z domieszką białych włosów na brzu-
chu, rudych po bokach, czarnych – na końcach długich spiczastych uszu. Zamieszkuje
otwarte przestrzenie lub niewielkie zagajniki, a unika gęstwiny leśnej. Za dnia kryje się
w swym legowisku, żeruje o zmierzchu i nad ranem. Odżywia się trawami i roślinami
zielnymi. Często zakrada się na pola, gdzie wyjada warzywa – bardzo lubi m.in. pie-
truszkę.
Bażant. Ptak spokrewniony z pawiem. Samiec bażanta ma jaskrawe ubarwienie i długi
ozdobny ogon. Jest dobrym biegaczem. Zamieszkuje pola, łąki, zarośla. Gniazdo ma na
ziemi. Jego pokarm to nasiona zbóż, chwasty, trawa, owoce leśne, kukurydza, a także
dżdżownice, stonka ziemniaczana i ślimaki.
Mysz. Ma ostre zęby, które ciągle rosną, musi więc stale je ścierać przez gryzienie twar-
dych rzeczy. Zamieszkuje pola, brzegi lasów, łąki. Jest wszystkożerna, je m.in. nasiona,
owoce, grzyby, pąki i pędy roślin, owady.
Kret. Prawie całe życie spędza pod ziemią, w której drąży korytarze, dzięki szerokim,
łopatowatym łapom z silnymi pazurami. Ma aksamitną, czarną krótkowłosą sierść. Oczy
ma bardzo małe i osłonięte owłosionymi powiekami. Odżywia się dżdżownicami, lar-
wami owadów i drobnymi kręgowcami, które lokalizuje dzięki czułemu słuchowi oraz
czułym na drgania włosom czuciowym na pysku i ogonie.
58
Gawron. Łatwy do rozpoznania po charakterystycznym krakaniu. Żyje w koloniach.
Upierzenie ma czarne, z fioletowym połyskiem. W okresie jesienno-zimowym odżywia
się ziarnami, kiełkami zbóż, bulwami, nasionami traw i owoców. W okresie letnim jego
pokarm stanowią owady i ich larwy, dżdżownice, małe gryzonie, jaszczurki, żaby, pisklę-
ta, jaja innych ptaków, padlina.
(Opr. na podst.: Atlas zwierząt Polski dla dzieci, wyd. Zielona Sowa, Świat Wiedzy)
DZIEŃ 2.
59
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr cz. 1.,
strona 19 z portfolio dla nauczyciela, Karty kreatywne – teczka dodatkowa bilet do wartości
KREATYWNOŚĆ; sznurek, kredki, kartki dla każdego ucznia, alfabet ruchomy – wycinanka;
litery drukowane, płyta CD 1. ze skoczną muzyką, bibuła, koszyk, warzywa (marchewki, pie-
truszki, ziemniaki, buraki), liczmany.
Przebieg zajęć
60
3. Jak spędzamy czas wolny? – swobodne wypowiedzi na podstawie ilustracji i wła-
snych doświadczeń.
• Dzieci otwierają elementarz na s. 34. Nauczyciel prosi, aby dokładnie przyjrzały się ilu-
stracji i odpowiedziały na pytania: – Gdzie znajdują się Marek i mama? – Co robią? – Jak
można inaczej spędzić czas? – Jak wy spędzacie czas z bliskimi?
• Każde dziecko na małej karteczce rysuje za pomocą różnych symboli sposób spędza-
nia wolnego czasu z bliskimi. Opowiada, co narysowało. Nauczyciel wiesza karteczki na
tablicy i grupuje je tak, by było widać, w jaki sposób dzieci najczęściej spędzają czas
wolny. Nauczyciel omawia z dziećmi sposoby spędzania czasu wolnego.
• Nauczyciel dzieli dzieci na grupy. Zaprasza każdą grupę do swobodnej zabawy w dom.
Tłumaczy, że może to być np. wspólne przygotowanie posiłków, wspólne zabawy, odra-
bianie lekcji, granie itd.
• Po zabawie dzieci wypowiadają się o swoich odczuciach związanych z oglądanymi
scenkami.
4. Ćwiczenie się w czytaniu sylab i wyrazów z literami m, M.
• Nauczyciel pyta: Jakie litery poznaliście do tej pory? Wiesza te litery oraz litery m, M na ta-
blicy. Pyta: Jakie sylaby i jakie wyrazy możemy ułożyć z tych liter? Dzieci wymieniają sylaby
i wyrazy oraz układają je z liter na tablicy i na ławkach. Głośno odczytują sylaby: ma, mo,
mi, am, om, im, ta, to, at, ot, la, lo, al, ol; potem wyrazy: mama, mata, tama, lata, lato,
tam, Tola, Ola, Ala. Czytają je najpierw w takiej kolejności jak na tablicy, a potem – we
wskazanej przez nauczyciela.
Logopeda radzi – ćwiczenia emisyjne
Jednym z ćwiczeń głosowych jest przedłużone
wymawianie spółgłoski m (mmm...) oraz łącze-
nie wymowy samogłosek z tą głoską: w nagło-
sie (mmma, mmmo, mmme, mmmu, mmmy)
lub wygłosie (ammm, emmm, ommm, ummm,
ymmm). Możemy pobawić się z dziećmi w mru-
czące misie, kotki itp.
• Dzieci otwierają elementarz na s. 35 i odczytują
sylaby, wskazując je palcem. Najpierw po kolei,
potem zgodnie z instrukcją nauczyciela, np.: sy-
laba druga, czwarta, ostatnia, pierwsza z lewej.
• Dzieci odczytują tekst obrazkowo-wyrazowy –
najpierw wszystkie razem, potem indywidualnie.
• Odczytują globalnie wyrazy w ostatnim ćwicze-
niu. Próbują także znaleźć, co wspólnego mają
lampa i motyl.
5. Ćwiczenia grafomotoryczne – przygotowanie do pisania M, m.
• Dzieci otwierają ćw. pol.-społ. na s. 33 i wykonują szlaczek po śladzie.
6. Kolorujemy wróżkę – kolorowanie do instrukcji słownej.
• Nauczyciel mówi: Wczoraj poznaliście baśń pt. „Bajki”. Dzisiaj pokolorujcie postać wróżki
zgodnie z opisem, który wam przeczytam (portfolio dla nauczyciela strona 19).
Wróżka jest ubrana w długą niebieską suknię w złote gwiazdki. Buciki ma złote. Czarne jak
heban włosy spływają jej na ramiona. Na głowie ma żółty welon. W dłoni trzyma delikatną
61
różdżkę w kolorze czerwieni. Wokół wróżki fruwają ptaki. Jeden z nich ma różnokolorowe piór-
ka, siedzi na jej prawym ramieniu. Wróżka ma piękny uśmiech. Jest mądra i ma dobre serce.
• Nauczyciel pyta dzieci: Gdybyście mogli poprosić wróżkę o trzy rzeczy, to o co byście ją po-
prosili? Narysujcie swoje życzenia.
• Dzieci rysują, potem każde dziecko opowiada, co narysowało i dlaczego.
7. Zabawa dydaktyczno-ruchowa – ćwiczenia w liczeniu.
• Każde dziecko otrzymuje kartonik z wypisaną liczbą od 1 do 4. Wszystkie dzieci poru-
szają się w rytm wesołej muzyki. Nauczyciel kilka razy wyłącza odtwarzacz i za każdym
razem podaje inne polecenie, np.: – Dobierzcie się w czwórki. – Dobierzcie się w czwórki
tak, aby w każdej czwórce były różne liczby i ustawcie się od najmniejszej liczby do najwięk-
szej. – Dobierzcie się tak, aby liczby dały razem 3. – Dobierzcie się tak, aby liczby dały razem
4. – Dobierzcie się w dwójki tak, aby liczby dały razem 4.
8. Zabawy matematyczne w kręgu.
• Dzieci mają przed sobą dowolne liczmany i wykonują operacje zgodnie z poleceniami
nauczyciela: Dobierzcie się w pary. Niech jedna osoba zabierze kilka liczmanów. Niech dru-
ga osoba oszacuje, ile liczmanów zostało zabrane, i weźmie tyle samo liczmanów. Niech
pierwsza osoba przeliczy, czy druga dobrze oszacowała. Jeśli tak, otrzymuje punkt. Zaba-
wę powtarzamy kilkakrotnie ze zmianą osób do szacowania.
• Kolejne polecenia: – Zabierzcie po jednym liczmanie, następnie dołóżcie 3. Ile macie ra-
zem? – Zabierzcie 3 liczmany, dołóżcie 1. Ile macie razem? – Zabierzcie 2 liczmany, dołóżcie
1, i jeszcze raz 1. Ile macie razem? Itp. zadania na dodawanie w zakresie 4.
9. Układanie i rozwiązywanie zadań – praca z ćw. mat.-przyr. s. 50.
• Nauczyciel stawia na środku ławki koszyk, do którego wkłada 2 marchewki. Pyta: Co
znajduje się w koszyku? Następnie wkłada do koszyka dwie pietruszki. Pyta dzieci: Co
zrobiłam? Ile pietruszek dołożyłam? Ile jest razem warzyw? Ułóżcie zadanie.
Następnie wkłada do koszyka 1 burak. Pyta: Co znajduje się w koszyku? Dokłada 3 ziem-
niaki i pyta: Co teraz zrobiłam? Ile dołożyłam ziemniaków? Ile jest warzyw w koszyku? Ułóż-
cie zadania.
• Dzieci otwierają ćw. matem.-przyr. na s. 50. Przyglądają się ilustracjom przedstawiają-
cym trzy koszyki. Przeliczają warzywa w pierw-
szym koszyku i wpisują ich liczbę pod koszy-
kiem. Nauczyciel pyta: Co widzicie na drugim
obrazku? Dzieci odpowiadają, że do koszyka
dołożono 1 warzywo. Wpisują liczbę pod koszy-
kiem. Nauczyciel: Przyjrzyjcie się trzeciej ilustracji.
Ile warzyw jest w koszyku po dołożeniu ogórka?
Dzieci wpisują liczbę pod koszykiem. Nauczy-
ciel: Ułóżcie zadania do ilustracji.
• Nauczyciel mówi: Przeliczcie warzywa w kolej-
nych miskach. Ile jest warzyw w pierwszej misce?
Ile jest w drugiej misce? Ile w trzeciej? Ile w czwar-
tej? Pokolorujcie rysunek miski, w której jest naj-
większa liczba warzyw. Ile jest warzyw w tej misce?
Co możecie powiedzieć o warzywach w tej misce?
(Dzieci mogą mówić, jakie są tam warzywa, ale
nauczyciel dąży do tego, aby powiedziały, że
w tej misce jest najwięcej warzyw).
62
Połączcie miski tak, aby w każdej następnej było o jedno warzywo mniej. Od której miski
rozpoczniecie? Dorysujcie w każdej misce jedno warzywo. Co się zmieniło? Otoczcie pętlą tę
miskę, w której są teraz cztery warzywa.
• Dzieci czytają liczby zapisane w kratkach. Mówią, których brakuje i je dopisują. Głośno
czytają. Nauczyciel pyta: Czy zauważyliście, jak te liczby są zapisane? (po kolei)
Dzieci dopisują brakujące cyfry.
10. Wykonanie latawca.
• Nauczyciel pyta: Czy pamiętacie, do czego jest potrzebny wiatr? (Dzięki wiatrowi pływają
żaglówki, szybowce i balony poruszają się w powietrzu, latają lotnie, latawce. Siła wiatru
jest wykorzystywana do wytwarzania prądu. Wiatr przenosi nasiona roślin. Może także
być niebezpieczny – łamie drzewa, zrywa dachy, niszczy linie energetyczne).
• Nauczyciel pyta: Czy wiecie, jak puszcza się latawce? (Musi być dość silny wiatr, dużo wol-
nej przestrzeni. Trzeba mocno trzymać sznurek od latawca i szybko biec. Gdy latawiec
złapie wiatr, należy rozwinąć sznurek).
• Nauczyciel informuje dzieci, że na dzisiejszych zajęciach wykonają latawce zgodnie
z instrukcją. Rozdaje dzieciom kolorowe kartki. Dzieci postępują zgodnie ze słowną in-
strukcją nauczyciela połączoną z demonstracją. Instrukcja:
– Zegnij kartkę.
– Odetnij prostokąt.
– Rozłóż kwadrat. Zegnij go.
63
DZIEŃ 3.
TEMAT DNIA: W krainie zabaw
(1 godz. pol.-społ. + 1 godz. matem.)
Zapis w dzienniku: Wprowadzenie pisanych liter M, m. Samodzielne pisanie sylab i pro-
stych wyrazów. Układanie zadań tekstowych na odejmowanie.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Poznaliście litery drukowane m, M. Czytaliście sylaby i wyrazy z tymi literami. Kolorowaliście
zgodnie z instrukcją rysunek przedstawiający wróżkę. Układaliście zadania do ilustracji i je
rozwiązywaliście. Wykonaliście latawce.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– odczytuje i zapisuje litery m, M,
– dokonuje podziału wyrazów na głoski i sylaby,
– wypowiada się na temat swoich zabaw,
– pisze litery m, M,
– rysuje po śladzie,
– układa i rozwiązuje proste zadania tekstowe,
– układa działania na odejmowanie do ilustracji,
– wykonuje ilustracje do działań na odejmowanie.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach nauczycie się pisać litery m, M. Odczytacie sylaby i wyrazy z nową
literą. Będziecie rozwiązywać i układać działania na odejmowanie.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– czytać sylaby i wyrazy z poznanymi literami,
– napisać poprawnie poznane cyfry,
– być aktywni podczas zabaw.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego warto się bawić?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, matem.-przyr. cz. 1, Karty
kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ; portfolio nauczyciela, domki
spółgłosek i samogłosek, poznane litery, liczmany, różdżka, koc, zeszyt w linie, koszyk, warzywa:
ziemniaki, buraki, pietruszki, marchewki; cyfry, nagrania spokojnych utworów muzycznych.
Przebieg zajęć
64
• Zabawa z literami. Dzieci liczą głoski w swoich imionach i zapamiętują ich liczbę. Następ-
nie stają w kole i przekazują sobie różdżkę. Po haśle: Hokus-pokus, czary-mary nauczyciel
podaje liczbę. Do środka wchodzą te dzieci, których imiona składają się z podanej liczby
głosek. Osoba, która trzyma w rękach różdżkę, mówi nazwę pomieszczenia, np.: klasa,
pokój dziecięcy, kuchnia, salon, sklep warzywny, apteka. Każde dziecko w środku wy-
mienia nazwy przedmiotów, których początkowe głoski tworzą jego imię, np.: w kuchni
– masło, arbuz, rogalik, tort, ananas.
(Na podst.: T. Dahike, 365 gier i zabaw na każdy dzień roku, Wydawnictwo REA)
• Zabawa z sylabami. Dzieci podzielone są na grupy. Każda grupa otrzymuje poznane lite-
ry i układa z nich sylaby, a potem wyrazy w ciągu ok. 5 minut. Wszystkie grupy odczytują
ułożone wyrazy, a nauczyciel układa je z liter na tablicy. (Można też liczyć, ile jest liter
w wyrazach). Dzieci czytają wyrazy, w których wystąpiły litery m, t, l, o, a.
Psycholog radzi – rola zabaw rozpoczynających i kończących zajęcia
Zabawa jest naturalną aktywnością dziecka, o kluczowej wartości dla jego rozwoju.
Warto rozpoczynać i kończyć dzień formą zabawową, gdyż tworzy to klamrę spinają-
cą całokształt procesu dydaktycznego i wychowawczego. Na początku dnia zabawa
pozwala dzieciom wzbudzić przyjemne emocje, co przekłada się na późniejsze nasta-
wienie emocjonalne do aktywności zadaniowej. Przy okazji tej zabawy zachodzi ważny
proces, istotny dla budowania relacji nauczyciela z dziećmi – proces dostrojenia się. To
nauczyciel na początku dostraja się do świata dziecka – do tego, co w nim naturalne –
poprzez zaproszenie dzieci do zabawy i udział w niej. Skutkuje to nawiązaniem realne-
go kontaktu z dziećmi, który pozostaje po zakończeniu zabawy i ułatwia nauczycielowi
zaproszenie uczniów do podążania za nim w procesie dydaktycznym. Dostrojenie się,
wejście w kontakt, prowadzenie – mechanizm często wykorzystywany w pracy wyma-
gającej kontaktów z drugim człowiekiem i skuteczny w budowaniu wzajemnych relacji.
Warto o tym pamiętać, bo dobry kontakt nauczyciela z uczniami to jeden z kluczowych
warunków skutecznego nabywania przez nich wiedzy.
2. Fruwamy jak motyle – ćwiczenia grafomotoryczne – mała i wielka motoryka.
• Nauczyciel włącza muzykę. Dzieci przedsta-
wiają ruchem rąk fruwanie motyli. Następnie
otwierają ćw. pol.-społ. na s. 34 i rysują motyle.
Zwracają uwagę na to, że każdego motyla rysu-
ją po śladzie, rozpoczynając od innego skrzydła
czy od innego miejsca. Po narysowaniu skrzydeł
wszystkim motylom kolorują motyle.
3. Uczymy się pisać literę m, M.
• Nauczyciel demonstruje litery pisane m, M
i omawia elementy, z których się składają. Na-
stępnie pokazuje sposób zapisu małej i wielkiej
litery. Dzieci piszą w powietrzu, potem na du-
żym arkuszu mazakami i w pojemnikach wy-
pełnionych dowolnymi materiałami: piaskiem,
kaszą, grochem, grysikiem, ryżem.
• Dzieci swobodnie chodzą po sali i oglądają na-
pisane M, m. Wybierają te, które zostały napisa-
ne poprawnie.
65
• Nauczyciel prosi dzieci, aby otworzyły ćw. pol.-społ. na s. 34 i powiedziały, jaka jest róż-
nica pomiędzy literą m małą i M wielką drukowaną oraz pisaną (pisanie wielkiej i małej
litery pisanej rozpoczynamy od laseczki).
• Nauczyciel demonstruje pisanie liter m, M w liniaturze. Dzieci piszą je w ćwiczeniach po
śladzie, a potem samodzielnie – na przemian wielką i małą literę.
4. Czarodziejskie zabawy – doskonalenie spostrzegawczości i myślenia przyczyno-
wo-skutkowego.
• Wróżka. Dzieci biegają po sali. Na hasło: Hokus-pokus, czary-mary zamykają oczy. Wróż-
ka (nauczyciel) zakrywa kogoś kocem, a dzieci odgadują, kogo brakuje. Kto pierwszy
odgadnie, zostaje wróżką, i zabawa toczy się dalej.
5. Jakie to zdarzenie? – przypomnienie baśni Bajka.
• Kilkoro dzieci podaje dowolne zdarzenia z baśni. Nauczyciel prosi, aby ustawiły się
zgodnie z chronologią wydarzeń, które właśnie wymieniły. Ustawione dzieci powtarzają
podane przez siebie zdarzenia. Pozostałe osoby sprawdzają, czy zadanie zostało wyko-
nane poprawnie.
6. Piszemy m, M w zeszytach.
• Nauczyciel zaprasza dzieci do otwarcia zeszytów i odszukania liniatur, w których zapiszą
m, M, oraz ich zaznaczenia. (Równocześnie pokazuje liniaturę na tablicy i kontroluje, czy
dzieci prawidłowo zaznaczyły). Sprawdza wykonanie zadania. Następnie dzieci zapisują
całą linijkę m i całą linijkę M.
7. My jesteśmy krasnoludki – zabawa muzyczno-ruchowa.
• Nauczyciel pyta dzieci, jakie znają baśnie, w których występują krasnoludki. Proponuje
naukę piosenki o krasnoludkach i wykonanie jej z odpowiednimi ruchami.
• Dzieci siedzą na podłodze, słuchają piosenki, obserwują i powtarzają ruchy nauczyciela.
My jesteśmy krasnoludki, trzymają się za ręce
hopsasa, hopsasa. trzy uderzenia dłońmi w kolana, trzy klaśnięcia
Pod grzybkami nasze budki, składają dłonie, imitując budkę
hopsasa, hopsasa. jw.
Jemy mrówki, żabie łapki, udają, że jedzą łyżką (w prawej ręce)
z talerza (w lewej)
oj, tak, tak, oj, tak, tak. trzy uderzenia dłońmi w kolana,
trzy klaśnięcia
A na głowach krasne czapki ręce wysoko nad głową, dłonie złożone
to nasz znak, to nasz znak. trzy uderzenia dłońmi w kolana, trzy klaśnięcia
Gdy kto zbłądzi, to trąbimy (imitujemy grę na trąbce)
tru lu lu, tru lu lu. (imitujemy grę na trąbce)
Gdy kto senny to uśpimy (na złączone dłonie sąsiada kładziemy głowę)
lu lu lu, lu lu lu. (na złączone dłonie kładziemy głowę)
Gdy kto skrzywdzi krasnoludka (grozimy palcem sąsiadowi po prawej stronie)
oj joj joj, oj joj joj. (trzy uderzenia dłońmi w kolana, trzy klaśnięcia)
To zapłacze niezabudka (poruszamy palcami w dół, imitując łzy)
aj jaj jaj, aj jaj jaj . (trzy uderzenia dłońmi w kolana, trzy klaśnięcia)
(Wg U. Bissinger-Ćwierz, Muzyka i ruch dla każdego, wyd. KLANZA, Lublin 2007)
66
8. Zabawy z liczmanami w kręgu – liczenie w zakresie 4. Ćwiczenia w przeliczaniu, do-
kładaniu, odkładaniu z wykorzystaniem liczmanów (kolorowych kulek, fasolek, kaszta-
nów i innych).
• Nauczyciel wiesza na tablicy cyfry 1 i 2. Dzieci układają oznaczające je liczby z liczma-
nów – 1 liczman, obok 2 liczmany. Nauczyciel pyta: Ile macie razem liczmanów? Przelicza-
ją i odpowiadają (3). W ten sam sposób wykonują działania na liczmanach po zawiesze-
niu przez nauczyciela cyfr – 2 i 1, 2 i 2, 1 i 3, 3 i 1.
• Nauczyciel wiesza cyfrę 4 i dzieci układają 4 liczmany. Wiesza cyfrę 2 i mówi: Odłóż-
cie tyle liczmanów. Ile zostało? (2) W ten sam sposób, operując liczmanami, wykonują
wszystkie działania na odejmowanie: 4 i 1, 4 i 2, 4 i 3, 3 i 1, 3 i 2.
• Nauczyciel kładzie koszyk na środku kręgu, w którym są 4 warzywa. Prosi dowolne
dziecko, aby zabrało 2 warzywa z koszyka. Ile warzyw zostało w koszyku?
9. Układanie i rozwiązywanie zadań – praca z ćwiczeniami.
• Dzieci otwierają ćw. matem.-przyr. na s. 51 i przyglądają się ilustracjom przedstawiają-
cym strachy na wróble. Nauczyciel pyta: Gdzie spotykamy strachy na wróble? Po co
umieszcza się strachy na polu?
Policzcie, ile ptaków siedzi na pierwszym strachu?
Wpiszcie liczbę pod rysunkiem. Dzieci przeliczają,
ile jest ptaków, i wpisują liczbę pod strachem.
Nauczyciel pyta: Co widzicie na drugim obrazku?
• Dzieci odpowiadają, że odleciał jeden ptak. Za-
pisują tę liczbę pod drugim strachem. Przyjrzyj-
cie się trzeciej ilustracji. Ile ptaków zostało? Prze-
liczcie i wpiszcie liczbę pod strachem. Ułóżcie treść
zadania do tych ilustracji.
Dzieci liczą myszy w każdej pętli. Wymieniają
liczbę myszy w kolejnych pętlach. Muszą pomy-
śleć, ile myszy mają skreślić, aby w każdej pętli
było ich tyle samo. Nauczyciel podpowiada: Czy
mogą zostać w każdej pętli trzy myszy? Dlacze-
go? Czy mogą zostać w każdej pętli dwie myszy?
Dlaczego? Czy może zostać w każdej pętli jedna
mysz? (tak) Ile trzeba skreślić myszy w pierwszej
pętli, aby została jedna mysz? Ile trzeba skreślić
myszy w drugiej pętli? Trzecią i czwartą pętlę dzieci wykonują samodzielnie. Następnie
wpisują liczbę skreślonych myszy.
• Dzieci piszą cyfry zgodnie z podanym rytmem. Najpierw czytają i wskazują na rytm –
nauczyciel prosi, aby powiedziały, na czym polega ten rytm.
10. Podsumowanie dnia.
• Nauczyciel pyta: W co bawiliśmy się na zajęciach? Które zabawy najbardziej wam się podo-
bały? Dlaczego warto się bawić? Jaką literę poznaliście?
Dzieci wyjmują bilet do wartości KREATYWNOŚĆ i go uzupełniają (symbole zabaw,
literki m, M).
Uwaga! Nauczyciel prosi, aby każde dziecko przyniosło jutro swoją ulubioną baśń
lub bajkę.
67
Dzień 4.
TEMAT DNIA: W krainie bajek
(1 godz. pol.-społ. + 1 godz. matem.)
Zapis w dzienniku: Baśniowy świat wyobraźni – rozwijanie emocji dziecka oraz motywacji
do słuchania i czytania. Wprowadzenie liczby 5 i jej zapisu cyfrowego.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Nauczyliście się pisać litery m, M, potraficie przeczytać sylaby i wyrazy z tymi literami. Wiecie,
na czym polega odejmowanie. Potraficie ułożyć i rozwiązywać zadania na odejmowanie.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– odczytuje i zapisuje litery m, M,
– dokonuje podziału wyrazów na głoski i sylaby,
– wypowiada się na temat przeczytanej baśni,
– pisze sylaby z literami M, m,
– zna i zapisuje cyfrę 5,
– dopełnia do 5 w oparciu o konkrety,
– określa kolejność elementu.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach przedstawicie swoją ulubioną książkę i posłuchacie wybranej
przez was baśni. Odczytacie sylaby i wyrazy z nową literą. Poznacie liczbę 5. Zilustrujecie
swoją baśń.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– napisać sylaby i wyrazy z poznanymi literami,
– wypowiedzieć się na temat wysłuchanej baśni.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego czytamy książki?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr.
cz. 1, portfolio ucznia – karta nr 27, Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do warto-
ści KREATYWNOŚĆ; poznane litery, liczmany, kredki, ulubione baśnie dzieci, liczmany do
umieszczenia na tablicy, ilustracje przedstawiające warzywa (marchew, pietruszka, ziem-
niak, burak, kapusta) i zwierzęta (wrona, wróbel, mysz, kret, zając), kostka do gry; nagrania
utworów muzycznych – pop, Ennio Morricone, muzyka tajemnicza, relaksacyjna; ilustracje
do wybranej przez nauczyciela baśni (pkt 2. scenariusza).
Przebieg zajęć
68
• Czy znasz te baśnie? Nauczyciel czyta powoli tytuły baśni, w których czarodziej narobił
bałaganu. Prosi, aby dzieci uważnie słuchały, znalazły w tytułach błędne słowa i zamie-
niły je na właściwe: Pies w butach, Dziewczynka z malinami, Czerwony fartuszek, Brzydkie
małpiątko, Królewna Śmieszka, Jaś i Marysia, Ziewająca królewna, O krasnoludkach i sie-
rotce Krysi.
• Którą książkę przeczytamy? Nauczyciel informuje, że przeczyta jedną z baśni przyniesio-
nych przez dzieci. Pyta: Której chcielibyście posłuchać?
Można przeczytać dwie krótkie baśnie.
2. Głośne czytanie wybranej baśni przez nauczyciela – ćwiczenia w wypowiadaniu się.
Uwaga! Nauczyciel decyduje, która to będzie baśń.
• Po przeczytaniu baśni nauczyciel pyta: – Czy ta baśń jest wesoła, czy smutna? – Wymień-
cie postaci występujące w baśni. – Które z tych postaci chcielibyście zagrać w przedstawie-
niu na podstawie baśni? Dlaczego? – Czego uczy nas przeczytana baśń?
• Kto jest dobry? Dzieci opowiadają treść baśni. Następnie nauczyciel dzieli je na grupy. Każ-
da grupa odszukuje ilustrację do baśni. Potem przygotowuje i prezentuje scenkę przed-
stawiającą dowolny fragment baśni. Pozostałe dzieci odgadują, jaki to fragment baśni.
Wypowiedzi dzieci na temat baśni: kto był dobry, kto był zły; jak powinni byli zachować
się bohaterowie, aby postąpić właściwie itp. Dzieci próbują wyjaśnić sens zdań: Zło do-
brem zwyciężaj. Kto jest dobry, zostanie nagrodzony.
• Dzieci zastanawiają się nad przeciwieństwem pojęć dobro – zło. Szukają innych przeci-
wieństw. Nauczyciel wymienia wyrazy, dzieci dobierają wyrazy do nich przeciwne: dzie-
ci małe – (duże), palce grube – (chude), pokój ciemny – (jasny), pies groźny – (łagodny),
królewna piękna – (brzydka).
• Dzieci dobierają się parami. Nauczyciel każdej parze mówi na ucho cechy przeciwstaw-
ne, np. bogaty – biedny, wysoki – niski, dobry – zły itp. Każda para prezentuje te słowa.
Zadaniem pozostałych dzieci jest odgadnięcie, o jakie przeciwieństwa chodzi.
3. Pisanie i czytanie sylab z literą i głoską m.
• Dzieci wyjmują kartę nr 27 z portfolio ucznia. Od-
czytują sylabę w ramce.Wymieniają znajdujące się
w ćwiczeniu wyrazy rozpoczynające się na tę
sylabę i je kolorują. Następnie z rozsypanych sy-
lab układają wyrazy i łączą je z odpowiednimi
ilustracjami.
• Dzieci otwierają ćw. pol.-społ. na s. 35. Nazywają
obrazki. Sylabizują nazwy z równoczesnym kla-
skaniem. Czytają sylaby: mi, mo, ma oraz łączą
je z odpowiednimi obrazkami. Określają miej-
sca występowania sylaby w nazwach obrazków.
• Dzieci odczytują sylaby „trzymane” przez moty-
le i wskazują miejsca, gdzie znajduje się głoska
m. Następnie odczytują tylko te sylaby, które
rozpoczynają się na głoskę m. Nauczyciel za-
pisuje te sylaby na tablicy, zwracając uwagę na
połączenia liter. Dzieci piszą te sylaby w ćwicze-
niach, po lewej stronie.
Odczytują sylaby zakończone głoską m, nauczyciel zapisuje je na tablicy, a dzieci piszą
w ćwiczeniach po prawej stronie.
69
Logopeda radzi – czytanie
Sylaby z m możemy zapisać na kostkach (wykorzystujemy np. klocki, pudełka). Dzieci
rzucają do siebie i odczytują całościowo wyrzuconą sylabę lub ciąg sylab (jeśli rzucamy
dwiema, trzema kostkami naraz).
4. Zabawa w skojarzenia.
• Nauczyciel wymienia tytuł baśni, a dzieci wypowiadają się kolejno, z czym im się kojarzy.
Jaś i Małgosia – chatka Baby Jagi; Czerwony Kapturek – koszyk z jedzeniem, wilk; Kop-
ciuszek – pantofelek; Pinokio – chłopiec; Cudowna lampa Aladyna – lampa; Kot w butach
– buty; Królewna Śnieżka – jabłko; Księżniczka na ziarnku grochu – groch; Królewna Ró-
życzka zaklęta w żabę – żaba.
5. Rola muzyki w baśni – słuchanie muzyki.
• Nauczyciel włącza dzieciom dowolny utwór muzyki pop i utwór Ennio Morricone. Po
wysłuchaniu dzieci próbują odpowiedzieć na pytanie: Który z tych utworów pasuje do
świata baśni i bajek? Dlaczego właśnie ten? Próbują wspólnie określić nastrój utworu.
6. Snuj się, snuj, bajeczko – ćwiczenie wyobraźni.
• Nauczyciel wprowadza nastrój, włączając muzykę relaksacyjną, i mówi początek bajki,
np. Dawno, dawno temu, za lasem, w maleńkiej chatce mieszkała dziewczynka… Wybra-
ne dziecko kontynuuje, dodając jedno wymyślone przez siebie zdanie. Kolejne dziecko
dodaje następne zdanie itd. Na zakończenie dzieci podejmują próbę odtworzenia całej
bajki. Mogą odegrać ją w formie dramy, scenki rodzajowej lub pantomimy.
7. Liczba 5 w aspekcie kardynalnym.
• Na tablicy umieszczone są zbiory jedno-, dwu-, trzy- i czteroelementowe. Dzieci przeli-
czają elementy w zbiorach i umieszczają odpowiednią cyfrę pod zbiorem.
• Dzieci układają przed sobą cztery liczmany, dokładają jeden. Nauczyciel: Ile macie teraz
liczmanów? Przeliczcie.
• Nauczyciel umieszcza na tablicy pięcioelemen-
towe zbiory dowolnych przedmiotów. Pyta:
Co mają wspólnego ze sobą te zbiory? i poleca:
Przeliczcie przedmioty w tych zbiorach. Dzieci
przeliczają i mówią: W każdym zbiorze jest pięć
elementów.
• Nauczyciel prosi: Połączcie się w zbiory pięcio-
elementowe. Utwórzcie pięć kółek, ...pięć rzędów,
...pięć szeregów.
• Praca z ćw. matem.-przyr., s. 52. Nauczyciel prosi
dzieci o otworzenie ćwiczeń i zadaje pytania: Ile
jest ptaków na obrazku? Ile palców ma chłopiec
w otwartej dłoni? Ile jest oczek na kostce do gry? Ile
jest kulek na liczydle? Która godzina jest przedsta-
wiona na zegarze? Jaki kolor ma klocek o długości 5?
8. Zabawa ruchowa z przeliczaniem.
Dwa ukłony, trzy podskoki,
złap się szybko za dwa boki,
pokręć bioderkami razy pięć.
Ćwicz od nowa, jak masz chęć.
70
9. Uczymy się pisać cyfrę 5 – ćw. matem.-przyr., s. 52.
• Nauczyciel demonstruje zapis cyfry 5, mówiąc rymowankę: Kreska, kreska, pół księżyca
i już piątka nas zachwyca. Pyta: Co przypomina swoim kształtem cyfra 5?
• Dzieci wodzą oczami za poruszającym się palcem nauczyciela. Piszą palcem cyfry pod
kierunkiem nauczyciela – w powietrzu, na ławce, na dużej kartce.
• Nauczyciel pokazuje pisanie cyfry w kratkach.
• Dzieci piszą palcem po śladzie dużej cyfry w ćwiczeniach i po śladzie w kratkach.
Potem piszą cyfrę 5 po śladzie i samodzielnie.
10. Aspekt porządkowy liczby 5.
• Dzieci chwytają się za biodra i tworzą pociągi składające się z pięciu wagonów. Przeliczają
w każdym pociągu wagony: pierwszy wagon, drugi wagon, trzeci wagon, czwarty wagon,
piąty wagon. Nauczyciel wydaje polecenia: Każdy, kto jest czwartym wagonem, wstaje i robi
cztery podskoki. – Każdy, kto jest drugim wagonem, wstaje i powtarza rymowankę. – Każdy,
kto jest pierwszym wagonem, macha do wszystkich lewą ręką. – Każdy, kto jest piątym wa-
gonem, pokazuje pięć palców. – Każdy, kto jest trzecim wagonem, wstaje i robi trzy przysiady.
• Na tablicy umieszczone są ilustracje przedstawiające poznane warzywa. Dzieci określają
ich miejsca – który z kolei jest burak, która z kolei jest kapusta itp.
• Dzieci otrzymują ilustracje przedstawiające poznane zwierzęta. Ich zadaniem jest uło-
żyć ilustracje w podanym przez nauczyciela porządku: Pierwszy jest wróbel, druga – wro-
na, trzecia jest mysz, czwarty – kret, a zając będzie ostatni, czyli… Dzieci wskazują: piąty.
11. Zadania matematyczne – praca z ćw. matem.-przyr. s. 53.
• Dzieci nazywają przedstawione na obrazku pta-
ki, które potrafią rozpoznać. Przeliczają je. Ile
jest bażantów, ile srok, ile jest wron. Wklejają
naklejki, zdrapują je i wpisują liczbę ptaków.
• Liczą warzywa narysowane w pętlach. Dorysowują
w pętlach tyle warzyw, aby w każdej pętli było 5.
• Otaczają pętlą co piąte koło. Nauczyciel prze-
licza kolejno z dziećmi: pierwsze koło, drugie,
trzecie, czwarte, piąte itd.
• Dzieci wyciągają z kolorowych liczb pasek żółty.
Mierzą wysokość kartki. Podają wynik swojego
pomiaru.
12. Zabawa kostką do gry.
• Każde dziecko przygotowuje kartkę i 5 patycz-
ków – tyle, ile razy będzie rzucało kostką. Każdy
rzut kostką to schowanie jednego patyczka do
pudełka. Dzieci rzucają kostką. Komu uda się
wyrzucić pięć, zapisuje 5 na kartce i woła: Piątkę mam! Po zakończonej zabawie dzieci
mówią, ile razy udało im się wyrzucić 5, komu więcej niż sąsiadowi i o ile, komu mniej niż
sąsiadowi i o ile, ilu dzieciom w klasie udało się wyrzucić 5 aż 5 razy.
• Dzieci piszą cyfrę 5 w zeszycie. Rysują dowolne 5 elementów.
13. Podsumowanie dnia.
• Uzupełnianie przez uczniów biletu do wartości KREATYWNOŚĆ (np. postać z baśni).
• Kończenie przez dzieci zdań: Lubię baśnie, bo... Nauczyciel zwraca uwagę na znaczenie
baśni w życiu człowieka.
71
Psycholog radzi –wyciszenie emocji
Kończenie dnia zabawą ruchową lub zabawą z wykorzystaniem baśni (czy bajki) ma
swój wymiar emocjonalny. Obie formy odgrywają dużą rolę w radzeniu sobie z emo-
cjami. W zabawie emocje uchodzą z dziecka (jak powietrze z rozwiązanego balonika)
dzięki jego aktywności, zaś dzięki baśni może ono poradzić sobie z emocjami w sposób
symboliczny, poprzez utożsamianie się z bohaterem, przeżywanie zwycięstwa czy rado-
ści. W ciągu dnia dziecko mogło doświadczyć mnóstwa emocji zarówno przyjemnych,
jak i nieprzyjemnych. Dobrze byłoby, żeby nie wychodziło ze szkoły z wysokim pozio-
mem pobudzenia, żeby nauczyciel tę sferę zneutralizował, zanim się z dziećmi pożegna.
I w tym właśnie wyraża się wspomniana wyżej forma klamry: na początku dnia – pobu-
dzić przyjemne emocje, dostroić się, wejść w kontakt, popracować dydaktycznie; a na
koniec – wyciszyć emocje przez zabawę bez rywalizacji (żeby nie dostarczyć trudnych
emocji związanych z porażką) lub opowiedzenie baśni o dobrym, wzmacniającym po-
zytywne uczucia zakończeniu.
Dzień 5.
TEMAT DNIA: Rozwijamy swoją wyobraźnię
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. matem.)
72
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
portfolio ucznia – karty nr 28, 29, Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KRE-
ATYWNOŚĆ; poznane litery, liczmany, kawałki sznurka lub sznurowadła, ilustracje przedsta-
wiające bajkowe postacie (1. królewna, 2. Baba Jaga, czarownice, 3. krasnale, 4. królewicze,
rycerze, 5. smoki i inne stwory), portfolio wycinanka – kwadraty do budowy modelu wyrazu,
figury geometryczne, kostka do gry.
Przebieg zajęć
73
– Nauczyciel mówi proste wyrazy (kot, dom, mak, lody, moda, Ala), dzieci głoskują je
i układają tyle białych kwadratów, ile słyszą głosek. Nauczyciel poleca, by pokazały pal-
cem miejsce konkretnej głoski.
• Sylabowe i wyrazowe dyktando.
Nauczyciel dyktuje sylaby, wyrazy – dzieci układają je na dywanie. (ma, im, mo, om; To
mama i tata. Lala Loli to Ola.)
• Nauczyciel zapisuje na tablicy ułożone wyrazy. Prosi o otworzenie zeszytów, zaznacze-
nie liniatury (kontroluje poprawność zaznaczenia) i przepisanie wyrazów.
• Dzieci wyciągają kartę nr 28 z portfolio ucznia i odczytują imiona lalek Eli. Następnie od-
szukują domki poszczególnych lalek. Opisują ich wygląd. Na końcu uzupełniają wypo-
wiedzi imionami lalek. Przed zapisaniem imion nauczyciel przypomina o wielkiej literze.
5. Z wizytą w bibliotece.
• Nauczyciel zaprasza dzieci na krótką wizytę do biblioteki szkolnej. Informuje je, jak nale-
ży się tam zachować. Po zapoznaniu się z biblioteką, rodzajami książek, dzieci oglądają
baśniowe ilustracje w udostępnionych przez bibliotekarza książkach. Wspólnie oceniają
i wybierają najładniejszą ilustrację. Stwierdzają, że każdemu może podobać się coś inne-
go, nie wszyscy muszą zgadzać się z wyborem większości. Muszą go jednak uszanować.
Uwaga: Nauczyciel wcześniej ustala z bibliotekarzem, jakie książki, baśnie, bajki
pokaże dzieciom.
• Baśniowe zgadywanki – nauczyciel czyta fragmenty książek – dzieci odgadują z jakiej
to baśni, bajki.
6. Zabawy matematyczne – zabawy w kręgu.
• Matematyczny masażyk. Dzieci dobierają się w pary. Najpierw jedno dziecko wolno pisze
palcami na plecach swojego partnera jakąś cyfrę. Drugie dziecko mówi, jaka cyfra zosta-
ła zapisana na jego plecach. Potem dzieci zamieniają się rolami.
W kolejnej rundzie dzieci wystukują na plecach swoich partnerów różne liczby.
• Rzucanie kostką przy muzyce. Jedno dziecko dostaje kostkę i rzuca nią tak długo, jak dłu-
go dzieci śpiewają piosenkę (jedna zwrotka lub przyśpiewka). Za każde wyrzucone pięć
oczek przyznaje się punkt. Dzieci śpiewają bardzo szybko, gdyż nie chcą dać graczowi
zbyt wiele czasu na wyrzucenie piątek.
7. Aspekt porządkowy liczby.
• Dzieci układają przed sobą z figur geometrycznych pociąg, składający się z pięciu wa-
goników. Nauczyciel prosi: W drugim wagonie połóżcie żółty trójkąt, w piątym wagonie
– niebieski kwadrat, w trzecim wagonie – zielone koło, w pierwszym wagonie – żółte koło,
w czwartym wagonie – taką figurę, jaką chcecie.
• Dzieci układają z klocków schody. Nauczyciel prosi: Pokażcie drugi schodek, ...piąty scho-
dek, ...trzeci schodek.
• Dzieci układają w szeregu klocki zgodnie z instrukcją, np.: żółte koło, zielony trójkąt, nie-
bieski kwadrat, czerwony prostokąt, zielone koło. Nauczyciel pyta: Jaka figura jest druga
z kolei? ...czwarta z kolei?, ...pierwsza?, ...piąta?, ...trzecia?
8. Aspekt miarowy liczby.
• Dzieci wyjmują sznurki (lub sznurowadła) i porównują: które z nich ma najdłuższy kawa-
łek sznurka, które – najkrótszy, które – takiej samej długości, jak ma kolega. Nauczyciel
wyrównuje długości wszystkich sznurków przez odpowiednie ich przycięcie. Prosi, aby
dzieci zawiązały swoje sznurki w kokardkę i powiedziały, czy teraz sznurki są tej samej
długości. Jeśli dziecko chce, może rozwiązać kokardkę i porównać. Nauczyciel nie ko-
mentuje, jeśli dziecko powie, że któryś jest dłuższy albo krótszy.
74
• Nauczyciel prosi, aby każde dziecko za pomocą sznurka zmierzyło, np. obwód swojego
kolana, szerokość ławki, długość książki.
Dzieci stwierdzają, że szerokość ławki to dwa sznurki i kawałek itd.
9. Zadania matematyczne.
• Dzieci otwierają ćw. matem.-przyr. na s. 54 i kolejno pod kierunkiem nauczyciela wyko-
nują zadania: odnajdują cyfry 5 ukryte na rysunku, przeliczają, ile jest tych cyfr, liczą
i zapisują liczbę poszczególnych warzyw oraz ich sumę, mierzą za pomocą sznurka dro-
gę zająca do kapusty. Wskazują, który zając miał najkrótszą drogę. Numerują zające
w zależności od kolejności przybycia do kapusty.
• Dzieci wyciągają z portfolio ucznia kartę nr 29. Przeliczają liczbę elementów w pętli i
zapisują ich liczbę, rysują w pustych pętlach o 2
elementy mniej i zapisują ich liczbę. Nauczyciel
zadaje do domu polecenia nr 2 i 3 z portfolio.
10. Podsumowanie zajęć.
• Dzieci wyjmują bilet do wartości KREATYW-
NOŚĆ i go uzupełniają (np. książki, biblioteka).
• Nauczyciel pyta: Czy ludziom potrzebna jest wy-
obraźnia? Dlaczego?
• Nauczyciel zadaje dzieciom pytania, na które
odpowiadają gestami:
– ręka w górę – TAK (to potrafię);
– dłonie na policzku – NIE (nie potrafię).
Pytania: – Czy potrafię przeczytać sylaby i wyrazy
z literami m, M? – Czy potrafię rozpoznać pozna-
ne litery wśród innych liter? – Czy potrafię napisać
nową literę – m małe, M wielkie? – Czy wiem, jakie
rośliny i zwierzęta można spotkać na polu? – Czy
wiem, jakie prace na polu wykonuje się jesienią?
– Czy potrafię przeliczać w zakresie 5? – Czy wiem, jak napisać cyfrę 5? – Czy potrafię opo-
wiedzieć jakąś baśń? – Czy pamiętam chociaż dwie zabawy, które poznaliśmy na zajęciach?
EDUKACJA PLASTYCZNA
TEMAT ZAJĘĆ: Moja ulubiona baśń – ilustracja kredkami
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Wykonywaliście w grupie pracę plastyczną pod tytułem: Kwiaty na łące. Wycinaliście kwiaty
zgodnie z instrukcją i umieszczaliście je na łące. Słuchaliście baśni, opowiadaliście o nich.
Prezentowaliście swoje ulubione baśnie.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– ilustruje kredkami swoją ulubioną baśń,
– zwraca uwagę na właściwe rozmieszczenie elementów na kartce,
– estetycznie wykonuje pracę.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach wykonacie kredkami ołówkowymi lub świecowymi pracę plastycz-
ną Moja ulubiona baśń. Nauczycie się prawidłowo rozmieszczać elementy na stronie. Przy-
gotujecie galerię swoich prac.
75
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– zilustrować swoją ulubioną baśń,
– prawidłowo rozmieszczać elementy na stronie,
– estetycznie wykonać swoją pracę.
Pytanie kluczowe
• Na co należy zwrócić uwagę przy rysowaniu ilustracji do baśni?
Środki dydaktyczne: kredki ołówkowe lub świecowe, ilustracje do różnych baśni.
Przebieg zajęć
EDUKACJA MUZYCZNA
TEMAT ZAJĘĆ: Wykonujemy instrumenty perkusyjne
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Na poprzedniej lekcji poznaliśmy instrumenty perkusyjne. Wiemy, jak się nazywają, potrafi-
my na nich grać i rozróżniamy je słuchowo.
76
Cele nauczyciela. Uczeń:
– potrafi wykonać instrument perkusyjny i zagrać na nim,
– tworzy swobodną improwizację instrumentalną,
– tworzy akompaniament do piosenki i do utworu muzycznego,
– rozwija inwencję twórczą i wyobraźnię poprzez improwizacje na instrumentach.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszej lekcji będziemy samodzielnie wykonywać grzechotki. Zagramy na nich akom-
paniament do piosenki Jesień oraz do różnych fragmentów utworów muzycznych.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– poprawnie wykonać instrument – grzechotkę,
– ułożyć akompaniament do piosenki i do słyszanej muzyki,
– prawidłowo powtórzyć usłyszany rytm.
Pytanie kluczowe
• Z czego można wykonać instrument perkusyjny?
Środki dydaktyczne: dla każdego ucznia: puszka, słoik lub pudełko, ryż, kasza lub groch;
pozostałe przedmioty: taśma klejąca, patyczki, np. bambusowe, worki foliowe, miska plasti-
kowa, łyżki, pokrywka od garnka, gwoździe i butelki (lub inne przedmioty, na których moż-
na grać); instrumenty perkusyjne: podstawowe instrumentarium C. Orffa (bębenek, trójkąt,
pudełko akustyczne, kołatki (kastaniety), marakasy, tamburyn, klawesy (drewienka), talerze;
cztery kartki z ilustracjami wody, wiatru, ognia i ziemi, płyta CD 1.
Przebieg zajęć
1. Wykonanie grzechotek.
Każde dziecko ma puszkę, słoik lub pudełko oraz ryż, kaszę lub groch.
• Dzieci wykonują grzechotki – wsypują do puszki np. ryż i zaklejają otwór taśmą klejącą.
Uwaga! Instrumenty można ładnie ozdobić na zajęciach plastycznych lub jako za-
danie domowe.
• Dzieci prezentują swoje instrumenty i ich brzmienie.
2. Jaka to gra? – zabawy instrumentami.
• Dzieci próbują grać na różnych instrumentach, np. patyczkach, workach foliowych, mi-
sce (uderzając w nią np. łyżką), pokrywkach od garnka oraz butelkach (uderzając w nie
gwoździem).
3. Zagranie akompaniamentu do piosenki Jesień (CD 1).
Nauczyciel mówi: Jak widzicie, instrument perkusyjny można wykonać z wielu przedmio-
tów. Spróbujcie porównać dźwięki prawdziwych instrumentów z instrumentami zrobiony-
mi z różnych przedmiotów.
• Dzieci przyporządkowują przedmioty brzmieniu prawdziwych instrumentów:
bębenek – pudełko uderzane patyczkiem lub dłonią lub miska uderzana łyżką
marakasy – puszka wypełniona ryżem lub worek foliowy
klawesy – dwa patyczki
tamburyno – kapsle przybite do deseczki
trójkąt – butelka uderzana gwoździem
• Dzieci śpiewają piosenkę Jesień i grają akompaniament na zrobionych przez siebie in-
strumentach.
77
4. Perkusyjne echo rytmiczne – ćwiczenie rytmiczne.
Każdy ma jeden instrument.
• Nauczyciel gra na bębenku tematy rytmiczne (najlepiej w takcie na 4); dzieci powtarzają
na zasadzie echa za nauczycielem.
• Zamiast nauczyciela prowadzącym może być dziecko.
5. Perkusyjne historyjki – improwizacja na instrumentach perkusyjnych.
Dzieci siedzą w kole na krzesełkach. Wszystkie instrumenty leżą w środku koła. Dzieci
zostają podzielone na 4 grupy. Nauczyciel pokazuje im cztery ilustracje: wody, ognia,
powietrza i ziemi. Wyjaśnia, że są to cztery żywioły. Przedstawiciel każdej grupy podcho-
dzi do nauczyciela i losuje żywioł. Zadaniem grup jest zagranie wylosowanego żywiołu.
Uwaga! W tym ćwiczeniu można wymyślać różną tematykę do zagrania. Mogą to
być emocje, kolory, pory roku albo odgłosy burzy czy jadącego pociągu. Nie jest
konieczne losowanie. Nauczyciel może prosić, by dzieci zamknęły oczy, wyobrazi-
ły sobie np. kolor czerwony i spróbowały go zagrać.
6. Gramy do muzyki – improwizacja na instrumentach perkusyjnych.
Nauczyciel prezentuje dzieciom fragmenty utworów muzycznych z poprzednich lekcji.
Dzieci słuchają i zastanawiają się, na jakim instrumencie można zagrać akompaniament
do słyszanych fragmentów. Np.:
• Johann Schrammel Wien bleibt Wien – pudełka, patyczki.
Nauczyciel może naprowadzić dzieci na odpowiedni instrument, mówiąc:
Słuchacie marsza. Zastanówcie się, jaki instrument pomaga nam równo maszerować.
• C. Debussy Arabeska – worki foliowe lub butelki wypełnione wodą uderzane gwoździem.
• A. Vivaldi Jesień – wszystkie instrumenty.
Uwaga! Odczucia dzieci mogą być bardzo różne, podane instrumenty są tylko
przykładami.
7. Podsumowanie zajęć.
• Nauczyciel zadaje dzieciom pytania.
Z czego można zrobić instrumenty perkusyjne?
Co było najciekawsze na dzisiejszych zajęciach?
Co było najtrudniejsze na dzisiejszych zajęciach?
ZAJĘCIA KOMPUTEROWE
TEMAT ZAJĘĆ: Poznanie polecenia Cofnij w programie Paint
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Wiecie, jak wygląda ikona narzędzia Pędzel. Umiecie wykorzystać je do namalowania obraz-
ka w programie Paint. Potraficie prawidłowo posługiwać się myszą.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– samodzielnie włącza i wyłącza komputer,
– sprawnie posługuje się myszą i korzysta z metody złap, przesuń i upuść,
– stosuje poznane narzędzia Ołówek, Pędzel, Gumka, Wypełnianie kolorem oraz używa
Pola koloru,
– z pomocą nauczyciela potrafi cofnąć wykonaną czynność w programie Paint,
– wie, czym jest e-book.
78
Cele w języku ucznia
Dzisiaj dowiecie się, do czego służy polecenie Cofnij. Poznacie sposób cofania wykonanej
czynności w programie Paint. Dowiecie się także, co to jest e-book.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– samodzielnie wykonać w programie Paint kolorową ilustrację do swojej ulubionej baśni,
– zastosować polecenie Cofnij.
Pytanie kluczowe
• Do czego służy polecenie Cofnij?
Środki dydaktyczne: Oto ja – zajęcia komputerowe, klasa 1, płyta CD dla ucznia – zajęcia 8.,
sprzęt komputerowy w pracowni komputerowej, ilustrowane książki z baśniami dla dzieci,
przykładowe płyty CD zawierające e-booki.
Przebieg zajęć
1. Sprawy organizacyjne.
Nauczyciel podaje cele zajęć oraz kryteria oceny.
2. Poznanie polecenia Cofnij.
Nauczyciel pyta uczniów:
– W jaki sposób można w programie Paint poprawić błąd lub usunąć niepotrzebne fragmenty
rysunku? (wykorzystać narzędzie Gumka)
Nauczyciel wyjaśnia, że w programie Paint w razie pomyłki istnieje możliwość cofnięcia
trzech ostatnio wykonanych czynności. Aby użyć polecenia Cofnij, należy kliknąć lewym
przyciskiem myszy w opcję Edycja, znajdującą się na pasku Menu, a potem w polecenie
Cofnij (s. 10).
Nauczyciel tłumaczy, że polecenie Cofnij jest szczególnie przydatne podczas wypełnia-
nia konturów kolorem, kiedy przez lukę w konturze kolor wydostanie się na zewnątrz
i zabarwi tło. Nauczyciel opowiada o tym, jak Macyk wykorzystywał polecenie Cofnij
podczas rysowania i kolorowania koszyka dla Czerwonego Kapturka. Poleca uczniom
wykonać ćw. 1. (s. 10).
3. Zabawa pantomimiczna Zgadnij, jaka to baśń.
Nauczyciel wybiera dwóch uczniów i przekazuje im szeptem tytuł znanej baśni, np. Kop-
ciuszek. Zadaniem tej pary uczniów jest pokazanie treści baśni gestami i ruchami ciała,
bez użycia słów. Pozostali uczniowie muszą odgadnąć tytuł prezentowanej baśni. Kto
pierwszy odgadnie właściwy tytuł, może sam wybrać sobie kolegę do pary. Wspólnie
pokazują treść kolejnej baśni, której tytuł przekaże im nauczyciel.
4. Rozmowa na temat e-booków (elektronicznych książek).
Nauczyciel pokazuje przygotowane wcześniej książki z baśniami i pyta: Jakie baśnie lu-
bicie najbardziej? Dzieci wymieniają tytuły baśni. Nauczyciel wyjaśnia uczniom, że do
dziś książki występują najczęściej w formie papierowej, ale coraz więcej jest książek,
które są nagrane na płytach CD. Można je czytać, wyświetlając na ekranie monitora lub
specjalnego czytnika. Nauczyciel prezentuje płyty z e-bookami. Pokazuje, w jaki sposób
uruchomić e-book podręcznika umieszczony na płycie dla ucznia (ćw. 2, s. 10).
79
5. Włączenie komputerów pod kontrolą nauczyciela. Uruchomienie płyty CD. Wyko-
nanie znajdujących się na niej ćwiczeń.
Ćwiczenie a. Baśniowe obrazki – płyta CD, zajęcia 8.
Polecenie: Pokoloruj rysunki przedstawiające sceny z baśni.
Ćwiczenie b. Czerwony Kapturek – płyta CD, zajęcia 8.
Polecenie: Ułóż z puzzli ilustrację do baśni pod tytułem Czerwony Kapturek. Umieszczaj
puzzle metodą złap, przesuń i upuść.
Ćwiczenie c. Moja ulubiona baśń (Paint) – płyta CD, zajęcia 8.
Polecenie: Wykonaj kolorową ilustrację do swojej ulubionej baśni z wykorzystaniem narzę-
dzia Ołówek lub Pędzel. Zamiast narzędzia Gumka zastosuj polecenie Cofnij.
Ćwiczenie d. Myszki – płyta CD, zajęcia 8.
Polecenie: Myszki uciekają z literami do norki. Złap wszystkie litery m, M, klikając w nie le-
wym przyciskiem myszy.
6. Zakończenie pracy z płytą. Wyłączenie komputerów pod kontrolą nauczyciela.
Zadanie domowe: Nauczyciel poleca uczniom dowiedzieć się, jak wyglądają domy
ludzi i zwierząt.
Przebieg zajęć
80
Dzieci naśladują zbieranie jagódek, przy słowach z ostatniego wersu obracają się do-
okoła własnej osi. Przy powtórzeniu melodii (la, la) podrzucają i chwytają piłki.
Napotkali kosz Hanusi na drożynie w lesie,
Każdy rzuca swą jagódkę, którą w ręku niesie. La, la, la, la itd.
Dzieci idą i kolejno wrzucają piłki do ustawionych koszy. Przy powtarzaniu melodii wra-
cają, podskakując i klaszcząc, na swoje miejsca.
Dzieci wykonują następujące ćwiczenia:
• maszerują po obwodzie koła
– na palcach, ręce wysoko uniesione w górze, krążenie dłoni,
– na piętach, ręce w bok, zaciśnięte pięści,
– na zewnętrznych krawędziach, ręce swobodnie,
– w przysiadzie,
• biegają po obwodzie koła
– ze zmianą tempa,
– ze zmianą kierunku,
– na czworakach,
• podskakują obunóż.
3. Część główna – zabawy bieżne i rzutne.
• Wyścigi szeregów
Dzieci stoją na środku sali, w dwuszeregu, tyłem do siebie. Na sygnał biegną po kolei do
wyznaczonej linii, zostawiają woreczki i wracają na swoje miejsca. Który szereg wykona
to ćwiczenie pierwszy, ten zwycięża. Powtarzamy 3 razy.
• Piłka parzy
Dzieci siedzą w siadzie skrzyżnym na obwodzie koła, w środku którego znajduje się
jedno dziecko. Dzieci toczą piłkę po ziemi, a dziecko w środku musi ominąć lub prze-
skoczyć piłkę.
• Nie daj piłki berkowi
Dzieci siedzą tak samo jak w poprzedniej zabawie. Toczą piłkę po ziemi tak, aby berek –
osoba w środku – jej nie złapał.
• Kto szybciej...
Dzieci ustawiają się w dwóch rzędach. Wyścig polega na obiegnięciu slalomem pachołków.
• Zmień swoje miejsce
Dzieci siedzą w kole, jedno dziecko jest w środku. Dzieci odliczają kolejno i zapamiętują
swój numer. Nauczyciel podaje dwie liczby i dzieci, które mają taki numer, starają się za-
mienić miejscami. Osoba ze środka przeszkadza im, chcąc zająć miejsce któregoś z nich.
Jeśli jej się uda, zapamiętuje numer osoby, której miejsce zajęła. Gdy nauczyciel powie:
Koło!, wszystkie dzieci zmieniają się miejscami.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Dzieci zostały podzielone na dwie grupy. Nauczyciel podrzuca każdej grupie nadmu-
chany balonik, a dzieci, dmuchając w kierunku balonika, starają się jak najdłużej utrzy-
mać go w powietrzu. Gdy spadnie, dzieci naśladują ruch jego opadania.
• Dzieci w rozsypce, w siadzie podpartym – rzucają woreczki palcami lewej i prawej sto-
py w przód oraz dochodzą do woreczka we wspięciu na palcach (3 razy).
• Zbiórka – omówienie zajęć. Pochwalenie tych, którzy przestrzegali przyjętych zasad za-
chowania.
81
TEMAT ZAJĘĆ: Zabawy i gry rzutne, chwytne, z celowaniem
Cele nauczyciela. Uczeń:
– przestrzega zasad i reguł obowiązujących w zabawach,
– trafia do wyznaczonego celu,
– rzuca i chwyta piłkę,
– porusza się w rytm akompaniamentu.
Przybory: piłki dla każdego ucznia, woreczki, kręgle, piłki lekarskie, chorągiewki, piłeczki,
tamburyn, krążki.
Przebieg zajęć
82
• Celowanie do piłek
Dwa zespoły zajmują miejsca na przeciwnych końcach sali w pozycji leżenia przodem.
Każde dziecko trzyma oburącz woreczek. Na sygnał obie drużyny pchają oburącz wo-
reczki, celując do ustawionych na środku sali piłek. Wygrywa zespół, który przepchnął
więcej piłek na pole przeciwnika.
• Celowanie do dużej piłki
Dzieci ustawiają się, tworząc duże koło, w środku którego znajduje się duży przedmiot,
np. taboret, z ustawioną na nim piłką. Każde dziecko trzyma w ręce piłeczkę, którą rzuca
tak, by strącić piłkę z taboretu. Jedno z dzieci jest wartownikiem, który ustawia z powro-
tem piłkę. Dzieci zbierają piłeczki, a wartownik stara się chwycić jedną z nich. Jeśli war-
townik przechwyci czyjąś piłeczkę, ustawia się na obwodzie koła, a dziecko bez piłeczki
zostaje wartownikiem.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Dzieci ustawione w rozsypce. Przyjmują pozycję w siadzie skulnym z głową zbliżoną do
kolan, jednocześnie wykonują wdech. Po chwili zmieniają pozycję na siad prosty, wzno-
szą ramiona w górę i wykonują wydech (powtórzyć 3 razy).
• Dzieci siadają w dwójkach naprzeciwko siebie, jedno dziecko z pary trzyma woreczek
stopami. Na sygnał uczeń z woreczkiem podnosi ugięte nogi w górę i prostując je, rzuca
woreczek do partnera. Partner chwyta woreczek rękami, wkłada między stopy i odrzuca
go do partnera.
• Zbiórka – omówienie zajęć. Pochwalenie tych, którzy przestrzegali zasad i reguł zacho-
wania w czasie wykonywania ćwiczeń i zabaw.
Przebieg zajęć
83
– zataczają obszerne koła nad głową, przed sobą, z prawej i lewej strony, w miejscu,
w marszu i w biegu,
– stoją w rozkroku, ręce w górze, wyprostowane, z naciągniętą szarfą; opad tułowia
w przód, z pogłębieniem,
– leżą tyłem, trzymają szarfy oburącz, przewlekają szarfy przez siebie w pozycji leżącej,
zaczynając od nóg,
– kładą szarfy na podłodze (przed sobą), przysiadają jak żaby; następnie klękają i siadają
na piętach; ręce kładą na szarfach i odsuwają je jak najdalej w przód; następnie przesu-
wają szarfy z powrotem do kolan, podnoszą je obiema rękami wysoko do góry, wodząc
za nimi wzrokiem (powtórzyć 3 razy).
3. Część główna – zabawy i ćwiczenia z szarfami, reagowanie na sygnał.
• Ptaki
Dzieci to ptaki, rozłożone szarfy to gniazda. Ptaki wylatują z gniazd, krążą w różnych
kierunkach, ale tak, by nie dotknąć innego dziecka. Na hasło: Burza! wbiegają do najbliż-
szego gniazda. Nauczyciel „podbiera” szarfę. Ptak, który przyleci za późno, musi opuścić
grę.
• Dzień – noc
Dzieci biegają w różnych kierunkach, z szarfami w ręku. Na hasło: Dzień! zatrzymują się
z szarfami uniesionymi w górę, przewlekają szarfy przez siebie – od głowy do stóp. Na
hasło: Noc! przewlekają szarfy od stóp do głowy.
• Chusteczki
Dzieci, każde z szarfą w jednym z czterech kolorów, stoją w rozsypce. W środku nauczy-
ciel trzyma cztery chusteczki w kolorach szarf. Unosi jedną chusteczkę i dzieci z szarfami
w takim samym kolorze jak chusteczka zaczynają biegać. Podniesienie innej powoduje,
że biega kolejna grupa, a poprzednia natychmiast się zatrzymuje.
• Kolorowe koła
Dzieci biegają swobodnie w różnych kierunkach przy akompaniamencie tamburynu.
Na hasło: Kolorowe koła! ustawiają się w czterech kołach zgodnie z kolorami szarf. Gdy
usłyszą akompaniament, znów zaczynają biegać.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Zwinne stopy
Dzieci łapią szarfy palcami raz jednej raz drugiej stopy i podrzucają je do góry.
• Dzieci maszerują po obwodzie koła – szarfy trzymają oburącz za plecami. Następnie ma-
szerują ze wspięciem na palcach. Odkładają szarfy na wyznaczone miejsce.
• Zbiórka – omówienie zajęć. Wyróżnienie dzieci, które starały się wykonać wszystkie ćwi-
czenia poprawnie.
84
Bibliografia
W. Gniewkowski, K. Wlaźnik, Proces wychowania fizycznego w klasach początkowych,
WSiP 1991, s. 107.
K. Wlaźnik, Przewodnik metodyczny dla nauczyciela. Wychowanie fizyczne w przedszkolu,
Wydawnictwo Juka 1996.
B. Łojewska, W świecie przedszkola. Program wychowania przedszkolnego, Koba 2001.
R. Trześniowski, Zabawy i gry ruchowe, 1995.
M. Bondarowicz, Zabawy i gry ruchowe na cztery pory roku, Bellona, Warszawa 1995.
A. Grzęska, Zajęcia ruchowe w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1975.
85
Projekt JA
nr 9
EDUKACJA POLONISTYCZNO-SPOŁECZNA
• słuchanie baśni Jaś i Małgosia
• wypowiadanie się na temat baśni
• opowiadanie baśni na podstawie historyjki obrazkowej
• układanie innego zakończenia baśni
• wprowadzenie liter d, D
• nauka czytania i pisania sylab i wyrazów
• wypowiadanie się na temat ilustracji
• ćwiczenia grafomotoryczne
• analiza i synteza wzrokowo-słuchowa
• globalne czytanie wyrazów
EDUKACJA MATEMATYCZNO-PRZYRODNICZA
• układanie i rozwiązywanie zadań • różne sposoby przetwarzania
tekstowych warzyw i owoców
• doskonalenie liczenia w zakresie 5
• zapisywanie działań w oparciu o liczby
w kolorach
• rozpoznawanie monet, liczenie pienię-
dzy
• zabawa w sklep
• tworzenie gry planszowej
KREATYWNOŚĆ
86
Y SIĘ ZDROWO. LICZENIE W ZAKRESIE 5
87
88
Wartość: KREATYWNOŚĆ
PROJEKT nr 9 I. Temat projektu: Zabawy pomagają się nam rozwijać. Odżywiamy się zdrowo. Liczenie w zakresie 5
Uwagi
o realizacji
Wymagania
programowej
Liczba godzin
Numer jednostki
szczegółowe podstawy
polonistyczno- 2 49– Rozwijanie umiejętności • budowanie wzajemnego zaufania dzieci elementarz 1.1a • bierze udział w poznanych
-społeczna 50 radzenia sobie w róż- do siebie (np. dziecko zamyka oczy i po- – s. 36-37 1.1b zabawach na dobry klimat
nych sytuacjach zaba- zwala się prowadzić), ćwiczenia po- 1.1c w grupie, rozwijających
wowych i zadaniowych. • opowiadanie o swoim rodzeństwie albo lonistyczno- 1.2a szczególnie poczucie odpo-
Słuchanie baśni marzeniach o rodzeństwie, -społeczne 1.2b wiedzialności za innych,
o Jasiu i Małgosi. • wspólne zastanawianie się, czy posiada- cz. 1 – s. 36 1.2d • wypowiada się na temat
nie rodzeństwa ma więcej plusów czy portfolio 1.2e rodzeństwa,
minusów, ucznia – karta 1.2f • uważnie słucha, a następnie
• czytanie opowieści o Jasiu i Małgosi, nr 30 1.3a opowiada bajkę o Jasiu
oglądanie i opowiadanie historyjki obraz- 5.1 i Małgosi,
kowej, 5.2 • odgrywa scenki związane
• wyodrębnianie elementów widocznych z baśnią,
na ilustracji i opisywanie ich, • wodzi ołówkiem po śladzie;
• ćwiczenia dramowe związane z przeczy- • układa zdania z podanymi
taną baśnią, nazwami przedmiotów,
• rozwijanie sprawności ręki poprzez wo- • odczytuje litery d, D,
dzenie po śladzie i kolorowanie chatki • dokonuje analizy wyrazów
Baby Jagi, Dorota, dom,
• odczytuje sylaby z literowego
szlaczka,
• pisze litery d, D,
• wyróżnia sylaby w wyrazach
• potrafi się wyciszyć,
• bierze udział w zabawie
ruchowej przy muzyce,
1 51 Wprowadzenie dru- • swobodne wypowiedzi dzieci na temat elementarz 1.1a • bawi się w kąciku zaintere-
kowanych liter D, d na tego, w co i najbardziej lubią się bawić – s. 38–39 1.1b sowań,
podstawie wyrazów i dlaczego, ćwiczenia po- 1.1c • wypowiada się na temat
Dorota, dom. • opisywanie ilustracji w podręczniku – lonistyczno- 1.2a uczuć w sytuacji, gdy był sam,
opowiadanie, jak potrafi bawić się Do- -społeczne 1.2b lub nie miał się z kim bawić,
rotka w dom, co wykorzystuje w swojej cz. 1 – s. 37 1.2d • potrafi dzielić się z innym,
zabawie, 1.2e
• wprowadzenie drukowanych liter D, d 1.2f
na podstawie wyrazów Dorota, dom przy 1.3a
zastosowaniu metody analityczno-synte- 5.1
tycznej w ujęciu funkcjonalnym, 5.2
• czytanie sylab z literowego szlaczka, czy-
tanie prostego tekstu ikonicznego,
• rozwijanie umiejętności słuchania ze
zrozumieniem na podstawie opowieści
dzieci o swoich domach,
89
90
1 53 Dom i jego znaczenie • rozwijanie poczucia bezpieczeństwa oraz ćwiczenia po- 1.1a
w życiu człowieka. poczucia sprawstwa u dzieci poprzez lonistyczno- 1.1b
Ćwiczenia w czytaniu zabawy (w dom) kierowane, -społeczne 1.1c
i pisaniu sylab i wyra- • kształtowanie wrażliwości dziecka po- cz. 1 – s. 39 1.2a
zów z m. Opowiadanie przez zabawy, portfolio 1.2b
o rodzajach zajęć • rozwijanie słuchu fonemowego poprzez ucznia – karta 1.2d
w domu. różnorodne formy aktywności dziecka – nr 31 1.2e
np. wyróżnianie sylab w wyrazach, 1.2f
• rozwijanie umiejętności rozróżniania 1.3a
poznanych liter, 5.1
• zabawy wyciszające, budujące poczucie 5.2
bezpieczeństwa z wykorzystaniem sym-
bolu domu,
1 54 Razem raźniej – słucha- • głośne czytanie przez nauczyciela lub To już umiem, 1.1a
nie wiersza, ćwiczenia zaproszoną osobę wiersza o rodzeństwie: wiem, potra- 1.1b
w rozpoznawaniu emo- Moja siostra królewna Danuty Wawiłow, fię! 1.1c
cji związanych z różny- • zabawy uzmysławiające dziecku różnicę portfolio 1.2a
mi sytuacjami. pomiędzy byciem razem a byciem samemu, ucznia – karty 1.2b
• wypowiadanie się dzieci na temat uczuć nr 37, 38 1.2d
i emocji w różnych sytuacjach, kiedy 1.2e
musiały być same albo nie miały partnera 1.2f
do zabaw, 1.3a
• rozpoznawanie emocji w scenkach dra- 5.1
mowych, nazywanie uczuć, szukanie 5.2
rozwiązań trudnych sytuacji, w których
ktoś czuje się sam;
matemat.- 1 9 Zdrowo się odżywiamy • utrwalenie nazw warzyw i owoców, ćwiczenia 6.1)b • wymienia nazwy poznanych
-przyrodnicza – sposoby przetwarza- • przybliżenie sposobów przetwarzania matematycz- warzyw i owoców,
nia warzyw i owoców. owoców i warzyw, no-przyrodni- • rozumie pojęcie: zdrowa
• przybliżenie pojęcia: zdrowa żywność, cze – s. 55–56 żywność,
portfolio • wymienia przynajmniej 3
ucznia – karta sposoby przetwarzania wa-
nr 34 rzyw i owoców,
1 33 Układanie i rozwiązywa- • wdrażanie do poeksperymentowania, ćwiczenia 7.1)c • rysuje owoce i warzywa
nie zadań tekstowych. • tworzenie zbiorów zgodnie z podanym matematycz- 7.1)d z których robi się sok i surówkę,
warunkiem, no-przyrodni- • układa słoiki na półkach
• wdrażanie do logicznego myślenia, cze – s. 57 zgodnie z podanym warun-
portfolio kiem,
ucznia – karta • koloruje jabłka zgodnie
nr 33 z poleceniem,
1 34 Przeliczanie elementów • doskonalenie techniki liczenia, ćwiczenia 7.2)a • przelicza elementy na ob-
w zakresie 5. • wdrażanie do zapisywania działań w opar- matematycz- 7.2)b razku,
ciu liczby w kolorach, no-przyrodni- 7.1)c • koloruje domek według
• ćwiczenia uwagi i logicznego myślenia, cze – s. 58 własnego pomysłu,
• klasyfikowanie obiektów, portfolio • zapisuje liczby w odpowied-
• ćwiczenia w pisaniu liczb w ciągu liczbo- ucznia – karta niej kolejności,
wym, nr 32 • zastępuje układ klocków
• ćwiczenia grafomotoryczne, odpowiednimi działaniami,
• ćwiczenie wyobraźni przestrzennej, • dodaje i odejmuje w zakresie
1 35 Wprowadzenie mo- • wprowadzenie monet 1zł, 2zł, 5zł i ich ćwiczenia 7.4)a 5 w oparciu o konkrety,
net 1 zł, 2 zł i 5 zł i ich wartości, matematycz- 7.2)a • z tych samych elementów
wartości. Przeliczanie • przeliczanie pieniędzy, no-przyrodni- rysuje różne domki,
pieniędzy. • porównywanie kwot, cze – s. 59 • rozpoznaje monety,
• dostrzeganie możliwości zastępowania • liczy pieniądze,
kilku monet jedną monetą, • zastępuje kilka monet
• wdrażanie do umiejętności posługiwania o mniejszej wartości 1 mone-
się pieniędzmi, tą o równej im wartości,
• bawi się w sklep – posługuje
1 36 Utrwalenie materiału • wdrażanie do logicznego myślenia, ćwiczenia 7.1)b
się pieniędzmi,
– tworzenie gry plan- • kształcenie umiejętności układania obiek- matematycz- 7.1)c
• uzupełnia brakujące elemen-
szowej. tów zgodnie z podanym warunkiem, no-przyrodni- 7.2)a
ty w tabelce zgodnie z poda-
• doskonalenie umiejętności przeliczania cze – s. 60–64
nymi warunkami,
elementów;
• tworzy grę planszową,
• gra zgodnie z zasadami gry;
zajęcia 1 9 Poznajemy działanie • poznanie urządzenia kuchennego – soko- 9.1)b • wie, do czego służy sokowi-
techniczne sokowirówki – soki owo- wirówki, 9.2)a rówka,
cowo-warzywne. • wdrażanie zasad bezpiecznego posługi- 9.2)b • potrafi obsługiwać sokowi-
wania się urządzeniami kuchennymi, rówka,
• zapoznanie z ogólnymi zasadami jego • zna zasady bezpiecznego ko-
działania, rzystania z urządzeń kuchen-
• wykorzystanie prostego urządzenia nych działających na prąd,
domowego do wyciskania soku z warzyw • zachowuje ład i porządek na
i owoców, ławce;
• wdrażanie do pilnowania porządku
w czasie pracy;
edukacja 1 9 Warzywne kukiełki • wdrażanie do poznania cech figury prze- 4.1) • wypowiada się na temat
plastyczna – wykorzystanie mate- strzennej, 4.3) figury przestrzennej,
riałów przyrodniczych • wdrażanie do wykorzystania różnych • wybiera warzywa i owoce
w pracy przestrzennej. materiałów w pracach plastycznych, potrzebne do wykonania
• wdrażanie do wykonywania ciekawych kukiełki,
postaci realnych i fantastycznych, • wykonuje kukiełkę – łączy
• rozwijanie wyobraźni i kreatywności; warzywa za pomocą wyka-
91
łaczek;
92
edukacja 1 9 Tworzymy klasową • interpretacja na instrumentach perkusyj- karta 3.1) ważne • wymienia instrumenty
muzyczna orkiestrę perkusyjną. nych Polki Tritsch-Tratsch J. Straussa, muzyczna nr 6 3.2) jest przy- perkusyjne i potrafi rozróżnić
• wprowadzenie pojęć: dyrygent i orkiestra, 3.3) gotowa- je słuchowo,
• kształcenie poczucia rytmu, podzielności nie w sali • zna znacznie słów: dyrygent,
uwagi i koncentracji poprzez granie miejsca orkiestra;
w klasowej orkiestrze; do ćwi-
czeń ru-
chowych
i tańca
zajęcia 1 9 Poznanie narzędzia • utrwalenie umiejętności włączania i wyłą- 8.1) • samodzielnie włącza i wyłą-
komputerowe Zaznacz – praca w pro- czania komputera oraz posługiwania się cza komputer,
gramie Paint. myszą, • sprawnie posługuje się myszą,
• wykorzystywanie metody złap, przesuń • z pomocą nauczyciela zazna-
i upuść, cza obrazek i przenosi go
• poznanie i stosowanie narzędzia Zaznacz w wybrane miejsce metodą
w programie Paint, złap, przesuń i upuść,
• wykorzystywanie polecenia Cofnij • potrafi cofnąć wykonaną
w programie Paint, czynność w programie Paint,
• poznanie sposobu zapisywania pliku • z pomocą nauczyciela zapisu-
w programie Paint; je plik w programie Paint;
wychowanie 3 25– 25. Zabawy i ćwiczenia • kształtowanie umiejętności wykonywania 10.1) • przestrzega zasad i reguł
fizyczne 26 skoczne. różnych skoków oraz bezpiecznego lądo- obowiązujących w zabawach,
i edukacja 26. Wesołe zabawy wania po zeskoku, • potrafi wykonać różne rodza-
zdrowotna z nietypowymi przyrzą- • wyrabianie nawyku bezpiecznego wyko- je skoków,
dami. nywania ćwiczeń, • wykonuje bezpieczne lądo-
27. Dawne zabawy • doskonalenie umiejętności wspólnej wanie po zeskoku,
dzieci. zabawy, • poprawnie wykonuje ćwi-
• kształtowanie koordynacji wzrokowo- czenia,
-ruchowej. • potrafi posługiwać się niety-
• kształtowanie zwinności i zręczności powymi przyborami w grach
w posługiwaniu się przyborem. i zabawach ruchowych,
• potrafi bezpiecznie ćwiczyć,
• współdziała w zespole,
• doskonali zwinność i zręcz-
ność.
Dzień 1.
TEMAT DNIA: Spotkanie z baśniowym rodzeństwem
(2 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. przyr.)
93
Przebieg zajęć
94
4. Jaś i Małgosia – zapoznanie z baśnią.
• Dzieci otwierają elementarz na s. 36–37. Nauczyciel przedstawia im kolejną bohaterkę
elementarza – Dorotę – czytając dzieciom informację o niej. Następnie zadaje pytania:
– Kto czyta Dorocie dużo książek? – Jaka jest jej ulubiona baśń? Dlaczego?
95
6. Kto to? – zabawa sylabami.
• Nauczyciel wyklaskuje liczbę sylab w nazwach postaci z baśni, dzieci odgadują kto to,
pokazują palcem tę postać w elementarzu i wymawiają jej imię z podziałem na sylaby.
7. Dom Baby Jagi – rozwijanie sprawności ręki.
• Nauczyciel prosi o otworzenie ćwiczeń pol.-społ. na s. 36. Dzieci po obserwacji domu
Baby Jagi kreślą domek w powietrzu, a potem rysują go po śladzie i kolorują według
własnej inwencji. Ozdabiają również pierniki.
• Po wykonaniu pracy dzieci chodzą swobodnie po sali i oglądają domki wykonane i poko-
lorowane przez innych. Opowiadają swobodnie, który domek najbardziej im się podobał
i dlaczego.
8. Bajkowa rymowanka – zabawa słowna, ćwiczenie uwagi.
• Nauczyciel mówi: Za chwilkę przeczytam wam rymowankę. Rymowanka jest niedokoń-
czona, a wy zabawicie się w autorów. Będziecie kończyć zdania takimi wyrazami, żeby się
rymowały i były zgodne z treścią baśni.
96
11. Układamy inne zakończenie baśni – ćwiczenia w układaniu zdań i uważnym słu-
chaniu.
• Dzieci siedzą w kręgu. Nauczyciel mówi: Ułożymy inne zakończenie baśni. Ja rozpocznę,
powiem jedno zdanie. Potem kolejno każde z was powtórzy, co usłyszało, i doda swoje zdanie.
12. Czarodziejski worek – układanie zdań, rozpoznawanie przedmiotów.
• Dzieci siedzą w kole, w środku leży worek. Dzieci po kolei wkładają rękę do worka
i wybierają po jednym przedmiocie. Na podstawie dotyku odgadują, co to jest. Podają
nazwę przedmiotu, a potem wyjmują go z worka i sprawdzają, czy się nie pomyliły. Na-
stępnie układają zdanie z użyciem nazwy tego przedmiotu.
Logopeda radzi – zasady dobrej komunikacji
Znowu możemy przypomnieć obowiązujące zasady komunikacji i poprosić o wolne,
wyraźne mówienie, np. do naszego klasowego mikrofonu.
13. Ile sylab w wyrazie? – ćwiczenie słuchu fonemowego, pisanie poznanych liter.
• Nauczyciel prosi o wyjęcie z portfolio ucznia karty nr 30 i mówi: Połączcie kropki tak, aby
powstał rysunek. Kolorujcie kredką zgodnie z kierunkiem, jaki wskazuje strzałka. Co przed-
stawia rysunek? Co znajduje się w oknach? – obrazki (gwiazda, pomidor, lokomotywa, po-
marańcza, motyl, mydło, drzewo, namiot, mak, lew, mur, miś). Podzielcie nazwy obrazków
na sylaby. Pokolorujcie na niebiesko obrazki, w nazwach których jest głoska m. Policzcie, ile
sylab mają nazwy obrazków w oknach na parterze, a ile – na pierwszym piętrze. Napiszcie
samodzielnie wszystkie poznane litery.
14. Co wiemy o warzywach i owocach? – zagadki, zabawy.
• Nauczyciel prosi dzieci, aby uważnie słuchały i próbowały rozwiązywać zagadki. Kto roz-
wiązał zagadkę, wyszukuje ilustrację przedstawiającą rozwiązanie tej zagadki i przypina
ją do tablicy.
Latem w ogrodzie wyrósł zielony, Pod krzaczkiem na polu rośnie ich wiele.
a zimą w beczce leży kiszony. Dzieci je chętnie pieką w popiele. (ziemniak)
(ogórek)
Dobra gotowana, dobra i surowa. Niedaleko od drzewa pada,
Choć nie pomarańcza, a pomarańczowa. każdy je z ochotą zjada.
Kiedy za zielony pochwycisz warkoczyk i pociągniesz mocno, Okrąglutkie i rumiane,
wnet z ziemi wyskoczy. na słoneczku dojrzewane.
(marchewka) (jabłko)
97
Jabłka rosną na gruszy. Śliwka jest gorzka.
Winogron jest zielony. Gruszki rosną na wierzbie.
Por jest żółty. Kompot gotuje się z owoców.
Papryka jest zielona. Owoce są kwadratowe.
Ogórek jest czerwony.
• Dzieci rzucają kostką do gry i wskazują dwie osoby, które muszą podać nazwę owocu
i tyle jego cech lub nazw przetworów, ile jest wyrzuconych oczek. Np.: jabłko – sześć
oczek; kompot, sok, smaczne, soczyste, gładkie, czerwone.
15. Wokół warzyw i owoców – swobodne wypowiedzi na podstawie wiedzy własnej
dzieci i ilustracji.
• Co wiemy o warzywach i owocach?
Dzieci swobodnie wypowiadają się ten temat warzyw i owoców na podstawie zdoby-
tych do tej pory wiadomości. Nauczyciel może ukierunkować je pytaniami: – Czy wszyst-
kie owoce i warzywa można jeść surowe? – Dlaczego warzywa i owoce są zdrowe? – Co to są
witaminy? – O czym należy pamiętać, spożywając surowe owoce i warzywa? – Jakie prze-
twory robi się z owoców i warzyw?
• Co ludzie robią z warzyw i owoców?
– Dzieci wypowiadają się na temat wykorzystania
warzyw i owoców w ich domach.
– Praca z ćwiczeniami matem.-przyr., s. 55 – dzie-
ci otaczają czerwoną pętlą warzywa, a zieloną –
owoce. Obok ilustracji z warzywami i owocami
przyklejają obrazki przedstawiające przetwory
(naklejka). Nazywają przetwory, ktore zostały
zrobione z warzyw i owoców (dżemy, kompoty,
mrożonki, kiszonki).
16. Co powinno się jeść, żeby być zdrowym? – ob-
razkowa mapa pojęciowa.
• Nauczyciel zawiesza na tablicy obrazek przed-
stawiający dziecko z uśmiechniętą buzią i pro-
si, aby dzieci zawiesiły wokół postaci wszystkie
produkty, które są zdrowe dla człowieka.
• Dzieci wymieniają nazwy obrazków, które za-
wiesiły. Nauczyciel pyta: Czy na obrazkach jest już wszystko, co powinien jeść człowiek?
Czego brakuje?
• Dzieci wspólnie z nauczycielem podsumowują: Nasze posiłki powinny być urozmaico-
ne. Jedzenie zbyt dużych ilości produktów tego samego rodzaju jest niezdrowe. Jeśli
jemy urozmaicone posiłki, nie są nam potrzebne witaminy w tabletkach.
• Dzieci odpowiadają na pytanie: Dlaczego słodycze szkodzą? (Są niezdrowe dla zębów,
kości i całego organizmu, powodują bóle brzucha, źle wpływają na kondycję fizyczną,
tuczą).
17. Przetwory z owoców.
• Dzieci wyciągają z portfolio ucznia kartę nr 34. Nauczyciel mówi: Przyjrzyjcie się ilustracji.
Jakie przetwory zrobiła mama Doroty? Jak są ułożone słoiki z przetworami na kolejnych
półkach? Dorysujcie brakujące słoiki. Pamiętajcie, aby sposób układania przez was był taki
sam, jak sposób mamy Doroty.
98
18. Jabłko – zabawa.
• Dzieci siedzą w kole po turecku. W rytm muzyki podają jabłko z rąk do rąk. W momencie
wyłączenia muzyki opuszcza koło dziecko trzymające owoc i siada do stolika.
Dzień 2.
TEMAT DNIA: Nasze domy
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. zaj. techn. + 1 godz. eduk. matem.)
Zapis w dzienniku: Wprowadzenie drukowanych liter D, d na podstawie wyrazów Dorota,
dom. Układanie i rozwiązywanie zadań tekstowych. Poznajemy działania sokowirówki – soki
owocowo-warzywne.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Słuchaliście baśni Jaś i Małgosia i opowiadaliście ją na podstawie historyjki obrazkowej. Ukła-
daliście inne zakończenie baśni. Wykonaliście domek Baby Jagi. Poznaliście różne sposoby
przetwarzania warzyw i owoców. Wiecie, jakie produkty należy spożywać, aby być zdrowym.
99
Cele nauczyciela. Uczeń:
– opisuje ilustrację,
– uczestniczy w zabawie kierowanej,
– odczytuje litery d, D,
– dokonuje analizy wyrazów Dorota, dom,
– odczytuje wyrazy z literowego szlaczka i tekst wyrazowo-obrazkowy,
– układa i rozwiązuje zadania,
– wie, do czego służy sokowirówka,
– potrafi obsługiwać sokowirówkę,
– zna zasady bezpiecznego korzystania z elektrycznych urządzeń kuchennych,
– zachowuje ład i porządek na ławce,
– opowiada o swojej ulubionej zabawie.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach będziecie bawić się w dom. Poznacie drukowane litery d i D. Prze-
czytacie sylaby, wyrazy z nową literą. Będziecie układać zadania tekstowe do ilustracji. Po-
znacie budowę i działanie sokowirówki oraz przygotujecie soki z marchwi i z jabłek.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– układać zadania do ilustracji,
– opisać ilustrację,
– przeczytać sylaby z nową literą.
Pytania kluczowe
• O jakim domu możemy powiedzieć, że panuje w nim szczęście?
• Do czego można wykorzystać warzywa?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
portfolio ucznia – karta nr 33, Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KRE-
ATYWNOŚĆ; kartki A1, kolorowa kreda, kolorowe gazety, sokowirówka, nagranie piosenki
Kulfona i Moniki pt. Witaminki dla chłopczyka i dziewczynki, rysunek domu, warzywa i owoce
(dowolne, ale wcześniej poznane), patyczki, obrane marchewki i jabłka, pocztówki z cyframi.
Przebieg zajęć
100
py rysują go po kolei. Pracę rozpoczyna wyznaczona osoba, a na sygnał nauczyciela
kontynuuje osoba z prawej strony. Wygrywa grupa, której rysunek uznany zostanie za
najciekawszy.
• Rozmowa na temat wykonywanych rysunków. Nauczyciel pyta: – Czy podobają wam się
te domy? – W którym domu chcielibyście zamieszkać? – Czy narysowane domy są podobne
do tych, które widzicie na co dzień?
3. Wprowadzenie liter D, d na podstawie wyrazów Dorota, dom – praca z elementa-
rzem, s. 38.
• Nauczyciel wiesza drukowane litery D, d na ta-
blicy i omawia ich wygląd.
• Dzieci otwierają elementarze. Dzielą wyrazy Do-
rota, dom na sylaby i głoski. Określają miejsce
występowania liter d, D w tych wyrazach. Zwra-
cają uwagę na niebieski kolor przeznaczony dla
d. Wyjaśniają, dlaczego jest zaznaczony kolor
niebieski. Odpowiadają na pytania nauczyciela:
– Jakie spółgłoski poznaliście do tej pory? – Jakie
samogłoski poznaliście do tej pory? – Jaką literę
(małą czy wielką) piszemy na początku imion?
• Dzieci układają z patyczków i sznurka litery D, d.
Wyszukują je w kolorowych gazetach.
4. Zabawy z literą D – ćwiczenia analizy wzro-
kowo-słuchowej.
• Nauczyciel prosi, aby każde dziecko wybrało so-
bie ilustracje z kolorowych gazet, dokładnie im
się przyjrzało i wyszukało przedmioty, w których nazwach słychać głoskę d. Dzieci pod-
kreślają rysunki tych przedmiotów. Następnie siadają w kręgu i po kolei wypowiadają
nazwy przedmiotów. Określają miejsce występowania głoski d w wyrazie – na początku,
w środku, na końcu.
• Dzieci otwierają elementarze na s. 38 i wyszukują na ilustracji – przedstawiającej Dorot-
kę i jej domek dla lalek – przedmioty o nazwach z głoską d. Dzielą te nazwy na sylaby
i je wyklaskują. W wyrazach: dywan, komoda, ogród, domek, dach wyodrębniają głoski.
• Następnie dzieci opisują ilustracje w podręczniku. Pytania pomocnicze: – Co robi Dorot-
ka? – Jak się bawi w dom ze swoimi lalkami? – Co wykorzystuje w zabawie?
• Nauczyciel pyta: W co wy najbardziej lubicie się bawić?
Logopeda radzi – pisanie
Uczniowie często mylą litery „z brzuszkami”. Jeśli nauczą się kreślić je we właściwym
kierunku, to łatwiej im będzie je różnicować.
5. Mój dom – zabawa kierowana.
• Nauczyciel dzieli dzieci na grupy, zaprasza do zabawy w dom. Każda grupa otrzymuje
temat zabawy, np. wspólna zabawa z rodzeństwem, przygotowanie przyjęcia, sprząta-
nie. Bawią się w ustalonym czasie.
• Po zabawie nauczyciel prosi, aby dzieci opowiedziały o swoich odczuciach – co im się
podobało, co nie podobało itp.
101
Psycholog radzi – zabawa w dom
Zabawa w dom to olbrzymie źródło informacji na temat sytuacji rodzinnej dzieci biorą-
cych w niej udział.
Warto zapewnić sobie większą ilość czasu na samą zabawę i jej omówienie, aby nie sta-
nąć przed koniecznością przerwania ważnego procesu.
Dzieci w zabawie w symboliczny lub dosłowny sposób mogą odgrywać swoje doświad-
czenia lub tęsknoty związane z ich sytuacją rodzinną. Dla niektórych dzieci taka zabawa
będzie źródłem trudnych emocji. Mogą one twierdzić, że im się nie podobała, była głu-
pia. Podczas zabawy trzeba zwrócić uwagę, by dziecko, które sygnalizuje niezadowo-
lenie z jej przebiegu, nie zetknęło się z jakąś nieprzyjemną sytuacją. Nie wszystko, co
dzieci mówią, musi odnosić się do sytuacji w ich rodzinach.
No i na koniec: jeżeli klasa byłaby oswojona w pracy z kamerą i brała udział w zaję-
ciach nagrywanych, to warto byłoby i tym razem skorzystać z możliwości spokojnego
przyjrzenia się procesom, które zaszły podczas zabawy w dom. Nie ma natomiast sensu
nagrywanie, jeśli dzieci nie zostały oswojone wcześniej z kamerą, gdyż zabawa utraci
aspekt naturalności.
Warto poczytać w dostępnych publikacjach na temat wykorzystania kamery w pracy
z dziećmi.
6. Domy różne mamy – słuchanie i wypowiadanie się na temat domów – ćw. pol.- społ.
s. 37.
• Nauczyciel prosi o uważne słuchanie (płyta Słu-
chowiska).
Teresa: Witam! Mam na imię Tereska i chcę wam opowiedzieć, gdzie mieszkam. Jest to
taki specjalny dom, gdzie obok mieszkają inne rodziny, ale my mamy osobne wejście
i swój ogródek. Takie domy to szeregowce, bo mieszkania są ułożone w szeregu jedno
obok drugiego.
Marek: Cześć wszystkim! Jestem Marek i mieszkam w takim domu, który nazywamy ka-
mienicą. Nasza kamienica ma trzy piętra i poddasze, okna są bardzo wysokie, wyższe
102
niż w zwyczajnych blokach. W tym samym budynku mieszka wiele innych rodzin. Nie
mamy swojego ogródka, ale często chodzę z mamą na spacery do parku.
• Nauczyciel włącza nagranie i prosi o uważne słuchanie. Następnie zadaje pytania: – Cze-
go dowiedzieliście się o domach Igora, Marka, Leny i Teresy? – Jak one wyglądają? – Czym
się różnią? – Jak wygląda dom, w którym mieszkasz? – Do którego domu przedstawionego
na ilustracji jest podobny?
• Dzieci otwierają ćwiczenia, wykonują polecenia – łączą domy z ich mieszkańcami we-
dług wysłuchanego i omówionego tekstu.
• Nauczyciel pyta: – Czy wygląd domu, w którym się mieszka, świadczy o tym, że jest to szczę-
śliwy dom? – Kiedy dom jest miły i kochany? – Jak rozumiecie powiedzenie, że dom to nie
tylko ściany? – Kto może stworzyć szczęśliwy dom?
• Nauczyciel wiesza na tablicy domek i rozdaje dzieciom małe karteczki. Prosi: Narysujcie
na karteczkach to, co kojarzy wam się ze szczęśliwym domem, i umieśćcie karteczki na ta-
blicy wokół domu. Następnie pyta: – Co zauważyliście? – Co znajduje się na waszych kart-
kach? – Czego jest najwięcej?
103
9. Reklamowanie warzyw i owoców – konkurs wiedzy na temat owoców i warzyw.
• Nauczyciel dzieli klasę na grupy. Każda z nich w porozumieniu z nauczycielem wybiera
sobie owoc i warzywo. Zadanie konkursowe polega na tym, że każdy zespół ma przed-
stawić jak najwięcej wiadomości o swoim owocu i warzywie. Dzieci mogą wykonać
zadanie w formie plakatu, ilustracji lub zaprezentować tylko ustnie. Nagrodą za pracę
będą brawa od innych grup.
10. Poznanie budowy zewnętrznej i zastosowania sokowirówki – przygotowywanie soku.
• Po zakończeniu prezentacji zespołów nauczyciel mówi: Przypomnijcie jeszcze raz, co
można zrobić z warzyw i owoców. (przetwory, soki) Jak gospodynie ułatwiają sobie pracę
przy przygotowywaniu tych przetworów i soków? Czy znacie urządzenia, które im w tym
pomagają? Dzisiaj przyniosłam/em wam na zajęcia jedno z takich urządzeń. Czy wiecie, jak
ono się nazywa i do czego służy?
• Dzieci poznają budowę zewnętrzną sokowirówki. Wskazują i nazywają poszczególne
części: obudowa, wyłącznik, pokrywa, otwór do wkładania owoców, popychacz, po-
jemniki.
• Nauczyciel przedstawia instrukcję obsługi. Uwrażliwia na zachowanie zasad bezpie-
czeństwa podczas używania sokowirówki. (Wkładanie wtyczki do gniazdka suchymi
rękami!).
• Dzieci robią sok zgodnie z instrukcją nauczyciela.
– Przygotowanie do pracy: podział na grupy; ustalenie przez każdą grupę rodzaju przy-
gotowywanego soku – jabłkowy, marchewkowy; przygotowanie miejsca pracy.
– Umycie rąk.
– Mycie warzyw i owoców.
– Przygotowywanie soku – krojenie obranych warzyw i owoców; korzystanie z sokowi-
rówki: ostrożne wkładanie kawałków owoców i warzyw w odpowiedni otwór, w razie
potrzeby użycie popychacza.
– Przygotowanie stołów do degustacji, mycie rąk.
– Degustacja soków.
– Mycie naczyń, sprzątanie klasy.
• Praca z ćwiczeniami matem.-przyr. na s. 56.
Dzieci numerują ilustracje przedstawiające ko-
lejne etapy wykonywania soku. Następnie ry-
sują warzywa i owoce, z których wycisnęły sok,
i te, z których mama przygotowuje surówki.
11. Zabawy matematyczne.
• Chodzony Piotruś. Dzieci otrzymują kartoniki
z cyfrą (1–5) lub kartoniki z liczbą elementów od
1 do 5. Chodzą po sali i oglądają kartoniki innych.
Na hasło: Piotruś dobierają się w pary – cyfra
z odpowiednią liczbą elementów (cyfra musi
przedstawiać liczbę równą liczbie elementów).
• Ile wart jest domek? Dzieci dobierają się w gru-
py, maksymalnie do czterech osób. Nauczyciel
wyjaśnia: Przygotowałam/em pocztówki (Mogą
to być karty do gry z cyframi do 5).Układam
z nich stos. (Kładzie obrazkami do wierzchu, aby
nie było widać liczb). Z pięciu pocztówek zbuduję
104
na tym stosie domek. Muszę to robić bardzo dokładnie. Gra się tak: trzeba ostrożnie wy-
ciągać pocztówki, aby nie spowodować zburzenia domku. Oznacza to bowiem koniec gry.
Po skończonej grze: Ustalamy teraz, kto wygrał. Trzeba dodać liczby, które są zapisane na
pocztówkach wyciągniętych przez każdego grającego. Przy obliczaniu można pomagać so-
bie liczydłem lub patyczkami.
(E. Gruszczyk-Kolczyńska, H. Skura: Skarbiec matematyczny, wyd. Nowa Era, Warszawa 2007)
12. Zadania o warzywach – ćwiczenia w układaniu zadań tekstowych do ilustracji
w ćw. matem.-przyr., s. 57.
• Nauczyciel zaprasza dzieci do kręgu. Na środ-
ku kładzie dwie marchewki, potem trzy jabłka
i mówi: Ułóżcie zadanie o tych warzywach i owo-
cach. (Podpowiada, że mogą to być zadania, np.
o kupowaniu owoców i warzyw, o przygotowa-
niu soku, surówek, sałatek). Następnie w różny
sposób układa warzywa i owoce, a dzieci ukła-
dają zadania z treścią i obliczają działania.
• Dzieci otwierają ćwiczenia mat.-przyr. (s. 57)
Przyglądają się ilustracjom. Przeliczają prze-
twory na pierwszej ilustracji i wpisują liczbę w
okienko. Opowiadają, co się wydarzyło na dru-
giej ilustracji – dołożono jeden słoik z przetwo-
rem. Następnie mówią, ile jest przetworów po
dołożeniu i zapisują liczbę. Nauczyciel prosi,
aby ułożyły treść zadania. W ten sam sposób
analizują z nauczycielem kolejne trzy ilustracje,
potem układają treść zadania.
• Dzieci wyciągają z portfolio ucznia kartę nr 33. Nauczyciel mówi: Wytnijcie puzzle, ułóżcie
i naklejcie. Co znajduje się na obrazku? (owoce i warzywa). Nazwijcie te owoce i warzywa.
Pokolorujcie je? Ułóżcie treść zadania.
13. Myśliciele na start! – zdania logiczne.
• Dzieci rozkładają patyczki i wykonują polecenia: Wyciągnij pięć patyczków. Ułóż z nich
dwa trójkąty. Zabierz jeden tak, aby powstał kwadrat. Dołóż jeden tak, aby powstały dwa
prostokąty.
• Dzieci otwierają ćw. matem.-przyr. na s. 57 i kolorują jabłka za pomocą czterech kolorów
w taki sposób, aby jabłka w tym samym kolorze nie stykały się ze sobą. Po wykonaniu
zadania wyjaśniają, w jaki sposób je wykonały.
Uwaga: Większość dzieci pokoloruje jabłka, w ten sposób, aby te same kolory nie
sąsiadowały ze sobą w rzędach poziomych. Natomiast nieliczni zastosują się do
całego polecenia.
14. Podsumowanie zajęć.
• Nauczyciel prosi: Narysujcie jabłko i je pokolorujcie – na czerwono, jeśli pracowaliście świet-
nie; na pomarańczowo, jeśli nie wszystko było dla was jasne; na zielono, jeśli nie radziliście
sobie z wieloma zadaniami.
Zadanie domowe
Przynieście na jutro przekrojony na pół ziemniak, różnej grubości plasterki innych wa-
rzyw (np. marchewki, pietruszki), pora, połówkę cebuli, patyczki do szaszłyków, kilka
goździków (przyprawa).
105
Dzień 3.
TEMAT DNIA: Domy i ich mieszkańcy
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. matem.)
Zapis w dzienniku: Wprowadzenie pisanych liter d, D. Przeliczanie elementów w zakresie 5.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Poznaliście drukowane litery d, D, czytaliście sylaby i tekst wyrazowo-obrazkowy z nową
literą. Układaliście i rozwiązywaliście zadania tekstowe. Poznaliście działanie sokowirówki
i przygotowaliście sok. Wiecie już bardzo dużo o warzywach i owocach.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– pisze litery d, D,
– wyróżnia sylaby w wyrazach,
– potrafi się wyciszyć,
– bierze udział w zabawie ruchowej przy muzyce,
– wodzi ołówkiem po śladzie,
– zapisuje liczby w odpowiedniej kolejności,
– zastępuje układ liczb w kolorach odpowiednimi działaniami.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach opowiecie o domach zwierząt. Nauczycie się pisać litery d, D. Bę-
dziecie układać z kolorowych liczb dywanik i odczytywać działania.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– układać wyrazy z nowo poznaną literą,
– opowiadać o domach zwierząt.
Pytanie kluczowe
• Po co buduje się domy?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
portfolio ucznia – karta nr 32, portfolio nauczyciela karty z domkami spółgłosek i samogłosek,
Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ; chusta KLANZY lub
sznur, małe domki, litery z ryżu, duży alfabet ruchomy, skakanki, kolorowe liczby, cyfry, nagra-
nie piosenki Na ziemi (muz. T. Gummesson, sł. polskie A. Bernat), nagranie spokojnej muzyki.
Przebieg zajęć
106
trójka dzieci zwrócona jest w tę samą stronę) i przemieszczają się, skacząc trzykrotnie
wg komend: do przodu, w prawo, do tyłu.
2. Wysłuchanie piosenki Na ziemi (muz. T. Gummesson, sł. polskie A. Bernat) lub
przeczytanie jej tekstu przez nauczyciela.
I Zwierzęta kochają i łąkę i las, Ref.: Na ziemi, na ziemi,
a ryby swą rzekę jak nikt. to każdy z nas wie,
Ptaki drzewa tu mają, jest miejsce, jest miejsce,
by wracać do gniazd, gdzie dobrze mu jest.
a kwiaty w ogrodach swój świt.
107
7. Piszemy d, D w zeszycie – ćwiczenia w pisaniu.
• Nauczyciel prosi dzieci o otwarcie zeszytów, odszukanie liniatury, w której będą zapisywały
d, D, oraz zaznaczenie pól. (Cały czas pokazuje to na tablicy). Sprawdza wykonanie zadania.
• Dzieci po wykonaniu poleceń zapisują całą linijkę d, potem – całą linijkę D. Zaznaczają
w ćw. pol.-społ., s. 38, w kolejnych linijkach na przemian małą i wielką literę, które mają
zapisać w domu.
8. Zabawy matematyczne – ćwiczenie umiejętności liczenia.
• Skaczące cyfry. Dzieci dobierają się w grupy po cztery osoby. Każda grupa otrzymuje
skakankę i układa ją w kształcie jednej z poznanych cyfr. Dzieci spacerują i wykonują
przy każdej skakance tyle podskoków, ile wskazuje cyfra.
• Tyle samo. Dzieci dobierają się w pary. Jedno dziecko z pary wyjmuje kilka liczmanów,
zadaniem drugiego jest położenie takiej cyfry, która by wskazywała, ile według niego
jest liczmanów. Potem dzieci przeliczają liczmany i sprawdzają poprawność szacowania.
• Dzieci wyciągają portfolio ucznia – karta nr
32. Opisują przedstawione kukiełki z warzyw.
Przeliczają warzywa w kukiełkach. Liczą wa-
rzywa, z których je zrobiono i zapisują liczbę.
Odgadują na podstawie warzyw a pętlach,
którą kukiełkę zrobiła: Dorota, Marek Wojtek.
Przeliczają i zapisują liczbę warzyw w ich ku-
kiełkach
9. Układanie dywanika liczbowego z klocków –
rozwijanie myślenia matematycznego.
• Dzieci wyjmują liczby w kolorach. Nauczyciel
prosi: Ułóżcie z pięciu klocków schodki. Przypo-
mnijcie, jaki kolor ma każda liczba.
• Dzieci wykonują polecenia nauczyciela: Pokaż-
cie klocek o liczbie 5. Połóżcie pod nim dwa klocki
tak, aby razem były tej samej długości. Jakie to są
klocki? Jakie to liczby? Ułóżcie też inne dwa klocki.
...trzy klocki. (Nauczyciel za każdym razem pyta,
jakie to liczby).
• Dzieci otwierają ćwiczenia matem.-przyr. na s. 58, odczytują działania przedstawione
za pomocą liczb w kolorach i je zapisują.
10. Odkodowywanie obrazka – utrwalenie znajomości cyfr, ćwiczenia spostrzegaw-
czości (ćw. matem.-przyr., s. 58).
• Dzieci kolorują rysunek zgodnie z instrukcją – każdej cyfrze odpowiada inny kolor. Po
wykonaniu zadania mówią, jaki obrazek tam się ukrył.
• Odczytują kolejno zapisane cyfry i zapisują zgodnie z podaną kolejnością od 1 do 5.
11. Podsumowanie zajęć.
• Dzieci kończą zdania: – Dziś na zajęciach rozmawialiśmy o... – Wiem, jak wygląda... – Naj-
milej będę wspominać... – Najbardziej podobało mi się… – Nie podobało mi się...
Uwaga! Dzieci nie muszą kończyć każdego zdania.
108
Dzień 4.
TEMAT DNIA: Dom to nie tylko ściany
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. matem)
Zapis w dzienniku: Dom i jego znaczenie w życiu człowieka. Ćwiczenia w czytaniu i pisaniu
sylab i wyrazów z d. Opowiadanie o rodzajach zajęć w domu. Wprowadzenie monet 1 zł, 2 zł,
5 zł i ich wartości. Przeliczanie pieniędzy.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Wiecie już wiele o domach ludzi i zwierząt. Nauczyliście się pisać litery d, D. Układaliście
z kolorowych liczb dywanik i odczytywaliście działania.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– próbuje zdefiniować pojęcie dom,
– odczytuje sylaby i wyrazy,
– układa tekst z podanych wyrazów,
– rozpoznaje monety,
– liczy pieniądze,
– zastępuje kilka monet o różnych wartościach jedną monetą o równej im razem wartości,
– bawi się w sklep – posługuje się pieniędzmi.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach spróbujecie odpowiedzieć na pytanie: Co to jest dom? na podsta-
wie wiersza i swoich doświadczeń. Odegracie scenki przedstawiające jeden dzień z życia
rodziny. Ułożycie tekst wyrazowo-obrazkowy do czytania. Poznacie monety i ich wartości
oraz będziecie przeliczać pieniądze.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– słuchać wiersza,
– wypowiadać się na temat wiersza,
– przeczytać sylaby i wyrazy z poznanymi literami,
– rozpoznawać monety,
– przeliczać pieniądze.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego lubimy nasze domy?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
portfolio ucznia karty 31, 37, 38, portfolio wycinanka – monety, Karty kreatywne – teczka
dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ; dla każdego dziecka – kolorowe karteczki
w czterech kolorach, trzy prostokąty-cegiełki; cztery arkusze szarego papieru z narysowanymi
konturami domów, na każdym przyklejona karteczka w jednym z czterech kolorów; monety,
koperty z wyrazami (mama, Mama, tata, Tata, dom, Dom, Ala, Ola, ma, i, to, To, dla), obrazki
przedstawiające towary sprzedawane w sklepach i ceny towarów, kartki z rysunkami sklepów.
Przebieg zajęć
109
klask – klaśnięciem przyjmującym i oddaje klask – klaśnięciem oddającym). Następuje
przyśpieszenie tempa. Można również wypowiedzieć imię osoby, od której otrzymało
się klask, lub osoby, do której się klask podaje.
(W.B. Serafin, Zabawy aktywizujące pracę ucznia na zajęciach w klasach I–III,
Nauczycielski Biuletyn Metodyczny nr 02/2006, Radom)
2. Rymowanki-rozśmieszanki – zabawa słowna wprowadzająca.
• Dzieci szukają do wypowiedzianych przez nauczyciela wyrazów takich słów, by powsta-
ły śmieszne rymy, np.: dom – tom, dziadek – Władek, tata – sałata, mama – dama, babcia
– klapcia, ogródek – podbródek.
• Po zabawie nauczyciel pyta: Z czym kojarzą się wam wyrazy, do których szukaliście rymów?
3. Dom – zabawa w skojarzenia.
• Nauczyciel przygotowuje tyle karteczek w czterech kolorach, ilu jest uczniów w klasie.
Jeden kolor oznacza jedną grupę. Dzieci losują karteczki i łączą się w grupy zgodnie
z wylosowanym kolorem. Podchodzą grupami do arkuszy szarego papieru z narysowa-
nymi konturami domów. Nauczyciel mówi: Weźcie po trzy małe prostokąty, czyli cegiełki,
które leżą na arkuszach. Niech każde z was napisze (np.: mama, tata, jedzenie) lub narysuje
coś (np. zabawkę, serce, meble, członków rodziny), z czym się kojarzy słowo dom. Naklej-
cie rysunki i napisy na schemat domu. (Można zaproponować dzieciom, aby podobne
skojarzenia przykleiły obok siebie).
• Po przyklejeniu cegiełek nauczyciel mówi: Wejdźmy do tych domów i zobaczmy, jak tam
jest. Porozmawiajmy o waszych domach. Nauczyciel zwraca uwagę, że dom to nie tylko
pokoje, ale także ich mieszkańcy i atmosfera, jaka w nich panuje.
4. Dom to nie tylko ściany – wypowiadanie się na podstawie wiersza.
• Nauczyciel czyta wiersz Dom J.K. Węgrzyna.
Dom to jest takie miejsce na ziemi,
O czym się możesz przekonać,
Gdzie wiedzie każda z twoich ścieżek
W matki szerokie ramiona.
Dom – to spracowana dłoń ojca,
Którą ci kładzie na ramiona,
By ci powiedzieć – „źle” i „dobrze”,
Kiedy cię chce przekonać.
To dni samotne, gdy cię nie ma,
Długie rodziców rozmowy,
To ich codzienna troska,
Abyś był mądry i zdrowy.
• Dzieci wypowiadają się na temat wiersza. Odpowiadają na pytania nauczyciela: – Jaki
jest dom, o którym mówi się w wierszu? – Jacy są domownicy? – Jaka atmosfera panuje
w tym domu? – Jakie więzy łączą tych ludzi? – Kto stanowi w nim rodzinę? – Z ilu osób skła-
da się twoja rodzina? – Kto mieszka z tobą? – Czy twoja rodzina jest podobna do rodziny
przedstawionej w wierszu?
Psycholog radzi – dom rodzinny
Dotyczy to wszystkich zajęć na temat domu – należy pozostawić dzieciom dowolność
wypowiadania się i nie zachęcać, a tym bardziej nie nakłaniać do zabrania głosu. Moż-
na natomiast po zajęciach powiedzieć dziecku, które podczas zajęć było wyjątkowo
110
zamknięte, że zauważyłam/em jego wyciszenie, i zapytać, co jest tego powodem. Jeśli
zechce i będzie miało co powiedzieć, to powie. Jeśli nie – dowie się, że wychowawca się
nim interesuje i je zauważa.
5. Mój dom – ćwiczenia słownikowe.
• Nauczyciel prosi o dokończenie zdań:
Mój dom pachnie jak...
Mój dom rozbrzmiewa jak...
Mój dom smakuje jak...
Mój dom wygląda jak...
6. Twórcze czytanie – układanie tekstu wyrazowo-obrazkowego.
• Nauczyciel mówi: Usiądźcie w grupach, tak jak na początku zajęć. Daje każdej grupie ko-
pertę z wyrazami oraz białą kartkę. Wysypcie wyrazy z koperty i je odczytajcie. Zadanie,
które wam przedstawię, jest zadaniem dla twórczych dzieci – macie ułożyć tekst wyrazowo-
-obrazkowy. Możecie wykorzystać wyrazy z koperty, naklejcie je na kartkę. Potem dorysujcie
obrazki.
• Po wykonaniu zadania dzieci odczytują swoje
teksty. Nauczyciel zbiera kartki i informuje, że
jutro będą je czytać ponownie.
7. Ćwiczenia z sylabami – ćw. pol.-społ., s. 39.
• Dzieci czytają wyrazy zapisane na środku
różnych obrazków. Dzielą te nazwy na sylaby.
Szukają sylaby, która znajduje się w nazwie ob-
razka, i łączą ją z obrazkiem.
• Dzieci po wykonaniu ćwiczenia odczytują syla-
bę i nazwę połączonego z nią obrazka.
8. Te litery dobrze znamy – ćwiczenia grafo-
motoryczne i ćwiczenia w pisaniu – ćw. pol.-
-społ., s. 39.
• Dzieci kolorują pola z literami zgodnie z instruk-
cją. Samogłoski – na czerwono, spółgłoski – na
niebiesko.
9. Z życia rodziny – odgrywanie scenek.
• Dzieci ponownie pracują w grupach. Nauczyciel mówi: Każda grupa to rodzina. Przydziel-
cie sobie role w rodzinie i przedstawcie jeden dzień z życia rodziny.
• Nauczyciel omawia z dziećmi przedstawione scenki z życia rodziny. Zadaje pytania: – Co
było podobne w tych dniach? – Czym te dni się różniły? – Co was zaskoczyło? – Co chcieliby-
ście robić w swojej rodzinie? – Czy dzień w waszych rodzinach wygląda podobnie?
Psycholog radzi – dom rodzinny
Scenki z życia rodziny odgrywane na polecenie nauczyciela to inny rodzaj aktywności
niż zabawa w dom. Ważna jest rola normatywna nauczyciela, który powinien delikatnie
sterować przebiegiem scenek, aby przedstawiały one pożądany model rzeczywistości
rodzinnej. Dla niektórych dzieci scenki nie będą niczym zadziwiającym. Będą też takie
dzieci, które będą zaskoczone przebiegiem relacji rodzinnych w scenkach. Warto posłu-
chać, jeśli dzieci będą chciały o tym opowiedzieć.
111
10. Rozpoznawanie monet – ćwiczenia praktyczne.
• Dzieci wyjmują monety o nominałach: 1 zł, 2 zł, 5 zł i uważnie je oglądają. Następnie
wykonują polecenia nauczyciela:
– Ułóż monety – od najmniejszej wartości do największej wartości.
– Zastąp 2 złote innymi monetami.
– Zastąp 5 złotych innymi monetami.
• Nauczyciel pokazuje dzieciom prawdziwe monety i prosi, aby dokładnie się im przyj-
rzały. Następnie kładzie je pod serwetkę i mówi: Znajdź 2 złote. Zadaniem dzieci jest
znalezienie wymienionych przez nauczyciela monet za pomocą dotyku.
11. Zabawa w sklep – liczenie pieniędzy.
• Nauczyciel dzieli dzieci na grupy i prosi, aby
każda grupa zorganizowała jeden sklep. Dzieci
losują kartki z rysunkami sklepów (papierni-
czo-zabawkarski, odzieżowy, spożywczy, owo-
cowo-warzywny) i organizują je na ławkach.
Wybierają ilustracje z towarami i dobierają kar-
toniki z cenami, np. 1 zł, 2 zł, 3 zł, 4 zł, 5 zł. Wy-
bierają spośród siebie sprzedawcę. Pozostałe
dzieci dokonują zakupów w różnych sklepach.
Po zakończeniu zabawy dzieci opowiadają, ja-
kie zakupy zrobiły i za ile złotych.
12. Ćwiczenia w rozpoznawaniu i przeliczaniu
monet – ćw. matem.-przyr., s. 59.
• Dzieci otwierają ćwiczenia i wykonują polecenia.
– Otaczają pętlami monetę o wartości 1 zł i mo-
nety o wartości 3 zł. Nauczyciel pyta: – Czy jest
moneta o wartości 3 zł? – Jak zaznaczycie tę
wartość?
– W drugim ćwiczeniu najpierw liczą, ile jest pieniędzy w każdej skarbonce, a potem ko-
lorują te, w których jest więcej niż 2 zł.
– Łączą skarbonki – od najmniejszej wartości pieniędzy do największej. Wymieniają
głośno po kolei: W ostatniej skarbonce od lewej jest najmniej pieniędzy. Itd.
– W trzecim ćwiczeniu dzieci wykonują labirynt i odczytują, ile kto zapłacił za sok. Wska-
zują osobę, która zapłaciła najwięcej, która zapłaciła najmniej.
– Dzieci wskazują monety, którymi mógł zapłacić Marek.
13. Dzieci wyjmują z portfolio ucznia karty nr 37, 38 wykonują zadanie i ćwiczenia –
To już wiem, to już potrafię.
14. Podsumowanie.
• Dzieci kończą rozpoczęte przez nauczyciela zdania: Lubię przebywać w domu, bo... Zro-
bienie zakupów w naszym sklepie okazało się...
112
Dzień 5.
TEMAT DNIA: Razem raźniej
(1 godz. eduk. pol.-społ. + 1 godz. eduk. matem.)
Zapis w dzienniku: Razem raźniej – słuchanie wiersza, ćwiczenia w rozpoznawaniu emocji
związanych z różnymi sytuacjami, utrwalenie materiału, tworzenie gry planszowej.
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Potraficie zdefiniować pojęcie dom. Potraficie odczytać sylaby i wyrazy z poznanymi literami
oraz tekst wyrazowo-obrazkowy. Znacie monety oraz ich wartości. Przeliczacie pieniądze.
Potraficie zrobić zakupy.
Cele nauczyciela. Uczeń:
– uważnie słucha czytanego tekstu,
– wypowiada się na temat uczuć w sytuacji, gdy był sam lub nie miał się z kim bawić,
– rozpoznaje emocje i nazywa uczucia,
– potrafi dzielić się z innymi,
– uzupełnia brakujące elementy w tabelce zgodnie z podanymi warunkami,
– tworzy grę planszową,
– gra zgodnie z zasadami gry.
Cele w języku ucznia
Na dzisiejszych zajęciach wysłuchacie wiersza Moja siostra królewna i spróbujecie odpowiedzieć
na pytanie: Czy posiadanie rodzeństwa pomaga nam w życiu? Porozmawiacie o uczuciach. Będzie-
cie czytać i pisać wyrazy z poznanymi literami. Stworzycie swoją grę planszową i zagracie w nią.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– słuchać wiersza,
– wypowiadać się na jego temat,
– czytać wyrazy z poznanymi literami oraz czytać tekst wyrazowo-obrazkowy,
– grać w grę planszową zgodnie z zasadami,
– przeliczać pieniądze.
Pytanie kluczowe
• Dlaczego posiadanie rodzeństwa pomaga w życiu?
Środki dydaktyczne: Oto ja – elementarz cz. 1, ćw. pol.-społ. cz. 1, ćw. matem.-przyr. cz. 1,
Karty kreatywne – teczka dodatkowa: bilet do wartości KREATYWNOŚĆ; portfolio ucznia –
karty nr 35, 36, gazety, kartki z tekstem wyrazowo-obrazkowym tworzonym przez dzieci –
skserowane kartki z buźkami, małe karteczki.
Przebieg zajęć
113
2. Czy posiadanie rodzeństwa pomaga w życiu? – wypowiedzi na podstawie wiersza.
Nauczyciel czyta wiersz D. Wawiłow Moja siostra królewna.
Moja siostra królewna że jest wstrętna ropucha,
ma z papieru koronę a nie żadna królewna.
i ma długie warkocze, Jak ją rąbnę niechcący,
i ma oczy zielone, zaraz leci do mamy,
moja siostra królewna. ale to jest nieważne,
Moja siostra królewna bo i tak się kochamy
jest najlepsza na świecie, z moją siostrą królewną.
kiedy bajki mi czyta Rano idzie do szkoły
albo gra mi na flecie, w swym czerwonym berecie
moja siostra królewna. i z tornistrem na plecach,
A jak stoi przed lustrem a wy wcale nie wiecie,
i mnie wcale nie słucha, że to idzie królewna.
wtedy mówię jej na złość,
114
• Dalszy ciąg. Nauczyciel prosi dzieci, aby wycięły z gazet twarz wesołą i twarz smutną.
Potem opowiada jakąś sytuację, np.: Ala przyszła ze szkoły i mówi swojej siostrze, że pokłó-
ciła się z koleżanką. Przykłady innych sytuacji: Michałowi zepsuła się zabawka. Zosia nie
potrafi poradzić sobie z wykonaniem laurki dla babci.
Nauczyciel pyta: Jaki dalszy ciąg dopowiedziałaby twarz wesoła? Chętne dziecko wstaje,
pokazuje wesołą twarz i mówi np.: Nie martw się, na pewno się pogodzicie. Musicie poroz-
mawiać i wyjaśnić sobie wszystko.
Nauczyciel: Jaki dalszy ciąg dopowiedziałaby twarz smutna? Tym razem chętne dziecko
pokazuje smutną twarz i mówi np.: Nie mam czasu, zostaw mnie w spokoju.
Nauczyciel pyta: Do kogo można zwrócić się, jeśli ktoś nie mam rodzeństwa?
(Wg: J. Rojewska, Grupa bawi się i pracuje. Zbiór grupowych gier i ćwiczeń psychologicznych, wyd. UNUS)
Psycholog radzi – jedynacy
Bardzo dobrze, że w scenariuszu zajęć nie pominięto dzieci, które są jedynakami. Mogą
one wiele się dowiedzieć o rzeczywistości życia wśród rodzeństwa, która jest im zupeł-
nie nieznana. Jednak mogą też mieć poczucie, że ten temat ich nie dotyczy.
Ta część zajęć jest wreszcie o nich i dla nich. I dla tych wszystkich dzieci, które wcze-
śniej ze smutkiem stwierdziły, że z rodzeństwem wcale nie jest im dobrze. Warto dać
im wszystkim nadzieję, że też mogą mieć ważne i bliskie relacje oparte na przyjaźni,
szacunku i trosce – jak we wcześniejszym zadaniu.
5. Ćwiczenia w czytaniu – kartki z twórczym tekstem wyrazowo-obrazkowym.
• Nauczyciel rozdaje dzieciom kartki (skserowane i spięte w formie książeczki) z tekstami
wyrazowo-obrazkowymi, które tworzyły poprzedniego dnia. Dzieci czytają teksty.
6. Ćwiczenia w pisaniu poznanych wyrazów – pisanie w zeszycie.
• Nauczyciel zapisuje na tablicy wyrazy z różnych tekstów. Prosi o otwarcie zeszytów, za-
znaczenie liniatury do pisania (kontroluje poprawność zaznaczenia) i przepisanie wyra-
zów (np. tata, mama, to dom Ali i Oli).
• Nauczyciel prosi o wyjęcie z portfolio ucznia kart nr 35, 36 i wykonanie ćwiczeń z serii: To
już wiem, to już potrafię. Nauczyciel czyta i omawia z dziećmi polecenia.
7. Doskonalenie liczenia – zabawy.
• Dzieci wyjmują liczmany. Każde dziecko układa przed sobą pięć elementów i wykonuje
polecenia nauczyciela:
– Rozłóżcie 5 liczmanów na dwie grupy. Ile macie liczmanów w pierwszej grupie, a ile –
w drugiej. Ile to razem?
– Połóżcie 2 liczmany (potem 1, 3, 4). Ile liczmanów brakuje do pięciu?
– Połóżcie 5 liczmanów i dwa dajcie sąsiadowi z ławki. Ile wam zostało?
– Połóżcie 4 liczmany i 1 liczman obok. Ułóżcie do tego zadanie. Ja rozpocznę: Na stole leża-
ło... Kasia dostała od brata...
8. Gra planszowa – ćw. matem.-przyr., s. 60–61.
\ • Nauczyciel mówi: Otwórzcie ćwiczenia. Macie przed sobą planszę gry „Wyprawa do indiań-
skiej wioski”. Waszym zadaniem jest wymyślenie własnej gry na podstawie obrazków z wy-
cinanki (s. 63). W wycinance są po dwa obrazki do wyboru, do wklejenia w puste miejsca.
Każda para obrazków ma obwódkę w tym samym kolorze. Popatrzcie, jakie są kolory obwó-
dek. Wymieńcie te kolory. W każde puste miejsce przyklejcie wybrany przez siebie obrazek,
którego obwódka jest w kolorze obwódki pustego miejsca.
115
• Zagraj z kolegą lub koleżanką w przygotowaną przez siebie grę. Zasady gry:
– Narysowana na planszy kostka do gry oznacza dodatkowy rzut.
– Strzałki pokazują, na które pole należy się cofnąć lub przesunąć do przodu.
– Zamalowane pola bez strzałek oznaczają utratę 1 rzutu kostką, czyli postój.
9. Wykonanie zadania zgodnie z podanymi warunkami ćwiczenie spostrzegawczo-
ści – ćw. matem.-przyr., s. 62.
• Dzieci otwierają ćwiczenia na s. 62. Nauczyciel
wyjaśnia: Będziecie wklejać rysunki ubrań zgod-
nie z kolorem kredki w danym rzędzie. Na przy-
kład pod zieloną kredką macie w szeregu czapek
zieloną czapkę, w szeregu koszulek – zieloną ko-
szulkę, w szeregu spodenek – pusto. Co wkleicie?
W szeregu butów – zielone buty. Dzieci wykonu-
ją ćwiczenie. Następnie kolorują misia zgodnie
z kolorem ubrań w tabeli.
10. Podsumowanie.
• Nauczyciel rozdaje dzieciom karteczki i prosi,
aby te, którym podobały się zajęcia, narysowały
buzię wesołą, a te, którym zajęcia się nie podo-
bały – buzię smutną.
• Po wykonaniu pracy dzieci zawieszają rysunki
buziek na tablicy.
• Nauczyciel mówi: Drogie dzieci, dotarliśmy
do końca naszej podróży w krainie wartości
o nazwie KREATYWNOŚĆ. Pokażcie, co się w tej chwili znajduje na waszych biletach. Jak one
teraz wyglądają? Powiedzcie, dlaczego znajdują się na nim te obrazki i wyrazy. Opowiedz-
cie, czego się nauczyłyście. O czym nie wiedziałyście, ale teraz będziecie o tym pamiętać?
• Dzieci odpowiadają na pytania nauczyciela.
116
EDUKACJA PLASTYCZNA
Środki dydaktyczne: pół ziemniaka, różnej grubości plasterki innych warzyw, np.: mar-
chewki, pietruszki; por, połówka cebuli, patyczki do szaszłyków, wykałaczki, goździki, pla-
stelina, ilustracje przedstawiające pacynki, kukiełki, marionetki, wiersz B. Lewandowskiej
Jarzynowy teatrzyk, kukiełki z warzyw zrobione przez nauczyciela.
Przebieg zajęć
• Nauczyciel pyta: Która baśń została zaprezentowana w wierszu? Jakie postacie zostały wy-
konane? Z czego zostały zrobione poszczególne postacie? Która postać podobała wam się
najbardziej?
Nauczyciel zaprasza dzieci do wykonania kukiełek.
Dzieci rozkładają przygotowane w domu warzywa: przekrojone ziemniaki, cebulę, po-
krojone w plasterki różnej grubości marchewki, pietruszki, por, goździki, patyczki do
szaszłyków.
Nauczyciel proponuje: Spróbujcie wykonać kukiełki z warzyw, nadziewając je na patyczek.
Przypominam, musicie to zrobić ostrożnie, aby nie skaleczyć się ostry patykiem. Nauczyciel
demonstruje wykonanie kukiełki – pokazuje różne sposoby wykonania głowy z pie-
truszki, włosów z pora, tułowia z pora, marchewki, itp. Zróbcie oczy, usta i nos z goździ-
ków, plasteliny.
3. Kukiełkowe zabawy – animacja kukiełek.
Dzieci nazywają swoje kukiełki. Kolejno wychodzą na środek i każda kukiełka przedsta-
wia się wszystkim i opowiada o sobie.
Nauczyciel prezentuje dzieciom sposób trzymania i poruszania kukiełkami. Mówi
o przenoszeniu ruchu aktora na ruch lalki – biegowi kukiełki towarzyszy bieg aktora,
obrotom kukiełki towarzyszy obrót aktora, a nie tylko ruch ręki. Pokazuje bieg, chód i
obrót, a dzieci naśladują jego ruchy.
4. Podsumowanie zajęć – ocena wykonanej pracy.
Dzieci oglądają kukiełki i swobodnie wypowiadają się na ich temat. Mówią, która po-
doba im się najbardziej i dlaczego. Wszystkie kukiełki zostają wyeksponowane w klasie.
EDUKACJA MUZYCZNA
118
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– prawidłowo grać na instrumentach perkusyjnych,
– zagrać na instrumentach perkusyjnych podane rytmy,
– równo i rytmicznie grać w perkusyjnej orkiestrze.
Pytania kluczowe
• Co to jest orkiestra?
• Kim jest dyrygent?
Środki dydaktyczne: instrumenty perkusyjne – podstawowe instrumentarium C. Orffa (bę-
benek, trójkąt, pudełko akustyczne, kołatki [kastaniety], marakasy, tamburyn, klawesy [dre-
wienka], talerze), karta pracy nr 6, ilustracja przedstawiająca orkiestrę, CD 1.
Przebieg zajęć
1. Muzyczne przywitanie.
Na stoliku rozłożone są instrumenty perkusyjne. Nauczyciel wybiera jeden z nich i im-
prowizuje muzyczne przywitanie, mówiąc lub śpiewając: Dzień dobry dzieci. Do stolika
podchodzi wybrane dziecko (lub grupa dzieci), wybiera instrumenty i improwizuje rytm
i melodię na słowach: Dzień dobry pani.
2. Zaśpiewanie piosenki Jesień (CD 1).
Przykładowe rytmy:
119
Uwaga! Przed rozpoczęciem zabawy nauczyciel ćwiczy z każdą grupą przebieg
rytmiczny. Dla utrzymania porządku wybija puls na dowolnym instrumencie. Po
przećwiczeniu każdej partii wybrane dziecko przejmuje rolę zegarmistrza (dyry-
genta). Ruchem ręki wskazuje, które zegary zaczynają grać. Zegary mogą grać po
kolei lub wszystkie razem. Po chwili następuje zmiana zegarmistrza.
5. Wykonywanie zadania w karcie pracy nr 6.
• Nauczyciel pyta dzieci, czy wiedzą, co oznaczają słowa dyrygent i orkiestra. Jeśli dzieci
nie wiedzą, to wyjaśnia: Orkiestra to duży zespół osób grających na instrumentach. Dyry-
gent to osoba, która kieruje orkiestrą, w ręku trzyma batutę.
• Nauczyciel pyta dzieci: Kto w zabawie „U zegarmistrza” był dyrygentem, a kto – orkiestrą?
• Nauczyciel czyta dzieciom tekst z karty pracy: Poznajcie mojego tatę. Ma na imię Maestro.
Jest dyrygentem. Na koncercie w ręku ma batutę. Dyrygent kieruje całą orkiestrą. To bardzo
trudne zadanie!
• Dzieci przyglądają się ilustracji. Nauczyciel wyjaśnia: Dyrygent pełni bardzo odpowie-
dzialną rolę w orkiestrze. Kieruje wszystkimi instrumentami, pokazuje im – kiedy mają grać,
a kiedy nie. W ręku trzyma pałeczkę, która nazywa się batutą. Stoi zawsze na środku, przed
orkiestrą na lekkim podwyższeniu. Dyrygent i muzycy grający w orkiestrze są przeważnie
elegancko ubrani. Panowie noszą fraki w czarnym kolorze i białe koszule. Panie bardzo czę-
sta mają długie eleganckie spódnice.
• Wykonywanie zadania w karcie pracy – pokolorowanie rysunku dyrygenta Maestro.
6. Zabawa w dyrygenta – improwizacja.
Dzieci podzielone są na cztery grupy, każdy otrzymuje jeden instrument: I grupa – bę-
benki, II grupa – kołatki, III grupa – marakasy, IV grupa – trójkąty.
• Nauczyciel pełni rolę dyrygenta, pokazuje odpowiednim gestem, która grupa z instru-
mentów ma grać:
bębenki – dłonie ułożone równolegle
kołatki – klaskanie w rytmie
marakasy – młynek
trójkąty – palec wskazujący
wszystkie instrumenty – dłonie uniesione do góry.
• Rolę dyrygenta może przejąć wybrane dziecko.
7. Gramy w klasowej orkiestrze perkusyjnej – instrumentacja Polki Tritsch-Tratsch
J. Straussa (CD, DVD).
Dzieci pozostają w czterech grupach, jak w ćwiczeniu poprzednim. Nauczyciel dyryguje
ustalonymi gestami – wtedy gra odpowiednia grupa instrumentów.
8. Podsumowanie zajęć.
Nauczyciel prosi dzieci, by zagrały na instrumentach głośno – jeśli zajęcia im się podo-
bały, lub cicho – jeśli zajęcia się nie podobały.
ZAJĘCIA KOMPUTEROWE
TEMAT ZAJĘĆ: Poznanie narzędzia Zaznacz – praca w programie
Paint
Powiązanie lekcji z wcześniejszą wiedzą ucznia
Poznaliście sposób cofania w programie Paint z wykorzystaniem polecenia Cofnij. Dowie-
dzieliście się również, czym jest e-book.
120
Cele nauczyciela. Uczeń:
– samodzielnie włącza i wyłącza komputer,
– sprawnie posługuje się myszą,
– z pomocą nauczyciela zaznacza obrazek i przenosi go w wybrane miejsce metodą złap,
przesuń i upuść,
– potrafi cofnąć wykonaną czynność w programie Paint,
– z pomocą nauczyciela zapisuje plik w programie Paint.
Cele w języku ucznia
Dzisiaj poznacie narzędzie programu Paint – Zaznacz i nauczycie się je wykorzystywać. Po-
znacie także sposób zapisywania pliku w programie Paint.
Nacobezu (kryteria oceny)
Będę zwracać uwagę na to, czy potraficie:
– zaznaczać obrazki w programie Paint.
Pytanie kluczowe
• W jaki sposób zapisuje się w komputerze wykonaną pracę?
Środki dydaktyczne: Oto ja – zajęcia komputerowe, klasa 1, płyta CD dla ucznia – zajęcia 9.,
sprzęt komputerowy w pracowni komputerowej, zdjęcia lub obrazki przedstawiające domy
ludzi (dom jednorodzinny, blok) i wybranych zwierząt (psia buda, ptasie gniazdo, muszla
ślimaka, dziupla, akwarium).
Przebieg zajęć
1. Sprawy organizacyjne.
Nauczyciel podaje cele zajęć oraz kryteria oceny.
2. Rozmowa na temat domów ludzi i zwierząt.
Nauczyciel pokazuje zdjęcia lub obrazki przedstawiające domy ludzi i zwierząt. Pyta:
– Jakie domy mają zwierzęta? (Pies ma budę, wiewiórka mieszka w dziupli, ptaki pielęgnu-
ją swoje pisklęta w gniazdach, ryby żyją w jeziorach, stawach, rzekach, a także w akwa-
riach, ślimak nosi swój domek na plecach).
– Gdzie mieszkają ludzie? (w domach jednorodzinnych, w blokach)
– Jak wyglądają wasze domy? (Uczniowie opisują swoje domy).
Nauczyciel poleca uczniom połączyć strzałkami obrazki zwierząt i ich domów (ćw. 1,
s. 11).
3. Poznanie narzędzia programu Paint – Zaznacz.
Nauczyciel wyjaśnia, że narzędzie Zaznacz służy do przesuwania obrazków lub ich
fragmentów po ekranie monitora metodą złap, przesuń i upuść.
Aby zaznaczyć i przesunąć obrazek lub jego fragment, należy:
• kliknąć lewym przyciskiem myszy w ikonę narzędzia Zaznacz,
• otoczyć wybrany obrazek lub jego fragment prostokątnym zaznaczeniem, trzymając
wciśnięty lewy przycisk myszy, a potem zwolnić przycisk,
• przesunąć zaznaczony element graficzny w dowolne miejsce metodą złap, przesuń
i upuść, trzymając wciśnięty lewy przycisk myszy.
Nauczyciel poleca zaznaczyć ołówkiem obrazki czekoladek w kształcie gwiazdek (ćw. 2,
s. 11).
121
4. Zabawa Gimnastyka języka.
Nauczyciel pyta uczniów: – Czy lubicie słuchać baśni? – A czy umiecie opowiadać baśnie?
– Co jest potrzebne do tego, aby ładnie mówić i prawidłowo wypowiadać wszystkie głoski?
(uważne słuchanie i sprawny język)
Proponuje gimnastykę języka na wesoło i zachęca uczniów do powtarzania podobnych
ćwiczeń w domu:
• kilkakrotnie wdychają głęboko powietrze ustami, podnosząc ręce w górę; potem po-
chylają się w przód i powoli wydychają powietrze nosem,
• przesyłają głośne całusy kolegom, dmuchając na wyprostowaną dłoń,
• starają się kilkakrotnie zwinąć język w trąbkę,
• nabierają powietrza do ust, nadymając oba policzki; wydmuchują je, sycząc,
• starają się dotknąć językiem brody, a potem – nosa,
• nabierają powietrza do ust, nadymając na zmianę raz jeden, raz drugi policzek.
5. Poznanie sposobu zapisywania w komputerze wykonanej pracy (s. 12).
Nauczyciel pyta:
– Co trzeba zrobić, aby nie zapomnieć ważnych informacji? (Trzeba je zapisać).
Nauczyciel wyjaśnia, że praca wykonana w komputerze zniknie wraz z jego wyłącze-
niem. Aby tego uniknąć, należy zapisać plik w pamięci komputera. Zapisaną w ten spo-
sób pracę można w każdej chwili odtworzyć.
Aby zapisać plik Paint w komputerze, należy:
• kliknąć lewym przyciskiem myszy w opcję Plik, znajdującą się na pasku Menu, a potem
w opcję Zapisz jako,
• w oknie Zapisz jako kliknąć w zakładkę Pulpit, a potem w pole z napisem Zapisz,
• na pulpicie pojawi się ikona pliku, w którym jest zapisana praca.
6. Włączenie komputerów pod kontrolą nauczyciela. Uruchomienie płyty CD. Wyko-
nanie znajdujących się na niej ćwiczeń.
Ćwiczenie a. Baśnie (Paint) – płyta CD, zajęcia 9.
Polecenie: Umieść przedmioty pod właściwymi postaciami z baśni. Wykorzystaj narzędzie
Zaznacz oraz metodę złap, przesuń i upuść. W razie potrzeby zastosuj polecenie Cofnij. Za-
pisz wykonaną pracę w komputerze.
Ćwiczenie b. Skarbonki – płyta CD, zajęcia 9.
Polecenie: Powkładaj monety 1-złotowe do skarbonki Igora, monety 2-złotowe – do skarbonki
Marka, a monety 5-złotowe – do skarbonki Adama. Wykorzystaj metodę złap, przesuń i upuść.
Ćwiczenie c. Dom Doroty – płyta CD, zajęcia 9.
Polecenie: Odszukaj w domu Doroty pięć rzeczy, których nazwy zaczynają się na literę d.
Klikaj na nie lewym przyciskiem myszy.
122
Ćwiczenie d. Dywan – płyta CD, zajęcia 9.
Polecenie: Zaprojektuj wzór dywanu, wykorzystując kolorowe stemple. Wybierz stempel
i stempluj, klikając lewym przyciskiem myszy.
7. Zakończenie pracy z płytą. Wyłączenie komputerów pod kontrolą nauczyciela.
Zadanie domowe: Nauczyciel poleca uczniom przypomnieć sobie, do czego służy kla-
wiatura komputerowa.
Przebieg zajęć
123
starając się nie wypuścić woreczka spomiędzy nóg. Po minięciu pachołka chwytają wo-
reczek w dłonie, biegną z nim do rzędu i przekazują go następnemu.
Na sygnał: Zające!, dzieci wykonują przysiad podparty, wkładają woreczek między uda
i wykonują podskoki zajęcze do pachołka.
• Wyścigi skoczków
Dzieci ustawione są w czterech rzędach w odległości 4–5 m od linii startu, naprzeciw
każdego rzędu leży pachołek. Na sygnał nauczyciela pierwsza osoba z rzędu, skacząc na
jednej nodze, przesuwa przed sobą woreczek, trącając go stopą. Po obiegnięciu pachoł-
ka wraca na linię startu, skacząc na drugiej nodze. Mijając linię startu, uprawnia następ-
nego gracza do rozpoczęcia skoku, a sama ustawia się na końcu rzędu. Wygrywa zespół,
którego zawodnicy szybciej wykonają zadanie.
3. Ćwiczenia na materacu.
– Dzieci wykonują skoki na materacach: dwa niskie podskoki obunóż, trzeci wysoki
z lądowaniem w przysiadzie podpartym.
Uwaga! Nauczyciel musi pokazać i wyjaśnić znaczenie prawidłowego lądowania
w przysiadzie.
– Dzieci wykonują skoki w dal z miejsca, z odbicia obunóż do przysiadu.
– Dzieci wchodzą na skrzynię – na dwie części (nauczyciel może dołożyć trzecią) i zeska-
kują na materac do przysiadu.
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Kurczątko
Dzieci skulone naśladują śpiące kurczątka. Jedno kurczątko, wyznaczone przez nauczy-
ciela dziecko, nie śpi i piszczy cichutko. Inne wyznaczone dziecko stara się odszukać
piszczące pisklę.
• Zbiórka – omówienie zajęć. Wyróżnienie dzieci, które starały się wykonać wszystkie
ćwiczenia poprawnie i bezpiecznie.
Przebieg
126
wybierają spośród siebie matkę, która staje w „gnieździe” (koło o kilku krokach średni-
cy), i wilka. Pozostałe dzieci są gąskami. Gąski czekają za linią określającą pole. Między
matką a gąskami nawiązuje się rozmowa:
Matka: Idźcie gąski w pole!
Gąski: Boimy się!
Matka: Czego?
Gąski: Wilka złego!
Matka: Gdzie on jest?
Gąski: Za płotem!
Matka: Co robi?
Gąski: Drze koty!
Matka: Ile nadarł?
Gąski: Trzy kopy!
Matka: Co pije?
Gąski: Pomyje!
Matka: Czym się przykrywa?
Gąski: Wilczym ogonem!
Matka: Gąski, gąski do domu!
Gąski starają się powrócić z pola do gniazda przez teren otwarty, gdzie grasuje wilk.
Wilk stara się je złapać. Gąski uciekają. Wilk łapie po jednej i odprowadza do swej nory.
Gdy wszystkie wyłapie, gra się kończy. W następnej turze gry ostatnia schwytana gąska
zostaje wilkiem.
• Uciekaj, myszko
Dzieci za pomocą wyliczanki wybierają spośród siebie myszkę i kota. Tworzą koło, trzy-
mając się mocno za ręce. W środku koła jest myszka, poza kołem skradający się kot.
Dzieci bronią myszki przed kotem, który usiłuje wedrzeć się do środka koła, i śpiewają.
Uciekaj, myszko, do dziury!
Niech cię nie złapie kot bury!
Bo jak cię złapie kot bury, to cię obedrze ze skóry!
Gdy kot mimo obrony dzieci wtargnie do środka koła, myszka próbuje uciec do wyzna-
czonej mety.
• Mamo, ile kroków mam do ciebie?
Jedno dziecko stoi na mecie w odległości kilku, kilkunastu metrów od pozosta-
łych dzieci, których zadaniem jest dotarcie do mamy. Każde z dzieci w swojej ko-
lejce zadaje mamie pytanie: Mamo, mamo, ile kroków mam do ciebie? Mama poda-
je liczbę i rodzaj kroków, np. dwa słoniowe (jak największe kroki), trzy żabki (skoki
w przysiadzie), parasolki (skoki z obrotem wokół własnej osi), kurze stopki (stopa za sto-
pą), krokodyle (należy przyjąć pozycję jak do „pompek” i dostawić nogi tam, gdzie stały
ręce). Kto pierwszy dotrze na metę, ten zostaje mamą.
• Nauczyciel rysuje na chodniku kratki do gry w klasy i numeruje je od 1 do 5. Pokazuje
dzieciom, jak rzucić kamyk na jedną z kratek. Zadaniem dziecka jest skakanie po krat-
kach, aż znajdzie się przed numerem, na który został rzucony kamień. Musi podnieść
kamień i przeskoczyć kratkę
• Szczur
Nauczyciel toczy przy samej ziemi skakankę. Dzieci ustawione na obwodzie koła prze-
skakują przez skakankę, nie dotykając jej nogami. Dziecko, któremu się to nie uda, od-
pada z gry. Z boku skacze na skakance.
127
4. Ćwiczenia kończące zajęcia.
• Głuchy telefon
Dzieci siedzą na obwodzie koła. Nauczyciel szepce jednemu z nich zdanie, a dzieci
po kolei przekazują sobie tekst. Ostatnie dziecko głośno wypowiada zdanie, a pozo-
stałe sprawdzają, jak działał „telefon”.
• Zbiórka – omówienie zajęć. Wyróżnienie dzieci, które starały się wykonać wszystkie
ćwiczenia poprawnie.
Literatura:
• W. Gniewkowski, K. Wlaźnik, Proces wychowania fizycznego w klasach początkowych,
WSiP 1991, s. 107.
• K. Wlaźnik, Przewodnik metodyczny dla nauczyciela. Wychowanie fizyczne w przedszkolu,
Wydawnictwo JUKA 1996.
• B. Łojewska, W świecie przedszkola. Program wychowania przedszkolnego, wyd. KOBA
2001.
• R. Trześniowski, Zabawy i gry ruchowe, 1995.
• M. Bondarowicz, Zabawy i gry ruchowe na cztery pory roku, Bellona, Warszawa 1995.
• A. Grzęska, Zajęcia ruchowe w przedszkolu, WSiP, Warszawa 1975.
128