MATHEMA

MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

CHAPTER 2
CHAPTER OUTLINE

TICS
SECTION A ประโยคเปิ ดและตัวบ่ง
ปริมาณ A/1 ความหมายของ
ประโยคเปิ ด A/2 ตัวบ่ง
ปริมาณ A/3

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

1
MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

SECTION A ประโยคเปิ ดและตัวบ่งปริมาณ

A/1 ความหมายของประโยคเปิ ด

ประโยคเปิ ด คือประโยคที่มีตัวแปรซึ่งสามารถหาค่าความจริงได้โดยการ
แทนค่าตัวแปรนัน
้

Ex. x >1, เขาเป็ นนักมวย

A/2 ตัวบ่งปริมาณ

วิธีการหาค่าความจริงของประโยคที่มีตัวบ่งปริมาณ ∀x (For All)

สำหรับทุกๆค่า x , ∃x (For Some) สำหรับค่า x บางตัว
∀ x [P ( x ) ]
เป็ น F เมื่อมี x บางตัว ที่ทำให้ P(x) เป็ น
F
∃ x [ P (x )]
เป็ น T เมื่อมี x บางตัว ที่ทำให้ P(x) เป็ น
T
∀ x ∀ y [P ( x , y )]
เป็ น F เมื่อมี x, y บางตัว ที่ทำให้ P(x)
เป็ น F
∀ x ∃ y [P ( x , y ) ]
เป็ น F เมื่อมี x บางตัว คู่กับ y ทุกตัว ที่
ทำให้ P(x, y) เป็ น F
∃ x ∀ y [P ( x , y ) ]
เป็ น T เมื่อมี x บางตัว คู่กับ y ทุกตัว ที่
ทำให้ P(x, y) เป็ น T
∃ x ∃ y [ P( x , y )]
เป็ น T เมื่อมี x, y บางตัว ที่ทำให้ P(x,
y) เป็ น T

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

2
MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

∀ x∃ y ไม่เหมือนกับ ∃y∀x

A/3 สมมูลและนิเสธของประโยคเปิ ดที่มีตัวบ่งปริมาณ

สมมู ตัวบ่งปริมาณ เหมือนกัน ; ∀,∃

ล ประโยคเปิ ดต้อง สมมูลกัน

นิเสธ ตัวบ่งปริมาณ ตรงข้ามกัน ;
∀ ≡∃ , ∃≡ ∀

ประโยคเปิ ดต้องเป็ น นิเสธกัน

Ex. ∀ x ∃ x [ x> 0 ∧ x+ y=5]

SECTION B แบบฝึ กหัด

1. (ข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัย/2529) ให้เอกภพสัมพัทธ์เป็ นเซตจำนวนเต็ม
ประพจน์ใดมีค่าความจริงเป็ นจริง

1.) ∀ x [ ( x >0 ) ∨ ( x ≤ 0 ) ] →{∀ x [ x >0 ] ∨ ∀ x [ x ≤0 ] }

2.) {∃ x [ ( x> 0 ) ] ∧ ∃ x [ x ≤0 ] }→ ∃ x [ ( x>0 ) ∧ ( x ≤ 0 ) ]

3.) ∀ x [ ( x >0 ) → ( x >0 ) ] →{∃ x [ x >0 ] → ∀ x [ x >0 ] }

4.) ∀ x [ ( x >0 ) → ( x >0 ) ] →{∀ x [ x>0 ] → ∀ x [ x >0 ] }

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

3
MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

2. (ข้อสอบเข้ามหาวิทยาลัย/2533) ให้ u={x ∈ R∨¿ x−1∨≤2 } ข้อใดต่อไปนีม

้ ี
ค่าความจริงเป็ นจริง

1.)
2
∀ x [x −3< 6] 2.) ∀ x [1< x +2<5]

3.) ∃ x [|x +2|<2−x ] 4.) ∃ x [ √ x>2]

3. (ข ้อ ส อ บ เ ข ้า ม ห า ว ิท ย า ล ัย /2544) เ อ ก ภ พ ส ัม พ ัท ธ ์ใ ด ท ี่ท ำ ใ ห ้
(∀ x [ x ≤ 2 x+3 ] ) ∧(∃ y [ y −4> 0 ] )
2 2
มีค่าความจริงเป็ นจริง

1.) [-3,0] 2.) [-1.5,1.5] 3.) [-1,2] 4.) [-0.5,0.5]

4. (ข้อ สอบความถนัด ทางคณิต ศาสตร์ PAT1 ก.ค. 2552) กำหนดให้

+¿∨n ≤ 10}¿
U ={n ∈ I ประโยคในข้อใดต่อไปนีม
้ ีค่าความจริงเป็ นเท็จ

1.) ∀ x ∀ y [ ( x 2= y 2 ) → ( x= y ) ] 2.) ∀ x ∃ y [( x ≠ 1 ) → ( x > y 2 ) ]

2 2
3.) ∃ x ∀ y [xy ≤ x + y ] 4.) ∃ x ∃ y [ ( x− y ) ≥ y +9 xy ]

5. (A-NET 2549) กำหนดให้เ อกภพสัมพัท ธ์ค ือ U ={−3 ,−2 ,−1,1,2,3 } ข้อ ใด

ต่อไปนีม
้ ีค่าความจริงเป็ นเท็จ

1.) ∃ x ∀ y [x + y < y ] 2.) ∃ x ∀ y [x− y < x ]

2

2 2
3.) ∃ x ∀ y [x y =x ] 4.) ∃ x ∀ y [x y = y ]

6. (ข้อสอบสมาคมคณิตศาสตร์/2545] ให้ U เป็ นเอกภพสัมพัทธ์

2 2
ประพจน์ ∀ x [¿ x −3 x +2∨≤ 2 x− x ] มีค่าความจริงเป็ นจริง เมื่อ U คือเซตในข้อ
ใดต่อไปนี ้

1.) [−1,1] 2.) (−∞, 32 ) 3.) [1,2] 4.) [ ]

1,
5
2

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

4
MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

7. (ข้อสอบความถนัดทางคณิตศาสตร์ PAT1 พ.ศ. 2553) กำหนดเอก

ภพสัมภัทธ์ คือ {-1, 0, 1}

ข้อใดต่อไปนีถ
้ ูกต้อง

1. ∀ x ∀ y [ x+ y +2> 0] มีค่าความจริงเป็ นจริง 2. ∀ x ∃ y [x + y ≥0 ] มีค่าความ

จริงเป็ นเท็จ 3. ∃ x ∀ y [x + y=1] มีค่าความจริงเป็ นเท็จ
4. ∃ x ∃ y [ x+ y>1] มีค่าความจริงเป็ นเท็จ

8. (ข้อสอบความถนัดทางคณิตศาสตร์ PAT1 พ.ศ. 2559) กำหนดให้เอก

ภพสัมภัทธ์คือ {1 , 2 ,3 , 4 }

ให้ P( x ) คือ |x−2|+|x−3|=1

Q(x ) คือ x ( x+ 1)>1

และ R(x ) คือ √ x−1< x−3

ประพจน์ในข้อใดต่อไปนี ้ มีค่าความจริงเป็ น เท็จ

1. ∀ x [P ( x ) ]→ ∀ x [Q ( x )] 2. ∀ x [P ( x ) → Q ( x ) ]→∃ x [R ( x ) ] 3. ∀ x [ Q ( x) ] ↔ ∀ x [ R ( x ) ]

4. ∃ x [ R ( x ) ]→ ∃ x [P ( x ) ] 5. ∃ x [Q ( x ) → P ( x ) ]∨ ∀ x [Q ( x ) ]

9. (ข้อ สอบความถนัด ทางคณิต ศาสตร์ PAT1 พ.ศ. 2552) กำหนดให้

P( x ) และ Q(x ) เป็ นประโยคเปิ ด

ประโยค ∀ x [P ( x ) ]→ ∃ x [ Q ( x ) ] สมมูลกับประโยคในข้อใดต่อไปนี ้

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

5
MATHEMATICS: CHAPTER 2 LOGIC

1. ∀ x [ P ( x ) ]→ ∃ x [Q ( x ) ] 2. ∀ x [Q ( x ) ]→ ∃ x [ P ( x ) ]

3. ∃ x [P ( x )]→ ∀ x [Q (x )] 4. ∃ x [ Q ( x ) ]→ ∀ x [P ( x ) ]

10. (ข้อสอบ สสวท. พ.ศ. 2542) นิเสธของข้อความ “สำหรับจำนวนคี่ x

ใดๆ เป็ นจำนวนคี่” คือข้อความใดต่อไปนี ้

3
x −x

1. สำหรับจำนวนคี่ x ใดๆ เป็ นจำนวนคู่ 2. มีจำนวนคี่ x บางตัว

3
x −x

ซึ่ง เป็ นจำนวนคู่ 3. มีจำนวนคู่ x บางตัว ซึ่ง เป็ น

3 3
x −x x −x

จำนวนคู่ 4. สำหรับจำนวนคู่ x ใดๆ เป็ นจำนวนคู่

3
x −x

11. (ข้อสอบโควตา มช./2547) พิจารณาข้อความต่อไปนี ้

ก. ถ้าให้ประพจน์ p เป็ นจริง,
q เป็ นเท็จ แล้ว [( p → q)∧ q]→ p มีค่าความจริงเป็ นจริง
ข. นิเสธของประพจน์ ∀ x [P ( x ) → Q ( x ) ]∧∃ x [ R ( x ) ] คือ ∃ x [ P ( x ) → Q ( x )]∨ ∀ x [ R ( x ) ]

ข้อใดต่อไปนีถ
้ ูกต้อง

By AJ. FLUKE (อ.ฟลุ้ค)

6