Professional Documents
Culture Documents
2021 - ĐIỀU TRỊ COVID-19 - Sử dụng thuốc cho bệnh nhân ngoại trú
2021 - ĐIỀU TRỊ COVID-19 - Sử dụng thuốc cho bệnh nhân ngoại trú
1. Điều kiện điều trị ngoại trú và các vấn đề liên quan
Trước tình hình dịch bệnh COVID-19 đang diễn biến phức tạp với số ca bệnh tăng
nhanh từng ngày, đặc biệt tại Thành phố Hồ Chí Minh và các tỉnh thành khu vực phía Nam,
việc điều trị tại các cơ sở y tế đang ngày càng quá tải. Do đó các chiến lược phân tầng bệnh
nhân và cân nhắc điều trị bệnh nhân nhẹ ngoại trú đang được quan tâm rất nhiều.
Dựa trên tiêu chí phân loại người nhiễm SARS-CoV2 do Bộ Y tế ban hành tại quyết
định 3646/QĐ-BYT ngày 31/07/2021, những bệnh nhân F0 có nguy cơ rất thấp bao gồm
tuổi ≤ 45 tuổi và không mắc bệnh lý nền; hoặc đã tiêm đủ 2 liều vắc xin phòng COVID-19
trước ngày xét nghiệm dương tính ít nhất 12 ngày; hoặc sức khoẻ chưa có dấu hiệu bất
thường, SpO2 từ 97% trở lên có thể được chỉ định điều trị tại cơ sở y tế thuộc tầng 1 của
tháp điều trị, hoặc có thể được chỉ định điều trị ngoại trú tại nơi cư trú được nhân viên y tế,
chính quyền địa phương kiểm tra và xác nhận đủ điều kiện điều trị ngoại trú như nhà riêng,
có người theo dõi…).
Bên cạnh hướng dẫn về tự theo dõi tình trạng sức khỏe (thân nhiệt, SpO2, các dấu hiệu
trở nặng) và cách liên hệ với nhân viên y tế khi cần; một vấn đề cũng rất cần quan tâm trong
quản lý bệnh nhân F0 điều trị ngoại trú là kê đơn và tư vấn hướng dẫn sử dụng thuốc. Ngày
26/8/2021, Bộ Y tế có Quyết định số 4109/QĐ-BYT về việc ban hành hướng dẫn tạm thời
"Danh mục thuốc điều trị ngoại trú cho người nhiễm Covid-19 tại nhà". Các nhóm thuốc
trong danh mục gồm: Thuốc hạ sốt, giảm đau; thuốc cân bằng điện giải; thuốc hỗ trợ nâng
cao sức khỏe, tăng sức đề kháng; thuốc sát khuẩn hầu họng; thuốc kháng vi rút; thuốc chống
viêm corticosteroid; thuốc chống đông máu (hình dưới).
Nhân viên y tế tại địa phương làm nhiệm vụ quản lý chăm sóc bệnh nhân F0 đang điều
trị ngoại trú cần thực hiện điều soát thuốc, khai thác tiền sử dụng thuốc và tư vấn sử dụng
các thuốc thuộc gói điều trị COVID-19 cho bệnh nhân một cách cụ thể để tránh các biến cố
bất lợi do thuốc như phản ứng có hại, tương tác thuốc, sử dụng thuốc quá liều… nhất là trên
những bệnh nhân là trẻ nhỏ, hoặc người có bệnh lý nền, đang sử dụng các thuốc điều trị
khác hằng ngày,…
1
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021
Hình 1. Danh mục thuốc điều trị ngoại trú cho bệnh nhân COVID-19
(ban hành kèm theo quyết định 4109/QĐ-BYT ngày 26/08/2021)
2
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021
2. Tư vấn sử dụng các nhóm thuốc trong gói điều trị COVID-19 ngoại trú
2.1. Thuốc hạ sốt, giảm đau
- Paracetamol
Chỉ định: uống khi có sốt khi sốt từ 38,50C trở lên, có thể lặp lại mỗi 04 giờ đến 06
giờ nếu vẫn còn sốt.
Liều dùng:
Người lớn: viên nén 250mg hoặc 500mg, không quá 2g/ngày.
Trẻ em: gói bột hoặc cốm pha hỗn dịch hàm lượng 80mg, 100mg, 150mg
hoặc 250mg. Liều dùng thay đổi tùy theo lứa tuổi, tham khảo thông tin tờ hướng
dẫn sử dụng hoặc nhân viên y tế, không quá 60mg/kg/ngày.
Chống chỉ định: suy gan nặng.
Thận trọng: dùng quá liều có thể gây ngộ độc, suy gan cấp với các biểu hiện vàng
da, tăng men gan.
Theo dõi diễn biến bệnh:
Sốt có thể xuất hiện từ ngày thứ 2 sau khi nhiễm SARS-CoV2.
Hầu hết người bệnh (khoảng 80%) chỉ sốt nhẹ kèm theo ho khan, mệt mỏi,
nghẹt mũi, đau đầu,… Sau khoảng 7-10 ngày khi cơ thể dần hồi phục, tải lượng
virut xuống thấp, bệnh nhân sẽ hết sốt.
Sốt cao hơn 38,50C kéo dài từ 3 ngày trở lên, kèm theo ho, thở nhanh, khó
thở, SpO2 giảm < 96% là dấu hiệu bệnh tăng nặng, cần liên hệ nhân viên y tế.
Bệnh nhân có tiền sử dị ứng paracetamol: cân nhắc thay thế ibuprofen hoặc
một NSAIDs khác, nhưng cần sự tư vấn trực tiếp và theo dõi của nhân viên y tế.
3
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021
4
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021
5
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021
- Liều dùng và cách dùng: chỉ định và sử dụng MỘT trong ba loại:
Dexamethason (viên nén 500mg): 12 viên/lần uống vào buổi sáng sau khi ăn.
Prednisolon (viên nén 5mg): 8 viên/lần uống vào buổi sáng sau khi ăn.
Methylprednisolon (viên nén 16mg): sáng 1 viên, chiều 1 viên sau khi ăn.
- Theo dõi điều trị dùng thuốc:
Cần khai thác kĩ tiền sử bệnh và tiền sử dùng thuốc trước khi kê đơn
corticosteroid.
Thời gian sử dụng thuốc trong phác đồ ngoại trú: KHÔNG QUÁ 3 NGÀY.
Dùng kết hợp đồng thời với chống đông đường uống, NGƯNG sử dụng
molnupiravir (nếu có) trong trường hợp bắt đầu sử dụng corticosteroid.
Cần theo dõi chặt chẽ việc sử dụng corticosteroid nếu bệnh nhân có một trong
các bệnh nền hoặc có tiền sử: loãng xương, đái tháo đường, tăng huyết áp, suy tim,
suy thận, mới phẫu thuật trong thời gian gần đó, đang sử dụng kháng sinh hoặc một
thuốc ức chế miễn dịch. Cân nhắc theo dõi điều trị tại cơ sở điều trị COVID-19 tập
trung trên nhóm những bệnh nhân này.
Sử dụng đồng thời corticosteroid với NSAIDs và/hoặc thuốc kháng đông đường
uống có thể làm tăng nguy cơ xuất huyết (xuất huyết dưới da, xuất huyết tiêu hóa…).
- Lưu ý về các tương tác thuốc:
Dexamethason là một chất cảm ứng cytochrom P450 (CYP) 3A4 trung bình.
Thuốc có thể làm giảm nồng độ và hiệu quả của các thuốc dùng đồng thời là cơ chất
của CYP3A4, trong đó có các thuốc chống đông apixaban, dapigatran, rivaroxaban
và thuốc chống loạn nhịp như amiodaron. Những tương tác thuốc tiềm ẩn này về lý
thuyết dược động học có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị nên cần được cân nhắc.
Việc sử dụng đồng thời molnupiravir và dexamethason chưa được nghiên cứu
chính thức trong chương trình thử nghiệm của Bộ Y tế.
6
BỆNH VIỆN ĐHYD CẦN THƠ – ĐƠN VỊ DLS–THÔNG TIN THUỐC 8 - 2021