Sa akdang, “Ang Kaugnayan ng Wikang Pambansa at Edukasyon,” ni Emerita S.

Quito, buong ibayo nitong tinalakay ang kahalagahan ng pagpapayaman at puspusang

paglinang sa wikang Filipino bilang isa sa mga daan upang lubos na mabuksan ang

kamalayang nasyonal ng mga mamayan nito, lalo’t higit upang matugunan ang

nakababahalang kahinaan ng bansa pagdating sa edukasyon ng wika. Sa teksto,

madalas ay hindi ko mapigilang mapaisip sa kung ano nga ba ang tunay na estado ng

ating bayan pagdating sa paggamit ng ating wika. Lubos akong naniniwala na

hanggang

sa ngayon, hindi pa rin tuluyang nakakalaya ang mga Pilipino sa pagkakabigkis sa

kultruang kolonyal na nahirati sa ating kasalukuyang panahon.

Tulad ng sinabi ni Quito, “Ang Pilipinas ay dumaranas ng isang matinding

complex. Kapag ang isang bagay ay Pilipino, itinuturing natin ito na mababa ang uri.”

Mamamalas ang ganitong mga pangyayari sa iba’t-ibang klase ng stiwasyon, partikuar

na sa larangan ng edukasyon. Sa kasalukuyan, Ingles ang tinuturan bilang

pangunahing wikang ginamagit na panuruan sa mga paaralan pati narin sa mga

pamantasan. Ang karamihan sa mga aklat na ginagamit ng mga mag-aaral ay pawang

nakalimbag din sa wikang Ingles. Naroon na rin ang pala-palagay na kapag muhusay at

matatas ka sa pagbigkas ng lenggwaheng ito masasabi na isa kang Pilipino na may

mataas na pinag aralan. Halos lahat rin ng mga trabahong may maayos na kita ay

nangangailangan ng pagkadalubhasa sa wikang ito. Kaya naman, mapapatanong ka na

lamang, ano nga ba ang lugar ng wikang Filipino sa sariling bansa nito? Sa aking

pagpapalagay, tila nasasawalang bahala ang potensyal ng ating wika na maging isang

wikang opisyal na siyang gagamitin sa lahat ng larangan, ng gobyerno, edukasyon at

buhay-nasyonal (Gonzalez & Sibayan, 1988:40, 144). Kulang na kulang ang aksyon na

ginagawa ng pamahalaan at ng mga intelektuwal upang matugunan ang kahinaan ng

ating bansa pagdating dito. Lalo’t higit na nga ang pakukusa, pagpupunyagi at

pagnanasa nating matuto ng Filipino.

Hindi sa pagiging mapagpaimbabaw, aking tatapatin na ako man ay nahihirapan

na umunawa ng mga malalim na salitang tagalog. Maski na rin sa aking pagsusulat sa

tekstong ito, kinailangan ko pang gumagit ng mga search engines upang isalin ang mga

salitang Ingles na aking naisip sa salitang tagalog. Tunay na nakatatatwa na, ako,

bilang isang mamamayang Pilipino ay mas higit pang nalalaman ang wikang banyaga

kumpara wikang nakagisnan ko.

Samakatuwid, mahusay na nailahad ni Emerita Quito sa kanyang akda ang

kahalagahan ng paggamit ng wika sa pagkamit at pagtataguyod ng ating pambansang

kamalayan na siyang dapat panimulan sa pamamagitan ng paglinang sa pundasyon ng

edukasyon nito. Patuloy tayong mahangad ng isang wikang masasabi nating tunay na

atin dahil kung ang tao ay wika, sa ngayon, hindi ko mababatid na kayanin at taas

noong saabihin na, ako ang wika ko.