‘dersKonum.com | 10 SINIF TORK DiLi VE EDEBIVATI ROMAN UNITEST KONU ANLATIMI | Mustafa Sahin EDEBIVAT 1-Genel Haturlatma Bilgiler i Romam 5-Dénem Dénem Roman Tiirii Karsilastirmast 1-Genel Hatirlatma Bilgiler Roman Nedir ? insanin basindan gegen sertivenleri, ig diinyasim, toplumsal bir olay ya da olguyu, insan iliskilerini ve degisik insanlik durumlarin1 anlatan edebi tire roman denir-Olmus ya da olmast mimktn olaylart ayrintiya inerek anlatan uzun yaza tri. Roman Tirtniin Ozellikleri = “Olay gevresinde olusan anlatmaya bah uzun bir edebitirddr. *Kisgi saynstgoktur *olmus ya da olabilecek olaylan anlar. a GREMEE —*Kilerin,Gzellikle de bas kisnin yasayigt ayrinih aati. Ksilerin emote Sasa =e fizyolojk,psikolojik ve sosyal dzelliker! ayrnt olarak veri. 2 oom nes SENSE, *Ruh gGziImlemelerine romanda genis yer ver = So = *Kahramanlar, genellileinsandir ancak hayvanlanin kahraman oldugu fa, wns SENG sonar da vari (Abbas Sayar'n Yk At adh eserinde kahraman bir oon, _ “uancrme —attir.Ditnyaca tinlit George Orwell'in yazdigt Hayvan Gifiligi vs. ) ice” Ee waitin *Genellikle genis bir zaman dilimi kapsar. *Romanin ig ana Sgesi olay Orgis, karakter ve cevredir **Romanda kisiler, genel olarak genis bir zaman ‘gercevesinde, hayatlarinin aks! iginde ishenir. x *Olaylar genellikle‘igiinct kisi agzayla, kimi zaman da birinci kisi agzvyla anlatir. “*Birden fazla olay ve kisi, genis bir zaman dilimi ve gevre vardhr. Betimlemeye afarlik veri **Serim, digi, ¢6ziim bolmlerinden olusur ‘*Anlatimda mektup, ant, ginlik gibi telerden yararlanulr **Konuda sini yoktur. Aneak genel konular gergek.yasamdan alr, Her ikisi de olay gevresinde gelisen anlatmaya bagh edebi metin tirtdar. Her ikisinin de yazan bellidit. Her ikisinde de serim,diigiim ve ¢zim béliimleri vardwr. (Durum hikayeleri hari) Her ikisinde de gergek veya gergege yakin olaylar anlatr. Her ikisinde de olaylarin geetigi zaman ve mekan belli Her ikisinde de yap unsurlar ortaktir.(Olay-zaman-mekan-kisi-anlatier-bakis agist VS.) ‘derskonum.com Hikaye kisa ve orta uzunlukia bir yazi firddir. Roman ise wzundur Hikiyede kisi sayist azdr. Romanda kisi sayis fazladi. Hikiiyede genelde bir tek olay vardir. Romanda ise birden fazla, Bazen romandaki bir olaydan hikaye bile ikabilir. Hikiye olaylarin sebebini arastirmaz. Roman ise ele aldyit konuy/, bir mesele haline getiri. Hikiye her zaman tek konu tzerine kurulur. Roman tek bir konuyu bile bolerek, baska kiilere bulastirarak goklastinr. ikiye tek boyutludur, roman ise gok boyutludur. & | Hikiyede betimlemeler yizeyseldit. Romanda ise hem gevre hem kisi tasvirleri genis yer tuabilic. Romanda Yap + Tema/Konu Bir metinde asil anlatilmak istenen duygu, distince veya hayale; temel ce catigmanm en kisa ve yalin sekilde ifadesine tema deni. Tema, diger rates retin tirlerinde oldugu gibi anlatmaya bagh metinlerde de yapry1 . kuran birimler arasinda birlik ve bitinlUg salar. Meetindeki gatisma temanin belirlenmesini salayan unsurdur. Battin ‘geler gatismanin tamamlayiersidir. Dolayistyla zaman, mekan, olay ve kisiler temanin belirlenmesini saglar. \ ‘Tema daha genel ve soyuttur. Konu ise daha 8zel ve somuttur.. Ormek: Tema: Ask-- Konu; Vatan ask, Ferhat ile Sirin asks ‘Tema: Ozgiirlik--Konu: ABD'de siyahilerin dzg0rlUg. ry CnC taOlay/Olay Orgiisti Metindeki kahramanlar arasinda gegen her sey "vakia" olaydir Edebi metinlerde, eseri olusturan bitin dgelerin, bir ana tema cevresinde bir araya gelerek belli bir sistem, dizen lusturmasina olay drgtisti denir. Olay Sratisi, okuyucuda ya da dinleyicide estetik bir haz uyandirmak amactyla sanate1tarafindan dlzenlenen bir kurgu oldugu igin gergek hayattan yararlamilsa bile gergek dinyadan fark kurmaca bir drgtdir. Romanda her olay ve olgu, eyleme cdniigmii istekler,tutkular, 6zlemler, slr, saplantilar... eklinde gikar karsumiza, Bunlar sadece olan seyler degildir, olabilecek, olmast muhtemel olay ve olgulardur aymt zamanda, “ORNEK OLAY ORGUSU: cls ORNEK OLAY: 1- Bihrwz Bey,Camlica tepesinde, kibar,geng ve gilzel bir kiza sinlsiklam sik olur. a a 2 Eres afl yne oayagider ve meltubu arbasina aa. Fakat br daa on hig gerez. raha Bihruz Bey'in Perives adinda_| 3- Yemeden igmeden kesilir, yataklara diser, isini, annesini ihmal eder. evdasl geng bir kadina asik olarak 4- Kesfi Bey, Bihruz'a Perives'in éldagiinii séyler. ailesini ve hayatin hice '- Schzadebasi'ada bir ramazan aksami gezinitken Perives'e gok benzeyen bir kadina rastlar; saymasi ve sonunda yasadigi_| onu Periveyin ablasi sam, kadindan kardesinin mezarmin yerini sora. Bihraz Beyin erin hayal kin ahmakhgam anlayan Perives, ona, aradit Kadmin kendisi oldugunu styler. 6- Periveyin sokak kadim oldugunu anlar bi hayal kinklugina daha ugar Kigi Kahramantar Anlatilan olaylar belirli kisiler tarafindan gergeklestirilir ve olaylar swrasinda her kahramanun belli bir rold bulunmaktadir, Roman kisileri kadro olarak eserde oldukea zengin bir sekilde yer almaktadir. Kahramanlar genellikle insanlardan olugur. Bazi yapitlarda insan digi varliklar kahraman olarak karsumiza cikabili, Karakter: Karakter, bir varlyém, kisinin kendine dz yapis; onu benzerlerinden ayiran ana bzelligi demektir. Olay iginde olumlu ve olumsuz yonleriyle verilen belli bir tip 6zeligi ‘gGstermeyen kisilerdir, Karakterler kimseye benzemez, kendisiyle simrldhr. ‘Olay érgtistindeki gelismelere baglt olarak duygu, davram, bilgi, anlay1s ve tepkilerinde degisikikler olur. ip ile Karakterin Farkr: Tip: -Anilatmaya bag metinlerde olayin merkezinde ‘bulunan, ait oldugu toplumsal sinfin veya ‘imrenin ayiriet 6zelliklerini izerinde tasiyan sive tip denir. Iginden cxktigi ‘oplumun/sinifinstatindin temsiliniteligindedir derskonum.com_ Mekan: *Mekan, yasanan olaylarin sabnesi durumundadh. Kisi ve nesnelerin birbirine olan konumunu _g0zler Oniine serer. Metindeki her mekanin mutlaka bir fonksiyonu ve kisilerin kaderini etkileyecek diizeyi vardir, Mekan, genel anlamuyla disiindldigiinde sadece kisilerin yasadiga gevre degil, ayn zamanda killtir ve uygarli yansitan seffaf bir tablodur. Mekanmbetimlenmesi hem okurun olayt iyi kavramast hem de anlaunin bitinldk igerisinde olmast agisindan gok Snemlidir. *Dar- kapalt- ie (9.1L Kogusw) Genig- agik- Dis (Sergitzest) Ctopik (11. Potter) Zaman: Olayin gergeklestigi an-anlar. Anlatmaya baglt metinlerin higbiri zaman kavramindan bagamstz bir yekilde distindleme?. Bir yapit igerisinde gegen ve zaman anlami tastyan sézler, olayin gergeklestigi zamam ifade eder. *Belirli-Belirsiz. (Zaman ifadesinin olup olmamasi) *Dar-Genig Yasanilanlarin hangi zaman araliginda gegtigi ) Anlaticr: ‘Anlatmaya bagh metinlerde dil, edebi dilin 6zelliklerini yansitir. Metinler, ya I. tek kisinin agzindan ya IIL. tckil kisinin agandan anlatlr. 1. tkil kisi olaym igindeyken IL kis ise ya g6zlemei ya da tamik olarak kendini ifade eder. Baka Agist *ilahi (Tannisal-Hakim) Bakiy Agist: Anlatic, olup bitenlerden haberdardir, olayda gegen kigilerin distineelerini, layin nasil sonuglanacagimt bili. Anlatim 3. kisi azindan gergeklesir. Erdem arkasina hakmadan yariyordu. Sinirliyl. Bell ki onu cok kizdirmslard. Ojtesi her halinden belli oluyord. Eliyle garip igaretler ‘yaparak uch huh yaryor, bir yandan da eve gidince neler yapacaklarinin bir bir planim yapryardu. fikaman mutlaka abmaliy. Bu yaprlantar asla onfarin yanna kalmamattyd ik olarak Ahmet nas! bir ceca verebileceini distin. Mutaka ise lumet ‘ten baslamah dlvordu iginden. Cini onu on cok omun kalleslgi yakmisa. Hilbuki Ahmet onun lard can eiger dasnavdu. Yedigi tigi ayn giimesdi. Ne ol da bale iki hank bigakh digman olmuslardh *Gizlemei Balas Agrst: Anlatict, olayda gegen kisilerin diistincelerini ve olayin nasil sonuglanacagim, bilmez, sadece 3. ksi olarak olup bitenleri disaridan g6zlemleyerek anlar. Bir kamera gibidir "O aksam yatmurla bir hava vara. Hentz sonbahar avlan: yasanyordu. Bekir, yemeginierken yemist ve odasina gidiyord Birden hapwa yoneli,igeridekilere “Ben bra: hava almaya gikwyorum.” dive seslenerek digar gtk Evlrinin bulundugu dar sokaktan usulea xeyereksahile dogru yrimeye baslads. Ara stra sokag kustu bir kOgesinde duruyor, ag kipeklein kavgalarm iclivord" “Kahraman Bakay Agist: Olaylar 1, kisi aandan anlatir; yani kahraman olay: kendisi anlatr. Okuyueu, olayt yasayan kiginin kendisinden dinter. "Simityiverek yarayorum. Tek tak gecenter donap bana bakworlar. Kil dizgn bir adamm sokaktasimit yemesiyasak gibt. Batin yasaklar i bunun da kagamak yolu yok mu? Simi hrm ve ceketinin cebine ttm . Tek elimle bir lohna kopararak Kimseve sezdirmeden bitin" Yo Renan oe elSee Penne) See ed Lay Clee Miguel de Cervantes‘in (Migel de Sorvantes) Don Kigot‘u 16, yzyiln sonlarina dogru 17. yizyiin baslarinda yazlmisur (1605) ve eser roman tirtinn ilk basaris Smeg kabul edilir.17. yazyilda DON KisoT ingiltcre’de Daniel Defoe (Danyel Difo) “Robenson Cruze (Robinson Kruzo)"yu, Jonathan Swift (Canitin ‘Svift) “Guliver’in Gezileri” bu tiriin ilk émeklerindendir. Bu trin yetkin dmekleri ise 19. ylzyilda verilmeye baslanmistir. Roman bir tir olarak karakteri ‘zelliklerini romantizm ve realizin akimlai sayesinde 19. yzyilda kazanmsti: Roman tird dzelikle 18. ve 19. ydzyillada geligmistr. Bu ylzyillarda Ingiltere, Fransa ve Rusya romanin cn gelitii tkeler olmustur Roman triniin Bat dlkelerinde tanmnan bazs yazarlaniu stralarsake {spanyol edebiyatinda Cervantes; Don Kisot Fransiz edebiyatinda Victor Hugo'nun Sefiller, Balzac'in Vadideki Zambak, Flaubert’in Madam Bovary, Stendbal'mn Kirmizs ve Siyah, ‘Alman edebiyatunda Goethe’nin Geng Werther'in Acilan, {ngiliz edebiyaunda Charles Dickens’ Iki Sehrin Hikiiyesi, Daniel Defoe'nun Robinson Crusoe; Rus edebiyatinda Dostoyevski'nin Sug ve Ceza, Tolstoy'un Savas ve Baris; Gogol'un Ola Canlar; Gorki’nin Ana;Turgenyev'in Babalar ve Ogulla; ‘Amerikan edebiyatinda Jack London‘in Beyaz Dis; John § Deniz, Canlar Kimin Igin Calyyor; Kurgiz Edebiyatnda Cengiz Aytmatov'un Gn Olur Asra Bedel, Beyaz Gemi diya gapinda dnemi romanlardan bazar eok‘in Fareler ve Insanlar, Emest Hemingway"in Yash Adam ve Tiirk Edebiyatnda Roman: Terk edebiyatinda gaidag anlamda roman Tanzimat'tan sonra gordr, Nedeni: Tork edebiyatinn Tanzimat dlonemiyle birlikte Bat etkisine girmesi. Onceki donemlerde Arap-Fars edebiyatinin etkisindeydi. Roman Bat'da ortaya gikan bir tr oldugu igin.Bizde de Bat etkisinde geligen ik dénem olan Tanzimat déneminde gértlmtir Tabi dogal olarak yabancis oldugumuz bu tir basta geviri ile edebiyatmiza gir daha sonra yerl tirtinler verilmis ve roman kalitesi oturmaya baslamastr Tanzimat tan Snce roman ve hikiye gereksinimini karilayan halk hikayel nazim ve nesir halinde eserlervardh — Fadebiyatimizda ilk roman bir geviri eseri olan Kamil Pasa’nin yaptyge Telemak ur. Faebiyatimcda ik yerli roman Semsetin Saminin Taasyuket Talat ve Fitnat adh eseridr. Edebiyatumieda ilk edebi roman, Narmk Keal‘in“atibah” adh eseriir ~ Edebiyatimizda ilk tarihi oman, Narmuk Kemal’in “Cezmi” ad eserir. — Baebiyatimizda ik ky roman ve ilk natralist roman Nabizade Nazimy'm “Karabibik ~ Edebiyatimizdaki ilk realist roman Recaizade Mahmut Ekrem'in. Araba Sevdast di. Edebiyatimicda ik psikolojik roman, Mehmet Rauf "un Eyl adh roman ~ Edebiyatumieda ik polisiye roman Ahmet Mitbat Efendnin "Esrar-1 Cindy ~ Fachiyatumizdaki ilk psikolojk roman denemesi ve ilk teri roman Nabizade Nazum'm Zehra adh eserdir Batis anamaa ilk roman ise Halit Ziya Usakligiin "Mai ve Siyah” adh eseriir. ~Edebiyatimizda ik kadin romane1 Fatma Aliye’dir ~ Bn bagar psikolojik roman yazarimizt P.Safa /9.Hariciye kogusu Kurtulus savasimizi dogrudan ileyen roman: Halide Edip Adwarin Ategten Gomlek adl seri ~ Ig monolog tara yazilm ilk roman Adalet Agaoglu‘nun Bir Diigiin Geces dit lik yeni gizai roman, Tirk Kahramam KGroglu'dur.(1953) Uikemizde ilk gocuk gizgi oman tira Kara Maske’ dir.(1943) Edebiyatumucda ilk post-modern roman; Oguz Atay-Tutunamayanlar , mesneviler, meddah hikayeleri gibi adh eseridir.‘anzimat Dénemi Roma TANZIMAT EDEBIYATI ROMANI GENEL OZELLIKLERi Genel Bilgiler *Osmanli Devletinin ¢bktis asamasina girdigi bu dinemde toplumsal karamsarhk ve ‘umutsuzluk romanlara da yansimis, romantarda yilgin ve kétimser bir hava dikkati gekmistir. *Toplumsal yasamdaki sarsnti ve dedi bireyleri olarak yansimistir |, fomanlara da mutsuz aileler ve mutsuz aile Etkilen- digi Edebiyat **Tanzimat Donemi Tark romanlarnda, Fransiz romaneihiginin etkisi agik bir bigimde oral. Edebi Akim *Cogunlukla romantizm akiminin etkisi g6rdilir. Bu nedenle rastlantilara, hayal ve duyguya genis yer verilir; tipler de iyi-kot bigiminde tek yénlU ¢izili. *Ancak Recaizade Mahmut Ekrem‘le romana realist bir anlayts yerlesmeye baslar."Nabizade Nazi'in eserlerinde de nattiralizm akimt gorilmektedir. Tema *KOlelik, alafrangalasma, mirasyedilik, zippelik, evlilik, geleneklerin eksik ve yang taraflan, idealizm, kadinlarin egitim, ask, siyasi anlayts, yozlayma, dnemin romanlarinda genel olarak islenen temalarcd. *Tanzimat romanlarinda "ask" duygusu, bir merak égesi olarak hep vardir. Romantardaki asklar genellikle ya ayrilik ya da 6liimle biter. *Ablak konusu, romanlarin éziind olusturur. Romanin bir ahlak dersi vermesine dzen Osterilir. Kigiler/ Kahramanlar *Kahramanlarin gogu da devlet dairelerinde galigan memurlar ya da ist derecede yéneticilerdir. Bunlar dénemin Batililasma dlistincesi igindeki aydin tipleri temsil ederler. *Romanlarda birkag kahramanin disnda karsimiza cesur tipler gikmaz. Daha cok zaaflart olan, basit hesaplar ve kick cikarlar pesinde kosan, zaytf tipler ele alum. *Tanzimat romanlarinda kahramanlar hep "tutkulu” kisilerdir. li Bey in Mehpeyker'e tutkusu, Zehra’nin intikam tutkusu, Bihruz Bey'in araba ve ‘ransizca tutkusu, Rakim Efendi'nin para ve giig tutkusu bunlardan birkagudir *Tanzimat romaninda olaylar; kadin kahramanlarin cevresinde diner, olaylan idare eden ve akisint yonlendiren genellikle kadinlar olur. *Romanlardaki kabramanlarin hemen hepsinin élmesi, ddim olayinin goklugu bu romanlarda dikkati geken Gnemili bir 6zelliktir. Ornegin baba figiirintin eksikligi hemen hemen biitin romanlarda gorilir. Baba ya roman kahramant dogmadan ya da cok kiigitkken dlmitsttr. Mekan Mekan genel olarak istanbul olur. Dil Anatom ¥Genellikle yalin bir dil kullanihir. Tanzimat Dénemi romanlarinda, slap geleneksel 1 Ustup anlatim tarzinin etkisi altindadir. Meddahlarin anlatim tarz1, birgok romanda kullanilmustr. **Yazar yan tutar, olaylarin akigina mddahale eder, kahramantarina dogrudan acit ya da kizar, okuyucuyu uyanr. Ozellikle Ahmet Mithat Efendi‘nin romantaninda bu 6zellikler gok belirgindir. *Romanlar genellikle her seyi bilen "ilahi baks agist" ve "yazar anlatiet” tarziyla kaleme alnmistir. Zaman iginde "kahraman bakis agist"yla da romantar yazilmisti *Roman edebiyatimiza bu donemde girdigi ve ilk 6mekleri verildigi igin bir acemilik ve Teknik tecrilbesizlik hissedilir. Teknik kusurludur. Tesadifler, olay akisinin kesilmesi, romanda bilgiler verilmesi gibi tekniksel sorunlar vardir. Temsileiler LDénem : Namik Kemal, Semsettin Sami, Ahmet Mithat Efendi ILDénem : R. Mahmut Ekrem, Sami Pagazade Sezai, Nabizade Nazim. Gnemli Romanlar | Namk Kemal: intibah 1876, Cezmi 1880 Ahmet Mithat Efendi: Felatun Bey ile Rakim Efendi (1875),Hasan Mellah (1874), Huseyin Fellah (1875) Dinyaya Ikinei Geli (1874),),Paris'de Bir Turk (1876),Henilz On Yedi Yasinda (1881),Dardéne Hani (1882),Esrar-1 Cindyat (1884), Jon Tarkler (1910) Semsettin Sami: Taayyukct Talat ve Fitnat (1873) Recaizade Mahmut Ekrem: Araba Sevdast (1896) Samipasazade Sezai : Sergiizest (1889) Nabizide Nazim: Karabibik(1891),Zehra (1896)3-Servertifiinun Dénemi Roman ERVETIFUNUN EDEBIYATI ROMA! OZELLIKLER Genel Bilgiler Utke 1877/78 ‘den 1908 yslndaki Il. Mesrutiyetin ilanmna kadar koyu baskil bir mutlakiyetle yOnetilir. Servet Find Diner Romans Otuz yili asan bu déneme "Istibdat Dénemi” denir. Boyle bir ortamda toplumsal konulara agirlik veren bir edebiyatin olusmast, hayata ve gergege uyan bir edebiyat ortaya Konmasinm bitin yollari kapanmistir, Bu kosullarda sanatc1 ve edebiyatgilar youn bir karamsarhga ve umutsuzluga dismistir. Eserlerine de yilginhk, hiiziin, kagip kurtulma istegi ve umutsuzluk gibi duygular hakim olmustur. Etkilendigi Edebiyat Tanzimat edebiyati gibi Servetifinun edebiyatinda da Fransiz romanciliginin etkisi agik bir bigimde goriilir. Edebi Akim | Romanda 6zellikle realizm, natiiralizm akimi etkilidir, Ancak romantizmin etkisi de tam anlamyla kaybolmaz. Omegin "Mai ve Siyah" realist bir anlayrsla yazalmissa da romanin kahramant Ahmet Cemil romantiktir. Sanat Bu donem sanatgilan "Istibdat Donemi” etkisiyle igine kapanmis, bireysellesmiy ve Anlayist__| gergeklerden kagmislardir, Sosyal ve siyasi ortamin da sonucu olarak bu dénemdeki sanatgilar toplumdan ve toplumsal konulardan uzaklasmis "sanat sanat igindi” ilkesiyle iiriin vermislerdir. Tema Hayal-gergek catismas1, siir ve hikayede oldugu gibi romaninin da ana temasini olusturmustur. Kétiimserlik, melankoli, kagis, yalnizhk, bunalm dénemin romanlarinin ortak temalandir. Gériildigi gibi romanlarda da bireysel temalar agarhik kazanmistr. Kigiler/ Romanlarda yer alan kigiler genellikle aydin gevrelerin insanlandir. Iyi egitim almis, Batt Kahraman__| kiltirilyle yetigmis, zengin ve elit insanlar, onlarla ayn: durumda olan gevreleri anlatui. Siradan insanlar, romanlarda hep geri planda verilir, Servet-i FUntin romancilan toplumsal evreyi aile ile simirlandirmis, biitdin olaylari bu aile ortamn iginde yaratmuslardhr. Mekan Servetifiindn romanfarinda mekan, Istanbul'dur. Genellikle kapah, dar mekanlardir, bir labirent gibidir. Bu durum roman kahramanlarinda da hep bir koseye sikistiriimushik, kustirilmishk duygusu yaratir. Ornegin, "Ferdi ve Stirekast’nda geng Ismail Tayfur giinlerini raflarla, iri kalin defierlerle dolu bir ofis odasinda, tekdiize hayattan bikap usanmus olarak gecirir. "Ask-t Memnu'da Bihter yatak odasim "mezar" diye niteler. "Eylil"de Suat ve Sirreya yasadiklart konaga "su céplitk'der. Bu roman karakterlerinin mekandan nasil etkilendiklerini gosterir. Dil Anlatim | Servetifiindn yazarlani romanlarmda agar ve agdah bir dil kullanarak kendilerinden Once ve /Ustup sonra gelen romancilardan ayrilmistardir. Teknik Servetifiindin Dénemi'nde roman gerek kurgusu, gerek olay akisi, gerekse tip ve karakter tahlilleri yoniinden giiclenir. Bu nedenle Tiirk edebiyatinda gergek romanin Servet-i Fiintin Déneminde basladigi s6ylenebilir. Romandaki tek kusur agir ve agdal bir Uslup ullaniimastyla ilgilidir. Roman Tisande Halit Ziya Usakligil-Mehmet Rauf-Ahmet Hikmet Mafttioglu -Hiseyin Rahmi Girpmar nemli: TemsilcileriRoman Tiiriinde Onemli Eserler HALIT ZiYA USAKLIGIL Mai ve Siyah Agk-t Memnu Nemide Sefile Bir Olantin Defteri Ferdi ve Stirekast Kink Hayatlar MEHMET RAUF Eylal, Garam-1 Sebab Ferda-yi Garam, — Serab Geng Kiz Kalbi, Menekse Bogiirtlen Son Yildz Define Kan Damlas. Halas Karanfil ve Yasemin Ahmet Hikmet Miiftiioglu Goniil Haim, MTT Oltim Bir Kurtulus mudur (1954) Diinyanin Mihveri Para mi Kadin mi (1949) insanlar Maymun muydu (1968) Namuslu Kokotlar (1973) Sia ne Yikes ag HUSEYIN CAHIT YALCIN Hayal iginde , Nadide HUSEYIN RAHMi GURPINAR Kuyruklu Yildvz Altinda Bir [zdivag (1912) Sik (1889) iffet (1896) Mutallaka (1898 Metres (1900) Marebbiye (1899) Gulyabani (1913) Bir Muadele-i Sevda (1899) Cadi (1912) Tesadiif (1900) Sipsevdi (1911) ‘Nimetginas (1911) Ben Deli miyim (1925) Sevda Pesinde (1912) Hayattan Sayfalar (1919) Hakka Sigindik (1919) Toraman (1919) Tebessiim-i Elem (1923) Son Arzu (1922) Cehennemlik (1924) Efsuncu Baba (1924) Meyhanede Hanimlar (1924) Billur Kalp (1926) Tutusmus Gontiller (1926) Seytan [si (1933) Kaynanam Nasil Kudurdu (1927) _ Evlere Senlik(1927) Mezarindan Kalkan Sehit (1928) _ Kokotlar Mektebi 1928) Utanmaz Adam (1934) Eskaya Ininde (1935) Kesik Bas (1942) Dirilen iskelet (1946) Deli Filozof (1964) Kaderin Cilvesi (1964) Oliiler Yasryor mu (1973) Can Pazani (1968) Goniil Bir Yeldegirmenidir Sevda Ogiitiir (1943)4-Milli Edebiyat Dénemi Romam MiLLi EDEBiYAT ROMANI OZELLIKLERi Genel Bilgiler 1911 yilinda Selanik'te, Omer Seyfettin, Ali Canip, Ziya Gokalp gibi genglerin g1karmaya basladiklart "Geng Kalemler" dergisi ile milliyetgilik cereyam edebiyatta da baslamistr. "Milli Edebiyat” sézii ilk olarak bu dergide kullambr. Bu edebiyat dzellikle toplumun iginde bulundugu durumun etkisiyle olusmustur demek dogru olur. Bilydk savaslarn, miicadelelerin, toprak kaytplarinn ve Anadolu'nun iggali séz Konusudur. Sanateilar da bu ortamdan etkilenmis ve bu durumu eserlerine yansitmislardir. Bu dénem romaneilarinin ortak 6zellikleri, “toplumun ve bireyin problemlerini islemek, memleket ve millet sevgisini romantik duygularla beslemek, milli degerlere sempati ile yaklasmak"” seklinde dzetlenebilir. Etkilendigi Edebiyat Tema Edebiyatimizda roman artik edebi bir tir olarak yilksek kaliteye ulasmistir. Bu dénemde baska edebiyatlarin etkisi azdir. Tiirk romam ilk kez bu dénemde kavmi bir nitelik kazanmis, Tarklerin uzak gegmisi islenmeye baslanmustir, Milli Edebiyat Donemi’nde sosyal meselelerin agarlikh bir sekilde ele alindigs gordlar. *Romanlarin ana temalani Tirkgiilik, yanis batililasma, cehalet, yoksulluk gibi toplumsal ve siyasi konulardan alinmustir. *Tanzimat’tan bu yana gériilen Dogu-Bati gatismasi bu dénemde de eserlere konu olmustur. ‘Ulusal bir nitelik tasiyan bu edebiyatta tip ve karakterler Tiirk milletinin hayatindan, Milli Kahramanlar | Milcadele’den alinir. Onceki dénemlerde istanbul ile simirh olan roman; bu dinemde “memleket edebiyatr” Mekan hareketinin ilk Orneklerini vermis, ilk defa gercek anlamda Anadolu cografyasi ve Anadolu insant ele alinmistir-Realizm etkisi ile gézlem 6nemsenmis. Genis genis betimlemeler yapilmistr. Dil Anlatm | Bu dénemde romanlar, Yeni Lisan hareketinin etkisiyle sade bir Tilrkceyle kaleme /Uslup alr. Teknik ‘Tekniksel kusurlar Servetiftinun edebiyatinda ortadan kalkmisti.Bu dénem romanlant ustalikla yazilmistir. Temsilciler mE. REE Mottetap Onerseyetin = Yasup RaaDénemdeki Gnemli Romanlar: Halide Edip Adivar'm Eserleri Heyula (1908) Railgin Annesi (1909) Seviye Talip (1910) ‘Handan (1912) ‘Yeni Turan (1912) Son Fseri (1913) Meviud Hilktim (1918) ‘Atesten Gomlek (1923) ‘Vurun Kahpeye (1923) Kalp Ags (1924) Zeyno'nun Oflu (1928) Sinekli Bakkal (1936) Yolpalas Cinayeti (1937) Tatarcik (1939) Sonstiz Panayir (1946) Déner Ayna (1954) Akile Hanim Sokagi (1958) Kerim Ustanin Olu (1958) Sevda Sokai Komeda (1959) Garesaz (1961) ‘Hayat Pargalari (1963) Yakup Kadri Karaosmanogiu Kiralik Konak (1922) Nur Baba (1922) Hiktim Gecesi (1927) Sodom ve Gomore (1928) Yaban (1932) ‘Ankara (1934) Bir Sirgiin (1937) Panaroma (2 cilt,1953) Hep O Sark (1956) Refik Halit Karay istanbulun igytzi (1920) Yeridin Krai (1939) Cote (1939) Stirgin (1941) ‘Anabiar (1947) ‘Bu Bizim Hayatumtz (1950) Nilgiin G cilt, 1950-1952) Yeraluinda Dunya Var (1953) Griimeek (1953) Bugiinin Saraylist (1984) 2000 Yilinin Sevuilisi (1954) Iki Cisimli kadin (1955) Kadinlar Tekkesi (1956) Karh Dagdaki Ates (1956) Dirt Yapraklr Yonea (1957) Somuncui Kade (1965) Yerini Seven Fidan (1977) Ekmek Elden Su Golden (1980) ‘Ayin On Dera (1980) Yiizen Babge (1981) Yer Tuten Ag Cinayer Sy, =P = ~Z Gomiek ee) Feria Sungun sa AnatResat Nuri Giintekin Galikusu (1922) Gili E1924) Damga (1924) Dudaktan Kalbe (1925) ‘Aksam Glinesi (1926) Bir Kadin Damani (1927) Yesil Gece (1928) ‘Acimak (1928) ‘Yaprak Dokiimil (1930) Kraileik Dallan (1932) Gokyiiza (1935) Eski Hastalik (1938) ‘tes Geeesi (1942) DeBirmen (1944) ‘Miskinler Tekkesi (1946) Harabelerin Cigegi (1953) Kavak Yelleri (limtinden sonra 1961) ‘Son Siganak (6liimiinden sonra 1961) Kan Davast (6limiinden sonra 1962) Halide Nusret Zorlutuna Killer (1921) Sisli Geceler (1922) Giil’in Babast Kim (1933) Ask ve Zafer (1978) Omer Seyfettin'in Eserleri Aka Giindii ‘Ashab-1 Kehfimiz (1918) Effuz Bey (1919) ‘Yalnuz Efe (1919, 1988) in Eserleri Dikmen Yildiza (1927), Odun Kokusu (1928), ‘Tank-Tango ( 1928), iki Sanga Arasinda (1929), Yalavz (1930), Gapkin Kuz (1930), ‘Aysel (1932), Ben Oidurmedim (1933), Onlarin Romani (1933), Kokain (1935), ‘vey Ana (1935), ‘Og Kizin Hikayesi (1933), ‘Askin Temizi (1937), Capraz Delikank (1938), Zekeriya Sofrast ( 1938), ‘Mezar Kazsciar (roman, 1939), Giderayak (1939), Yayla Krzs (1940), Bebek (1941), Bir Sofrin Gizli Defteri (1943), Eger Ask... (1946), Sansaros (1946), Bir Kizin Masali (1954) Es c NURI Sia ia|derskonum.com DONEM DONEM ROMAN TORO KARSILASTIRMASI OLGOT | Tanzimat 1.Dinem | Tanzimat2.Dénem | Servetifiinun Milli debiyat ¥i 1860-1876 1876-1896 1896- 1901 1911-1923 r Kusurlw ilk olmast | 1Dénemeoranla | TanzimatDénemine | Oncekidénemlere oranla | j| nedeni ile daha basanh gore cok gelismistir. | teknik daha da gelismisti. | Teknik | Meddahhk Teeriibekazandilar | Batil anlamda ilk | Baziromanlarda kusurlar | k| geleneginin etkisi kaliteliromanlar | vardh. 0} var yazalir N Tema | Toplumsal temalar | Bireysel temalar Bireysel temalar Toplumsal temalar u islenmistir islenmistir. islenmistir. islenmibtir. M ‘Sanat ‘Sanat Toplum icin | Sanat Sanat igin Sanat Sanat igindir. | Sanat Toplum igindir. ¢c| Anlayiyt oO} Agikyalm halk dili | 1Dénemeoranla | TanzimatDénemine | Agikyaln halk dit M (Divanedebiyaty | agar ve kapalt gore gok Anadolu insant kendi Dil nesir diline oranla | Arapca-Farsca agur.Arapca-Farsca | yéresel dili ile tabiki) kelimeler var. Kelimelerle rit | konusturutur Yanlis batililasma- | Ask- Yanhy Ask-yalnizi Millimicadeledehalkm | p Goriicitusuti ile | batutlasma-Kéy hakikatten kagis- | durum, Savas, Savag_—_| Konw | evlilik-tarih- vasa hayal hakikat sonrast Anadolu'nun R| Omme$i | Ktelik-cariyelik | Birey psikolojisi_ | gatigmasi ddurumu.Aydin koylt 8 Karamsarlik- Kisi Tanti ‘Gone ki taza yop “ki, ign, bzzat ave arafindan gene bilglendire passa ie antimasi “tare ki antl sonucundafigiere -yneliksempatilr, kabullr yada redler ‘kuyucuya yazar arafindan haa olarak vermis ol. "Birbashadeyisl, okuyucu yazartrafindan intend, “kine! aki! rtm ise, tam esi Flrtn kimi ve kigiigibaKindaGzlikle bir il verte; bunla ‘bay aki iginde nun gered daveams, diyalog ig Konusna gibi geil ‘uygulamalar araciiyla ortaya konur "Boylee figitlerin diy vei porter, pargalarn adh aim birlestimesvle ve nesnel gergeblikek halle oluyturuur ‘Minin geneline yastimasi pedenylemeklendrilmest gig oan bu tar, ‘eknik dizey akan kine ge daa makbuli. Kaynakla *derskonum.com *onedebiyat.net *9,Simif Edebiyat Kitaplart