ADLİ TIP

GİRİŞ – TARİHÇE

Doç. Dr. Ahsen KAYA

Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi
Adli Tıp Anabilim Dalı
Ders içeriği
 Adli Bilimler ve Adli Tıp kısa tanımı

 Tıp, Adli Tıp ve Adli Bilimlerin doğuşu

 Dünyada Adli Tıp ve Adli Bilimlerin gelişimi

 Ülkemizde Adli Tıbbın gelişimi

 Günümüzde Adli Tıp

- Adli Tıp ve Adli Bilimler yapılanması

- Adli Tıp Kurumu yapılanması

- Ege Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı

Adli Bilimler
Bilimsel bilgileri yasal sorunların çözümünde
kullanan bilim dalı.
 Adli Tıp
Hekimlerin sahip oldukları tıbbi bilgilerin
yasal sorunların çözümünde kullanılması.
TIBBIN TARİHİ
 İnsanların toplu yaşamaya başladığı ilk anlardan beri
kurallar ve çözüm arayışları var.

 İlk kurallar, doğal olaylardan etkilenmiş; ölüm,

hastalıklar, kıtlık, doğal afet gibi durumlar tanrıların
kızgınlık ve cezalandırma özelliklerine bağlanmıştır.
 Tarihsel süreç
Alexander
Fleming O antibiyotik artık
O kök kötü. 1928 O iksir yılan yağı. işe yaramıyor.
M.Ö. Gel, bu duayı oku. Al, bu hapı yut. “Al, bu kökü ye…”
2000 0 1000 1800’ler 1940 1985 2000 2020

Al, bu O dua batıl inanç. O hap etkisiz. Gel,

Pandemi
kökü ye. Al, bu iksiri iç. bu antibiyotiği al.
Etkileri?

* Ülman YI. Tıp Tarihinin Işığında Tıp Deontolojisi ve Hukuk. Marmara Üniversitesi’nin 01.06.2007 tarihli “İlaç Hukuku ve Etik Anlayışı”
konulu Sempozyum Kitabı, sf. 45.
 Yontma taş (paleolitik) devrinden beri (MÖ 50000) -

bitkiler tedavi amacıyla kullanılmıştır.

- Irak/ Şanidar mağarası – Neanderthal mezarları

 Eski çağlarda büyücü, rahip ve kahinlerin, olaylarda
değişik inceleme-gözlemler sonucu karara vardığı
biliniyor.

 Kurban edilen hayvanların iç organlarını inceleme

 Doğal olayların izlenmesi vb.

 Sümerler
(MÖ 4000 – 2000)
 Hayatın özünün su olduğuna inanırlardı.
 Rahip / büyücü hekimler (A.ZU  suyu tanıyan kimse).
 Ay - yıldızların hareketi x hastalıklar.
 Tedavi: sihir ve ilaç yardımıyla.
 Nippur Tabletleri
- Matematik bilgisi + İlaç tarifleri
- Bilinen ilk reçete (M.Ö. 3000)
- Bitki > Hayvan > Mineral
 MÖ 3000-1700

 MÖ 3000: Çin’de çeşitli zehirlerle ilgili bilgiler tanımlanmıştır.

Amanita phalloides tüm mantar

zehirlenmelerinin %50’sinden,

mantar zehirlenmelerinden ölümlerin

%90-95’inden sorumludur.

Amanita phalloides
(Köygöçüren)
M.Ö. 2000’ler
 Moğolistan’ın kuzey doğusunda.

 Orhun Abideleri.

 Bitkilerin tedavide kullanıldığı anlaşılmakta.

MÖ 3000-1700
 MÖ 2980-2900: Eski Mısır’ da yaşayan Firavun Zoser’in özel
hekimliğini yürüten ve Başyargıçlık yapan İmhotep,
 insan vücudunda oluşan hasarları incelemiş,

 veraset ve evlilik gibi olayların incelenmesinde kurallar belirlemiştir.

«Barış içinde gelen»

İmhotep

Bilinen ilk adli hekim.

Aynı zamanda
mimar,
yazar,
mucit,
mühendis,
heykeltıraş,
astronom.
MÖ 3000-1700

Eski Mısır’ da,

 Hekimlerin hastalarını tedavi

prensipleri belirlenmiş;
 Gebelik, düşük, cinsel ilişkiler ile ilgili
kuramlar tanımlanmıştır.

MÖ 1700 yıllarından kalan papirüslerde; travmatik lezyonların

tanımlandığı görülmüş;
Bıçak yaralarının ayırt edildiği,
Dışta travma bulgusu olmayan bir kişide kafatası kırığı tarif edildiği biliniyor.
 MÖ 1700-1400
 Bilinen en eski yazılı tıp-hukuk kuralları Hammurabi
Kanunlarıdır (Babil).

Bu Kanunlarda;
Hekimlerin hakları ve yükümlülükleri,
Hekimlere ödenecek ücretler,
Zina,
Boşanma,
Cinsel saldırılar ile ilgili hükümler
tanımlanmaktaydı
 MÖ 1700-1400
 MÖ 1400: Hitit Kanunları
 Bilirkişilik müessesesi tanımlanmış,

 Kişilerin uğradıkları zararların

karşılanmasına yönelik tazminat
miktarları belirtilmiş,

 Cinsel saldırı, hayvanlarla cinsel

ilişkide bulnuma ve devlet otoritesine
karşı gelme gibi suçlar için ölüm ceza
hükümleri yer almıştır.
 Roma Dönemi (MÖ 600-…)
 Doğum sırasında ölen kadınların hemen karnının açılması kanunen şart.

 Zihinsel engellilerin ceza sorumlulukları düzenlenmiş.

 Hastasının ölümüne neden olan hekimin cezalandırılması.

 MÖ 572 - Lex Aquilia Kanunu’nda yaraların ağırlık dereceleri ile ilgili

hükümler yer almıştır.

Bu Kanun’da «En hafif kusur sorumluluk doğurur.»

 Roma Dönemi (MÖ 600-…)
 MÖ 449 - Roma Kanunları;
 Gebelik süresinin 300 günü

aşamayacağı,

 Uterustaki bebeğin medeni haklara

sahip olduğu,

 Puberte öncesi çocuklarda ceza

indirimi uygulanması gerekeceği,

 Ölülerin defninde uygulanacak

kurallar olduğu tanımlanmıştır.
Roma Dönemi (MÖ 600-…)
 MÖ 44 - Julius Cesar suikasti.

 Roma’da uzman hekim olarak görev

yapan Antistius cesedi muayene
ederek, 23 bıçak yarası olduğunu,
bunlardan birinin göğüs duvarında
birinci ve ikinci kaburga arasından
girerek ölümü meydana getirdiğini
ortaya koymuştur.
 Yunanistan (MÖ 460-…)

 MÖ 460-355 - Hippocrates
- Etik İlkeler ve Tıp

- Yaraların öldürücülük durumlarını

incelemiştir.
 Yunanistan (MÖ 460-…)
 MÖ 384-322 - Aristoteles

 Başta felsefe olmak üzere

fizik, gökbilim, zooloji, mantık,
siyaset ve biyoloji gibi
konularda pek çok eser
vermiştir.

 Üreme ile ilgili bilgileri tarif

etmiştir.
Yunanistan (MÖ 460-…)
 MÖ 287-212 - Archimedes
 Altının hileli olup, olmadığı konusunda yapmış olduğu
incelemeler ve danışmanlık Adli Bilimler’in ilk uygulaması
olarak tarihte yer almıştır.
MS (….-500)

MS. 200:
 Tıpla ilgili yasal yönleri içeren
ilk kitap Claudius Galen
tarafından yazılmıştır.
MS (….-500)
 Justinyen Yasaları (MS 483-565);
 Tıp ve hukuku birlikte ilgilendiren kanunlar yer almış.

 Günümüzdeki adli tıp uygulamalarının da konusu olan pek çok

tanım hayata geçirilmiştir.
MS (500-1700)
Geçiş dönemi

 Yasalar geliştirilmiş ve adli tıbbın yaşam içerisindeki

önemi ön plana çıkmaya başlamıştır.
 Salic Yasası-Fransa (507-511): Yaralıların yetkili kişilerce
muayene edilerek raporlarının düzenlenmesi,

 Charlemange Yasaları-Roma (842-844): darp vd yaralanmalar,

infantisid, intihar, cinsel saldırı ve impotans olgularında hekim
görüşüne başvurulması,
MS (500-1700)
Geçiş dönemi

 MS 768- 814: Alman İmparatoru Şarlman, insan sağlığı konusunda

“gün gibi aşikar kanıtlar aranacağını” bildirerek; yaralanma, cinsel
saldırı, çocuk öldürme ve evlenmenin iptali gibi konularda tıbbi
bilirkişi görüşüne başvurulması gerektiğini belirtmiştir.

 9. yüzyılda İngiltere’de yasal soruşturma yetkileri ile donatılmış bir

kişi olan “coroner” in görev yaptığı “coroner system” kurulmuştur.

 İlk yıllarda asli görevi ölen kişinin Norman ya da Sakson olup

olmadığını araştırmak olan coroner system’ in, görev alanına
ileriki yıllarda ölüm nedenlerini araştırma görevi de eklenmişti.
MS (500-1700)
 11. yy => Fransa’da ve İtalya’da Adli Tıp Uzmanlığı uygulanmaya
başlanmış; meşhur bir cerrah olan Hugo de Lucca 1249’da Bologna’da
adli tıp uzmanı olarak yemin etmişti.

 1302 => Ayrıntılı olarak belgelenmiş ilk adli otopsi Bartolomea de

Variagiana tarafından Bologna’da uygulanmış ve ölümün zehirlenme
sonucu meydana gelmiş olduğu belirlenmişti.
 MS (500-1700)
 Fransa (1374): Otopsi yapma yetkisi Papa
tarafından Montpellier Fakültesi’ne verilmiştir.

 Almanya (1650): Leipzig Üniversitesi’nde Johann

Michaleis tarafından adli tıp ile ilgili ilk konferans
düzenlenmiştir.

 1663’de bebeğin canlı doğup - doğmadığına yönelik

olarak Bartholin hidrostatik deneyleri tanımlanmıştı.
 MS (500-1700)
Geçiş dönemi
 Coda Barmbergenesis (1507) Almanya: İlk kez “Tıbbi
bilirkişilik” kavramının kullanılması ve mahkemelerde bilirkişi
raporlarının göz önünde tutulmasının önerilmesi.
 Karolina Düsturları (1532) Almanya:
 Adam öldürme, çocuk öldürme, yaralama, çocuk düşürme,
intihar, asılar, suda boğulma, zehirlenme, hastalık taklidi
yapanlar mutlaka hekimce muayene edilmelidir.
 Suç işleyenlerin suçu hastalık etkisi altında işleyip işlemediği
araştırılmalıdır.
 Hekimlerin hata yaptığı ileri sürülürse mutlaka tıbbi ekspertiz
yapılmalı, mahkeme buna göre karar vermelidir.
Yakın Dönem:
 17. yüzyılın sonları ve 18. yüzyılın başları: Üniversitelerde
adli tıp kürsülerinin kurulması ve adli tıpta eser sayısı
artması.

 Amerika’ da coroner systemin benimsenmesi ve “medical

examiner” tanımının ortaya çıkması.

 18. yüzyıl ortaları: Adli psikiyatri alanında gelişmelerin

başlaması akıl hastalıklarında tedavi ve bilirkişilik konuları
ön plana çıkması.
Yakın Dönem:
 18. yüzyıl sonları ve 19. yüzyılın başları: Adli bilimler alanında hızlı
gelişmelerin yaşanması; mikroskobi, fotografi ve radyolojiden
yararlanılmaya başlanılması.

 19. yüzyıl başları: kimlik tespiti ve kriminalistik (suçla ilgili elde edilen
maddi delillerin, bilimsel usullerle incelenmesi ve değerlendirilmesi
suretiyle, suçun aydınlatılması ve suçlunun tespiti tekniği) alanında
ilk uygulamaların gerçekleştirilmesi,

 1923’ de Locard tarafından olay yeri incelemesinin temel

prensiplerinin ortaya konulması.
Ülkemizde Adli Tıbbın Gelişimi
 Osmanlılarda bazı şüpheli ölümlerin
araştırılmasına yönelik otopsi ve mezar
açma işlemleri için resmi makamlara
başvurular yapılmıştır, ancak, zamanın
Şeyh-ül İslamlarınca bu işleri
yapanların kafir olacağına dair verilen
fetvalar nedeniyle, bu tür işlemler
yapılamamıştır.
 Ülkemizde Adli Tıbbın Gelişimi
 Osmanlı İmp.’nda (1453’ten itibaren)  “Şer memuru’’.

 İlk adli tıp eğitimi 1839’da, II. Mahmut zamanında,

Askeri Tıbbiye Mektebi’nde Tıbbi-ı Kanuni adı ile
okutulmaya başlanılmıştır.

 1840’ta Ceza Kanunnamei Hümayun’u (Ceza

Kanunu) yürürlüğe girmiş ve adli olaylarda bilirkişi
olarak hekimlerden yararlanılmasına dair usuller
belirlenmiştir.

 İlk adli tıp hocası, aynı zamanda Avusturya Hastanesi doktoru olan Bernard
olup, ilk otopsi de onun yönetiminde 1843 yılında başına sırık düşerek ölen
bir işçinin cesedine uygulanmıştır.
 Ülkemizde Adli Tıbbın Gelişimi
 1846: Sevinç Efendi, Askeri Tıbbiye Mektebi’nde Tıbb-ı Kanuni hocası.

 1867: İlk sivil tıp fakültesi kurulmuş (Mekteb-i Tıbbiye-i Mülkiye), Adli tıp
dersi vermek üzere Agop Handanyan görev almıştır.

 1879: İlk Usulü Muhakematı Cezaiye Kanunu (Ceza Muhakemeleri Kanunu)

yürürlüğe girene kadar sınırlı sayıda otopsi yapılmıştır.

 Bu kanunun yürürlüğe girmesi ile birlikte adli otopsinin usulü belirlenmiş ve

resmi bilirkişilik tanımlaması yapılarak Polis Müdürlüğü’ne bağlı Zabıta
Tababet-i Adliye Şubesi kurularak, başına Dr. Ali Rüştü Paşa getirilmişti.

 Dr. Ali Rüştü Paşa, 1908’de Morg Müdürlüğü kurulunca ilk Morg Müdürü
olmuştu.
 Ülkemizde Adli Tıbbın Gelişimi
 1909: Askeri ve sivil tıp mektepleri birleştirilerek
İstanbul Tıp Fakültesi kurulmuştur. Adli tıp
hocalığına Dr. Bahattin Şakir getirilmişti.

 1917: Adalet Bakanlığı’na bağlı Adli Tıp

Müessesesi kurulmuştur, bünyesinde;
 Tıbbi Adli Meclisi,

 Morg Müdürlüğü,

 Kimya Müdürlüğü

 Müşahadehane (Gözlem) Müdürlüğü

oluşturulmuştur.
 Ülkemizde Adli Tıbbın Gelişimi
Cumhuriyet Devri:
 1946 yılında Ankara Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı,
 1959 yılında Ege Üniversitesi Adli Tıp Anabilim Dalı,
 1967 yılında İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Adli Tıp Anabilim Dalı kurulmuştu.
 1982 yılında Adli Tıp Müessesesi, Adli Tıp Kurumu adını
almıştır.
 1982’de İstanbul Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü, 1983’de
Ankara Üniversitesi Adli Tıp Enstitüsü kurulmuştu.
GÜNÜMÜZDE ADLİ TIP
 Özellikle son 15 yılda neredeyse tüm kanunlar
değiştirilmiş, yargılamalarda kanıta dayalı sistem
ortaya konmuştur.

 Tüm yargılamalar sırasında; delillerin incelenmesi,

suçlu ve mağdur kişilerin muayenesi ile elde kanıtlar
çok önemli rol oynar hale gelmiştir.

 Suçun ve suçsuzluğun kanıtlanması, delillerin

uzman kişilerce incelenmesi ile elde edilen bilgilere
bağlıdır.
 Günümüz
 Üniversitelerde
• Adli Tıp Anabilim Dalları
• Enstitüler (İstanbul Üniversitesi 1982 ve Ankara Üniversitesi 1983, KTÜ,
Çukurova, Üsküdar, Medipol Ünv...)

 Sağlık Bakanlığına bağlı

• 2. ve 3. basamak hastaneler
• 1. basamak sağlık hizmeti veren kurumlar

 Kolluk Kuvvetlerine Bağlı Birimler

• Jandarma Kriminal
• Polis Kriminal

 Özel (Bağımsız) Birimler

 Günümüz
 Adalet Bakanlığına Bağlı  Adli Tıp Kurumu (7 İhtisas Dairesi ve 8
İhtisas Kurulu  Genel Kurul  Başkanlar Kurulu  Kurum
Başkanlığı)  Grup Başkanlıkları (9) Şube Müdürlükleri

https://www.atk.gov.tr/organizasyon-semasi.html
Adli Tıp İhtisas Daireleri [7]
• Morg
• Kimya
• Fizik
• Biyoloji
• Gözlem
• Trafik
• Adli Bilişim
 1. MORG İHTİSAS DAİRESİ
• Mahkemeler ile hâkimlikler ve savcılıklar tarafından gönderilen, cesetler
ve ceset kısımları ile canlılara ait doku ve biyolojik materyal üzerinde her
türlü incelemeleri yapar ve sonucunu bir rapor ile tespit eder.

• Morg dairesiyle ilgisi kalmayan ve yakınlarınca alınmayan veya

araştırmalar sonucu kimsesiz olduğu anlaşılan ceset veya kısımları, adlî
tahkikatla ilgisi kalmamış olması ve aksine vasiyet bulunmaması şartıyla,
en az altı ay süreyle muhafaza edilmek ve bilimsel araştırma için
kullanılmak üzere ilgili yükseköğretim kurumlarına verilebilir.

Morg ihtisas dairesi aşağıdaki şubelerden oluşur:

 Otopsi şubesi
 Histopatolojik tetkik şubesi
 Kitlesel ölümlerde olay yeri incelemesi ve kimliklendirme şubesi
 Kemik ve diş inceleme şubesi
 Laboratuvarlar şubesi (Adlî entomoloji, postmortem mikrobiyoloji,
postmortem acil toksikoloji ve yangın laboratuvarı).
2. FİZİK İHTİSAS DAİRESİ
• Mahkemeler ile hakimlikler ve savcılıklar tarafından
gönderilen, silah, mermi, yazı (Grafolojik – daktiloskopik),
imza, parmak izleri ile radyolojik, radyoizotop, klimatolojik,
diğer fiziksel materyal ve olaylarla ilgili olarak incelemeler
yaparak sonucunu bir raporla tespit etmek.

Fizik ihtisas dairesi aşağıdaki şubeler ve birimlerden oluşur:

• Adlî belge inceleme şubesi
• Balistik şubesi
• Adlî astronomi şubesi (Örn: Suç tarihinde o yerde güneşin
batış saatinin gece vakti sayılıp sayılmayacağı?)
• İz incelemeleri şubesi (Ayakkabı, parmak izi, parça
bütünleme, araç lastik izi, Ateşli, ateşsiz silahlar, motor ve
şasilerin seri numaralarındaki tahrifatların tespiti vb.)
3. KİMYA İHTİSAS DAİRESİ
• Mahkemeler ile hakimlikler ve savcılıklar tarafından gönderilen,
toksikolojik, gıdai, sınai, narkotik, ilaç ve diğer çeşitli maddeler ile
alkolometrik analizler yapmak ve sonucunu bir raporla tespit etmek.

Kimya İhtisas Dairesi aşağıdaki şubelerden oluşur:

• Toksikoloji şubesi
• Narkotik şubesi
• Gıda ve çeşitli maddeler şubesi
• Alkolmetri şubesi
• Enstrümantal analiz ve araştırma şubesi (Hammadde analizleri,
ürün analizleri, tekstil incelemeleri, tekstil üzerindeki leke ve kalıntı
analizleri, çevre analizleri)
4. BİYOLOJİ İHTİSAS DAİRESİ

• Mahkemeler ile hâkimlikler ve savcılıklar tarafından gönderilen,

her türlü biyolojik örnek ve biyolojik örnek taşıması muhtemel
materyalin mikrobiyolojik, hematolojik, serolojik ve genetik yönden
incelemelerini yapar ve sonucunu bir raporla tespit eder.

Biyoloji İhtisas Dairesi aşağıdaki şubelerden oluşur:

• Adlî genetik şubesi
• Hematoloji şubesi
• Ön inceleme şubesi
• Kan lekesi model analiz şubesi
5. TRAFİK İHTİSAS DAİRESİ

• Mahkemeler ile hakimlikler ve savcılıklarca gönderilen, trafik olayları

ile ilgili konularda gerekli muayene ve incelemeler yapmak ve
sonucunu bir raporla tespit etmek.

Trafik ihtisas dairesi aşağıdaki şubelerden oluşur:

• Hasar trafik ve değerlendirme şubesi
• Motor tetkikler şubesi
• Araç teknik kontrol lâboratuvar şubesi
• Yol ve trafik kaideleri değerlendirme şubesi
• Psikoteknik lâboratuvarı şubesi
• Kazaları önleme ve eğitim şubesi
6. GÖZLEM İHTİSAS DAİRESİ

• Mahkemeler ve hakimlerce, gözleme tabi tutulmasına karar

verilenleri gözleme tabi tutmak ve gözlem sonucunu bir raporla
tespit etmek.

Gözlem ihtisas dairesi aşağıdaki şubelerden oluşur:

• Gözlem şubesi
• Psikolojik tetkikler şubesi
• Elektrodiagnostik şubesi
7. ADLİ BİLİŞİM İHTİSAS DAİRESİ

• Mahkemeler ile hakimlikler ve savcılıklar tarafından talep edilen,

bilişim ile ilgili konularda gerekli incelemeleri yapmak; veri toplama,
işleme, depolama veya aktarma işlevi gören bilişim sistemleri ile her
türlü sayısal ve elektronik materyal üzerinde inceleme, araştırma ve
analizleri yapmak, sonuçlarını bir raporla tespit etmek.

Adli Bilişim ihtisas dairesi aşağıdaki birim ve şubelerden oluşur:

• Veri inceleme şubesi
• Mobil cihazlar inceleme şubesi
• Kriptoloji (Şifre bilimi) ve elektronik cihazlar inceleme şubesi
• Ses ve görüntü inceleme şubesi
• ARGE şubesi
• İş tasnifi ve önceliği bürosu
ADLİ TIP İHTİSAS
KURULLARI [8]
 Adli Tıp İhtisas Kurulları
• İhtisas kurulları, bir başkan ve adli tıp uzmanı iki üye ile;

1.ADLİ TIP İHTİSAS KURULU

1. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

 Tıbbi Patoloji
 İç Hastalıkları
 Kardiyoloji
 Genel Cerrahi
 Beyin ve Sinir Cerrahisi
 Anesteziyoloji ve Reanimasyon
 Kadın Hastalıkları ve Doğum
 Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanından oluşur.

Görevi: 26/9/2004 tarihli ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanununda belirtilen

hayata karşı suçlar ile diğer ihtisas kurullarının görevine girmeyen işler.
 Hayata karşı suçlar?
(TCK)
Madde 81 – Kasten öldürme
Madde 82 – Nitelikli hâller
Madde 83 – Kasten öldürmenin ihmali
davranışla işlenmesi
Madde 84 – İntihara yönlendirme
Madde 85 – Taksirle öldürme
2. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU

2. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

• Radyoloji
• Göz Hastalıkları
• Kulak Burun Boğaz Hastalıkları
• Genel Cerrahi
• Göğüs Cerrahisi
• Kalp ve Damar Cerrahisi
• Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi
• Nöroloji
• Ortopedi ve Travmatoloji,
• Kadın Hastalıkları ve Doğum,
• Ruh Sağlığı ve Hastalıkları uzmanından oluşur.

Görevi: Vücut dokunulmazlığına karşı suçlar ile işkence ve eziyet

suçlarına ilişkin fiiller.
Vücut dokunulmazlığına karşı suçlar
ile işkence ve eziyet
(TCK)
Madde 86 – Kasten yaralama
Madde 87 - Neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama
Madde 88 - Kasten yaralamanın ihmali davranışla işlenmesi
Madde 89 – Taksirle yaralama
Madde 90 – İnsan üzerinde deney
Madde 91 – Organ ve doku ticareti
Madde 94 – İşkence
Madde 95 – Neticesi sebebiyle ağırlaşmış işkence
Madde 96 - Eziyet
 3. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU
3. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;
• Ortopedi ve Travmatoloji
• Genel Cerrahi
• Nöroloji
• İç Hastalıkları
• Göğüs Hastalıkları
• Kardiyoloji
• Üroloji
• Tıbbî Onkoloji
• Ruh Sağlığı ve Hastalıkları
• Beyin ve Sinir Cerrahisi uzmanından oluşur.

Görevi: Maluliyetler, meslekte kazanma gücü kaybı, beden çalışma

gücü kaybı, meslek hastalıkları, hapis cezalarının infazının
ertelenmesi, sürekli hastalık, engellilik ve kocama sebepleri ile belirli
kişilerin cezalarının hafifletilmesi veya kaldırılmasına ilişkin işlemler.
 4. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU
• Ruh Sağlığı ve Hastalıkları (3),
• Nöroloji (1) uzmandan oluşur.
Görevi:
• Ceza sorumluluğunu kaldıran veya azaltan nedenler, (TCK 32 – Akıl
hastalığı, TCK 34- Geçici nedenler, alkol veya uyuşturucu madde etkisinde
olma değerlendirilmekte) (TCK 31- yaş küçüklüğü ve 33- sağır dilsizlik
hariç),
• Akıl hastalarına özgü güvenlik tedbirlerine ilişkin işler,
• Uyuşturucu ve uyarıcı maddeleri kullanan kimselerin alışkanlığı ile
ilgili bağımlılık derecesinin belirlenmesine ilişkin işlemler,
• Uyuşturucu madde suçları ile ilgili olarak tedavi ve denetimli
serbestlik tedbirlerine ilişkin işler,
• Fiil ehliyetinin tespiti,
• Vesayeti gerektiren hâller,
• Koruma amacıyla özgürlüğün kısıtlanması,
• Akıl hastalığı nedeniyle evliliğin iptali veya boşanmaya ilişkin işler.
 5. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU

5. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

• Tıbbi Mikrobiyoloji
• Tıbbi Farmakoloji
• Tıbbi Biyokimya
• Analitik Kimya
• İmmünoloji ve Alerji Hastalıkları
• Tıbbi Genetik
• Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji
• Halk Sağlığı uzmanından oluşur.

Görevi: Zehirlenmeler ile alerji ve immünolojiye, ilaç kimyasına, alışkanlık

yapan diğer maddelere ilişkin işler,
Nesebin belirlenmesine ilişkin işler, adlî biyoloji ve adlî genetiği ilgilendiren
işler.
Çevreye karşı suçlar ile kamunun sağlığına karşı suçlar, yenilecek ve
içilecek şeylere ilişkin işler,
 6. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU

6. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

• Kadın Hastalıkları ve Doğum için bir
• Radyoloji için bir
• Üroloji için bir
• Ruh Sağlığı ve Hastalıkları için iki
• Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları için iki
• Çocuk Cerrahisi uzmanından oluşur.

Görevi: Yaş küçüklüğü, sağır ve dilsizlik ile çocuk düşürtme,

düşürme veya kısırlaştırma, cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar,
genel ahlaka ve aile düzenine karşı suçlar, cinsel iktidar tespiti, fiile
karşı kendisini savunup savunamayacağı hususları ile yaş
belirlemesi ve cinsiyete ilişkin işler.
 7. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU
(01.01.2018 tarihinde göreve başladı.)

7. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

• Genel Cerrahi, İç Hastalıkları, Kadın Hastalıkları ve Doğum, Çocuk

Sağlığı ve Hastalıkları, Anesteziyoloji ve Reanimasyon, Beyin ve Sinir
Cerrahisi, Ortopedi ve Travmatoloji, Göz Hastalıkları, Kardiyoloji, Kulak
Burun Boğaz Hastalıkları, Tıbbî Onkoloji, Plastik, Rekonstrüktif ve
Estetik Cerrahi, Üroloji, Kalp ve Damar Cerrahisi, Diş Hekimliği, Deri ve
Zührevi Hastalıkları uzmanından oluşur.

• Görevi: Ölümle sonuçlanmayan tıbbî uygulama hatalarına ilişkin

işler
8. ADLİ TIP İHTİSAS KURULU
(01.01.2018 tarihinde göreve başlayacaktır.)

8. Adli Tıp İhtisas Kurulu birer;

• Genel Cerrahi,
• İç Hastalıkları,
• Kadın Hastalıkları ve Doğum,
• Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları,
• Anesteziyoloji ve Reanimasyon,
• Kardiyoloji,
• Beyin ve Sinir Cerrahisi,
• Acil Tıp,
• Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji uzmanından oluşur.

• Görevi: Ölümle sonuçlanan tıbbî uygulama hatalarına ilişkin

işler, hakkında bilimsel ve teknik görüşlerini bildirmek.
 EÜTF Adli Tıp Anabilim Dalı
 1959 - Prof. Dr. İzzet Birand başkanlığında kurulmuştur.

 Daha sonra sırasıyla; Dr. Haluka Menteş, Beyhan Ege, Hüseyin Karali,
Süheyla Ertürk başkanlıklarında hizmet vermiştir.

 Anabilim Dalı Başkanlığı görevi, Prof. Dr. Ekin Özgür Aktaş tarafından
yürütülmektedir.

 4 Öğretim Üyesi, 15 Asistan, 3 sekreter, 2 personel.

 Eğitim, araştırma ve bilirkişilik hizmetleri verilmektedir.

 EĞİTİM FAALİYETLERİ
Lisans Eğitimleri:
- Tıp Fakültesi
- Diş Hekimliği Fakültesi
- Hemşirelik Fakültesi
- Atatürk Sağlık Yüksekokulu
- Yaşar Üniversitesi Hukuk Fakültesi

Lisansüstü Eğitimleri:
- Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Adli Tıp Uzmanlık Eğitimi
- Sağlık Bilimleri Enstitüsü “Adli Toksikoloji” Doktora Programı
- Madde Bağımlılığı, Toksikoloji ve İlaç Bilimleri Enstitüsü, “Bağımlılık
Toksikolojisi” doktora derslerine katkı

Diğer:
- Bilirkişilik Temel Eğitimleri
- Çok sayıda dergi/Yayın hakemliği
- Adli Tıp alanında bilimsel yayınlar
- Sağlık Bakanlığı Tıpta Uzmanlık Kurulu Adli Tıp 3. Dönem Komisyon
Başkanlığı (2014-Halen)
 BİLİRKİŞİLİK HİZMETİ
Anabilim Dalımız oldukça yoğun bir bilirkişilik faaliyeti yürütmektedir.

- Adli Tıp Anabilim Dalı Adli Sağlık Kurulu

- Erişkin Ruh Sağlığı Adli Kurulu
- Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı Adli Kurulu
- Konsültasyonlar
 Adli Tıp Uzmanı nasıl olunur?

 Tıp Fakültesi
 Tıpta Uzmanlık Sınavı
 Adli Tıp Uzmanlık Eğitimi

 Uzmanlık Eğitim Süresi: 4 yıl

 Tez –Tez sınavı
 Uzmanlık sınavı
 Zorunlu Rotasyonlar ve süreleri:
- Patoloji: 2 ay
- Ruh Sağlığı ve Hastalıkları: 2 ay
- Çocuk ve Ergen Ruh Sağlığı ve Hastalıkları: 2 ay
SORULARINIZ ?