TƯ TƯỞNG NỘI DUNG PHẦN 1 VÀ 2

I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐẠI ĐOẠN KẾT TOÀN DÂN TỘC

1. Vai trò của đại đoàn kết toàn dân tộc
a. Đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của
cách mạng.
Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết toàn dân tộc là chiến lược lâu dài, nhất quán
của cách mạng Việt Nam. Đó là chiến lược tập hợp mọi lực lượng nhằm hình thành và
phát triển sức mạnh to lớn của toàn dân trong cuộc đấu tranh chống kẻ thù của dân tộc,
của nhân dân. Đây là vấn đề mang tính sống còn của dân tộc Việt Nam nên chiến lược
này được duy trì trong cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân và cách mạng xã hội chủ
nghĩa.
Đại đoàn kết dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, quyết định thành công của cách
mạng. Chủ tịch Hồ Chí Minh chỉ ra rằng, trong thời đại mới, để đánh bại các thế lực đế
quốc thực dân nhằm giải phóng dân tộc, giải phóng giai cấp và giải phóng con người,
nếu chỉ có tinh thần yêu nước thì chưa đủ; cách mạng muốn thành công và thành công
đến nơi, phải tập hợp được tất cả mọi lực lượng có thể tập hợp, xây dựng được khối đại
đoàn kết dân tộc bền vững. Chính vì vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết
dân tộc là vấn đề có ý nghĩa chiến lược, cơ bản, nhất quán và lâu dài, xuyên suốt tiến
trình cách mạng. Để quy tụ được mọi lực lượng vào khối đại đoàn kết toàn dân, cần
phải có chính sách và phương pháp phù hợp với từng đối tượng. Trong từng thời kỳ,
từng giai đoạn cách mạng, trước những yêu cầu và nhiệm vụ khác nhau, chính sách và
phương pháp tập hợp có thể và cần thiết phải điều chỉnh cho phù hợp với từng đối
tượng khác nhau, đoàn kết dân tộc phải luôn luôn được nhận thức là vấn đề sống còn,
quyết định thành bại của cách mạng. Chính sách mặt trận của Đảng ta và Chủ tịch Hồ
Chí Minh đặt ra là để thực hiện đoàn kết dân tộc. Nhờ tư tưởng nhất quán và chính sách
mặt trận đúng đắn. Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh đã xây dựng thành công khối đại
đoàn kết dân tộc, đưa cách mạng Việt Nam dành được nhiều thắng lợi to lớn. Hồ Chí
Minh viết: "Đoàn kết trong Mặt trận Việt Minh, nhân dân ta đã làm Cách mạng tháng
Tám thành công, lập nên nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa; Đoàn kết trong Mặt trận
Liên Việt, nhân dân ta đã kháng chiến thắng lợi, lập lại hòa bình ở Đông Dương, hoàn
toàn giải phóng miền Bắc; Đoàn kết trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, nhân dân ta đã
giành được thắng lợi trong công cuộc khôi phục kinh tế, cải tạo xã hội chủ nghĩa và
trong sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội ở miền Bắc".
Trong mỗi giai đoạn cách mạng, trước những yêu cầu và nhiệm vụ khác nhau, chính
sách và phương pháp tập hợp đại đoàn kết dân tộc có thể và cần thiết phải điều chỉnh
cho phù hợp với từng đối tượng khác nhau song không bao giờ được thay đổi chủ
trương đại đoàn kết toàn dân tộc, vì đó là nhân tố quyết định sự thành bại của cách
mạng.
 Từ thực tiễn xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, Hồ Chí Minh đã khái quát thành
nhiều luận điểm mang tính chân lý về vai trò và sức mạnh của khối đại đoàn kết dân
tộc: “ Đoàn kết dân tộc là sức mạnh của chúng ta”, “ Đoàn kết là một lực lượng vô địch
của chúng ta để khắc phục khó khăn, giành lấy thắng lợi”, “ Đoàn kết là sức mạnh,
đoàn kết là thắng lợi”, “Đoàn kết là sức mạnh là then chốt của thành công”. Bây giờ có
một điểm rất quan trong, là điểm mẹ. Điểm này thực hiện tốt thì đẻ ra con cháu đều tốt:
“ Đó là đoàn kết”. Người đã đi đến kết luận:
“Đoàn kết, đoàn kết, đại đoàn kết
Thành công, thành công, đại thành công”.
.
b. Đại đoàn kết toàn dân tộc là một mục tiêu, nhiệm vụ hàng đầu của cách mạng Việt Nam.
Đối với Hồ Chí Minh, đại đoàn kết không chỉ là khẩu hiệu chiến lược mà còn là mục
tiêu lâu dài của cách mạng. Đảng là lực lượng lãnh đạo cách mạng Việt Nam nên tất
yếu đại đoàn kết dân tộc phải được xác định là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng và nhiệm
vụ hàng đầu của Đảng và nhiệm vụ này phải được quán triệt trong tất cả mọi lĩnh vực
từ đường lối, chủ trương, chính sách, tới hoạt động thực tiễn của Đảng.
Trong lời kết thúc buổi ra mắt Đảng lao động Việt Nam ngày 3-3-1951, Hồ Chí Minh
tuyên bố: Mục đích của đảng lao động Việt Nam có thể gồm tám chữ cái là: “ ĐOÀN
KẾT TOÀN DÂN, PHỤNG SỰ TỔ QUỐC.”  Để thực hiện mục tiêu này, Người
thường xuyên nhắc nhở cán bộ, đảng viên phải thấm nhuần quan điểm quần chúng,
phải gần gũi quần chúng, lắng nghe quần chúng; vận động, tổ chức và giáo dục quần
chúng, coi sức mạnh của cách mạng là ở nơi quần chúng; phải thấm nhuần lời dạy " dễ
trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong".
Đại đoàn kết dân tộc là nhiệm vụ hàng đầu của Đảng, đồng thời cũng là nhiệm vụ hàng
đầu của mọi giai đoạn cách mạng. Nhấn mạnh vấn đề này là nhấn mạnh tới vai trò của
thực lực cách mạng. Bởi vì, cách mạng muốn thành công nếu chỉ có đường lối đúng thì
chưa đủ, mà trên cơ sở của đường lối đúng, Đảng phải cụ thể hóa thành những mục tiêu,
nhiệm vụ và phương pháp cách mạng phù hợp với từng giai đoạn lịch sử để lôi kéo, tập
hợp quần chúng, tạo thực lực cho cách mạng. Thực lực đó chính là khối đại đoàn kết
dân tộc, Hồ Chí Minh còn chỉ ra rằng, đại đoàn kết dân tộc không phải chỉ là mục tiêu
của Đảng, mà còn là nhiệm vụ hàng đầu của cả dân tộc. Bởi vì cách mạng là sự nghiệp
của quần chúng, phải do quần chúng, vì quần chúng. Đại đoàn kết là yêu cầu khách quan
của sự nghiệp cách mạng, là đòi hỏi khách quan của sự nghiệp cách mạng, là đòi hỏi
khách quan của quần chúng nhân dân trong cuộc đấu tranh tự giải phóng bởi nếu không
đoàn kết thì chính họ sẽ thất bại trong cuộc đấu tranh vì lợi ích của chính mình. Từ trong
phong trào đấu tranh để tự giải phóng và xây dựng xã hội mới tốt đẹp, quần chúng nảy
sinh nhu cầu đoàn kết và sự hợp tác. Đảng Cộng sản phải có sứ mệnh thức tỉnh, tập hợp,
hướng dẫn quần chúng, chuyển những nhu cầu, những đòi hỏi khách quan, tự phát của
 quần chúng thành những đòi hỏi tự giác, thành hiện thực có tổ chức trong khối đại đoàn
kết, tạo thành sức mạnh tổng hợp trong cuộc đấu tranh vì độc lập cho dân tộc, tự do cho
nhân dân và hạnh phúc cho con người.
2. Lực lượng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
a. Chủ thể của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Kế thừa và nâng tầm tư duy chính trị truyền thống của cha ông: “Nước lấy dân làm
gốc”; đồng thời thấm nhuần nguyên lý mác xít “Cách mạng là ngày hội của quần
chúng”, Hồ Chí Minh đã tìm sức mạnh và cái cẩm nang thần kì của công cuộc đấu
tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước ở lực lượng vô địch của nhân dân:
“Trong bầu trời không có gì quý bằng nhân dân. Trong thế giới không có gì mạnh bằng
lực lượng đoàn kết của nhân dân”. Trong tư tưởng Hồ Chí Minh, dân, nhân dân có một
nội hàm rất rộng. Người dùng các khái niệm này để chỉ tất cả mọi công dân của nước
Việt Nam, những người được gọi là “con Lạc cháu Hồng”.Chủ thể của khối đại đoàn
kết toàn dân tộc theo Hồ Chí Minh bao gồm toàn thể toàn nhân dân, tất cả những người
Việt Nam yêu nước ở các giai cấp, các tầng lớp trong xã hội, các ngành, các giới, các
lứa tuổi, các dân tộc, đồng bào các tôn giáo, các đảng phái... Đoàn kết trong tư tưởng
của Người là đoàn kết rộng rãi, mở rộng và tranh thủ tất cả những lực lượng và bộ phận
có thể tranh thủ. Nguyên tắc đoàn kết rộng rãi được dựa trên điểm tương đồng là: “Bất
kỳ ai mà thật thà tán thành hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ, thì dù những người
đó trước đây chống chúng ta, bây giờ chúng ta cũng thật thà đoàn kết với họ”. “Ai có
tài, có sức, có đức, có lòng phụng sự Tổ quốc và phục vụ nhân dân thì ta đoàn kết với
họ”.
Hồ Chí Minh chỉ rõ, trong quá trình xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phải
đứng vững trên lập trường giai cấp công nhân, giải quyết hài hòa mối quan hệ giữa giai
cấp, dân tộc để tập hợp lực lượng, không bỏ sót một lực lượng nào miễn là họ có lòng
trung thành và sẵn sàng phục vụ tổ quốc, không phản bội lại quyền lợi nhân dân . Tư
tưởng của Người đã định hướng cho việc xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong
suốt quá trình cách mạng Việt Nam, từ cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân đến cách
mạng xã hội chủ nghĩa.
b. Nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân tộc
Muốn xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, phải xác định rõ đâu là nền tảng của
khối đoàn kết toàn dân tộc và những lực lượng nào tạo nên nền tảng đó. Hồ Chí Minh
đã chỉ rõ: “ Đại đoàn kết tức là trước hết phải đoàn kết đại đa số nhân dân, mà đại đa số
nhân dân là công nhân, nông dân, và các tầng lớp nhân dân lao động khác. Đó là nền,
gốc của đại đoàn kết. Nó cũng như cái nền của nhà, gốc của cây. Nhưng đã có nền
vững, gốc tốt, còn phải đoàn kết các tầng lớp nhân dân khác”. Trong các tầng lớp nhân
dân lao động khác mà Hồ Chí Minh nhắc đến, Người chú trọng đến đội ngũ trí thức vì
đó là những người có thể giúp cho nước nhà phát triển và xây dựng thành công chủ
 nghĩa xã hội. Người viết: "Trong sự nghiệp cách mạng, trong sự nghiệp xây dựng xã
hội chủ nghĩa, lao động trí óc có một vai trò quan trọng và vẻ vang; và công, nông, trí
cần phải đoàn kết chặt chẽ thành một khối". Như vậy, khác với các nhà cách mạng tiền
bối khi chỉ nhìn ra vai trò của giai cấp nông dân hoặc tầng lớp sĩ phu trí thức, Hồ Chí
Minh đã thấy được vai trò to lớn của quần chúng nhân dân lao động và chỉ ra sự cần
thiết phải đoàn kết, tập hợp họ thành một khối thống nhất, cùng với các giai cấp, tầng
lớp khác để tạo thành khối đại đoàn kết toàn dân tộc. Đây là tư tưởng tiến bộ của Hồ
Chí Minh, trên cơ sở kế thừa quan điểm của chủ nghĩa Mác - Lênin về vai trò của quần
chúng nhân dân và thể hiện tầm nhìn xa trộng rộng của Người về việc phát huy sức
mạnh toàn dân tộc trong sự nghiệp cách mạng. Như vậy lực lượng làm nền tảng cho
khối đại đoàn kết toàn dân tộc theo quan niệm Hồ Chí Minh là công nhân, nông dân và
tri thức.
Nền tảng này càng được củng cố vững chắc thì khối đại đoàn kết toàn dân tộc càng mở
rộng, khi ấy không thế lực nào có thể làm suy yếu khối đại đoạn kết toàn dân tộc.
Trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc phải chú trọng yếu tố “ hạt nhân” là sự đoàn kết
và thống nhất trong Đảng vì đó là điều kiện cho sự đoàn kết ngoài xã hội. Sự đoàn kết
của Đảng được củng cố thì sự đoàn kết toàn dân tộc càng được tăng cường, Đảng đoàn
kết, dân tộc đoàn kết và sự gắn bó máu thịt giữa Đảng với nhân dân đã tạo nên sức
mạnh bên trong của cách mạng Việt Nam để vượt qua mọi khó khăn, thử thách, chiến
thắng mọi kẻ thù, đi tới thắng lợi cuối cùng của cách mạng.

Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1. Theo Hồ Chí Minh, lực lượng nào là nền tảng của khối đại đoàn kết toàn dân
tộc?
a. Nhân dân
b. Mọi người Việt Nam yêu nước
c. Các đoàn thể chính trị - xã hội
d. Liên minh công- nông – trí.
Đáp án: d
Câu 2. Chọn từ thích hợp thay thế dấu ba chấm để hoàn thành nội dung sau: “ Trong tư
tưởng Hồ Chí Minh, đại đoàn kết toàn dân tộc là vấn đề có ý nghĩa…cơ bản, nhất quán
và lâu dài xuyên suốt tiến trình cách mạng”.
a. To lớn
b. Sách lược
c. Cơ bản
d. Chiến lược
Đáp án: d