Το δάσος

Ερίκος Κιλινγαρίδης
 Γενικές πληροφορίες

• Δάσος ονομάζεται ένα πολύπλοκο οικοσύστημα με φυτά και ζώα που χαρακτηρίζεται από τη
μεγάλη πυκνότητα δέντρων. Τα δάση καλύπτουν το 9,4 % της επιφάνειας της Γης (το 30 % της
ξηράς), αν και παλαιότερα κάλυπταν μεγαλύτερη έκταση. Πέρα από τα φυτά και τα ζώα, στο
δάσος υπάρχουν επίσης μύκητες και βακτήρια.
• Κάθε είδος δάσους έχει τις δικές του απαιτήσεις σε υγρασία, θρεπτικά στοιχεία και κλιματικούς
παράγοντες. Υπάρχει αμοιβαία αλληλεπίδραση και αλληλεξάρτηση μεταξύ των φυτών, των ζώων
και του φυσικού περιβάλλοντος. Από τις σχέσεις αυτές δημιουργείται μια ισορροπία, που παίζει
βασικό ρόλο στην οικολογική ισορροπία του ευρύτερου περιβάλλοντος. Το δάσος διαθέτει
εσωτερικούς μηχανισμούς αυτορρύθμισης των βιοτικών και των αβιοτικών παραγόντων που
διαταράσσουν την ισορροπία του. Αν όμως δράσουν εξωτερικοί παράγοντες, όπως ο άνθρωπος
με τις επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές, την υπερβόσκηση και την εκτεταμένες υλοτομία, τότε το
δασικό οικοσύστημα υποβαθμίζεται. Πέρα από τον οικολογικό του ρόλο, το δάσος ρυθμίζει τη
ροή του νερού μέσα στο έδαφος και συγκρατεί το χώμα.
• Η επιστημονική μελέτη των δασικών οικοσυστημάτων, των ειδών τους και των αλληλεπιδράσεων
τους με το περιβάλλον, ονομάζεται δασική οικολογία, ενώ η διαχείριση των δασών και των
δραστηριοτήτων δασικής οικονομίας ονομάζεται δασοκομία/δασοπονία/δασολογία, αν και
υπάρχει προφανής αλληλεπικάλυψη των όρων και συχνά ο όρος δασολογία χρησιμοποιείται ως ο
γενικότερος περιγραφικός όρος.
• Ένα δάσος μπορεί να διακριθεί σε παρθένο δάσος, σε φυσικό δάσος και σε τεχνητό δάσος.
 Στατιστική

• Τα δάση συνιστούν επίσης στοιχείο-κλειδί για την

καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής, την προστασία
της βιοποικιλότητας ενώ αποτελούν το «σπίτι» των
αυτόχθονων πληθυσμών. Κάθε χρόνο, δεκατρία
εκατομμύρια εκτάρια δασών χάνονται με τη διαρκή
υποβάθμιση των ξηρών περιοχών να έχει οδηγήσει
στην ερημοποίηση 3,6 δισεκατομμυρίων εκταρίων.
Η αποψίλωση και η ερημοποίηση, που οφείλονται
στην ανθρώπινη δραστηριότητα και στην κλιματική
αλλαγή, δημιουργούν μεγάλες προκλήσεις για τη
βιώσιμη ανάπτυξη ενώ έχουν επηρεάσει τις ζωές και
τον βιοπορισμό εκατομμυρίων ανθρώπων στη μάχη
τους κατά της φτώχειας. Εντούτοις, συντελούνται
προσπάθειες για τη διαχείριση των δασών και την
καταπολέμηση της ερημοποίησης.
Η εξαρτηση των
ανθρώπων από δάση

• Περίπου 1,6 δισεκατομμύρια

άνθρωποι εξαρτώνται από τα δάση
για το βιοπορισμό τους. Στον
αριθμό αυτό περιλαμβάνονται 70
εκατομμύρια αυτόχθονες λαοί.
• Τα δάση αποτελούν το σπίτι για
περισσότερο από το 80% όλων των
χερσαίων ειδών ζώων, φυτών και
εντόμων.
• 2ή διαφάνεια:εικόνα:destanea.com, κείμενο-ιστοσελίδα:wikipedia
• 3ή διαφάνεια:εικόνα:halkidikipost.gr, κείμενο-ιστοσελίδα:sdg15-
ELAST
• 4ή διαφάνεια:εικόνα:taretsaries.woodline.gr,κείμενο-
ιστοσελίδα:sdg15-ELAST