Thăm khám chức năng

khớp gối cẳng chân

 Mục tiêu
1. Sờ được các mốc xương và xác định các hõm quanh XBC
2. Nhận biết và thực hiện vẽ đo trục đùi cẳng chân
3. Nhận biết 4 khoang cẳng chân, đo vòng chi ở cẳng chân
4. Khám mạch máu thần kinh đi qua vùng gối cẳng chân
5. Thực hiện và đo biên độ vận động của khớp gối và nhận biết
một số bất thường.
6. Thực hiện và giải thích các nghiệm pháp khám dây chằng sụn
chêm: Lachman, ngăn kéo trước, ngăn kéo sau, dạng khép,
Apley, Mc Murray.
 Phần 1:
Xác định các mốc xương và
các hõm quanh xương bánh chè
Nguồn: Atlas F.Netter
Hình daïng bình thöôøng cuûa khôùp
goái:
- XBC noåi roõ
- Quanh XBC coù nhöõng hoõm
goïi laø caùc hoõm quanh xöông
baùnh cheø
 Surface Anatomy - Anterior, Extended

Patella

Indented

Hollow

7
Các mốc giải phẫu vùng gối:
• Xương bánh chè
• lồi củ chày,
• mâm chày trong, mâm chày ngoài,
• chỏm xương mác,
• lồi cầu trong, lồi cầu ngoài,
• gân bánh chè,
• gân tứ đầu, các gân chân ngỗng,
• khe khớp gối,
• các hõm quanh XBC
Khám các cấu trúc giải phẫu:

• Sờ ấn xác định các mốc xương vùng gối,

đánh giá mối tương quan giữa các mốc
xương.
• Sờ ấn các mốc xương và các gân đánh giá:
– - Sự toàn vẹn của cấu trúc
– - Đau tại các mốc xương, gân
Bất thường:

Sưng bầm Mất các hõm quanh XBC

 Khám đánh giá
tràn dịch khớp gối?

- Tìm dấu chạm

xương bánh chè

- Nghiệm pháp bập

bềnh xương bánh
chè
Nghiệm pháp bập bềnh xương bánh chè
 Phần 2:
Trục đùi cẳng chân
Nhìn thẳng:
Trục đùi và
cẳng chân
tạo thành một
góc mở ra
ngoài 170 độ
Đường Mikulicz:
- là đường thẳng qua 3 điểm: tâm chỏm xương
đùi, điểm giữa xương bánh chè, điểm giữa khớp
cổ chân
- là trục tì đứng của chi dưới
- còn gọi là: trục chịu lực, trục cơ học
 Tương quan giữa
trục cơ học, trục đứng
và trục giải phẫu đùi

Nguồn: Campbell's operative orthodaedics

Nhìn Nhìn beân
tröôùc
NHÖÕNG HÌNH AÛNH BAÁT THÖÔØNG

Gối vẹo ngoài

NHÖÕNG HÌNH AÛNH BAÁT THÖÔØNG

Chữ X Chữ O
Chân vòng kiềng
 Phần 3:
Khám mô mềm
và các cơ cẳng chân
Thăm khám mô mềm cẳng chân:
- Quan sát toàn bộ chu vi cẳng chân
- Vị trí sưng bầm gợi ý chỗ tổn thương
- Đo vòng chi: Đánh dấu điểm sưng hoặc teo
nhất, đo vòng chi tại điểm này, so sánh với chân
lành
- Gối: mất các
hõm quanh XBC

- Cẳng chân:
sưng nề nhiều
nổi bóng nước
Tổn thương cơ cẳng chân và chèn ép khoang

- Các cơ ở cẳng chân nằm trong 4 khoang kín

không giãn nở
- Chấn thương làm tăng áp lực trong khoang kín,
chèn ép các mạch máu nhỏ nuôi cơ, thiếu máu
cơ → chèn ép khoang
- Hậu quả của chèn ép khoang:
hoại tử cơ → mất chân
Các cơ trong 4 khoang cẳng chân?
Khám cơ trong khoang sau sâu?
 Phần 4:
Khám mạch máu thần kinh đi qua
vùng gối cẳng chân
ĐM Khoeo
Bậc thang:
ĐM Khoeo ở trong nhất, sâu nhất
TK Chày ở ngoài nhất, nông nhất
TM Khoeo ở giữa

ĐM khoeo có nhiều nhánh thông nối tuy

nhiên các nhánh này không đủ nuôi chi
khi ĐM khoeo tổn thương
ĐM khoeo nằm sát xương vì vậy có nguy cơ
tổn thương khi có chấn thương vùng gối, đặc
biệt khi có trật khớp gối, gãy mâm chày

Khám:
Bắt mạch mu chân, mạch chày sau tại cổ chân
TK Mác chung

TK Mác nông
- Chi phối vận động cho cơ khu
cẳng chân ngoài.
- Chi phối cảm giác cho da mặt
ngoài cẳng chân, mu chân, mặt mu
các ngón chân trừ nửa ngoài mặt
mu ngón út và kẽ giữa ngón 2 và
ngón cái

TK Mác sâu
- Cho các nhánh bên vận động cho
các cơ cẳng chân trước
- Cảm giác cho mặt mu nửa ngoài
ngón cái và nửa trong ngón 2
 TK Chày

Ở cẳng chân sau:

-TK chày chạy giữa hai lớp
nông và lớp sâu khu cẳng
chân sau
- TK chày cho các nhánh bên
vận động cho các cơ cẳng
chân sau.
 Phần 5:
Đo biên độ vận động khớp gối
 Vận động
gấp duỗi khớp gối
NHÖÕNG HÌNH AÛNH BAÁT THÖÔØNG

Goái öôõn

Goái khuyønh
Gấp gối bình thường Hạn chế gấp gối
 Phần 6:
Các nghiệm pháp
khám dây chằng sụn chêm
Palpation – Lateral*

Lateral Collateral
Ligament (LCL)**
Lateral joint
line

37
Palpation - Medial

Medial Collateral Ligament (MCL)*

Pes anserine
bursa**

Medial joint
line

38
Đánh giá chức năng của dây chằng và
sụn chêm:
- Chức năng của 4 dây chằng là giữ
vững khớp gối
- Chức năng của 2 sụn chêm là tham
gia giữ vững khớp gối và hấp thu lực
tác động lên đầu xương.
Caùc test veà toån thöông daây
chaèng:
-Test daïng
-Test kheùp
-Test ngaên keùo tröôùc
-Test ngaên keùo sau
-Test Lachman
 Daây chaèng beân
ngoaøi

Daây chaèng beân

trong
Khaùm daây chaèng beân (test daïng-
Test daïng goái: Khaùm daây chaèng beân trong
Test khép gối: khám ngoài dây chằng bên ngoài
Test dạng (+): đứt dây chằng bên trong
Test ngaên keùo
tröôùc
(Daây chaèng cheùo tröôùc)
Test ngăn kéo trước: khám dây chằng chéo trước

Khám 3 tư thế: bàn chân trung tính, xoay trong, xoay ngoài
Test ngăn kéo trước (+): đứt dây chằng chéo trước
Test ngaên keùo
(Daây chaèng cheùo sau)
sau
Test ngăn kéo sau: khám dây chằng chéo sau
Test ngăn kéo sau (+): đứt dây chằng chéo sau
test Lachmann (daây chaèøng cheùo)
Test Lachman: khám dây chằng chéo trước
Test Lachman (+)
Rách sụn chêm
Hình ảnh sụn chêm trong Nội soi khớp gối
Caùc test veà toån thöông suïn
cheâm:

-Test Apley
-Test Mc Murray
Khaùm suïn cheâm vaø bao khôùp

test
Apley

(+)raùch suïn cheâm

(+) raùch bao khôùp
Khaùm suïn cheâm

GAÁP DUOÃI + XOAY CAÚNG CHAÂN

test McMurray
Test Apley: khám sụn chêm và bao khớp
Test Mc Murray: khám sụn chêm