DES 4002

BİTİRME PROJESİ ARAŞTIRMA

RAPORU

Hazırlayan: Ayşe Aydemir

Şubat 2018
 İÇİNDEKİLER

BAŞLAMADAN ÖNCE :
-Bunama nedir ? 1

ARAŞTIRMA SÜRECİ:
-Alzheimer nedir ?

-Belirtileri nelerdir ? 3
-Alzheimer riski ve tedavisi

-Alzheimerdan Korunmak

-Alzheimer’ı önleyebilir miyiz/ nasıl ?

4

ZİHİNSEL AKTİVİTELER:
-Zihinsel Aktivitelerin Amaçları 6
-Huzur Evlerinde Yaptırılan Zihinsel Aktiviteler
7
-Zihinsel Aktiviteler/ Oyunlar
8

OYUN AKTİVİTELERİ 10
-Oyun Aktivitelerinin amaçları 12
-Yaşlılar da oyun oynar
13

ÖZET
15

PİYASADAKİ ÜRÜNLER 16
BAŞLAMADAN ÖNCE :

Bunama nedir ?

1
2
 ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Alzheimer nedir ?

Halk arasında bunama olarak bilinen Alzheimer hastalığı, hafızayı etkileyen yakın zamanı hatırlayamama ile
başlayan; zamanı ve bulunduğu yeri unutma, karıştırma, günlük yaşam kalitesinde bozulma ile seyreden
yüzde 5 genetik özelliği olan, tedavi edilebilen, yalnız şifa sağlanamayan bir hastalıktır. Dilimizde sık kullanılan
bunama, demans kelimesi; Latince zihin anlamına gelen mens kelimesinden türemiştir. Demans zihin
yitirilmesi anlamına gelir. Alzheimer hastalığı demans tanımının yüzde 66'sını teşkil eder. 

Belirtileri nelerdir ?

Son zamanlarda önemsemediğiniz unutkanlık problemleriniz oluyor, zaman ve yer kavramı ile ilgili
karmaşıklıklar yaşıyor ya da konuşurken kelime bulmakta zorlanıyorsanız Alzheimer riski ile karşı karşıya
olabilirsiniz. Ölümle sonuçlanabilen ciddi tablolara kadar giden Alzheimer hastalığı, erken teşhis ve bilinçli bir
yaklaşım sayesinde yavaşlatılabiliyor.

Yaşam kalitenizi düşürüp, sağlığınız açısından ciddi boyutlara varabilecek bu hastalıktan korunmak için günlük
yaşamınızda beyin kaynaklı bazı uyarılara dikkat etmenizde fayda vardır. Bunlar:

Günlük hayatı etkilemeye başlayan unutkanlık,

 
Plan yapma ve problem çözmede sorunlar yaşanması,
 
Daha önce bilinen ve yapılan işleri yapmada zorlanma,
 
Zaman ve yer ile ilgili karışıklıklar,
 
Görüntüleri anlamada ve birbiriyle ilişkilendirmede zorluklar yaşanması,
 
Konuşma ve yazmada kelime bulma zorlukları,
 
Eşyaları yanlış yerleştirme,
 
Karar vermede güçlük yaşama,
 
Sosyal faaliyet ve yükümlülüklerden uzaklaşma,
 
Kişilik değişiklikleri olarak sıralanmaktadır.
 
Bu bulguları fark eden hasta veya hasta yakınları, Alzheimer yönünden bilinçli olmalı ve hasta mutlaka bir
nöroloji uzmanına muayene olmalıdır.

3
 ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Alzheimer riski ve tedavisi

Toplumda genelde 60 yaşında alzheimer görülme oranı yüzde 10 civarındadır. 80 yaşında ise yüzde 50'lik bir
görülme sıklığı karşımıza çıkmaktadır. Bütün unutkanlıkları alzheimer olarak değerlendirmek doğru değildir.
Pek çok kişi günlük yaşamında unutkanlıklar yaşamakta ama alzheimer olmadan yaşamaya devam
etmektedir. Hafif bilişsel bozukluk olarak da adlandırılabilecek bu kesimdeki kişilerin ilerleyen dönemde
alzheimera yakalanma riski çok daha yüksektir.

Alzheimer belirtileri gösteren risk grubundaki kişilere yönelik uzman desteği gereklidir. Bu kişilerin nörolojik
muayenelerinin yapılması ayrıca laboratuvar testleri ve nöropsikolojik testleri ile mevcut durumları açığa
çıkartılır. Yüksek risk taşıyan kişilere yönelik gerektiği takdirde EEG yani kortikal haritalama, MR ve PET
taraması da önerilebilir.

Alzheimerdan Korunmak

Demans ve alzheimer hastalığından korunmak için öncelikle unutkanlık durumu saptanan hastanın bu
unutkanlığının ilerleyici olması ve günlük aktivitilerini olumsuz yönde etkilemesi durumunda en kısa zamanda
bir uzmana başvurması önemlidir. Alzheimer hastalığı ne kadar erken yakalanırsa tedavisi de o kadar
başarılı olmaktadır. Ayrıca özellikle yaşlıların, kalp hastalığı, yüksek tansiyon, şeker hastalığı, kan lipidlerinin
yüksek olması yani kan yağlarının yüksek olması gibi hastalıklar mevcutsa bu hastalıkların iyi tedavi edilmesi,
düzenli takiplerinin yapılması ve gerekirse önceden korunulması önemlidir.

Alzheimer’ı önleyebilir miyiz/ nasıl ?

   
Satranç, sudoku ve briç benzeri oyunları tercih ederek beyninize boş zaman bırakmayın.
Yediklerinize özen gösterin, yağ ve şeker tüketiminizi asgariye indirin. 
Zihninizi canlı tutmak için her gün okumaya vakit ayırın. 
Aktif ve düzenli spor yapın.
Müzik dinleyin,  dans edin ve kendinize zevkle yapabileceğiniz uğraşılar bulun.
Sadece bedensel değil, görsel belleğinize yönelik egzersizleri de ihmal etmeyin. 
Mutlaka ayda birkaç kez sosyal toplantılara aktif olarak katılın. Sadece dinleyici olmayın. Bu ayrıca stres,
depresyon, anksiyete gibi unutkanlığa neden olabilecek diğer risk faktörlerini de azaltıyor.
Uykunuz düzenli olsun.

4
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Yeni şeyler öğrenemeseler de bazı hastalar bazı basit şeyleri yeterince tekrarlarsa öğrenebilir. Hastanın tüm
yetenekleri aynı anda yok olmayacağından hala yapabildiği işleri basitleştirmek (yemek yapamaz ama
patates soyar) yapacağı işi basit cümlelerle anlatma ve hastanın aktivitelerinin korunmuş yetenekleri ile
uyumlu olmasını sağlamak gerekir.

Hastanın zevk alacağı aktiviteler ve egzersizler günün programlı olmasını, sosyal ilişkiler kurmasını ve kim
olduğunu tanımlamasında yardım eder. Fiziksel ve zihinsel yeteneği canlandırır. Bağımsızlığı artırır. Gece
uykusunu kolaylaştırır. Resim yapmak, toplu oynanan oyunlar kendini ifade etme ve iletişim kurma fırsatı
verir.

Aslında yüzdesi, yüz yıldır değişmedi. Görülme oranı 70 yaşın üzerinde yüzde 10, 85 yaşın
üzerinde yüzde 30 ya da yüzde 35. Yani 85 yaşın üzerindeki her 3 insandan birinde
Alzheimer olma riski var. Eskiden dünyanın üzerinde 85 yaşın üzerinde 1 milyon insan
varken şimdi 100 milyon insan var. Yaşı uzayan, ömrü uzayan insan sayısı arttıkça
toplumdaki Alzheimer’lı insan sayısı da artıyor.

5
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

ZİHİNSEL AKTİVİTELER:

Zihinsel Aktivitelerin Amaçları

6
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Huzur Evlerinde Yaptırılan Zihinsel Aktiviteler

7
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Zihinsel Aktiviteler/ Oyunlar

8
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Zihinsel Aktiviteler/ Oyunlar

9
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Oyun Aktiviteleri

10
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Oyun Aktiviteleri

11
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Oyun Aktivitelerinin amaçları

12
ARAŞTIRMA SÜRECİ:

Yaşlılar da oyun oynar

Çocuklar hayatı öğrenmek için, yaşlılar hatırlamak için oynuyor.

13
14
ÖZET :

Alzheimer hastalarının günlerinin daha iyi geçmesini ve yaşam kalitelerinin yükselmesini sağlamak için hala
hoşlandığı ve yapabileceği ev içi ve ev dışındaki aktivitelere yönlendirmeliyiz. Her hasta için bunu kişisel
olarak belirlemek gerekir. Hastaların değişen ruh hallerine ve becerilerine uygun aktiviteler bulmak için de
yaratıcı ve esnek olabilmek şart. Aktivitelerin hastayı yüreklendirici bir şekilde, sonuçtan bağımsız olarak
yürütülmesine dikkat edilmeli, başarısız olurlarsa hastaya tepki gösterilmemelidir. Erken dönemlerde hastalar
önerilere daha kolay karşılık verirler. Daha sonraki dönemlerde ise daha fazla teşvik edilmeye ve yardıma
ihtiyaç duyabilirler, vazgeçmemek ve sabırlı olmak gerekir. Hastanın gösterdiği davranışsal belirtilerin bir
kısmı sıkıntıdan ve boş kalmaktan kaynaklanabilir. Hasta meşgul edilebilir, gününü daha verimli ve mutlu
geçirmesi sağlanabilirse hastalıktan kaynaklanan olumsuz davranışlar azalabilir ya da kaybolabilirler. Günlük
uğraşılar ayrıca hastanın kalan becerilerini korumalarına, kendilerine güven duymalarına, daha ilgili
olmalarına da yardımcı olabilirler. Ayrıca hasta yakınının hastayla iletişim kurmasına, yakınlaşmasına katkı
sağlarlar.

Basit aktiviteler genelde daha iyidir, özellikle de bunama tablosu ağırlaştıkça. Hastanın ilgisini çekecek
aktiviteler bulunmaya çalışılmalıdır. Ancak zorlu ve karışık uğraşlardan kaçınılmalıdır. Hastaların konsantre
olabilme süreci genelde kısaldığından kısa süren etkinlikler daha iyidir. Şakalaşmak, birlikte gülmek için fırsat
yaratın. Bazı hastalar okuma, müzik aleti çalma, tahta işleri ya da dikiş gibi daha önceden severek yaptıkları
etkinlikleri hala yürütebilirler (Alzheimer Hastaları ile Ev içi Aktiviteler) ; tek ihtiyaçları olan biraz teşvik
edilmektir. Her gün yürüyüş yapmak ve müzik eşliğinde yapılacak egzersiz önerilebilecek fiziksel etkinliklerdir.
Müzik dinlemek, özellikle hastanın gençlik yıllarının popüler şarkıları, hastalık boyunca uzun süre
sürdürülebilir. Hasta şarkılara eşlik etmeye özendirilebilir. Sık sık dışarı çıkmak, bir park ya da çay bahçesinde
oturmak hem hasta hem de yakını için iyidir. Hem ortamın değişmesini hem de diğer insanlarla temas
kurmayı sağlar. Bunama hastalarının çoğu dokunup okşayabilecekleri kedi, köpek gibi ev hayvanlarına
olumlu tepki verirler. Yumuşak oyuncakları okşamak da onları rahatlatabilir. İleri safhalarda hastanın işbirliği
yapması giderek güçleşir. Bu tip hastalarda masaj ve sakinleştirici bir müzik dinletmek işe yarayabilir.

15
PİYASADAKİ ÜRÜNLER:

PicLink  , özellikle bilişsel ve bellek bozukluğu olan insanlar tarafından kullanılmak üzere tasarlanmış 36
maçtan oluşan bir oyun ; ancak küçük çocuklar ve gelişim engelli çocuklar için de harika. Oyunlar, her yaşa
ve yeteneğe göre basit ve eğlenceli olmasına rağmen, araştırmanın zihinleri yumuşak tutmak ve hafızaya
yardımcı olmak için göstermiş olduğu alıştırmalara dayanmaktadır.
Altı kişi (kişi, yapı, ulaşım, yiyecek, hayvan ve nesne) ve altı renk (kırmızı, turuncu, sarı, yeşil, mavi ve siyah)
altı kategori ile sınıflandırılabilir gerçek fotoğraf resimlerini içeren 36 kart.
Belleği harekete geçirmek ve konuşmayı teşvik etmek için özenle seçilmiş fotoğraf görüntüleri.
Çeşitli zorluk derecelerinde oynamak için birden fazla yol önerisi dahil.

PicLink'in Oynanmasının Faydaları:

• Bellek işlemini güçlendirir

• Sosyal ve karşılıklı etkileşimi teşvik eder

• Bir grup faaliyeti, yaşlılar arasında ve bakım ortakları arasında dostluğu geliştirdiğinden

• Yeni şeyler yaratır ve anılara eski bağlantıları güçlendirir ve hatırlatmaya ilham verir
• Hikaye anlatarak yaratıcılığı uyandırır

16
PİYASADAKİ ÜRÜNLER:

Reminder Rosie :

Flipper Uzaktan Kumanda :

17
PİYASADAKİ ÜRÜNLER:

18