Professional Documents
Culture Documents
QTTC Tiếng Việt Không Lỗi Font-handout
QTTC Tiếng Việt Không Lỗi Font-handout
1
MỤC TIÊU MÔN HỌC
Trang bị cho người học những cơ sở ban đầu của quản lý
tài chính làm tiền đề cho việc nghiên cứu sâu hơn các
nội dung của hoạt động quản lý tài chính doanh nghiệp.
Sau khi học xong, người học sẽ có được những kiến
thức và kỹ năng ban đầu để đưa ra các quyết định của
quản lý tài chính bao gồm:
Lựa chọn cơ hội kinh doanh trong bối cảnh nguồn lực
hữu hạn;
Tổ chức huy động vốn để thực hiện các cơ hội đó;
Quản lý chi phí, hạch toán chi phí, và xác định lợi nhuận;
Phân phối lợi nhuận và tái đầu tư;
Hoạch định tài chính doanh nghiệp.
2
KHÁI QUÁT NỘI DUNG MÔN HỌC
Chương 1: Nhập môn quản lý tài chính
Chương 2: Giá trị theo thời gian của tiền
Chương 3: Nguồn vốn của doanh nghiệp và các công cụ
huy động vốn
Chương 4: Phân tích tài chính doanh nghiệp
Chương 5: Chi phí của vốn
Chương 6: Tiến trình lập ngân sách vốn
Chương 7: Hoạch định tài chính
Chương 8: Chính sách vốn lưu động
Chương 9: Quản lý tiền mặt
Chương 10: Thuê tài sản
Chương 11: Cơ cấu vốn và ứng dụng của đòn bẩy
3
CHƯƠNG 1: NHẬP MÔN QUẢN TRỊ
TÀI CHÍNH
4
TÀI CHÍNH??
5
Tài chính:
• Là hệ thống các quan hệ kinh tế trong phân phối
tổng sản phẩm xã hội dưới hình thức giá trị
• Gắn liền với quá trình hình thành và sử dụng các
quỹ tiền tệ.
• Thể hiện 3 chức năng: huy động, phân phối và
giám đốc
Chức năng huy động
• Đây là chức năng tạo lập các nguồn tài chính,
thể hiện khả năng tổ chức khai thác các nguồn
tài chính nhằm đáp ứng nhu cầu phát triển của
nền kinh tế.
• Việc huy động vốn phải tuân thủ cơ chế thị
trường, quan hệ cung cầu và giá cả của vốn.
Chức năng phân phối
Quỹ khôi
phục vốn
lưu động
Quỹ
khấu hao
TSCĐ
Tổng sản
phẩm xã hội Quỹ tiêu
dùng Nhà
nước
Quỹ tiêu
dùng cá
nhân
Chức năng giám đốc
- Kiểm tra quá trình vận động của các nguồn tài
chính
- Kiểm tra mục đích, quy mô và hiệu quả của quá
trình tạo lập và sử dụng các quỹ tiền tệ
1.1. Khái quát về TCDN
- Sự khan hiếm:
VẤN ĐỀ KINH TẾ
+Mỗi nguồn lực có thể
SUY NGHĨ VỀ THẾ GIỚI sử dụng cho nhiều ứng
dụng khác nhau→ lựa
chọn phương án hiệu
2 KẾT LUẬN TỔNG quả nhất
Tư bản
QUÁT +Chúng ta không thể có
mọi thứ mà ta muốn
Đất đai
NGUỒN LỰC HAM MUỐN vào bất kì lúc nào
Nhân lực LÀ HỮU HẠN LÀ VÔ HẠN - Lựa chọn: không thể
Công nghệ né tránh được
- Kinh tế học: giúp con
Tài năng quản lý SỰ KHAN HIẾM người đương đầu với
sự khan hiếm → thoả
mãn được nhiều ham
LỰA CHỌN muốn nhất trong điều
kiện khan hiếm nguồn
10
lực
KINH TẾ HỌC
1.1. Khái quát về TCDN
Khái niệm doanh nghiệp
Doanh nghiệp là một tổ chức kinh tế có tên riêng,
có tài sản, có trụ sở giao dịch ổn định, được đăng
kí kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm
mục đích thực hiện các hoạt động kinh doanh.
11
1.1. Khái quát về QTTCDN
Khái niệm TCDN
Dưới hình
thức giá trị
Hệ thống các
quan hệ kinh tế, tiền tệ Nhằm được
TCDN là có tính chất mục tiêu
phân phối Gắn liền với của DN
việc tạo lập
và sử dụng
các quỹ tiền
tệ/nguồn
lực trong
12 DN
1.1. Khái quát về QTTCDN
Khái niệm Quản trị tài chính doanh nghiệp
Lựa chọn
và đưa ra
Các quyết
Mục tiêu hoạt
định
QTTCDN động của DN
tài chính
Tổ chức,
kiểm
soát
thực hiện
13
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp!
MỤC TIÊU CỦA DOANH NGHIỆP
Tối đa hoá giá trị của doanh nghiệp
CÁC BÁO CÁO TÀI NGUYÊN TẮC GIÁ TRỊ CÁC MÔ HÌNH DỰ BÁO RỦI
CHÍNH VÀ TỶ SỐ TÀI HIỆN TẠI RO VÀ TỶ SUẤT SINH LỢI
14 CHÍNH
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp
Quyết định nguồn vốn: Xác định chính xác nhu
cầu vốn cần thiết và tổ chức huy động nguồn vốn
cho hoạt động sản xuất kinh doanh
Tổng nhu
cầu vốn
Xác định
Nhu cầu vốn
Khả năng tự
tài trợ Đáp ứng cho hoạt
động của DN
Hình thức
Tổ chức huy
động vốn
Phương thức
15
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp
16
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp
17
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp
Quyết định cơ
cấu giữa TS ngắn
- Tồn quỹ tiền mặt - Mua sắm TSCĐ
hạn & TS dài hạn
- Hàng tồn kho mới
- Chính sách bán - Thay thế TSCĐ
chịu cũ
- Đầu tư TC ngắn - Đầu tư BĐS
hạn - Đầu tư TC dài
hạn
18
1.2. Nội dung QTTC của doanh nghiệp
Quyết định phân phối lợi nhuận
Giải quyết
hài hoà Mối quan hệ
Phân phối
lợi ích 3 bên:
lợi nhuận DN - NN - người LĐ
19
1.3. Vị trí của quản lý tài chính trong một doanh nghiệp
Giám đốc kinh Giám đốc tài chính Giám đốc sản xuất
doanh
20
5.1.3.
1.4. Nguyên tắcNhững
quản trịnguyên tắc
tài chính cơ bản
doanh QTTCDN
nghiệp
Nhà QTTC không chỉ đánh giá các dòng tiền mà còn phải biết tạo ra
các dòng tiền. Hay nói cách khác, họ phải biết tìm ra các dự án sinh
lợi cho DN!Tất cả các quyết định tài chính hướng tới tăng lợi ích
kinh tế (doanh thu) và tối ưu hóa chi phí
21
1.4. Nguyên tắc quản trị tài chính doanh nghiệp
Nhà
NhàQTTC
QTTC phải biết lựa
phải biết lựachọn
chọn
dựdự
ánáncócómức sinhlời
mức sinh lờilớn
lớn nhất
nhất
trong
trongphạm virủi
phạm vi rủiroro
mà màhọhọchấp nhậnđược
chấp nhận được
22
1.4. Nguyên tắc quản trị tài chính doanh nghiệp
Nguyên tắc 3: Tính đến giá trị thời gian của tiền
1 đồng tiền ngày hôm nay có giá trị > 1 đồng tiền ngày mai
23
5.1.3.
1.4. Nguyên tắcNhững
quản trịnguyên tắc
tài chính cơ bản
doanh QTTCDN
nghiệp
24
5.1.3.
1.4. Nguyên tắcNhững
quản trịnguyên tắc
tài chính cơ bản
doanh QTTCDN
nghiệp
Nguyên tắc 5: Gắn kết lợi ích của người quản lý với
lợi ích của các cổ đông, giữa lợi ích DN với NN
(tác động của thuế)
25
5.1.3.
1.4. Nguyên tắcNhững
quản trịnguyên tắc
tài chính cơ bản
doanh QTTCDN
nghiệp
Thuế TNDN tác động tới Chi phí lãi vay, khấu hao là
lợi nhuận của DN chi phí hợp lý
!giảm thuế TNDN
26
5.1.4.
1.5. Các nhân Những nhân
tố ảnh tố ảnh
hưởng hưởng
đến TCDNđếnTCDN
27
5.1.4.
1.5. Các nhân Những nhân
tố ảnh tố ảnh
hưởng hưởng
đến TCDNđếnTCDN
29
Tiêu chí Công ty hợp danh DN tư nhân Công ty TNHH Công ty cổ phần
Hình Có ít nhất hai thành viên hợp danh và có thể có Do cá nhân tự - Do các thành viên - Do các cổ đông
thành và thành viên góp vốn. bỏ vốn đóng góp bằng tiền đóng góp dưới hình
chuyển Rất hạn chế việc chuyển nhượng phần vốn góp hoặc TS thức mua cổ phiếu
nhượng của thành viên hợp danh cho người khác. Còn đối - Không được tự do - Được phép tự do
vốn với thành viên góp vốn thì khá tự do và dễ dàng chuyển nhượng vốn chuyển nhượng
góp phần vốn góp thông
qua mua bán cổ
phiểu
Huy động Công ty hợp danh không được phát hành bất kỳ Tự có và đi vay - Kết nạp thêm thành - Phát hành thêm
vốn loại chứng khoán nào viên cổ phiếu mới
- Đi vay, liên doanh, - Đi vay, liên doanh,
liên kết, phát hành liên kết, phát hành
trái phiếu trái phiếu.
- Không được phát
hành CP
Phân chia thành viên hợp danh được chia lợi nhuận tương Chủ DNTN - Do thành viên công - DoHĐQT quyết
lợi nhuận ứng với tỷ lệ vốn góp hoặc theo thỏa thuận quy hoàn toàn ty quyết định định tuỳ thuộc tình
định tại Điều lệ công ty quyết định - Phân chia theo tỷ lệ hình công ty và kế
thành viên góp vốn, thành viên góp vốn sẽ được góp vốn hoạch KD
chia lợi nhuận hàng năm tương ứng với tỷ lệ góp - Giám đốc cóa quyền - Quyền kiểm soát
vốn trong điều lệ công ty kiểm soát toàn bộ có thể là Giám đốc,
có thể là chủ tịch
HĐQT
Giới hạn + Thành viên hợp danh phải chịu trách nhiệm bằng Chủ DNTN chịu - Chỉ chịu trách - Chỉ chịu trách
trách toàn bộ tài sản của mình về các nghĩa vụ của công trách nhiệm nhiệm trong phần nhiệm trong phần
nhiệm ty. bằng toàn bộ vốn góp vốn góp
+ Thành viên góp vốn chỉ chịu trách nhiệm hữu tài sản của
hạn về các khoản nợ của công ty trong phạm vi số mình về mọi
30 vốn đã góp vào công ty và được chia lợi nhuận hoạt động
theo tỷ lệ vốn góp
5.1.4.
1.5. Các nhân Những nhân
tố ảnh tố ảnh
hưởng hưởng
đến TCDNđếnTCDN
32
CHƯƠNG 2: GIÁ TRỊ THỜI GIAN
CỦA TIỀN
$ Các khái niệm
$ Giá trị tương lai và hiện tại của dòng tiền
đơn
$ Giá trị tương lai và hiện tại của niên kim
$ Gộp lãi bất thường
$ Lãi suất hiệu lực hàng năm, EAR
33
GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN CỦA TIỀN LÀ GÌ?
Giá trị của một khoản tiền phụ thuộc vào:
" Trị số (Bao nhiêu?)
" Thời điểm xuất hiện (Bao giờ?)
" Độ rủi ro (Như thế nào?)
Kết luận:
" Giá trị của cùng một khoản tiền xuất hiện tại các thời điểm
khác nhau là khác nhau.
" Cần có các mô hình (công thức) quy đổi giá trị của các khoản
tiển xuất hiện tại các thời điểm khác nhau về cùng một thời
điểm để so sánh. GIÁ TRỊ THEO THỜI GIAN CỦA TIỀN
34
CÁC KHÁI NIỆM
$ Dòng tiền (Cashflow), Luồng tiền, Lưu kim: Khoản
tiền
$ Dòng tiền được kí hiệu là CF
$ Dòng tiền ra (Cash-outflow): Chi, đầu tư
$ Dòng tiền vào (Cash-inflow): Thu
$ Biểu đồ thời gian, đường thời gian (Time line): Một
hình vẽ bao gồm các đoạn thẳng bằng nhau để biểu
diễn sự xuất hiện của các dòng tiền
0 1 2 3 n
0 1 2 3
Niên kim cuối kì
100 100 100 gồm 3 kì: A3ck
0 1 2 3
Niên kim đầu kì
100 100 100 gồm 3 kì: A3đk
36
c¸c kh¸i niÖm vµ kÝ hiÖu
KÝ HIÖU ý nghÜa
1 DCF = Dßng tiÒn chiÕt khÊu
2 CF = Dßng tiÒn (thêng cã thªm chØ sè, tøc lµ CFt); ®îc ing víi
dßng tiÒn kh«ng ®Òu
3 PMT = Niªn kho¶n, mçi kho¶n tiÒn b»ng nhau trong mét niªn kim.
Niªn kim lµ tËp hîp c¸c kho¶n tiÒn b»ng nhau xuÊt hiÖn lÇn
lît t¹i mçi k×. Niªn kim cßn ®îc gäi lµ dßng tiÒn ®Òu.
4 PV = Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña mét dßng tiÒn ®¬n ë k× thø n ®îc quy vÒ
thêi ®iÓm hiÖn nay (thêi ®iÓm 0)
5 FVn = Gi¸ trÞ t¬ng lai sau n kú cña mét dßng tiÒn ®¬n
6 pvan = Gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña niªn kim gåm n kú
37
c¸c kh¸i niÖm vµ kÝ hiÖu
KÝ HIÖU ý nghÜa
7 fvan = Gi¸ trÞ t¬ng lai cña niªn kim gåm n kú
8 I hoÆc i = L· i suÊt hoÆc tû suÊt chiÕt khÊu
9 N hoÆc n = Sè kú tÝnh l· i
10 t = Sè thø tù cña kú tÝnh l· i
11 FVIFi,n = HÖ sè gép l· i ®Ó tÝnh gi¸ trÞ t¬ng lai cña mét dßng tiÒn ®¬n
12 PVIFi,n = HÖ sè chiÕt khÊu ®Ó tÝnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña mét dßng tiÒn
®¬n
13 FVIFAi,n = HÖ sè gép l· i ®Ó tÝnh gi¸ trÞ t¬ng lai cña niªn kim gåm n ki
38
c¸c kh¸i niÖm vµ kÝ hiÖu
KÝ HIÖU ý nghÜa
14 PVIFAi,n = HÖ sè chiÕt khÊu ®Ó tÝnh gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña niªn kim gåm n k×
15 Inom = L· i suÊt danh nghÜa (l· i suÊt c«ng bè) hµng n¨m. §©y lµ l· i
suÊt chÝnh thøc ®îc c«ng bè trong c¸c hîp ®ång vay.
16 m = Sè lÇn nhËp l· i mçi n¨m, thêng ®îc c«ng bè cïng víi
Inom trong c¸c hîp ®ång vay.
17 Iper = L· i suÊt mçi k× Iper = Inom /m
18 EAR = L· i suÊt hiÖu lùc hµng n¨m, l· i suÊt thùc tÕ trong trêng hîp
sè lÇn nhËp l· i hµng n¨m lµ 1. §©y lµ l· i suÊt Èn trong mét
hîp ®ång vay ph¶n ¶nh møc ®é sinh lîi thùc tÕ cña ngêi
cho vay.
39
Giá trị tương lai của một dòng tiền đơn
Gọi
FV1: giá trị tương lai của khoản tiết kiệm vào cuối năm thứ nhất
i: Lãi suất hàng năm
PV: Giá trị của khoản tiết kiệm vào đầu năm thứ 1
Ta có công thức (1):
FV1 = PV(1+i)
Trong ví dụ: FV1 = $100 (1+0,1) = $110
Tương tự, nếu FV2 là giá trị của khoản tiết kiệm vào cuối năm thứ 2, ta
sẽ có công thức (2):
FV2 = FV1 (1+i) = $110 (1+0,1) = $121
Ta thấy, từ (1) và (2):
FV2 = PV(1+i)(1+i)= PV(1+1)2
Tiếp tục suy luận như trên, đến cuối năm thứ 3, FV3 = FV2 (1+i) =
40PV(1+i) = $121(1+0,1)=$100(1+0,1) = $133,1
3 3
Giá trị tương lai của một dòng tiền đơn
Biểu diễn toàn bộ diễn biến của khoản tiết kiệm lên biểu
đồ thời gian, ta có:
Nếu khoản tiết kiệm được gửi trong n năm, lặp lại chu trình
trên n lần, ta có công thức tổng quát:
FV = PV(1+i)n = PV x FVIF(i,n)
41
Giá trị tương lai của một dòng tiền đơn
Ứng dụng 1: Nếu bạn gửi 130 triệu VNĐ vào tài
khoản tiết kiệm ở Ngân hàng với mức lãi suất 14%/
năm trong 8 năm. Hãy tính số tiền bạn được nhận
về sau 8 năm đó?
Ứng dụng 2: Hiện nay bạn muốn mua 1 chiếc xe
Jeep có giá $20.000 nhưng hiện tại bạn chỉ có
$7.752. Bạn sẽ phải mất bao nhiêu năm để có được
số tiền $20.000 nếu bạn đem khoản tiền bạn có hiện
nay đi đầu tư với mức lãi suất 9%/năm.?
Ứng dụng 3: Bạn muốn có 1 khoản tiền là $20,000
trong 10 năm nữa. Hiện giờ bạn chỉ có $11.167. Vậy
ngân hàng phải trả bạn mức lãi suất là bao nhiêu để
bạn có được số tiền mà bạn mong muốn?
42
2.3 gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña mét dßng tiÒn ®¬n, pv
VÊn ®Ò Gi¶ sö 3 n¨m n÷a b¹n cÇn mét sè tiÒn lµ 100 USD th× ngay b©y
giê b¹n cÇn ph¶i göi mét sè tiÒn tiÕt kiÖm lµ bao nhiªu nÕu l· i
suÊt lµ 10% mét n¨m? Sè tiÒn mµ b¹n ph¶i göi gäi lµ gi¸ trÞ hiÖn
t¹i cña 100 USD sau 3 n¨m n÷a quy vÒ hiÖn t¹i víi l· i suÊt lµ
10%.
0 i =10% 1 2 3
PV=? F V 3 = 100
100/(1 + 0,1)1
2
100/(1 + 0,1)
3
100/(1 + 0,1)
44
TÁC ĐỘNG CỦA TỶ SUẤT CHIẾT KHẤU LÊN GIÁ TRỊ HIỆN TẠI
45
Giá trị hiện tại của dòng tiền đơn
Ứng dụng: Hãy tính giá trị hiện tại của 1 khoản
đầu tư nếu lợi tức thu được là $500 sau 5 năm,
và $1.000 sau 10 năm. Tỷ suất chiết khấu là 4%.
46
2.2 niªn kim cuèi k×
2.2.1 Gi¸ trÞ t¬ng lai cña niªn kim cuèi kú, fvan
VÊn ®Ò NÕu trong 3 n¨m tíi, vµo cuèi mçi n¨m, b¹n göi tiÕt kiÖm mét sè
tiÒn lµ 100 USD th× cuèi cïng b¹n sÏ cã bao nhiªu tiÒn nÕu l· i
suÊt lµ 10% mét n¨m?
0 1 2 3
i =10%
110,00 = PMT(1 + i)
121,00 = PMT(1 + i)2
47
Giá trị tương lai của niên kim cuối kì
Ứng dụng: Chúng ta phải gửi 1 khoản tiền gửi
là bao nhiêu với mức lãi suất là 8% vào cuối
mỗi năm để có được $5.000 vào cuối năm thứ
10.
48
2.2.1 Gi¸ tri hiÖn t¹i cña niªn kim cuèi kú, pvan
VÊn ®Ò Gi¶ sö trong 3 n¨m tíi, vµo cuèi mçi n¨m, b¹n cÇn mét sè tiÒn lµ
100 USD th× ngay b©y giê b¹n cÇn göi mét sè tiÒn tiÕt kiÖm lµ
bao nhiªu nÕu l· i suÊt lµ 10% mét n¨m?
0 1 2 3
i =10%
49
Giá trị hiện tại của niên kim cuối kỳ
Hãy tính giá trị hiện tại của 1 chuỗi niên kim
$1.000 trong 10 năm với tỷ suất chiết khấu
5%/năm.
50
51
Giá trị hiện tại của niên kim đầu kỳ
52
Ứng dụng của chuỗi niên kim vào cho vay trả góp
Bạn muốn mua 1 chiếc ôtô đã qua sử dụng. Để làm
điều đó, bạn vay $6.000 và dự định sẽ trả với 4 khoản
bằng nhau vào cuối mỗi năm trong vòng 4 năm tới.
Mức lãi suất 15% được tính trên số dư giảm dần. Hãy
tính số tiền mà bạn phải trả hàng năm.
53
Ứng dụng của chuỗi niên kim vào cho vay trả góp
Năm Niên khoản Lãi trên Số tiền gốc Số tiền gốc còn
số dư trả trong 1 phải trả sau
giảm niên khoản mỗi niên khoản
dần
54
2.6 gép l· i khi kú tÝnh l· i lÎ (gép l· i bÊt thêng)
VÊn ®Ò Gi¶ sö h«m nay b¹n göi mét sè tiÒn tiÕt kiÖm lµ 100 USD th×
sau 3 n¨m n÷a b¹n sÏ cã bao nhiªu tiÒn nÕu l· i suÊt lµ 6% mét
n¨m:
(a) gép l· i hµng n¨m, vµ
(b) gép l· i 6 th¸ng mét lÇn.
PV = 100 FV = ?
FV = PV(1 + i) n = PV(FVIF )
n i%, n
FV = 100(1 + 0,06) 3 = 100(1,191) = 119,10 USD
3 n¨m, 3 ki
55
2.6.2 Gép l· i 6 th¸ng mét lÇn (mçi n¨m hai lÇn)
1 2 3
0 1 2 3 4 5 6
i = 3%
PV = 100
FV = PV(1 + i) n = PV(FVIF )
n i%, n
FV = 100(1 + 0,03) 6 = 100(1,1941) = 119,41 USD
3 n¨m, 6 ki
2.6.3 C«ng thøc tæng qu¸t
i n.m
⎛ ⎞
⎜
FV = PV 1 + nom ⎟
n ⎜ m ⎟
⎝ ⎠
i nom : l· i suÊt danh nghÜa hµng
n¨m
n: sè n¨m gép l· i
m: sè kú gép l· i mçi n¨m
56
2.7. L· I SUÊT HIÖU LùC HµNG N¨M, EAR (Effective annual rate of
interest)
2.7.1 ®Þnh nghÜa
Lµ l· i suÊt mµ khi dïng ®Ó gép l· i hµng n¨m sÏ cho ta gi¸ trÞ t¬ng lai
cuèi cïng ®óng b»ng gi¸ trÞ mang l¹i bëi gép l· i bÊt thêng theo l· i
suÊt danh nghÜa.
58
Bài tập
1. Ngân hàng A trả lãi suất 7%, gộp lãi hàng năm
cho các khoản tiền gửi, ngân hàng B trả lãi suất
6%, gộp lãi hàng quý. Nếu có tiền, bạn sẽ gửi
vào ngân hàng nào?
59
2. Dịch vụ bán xe máy trả góp quy định như sau.
Trả ngay 700 USD, phần còn lại 1.488 USD sẽ
dược trả góp mỗi tháng một lần trong vòng 2
năm tới. Được biết giá mua đứt của loại xe máy
này là 1.850 USD. Bạn hãy cho biết, nếu chấp
nhận mua trả góp, người mua sẽ phải chịu một
lãi suất là bao nhiêu phần trăm mỗi năm?
60
61
Một người cha lập kế hoạch nuôi con gái học đại học. Con gái
ông lúc này 13 tuổi; 5 năm nữa cô sẽ vào trường đại học và
thời gian học đại học là 4 năm. ở thời điểm hiện nay, chi phí
học tập mỗi năm (bao gồm tất cả các chi phí - ăn uống,
quần áo, sách vở, v.v) là 12.500 USD, nhưng người cha tin
rằng chi phí này sẽ trượt giá mỗi năm 5 phần trăm. Mới đây
cô gái nhận được từ người ông một số tiền là 7.500 USD.
Số tiền này sẽ được dùng để trang trải một phần chi phí học
tập cho cô bằng cách gửi vào một tài khoản tại ngân hàng
có lãi suất 8 phần trăm mỗi năm gộp lãi hàng năm. Phần chi
phí học tập còn lại sẽ do người cha lo liệu bằng cách gửi
các khoản tiền tiết kiệm bằng nhau, tất cả là 6 khoản, ngay
từ bây giờ cho tới khi con gái ông bước vào trường đại học.
Các khoản tiền gửi này cũng sẽ được hưởng lãi suất phổ
biến là 8 phần trăm mỗi năm. Hãy tính số tiền mà người cha
phải gửi mỗi lần.
62
Một doanh nghiệp dự định mua một thiết bị có giá tiền là
1.680.000.000 VND. Kế hoạch của doanh nghiệp là trong
vòng 5 năm, vào cuối mỗi năm, trích từ lợi nhuân mỗi
năm 200 tr. VND để gửi vào một tài khoản tại ngân hàng
có lãi suất là 20 phần trăm mỗi năm, gộp lãi hàng năm.
Giả sử giá thiết bị sau 5 năm nữa không thay đổi, hãy
cho biết kế hoạch của doanh nghiệp có thành công hay
không?
Nếu phải thương lượng lại với ngân hàng về lãi suất thì
lãi suất đó phải là bao nhiêu theo mong muốn của doanh
nghiệp để kế hoạch của họ có thể được thực hiện?
Nếu không thể thay đổi được lãi suất thì phải sau bao
nhiêu năm kế hoạch của doanh nghiệp mới có thể được
thực hiện?
Nếu không thể thay đổi được lãi suất thì mỗi năm doanh
nghiệp phải trích từ lợi nhuận bao nhiêu tiền để sau 5
năm kế hoạch của họ có thể được thực hiện?
63
CHƯƠNG 3: NGUỒN VỐN VÀ CÁC
CÔNG CỤ HUY ĐỘNG VỐN CỦA
DOANH NGHIỆP
KHÁI QUÁT VỀ NGUỒN VỐN VÀ CÁC CÔNG CỤ HUY ĐỘNG VỐN
Giá trị của tài sản = Giá trị hiện tại của các dòng tiền
dự kiến, được chiết khấu theo tỷ suất sinh lợi yêu cầu
của nhà đầu tư
3.1.2 BiÓu diÔn dßng tiÒn cña tµi s¶n tµi chÝnh
0 1 2 3 n-2 n -1 n
k%
PVn-1
PVn
∑ PVt = Gi¸ trÞ cña tµi s¶n tµi chÝnh
3.1.3 c«ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña mét tµi s¶n tµi chÝnh
n CF CF CF
Gi¸ trÞ cña tµi s¶ n = ∑ PV = CF + 1 + 2 + ... + n
t 0 (1 + k )1 (1 + k )1 (1 + k )n
t=0
n CF
= ∑ t
t
t = 0 (1 + k )
69
3.2. tr¸i phiÕu (bond)
3.2.1 mét sè thuËt ng÷ chÝnh
VÊn ®Ò: TÝnh gi¸ trÞ cña mét tr¸i phiÕu khi ph¸t hµnh, nÕu tr¸i phiÕu nµy
cã k× ®¸o h¹n gèc lµ 10 n¨m, mÖnh gi¸ 1.000 USD, l· i suÊt
coupon 10% mçi n¨m, ®îc biÕt l· i suÊt thÞ trêng lµ 10%?
Tãm t¾t: N = 10; M = 1.000 USD; INT = 100 USD; k d = 10%
0 k % 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
d
INT INT INT INT INT INT INT INT INT INT + M
PV1
PV2
PV3
PV4
PV5
PV6
PV7
PV8
PV9
PV10
∑ PVt = VB = Gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu
74
C«ng thøc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu
N INT M
V = ∑ +
B t =1 t N
(1 + k d) (1 + k d)
= INT(PVIFA ) + M(PVIF )
k ,N k ,N
d d
= 100(PVIFA ) + 1.000(PVIF )
10%,10 10%,10
= 614,46 + 358,54
= 1.000 USD
NhËn xÐt
! Gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu bao gåm hai phÇn: (1) gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña c¸c kho¶n
l· i coupon hµng n¨m, vµ (2) gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña mÖnh gi¸.
! NÕu l· i suÊt thÞ trêng b»ng víi l· i suÊt coupon, tøc lµ tû suÊt sinh lîi
cña thÞ trêng b»ng víi tû suÊt sinh lîi cña tr¸i phiÕu, th× gi¸ trÞ cña mét
tr¸i phiÕu sÏ b»ng víi mÖnh gi¸ cña nã.
! V× vËy ë thêi ®iÓm ph¸t hµnh ngêi ta lu«n lu«n cè g¾ng ph¸n ®o¸n mét
c¸ch chÝnh x¸c l· i suÊt thÞ trêng (vµ ®iÒu nµy cã thÓ thùc hiÖn ®îc) ®Ó
tõ ®ã Ên ®Þnh l· i suÊt coupon b»ng víi l· i suÊt thÞ trêng khiÕn cho tr¸i
phiÕu cã thÓ b¸n ra víi gi¸ ®óng b»ng mÖnh gi¸ cña nã, t¹o ®iÒu kiÖn
thuËn lîi cho viÖc ph¸t hµnh.
75
Ứng dụng 1: Giả sử trái phiếuđược phát hành bởi công ty
AT&T có mệnh giá $1.000 đáo hạn năm 2022 và có lãi suất
coupon là 8.5%. Vào 1/1/2003, nhà đầu tư đang nắm giữ trái
phiếu yêu cầu tỷ suất sinh lợi 7.5%. Hãy tính giá trị của trái
phiếu này.
3.2.3 gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu khi l· i suÊt thÞ trêng kd thay ®æi
! Gi¶ sö 1 n¨m sau khi ph¸t hµnh l· i suÊt thÞ trêng t¨ng lªn ®Õn kd = 12%
vµ gi÷ kh«ng ®æi ë møc ®ã cho tíi ngµy ®¸o h¹n:
N INT M
V = ∑ +
B 9 - nam t=1 t N • Khi l· i suÊt thÞ trêng
(1 + k d) (1 + k d)
lín h¬n l· i suÊt
= INT(PVIFA ) + M(PVIF ) coupon, tøc lµ tû suÊt
12%,9 12%,9
sinh lîi cña thÞ trêng
= 100(5,3285 ) + 1.000(0,36 06) lín h¬n tû suÊt sinh
= 893,45 USD lîi cña tr¸i phiÕu, th×
gi¸ trÞ cña mét tr¸i
! Mét n¨m sau n÷a (2 n¨m sau khi ph¸t hµnh): phiÕu sÏ nhá h¬n
N INT M mÖnh gi¸ cña nã.
V = ∑ +
B 8 - nam t=1 t N • Tuy nhiªn cµng gÇn
(1 + k d) (1 + k d)
tíi ngµy ®¸o h¹n, gi¸
= INT(PVIFA ) + M(PVIF ) trÞ cña tr¸i phiÕu cµng
12%,8 12%,8 tiÕn gÇn mÖnh gi¸ cña
= 100(4,9676 ) + 1.000(0,40 39) nã.
= 900,66 USD •
77
3.2.3 gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu khi l· i suÊt thÞ trêng kd thay ®æi
! Gi¶ sö 1 n¨m sau khi ph¸t hµnh l· i suÊt thÞ trêng gi¶m xuèng ®Õn kd =
7% vµ gi÷ nguyªn kh«ng ®æi ë møc ®ã cho tíi ngµy ®¸o h¹n
N INT M
V = ∑ +
B 9 - nam t=1 • Khi l· i suÊt thÞ trêng
(1+ k d) t (1+ k d) N
nhá h¬n l· i suÊt
= INT(PVIFA ) + M(PVIF ) coupon, tøc lµ tû suÊt
7%,9 7%,9
= 100(6,5152 ) + 1.000(0,54 39) sinh lîi cña thÞ trêng
nhá h¬n tû suÊt sinh
= 1195,42 USD lîi cña tr¸i phiÕu, th×
gi¸ trÞ cña mét tr¸i
! Mét n¨m sau n÷a (2 n¨m sau khi ph¸t hµnh): phiÕu sÏ lín h¬n
N INT M mÖnh gi¸ cña nã.
V = ∑ +
B 8 - nam t=1 t N
(1 + k d) (1 + k d) • Tuy nhiªn cµng gÇn
tíi ngµy ®¸o h¹n, gi¸
= INT(PVIFA ) + M(PVIF )
7%,8 7%,8 trÞ cña tr¸i phiÕu cµng
tiÕn gÇn mÖnh gi¸ cña
= 100(5,9713 ) + 1.000(0,58 20)
nã.
= 1179,13 USD
•
78
H×nh 3.1 BiÓu diÔn gi¸ trÞ cña tr¸i phiÕu theo l· i suÊt thÞ
trêng vµ k× ®¸o h¹n hiÖu lùc
Vb 1600
Kd=7%< INT/M
(U S D) Kd=10%= INT/M
1400
1195 1179 1162
1200 1143 1123 1102 1079 1054 1028
M = 1000 1000
966 982
939 952
901 909 918 928
800 893
79
3.2.4 tû suÊt sinh lîi ®Õn ®¸o h¹n, ytm (yield to maturity)
VÊn ®Ò Tr¸i phiÕu cña c«ng ty Hng ThÞnh cã mÖnh gi¸ 1000 USD, l· i
coupon hµng n¨m lµ 90 USD. Tr¸i phiÕu nµy cßn 10 n¨m n÷a th×
hÕt h¹n, vµ gi¸ b¸n hiÖn nay lµ 938,514 USD. NÕu b¹n mua tr¸i
phiÕu nµy vµ gi÷ nã cho tíi ngµy ®¸o h¹n, th× tû suÊt sinh lîi mµ
b¹n ®îc hëng lµ bao nhiªu? Tû suÊt sinh lîi ®ã ®îc gäi lµ tû
suÊt sinh lîi ®Õn ®¸o h¹n, YTM.
Lêi gi¶i
! §Ó tÝnh YTM, cÇn ph¶i gi¶i ph¬ng tr×nh sau b»ng ph¬ng ph¸p dß
nghiÖm:
81
3.2.4 tû suÊt sinh lîi ®Õn ®¸o h¹n, ytm (yield to maturity)
! Chän YTM1 = 8%
Z1 = - 938,514 + 90(PVIFA8%,10) + 1.000(PVIF8%,10)
= - 938,514 + 90(6,7101) + 1.000(0,4632)
= 128,595
Vp Gi¸ trÞ cña cæ phiÕu u ®· i, phô thuéc vµo gi¸ trÞ cña cæ tøc c«ng
bè vµ l· i suÊt thÞ trêng thÝch hîp, thêng b»ng gi¸ b¸n cña cæ
phiÕu u ®· i khi ph¸t hµnh
Pp Gi¸ b¸n cña cæ phiÕu u ®· i
Dp Cæ tøc tøc u ®· i mµ cæ ®«ng ®îc hëng khi mua cæ phiÕu u
®· i
kp ! L· i suÊt thÞ trêng thich hîp ®èi víi cæ phiÕu u ®· i, thay ®æi
thêng xuyªn theo tr¹ng th¸i cña nÒn kinh tÕ vµ cña thÞ trêng.
! Tû suÊt thu håi yªu cÇu cña c¸c cæ ®«ng khi c©n nh¾c mua hay
kh«ng mua cæ phiÕu u ®· i.
! Tû suÊt thu håi mµ cæ ®«ng ®îc hëng khi mua cæ phiÕu u
®· i
85
3.3.2 m« h×nh x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña cæ phiÕu u ®· I
VÊn ®Ò: TÝnh gi¸ trÞ cña mét cæ phiÕu u ®· i, nÕu cæ phiÕu nµy chi tr¶ cæ
tøc hµng n¨m 10 USD vµ l· i suÊt thÞ trêng thÝch hîp lµ 10%.
Tãm t¾t: Dp = 10; kp = 10%, Vp = ?
Dp Dp Dp Dp Dp Dp
PV1
PV2
PV∞-1
PV∞
D D D ∞ D D
p p p p p 10
Vp = + + ... + = ∑ = = = 10%
(1 + k )1 (1 + k ) 2 (1 + k ) ∞ t =1 (1 + k ) t kp 0,1
p p p p
86
3.3.3 tû suÊt thu håi cña cæ ®«ng u ®· i
D0 Là cổ tức gần nhất trong quá khứ, cổ tức đã được chi trả trong kì
mới đây.
Dt Cổ tức mà các cổ đông kì vọng được hưởng vào cuối năm thứ t. D1 là
cổ tức kì vọng cuối năm thứ nhất (năm nay); D2 là cổ tức kì vọng cuối
năm thứ hai (sang năm), và tương tự. Như vậy, trong khi D0 là cổ tức
thực, chắc chắn đã xẩy ra thì Dt là chưa chắc chắn vì còn thuộc về
tương lai; ngoài ra, vì mỗi nhà đầu tư (cổ đông) có kì vọng khác nhau
về tương lai của công ty nên Dt nói chung là khác nhau.
g Tốc độ tăng trưởng kì vọng hàng năm của cổ tức
P0 Giá thị trường (Giá bán) của cổ phiếu hiện nay
89
KÝ hiÖu §Þnh nghÜa vµ ý nghÜa
! Gi¸ k× väng cña cæ phiÕu ë cuèi n¨m thø t.
∧ ∧
P ! P lµ gi¸ k× väng cña cæ phiÕu ë thêi ®iÓm hiÖn nay theo quan ®iÓm
t 0
∧
cña mét nhµ ®Çu t nµo ®ã. P lµ gi¸ k× väng cña cæ phiÕu ë cuèi
1
∧
n¨m thø nhÊt; P lµ gi¸ k× väng cña cæ phiÕu ë cuèi n¨m thø hai,
2
vµ t¬ng tù.
∧
! P lµ gi¸ trÞ íc ®o¸n h×nh thµnh trªn c¬ së ph©n tÝch dßng cæ tøc
0
∧
t¬ng lai, do ®ã P rÊt kh¸c nhau gi÷a c¸c nhµ ®Çu t tuú thuéc
0
vµo nhËn ®Þnh cña mçi ngêi vÒ viÔn c¶nh cña c«ng ty, ®iÒu nµy
∧
cã nghÜa lµ P cã thÓ cao h¬n hoÆc thÊp h¬n gi¸ thÞ trêng P0 .
0
ks ! Tû suÊt thu håi yªu cÇu cña c¸c cæ ®«ng khi c©n nh¾c mua hay
kh«ng mua cæ phiÕu ®¹i chóng. Lµ tû suÊt thu håi nhá nhÊt mµ cæ
®«ng chÊp nhËn ®îc.
! Tû suÊt thu håi mµ cæ ®«ng ®îc hëng khi mua cæ phiÕu ®¹i
chóng
BiÓu diÔn dßng tiÒn vµ c«ng thøc gi¸ trÞ cña cæ phiÕu ®¹i chóng
0 1 2 ∞
ks%
D1 D2 D∞-1 D∞
PV1
PV2
PV∞-1
PV∞
∧
∑ PVt = P = Gi¸ trÞ cña cæ phiÕu ®¹i
0
chóng
∧ D D D ∞ D
P = 1 + 2 + ... + ∞ = ∑ t
0 (1 + k )1 (1 + k )2 (1 + k s)∞ t = 1 (1 + k )t
s s s
91
3.4.4 cæ phiÕu cã cæ tøc t¨ng trëng ®Òu (g = const)
Trêng hîp nµy Dt = D0(1+g)t , gi¸ trÞ cña cæ phiÕu ®¹i chóng sÏ b»ng:
∧ D (1 + g) D (1 + g) 2 D (1 + g)∞ ∞ D (1 + g) t
P = 0 + 0 + ... + 0 = ∑ 0
0 (1 + k )1 (1 + k )2 (1 + k s)∞ t = 1 (1 + k s)
t
s s
∧ D (1+ g)
P = 0
0 k −g
s
ý nghÜa cña c«ng thøc Gordon:
! Kh¸c víi tr¸i phiÕu, gi¸ k× väng cña cæ phiÕu:
! Kh«ng phô thuéc thêi gian.
! Phô thuéc vµo D0 vµ g, tøc lµ phô thuéc tr¹ng th¸i vµ chÝnh s¸ch
cña doanh nghiÖp, vµ
! Phô thuéc vµo ks, tøc lµ phô thuéc vµo tr¹ng th¸i cña nÒn kinh tÕ.
! V× vËy, ngêi ta thêng dïng gi¸ cæ phiÕu ®Ó lµm mét ®é ®o tr¹ng th¸i
cña doanh nghiÖp hoÆc nÒn kinh tÕ.
! Chó ý: Sö dông gi¸ cæ phiÕu ®Ó ®¸nh gi¸ doanh nghiÖp vµ nÒn kinh tÕ cã
thÓ chÞu ¶nh hëng lín cña yÕu tè t©m lý.
92
3.4.5 tû suÊt thu håi vµ tû suÊt thu håi yªu cÇu cña cæ ®«ng
! Tõ c«ng thøc GORDON, ta cã:
∧ D (1+ g)
k = 0 +g
s P0
! §©y lµ tû suÊt thu håi k× väng cña cæ ®«ng khi mua mét cæ phiÕu cã cæ
tøc gÇn ®©y nhÊt lµ D0 víi gi¸ b¸n lµ P0 vµ tèc ®é t¨ng lµ g.
! VÝ dô: P0 = 23 USD, D0 = 1.15 USD, g = 8%
∧ 1,15(1 + 0,08)
k = + 8% = 5,4% + 8% = 13,4%
s 23
! Tuy nhiªn nÕu b¹n ®ang c©n nh¾c mua vµ chØ tr¶ gi¸ cæ phiÕu nµy lµ P0 =
20 USD, th× tû suÊt thu håi yªu cÇu cña b¹n sÏ lµ:
∧ 1,15(1 + 0,08)
k = + 8% = 6,21% + 8% = 14,21%
93 s 20
ĐẶC ĐIỂM CỦA CÁC CHỨNG KHOÁN
94
Người môi giới của bạn đề nghị bán cho bạn một loạt cổ phiếu của công ty Vĩnh
Lộc. Được biết cổ tức được trả hàng năm và cổ tức năm ngoái của cổ phiếu này
là 20.000 VND. Bạn kì vọng là cổ tức này sẽ tăng trưởng mỗi năm 6 phần trăm
trong vòng 3 năm tới và kế hoạch của bạn là mua cổ phiếu này, giữ nó 3 năm
rồi bán.
• Hãy tính cổ tức kì vọng cho mỗi năm trong vòng 3 năm tới, tức là tính D1, D2,
D3.
• Giả sử bạn cho rằng lãi suất thích hợp của thị trường cổ phiếu là 12 phần trăm,
hãy tính giá trị hiện tại của các cổ tức nói trên.
• Bạn kì vọng rằng giá của cổ phiếu này 3 năm nữa sẽ bằng 420.800 VND. Hãy
tính giá tri hiện tại của giá đó.
• Nếu bạn quyết định mua cổ phiếu này, giữ nó trong vòng 3 năm rồi bán lại với
giá 420.800 VND thì bạn sẽ trả cho mỗi cổ phiếu này nhiều nhất là bao nhiêu
tiền (tức là tính giá kì vọng của cổ phiếu này hôm nay)
• Hãy dùng công thức Gordon để tính giá kì vọng của cổ phiếu này hôm nay.
• Theo bạn, giá kì vọng của cổ phiếu này có phụ thuộc hay không vào thời gian
bạn cầm giữ nó? Nói cách khác, nếu kế hoạch của bạn là mua cổ phiếu này, giữ
nó 2 năm hoặc 5 năm rồi bán thì điều này sẽ ảnh hưởng như thế nào đến giá kì
vọng của cổ phiếu này hôm nay?
Bạn mua một loạt cổ phiếu với giá 353.300 VND mỗi cổ
phiếu. Bạn kì vọng trong ba năm tới sẽ lần lượt thu được cổ
tức các năm là 10.600 VND, 11.236 VND, và 11.910 VND.
Ngoài ra vào cuối năm thứ ba bạn còn kì vọng bán được cổ
phiếu này với giá 420.800 VND. Hãy tính tốc độ tăng trưởng
cổ tức của cổ phiếu này và tỷ suất sinh lợi kì vọng mà ban
được hưởng nếu mua cổ phiếu này.
CHƯƠNG 4: PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
5.2.2. Hệ thống BCTC của DN
4.1. KHÁI QUÁT VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
98
4.1. KHÁI QUÁT VỀHệ
5.2.2. BÁO CÁO BCTC
thống TÀI CHÍNH
củaDOANH
DN
NGHIỆP
Vai trò của BCTC
" Cung cấp các thông tin về tình hình tài chính, kết quả
sản xuất, kinh doanh cũng như lưu chuyển tiền tệ của một
doanh nghiệp! có ích cho việc ra quyết định kinh tế.
" Cung cấp các thông tin, số liệu để kiểm tra tình hình
sản xuất kinh doanh, chấp hành chính sách, chế độ tài
chính kế toán (VAS và IAS)
" Lập kế hoạch tài chính ngắn hạn, dài hạn
Yêu cầu: Trung thực, tuân thủ chuẩn mực, kịp thời, có
thể so sánh được 99
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
' Phản ánh toàn bộ giá trị tài sản hiện có và
nguồn hình thành tài sản đó của doanh nghiệp
tại 1 thời điểm nhất định:
% Tài sản
% Nợ phải trả
% Vốn chủ sở hữu
100
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
Khaû naêng thanh toaùn
101
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
TÀI SẢN
Theo Chuẩn mực kế toán Việt nam số 01 (VAS.01):
Tài sản là nguồn lực do doanh nghiệp kiểm soát và có
thể thu được lợi ích kinh tế trong tương lai. Trong Kinh
tế học Tài sản còn được gọi là Vốn
Nguyên tắc sắp xếp: theo tính thanh khoản giảm dần
TS ngắn hạn
TS dài hạn
Được báo cáo theo giá trị nào?
Giá gốc (giá trị lịch sử), có điều chỉnh
Giá trị thuần có thể thực hiện được
Giá trị thị trường
102
4.1. KHÁI QUÁT VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH
NGHIỆP 5.2.2. Hệ thống BCTC của DN
Bảng cân đối kế toán
TỔNG TÀI SẢN = TSNH + TSDH
& TSDN phản ánh tổng giá trị tiền, các khoản tương đương tiền và các tài
sản ngắn hạn khác có thể chuyển đổi thành tiền, hoặc có thể bán hay sử
dụng trong vòng một năm hoặc một chu kỳ kinh doanh bình thường của
doanh nghiệp có đến thời điểm báo cáo, gồm: Tiền, các khoản tương đương
tiền, các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn, các khoản phải thu ngắn hạn,
hàng tồn kho và tài sản ngắn hạn khác
& TSNH = TSLĐ + Đầu tư tài chính ngắn hạn
" TSLĐ = Tiền + Các khoản phải thu ngắn hạn + HTK + TSLĐ khác
" HTK = NVL + SP dở dang + TP/HH tồn kho + CCDC…
" Các khoản phải thu ngắn hạn = Phải thu khách hàng + Trả trước cho
người bán + Phải thu nội bộ + Các khoản phải thu khác
" ĐTTC ngắn hạn = TGNH có kỳ hạn + ĐTCK ngắn hạn + Cho vay ngắn
hạn và đầu tư ngắn hạn khác
103
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
TỔNG TÀI SẢN = TSNH + TSDH
& TSDH phản ánh tổng giá trị các khoản tài sản dài hạn có đến thời điểm báo
cáo, bao gồm: các khoản phải thu dài hạn, tài sản cố định, bất động sản đầu
tư, các khoản đầu tư tài chính dài hạn và tài sản dài hạn khác
& TSDH = TSCĐ (GTCL) + Các khoản phải thu dài hạn + Đầu
tư tài chính dài hạn
" TSCĐ (GTCL) = TSCĐ (nguyên giá) - HMLK
" TSCĐ bao gồm: TSCĐ hữu hình, vô hình; TSCĐ thuê tài chính; CP
XDCBB dở dang
" Các khoản phải thu dài hạn = Phải thu khách hàng + Trả trước cho người
bán + Phải thu nội bộ + Các khoản phải thu khác, số vốn giao đơn vị trực
thuộc…
" ĐTTC dài hạn = Đầu tư vào công ty con, công ty liên kết, liên doanh + Đầu
tư dài hạn khác
104
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
NGUỒN VỐN
Nguồn vốn là nguồn hình thành của tài sản. Phần nguồn vốn
trên BCĐKT trả lời câu hỏi doanh nghiệp sử dụng các nguồn
vốn nào để tài trợ (mua sắm) các tài sản của mình.
Nguyên tắc sắp xếp: theo trách nhiệm cam kết thanh toán
giảm dần
Nợ ngắn hạn
Nợ dài hạn
Vốn chủ sở hữu
105
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
TỔNG NGUỒN VỐN = NỢ PHẢI TRẢ + VCSH
Nợ phải trả là nghĩa vụ hiện tại của doanh nghiệp phát
sinh từ các giao dịch và sự kiện đã qua mà doanh
nghiệp phải thanh toán từ các nguồn lực của mình
Nguyên tắc sắp xếp: theo thời hạn thanh toán
Nợ ngắn hạn
Nợ dài hạn
106
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
NỢ PHẢI TRẢ = NỢ NGẮN HẠN + NỢ DÀI HẠN
" Nợ ngắn hạn = Khoản phải trả người bán + Người
mua trả tiền trước + Vay ngắn hạn (hoặc các khoản vay
dài hạn nhưng đến hạn thanh toán trong năm) + Nợ
định kỳ + Các khoản nợ ngắn hạn khác
" Nợ dài hạn = Phải trả dài hạn người bán + Phải trả
dài hạn nội bộ + Vay và nợ dài hạn + Phải trả dài hạn
khác
107
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
VỐN CHỦ SỞ HỮU
Nguồn vốn chủ sở hữu là nguồn vốn hình thành từ đóng
góp của chủ doanh nghiệp hoặc từ kết quả kinh doanh của
doanh nghiệp bổ sung thêm.
Chủ yếu bao gồm:
Vốn đầu tư của chủ sở hữu
Thặng dư vốn cổ phần
Lợi nhuận sau thuế chưa phân phối và các quỹ
108
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁO HệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủaDOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán tại ngày 31/12/201N (rút gọn)
Tài sản Nguồn vốn
A – Tài sản ngắn hạn C – Nợ phải trả
I. Tiền và các khoản tương đương tiền I. Nợ ngắn hạn
II. Đầu tư tài chính ngắn hạn - Vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn
III. Các khoản phải thu ngắn hạn - Phải trả người bán ngắn hạn
IV. Hàng tồn kho - Người mua trả tiền trước
V. Tài sản ngắn hạn khác - Phải trả nội bộ ngắn hạn
B – Tài sản dài hạn II. Nợ dài hạn
I. Các khoản phải thu dài hạn - Phải trả người bán dài hạn
II. Tài sản cố định - Phải trả nội bộ dài hạn
III. Bất động sản đầu tư - Vay và nợ thuê tài chính dài hạn
IV. Tài sản dở dang dài hạn D – Vốn chủ sở hữu
V. Đầu tư tài chính dài hạn I. Vốn chủ sở hữu
VI. Tài sản dài hạn khác II. Nguồn kinh phí và quỹ khác
Tổng Tài sản Tổng Nguồn vốn 109
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bảng cân đối kế toán
NGUYÊN TẮC TÀI TRỢ: Dùng nguồn vốn dài hạn (Nợ dài
hạn + VCSH) tài trợ cho TSDN và sử dụng nguồn vốn ngắn
hạn (Nợ ngắn hạn) tài trợ cho TSNH
TSNH – Nợ ngắn hạn > 0: TSNH được tài trợ từ (1) toàn
bộ Nợ ngắn hạn và (2) một phần nguồn vốn dài hạn
TSNH – Nợ ngắn hạn = 0: TSNH được tài trợ toàn bộ bởi
Nợ ngắn hạn
TSNH – Nợ ngắn hạn < 0: TSNH được tài trợ từ 1 phần
Nợ ngắn hạn (và phần còn lại của Nợ ngắn hạn tài trợ cho
TSDN)
110
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Bài tập
Công ty may Hưng Thịnh mua và đưa vào sử dụng 1 thiết bị cách đây 5 năm với nguyên
giá 240 triệu đồng. Tuổi thọ kỹ thuật của thiết bị này là 12 năm, tuổi thọ kinh tế 10 năm.
1. Công ty áp dụng phương pháp khấu hao đều. Hãy tính mức khấu hao trung binh hàng
năm của công ty đối với thiết bị này
2. Tính giá trị còn lại của thiết bị ở thời điểm hiện tại? Giá trị này được thể hiện trong phần
nào của BCĐKT của công ty Hưng Thịnh
Bài giải:
1. Theo phương pháp khấu hao đều: Mức khấu hao hàng năm = Nguyên giá/Tuổi thọ kinh
tế
!Mức khấu hao hàng năm của thiết bị = 240/10 = 24 triệu/năm
2. Thiết bị đã được đưa vào sử dụng 5 năm !Hao mòn lũy kế tính đến thời điểm hiện
tại = Số năm đã khấu hao x Mức khấu hao hàng năm
= 5 x 24 = 120 triệu
Giá trị còn lại của thiết bị = Nguyên giá - Hao mòn lũy kế = 240 – 120 = 120 triệu.
Giá trị này sẽ được thể hiện trong phần giá trị còn lại của TSCĐ bên Tài sản của BCĐKT
111
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo kết quả kinh doanh
' Là bảng báo cáo tài chính tổng hợp về tình hình
thu nhập, chi phí, lợi nhuận của doanh nghiệp
qua một kỳ kinh doanh (tháng, quý, năm).
' Bao gồm các thành phần chủ yếu:
– Doanh thu
– Chi phí
– Lợi nhuận
112
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo kết quả kinh doanh
114
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo kết quả kinh doanh
' Giá vốn hàng bán: Giá vốn là giá thành của những sản phẩm, hàng
hóa dịch vụ đã bán được trong kỳ
' Lợi nhuận gộp của hoạt động kinh doanh = Doanh thu thuần –
Giá vốn hàng bán
' Doanh thu hoạt động tài chính: bao gồm tiền lãi (lãi cho vay; lãi
tiền gửi; lãi bán hàng trả chậm; trả góp; lãi đầu tư trái phiếu….),
thu nhập từ cho thuê tài sản, cho người khác sử dụng tài sản (bằng
sáng chế, nhãn mác thương mại…), cổ tức, lợi nhuận được chia và
thu nhập từ đầu tư tài chính khác
' Chi phí tài chính: bao gồm các khoản chi phí hoặc các khoản lỗ liên
quan đến các hoạt động đầu tư tài chính, chi phí lãi vay, chi phí góp
vốn liên doanh, liên kết, lỗ chuyển nhượng chứng khoán ngắn hạn,
chi phí giao dịch bán chứng khoán. . . . 115
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo kết quả kinh doanh
' Chi phí bán hàng: chi phí thực tế phát sinh trong quá trình bán sản
phẩm, hàng hoá, cung cấp dịch vụ: chi phí chào hàng, giới thiệu sản
phẩm, quảng cáo sản phẩm, hoa hồng bán hàng, chi phí bảo hành
sản phẩm, hàng hoá, chi phí bảo quản, đóng gói, vận chuyển,. . .
' Chi phí quản lý doanh nghiệp: chi phí quản lý chung của DN gồm
các chi phí về lương, BH cho nhân viên bộ phận quản lý doanh
nghiệp, chi phí vật liệu văn phòng, công cụ lao động, khấu hao
TSCĐ dùng cho quản lý doanh nghiệp, dịch vụ mua ngoài (điện,
nước, điện thoại, fax, bảo hiểm tài sản, cháy nổ. . .); chi phí bằng
tiền khác (tiếp khách, hội nghị khách hàng. . .)….
' Lợi nhuận thuần từ kinh doanh = Lợi nhuận gộp từ kinh doanh +
(Doanh thu tài chính – Chi phí tài chính) – Chi phí bán hàng –
Chi phí quản lý doanh nghiệp 116
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO
thốngTÀIBCTC
CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo kết quả kinh doanh
' Thu nhập khác: các khoản doanh thu ngoài hoạt động sản xuất, kinh doanh
(hoạt động cơ bản) của doanh nghiệp
' Chi phí khác: những khoản chi phí phát sinh cho các sự kiện hay các nghiệp
vụ không phải hoạt động kinh doanh (hoạt động cơ bản) của doanh nghiệp
' Lợi nhuận khác = Thu nhập khác – Chi phí khác
' Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế = Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh
doanh + Lợi nhuận khác
' Chi phí thuế TNDN hiện hành = Thu nhập chịu thuế x Thuế suất thuế
TNDN
' Thuế thu nhập hoãn lại = Tổng chênh lệch tạm thời chịu thuế trong năm
x Thuế suất thuế TNDN theo quy định hiện hành
' Lợi nhuận sau thuế TNDN: Là phần lợi nhuận sau khi trừ chi phí thuế
TNDN hiện hành và chi phí thuế TNDN hoãn lại.
117
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH
119
4.1. KHÁI QUÁT5.2.2.
VỀ BÁOHệCÁO TÀIBCTC
thống CHÍNHcủa
DOANH
DN
NGHIỆP
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Công ty XYZ
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Năm 201N
120
5.2.2. Hệ thống BCTC của DN
4.1. KHÁI QUÁT VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
• Lưu chuyển tiền thuần từ HĐKD • Khả năng tạo ra tiền của doanh
nghiệp?
• Lưu chuyển tiền thuần từ HĐĐT
• Tình hình sử dụng tiền của doanh
• Lưu chuyển tiền thuần từ HĐTC nghiệp?
121
4.1. KHÁI QUÁT VỀ5.2.2.
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Hệ thống BCTC DOANH NGHIỆP
của DN
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Dòng tiền hoạt động kinh doanh
Là dòng tiền Dòng tiền vào
liên quan tới • Thu từ khách hàng
các hoạt
động kinh
doanh hàng
ngày và tạo Dòng tiền ra
ra doanh thu • Tiền lương và tiền công
chủ yếu của • Thanh toán cho nhà cung cấp
doanh
• Nộp thuế
• Tiền lãi đi vay
nghiệp.
122
5.2.2. Hệ thống BCTC của DN
4.1. KHÁI QUÁT VỀ BÁO CÁO TÀI CHÍNH DOANH NGHIỆP
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Dòng tiền hoạt động đầu tư
Dòng tiền vào Là dòng
• Bán tài sản cố định tiền liên
• Bán cổ phiếu đầu tư dài hạn quan tới các
• Thu hồi nợ cho vay (gốc) hoạt động
• Cổ tức nhận được
• Tiền lãi cho vay mua bán
TSCĐ và
đầu tư dài
Dòng tiền ra
hạn.
• Mua tài sản cố định
• Mua cổ phiếu đầu tư dài hạn
• Mua trái phiếu, cho vay
123
4.1. KHÁI QUÁT VỀ5.2.2.
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Hệ thống BCTC DOANH NGHIỆP
của DN
Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
Dòng tiền hoạt động tài chính
Là dòng Dòng tiền vào
tiền liên • Phát hành cổ phiếu
quan tới • Phát hành trái phiếu
các hoạt
động thay • Vay ngắn hạn và dài hạn
đổi về qui
mô và kết
cấu của
vốn chủ sở
Dòng tiền ra
hữu và vốn • Trả cổ tức
vay của • Mua cổ phiếu quĩ
doanh • Trả lại các khoản vay
nghiệp. • Chủ sở hữu rút vốn
124
4.1. KHÁI QUÁT VỀ5.2.2.
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Hệ thống BCTC DOANH NGHIỆP
của DN
Bản thuyết minh BCTC
Là bản giải trình giúp người sử dụng hiểu rõ hơn về
BCĐKT, BCKQKD & BCLCTT.
Thông tin trình bày:
1 2 3 4
Các chính Thông tin Biến động Các thông
sách kế bổ sung vốn chủ tin khác
toán áp cho các sở hữu
dụng khoản
mục trên
BCTC
125
4.1. KHÁI QUÁT VỀ5.2.2.
BÁO CÁO TÀI CHÍNH
Hệ thống BCTC DOANH NGHIỆP
của DN
Bản thuyết minh BCTC
Các chính sách kế toán áp dụng
Nguyên tắc & phương pháp khấu hao TSCĐ
Nguyên tắc & phương pháp tính giá hàng tồn kho
Phương pháp hạch toán hàng tồn kho
Các thông tin bổ sung cho các khoản mục trên BCTC
Thông tin chi tiết về từng nhóm TSCĐ
Giá trị thị trường của TSCĐ
Nguyên nhân biến động tăng TSCĐ
Chi tiết các khoản đầu tư chứng khoán
Chi tiết các khoản vay
Biến động vốn chủ sở hữu
Các thông tin khác
Các khoản nợ tiềm tàng
Các thông tin phi tài chính
Các sự kiện sau ngày lập BCTC (31/12)
126
Ứng dụng: Bảng cân đối kế toán và Báo cáo thu
nhập
1. Lập bảng cân đối kế toán và Báo cáo thu nhập tại thời điểm
31/12/2009 của Sharpe MFO.Co dựa vào các thông tin sau:
- Khoản phải thu: $120.000
- Máy móc thiết bị: $700.000
- Khấu hao: $236.000
- Khoản phải trả: $190.000
- Doanh thu ròng: $800.000
- Hàng tồn kho: $110,000
- Nợ dài hạn: $160.000
- Giá vốn hàng bán: $500.000
- Chi phí quản lý DN: $280.000
- Cổ phiếu đại chúng: $320.000
- Tiền mặt: $96.000
- Lợi nhuận giữ lại năm trước: ?
- Lợi nhuận giữ lại năm nay: ?
2. Hãy điền vào chỗ trống để hoàn thiện bảng cân đối kế
toán và các thông tin về doanh thu và giá vốn hàng bán
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
đơn vị: triệu đồng
Tài sản Giá trị Nguồn vốn Giá trị
Tiền 27,000 Khoản phải trả 90,000
Khoản phải thu 45,000 Nợ dài hạn 60,000
Hàng tồn kho 90,000 Cổ phiếu đại chúng 52,500
Tài sản cố định 138,000 Lợi nhuận giữ lại 97,500
Tổng tài sản 300,000 Tổng nguồn vốn 300,000
Doanh thu 450,000
337,500
Tỷ số nợ 50%
Vòng quay hàng tồn kho 5
Tỷ số thanh toán nhanh 0.8
Kì thu nợ 36 ngày
Vòng quay tổng tài sản 1.5
BÀI 3 BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
đơn vị: triệu đồng
Tài sản Giá trị Nguồn vốn Giá trị
Tiền 51,000 Phải trả 220,000
Phải thu 125,000 Nợ dài hạn 280,000
Hàng tồn kho 300,000 Cổ phiếu đại chúng 380,000
Tài sản cố định 524,000 Lợi nhuận giữ lại 120,000
Tổng tài sản 1,000,000 Tổng nguồn vốn 1,000,000
Doanh thu 1,500,000
Giá vốn hàng bán 1,125,000
Tỷ số nợ 60%
Vòng quay hàng tồn kho 5
Tỷ số thanh toán nhanh 0.8
Kì thu nợ 30 ngày
Vòng quay tổng tài sản 1.5
Lợi nhuận biên gộp 25%
Bài 4
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN
đơn vị: triệu đồng
Tài sản Giá trị Nguồn vốn Giá trị
Tiền 40,000 Phải trả 100,000
Phải thu 75,000 Nợ dài hạn 200,000
Hàng tồn kho 187,500 Cổ phiếu đại chúng 250,000
Tài sản cố định 197,500 Lợi nhuận giữ lại 50,000
Tổng tài sản 500,000 Tổng nguồn vốn 500,000
Doanh thu 750,000
Giá vốn hàng bán
131
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
MỤC TIÊU CỦA PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
1. Nhận dạng những điểm mạnh, điểm yếu, thuận lợi,
khó khăn về mặt tài chính theo các tiêu chí:
& Hiệu quả tài chính (Khả năng sinh lợi và khả năng quản lý
tài sản)
& Rủi ro tài chính (Khả năng thanh khoản, Khả năng quản lý
nợ,
& Tổng hợp hiệu quả và rủi ro tài chính (Cân đối tài chính,
các đòn bẩy, và đẳng thức Du Pont)
2. Tìm hiểu, giải thích các nguyên nhân đứng sau thực
trạng đó, và
3. Đề xuất giải pháp cải thiện vị thế tài chính của
doanh nghiệp.
132
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
CĂN CỨ ĐỂ PHÂN TÍCH VÀ ĐÁNH GIÁ TÀI CHÍNH
1. Các báo cáo tài chính của doanh nghiệp:
& Bảng cân đối kế toán
& Bảng kết quả hoạt động kinh doanh (và Báo cáo thu
nhập)
& Báo cáo lưu chuyển tiền tệ
& Thuyết minh báo cáo tài chính
2. Các tài liệu liên quan
3. Các chỉ tiêu tài chính của doanh nghiệp
4. Các chỉ tiêu tài chính mục tiêu
133
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
NỘI DUNG PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH
1. Phân tích khái quát tình hình tài chính qua các báo
cáo tài chính (Sự biến động của tài sản, nguồn
vốn, doanh thu, chi phí, lợi nhuận, nộp ngân sách,
các cân đối tài chính, và kết luận sơ bộ)
2. Phân tích hiệu quả tài chính
(Khả năng quản lý tài sản và
Khả năng sinh lời)
3. Phân tích rủi ro tài chính (Công nợ và khoản phải
thu, khả năng thanh khoản, khả năng quản lý nợ)
4. Phân tích tổng hợp tình hình tài chính ( Phân tích
các đòn bẩy và đẳng thức Du Pont)
5. Đánh giá chung về tình hình tài chính của doanh
nghiệp
134
QUY TRÌNH PHÂN TÍCH VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP CẢI
THIỆN TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
• Sự biến HIỆU QUẢ
BẢNG (1)! P (2)! động của tài TÀI CHÍNH C¸c chØ BẢNG
CĐKT H sản và (6)! • Khả năng sinh (9)! sè tµi CĐKT
nguồn vốn lời sau giải
 chÝnh!
pháp
• Khả năng q.lý hiện nay
N (12)!
(0)! • Kêt quả của tài sản
T hoạt động
(8)! (10)! !
kinh doanh, (11)!
Í (2)!
họat động VÞ THÕ
PHÂN TÍCH
C đầu tư, và TỔNG HỢP Tµi
BÁO hoạt động
So sánh, nhận xét & đề
(1)! H (4)! (5)! (8)! • Phân tích Du
xuất biện pháp CHÝNH
CÁO tài chính. Sau
Pont cải thiện tình hình
LCTT K • Số dư thuần
• Phân tích và tài chính khi CÓ
(2)!
tiền mặt
H GIẢI
các đòn bẩy
trong kì và PHÁP!
Á số dư cuối (8)! (11)!
(10)! !
(0)! I kì
RỦI RO
Q TÀI CHÍNH BẢNG
C¸c chØ (12)!
(7)! KQKD
U • Biến động • Khả năng sè tµi
sau giải
BẢNG (1)! (3)! của d.thu, thanh khoản chÝnh
Á mục tiêu
pháp
chi phí & lợi • Khả năng q.lý
KQKD T nhuận nợ
135
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
CÁC CÂU HỎI KHI PHÂN TÍCH CHỈ SỐ TÀI CHÍNH
1. Chỉ số này tăng hay giảm?
2. Sự biến động này tốt hơn hay xấu đi?
& So với kì trước
& So với đối thủ cạnh tranh trực tiếp
& So với mức trung bình ngành
& So với chỉ số kế hoạch
& So với chỉ số mong muốn
3. Nguyên nhân trực tiếp và gián tiếp gây ra sự biến
động này?
4. Các phương án khả dĩ để cải thiện chỉ số này?
5. Hành động này ảnh hưởng như thế nào tới các báo
cáo tài chính và các chỉ tiêu tài chính khác?
6. Phương án tối ưu trong bối cảnh các nguồn lực
hiện tại?
136
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
137
4.2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH TÀI
CHÍNH DOANH NGHIỆP
1 A TÀI SẢN NGẮN HẠN 53,425,207,775 97.62 54,549,496,254 97.04 -1,124,288,479 -2.10 0.58
2 I.Tiền và các khoản tương đương tiền 9,436,243,287 17.66 26,576,646,746 48.72 -17,140,403,459 -181.64 -31.06
3 II. Đầu tư tài chính ngắn hạn 0.00 0.00
4 III. Các khoản phải thu ngắn hạn 34,441,580,329 64.47 19,503,786,293 35.75 14,937,794,036 43.37 28.71
5 1.Các khoản phải thu của khách hàng 31,625,884,428 91.82 15,834,731,442 81.19 15,791,152,986 49.93 10.64
6 2.Trả trước cho người bán 2,815,695,901 8.18 3,668,358,411 18.81 -852,662,510 -30.28 -10.63
7 3.Các khoản phải thu ngắn hạng 696,440 0.00 696,440 0.00 0 0.00 0.00
9 VI. Hàng tồn kho 9,525,946,159 17.83 8,446,921,794 15.48 1,079,024,365 11.33 2.35
10 1.Hàng tồn kho 9,525,946,159 100.00 8,446,921,794 100.00 1,079,024,365 11.33 0.00
12 V. Tài sản ngắn hạn khác 21,438,000 0.04 22,141,421 0.04 -703,421 -3.28 0.00
14 2. Thuế và các khoản phải thu Nhà Nươc 703,421 3.18 -703,421 - -3.18
16 4. Tài sản ngăn hạn khác 21,438,000 100.00 21,438,000 96.82 0 0.00 3.18
17 B. TÀI SẢN DÀI HẠN 1,304,940,171 2.38 1,664,362,612 2.96 -359,422,441 -27.54 -0.58
18 I.Tài sản cố định 1,304,940,171 100.00 1,664,362,612 100.00 -359,422,441 -27.54 0.00
19 1. Nguyên giá 3,676,179,614 281.71 3,393,452,341 203.89 282,727,273 7.69 77.82
20 2. Giá trị hao mòn lũy kế -2,908,148,645 -222.86 -2,265,998,931 -136.15 -642,149,714 22.08 -86.71
21 3. Chi phí xây dựng dở dang 536,909,202 41.14 536,909,202 32.26 0 0.00 8.89
25 TỔNG CỘNG TÀI SẢN 54,730,147,946 56,213,858,866 -1,483,710,920 -2.71
Phân tích sự biến động và cơ cấu nguồn vốn
BẢNG CÂN ĐỐI KẾ TOÁN PHẦN NGUỒN VỐN (ĐVT: VNĐ)
?
>< Nợ định kì
NDH
TSCĐ
NGUỒN VỐN CHỦ SỞ
HỮU
2. Cân đối giữa TSCĐ và nguồn vốn dài hạn: TSCĐ
nên được tài trợ bởi nguồn vốn dài hạn.
Ví dụ: Vinashin → vay nợ mới để trả nợ cũ, vay ngắn hạn trả
dài hạn, thậm chí lấy vốn lưu động để chi đầu tư
141
Phân tích khái quát báo cáo kết quả hoạt động KD
BÁO CÁO KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH (ĐVT: VNĐ)
Chênh lệch
Tươ
STT CHỈ TIÊU NĂM 2014 NĂM 2013 Tuyệt Đôi đối (
1 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ 31,062,483,381 34,101,388,795 -3,038,905,414 -9.78
2 Các khoản giảm trừ doanh thhu
3 Doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ 31,062,483,381 34,101,388,795 -3,038,905,414 -9.78
4 Giá vốn hàng bán 24,302,678,796 29,742,861,810 -5,440,183,014 -22.3
5 Lợi nhuận gộp về bán hàng và cung cấp dịch vụ 6,759,804,585 4,358,526,985 2,401,277,600 35.5
6 Doanh thu hoạt động tài chính 7,849,598 7,479,174 370,424 4.72
7 Chi phí tài chính 561,971,856 689,455,684 -127,483,828 -22.6
- Chi phí lãi vay
8 Chi phí quản lý kinh doanh 6,048,869,991 3,578,625,221 2,470,244,770 40.8
9 Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh 156,812,336 97,925,254 58,887,082 37.5
10 Thu nhập khác 1,962,000 31,066,948 -29,104,948
11 Chi phí khác 25,686,308 -25,686,308
12 Lợi nhuận khác 1,962,000 5,380,640 -3,418,640 -174
13 Tổng lợi nhuận trước thuế 158,774,336 103,305,894 55,468,442 34.9
14 Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp 34,930,354 25,826,474 9,103,880 26.0
15 Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp 123,843,982 77,479,420 46,364,562 37.4
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH KHẢ NĂNG SINH LỜI
1. DOANH LỢI DOANH THU SAU THUẾ (Lợi nhuận biên)
ROS:
& ROS =
& Chỉ số này cho biết trong một trăm đồng doanh
thu có bao nhiêu đồng lãi cho chủ sở hữu.
2. DOANH LỢI TRƯỚC THUẾ (Sức sinh lợi cơ sở BEP) :
& BEP =
& Chỉ số này cho biết một trăm đồng vốn đầu tư vào
doanh nghiệp tao được bao nhiêu đồng lãi cho
toàn xã hội.
& Cho phép so sánh các doanh nghiệp có cơ cấu
vốn khác nhau và thuế suất thu nhập khác nhau.
143
PHÂN TÍCH HIỆU QUẢ TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH KHẢ NĂNG SINH LỜI
3. TỶ SUẤT SINH LỜI CỦA TÀI SẢN, ROA:
& ROA =
& Chỉ số này cho biết một trăm đồng vốn đầu tư vào
doanh nghiệp tạo được bao nhiêu đồng lãi cho
chủ sở hữu.
150
PHÂN TÍCH RỦI RO TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH KHẢ NĂNG QUẢN LÝ NỢ
1. CHỈ SỐ NỢ: Mức độ doanh nghiệp sử dụng vốn vay
trong kinh doanh
& Chỉ số nợ =
& Mức độ doanh nghiệp sử dụng đòn bẩy tài trợ
DFL (đòn bẩy nợ) trong hoạt động kinh doanh
& Chỉ số nợ cao chứng tỏ doanh nghiệp mạnh dạn
sử dụng nhiều vốn vay trong cơ cấu vốn. Đây là
một sơ sở để có được lợi nhuận cao. Chỉ số nợ
cao là một minh chứng về uy tín của doanh
nghiệp đối với các chủ nợ.
& Tuy nhiên chỉ số nợ cao làm cho khả năng thanh
khoản giảm. Đồng thời nếu ROA < Kd(1-T) thì lợi
nhuận cũng sẽ giảm. Những hạn chế này làm
tăng độ rủi ro của doanh nghiệp, và làm giảm
niềm tin của chủ nợ.
151
PHÂN TÍCH RỦI RO TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH KHẢ NĂNG QUẢN LÝ NỢ
2. CHỈ SỐ KHẢ NĂNG THANH TOÁN LÃI VAY:
& Khả năng thanh toán lãi vay =
& Chỉ số này cho biết một đồng lãi vay đến hạn
được che chở bởi bao nhiêu đồng lợi nhuận
trước lãi vay và thuế EBIT.
& Lãi vay là một trong các nghiã vụ ngắn hạn rất
quan trọng của doanh nghiệp.
& Mất khả năng thanh toán lãi vay có thể làm giảm
uy tín đối với chủ nợ, tăng rủi ro và nguy cơ phá
sản của doanh nghiệp.
152
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
ĐẲNG THỨC DU PONT
Phân tích Dupont là 1 cách tiếp cận để đánh giá khả năng
sinh lợi và tỷ suất thu hồi vốn chủ sở hữu của doanh
nghiệp
1. ĐẲNG THỨC DU PONT THỨ NHẤT
Lãi ròng Lãi ròng Doanh thu
ROA = = ×
TTS Doanh thu TTS
= ROS × VQTTS
• Có 2 hướng để tăng ROA: Tăng ROS và VQTTS
• Muốn tăng ROS cần phấn đấu tăng lãi ròng bằng
cách tiết kiệm chi phí và tăng giá bán.
• Muốn tăng VQTTS cần phấn đấu tăng doanh thu
bằng cách giảm giá bán và tăng cường các hoạt
153 động xúc tiến bán hàng.
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
ĐẲNG THỨC DU PONT
2. ĐẲNG THỨC DU PONT THỨ HAI
Tû suÊt thu håi tµi s¶n ROA:! Tµi s¶n / Vèn chủ sở hữu:!
Nhân với 2000 / 896 = 2,23!
5,7%
Doanh thu: ! Tæng chi phÝ:! Tµi s¶n cè Tµi s¶n lu
Trừ đi Cộng với
3000 2886,5 ®Þnh: 1000 ®éng: 1000
158
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
1. ĐÒN BẨY TÁC NGHIỆP (ĐÒN BẨY ĐỊNH PHÍ)
V× EBIT = Q(P − V) − F vµ ΔEBIT = ΔQ(P − V)
Nªn
ΔQ(P − V)
Q(P − V) − F ⎛ ΔQ(P − V) ⎞⎛ Q ⎞ Q(P − V)
DOL Q = =⎜ ⎟⎜ ⎟ =
ΔQ ⎝ Q(P − V) − F ⎠⎝ ΔQ ⎠ Q(P − V) − F
Q F↑→DOL↑→
Q(P − V) S − VC mức độ tăng của
DOL S = = EBIT khi doanh
Q(P − V) − F S − VC − F thu tăng càng
Trong ®ã lớn
! §ßn bÈy tµi chÝnh (Financial Levarege) lµ mét kh¸i niÖm ph¶n ¸nh møc ®é
doanh nghiÖp sö dông c¸c chøng kho¸n cã thu nhËp cè ®Þnh (nî vµ cæ
phiÕu u ®· i) trong c¬ cÊu vèn cña m×nh. Doanh nghiÖp ®¬c coi lµ cã
®ßn bÈy tµi chÝnh cao khi tû träng chøng kho¸n cã thu nhËp cè ®Þnh trong
tæng vèn cña doanh nghiÖp cao. §ßn bÈy tµi chÝnh cµng cao, lîi nhuËn
cña c¸c cæ ®«ng ®¹i chóng cµng cao, tuy nhiªn rñi ro cña hä cµng lín.
! HÖ sè cña ®ßn bÈy tµi chÝnh, (DFL - Degree of Financial Leverage) lµ møc
thay ®æi tÝnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m cña lîi nhuËn trªn mçi cæ phÇn (EPS)
øng víi møc thay ®æi tÝnh b»ng phÇn tr¨m cña lîi nhuËn tríc l· i vay vµ
thuÕ (EBIT).
ΔEPS/EPS Phần trăm thay đổi EPS
DFL = = Phần trăm thay đổi EBIT
ΔEBIT/EBIT
161
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
2. ĐÒN BẨY TÀI TRỢ (ĐÒN BẨY NỢ)
EBIT = Q(P − V) − F
V× EPS = [(EBIT − I )(1 − T)]/N
(ΔEBIT − I)(1 − T) ΔEBIT(1 − T) I↑→DFL↑→
ΔEPS = = mức độ
N N tăng của
ΔEBIT EPS khi
⎛ ΔEBIT ⎞⎛ EBIT ⎞ EBIT EBIT tăng
Nªn DFL = EBIT − I = ⎜ ⎟⎜ ⎟= càng lớn
ΔEBIT ⎝ EBIT − I ⎠⎝ ΔEBIT ⎠ EBIT − I
EBIT
Trong ®ã, I lµ l· i vay ph¶i tr¶ vµ N lµ sè cæ phiÕu ®¹i chóng hiÖn hµnh.
162
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
2. ĐÒN BẨY TÀI TRỢ (ĐÒN BẨY NỢ)
Với công ty Phương Đông, đòn bẩy tài chính năm
2010 là:
DFL= 283,6/(283,6 – 92) = 1,48 lần
Như vậy, với tỷ lệ vay nợ hiện nay, nếu EBIT tăng
1% thì EPS sẽ tăng 1,48%.
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
3. ĐÒN BẨY TỔNG
! §ßn bÈy tæng (Total Leverage) lµ mét kh¸i niÖm ph¶n ¸nh t¸c ®éng cña
mét sù thay ®æi vÒ doanh thu ®Õn lîi nhuËn trªn cæ phiÕu (EPS).
! HÖ sè cña ®ßn bÈy tæng (DTL- Degree of Total Leverage) lµ møc thay ®æi
tÝnh b»ng tû lÖ phÇn tr¨m cña lîi nhuËn trªn mçi cæ phÇn (EPS) øng víi
møc thay ®æi tÝnh b»ng phÇn tr¨m cña doanh thu.
ΔEPS/EPS Phần trăm thay đổi EPS
DTL = = Phần trăm thay đổi doanh thu
ΔQ/Q
164
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
3. ĐÒN BẨY TỔNG
ΔEBIT/EBIT ΔEPS/EPS
DTL = × = (DOL) × (DFL)
ΔQ/Q ΔEBIT/EBIT
Q(P − V) Q(P − V) − F Q(P − V)
DTL Q = × =
Q(P − V) − F Q(P − V) − F − I Q(P − V) − F − I
S − VC
DTL S =
S − VC − F − I
165
PHÂN TÍCH TỔNG HỢP TÌNH HÌNH TÀI CHÍNH
PHÂN TÍCH ĐÒN BẨY
3. ĐÒN BẨY TỔNG
Yêu cầu: tính các chỉ số tài chính và Số cổ phiếu hiện hành 23,000.00
phân tích tình hình tài chính doanh Lợi nhuận trên cổ phiếu, 4.71
nghiệp Toàn Thắng. EPS
Cổ tức, DPS 0.95
CÁC CHỈ SỐ TÀI CHÍNH
Chỉ số
TB
Tên chỉ số Công thức Chỉ số ngành
Khả năng thanh toán Khả năng sinh lợi
Khả năng thanh Tài sản ngắn hạn Lãi ròng
toán Tổng nợ ngắn hạn ROS Doanh thu 2.5% 3.5%
hiện hành 2.33 2.7 EBIT
Khả năng thanh TSNH - HTK BEP Tổng tài sản 9.8%
toán nhanh Tổng nợ ngắn hạn 0.85 1 Lãi ròng
Khả năng thanh Tiền mặt ROA Tổng tài sản 5.9% 9.1%
toán Tổng nợ ngắn hạn Lãi ròng
tức thời 0.12 ROE VCSH bq 13.1% 18.2%
Khả năng quản lý vốn vay Khả năng quản lý tài sản
Tổng nợ Vòng Doanh thu
Chỉ số nợ Tổng tài sản 0.55 50% quay HTK Hàng tồn kho 4.80 7
Khả năng thanh EBIT Kỳ thu nợ KPTbq x 360
toán Lãi vay bán chịu Doanh thu 36.84 32
lãi vay Doanh thu
Khả năng thanh Tổng tài sản VQTSCĐ TSCĐ bq 9.95 13
toán Nợ phải trả Doanh thu
tổng quát 1.82 VQTSNH TSNH bq 3.05
VQTTS Doanh thu
TTS bq 2.34 2.6
CHƯƠNG 5: CHI PHÍ CỦA VỐN
CHI PHÍ CỦA VỐN
(THE COST OF CAPITAL)
Các khái niệm cơ sở
Chi phí vốn là gì
Cơ cấu vốn và cơ cấu vốn tối ưu
Nguyên tắc đánh giá đầu tư
Công thức tính chi phí vốn WACC
Chi phí vốn biên, MCC
Tính chi phí của các thành phần vốn
Chi phí của vốn vay
Chi phí của vốn cổ phần ưu đãi
Chi phí của vốn cổ phần đại chúng (từ RE và từ cổ
phiếu mới)
Ví dụ minh hoạ
170
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
CHI PHÍ VỐN (COST OF CAPITAL)
Chi phí mà người huy động vốn phải gánh chịu để có
được quyền sử dụng vốn
Được tính bằng tỷ lệ phần trăm của lượng vốn huy động
CƠ CẤU VỐN (CAPITAL STRUCTURE)
Cơ cấu của các nguồn vốn dài hạn để tài trợ cho hoạt
động đầu tư của doanh nghiệp. Trường hợp tổng quát
bao gồm:
( Nợ dài hạn Wd = 45%
( Cổ phần ưu đãi Wp = 2%
( Cổ phần đại chúng Ws = 53%
Mỗi thành phần vốn nói trên tham gia vào tổng vốn của
doanh nghiệp theo một tỷ lệ nào đó. Tỷ lệ đó được gọi là
trọng số của thành phần vốn.
Cơ cấu vốn là tập hợp tỷ lệ của các thành phần vốn
171
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
173
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
174
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
CHI PHÍ VỐN BIÊN, MCC (MARGINAL COST OF CAPITAL)
Là chi phí mà người huy động vốn phải gánh chịu khi huy
động thêm một đồng vốn.
Nhìn chung, khi lượng vốn huy động ngày càng tăng thì rủi
ro của người cung cấp vốn ngày càng tăng, vì vậy họ cần
được bù đắp hoặc khuyến khích bới một tỷ suất sinh lợi
ngày càng cao hơn. Kết quả là chi phí huy động vốn ngày
càng tăng.
Đường biểu diễn mối quan hệ giữa chi phí vốn và lượng
vốn huy động gọi là đường chi phí vốn biên MCC.
Về mặt lý thuyết, MCC là một đường cong liên tục đi lên.
Trên thực tế, do các điều kiện huy động vốn không thay
đổi liên tục nên MCC là một đường gấp khúc đi lên.
175
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
WACC
MCC lý thuyết
WACC4
MCC thực tế
WACC3
WACC2
WACC1
Lượng
Các điểm nhảy
vốn huy
động
176
5.1. CÁC KHÁI NIỆM CƠ SỞ
ĐIỂM NHẢY, BP (BREAK POINT)
ĐỊNH NGHĨA:
BP là lượng vốn huy động mà tại đó WACC tăng làm cho
đường MCC có sự gấp khúc đi lên.
NGUYÊN NHÂN:
Khi lượng vốn huy động này càng tăng thì rủi ro của người
cung cấp vốn ngày càng tăng. Điều này làm tăng chi phí của
một hoặc nhiều thành phần vốn. Kết quả là WACC sẽ tăng.
CÁCH XÁC ĐỊNH:
Xác định riêng cho từng thành phần vốn
Dựa vào sự thay đổi của điều kiện huy động vốn theo hướng
khó khăn hơn
75.800.000
BPFe = = 143.018.868 ≈ 143 tr USD
0,53
KÝ HIỆU Ý NGHĨA KẾT QUẢ TÍNH TOÁN
kd Lãi suất đối với vốn vay mới của hãng = chi phí kd = 10%
vốn vay trước thuế
kd(1-T) Chi phí vốn vay sau thuế: Là chi phí của vốn T = 40%,
vay dùng để tính WACC, trong đó T là thuế suất kd(1-T) = 10%(1-0,4) = 6,0%
của hãng.
kp Chi phí vốn cổ phần ưu đãi: Dp = 10 USD, Pp = 100 USD, Fp =
Dp: cổ tức ưu đãi 2,5%
Fp: chí phát hành cổ phần ưu đãi kp = Dp / [ Pp(1 - Fp)]
Pp : giá bán cổ phiếu ưu đãi = 10 /97,5 = 10,3%
Chi phí vốn cổ phần từ lãi giữ lại : D0 = 1,15 USD; P0 = 23 USD
ks = (D0(1+g)/P0) + g g = 8%
ks D0: Cổ tức gần nhất trong quá khứ
P0: Giá thị trường thực tế của cổ phiếu ks = (D0(1 +g)/P0) + g
g: Tốc độ tăng trưởng kỳ vọng của cổ tức = (1,242 / 23) + 8%
= 13,4%
Chi phí vốn cổ phần đại chúng mới (chi phí vốn D0 = 1,15 USD; P0 = 23 USD
cổ phần huy động từ bên ngoài bằng cách phát g =8% ; Fe = 10%
ke hành cổ phiếu đại chúng): ke = [D0(1 + g)/P0(1 – Fe) ] + g
ke= [D0(1 + g)/P0(1 - Fe)] + g = [1,15(1 + 0,08)/ 23(1 - 0,1) ]
+ 8%
= 14%
WACC vµ Tû
suÊt thu håi
(%) C¬ héi ®Çu t, IOS
(Investment Opportunity Schedule)
A = 13%
13
B = 12,5%
C = 12%
12
Chi phÝ vèn biªn, MCC
(Marginal Cost of Capital)
WACC3 = 10,9%
11
WACC2 = 10,3% D = 10,2%
WACC1 = 10,0%
10
BP2 = 200 triÖu USD
BP1 = 143 triÖu USD
C«ng ty Hng ThÞnh cã c¬ cÊu vèn tèi u nh sau: nî dµi h¹n 30%, cæ phÇn
u ®· i 10%, cæ phÇn ®¹i chóng 60%.
NÕu vèn vay vît qu¸ 300.000 USD th× l· i suÊt vay sÏ t¨ng tõ 10% lªn 12%.
§îc biÕt, thuÕ suÊt thu nhËp 40%.
Trong n¨m tíi, l· i rßng cña cæ ®«ng ®¹i chóng lµ 840.000 USD vµ tû lÖ chia
cæ tøc lµ 50%. Gi¸ cæ phiÕu ®¹i chóng lµ 20 USD, cæ tøc n¨m ngo¸i lµ 1,495
USD, vµ tû lÖ t¨ng cæ tøc dù kiÕn lµ 7%. NÕu gi¸ trÞ cæ phiÕu míi vît qu¸
240.000 USD, chi phÝ ph¸t hµnh sÏ t¨ng tõ 10% lªn 20%.
Cæ phiÕu u ®· i cã gi¸ b¸n lµ 100 USD vµ cæ tøc u ®· i lµ 11,7 USD. NÕu gi¸
trÞ cæ phiÕu u ®· i vît qu¸ 200.000 USD, chi phÝ ph¸t hµnh sÏ t¨ng tõ 4% lªn
8%.
Víi c¸c d÷ liÖu nh trªn, B¹n x©y dùng ®å thi MCC vµ cho biÕt ý nghÜa cña ®å
thÞ nµy.
184
5.2. BÀI TẬP XÁC ĐỊNH CHI PHÍ VỐN
Công ty FAS chỉ sử dụng nợ và vốn cổ phần đại chúng. Công ty hiện đang
chuẩn bị huy động vốn với cơ cấu vốn mục tiêu có tỷ số nợ là 50%. Công ty
có thể vay vô hạn với lãi suất 10%. Cổ phiếu đại chúng của công ty hiện
đang bán với giá ròng là 20 USD sau khi trừ đi chi phí tổ chức phát hành là 4
USD/cổ phiếu. Cổ tức năm tới dự kiến là 2,25 USD/cổ phiếu với tốc độ tăng
trưởng là 8%. Thuế suất thu nhập là 40%, tỷ lệ chia cổ tức 50% và lãi ròng
năm tới dự kiến là 10.000.000 USD. Hãy xây dựng đồ thị chi phí vốn biên
MCC của công ty.
185
CHƯƠNG 6: TIẾN TRÌNH LẬP
NGÂN SÁCH VỐN
6.1. Khái niệm
Lập ngân sách vốn là quá trình dự báo một cách
chủ động các thu nhập và chi phí liên quan đến
các đầu tư dài hạn có chủ đích trong tương lai.
Điều kiện để lập ngân sách vốn:
% Vốn
% Con người
% Khả năng dự báo
6.1. Khái niệm
Dự án là một phần của hoạt động kinh doanh của doanh
nghiệp có mục tiêu riêng xác định, đòi hỏi nguồn lực xác định,
có thời điểm bắt đầu và kết thúc xác định.
Phân loại dự án:
- Dự án thay thế thiết bị: duy trì hoạt động kinh doanh
- Dự án thay thế thiết bị: giảm thiểu chi phí
- Dự án mở rộng sản xuất sản phẩm hoặc thị trường hiện tại
- Dự án phát triển sản phẩm mới hoặc thị trường mới
- Dự án bảo vệ môi trường và an toàn lao động
6.1. Khái niệm
Nghiên cứu khả thi dự án (5C)
- Character: tư cách người vay
- Capital: nhu cầu vốn
- Cash-flow, capacity: dòng tiền thu, chi
- Collateral: tài sản bảo đảm
- Conditions: điều kiện lãi suất, bảo lãnh, kiểm tra sau
khi cho vay…
VẤN ĐỀ
NĂM D Ò N G T I Ề N K Ì V Ọ N G ( tỷ
VND)
Dự án A Dự án B
0 (100) (100)
1 10 70
2 60 50
3 80 20
WACC = k = 10%.
Nếu hai dự án độc lập với nhau, chọn dự án nào ?
Nếu hai dự án loại trừ lẫn nhau, chọn dự án nào ?
6.2 CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐÁNH GIÁ DỰ ÁN
Thời gian hoàn vốn
% Thời gian hoàn vốn đơn giản (PB)
% Thời gian hoàn vốn chiết khấu (PBck)
Giá trị hiện tại ròng (NPV)
Tỷ suất thu hồi nội tại (IRR)
Tỷ suất thu hồi biến thể (MIRR)
Các phương pháp khác
6.2.1 THỜI GIAN HOÀN VỐN (THE
PAYBACK PERIOD)
6.2.2. Giá trị hiện tại ròng NPV (Net present value)
Khái niệm: Là mức lãi suất nếu
dùng nó làm tỷ suất chiết khẩu để
tính các khoản thu, chi của dự án về
cùng mặt bằng thời gian hiện tại, thì
tổng thu sẽ cân bằng với tổng chi
Nhận xét về phương pháp IRR
% Ưu điểm của IRR so với NPV
% Điểm yếu chính của phương pháp NPV là nó
không tính đến độ lớn của dự án, ví dụ: NPV = $
100 có thể là tốt với dự án có chi phí $ 100,
nhưng với dự án có chi phí $ 1,000,000; con số
này không thực sự ấn tượng. IRR – ngược lại –
được đo lường dưới dạng phần trăm (%). IRR
cho biết mức chi phí margin an toàn mà dự án
còn có thể “chịu” được, trước khi trở nên hoà vốn/
lỗ.
% IRR còn phổ biến vì tính đơn giản và được sử
dụng cho mục đích báo cáo của nó.
Nhận xét về phương pháp IRR
Nhược điểm của IRR so với NPV
IRR là nghiệm của một phương trình bậc cao (với t>1), nên có thể nhận ra
những khuyết điểm trong những trường hợp sau:
% Phương trình vô nghiệm: không có IRR. Phương pháp hoàn toàn
không sử dụng được. Trong khi đó, NPV luôn tính ra được với dữ kiện
đầy đủ.
% Phương trình có nhiều nghiệm: có nhiều IRR. Không biết dùng nghiệm
nào làm mốc chuẩn để so sánh. Nhìn lên, NPV luôn chỉ cho 1 giá trị.
% IRR chỉ dùng để đánh giá độc lập một dự án, khả năng so sánh giữa 2
dự án không bằng NPV.
% IRR giả định mọi dòng tiền đều được chiết khấu chỉ với một tỷ suất. Nó
hoàn toàn bỏ qua khả năng dòng tiền được chiết khấu với các tỷ suất
khác nhau qua từng thời kỳ, điều trên thực tế xảy ra với các dự án dài
hạn.
% Vì vậy, trong trường hợp nếu NPV và IRR cho ra kết luận trái ngược
nhau, hãy sử dụng kết luận được đưa ra từ phương pháp NPV.
6.2.4. Tỷ suất sinh lợi nội tại biến thể MIRR
- Giả thiết các thu nhập từ dự án được tái đầu tư
đến thời điểm cuối cùng với tỷ suất sinh lợi bằng
chi phí huy động vốn.
- Tổng giá trị tương lai của các thu nhập đó được
gọi là giá trị tương lai cuối cùng (TV)
- Nếu có 1 tỷ suất chiết khấu sao cho giá trị hiện tại
của chi phí đầu tư bằng giá trị hiện tại của TV thì đó
chính là MIRR
Pvchiphí = Pvgiá trị tương lai cuối cùng
COFt: chi phí dự án năm thứ t
0 1 2 3
-100 10 60 80
66
PV của
TV 12,1
Với TV=158,1
MIRR
6.3 íc tÝnh dßng tiÒn cña dù ¸n!
0 1 2 3 4
204
6.3.2 KHẤU HAO
Mức khấu hao hàng năm, MKH = Tỷ lệ khấu hao x Gốc
khấu hao
Tỷ lệ khấu hao, TLKH: Tỷ lệ phần trăm giá trị của tài sản
được trích khấu hao, phụ thuộc phương pháp khấu hao
Gốc khấu hao, GKH: Phần giá trị của tài sản được khấu
hao, phụ thuộc phương pháp khấu hao
Nguyên giá: Toàn bộ chi phí cần thiết để đưa thiết bị vào
sản xuất, bao gồm chi phí mua sắm, vận chuyển, lắp đặt
chuyển giao công nghệ và chế tạo bổ sung.
Giá trị còn lại, GTCL: Giá bán ước tính của tài sản khi
đời sống kinh tế hữu ích của nó chấm dứt
Giá thanh lý, GTL: Giá bán
Giá thanh lý thuần, GTLT: Giá thanh lý sau khi đã xử lý
205 thuế
6.3.1 KHẤU HAO ĐỀU
MKH = const
TLKH = 1/n, n là đời sống kinh tế hữu ích của tài sản
GKH = Nguyên giá – Gía trị còn lại
Ưu điểm:
$ Cân bằng lợi ích của chủ doanh nghiệp và xã hội
$ Chi phí ổn định thuận tiện cho việc hạch toán chi phí
và lợi nhuận
Nhược điểm:
$ Chậm thu hồi vốn vì vậy không khuyến khích đầu tư
$ Không còn phù hợp với tốc độ thay đổi nhanh chóng
của công nghệ hiện đại
$ Khó tính toán vì phải xác định đời sống và giá trị còn
lại của tài sản
206
6.3.2 HỆ THỐNG KHẤU HAO MACRS
208
Bài toán: Dự án mở rộng sản xuất
Công ty A đang xem xét xây dựng thêm 1 nhà máy mới. Dự án
này có đời sống dự kiến là 4 năm với 2 hạng mục đầu tư
chính là nhà xưởng và thiết bị. Phần nhà xưởng là
12.000USD khấu hao theo hệ thống MARCS 31,5 năm và
thiết bị là 8.000 USD khấu hao theo hệ thống MARCS 5
năm. Doanh số hàng năm của riêng nhà máy này là
40,000USD. Chi phí biến đổi ước tính bằng 60% doanh thu,
chi phí chung cố định không kể khấu hao là 5,000USD mỗi
năm. 4 năm sau khi dự án chấm dứt, giá trị thị trường của
phần nhà xưởng sẽ là 7,500USD và của thiết bị là 2,000
USD. Chi phí huy động vốn của dự án là 12%, thuế suất
thuê TNDN là 40%. Ngoài ra để nhà máy hoạt động bình ổn
với công suất dự kiến, công ty cần ứng trước 1 lượng vốn
ban đầu là 6,000USD. Với tình hình như vậy, công ty A có
nên triển khai dự án trên hay không?
Xác định dòng tiền ban đầu
Xác định khấu hao
Xác định dòng tiền tác nghiệp
Xác định giá trị thanh lý thuần TSCĐ
Xác định dòng tiền kết thúc và dòng tiền dự án
215
Nên hay không nên thay thế một thiết bị?
PA1: So sánh hai dự án
217
C«ng ty DTC ®ang c©n nh¾c thay thÕ mét lo¹t thiÕt bÞ ®· ®îc sö dông tõ 2
n¨m tríc ®©y. ThiÕt bÞ míi mçi n¨m cã thÓ lµm cho doanh thu cña c«ng ty
t¨ng thªm 1.000 USD, ®ång thêi cßn lµm gi¶m bít chi phÝ t¸c nghiÖp 1.500
USD. Tæng chi phÝ cña thiÕt bÞ míi lµ 8.000 USD, ®êi sèng lµ 6 n¨m vµ gi¸
b¸n íc tÝnh lµ 800 USD. ThiÕt bÞ míi ®îc khÊu hao theo MACRS-5 n¨m.
ViÖc thay thÕ sÏ ®ßi hái møc hµng tån kho ph¶i bæ sung thªm lµ 2.000 USD,
tuy nhiªn theo dù tÝnh kho¶n ph¶i tr¶ còng cã thÓ t¨ng thªm 500 USD.
ThiÕt bÞ cò ®îc khÊu hao theo ph¬ng ph¸p ®Òu víi gi¸ trÞ cßn l¹i lµ 500
USD, møc khÊu hao hµng n¨m lµ 350 USD vµ ®êi sèng cßn l¹i lµ 6 n¨m. Gi¸
thÞ trêng cña thiÕt bÞ cò ë thêi ®iÓm hiÖn nay lµ 3.000 USD. Nªn hay kh«ng
nªn thay thÕ thiÕt bÞ? ThuÕ suÊt thu nhËp lµ 40% vµ chi phÝ vèn lµ 15%.
218
C«ng ty XERIOPA mua mét thiÕt bÞ c¸ch ®©y 5 n¨m víi tæng chi phÝ lµ
100.000 USD, ®êi sèng kinh tÕ lµ 10 n¨m, gi¸ trÞ cßn l¹i dù kiÕn lµ 10.000
USD, ®îc khÊu hao theo ph¬ng ph¸p ®Òu th«ng thêng.
C«ng ty ®ang xem xÐt thay thÕ thiÕt bÞ cò nãi trªn b»ng mét thiÕt bÞ míi cã
gi¸ b¸n lµ 135.000 USD, chi phÝ vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt lµ 15.000 USD, ®êi
sèng dù kiÕn lµ 5 n¨m vµ gi¸ trÞ thanh lý sau 5 n¨m n÷a lµ kh«ng ®¸ng kÓ.
ThiÕt bÞ nµy ®îc khÊu hao theo ph¬ng ph¸p MACRS-3 n¨m. Nhê thiÕt bÞ
nµy, mçi n¨m chi phÝ ho¹t ®éng b»ng tiÒn cña c«ng ty cã thÓ gi¶m bít 50.000
USD.
§îc biÕt thiÕt bÞ cò cã thÓ b¸n l¹i ngay b©y giê víi gi¸ lµ 65.000 USD, thuÕ
suÊt thu nhËp lµ 34%, chi phÝ huy ®éng vèn lµ 16%. Nªn hay kh«ng thay thÕ
thiÕt bÞ?
219
Bài tập 1
Công ty Phương Đong 382 đang xem xét mở rộng dây
chuyền sản xuất. Dự án này có đời sống dự kiến là 4
năm với 2 hạng mục đầu tư chính là nhà xưởng và thiết
bị. Phần nhà xưởng là 11.000 USD khấu hao theo hệ
thống MARCS 31,5 năm và thiết bị là 8.500 USD khấu
hao theo hệ thống MARCS 5 năm. Doanh số hàng năm
của riêng nhà máy này là 44.000 USD. Chi phí biến đổi
ước tính bằng 50% doanh thu, chi phí chung cố định
không kể khấu hao là 5.200 USD mỗi năm. 4 năm sau
khi dự án chấm dứt, giá trị thị trường của phần nhà
xưởng sẽ là 8.000 USD và của thiết bị là 1.500 USD. Chi
phí huy động vốn của dự án là 15%, thuế suất thuê
TNDN là 32%. Ngoài ra để nhà máy hoạt động bình ổn
với công suất dự kiến, công ty cần ứng trước 1 lượng
vốn ban đầu là 7,000USD. Với tình hình như vậy, công ty
A có nên triển khai dự án trên hay không?
CHƯƠNG 7: HOẠCH ĐỊNH TÀI
CHÍNH
HOẠCH ĐỊNH TÀI CHÍNH
(Financial Planning)
$ Mục tiêu của hoạch định tài chính
$ Nội dung của hoạch định tài chính
$ Quy trình hoạch định tài chính
$ Minh hoạ hoạch định tài chính
$ Công thức dự báo nhu cầu vốn bổ
sung (AFN)
222
MỤC TIÊU CỦA HOẠCH ĐỊNH TÀI CHÍNH
Dự báo một cách chủ động vị thế tài chính trong
tương lai của doanh nghiệp trên cơ sở:
$ Định hướng phát triển và mục tiêu cụ thể của doanh
nghiệp,
$ Phân tích các nguồn lực nội tại của doanh nghiệp
(hiện tại và tương lai) nhằm nhận dạng điểm mạnh và
điểm yếu,
$ Phân tích các nhân tố bên ngoài (các yếu tố kinh tế-xã
hội vĩ mô, các đối thủ cạnh tranh), nhằm nhận dạng cơ
hội và thách thức,
$ Các kế hoạch tác nghiệp có liên quan (kế hoạch sản
xuất, kế hoạch mua sắm tài sản, kế hoạch chi phí-giá
thành).
223
NỘI DUNG CỦA HOẠCH ĐỊNH TÀI CHÍNH
1. Dự báo và xác lập mức tăng trưởng (
m ứ c t ă n g d o a n h t h u ) v à c á c
chỉ số tài chính mục tiêu của doanh nghiệp.
2. Dự báo nhu cầu vốn bổ sung (AFN) để thoả mãn sự
tăng trưởng đó.
3. Lập kế hoạch huy động vốn và phản ánh ảnh
hưởng của kế hoạch này đến các báo cáo tài chính.
4. Xây dựng các báo cáo tài chính dự kiến và tính toán
các chỉ tiêu tài chính dự kiến.
5. Phân tích vị thế tài chính dự kiến của doanh nghiệp
và đề xuất giải pháp để đạt được vị thế tài chính
mục tiêu.
224
Quy tr×nh ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh!
!
BCTN! !
& Doanh thu!
KÕ ! & Chi b»ng tiÒn! BCTN!
ho¹ch!
& KhÊu hao!
SẢN dù kiÕn!
(1)! & EBIT! (5)! (8)!
XUẤT ! & L·i vay! ! (6)! (9)!
& & EBT!
! C¸c tû sè
Chi phÝ! & ThuÕ!
& L·i tríc CT¦§! tµi chÝnh!
(0)! & CT¦§! ! (6)! dù kiÕn!
(4)!
!
& NI! !
& CT§C! (7)! VÞ!
! Nhu !
& Gia sè RE! KÕ ! THÕ!
(2)! cÇu! So s¸nh, nhËn xÐt !
DOANH ho¹ch!
& ®Ò xuÊt ! Tµi!
THU (0)! vèn ! biÖn ph¸p c¶i thiÖn !
huy!
t¨ng ! (2)! (3)! vÞ thÕ tµi chÝnh !
CHÝNH !
bæ !
BC§KT! ®éng!
! dù kiÕn T¦¥NG!
& TSL§! sung!
vèn!
& TSC§! LAI!
(0)! (7)!
& TTS! !
(2)! ! !
(4)! C¸c tû sè
KÕ !
& NNH! tµi chÝnh
ho¹ch! (1)! & NDH! ! môc tiªu! (9)!
& CF¦§!
mua ! (6)!
& CF§C! BC§KT!
s¾m! & Nguån vèn!
! (2)! (5)! dù kiÕn! (8)!
!
!
225
Minh häa ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh
1. NhiÖm vô
C«ng ty Ph¬ng §«ng thùc hiÖn lËp dù b¸o tµi chÝnh cho n¨m 2007. C¸c
c¨n cø ban ®Çu ®Ó dù b¸o tµi chÝnh bao gåm:
! B¸o c¸o thu nhËp (B¶ng 1) vµ B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n cuèi n¨m 2006
(B¶ng 2)
! C«ng ty k× väng tû lÖ t¨ng doanh thu g1 = 10% trong n¨m 2006.
! C«ng ty theo ®uæi c¸c chØ sè tµi chÝnh trung b×nh ngµnh
2. ho¹ch ®Þnh tµi chÝnh c«ng ty ph¬ng ®«ng
2.1 x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn bæ sung
! Nhu cÇu vèn bæ sung, AFN lµ lîng vèn mµ c«ng ty cÇn huy ®éng
thªm tõ bªn ngoµi (b»ng c¸ch vay hoÆc ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, cæ phiÕu
u ®· i vµ cæ phiÕu ®¹i chóng) ®Ó tµi trî cho sù t¨ng trëng.
! Nhu cÇu vèn bæ sung ®îc x¸c ®Þnh theo c«ng thøc sau:
nhu cÇu Tæng sè Gia sè
Nguån vèn
vèn bæ sung = vèn - - lîi nhuËn
tù ph¸t
AFN cÇn cã gi÷ l¹i
226
2.1 x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn bæ sung (tiÕp theo)
♦ Doanh thu cao h¬n cÇn ®îc hç trî bëi møc tµi s¶n cao h¬n:
• C«ng ty cÇn nhiÒu tiÒn mÆt h¬n cho c¸c nghiÖp vô,
• Quy m« b¸n chÞu đư?c m? r?ng lµm kho¶n ph¶i thu t¨ng,
• Đång thêi hµng tån kho còng sÏ t¨ng.
♦ MÆt kh¸c, phÇn tµi s¶n gia t¨ng còng sÏ ph¶i ®îc cung cÊp tµi chÝnh
theo c¸ch nµo ®ã, lµm cho nguån vèn còng t¨ng t¬ng øng.
♦ Vèn tù ph¸t: PhÇn vèn mµ c«ng ty cã ®îc mét c¸ch tù ®éng nhê c¸c
nghiÖp vô thêng k× cña ho¹t ®éng kinh doanh, bao gåm:
• Kho¶n ph¶i tr¶ (nguån vèn h×nh thµnh do mua chÞu);
• Nî ®Þnh k× (tiÒn l¬ng, thuÕ vµ b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm x· héi)
♦ Gia sè lîi nhuËn gi÷ l¹i: PhÇn lîi nhuËn hµng n¨m mµ doanh nghiÖp
®Ó l¹i ®Ó t¸i ®Çu t
227
2.2 Qu¸ tr×nh lËp b¸o c¸o thu nhËp dù kiÕn
♦ Doanh thu t¨ng sÏ ¶nh hëng tíi c¸c kho¶n môc cña b¸o c¸o thu nhËp
♦ Gi¶ ®Þnh gi¸ vèn vµ khÊu hao t¨ng cïng tû lÖ víi doanh thu (g1). Møc t¨ng
trëng thùc tÕ sÏ do ngêi dù b¸o quyÕt ®Þnh trªn c¬ së ph©n tÝch c¸c
th«ng tin liªn quan.
♦ Bíc ®Çu v× cha biÕt sè vèn vay cÇn bæ sung nªn cã thÓ gi¶ ®Þnh l· i vay
kh«ng t¨ng (sÏ ®iÒu chØnh sau).
♦ Gi¶ ®Þnh thuÕ suÊt thu nhËp lµ 40% trong n¨m tíi
♦ X¸c ®Þnh cæ tøc ®¹i chóng:
o Gi¶ ®Þnh tû lÖ t¨ng cæ tøc lµ g2 = 8%. V× cæ tøc n¨m 2006 lµ D2006 = 1,15
USD nªn D2007 = D2006 (1+g2) = 1,15 (1+0,08) = 1,25 USD.
o Víi sè cæ phÇn ®¹i chóng hiÖn hµnh lµ 50.000.000, Ph¬ng §«ng sÏ
ph¶i chi tæng cæ tøc ®¹i chóng lµ 50.000.00 x 1,25 = 62.500.000 USD,
lµm trßn sè thµnh 63.000.000 USD. TÊt nhiªn, khi c«ng ty ph¸t hµnh
thªm cæ phÇn ®¹i chóng, con sè nµy sÏ t¨ng thªm.
♦ Cæ tøc u ®· i kh«ng thay ®æi v× c«ng ty cha cã kÕ ho¹ch huy ®éng vèn.
228
♦ KÕt qu¶ x¸c ®Þnh gia sè lîi nhuËn gi÷ l¹i sau lÇn thø nhÊt
229
B¶ng 1 C«ng ty Ph¬ng §«ng: B¸o c¸o thu nhËp thùc tÕ (n¨m 2006) vµ dù kiÕn (n¨m 2007)
(§¬n vÞ tÝnh: TriÖu USD)
230
B¶ng 2 c«ng ty Ph¬ng §«ng: B¸ng c©n ®èi kÕ to¸n thùc tÕ vµ dù kiÕn
(TÝnh ®Õn ngµy 31 th¸ng 12 c¸c n¨m, §¬n vÞ tÝnh: TriÖu USD)
233
3. huy ®éng vèn bæ sung AFN
♦ C¸c quyÕt ®Þnh cuèi cïng vÒ huy ®éng AFN ph¶i dùa trªn:
! C¬ cÊu vèn mµ c«ng ty theo ®uæi (c¬ cÊu vèn môc tiªu)
! Kh¶ n¨ng thanh kho¶n cña c«ng ty (kh¶ n¨ng thanh to¸n nî ng¾n h¹n)
! Thùc tr¹ng thÞ trêng tiÒn tÖ vµ thÞ trêng vèn
♦ Gi¶ sö c«ng ty Ph¬ng ®«ng quyÕt ®Þnh huy ®éng sè tiÒn AFN =112 tr.
USD theo kÕ ho¹ch sau:
ViÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò nµy ®îc gäi lµ qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh.
4.1 Dù b¸o l· i vay bæ sung
Lo¹i vèn Sè tiÒn L· i suÊt L· i vay bæ sung
bæ sung (TriÖu USD) (%) (TriÖu USD)
! PhÇn l· i vay bæ sung nµy ®îc ®a vµo cét 4, hµng 6, B¶ng 1. KÕt qu¶ lµ
l· i vay dù to¸n sÏ t¨ng lªn tõ 88 ®Õn 93 triÖu USD.
! L· i vay t¨ng thªm sÏ lµm gi¶m thu nhËp chÞu thuÕ xuèng cßn 88 (cét 5,
hµng 8, B¶ng 1)
235
4.2 dù b¸o cæ tøc bæ sung
Chó ý: Kho¶n cæ tøc bæ sung 3 tr. USD nµy sÏ ®îc ®a vµo cét 4, hµng
12, B¶ng 1. V× vËy, tæng cæ tøc dù b¸o n¨m 2007 sÏ t¨ng lªn tõ 63
®Õn 66 tr. USD (cét 5, hµng 12, B¶ng 1).
♦ Ph¶n ¶nh c¸c thay ®æi vµ xem xÐt ¶nh hëng
! ViÖc ®iÒu chØnh ®· lµm gi¶m lîi nhuËn gi÷ l¹i tõ 68 tr. USD (lÇn 1)
xuèng cßn 61 tr. USD (lÇn 2). Xem cét 4, hµng 13, B¶ng 1.
! Gia sè lîi nhuËn gi÷ l¹i gi¶m sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn gi÷ l¹i dù to¸n trªn
b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n xuèng møc thÊp h¬n tríc, cô thÓ lµ cßn 766 +
61 = 827 tr. USD.
! §iÒu nµy, mét lÇn n÷a, l¹i lµm cho b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n bÞ mÊt c©n ®èi
7 tr. USD (v× tæng tµi s¶n lµ 2.200 tr. USD trong khi nguån vèn lµ 2193
tr. USD). KÕt qu¶ lµ c«ng ty cÇn huy ®éng thªm 7 tr. USD n÷a cho c¸c
ho¹t ®éng trong n¨m tíi.
236
♦ TiÕp tôc ph¶n ¶nh c¸c thay ®æi vµ xem xÐt ¶nh hëng
ViÖc huy ®éng sè vèn bæ sung míi (7 tr. USD) sÏ l¹i lµm t¨ng thªm c¸c
chi phÝ bæ sung nh l· i vay vµ cæ tøc. Gi¶ sö Ph¬ng §«ng quyÕt ®Þnh
huy ®éng kho¶n 7 tr. USD nh sau:
Lo¹i vèn Sè tiÒn L· i suÊt (%) L· i vay
bæ sung (USD) hoÆc hoÆc
sè cæ phÇn cæ tøc (USD)
Vay ng¾n h¹n 2.000.000 8% 160.000
Vay dµi h¹n 2.000.000 10% 200.000
Cæ phÇn ®¹i chóng 3.000.000 130.435 cæ phÇn 163.044
Tæng sè 7.000.000
o Sè cæ phiÕu míi: 3.000.000 / 23 = 130.435 cæ phiÕu
o Gia sè cæ tøc: 130.435 x 1,25 = 163.044 USD
! PhÇn vèn huy ®éng thªm cÇn ph¶i ®îc ph¶n ¶nh vµo BC§KT. §ång
thêi phÇn l· i vay vµ cæ tøc míi còng cÇn ®îc ph¶n ¶nh vµo BCTN.
! NÕu c«ng ty chÊp nhËn c¸c chi phÝ bæ sung trong b¶ng trªn lµ kh«ng
®¸ng kÓ th× qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh kÕt thóc t¹i ®©y víi mét sai sè nhÊt
®Þnh. Sai sè nµy cã thÓ bá qua v× ®©y lµ dù b¸o tµi chÝnh.
! Tuy nhiªn, nÕu cÇn mét kÕt qu¶ dù b¸o chÝnh x¸c h¬n, th× qu¸ tr×nh
®iÒu chØnh sÏ ®îc tiÕp tôc t¬ng tù nh ®· tr×nh bµy cho tíi khi sai
sè nhá tíi møc chÊp nhËn ®îc.
237
5. Ph©n tÝch kÕt qu¶ dù b¸o tµi chÝnh
♦ Néi dung ph©n tÝch gåm c¸c bíc sau:
! Tõ kÕt qu¶ cña viÖc lËp b¸o c¸o thu nhËp vµ b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n dù
kiÕn, ngêi ta tiÕn hµnh tÝnh c¸c chØ sè tµi chÝnh chñ yÕu.
! So s¸nh c¸c chØ sè tµi chÝnh cña c«ng ty víi c¸c chØ sè trung b×nh
ngµnh t¬ng øng vµ nhËn ®Þnh vÒ vÞ thÕ tµi chÝnh dù b¸o cña c«ng ty.
! §Ò ra c¸c biÖn ph¸p c¶i thiÖn vÞ thÕ tµi chÝnh cña c«ng ty.
♦ B¶ng sè liÖu ph©n tÝch vµ ®iÒu chØnh
C¸c sè liÖu 2006 2007 Trung
TT b×nh
vµ chØ tiªu chÝnh Sè liÖu Sè liÖu ®·
ngµnh
s¬ bé ®iÒu chØnh
(TBN)
1 AFN 119 tr.USD -64 tr. USD
2 ChØ sè hiÖn hµnh 3,2 3,1 3,6 4,2
3 VQHTK 4,9 4,9 6,0 9,0
4 K× thu nî (ngµy) 45,0 45,0 42,5 36,0
5 VQTTS 1,5 1,5 × 1,6 × 1,8
6 ChØ sè nî 55,2% 53,8% 51,6% 40,0%
7 Lîi nhuËn biªn 3.8% 3,8% 4,8% 5,0%
8 roa 5,7% 5,8% 7,7% 9,0%
9 roe 12,7% 12,7% 15,9% 15,0%
238
6. ph¬ng híng c¶i thiÖn vÞ thÕ tµi chÝnh
! Gi¶m chi phÝ ho¹t ®éng tõ møc hiÖn nay lµ 87,2% doanh thu xuèng
møc 86% ®Ó t¨ng lîi nhuËn biªn tõ 3,8% lªn 4,8%. ViÖc t¨ng ®îc lîi
nhuËn biªn sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn gi÷ l¹i dù to¸n.
! KiÓm so¸t chÆt chÏ hµng tån kho ®Ó t¨ng vßng quay hµng tån kho tõ
4,9 lªn 6,0, nhê ®ã gi¶m ®îc vèn ®Çu t vµo hµng tån kho
! B»ng mét chÝnh s¸ch b¸n chÞu chÆt chÏ h¬n, gi¶m k× thu nî tõ 45 ngµy
xuèng 42,5 ngµy, nhê ®ã gi¶m ®îc kho¶n ph¶i thu dù to¸n.
! KÕt qu¶ tæng hîp cña c¸c biÖn ph¸p nãi trªn lµ dÉn tíi nhu cÇu vèn bæ
sung cã gi¸ trÞ -64 tr. USD (nghÜa lµ cßn d 64 tr. USD).
! Nhê vËy c«ng ty cã thÓ gi¶m bít vèn vay ng¾n h¹n, do ®ã gi¶m ®îc
chØ sè nî tõ 53,2% xuèng 51,6%.
! §ång thêi, chØ sè hiÖn hµnh còng sÏ ®îc c¶i thiÖn tõ 3,1 ®Õn 3,6.
! Tæng hîp c¸c hµnh ®éng trªn sÏ dÉn tíi c¶i thiÖn ROA tõ 5,8% ®Õn
7,7% vµ ROE tõ 12,5% ®Õn 15,9%, tøc lµ cao h¬n møc trung b×nh
ngµnh.
240
C«nG THỨC dù b¸o nhu cÇu vèn bæ sung!
nhu cÇu ! MøC T¡NG ! møc T¡NG! gia sè!
vèn bæ sung Tµi S¶N yªu cÇu ! ! nguån vèn tù ph¸t ! lîi nhu©n GÜ l¹i
(Sè vèn cÇn
= (Tæng sè vèn ! - (Sè vèn chiÕm - (Sè vèn !
huy ®éng thªm) cÇn thiÕt) dông ®îc) ®Ó dµnh ®îc)
AFN! =! (a*/s) Δs! -! (L*/s) Δs! -! ms1(1 - d)!
118! =! 0,667*300! -! 0,67*300! -! 0,038*3.300(1-0,508)!
118 = 200 ! - 20! - 62
A lµ toàn bộ tµI s¶n cua $ L biÓu thÞ tæng nî. L* lµ c¸c $ Doanh
3.000
thu hiện nay, S0 =
d.nghiệp. A* chØ bao gåm kho¶n môc nguån vèn sÏ
c¸c tµi s¶n ho¹t ®éng. t¨ng tù ph¸t khi doanh thu $ Doanh thu dù kiÕn n¨m tíi, S1
Khi d.nghiệp ho¹t ®éng víi t¨ng (kho¶n ph¶i tr¶ vµ nî = S0(1 + g) = 3.000 (1 + 0,1) =
toµn bé c«ng suÊt th× A* = A. ®Þnh k×). Th«ng thêng L* < L. 3.300
a*/s: mét ®ång doanh thu $ L*/S: øng víi mét ®ång doanh $ Møc t¨ng doanh thu. ΔS = (S1
hiÖn nay cÇn bao nhiªu ®ång thu, c«ng ty chiÕm dông ®îc - S0) = 3.300 - 3.000 = 300
tµi s¶n. bao nhiªu ®ång vèn. $ Lîi nhuËn biªn. M = NI/S0 M =
§èi víi Cty Ph¬ng §«ng: 114/3.000 = 0,038
$ §èi víi Cty Ph¬ng §«ng: $ MS1: L·i rßng cña n¨m tíi
Mét ®ång doanh thu cÇn A*/ Mét ®ång doanh thu kÐo theo
S = 2000/3000 = 0,6667 L*/S = (60 + 140)/3.000 = $ Tû lÖ chia cæ tøc, d = 58/114 =
®ång tµi s¶n 0,5088
0,0667 ®ång vèn tù ph¸t
KÕt luËn: §Ó t¨ng doanh thu thªm 300 triÖu USD, c«ng ty cÇn t¨ng thªm 200 triÖu USD
vÒ tµi s¶n. !
PhÇn tµi s¶n míi nµy ®îc tµi trî nh sau:!
• 20 triÖu USD tõ kho¶n ph¶i tr¶ vµ nî ®Þnh k×, !
• 62 triÖu USD tõ lîi nhuËn gi÷ l¹i, vµ !
241
• 118 triÖu USD huy ®éng tõ c¸c nguån bªn ngoµi. !
CHƯƠNG 8: CHÍNH SÁCH VỐN
LƯU ĐỘNG
Định nghĩa và khái niệm cơ sở
Tài sản
Vốn lưu động ròng = Tài sản ngắn hạn – Nợ ngắn hạn
Quản lý vốn lưu động
Quản lý vốn lưu động bao gồm
việc quản lý:
- Quỹ tiền mặt và ngoại hối
- Cán cân tiền mặt
- Dòng tiền
VỐN LƯU ĐỘNG - Khoản phải thu
- Khoản phải trả
- Chuỗi cung ứng
- Rủi ro quốc tế và rủi ro đối tác
Thanh
QUẢN LÝ CHI Lựa chọn
nhà cung
toán TIÊU cấp và
đàm phán
Thu
Cung
tiền
cấp
Bán
Sản xuất
hàng
Trả
tiền
Nhận
Bán Nhận
hàng
hàng tiền
Kỳ sản xuất Kỳ thu nợ
TIỀN
cho các hoạt động
dụng cơ kinh
Đầu cơ khoản
hội kinh doanh
doanh có
vay từ
NH hàng ngày
lợi
Dự trữ,
Phòng
ngừa rủi
ro
9.2. Ngân sách tiền mặt
Ngân sách tiền mặt là một biểu tài chính cho
biết các dòng tiền vào và ra (các khoản thu, chi
và số dư tiền) của doanh nghiệp trong một thời
kì nào đó. Ngân sách là một công cụ dể lập kế
hoạch huy động hoặc kiểm soát tiền mặt của
doanh nghiệp.
Số dư tiền mặt mục tiêu (số dư tối thiểu) là lượng
tiền mặt mà doanh nghiệp mong muốn và đặt kế
hoạch duy trì thường xuyên nhằm đảm bảo
hoạt động kinh doanh bình ổn trong các điều
kiện bất định.
9.2. Ngân sách tiền mặt
Các nhân tố của ngân sách tiền mặt
Dòng tiền vào Dòng tiền ra
Hoạt động - Tiền bán hàng - Trả lương
kinh doanh - Thu hồi khoản - Thanh toán
(tác nghiệp) phải thu khoản phải
trả
Hoạt động - Lãi nhận về - Thuế - Trả lãi vay
tài chính (tài - Tiền bán các - Cổ tức - Trả gốc vay
trợ) chứng khoán - Mua lại
thanh khoản cao chứng khoán
- Phát hành - Mua lại
chứng khoán chứng khoán
mới thanh khoản
cao
Ví dụ minh hoạ
Lập ngân sách cho công ty Minh Hạnh cho 6 tháng cuối năm
2016. Biết:
Doanh thu dự kiến:
Chính sách bán chịu: cho phép người mua hưởng chiết khấu
2% nếu thanh toán ngay trong tháng thứ nhất
20% doanh thu được thanh toán ngay trong tháng bán hàng,
70% doanh thu được thanh toán trong tháng thứ nhất sau tháng
bán hàng, 10%DT được thanh toán trong tháng thứ 2 sau bán
hàng.
Ví dụ minh hoạ
• Tiền chi mua vật tư = 70% doanh thu, thường được mua 1
tháng trước tháng bán hàng. Công ty thường trả tiền vật
tư chậm 1 tháng.
• Các khoản chi khác gồm: tiền công và lương, tiền thuê
thiết bị, chi khác, nộp thuế thu nhập doanh nghiệp, chi xây
dựng cơ bản
Việc thu tiền bán hàng thường được thực hiện như sau: 10% thu ngay, 75% chậm 1
tháng, phần còn lại chậm 2 tháng. Chi nguyên vật liệu và lao động thường được
thực hiện chậm 1 tháng. Các khoản chi khác gồm:
Chi hành chính và quản lý: 27; Thuê TSDH: 9; Khấu hao: 36; Chi khác: 2.700
2 lần nộp thuế TNDN vào tháng 9 và tháng 12: 63 mỗi lần
Chi cho phòng thí nghiệm mới vào tháng 10: 180
Số dư tiền mặt vào 1/7là 132. Cty muốn duy trì số dư tiền mặt tối thiểu là 90 mỗi
tháng.
CHƯƠNG 10: THUÊ TÀI SẢN
10.1. Định nghĩa và phân loại
Thuê tài sản là một giải pháp được ứng dụng rộng rãi
để có được quyền sử dụng tài sản mà không cần phải
sở hữu nó.
Có 3 loại hình thuê khác nhau: (1) Bán và thuê lại, (2)
Thuê tác nghiệp, và (3) Thuê tài chính
10.2. Bán và thuê lại (Sale and Leaseback)
Giá bán TS
Bán TS
Người chủ Người chủ
đầu tiên trở thứ 2 trở
thành Tài sản thành
người đi người cho
thuê thuê
Cho thuê TS
Bán Bán TS
Trả tiền
TS mua TS
Người Trả tiền Người
bán TS mua TS mua TS
HĐ
mua
TS