1. KENTLERİN GELECEKTEKİ NÜFUSLARININ HESABI Boru Cinsi C
Nüfus projeksiyonu için birçok metot varsa da ülkemizde Çelik 118 genelllikle, PVC 150 Font 95 Asbestli Çimentolu Basınçlı (A.Ç.B) borularda yük kaybı için 2.65 0.54 Q = 39.381 x D x J (Ludin) formülü ile nüfus çoğalma emsali bulunur. Bu formüldeki, Q v2 P = Çoğalma emsali, H= J.L, V = ---- h = k ----- A 2g Ny = Kentin son nüfus sayımı, Ne = Kentin daha önceki nüfus sayımı sonuçlarından her biri A = Alan (m2) a = Ny ve Ne sayımları arasındaki yıl sayısı h = Kayıp (m) V = Hız (m/s) g = Yerçekimi ivmesi (m/sn2) H = Toplam Yük Kaybı (m) J = Yük kaybı (m/m) Nn = n yıl sonraki nüfus L = Boru Uzunluğu (m)
2. İÇMESU İHTİYAÇLARININ TESPİTİ
2.1. İnsan Su İhtiyaçları 4. KANALİZASYON TESİSLERİ PROJELENDİRMESİNDE BAZI Nüfuslara bağlı olarak su İhtiyaçları aşağıda verilmiştir. ÖZELLİKLER N (kişi) Birim Debi (It/gün kişi) Debi (lt/sn) - Pissu ve yağmur sularının toplanacağı kanalizasyon sisteminde 3000 60 2 kanalizasyon şebekesi birleşik veya ayrık sistemde yapılabilir. 5000 70 4 Mecralara girecek yağmur suyu miktarı 10000 80 9 Q=lxFx0 30000 100 35 F = Mecranın yağmur suyu havzası (ha) 50000 120 69 0 = Debi (İt/sn) 100000 170 197 I = Yağmur Şiddeti (It/sn/ha) 200000 200 463 - Pissu Debisi Hesabı (Ara değerler enterpolasyon ile bulunmalıdır.) Yerleşim bölgesinin günlük içmesuyu ihtiyacının 12 saatte tüketildiği kabul edilir Mecraların pıssu debileri, ya atan veya 2.2. Özel Su İhtiyaçları boru uzunluklarına bağlı olarak saptanır. - Beher büyükbaş hayvan için 50 It/gün - Kanalizasyon boru çaplarının tayini. - Beher küçükbaş hayvan için 15 It/gün - Kışlalarda asker başına 50-150 It/gun - Hastanelerde hasta başına 250-600 It/gün - Otellerde yatak başına 100-250 It/gün ve Debi için Q = A x V - Genel yüzme havuzlarının 1 m2’si için 500 It/gün Beton borularda b = 0.35‘tir. - Mezbahalarda kesilen büyükbaş hayvan başına 300-400 It/gün R = Hidrolik yarıçap. - Mezbahalarda kesilen küçükbaş hayvan başına 150-300 It/gün - İstasyonlarda bir lokomotif için 600-2200 litre J = Mecra eğimidir. - Hamamlarda bir banyo için 300-350 litre - Çamaşırhanelerde 1 kg kuru çamaşır için 40-180 litre Yağmursuyu mecralarında tam dolu ve pissu mecralarında yarı dolu akış kabul edilir. - Tabakhanelerde beher büyük deri için 1000-3000 litre - Ayrıca niteliklerine göre değişik üretim yapan kurumların su ihtiyaçları belirlenmelidir. - Kanalizasyon Mecralarında Meyiller Asgari meyil, hızın V = 0.50 m/sn’den ve pissu derinliğinin 2 cm’den aşağı düşmemesi prensibine göre saptanır. Bu şartların oluşmadığı başlangıç 3. IÇMESUYU TESİSLERİ PROJELENDİRMESİNDE DİKKATE mecralarında yıkama tesisleri yapılmalıdır. Mecra meyilleri ALINACAK BAZI ÖZELLİKLER: aşağıda gösterilmiştir. - Gelecekteki (30 yıl sonraki, su ihtiyacının karşılanacağı su kaynaklarının verimleri asgari mevsimlerde saptanmış olmalı Mecra Çapı (cm) Normal Meyil En az Ençok ve su kalitesinin standartlara uygunluğu araştırılmalıdır. Kaynak civarında çevre kirlenmesine karşı önlem alınmalıdır. 0 15 1 : 50 1 : 100 1:7 - Borularda yük kayıplarının hesabı için formüller 0 20 0 30 1 : 50 - 1 : 150 1 : 300 1:7 Q = 0.2786, C.D.2.63, J0.54 (VVılliams-Hazen) O 35 O 60 1 : 100 - 1 200 1 : 500 1 ; 15 Q = Debi (m3/sn), D = Boru Çapı (m) O 65 O 100 1 : 200 - 1 : 500 1 : 1000 1 : 50 J = Sürtünme Yük Kaybı. C = Malzeme cinsine göre sürtünme katsayısı O 100 O 200 1 : 300 - 1 : 750 1 : 3000 1 : 75 İçme ve Kullanma Suyuna Ait Dünya Sağlık Örgütü (WHO) Sağlık Bakanlığı ve TS Değerleri Sağlık Bakanlığı insani Parametreler WHO TS 266 Tüketim Amaçlı Sular Yönetmelik Değerleri