Professional Documents
Culture Documents
Final Esp Module 3
Final Esp Module 3
Edukasyon sa
Pagpapakatao
Baitang 5
Learning Module
Table of Contents
Yunit I...................................................................................... 1
Aralin 1 – Mapanuring Pag-iisip ................................................................ 1
Aralin 2 – Pagiging Bukas ng Isipan..........................................................9
Aralin 3 – Pagpapahalaga sa Pag-aaral ................................................. 17
Aralin 4 – Pakikiisa sa mga Gawain ........................................................ 27
Aralin 5 – Pagkamatapat ..........................................................................34
Aralin 6 – Pagkamatapat ..........................................................................42
Yunit II .................................................................................. 49
Aralin 1 – Pagkamatulungin .................................................................... 49
Aralin 2 – Pagmamalasakit sa Kapwa .................................................... 57
Aralin 3 – Pagiging Magalang ................................................................. 65
Aralin 4 – Pagiging Mahabagin ................................................................ 73
Aralin 5 – Pakikiisa ................................................................................... 80
Aralin 6 – Pagiging Responsable ........................................................... 90
Yunit III................................................................................. 99
Aralin 1 – Kaugaliang Pilipino, Ipagmamalaki Ko! .............................. 99
Aralin 2 – Pagkamabuting Mamamayang Pilipino,
Pananatilihin Ko! .................................................................... 107
Aralin 3 – Masusi at Matalinong Pagpapasya para sa Kaligtasan .. 116
Aralin 4 – Kapaligiran Ko, Pagmamalasakitan Ko.............................. 126
I | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Aralin 5 – Pakikiisa sa Programa ng Pamahalaan ............................. 136
Aralin 6 – Kapayapaan at Kaayusan ....................................................144
Yunit IV ................................................................................ 154
Aralin 1 – Pagsasaalang-alang sa Kapakanan ng Kapwa at
Pamayanan .............................................................................. 154
Aralin 2 – Pakikiisa sa Pagdarasal ........................................................ 162
Aralin 3 – Pagkalinga at Pagtulong sa Kapwa .................................... 172
Aralin 4 – Pagmamahal sa Diyos........................................................... 181
Aralin 5 – Pananampalataya sa Diyos .................................................188
II | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Ang modyul na ito ay ginawa bilang tugon sa iyong pangangailangan. Layunin nitong
matulungan ka sa iyong pag-aaral habang wala ka sa loob ng silid-aralan. Hangad din nitong
mabigyan ka ng mga makabuluhang oportunidad sa pagkatuto.
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at mga icon na dapat mong maunawaan
Mga Layunin
1 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
Mga Tanong:
1. Ano ang mga kaalaman na iyong nakukuha mula sa telebisyon, radio at diyaryo?
2 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
Mga Tanong:
2. Ano kaya ang maaaring mangyari kung agad tayong maniniwala sa mga balita o
patalastas na hindi gumagamit ng mapanuring pag-iisip?
3 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Mapanuring Pag-iisip
4 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
5 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
6 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
_____ 5. Pagbabasa ng mga health tips mula sa mapagkakatiwalaang website para
maiwasan ang COVID-19.
7 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
8 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit I
Aralin 2
Pagiging Bukas ng Isipan
Mga Layunin
9 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Iguhit sa patlang ang puso (❤) kung ikaw ay sang-ayon sa mga sumusunod
na sitwasyon at malungkot na mukha () naman kung ikaw ay hindi sang-ayon.
Mga Tanong:
1. Magbigay ng isang sitwasyon na iyong sinang-ayunan at hindi sinang-ayunan
mula sa gawain. Ipaliwanag kung bakit.
2. Mula sa mga sitwasyon, ano sa iyong palagay ang wastong paraan upang
maipakita ang pagiging ng bukas ng isipan?
Engage
“Alamat ng Keyboard”
10 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
naman ang mamuno sa ating bayan upang magkaroon ng pagbabago at mas
mapaunlad natin ang ating bayan. Lagi na tayong alipin dito!" Dahil dito, naglunsad
ng pag-aaklas ang mga grupo ng mga letra laban sa pamumuno ng mga numero.
Mga Tanong:
1. Sino ang dalawang pangunahing grupo sa kwento?
2. Bakit nagkaroon ng pag-aaklas ang grupo ng mga Letra sa grupo ng mga
Numero?
3. Ano ang kinalabasan ng hindi pagkakaunawaan ng dalawang grupo?
4. Kung ikaw ang nasa sitwasyon ng mga tauhan sa kwento, ano ang iyong
gagawin upang maiwasan ang hindi pagkakaunawaan?
5. Paano mo maipakikita ang pagiging bukas ng iyong isipan sa iba’t ibang
sitwasyon?
11 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Ayon kay Kendra Cherry, ang bukas na isipan ay ang pagtanggap sa iba't
ibang mga ideya, argumento, at impormasyon. Ang pagiging bukas ng isipan ay
karaniwang itinuturing na isang positibong kalidad. Ito ay isa sa mga kinakailangang
kakayahan upang makapag-isip ng kritikal at makatuwiran.
Mayroon din siyang ibinigay na mga paraan upang maipakita natin ang
pagiging bukas ng ating isipan.
Sitwasyon 1
Ken: “Sa tingin ko Ana, mali ang karamihan ng mga sagot mo sa takdang aralin natin.
Mababa ang magiging score mo.”
Ana:___________________________________________________________
______________________________________________________________
Sitwasyon 2
Sam: “Alam mo John, nakakasakit ka na. Pinagtawanan mo yung pagkanta ko sa
Music class kanina.”
John:__________________________________________________________
______________________________________________________________
Sitwasyon 3
Jen: “May naisip akong magandang ideya para mapaganda ang proyekto natin.”
Tin:___________________________________________________________
______________________________________________________________
13 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
A. Tama o Mali
PANUTO: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat sa patlang ang
TAMA kung ang pahayag ay nagsasaad ng wastong paraan ng pagiging bukas ng
isipan at MALI naman kung hindi.
B. Maraming Pagpipilian
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na sitwasyon. Piliin ang titik ng
tamang sagot.
15 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
5. Si Alex ay napiling sumagot sa tanong ng kanyang guro. Ngunit, hindi niya ito
masagot kaya siya ay naiyak sa harap ng klase. Bilang kaniyang matalik na kaibigan,
ano ang iyong gagawin?
a. Tutuksuhin siyang iyakin.
b. Pagtatawanan siya ng patago.
c. Mananahimik at walang gagawin.
d. Dadamayan siya pagkatapos ng klase.
Sanggunian
16 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit I
Aralin 3
Pagpapahalaga sa Pag-aaral
Mga Layunin
17 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
Mga Tanong:
1. Ano ang salitang
iniugnay mo sa pag-
aaral?
2. Bakit ito ang salitang
naiugnay mo sa pag-
aaral?
3. Paano ito nakaaapekto
sa iyong pag-aaral?
Engage
Mga Tanong:
1. Tungkol saan ang napanood na bidyo?
2. Ano ang naramdaman mo pagkatapos mapanood ang bidyo?
3. Ano ang iyong natutunan mula sa bidyong napanood?
4. Sa iyong palagay, bakit mahalaga ang pag-aaral?
5. Bilang mag-aaral, paano mo ipinapakita ang pagpapahalaga sa iyong pag-aaral?
18 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagpapahalaga sa Pag-aaral
Ang pagkakaroon ng
positibong saloobin ay
nakatutulong sa pagkatuto at
pagkuha ng magandang aral sa
buhay lalo’t higit sa pagtamo ng
kaalaman ng bawat indibidwal ay
dumadaan sa mahabang proseso
bago makamit ang tagumpay.
19 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Mga Paraan ng Pagpapahalaga sa Pag-aaral
1. PAKIKINIG
3. PAKIKIPAGTALAKAYAN
20 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
4. PAGTATANONG
5. PAGGAWA NG PROYEKTO
6. PAGGAWA NG TAKDANG-ARALIN
21 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
7. PAGTUTURO SA IBA
22 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
23 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Basahin at unawain ang mga sumusunod na sitwasyon. Piliin ang titik ng
tamang sagot. Ilagay ang iyong sagot sa patlang.
____1. Abalang naglalaro si Arthur nang kanyang maalala na sila pala ay may takdang-
aralin sa EsP. Agad siyang tumigil sa paglalaro at nagpatulong sa kanyang nakatatandang
kapatid upang gawin ang kanyang takdang -aralin. Sa iyong palagay, naipakita ba ni Arthur
ang kanyang pagpapahalaga sa pag-aaral?
a. Opo, dahil inuna muna niyang tapusin ang takda bago siya maglaro ulit.
b. Opo, dahil ipapagawa na niya lamang ito sa kanyang nakatatandang kapatid.
c. Hindi po, dahil kokopya na lamang siya sa kanyang kaklase kinabukasan kanilang
klase.
d. Hindi po, dahil marami pa naman siyang oras at ipinagpatuloy niya ang kanyang
paglalaro.
____2. Sina John, Tina, Sam at Yachi ang magkakagrupo para sa kanilang proyekto na
gagawin sa EsP. Sila ay naghati-hati sa kanilang gagawin at nagtakda sila ng oras ng
kanilang paggawa. Anong paraan ng pagpapahalaga sa pag-aaral ang naipakita ng mga
mag-aaral?
a. Pakikinig
b. Pagtuturo sa iba
c. Pakikipagtalakayan
d. Pakikilahok sa pangkatang gawain
24 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
____3. Si Aki ay aktibong nakikilahok sa talakayan ng kanilang klase sa EsP. Siya ay
masaya ring nagbabahagi ng kanyang natutunan mula sa kanilang talakayan. Naipakita
ba ng pagpapahalaga si Aki sa kanyang pag-aaral?
____4. Nagpagawa ng gawain sa EsP si Bb. Kris kung saan ang mag-aaral ay magbabahagi
sa kanilang isang kaklase tungkol sa kanyang natutunan sa talakayan. Si Jacq at Eri ay
masayang nagbabahaginan ng kanilang natutunan mula sa klase. Anong paraan ng
pagpapahalaga sa pag-aaral ang kanilang naipakita?
a. Pagtatanong
b. Pakikipagtalakayan
c. Paggawa ng takda
d. Pakikilahok sa pangkatang gawain
____5. Labis na nag-aalala ang magulang ni Ravi sa kanya. Palagi siyang lumiliban sa
klase at ang kanyang mga marka ay unti-unting bumababa. Bilang mag-aaral, ano ang
maipapayo mo kay Ravi upang kanyang pahalagahan ang kanyang pag-aaral?
25 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
26 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit I
Aralin 4
Pakikiisa sa mga Gawain
Mga Layunin
27 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Suriing mabuti ang dalawang larawan. Tukuyin ang pinagkaiba ng mga ito.
Sagutin ang mga tanong sa ibaba pagkatapos.
Mga Tanong:
Engage
28 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Mga Tanong:
29 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
30 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
panlahat. Patunay ito sa pagmamahal at pagmamalasakit mo sa iyong gawain at
kapangkat.
Innovate
Ako si ay nangangakong
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
__________________________________________________________
31 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Punan ang bawat patlang upang mabuo ang tamang kasagutan.
32 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
33 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit I
Aralin 5
Pagkamatapat
Mga Layunin
34 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
Mga Tanong:
35 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
4. Kumokopya mula sa internet para ipasa bilang proyekto nang hindi nagbibigay
ng tamang sanggunian.
Mga Tanong:
36 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagkamatapat
37 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
3. Gawin at ipasa ang proyekto sa tamang oras.
May oras na inilalaan sa bawat proyekto kaya’t bilang
responsableng mag-aaral, marapat lamang na ipasa
ito sa tamang oras na ibinigay ng guro.
38 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
Pagbuo ng Kasabihan
39 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Gumuhit ng heart reaction (❤) kung nagpapakita ng pagiging matapat ang
mga sumusunod na sitwasyon at sad reaction () naman kung hindi.
40 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
41 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit I
Aralin 6
Pagkamatapat
Mga Layunin
42 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Isulat ang TAMA kung ang sitwasyon ay nagpapakita ng mabuting asal, at
kung ito naman ay MALI, isulat sa patlang ang tama at dapat na gawin.
_____ 1. Nabasag ni Alex ang kanilang baso. Sinabi niya ito sa kanyang nanay kahit
siya ay mapapagalitan.
Kung mali, ano ang dapat na gawin?
______________________________________________________________
______________________________________________________________.
43 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
PANUTO: Ano ang iyong naiisip kapag nadidinig ang salitang MATAPAT? Ilagay ang
iyong mga sagot sa graphic organizer sa ibaba. Pagkatapos ay sagutin ang iilang
mga katanungan.
__________
__________
44 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagkamatapat
Ang katapatan ay may malawak na
pagkakahulugan. Para sa atin, ang pinakamabilis na
konsepto ng katapatan na ating maiisip ay ang
pagsasabi ng totoo at hindi pagsisinungaling. Pero
ang katapatan ay hindi lamang doon nakasentro,
kundi ito rin ay tumutukoy sa paggawa ng tama at
pagiging totoo sa lahat ng ating mga ginagawa,
opinyon, kilos, at pakikitungo sa ating kapwa.
Mahalaga na ating ipinapakita ang ating pagiging matapat dahil ito rin ay
nagpapahiwatig na tayo ay totoo sa lahat ng ating sinasabi at ginagawa.
Nagpapakita rin ito na tayo ay dapat pagtiwalaan sa lahat ng aspekto. Paano ba
natin maipapakita ang ating katapatan? Tayo dapat ay nagsasabi ng totoo lalo kung
tayo ay nakagawa ng mali. Kapag tayo ay hindi nagsabi ng totoo, maaring lumaki pa
ang isyu o usapin at mapagbintangan pa ang ibang tao. Gayundin naman, dapat tayo
rin ay nagsasabi ng sarili nating opinyon at nagpapakita ng sarili nating mga gawa
at hindi mula sa iba. Ang pagkuha ng opinyon
at ideya ng iba ay tinuturing plagiarism at ito
ay pagpapakita ng hindi tapat sa ating mga
gawain. Kapag tayo ay hindi naging tapat sa
ating mga gawain, ito ay nagpapakita na hindi
dapat tayo pagkatiwalaan at nagpapababa ng
ating kredibilidad bilang tao.
45 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
46 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Basahin ang bawat tanong ng mabuti. Sagutin ito sa loob ng 3-5 na
pangungusap.
1. Bilang mag-aaral, bakit kailangan ipakita ang pagiging matapat sa ating mga
gawain at pagpapakita ng mga ideya?
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
47 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
48 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 1
Pagkamatulungin
Mga Layunin
49 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Bilugan ang mga bagay na maaaring ilagay sa emergency bag tuwing may
paparating na bagyo.
Mga tanong:
1. Ano ang mga bagay na nais mong ilagay sa emergency bag?
2. Bakit ito ang iyong mga napiling ilagay?
3. Paano makatutulong ang mga bagay na ito sa parating na bagyo?
50 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
PANUTO: Mula sa mga litrato, isulat sa patlang ang mga nawawalang letra upang
mabuo ang mga salita na nakasaad sa ibaba.
F_O_ _R__E
Mga Tanong:
51 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagkamatulungin
Ang pagtulong sa kapwa, lalo na kung may sakuna o kalamidad, ay likas sa
mga Pilipino. Hindi natin matiis na hindi tulungan at damayan ang ating kapwa sa
panahon ng kalamidad tulad ng sunog, baha, lindol, bagyo, at iba pa. Ito ay mas
lalong nagiging mabuti kung tao ay nagkakaisa at nagsasama-sama.
Upang maipakita ang malasakit sa kapwa, narito ang ilan sa ating magagawa:
52 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Itawag sa malapit na himpilan ng pulisya kung may
nasaksihang krimen o sakuna
Maiging maipaalam agad sa awtoridad o pulisya ang
nasaksihang krimen upang ito ay agarang maaksyunan.
53 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
PANUTO: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon at pagpasiyahan kung ano ang
iyong gagawin tungkol dito. Isulat sa kahon ang iyong sagot.
3. Noong inutasan ka ng iyong nanay na bumili ng tinapay ay may nakita kang bata
na kumukupit ng candy sa walang bantay na tindahan. Ano ang iyong gagawin?
54 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Kumuha ng lapis o bolpen at ibakat ang iyong isang kamay sa kahon sa
ibaba. Sa bawat daliri, ilagay ang paraan kung paano mo maipapakita ang iyong
malasakit sa kapwa. Ilagay sa gitnang bahagi ng kamay ang iyong pangalan.
55 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
56 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 2
Pagmamalasakit sa Kapwa
Mga Layunin
57 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Tignan maigi ang larawan sa ibaba. Pagkatapos ay sagutin ang iilang mga
katanungan.
2. Kung ikaw ay nasa kanilang lugar, ano ang iyong gagawin at bakit?
_________________________________________________________
_________________________________________________________.
58 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
1. Kalamidad:_____________________________
Sanhi: __________________________________
Pagmamalasakit: _________________
_________________________________________
2. Kalamidad: _____________________________
Sanhi: __________________________________
Pagmamalasakit: _________________
_________________________________________
3. Kalamidad: _____________________________
Sanhi: __________________________________
Pagmamalasakit: _________________
_________________________________________
59 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagmamalasakit sa Kapwa
Ang pagmamalasakit sa kapwa ay
kusang loob na ibinibigay, hindi ipinagkakait
at higit sa lahat hindi nag hahangad ng
anumang kapalit. Tumu tukoy ito sa isang
damdamin kung saan inaalam natin ang mga
bagay na nakakabuti sa kapwa at ang mga
bagay na maaaring ikakasama nito. Nagagawa
nating magmalasakit sa kadahilanang ayaw nating makapanakit ninuman at higit sa
lahat malagay sila sa kapahamakan. Ang pagmamalasakit ay kaugalian na ng mga
Pilipino kadugo man o hindi, pinapahalagahan natin ang bawat isa.
60 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Anuman uri ng tulong ang nagawa
nating maibahagi sa mga biktima ng
kalamidad, dapat maging malinaw sa atin na
ang pagmamalasakit ay hindi naghihintay ng
anumang kapalit. Ginagawa ito may
nakamasid man o wala dahil kung ang
hangarin mo ay ang makatulong, ito ay
ginagawa nang may pagkukusa.
Sabi nga sa isang kasabihan, “Gawin mo sa iba ang gusto mong gawin sa iyo”.
Maaring sa ngayon, tayo ang may pagkakataon na makapagmalasakit at
makapagbahagi ng tulong sa iba kung kaya gawin na natin ang lahat ng ating
magagawa dahil darating ang panahon na tayo naman ang mangangailangan nito.
Isaalang-alang din na gawing bukal sa puso ang pagmamalasakit dahil nakikita ng
Diyos ang ating kabutihan at intensyon at Siya na ang bahalang magbalik ng
kabutihang ito sa atin sa tamang panahon.
Innovate
PANUTO: Tapusin ang kwento ng bawat pangyayari gamit ang iyong mga sariling
pananaw at mga natutunan tungkol sa pagmamalasakit sa kapwa.
61 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
2. Nabalitaan ni Andrei ang paghingi ng tulong sa mga naging biktima ng Bagyong
Odette sa Visayas at Mindanao. Ngunit ang kanyang mga magulang ay nagsabi
na hindi na sila makakapamahagi ng tulong dahil sa kakulangan ng inyong mga
maipapamahagi…
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
____________________________________________________________
62 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
63 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
64 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 3
Pagiging Magalang
Mga Layunin
65 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
SELF-ANALYSIS
PANUTO: Basahin at unawain ang bawat pangungusap. Lagyan ng tsek () ang
kahon na tumutukoy sa kung gaano mo kadalas gawin ang bawat sitwasyon.
Paminsan- Hindi
Sitwasyon Palagi
minsan Kailanman
1. Hindi ko pinapansin ang mga kapitbahay
na dayuhan.
2. Sa tuwing may magtatanong ng direksyon
sa akin ang isang dayuhan, itinuturo ko
ito ng tama sa kaniya.
3. Pinagtatawanan ko ang batang dayuhan
dahil ito ay naiiba sa amin.
4. Minamahal ko ang aking kapwa kahit saan
man sila nanggaling.
5. Nagmamalasakit ako sa aking kapwa
kahit ito man ay dayuhan.
Mga Tanong:
66 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
PANUTO: Basahin at unawain ang bawat sitwasyon. Ibigay ano ang iyong magiging
tugon sa bawat sitwasyon. Ilagay ang iyong sagot sa patlang na inilaan.
1. Ikaw ay nasa ikalimang baiting na. May bago kayong lipat na mag-aaral sa iyong seksyon
na mula pa sa ibang bansa. Kung titingnan ay siya ay may bilugang mata at kulot na buhok
na siyang naiiba sa inyo. Habang ikaw ay naglalakad papuntang palikuran ay nakita mo
ang iyong bagong kaklase na binubully ng iyong kapwa mag-aaral dahil sa panlabas na
itsura nito. Ano ang iyong gagawin dito?
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
_______________________________________________________________________
2. May kalilipat lang na pamilya sa katabing-bahay nila Rina na mula pa sa Japan. Isang
araw, mag-isa lamang si Rina sa kanilang bahay. Kumatok ang magulang ng bago niyong
kapitbahay upang sana ay makipagkilala ngunit ikaw ay hindi gaaanong marunong
magsalita ng Ingles at hindi mo rin maintindihan ang kanilang wika kung kaya’t
sinaraduhan na niya na lamang sila ng pinto at hindi sila pinansin. Sa iyong tingin, tama
ba ang ginawa ni Rina?
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
________________________________________________________________________
Mga Tanong:
1. Ano ang iyong naging batayan sa iyong tugon sa bawat sitwasyon? Ipaliwanag.
2. Ano ang katangian na iyong ipinakita sa wastong pagtugon sa mga sitwasyon?
Bakit?
3. Bakit mahalagang ipakita ang paggalang sa mga dayuhan?
4. Mula sa gawain, sa paanong paraan dapat ipakita ang paggalang sa mga dayuhan?
67 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagiging Magalang
68 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
2. Huwag manghusga ng kapwa
Magkakaiba man tayo sa kulay ng ating mga balat, lugar na kinalakhan, wikang
sinasalita, tayo pa rin ay mga indibdiwal na bumubuo sa ating pamayanan. Kung
kaya’t marapat lamang na bigyan natin ang bawat isa ng pagpapahalaga at
paggalang upang makamit ang payapa at nagkakaisang pamayanan. Laging
tatandaan, ang paggalang ay isang katangiang dapat taglayin ng bawat isa.
69 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
70 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Basain at unawain ang bawat pangungusap. Ilagay ang TAMA sa patlang
kung ang pangungusap ay nagsasaad ng tamang pagpapakita ng paggalang sa
dayuhan at MALI naman kung hindi.
71 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
How to show respect towards people from other cultures : Unifrog blog. (2020).
Unifrog - The complete destinations platform.
https://www.unifrog.org/know-how/how-to-show-respect-towards-
people-from-other-cultures
72 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 4
Pagiging Mahabagin
Mga Layunin
73 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
Panuto: Iguhit sa patlang ang puso (❤) kung ikaw ay sang-ayon sa mga sumusunod
na sitwasyon at malungkot na mukha () naman kung ikaw ay hindi sang-ayon.
Mga Tanong:
1. Magbigay ng isang sitwasyon na iyong sinang-ayunan at hindi sinang-ayunan
mula sa gawain. Ipaliwanag kung bakit.
2. Mula sa mga sitwasyon, ano sa iyong palagay ang wastong paraan upang
maipakita ang pagiging mahabagin sa kapwa?
74 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
Panuto: Tingnan at suriin ang larawan. Pagkatapos ay sagutin ang mga gabay na
tanong sa ibaba.
Mga Tanong:
1. Ano ang ipinapakita sa larawan?
2. Ano ang naramdaman mo matapos makita ang sitwasyon ng mga jeepney
driver?
3. Ano ang gagawin mo upang makatulong sa mga jeepney driver?
4. Mahalaga ba na makagawa tayo ng kabutihan sa kapwa? Ipaliwanag.
5. Paano mo maipapakita ang iyong pagiging mahabagin sa kapwa?
75 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagiging Mahabagin
Narito ang ilan sa mga paraan kung paano natin maipapakita ang ating
pagiging mahabagin at malasakit sa kapwa.
76 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
Panuto: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon at pagpasiyahan kung ano ang
iyong gagawing aksyon tungkol dito.
77 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat sa patlang ang
T kung ang pahayag ay TAMA at M naman kung MALI.
78 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
79 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 5
Pakikiisa
Mga Layunin
80 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Magbigay ng mga katangiang dapat at hindi dapat taglayin ng isang taong
sasali sa isang patimpalak na may layuning makipagkaibigan. Sagutin ang mga
tanong sa ibaba pagkatapos.
Mga Tanong:
1. Ano ang naging basehan mo sa pagbibigay ng mga katangiang dapat at hindi dapat
taglayin ng isang taong sasali sa patimpalak?
2. Nagagawa mo ba ang mga katangiang ibinigay mo sa unang kolum? Ipaliwanag.
81 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Engage
Isang araw, "Ngok! Ngok! Bong Pagong, bakit nag-iisa ka? Halika na't susama
sa may ilog, manguha tayo ng pagkain", wika ni Myong. Ngunit, ito ay tumanggi.
"Ngok! Ngok! A, sya sige. May tinatapos pa ako e. Susubukan kong sumunod ha,
ngok!" sagot ni Bong. Bagamat di naman ganoon kaimportante ang kanyang gawain,
mas pinili parin ni Bong ang magpaiwan. Sa piling ng mga dahong nananayaw at
hanging bumubulong, ito ay nakararamdam ng saya. "Ngok! Ngok! Kay ganda ng
paligid. Kay sarap ng ganito", wika ni Bong. Sa kanyang pagmamasid, isa muling
grupo ng pagong ang bumati, "Kamusta Bong? Halika't sumama sa may talampas.
May bagong tanawin roon, ngok!" kanilang wika. "A, di na ho Kuya Gong Pagong. Sa
susunod na lamang", sagot ni Bong. Sapagkat ganap na kakaiba, di nanghinayang si
Bong na makasama ang mga grupo. Ang lahat ng ito ay nalalaman ng kanyang mga
magulang. Sa halos araw araw nga, lagi itongnapagsasabihang makihalubilo.
Bagamat sagot ay opo, di parin nito naisasapuso. Ayon kasi sa kanya, "may mga
kaibigan naman ako. Masaya naman ako, kahit nga ilan o kahit pa wala sila", ang
laging wika ni Bong Pagong.
82 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Hanggang sa dumating ang araw ng Pista ng mga Pagong. Dito, tampok ang
ilang gawain na nagdaragdag kaalaman at kakayahan sa mga pagong. May mga laro
rin at ilang paligsahan. Ngunit karaniwan, sa araw ng pista, tulog itong si Bong. Di
kasi nya nagugustuhan ang gawain ng ilang kaibigan na sila't sila rin ang
nagpapaligsahan sa ilang laro. Sapagkat sa kanyang palagay, nagdudulot ito ng pag-
aaway. Sa kabila nito, sa parehong pagkakataon, muling sumali sa paligsahan sa
pagtakbo ang lahat ngkaibigan ni Bong. Sa kantyawan nga, "Ngok! Hoy, Bong! Bakit
di ka sumali? Nung nakaraang tatlong taon, ako ang nanalo. Wala na yatang tatalo
pa sa akin. Ngok! Ngok! Ngok!" wika ni Long. "Nakaka-tsamba ka lang Long.
Nagkasakit kasi ako, kaya di ako ganun kasigla sa patimpalak", hirit naman ni
Myong. "Ngok! Ngok! Ngok!" tawanan ng mga pagong.
Nang dumating ang araw ng paligsahan, di man nito nais ay siya ang
isinisigaw ng mga tao. "BongPagong! Bong Pagong!" ani nila. Kaya naman sumali ito.
Sa una puno ito ng kaba. Halos ayaw ng humakbang ng kanyang paa. Ngunit, nang
tapikin ngkaibigan, "Bong, tayu na. Mahuhuli na tayo." humayu na si Bong. Habang
nakikipaligsahan, dinig ni Bong ang kantyawan at tawanan ng mga kalahok. "Ngok!
Ngok! Bilisan mo, nandyan na ako!" wika nga ng isa.Sa kabilang dako naman, "Ngok,
pagod ka nanaman. Magpahinga ka muna kaya", ayon pa sa isa. Di malubos maisip
ni Bong ang ganoong pag-uusap ng mga kalahok sa gitna ng paligsahan. Sa
katunayan, habang nahuhuli na sya, may nagsabi pang "Ngok! Bong, sana iba naman
83 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
ang manalo." At ito ay nagulat ng nakitang iyon ay si Long, ang kaibigang laging
nanalo. Sa di maipaliwanag na pakiramdam, lubos ang saya ni Bong pagong. Di man
nya masabi, nakadama ito ng tunay na saya at higit na saya kesa sa pag-iisa. Nang
matapos ang paligsahan, bagamat di nanalo, higit sa pagkapanalo ang dala ni Bong.
Simula kasi noon, maging di nya dating kaibigan, dumagdag pa sa kanyang
katuwang. Kanya ring napatunayan, na tunay ngang sa ganitong samahan at
paligsahan, may nabubuong pagkakaibigan.
Mga Tanong:
84 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pakikiisa
85 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Ang kaibigan ay nagmamahal sa lahat ng
panahon lalong lalo na sa oras ng kagipitan. Sila
ay parang kapatid na hindi magdadalawang isip
na tumulong. Ibig sabihin, walang pinipiling oras
at lugar ang pagiging kaibigan.
Innovate
PANUTO: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon at sagutin ang bawat bilang batay
sa iyong mga natutunan. Isulat sa espasyo sa ibaba ang iyong sagot.
86 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
2. Palagian kayong sumasali ni Jayne sa mga duet singing contest sa inyong
paaralan. Pareho kayong magaling na mang-aawit at patunay nito ay ang
pagkapanalo ninyo sa lahat ng sinalihan ninyong patimpalak. Mas lumalim
din ang inyong samahan at tumibay ang pagkakaibigan dahil dito. Ngunit, sa
isang nagdaang patimpalak ay sumali kayo nang magkahiwalay at ikaw ang
nagwagi sa labang ito. Pagkatapos ng tagpong iyon ay lumayo ang loob sa iyo
ni Jayne, ano ang gagawin?
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
_____________________________________________________________________________________
Assessment
PANUTO: Isulat sa patlang ang “Ako yan!” sa mga pahayag na naglalarawan sa iyo
at “Hindi ako yan!” sa mga pahayag na hindi.
87 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
_____3. Malugod kong tinatanggap ang pagkapanalo ng ibang kalahok sa isang
patimpalak. Binabati ko kung sino man ito at ipinapakita ang aking paghanga sa
kanyang angking galing.
_____5. Sumasali ako sa mga patimpalak upang ibahagi ang aking angking talent
at kakayahan. Bukod dito, inaabangan ko din ang mga pagkakaibigang mabubuo ko
sa panahong iyon.
88 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
89 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit II
Aralin 6
Pagiging Responsable
Mga Layunin
90 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Suriing mabuti ang kahong naglalaman ng iba’t ibang uri ng teknolohiya.
Tukuyin kung alin sa mga ito ang parati, minsan, at hindi mo ginagamit at ihanay
ang mga ito sa talaan. Matapos matukoy ay sagutin ang mga tanong na inihanda.
Selpon
Telebisyon
Laptop
Kompyuter Radyo
91 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Mga Tanong:
Engage
PANUTO: Basahin at unawaing mabuti ang kwento. Matapos Mabasa ay sagutan ang
mga tanong na inihanda.
92 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
mahawakan niya ito ay labis siyang namangha at ninais niyang magkaroon din.
Kaya’t sinabi niya sa kanyang Ina na ito na lamang ang bilhin at iregalo para sa
kanyang kaarawan. Sumapit na ang kaarawan ni Matias at tinanggap niya ang bago
niyang selpon. Nagalak siya at agad namang nagpasalamat sa kanyang mga
magulang. Araw-araw ay ginagamit ni Matias ang kanyang selpon. Mula nang
matanggap niya ito ay tila unti-unti na siyang nagiging pabaya sa pag-aaral.
Napansin din ng kanyang Ina na parati itong napupuyat dahilan upang mahuli sa
kanyang klase. Madalas rin siyang mahuli ng guro na ginagamit ito habang may
klase kaya’t pinatawag na ang kanyang mga magulang upang kausapin ng guro.
Nang makausap na ng kanyang Ina ang kanyang guro ay napagpasyahan niyang
kuhanin na lamang ang selpon upang maalis ang distraksyon sa anak. Labis naman
siyang nalungkot at mula noo’y may oras na lamang kung ipahawak sa kanya ang
kanyang selpon.
Mga Tanong:
3. Kung ikaw ang Ina ni Matias, gagawin mor in ba ang ginawa niya? Bakit?
93 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Discussion
Pagiging Responsable
94 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
3.Paglimita sa paggamit ng internet.
95 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Innovate
Pagbuo ng Kasabihan
Panuto: Basahin ang mga maling gawain sa paggamit ng mga teknolohiya at media.
Matapos basahin ay punan ang dalawang hanay sa kung ano ang maaaring epekto
nito at ang dapat gawin upang itama ang maling gawain. Isulat ang sagot sa iyong
kwaderno.
96 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Assessment
PANUTO: Basahin at unawaing mabuti ang bawat pangyayari. Ilagay ang Tama kung
ang pangyayari ay nagpapakita ng tamang paggamit ng teknolohiya at Mali naman
kung hindi.
97 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Sanggunian
98 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Yunit III
Aralin 1
Kaugaliang Pilipino, Ipagmamalaki Ko!
Mga Layunin
99 | Edukasyon sa Pagpapakatao 5
Motivate
PANUTO: Subuking hanapin sa Word Hunt sa ibaba ang iba’t ibang kanais-nais na
katangiang Pilipino. Sagutin ang mga tanong patungkol dito pagkatapos.
Mga Tanong:
Link: https://www.youtube.com/watch?v=B-_xrBq4f-8&t=167s
Mga Tanong:
Ang pagbabayanihan o
pagtutulungan sa oras ng
pangangailangan lalo nasa panahon
ng kalamidad at sakuna. Sa mga
ganitong pagkakataon, ibinibigay
natin ang kahit anong tulong na
maaari nating maipaabot sa kapwa.
ABSCBN News. (2020, June 23). Batang nangongolekta ng basura hinangaan dahil sa
kagandahang asal [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=B-
_xrBq4f-8&t=167s
Mga Layunin
PANUTO: Isulat ang TAMA kung ang pinapakita ng sitwasyon ay tamang paraan, at
kung ito naman ay MALI, isulat sa patlang ang tama at dapat na gawin.
________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
113 | Edukasyon sa Pagpapakatao
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________________
Assessment
PANUTO: Basahin ang bawat tanong ng mabuti. Sagutin ito sa loob ng 3-5 na
pangungusap.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________.
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________.
National Commission for Culture and the Arts. (2015, June 9). Pagmamano
[Illustration]. Flickr. https://www.flickr.com/photos/nccaofficial/18007562214
Mga Layunin
PANUTO: Ayusin ang mga letra sa loob ng kahon at ilagay sa patlang upang mabuo
ang salita sa larawan.
1. 2. 3.
4. 5.
AHAB NAMITUS
Mga Tanong:
1. Ano ang ipinapakita sa mga larawan?
2. May karanasan ka ba tulad nito? Ano ang iyong ginawa? Ibahagi.
Mga Tanong:
4. Ano ang ginawa ni Dino nang makitang natataranta ang kaniyang Nanay Lita?
Bukod dito, mahalaga rin na matutunan mo kung ano-ano ang mga hakbang
sa paghahanda na dapat gawin sa panahon ng kalamidad at sakuna. Ang kaalaman
na ito ay makatutulong sa iyo upang makapagbigay ng abot-kayang tulong sa
nangangailangan. Ang pag-unawa o pag-alam sa mga hakbang kung paano
maghahanda sa mga kalamidad man o pandemya ay isang pamamaraan upang
makatulong sa kapwa. Ang pagbibigay ng babala o impormasyon sa iyong kapwa ay
makatutulong naman upang sila ay maging ligtas sa anomang kapahamakan o
panganib.
1. Huwag gagayahin ang mga ginagawa ng mga paborito mong artista na alam
mong makasasama o makapagpapahamak sa iyong kapwa.
3. Huwag tumalon, maliban na lamang kung ito na lamang ang paraan para
mailigtas ang sarili ngunit siguraduhin na ang iyong pagtatalunan ay ligtas.
PANUTO: Punan ng angkop na salita ang mga patlang upang mabuo ang kaisipan ng
mga talata. Piliin ang sagot sa loob ng kahon.
magkasunog kaalaman
PANUTO: Iguhit ang hugis puso ( ) sa patlang kung ang pangungusap ay nagsasaad
at nagpapakita ng tamang pagpapasya para sa kaligtasan at tatsulok ( ) naman
kung hindi.
_____4. Tumingin muna sa gawing kaliwa at sa gawing kanan ng daan si Loren bago
tumawid.
_____5. Inayos ng tatay ang bubong ng kanilang bahay upang maging handa sa
darating na bagyo.
_____6. Pinalitan ni tatay Doming ang lumang electrical wire na maaaring mag-init
at pagmulan ng sunog.
Mga Layunin
PANUTO: Suriin ang bawat larawan sa ibaba. Ano ang iyong masasabi sa bawat
larawan? Ipahayag ang iyong sagot sa loob ng hanggang dalawang pangungusap
lamang. Ilagay ang iyong sagot sa inilaan na patlang. Matapos ay sagutin ang mga
katanungan sa ibinigay.
1. 2.
_____________________________ ________________________
_____________________________ ________________________
_____________________________ ________________________
3. 4.
_____________________________ ________________________
_____________________________ ________________________
_____________________________ ________________________
Mga Tanong:
PANUTO: Basahin at unawain ang kwento sa ibaba. Matapos ay sagutin ang mga
katanungan na ibinigay.
“Excuse me po. Kung maaari po sana ay pulutin niyo po ang kalat na inyong
tinapon. Maaari po kase ito magdulot ng pagbara ng mga kanal na siyang magiging
dahilan ng pagbaha po. Kung maaari po ay ilagay niyo na lamang po muna sa iyong
bulsa at tsaka niyo po itapon kapag may nakita na po kayong basurahan,” ani ni
Raha.
Ngunit parang walang narinig ang mga grupo at hindi pinagtuunan ng pansin
ang pakiusap ni Raha. Nagpatuloy na lamang sila sa paglalakad. Walang nagawa si
Raha kundi ang walisin na lamang ang kalat.
Matapos ang bagyo at humapa na rin sa wakas ang baha. Habang naglilinis si
Raha ay nakita niya ulit ang grupo ng mga kabataan ngunit noong panahon na iyon
ay hindi sila nagkalat. Bagkus ay nagtanong sila kay Raha kung paano maglinis at
masayang inanyayahan ni Raha sila na lumahok sa mga gawaing pangkalinisan.
Mga Tanong:
1. Sa iyong tingin, tama ba ang naging tugon ni Raha sa grupo ng mga kabataan
sa kwento? Ipaliwanag.
2. Ano ang katangian na ipinakita ni Raha sa kwento?
3. Tutuluran mo ba ang ginawa ni Raha sa kwento? Bakit?
4. Bakit mahalaga na maging responsableng tagapangalaga ng kapaligiran?
5. Paano mo maipapakita ang pagiging responsableng tagapangalaga ng
kapaligiran?
3. Mag-recycle
I-recycle ang mga itinapon na
maaari pang magamit tulad ng
mga bote. Maaaring gamitin pa ito
sa ibang bagay tulad na lamang
ng lagayan ng mga halaman o
lagyan ng mga palamuti sa bahay.
Innovate
PANUTO: Gumawa ng talaan ng iyong gagawin para sa buong linggo. Ilagay sa talaan
ang iyong gagawin sa buong linggo na may kinalaman sa pagpapakita ng pagiging
responsableng tagapangalaga ng ating kapaligiran. Bilang mag-aaral at kabataan,
sa paanong paraan mo maipapakita ito sa loob ng isang buong linggo? Gamitin ang
talaan na ibinigay sa ibaba.
MARTES
MIYERKULES
HUWEBES
BIYERNES
SABADO
LINGGO
_______4. Iniiwan ni Kei sa sasakyan ang kanyang pinagkainan dahil may maglilinis
naman daw nito.
_______5. Araw-araw ay nagwawalis ng tapat ng bahay nila si Iwa. Dahil dito ay na-
enganyo niya ang kaniyang mga kapitbahay na maglinis ng kanilang tapat araw-
araw.
10 ways to take care of the environment and make a difference. (2019, May 17). Ferns
N Petals. https://www.fnp.com/blog/10-ways-take-care-environment-
make-difference
Aralin 5
Pakikiisa sa Programa ng Pamahalaan
Mga Layunin
Mga Tanong:
1. Anu-ano ang mga salita o pariralang iniugnay mo sa kapayapaan?
2. Bakit ito ang mga salita o pariralang iniugnay mo sa kapayapaan?
3. Sa iyong palagay, paano natin makakamit ang kapayapaan sa lipunan?
Discussion
Bantay Bata 163 - may layuning protektahan ang mga bata laban sa anumang
uri ng pang-aabuso.
Child Protection Policy – ipinapahayag nito na ang mga bata ay may
karapatan upang maprotektahan laban sa pang-aabuso at pananamantala.
“Laban Kontra Droga” - isang programa na pumupuksa sa paglaganap ng
mga krimen sa ating bansa. Ang mga tao na sangkot dito ay binibigyan ng
Innovate
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat sa patlang ang
TAMA kung ang pahayag ay tumutukoy sa paggalang sa karapatang pantao, opinyon,
at ideya ng iba at MALI naman kung hindi.
Mga Layunin
PROGRAMA PALIWANAG
Curfew Hour
Mga Tanong:
1. Alin sa mga programang nabanggit ang pamilyar ka? Alin ang hindi?
Engage
PANUTO: Basahin at unawaing mabuti ang kwento. Matapos mabasa ay sagutan ang
mga tanong na inihanda.
Tutulong Kami!
Punong Barangay: Nakakalungkot na ang mga nangyayari sa ating barangay. Panahon na para
Aling Susan: Sa aking palagay, dapat lahat ay kumilos sa mga problemang iyan at nang
mabigyan natin ng solusyon.
Mang Lito: Tama! Ang makakapagbigay ng solusyon diyan ay tayo ring naninirahan sa
barangay na ito.
Mang Juan: Kaya nga dapat tayo ay magkaisa upang mapanatili natin ang kapayapaan at
katahimikan dito sa ating lugar. Pati mga anak natin ay kakatulungin natin sa pagsugpo sa
mga problemang ito.
Mea: Bilang lider po ng mga kabataan dito sa ating barangay ay sumasang-ayon po ako sa
mungkahi ni Mang Juan. Nakahanda po kaming tumulong.
Toto: Ipagpaumanhin po ninyo na hindi nakadalo si Tatay sa papulong na ito dahil may
pinuntahan po siya. Ako na po ang magsasabi sa kanya na bilang isang barangay tanod ay
mas dapat sipagan pa niya ang pagroronda upang mapanatili natin ang kapayapaan at
kaligtasan dito sa ating lugar.
Ali: Tutulungan ko po ang nanay ko na makalap ang mga listahan ng mga malnourished sa
ating lugar upang maireport agad sa kinauukulan at ng mabigyan kaagad sila ng tulong.
Ella: Kakausapin ko naman po ang guro namin na hikayatin ang mga kaklase ko na lumahok
sa aming pinaplano ni Karen na pagtatanim ng mga puno sa tabi ng kalsada.
Barangay Captain: Nakakatuwa ang mga batang ito. Tunay nga ang sabi ng inyong mga
magulang na kayo ay mga responsableng anak. Hindi lang kayo responsableng anak kundi
isa rin kayong responsableng munting mamamayan. Maraming salamat sa inyo.
Paolo: Maaasahan po ninyo ang aming tulong. Marami rin pong salamat sa inyong
pagpapaalala sa amin ng aming mga tungkulin na dapat gampanan.
Lyn: Kung sakali pong may mga bagay na hindi namin kayang gawin, maari po bang humingi
kami ng tulong sa mga opisyal ng barangay at sa mga matatanda rito?
Natapos ang papulong na ang lahat ay may ngiti sa labi. Lahat ay umaasa na
matatapos na rin ang problema ng kanilang barangay.
Mga Tanong:
Kapayapaan at Kaayusan
Narito ang ilan sa mga halimbawa kung paano makikiisa sa mga programang
pangkalinisan, pangkaligtasan, pangkalusugan, pangkapayapaan, at pangkalikasan:
Slogan Making
Edukasyon sa Pagpapakatao Curriculum Guide Grade 1-10. (2016). Share and Discover
Knowledge on SlideShare. Retrieved from:
https://www.slideshare.net/mobile/RheaBalictar/edukasyon-sa-
pagpapakatao-curriculum-guide-grade-1-10-6917465
Mga Layunin
PANUTO: Lagyan ng tsek () ang patlang kung ang mga pahayag ay nagpapakita ng
pagtulong o pagkalinga sa kapwa at ekis () naman kung hindi.
____5. Pag-abot ng konting tulong sa mga nakita mong taong walang tirahan sa
kalye.
Mga Tanong:
PAGTULONG
KAPWA
MALASAKIT
PAGKALINGA
KAPAKANAN
Mga Tanong:
PANUTO: Suriin ang mga sumusunod na sitwasyon at pagpasiyahan kung ano ang
iyong gagawin upang maisaalang-alang ang kapakanan ng kapwa at pamayanan.
Isulat sa kahon ang iyong sagot.
1. Nakita mong may naglalakad na isang matanda sa daan. Hindi siya makatawid at
tila kinakabahan sapagkat wala siyang kasama sa paglalakad.
PANUTO: Basahin at unawain ang mga sumusunod na sitwasyon. Piliin ang titik ng
tamang sagot.
1. Nakita mong matamlay na nakaupo sa ilalim ng puno ang kamag-aral mo. Ano ang
iyong gagawin?
2. Madalas mong nakikita ang isang batang natutulog lamang sa isang upuan sa
parke. Marumi ang damit at mukhang gutom ang bata. Ano ang gagawin mo?
3. Nakiusap sa iyo ang iyong kaibigan na huwag ipaalam sa kanyang ina na bagsak
siya sa inyong ginawang pasulit. Kapag sinabi mo sa kanyang ina ay magagalit siya
sa iyo. Ano ang gagawin mo?
Mga Layunin
PANUTO: Sa iyong kwaderno ay ilagay ano ang mga nais mong ipagdasal sa Diyos
ngayong may pandemiya. Ano ang iyong nais na sabihin sa Diyos kung Siya ay iyong
makakaharap? Ilagay ang iyong sagot sa kwaderno. Matapos ay sagutin ang mga
katanungan.
Mga Tanong:
PANUTO: Basahin at unawain ang maikling kwento sa ibaba. Matapos ay sagutin ang
mga katanungang ibinigay.
“Inay, kawawa naman ang mga anak na nawalan ng Nanay at Tatay dahil sa
COVID-19. Gusto ko silang tulungan para hindi na sila malungkot.” sabi ni Aki.
“Anak, paano mo ba sila gustong matulungan?” tanong ng kanyang Inay.
“Gusto ko sila yakapin isa-isa kase kahit na wala na sila Nanay at Tatay, hindi
sila malulungkot kase niyakap ko sila.” sagot ni Aki sa kanyang Inay.
“Nako! Mukhang malabo iyan ‘nak. Hindi natin sila puwedeng basta-basta
na lang yayakapin.” ani ng kanyang Inay.
“Eh, ano na lang po gagawin ko? Hindi ko sila puwede yakapin at tsaka gusto
ko sana bilhan sila ng regalo para hindi sila malungkot pero wala naman ako pera.
“Ipagdasal na lang natin sila ‘nak na sana makayanan nila ‘yong pagsubok na
kinakaharap nila ngayon.” sagot ng kanyang Inay.
“Puwede ko rin po ba isama sa dasal ‘yong mga doktor, ‘nay? Kase ang galing
po nila na alagaan ‘yong mga maysakit kaya gusto ko po paglaki ko, ganoon din po
ako. At tsaka po pala ‘nay ipagdadasal ko rin po na sana matapos na po itong COVID-
19 para makapaglaro na po kami nila Shoyo at Tobby sa slide po.”
“Oo naman! Oh, sige. Isulat mo sa isang papel lahat ng gusto mong ipagdasal,
lalo na ngayong may pandemiya tayong nararanasan. Pagkatapos ay babanggitin
natin siya mamaya kapag nagdasal na tayo bago matulog. Okay ba ‘yon sa iyo?”
tanong ng kanyang Inay.
Mga Tanong:
Pakikiisa sa Pagdarasal
Narito ang kahalagahan bakit dapat mong ipagdasal ang para sa kabutihan ng
iyong kapwa:
Sa kapwa:
Nararamdaman ng iyong kapwa na may nakikinig sa kanila na siyang
nagpapagaan ng kanilang dinadala;
Ito ay nagpapalaki ng pagmamahal at pagmamalasakit natin sa ating
kapwa na maaaring magdulot ng pagkakaisa natin;
Ito ay isang paraan ng pagbibigay-halaga sa mga bagay na nilikha ng
Diyos, kung kaya’t isang paraan din ng pananalig sa Kanya; at
Nagpapakita rin ito na ang Diyos ay nandyan lang para sa iyong kapwa
at ikaw ang ginamit na instrumento Niya para rito.
Sa iyong sarili:
Napapalalim ang ugnayan na mayroon ka sa Maylikha;
Ito ay nagsisilbing gabay tungo sa pagkakaroon ng positibong
kalusugang pangkaisipan; at
Natutulungan tayo nito na mapatalas ang ating memorya.
Ayon kay Norton (2013), may tatlong hakbang upang ipanalangin ang
kabutihan ng lahat nang mas maayos.
1. Tukuyin kung ano ang mga pangangailangan. (Hal. Ang aking tatay na
maysakit…). Maaaring itong isulat sa papel upang may gabay sa
paggawa ng hakbang.
Narito ang ilang pang paraan upang ipanalangin ang kabutihan ng lahat:
Taimtim na magnilay kung ano nga ba ang dapat mong ipanalangin
para sa kabutihan ng lahat. Maaaring isulat sa papel ang iyong mga
napagnilayan.
Kung may magsabi man sa iyo na siya ay ipagdasal mo, gawin ito
agad.
Maaaring gamitin ang mga pahayag mula sa Bibliya bilang gabay
habang ikaw ay nagdarasal para sa iyong kapwa.
Ipagdasal sila nang may hangad na tulungan sila sa kanilang gusto
matanggap o mangyaring mabuti.
PANUTO: Ilagay ang TAMA kung ang pangungusap ay nagsasaad ng tama ayon sa
naging aralin at MALI naman kung mali. Isulat ang iyong sagot sa patlang.
_______4. Mas mahaba ang iyong panalangin para sa iba, mas malalim ang
ugnayan na mayroon ka sa Maylikha.
PANUTO: Sagutin ang bawat katanungan sa loob lamang ng tatlo hanggang limang
pangungusap.
Brady, H. (2015, April 16). HAL BRADY: The benefits of praying for others. Albany
Herald. https://www.albanyherald.com/news/hal-brady-the-benefits-of-
praying-for-others/article_905d9f12-1b33-5541-bfa2-90ab2e378c5b.html
Kosloski, P. (2019, October 30). Praying for others benefits our own soul. Aleteia —
Catholic Spirituality, Lifestyle, World News, and Culture.
https://aleteia.org/2019/10/30/why-praying-for-others-benefits-our-own-
soul/
Norton, A. (2013, March 7). How to pray for others more . . . better. FOCUS.
https://focusoncampus.org/content/how-to-pray-for-others-more-better
Mga Layunin
PANUTO: Suriing mabuti ang talaang naglalaman ng iba’t ibang uri ng pagtulong sa
kapwa. Tukuyin kung alin sa mga ito ang ginagawa o nagawa na at alin naman ang
hindi. Iguhit ang (❤) kung ito ay nagawa na at () kung hindi.
Mga Tanong:
1. Alin sa mga uri ng pagtulong ang iyong mga nagawa na? Alin naman ang hindi?
2. Ano ang naramdaman mo matapos mong magawa ang tulong sa iba at kapwa?
PANUTO: Basahin at unawaing mabuti ang tula. Matapos mabasa ay sagutan ang
mga tanong na inihanda.
4. Kung bibiyan ka ng pagkakataon baguhin ang tula, alin ang linya/ mga linya na
iyong babaguhin? Ipaliwanag.
Discussion
Ayon sa isang kwentong mababasa natin sa bibliya, ang tunay nating mga
kapwa ay yaong mga taong nagbibigay ng tulong sa oras ng ating mga
pangangailangan. Sila ang mga taong hindi nagdadalawang na ibigay ang tulong at
kalinga ayon sa kanila kakayahan. Ang kwentong ay mababasa natin sa Lucas
10:25:37.
Upang mas lalo pang maunawaan ang mga paran kung paano matutulungan
ang ating mga kapwa, narito ang ilan sa mga halimbawa:
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________________
_____3. Hinahayaan ang Nanay na buhatin mag-isa ang mga pinamili sa palengke.
DepEdClick. (2022). 4th Quarter Self-Learning Modules (SLMs) Per Subject Area.
Retrieved from: https://www.deped-click.com/2021/05/4th-quarter-self-
learning-modules-slms_30.html
Aralin 4
Pagmamahal sa Diyos
Mga Layunin
Panuto: Maglista ng apat na biyayang iyong natanggap mula sa Diyos at ibigay ang
dahilan kung bakit mo ito lubos na ipanagpapasalamat sa Kaniya. Isulat ang iyong
sagot sa mga kahon sa ibaba.
Mga Tanong:
1. Anu ano ang mga biyayang iyong natanggap mula sa Diyos?
2. Bakit mo lubos na ipinagpapasalamat ang mga ito sa Kaniya?
3. Sa iyong palagay, dapat ba nating pasalamatan ang Diyos sa mga biyayang
ipanagkakaloob Niya sa atin? Ipaliwanag.
“Salamat Po!”
ni MC M. Caraan
Mga Tanong:
1. Ano ang mga ipinagpasalamat ni Lisa sa kwento?
2. Sa paanong paraan siya nagpasalamat sa Diyos?
3. Napapalapit ba tayo sa Diyos tuwing tayo ay nagdadasal? Ipaliwanag
4. Ano kaya ang ating napagtitibay tuwing nagdadasal?
5. Paano mo ginagawa ang mga ginawa ni Lisa sa kwento?
6. Sa paanong paraan mo pa ipanapakita ang iyong pananampalataya sa Diyos?
Pagmamahal sa Diyos
Narito ang iba't ibang paraan upang maipakita natin ang ating pasasalamat
sa Diyos.
1. Alalahanin ang Diyos sa isip, salita at gawa.
2. Kilalanin ang Kanyang kamay sa ating buhay
3. Pasalamatan Siya sa pamamagitan ng panalangin
4. Sundin ang Kanyang utos at isabuhay ang Kanyang mga salita.
5. Pagsisihan ang mga nagawang kasalanan.
6. Paglilingkod sa Kanya sa pamamagitan ng paglilingkod sa iba.
7. Magkaroon ng positibong saloobin at mamuhay ng may kagalakan.
8. Laging piliin ang maging mapagkumbaba.
9. Paggawa at pagpapanatili ng isang bagong layunin.
“Dasal ng Pasasalamat”
Mahal Kong Panginoon,
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
______________________________________________________________
Assessment
Panuto: Basahin at unawain ang mga sumusunod na pahayag. Isulat sa patlang ang
TAMA kung ang pahayag ay tumutukoy sa pagpapasalamat sa mga biyayang mula
Diyos at MALI naman kung hindi.
_____1. Tinapon ni Alan ang pagkain niya dahil hindi niya gusto ang ulam.
_____2. Nagdadasal si Joy tuwing umaga upang magpasalamat sa Diyos.
_____3. Nagsisimba ang aming pamilya tuwing araw ng Linggo.
_____4. Sinisipa ni Anna ang asong pumupunta sa kanilang bahay.
185 | Edukasyon sa Pagpapakatao
_____5. Si Limuel ang nangunguna sa pagdarasal tuwing sila ay kakain.
_____6. Nakikinig si Betty sa misa tuwing sila ay nagsisimba.
_____7. Inapakan ni Harold ang mga bulaklak sa parke.
_____8. Tinirador ni Hannah ang mga ibon sa puno.
_____9. Bago matulog ay pinagdarasal ni Joey ang paggaling ng kaniyang alagang
pusa.
_____10. Sumasama si Mina tuwing nag nonobena tuwing Miyerkules ang kaniyang
ina.
Mga Layunin
PANUTO: Pakinggang mabuti at suriin ang liriko ng kantang “May Bukas Pa” ni
Rico J. Puno. Sagutin ang mga tanong na inihanda pagkatapos.
May Bukas Pa
Ni Rico J. Puno
Mga Tanong:
Pananampalataya sa Diyos
3. Palagiang Pagdarasal
Sa pamamagitan ng pagdarasal,
naipaaabot natin ang pasasalamat sa
Diyos sa kahit na anong oras at kahit
na anong pagkakataon. Sa
pagsasagawa rin nito, nagkakaroon
tayo ng mas malalim na koneksyon sa
espiritwal na aspeto sa Poong
Lumikha. Higit pa rito, naipakikita
natin sa pagdarasal na ang Diyos ang
pinaghuhugutan natin ng lakas, pag-
asa at pananampalataya.
Innovate
Pure OPM Lyrics. (2020, September 24). May Bukas Pa (lyrics) Rico J. Puno - Pure OPM
[Video]. Retrieved from https://www.youtube.com/watch?v=CnSgwrxPFM4