GEODEZIJA I GEODEZIJA I

KARTOGRAFIJA KARTOGRAFIJA
Predavač Jelena Gučević Predavanje 8.
Uređenje zemljišne teritorije

Agrarne operacije Agrarne operacije

Agrarne operacije sprovode se:
Zakoni kojim država sprovodi svoju agrarnu politiku, kao deo privredne politike koja
se odnosi na poljoprivredno zemljište, nazivaju se agrarnim zakonima. •Na teritoriji cele države
•konfiskacija,
Agrarni zakoni obuhvataju i regulišu: pravno, administrativno, tehničko i •nacionalizacija,
ekonomsko uređenje poseda poljopriovrednog zemljišta. •agrarna reforma i
•kolonizacija.
Sprovođenje agrarnih zakona u život naziva se opštim imenom agrarne
operacije. •Lokalno u pojedinim njenim delovima
•eksproprijacija
•arondacija i
•komasacija

Agrarne operacije Agrarne operacije

U agrarnim operacijama učestvuju:
Agrarne operacije se sprovode:

•Na teritoriji cele države •prostorni planeri

•konfiskacija, •urbanisti
•nacionalizacija, •inženjeri geodezije,
•inženjeri hidrotehnike
•agrarna reforma i
Usitnjavanje poseda •inženjeri građevine
•kolonizacija.
•inženjeri saobraćaja
•inženjeri melioracija
•Lokalno u pojedinim njenim delovima
•šumari
•eksproprijacija,
•voćari
•arondacija i
Grupisanje poseda •agronomi
•komasacija
•pravnici
•ekonomisti

1
 Agrarne operacije Agrarne operacije
KONFISKACIJA- Zaplena dobra u korist države bez naknade.
AGRARNE REFORME -podrazumeva preparcelaciju Velikih poseda u korist malih
•Primena konfiskacije se sprovodi na nepokretnim i pokretnim stvarima, po krivičnim
posednika
i administrativnim propisima države, nezavisno od volje vlasnika.
• Agrarna reforma posle I sv. rata - ukidanje ostataka feudalnih odnosa
•Posle II sv. rata konfiskovana imanja narodnih neprijatelja i izdajnika. • Agrarna reforma posle II sv. rata -eksproprijacija velikih imanja (maksimum 25-35
•Postoji i danas, npr. za carinski prekrsaj ltd. ha).
NACIONALIZACIJA- Prinudna ali ne i kaznena mera pretvaranja privatne svojine u KOLONIZACIJA - Preseljavnje stanovništva unutar države i izvršena je zajedno sa
društvenu (državnu) sa ili bez naknade. agrarnom reformom.
•Zakon o nacionalizaciji privatnih preduzeca iz 1948 i 1949
•Zakon o nacionalizaciji najamnih zgrada i gradevinskog zemljista tj. zemljišta
obuhvaćenog urbanističkim planovima. (1958 i 1959)

Agrarne operacije Agrarne operacije

EKSPROPRIJACIJA- drzava na osnovu zakona i uz nadoknadu oduzima Vrste eksproprijacije:
nepokretnost (bez njegove saglasnosti) radi izrade objekata i radova od opšteg •potpuna - nepokretnost u celosti prelazi u državnu svojinu
interesa.
•nepotpuna - službenost (ogranicenje) ili zakup na određeno vreme
Svrha eksproprijacije:
Postupak eksproprijacije
•izgradnja železničkih pruga, puteva, aerodroma, kanala, mostova, kao i podizanje
•Utvrdivanje opsteg interesa (prostorni ili urbanistički plan, investicioni program)
postrojenja i zgrada koji su namenjeni za korišćenje i održavanje ovih objekata;
•Donošenje rešenja o eksproprijaciji od strane organa uprave za imovinsko pravne
•izgradnja brana i višenamenskih akumulacija, centrala i postrojenja za proizvodnju i
poslove opštine gde se nalazi zemljiste
razvođenje energije;
•Sprovođenje zabeležbe u katastru nepokretnosti
•podizanje novih i proširenje postojećih fabrika i fabričkih postrojenja, otvaranje i
•Definisanje naknede za eksproprisanu nepokretnost (u novcu ili druga
proširenje rudnika; istraživanje rudnog i drugog blaga ispod površine zemlje; nepokretnost)
•regulacija vodotoka i bujica, odvodnjavanje, navodnjavanje, asanacija i melioracije •Izvršenje keodetskih radova (izrada eksproprijacionog elaborata)
zemljista;
•podizanje postrojenja telegrafske; telefonske; radio i televizijske mreze;
•izgradnja naselja i vojnih objekata, podizanje stambenih i poslovnih zgrada,
privrednih, prosvetnih, komunalnih i zdravstvenih objekata;
•izgradnja vodovoda, kanalizacije, gasovoda, groblja i dr. komunalnih i energetskih
objekata.

Agrarne operacije Agrarne operacije

ARONDACIJA - Zaokruživanje društvenog poseda, pripajanjem privatnih manjih
parcela (enklava i polu-enklava) unutar većeg poseda, na određenom potesu.

ARONDACIJA se vrši radi:

•izvođenja meliorativnih i protiverozionih radova;
•izgradnje ekonomskih dvorišta, farmi zgrada ili fabrika;
•podizanja plantaža voćnjaka, vinograda ili pošumljavanja;
•racionalnijeg iskorišćavanja i obrade poljoprivrednog zemljišta, uz bolje koriscenje
mehanizacije.

2
 Agrarne operacije Agrarne operacije
KOMASACIJA - Land Consolidation
Pre arondacije Posle arondacije
commassation - sakupljane i grupisanje imanja u zemljišnu masu radi stvaranja
boljih uslova za poljoprivrednu proizvodnju

Postupak komasacije, za razliku od arondacije, obuhvata sva zemljista na

komasacionom području i pogodan je za kompleksno rešavanje svih problema za
njeno uređenje i organizaciju.

Agrarne operacije Agrarne operacije

Osnovni cilj komasacije: Pre komasacije
•Grupisanje rascepkanog i razbacanog poseda istog domaćinstva ili vlasnika na
manjem broju ili na jednom mestu u ataru, kada je moguce;
•Formiranje parcela pravilnog oblika pogodnih za primenu polj. mehanizacije;
•Formiranje mreže poljskih puteva pravilnijeg oblika koji omogućuje direktan pristup
na svaku parcelu i skraćuje put od naselja ili ekonomskog dvorista do parcele;
•Formiranje mreže kanala za odvodnjavanje i navodnjavanje koja će biti
funkcionalna, a istovremeno neće predstavljati smetnju za pristup i obradu parcela;
•Formiranje poljozaštitnih pojaseva raspoređenih na mestima gde su najefikasniji,
tako da ne predstavljaju smetnju za pristup i obradu parcela;
•Međusobno usklađene trase putne, kanalske i mreže poljozastitnih pojaseva, tako da
formiraju table poljoprivrednog zemljišta pravilnog oblika;
•Rešavanje imovinsko pravnih problema;
•Rezervisanje površine za nove objekte tako da ne remete organizaciju atara;
Korekcija granice naselja i drugo.

Agrarne operacije
Posle komasacije