KỲ THI TUYỂN SINH VÀO LỚP 10

Sở GD&ĐT Quảng Ninh

NĂM HỌC: 2020 - 2021
ĐỀ CHÍNH THỨC
Môn: Ngữ Văn

PHẦN I. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)

Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi nêu ở dưới:
(1) Có người hỏi tôi, tại sao sân bay quốc tế Vân Đồn, một sân bay còn rất "trẻ", lại được Chính phủ
lựa chọn và lại có thể thực hiện tốt trọng trách đón các chuyến bay từ vùng dịch. Khi ấy, điều đầu tiên
tôi nghĩ đến là tập thể của mình. Cùng với cơ sở vật chất, phương tiện và quy trình, thì nhiệt huyết lẫn
trách nhiệm và lòng yêu nước của các anh, chị, em tôi là sức mạnh của sân bay quốc tế Vân Đồn. Tôi
nhìn thấy niềm hạnh phúc trong ánh mắt, nụ cười "đồng đội" khi thấy đồng bào đặt chân lên đất mẹ.
(2) Chiều nay, vừa nhận được tin nhắn của con gái không được gặp ba sau nhiều tháng xa cách "Ba
nhớ giữ gìn sức khỏe!", cũng là lúc đồng nghiệp gửi cho tôi hình chụp lời bình luận trên mạng dưới
thông tin sân bay quốc tế Vân Đồn đón đồng bào về nước: "Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn có thể
chưa cất cánh về mặt kinh tế, nhưng đã khởi đầu bằng một nhiệm vụ quốc gia nặng nghĩa nặng tình!".
(3) Khóe mắt tôi bỗng cay cay. Hình ảnh một thương cảng Vân Đồn sầm uất 100 năm trước hiện lên
cùng niềm tin. Tôi biết, sau những chuyến đón đồng bào về tổ quốc, sẽ là những chuyến đón đưa nhộn
nhịp kết nối Việt Nam với khắp năm châu. Sau những ánh mắt mừng vui của các "chiến binh" áo
trắng, áo xanh của tôi ngoài kia đón "người mình” an toàn về tổ quốc, sẽ là nụ cười hạnh phúc của
các anh chị em, thấy quê hương mình phát triển. Và trên con đường chông gai khó kể, Vân Đồn sẽ
cất cánh bằng niềm tin của Tổ quốc Việt Nam.
(Phạm Ngọc Sáu, http://vnexpress.net/goc-nhin/cat-canh-bang-niem-tin-4074950.html)
Câu 1. (0,5 điểm) Trong đoạn văn (1), tác giả khẳng định những cơ sở nào khiến sân bay Vân Đồn
được Chính phủ lựa chọn và lại có thể thực hiện tốt trọng trách đón các chuyến bay từ vùng dịch ?
Câu 2. (0,5 điểm) Xác định các lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn (2).
Câu 3. (0,5 điểm) Chỉ ra hai từ láy được sử dụng trong đoạn văn (3).
Câu 4. (0,5 điểm) Nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ trong câu văn in đậm.
PHẦN II. Tạo lập văn bản (8,0 điểm)
Câu 1. (3,0 điểm)
“Tạm dừng việc đến trường, không dừng việc học" là thông điệp Bộ Giáo dục và Đào tạo nhắn gửi tới
các giáo viên, học sinh toàn quốc trong thời gian dịch bệnh Covid-19 diễn biến phức tạp.
Từ thông điệp trên, hãy viết một đoạn văn (từ 12 đến 15 câu) trình bày suy nghĩ của em về tinh thần
vượt khó trong cuộc sống. Trong đoạn văn có sử dụng phép nối (gạch chân từ nối).
Câu 2. (5,0 điểm) Cảm nhận của em về đoạn thơ sau:
Buồn trông cửa bể chiều hôm,
Thuyền ai thấp thoáng cánh buồm xa xa ?
Buồn trông ngọn nước mới sa,
Hoa trôi man mác biết là về đâu ?
Buồn trông nội cỏ rầu rầu,
Chân mây mặt đất một màu xanh xanh.
Buồn trông gió cuốn mặt duềnh,
Ầm ầm tiếng sóng kêu quanh ghế ngồi.
(Nguyễn Du, Truyện Kiều, dẫn theo SGK Ngữ văn 9, tập một,
 NXB Giáo dục Việt Nam, năm 2017, trang 94)
Đáp án:
PHẦN I. Đọc hiểu văn bản (2,0 điểm)
Câu 1. (0,5 điểm) Những cơ sở khiến sân bay Vân Đồn được Chính phủ lựa chọn và lại có thể thực
hiện tốt trọng trách đón các chuyến bay từ vùng dịch: "đầu tiên tôi nghĩ đến là tập thể của mình. Cùng
với cơ sở vật chất, phương tiện và quy trình, thì nhiệt huyết lần trách nhiệm và lòng yêu nước của các
anh, chị, em tối là sức mạnh của sân bay quốc tế Vân Đồn."
Câu 2. (0,5 điểm) Lời dẫn trực tiếp trong đoạn văn (2):
- "Ba nhớ giữ gìn sức khỏe!"
- "Cảng hàng không quốc tế Vân Đồn có thể chưa cất cánh về mặt kinh tế, nhưng đã khởi đầu bằng
một nhiệm vụ quốc gia nặng nghĩa nặng tình!".
Câu 3. (0,5 điểm) Hai từ láy được sử dụng trong đoạn văn (3): cay cay., nhộn nhịp
Câu 4. (0,5 điểm) Biện pháp tu từ ẩn dụ giúp câu văn càng trở nên sâu sắc và ấn tượng hơn, gợi cảm
xúc trân trọng, đáng quý đúng như lời Vân Đồn sẽ cất cánh bằng niềm tin của Tổ quốc Việt Nam:
khẳng định Vân Đồn sẽ vững mạnh phát triển, đem lại sự phồn vinh cho tỉnh nói riêng và cả nước nói
chung.
PHẦN II. Tạo lập văn bản (8,0 điểm)
Câu 1. (3,0 điểm)
*Giới thiệu vấn đề: Qua thông điệp “Tạm dừng việc đến trường, không dừng việc học”, suy nghĩ về
tinh thần vượt khó trong cuộc sống.
*Giải thích vấn đề 
- Tinh thần vượt khó được hiểu là năng lượng, ý chí, nghị lực, niềm tin và sự kiên cường để vượt qua
mọi khó khăn, gian nan của cuộc sống.
=> Tinh thần vượt khó là yếu tố quan trọng để đưa con người tới thành công.
*Bàn luận vấn đề 
- Biểu hiện tinh thần vượt khó:
+ Không ngại khó khăn, gian khổ.
+ Có niềm tin, nghị lực vươn về phía trước.
+ Khắc phục mọi hoàn cảnh khó khăn.
+ Nhìn thấy cơ hội trong những khó khăn
+...
- Ý nghĩa tinh thần vượt khó:
+ Cuộc sống đa chiều, có những điều bất ngờ, nghịch cảnh xảy ra trong cuộc sống mà ta không thể
thay đổi được. Vì vậy cách đối phó duy nhất là: biết chấp nhận thực tại ấy và nỗ lực hết mình để tìm
trong nghịch cảnh nghị lực sống mạnh mẽ, tim trong khó khăn những cơ hội để vươn lên, chiến thắng
chính mình... (Chọn và phân tích dẫn chứng)
+ Vượt qua nghịch cảnh buồn đau là ta đã tôi luyện thêm tinh thần, ý chí, có thêm kinh nghiệm sống,
từ đó nắm được chìa khoá của sự thành công.
Ví dụ: như đại dịch Covid-19 vừa rồi, khiến chúng ta không thể đến trường nhưng vẫn hãy tự tìm hiểu
kiến thức cho mình dù điều kiện khó khăn. Từ trong gian khó, thực hiện tốt lệnh cách ly và rèn luyện
cho mình tinh thần tự học.
=> Trong hoàn cảnh khó khăn, ta khẳng định được chính mình, không dễ dàng khuất phục, không đầu
hàng trước số phận sẽ giúp ta thêm mạnh mẽ, thành quả cuối cùng của sự nhẫn nại, cố gắng sẽ là đòn
bẩy, là cơ hội lớn cho ta phát triển...
- Phê phán những người có lối sống hèn nhát, trốn chạy và đầu hàng khó khăn.
- Bài học nhận thức và hành động:
+ Nhận thức được khó khăn là quy luật của cuộc sống mà con người phải đối mặt.
+ Rèn luyện ý chí, bản lĩnh... để vượt qua gian nan, thử thách. Không mặc cảm, tự ti không trông chờ
vào người khác hoặc ảo tưởng về số phận.
*Liên hệ bản thân và tổng kết