9/8/2016

CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH
VÀ THỊ TRƯỜNG CHỨNG KHOÁN PHÁI SINH

Trình bày: Nguyễn Quang Thương

9/8/2016 Trung tâm NCKH & ĐTCK

Nội dung trình bày

2

Khái niệm và phân loại chứng khoán phái sinh

Thị trường chứng khoán phái sinh
Vai trò của thị trường chứng khoán phái sinh
Mục đích và đối tượng sử dụng chứng khoán
phái sinh

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

1
 9/8/2016

Khái niệm và phân loại

3

Khái niệm
Khía cạnh học thuật, khía cạnh pháp luật
Phân loại
Theo phương thức giao dịch
CKPS niêm yết, CKPS OTC
Theo (loại) sản phẩm
HĐ kỳ hạn, HĐ tương lai, HĐ quyền chọn, HĐ hoán đổi, các sản
phẩm chứng khoán hóa
Theo loại tài sản cơ sở
CKPS dựa trên công cụ thị trường vốn (CP, rổ CP, TP)
CKPS dựa trên công cụ thị trường tiền tệ (LS ngắn hạn, nợ ngắn
hạn, ngoại tệ…)
CKPS dựa trên CKPS (futures options, swaptions…)
CKPS hàng hóa (kim loại quý, lương thực, năng lượng…)
CKPS khác (BĐS, ETF, sự kiện tín dụng, lạm phát, thời tiết…)

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

Khái niệm và phân loại

4

Một số thuộc tính cơ bản

HĐ tương lai: HĐ quyền chọn:
Tài sản cơ cở ...
Quy mô hợp đồng Giá thực hiện
Bước nhảy (tick) Kiểu thực hiện quyền chọn
Ngày đáo hạn (châu Âu, Mỹ)
Giá tương lai Giá quyền chọn
Phương thức thanh toán
Giới hạn vị thế
Khối lượng mở
…
So sánh với HĐ kỳ hạn:
Chuẩn hóa, Rủi ro, Chi phí, Thị trường thứ cấp - Thanh khoản…

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

2
 9/8/2016

Thị trường chứng khoán phái sinh

5

Lịch sử ra đời
Châu Âu, Nhật, Mỹ...
Thị trường CKPS hiện đại: 1970s
Việt Nam?
Các loại thị trường chứng khoán phái sinh
Thị trường giao dịch tập trung
Thị trường giao dịch phi tập trung (OTC)

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

Thị trường chứng khoán phái sinh

6

Giao dịch HĐ tương lai

(Qua OTC: HĐ kỳ hạn, HĐ hoán đổi…) TK ký quỹ
Qua SGDCK
Đặt lệnh
Khớp lệnh, xác định giá giao dịch, giá trị… Ký quỹ ban đầu
Ký quỹ ban đầu
Vị thế mua, vị thế bán
Điều chỉnh theo trị trường hàng ngày Ký quỹ duy trì
Mức ký quỹ duy trì, yêu cầu/lệnh ký quỹ
bổ sung, ký quỹ thay đổi
Đóng vị thế
Thanh toán
Thanh toán bằng tiền
Thanh toán bằng vật chất
0

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

3
 9/8/2016

Thị trường chứng khoán phái sinh

7

Giao dịch HĐ tương lai

Vai trò của Trung tâm thanh toán bù trừ
Quản lý ký quỹ, điều chỉnh theo thị trường hàng ngày
Mô hình thanh toán bù trừ đơn giản, hiệu quả
Quản trị (giảm thiểu) rủi ro

F A F A

E B E CCP B

D C D C

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

Thị trường chứng khoán phái sinh

8

Quản lý thị trường chứng khoán phái sinh

Nhiều quan điểm, cách tiếp cận khác nhau
Mô hình 03 lớp: UBCK-SGD, TTLK-hiệp hội
Quản lý đối với thị trường niêm yết và OTC
Mục tiêu
Bảo đảm sự phát triển bền vững của thị trường
Công cụ quản trị rủi ro quan trọng
Bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của NĐT (và…)

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

4
 9/8/2016

Thị trường chứng khoán phái sinh

9

Xu hướng phát triển thị trường chứng

khoán phái sinh
Tầm quan trọng của thị trường CKPS
Phát triển nhanh chóng (quy mô theo khu vực),
đặc biệt sau các cuộc khủng hoảng tài chính
Vai trò của CNTT, sự phức tạp của CKPS
Các sản phẩm OTC có xu hướng giảm về quy
mô và chuẩn hóa dần, đặc biệt trong QTRR

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

Vai trò
10

Tạo cơ chế xác lập giá

Phương tiện quản lý rủi ro
Tăng tính hiệu quả của thị trường
Tăng hiệu quả đầu tư

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

5
 9/8/2016

Mục đích và đối tượng sử dụng

11

Mục đích
Phòng ngừa rủi ro
Đầu cơ
Khai thác chênh lệch giá
Đối tượng sử dụng
Cá nhân, tổ chức

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016

12 Xin trân trọng cảm ơn!

Liên hệ:
thuongnq@ssc.gov.vn

Trung tâm NCKH & ĐTCK 9/8/2016