‫ﻟﯿﮑﭽﺮ ﻧﻮت اﻗﺘﺼﺎد ﺧﺮد‬

‫اﺳﺘﺎد ﻣﻀﻤﻮن‪:‬ﭘﻮﻫﻨﯿﺎر اﺣﺴﺎن ا ﺳﻌﯿﺪ‬

‫ﺗﺮﺗﯿﺐ ﮐﻨﻨﺪه اﺣﻤﺪ ﻓﻬﯿﻢ اﺣﻤﺪی‬
 ‫ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺗﺼﺪﯼ‬
‫ﺩﺭﻳﻦ ﻓﺼﻞ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺕ ﺫﻳﻞ ﺗﺪﺭﻳﺲ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻣﺼﺮﻑ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﭘﻼﻥ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﻣﻄﻠﻮﺏ‬
 ‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ :‬ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻪ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻮﺟﻮﺩ ﺁﻣﺪﻥ ﺟﻨﺲ ﻓﺰﻳﮑﯽ ﺷﻮﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ :‬ﭘﺮﻭﺳﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﻣﻴﮑﻨﺪ ﻳﺎ‬
‫ﭘﺮﻭﺳﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﺒﺪﻳﻞ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺑﻪ ﻁﺮﻳﻘﻪ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺤﺼﻮﻻﺕ ﺭﺍ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻴﻢ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﻴﻢ ﻳﻌﻨﯽ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﺮ ﻳﺎ ﮐﺎﺭﺑﺮ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺗﺼﺪﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺍﺯ ﻣﻴﺘﻮﺩ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻴﮑﻨﺪ ﮐﻪ‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺭﺍ ﺣﺪﺍﻗﻞ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻳﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻴﺮﻭﯼ ﮐﺎﺭ ﺍﺭﺯﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ ﭘﺲ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﮐﺎﺭﺑﺮ‬
‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻭ ﺍﮔﺮ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺍﺭﺯﺍﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﺷﻮﺩ ﺍﺯ ﻧﻴﺮﻭﯼ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﺮ‬
‫ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪.‬‬
 ‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺗﺼﺪﯼ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ ﻣﻮﺳﺴﻪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﯼ ﮐﺮﺩﻩ ﻭ ﺍﻳﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ‬
‫ﺭﺍ ﺑﺴﻮﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺳﺎﺯﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻣﻴﮑﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭﺍﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﻊ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺩﻳﮕﺮ‬
‫ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺭﺍ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻴﮑﻨﺪ ﻳﺎ ﺑﻪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺩﻳﮕﺮ‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﻊ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﻋﻮﺍﻣﻞ‪ ‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ‬ﻣﺤﺼﻮﻝ‬
‫ﺭﺍ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻋﺪﺩﯼ ﻳﺎ ﮐﻤﯽ ﺑﻴﺎﻥ ﻣﻴﮑﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺩﺭ ﮐﻞ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺳﻪ ﺣﺎﻻﺕ ﺯﻳﺮ ﺭﻭﺑﺮﻭ ﻣﻴﺸﻮﻳﻢ‪.‬‬
‫‪ ۱‬ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﻳﮏ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ‬
‫‪ ۲‬ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺩﻭ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ‬
‫‪ ۳‬ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﺮ ﻫﻤﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ‬
‫ﺩﺭ ﮐﻞ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻴﻨﻮﻳﺴﻢ ﮐﻪ )‪Q = F(Xi‬‬
‫ﺩﺭﻳﻦ ﺟﺎ ‪ Q‬ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻭ ‪ Xi‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ‪ :‬ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺍﻋﻀﺎﯼ ﻫﺮ ﻋﺎﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ :‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪﻩ ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﺎ‪ ‬ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﻡ ﻣﻮﻟﺪﻳﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻫﻢ ﻳﺎﺩ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺍﺳﺖ ﺑﻪ ‪APx=Q/x‬‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﯽ‪ :‬ﻧﺮﺥ ﺗﻐﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﻋﺎﻣﻞ ﻳﮏ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺑﺮ ﺗﻐﻴﺮﺍﺕ ﺩﺭ ﺗﺎﺑﻊ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻞ ﻋﺒﺎﺭﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﯽ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻨﺎﻡ ﻣﻮﻟﺪﻳﺖ ﻧﻬﺎﻳﯽ ﻫﻢ ﻳﺎﺩ ﻣﻴﺸﻮﺩ‬
‫ﻳﻌﻨﯽ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﻋﺎﻣﻞ ﺁﺧﺮﯼ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﭼﻪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻓﺰﻭﺩﻩ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪MPx=∆TP/∆x‬‬ ‫ﻳﻌﻨﯽ‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺭﻭﺍﺑﻂ ﺑﻴﻦ ‪ AP٬ MP‬ﻭ ‪TP‬‬
‫‪ ۱‬ﺍﮔﺮ ‪ MP‬ﺑﺰﺭﮒ ﺗﺮ ﺍﺯ ﺻﻔﺮ ﺑﺎﺷﺪ ‪ TP‬ﺭﻭ ﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۲‬ﻭﻗﺘﯽ ‪ MP‬ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺑﻪ ﺻﻔﺮ ﺷﺪ ‪ TP‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۳‬ﻭﻗﺘﯽ ‪ MP‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺍﺯ ﺻﻔﺮ ﺷﺪ ‪ TP‬ﺭﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺭﻭﺍﺑﻂ ‪ MP‬ﻭ ‪AP‬‬
‫‪ ۱‬ﺍﮔﺮ ‪ MP‬ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺯ ‪AP‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ AP‬ﺭﻭﺑﻪ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۲‬ﺍﮔﺮ ‪ MP‬ﮐﻮﭼﮑﺘﺮ ﺍﺯ ‪ AP‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ AP‬ﺭﻭ ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ ۳‬ﺍﮔﺮ ‪ MP‬ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺑﻪ ‪ AP‬ﺑﺎﺷﺪ ‪ AP‬ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺣﺪﺍﮐﺜﺮ‪ ‬ﺍﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﯽ ﻭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﻪ ﻁﻮﺭ ﺧﻮﺏ ﺗﻔﮑﻴﮏ ﺷﻮﺩ‬
‫ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﺩﺍﻧﺎﻥ ﻓﻬﻢ ﺳﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﻣﻔﻴﺪ ﻣﻴﺨﻮﺍﻧﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺍﻭﻝ ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻴﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺯ ﻳﮏ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻧﻬﺎﻳﯽ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺍﺯ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ ﺁﻳﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺩﻭﻡ ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻮﺭﺩ ﻧﻈﺮ ﺑﻴﻦ ﺻﻔﺮ ﻭ ﻳﮏ ﻭﺍﻗﻊ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺳﻮﻡ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻴﺖ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻨﻔﯽ ﺍﺳﺖ ﺯﻳﺮﺍ ﺩﺭﻳﻦ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻬﺎﻳﯽ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻨﻔﯽ ﺍﺳﺖ ﻭ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺍﻳﻦ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻫﻤﻴﺸﻪ ﻣﺜﺒﺖ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﭘﺲ‬
‫ﺍﺭﺗﺠﺎﻋﻴﺖ ﺁﻥ ﻣﻨﻔﯽ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﺳﻮﺍﻝ ﺍﺳﺎﺳﯽ ﺍﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﻳﮏ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺩﺭ ﮐﺪﺍﻡ ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻴﮑﻨﺪ‪.‬؟‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺩﺭ‪ ‬ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮﻡ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺻﻮﺭﺕ ﻧﻤﯽ ﮔﻴﺮﺩ ﺑﺨﺎﻁﺮ ﮐﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻬﺎﯼ ﮐﺎﺭ ﻣﻨﻔﯽ ﺍﺳﺖ‬
‫ﺩﺭﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺑﺎﻋﺚ ﺍﺯﺩﻳﺎﺩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﻤﻴﺸﻮﺩ ﺑﻠﮑﻪ ﺗﺮﺍﮐﻢ ﺁﻥ ﺳﺒﺐ ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﮔﻔﺖ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻭﺭﺩ ﻣﻤﻨﻮﻉ ﺑﺮﺍﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺎﻣﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺯﻳﺎﺩ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺑﺎ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﮐﻤﯽ ﮐﺎﺭ ﻳﮑﺠﺎ ﺷﺪﻩ ﺩﺭﻳﻦ‬
‫ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺯﻳﺎﺩﺕ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻢ ﮐﺮﺩﻥ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﻣﻮﺛﺮ ﺍﺳﺖ ﺩﺭﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﮔﻤﺎﺷﺘﻦ ﻫﺮ ﻧﻔﺮ ﮐﺎﺭﮔﺮ ﺟﺪﻳﺪ ﺑﺎﻋﺚ ﺯﻳﺎﺩﺕ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻳﻌﻨﯽ ﺗﻮﻗﻒ‬
‫ﻣﻤﻨﻮﻉ ﮔﻔﺘﻪ ﺍﺵ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﻴﻢ ﺩﺭﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺯ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﯽ‬
‫ﺑﻴﺮﻭﻥ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﭘﺲ ﺩﺭ ﺩﻭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻭ ﺳﻮﻡ ﮐﻪ ﺍﺯ ﻓﻬﻢ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺧﺎﺭﺝ ﺍﺳﺖ‬
‫ﻓﻘﻂ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺩﻭﻡ ﺩﺍﺭﺍﯼ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺍﻳﻦ ﺳﻮﺍﻝ ﻫﻢ ﻣﻄﺮﺡ‬
‫ﻣﻴﺸﻮﺩ ﮐﻪ ﺍﮔﺮ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺑﺎﺯﺍﺭ ﺗﺼﺪﯼ ﺭﺍ ﻣﺠﺒﻮﺭ ﺑﻪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺳﻮﻡ ﮐﻨﺪ‪.‬‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺩﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺭﺍ ﮐﻢ ﮐﻨﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺁﻥ‬
‫ﻳﮏ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺑﻴﺂﻭﺭﺩ‪.‬‬
‫ﻣﺪﺭ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺳﻮﻡ ﻫﻢ ﻣﻴﺘﻮﺍﻧﺪ ﺑﺎ ﺯﻳﺎﺩﺕ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺛﺎﺑﺖ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺘﻮﺍﻧﺪ ﻳﮏ‬
‫ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻣﻨﻄﻘﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺭﺍ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﮐﻨﺪ‬
 ‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻓﺮﺻﺘﯽ ‪ :‬ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻳﮏ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﻣﺤﺼﻮﻝ‬
‫ﺩﻳﮕﺮ ﺭﺍ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻓﺮﺻﺘﯽ ﮔﻮﻳﺪ‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺁﺷﮑﺎﺭ‪ :‬ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺼﺪﯼ ﺑﺮﺍﯼ ﺧﺮﻳﺪﺍﺭﯼ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪﯼ ﺁﻧﺮﺍ‬
‫ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﭘﻨﻬﺎﻥ‪ :‬ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺷﺘﻪ ﺗﺼﺪﯼ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ ﻭﻟﯽ‬
‫ﺗﺼﺪﯼ ﺍﺯ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺁﻥ ﭘﻮﻝ ﻧﻤﯽ ﭘﺮﺩﺍﺯﺩ ﻣﺜﻞ ﮔﺪﺍﻡ‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ‪ :‬ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﻭ ﭘﻨﻬﺎﻥ ﺗﺼﺪﯼ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺣﺴﺎﺑﯽ‪ :‬ﮐﻪ ﺩﺭ ﺁﻥ ﻓﻘﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﺁﺷﮑﺎﺭ ﺗﺼﺪﯼ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﻔﺎﺩ ﺍﻗﺘﺼﺎﺩﯼ= ﻋﻮﺍﻳﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ‪-‬ﻣﺼﺎﺭﻑ )ﭘﻨﻬﺎﻥ ﻭ ﺁﺷﮑﺎﺭ(‬
‫ﻣﻔﺎﺩ ﺣﺴﺎﺑﯽ=ﻋﻮﺍﻳﺪ ﻣﺠﻤﻮﻋﯽ‪-‬ﻣﺼﺮﻑ ﺁﺷﮑﺎﺭ‬
 ‫ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻣﺤﻞ ﻫﻨﺪﺳﯽ ﺗﺮﮐﻴﺐ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻭ ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﻫﺮ ﻧﻘﻄﻪ‬
‫ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺛﺎﺑﺖ ﻭ ﻣﺴﺎﻭﯼ ﻣﺤﺼﻮﻝ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ ﺑﻪ ﺷﺮﻁ ﺛﺎﺑﺖ ﺑﻮﺩﻥ ﺳﻄﺢ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﻭ ﻓﻬﻢ‬
‫ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ‬
‫ﺍﻳﻦ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﺎ ﻧﺎﻡ ﻫﺎﯼ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻫﻤﺴﺎﻥ‪ ٬‬ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ‪ ٬‬ﻣﺘﺴﺎﻭﯼ ﺍﻟﺘﻮﻟﻴﺪ‬
‫ﻫﻢ ﻳﺎﺩ ﻣﯽ ﺷﻮﺩ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻴﺪﻫﺪ ﮐﻪ ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺍﺯ ﺗﮑﻨﺎﻟﻮﮊﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ‬
‫ﮐﻨﻴﻢ‪.‬‬
‫ﺧﺼﻮﺻﻴﺎﺕ ﻣﻨﺤﻨﯽ‪ ‬ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ‬
‫‪ ۱‬ﻣﻴﻼﻥ ﻣﻨﻔﯽ ﺩﺍﺭﺩ‬
‫‪ ۲‬ﺷﮑﻞ ﭘﻴﻮﺳﺘﻪ ﺩﺍﺭﺩ‬
‫‪ ۳‬ﻋﺪﻡ ﺗﻘﺎﻁﻊ ﻫﻤﺪﻳﮕﺮ‬
‫‪ ۴‬ﻣﻨﺤﻨﯽ ﮐﻪ ﺩﻭﺭﺗﺮ ﺍﺯ ﻣﺒﺪﺍ ﺍﺳﺖ ﻧﺸﺎﻥ ﺩﻫﻨﺪﻩ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ‬
‫‪ ۵‬ﻣﺤﺪﺏ ﺑﻮﺩﻥ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﺒﺪﺍ ﮐﻤﻴﺎﺕ ﻭﺿﻴﻌﻪ‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻧﺮﺥ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﮑﻞ ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﺍﺭﺩ‪.‬‬
‫‪ ۱‬ﻭﻗﺘﯽ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻧﺴﺒﺎﺗﺎ ﺗﻌﻮﻳﻀﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﮑﻞ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﻣﺘﻌﺎﺭﻑ ﺍﺳﺖ‬
‫‪ ۲‬ﻭﻗﺘﯽ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ‬ﮐﺎﻣﻼ ﺗﻌﻮﻳﻀﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﺧﻂ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ‬
‫ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ‪ ۳‬ﻭﻗﺘﯽ ﮐﻪ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﻣﮑﻤﻞ ﻳﮑﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ‬
‫ﻗﺎﻳﻢ ﺯﺍﻭﻳﻪ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺑﻮﺩ ﮐﻪ ﺩﺭﻳﻦ ﺣﺎﻻﺕ ﻗﺎﻧﻮﻥ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﻧﻘﺾ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﮐﻪ‬
‫ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻻﺕ ﺍﺳﺘﺜﻨﺎﻳﯽ ﻣﻴﺒﺎﺷﺪ‬
‫ﺍﺳﺘﺨﺮﺍﺝ ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ‬
‫ﺑﺮﺍﯼ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺸﺘﻖ ﺍﺵ ﻣﻴﮕﺮﻳﻢ‬
‫ﺗﺎﺑﻊ ﺗﻮﻟﻴﺪ )‪Q=(K×L‬‬
 ‫ﻓﺮﻕ ﺑﻴﻦ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻭ ﻣﺼﺮﻑ ﮐﻨﻨﺪﻩ‬

‫ﻓﺮﻕ ﺁﻥ ﺩﺭﻳﻦ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺩﺭ ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﺼﺮﻑ‪ ‬ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻋﺪﺩﯼ‬

‫ﻣﻌﻨﺎ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻭﻟﯽ ﺩﺭ ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻋﺪﺩﯼ ﻣﻌﻨﺎ ﺩﺍﺭﺩ‬
 ‫ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ‪MRTSLK‬‬
‫ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ﮐﺎﺭ ﺑﻪ ﺟﺎﯼ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ‪ MRTSLK‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ‬
‫ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮﺍﯼ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻥ ﻳﮏ ﻭﺍﺣﺪ ﺍﺿﺎﻓﯽ ﮐﺎﺭ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﻣﻴﺪﻫﻴﻢ‪.‬‬
‫ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﯼ‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ‪ ‬ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ﺑﻪ ﻣﺎ ﻣﻴﮕﻮﻳﺪ ﮐﻪ‬
‫‪ ۱‬ﺑﺎ ﺷﺮﻁ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮﺽ ﻧﻤﻮﺩﻥ ﺳﻄﺢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ ﻳﮏ ﻭﺍﺣﺪ ﮐﺎﺭ ﻧﺮﺥ ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﺳﺖ‬
‫‪ ۲‬ﺑﺎ ﺷﺮﻁ ﺛﺎﺑﺖ ﻓﺮﺽ‪ ‬ﻧﻤﻮﺩﻥ‪ ‬ﺳﻄﺢ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﻳﮏ ﻭﺍﺣﺪ ﮐﺎﺭ ﻧﺮﺥ ﺍﻓﺰﺍﻳﺶ‬
‫ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﭼﻘﺪﺭ ﺍﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻧﻈﺮ ﺑﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﻭ ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺭﻓﺘﺎﺭ ﻣﺼﺮﻑ‪ ‬ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻣﯽ ﺗﻮﺍﻥ ﻧﻮﺷﺖ ﮐﻪ‬
‫‪ ۱‬ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ ‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ﺑﺎ ﻣﻴﻼﻥ ﻣﻨﻔﯽ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﻣﺴﺎﻭﯼ‬
‫‪MRTSLk=-∆k/∆L‬‬ ‫ﺍﺳﺖ‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫‪ ۲‬ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ‪ ‬ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ﺑﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺍﺳﺖ‬
‫ﻳﻌﻨﯽ ‪MRTSLK=MPL/MPK‬‬
‫‪ ۳‬ﻧﺮﺥ ﻧﻬﺎﻳﯽ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻨﯽ ﺗﺨﻨﻴﮑﯽ ﺩﺭ ﺭﻭﯼ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺍﺯ ﺑﺎﻻ ﺑﻪ‬
‫‪MRTSLk=-∆k/∆L = MPL/MPK‬‬ ‫ﻁﺮﻑ ﭘﺎﺋﻴﻦ ﮐﻢ ﻣﻴﺸﻮﺩ ﻳﻌﻨﯽ‬
 ‫ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ‬
‫ﻣﺤﻞ ﻫﻨﺪﺳﯽ‪ ‬ﺗﺮﮐﻴﺐ‪ ‬ﻫﺎﯼ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺩﻭ‪ ‬ﻋﺎﻣﻞ ﻣﺘﻐﻴﺮ‪ ‬ﺗﻮﻟﻴﺪ)‪ (K,L‬ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺗﺼﺪﯼ‬
‫ﺑﺎ ﺍﺯ ﺩﺳﺖ ﺩﺍﺩﻥ ﺗﻤﺎﻡ ﻋﻮﺍﻣﻞ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺑﺪﺳﺖ ﻣﯽ ﺁﻭﺭﺩ‪.‬‬
‫ﺍﮔﺮ ‪ C‬ﺑﻮﺩﺟﻪ ﺗﺼﺪﯼ‪ PK٬‬ﻗﻴﻤﺖ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﻭ ‪ PL‬ﻗﻴﻤﺖ ﮐﺎﺭ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫‪C = PLL + PKK‬‬ ‫ﭘﺲ ﺩﺍﺭﻳﻢ ﮐﻪ‬
‫ﺍﮔﺮ ﭘﺮﻭﺳﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻓﻘﻂ ﺳﺮﻣﺎﻳﻪ ﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﺗﺼﺪﯼ ‪ C/PK‬ﻭﺍﻗﻊ ﻣﻴﺸﻮﺩ‪ .‬ﻭ ﺍﮔﺮ‬
‫ﻓﻘﻂ ﮐﺎﺭﺑﺮ ﺑﺎﺷﺪﭘﺲ ﺗﺼﺪﯼ ‪ C/PL‬ﻭﺍﻗﻊ ﺧﻮﺍﻫﺪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ ‪K=C/PK-PL /PK×L‬‬
‫‪∆k/∆L = PL/PK‬‬ ‫ﻣﻴﻼﻥ ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ‬
 ‫ﺍﺩﺍﻣﻪ‬
‫ﺍﺯ ﻣﻌﺎﺩﻟﻪ ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻴﮕﻴﺮﻳﻢ ﮐﻪ‬
‫‪ ۱‬ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﺍﺯ ﻣﺒﺪﺍ ﺑﻪ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ‪ C/PK‬ﺍﺳﺖ‬
‫‪ ۲‬ﻣﻴﻼﻥ ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﻣﻨﻔﯽ ﺍﺳﺖ ﻗﻴﻤﺖ ﻣﻄﻠﻘﻪ ﺁﻥ ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺑﻪ ﻗﻴﻤﺖ ﻋﻮﺍﻣﻞ‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﻌﻨﯽ ‪ PL/PK‬ﺍﺳﺖ‪.‬‬
 ‫ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ‬
‫ﻭﻗﺘﯽ ﻳﮏ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺍﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﻂ ﻣﺼﺮﻑ ﻳﮑﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‬
‫ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻤﺎﺱ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﻤﺎﺱ ﻣﻴﻼﻥ ﺧﻂ ﻣﺼﺎﺭﻑ‪ ‬ﻳﮑﺴﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﻴﻼﻥ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﻫﺎﯼ‪ ‬ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ‬
‫‪-MPL/MPK=-w/r‬‬ ‫ﻣﺴﺎﻭﯼ ﺍﺳﺖ‬
‫ﻣﻴﺘﻮﺍﻥ ﺷﺮﺍﻳﻂ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮐﻨﻨﺪﻩ ﺭﺍ ﭼﻨﻴﻦ ﻧﻮﺷﺖ ﺷﺮﻁ ﺍﻭﻝ ‪MPL/MPK=w/r‬‬
‫‪TC = wL + rK‬‬ ‫ﺷﺮﻁ ﺩﻭﻡ‬
‫ﺍﮔﺮ ﺩﺭ ﻳﮏ ﻧﻘﻄﻪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻗﻴﻤﺖ‪ ‬ﻣﻄﻠﻘﻪ ﻣﻨﺤﻨﯽ ﺑﯽ‪ ‬ﺗﻔﺎﻭﺗﯽ ﺑﺰﺭﮔﺘﺮ ﺍﺯ ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﻣﻄﻠﻘﻪ ﻣﺼﺎﺭﻑ‪ ‬ﻳﮑﺴﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ ﭘﺲ ﻳﮏ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻴﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺎﻳﺎﻥ ﻓﺼﻞ ﺗﻴﻮﺭﯼ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬