Professional Documents
Culture Documents
Politikat Dhe Strategjite e Be-S Per Punesim
Politikat Dhe Strategjite e Be-S Per Punesim
Strategjia Evropiane e Punësimit (SEES) është një mekanizëm i ligjit të butë i krijuar për të
koordinuar politikat e punësimit të Shteteve Anëtare të BE-së. Ndërsa objektivat, prioritetet dhe
objektivat bien dakord në nivel të BE-së, qeveritë kombëtare janë plotësisht përgjegjëse për
formulimin dhe zbatimin e politikave të nevojshme. Strategjia Evropiane e Punësimit (SEE)
daton në vitin 1997, kur Shtetet Anëtare të BE-së morën përsipër të vendosnin një sërë
objektivash dhe objektivash të përbashkëta për politikën e punësimit. Synimi i saj kryesor është
krijimi i më shumë vendeve të punës dhe më të mira në të gjithë BE-në.
Ai tani përbën pjesë të strategjisë së rritjes Evropa 2020 dhe zbatohet gjatë semestrit evropian,
një proces vjetor që promovon koordinimin e ngushtë të politikave midis shteteve anëtare të BE-
së dhe institucioneve të BE-së.
Në veçanti, zbatimi i EES - i mbështetur nga puna e komitetit të Punësimit - përfshin katër hapat
e mëposhtëm të Semestrit Evropian:
Udhëzimet e punësimit janë prioritete dhe objektiva të përbashkëta për politikat e punësimit të
propozuara nga Komisioni, të miratuara nga qeveritë kombëtare dhe të miratuara nga Këshilli i
BE-së.
Raporti i Përbashkët i Punësimit (JER) bazohet në
(a) vlerësimin e situatës së punësimit në Evropë
(b) zbatimin e Udhëzimeve të Punësimit dhe
(c) një vlerësim të tabelës së rezultateve të treguesve kryesorë të punësimit dhe social.
Ai publikohet nga Komisioni dhe miratohet nga Këshilli i BE-së.
Programet Kombëtare të Reformës (PKR) dorëzohen nga qeveritë kombëtare dhe analizohen nga
Komisioni për pajtueshmërinë me Evropa 2020. (baza e të dhënave – PRK-të para 2011)
Bazuar në vlerësimin e PKR-ve, Komisioni publikon një seri raportesh të vendit, duke analizuar
politikat ekonomike të Shteteve Anëtare dhe nxjerr rekomandime specifike për një vend.
Historiku
Këshilli Evropian i 9-10 dhjetor 1994 në Essen konfirmoi përkushtimin e BE-së për promovimin
e punësimit dhe ra dakord për pesë objektiva kryesore:
zhvillimi i burimeve nëpërmjet formimit profesional
nxitja e investimeve produktive nëpërmjet politikave të moderuara të pagave
përmirësimi i efikasitetit të institucioneve të tregut të punës
identifikimi i burimeve të reja të vendeve të punës nëpërmjet iniciativave lokale
promovimi i aksesit në botën e punës për grupe specifike të synuara (të rinj, të papunë
afatgjatë, gra)
Koordinimi i politikave kombëtare të punësimit që synonte arritjen e këtyre objektivave u bë i
njohur si "Strategjia e Essen". EES u institucionalizua nga Traktati i Amsterdamit – i cili hyri në
fuqi në 1999 – një hap i sanksionuar përmes procesit të Luksemburgut. Në vitin 2000, rishikimi
afatmesëm i procesit të Luksemburgut arriti në përfundimin se një kornizë e përbashkët, e
integruar për ndryshime strukturore po ndihmonte në promovimin e një 'efekti sinergjik'
mbështetës reciprok midis aktorëve të ndryshëm në nivel evropian dhe kombëtar. Komisioni
Evropian ka investuar një sasi të madhe kohe dhe burimesh në zhvillimin e EES, duke përfshirë
një vlerësim të madh të ndikimit në 2002.
Zbatimi i EES përmes metodës së hapur të koordinimit (OMC) ka pika të ndryshme të forta:
është një proces i përsëritur, i kryer gjatë disa viteve, me një sërë udhëzimesh që përfshijnë
objektivat dhe afatet, si dhe një procedurë rishikimi dhe vlerësimi.
Ai mbështetet nga pesë faktorë kyç:
subsidiariteti,
konvergjenca,
mësimi i ndërsjellë,
një qasje e integruar dhe
menaxhimi sipas objektivave.
Në vitin 2000, si Konkluzionet e Presidencës së Lisbonës ashtu edhe Këshilli i Feira-s u bënë
thirrje partnerëve socialë që të luajnë një rol më të madh në zbatimin e EES. Për shembull, një
dialog social në nivel të BE-së ndërmjet partnerëve socialë evropianë me mandate nga partnerët
socialë të lidhur mund të rezultojë në udhëzime që bazohen në përvojën e pakteve kombëtare të
punësimit ose vijojnë nga propozimet e Komisionit. Partnerët socialë të lidhur në nivel shteti
anëtar mund të prodhojnë gjithashtu Plane Veprimi Kombëtar (tani Programet Kombëtare të
Reformës) për të zbatuar udhëzimet e mishëruara në marrëveshjet kuadër të BE-së.
Që nga hyrja në fuqi e Traktatit të Amsterdamit, procesi EES ka përfshirë: grupe vjetore të
udhëzimeve të punësimit, Programet Kombëtare të Reformës (NRP) të nxjerra nga Shtetet
Anëtare në baza vjetore dhe raportet dhe rekomandimet e përbashkëta vjetore të punësimit.
Udhëzimet origjinale të punësimit u zhvendosën nga katër shtyllat e përshtatshmërisë,
sipërmarrjes, mundësive të barabarta dhe punësimit në tre objektiva kryesore në 2003:
punësim i plotë, përmirësimi i cilësisë dhe
produktivitetit në punë dhe
forcimi i kohezionit dhe përfshirjes sociale.
Megjithatë, për shkak të rritjes së pabarazive rajonale si rezultat i zgjerimit të BE-së, pika e
fundit që atëherë është bërë "forcimi i kohezionit social dhe territorial". PRK-të bazoheshin në
një grup të ri prej 24 udhëzuesish të integruar për politikën e rritjes dhe punësimit 2005–2008, të
cilat synonin të tregonin se si udhëzimet e punësimit mund të viheshin në praktikë në nivel
kombëtar. PRK-ve iu kërkua të përcaktonin përgjigjet e politikave ndaj prioriteteve kryesore të
politikës makroekonomike, mikroekonomike dhe të punësimit dhe përfshirja e partnerëve social
u pa si thelbësore për arritjen e objektivave.
Zhvillimet e fundit të EES
Rritja e BE-së në 25 Shtete Anëtare në 2004 dhe 27 në 2007 rezultoi të ishte një nga sfidat
kryesore për EES. Planet e Përbashkëta të Veprimit, të cilat ndihmuan në përgatitjen e vendeve
kandidate për anëtarësim të plotë në ESS, u provuan të ishin një instrument i dobishëm në
integrimin e qetë të Shteteve të reja Anëtare. Vendet kandidate gjithashtu patën mundësinë të
përshtatnin institucionet dhe politikat e tyre në përputhje me EES, duke lejuar kështu zbatimin e
plotë të Titullit të Punësimit të Traktatit që nga aderimi.
Si pjesë integrale e Strategjisë së Lisbonës, EES është dëshmuar gjithashtu të jetë një instrument
i rëndësishëm politikash. Rinisja e Strategjisë së Lisbonës bëri që Këshilli Evropian të miratonte
ndryshime në udhëzimet e BE-së që do të preknin EES - veçanërisht në lidhje me integrimin e
politikave makroekonomike, mikroekonomike dhe të punësimit për rritjen dhe vendet e punës -
duke prodhuar një grup udhëzimesh për të mbuluar të tre fushat.
Një hap i mëtejshëm i ndërmarrë për të ringjallur EES përfshin zbulimin e politikës së
kohezionit 2007-2013 në 2006. Karakteristika kryesore e kësaj politike ishte inkurajimi i fortë i
Shteteve Anëtare për të paraqitur Korniza Kombëtare të Referencës Strategjike që do të nxisin
rritjen dhe vende pune më të mira. Këto zhvillime të reja trajtuan shqetësimet e mëparshme se
EES po minohej nga lidhja e saj e pasigurt me politikën makroekonomike dhe nga
pamjaftueshmëria e mbështetjes financiare për zhvillimet inovative.
Në vitin 2005, Komisioni filloi një program të ri të të mësuarit të ndërsjellë, i përqendruar në
shkëmbimin e praktikave të mira dhe shkëmbimin e përvojave me EES. Paralelisht, Komisioni
miratoi një Program të Komunitetit të Lisbonës me rreth 100 masa të nivelit të BE-së në korrik
2005.
Në vitin 2007, masat fillestare të nxitjes së punësimit (EIM) – të cilat ishin pjesë e titullit të
punësimit të Traktatit të Amsterdamit – u riorganizuan dhe, së bashku me nisma të tjera, u
rigrupuan në kuadër të programit të komunitetit për punësim dhe solidaritet social (PROGRESS).
Programi bazohej në katër programe specifike të veprimit në komunitet, të cilat financonin
zbatimin e Axhendës së Politikave Sociale, si dhe politikat në lidhje me punësimin dhe kushtet e
punës.
Propozimi i vitit 2007 për udhëzimet e reja të punësimit (2008-2010) u ndikua nga diskutimet
mbi punësueshmërinë dhe fleksibilitetin, duke theksuar tre fusha prioritare:
tërheqjen dhe mbajtjen e më shumë njerëzve në punësim, rritjen e ofertës së punës dhe
modernizimin e sistemeve të mbrojtjes sociale
përmirësimi i përshtatshmërisë së punëtorëve dhe ndërmarrjeve
rritjen e investimeve në kapitalin njerëzor nëpërmjet arsimimit dhe aftësive më të mira
Në vitin 2010, duke pasur parasysh ndikimin e krizës ekonomike, Komisioni propozoi strategjinë
Evropa 2020 për rritje të zgjuar, të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse. Përmes Europa 2020,
Komisioni angazhohet për një rimëkëmbje të qëndrueshme; ai përshkruan një grup qëllimesh,
secila prej të cilave është e lidhur me një iniciativë që do të zhvillohet. Midis tyre, nisma “Një
agjendë për kualifikime dhe punë të reja” (2011) shënon nevojën për modernizimin e tregut të
punës për të arritur dy objektiva të mundshëm: uljen e papunësisë dhe rritjen e produktivitetit të
punës. Programi i mëpasshëm i Bashkimit Evropian për Punësimin dhe Inovacionin Social
(EaSI) (2013) synonte një nivel edhe më të lartë të cilësisë dhe punësimit të qëndrueshëm.
Paketa e punësimit
Paketa e Punësimit (e lançuar në prill 2012) është një grup dokumentesh politikash që shikojnë
se si ndërthuren politikat e punësimit të BE-së me një sërë fushash të tjera politikash në
mbështetje të rritjes së zgjuar, të qëndrueshme dhe gjithëpërfshirëse. Ai identifikon fushat më të
mëdha të mundshme të punësimit të BE-së dhe mënyrat më efektive për vendet e BE-së për të
krijuar më shumë vende pune. Propozohen masa në fushat e mëposhtme:
Mbështetja e krijimit të vendeve të punës
Rritja e krijimit të vendeve të punës në të gjithë ekonominë duke:
inkurajimi i kërkesës për punë
synimi i subvencioneve të punësimit për punësimet e reja
uljen e taksës së punës duke siguruar qëndrueshmëri fiskale
promovimin dhe mbështetjen e vetëpunësimit, ndërmarrjeve sociale dhe fillimit të
bizneseve
transformimin e punës informale ose të padeklaruar në punësim të rregullt
rritja e pagës 'take në shtëpi'
modernizimi i sistemeve të përcaktimit të pagave për të harmonizuar pagat me zhvillimet
e produktivitetit
nxitja e krijimit të vendeve të punës (Fushat kryesore: krahasimi i performancës së
vendeve të BE-së)
investimi në shërbime personale dhe shtëpiake
Shfrytëzimi i potencialit të sektorëve të pasur me vende pune: TIK, ekonomia e gjelbër
(analizë), kujdesi shëndetësor
Mobilizimi i fondeve të BE-së për krijimin e vendeve të punës: Fondi Social Evropian.
Rikthimi i dinamikës së tregjeve të punës
Reformimi i tregjeve të punës duke:
duke inkurajuar fleksibilitetin e brendshëm të kompanive për të mbrojtur vendet e punës
në kohë krize
duke inkurajuar paga të mira dhe të qëndrueshme
duke bërë të paguhen tranzicionet e punës
zvogëlimi i segmentimit të tregut të punës midis atyre në punësim të pasigurt dhe atyre
me punësim më të qëndrueshëm
duke parashikuar ristrukturimin ekonomik
zhvillimin e të mësuarit gjatë gjithë jetës dhe politikat aktive të tregut të punës
ofrimi i mundësive për të rinjtë dhe paketa e punësimit të të rinjve (shih gjithashtu
analizën e papunësisë së të rinjve dhe ekipet e veprimit për të rinjtë)
forcimi i dialogut social
përforcimi i shërbimeve publike të punësimit (shih gjithashtu analizën e shërbimeve
publike të punësimit)
Investimi në aftësi duke:
përballimi me mospërputhjet e aftësive
sigurimi i njohjes më të mirë të aftësive dhe kualifikimeve dhe parashikimi i nevojave për
aftësi (Panorama e Aftësive të BE-së)
përmirësimi i sinergjisë midis botës së arsimit dhe punës
Lëvizja drejt një tregu evropian të punës duke:
heqjen e pengesave ligjore dhe praktike për lëvizjen e lirë të punëtorëve
rritja e përputhjes së vendeve të punës dhe punëkërkuesve përtej kufijve (EURES).
Përmirësimi i qeverisjes së BE-së
Përforcimi i koordinimit dhe mbikëqyrjes shumëpalëshe në politikën e punësimit duke:
publikimi i një sistemi krahasimi me tregues të përzgjedhur të punësimit së bashku me draft
raportin e përbashkët të punësimit
zhvillimi i një pajisjeje përcjellëse të reformave për të mbajtur gjurmët e progresit në
zbatimin e programeve kombëtare të reformës
Përfshirja efektive e partnerëve socialë në ushtrimin e semestrit evropian duke krijuar një
format trepalësh të BE-së për monitorimin dhe shkëmbimin e pikëpamjeve mbi zhvillimet e
pagave
Forcimi i lidhjes ndërmjet politikave të punësimit dhe instrumenteve financiare përkatëse.
Kontratat e partneritetit dhe programet operacionale duhet të përgatiten në dritën e prioriteteve të
programeve kombëtare të reformës dhe planeve kombëtare të punës, dhe të rishikohen duke
marrë parasysh rekomandimin specifik të vendit (shih gjithashtu Projektin mbi të ardhmen e
EMU).
Përfshirja e migrantëve jashtë BE-së
BE është shtëpia e 21.6 milionë shtetasve të vendeve të treta, që përbëjnë 4.2% të popullsisë
totale të BE-së. Emigrantët e rinj që vendosen në BE çdo vit përfaqësojnë më pak se 0.5% të
popullsisë së BE-së.
mbështetjen e BE-së
Rekomandimi mbështetet nga financimi i konsiderueshëm i BE-së nën NextGenerationEU dhe
buxhetin afatgjatë të BE-së.
BE-ja ofron mbështetje politike dhe aktivitete të të mësuarit reciprok për të ndihmuar Shtetet
Anëtare të forcojnë infrastrukturën dhe masat për Garancinë e përforcuar për Rininë. BE-ja
monitoron gjithashtu progresin nëpër shtetet anëtare.
Mbështetje në nivel BE për zbatimin e Garancisë për Rininë
Mbeshtetje financiare
BE-ja mbështet zbatimin e Garancisë për Rininë përmes fondeve të konsiderueshme:
Fondi Social Evropian Plus (ESF+), me një buxhet prej 99 miliardë euro, do të jetë një
burim financiar kyç i BE-së për të mbështetur zbatimin e Garancisë për Rininë në
buxhetin e BE-së 2021-2027.
Të gjitha shtetet anëtare do të duhet të investojnë një sasi të përshtatshme të burimeve të
tyre ESF+ në veprime të synuara dhe reforma strukturore për të mbështetur punësimin,
arsimimin dhe trajnimin e të rinjve. Shtetet anëtare me një normë më të lartë se mesatarja
e BE-së e të rinjve që nuk janë në punësim, arsim ose trajnim (NEET) duhet t'i kushtojnë
të paktën 12.5% të burimeve të tyre të ESF+ për punësimin, edukimin dhe trajnimin e të
rinjve.
Një shtesë prej 47.5 miliardë eurosh është në dispozicion nën nismën e Ndihmës për
Rimëkëmbjen për Kohezionin dhe Territoret e Evropës (REACT-EU) për 2021-2023.
Shtetet anëtare mund të rrisin burimet e tyre të Fondit Social Evropian (ESF) dhe
Iniciativës për Punësimin e të Rinjve (YEI) për të ndihmuar të rinjtë e prekur nga kriza e
koronavirusit në përputhje me objektivat e rimëkëmbjes.
YEI dhe ESF do të kenë investuar të paktën 12.5 miliardë euro në punësimin e të rinjve
dhe masat e integrimit në tregun e punës gjatë periudhës së programimit 2014-2020, si
dhe mbi 36 miliardë euro në masa arsimore dhe trajnimi me të rinjtë që ka të ngjarë të
jenë përfituesit kryesorë të kësaj. financimi.
Udhëzime politike
BE-ja ofron mbështetje politike dhe aktivitete të të mësuarit reciprok për të ndihmuar Shtetet
Anëtare të vendosin infrastrukturën dhe masat e duhura për Garancinë e përforcuar për Rininë.
Rrjeti i koordinatorëve kombëtarë të Garancisë për Rininë siguron se ekziston një lidhje e
drejtpërdrejtë midis Komisionit dhe autoriteteve që menaxhojnë Garancinë për Rininë në çdo
Shtet Anëtar. Koordinatorët e Garancive Rinore takohen të paktën një herë në vit për të diskutuar
mbi zhvillimet e politikave.