Professional Documents
Culture Documents
Fulls Lliures 1 - Esperanto
Fulls Lliures 1 - Esperanto
Ukrainio fariĝis la sceno de milito kaŭzita de la du kapitalismaj imperiismoj: okcidenta imperiismo (formata
de Eŭropa Unio, Britio kaj Usono), kun sia armita brako nomata NATO, kaj rusa imperiismo, kun reakcia re-
gistaro simila al tiu de Ukrainio, kiun prezidas atlantisma marioneto de Usono kaj Eŭropa Unio.
Dume, ĉi tiu eŭropa imperiisma milito (tio ne estas regiona kolonia milito, kiel la milito, kiun la reĝo de Ma-
roko faras kontraŭ la popolo de Okcidenta Saharo ekde 1975, hispana kolonio transdonita al la maroka monar-
ko de la registaro de Sánchez) provokas Okcidenta Eŭropo alta inflacio, kiu povus konduki al duobla eŭropa
kapitalisma ekonomia regreso en la kunteksto de la granda tutmonda kapitalisma depresio, kiu komenciĝis
inter 2007 kaj 2008.
Interimperiismaj militoj estas militoj de politika ekonomio en tempoj de tutmonda krizo. Se la eskalado de
milito inter Putin kaj okcidenta imperiismo atingas nerevenan punkton en la formo de nova interimperiisma
mondmilito, ĝi devus esti malhelpita aŭ haltigita de monda proleta socia revolucio.
La regantoj de Eŭropa Unio igis ĝin dependa energio suspendon de tiuj liveraĵoj al Eŭropa Unio, povas esti
de rusa gaso, petrolo kaj uranio. La Rusa Federacio kreita socia kaj politika tertremo kaj haltigo de la kres-
havas 6,4% de la mondaj naftorezervoj kaj 17,3% de kmodelo de memproklamita “ verda “ kapitalismo.
la mondaj naftorezervoj. Ĝi estas la tria plej granda
naftoproduktanto sur la planedo kaj la plej granda Putin lanĉis la imperiisman militofensivon kontraŭ
eksportfirmao de gaso. Ĝi liveras 40% de gaso, pli ol okcidenta kaj atlantika imperiismo en strategia tem-
25% de petrolo kaj ĉirkaŭ 50% de karbo importita de po. Nafto- kaj gasmerkatoj estas streĉitaj pro la efiko
Eŭropa Unio. Se la interimperiisma milito kaŭzos la de novaj okcidentaj imperiismaj investoj sur la ener-
gioj de “ verda “ kapitalismo. Prospekto por la eston- La registaroj de la ŝtatoj de la Eŭropa Unio, precipe
teco rakontas al ni la reagon de la obiojprofitante el tiu de Pedro Sánchez ( PSOE kaj United We Can ),
la interimperiisma milito kune kun la armilindus- proponas pliigi la regasigajn plantojn de likvigita na-
trioj. Laŭ la Internacia Energio-Agentejo (IEA), la tura gaso (GNL) por provizi 40% de la konsumo de
energia transiro de la kapitalisma sistemo pliiĝus en Eŭropa Unio kaj tiel eliri. de rusa dependeco. La ha-
2050 de la nunaj 100 milionoj da bareloj tage da nafto veno de Barcelono iĝus grava media danĝero pro la
al 24 milionoj kaj de 4 miliardoj da BTU (Brita Termal trafiko de metanŝipoj kaj la pliiĝo de stoka kapablo
Unit) da gaso al 2 miliardoj. Kaj laŭ kostoj, ili iras de de la terminalo movita fare de Pere Duran Farell, kiu
100 USD por barelo da Brent al 35 USD en 2030 kaj estis prezidanto de Catalana de Gas i Electricitat i
24 USD en 2050. Ili ne volas perdi ĉi tiun oceanon de Gas Natural . Tragika precedenco: La elfluo de kvar
petrolo kaj gaso. Oni do atendis, ke pakto estos atingi- milionoj da kubaj metroj da gaso en la haveno de Cle-
ta inter Rusio kaj la OPEP-landoj, kun la kunkulpeco veland (Ohio) kaŭzis katastrofon kun 128 mortintoj,
de Ĉinio, kiu jam prenis kontrolon de la merkato de 200 vunditoj kaj 1 500 senhejmaj familioj.
novaj rimedoj (litio, kupro, raraj teroj, kobalto, nike-
lo). interimperiisma milito kun la “Verda ekonomio “ Ĉi tiu alternativo de Eŭropa Unio kondukus al pliigo
de Kapitalo en la Eŭropa Unio. de metanfuĝoj je la nivelo de la tuta gasciklo (respon-
deca por 25% de forcej-efikaj gasoj) kiuj jam estas 70%
Putin ordonis al siaj grandaj energikorporacioj Ros- pli altaj ol tiuj deklaritaj de kompanioj. , laŭ lastatem-
neft , Gazprom , Lukoil kaj Novatek ne ĉesigi novan pa raporto. de la Tutmonda Metana Spuristo 2022.
prospektoadon kaj pliigi produktadon. La naftokom-
plekso de Vostok en Orienta Siberio implikos la kons- Pri nuklea risko. 36,4% de la riĉigita uranio uzata kiel
truadon de dek kvin novaj urboj loĝigitaj sur la arkta fuelo en hispanaj nukleaj centraloj, inkluzive de la
tundro fare de la atendataj 400 000 laboristoj. reaktoroj Ascó kaj Vandellòs, estas importitaj el Ru-
sio. Nova dependeco aldonita.
Putin ekmilitas en la sama tago, kiam la Interregis-
tara Panelo pri Klimata Ŝanĝiĝo (IPCC) publikigas Malantaŭ la armea regado de la Ĉernobil-elektrocen-
la duan epizodon de sia sesa raporto, kiu postulas tralo (kiu suferas pro kurentinterrompoj) kaj la rusa
rapidan kaj profundan redukton de forcej-efikaj ga- atako kontraŭ instalaĵoj proksime de la Zaporiĝia
soj. Inter 3,3 kaj 3,6 miliardoj da homoj tutmonde es- elektrocentralo kaŝiĝas kaj taktikaj kaj strategiaj mo-
tos trafitaj. Sed pri la interimperiisma klimata milito li vadoj de Putin kaj la nuklea lobio kiun li proponas.
planas akceli la konsumon de gaso, petrolo kaj uranio subteno. Putin opinias, ke ĉar nukleaj centraloj igas
en la samaj ŝtatoj, kiuj subskribis la interkonsentojn nin vundeblaj al milito, Eŭropa Unio devos elekti aĉeti
en la lasta Glasgova konferenco. rusan gason.
Pere Aragonès proponas uzi MidCat por transdoni ĉesos dependi de fosiliaj brulaĵoj, hidrogeno ludos ŝlo-
verdan hidrogenon, kiel volas la hispana Registaro silan rolon en niaj energisistemoj por atingi la celon de
kaj la kreskanta ekologia socia opozicio. la Eŭropa Verda Pakto atingi CO₂- neŭtralecon en EU
antaŭ 2050. “ “ La Eŭropa Unio studas kiel vastigi pro-
La Prezidanto de la Generalitat volas malaltigi la fitodonan produktadon, transporton kaj konsumon de
prezon de elektro reakirante la projekton, kiu estis renovigebla hidrogeno por movi la transiron al pura
intencita kunligi la Princlandon de Katalunio kaj energio “, diris la Eŭropa Komisiono.
la Francan Ŝtaton per la
gasdukto ĉesigita ĉe Hostalric. La Eŭropa Komisiono starigis la iniciaton “ Aktivi-
go “ por instigi EU-ŝtatojn uzi la financadon, kiun ili
Ekde la komenco de la interimperiisma milito en ricevas de la Eŭropa Reakiro-Fonduso por pli investi
Ukrainio, la prezo de lumo altiĝas, kaj politikaj re- en renoviĝanta energio kaj verda hidrogenprodukta-
prezentantoj proponas redukti ĝin. La 8-an de mar- do. La celo de la eŭropa institucio, li diris, estas mal-
to, la Ministro de la Hispana Registaro pri Ekologia pliigi la ellason de forceja gaso je almenaŭ 55% ĝis
Transiro, Teresa Ribera, defendis la rekomencon de la 2030. La strategio estas instali almenaŭ 6 gigavatojn
projekto de gasdukto MidCat , kiu ligus la Princlan- da elektroliziloj.verda hidrogeno en Eŭropo ĝis 2024
don de Katalunio kun la franca ŝtato, por transporti kaj 40 GW ĝis 2030.
naturan gason miksitan kun biometano kaj aliaj reno-
vigeblaj gasoj. Pere Aragonès profitis la tribunon de la Ekologia kritiko
pintkunveno de regionaj prezidantoj por proponi la
reakiron de tiu ĉi projekto movi verdan hidrogenon Ekologistoj en Agado (EeA) raportis, ke nur 1% de la
por batali kontraŭ unu el la ĉefaj ekonomiaj sekvoj de hidrogeno produktita estas verda: “ Kelkaj kompanioj
la interimperiisma milito en Eŭropo. pri energio kaj fosilioj promocias bluan hidrogenon por
ludi centran rolon en la energia transiro .” “ La nova
La plano de EU por 2050 energia modelo devas redukti sian efikon al la eltiro de
materiaj rimedoj, la uzado de la tero, la efiko al ekosis-
Verda hidrogeno estas produktita sendante ener- temoj kaj la generado de rubo. Nuntempe, la disvolviĝo
gion de renovigeblaj fontoj kiel vento kaj suna tra de hidrogeno ne foriras. En ĉi tiu linio “, esprimis la
akva elektrolizilo, aparato kiu produktas hidrogenon organizo. .
apartigante la molekulojn de la likvaĵo. Laŭ fakuloj
de Eŭropa Unio, produkti ĝin preskaŭ ne produk- La Konfederacio de Mediaj Grupoj kritikas ĝian uzon
tas CO₂- emisiojn . en situacioj kie malpli polua renovigebla energio po-
vus esti uzata: “ La malalta efikeco de verda H2 ne estas
La Eŭropa Unio kompromitas al ĉi tiu tipo de hidro- konsilinda por tiuj facile elektreblaj aplikoj, kiel la fer-
geno por atingi dekarbonigon antaŭ 2050 en sektoroj vojo .” Tamen, li akceptas, ke estus konvene en specifaj
kie estas malfacile inkluzivi renovigeblan energion, kazoj: “Tiu senco en tiuj situacioj kie elektro ne alvenas,
kiel ŝtalproduktado kaj peza transporto. “ Dum la EU kiel en la kazo de mara transporto .”
Energia eĥo de la interimperiisma milito
La urbestro de Hostalric, Nil Papiol, konsideras, En la jaroj de konstruado de la dukto la diskutado kaj
ke la gasdukto “ ne plenumas la celojn de energia polemiko pri la konstruado de ĉi tiu infrastrukturo
transiro kaj daŭripova evoluo “ estis konstantaj. La ekologia movado aranĝis plurajn
protestojn kaj ankaŭ festis unue la ĉesigon de la verkoj
Laŭ Nación Digital , la projekto MidCat estas denove kaj poste la malengaĝiĝon de la franca registaro de la
sur la tablo kiam, ekde 2019, preskaŭ ĉiuj konsideris projekto.
ĝin enterigita. En 2010, la hispanaj kompanioj Ena-
gás kaj la franca kompanio Teréga puŝis ĝin por ligi Tamen, Carles Lumeras, prezidanto de la Kunordi-
la Nordorienton de Katalunio kaj la francan Heksa- ganto por la Protektado de Montseny (CSM), dekla-
gonon por alporti gason el Alĝerio. La konstruado ris, ke ĉiuj informoj pri la provo revivigi la projekton
de la sekcio Martorell - Figueres ĉesis en Hostalric estas en la gazetaro. Tamen, ili serĉas kiel la eventoj
(Baix Montseny , La Selva , Vicgraflando de Cabre- povas disvolviĝi “ se ili volas daŭrigi la laboron, ni ne
ra , Distrikto de Cabrera ), kie ekzistas transportcen- hezitos reveni al ago ,” li diris.
tro, kaj mortis kaj pro ĝia alta ekonomia kosto kaj la
malinteresiĝo de la Registaro Franca en infrastruktu- Financado de Eŭropa Unio
ro. Malantaŭ ĝi estas la sekvo de ŝirita Baix Montseny.
La Prezidanto de la Hispana Registaro, Pedro Sánchez,
Nun, kun la milito en Ukrainio kaj la dependeco de petis al Eŭropa Unio financi la gasdukton Midcat, por
iuj eŭropaj ŝtatoj de rusa gaso, kelkaj voĉoj leviĝis por transporti gason de la Iberia Duoninsulo al la Franca
senpolvigi projekton kaj revivigi ĝin. La intenco es- Heksagono de Hostalric. Li faris la peton en pintkun-
tas mildigi la ekonomiajn kromefikojn kaŭzitajn de veno de gvidantoj de Eŭropa Unio en Versailles, kiu
la milito. Tio estas la kazo de Fomento del Treball , diskutis kiel energi-sendependiĝi de Rusio. Sánchez
kiu postulas “ urĝajn rimedojn “ por la registaroj de la diris, ke estas “ decida “ ekfunkciigi la interkonektojn
Ŝtato kaj de la Generalitat. Por la dunganto Foment . “ Kio ne povas esti, ke la Ibera Duoninsulo estas ener-
del Treball estas la ŝanco, kiun oni ne povas perdi, giinsulo, “ diris la hispana ĉefministro.
ĉar “ Hispanio fariĝas centro de distribuado de gaso en
Eŭropo “, diras la dunganto gvidata de Josep Sánchez Aliflanke, la Prezidanto de la Registaro de la Genera-
Llibre. litat, Pere Aragonès, serĉas aliancanojn en Germanio
por reaktivigi MidCat. En tiu ĉi kunteksto de energi-
Sed kiel ofte okazas, ekonomiaj kaj politikaj interesoj krizo, Aragonés argumentas, ke la gasdukto ne nur
ne ĉiam geedziĝas kun la voĉo de la teritorio, male. En estu uzata por transporti gason, sed ankaŭ renovige-
granda parto de la Baix Montseny ankoraŭ estas pro- blan energion aŭ biometano.
fundaj vundoj tra kiuj pasas la tuboj de la gasdukto kaj
Hostalric ne ĝojas pri la ebleco, ke la projekto povas
daŭri, kvankam ĝia municipo ne estus tuŝita de la ver-
koj kiuj jam estis faritaj en 2011.