1436

gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À

DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
‫الصوم يف شهر رجب‬

> ‫< الكنادي‬

±ÉÊSï ªÀÄĺÀªÀÄäzï E¨ïß ¸Á°ºï C¯ïªÀÄÄ£ÀfÓzï

‫الشيخ حممد بن صالح املنجد‬



C£ÀĪÁzÀ: ªÀÄĺÀªÀÄäzï ºÀAgÀhiÁ ¥ÀÅvÀÆÛgÀÄ

¥Àj²Ã®£É: C§Æ§PÀgï £ÀjhÄÃgï ¸À®¦ü
‫ حممد محزة ابلتوري‬:‫ترمجة‬
‫ أبو بكر نذير السليف‬:‫مراجعة‬
gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
1

gÀd¨ï wAUÀ¼°
À è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ

¥Àæ±ßÉ : gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀPÉÌ ¤¢ðµÀ× ±ÉÃæ µÀ×vɬÄAzÉAiÉÄA§

AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ ºÀ¢Ã¸ï EzÉAiÉÄÃ?

GvÀÛgÀ: ¸ÀªÀð¸ÀÄÛwUÀ¼ÀÄ C¯ÁèºÀ¤UÉ ªÀiÁvÀæ «ÄøÀ®Ä.

ªÉÆzÀ®£ÉAiÀÄzÁV,

gÀd¨ï wAUÀ¼À ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À¯ÉÆèAzÀÄ. ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À §UÉÎ C¯ÁèºÀÄ ºÉüÀÄvÁÛ£É:

ۡ ۡ ُّ
ََّّ‫تَّوٱۡلۡرضََّّم ِۡنها‬
َِّ َٰ ‫ٱّلل َِّي ۡومََّّخلقََّّٱلسمَٰو‬ َّ ِ َّ‫ٱّلل َِّٱثناَّعشََّّش ۡه ٗرا‬
َِّ َٰ ‫فَّكِت‬
َّ َّ‫ب‬ َّ ‫﴿ إِنََّّعِدةََّّٱلش ُه‬
َّ ََّّ‫ورَِّعِند‬
ُ ۡ
. ]63 :‫أربعةََّّح ُرمََّّ﴾ [اتلوبة‬

“RArvÀªÁVAiÀÄÆ DPÁ±ÀUÀ¼À£ÀÄß ªÀÄvÀÄÛ ¨sÀÆ«ÄAiÀÄ£ÀÄß ¸ÀȶֹzÀ ¢£ÀzA À zÀÄ C¯ÁèºÀÄ

zÁR°¹gÀĪÀ ¥ÀæPÁgÀ C¯ÁèºÀ£À §½ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À ¸ÀASÉå ºÀ£ÉßgÀqÄÀ . CªÀÅUÀ¼À ¥ÉÊQ £Á®ÄÌ
¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ. CzÉà £ÉÃgÀªÁzÀ zsª À ÄÀ ð. DzÀÝjAzÀ D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä
ªÉÄïÉAiÉÄà C£ÁåAiÀĪɸÀUÀ¨ÁgÀzÀÄ...” [PÀÄgïD£ï 9:36]

D £Á®ÄÌ ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÄÀ : gÀd¨ï, zÀįïPÀCïzÀB, zÀįï»dÓB ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄĺÀgÀæªÀiï.

À ÀÄ ºÉüÀÄvÁÛgÉ:
C§Æ §PÀæB()jAzÀ ªÀgÀ¢AiÀiÁzÀ ºÀ¢Ã¹£À°è ¥ÀæªÁ¢()gÀªg
َُ َ ْ َْ ُ َُ َ ََ ُ ُ َََْ َْ ًْ َ َ َ َ َْ َُ ‫ه‬ ‫ه‬ ُ
‫ ذو القعدة ِ وذو‬،‫ ثَلثة متو ِاِلات‬،‫ مِنها أربعة حرم‬،‫ { السنة اثنا عش شهرا‬:‫قال َرسول اَّللِ ﷺ‬
َ َ
َ َ ٌ َ َّ ُ َ َ ْ َ َ َ َ ُ َ ْ َ ‫ْ ه َ ْ ُ َ ه ُ َ َ َ ُ ُ َ َ ه‬
.‫اْل ِج ِة والمحرم ورجب مض اَّلِي بي مجادى وشعبان } متفق علي ِه‬
“ªÀµÀðªÀÅ ºÀ£ÉßgÀqÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÁVªÉ. CªÀÅUÀ¼À°è £Á®ÄÌ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ±ÉÃæ µÀתÁzÀÄzÀÄ.
ªÀÄÆgÀÄ MAzÀgÀ £ÀAvÀgÀ MAzÀgÀAvÉ §gÀĪÀ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ. zÀįïPÀCïzÀB, zÀįï»dÓB,
ªÀÄĺÀgÀæªÀiï ªÀÄvÀÄÛ dĪÀiÁzÁ ºÁUÀÆ ±ÀCï¨Á£ï wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À £ÀqÀÄªÉ §gÀĪÀ ªÀÄÄzÀgï
UÉÆÃvÀæzªÀ gÀ À gÀd¨ï wAUÀ¼ÀÄ.” [C¯ï§ÄSÁj 4662 ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄĹèªiÀ ï 1679]

æ ÉAzÀÄ WÉÆö¸À¯ÁVzÉ.
F £Á®ÄÌ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß JgÀqÄÀ PÁgÀtUÀ½AzÁV ¥À«vÀª

MAzÀÄ: D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è AiÀÄÄzÀÞ ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ¤¶zÀÞ. DzÀgÉ ±ÀvÀÄæUÀ¼Éà ªÀÄÄAzÁV

AiÀÄÄzÀÞPÉÌ §AzÀgÉ AiÀÄÄzÀÞ ªÀiÁqÀ§ºÀÄzÀÄ.
gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
2
JgÀqÄÀ : D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¤¶zÀÞ PÀÈvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ EvÀgÀ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è
ªÀiÁqÀĪÀÅzÀQÌAvÀ®Æ WÉÆÃgÀ.

F PÁgÀt¢AzÀ¯Éà D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¥Á¥ÀPÀÈvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀ¨ÁgÀzÉAzÀÄ C¯ÁèºÀÄ

ºÉýzÁÝ£É:
ۡ ُ ُ ُ ۡ
. ]63 :‫مَّ﴾ [اتلوبة‬
َّ ‫﴿ فلََّّتظل ِمواََّّفِي ِهنََّّأنفسك‬
“DzÀÝjAzÀ D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä ªÉÄïÉAiÉÄà C£ÁåAiÀĪɸÀUÀ¨ÁgÀzÀÄ...” [PÀÄgïD£ï
9:36]

¤¶zÀÞ PÀÈvÀåUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ F wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À®Æè, EvÀgÀ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À®Æè

¤¶zÀÞªÁVzÀÝgÀÆ ¸ÀºÀ, F wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ PÀqÄÀ ¤¶zÀÞ.

C¸ÀìCï¢Ã() ºÉüÀÄvÁÛgÉ:

“DzÀÝjAzÀ D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¤ÃªÀÅ ¤ªÀÄä ªÉÄïÉAiÉÄà C£ÁåAiÀĪɸÀUÀ¨ÁgÀzÀÄ...” D

wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è JA§ÄzÀÄ §ºÀıÀB ªÀµÀðzÀ ºÀ£ÉßgÀqÀÄ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è JAzÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ. C¯ÁèºÀÄ
wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À£ÀÄß ªÀiÁrgÀĪÀÅzÀÄ d£ÀgÀÄ PÁ®ªÀ£ÀÄß ¯ÉPÀÌ ªÀiÁqÀ®Ä ªÀÄvÀÄÛ C¯ÁèºÀ£À DeÁÕ¥Á®£É
ªÀiÁqÀÄvÁÛ CªÀÅUÀ¼À£ÀÄß ªÀå¬Ä¸À®Ä ºÁUÀÆ C¯ÁèºÀ£À C£ÀÄUÀæºÀUÀ½UÁV CªÀ¤UÉ PÀÈvÀdÕvÉ
¸À°è¸ÀÄvÁÛ fë¸À®Ä DVzÉ. DzÀÝjAzÀ CªÀÅUÀ¼À°è C£ÁåAiÀĪɸÀUÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ JZÀg Ñ À ªÀ»¹j
JAzÀÄ C¯ÁèºÄÀ ºÉüÀÄwÛzÁÝ£É .

CxÀªÁ D wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è JA§ÄzÀgÀ GzÉÝñÀ ¥À«vÀª æ ÁzÀ £Á®ÄÌ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÁVgÀ§ºÀÄzÀÄ.

ºÁUÁzÀgÉ F £Á®ÄÌ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è C£ÁåAiÀĪɸÀUÀ¨ÁgÀzÉAzÀÄ C¯ÁèºÀÄ ¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV
ºÉýzÀAvÁVzÉ. AiÀiÁPÉAzÀgÉ EvÀgÀ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À®Æè C£ÁåAiÀĪɸÀUÀĪÀÅzÀÄ ¤¶zÀÞªÁVzÉ. DzÀgÉ
F £Á®ÄÌ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÀÄ ¥À«vÀæªÁVgÀĪÀÅzÀjAzÀ CªÀÅUÀ¼À°è C£ÁåAiÀĪɸU À ÀĪÀÅzÀÄ EvÀgÀ
wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è C£ÁåAiÀĪɸÀUÀĪÀÅzÀQÌAvÀ®Æ WÉÆÃgÀ C¥ÀgÁzsª
À ÁVzÉ." [vÀ¦üìÃgÀÄ ¸ÀìCï¢Ã ¥ÀÅl
373]

JgÀqÀ£ÉAiÀÄzÁV,

gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ:

gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀgÀ §UÉÎ ºÉüÀĪÀÅzÁzÀgÉ D §UÉÎ AiÀiÁªÀÅzÉÃ

ºÀ¢Ã¸ï ¸À»ÃºÁV ªÀgÀ¢AiÀiÁV®è.
gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
3
PÉ®ªÀÅ d£ÀgÀÄ PÉ®ªÀÅ ¢£ÀUÀ½UÉ EvÀgÀ ¢£ÀUÀ½VAvÀ ºÉZÀÄÑ ¥ÁæªÄÀ ÄRåvÉ ¤Ãr CªÀÅUÀ¼À°è
G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ±ÉÃæ µÀ×PÀgÀªÁVzÉAiÉÄAzÀÄ ºÉüÀĪÀÅzÀPÉÌ ±ÀjÃCwÛ£À°è AiÀiÁªÀÅzÉÃ
¥ÀÅgÁªÉ¬Ä®è.

DzÀgÉ ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è (gÀd¨ï wAUÀ¼ÀÄ ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¸ÉÃjzÀ MAzÀÄ wAUÀ¼ÀÄ)
G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ±ÉÃæ µÀ×PÀgÀªA
É zÀÄ ºÉüÀĪÀ MAzÀÄ ºÀ¢Ã¸ï ªÀgÀ¢AiÀiÁVzÉ. D
ºÀ¢Ã¹£À°ègÀĪÀAvÉ ¥ÀæªÁ¢()gÀªÀgÀÄ ºÉüÀÄvÁÛgÉ:
ْ ُ ْ َ ُ ُْ َ ْ ُ
.‫{ صم مِن اْلر ِم واترك } رواه أبو داود‬
“¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¹j ªÀÄvÀÄÛ DZÀj¸ÀzÉAiÀÄÆ Ej.” [C§ÆzÁªÀÇzï
2428]

DzÀgÉ F ºÀ¢Ã¸ï zÀħð®ªÁVzÉ. ±ÉÊSï C¯ïC¯Áâ¤Ã zÀF¥sï C©Ã zÁªÀÇzï JA§

UÀæAxÀzÀ°è EzÀ£ÀÄß zÀħð®ªÉAzÀÄ ºÉýzÁÝgÉ.

E£ÀÄß F ºÀ¢Ã¸ï ¸À»Ãºï DVzÀÝgÀÆ ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ

¥ÉÇæÃvÁ캤
À ÃAiÀĪÉAzÀÄ EzÀÄ ¸ÀÆa¸ÀĪÀÅ¢®è. AiÀiÁgÁzÀgÀÆ gÀd¨ï wAUÀ¼À®Æè EvÀgÀ ¥À«vÀæ
wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À®Æè G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÁzÀgÉ CzÀgÀ°è vÉÆAzÀgɬĮè. DzÀgÉ gÀd¨ï wAUÀ¼À°è
ªÀiÁvÀæ G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÁzÀgÉ CzÀÄ vÀ¥ÀÅöà.

±ÉÊRįï E¸ÁèªÀiï E¨ïß vÉÊ«ÄAiÀÄåB vÀªÀÄä ªÀÄdÆäG¯ï ¥sÀvÁªÁ JA§ UÀæAxÀzÀ°è

(25/290) ºÉüÀÄvÁÛgÉ:

“gÀd¨ï wAUÀ¼À°è ªÀiÁvÀæ «±ÉõÀªÁV G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÁzÀgÉ D §UÉÎ ªÀgÀ¢AiÀiÁzÀ

ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼É®èªÇÀ zÀħð®. ªÀiÁvÀæªÀ®è PÀÈvÀPÀ PÀÆqÀ. «zÁéA¸ÀgÀ°è AiÀiÁgÀÆ PÀÆqÀ D
ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼À£ÀÄß CªÀ®A©¹®è. D ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼ÀÄ PÀªÀÄð ±ÉÃæ µÀ×vÉUÀ¼À §UÉάÄgÀĪÀ zÀħð®
ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼À®è; §zÀ¯ÁV ¸ÀļÀÄî ¸ÀļÁîV ¤«Äð¸À®àlÖ ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼ÁVªÉ. ªÀÄĸÀßzï CºÀäzï
ªÀÄwÛvÀgÀ ºÀ¢Ã¸ï UÀæAxÀUÀ¼À°è MAzÀÄ ºÀ¢Ã¹zÉ. D ºÀ¢Ã¹£À°è ¥ÀæªÁ¢()gÀªÀgÀÄ ¥À«vÀæ
wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀAvÉ ºÉüÀÄvÁÛgÉ. ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼ÉAzÀgÉ gÀd¨ï,
zÀįïPÀCïzÀB, zÀÄ¯ï »dÓB ªÀÄvÀÄÛ ªÀÄĺÀÀgÀæªÀiï. DzÀÝjAzÀ F ºÀ¢Ã¹£À ¥ÀæPÁgÀ F J®è
À è.”
wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À®Æè G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸À¨ÉÃPÀÄ. PÉêÀ® gÀd¨ï wAUÀ¼À°è ªÀiÁvÀ檮

E§Ä߯ï PÀ¬ÄåªÀiï ºÉüÀÄvÁÛgÉ :

gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
4
“gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀ §UÉÎ ªÀÄvÀÄÛ D wAUÀ¼À PÉ®ªÀÅ gÁwæUÀ¼À°è
£ÀªÀiÁgÀhiï ªÀiÁqÀĪÀ §UÉÎ ªÀgÀ¢AiÀiÁzÀ ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼É®èªÇÀ ¸ÀļÀÄî ªÀÄvÀÄÛ PÀÈvÀPÀªÁV ºÉuÉzÀ
ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼ÀÄ.” [C¯ïªÀÄ£ÁgÀÄ¯ï ªÀÄĤåsï ¥ÀÅl 96]

ºÁ¦ügÀhiï E¨ïß gÀd¨ï vÀªÄÀ ä ‘vÀ©åãÀįï Cd¨ï’ JA§ UÀæAxÀz°

À è (¥ÀÅl 11)
ºÉüÀÄvÁÛgÉ:

“gÀd¨ï wAUÀ¼À ±ÉÃæ µÀ×vÉAiÀÄ §UÉÎ, CxÀªÁ D wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀ §UÉÎ, CxÀªÁ
D wAUÀ¼À ¤¢ðµÀÖ ¢£ÀUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀ §UÉÎ, CxÀªÁ D wAUÀ¼À AiÀiÁªÀÅzÁzÀgÀÆ
gÁwæAiÀÄ°è «±ÉõÀªÁV £ÀªÀiÁgÀhiï ¤ªÀð»¸ÀĪÀ §UÉÎ ¥ÀÅgÁªÉUÉ AiÉÆÃUÀåªÁzÀ AiÀiÁªÀÅzÉÃ
ºÀ¢Ã¸ï ¸À»ÃºÁV ªÀgÀ¢AiÀiÁV®è.”

±ÉÊSï ¸À¬Äåzï ¸Á©Pï vÀªÀÄä ¦üPïºÀÄ ¸ÀÄì£ÀßBzÀ°è (1/383) ºÉüÀÄvÁÛgÉ:

“gÀd¨ï wAUÀ¼À°è DZÀj¸ÀĪÀ G¥ÀªÁ¸ÀPÉÌ EvÀgÀ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è DZÀj¸ÀĪÀ G¥ÀªÁ¸ÀQÌAvÀ

ºÉaÑ£À ±ÉÃæ µÀ×vÉAiÉÄãÀÆ E®è. D wAUÀ¼ÀÄ ¥À«vÀæ wAUÀ¼ÀÄUÀ¼À°è ¸ÉÃjzÁÝVzÀÆÝ ¸ÀºÀ. D wAUÀ¼À°è
DZÀj¸ÀĪÀ G¥ÀªÁ¸ÀPÉÌ ¥ÀævåÉ ÃPÀ ±ÉÃæ µÀ×vɬÄzÉAiÉÄAzÀÄ AiÀiÁªÀÅzÉà ¸À»ÃºÁzÀ ºÀ¢Ã¹£À®Æè
§A¢®è. §A¢gÀĪÀ ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼É®èªÀÇ ¥ÀÅgÁªÉUÉ AiÉÆÃUÀåªÀ®èzÀ ºÀ¢Ã¸ïUÀ¼ÀÄ”.

gÀd¨ï wAUÀ¼À 27£Éà ¢£ÀzÀAzÀÄ G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀ §UÉÎ ±ÉÊSï E¨ïß

G¸ÉÊ«ÄãïgÉÆA¢UÉ PÉüÀ¯ÁzÁUÀ CªÀgÀÄ ºÉýzÀgÀÄ:

“gÀd¨ï wAUÀ¼À 27£Éà ¢£À ¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ ªÀÄvÀÄÛ D gÁwæ
¥ÀævåÉ ÃPÀªÁV £ÀªÀiÁgÀhiï ªÀiÁqÀĪÀÅzÀÄ ©zïCvï. J®è ©zïCvïUÀ¼ÀÆ ¥Àx¨
À µ
sÀæ ÀÖvA
É iÀiÁVªÉ.”
[ªÀÄdÆäG ¥sÀvÁªÁ E¨ïß G¸ÉÊ«Äãï 20/440]

َْ ْ َ َ ‫َ َ ه ُ َ ه َ َ َ ِّ َ ُ َ ه‬
. ‫آل ِ َوصحب ِ ِه أمج ِعي‬
ِ ‫الل َوسلم َع نبِينا حمم ِد َوَع‬ ‫وصّل‬

*********
gÀd¨ï wAUÀ¼À°è G¥ÀªÁ¸À DZÀj¸ÀĪÀÅzÀÄ
5