Wika, Kultura at Lipunan (Fil 113)
Gawain 1:
Panoorin at ibuod ang nilalaman.
KAHULUGAN, KAHALAGAHAN AT
SIMULAIN NG PANUNURING
PAMPANITIKAN
 Isang uri ng pagtatalakay na nagbibigay-
buhay at diwa sa isang nilikhang sining.
(Ramos at Mendiola, 1994)
 Isang agham na teksto; ginagawang
esensiyal na gawain sa pagsasanay na
ginugugulan ng maraming oras at panahon
sa pagsusulat ng mapanuring pagpapahayag.
 Isang paraan ng pagsusuri sa kabuoan ng tao
Panunuring Pampanitikan
– ang kanyang anyo, ugali, kilos, paraan ng
pananalita at maging ang kaniyang
pakikipag-ugnayan sa kanyiang kapwa at sa
lipunang kaniyang kinabibilangan.
 Ito ay isang paghahatol sa isang nilikhang
Pamumuna
sining batay sa kahalagahan ng inihahandog
na karanasang pangkaisipan at sa bisa ng
pagkakapaghatid ng nasabing karanasan.
Dapat Tandaan:
 Ang pamumuna at pagsusuri ay di
pamimintas.
Mga Batayang Simulain sa Panunuring
Pampanitikan
 Ito’y pagbibigay puri sa kagandahan
ng may akda at pagbibigay sa kahinaan
nito upang lalo niyang mapaganda ang
mga sumusunod na sulatin.
 Ito’y nagpapahalaga sa lalong
ikauunlad ng manunulat at panitikan
na rin sa kabuuan.
1. Ang bunga ng pagsusuri ay bunga ng pantay
na paghuhusga sa akda na kung saan ang
mambabasa ay nakalilikom ng higit na
kaalaman tungkol sa likhang sining.
2. Naipaliliwanag ang mga mensahe at
layuning napaloloob sa akda
3. Ang makatarungang pagsusuri ay magiging
Mga Katangian ng Isang Mahusay na
Kritiko sa Panitikan
sandigan ng higit pang pagpapalawak at
pagsulong ng manunulat at ng panitikan.
4. Maging ang istilo ng manunulat ay
natutuklasan sa pamamagitan ng pagsusuri.
1. Ang Kritiko ay matapat sa sarili at
itinuturing ang panunuri ng mga akdang
pampanitikan bilang isang sining.
2. Ang kritiko ay handang kilalanin ang sarili
bilang mamunuri ng akdang pampanitikan at
hindi manunuri ng lipunan, manunulat,
mambabasa o ideolohiya.
3. Ang kritiko ay laging bukas ang pananaw sa
mga pagbabagong nagaganap sa panitikan.
4. Ang kritiko ay iginagalang ang desisyon ng
ibang mga kritiko na patuloy na sumasandig
sa ibang disiplina gaya ng linggwistika, -
Kasaysayan, sikolohiya, atbp.
5. ang kritiko ay matapat na kumikilala sa akda
bilang isang akdang sumasailalim sa paraan
ng pagbuo o konstruksyon batay sa
sinusunod na alituntunin at batas
6. Kailangan ng isang kritiko ang tigas ng
damdaming naninindigan upang maging
tiyak na kapakikinabangan ng panitikan ang
kaniyang pagmana lasakit, ay ipinakilala ng
mga pangyayari nang mga unang taon ng
pamimili ni Alejandro G. Abadilla.
1. Ang pagsusuri sa akda ay dapat may
katangian ng katalinuhan seryoso at may
marubdob na damdamin at tapat na mithiin
Kahalagahan ng Panunuring
Pampanitikan
sa masining na paglalahad.
1|Page
Wika, Kultura at Lipunan (Fil 113)
2. Sa pagsusuri ng anumang akda ay
kailangang mahusay ang organisasyon o
balangkas ng lahok. Bahagi ito ng disiplina
ng pagsusuri.
3. Sa pagsusuri ng anumang akda, ay dapat
maging maganda ang paksa, may kalinisan
ang wika at organisado ang paglalahad
4. Ang susuriing akda ay kailangang
napapanahon, may matibay na kaisahan,
makapangyarihan ang paggamit ng wika
(wasto ang retorika at gramatika) at may
malalim na kaalaman sa teoryang
pampanitikan.
5. Ang susuriing akda ay kailang ang
nagpapamalas ng masinop na pag-uugnay ng
mga sangkap at pagsusulat.

Gawain 2:
1. SA PALAGAY MO ANO ANG
KAHALAGAHAN NA DULOT NG
PAGSASAGAWA NG PAGSUSURI NG
AKDANG PAMPANITIKAN?
 Ang panitikan ay isa sa itinuturing
nasusulat na sining. Mahalagang ito
ay ginagamitan ng pagsusuri upang
mapagtibay ang nilalaman nito
gayundin ang manunulat o may akda.
Upang masiguro na ang isang akda
ay naglalaman ng wastong
impormasyon at naaayon sa interes
ng mga mambabasa. Sa
pamamagitan din ng pagsusuri ng
mga panitikan, maari nating
matuklasan at mapag-aralan ang
iba’t-ibang kultura at pamumuhay ng
tao mula sa iba’t ibang panig ng
mundo maging ang kanilang
kasaysayan kaya nararapat lamang
na ang bawat akda ay masuri ng
mabuti.

2|Page