1

ΕΠΙΣΚΟΠΟΣ Γ.Ο.Χ ΚΥΠΡΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

Μετά τήν αποστασίαν του Νεοημερολογιτισμου-Οικουμενισμου εκ της πατρώας

ευσεβείας (1924), oι εν Κύπρω ευσεβεις οι ‘’μη συναπαχθέντες τη αποστασία’’ αλλά
εμμείναντες ‘’εν οίς έμαθον καί επιστώθησαν’’, εις τά αιώνια των Πατέρων, δέν ειχον
Επίσκοπον αλλά μόνον ιερεις. Τό 1948 ‘’ο στυλος της Ορθοδοξίας’’ Αρχιεπίσκοπος
Ματθαίος , οστις ως άλλος Άγιος Μαρκος Ευγενικός αντεστάθη εις τήν γενικήν
αποστασίαν και εστήριζε την Ορθοδοξίαν, εχειροτόνησε πρωτον Επίσκοπον τόν
πρώην Ιερομόναχον Γεδεών ως Μητροπολίτην διά τήν Κύπρον, μέ τίτλον καί όνομα
Τριμυθουντος Σπυρίδων ως ‘’πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ’’.

Ποιος ο Σεβασμιώτατος Σπυρίδων ίδωμεν ολίγα, καί κυρίως εις ό,τι σχετίζεται μέ τήν
Εκκλησίαν Κύπρου.

Η ΚΑΤΑΓΩΓΗ ΤΟΥ- Η ΚΑΤΑΤΑΞΙΣ ΤΟΥ ΕΙΣ ΤΟΝ ΜΟΝΑΧΙΣΜΟΝ

Ο Γεώργιος Πάσιος (τό κοσμικόν του όνομα) εγεννήθη τό 1888 εις Συδωνίαν της
Αιτωλοακαρνανίας, εκ πατρός Σπυρίδωνος καί μητρός Μαρίας τό γένος Νασιοπούλου.
Επροικίσθη υπό του Θεου μέ πλούσια χαρίσματα καί ποικίλα, τά οποια ηξιοποίησεν
επιμελως καί θεαρέστως. Νεότατος τήν ηλικίαν ησπάσθη τόν μοναχισμόν παρευθείς
εις τήν εν Αγίω όρει Μονήν του Ξενοφώντος. Εκει ησκήθη τήν ακριβη μοναχικήν
πολιτείαν καί εκει εγένετο μεγαλόσχημος μετονομασθείς Γεδεών. Διά τό καθαρόν του
βίου καί τάς μεγάλας του αρετάς εχειροτονήθη ιερεύς, διά δέ τήν διοικητικήν του
ικανότητα καί τον ευσεβη ζήλον καί λοιπήν αξιότητα εγένετο ηγούμενος της αυτης
Μονης. Διέμεινεν εις αυτήν 17 έτη, εξ ων τά τρία τελευταια ως ηγούμενος. Μετά τήν
Νεοημερολογίτικην αποστασίαν,αποποιούμενος τό μνημόσυνον του ασεβους
οικουμ.Πατριάρχου θέλων να φυλάξη τήν Ορθοδοξίαν, εδιώχθη εκ της ηγουμενίας
καί της μονης. Αναχωρήσας εις τήν Σκήτην των Καυσοκαλυβίων διέμεινεν επί τριετίαν
καί ακολούθως εις τήν ξηροτέραν καί ερημικωτέραν Σκήτην του Αγίου Βασιλείου καί
εις τό σπήλαιον του Αγίου Πέτρου του Αθωνίτου επί επτά έτη.

Αγωνιστής της Ορθοδοξίας. Ηγούμενος της Μονης Μεταμορφώσεως.

Αυστηρός τηρητής της Κοινοβιακης Τάξεως.

Διεκρίθη διά τόν ζηλον καί τήν αγωνιστικότητά του καί τήν εν γένει δρασιν του υπέρ
της Ορθοδοξίας, καί εις τά κείμενα των Ζηλωτων Αγιορειτων πατέρων των
ποικιλοτρόπως αγωνιζομένων καί κηρυσσόντων τήν εμμονήν εις τά της Ορθοδοξίας
κατά τά πρωτα έτη, ευρίσκεται πάντοτε καί η υπογραφή του Ιερομόναχου Γεδεών καί
μετά τιμης ως χρηματίσαντος Αγιορείτου ηγουμένου.

Γνωσθείσης της επαινετης φημης καί τού ζήλου του, ο τότε Ιερομόναχος (κατόπιν
Επίσκοπος καί Αρχιεπίσκοπος) Ματθαίος, τόν μετεκάλεσεν εις ενεργότερον Αγωνα
υπέρ της Ορθοδοξίας, τό 1934, ο δέ υπακούσας καί προσελθών ενετάχθη εις τήν
Μονήν της Κερατέας, μετέχων παντοιοτρόπως εις τόν Αγωνα τόν καλόν. Καθ΄όλα τά
έτη αποστελλόμενος υπό του Γέροντός του εις διάφορα παραρτήματα Γ.Ο.Χ της
 2

Ελλάδος,υπηρέτησε μέ αυταπάρνησιν καί αφοσίωσιν καί αγάπην τήν Ορθοδοξίαν καί

τούς Χριστιανούς.

Τήν 31 Μαίου 1941 προήχθη εις ηγούμενον της Μονης Μεταμορφώσεως Κερατέας,
αμέσως δέ ανέλαβε σθεναρως νά φέρη εις τάξιν καί επιβάλη τόν ακριβη κοινοβιακόν
κανόνα, διότι λόγω ακυβερνησίας πολλοί μοναχοί ‘’κακόμαθαν’’ καί μέ διαφόρους
προφάσεις έκαμναν ‘’ τά θελήματά τους’’, έτρωγαν ιδιαιτέρως εκτός από τήν κοινήν
τράπεζαν, οι διακονηταί έκαμναν ό,τι ήθελαν, εμαγείρευαν ιδιαιτέρως ή ειχαν
χρήματα κλπ.

Τηρων πάντοτε ο ίδιος μέ ακρίβειαν καί αυστηρότητα τήν Κοινοβιακήν τάξην, δέν
επέτρεπεν εις κανένα νά τήν παραβαίνη θέτων πρός τουτο αυστηρά επιτίμια. Καί
έλεγε ‘’δέν θά πάω εγώ στήν κόλασι διά τίς παρακοές σας καί τά ιδιόρρυθμα
θελήματά σας’’. Ουτε ο ίδιος, ουτε εις τούς άλλους επέτρεπε νά τρώγουν ποτέ τό
παραμικρόν εκτός της κοινης τραπέζης των πατέρων. Χαρακτηριστικως αναφέρεται
μία περίπτωσις.. κάποτε ένας ευσεβης λαικός πηρε εις αυτόν ως δωρον ένα
οκταπόδι..ο δέ του ειπε΄ ‘’δωσε το εις τό μαγειρειον διά τήν τράπεζαν των πατέρων’’.
Από ένα οκταπόδι, νά μοιρασθη εις 120 περίπου πατέρας, πόσο ‘’θά πάρη’’ ο
καθένας;. Αλλά ο ηγούμενος ειπε: ‘όσο ειναι, έστω καί ένα πόντο , έστω μισό πόντο
να μοιρασθη εις όλους τούς πατέρας’’, καί δέν κατεδέχθη νά φάγη τίποτε ιδιαιτέρως,
χωριστά από τούς πατέρας.

Εις τήν Μονήν Μεταμορφώσεως, υπάρχουν μέχρι σήμερον πατέρες οι οποιοι τόν
έχουν πρότυπον, μιμούμενοι αυτόν εις τήν αυστηράν ασκητικήν πολιτείαν, τήν
νηστείαν καί τά λοιπά, ευλαβούμενοι αυτόν σφόδρα.

Επειδή επέβαλλε τήρησιν της ακριβους Κοινοβιακης τάξεως, καί δέν ηνείχετο
παρακοάς καί ιδιορρυθμίας, τινές καλόγηροι οι οποιοι ειχον ‘’εξουσίας’’ καί
αντάρτικον πνευμα απεστάτησαν κατ΄αυτου, διότι ήθελον νά κάμουν ό,τι θέλουν, νά
υπηρετουν τήν κοιλία των, καί τά θέλήματα των. Εκεινος δέ όστις υπηρξεν η
‘’ισόβιος θλίψις της ζωης του’’ (θά ίδωμεν κατωτέρω), όστις, κοσμικός παπας ών,
διηύθυνε τά πάντα καί διέτασσε κατά τά συμφέροντά του, διά των καλογραιων της
γυναικείας Μονης τόν ‘’πέταξε’’ από ηγούμενον. Ενω ευρίσκετο καθ΄οδόν, μία
μοναχή πηγε καί του άρπαξε τήν ηγουμενικήν ράβδον καί ειπεν:’’ειπεν ο άγιος
πατέρας ότι δέν εισαι ηγούμενος’’!.

Ο δέ πραότατος καί ταπεινότατος καί άγιος άνθρωπος τήν παρέδωσε μετ΄αγαθότητος

λέγων:’’νά ειναι ευλογημένον, πάρτε την’’. Εν συνεχεία υπό τάς εντολάς του Γέροντός
του υπηρέτησεν εις διάφορα παραρτήματα της Ελλάδος, κυρίως θεσσαλίας, ώς ότου
εχειροτονήθη Επίσκοπος.

ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ
Επίσκοπος Γ.Ο.Χ Κύπρου

Όταν ‘’ο στυλος της Ορθοδοξίας Αρχιεπίσκοπος Ματθαιος’’, όπως τόν έγραφεν ο
ίδιος εχειροτόνησεν Επισκόπους διά τήν δόξαν του Θεου καί στερέωσιν της
Ορθοδοξίας, πρωτον εχειροτόνησε τόν τέως Ιερομόναχον καί ηγούμενον Γεδεών,
μετονομάσας αυτόν εις Σπυρίδωνα, καί μέ τίτλον Τριμυθουντος, διότι εχειροτονήθη
διά τήν Κύπρον, όπως ωνόμασε καί τούς άλλους μέ τά ονόματα των ονομαστοτέρων
Αγίων της Μητροπόλεως διά τήν οποίαν εχειροτονήθησαν, ως τόν Πατρων Ανδρέαν,
 3

τόν Θεσσαλονίκης Δημήτριον, τόν Κρήτης Ευμένιον κ.λ.π. Τήν 1 Σεπτεμβρίου 1948,
εχειροτονήθη εις τό παρεκκλήσιον του Προφήτου Ηλιού της Μονης Μεταμορφώσεως
ο ‘’σοφός ασκητής’’ καί Ιεράρχης. Όπως γράφει ο ίδιος εις τάς επιστολάς του,
‘’Εστάλην παρά του Μακαρ. Αρχιεπισκόπου Ματθαίου, μαλλον παρά του Αγίου
Πνεύματος, ως πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ, ως καί εποίησα’’.

Ελθόντα εις τήν Κύπρον ως ιεραπόστολον, τόν υπεδέχθη εις τάς Εκκλησίας τόσον
πολύ πληθος λαου, ώστε διηρωτωντο διάφορα έντυπα ‘’ποιος ειναι αυτός , πού
υπηγεν Επίσκοπος των Παλαιοημερολογιτων;’’

Εχειροθέτησεν, εχειροτόνισεν ιερεις, εγκαινίασεν εκκλησίας, διωργάνισε τήν

Εκκλησίαν Κύπρου, ειργάσθη δραστηρίως διά τήν δόξαν της Ορθοδοξίας, εποίμανε
καί ηύξησε τό ποίμνιον του Χριστου. Όπως γράφει πάλιν ο ίδιος εις επίσημον
κείμενόν του:’’ Ειναι γνωστόν πασι τοις Γ.Ο.Χ Χριστιανοις, καί τέκνοις μου
πνευματικοις τοις εν Κύπρω, ότε ηλθον εν Κύπρω, καί έθεσα τόν πρωτον θεμέλιον
λίθον, διά το ζήτημα του παλαιου ορθοδόξου εορτολογίου, εγκαινίασα Εκκλησίας,
εχειροτόνισα Ηγουμένους, Ιερεις, Ιερομονάχους και ιεροδιακόνους, καί μοναχούς
έκειρα, έβγαλα ποίμνιον εις όλην τήν Κύπρον..’’

Οι κόποι του καί αι θυσίαι του υπέρ της Εκκλησίας Κύπρου ειναι απερίγραπτοι.
Περιτρέχων όλην τήν Κύπρον εις πόλεις καί χωρία, εξομολογων καί στηρίζων τούς
Χριστιανούς, κηρύττων τήν Ορθοδοξίαν, καί συνιστων τόν Χριστιανικόν βίον,
μεταδίδων καί μέ τό άγιον παράδειγμά του τήν ευλάβειαν καί ευσέβειαν, τελων
εκτενεις Ακολουθίας καί Λειτουργίας κατά τό σεβάσμιον καί αιώνιον αγιορειτικόν
πρότυπον, ηγωνίζετο υπερανθρώπως νά απλώση καί δοξάση τήν Εκκλησίαν, τόν
Θεόν.

Εθεμελίωσε καί εγκαινίασεν Εκκλησίας καί Ιερ. Μονάς, όπως δέ γράφει ο ίδιος ‘’εις
όλην τήν Κύπρον εχειροτόνησα ιερεις όπου ευρον κατάληλους’’. Άν καί φθόνω
διαβόλου- η παραμονή του εν Κύπρω δέν ητο πολυχρόνιος, όμως ο ζηλος καί η
δραστηριότης καί η αρετή καί αγιότης του κατόρθωσαν μεγάλα, έθηκε καλως τά
θεμέλια καί ωργάνωσε τήν Εκκλησίαν εις στερέωσιν της ευσεβείας καί αφηκε μνήμην
άληστον. Όσοι τόν έζησαν η τόν εγνώρισαν ή συνειργάσθησαν μετ’αυτου,ούτως
ειπειν, τόν ελάτρευον καί φυλάττουν εις τήν καρδίαν των ακεραίαν καί μή
σβεννυμένην υπό του χρόνου τήν άδολον αγάπην καί τόν απέραντον σεβασμόν πρός
αυτόν διά τήν ταπείνωσιν, τήν πραότηταν, τό διδακτικόν λόγω καί έργω, τόν ζηλον
καί τήν ακρίβειαν εις τά της πίστεως καί τούς θεσμούς της Εκκλησίας, τό ενδιαφέρον
διά τήν σωτηρίαν των, τήν αληθη πατρότητα πού τόν ησθάνοντο πραγματικως Πατέρα
των καί αφηκεν ανάμνησιν καί πεποίθησιν Αγίου.

Όλοι ανεξαιρέτως όσοι τόν εγνώρισαν καί ‘’τόν έζησαν’’, όταν ερωτηθουν περί αυτου
αμέσως ‘’ανοίγει τό πρόσωπόν των’’ καί αφηγουνται χαρωπως καί μέ συγκίνησιν καί
σεβασμόν τά περί αυτου ως οσίου καί κατά τό δυνατόν τελείου ανθρώπου. Η καρδία
των ‘’στάζει μέλι καί στέκουν ενώπιόν του ως πρό αγίου, περιγράφοντες ως κάτι τό
εξαιρετικόν, τό ‘’ξεχωριστό’’ τό μή συχνάκις απαντώμενον. Η ομιλία του, ο τρόπος
του, η συμπεριφορά του, αι σκέψεις καί κρίσεις του, αι αποφάσεις του, αι αντιλήψεις
του ησαν κάτι τό ‘’διαφορετικόν’’ από των συνήθων ανθρώπων. Έζη, εν τω θεω καί ο
θεός έζη εν αυτω καί μόνον η δόξα Του, η Ορθοδοξία καί η σωτηρία ο φωτισμός των
ψυχων τόν ενδιέφερον, τά υλικά καί αι ''διοικήσεις'’ του κόσμου ησαν ξένα καί
αδιάφορα δι’αυτόν.

Διέφερεν από τούς άλλους ανθρώπους ως πρός αυτά. Καί οι Άγιοι διέφερον από τούς
άλλους ανθρώπους. Εις τήν αρετήν, τήν ευλάβειαν, τόν αγώνα της ασκήσεως
υπερτερουσε τούς πολλούς. Εις τήν τήρησιν των θεσμων της Εκκλησίας καί της
 4

μοναχικης τάξεως ητο ακριβέστατος καί αυστηρότατος. Διδακτικός έργω καί λόγω
ακούραστος καί πονόψυχος. Εις τό κήρυγμα χειμαρρώδης καί πρακτικός καί
θεωρητικός. Εις τόν βίον ευλαβέστατος καί άγιος.

Εις τάς αγρυπνίας ητο ακούραστος. Έκαμνε τάς αγρυπνίας 12 καί 15 καί 18 ώρας
χωρίς νά ‘’κουρασθή’’ ή εξέλθη τό παράπαν της Εκκλησίας.

Όταν ελειτούργει τό πρόσωπόν του εγίνετο ολόλαμπρον, ο ένθεος ενθουσιασμός καί

η βαθεια κατάνυξις ησαν έκδηλα όπως αναφέρονται εις τούς παλαιούς αγίους, όταν
εξεφώνει τάς αρχιερατικάς ευχάς εγίνετο όλως μετάρσιος ως έχων πτέρυγας, τά
δάκρυα έβρεχον τό πρόσωπόν του καί εν γένει ως νά μή ευρίσκετο εις τήν γην.
΄Εχων σοφίαν θείαν καί ανθρωπίνην, επλούτει ορθήν κρίσην καί σταθεράν γνώμην,
τά οποια εχρησιμοποίει διά τήν δόξαν του Θεου, τήν επικράτησιν της Ορθοδοξίας.
Πραότατος, ταπεινός καί αόργητος καί έχων συμπάθειαν πρός πάντας, ηγαπατο καί
εσέβετο υπό πάντων, οίτινες τόν έβλεπον καί ησθάνοντο αληθως ως πατέρα, ως
άνθρωπο του Θεου.

Μίαν μόνην φοράν τόν ειδον νά ‘’οργισθη’’, ως αφηγουνται οι παρόντες πατέρες.

Η περίπτωσις ειναι αύτη: Εις έν χωρίον της Κύπρου οι χωρικοί εζήτουν επιμόνως νά
τούς χειροτονήση ιερέα ένα ομοχώριόν των ο οποιος ητο’’καλοφωνάρης’’, δέν ειχεν
όμως τά προσόντα διά τήν ιερωσύνην διότι ειχε ‘’κωλυματα’’, υποσχόμενοι νά γίνουν
όλοι μέ τό παλαιόν’’. Μίαν ημέραν ηλθον εις τήν Μονήν λεωφορειον πλήρες,
ζητουντες επιμόνως διά ‘’πολλων’’ νά τόν χειροτονήση. Όταν επέμενον φορτικως,
τότε ωργίσθη ο άγιος άνθρωπος τήν δικαίαν οργήν ειπών: ‘’Μή μέ βιάζεται, δέν ειναι
δυνατόν νά τόν χειροτονήσω, δέν θά κολάσω εγώ τήν ψυχήν μου γιά σας, νά τόν
κολάσω καί αυτόν, δέν κάμνει γιά παπάς’’.

Άς ληφθη βαθέως υπ΄όψιν, τίς καί ποιος ητο ο άγιος άνθρωπος, διά νά εννοηθη τί καί
ποιος ητο εκεινος όστις υπηρξεν ‘’ η θλίψις της ζωης του’’, ως θά ίδωμεν κατωτέρω.

Ο ΔΙΩΓΜΟΣ ΤΟΥ
Ο διάβολος φθονων τήν γινόμενην θεάριστον επιστροφήν καί τήν σωτηρίαν,
εβουλήθη νά τήν ανακόψη διά των οργάνων του. Η Ορθόδοξος δράσις του εν Κύπρω
ανεκόπη επεμβάσει των Νεοημερολογιτων καί των αγγλομασόνων. Εξ αφορμης
πράξεων απρεπων καί ανταρτικων μερικων άλλων, τάς οποίας ο άγιος Τριμυθουντος
ουδέποτε επέτρεπε, κατηγορήθη καί επροδόθη ο ίδιος ‘’ πληρώνων ξένας αμαρτίας’’.

Διότι τινές νεαροί καί φαντασμένοι ενόμισαν ότι ‘’δυναμικως καί δικαστικως’’ θά
καταλάβουν ναούς κατεχόμενους από Νεοημερολογίτας. Επήγαν καί στά
‘’δικαστήρια’’ τάς οποίας ενεργείας ο άγιος Τριμυθουντος ουδόλως επέτρεπε.
Κατηγορήθη όμως αυτός ως ‘’αίτιος’’ καί εκ τούτου λαβόντες αφορμήν καί οι
Νεοημερολογιται καί οι αγγλομασόνοι, των οποίων επίσης τήν μασονίαν επολέμει,
τόν συνέλαβον, τόν εκακοποίησαν αφαιρέσαντες τά ενδύματά του καί αφήσαντες
αυτόν μέ ‘’κοντά΄΄ κοσμικά, τόν εφυλάκισαν καί τόν εδίωξαν εκ Κύπρου.

Ούτω διωχθείς εν τω Αγωνι της Ορθοδοξίας από τήν Μητρόπολίν του, αντί νά τιμηθη
διά βίου ως Αγωνιστής καί Ήρως καί Μάρτυς, θά ίδωμεν τί αντιμετώπισεν ‘’ο σοφός
ασκητής καί Ιεράρχης’’, διότι έτσι ‘’απαιτουσαν’’ τά συμφέροντα άλλων.

Επιστρέψας εις τήν Ελλάδα, αντιμετώπισε όχι μόνον τόν θηριώδη διωγμόν του
‘’αρχιεπισκόπου’’ (του Νέου ημερ.) Σπυρ. Βλάχου (1951), αλλά καί τόν υπουλότερον
 5

πόλεμον καί από τούς ‘’οικιακούς’’, ως έγραψε, καί δή αμέσως μετά τήν κοίμησιν του
Αρχιεπισκόπου Ματθαίου.

Διά νά μή βαρύνη περισσότερον τήν ευθύνην των πολεμίων καί διά νά μή ‘’ποιη τά
έκνοα θελήματά των’’, παραμέρισε καί περιωρίσθη εις μικρόν τι ημιυπόγειον της
Κερατέας , δείξας υπομονήν καί καρτερίαν αξιοθαύμαστον.

Μέχρι δέ της κοιμήσεώς του (1963) ανέμενε νά διευθετηθη ‘’η διαδρομία ‘’, ως
έγραφε, διά νά επιστρέψη εις Κύπρον ‘’πλησίον των τέκνων μου’’, ‘’εν τη Ιερα μου
έδρα’’. Συνεχως αναστέναζεν ‘’ άχ αυτός ο καυμός της Κύπρου θά μέ φάει’’, μετά τά
διαδραματισθέντα αδίκως καί παρανόμως. Καί επερίμενε ‘’ ν’ανανήψωσιν εκ της
ομίχλης των παθων , καί μέ αφήσωσιν νά εργαστω καί εγώ τό όσον δύναμαι’’, ‘οπως
γράφει εις τάς υπαρχούσας πολυπληθεις επιστολάς του.

Η ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ-ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΤΟΥ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ

Ιερά Μονή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης

Ελθών ο Τριμυθουντος Σπυρίδων ως ‘’Πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ’’, ενεκατεστάθη εις τήν

Μονή του Αγωνος της Ορθοδοξίας, τήν Μονήν της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης.
Αυτή ητο η διαμονή του καί τό ορμητήριον του διά τόν Αγωνα της Ορθοδοξίας. Διότι
καί αυτή ητο εξ αρχης τό κέντρον του Αγωνος καί η καταφυγή καί τό στήριγμα των
πιστων. Εις αυτήν ευρίσκοντο οι ιερεις καί πνευματικοί οι εξυπηρετουντες τούς
ευσεβεις, αυτή ητο ο Φάρος από τόν οποιον οι πλειστοι των Κυπρίων Γ.Ο.Χ έλαβον τό
φως της Ορθοδοξίας. Αυτή ητο και η Μητρόπολις του αγίου Τριμυθούντος.

Από αυτήν εξώρμα διά τήν διοργάνισιν της Εκκλησίας Κύπρου καί αυτή ητο τό
κέντρον από του οποιου διηυθύνετο καί εξεκίνει η εξυπηρέτησι των αναγκων του
Αγωνος καί η δράσις ανά τήν Κύπρον διά τήν διεύρυνσίν του καί εις αυτήν
προσέφευγον οι ευσεβεις διά τήν εκπλήρωσιν των θρησκευτικων υποχρεώσεών των
καί δή ότε δέν υπηρχον αι άλλαι εκκλησίαι. Εις αυτήν διέμεινε ταπεινότατα ο άγιος
του Θεου άνθρωπος, εις πτωχικόν κελλίον ως ταπεινός μοναχός, διότι τότε η Μονή
δέν ητο όπως σήμερον, η εκκλησία καί κελλία ησαν κτισμένα πτωχικά μέ ‘’πληθες’’
από χωμα καί άχυρα.

Ολίγα περί της Μονης

Τήν Μονήν ταύτην έκτισαν πατέρες, οι οποιοι επιστρέψαντες εις τήν Ορθοδοξίαν και
την Εορτολογικήν παράδοσιν, εδιώχθησαν υπό Νεοημερολογιτων-Οικουμενιστων.
Ταλαιπωρούμενοι καί διωκόμενοι από τόπου εις τόπον, ουκ ειχον πού τήν κεφαλήν
κλίναι. Επανειλημμένως τούς κατέστρεψαν φανατικοί Νεοημερολογιται η κοσμικοί
συμφεροντολόγοι τά πτωχά κελλία καί εκκλησίαν των καί τούς εδίωξαν από
διάφορους τόπους. Ενω εταλαιπωρουντο ούτως καί υπέμενον, η Παναγία εφρόντισε
περί αυτων.
 6

Ο τόπος όπου εκτίσθη η Μονή καί όλη η γύρωθεν περιοχή ονομάζεται ‘’Κάμπος του
Σιμωνη’’. Κατά τήν αρχαίαν παράδοσιν, τήν οποίαν διετήρησαν καί οι κατέχοντες τόν
τόπον τουρκοι, ο εν λόγω ‘’Σιμωνης’’ ητο βασιλεύς πρό Χριστου, όλος δέ ο ‘’κάμπος’’
ο περιστοιχιζόμενος υπό χαμηλων ορέων, ητο μικρόν βασίλειον, φαίνεται δέ ότι
υπηρχεν ιερειον ειδώλων.

Και πράγματι ευρέθησαν πρό καιρου πολλά είδωλα τά οποια κατέσχον καί εσύλησαν
οι άγγλοι, ευρέθησαν καί αρχαιοι τάφοι καί εις όλην τήν περιοχήν διακρίνονται εις τό
χωμα μικρά τεμάχια αρχαίων πηλίνων αγγείων, τά οποια φαίνονται λεπτής τέχνης.

Το κτημα ανηκεν εις οθωμανόν του πλησίον τουρκικου χωρίου Κοφίνου. Ητο δέ όλον
ακαλλιέργητον καί δασωδες, γνωστης ούσης της οκνηρίας τού τούρκου, ζωντος εις
βάρος των άλλων. Μόνον εις μικρόν τεμάχιον κάτωθεν του τόπου όπου νυν η Μονή,
εφύτευεν ολίγα λαχανικά τόν καιρόν οπού τό πλησίον ρυάκιον ειχε νερόν του
χειμωνος, διά τουτο επεσκέπτετο συχνάκις τόν τόπον.

Όπως διηγήθη τότε, διηγειτο καί κατόπιν πολλάκις εις τούς πατέρας μέ τά
τουρκοποιημένα ‘’ελληνικά’’ του, ενω εκοιματο κάτω από χαρουπόδενδρον
ευρισκόμενον απέναντι της Μονης, του εφανερώθη η Παναγία επί τρεις κατά
συνέχειαν ημέρας ‘’σάν ένα μεγάλο κοπέλα μέ κορούνα σάν βασίλισσα’’ καί τόν
επρόσταξε ‘’νά πουλήσης τό κτημα σου εις τούς μοναχούς μου’’, του ειπε καί που
ευρίσκονται ‘’οι μοναχοί Της’’, στόν ‘’Κλήμονα’’ πού απέχει αρκετά από τόν τόπον
τουτον,’’διά νά μου κτίσουν μοναστηρι’’. Εν τέλει δέ τόν ηπείλησεν ότι άν παρακούση
θά πάθη κακόν αυτός ή τό ζωον του.

Ταυτα δέ πάντα χωρίς νά έχουν υπ΄όψιν οι πατέρες η πρόθεσιν διά τόν τόπον
τουτον. Καί πράγματι έστειλεν ουτος εις τούς πατέρας διά του αγροφύλακος όστις
εγνώριζε καλύτερα τά ελληνικά καί τούς εμήνυσεν ότι τούς πωλει τό κτημα.
Συμφωνήσαντες ηγόρασαν οι πατέρες μέ τόν ιδρωτα των τό κτημα, πρωτον τό μεγάλο
τεμάχιον, άλλα τεμάχια ηγοράσθησαν αργότερα επειδή όλοι οι γειτονεύοντες τουρκοι
ήθελαν νά τά πωλήσουν διά νά ‘’ξεχρεωθουν’’, διότι όντες οκνηροί ησαν όλοι
χρεωμένοι εις τούς έλληνας.

Αφου εξεχέρσωσαν οι πατέρες μέ τάς ιδίας των χειρας καί κόπους καί ιδρωτας καί
εξημέρωσαν τήν περιοχήν καί αφου ισοπέδωσαν τόν τόπον της Μονης, ήρχισε νά
κτίζεται, τό 1947. Εκκλησία καί κελλία ήρχισαν νά κτίζωνται πτωχικά, όπως όλαι
πανταχου αι Μοναί των Γ.Ο.Χ τό κατ΄αρχάς, ως λασποκάλυβα.

Καί πάλιν έδειξεν η Παναγία τήν κηδεμονία Της.

Εις μοναχός ευλαβέστατος απλούστατος ο οποιος ητο κτίστης, ων ολίγον τι

‘’μεταβατικός’’,εσκέπτετο νά υπάγη αλλου πρός καιρόν. Ενεφανίσθη εις αυτόν η
Παναγία, όπως έλεγε μέ τήν απλότητά του ο ίδιος, εν μέση ημέρα, ενω εκάθητο υπό
χαρουπόδενδρον. Της ειπε: ‘’γιατί στέκεις μές΄τόν ήλιο; έλα στήν σκιάν’’. Η δέ του
παρήγγειλε ‘’νά μήν φύγεις, νά μείνης νά κτίσης εκκλησίαν καί κελλία, καί εδω θά
φέρω τούς θησαυρούς μου, καί θά κατοικήσω εδω, διότι από παντου μέ διώχνουν μέ
τό νέον ημερολόγιόν τους’’. Καί εγένετο άφαντος.

Εις ταπεινόν κελλίον της πρώτης αυτης Μονης διέμενεν ο άγιος Τριμυθουντος
Σπυρίδων καί εντεύθεν εξώρμα καί διωργάνισε καί διηύθυνε τήν Εκκλησίαν Κύπρου
καί τόν Αγωνα της Ορθοδοξίας.

Τό ‘’πέρασμά’’ του από τήν Μονήν καί τήν Κύπρον θά μείνη αλησμόνητον καί η
‘’σκιά’’ της παρουσίας του, της αγιότητος, της πατρότητός του, θά μένουν εν σεβασμω
εις τάς καρδίας όσων τόν εγνώρισαν καί όσων έμαθον περί αυτου. Εκεινος
 7

παρέδωσεν εις τούς πατέρας τάς τάξεις τάς οποίας τηρουν ως πρός τάς Ακολουθίας,
τάς Νηστείας, γενικως τόν μοναχισμόν πλέον εκείνων τά οποια ετήρουν. Οι θεσμοί
καί οι νόμοι της Εκκλησίας επέβαλλε νά τηρωνται ακριβως καί αυστηρως.

Μίαν φοράν ειδε μοναχόν, ο οποιος τήν ημέραν του Κυρίου, Κυριακήν, ‘’τραβων’’
καί άλλους μαζί του, υπήγαινε νά κάμη εργασίες των κτημάτων.. εξετάσας καί μαθών
‘’που καί γιατί πήγαινε’’, του λέγει ‘’νά στραφης αμέσως πίσω, νά πάης νά κάμης
χίλιες μετάνοιες καί δέν θά τό ξανακάμης’’. Από τότε δέν τό ξανάκαμε. Άλλος από
άλλην Μονήν εζήτει ‘’νά του επιτρέψη’’ νά κάμνη τήν Κυριακήν ‘’δουλειές’’ της
καθημερινης.. του λέγει εντόνως ‘’δέν ειναι δική μου η Κυριακή π...διά νά σου τήν
παραχωρήσω, ειναι του Θεου’’.

Η Μονή αυτή υπηρξε τό λίκνον του Αγωνος της Ορθοδοξίας κατά της αποστασίας του
Νεοημερολογιτισμου-Οικουμενισμου. Οι πρωτοι μοναχοί μέ πρωτον Ιερομόναχον τόν
π. Μελέτιον, κατοικήσαντες εις αυτήν καί αγωνιζόμενοι τόν καλόν αγωνα της πίστεως
καί της ασκήσεως,έγιναν η φωτεινή εστία η εκπέμπουσα τάς ακτινας της Ορθοδοξίας
εις τούς θέλοντας νά φωτισθουν καί ο ελκτικός πόλος καί προσφύγιον των ευσεβων
των ελκομένον ειτε διά τόν μοναχισμόν, ειτε διά πνευματικήν ενίσχυσιν, η
εκπλήρωσιν θρησκευτικων των καθηκόντων καί των βουλομένων νά επιστρέψουν εις
την Ορθοδοξίαν.

Αυτή ητο τό προπύργιον του Αγωνος καί ο λιμήν των χειμαζομένων καί αυτή
εξυπηρέτει τούς Γ.Ο.Χριστιανούς, ομου μέ ευάριθμους κοσμικούς ιερεις. Κατόπιν
ελθών, τό 1948, ο Μητροπολίτης ο άγιος Τριμυθουντος, εις αυτήν διέμενεν, αυτή ητο
η Μητρόπολίς του καί εντευθεν επέβλεπε καί επεσκόπευε καί διηύθυνε τήν
Εκκλησίαν Γ.Ο.Χ Κύπρου, ως είδομεν, καί έθεσε ‘’τόν πρωτον θεμέλιον λίθον διά τό
ζήτημα του παλαιου ορθοδόξου Εορτολογίου...’’ κ.λ.π

Η Μονή αύτη επλήρωσεν υπέρ πολλούς άλλους καί τόν φόρον αίματος εις τήν
αιμοβορίαν των τούρκων, χάριν της ‘’ελευθερίας’’ της Κύπρου. Οι πλησιόχωροι
τουρκοι, άνδρες καί γυναικες, εσέβοντο καί ηγάπων τούς πατέρας, μάλιστα τούς
έλεγαν ‘’οι παπάδες μας’’.

Αλλά μία οικογένεια αιμοβόρου τινός, ευρόντες ευκαιρίαν κατά τάς ‘’διακοινοτικάς
ταραχάς’’ του 1963, ελθόντες ωπλισμένοι εφόνευσαν εν ψυχρω τρεις αθώους
μοναχούς καί άλλους, εν οις καί τόν ηγούμενον Χρυσόστομον επλήγωσαν.. τό σωμα
των έμεινε γεμάτο από τά σφαιρίδια των πυροβολισμων, εν τουτοις επέζησαν. Όμως
παντου αντιμετώπισαν τήν αχαριστίαν.

Εις τό Όνομα της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης ( 8 Σεπτεμβρίου) αφιερώθη η

Εκκλησίαν καί η Μονή υπό των πατέρων εκ της απείρου αγάπης καί ευλαβείας πρός
Αυτήν, μέ της Οποίας τήν θέλησιν, ως είδομεν, καί εκτίσθη η Μονή. Υπομιμνήσκουσα
δέ εις τόν Υιόν Αυτής τό Γάλα ω Αυτόν εξέθρεψε, δέεται ειναι ποιήση τό έλεος Αυτου
μετ΄αυτης.

ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΑΛΑΚΤΟΤΡΟΦΟΥΣΗΣ

Πολλά θαύματα, κυρίως ιάσεις, εποίησε καί ποιει η Γαλακτοτροφουσα Παναγία, τά

οποια βεβαιώνουν καί αφηγουνται εις τούς πατέρας καί πανταχου οι ευεργετηθέντες
υπ΄Αυτης των οποίων πολλοί ούτε κάν εγνώριζον τήν ύπαρξιν της Μονης,
υποδειχθείσης αυτοις υπό της Παναγίας.
 8

Εκ των πολλων σημειουνται τινά εν συντομία, πρός δόξαν Αυτης καί του Υιου Της.

Η Μαρία Ιωάννου από χωρίον Τρουλλοι δέν ειχε γάλα διά νά θηλάση τά νεογνά της.
‘’Ετάχθη’’ εις τήν Γαλακτοτροφουσαν Παναγίαν, ηλθε καί επροσκύνησε μέ ευλάβειαν
τήν Εικόνα Της εις τήν Μονήν Της, καί ώς ότου νά εξέλθη από τήν εκκλησίαν έτρεχε
τό γάλα από τά φορέματά της.

Άλλη από τήν Αμμόχωστον, νυν εις Λεμεσόν, ειχε καρκινον. Έμαθε παρά του
οικοδομήσαντος τήν Εκκλησίαν, περί της Μονης Παναγίας Γαλακτοτροφούσης,
ετάχθη εις τήν Παναγίαν καί τήν εθεράπευσε καί ελθουσα κατέθεσε τό δωρον της.

Μία νέα από χωρίον Βατυλή ηλθε μέ τόν σύζυγόν της κι έφερεν εις τήν Μονήν
αφιέρωμα κέρινους μαστούς ..καί ερωτηθέντες περί τούτου, ειπον ότι αυτή ειχε
καρκινον εις τους μαστους μέ πολλά αποστήματα. Οι ιατροί τήν εβεβαίωσαν ότι δέν
έχει θεραπείαν. Επεκαλέσθη τήν Παναγίαν Γαλακτοτροφούσαν καί εθεραπεύθη.

Εις μίαν νέα από τάς Αθήνας υπεδείχθη υπό της Παναγίας νά έλθη νά προσκυνήση
εις τήν Μονήν Της, χωρίς νά γνωρίζη άν καί που υπάρχει η τοιαύτη Μονή Της.
Ελθουσα εις Κύπρον τήν ευρε καί έκτοτε προσέρχεται καί τήν προσκυνει ευλαβως.

Άλλος από χωρίον Φρέναρος, νυν εις Λεμεσόν, έπασχεν οδυνηράν ασθένειαν.
Εμφανισθεισα εις αυτόν η Παναγία του ειπε.. ‘’τί πας εις τούς γιατρούς; νά έρθης εις
τήν κλινικήν μου νά γίνης καλά.’’. Τήν ηρώτησε που ειναι η κλινιιή Της; του λέγει,
‘οταν κατεβαίνεις τήν κακορατζιά πού περνας τόσες φορές, δεξιά ειναι τό μοναστηρι.’
Εκατάλαβεν ότι ητο η Παναγία, καί ‘’κλινική ‘’ η Μονή Της..ηλθεν, επροσκύνησε καί
εθεραπεύθη. Καί άλλα πολλά.

ΘΑΥΜΑΤΑ ΤΕΛΕΣΘΕΝΤΑ ΥΠΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΔΙΑ ΤΟΝ Η ΔΙΑ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ

Υπό ευσεβων καί σεβαστων καί συνετων καί κατά πάντα αξιοπίστων προσώπων,
κληρικων, μοναχων καί λαικων, καί εις τήν Ελλάδα,καί εις τήν Κύπρον, μαρτυρουνται
καί βεβαιουνται μετ’ευλαβείας καί συγκινήσεως θαύματα, τά οποια ετέλεσεν ο Θεός
δι΄αυτου ή δι’ αυτόν καί όταν ητο Ιερομόναχος Γεδεών καί κατόπιν ότε έγινε
Τριμυθουντος Σπυρίδων.

Σημειουμεν μερικά εξ αυτων, όπως τά μαρτυρουν είτε οι παρόντες καί ‘’ζήσαντες΄΄

αυτά, ή μαθόντες παρά των ευσεβων οι οποιοι ησαν τότε, εις δόξαν Θεου, εις
εύκλειαν καί τιμήν της Ορθοδοξίας καί έπαινον του δούλου του Θεου,διά νά γνωσθη
καί εντευθεν η αγιότης, η ευσέβεια καί ευλάβειαν του αγίου Μητροπολίτου
Τριμυθουντος Σπυρίδωνος.

Περί τό 1935. Τότε ητο ακόμη Ιερομόναχος Γεδεών καί ειχε κατέλθει από τό Άγιον
Όρος διά νά μετάσχη εις τόν Αγωνα προσκλήσει του Μακαρ. Ματθαιου, όστις τόν
απέστελλεν εις διάφορα παραρτήματα διά εξυπηρέτησιν των θρησκευτικων αναγκων
των Χριστιανων. Εις τήν περίπτωσιν αυτήν ευρίσκετο από 2-3 ετων ως εφημέριος εις
τό χωρίον Αγναντερόν Καρδίτσης. Τότε εδιώκοντο οι ευσεβεις κατ΄ έντολήν των
Νεοημερολογιτων ‘’επισκόπων’’.

Έστειλε τότε ο αστυνόμος χωροφύλακα νά πάη νά φέρη ‘’τόν παλαιοημερολογίτη

παπα’’ στό τμημα, τό οποιον ευρίσκετο εις άλλο χωρίον δύο ωρες δρόμο. Ο
χωροφύλακας πηγε καί βρηκε ‘’τόν παπα’’ (τόν Ιερομόναχον Γεδεών) καί του ειπε νά
τόν ακολουθήση στήν αστυνομία. Χειμώνας καιρός καί χιόνια.. Ο π. Γεδεών αμέσως
έτοιμος.. ‘’εμπρός παιδί μου, πάμε’’. Ο χωροφύλακας του λέγει, ειναι μακρυά, πάρε
 9

καί σύ κανένα ζωο. Ο άγιος του Θεου του λέγει ‘’ όχι παιδί μου, θά σ΄ακολουθήσω μέ
τά πόδια. Καί πηραν δρόμο, ο χωροφύλακας καβάλα στό άλογο, καί ο π.Γεδεών
πεζός. Στόν δρόμο καί όταν πλησίαζαν τό άλλο χωρίον, ο χωροφύλακας χωρίς κανένα
λόγον, γκρεμίστηκε ξαφνικά από τό άλογον καί έπεσε κάτω σάν ξερός.

Ο π. Γεδεών(Τριμυθουντος Σπυρίδων) έτρεξε ,τόν πηρε από τό χέρι, τόν εσήκωσε καί
του λέγει..’’τί έπαθες παιδί μου’’ .Του λέγει ο χωροφύλακας ‘’ πήγαινε Γέροντα στή
δουλειά σου..ειδα εγώ ‘ενα χέρι καί έφαγα φοβερό χαστουκι..δέν ειμαι άξιος νά σέ
συνοδεύσω..πήγαινε στό καλό’’..

Όταν επέστρεψεν ο χωροφύλακας στό αστυνομικόν τμημα, του λέγει ο

αστυνόμος..’’που ειναι ο παπας,γιατί δέν τόν έφερες;’’ Του λέγει αυτός ‘’πήγαινε σύ
νά τόν φέρης..εγώ ειδα τί μου συνέβη, τί χαστουκι έφαγα αόρατον από τόν θεόν δι’
αυτόν τόν άγιον άνθρωπον..Εγώ έχω οικογένεια..πήγαινε σύ.’’

Όταν επέστρεψεν ο π.Γεδεών εις τό χωρίον καί τήν εκκλησίαν του, τόν ερωτουσαν οι
χριστιανοί..πως επέστρεψες πάτερ, σ΄αφηκεν ο αστυνόμος:

Ο δέ τούς έλεγεν ιλαρως ‘’Επίσκεψις Θεου, παιδιά μου’’.

Β. Περί τό 1943

Πάλιν εις τό Αγναντερόν. Τότε ητο ο συμμοριτοπόλεμος καί η τρομοκρατία των

αθέων κομμουνιστων, οι οποιοι έσφαζαν τούς ευσεβεις εις τήν υπαιθρον.
Περισσότερον ολων εμισουσαν τούς σταθερούς Ορθόδοξους χριστιανούς. Ενω
ελειτουργουσε ο π. Γεδεών, πηγαν οι κομμουνισταί νά τόν πάρουν διά νά τόν
σφάξουν . Μισουσαν πολύ τόν ιερέα καί τούς επιτρόπους ως Ορθοδόξους, τούς ειχαν
όλους γιά σφάξιμο.

Ο π. Γεδεών τούς λέγει..’’πηγαίνετε , νά τελειώσω τήν Λειτουργίαν καί θά έλθω εγώ

στό γραφειο νά σας εύρω’’..νεύσει Θεου τόν άφηκαν. Αφου ετελείωσε τήν
Λειτουργίαν καί έφαγεν ολίγον, λέγει εις τούς επιτρόπους..’’νά πάω νά τούς εύρω;’’
Λέγει ένας των επιτρόπων.. ‘’νά πάω εγώ Γέροντα νά τούς ρωτήσω άν θέλουν νά έρθη
ο παπας’’. Πηγε ο επίτροπος καί τούς ερώτησε..του απαντουν ‘’πηγαίνετε, δέν σάς
θέλομεν, ούτε ο παπας νά έρθη, ούτε επίτροποι, ούτε κανένας.’. Τί ‘’επίσκεψις Θεου’’
θά ητο πάλιν, καί μετήλλαξε τούς αιμοβόρους δολοφόνους;

Γ. Μετά τόν διωγμόν του εκ Κύπρου, επιστρέψας εις τήν Ελλάδα, μετά διετίαν
περίπου, αντιμετώπισε τόν δεινόν διωγμόν του Νεοημερολογίτου ‘’αρχιεπισκόπου’’
Σπυρ. Βλάχου, αντιμετώπισε τόν πόλεμον ‘’καί από τούς οικιακούς’’. Τούς άλλους
αρχιερεις τούς έκρυψαν εις τήν μεγάλην Μονήν των καλογραιων. Τόν Τριμυθουντος
Σπυρίδωνα, όταν εζήτησε καταφύγιον ,δέν τόν εδέχθησαν, τόν εδίωξαν (εισηγήσει
τινός;).

Λέγεται ότι αι δύο μοναχαί πού τόν εξεδίωξαν έλαβον από τόν Θεόν τά επίχειρα
της...’’καλωσύνης’’ των!.. Διωχθέντα ‘’ τόν πέταξαν’’ με μιά βαλίτσα στό Πόρτο
Ράφτη, πλησίον της θαλάσσης, νύκτα, καί εν καιρω χειμωνος. Υπηρχε συνεννόησις
μέ πατέρας της Μονης Μεταμορφώσεως νά έλθουν διά θαλάσσης μέ μικρή βάρκα διά
νά τόν παραλάβουν πρίν προλάβη η αστυνομία των Νεοημερολογιτων νά τόν
συλλάβη.

Πράγματι ηλθον οι πατέρες νύκτα, ο δέ αφηγούμενος ταυτα μοναχός περιγράφει πως

εβοήθησαν τόν άγιον Τριμυθουντος νά εισέλθη ολίγα μέτρα εις τήν θάλασσαν όπου
ητο η βάρκα διά νά επιβιβασθη εις αυτήν. Η βάρκα ειχε μηχανήν παλαιάν θερμης
εκκινήσεως. Έπρεπε νά απομακρυνθουν τό ταχύτερον, διότι εν τω μεταξύ
κατέφθασεν η αστυνομία εις τόν τόπον καί μέ τούς προβολεις ανίχνευον τά πέριξ. Οι
 10

εντός της θαλάσσης έστρεφον τά νωτα διά νά μή τούς γνωρίσουν, έπρεπεν όμως νά
φύγουν συντόμως προτου ειδοποιηθη καί φθάση η αστυνομία της θαλάσσης.

Όσον καί άν εθέρμαινον τήν μηχανήν της βάρκας , παρά τάς πολλάς αποπείρας δέν
ξεκινουσε. Μετά αρκετήν ώραν καί όταν η μηχανή ητο εντελως κρύα, ο εις των
μοναχων ειπε..’’μέ τήν ευχήν του αγίου Δεσπότου νά δοκιμάσω’’, καί αμέσως η
μηχανή ξεκίνησε!

Εθαύμασαν οι μοναχοί καί ειπαν ‘’πράγματι ειναι άγιος ο Γέροντας’’..μετά τόσες

απόπειρες νά ξεκίνήση ανελπίστως ευθύς καί μάλιστα κρύα, μόνον εις τήν ευχήν του
Αγίου Τριμυθουντος ωφείλετο.

Μετά ταυτα εκρύβη εις σπήλαιον, ως θά ίδωμεν εις τά περαιτέρω.

Διά τήν Μονήν Μεταμορφώσεως προειπεν ο άγιος Τριμυθουντος, ότι ‘’θά έρθη
καιρός, πού θά έχετε πολλά αγαθά υλικά, αλλά δέν θά έχετε πνευματικά’’.

ΘΑΥΜΑΤΑ ΓΕΝΟΜΕΝΑ ΕΝ ΚΥΠΡΟ

Δ. Διά τήν εξυπηρέτησιν του Αγωνος υπηγε μίαν φοράν ο άγιος Τριμυθουντος εις έν
χωρίον (κελλάκι) μετά συνοδίας. Επιστρέφοντες νύκτα θά επερνουσαν ένα
ξηροχείμαρρον, του οποίου τό γεφύρι εδιορθώνετο καί έπρεπε τό αυτοκίνητον νά
περάση από παρακαμπτήριον διά του χειμάρρου. Eπειδή θά κατέβαινε καί ανέβαινε
απότομον ανήφορον τό αυτοκίνητον που ητο καί παλαιόν, δέν ‘’εσήκωνε’’, καί έπρεπε
νά κατεβούν οι επιβάται. Οδηγός του αυτοκινήτου ητο ο ευσεβέστατος Ανδρέας
Πτωχου εκ Κόρνου, ομου ητο ο ομοχώριός του Χ’’ Κώστας καί άλλοι. Εκ σεβασμου καί
εντρεπόμενοι νά είπουν εις τόν σεβαστόν Αρχιερέα ότι πρέπει νά κατεβη από τό
αυτοκίνητον, εχρησιμοποίησαν πρόφασιν ότι θά κατέβουν διά χρείαν σωματικήν.

Καί εσκορπίσθησαν άλλοι πάνω άλλοι κάτω. Ενω επέστρεφον πλησίον του
αυτοκινήτου τό οποιον διηλθε τόν χείμαρρον, ειδεν ο Ανδρέας Πτωχου τόν άγιον
Τριμυθουντος Σπυρίδωνα νά έρχεται από κάτω ολόφωτος εντός νέφους ολοφωτεινου
καί μέ φωτεινόν στέφανον περί τήν κεφαλήν ωσάν ομβρέλα καί έμεινεν εκστατικός..
εφώναξε καί τόν Χ’’ Κώσταν ο οποιος επίσης τόν ειδε καθώς καί οι άλλοι. Καί ουτοι
τό διηγουντο μυριάκις μέ ευλάβειαν καί ενθουσιασμόν εις όλην των την ζωήν. Καί
ειναι ζωηρως γνωστόν εις όλους τούς παλαιούς Γ.Ο.Χ Κύπρου.

Ε΄. Ο π. Θεόδωρος, από χωρίον Χοιροκοιτία, διηγειται μέ χαράν καί ενθουσιασμόν.

Όταν ηλθεν ο άγιος Τριμυθουντος εις Κύπρον, ευσεβεις του αυτου χωρίου τόν
εκάλεσαν διά νά τελέσουν Λειτουργίαν καί εορτήν καί κηρύξη εις παρεκκλήσιον της
Παναγίας εις τήν περιοχήν του χωρίου.Πληροφορηθέντες οι του πλησίον χωρίου
(Λεύκαρα) ειδοποίησαν τόν Νεοημερολογίτην ‘‘μητροπολίτην’’, ο οποιος τούς
ετηλεφώνησε νά υπάγουν νά τούς εμποδίσουν καί τούς βγάλουν από τήν εκκλησίαν.
Ακούσας τουτο ο Χαράλαμπος (ο κατόπιν π.Θεόδωρος), εξανέστη όχι τόσον από
ευσέβειαν, τότε ητο εντελως αδιάφορος, όσον ‘’κατά λόγον δικαιοσύνης’’.

Καί έλεγε ‘’γιατί δέν αφήνουν τούς ανθρώπους μέ τόν δεσπότην τους νά κάμουν τήν
γιορτήν τους;’’. Μαθών ότι οι του άλλου χωρίου, ένα λεωφορειο γεματο καί μέ παπα
μαζί, ηλθον καί κατέλαβον τήν εκκλησίαν, επηρε μαζί του δυό-τρεις καί λέγει ‘’θά
παμε νά τούς βγάλωμε’’. Καί ειναι παλληκάρι, ‘’τό λέει η ψυχή του’’. Παρεμπιπτόντως
σημειουται, ότι κατά τόν απελευθερωτικόν αγωνα (1955-1959), μόνος κατεδίωξε 300
τούρκους, οι οποιοι επέδραμον νά καύσουν τήν Εκκλησίαν του Αγίου Λαζάρου εις
 11

Λάρνακα- όπου ο δεύτερος τάφος του Αγίου-καί μέ τά ξύλα, καρέκλες,τραπέζια, ό,τι

εύρισκε μπροστά του τούς τσάκισε καί εξώθησε νά τούς ρίψη στήν Θάλασσα..70 έως
80 σφαιρες ηλθον κατ΄επάνω του καί δέν τό ευρε καμμία).

Ο δρόμος από τόν οποιον θά πήγαιναν περνουσε από τό σπίτι όπου εφιλοξενειτο ο
άγιος Τριμυθουντος. Ως ήκουσε που επήγαιναν, βγηκε στόν δρόμο μπροστά τους,
ύψωσε τά χέρια καί τούς φώναξε ‘’δέν θά πατε πουθενά..άν εισθε χριστιανοί νά
στραφητε πίσω, δέν ήρθαμε γιά καυγάδες, διά νά λειτουργήσωμε ήλθαμε..εγώ θά
μείνω νηστικός, άς ειναι, καί ώς τό απόγευμα, καί ώς τό βράδυ, καί όταν φύγουν οι
άλλοι τότε θά παμε νά κάμωμε τήν Λειτουργία’’... Όπως καί έγινεν.

Όταν τούς ειδε νά φεύγουν ο Χαράλαμπος (π.Θεόδωρος) τούς ειπε ‘’νά χρωστάτε
χάριν σ’ αυτόν τόν άγιον Γέροντα πού τήν γλυτώσατε’’. Όταν ομιλη περί του αγίου
Τριμυθουντος, ως καί πάντες, αισθάνεσαι νά στάζει μέλι η καρδιά του, η ψυχή του νά
πληρουται συγκινήσεως, οι οφθαλμοί του κατανύξεως. Εις αυτήν τήν περίπτωσιν, από
τήν αγίαν συμπεριφοράν καί τήν οσίαν μορφήν καί παρουσίαν καί διδαχήν του αγίου
Τριμυθουντος, ο π. Θεόδωρος έγινε ‘’μέ τό παλαιόν’’, αργότερον έγινε καί ιερεύς. Καί
ενω, όπως λέγει ο ίδιος,’’δέν ήξερε τό Άγιος ο Θεός..’’, τότε μέ τήν ευλογίαν του
αγίου Τριμυθουντος ανέβη εις ένα πεζουλι καί εκήρυξε περί Ορθοδοξίας καί λοιπά.

Εις τήν ιδίαν εκείνην περίπτωσιν έγινε καί τουτο τό θαυμα. Μία γυναίκα, σύζυγος του
κ. Δοντα, ενω ο σύζυγός της ητο ορθόδοξος, εκείνη ‘’αμφέβαλλε διά τό παλαιόν’’. Καί
τότε παρουσα εις τό σπίτι όπου εφιλοξενειτο ο Τριμυθουντος Σπυρίδων, ειπε ‘’θά
πάρω τό ‘’απόπιο’’ (τό νερό πού έμεινεν εις τό ποτηρι αφου έπιεν μέρος ο άγιος
Τριμυθουντος) καί μέ αυτό θά κάμω τήν ζύμη χωρίς προζύμι, καί εάν εμπη (άν
ανεβη), θά γίνω καί εγώ μέ τό παλαιό’’.

Τό πηρε, έκαμε τήν ζύμην από τό νερό πού έπιεν ο άγιος Τριμυθουντος καί έμεινε,
χωρίς προζύμι (μαγιά) καί ανέβη καί ξεχείλισε τό δοχειον...από τότε έγινε θερμή
Ορθόδοξος.

ΣΤ΄. Όταν κάποτε συνέβη παρατεταμένη ανομβρία, ο αγιώτατος Σπυρίδων ομου μέ

τούς πατέρας εποίησαν αγρυπνίαν, ακολούθως δέ εξηλθον εις λιτανείαν έως εις τό
αλωνι, όπου γονυκλινως ανεγνώσθησαν υπ΄αυτου αι Ευχαί επί ανομβρία..καί μόλις
έτρεξαν τά δάκρυά του προσευχομένου,εις τόν ίδιον καιρόν ηλθε βροχή καί εμέθυσε
τήν γήν.

Ζ΄ . Εις άλλην περίπτωσιν, ως διηγουνται ευσεβεις, υπήγαινεν εις ένα σπίτι διά
θρησκευτικήν εξυπηρέτησιν. Ο περίβολος της οικίας ητο υψηλός καί η εξώθυρα
κλειδωμένη. Έν τούτοις, χωρίς νά ειδοποιηθουν νά του ανοίξουν οι της οικίας όπου
τόν επερίμενον, τόν ειδον εντός της αυλης.. καί ηρώτων ‘’από που μπήκατε,
Σεβασμιώτατε;’’ Καί παρατηρήσαντες, ειδον ότι η εξώθυρα ητο κλειδωμένη. Δέν τόν
εμπόδιζαν αι θύραι καί τά κλειθρα..!!

Εκδιωχθείς εκ Κύπρου υπό των αγγλομασόνων καί Νεοημερολογιτων ο άγιος

Τριμυθουντος καί επιστρέψας εις τήν Ελλάδα, παρέμενεν εκει, τιμώμενος καί μετέχων
της Ι. Συνόδου εν όσω έζη ο Μακαρ.Ματθαιος καί τινά καιρόν μετά τήν κοίμησίν του.
Ακολούθως, αντιμετωπίσας όχι μόνον τόν δεινόν διωγμόν του Νεοημερολογίτου
‘’αρχιεπισκόπου’’(1951), αλλά καί δεινόν πόλεμον ‘’από τούς οικιακούς’’,ως γράφει
εις τάς επιστολάς του πολλάκις, αυτοπεριωρίσθη ως εις φυλακήν, διά νά μή μετέχη
εις πράξεις ‘’αντικανονικάς καί παρανόμους ’’, ίνα μή ‘’ποιη τά έκνοα θελήματά των’’,
ως έγραφεν, εφ΄όσον όχι μόνον δέν ελαμβάνοντο υπ΄όψιν αι σοφαί απόψεις καί
εισηγήσεις του, αλλά καί επολεμήθη σφοδρως υπό των συμφεροντολόγων.
 12

Επερίμενε ‘’ ν΄ανανήψουν εκ της ομίχλης των παθων καί μέ αφήσουν νά εργασθω

καί εγώ όσον δύναμαι΄΄. Μέχρι της κοιμήσεώς του ανέμενε νά επιστρέψη ‘’ εν τη
Ιερα μου έδρα’’, ‘’πλησίον του ποιμνίου μου’’, ως έγραφε καί εστέναζε διαρκως διά
τουτο.

Από μικρόν μονύδριον εις τά περίχωρα της Κερατέας, όπου διέμενε κατά τούς
τελευταίους μηνας, προσηλθεν εις τήν Μονήν της Μεταμορφώσεως εις τήν αρχήν της
Μ. Τεσσαρακοστης του 1963, όπου τόν εδέχθησαν οι πατέρες μετά συγκινήσεως καί
δακρύων εκατέρωθεν, οι οποιοι υπερβαλλόντως τόν εσέβοντο καί τόν σέβονται,
ανέγνωσε συγχωρητικήν Ευχήν καί έδωσε καί έλαβε συγχώρησιν.

Όταν έφευγε διά τό μονύδριον όπου έμενε, τόν παρεκάλουν οι πατέρες ‘’νά μας
έλθης πάλι Σεβασμιώτατε’’. Ο δέ ιλαρως καί μέ ‘’σημασίαν’’ τούς ειπε προφητικως
‘’θά έλθω, παιδιά μου, θά έλθω σύντομα καί θά μείνω’’.

Καί μετά μίαν εβδομάδα, τήν Κυριακήν της Ορθοδοξίας, ηλθε πράγματι,
κεκοιμημένος. Τήν 18 φεβρουαρίου 1963. Καί ετάφη εκει, εις τήν Μονήν
Μεταμορφώσεως. Ο μοναχός, όστις ειχε τήν φροντίδα του τάφου του μετ΄ευλαβείας
καί σεβασμου βεβαιώνει ότι εξ αυτου εξήρχετο άρρητος ευωδία.

Ο τοιουτος άγιος καί όσιος καί ήμερος καί θετικός καί σοφός καί αφοσιωμένος
ολοκληρωτικως εις τόν Θεόν καί εις τήν δόξαν Του, άνθρωπος του Θεου, δύναται νά
εννοηθη ποίους ‘’ηδύνατο’’ νά έχη εχθρούς, των οποίων τήν εχθρότητα καί
παρανομίαν, τήν αυθαιρεσίαν καί τήν συμφεροντολογίαν επλήρωσε όχι μόνον
εκεινος ο αοίδιμος, αλλ΄επλήρωσεν καί πληρώνει καί ο ευσεβής λαός της Κύπρου.

Ο ΑΓΙΟΣ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ

‘’Η ΘΛΙΨΙΣ ΤΗΣ ΖΩΗΣ ΤΟΥ’’

Μετά τόν διωγμόν του εκ Κύπρου από τήν Μητρόπολίν του (1949) επί τινά καιρόν
μετείχε των πράξεων της Συνόδου, μή παύσας ποτέ νά ειναι καί λέγεται καί
υπογράφεται Ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, ζωντος καί του Μακαρ. Ματθαίου. Κατά
βεβαίωσιν απολύτως αξιοσεβάστων καί γνωριζόντων πρόσωπα καί πράγματα
πατέρων, εάν αυτός διεδέχετο τόν Μακαρ. Ματθαιον (κοιμηθέντα 15 Μαίου 1950), ο
Αγών της Ορθοδοξίας θά συνεχίζετο μέ τόν αυτόν ζηλον καί τήν δύναμιν, τά
γενόμενα σκάνδαλα καί αι διαιρέσεις καί εις τήν Ελλάδα καί εις Κύπρον δέν θά
εγίνοντο, τά της Εκκλησίας καί εν γένει τά πάντα θά ησαν πολύ διαφορετικά επί τά
βελτίω, καί εις τήν Ελλάδα καί εις τήν Κύπρον, χωρίς αμφιβολίαν. Αλλά τουτο δέν
εσύμφερεν εις εκεινον,όστις υπηρξεν ισοβίως ‘’η θλίψις της ζωης του’’, ένα παπαν
κοσμικόν Νεοημερολογίτην, ο οποιος εισχωρήσας εις τόν Αγωνα, διηύθυνε καί
κατηύθυνε τά πάντα ιδία μετά τήν κοίμησιν του Μακαρ. Ματθαίου. Όχι μόνον
αρχιεπίσκοπος νά γίνη δέν θά ‘’επέτρεπεν’’ αυτός, ενω ητο ο πρωτος Επίσκοπος, ο
σοφώτερος καί αγιώτερος καί πλέον έμπειρος όλων, επειδή ητο ο μόνος όστις ειχεν
ιδικήν του κρίσιν καί σταθεράν γνώμην καί δέν εγίνετο άβουλον όργανον καί
‘’αμηντζης’’, αλλά καί περαιτέρω έφθασεν ως θά ίδωμεν.

‘’Η θλίψις της ζωης του’’ - Ο Ευγένιος Τόμπρος

 13

Τόν ‘’όρον’’ τουτον, ‘’η θλίψις της ζωης του’’ του αγίου Tριμυθουντος, τόν έδωσεν
ευσεβής καί ευλαβεστάτη γραία, της οποίας η οικογένεια εφρόντιζε διά τόν άγιον
Τριμυθουντος κατά τόν αυτοπεριορισμόν του, καί η οποία, υψώνουσα ησύχως καί
ηπίως τόν δάκτυλον, λέγει μέ κατάνυξιν ‘’ η θλίψις της ζωης του αγίου Τριμυθουντος
ητον ο πάτερ Ευγένιος’’.

Ποιος ειναι αυτός; Από τό γεγονός τουτο, ότι ο τοιουτος ανήρ ο πραος, ο ταπεινός, ο
αόργητος, ακτήμων, ο σοφός, ο συνετός, ο διακριτικός, ο ασκητικός, ο αγωνιστής της
Ορθοδοξίας, ο αυστηρός νηστευτής, ο μή έχων ή θέλων τι γήινον παρά τήν δόξαν του
Θεου καί της Ορθοδοξίας καί τήν σωτηρίαν ψυχων, ο ακριβέστατος εις τούς θεσμούς
της Εκκλησίας καί της μοναχικής τάξεως, ο άνθρωπος της προσευχης, ο
ευλαβέστατος, ο συμπαθέστατος, ο κατά κοινήν ομολογίαν κατά τό δυνατόν τέλειος,
ο θαυματουργός, επολεμειτο, δύναται νά εννοηθη ποιος ητο ο πολέμιός του μέχρι τόν
θάνατόν του ,καί κατά τόν θάνατόν του ,καί μετά τόν θάνατόν του.

Ουτος ητο παπας Νεοημερολογίτης Κερκυραιος. Διερωτωνται κληρικοί επίσκοποι,

μοναχοί κ.λ.π ‘’ πως εισεχώρησεν εις τήν Εκκλησίαν των Γ.Ο.Χριστιανων καί μέ τήν
υποκρισίαν του εξηπάτησε τόν Μακαρ. Ματθαιον κ.λ.π.

Γενόμενος ‘’παλαιοημερολογίτης’’, εισηλθε εις τόν Αγωνα των Ορθοδόξων καί επειδή,
φοιτήσας εις μίαν νεοημερολογιτικήν ιερατικήν σχολήν ήξερε γράμματα περισσότερα
από άλλους, εισηλθεν εις τά γραφεια, καί βαθμηδόν ήρχισε νά κατευθύνη καί
κυβερνα τούς πάντας καί τά πάντα. Εν όσω έζη ο Μακαρ. Ματθαιος κάπως
‘’συνεμορφώνετο’’ καί ητο ολιγώτερον αυταρχικός καί ετσιθελικός. Μετά τήν
κοίμησιν εκείνου, ανεδείχθη απόλυτος κυριάρχης καί διαφεντευτής των πάντων,
δικτάτωρ, ‘’δερβέναγας’’, τσάρος, ‘’αρχιτσέλιγκας’’, κατά εκφράσεις των πατέρων.

Όπως έγραψε τότε αρχιερεύς πρός τόν άγιον Τριμυθουντος διά τόν Ευγένιον
Τόμπρον:

’’ Εντός της ιερας Συνόδου έχει αποκτήσει τοιαύτην ισχύν, ώστε οι πάντες ιστάμεθα
ως δόκιμοι μοναχοί. Επιπλήττει τούς αρχιερεις...

Πνοή καί ζωή καί γνώμη εν τη I. Συνόδω δέν υπάρχει. Εκεινο τό οποιον θά είπη ο π.
Ευγένιος, εκεινο καί ειναι. Βασιλεύει τό αξίωμα αυτός έφα!! Εκεινος εισηγειται,
εκεινος αναπτύσσει, εκεινος εγκρίνει, καί εκεινος κατά τό δοκουν κατά τό εαυτου
συμφέρον καί αποφασίζει. Όλοι ειναι πειθήνια τέκνα καί άριστοι υποτακτικοί, καί
δόκιμοι μοναχοί. Κάθε κίνησις, κάθε πραξις, κάθε σκέψις αρχιερέως καί ιερέως καί
πνευματικου ακόμη, πρέπει νά τεθη απαραιτήτως υπό τήν εγκριτικήν πνοήν του π.
Ευγενίου Τόμπρου, του Πάπα καί Πατριάρχου των Γ.Ο.Χ’’.

΄Οτι αυτός καί τοιουτος καί πολύ περισσότερoν τούτων ητο ο Ε. Τόμπρος δέν ειναι
‘’μυστικόν’’. Όχι μόνον οι πατέρες, των οποίων έκαστος έχει κάτι νά ‘’διηγηται’’, αλλά
καί αυτά τά παιδιά καί οι νέοι γνωρίζουν ότι αυτός ητο ‘’τό παν’’, αυτός υποκαθίστα
κατά πάντα καί εν πασι τήν Σύνοδον, αυτός ητο ‘’η Σύνοδος’’, αυτός διηύθυνε τά
πάντα, αυτός ‘’έκαμνεν ότι ήθελεν’’.

Πως ‘’ απέκτησε τοιαύτην ισχύν, ώστε οι πάντες νά ίστανται ενώπιόν του ως δόκιμοι’’;
Εκμεταλλευόμενος τήν απλότητα καί ευλάβειαν των αρχιερέων, των οποίων οι
περισσότεροι ησαν ολιγογράμματοι καί άνθρωποι της υπακοης, καί πονηρός ών,
εξουδετέρωνε καί απεμάκρυνε πάντα όστις ειχεν ΄΄ιδικήν του γνώμην΄΄ καί
εξέφραζε τινά ΄΄απορίαν΄΄διά τά γινόμενα.. έχων δέ καί τήν διεύθυνσιν των
γραφείων καί του περιοδικου καί συγκεντρων εις εαυτόν πάσας τάς εξουσίας,
κατέστη απόλυτος διαφεντευτής, μή υπάρχοντος καί μή τολμωντος τινός νά τόν
 14

ελέγξη ή αντιλέξη. Διότι γνωρίζων νά κολακεύη καί εκμεταλλεύεται τήν απλοικότητα

των μέν, δι΄αυτων ΄΄απεκεφάλιζε΄΄ τούς δέ.

Οι πατέρες μένοντες ‘’ικανοποιημένοι’’ ότι τούς απήλλασσεν από ευθύνας καί

φροντίδας, του εξεχώρησαν πασαν εν πασιν εξουσίαν, ην διεξηγεν εν απολυταρχία
καί αυταρχισμω. Καί εις τά εκκλησιαστικά καί εις τά διοικητικά καί εις τά οικονομικά
καί εις τά της πίστεως καί τά του Αγωνος ώφειλε νά γίνη ως ΄΄αυτός έφα΄΄.

Τούς πατέρας της Συνόδου τούς επέπληττεν ως μικρά παιδία, τούς ηπείλει, τούς
ύβριζεν ΄΄είσαστε αγράμματοι΄΄, ΄΄δέν είσαστε άξιοι γιά τίποτε΄΄,΄΄δέν
καταλαβαίνετε τί σας λέω΄΄ καί άλλα...΄βαρύτερα΄. Ενίοτε αρχιερεις έλεγαν μεταξύ
των ως ΄συνωμοτουντες΄, νά γίνη τό τάδε καί τό τάδε..μόλις παρουσιάζετο ο
Τόμπρος, τ΄ανεποδογύριζε όλα καί επέβαλλεν, δέν θά γίνη αυτό,θά γίνη αυτό, πού
ήθελεν εκεινος. Όπως περιγράφουν χαρακτηριστικως πατέρες παρόντες..εκεινος
εκάθετο, ΄ερρητόρευεν΄ μόνον αυτός, εδημηγορουσεν,έκρινεν, απεφάσιζεν...εάν
κανείς από τούς αρχιερεις ή ιερεις ΄εσηκώνετο΄ διά νά είπη κάτι, αφου έλεγεν ολίγες
λέξεις, ο Τόμπρος τόν διέκοπτε καί διέτασσε ΄κάτσε κάτω΄. Εις τά τσαρικά ουκάζια-
αποφάσεις του Τόμπρου οι αρχιερεις εγνώριζαν ν΄απαντουν μόνον μέ τό
΄΄ευλόγησον΄΄ ή ΄΄νάναι ευλογημένον΄΄. Καί υπέγραφαν τάς΄αποφάσεις του΄
χωρίς νά ξέρουν τί υπογράφουν ή, όπως έλεγαν εκ των ιδίων, ΄΄καί εμεις δέν
ξέρουμε πως υπεγράψαμε΄΄.

Διά τουτο έλεγεν ο άγιος Τριμυθουντος πρός πατέρας της Μονης Μεταμορφώσεως:΄
οι πατέρες ειναι καλοί καί άγιοι, αλλά ειναι αρνάκια..ο Ευγ. Τόμπρος έκαμε καί θά
κάμη μεγάλο κακόν εις τήν Εκκλησίαν΄.

Δέν ειναι μόνος ο Τόμπρος, πού μέ τήν ιδιότητα του ΄Γραμματέως΄ γίνεται ο άγων
καί φέρων τούς πάντας καί τά πάντα. Όπως μανθάνομεν, καί εις τήν Σύνοδον΄ των
Ρώσσων της διασπορας΄ ένας παπας ειναι ο μοχλός γενικης κινήσεως. Μέ αυτόν θά
΄΄συνεννοήθη΄΄ καί ο Τόμπρος δι΄εκείνην τήν προδοσίαν μέ τούς Ρώσσους.

Γνωστός εις πολλούς ειναι ο περιβόητος Θεόκλητος Φαρμακίδης, ο οποιος ως

όργανον του αλλοφύλου καί αλλοδόξου βασιλέως Όθωνος ητο ‘’ Γραμματεύς της
Ιερας Συνόδου’’. Πολλάς ομοιότητας έχουν Φαρμακίδης καί Τόμπρος ως πρός τόν
αυταρχισμόν, τήν πανουργίαν, ‘’τόν τρόπον διοικήσεως’’ καί τό κακόν πού
επροξένησαν εις τήν Εκκλησίαν. Όπως επεβάλλετο εκεινος εις τούς αρχιερεις καί
όλον τό έθνος καί ητο καταρρακωτής της Εκκλησίας καί καταστροφεύς των
μοναστηρίων καί συνεχής εχθρός καί πολέμιος του Διδασκάλου του έθνους
Κωνσταντίνου Οικονόμου εξ Οικονόμων, ούτω καί μέ περισσότερον αυταρχισμόν
επεβάλλετο ο Τόμπρος.

Εάν εις εκείνους, οι οποιοι ησαν πεπαιδευμένοι καί δή ο Μητροπολίτης Νεόφυτος

Μεταξας, Αθηνων, ο οποιος καί αγωνιστής της Επαναστάσεως ητο καί σοφός καί
συνετός..καί όμως, ως περιγράφεται, όχι μόνον ΄΄παίρνονταν αποφάσεις κρυφά’’
από τήν Σύνοδον, αλλά ΄΄ο Φαρμακίδης κατάφερνε πάντα νά κανονίζη τά πράγματα
κατά τή δική του γνώμη, κι άς ειχαν οι άλλοι διαφορετικήν ιδέα΄΄, πόσο μαλλον ο
Τόμπρος ‘’κατάφερνε πάντα νά κανονίζη τά πράγματα κατά τή δική του γνώμη’’, όταν
ειχε νά κάμη μέ απλοικούς καί ‘’αρνάκια΄΄!. Ως διηγουνται πατέρες, ενίοτε αρχιερεις
καί άλλοι κληρικοί συνεσκέπτοντο καί συνεζήτουν νά γίνη κάτι. Όταν αυτά ήρχοντο
ενώπιον του Τόμπρου, τά ανέτρεπεν όλα καί επέβαλλεν..όχι! δέν θά γίνη αυτό..θα
γίνη τουτο..πού εσύμφερεν εκεινον.

Εις τά οικονομικά. ‘’Ποιός ξέρει τί εγίνετο;’’. Ευσεβής της οικογενείας, η οποία

εφρόντιζε τόν άγιον Τριμυθουντος καί η οποία οικογένεια ητο τω όντι Αβραμιαία,
 15

πολλά καί μεγάλα προσέφερεν εις τόν Αγωνα καί ολοκλήρους εκτάσεις αφιέρωσε
κλπ, περιγράφει..’’ όλοι οι κληρικοί των Γ.Ο.Χ απ΄εδω (δηλ. από τό σπίτι των),
πέρασαν όταν πρωτοήρχοντο.. καί ο Τόμπρος απ΄εδω πέρασε καί αυτός καί
εφιλοξενήθη όταν πρωτοηρθε. Όταν ηρθε από τήν Κέρκυραν ο Τόμπρος, ηταν μέ τό
σκουφί πού φορουσε..καί έγινε μέ τίς κατοικίες, τά μαγαζιά, τά οικόπεδα..τάφερεν
από τήν Κέρκυραν; ‘’ Διότι ητο καί έμπορας ο Τόμπρος ειχε καί κατάστημα νά πουλά
διάφορα. Καί όπως έγραφε τότε μοναχός χαρακτηριστικως, ‘’ δίπλα στό σπίτι του έχει
τό μπακάλικο..ώς καί κραγιόνα γιά τά χείλη των γυναικων πουλάει ο Τόμπρος ο
μπακάλης’’.

Όπως διηγουνται πατέρες εφημέριοι ‘’ο Τόμπρος ειχε τήν κηροδοσίαν (έδιδε τό κερί
εις τάς εκκλησίας) Αθηνων καί Πειραιως, αυτός ήρχετο άνοιγε έπαιρνε τάς εισπράξεις
καί έφευγε.. είδαμε εμεις ποτέ τί εισέπραξεν η Εκκλησία; ποτέ’’.

Κάποτε ειπαν μεταξύ των οι αρχιερεις ότι ‘’πρέπει νά μπη έλεγχος, νά γνωρίζωμε τί
γίνεται μέ τά οικονομικά της Εκκλησίας..’’. Τό ήκουσεν ο Τόμπρος.. τούς λέγει
‘’θέλετε νά ελέγξετε; ιδού’’.. τούς έφερε εκει δέματα από διπλότυπα,δευτέρια κλπ καί
τούς λέγει..’’νά ελέγξατέ τα’’. Νά τά ελέγξουν! Ποιός ‘’τολμα’’;.. ‘’Μου ανέθεσαν,
λέγει μητροπολίτης, νά κάμω έλεγχον εγώ. Τι; τρελλός ειμαι; Νά πιάσω νά
ελέγξω..καί όταν εύρω ατασθαλίες, μόλις μιλήσω κάτι, αμέσως θά πάρη όργανα
τόν..τάδε καί τόν...τάδε νά μέ καθαιρέση. Άς αναλάβη όποιος θέλει’’. Καί δέν
ανέλαβε. Καί έτσι απόλυτος μονάρχης καί πανδικτάτωρ ανεξέλεγκτος ο Τόμπρος.

Εις τά δοικητικά. Έφ΄όσον τά παντα εξηρτωντο από αυτόν, βεβαίως εις τά διοικητικά
κυρίως τά ‘’εκανόνιζεν΄΄έτσι, ώστε νά γίνωνται ‘’κατά τήν δική του γνώμη’’ κατά τά
συμφέροντά του..καί πρό παντός μετά τήν κοίμησιν του Μακαρ. Ματθαίου. Όπως
περιγράφουν πατέρες, όταν κανείς ‘’παρατηρουσε΄΄ εκεινα πoύ ΄΄δέν έπρεπε΄΄
διότι εθίγοντο τά συμφέροντά του, ο Τόμπρος εφρόντιζε νά τόν ξεφορτωθη. Πως;
Εδημιούργει έν φανταστικόν ‘’σπουδαιον πρόβλημα’’.. κατόπιν εκάλει τόν
‘’ενοχλητικόν’’ καί του έλεγε ‘’πάτερ...τό τάδε παράρτημα κινδυνεύει νά χαθη, εσύ
εισαι ο κατάλληλος νά τρέξης νά τό σώσης’’. Καί έτσι τόν εξαπέστελλεν εις
απομεμακρυσμένον τόπον, διά ‘’ νά μή βλέπη’’ καί ‘’μή ενοχλη’’.

Από παντου, όσοι ήθελον ν΄απευθύνωνται εις τήν Ι.Σύνοδον,δέν απηυθύνοντο πρός
αυτήν, αλλά εις τόν Ευγένιον Τόμπρον..όχι απλως ως τόν Γραμματέα αυτης, αλλ΄ως
αποτελουντα τό παν καί ως κατέχοντα αυτόν τό δεσμειν καί τό λύειν. Καί οσάκις
απηυθύνοντο εις τήν Σύνοδον, απαντουσε ο Τόμπρος.

Μέ αυτόν τόν τρόπον εξουδετέρωνε πάντα έχοντα διαφορετικήν γνώμην ή απλως ‘’

έχοντα γνωμην’’ καί ανεδεικνύοντο πάντες ‘’ ‘αριστοι υποτακτικοί καί ως δόκιμοι
μοναχοί’’. Τους ιδίους ανθρώπους, τήν μίαν ημέραν, ανεδεικνύοντο ‘’άριστοι
υποτακτικοί καί πειθήνια τέκνα’’ καί ‘’αμηντζηδες’’ (δηλαδή εις ό,τι αυτός ώριζε νά
λέγουν τό ‘’αμήν’’), τούς υπερύψωνε μέχρις ουρανου..τήν άλλην ημέραν εάν
ετόλμων νά εκφράσουν διάφορον γνώμην καί δή ολίγον νά αντισταθουν ή θίξουν τά
συμφέροντα καί τόν μονοκρατορικόν αυταρχισμόν του, τούς κατέρριπτεν εις τόν
άδην. Δέν ειναι κανείς, ούτε των παλαιων ούτε των νεωτέρων, όστις νά μή εκφράζη
υπονοουμένως, πως περιεβλήθη τήν όλην εξουσίαν μόνος του, ώστε ‘’ό,τι ήθελε τό
έκαμνε’’.

Εις τά εκκλησιαστικά καί τά της πίστεως. Ό,τι ώριζεν ο Τόμπρος ’ο Πάπας καί
Πατριάρχης των Γ.Ο.Χ.’, ‘’αυτό καί ητο’’. Άλλων γνωμαι δέν χρειάζονται!

Όταν κάποτε αγιορειται μοναχοί έλεγον εις τούς αρχιερεις, αναλάβετε σεις νά
συζητήσετε (μέ τούς ‘’άλλης παρατάξεως διά τήν ένωσιν’’),αυτοί απήντων:’’ό,τι μας
 16

πη ο πάτερ Ευγένιος’’. Καί όταν επέμενον..’’εσεις ως αρχιερεις νά άναλάβετε

πρωτοβουλίαν νά πλησιάσετε νά συζητήσετε, ένας παπας θά διευθύνη; Απήντων
πάλιν..εμεις κάμνομεν ό,τι μας πη ο πάτερ Ευγένιος’’

Λέγεται, ό,τι Ε. Τόμπρος προσέφερεν εις τόν Αγωνα. Άν καί αμφισβητειται κατά
πόσον θετικως προσέφερε κατά πάντα, μήπως μόνον αυτός προσέφερεν εις τόν
αγωνα καί μόνος αυτός ώφειλε νά κατευθύνη πάντα; Ό,τι προσέφερον όλοι οι
πατέρες καί οι ευσεβεις λαικοί νά τά οικειοποιηται αυτός;

H βιαιότης καί ο αυταρχισμός του πόσα κακά επροξένησαν, πόσους απεμάκρυνε καί
απώλεσεν; Άν δέν ητο, δηλαδή, ο Ευγένιος Τόμπρος, ‘’θά χαθη η Εκκλησία’’;.

Μήπως οι πατέρες συνεχισταί τού Μακαρ. Ματθαίου δέν θά εκράτουν καί

διεκήρυσσον τήν Ομολογίαν των, άν δέν ητο ο Τόμπρος; ή μήπως μαλλον, ως
βεβαιουται υπό πατέρων, θά συνεχίζετο ως επί των ημερων εκείνου, του Ματθαίου,
καί πολύ περισσότερον θά προώδευεν ο αγών καί πολύ περισσότεροι θά
προσήρχοντο εις τήν Ορθοδοξίαν καί πολύ αποτελεσματικώτερον θ΄αντιμετωπίζετο ο
Νεοημερολογιτισμός, άν αυτός έλειπε; Δέν χάνεται η Εκκλησία.. καί ουδείς ειναι
αναντικατάστατος εις αυτόν τόν κόσμον.. διό καί λέγουν οι σοφοί, ότι οργανισμός, ή
κοινωνία, ή έθνος, διά τό οποιον ένας άνθρωπος έγινεν αναντικατάστατος, ειναι
πλησίον του αφανισμου. Αλλ΄η Εκκλησία δέν αφανίζεται. Καί άς μή προβάλη κανείς
εις αυτήν ως αναντικατάστατος. Καί άν αυτός ‘’προσέφερεν’’, ώφειλε νά προσφέρη
όλα καλά, ουδέν κακόν..διότι του ‘’μεγάλου’’ καί του διαχειριζομένου τά μεγάλα, καί
τό μικρόν κακόν ειναι μέγα. Τουλάχιστον διά τήν Κύπρον – διότι εδω δέν
θ΄ασχοληθωμεν εις όλα τά ‘’έργα’’ του - υπηρξε λυμεών καί καταστροφεύς καί του
Αγωνος καί του μοναχισμου καί ανυπολογίστων ψυχων.. διεδραμάτισε ρόλον χείρονα
από του Θεοφίλου Αλεξανδρείας κατά του Αγίου Χρυσοστόμου, καί του Θεοκλήτου
Φαρμακίδου κατά της εκκλησίας της Ελλάδος.

Ο ίδιος ο Τόμπρος εκ των πράξεών του εφαίνετο ότι ‘’ δέν ήξερε τί πιστεύει’’.

Δέν ειναι μία καί δύο αι περιπτώσεις, αλλά πλήθος. Εις τούς άλλους, καί διά τάς
μικροτέρας παραβάσεις επεβάλλοντο – καί υπό του ιδίου – βαρεά επιτίμια.. διά τόν
ίδιον πολύ μεγαλύτεραι παραβάσεις ‘’ επετρέποντο’’ καί όλα δι΄αυτόν εγίνοντο
‘’νόμιμα’’.

Πορευθείς εις τό Άγιον Όρος, όχι μόνον επεκοινώνησε μέ τάς μονάς ( πού
μνημονεύουν τόν Νεοημερολογίτην ‘’πατριάρχην’’) καί εκκλησιάσθη, αλλά καί τόν
έβαλαν καί ειπε καί τό ‘’ πιστεύω’’. Γνωστά καί εκεινα τά...παράξενα περί ‘’
Λειτουργίας εν Καλλιθέα ( 15. 10. 71) επί τω γεγονότι της 28 ης Οκτωβρίου’’, τά περί
της ‘’ Επαναστάσεως’’ των δικτατόρων ότι εγένετο ‘’ κατά τήν ημέραν της μνήμης της
Αγίας Αικατερίνης’’ (δηλ. Νεοημερολογίτικα), περί ευφήμων αναφορων εις
Νεοημερολογίτας ‘’ως κανονικων Επισκόπων της Ορθοδόξου Εκκλησίας’’, τά οποια
καί Νεοημερολογιται ‘’ επισημαίνουν’’, καί άλλα τά οποια καί έγραψεν εις τόν
‘’ΚΗΡΥΚΑ’’. Ένα αρμένιον ο οποιος ενυμφεύθη ορθόδοξον ελληνίδα δέν άφησε νά
τόν βαπτίσουν αλλά μόνον νά τόν μυρώσουν. Ένα διδάσκαλον ο οποιος μέ τά παιδιά
πήγαινε εις τήν Νεοημερολογιτικήν εκκλησίαν, εις τάς Πάτρας, τόν μετελάμβανεν.

Άλλον νεοημερολογίτην, χωρίς νά κάμη ομολογίαν, τόν ειχεν ο Τόμπρος νά του

ψάλλη. Καί τά λοιπά.. Όταν επεσκέφθη τά πατριαρχεια Αντιοχείας καί Ιεροσολύμων
καί τήν Μονήν Σινα, όλα ‘’εξωμαλίσθησαν’’ δι΄αυτόν, επροσκύνησε καί
Νεοημερολογίτας καί ‘’παλαιοημερολογίτας’’ καί επεκοινώνησε πνευματικως
μετ΄αυτων, ως είδομεν ιδίοις όμμασι.
 17

Φαίνεται, ως ‘’χειριστής’’ του αγίου Πνεύματος τά ‘’κανόνιζε’’ νά γίνωνται νόμιμα όσα

πράττει αυτός. Εις τούς επισκόπους των Ιεροσολύμων έλεγεν ότι ‘’έγραφα πρίν ότι
τό πατριαρχειον Ιεροσολύμων επρόδωσε τήν Ορθοδοξίαν, αλλά τώρα βλέπω ότι
κρατει σταθερως τήν Ορθοδοξίαν κτλ’’. ( τί ‘’έβλεπε’’; έπαυσε ποτε τήν πλήρη
κοινωνίαν μέ τούς Νεοημερολογίτας καί τόν Οικουμενισμόν;) Εκεινοι του έλεγον
‘’καλά,καλά!’’..ούτε του έδωσαν σημασίαν. Εις τήν μονήν του Χοζεβα καί
εκκλησιάσθη καί επεκοινώνησε, καί παρέστη εις τήν λειτουργίαν καί πηρε καί
αντίδωρον καί φίλησε καί χέρια. Κ.λ.π κ.λ.π

Λέγεται δέ καί γράφεται καί ‘’βεβαιὠνεται’’, άν αληθεὑη, ὀτι ουτος υπἠρξε μοναχός εις
τό Άγιον Όρος καί ότι η γυναίκα πού έλαβε κατόπιν ητο στενἠ συγγενής του. ‘’ Ενα δἐ
παιδἰ ποὑ ειχε, όχι μόνον δἐν τόν ἐκαμεν ορθὀδοξον, αλλά καί αυτός, ο υιὀς του, τὀν
ηπεἰλησε μἐ τὀ περἰστροφον νά τόν φονεύση.’’

Αι διαιρέσεις τάς οποίας επροκάλεσεν εις τάς Μονάς, καί εις τήν Ελλάδα καί εις τήν
Κύπρον, καί τα κακά όσα επροξένησεν εις τήν Εκκλησίαν καί τόν Αγωνα,δεικνύουν
ότι δέν ειναι παντελως ανυπόστατος ο μετ΄επιτάσεως ισχυρισμός, ότι αυτός ητο
‘’βαλτὀς’’ από τούς Νεοημερολογίτας, η καί τούς μασόνους, διά νά διαιρέσει καί
βλάψη τόν Αγωνα.

Ηγούμενος μονης του αγίου Όρους μας διηγειτο επανειλημμένως ότι εις γραφειον της
Νεοημερολογιτικης αρχιεπισκοπης Αθηνὠν εκἀθἠτο εις γραμματεύς, κληρικός, καί
συνωμίλει μέ τινά επισκέπτην.. ενω συνωμίλουν, εισηλθεν εις κληρικός μέ μεγάλην
γενειάδα καί επλησίασε τόν γραμματέα..εκεινος χωρίς νά λεχθη τίποτε, άνοιξε ένα
συρτάρι του γραφείου, πηρε μίαν δέσμην χαρτονομισμάτων καί του τήν έδωσε καί
αφου τήν έλαβε στραφείς ανεχώρησε χωρίς νά διαμειφθη τίποτε μεταξύ των..
εξηκολούθει τάχα νά ειναι μισθωτός των Νεοημερολογιτων;

Τότε ο γραμματεύς ειπεν εις τόν συνομιλητήν του ‘’τόν γνωρίζετε αυτόν;’’ Του δέ
ειπόντος ‘’όχι’’, του ειπεν.. ‘’αυτός ειναι ο Ευγένιος Τόμπρος ο γραμματεύς της
Συνόδου των Ματθαιικων, πού τούς διευθύνει’’. Τουτο έλεγε πολλάκις ο ηγούμενος,
ηκούσθη καί από άλλους. Νάναι ψέματα;

Ο άγιος Τριμυθουντος έλεγε – καί γνωρίζομεν πόσον εκεινος ητο θετικός καί
προσεκτικός – εις πατέρας.. ‘’παιδιά μου, νά προσέχετε, ο Τόμπρος ειναι μασόνος’’.
Δέν γνωρίζομεν άν ειχε ‘’στοιχεια’’, πάντως ελέγετο καί από άλλους, καί ότι ευλαβής
λαικός ευσεβής, ενω κυλουσε ένα χειράμαξον εις τόν δρόμον απέναντι της στοας των
μασόνων, ειδε τόν Ε. Τόμπρον νά εξέρχεται από αυτήν. Πρός στιγμήν νομίσας μήπως
έκαμε λάθος, αφηκε τό αμάξι στό άκρον του δρόμου καί έτρεξε νά βεβαιωθή.. ιδών
ότι ητο αυτός, του λέγει ‘’καί σύ πάτερ εδω μέσα; τί γυρεύεις; Ο Τόμπρος του ειπε
βλοσυρως καί σκυθρωπως ‘’ειχα μιά δουλειά’’... Βεβαίως αυτά τά ‘’μυστήρια’’ δέν
ειναι εύκολον νά ‘’αποδειχθουν’’.. πάντως δεικνύουν τά έργα του. Εις τούς χρόνους
εκείνους, ως γνωστόν, οι ‘’ παλαιοημερολογιται’’ κληρικοί ητο αδύνατον νά
ταξειδεύσουν εις τό εξωτερικόν, διότι έπρεπε νά έχουν ‘’άδειαν’’ από τούς
Νεοημερολογίτας επισκόπους. Ο Τόμπρος τά ‘’κατάφερνε’’ καί ταξείδευε χωρίς
‘’εμπόδια’’ καί παντου μπαινόβγαινε καί γραφεια ‘’μεγάλων’’ κλπ. Από τήν
‘’εξυπνάδα’’ του τάχα; Ή μήπως από ‘’γωριμίες’’ μέ υψηλά υποκείμενα;

Τό 1962, γινομένης δίκης εν Κύπρω, κληθείς ο Τόμπρος νά μαρτυρήση, ηρνήθη, διά

νά μή ‘’σκανδαλίση’’ τούς Κυπρίους καί διά νά μή δυσαρεστήση ‘’τόν σεπτόν φίλον
του Μακάριον’’ όπως εγράφετο καί δημοσία τότε, Εφημερίς, η οποία εξ ων γράφει
φαίνεται ότι ητο καλως ενημερωμένη, έγραφεν: ‘’ ο παλαιοημερολογίτης
αρχιγραμματεύς της Ιερας Συνόδου Παλαιοημερολογιτων κ. Τόμπρος εδήλωσεν πρός
τήν επισκεφθεισαν εν Αθήναις Επιτροπήν Κυπρίων Παλαιοημερολογιτων ότι εν
 18

ουδεμια περιπτώσει θά κατέλθη εις Κύπρον, ίνα μαρτυρήση υπέρ των

Παλαιοημερολογιτων, διότι αφ΄ενός μέν θεωρει ματαίαν τοιαύτην απόπειραν, αλλά
καί διότι δέν επιθυμει νά δημιουργήση σκάνδαλα εις τόν Κυπριακόν Ελληνισμόν, ο
οποιος αγωνίζεται νά δημιουργήση τήν νέαν του Πολιτείαν υπό τόν σεπτόν φίλον του
Αρχιεπισκόπου Μακάριον τόν Γ΄’’ (Εφημ. ‘’ΜΑΧΗ’’, 17 Φεβρουαρίου 1962). Πως καί
από πότε ‘’η σεπτή φιλία’’ άραγε; Νά δημιουργη σκάνδαλα απωλείας γνωρίζει
κάλλιστα. ‘’Σκάνδαλα’’ ευσεβείας ‘’ δέν επιθυμει’’, ως Τσάρος εξαρτων τά πάντα από
τήν επιθυμίαν του.

O ΠΑΡΑΜΕΡΙΣΜΌΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ

Ο κατ΄αυτου πόλεμος ‘’των οικιακων’’

Ο τοσουτον θετικός καί σοφός ανήρ ο Τριμυθουντος Σπυρίδων, ο από νέος καταστάς
ηγούμενος εις τό Άγιον Όρος – καί δέν γίνεται εκει ηγούμενος ο τυχών – καί διά τήν
Ορθόδοξον Ομολογίαν καταλείψας τήν ηγουμενίαν, ο καί εις τήν Μονήν
Μεταμορφώσεως χρηματίσας ηγούμενος, ο έχων πειραν καί γνωσιν καί ικανήν
παιδείαν, ο αυστηρός τηρητής της ασκήσεως καί ακριβής ακόλουθος των θεσμων της
Εκκλησίας καί της μοναχικης τάξεως, ο ευσεβής καί θεοφοβούμενος, ο τοσούτον
πραος καί ταπεινός, συνετός καί δίκαιος, ο έχων σταθεράν τήν γνώμην καί ορθήν τήν
κρίσιν καί πονων τόν Αγωνα της Ορθοδοξίας, ο μή έχων ενδιαφέρον ειμή διά τήν
ωφέλειαν καί τήν σωτηρίαν ψυχων, δέν ητο δυνατόν νά γίνη καί αυτός άβουλον
όργανον εις τάς χειρας ενός Τόμπρου, ενός παπα κοσμικου συμφεροντολόγου ‘’ πού
λατρεύει τήν κοιλία του καί τό χρημα’’, όπως έγραφε μοναχός, καί νά ανεχθη τάς
παρανομίας του, τάς οποίας, έχων τούς άλλους όργανα, έκαμνε καί επέβαλλε καί ‘’νά
ποιη τά έκνοα θελήματά των΄΄, όπως έγραφεν ο ίδιος. Διά ν’ανθίσταται καί αντιδρα
καί κακίζει ο τόσο πραος καί αόργητος καί ταπεινός καί θαυματουργός άνθρωπος του
Θεου, δύναται νά εννοηθη ποία η πολιτεία καί η συμπεριφορά του Τόμπρου, όστις
ηγε καί έφερε τά πάντα κατά τήν αυτου θέλησιν καί τό εαυτου συμφέρον.

Δέν εγίνετο ο άγιος Τριμυθουντος καί αυτός ‘’αμηντζης’’ (ό,τι ορίζει ο Τόμπρος

νά επιλέγη τό ‘’αμήν’’), ούτε ως οι άλλοι οι οποιοι ‘’ανεδεικνύοντο άριστοι

υποτακτικοί’’ καί ίσταντο ενώπιον του Τόμπρου ως ‘’δόκιμοι μοναχοί’’, διότι έβλεπε
νά γίνωνται κακά καί παρανομίαι καί ‘’έκνοα θελήματα’’. Αλλ΄όπως έλεγε καί πρός
τούς πατέρας της Μονης Μεταμορφώσεως, ως τά διηγουνται, ‘’Δέν θά γίνω εγώ
τσιράκι του Ευγενίου Τόμπρου εις τάς παρανομίας του’’. ‘’Δέν θά βάλη σ΄εμένα
καπίστρι ο π. Ευγένιος νά μέ τραβα όπου θέλει’’. Μάλιστα εις μίαν περίπτωσιν, εις τά
γραφεια, ο άγιος Τριμυθουντος εκτύπησε τήν δεσποτικήν ράβδον του, ειπών εντόνως
εις τόν Τόμπρον.. ‘’εμεις οι αρχιερεις ως Σύνοδος θά διευθύνωμεν, ή εσύ ένας
παπας;’’

Καί έγινε πάταγος τότε, ότι ‘’ ο άγιος Τριμυθουντος εκτύπησε τήν ράβδο του’’.

Κατά μίαν πληροφορίαν, έναρξις της αντιπαθείας καί πολεμικής του Τόμπρου κατά
του αγίου ανδρός ειχε τήν εξης αφορμήν. Όταν οι πατέρες της ανδρικης Μονης της
Μεταμορφώσεως, εζήτουν νά ξεχωρισθούν τά συμφέροντα των Μονων, ανδρικης καί
γυναικείας.. διότι η ανδρική Μονή εξηρτατο απολύτως από τήν γυναικείαν ‘’ μέχρι καί
τό αλάτι’’, ο άγιος Τριμυθουντος έκρινε καί ειπεν ότι ειναι ορθόν αυτό, νά τούς
δώσουν ό,τι ζητουν.. όπερ ειναι πράγματι τό ορθόν καί κανονικόν καί σύμφωνον τω
μοναχισμω. Αλλά τουτο δέν εσύμφερεν εις τόν απόλυτον αυταρχισμόν καί τά
 19

συμφέροντα του Ε. Τόμπρου. Αυτός, διά μέσου των καλογραιων, εκυριάρχει των
πάντων καί όχι μόνον ητο παντελως ανεξέλεγκτος, ως είδομεν, αλλά καί αποζυμουσε
πάντας καί πανταχόθεν, ως δέν ειναι άγνωστον εις τούς παλαιότερους. Μερικά μικρά
‘’δείγματα’’ έστωσαν τά εξης:

Κατά τήν εποχήν της δυστυχίας, ως περιγάφει μοναχός της Μονης, όταν η Μονή ητο
πτωχή καί οι προσελθόντες μοναχοί ησαν πολλοί, ‘’πει- νού- σα με’’...ξέρεις τί θά πη
πεινούσαμε;, νά δουλεύης όλη μέρα στά καμίνια του ασβέστη ( από αυτήν μόνον τήν
εργασίαν τότε εγύρευον νά οικονομήσουν τά πρός τό ζην) καί νά ζης μέ τρεις ελιές
τήν ημέρα; - όχι ‘’τρόπος του λέγειν’’, αλλά αριθμός ‘’ τρεις’’ – άν καί νέοι, οι
περισσότεροι φθισιάσαμε. Καί νά έρχεται ο Τόμπρος μέ τό αυτοκίνητον, νά γεμίζη
κόφες τά πράγματα του μοναστηριου, νά τά πιάνη καί νά πηγαίνη’’.

Άλλοτε, κάμνων τήν εξοχήν του ο Τόμπρος παρά τήν θάλασσαν βορείως της Μονης,
από μίαν αιγα πού ειχεν η Μονή εμήνυσε νά του στέλλουν τό γάλα εκει. Καί επειδή
αντέδρασεν ο μοναχός ο έχων τήν φροντίδα της αιγός, ειπών ‘’έχομεν τόσους
πατέρας φθισικούς, ένα ποτηρι γάλα δέν τό χρειάζονται αυτοί; νά του τό στέλλωμεν
του Τόμπρου πού ειναι υγιής και μπορει από αλλου νά εύρη γάλα;’’. Αμέσως
τσαρικόν ουκάζιον του Ε. Τόμπρου ‘’ο μοναχός νά σταλη έξι μηνες εξορία στήν
Θήβα’’. Καί πράγματι πηγε ‘’εξορίαν’’ ο μοναχός! Δύναται εκ τούτων νά εννοηθη πως
ουτος παντελως εκυριάρχει καί άν ηδύνατό τις ή ετόλμα ν΄ανοίξη στόμα επισκόπου
μέχρι δοκίμου. Υπό τοιαύτας ‘’συνθήκας’’, άπορον ότι ο άγιος Τριμυθουντος , ο ευθύς
καί τέλειος ανήρ, δέν ητο ‘’αρεστός’’;

Μετά τόν διωγμόν του εκ Κύπρου επιστρέψας εις τήν Ελλάδα ο Τριμυθουντος
Σπυρίδων, μετά τινά καιρόν αντιμετώπισε ‘’τόν πόλεμον από τούς οικιακούς’’, ως
έγραφεν ο ίδιος.

Αντί νά τιμηθη διά βίου ως δεδιωγμένος διά τήν Ορθόδοξον Ομολογίαν, η τοιαύτη
μεταχείρησις!. Εις ‘’χαρτίον’’, τό οποιον θά ίδωμεν κατωτέρω, ο Τόμπρος τόν έχει
‘’παυμένον’’ από τήν Επισκοπήν του..!! Πότε; Σχεδόν αμέσως μετά τήν κοίμησιν του
Μακαρ. Ματθαίου (1950).

Ξανακούσατε σεις τοιαύτην ‘’παυσιν’’ Επισκόπου διωχθέντος, γυμνωθέντος,

ταλαιπωρηθέντος υπό των εχθρων της πίστεως; Τό επόμενον έτος (1951) εξέσπασεν
ο δεινός διωγμός υπό των Νεοημερολογιτων του Σπυρ.Βλάχου, εις αφορμήν του
οποίου μεγάλην μερίδα έδωσαν τά έργα του Ε. Τόμπρου.

Τούς άλλους αρχιερεις τούς έκρυψαν καί τούς εξησφάλισαν από τόν διωγμόν. Τόν
άγιον Τριμυθουντος, όταν εζήτησε καταφύγιον εις τήν μεγάλην Μονήν, δύο μοναχαί
τόν εδίωξαν σκαιως (υποβολη καί κατ΄έντολήν τίνος;). Ο άγιος Τριμυθουντος εις τάς
υπαρχούσας επιστολάς του γράφει (χωρίς νά ονομάζη, διότι ητο ευγενέστατος): ‘’ Τίς
έγινεν αφορμή, ίνα εξορισθω εκ Κύπρου;, τίς έγινεν αφορμή ίνα διωχθω εκ του Ιερ.
Μοναστ. του Μακαρ.πατρός Ματθαίου είτε δικαίως είτε αδίκως; τίς έγινεν αφορμή ίνα
αποβληθω από τήν Σύνοδον;, τίς έγινεν αφορμή ίνα αφορίζετε καί καθήρετε τά
πνευματικά μου τέκνα; τίς έγινεν αφορμή ίνα γίνωνται τά τοιαυτα;’’... Αλλά δέν ειναι
δύσκολος η απάντησις..διότι ‘’ένας’’ μόνον υπάρχει.

Μετά τήν δίωξιν αυτήν, τόν ‘’πέταξαν μέ μιά βαλίτσα στό Πόρτο Ράφτη’’,
καταδιωκόμενον υπό της αστυνομίας των Νεοημερολογιτων, όπου καί έγινεν, ως
είδομεν, τό θαυμα εκεινο μέ τήν ευχήν του Γέροντος. Από εκει εφυγαδεύθη υπό
πατέρων της Μονης, ακολούθως δέ εκρύβη επί πολύν καιρόν εις σπήλαιον του όρους
άνωθεν της Μονης καί διέφυγε τούς διώκτας. Μετά ταυτα, αφου επολεμειτο όχι μόνον
από τούς φανερούς εχθρούς, αλλά καί από τούς ‘’οικιακούς’’,διά νά μή τούς βαρύνη
 20

περισσότερον καί μή θέλων νά γίνεται ‘’τσιράκι του Ευγενίου Τόμπρου εις τάς
παρανομίες του’’, εφ΄όσον οι άλλοι μή έχοντες ιδικήν των γνώμην εγίνοντο άβουλα
όργανά του καί διωκται του, παρεμέρισε καί αυτοπεριωρίσθη εις μικρόν χαμηλόν
ημιυπόγειον εις τήν Κερατέαν, υπηρετούμενος υπό ενός μοναχου,διά του οποίου
αλληλογραφουσε μέ όλους όσοι ήθελον. Φαίνεται καί από τάς επιστολάς του ιδίου,
αλλά καί εις επιστολάς των..άλλοι γράφουν ολοφάνερα τό γεγονός, τό οποιον
επιγραμματικως συνοψίζει μοναχός γράφων πρός αυτόν: ‘’ αυτός ο Τόμπρος
εκλώτσησεν εσας, αυτός εκλώτσησε καί κλωτσα όλους τούς καλούς πατέρας..’’

Δέν ειναι μία ή δύο αλλά πληθος αι βεβαιώσεις ευσεβων, άν καί δέν ειναι
‘’μυστικόν’’,ότι αιτία δια νά παραμερισθη ο άγιος Τριμυθουντος Σπυρίδων καί
‘’αποκρυβη μικρόν όσον όσον’’,όπως έγραφεν,αιτία ειναι ο Ευγένιος Τόμπρος,ουδέν
καί ουδείς άλλος. Ευσεβής καί ευλαβεστάτη πιστή, η οποία πολλά γνωρίζει διότι παρά
τη οικογενεία της κατέφυγεν ο άγιος Τριμυθουντος μετά τήν πάντοθεν δίωξίν του,
λέγει μέ θλίψιν..’’ ο πάτερ Ευγένιος ητον η θλίψις της ζωης του Σεβασμιωτάτου
Σπυρίδωνος, καί αυτός ητο ο στεναγμός του μέχρι τέλους της ζωης του...’’ Άλλος
ευσεβής της ιδίας οικογένειας, ο οποιος επίσης ‘’γνωρίζει’’ λέγει μετά τόνου.’’ο
Τόμπρος ηταν η αιτία, αυτός δέν ήθελε νά υπάρχη κανένας νά μιλα, αυτός
επενέβαινε καί εκυριαρχουσεν εις όλα, έκαμεν ό,τι ήθελεν...ο Σεβασμιώτατος Τρι
υθουντος δέν μπορουσε νά τά βλέπη αυτά ενω οι άλλοι σιωπουσαν...’’Άλλος ευλαβής
αρχιμανδρίτης, δεικνύων ότι πολλά γνωρίζει αλλά δέν τά λέγει όλα,τονίζει..’’ο
Τόμπρος ηταν τό καρφί διά νά κρύπτεται ο άγιος Τριμυθουντος..αυτός σάν
δικτάτορας ήθελε νά επιβάλλεται εις όλους..ο Τριμυθουντος δέν ητο από εκείνους..’’
Άλλος σεβαστός κατά πάντα αρχαιος μοναχός ‘’ζήσας από κοντά’’ τόν άγιον
Τριμυθουντος, λέγει περιλύπως..’’ο π. Ευγένιος ηταν συνεχως αφορμή..ηταν διαρκως
εναντίον του.. ό,τι έλεγε καί έκρινεν ο Σεβασμιώτατος Τριμυθουντος, ο Τόμπρος
έκαμνε καί επέβαλλε πεισματικά τό εναντίον..ηταν συνεχής πολέμιός του’’. Άλλος
μοναχός της Μονης.. ‘’ο Άγιος Τριμυθουντος δέν ήθελε νά ειναι μέτοχος εις τάς
παρανομίας του Τόμπρου, τήν αυταρχικήν διοίκησιν καί νά άγη καί φέρη τά πάντα
έχων άβουλα όργανα τούς άλλους’’. Κ.λ.π

Προεβλήθη υπό τινων καί τουτο..ότι ο άγιος Τριμυθουντος παραμέρισε διότι δέν τόν
έκαμαν αυτόν Αρχιεπίσκοπον μετά τήν κοίμησιν του Μακαρ. Αρχιεπισκόπου
Ματθαίου. Τόσα άλλα, εκ των οποίων ολίγα εσημειώσαμεν, ‘’λέγουν τάς
αφορμάς’’,όμως καί άν αυτό ητο αληθές, τί τό μεμπτόν καί άδικον; ειναι αυτό εις
βάρος του; Αυτός ητο ο πρωτος Επίσκοπος, ο πρωτος κατά τήν χειροτονίαν καί
ηλικίαν, ο σοφώτερος, ο αγιώτερος, ο πλέον πεπειραμένος, ο πλέον εγγράμματος, ο
ακριβής τηρητής των θεσμων της Εκκλησίας, παλαιός εκ των πρώτων αγωνιστής,
υφ΄όλων σεβόμενος καί ομολογούμενος διά τήν τελειότητά του, ητο τω όντι ο
κατάλληλος διά τήν θέσιν. Καί μόνον ότι ητο πρωτος τη τάξει, δικαιωματικως του
ανηκε.. πόσω μάλλον, ότι τά προτερήματά του καί τήν αγιότητα (περί ης όλοι
ομολογουν ότι ητο κάτι ‘’ξεχωριστό’’) ουδείς άλλος ειχε;

Τί ητο απέναντί του ο θεσσαλονίκης Δημήτριος ο οποιος ετοποθετήθη τοποτηρητής

χωρίς νά γίνη ποτέ αρχιεπίσκοπος, ως διηυθέτει καί ώριζεν ο πάντων κυβερνήτης
Τόμπρος; Υπό πατέρων κατά πάντα σεβαστων βεβαιώνεται ότι άν εγίνετο
Αρχιεπίσκοπος ο άγιος Τριμυθουντος, αναμφιβόλως η θερμότης καί η αγωνιστικότης
καί ο ζηλος θά διετηρητο ως καί επί του Μακαρ.Ματθαίου καί θά προώδευε πολύ ο
Αγών της Ορθοδοξίας ,όχι όπως τόν κατήντησεν ο Τόμπρος,ένας κοσμικός παπας. Καί
ασφαλως ο ίδιος θά εμερίμνα αμέσως καί διά τήν Εκκλησίαν της Κύπρου, τήν οποίαν
αυτός διωργάνισε καί αυτός εγνώριζε κάλλιστα πρόσωπα καί πράγματα εν Κύπρω καί
αυτός θά εφρόντιζε νά χειροτονηθη επίσκοπος ή επίσκοποι εκ των κληρικων-
 21

ιερομονάχων του Αγωνος, τούς οποίους ο ίδιος εχειροθέτησεν ή εχειροτόνησεν. ’Ότι

τοιαύτην πρόθεσιν καί φροντίδα ειχε, φαίνεται καί εξ ων έγραφεν εις τούς πατέρας
της Μονης αυτης αμέσως μετά τόν διωγμόν του, τό 1949, γράφων: ‘’ Τώρα σας
παρηγορω καί έχετε υπο΄όψιν, ο Επίσκοπός σας ειμαι εγώ αγκαλά καί μακραν
ευρίσκομαι, καί ό,τι θέλετε δι΄οιονδήποτε ζήτημα διά της αλληλογραφίας πάντα
οικονομουνται. Καί έτι περισσότερον πρός τούτοις ελπίζομεν καί Κύπρου Επίσκοπον
νά αποστείλωμεν τό συντομώτερον.. Έγραφε δέ ολίγον βραδύτερον ότι ‘’
Επιθυμουμεν νά γίνη Επίσκοπος πρό παντός άλλου ο πατήρ Χρυσόστομος’’. Καί πρός
τόν ίδιον έγραφε τότε ‘’Γράψε μου άν δύνασαι νά περάσης έως εδω’’. Ταυτα
εξάπαντος θά εγίνοντο, κατά τό θέλημα του Θεου, άν ο άνθρωπος του Θεού εγίνετο
αρχιεπίσκοπος. Αλλά τουτο βεβαίως δέν ητο σύμφωνον μέ τά συμφέροντα του
Ευγενίου Τόμπρου, ο οποιος άγων καί φέρων τούς αρχιερεις ως ‘’αρνάκια΄΄, τά
κατάφερνε, όπως ελέχθη καί διά τόν Φαρμακίδην, ‘’νά κανονίζη τά πράγματα κατά τή
δική του γνώμη’’. Καί διά τουτο, όπως έγραφε μοναχός πρός τόν άγιον Τριμυθουντος:
‘’…του Αγωνος Αρχηγου 1ου Α. Τριμυθουντος, όπως καί γράψαμε τά πρακτικά μέ τόν
΄Αγιον πατέρα, άν ενθυμησθε.. καί μετά σέ μία νύκτα σκοτεινή άλλαξαν τά
πράγματα.. καί ανέδειξεν ο Πρωτοσύγκελος (ο Τόμπρος) τόν Άγιον
Θεσσαλονίκης’’..κ.τ.λ

Αποφεύγει ο άγιος Τριμυθουντος νά εξηγήση λεπτομερως, φαίνεται όμως εκ των

επιστολων του (των οποίων πάντοτε εφύλαττεν αντίγραφα), ότι εκινδύνευεν η ζωη
του. Λόγου χάριν γράφων πρός Κάλλιστον ‘’ καί πρός όλην τήν εν Χριστω ημιν
αδελφότητα’’ (Ιούνιος 1955) σύν τοις άλλοις λέγει: ‘’ Σοί λέγω δέ καί τουτο, δέν
γνωρίζεις ότι δέν ειναι μακράν οι επιβουλεύοντές με, ηξεύρεις ότι έχω μέ εκεινον ο
οποιος έφερε εις τήν τοιαύτην μομφήν όχι μόνον τό ιερόν Μοναστήριον, αλλά τολμω
ειπειν όλην τήν χριστιανικότητα.. ή δέν γνωρίζεις ζητεί καιρόν εύκαιρον ίνα ακούση
ότι ευρίσκομαι κάπου διά νά εργασθη τόν σκοπόν του,αλλ΄αυτοί ως πονηροί δέν
θέλουν νά φανουν καί ενεργουν ώστε νά γίνη η προδοσία εκ μέρους σας, λοιπόν
αδελφέ μου καί συλλειτουργέ μου ο εχθρός δέν κοιμαται. Από που έχομεν
υποστήριξιν ημεις αδελφέ; από τήν κακόδ. Εκκλησίαν, από τήν πολιτείαν, από που;
Λοιπόν εάν τό επιθυμητε τουτο ώστε εξερχόμενος νά παραδοθω εις τούς
αντικειμένους ημιν. Δύο ειναι οι επιθυμουντες τό τοιούτον οι μή γνωρίζοντες τό
αποβησόμενον καί δεύτερον οι επιθυμουντες ει δυνατόν καί τήν τελείαν εξόντωσιν
ημων. Τώρα θέτω τήν αγιωσύνη σας κριτήν , αναπαύεσαι νά γίνη καθώς ενεργει ο
μισόκαλος εχθρός, ή νά μακροθυμήσωμεν έως ότου γίνει καί εις ημας καμία
οικονομία εκ της άνωθεν χάριτος; ή δέν ήκουσας, αποκρύβηθι όσον όσον έως άν
παρέλθη η οργή Κυρίου;....Δότε τρίχα εις τόν εχθρόν καί αυτός έχει τριχιά χονδρή καί
τότε πληρώνεις καί τόν έσχατον κονδράντην’’.

Εις τήν ηγουμένην της μεγάλης Μονης Ευφροσύνην, η οποία του έγραφε: ‘’...διά νά
σας εκφράσω τόν διακαη πόθον οπού έχω, νά εξέλθετε καί νά έλθετε εις τήν Μονήν
μας. Όλους τούς Αρχιερεις μας τούς σέβομαι καί τούς εκτιμω Σεβασμιώτατε, αλλά τήν
αγιωσύνη σας ασυγκρίτως περισσότερον. Αφένός μέν επειδή καί ο αείμνηστος Άγιος
Πατήρ μας σας αγαπούσε καί σας εκτιμουσε υπερβολικως, καί σας εξέλεξε από
όλους, καί σας εχειροτόνησε πρωτον Αρχιερέα, καί αφ΄ετέρου δέ διότι ως εκ της
ηλικίας σας, καί της πολύχρονου Μοναχικης καί ασκητικης πολιτείας σας, έχετε
αποκτήσει εις τά πάντα πειραν, καί θά ημπορούσατε νά μας εβοηθούσατε
πνευματικως εις πολλάς δυσκόλους περιστάσεις όπου διήλθομεν..’’,... απαντων ο
άγιος Τριμυθουντος (19.9.1958),γράφει:’’...πως ζητεις, ω αγαπητή μου αδελφή, ίνα
εξέλθω; Εφ΄όσον, αυτοί όπου λέγεις, ότι μέ αγαπωσι, εκτύπησαν τήν κεφαλήν μου
καίριαν πληγήν, καί δέν δύναμαι νά θεραπευθω τελείως έως άν φθάσω εις τό μνημα,
όχι ποτέ, όχι, δέν γίνεται έτσι, ουδέ ειναι τόσον εύκολον ίνα αναπτύξω τά
 22

διαδραμόντα πρός εμέ, καί τά πρός τήν πνευματικήν μου αποστολήν. Σώνει,αδελφή
μου,σώνει! Αλλά καθώς ο Κύριος λέγει ‘’ εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω’’...

Πρός τόν ηγούμενον Χρυσόστομον σύν τοις άλλοις έγραφεν ‘’...επιμένεις νά έλθω εις
τό ποίμνιόν μου, καί εγώ τό θέλω, αλλά σέ βάζω κριτήν...καί ειπέ μόνος σου, πως νά
εξέλθη αυτός ο άνθρωπος, εις καιρόν όπου πολεμειται από τούς οικιακούς
αυτου;..Καί τώρα σας ερωτω, τί πρέπει νά κάμω; νά παραδοθω εις αυτούς τούς
αδελφούς μας νά επιβαρύνω περισσότερον τήν θέσιν αυτων;

Κρίνατε καί ‘’αξιολογήσατε’’ καί τό εξης γεγονός... Μερικούς μηνας πρό της
κοιμήσεώς του ο άγιος Τριμυθουντος εξηλθε του περιορισμου του καί επεριποιειτο
από ένα μοναχόν εις μικρόν μονύδριον έξωθι της Κερατέας. Ακούσαντες ο λαός που
ευρίσκετο, έτρεχε πρός αυτόν ‘’όλη η Αθήνα καί ο Πειραιας’’,κατά τήν έκφρασιν του
υπηρετουντος αυτόν, διά νά τόν προσκυνήσουν καί εξομολογηθουν, νά τόν
συμβουλευθουν, νά πάρουν τήν ευχήν του,διότι πολύ ηγαπατο καί εσέβετο από
όλους. Κατόπιν τούτων, μίαν ημέραν υπηγεν εις αυτόν απεσταλμένος ‘’ από τά
Γραφεια’’ ένας διάκονος μέ αυτοκίνητον καί του ειπε: ‘’Σεβασμιώτατε, μέ έστειλαν νά
σας είπω νά ετοιμασθητε καί αύριον θά έλθωμε νά σας πάρωμε νά παμε εις τήν
Μάνδραν (κωμόπολις παρά τά Μέγαρα), εκει θά έλθουν καί οι άλλοι αρχιερεις καί θά
κάμετε Σύνοδον νά συσκεφθητε καί αποφασίσετε καί διά τό ζήτημα της Κύπρου, καί
νά εισθε καί σεις’’. Καί ο άγιος Τριμυθουντος ειπε ‘’καλά’’. Κατόπιν ειπεν εις τόν
υπηρετουντα αυτόν μοναχόν:’’παιδί μου, ευρε καί φέρε μου ένα κομμάτι καλάμι’’.
Δηλ. Θά τό εχρησιμοποίει ως ‘’αρχιερατικήν ράβδον’’. ‘’Αυτό τό καλάμι τό έχω ακόμη
καί τό φυλάγω ως κειμήλιον’’,λέγει ο υπηρετων αυτόν μοναχός. Τήν άλλην ημέραν
υπηγεν ο διάκονος μέ τό αυτοκίνητον καί του λέγει: ‘’Σεβασμιώτατε, νά παμε, θά Σας
περιμένουν καί οι άλλοι αρχιερεις’’. Ο άγιος Τριμυθουντος ειπεν εις τόν βοηθουντα
αυτόν μοναχόν ‘’εμπρός, παιδί μου,παμε μαζί’’. Ο διάκονος αντέδρασεν:
’’όχι,Σεβασμιώτατε, νά έλθετε μόνος σας,θά σας πάρωμε εμεις..ο μοναχός άς μείνη
εδω’’. Ο άγιος Τριμυθουντος τόν απέπεμψεν..’’εμπρός,πήγαινε στό καλό’’. Τότε
ηναγκάσθη νά πάρη μαζί καί τόν μοναχόν... Υπηγαν εις τήν Μάνδραν..Εκάθισαν εις
μίαν αίθουσαν εκει. ‘’Που ειναι οι πατέρες πού θά κάμωμεν Σύνοδον;’’ Ερωτα ο άγιος
Τριμυθουντος..’’καθηστε καί θά έλθουν’’,λέγει ο διάκονος... Έως τήν νύκτα δέν
εφάνη κανείς. Τήν άλλην ημέραν..’’που ειναι οι πατέρες πού θά ήρχοντο;’’ Ο διάκονος
λέγει: ‘’καθηστε σεις Σεβασμιώτατε..ο μοναχός άς φύγη..εσεις μείνετε καί οι πατέρες
θά έλθουν’’. Ο άγιος Τριμυθουντος εσηκώθη, μέ τό καλάμι-αρχιερατικήν ράβδον καί
λέγει εις τόν μοναχόν..’’παιδί μου,παμε’’!...Τί ειναι αυτά; Γκαγκστερική απαγωγή; Σεις
τί ‘’εξήγησιν’’ δίδετε;....

Ακόμη καί τόν θάνατόν του εξεμεταλλεύθη,ακόμη καί νεκρόν σκυλεύει ο Ε. Τόμπρος
τόν άγιον Τριμυθουντος, διά τόν τσαρισμόν καί τά συμφέροντά του. Υποκρισίας καί
αδιστάκτους ψευδολογίας καί τυμβωριχίας αραδιάζει διά νά καλύψη τήν φονικότητά
του κατά του αγίου ανθρώπου.

Εις τήν κηδείαν του ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΟΣ τόν λόγον εξεφώνησεν αυτός ο Ε.
Τόμπρος (‘’ΚΗΡΥΞ,Μάρτιος 1963), αυτός πού ητο ‘’η θλίψις της ζωης του’’.

Τόν υπερυψώνει, εκθειάζει τήν αγιότητά του, τούς αγωνας του, τάς αρετάς του, τά
χαρίσματά του, τόν ζηλον του, ότι ητο σοφός ασκητής, ότι ‘’ηγωνίσθη υπερανθρώπως
διά τήν Εκκλησίαν Κύπρου. Οι κόποι του καί οι αγωνες του υπέρ της Εκκλησίας
Κύπρου ειναι ανεκδιήγητοι. Εχειροτόνησε περί τούς 10 νέους κληρικούς, ίδρυσεν
ιεράς Μονάς, ίδρυσε νέας Εκκλησίας, έτρεχε δεξιά καί αριστερά τά χωρία της Νήσου
κηρύττων, νουθετων, εξομολογων, αγρυπνων, καί καταρτίζων τό ποίμνιόν του’’.... Νά
 23

τά ενθυμηθητε αυτά παρακάτω, πως ‘’επληρώθη’’ από αυτόν τόν ίδιον). Μέ ακρίβειαν
έγινε τό λεγόμενον υπό του Μεγ. Βασιλείου:’’πολλοί,θανόντας,αμείβουσι τοις
τάφοις,ούς τω φθόνω πρότερον ήλγυναν ζωντας’’!.

Οι μή γνωρίζοντες τήν αλήθειαν καί τά ‘’ζητήματα’’, που νά εννοήσουν τάς απάτας καί
τάς ψευδολογίας ων κάμνει χρησιν ο Τόμπρος εις τήν αυτήν περίπτωσιν, διά νά
καλύψη τάς ανομίας του; Λέγει εις τόν αυτόν ‘’λόγον’’, ότι εις τήν ΚΥΠΡΟΝ ηγωνίσθη
‘’επί ολόκληρον σχεδόν διετίαν’’. Ενω εις τήν Κύπρον έμεινε μόλις εννέα μηνας..καί
αυτός ητο ο καταλληλότερος ο γνωρίζων τήν ακρίβειαν. Καί παρακάτω.. ‘’Εν Ελλάδι
ελθών συνήντησε μετά 40 ημέρας νέαν θύελλαν, νέον διωγμόν εκ μέρους του
Σχισματικου Αρχ/που Σπυρίδωνος ’’..άλλη αυτή είναι πάντολμος ψευδολογία..,ο
άγιος Τριμυθουντος επέστρεψεν εις τήν Ελλάδα τό 1949..ο διωγμός του ‘’Αρχ/που
Σπυρίδωνος’’ έγινε τό 1951, μετά διετίαν δηλαδή, όχι ‘’μετά 40 ημέρας’’. ‘’Τυχαιαι καί
άσκοποι’’ αυταί αι αδίστακτοι πλαστογραφίαι; ΄Οχι. Ακριβως ειχον τόν ‘’σκοπόν’’ των.
Εις αυτό ακριβως τό ‘’διάστημα’’ της διετίας, κατά τό οποιον ο άγιος Τριμυθουντος
μετέχων των εργασιων της Συνόδου δέν ηνείχετο ‘’τάς παρανομίας του ΕΥΓΕΝΊΟΥ
Τόμπρου’’ καί ‘’εκτύπησε τήν ράβδον του’’ καί τά λοιπά, ως είδομεν, ο Τόμπρος ‘’τόν
εκλώτσησε’’. Καί διά νά καλύψη αυτά συρράπτει αυτάς τάς ψευδολογίας. Από τούς
παρόντας ησαν οι γνωρίζοντες τήν αλήθειαν..τίς ετόλμα ν΄ανοίξη στόμα;

Καί ακόμη περαιτέρω...λέγει πάλιν, ότι τότε ‘’ζητήσας εγγράφως τήν άδειαν της Ιερας
ημων Συνόδου, όπως λόγω των αλλεπαλλήλων κακουχιων του εφησυχάση κατ΄ιδίαν
εις Ησυχαστηριόν τι...!!’’...

Τόση αδιστακτοσύνη;..!!.. Είδομεν ανωτέρω ολίγα, πως διωχθείς πανταχόθεν καί από
τάς Μονάς, υποβολαις του ιδίου, πως ‘’εφησύχασεν’’. Καί ειχον καί αυτά τόν σκοπόν
των διά νά ‘’δικαιώση άλλας’’ ιδικάς του πράξεις. Ακόμη ειπεν εις τόν ‘’λόγον’’, ότι
΄΄συγχωρήσας καί συγχωρηθείς υπό πάντων, παρέδωσε τήν αγνήν Αυτου ψυχήν..΄΄
Πορευθείς πράγματι ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ μίαν εβδομάδα πρό της κοιμήσεώς
του εις τήν Μονήν Μεταμορφώσεως, μετά δακρύων καί συγκινήσεως αυτου καί των
πατέρων, έλαβε καί έδωσε συγχώρησιν. Αλλ΄αυτόν, τόν Τόμπρον, δέν τόν
εσυγχώρησε διά τό μέγιστον κακόν οπού επροξένησεν εις τήν Εκκλησίαν καί εις τήν
Ελλάδα καί εις τήν Κύπρον.Εκει όπου ευρίσκετο εις μονύδριον παρά τήν Κερατέαν,
υπηγεν ο Τόμπρος μίαν ημέραν. Ο άγιος Τριμυθουντος εκάθητο σκυφτός εις τό
μικρόν δωμάτιον.

Ο Τόμπρος εισελθών, ειπεν εις αυτόν ποιος ειναι. Ο Τριμυθουντος έμεινε

σκυφτός..Ούτε ανένευσεν ούτε του απήντησε τίποτε. Όταν ο Τόμπρος εξηλθεν, ο
υπηρετων μοναχός ηρώτησε τόν άγιον Τριμυθουντος ‘’ Σεβασμιώτατε, δέν
κατάλαβετε ποιός μπηκε μέσα;..ο π. Ευγένιος’’.. ο δέ ειπε:’’ πως δέν κατάλαβα,παιδί
μου;..κατάλαβα πολύ καλά’’... Πόσοι τα γνώριζουν αυτά..

Καί εδω γράφονται μόνον ολίγα αφορωντα στενως εις τό παρόν θέμα. Εάν ζωντανόν
δέν τόν εσεβάσθη καί δέν εντράπη ο Τόμπρος, θά τόν εντραπη νεκρόν; Λάβετε έτι έν
μικρόν ‘’ παράδειγμα’’ της ‘’τιμιότητος καί αληθείας’’ του Τόμπρου. Όταν οι πατέρες
έγραφον, διατί ο άγιος Τριμυθουντος δέν τούς γράφει, ιδού τί απήντησεν ο Τόμπρος
(Ιούλιος 1954) . ‘’ ο άγιος τριμυθουντος ειναι ασθενής καί μαλλον σοβαρά καί δέν
δύναται νά αλληλογραφήση...ειναι παρταλυσία των άκρων...Όλα τά άλλα ειναι λόγια
ψευδη καί ασύστολα. Ταυτα σας τά γράφω υπευθύνως’’... Θαυμάσατε καί
απολαύσατε ‘’υπευθυνότητα’’ καί εντιμότητα!..
 24

Η μεγάλη λύπη του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος

Τά ‘’ έργα ‘’ του Τόμπρου.

Ο Τριμυθουντος Σπυρίδων ο Πνευματικός Πατήρ των Κυπρίων Γ.Ο.Χ, όστις, όπως

έγραψεν ο ίδιος, ‘’έχω 43 χρόνους διωκόμενος μή έχων που τήν κεφαλήν κλίναι’’,
έλαβε τό τελειωτικόν ‘’κτύπημα’’ καί τήν μεγάλην λύπην ‘’έως εις τό μνημα’’ από
‘’τούς οικιακούς’’ (δηλ. Τόν Τόμπρον), όταν αυτοί εβουλήθησαν ν΄αφανίσουν ‘’ τήν
πνευματικήν του αποστολήν’’, ‘’νά σβύσουν τήν ενέργειάν του’’, όπως γράφει,
δηλαδή τό έργον του εν Κύπρω.

Η Μονή αυτή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης, η Μονή του Αγωνος της Ορθοδοξίας
κατά του Νεοημερολογιτισμου-Οικουμενισμου ητο, όπως είδομεν, η Μητρόπολις του
Μητροπολίτου Σπυρίδωνος, η διανομή καί τό ορμητήριον του καί τό καταφύγιον των
Χριστιανων διά τά θρησκευτικά των καθήκοντα καί τήν πνευματικήν επίρρωσιν..καί οι
πατέρες καί αδελφοί της Μονης ησαν οι βοηθοί καί συνεργοί του εις τόν Αγωνα, τούς
οποίους κατήρτισε καί προώριζε συνεχιστάς αυτου. Αλλ΄ο εχθραίνων πρός τόν άγιον
Τριμυθουντος Τόμπρος έβαλεν ακολούθως στόχον αυτήν καί αυτούς διά ‘’ νά σβύση
τήν ενέργειάν του’’, κατά τήν ιδίαν του έκφρασιν.

Μετά τόν διωγμόν του Μητροπολίτου Σπυρίδωνος, οι Κύπριοι εζήτουν νά χειροτονηθη

καί Κύπριος Επίσκοπος, ενω μέχρι τέλους δέν έπαυσαν ‘’νά τόν θυμουνται καί νά
κλαινε’’, καί νά τόν μνημονεύουν ως τόν Μητροπολίτην των καί ανέμενον καί εκείνου
τήν επιστροφήν, τήν οποίαν καί εκεινος μέχρι της κοιμήσεώς του ‘’ανέμενεν νά
διευθετηθη΄΄. Καί υπηρχον οι κατάλληλοι κληρικοί διά χειροτονίαν Επισκόπου οι
ιερομόναχοι Μελέτιος,Χρυσόστομος καί Κύριλλος. Οι οποιοι ειχον καί χαρίσματα
πνευματικά (όχι τά κοσμικά), τό κύριον δέ όλων ότι ησαν άξιοι της ιερωσύνης. Εκ
τούτων τόν μέν πρωτον εχειροθέτησεν ο άγιος Τριμυθουντος, τούς δέ άλλους
εχειροτόνησεν.

Ο π.Μελέτιος ητο ο πρωτος ιερομόναχος του αγωνος, ο δέ π.Χρυσόστομος εξελέγη

ηγούμενος υπό της αδελφότητος μέ τάς ευλογίας καί του αγίου τριμυθουντος, ο
οποιος θά τόν εχειροθέτει ηγούμενον, αλλά δέν επρόλαβε, τότε διωχθείς υπό των
αγγλομασόνων καί Νεοημερολογιτων. Τόν π. Χρυσόστομον εψήφισε καί η Ι.
Σύνοδος της Ελλάδος διά νά χειροτονηθη Επίσκοπος.

Καί αυτός ο άγιος Τριμυθουντος έγραφεν ‘’ Επιθυμουμεν νά γίνει Επίσκοπος πρό

παντός άλλου ο πατήρ Χρυσόστομος’’. Καί τόν π. Μελέτιον υπέδειξεν ο άγιος
Τριμυθουντος διά νά χειροτονηθη, δι΄αυτόν τόν σκοπόν μάλιστα υπηγεν εις τήν
Ελλάδα βραδύτερον, αλλ΄ο Τόμπρος τά ανέτρεψεν, ως θά ίδωμεν.

Επειδή παρενεβλήθησαν δυσκολίαι εκ των πολιτικων αρχων (υποβολαις των εχθρων

Νεοημερολογιτων), ο π. Χρυσόστομος ημποδίσθη νά υπάγη εις τήν Ελλάδα διά νά
χειροτονηθη. Ηδύναντο ν΄αναμείνουν νά γίνουν ευνοικώτεραι αι συνθηκαι, όπως καί
έγιναν μετά τινα καιρόν καί εταξείδευον τόσοι άλλοι εις τήν Ελλάδα. Τό Κύριον καί
βασικόν ητο νά γίνωνται τά πράγματα κατά Θεόν καί κατά νόμον. Όπως έγραφε καί ο
άγιος Τριμυθουντος πρός συνοδικούς ‘’ επτά χρόνια χωρίς ποιμένα, αλλά καί δέν ητο
 25

καλλήτερον, λέγω νά ευρίσκοντο άνευ ποιμένος, ή τώρα πού τά εσκορπίσατε; Καί όχι
μόνον όπου τά εσκορπίσατε, αλλά καί εχύσατε αιμα αδίκως’’.

Αλλ΄ ο ‘’Πάπας καί Πατριάρχης των Γ.Ο.Χ Ευγένιος Τόμπρος’’, κατά χαρακτηρισμόν
Επισκόπου, μέ τό δικτατορικόν ‘’ αποφασίζομεν καί διατάσσομεν’’, άλλως απεφάσισε
καί έπραξε. Λαβών εις τάς χειρας του τόν νόμον του Θεου, τά ‘’κανόνιζε’’ ώστε νά
‘’νομιμοποιη’’ τάς θελήσεις καί τά συμφέροντά του. Εις τό διάστημα των εννέα μηνων
οπού διέμεινεν ο άγιος Τριμυθουντος εις την Κύπρον εχειροτόνησεν, όπως είδομεν,
περί τούς δέκα κληρικούς. Καί όπως έγραφεν ο ίδιος, ‘’όχι μόνον εις έν μέρος της
Κύπρου ή εις μίαν επαρχίαν εχειροτόνησα ιερεις, αλλ΄όπου ευρίσκετο κατάλληλος
δι΄ιερωσύνην’’.

Ο μοναχός Επιφάνιος,όστις ειχε τήν ηλικίαν, ειχε καί μικρόν μοναστήριον

(γυναικών), άν ητο κατάλληλος αναμφιβόλως θά εχειροτονητο μεταξύ των πρώτων.
Ενω υπήγαινεν ο ίδιος ο άγιος Τριμυθουντος ή έστελλεν άλλους ιερεις νά
εξυπηρετουν τό μοναστηρι του, εις τόν ίδιον δέν έδωσεν ιερατικόν βαθμόν διότι,
όπως έλεγε, δέν ητο κατάλληλος.

Μάλιστα εξ ‘’αιφνιδίας συναρπαγης’’ ο άγιος Τριμυθουντος τόν εχειροθέτησεν

‘’ηγούμενον’’, αλλά όχι κληρικόν. Πως ‘’αιφνιδίως’’; Ειχε ζητήσει καί υπηγαν εις τό
μοναστήρι του ο άγιος Τριμυθουντος καί ο π. Χρυσόστομος ‘’διά χειροθέτησιν μιας
μοναχης ως ηγουμένης της μονης’’. Όταν έφθασαν εκει, ο Επιφάνιος ‘’εχάθη’’,
εκρύβη ‘’στά καλάμια’’. Γιατί;.. Διότι ήθελεν αυτός νά χειροθετηθη ηγούμενος, όχι
μοναχή..ειδ΄άλλως θά φύγη. Ηναγκάσθησαν αι μοναχαί νά συμφωνήσουν νά γίνη
αυτός. Ο π. Χρυσόστομος του ειπεν εντός του ιερου ότι ειναι παράνομον, ηγούμενος
πάνω σέ γυναικες. Αλλ΄άυτός έγινε. Ξανακούστηκε ευσεβως ο νεαρός ηγούμενος εις
γυναικειον μοναστηρι; Ενώπιον τούτων τόν εχειροθέτησεν ο άγιος Τριμυθουντος,
αλλά ανίερον.

Τέσσαρες πνευματικοί εις τήν Κύπρον, παπα Κυπριανός, ο Τριμυθουντος Σπυρίδων, ο

π.Μελέτιος , καί ο ίδιος ο Τόμπρος, όχι μόνον ‘’συμμαρτυρίαν’’ δέν έδωσαν εις τόν
Επιφάνιον, αλλά καί διεκήρυσσον, λόγω καί έργω, ότι δέν ητο κατάλληλος διά τήν
ιερωσύνην. Χωρίς ν΄αναφέρωνται αι λεπτομέρειαι καί άλλοθεν ‘’μαρτυρίαι’’,
σημειουνται μόνον δι ΄όλίγων τά λόγια των Πνευματικων, προφορικά καί γραπτά, τά
οποια οι ακούσαντες ζουν καί έχουν τά γραπτά.

Ο παπα Κυπριανός ητο πνευματικός εις τήν μονήν Σταυροβουνίου, από τήν οποίαν
προέρχονται οι πρωτοι πατέρες της Μονης αυτης. Ούτοι ακούοντες επανειλημμένως
από αυτόν,ότε ειργάζοντο μετ΄αυτου εις τά κτήματα, ότι ο Επιφάνιος ‘’δέν έκαμνε για
παπάς’’, έλεγον εντόνως καί συνεχως εις τούς άλλους πατέρας, όταν ηκούσθη ότι ο
Επιφάνιος θά έλθη κληρικός ‘’από τήν Ελλάδα’’, ότι ‘’άν έρθη αυτός ως παπας καί
αρχιμανδρίτης εις τήν Μονήν, νά μήν τόν δεχθουν, τόν ανάξιον της ιεροσύνης’’.

Όταν ο Τόμπρος ηλθεν εις τήν Μονήν αυτήν πρώτην φοράν καί εξωμολόγησεν όλους,
τόν Επιφάνιον ‘’εκανόνισε δώδεκα χρόνια’’. Άμα εξελθών ουτος από τήν εκκλησίαν
όπου εξωμολογηθή, ηρώτησε μοναχόν της Μονης τάχα νά του δείξη ‘’ που ειναι τό
αποχωρητήριον’’. Πηγαίνοντας πρός τά εκει, ηρώτησεν ο Επιφάνιος τόν μοναχόν ‘’
πόσο σ΄εκανόνισεν ο πνευματικός εσένα; ‘’ και του ειπε ‘’ δώδεκα χρόνια’’, καί λέγει
καί ο Επιφάνιος ‘’κι΄εμένα δώδεκα χρόνια μ΄εκανόνισε’’. Καί γνωρίζει πας τις άν ο
τοιουτος ‘’κανόνας’’ ειναι διά καταλλήλους της ιερωσύνης. Καί ασφαλως θά
συνιστουσε νά ιερωθη καί αυτός άν ητο κατάλληλος.. Τό τί ‘’απεφάσισε’’ καί έκαμεν
 26

αργότερον ο Τόμπρος, ειναι από εκεινα, πού άμα ‘’ήθελε’’ μπορουσαν καί νά
‘’γίνωνται’’.

Ο π. Μελέτιος, πρωτος Ιερομόναχος καί πνευματικός του Αγωνος, όστις

εξωμολογουσεν όλους, εξωμολόγει καί τόν Επιφάνιον, όχι μόνον προφορικως τό
έλεγεν ότι δέν ητο άξιος της ιερωσύνης, καί τό γνωρίζουν καί μοναχοί καί λαικοί,
αλλά καί γραπτως βεβαιώνεται εις τάς επιστολάς του.

Λόγου χάριν:

Επιστολή πρός ‘’ Σεβασμιώτατον Άγ. Τριμυθουντος Σπυρίδωνα Επίσκοπον Κύπρου’’

(10 Μαίου 1958): ‘’Δέν φαντάζεσαι Σεβασμιώτατε τί έκαμεν τόν αγωνα της Κύπρου ο
ανάξιος της αρχιερωσύνης κ. Επιφάνιος... Ο κ. Επιφάνιος πρέπει νά παραιτηθη καί νά
επιστρέψει εκει πού τόν εχειροτόνησαν..διότι γνωρίζω εγώ ότι δέν εγίνετο
κληρικός..καί ήμουν χωρίς καμμίαν έγνοιαν..γιάυτό μας ξεγέλασεν.. πηγεν Ελλάδα
επί προφάσει ασθενείας του διά θεραπείαν καί ξεγέλασεν εκει τήν Σύνοδον μαλλον
τόν Ευγένιον Τόμπρον όστις δυναστικως διέταξε τήν σύνοδον καί τόν εχειροτόνισαν
διάκονον, ιερομόναχον καί Αρχιμανδρίτην καί ηλθεν Κύπρον ως έξαρχος της
Συνόδου..’’.

Επιστολή πρός ‘’Αιδεσιμώτατον Πρωθιερέα Ευγένιον Τόμπρον’’(29.5.1958):

‘’Πάτερ Ευγένιε ο Άγ. Κιτίου ειναι ανάξιος της ιερωσύνης καί σας εξεγέλασεν καί
εσέναν καί τήν Σύνοδον καί τόν χειροτονήσατε.. κύταξε ότι θά δώσης εν ημέρα
κρίσεως λόγον εις τόν Θεόν.. γιατί δέν μας ρώτηξες καί εμας άν ειναι άξιος διά
κληρικός; Παρά εχειροτονήσατε Διάκονον , Ιερομόναχον καί Αρχιμανδρίτην καί τόν
εστείλετε Κύπρον έξαρχον της Συνόδου; Τί μπορουσα νά πω εγώ; η χειροτονία
έγινεν! Ο Άγ. Κιτίου κάπου άλλο μέρος πρέπει νά οικονομηθη.. πρωτον νά παραιτηθη
του αξιώματος του Αρχιερέως, καί νά επιστρέψη εις τήν μετάνοιάν του κοντά σας,
διότι ειναι μοναχός Μεγαλόσχημος δικός σας..καί εάν εντρέπεται νά καθήση εκει, άς
υπάγει εις Άγ. Όρος..καί τότε θά διορθωθη τό λάθος καί νά σώση τήν αθάνατον
ψυχήν του. Αλλοίμονον άν δέν πράξης ούτως!! Ευχόμεθα εις τόν Ύψιστον όπως
οικονομήσει τήν σωτηρίαν της ψυχής του.’’

Του αυτου

Επιστολή πρός ‘’ Σεβασμιώτατον Επίσκοπον Άγ. Τριμυθουντος Κον Σπυρίδωνα’’ (12

Μαρτίου 1959):

‘’Τώρα ο κ.Κιτίου έχει 5-6 μηνας πού ειναι Αθήνας στήν μονήν του ΚΟΡΙΝΘΊΑΣ
Καλλίστου πού αυτός ανέλαβε μέ τόν Ευγένιον Τόμπρον καί τόν ανεβίβασαν εις τό
αξίωμα του αρχιερέως τόν ανάξιον της ιερωσύνης.. ο σκοπός αυτου ειναι νά θύση καί
νά απολέση καί όχι νά στηρίξη τήν ποίμνην του Χριστου..’’

Ο αυτός, εις ‘’Διαμαρτυρίαν’’ πρός τόν ίδιον Επιφάνιον, σύν τοις άλλοις γράφει:’’…
γνωρίζοντας ότι ο Άγιος Τριμυθουντος Σπυρίδων δέν θά σέ χειροτονουσεν ως
ανάξιον της ιεροσύνης, σέ εχειροτόνησαν Διάκονον Ιερομόναχον καί
Αρχιμανδρίτην!..εάν ησο άξιος γιατί δέν σέ χειροτόνησεν ο Άγ. Τριμυθουντος
Σπυρίδων;…αλλά λέγει καί μιά διάλεκτος της Κύπρου..δός του αναξίου αξίαν γιά νά
δης τήν αταξίαν..βλέπομεν νά εκπληρουται εις σέ σήμερον..ανάξιε της
Αρχιερωσύνης!..Όσους μάζεψα εγ ώ στήν Ορθοδοξίαν τούς σκορπίζεις εσύ..ευγε..’’
 27

Από μίαν ‘’σύμπτωσιν’’ ηκούσθησαν καί από τό στόμα του ιδίου αυτου πνευματικου
επί λέξει ‘’κωλύματα’’, διά τά οποια όχι ‘’κληρικός δέν εγίνετο αλλ΄ούτε!..’’.

Συνομιλων ουτος, ο π.Μελέτιος, μέ τόν άλλον Πνευματικόν, τόν π. Χρυσόστομον εις

τό κελλίον του πρωτου,ελεεινολογων τήν ασυνειδησίαν του Επιφανίου καί
αθεοφοβίαν, ειπε: ‘’ τόν άφοον του Θεου (δηλ. αθεόφοβον),άνθρωπος πού έχει
κτηνοβ...καί πορν... δέν εφοβήθη τόν θεόν καί πηγε νά πάρη Ιερωσύνην!

Κατά σύμπτωσιν διερχόμενος έξωθι του κελλίου εκείνην τήν στιγμήν, ήκουσεν αυτά
ιδίοις ωσίν ο μαρτυρων ταυτα μοναχός.

Ο άγιος Τριμυθουντος καί ότε ευρίσκετο εν Κύπρω καί κατόπιν εις τήν Ελλάδα καί
μέχρι της κοιμήσεώς του έλεγεν ότι ‘’ ο Επιφάνιος δέν ητο κατάλληλος διά τήν
ιερωσύνην’’, όπως καί τό έδειξεν εις τήν πραξιν, μή δώσας εις αυτόν ιερατικόν
βαθμόν.

Όχι μόνον προφορικως αλλά αι επιστολαί του ‘’κάτι’’ λέγουν. Γνωστόν, ότι ο άγιος
Τριμυθουντος ητο ευγενέστατος καί συνετός..οσάκις ήθελε νά ελέγξη τινά, δέν τόν
ήλεγχε κατ΄ευθειαν αλλ΄έτρεπε τόν λόγον εις τόν πληθυντικόν, έβαλλε ‘’καί τόν
εαυτόν του μέσα’’ καί ούτως ήλεγχεν .

Εις επιστολήν του πρός τόν Επιφάνιον (σημειωτέον, ότι αι πρός αυτόν επιστολαί του
αγίου Τριμυθουντος ησαν σχεδόν πάντοτε συντομώταται, ολίγαι γραμμαί, καί τουτο
δέν ειναι άνευ σημασίας, έγραφε (8.8.1958) ‘’ Η μετάνοια συγχωρει πολλάς
αμαρτίας, η δέ επιμονή αυξάνει τήν κακίαν καί τήν πονηρίαν. Λοιπόν εις όσα
εσφάλαμεν, εάν ειναι σαρκικά διά κανόνων, διά της αντιστάθμου επαναφορας εις τήν
τάξιν των κανόνων, καί ικανοποιήσεως. Εάν δέ εις αδικίας, η επιστροφή των αδίκων,
κατά τόν Ζακχαιον. Άλλως παραμένουσι εις τήν κρίσιν του Δικαιου κριτου..’’ Καί εις
άλλο (19.1.1960): ‘’ Καί ο μέν άγιος Κιτίου, εάν εγνώριζεν ουσιαστικως τί εστι
Επίσκοπος καί τίς ο σκοπός του Επισκόπου καί ποια χαρίσματα πρέπει νά έχη, κατά
τόν Απόστολον Παυλον, φαντάζομαι ότι ούτε θα ήθελε νά ακούση ή καί νά προβη εις
τό τοιουτον υπέρ Μέγα αξίωμα...Διά τουτο τόν παρακαλω καί εγώ νοερως άν καί
αμαρτωλός επειδή ειναι άδηλος η ώρα καί η ημέρα του θανάτου μας, άς στρέψωμεν
πρός τόν τοιχον, ως τόν Εζεκίαν, πρός λύτρωσιν των πολλων μας ανομιων καί
σφαλμάτων μας’’.. Στερουνται ‘’σημασίας’’ αυτά; Διά ποιον λόγον θά έλεγε τά
‘’τοιαυτα’’, άν δέν υπηρχε ‘’λόγος’’;

Έκαστον των ανωτέρω καί άλλων τοιούτων έχει λεπτομέρείας, αλλ΄αρκειται η

παράθεσις εις τά κύρια σημεια. Ο Ε. Τόμπρος ομου μέ τόν Επιφάνιον υπηγαν καί εις
τό Άγιον Όρος διά νά πείσουν Κύπριον ιερομόναχον νά γίνη εκεινος επίσκοπος.
( Αφού ειχεν εις τάς χειρας του τόν ‘’άξιον’’ ο Τόμπρος, τί έτρεχε καί εγύρευε εδω καί
εκει;). Διότι, όπως ειπεν ο Επιφάνιος εις τόν αγιορείτην, ‘’άν γίνη ο Χρυσόστομος
επίσκοπος, θά μου διαλύση τό μοναστηρι μου’’. Δηλαδή τάς ιδικάς του διαθέσεις τάς
αποδίδει εις τούς άλλους. Εκεινος,ένεκα καί των ασθενειων του, ηρνήθη. Γνωρίζων
δέ πρόσωπα καί πράγματα, ειπεν εις τόν Τόμπρον..’’τουτον ( τόν Επιφάνιον) νά μή
τόν κάμετε.. νά κάμετε τόν π. Μελέτιον, πού ειναι ήμερος καί καλός καί δέν ειναι
συμφεροντολόγος’’.

Αλλά δέχεται ‘’υποδείξεις’’ ο αλάθητος Πάπας Τόμπρος;.. ποιον ήκουσε καί θ΄ακούση
καί αυτόν;

Ούτω, ενω υπηρχον οι έτοιμοι κληρικοί ιερομόναχοι, πατέρες παλαιοί, σεβαστοί,

ενάρετοι, αγωνισταί, άξιοι της ιερωσύνης καί ηδύνατο σύν τω χρόνω νά γίνη τρόπος
 28

ώστε νά χειροτονηθη εξ΄αυτων καί κυρίως νά γίνουν τά πράγματα κατά Θεόν χωρίς
παρανομίας, ο τά πάντα εξουσιάζων καί ‘’ κατά τό δοκουν κατά τό εαυτου συμφέρον
καί αποφασίζων’’ Τόμπρος, αλλέως ‘’αποφασίζει καί διατάσσει’’ καί πράττει. Ο
μοναχός Επιφάνιος μέ διαφόρους αφορμάς, κυρίως ασθενείας, εταξείδευεν
επανειλημμένως εις Ελλάδα, διαμένων ως επί τό πλειστον εις τήν Μονήν του
Κορινθίας Καλλίστου.

Αίφνης, εις μίαν νύκτα ‘’ αποφασίζει’’ ο Τόμπρος, αρπάζει τόν Επιφάνιον, τόν οποιον
επί τόσα έτη δέν έκαμεν ούτε αναγνώστην, ούτε εις τήν Κύπρον ούτε εις τήν Ελλάδα,
καί μέ όργανον τό απλούστατον ‘’αρνίον’’ τόν Κάλλιστον, τόν καθιστα κληρικόν! Εις
τά Αθίκια!.. Εκει εγίνοντο αι χειροτονίαι;.. Καί αθετων όλους τούς προηγουμένους
πατέρας της Κύπρου καί χωρίς νά ερωτήση κανένα ( ο τσάρος χρειάζεται νά
ερωτά;)ούτε τόν Επίσκοπον ο οποιος δέν τόν έκαμε κληρικόν ( δέν διηρωτήθη τό
διατί;) καί ο οποιος δέν έπαυσε ποτέ νά ειναι ο Μητροπολίτης της Κύπρου τόν οποιον
εμνημόνευον όλοι εν Κύπρω, τόν μέχρι χθές μοναχόν τόν καθιστα εν τω άμα
διάκονον, ιερομόναχον καί αρχιμανδρίτην!

Καί ποδοπατων τούς πάντας, δικτατορικως καί ερήμην όλων των κυπρίων καί του
Επισκόπου, επιβάλλει τόν νέηλυν επάνω εις τούς παλαιούς καί σεβαστούς καί
δοκιμασμένους πατέρας, τούς αγωνιστάς ως έξαρχον, εις παραγκωνισμόν του
Επισκόπου του καί των πνευματικων του πατέρων.

Εις τήν χειροτονίαν του, εις τά Αθίκια, ποιοι ειναι εκεινοι οι οποιοι τόν εγνώριζον,
ώστε νά αντιφωνήσουν καί βεβαιώσουν διά του ‘’άξιος’’; Οι καλόγρηες του
Καλλίστου;

Μία Κυπρία ευσεβής, η οποία ευρέθη εκει καί η οποία πολλά γνωρίζει, διότι ητο εξ
αρχης ζηλώτρια του Αγωνος, κατά τό λεγόμενον υπό των Κυπρίων, ‘’έσχιζε πανιά’’,
δηλ διεμαρτύρετο καί εφώναζεν οτι δέν ειναι άξιος καί λοιπά..τό οποιον ακούσασα η
ηγουμένη της Μονης ειπε νά μήν προχωρήσουν εις τήν χειροτονίαν, νά
εξετασθη..αλλά ποιον λαμβάνει υπ΄όψιν ο Τόμπρος;

Η ευσεβής περιωρίσθη βιαίως καί εκλειδώθη εις έν κελλίον ώς ότου ετελείωσαν τά

‘’έργα’’ των. Εάν ο Επιφάνιος ‘’ξεγέλασεν τήν Σύνοδον ή μαλλον τόν Ευγένιον
Τόμπρον καί τόν χειροτόνησαν, όπως λέγει ανωτέρω ο π. Μελέτιος, ή απλως ο Ε.
Τόμπρος μέ τήν παράνομον ‘’οικονομίαν’’ του ‘’τά κανόνισε νά γίνωνται καί έτσι’’,
σημασίαν έχουν τά γενόμενα.

Οι Κύπριοι έλεγαν τότε (Καί τό επαναλαμβάνουν μέχρι σήμερον οι παλαιοί), ‘’Αφου

τά κατάφερεν καί έγινεν κληρικός ο Επιφάνιος, αύριον νά τόν δητε νά έρθη καί
δεπότης’’.

Όπως καί έγινε μετά έν περίπου έτος. Ο Τόμπρος ευρεν εις αυτόν ‘’άριστον
υποτακτικόν’’ καί πρόθυμον όργανον διά ν΄αποζυμα καί τήν Κύπρον, ως καί εγένετο(
είδομεν ανωτέρω αν ηλέγχετο από κανένα) καί τόν προώθησε, παραγκωνίσας τούς
πάντας καί όχι μόνον παραγκωνίσας αλλά και δολοφονήσας. Μέ άβουλα καί πειθήνια
όργανα τούς Κάλλιστον καί Επιφάνιον έκαμνε τά έργα του ο Τόμπρος, μέ αυτούς
έκαμε καί τήν μεγάλην εκείνην προδοσίαν μέ τούς Ρώσσους εις τήν Αμερικήν, όπου
επρόδωσαν τόν ‘Αγιον Πατέρα των Ματθαιον. (Αυτοί, οι αστοιχείωτοι, ησαν
‘’κατάλληλοι’’ διά τοιαύτην ‘’αποστολήν’’; αλλ΄ησαν πειθήνιοι υποτακτικοί εις χειρας
του Τόμπρου). Μέ όργανον τόν κληρικόν του - ‘’ κληρικόν του Τόμπρου’’ θά τόν
λέγωμεν, διότι ουδείς τόν ηθέλησεν ή εζήτησεν ή έκρινεν ή υπέδειξε διά κληρικόν εις
 29

τήν Κύπρον – καί χάριν αυτου ο Τόμπρος κατώρθωσε τό έγκλημα κατά της Κύπρου,
του οποίου τά ψυχοκτόνα αποτελέσματα συνεχίζονται καί τό οποιον υπηρξεν η
μεγάλη λύπη της ζωης του αγίου Τριμυθουντος ‘’εως εις τό μνημα’’.

Η αντίθεος πνευματική δολοφονία (‘’ καθαίρεσις’’) του αγιωτάτου ηγουμένου της

Μονης αυτης π. Χρυσοστόμου (χειροτέρα από τήν ‘’καθαίρεσιν’’ του Αγίου
Χρυσοστόμου υπό Θεοφίλου-Ευδοξίας καί συμμορίας), η καταστροφή της Μονης, του
μοναχισμου, του Αγωνος της Ορθοδοξίας, ο παραγκωνισμός καί ποδοπάτημα των
πατέρων καί αυτου του Επισκόπου, ως είδομεν καί θά ίδωμεν εις τάς επιστολάς του
καί εις τάς γενομένας πράξεις καί εις τό ελεεινόν ‘’χαρτίον’’ αυτης της αδίκου καί
παρανόμου καί εμπαθους μιαιφονίας.. αυτό τό κατόρθωμα του Ευγενίου Τόμπρου διά
του καί χάριν του οργάνου του.

Όπως ‘’εκλώτσησε’’ τόσους άλλους καί εκλώτσησε καί τόν άγιον Τριμυθουντος ο
Ε.Τόμπρος, εκλώτσησε καί τούς πατέρας, τούς οποίους εκεινος ανέδειξεν εν Κύπρω,
εκλώτσησε καί τήν Μονήν αυτήν ήτις ητο η Μητρόπολίς του, διά ‘’νά σβύση τήν
ενέργειάν του εν Κύπρω’’, κατά φράσιν του ιδίου.

Ως νά μή υπηρχον άνθρωποι εν Κύπρω παλαιοί καί κατηρτισμένοι, αρπάζει τόν

νεαρόν, τόν οποιον ευρε ‘’ του χεριου του’’, τόν μέχρι χθές μοναχόν ανίερον καί διά
πάσης αυθαιρεσίας καί παρανομίας τόν καθιστα εν τω άμα κληρικόν καί μετ΄ολίγον
καί επίσκοπον, χωρίς νά λαμβάνη υπ΄όψιν ούτε νόμον, ούτε Επίσκοπον, ούτε Ιερούς
Κανόνας. Οι οποιοι Ιεροί κανόνες γνωστόν τί ορίζουν: ως ο ΚΕ΄ καί ο ΞΑ΄ των Αγίων
Αποστόλων, ο Θ΄ της αγίας Α΄Οικουμ. Συνόδου καί λοιποί περί ‘’εις κληρον μή
προαγέσθω’’, ‘’ παρά Κανόνα κινούμενοι οι άνθρωποι...’’ κ.λ.π Οι όροι περί ηλικίας,
ότι πρέπει νά υπηρετήση ωρισμένα έτη εις κατωτέρους βαθμούς κλπ. Ο ΣΤ΄της
Α΄Οικουμ.Συνόδου, ότι ‘’Εί τις χωρίς γνώμης του Μητροπολίτου γένοιτο Επίσκοπος,
τόν τοιουτον η μεγάλη Σύνοδος ώρισε μή δειν ειναι Επίσκοπο ν’’. Καί τά λοιπά.

Οι πατέρες τούς οποίους ο άγιος Τριμυθουντος κατέστησε, καί ηλικίαν ειχον καί
χαρίσματα πνευματικά καί φόβον Θεου καί κυρίως αξιότητα ιερωσύνης.

Εις τόν υπό του Ε.Τόμπρου κατασταθέντα κληρικόν αυτά αποδίδει συνεχως εις τάς
επιστολάς του ο θετικώτατος εις τάς κρίσεις του άγιος Τριμυθουντος: ’’φαντασίαν καί
πονηρίαν’’ καί ‘’δόξαν καί φιλοχρηματίαν’’. Δι΄αυτου καί δι΄αυτόν παρηγκώνισε τούς
πατέρας του καί εκαρατόμησε τόν ηγούμενον της Μονης. Καί αυτό εννοει ο άγιος
Τριμυθουντος λέγων ανωτέρω ότι ‘’όχι μόνον τά εσκορπίσατε, αλλά καί εχύσατε αιμα
αδίκως’’. Ο άγιος Τριμυθουντος ητο πατέρας του, πατέρας όλων των κυπρίων Γ.Ο.Χ.

Ο π.Μελέτιος ητο πνευματικός του πατήρ. Ο π. Χρυσόστομος πατήρ του διά τήν
Ορθοδοξίαν..δι΄αυτου μέ τήν ομολογίαν επέστρεψεν εις τήν Ορθοδοξίαν. Καί αυτός
τούς ‘’επλήρωσεν’’! Εκτός των ‘’τιμων’’πρός τούς πατέρας του, δι΄αυτου καί δι΄αυτόν
έγινεν η πνευματική δολοφονία, η ‘παράνομος καί απαράδεκτος’, όπως τήν έκρινε καί
ωνόμασεν ο άγιος Τριμυθουντος, ‘’καθαίρεσις’’ του ηγουμένου της Μονης
Χρυσοστόμου, ήτις ‘’παράνομος καί απαράδεκτος’’ πράξις ανυπολόγιστον
καταστροφήν καί ζημίαν επροξένησε καί προξενει εις τόν Αγωνα της Ορθοδοξίας, εις
τόν μοναχισμόν, εις ψυχάς. Διατί; Διότι ο π.Χρυσόστομος καί οι σύν αυτω πατέρες καί
ευσεβεις εσυνέχισαν νά τιμουν καί μνημονεύουν τόν πατέρα των (δέν έγιναν καί
αυτοί πατραλοιαι) καί υπερήσπισαν τήν Μονήν των εκ της διαλύσεως. Δι΄αυτά καί
μόνον, ‘’άξιοι δολοφονίας’’! Θαυμάσατε!
 30

Η ‘’παράνομος καί απαράδεκτος’’ πνευματική δολοφονία του π. Χρυσόστομου

Ο πνευματικός πατήρ των Κυπρίων Γ.Ο.Χ., όστις εις επίσημόν έγγραφον

έγραφεν:’’..εν Κύπρω έθεσα τόν πρωτον θεμέλιον λίθον διά τό ζήτημα του παλαιου
Εορτολογίου’’, ο ‘’αποσταλείς υπό του στύλου της Ορθοδοξίας Μακαρ. Αρχιεπ.
Ματθαίου, μαλλον υπό του Αγίου Πνεύματος’’, κατά ιδικά του κείμενα, Ο
ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, μέχρι της κοιμήσεως του έλεγε καί έγραφεν ότι ‘’τά
πνευματικά του τέκνα εν Κύπρω χρέος έχουν νά μνημονεύουν τόν πνευματικόν των
πατέρα καί Αρχιερέα εφ΄όσον ζη κατά τήν τάξιν της Εκκλησίας καί μετά θάνατον εις
τά δίπτυχα, ως ελάχιστον δουλον του θεου’’. Έγραφεν επίσης ότι ‘’Εις τάς
ιδιοκτήτους Μονάς δέν έχωσι δικαίωμα νά αναμιχθωσι ούτε Σύνοδος ούτε ο
Επίσκοπος..!

Επισήμως δέ ώριζεν ότι ‘’ Διά τούτο δέν έχει καμμίαν άδειαν ή δικαίωμα ούτε
Επίσκοπος, ούτε Μητροπολίτης, ούτε πατριάρχης, ούτε Σύνοδος, νά
εισέρχωνται άνευ ευλογίας καί αδείας των κτιτόρων, νά εισέρχωνται καί
σκανδαλίζουν τό εμόν ποίμνιον καί νά παραβαίνουν τούς ιερούς Κανόνας. Εάν
παραβουν, άς ειναι καί αυτοί υπό δεσμόν’’.

Ταυτα έλεγε καί ώριζεν ο άγιος του Θεου άνθρωπος. Αλλ΄ο τά πάντα άγων καί φέρων
‘’ κατά τό εαυτου συμφέρον’’ Ευγένιος Τόμπρος άλλως ‘’αποφασίζει καί διατάσσει’’,
εις ουδέν ταυτα λογιζόμενος. Εις ουδέν λογίζεται τούς κόπους καί τά βάσανα των
πατέρων οι οποιοι ήρχισαν καί εκράτησαν τό βάρος του Αγωνος της Ορθοδοξίας.. εις
ουδέν λογίζεται τήν ωφέλειαν του μοναχισμου καί του Κυπριακου λαου..εις ουδέν
λογίζεται τόν ‘’εξόριστον διά τήν Ορθόδοξον Ομολογίαν Επίσκοπον’’, ‘’ τόν οποιον
απέστειλεν ο Κύριος διά του Πνεύματος του Αγίου καί διά της χάριτος του
Μακαρ.αρχιεπ. Ματθαίου του καί στυλοβάτου της γνησίας ορθοδόξου ημων πίστεως’’.
Εις ουδέν άν ειναι άνθρωπος άγιος, τέλειος, θαυματουργός. Διά νά επιβάλη αυτόν τόν
οποιον κατέστησε κληρικόν αυτός, αθετει καί ποδοπατει τούς πάντας καί
‘’καταδικάζει’’ τούς πατέρας καί τούς ευσεβεις επειδή σέβονται καί τιμουν τόν πατέρα
των!

Αν υπηρχε στοιχειώδης συνέπεια ή λογική, έπρεπεν αυτόν τόν Πατέρα των, τόν
ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ, ‘’νά δικάση καί καταδικάση’’ πρωτον, διότι αυτός μέχρι
τέλους της ζωης του έγραφεν ότι οφείλουν νά τόν μνημονεύουν.Επειδή ‘’δέν
έμπαιναν τά δόντια του’’ εις αυτόν, στριφει τήν μηνιν του κατά των τέκνων του, τά
οποια διά τουτο ‘’καταδικάζει’’, επειδή ετίμων καί εμνημόνευον τόν πατέρα των. Καί
λοιπόν ‘’δίκη’’ καί ικρίωμα καί λαιμητόμος διά τήν πνευματικήν δολοφονίαν του
ηγουμένου της Μονης π. Χρυσοστόμου. Τήν λέγομεν δολοφονίαν, όχι απλως φόνον,
διότι όχι μόνον έγινεν ερήμην καί ‘’εκ του μακρόθεν’’ καί όπως δέν γίνεται ούτε εις
τούς βαρβάρους ως θά έλεγεν ο Άγιος Χρυσόστομος,αλλά, όπως τό παραδέχονται καί
οι ανεχόμενοι αυτήν τήν ‘’πραξιν’’, δέν υπηρξαν ούτε τά στοιχειώδη εις αυτήν τήν
‘’δίκην’’ ούτε έν σημειον κανονικότητος καί ειναι αποκλειστικόν έργον της εμπαθείας
του Τόμπρου, καί κατά του αγίου Τριμυθουντος καί κατά της ‘’εν Κύπρω ενεργείας
του’’, των τέκνων του.
 31

Θά ίδωμεν μόνον τά κύρια σημεια του ‘’χαρτίου’’ αυτης της ‘’πράξεως’’.

Εις γινομένην δίκην παρίστανται εγκαλων, εγκαλούμενος, εισηγητής, εισαγγελεύς,

μάρτυρες κατηγορίας καί υπερασπίσεως, δικηγόροι κατηγορίας καί υπερασπίσεως,
δικασταί καλως ενημερωμένοι καί αμερόληπτοι καί γραμματεύς, δίδεται τόπος
απολογίας, γίνεται εξονυχιστική εξέτασις όλων των υπαρχόντων στοιχείων καί τά
λοιπά. Μή περιμένετε νά ιδητε τίποτε από αυτά εις αυτήν τήν ‘’δίκην’’. Ούτε
κατήγορος παρίσταται ούτε ο κατηγορούμενος, ούτε μάρτυρες, ούτε απολογία,ούτε
αμερόληπτος εξέτασις καί κρίσις.

Μαλλον υπάρχει μόνον έν άτομον, πού ειναι καί κατήγορος καί εισηγητής καί
παρουσιαστής των ‘’γεγονότων’’καί χειριστής της υποθέσεως, ο καί πραγματικός
δικαστής ο έχων καί τό συμφέρον εξ αυτης της ‘’δίκης’’.

Παρίστανται μέν έξ αρχιερεις (τόσοι δικάζουν τόν ιερομόναχον;) καί υπογράφουν -

λέγεται δέ ότι εχρησιμοποίει τάς υπογραφάς των αρχιερέων, υπάρχει πλήν των
προφορικων καί γραπτή μαρτυρία ότι επλαστoγράφει τήν υπογραφήν του αγίου
Τριμυθουντος-, αλλ΄έιναι βέβαιον ότι οι πάντες καί τά πάντα εξηρτωντο από τήν
θέλησιν του Ευγενίου Τόμπρου..όχι μόνον ειναι πασίγνωστον καί πανθολογούμενον
αυτό, αλλά θά τό ακούσωμεν αυτούσιον καί απο τάς προφορικάς καί γραπτάς
μαρτυρίας.

Παρόν λοιπόν αυτό τό ‘’δικαστήριον’’, κρίνει καί αποφασίζει όχι παρουσία ανθρώπων,
όπως γίνεται καί εις τά πλέον αυθαίρετα καί βάρβαρα δικαστήρια, αλλά βάσει μόνον
μερικων εγγράφων, των οποίων συντάκτης ή παρουσιαστής ειναι ο αυτός Ε. Τόμπρος.
Ηκούσατε νά έγινεν άλλοτε δίκη ούτω, καί έτσι δικάζουν τά δικαστήρια; Τότε θά ητο
αρκετή η κατάθεσις ενός αστυνομικου ‘’πείθοντος’’ τούς δικαστάς καί νά βγαίνουν
‘’αποφάσεις’’, χωρίς νά χρειάζεται τόση διαδικασία ακροάσεων πού νά απαιτουν
χρόνον πολύν καί δαπάνας εκατομμυρίων, διά ν΄αποδοθη δικαιοσύνη.

Καί εκει ίσως δέν θά υπάρχη τόση αδικία,διότι ο καταθέτων δέν θά έχη άμεσον
συμφέρον, ως εν προκειμένω. Διά νά επιβάλη ο Ε.Τόμπρος τόν όν κατέστησε
κληρικόν μετά τόσα έτη καί καθ΄όν είδομεν τρόπον, επ΄αθετήσει πάντων καί διά νά
εκδικηθη τόν ‘’εχθρόν’’ του,τόν άγιον Τριμυθουντος, έστησεν αυτήν τήν ‘’δίκην’’.
Ουδέποτε θά δεχθωμεν καί ονομάσωμεν αυτό πραξιν Ι. Συνόδου, ασχέτως της
παρανομίας της.. διότι ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ πραξις καί απόφασις Ι. Συνόδου. Ειναι έργον καί
πραξις καί απόφασις αποκλειστικως καί μόνον του Ευγενίου Τόμπρου.

Ακούσατε λοιπόν επί ποίοις ‘’εγκλήμασι’’ κατηγορείται καί δολοφονειται πνευματικως

ο ηγούμενος Χρυσόστομος.. ‘’επί πλάνη, σχίσματι καί καταφρονήσει της ανωτάτης
αυτου Εκκλησιαστικης Αρχης’’. Γνωρίζετε τί εννοει μέ αυτά; Τό ότι ο π. Χρυσόστομος
εσέβετο καί ετίμα καί εμνημόνευεν (όπως ανέκαθεν όλα τά έτη) τόν Πατέρα του, τόν
Πατέρα όλων των Κυπρίων, τόν ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ, τόν θέσαντα ‘’τόν
θεμέλιον λίθον’’ της Ορθοδοξίας, τόν αποσταλέντα υπό του Μακαρ. Ματθαίου ως
ιεραπόστολον, τόν ‘’εξόριστον διά τήν ορθόδοξον Ομολογίαν’’, τόν άγιον καί
θαυματουργόν!

Κρίνατε λοιπόν υμεις, άν υπάρχη δικαισύνη καί σεβασμός καί συνείδησις καί φόβος
Θεου.. επειδή εμνημόνευε τόν Πατέρα του ειναι άξιος δολοφονίας; Αλλ΄αυτός ο
πατήρ εβεβαίωνεν ότι ώφειλον εν Κύπρω νά τόν μνημονεύουν ‘’εφ΄όσον ζη καί μετά
θάνατον εις τά δίπτυχα’’. Επομένως, όπως ελέχθη καί ανωτέρω, άν υπηρχεν ίχνος
συνεπείας, εκεινος έπρεπε νά καταδικασθη.
 32

Ίδετε ‘’λογικήν’’ καί ‘’αμεροληψίαν’’ καί ‘’σοφίαν’’ δικάζοντος! Τό ότι ο ηγούμενος

Χρυσόστομος εμνημόνευε τόν Τριμυθουντος Σπυρίδωνα, ‘’φοβεράν πλάνην’’ τό
ονομάζει επανειλημμένος εις αυτό τό ‘’χαρτίον’’ του ο Τόμπρος! Από τό 1949 οπότε
εδιώχθη ο άγιος τριμυθουντος μέχρι τό 1956, ότε κατεσκεύασε τόν κληρικόν του ο
Τόμπρος, οι ιερεις της Κύπρου,καί αυτός ο κληρικός του Τόμπρου εις τό ολίγον
διάστημα πού έμεινε κατώτερος, εμνημόνευον τόν τριμυθουντος Σπυρίδωνα. Τότε
δέν ητο ‘’φοβερά πλάνη’’. Μετεβλήθη εις τοιαύτην όταν τό ‘’απεφάσισεν’’ ο χειριστής
του Αγ. Πνεύματος Τόμπρος! Μήπως κάν εστάλη ποτέ ‘’έστω καί γιά τά μάτια’’ μία
εγκύκλιος εις τούς Κυπρίους εις αυτά τά έτη 1949-1956, η οποία νά λέγη ότι ο
Επίσκοπος πού εμνημονεύετε απέθανεν ή παρητήθη ή ‘’επαύθη’’ καί δέν πρέπει νά
τόν μνημονεύετε; Όχι. Απλως διατάσσει ‘’ο Πάπας καί Πατριάρχης των Γ.Ο.Χ’’
Τόμπρος, τόν Πατέρα σας, τόν οποιον εμνημονεύετε μέχρι χθές, νά τόν αρνηθητε,
διότι ‘’έτσι θέλω εγώ’’!

Στοιχειώδης λογική καί ποιμαντική πρόνοια άν υπηρχε, θά υπεδείκνυεν ότι αυτοί οι

άνθρωποι, οι οποιοι ούτως ειπειν ‘’ελάτρευον’’ καί λατρεύουν τόν συμπαθέστατον καί
αγιώτατον Πατέρα των, τόν οποιον, όπως του έγραφον, ‘’θυμουνται καί κλαινε’’, ητο
αδύνατον νά τόν αρνηθουν καί άγγελος εξ ουρανου,κατά τόν Απ. Παυλον, άν έλεγε
κάτι τοιουτον. Κυρίως δέ υπελόγιζον τήν αμαρτίαν παύσεως μνημοσύνου του
Επισκόπου των. Αλλά που αφήνει η εμπάθεια καί τό συμφέρον νά ‘’σκεφθουν’’ αυτά;
Αλλά τόν ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ εμνημόνευον καί τότε καί μετά ταυτα καί
άλλοι ιερείς.. διατί η δολοφόνος διάθεσις μόνον κατά του π. Χρυσοστόμου;

Εύρετέ το σεις,όσοι γνωρίζετε από Τομπρικήν δικαιοσύνην.

Γράφει εις τό ‘’χαρτίον’’ του ο Τόμπρος, ότι ο ηγούμενος Χρυσόστομος ‘’Εδέχθη τόν
επίσκοπόν του (τόν Επιφάνιον) μετά χαρας, ότι εμνημόνευε του ονόματος αυτού, ότι
του έκαμε χειροτονίας..’’. Ψεύδεται αναιδως ο Ε. Τόμπρος. Πληθος ειναι αι επιστολαί
του π. Χρυσοστόμου πρός τόν άγιον Τριμυθουντος, ως θά ιδητε εν συνεχεία, ότι
‘’αυθαιρέτως καί επιβλητικως καί δυναστικως’’ χωρίς νά ερωτήση κανένα αυτός
εισώρμησεν εις τήν Μονήν καί έκαμεν όσα ησαν ‘’συμφωνημένα’’ εκ των προτέρων
μέ αυτόν τόν Τόμπρον. Αλλ΄αυτός ο Τόμπρος ητο ο καταλληλότερος πού εγνώριζε
πως ‘’τόν εδέχθη’’. Διότι ο π. Χρυσόστομος του έγραφε (26.1.1958. Άν καί γράφει
πρός τήν ‘’Αγίαν καί Ιεράν Σύνοδον’’, όμως απευθύνεται εις τόν Τόμπρον, διότι, ενω
έγραφε πρός τήν Σύνοδον, απαντουσε Τόμπρος): ‘’Μου γράφεις Άγ. Πρωτοσύγκελε
ότι τόν εδέχθην τόν Άγ. Κιτίου καί μου έκαμεν χειροτονίαις. Εγώ μήτε τόν εκάλεσα,
αυθαιρέτως εισηλθεν εις τήν Μονήν καί έκαμεν ταις χειροτονίαις, έχω καί μάρτυρας.
Καί μήτε λόγον μας έφερεν διά τό Μνημόσυνον,μάλιστα μας τό ετόνισεν παρρησίαν
ότι δέν έχει καμμίαν απαίτησιν διά τό μνημόσυνον. Εάν μας τό ετόνιζε καί τό
απηγόρευε απεκλείετο νά τόν δεχθωμεν...’’ κ.λ.π.

Τόν εδέχθη ‘’διά νά μή διαιρέση τόν λαόν’’, όπως του έγραφεν ο ίδιος, ‘’άν καί ήξερε
τά δικά του’’, καί κατά εισήγησιν αυτου του αγίου Τριμυθουντος ενώπιον των εξ
Ελλάδος τετελεσμένων γεγονότων. Καί ιδού πως τόν ‘’επλήρωσαν’’. Καί εκεινα πού
έκαμεν εις τήν Μονήν δέν τά έκαμε ‘’μετά χαρας’’ αλλά ‘’αυθαιρέτως καί επιβλητικως’’
μέ τά ‘’όπλα ‘’ δι΄ων τόν εφωδίασεν ο Τόμπρος. Μέ τά ‘’ Εν ονόματι της Αγίας
τριάδος επιβάλλω τό τάδε’’ καί ‘’άν δέν κάμης τό τάδε θά τό επιβάλω διά της βίας’’,
αυτά ειναι τά ‘’μετά χαρας’’. Σημειωτέον, ότι τά όσα απεφάσισαν από τάς Αθήνας
Τόμπρος-Επιφάνιος νά επιβάλη εις τήν Μονήν, εγράφησαν εις τόν ‘’ΚΗΡΥΚΑ’’ ως
γενόμενα, πρίν ακόμη γίνουν..ώστε άν επέμενον οι πατέρες καί δέν εγίνοντο, θά
εφωρατο απατεών ο Τόμπρος... δι΄αυτό καί επέμεινεν ανενδότως ο Επιφάνιος νά
γίνουν. Καί πως επεβλήθησαν; Όταν ο άγιος Τριμυθουντος έγραφεν εις τόν
π.Χρυσόστομον ‘’ πως συνηρπάγη’’ εις όσα αυτός επέβαλλε, πως τόν εδέχθη νά κάμη
αυτά τά οποια ‘’αυτός τά ειχεν όλα προμελετημένα από εκει μέ τόν
πρωτοσύγκελον’’,του απαντα, ότι ηλθεν απρόσκλητος μέ τό έτσι θέλω καί
εκμεταλλευόμενος ένα ‘’σεβασμόν’’, ‘’επειδή οι πατέρες τόν έβλεπαν ως Δεσπότην
 33

καί τόν εσέβοντο καί δέν τόν κατάλαβαν ότι δέν ειναι ποιμήν γνήσιος, αλλά
μισθωτός’’, τούς ανεστάτωσεν, έκαμεν άνω κάτω τήν Μονήν, ακόμη καί ‘’νά κάμη
άλλον ηγούμενον’’ ηβουλήθη τσαρικως- όπερ ούτε ν΄ακούσουν ηθέλησαν οι
πατέρες- διά τουτο ‘’έκλινε’’, διά ‘’νά μή μου καταστρέψη τήν Μονήν’’.Τά πλειότερα
θά ίδωμεν κατωτέρω εις τά ‘’έργα του Επιφανίου καί εις τάς αυτουσίους επιστολάς
του αγίουΤριμυθουντος, του π. Χρυσοστόμου καί λοιπων καί εις τάς μαρτυρίας των
αυτοπτων.

Αφήνει τήν εντύπωσιν τό ‘’χαρτίον’’ του Τόμπρου, ότι οι πατέρες ‘’μετά χαρας’’
έπαυσαν τό μνημόσυνον του Πατρός των αγίου Τριμυθουντος καί εμνημονεύετο ο
κληρικός του. Ενω εδέχθη καί εμνημονεύθη όπως είδομεν ‘’αυθαιρέτως καί
επιβλητικως’’ ότε ητο παρών, εις δέ τόν θρόνον του αγίου Τριμυθουντος εις τήν
εκκλησίαν δέν του επέτρεψαν ν΄ανέλθη. Αφου δι΄αυτό τό μνημόσυνον του Πατρός
των όλος ο λυσσώδης πόλεμος κατά της Μονης της Παναγίας καί του ηγουμένου, ο
οποιος κατ΄ουσίαν εστρέφετο κατά του αγίου Τριμυθουντος.. καί αυτό ειναι τό
κύριον ‘’δικαιολογητικόν’’ αυτου του ‘’χαρτίου’’.

Όπως δραματικως έγραφεν ο π. Χρυσόστομος εις τόν άγιον Τριμυθουντος: ‘’ Τί νά

κάμωμεν μέ αυτήν τήν μεγάλήν βίαν όπου μας έβαλαν, βλέπομεν από τήν μίαν νά
υπακούσωμεν εις αυτόν τόν επίσκοπον νά σταματήσωμεν τό μνημόσυνον φοβούμεθα
ότι ειναι νόμος του Θεου. Καί νά τούς είπω τούς πατέρας, ότι θά μνημονεύωμεν τόν
επίσκοπον Επιφάνιον εις τήν λειτουργίαν καί νά πάψη τό μνημόσυνόν σας, φεύγουνε
από τήν Εκκλησίαν διότι τά εδιάβασαν καί τό γνώρισαν ότι ειναι αμαρτία...Θά λείψη
τίποτε από τό σωμα του εάν μνημονεύσωμεν τόν Πατέρα μας;’’. Καί εν άλλω.. ‘’Εγώ
μίαν φοράν επί Εκκλησίας θά μνημονεύω τό όνομά σας διότι δέν αναπαύομαι. Ξεύρω
ότι ειναι νόμος εκκλησιαστικός’’. Καί πάλιν.. ‘’Ημεις Σεβασμιώτατε εδω εις τήν Μονήν
φοβούμενοι τήν αμαρτίαν διότι τό νά μή μνημονεύεται ο Αρχιερέας μας ειναι
παράνομον καί δι΄αυτό ως σας τό εξανάγραψα εγώ τό επιμένω καί οι άλλοι πατέρες
καί δέν πάψαμεν νά σας μνημονεύωμεν..’’

Άν καί ‘’δέν έχει σημασίαν’’..διότι άπαξ καί εποίησεν ο Τόμπρος τόν κληρικόν του
αναδείξας τόν νεαρόν καί ‘’’Έξαρχον της Συνόδου’’, αθετήσας όλους τούς παλαιούς
πατέρας καί αξίους, οπωσδήποτε θά τόν προώθει αφου τά πάντα εξηρτωντο από
αυτόν...όμως λέγει αυτό τό ‘’χαρτίον’’..’’ ο Επίσκοπος Κιτίου κ. Επιφάνιος
εχειροτονήθη κατόπιν ψηφορίας της Εκκλησίας Κύπρου καθ΄ήν έλαβεν ο μέν
Επίσκοπος Επιφάνιος ψήφους 24 (δηλαδή τόν λέγει επίσκοπον ‘’εκ των προτέρων’’),
ο δέ Αρχ/της Μελέτιος ψήφους 13, ο δέ Αρχ/της Χρυσόστομος (κατηγορούμενος)
ψήφους 4’’. (Λέγει ‘’της Εκκλησίας Κύπρου’’... λοιπόν 41 άτομα ητο η Εκκλησία
Κύπρου;). Ο ανίδεος ίσως θεωρει τάς παραθέσεις του Τόμπρου ‘’πιθανάς’’.. πόσην
όμως σχέσιν έχουν καί μέ τήν πραγματικότητα; Κάμνων λόγον περί ‘’φηφοφορίας της
Εκκλησίας Κύπρου, θά εννοη τόν τρόπον καθ΄όν γίνεται εκλογή επισκόπου εις
Κύπρον, όπου ψηφίζει όλος ο λαός. Λοιπόν αυτά τά άτομα ησαν οι Γ.Ο.Χ Κύπρου;
μόνον ενός χωρίου ησαν περισσότεροι από 500.

Ή μήπως αυτοί ησαν ‘’αντιπρόσωποι’’, όπως ψευδως έγραψε καί εις τόν ‘’ΚΗΡΥΚΑ’’
ο Τόμπρος; Καί άν τινες ησαν επίτροποι παραρτημάτων, αλλ΄όχι αντιπρόσωποι του
λαου δι΄αυτόν τόν σκοπόν. Διότι ουδέποτε ελέγχθη εις τόν λαόν ότι γίνεται ψηφος
επισκόπου, διά νά εκλέξη καί στείλη τούς αντιπροσώπους του.

Η διαδικασία εκλογης επισκόπου, όπως γίνεται εις τήν Κύπρον, απαιτει έν διάστημα
περίπου πέντε ή έξ μηνων. Πρωτον, καταρτίζονται οι κατάλογοι των ψηφοφόρων,
ελέγχονται καί άν υπάρχουν ενστάσεις εκδικάζονται..Δεύτερον, μεθ΄ικανόν διάστημα
γίνεται η εκλογή των λεγομένων ‘’Ειδικων αντιπροσώπων’ κατά περιοχήν.. Τρίτον,
μετ΄άλλο διάστημα γίνεται υπ΄αυτων εκλογή ‘’Γενικων αντιπροσώπων’’.. καί
Τέταρτον, μετά άλλο διάστημα οι Γενικοί αντιπρόσωποι του λαου προσερχόμενοι
αυτοδικαίως ομου μέ ωρισμένους οφφικιάλους της Εκκλησίας εκλέγουν επίσκοπον.
 34

Τί από όλα αυτά έγινεν εις αυτήν τήν περίπτωσιν; Τίποτε. Μέχρι τήν τελευταίαν
στιγμήν ούτε οι ‘’προσκληθέντες’’ καί προσελθόντες εκει δέν εγνώριζον. Τούς
ελέχθη, ότι σύν τοις άλλοις θά συζητηθη ‘’ καί τό επισκοπικόν..όχι ότι θά ψηφίσουν
επίσκοπον.

Από τά άτομα πού ‘’ευρέθησαν’’ εκει, ειρωνεύονται ότι αυτό πού έγινεν ‘’ηταν ένα
γελοιον πραγμα’’. Όπως έγραφε τότε ο π.Μελέτιος πρός τόν άγιον Τριμυθουντος: ‘’ ο
Επιφάνιος ξεγέλασεν εκει τήν Σύνοδον μαλλον τόν Ευγένιον Τόμπρον όστις
δυναστικως διέταξε τήν Σύνοδον καί τόν εχειροτόνησαν Διάκονον, Ιερομόναχον καί
Αρχιμανδρίτην καί τόν έστειλεν Κύπρον ως Έξαρχον της Συνόδου.. μας εκάλεσεν εις
συνεδρίασιν χωρίς νά μας γράψει ότι μας καλει διά νά εκλέξωμεν Έπισκόπο..αυτό τό
έκαμεν μέ εξυπνάδαν διότι αυτός ειδοποίησε τούς δικούς του πού θά τόν
εψήφιζαν...μας λέγει σας εκάλεσα διά νά ψηφίσετε Επισκόπους..Εάν εγνώριζον οι
χωριανοί μου ότι θά εψήφιζον Επίσκοπον θά ήρχοντο 500 άτομα..έγιναν όλα μέ
υπουλότηταν...’’.

Τόν π. Χρυσόστομο τόν ειχεν εψηφισμένον η Σύνοδος, επομένως δέν ητο

‘’υποψήφιος διά νά ψηφισθή’’. Καί βεβαίως αυτά τά εγνώριζεν ο Τόμπρος. Επειδή
όμως μερικοί αφελεις έδωσαν 4 ψήφους εις τόν π. Χρυσόστομον (ενω δέν εχρειάζετο
νά τόν ψηφίσουν αυτοί καί ειχε προσκληθη διά χειροτονίαν), λαμβάνει αυτάς τάς ‘’ 4
ψήφους’’ καί τάς βάλλει εις τό ‘’χαρτίον’’ του ο Τόμπρος, διά νά τόν
παρουσιάση...μειοψηφίσαντα! Καί όταν τά κατάφερεν ο κληρικός του Τόμπρου καί
επηγε καί τόν εχειροτόνησαν, ‘’έβαλεν τόν Ευγένιον Τόμπρον – ως γράφει ο π.
Μελέτιος- καί γράφει εις τόν π. Χρυσόστομον νά μή υπάγη χωρίς νά τόν ειδοποιήση..
καί έτσι έμεινεν’’... Αυτό τό φιάσκο ειναι ‘’ψηφοφορία της Εκκλησίας Κύπρου’’, επί
της οποίας θεμελιώνει ο Τόμπρος τό ‘’χαρτίον’’ του, τά έργα του, τάς δολοφονίας.

Αλλά, ίδετε τό κεντρικόν σημειον αυτου του δολοφονικου ‘’χαρτίου’’, εν ω δεικνύεται

εν όλη τη πληρότητί της η μηνις καί λύσσα του Τόμπρου κατά του ‘’εχθρου’’ του
Τριμυθουντος Σπυρίδωνος καί ‘’θαυμάσατε’’ δικαιοκρισίαν, συνείδησιν, φόβον
Θεου..κατά πόσον υπολογίζονται οι κοπιάσαντες καί θυσιασθέντες καί τιμήν πρός
τούς πατέρας των! Τό κύριον καί βασικόν σημειον αυτου του ‘’χαρτίου’’, επί του
οποίου ετεχνουργήθη η δολοφονία, ειναι τουτο: Ότι ο ‘’κατηγορούμενος’’
π.Χρυσόστομος υπέπεσεν ‘’εις τήν φοβεράν πλάνην νά μνημονεύη τό όνομα ξένου
πλέον επισκόπου διά τήν Εκκλησίαν Κύπρου, ήτοι του τιτουλάριου επισκόπου
Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, προυπηρετήσαντος εν Κύπρω κατ΄εντολήν της Ιεράς
ημων Συνόδου καί παυθέντος πάλιν διά της υπ΄αριθ. 12 της 15 ης Ιουλίου 1950
πράξεως καί ως εξορισθέντος εκ Κύπρου καί μή δυναμένου πλέον νά επανέλθη εις
αυτήν επομένως μή δικαιουμένου πλέον νά αναμιγνύεται εις τά της Εκκλησίας
Κύπρου, ουδέ του ονόματος αυτου, νά μνημονεύηται εν ταις ιεροτελεστίαις της
Εκκλησίας Κύπρου διότι καί παρά της Ιερας ημων Συνόδου εδιωρίσθη, καί επαύθη,
ως τιτουλάριος Επίσκοπος ητο καί ειναι της πάλαι ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπης
Τριμυθουντος μή δικαιούμενος του μνημοσύνου αυτου εις ουδεμίαν απολύτως
επαρχίαν της Κύπρου ως απουσιάζων εφ΄όρου ζωης’’.

Όσοι έχουν ‘’ιδέαν’’ από αυτά τά πράγματα, δέν βλέπουν εις αυτό τό ‘’χαρτίον’’-
φωτογραφία του Τόμπρου καί του κληρικου του (χάριν του οποίου τουτο εξήνεγκεν)
ειμή τήν λύσσαν καί εμπάθειαν κατά του αγίου Τριμυθουντος καί μνημειον
σχιζοφρενείας, διότι ο αυταρχισμός καί ο φθόνος ‘’μαίνεσθαι εποίησεν αυτόν’’.
Υπάρχει εις τήν ιστορίαν καί τά βιβλία της Εκκλησίας όμοιον παράδειγμα καί τοιαυτα
ευρήματα καί ομοία συμπεριφορά;

Επίσκοποι διωχθέντες από τήν επισκοπήν των υπό των εχθρων της πίστεως καί μή
δυνηθέντες νά επανέλθουν εις αυτήν ειναι πληθος, καί Άγιοι.. αναφέρεται εις ενός
τόν βίον τοιάυτη ‘’μεταχείρησις’’ καί τοιαυτα σατανικά εφευρήματα;
 35

Ελέχθη ανωτέρω ποία ειναι η ‘’φοβερά πλάνη’’ του π.Χρυσοστόμου, διά τήν οποίαν
εδολοφονήθη.. τό ότι εμνημόνευε τόν πατέρα του, τόν Επίσκοπόν του πού τόν
εχειροτόνησε, τόν Πατέρα των Κυπρίων, τόν ‘’εξόριστον διά τήν Ορθόδοξον
Ομολογίαν’’, τόν θέσαντα ‘’τόν πρωτον θεμέλιον λίθον’’, τόν άγιον, τόν
θαυματουργόν!

Από τό 1949 έως τό 1956 πού τόν εμνημόνευον όλοι οι κληρικοί της Κύπρου, καί
αυτός ο του Τόμπρου, δέν ητο φοβερά πλάνη. ‘’Έγινεν’’ όταν τό ‘’απεφάσισεν’’ ο
Τόμπρος. Ο μέν Τριμυθουντος Σπυρίδων ως ‘’πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ.’’ ΏΡΙΖΕΝ ΌΤΙ ΤΆ
ΤΈΚΝΑ ΤΟΥ ΕΝ Κύπρω ώφειλον νά ‘’ τόν μνημονεύουν εφ΄όσον ζη, κατά τήν τάξιν
της Εκκλησίας..καί μετά θάνατον εις τά δίπτυχα ως ελάχιστον δούλον του Θεου’’.
Αλλά ο Τόμπρος βροντολογει: Όχι! Αυτό ειναι φοβερά πλάνη. Ηκούσατε ποτέ ή
εδιαβάσατε όμοιον παράδειγμα; Διαλέξετε....

Όπως γράφει τάς λέξεις ‘’ προυπηρετήσαντος’’ καί ‘’εδιωρίσθη’’, ωσάν νά επρόκειτο

περί υπαλλήλου τινός καί μισθωτου, ο οποιος διωρίσθη καί υπηρέτησεν ή
προυπηρέτησεν είς τινά ‘’υπηρεσίαν’’. Ειναι αυταί εκφράσεις διά τόν Επίσκοπον;
υπάρχουν εις τά της Εκκλησίας τοιαυται πράξεις καί φράσεις; Γράφει..’’ κατ΄εντολήν
της Ιερας ημων Συνόδου’’ καί επαναλαμβάνει ‘’ παρά της Ιεράς ημων Συνόδου
εδιωρίσθη...’’. Ποίας ‘’Συνόδου’’; Μόνος Επίσκοπος ητο ο Ματθαιος.. καί τόν
Τριμυθουντος εχειροτόνησε πρωτον.

Ποίας λοιπόν ‘’Συνόδου’’ ‘’εντολή’’ καί ‘’διορισμός’’; Όταν τόν εχειροτόνει ο Ματθαιος
δίδων εις αυτόν όνομα Σπυρίδων καί τίτλον Τριμυθουντος (δηλ. Κύπρου), τόν
εχειροτόνει οριστικως δι΄ωρισμένην μητρόπολι διά τήν Κύπρον, ως διαλαμβάνουν
αυστηρως καί οι Ι. Κανόνες, ή...’’εκ των υστέρων’’ του επικολλαται τοιαύτη ‘’εντολή’’
καί ‘’διορισμός’’;

Δέν ειναι απλως εξωφρενικά αυτά, ειναι κάτι βαρύτερον. Επαναλαμβάνει

‘’παυθέντος’’, ‘’καί επαύθη..’’. Έτσι λοιπόν! Διορίζεται καί παύεται ο Επίσκοπος!
Πόθεν αυταί αι εφευρέσεις; Άν ‘’γίνωνται’’ από κάτι συγχρόνους κατ΄όνομα
ορθοδόξους ή αιρετικούς, υπάρχουν καί εις τήν ζωήν των Πατέρων καί της
Εκκλησίας; ‘’Επαύθη’’, λέγει, διά της τάδε ‘’πράξεως’’! Υπάρχει τοιαύτη ‘’πράξις’’;
Καί ηδύνατο νά γίνη τοιαύτη πραξις; Καί πότε; Σημειώσατε τήν ημερομηνίαν: 15
Ιουλίου 1950..δηλαδή δύο μηνας μετά τήν κοίμησιν του Μακαρ. Αρχιεπ. Ματθαίου...

Καί ‘’διατί επαύθη’’; Τό λέγει.. ‘’ως εξορισθέντος εκ Κύπρου καί μή δυναμένου πλέον
νά επανέλθη εις αυτήν’’.. Άν τό ονομάση κανείς αισχος καί αχαριστίαν καί
αδιαντροπιάν καί σαδισμόν καί έγκλημα καθοσιώσεως, μόλις αποδίδει τόν πρέποντα
χαρακτηρισμόν. Κάν αυτή η λέξις ‘’εξορισθέντος’’ δέν τόν δυσωπει; Καί άν, όπως
λέγει, ‘’μή δυνάμενος πλέον νά επανέλθη’’, ποιος ειναι ο αίτιος; Δέν ειναι ο ίδιος
Τόμπρος, όστις τόν ‘’εκλώτσησε’’ καί εις τουτο εξηνάγκασεν; Είδομεν προηγουμένως
πόσον τόν εκθειάζει καί αυτός ο ίδιος Τόμπρος, ότι ‘’ηγωνίσθη υπερανθρώπως’’. ‘’Οι
κόποι καί οι αγωνες του υπέρ της Εκκλησίας Κύπρου ειναι ανεκδιήγητοι’’! Όμως ιδού
αμέσως καί η ‘’πληρωμή’’. Αντί νά τιμαται διά βίου ως ‘’εξόριστος’’ διά τήν
Ορθόδοξον Ομολογίαν’’, όπως έγραψεν αυτός ο άγιος Τριμυθουντος, ιδού η ‘’τιμή’’
πατραλοιων! Άν δέν εφοβειτο τόν θεόν,άς εντρέπετο τουλάχιστον τούς ανθρώπους ο
Τόμπρος. Άς εντρέπετο κάν τούς Νεοημερολογίτας. Επί 17 έτη (1931-1948) οι
μητροπολίται της Κύπρου ησαν εξόριστοι, όχι διά τήν ορθόδοξον Ομολογίαν αλλά διά
τά πολιτικά ( Οκτωβριανά 1931). Μήπως έσπευσαν νά τούς ‘’παύσουν’’ ως ‘’μή
δυναμένους πλέον νά επανέλθουν εις αυτή όπως έκαμεν ο Τόμπρος, ή επαύθη τό
μνημόσυνόν των εις τάς μητροπόλεις των μέχρι του θανάτου των; Ούτε νά τό
φαντασθη κανείς. Ειναι όμως τά πάντα κατορθωτά διά τόν Τόμπρον.

Όσοι μελετουν τούς Βίους των Αγίων καί ιστορίαν της Εκκλησίας γνωρίζουν ότι ειναι
πλήθος οι Επίσκοποι, Αρχιεπίσκοποι καί Πατριάρχαι, οι οποιοι εξωρίσθησαν διά βίου
 36

από τούς θρόνους των, δέν ηδυνήθησαν νά επανέλθουν εις αυτούς ούτε ηδύνατο νά
φροντίσουν διά της Εκκλησίας των ‘’απουσιάζοντες εφ΄όρου ζωης’’. Ήκουσέ ποτε
κανείς, ότι έπαυσάν ποτε νά ειναι εκεινοι πού ειναι, μήπως επαύθη τό μνημόσυνόν
των από τούς ευσεβεις εν όσω έζων,μήπως έπαυσαν νά τιμωνται, τότε καί εις τούς
αιωνας, ως οι Επίσκοποι των επισκοπων των αφ ων εξωρίσθησαν; Καί ως ερώτημα
περιττεύει. Ο άγιος Τριμυθουντος γράφει εις τάς επιστολάς καί σημειώσεις του: ‘’Τίς
έγινεν αφορμή, ίνα εξορισθω εκ Κύπρου; Τίς έγινεν αφορμή ινα αποβληθω από τήν
Σύνοδον;..''.

Καί εν άλλω.. ‘’τότε οι ευσεβεις καί φιλομάρτυρες εφρόντιζον διά τά σώματα των
μαρτύρων, καί πολλοί εξ αυτων εμαρτύρουν διά τήν τοιαύτην αιτίαν,σύ δέ ζωντος
μου, μέ απεσκοράκισας καί μέ απέβαλες εκ της επισκοπης μου, άνευ ουδέ μιας αιτίας,
καλως Πάτερ Ευγέ... (δέν γράφει ολόκληρον τό όνομά του!!) Ευρήκατε τόν δρόμον,
καί όσον τό δυνατόν προχωρητε εις τά καλά έργα ίνα σας επαινωσιν ο κόσμος καί τό
τέλος μηδέν’’. Μέχρι της κοιμήσεώς του ο άγιος Τριμυθουντος ανέμενεν, όπως
έγραφεν ‘’ ν΄ανανήψουν εκ της ομίχλης των παθων, καί μέ αφήσουν ελεύθερον νά
εργασθω καί εγώ τό όσον δύναμαι’’. Ποιοι; τά ‘’αρνάκια’’; οι αρχιερεις; Όχι. Ο
Τόμπρος καί τά όργανά του. Αυτός τόν έχει ‘’παυμένον’’!!! Ανηκεν εις τόν Τόμπρον
καί τόν κληρικόν του (τούς ‘’σοφούς κανονολόγους’’! ‘’ν΄αποφαίνωνται’’ άν
δικαιουται ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ νά μνημονεύηται εις τήν Μητρόπολίν του;
Μέσα σέ ολίγες σειρές αυτου του ‘’χαρτίου’’ τρεις φορές φέρεται ‘’μή δικαιούμενος
του μνημοσύνου αυτου’’ εις τήν μητρόπολιν της οποίας φέρει τόν τίτλον!

Δύναται νά κρίνη καθένας άν χωρίς εμπάθειαν εξηνέχθη αυτό τό ‘’χαρτίον’’. Άν η

δικαιοκρισία, ο φόβος του Θεου, τό συμφέρον της Εκκλησίας καί των ψυχων
υπελογίσθησαν. Αλλ΄εν όλη τη δόξη της εφάνη ‘’η ομίχλη των παθων’’, αφ΄η ς
ανέμενε καί ηύχετο ο άγιος Τριμυθουντος ν΄ανανήψουν, καί η μανιακή λύσσα του Ε.
Τόμπρου εις τάς πρωτοφανεις ανακαλύψεις του περί ‘’τιτουλάριος’’. Διότι γράφει εις
τό ‘’χαρτίον’’ του τήν ‘’φοβεράν πλάνην’’ του π. Χρυσοστόμου ‘’νά μνημονεύη τό
όνομα ξένου πλέον επισκόπου διά τήν Εκκλησία Κύπρου, ήτοι του τιτουλαρίου
επισκόπου τριμυθουντος Σπυρίδωνος’’... Ή ειναι Επίσκοπος Τριμυθουντος Σπυρίδων,
ή ειναι ξένος διά τήν Εκκλησίαν Κύπρου. Κρίνατε καί εύρετε λογικήν καί ευσέβειαν
καί φρόνημα εκκλησιαστικόν! Τιτουλάριος! Πόθεν τόν εσοφίσθη ο Τόμπρος αυτόν
τόν όψιμον ‘’τίτλον’’; Τιτουλάριοι, πού ειναι τίτλος μεταγενέστερος,
χρησιμοποιούμενος όχι μόνον διά λόγους θρησκευτικούς αλλά καί εθνικούς, ειναι οι
περισσότεροι επίσκοποι κυρίως των ανατολικων πατριαρχείων, οι οποιοι φέρουν
τίτλους επισκοπων καί πόλεων, όπου υπάρχουν περιπτώσεις πού όχι μόνον δέν
υπάρχει χριστιανός αλλ΄ούτε καί αυταί αι πόλεις.

Εκειθεν εσοφίσθη τουτον ο Τόμπρος; Τίς λόγος ‘’συντρέχει’’ καί ποία ομοιότης
υπάρχει, διά νά ‘’κολλά’’ τουτον εις τόν Επίσκοπον ημων; Τιτουλάριος ητο ο
Επίσκοπος Γ.Ο.Χ. Κύπρου Σπυρίδων, χωρίς επισκοπήν,χωρίς κληρον και λαόν;

Τότε τί ησαν εκεινοι τούς οποίους αυτός εχειροτόνησεν, εκεινα πού ίδρυσε, τό
ποίμνιον πού εποίμανε καί ηύξησε μέ ανεκδιήγητους κόπους καί αγωνας, ως τόν
εξεθείασεν, όπως είδομεν ανωτέρω, καί αυτός ο Τόμπρος; Άμή η ευσέβεια, κάν η
λογική δέν δουλεύει; ; ΄Η τό συμφέρον καί ο τσαρισμός ‘’άλλα θέλει’’;

Εξ αρχης ητο ‘’τιτουλάριος’’, ή μετέπειτα έγινεν; Εξ αρχης, λέγει τό ‘’χαρτίον’’...διότι

γράφει αυτά τά ‘’αξιοθαύμαστα’’:’’ως τιτουλάριος Επίσκοπος ητο καί ειναι της πάλε
ποτέ διαλαμψάσης Επισκοπης Τριμυθουντος’’!!! Αλλά ταυτα ειναι εσχάτη ύβρις καί
ονειδισμός όχι μόνον κατά του Τριμυθουντος (ήγουν Κύπρου) Σπυρίδωνος, αλλά
περισσότερον κατά του Μακαρ. Ματθαίου, τόν οποιον εμφανίζει ως χειροτονήσαντα
Επίσκοπον εις επισκοπήν ανύπαρκτον καί χωρίς ποίμνιον! Τότε πως καί διατί ηλθεν
εις τήν Κύπρον; Έχουν σχέσιν με τήν λογικήν καί τήν πραγματικότητα αυτά τά
σοφίσματα; Μέ αυτά τά ‘’δεδομένα’’ εχειροτόνισεν ο Μακαρ. Ματθαιος, μέ αυτά
 37

εχειροτονήθη ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ; διά τήν ‘’πάλαι ποτέ διαλάμψασαν

Επισκοπήν Τριμυθουντος’’, διά τό σήμερον μικρόν χωρίον Τρεμετουσιά; Δι΄αυτό τό
‘’χωριουδάκι’’ τόν έστειλεν ο Μακαρ. Ματθαιος; Έως εκει ο εξωφρενισμός καί η
μανία. Μόνον δι΄αυτήν τήν ύβριν καί απίστευτον αναίδειαν καί έκδηλον εμπάθειαν,τό
ότι υπάρχει καί υπολογίζεται ακόμη αυτό τό ‘’χαρτίον’’,ειναι...άξιον περιεργείας.

Ο τίτλος τριμυθουντος καί τό όνομα Σπυρίδων εδόθη κατά τήν χειροτονίαν εις
‘’πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ.’’ εις τιμήν του γνωστοτέρου Αγίου της Κύπρου, όπως έγινε καί
διά τούς άλλους, ως προείπομεν. Υπάρχουν καί άλλοι τίτλοι ‘’πάλαι ποτέ’’
διαλαμψάσης επισκοπής όπως ειναι Κιτίου, Αμαθουντος, Αρσινόης, Σολέας κλπ, πού
σήμερον ειναι μικρά χωρία ή δέν υπάρχουν καθόλου, καί τούς οποίους φέρουν
μητροπολίται..μήπως ειναι καί αυτοί τιτουλάριοι, κατά τάς ανακαλύψεις του Ε.
Τόμπρου; Μήπως ο διά τήν Κύπρον χειροτονηθείς καί αποσταλείς ‘’παρά του Μακαρ.
Αρχιεπ. Ματθαίου, μαλλον παρά του Αγίου Πνεύματος’’, ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ,
άν δέν εξωρίζετο, θά εγκατέλιπε ποτέ τήν Μητρόπολίν του μέ της οποίας τό όραμα καί
τόν στεναγμόν εκοιμήθη;

Που ‘’ίστανται’’ λοιπόν τά εφευρήματα του Τόμπρου; Αλλ΄ο Τριμυθουντος, ο μόνος

αρμόδιος καί έγκυρος εις τουτο, ως ο Επίσκοπος του τόπου, άλλως πως λέγει. Εκ
των πολλων ‘οσα γράφει πολλάκις, σημειουμεν αυτά τά ολίγα: Γράφει (πρός
Κάλλιστον) ‘’Εγώ ηγαπημένέ μου, δέν απεστάλην ως διά τήν Τριμυθουντα επίσκοπος
καθώς νομίζω,αλλά μόνον καί μόνον διά τόν στηριγμόν των θελόντων εμμειναι εις
τάς πατρώας παραδόσεις, καί ουχί διά τήν Τριμυθουντα καθώς υπολαμβάνετε, καί ότι
τουτο οικονομικως εγράφη Τριμυθουντος, ουσιαστικως όμως, δι΄όλην τήν Νησον
Κύπρον, καθώς καί εποίησα, χάριτι θεία, ότι όχι μόνον εις έν μέρος της Κύπρου, ή εις
μίαν επαρχίαν εχειροτόνισα ιερεις αλλ΄όπου ευρίσκετο κατάλληλος
δι΄ιερωσύνην...’’.. Αλλά διά τόν Τόμπρον ‘’ψιλά γράμματα’’ αυτά.

Δύναται πας τις νά κρίνη άν άλλο από εμπάθειαν καί ετσιθελισμόν καί δολοφονικήν
διάθεσιν προδίδει αυτό τό ‘’χαρτίον’’ καί ποδοπάτημα των θεσμων της Εκκλησίας καί
αδιαφορίαν διά τήν ζημίαν καί απώλειαν ψυχων καί τάς συνεπείας εις βάρους του
Αγωνος καί του Μοναχισμου. Μόνον τό θέλημά των νά ‘’στήση’’ καί γαία πυρί
μιχθήτω. Ώφειλε νά ‘’υπάρχη’’ αυτό τό ‘’χαρτίον’’;.. Μήπως ζηλοτυποι τό χαρτίον
‘’καθαιρέσεως’’ του Αγίου Χρυσοστόμου;..

Ενω ποδοπατει καί τόν στοιχειώδη σεβασμόν καί αθετει όλους τούς νόμους, από της
αναδείξεως του κληρικου του μέχρι της ερημώσεως πού εσκόρπισεν εις τήν Κύπρον,
μεταχειρίζεται καί Ιερούς Κανόνας ο Τόμπρος εις τό ‘’χαρτίον’’ του. ‘Οπως
προσφυέστατα έγραψεν επίσκοπος πρός τόν άγιον Τριμυθουντος (3.6.1958),
δι΄αυτήν ακριβως τήν υπόθεσιν: ‘’Τούς θείους καί ιερούς κανόνας καί νόμους της
Ελληνικης μας πατρίδος οσάκις προύκειται νά επωφεληθωσιν ηθικά καί υλικά αγαθά
τούς επικαλουνται, πλαστογραφουντες καί τήν υπογραφήν σας, διότι έτσι εντέλλεται
καί διατάσσει ο π. Ευγένιος Τόμπρος, καταπροδώσας τόν ιερόν της ορθοδοξίας αγωνα
διά των παρανόμων ενεργειων καί αποφάσεων αυτου, τάς οποίας τυφλοι όμμασιν
υπογράφουσιν οι αρχιερεις...’’. Ο δέ άγιος Τριμυθουντος εις απάντησίν του
(10.6.1958) σύν τοις άλλοις γράφει:’’...Δέν σοί γράφω τά περί εμου καί τά περί της
Κύπρου, αλλ΄ίσως, ίσως, νά τά αντελήφθης εκ των πολλων, καί, ούτε θέλω ίνα
παραδειγματίσει αυτούς ο Κύριος, ότι εμείναμεν ως πρόβατα μή έχοντα ποιμένα...’’.
Αυτά! .. Όχι μόνον ιερόσυλος, ‘’μεταχειριζόμενος’’ καί τούς Ι.Κανόνας διά ‘’ηθικά καί
υλικά αγαθά’’, αλλά καί πλαστογράφος ο Ε. Τόμπρος. Αλλ΄οι Ι. Κανόνες δέν
εθεσπίσθησαν διά νά γίνωνται ‘’μεταχείρισμα’’ δικτατόρων διά τά συμφέροντά των,
αλλά διά ν΄αποδίδεται η δικαιοσύνη καί επιβάλλεται η νομιμότης.

Σημειωτέον, ότι ο ευγενέστατος καί ιλαρώτατος καί αγιώτατος άγιος Τριμυθουντος,

ενω τόσα επολεμειτο καί κατεδιώκετο καί οι πάντες εγνώριζον καί εκ των επιστολων
καί κειμένων του υπονοειται πασιφανως ποιος ο αίτιος, σχεδόν ουδέποτε αναφέρεται
 38

ονομαστικως εις αυτόν.. μόνον μίαν φοράν γράφει εις μίαν του σημείωσιν: ‘’ σύ δέ
ζωντος μου μέ απεσκοράκισας καί μέ απέβαλες εκ της επισκοπης μου, άνευ ουδέ μιας
αιτίας, καλως Πάτερ Ευγε.. Ευρήκατε τόν δρόμον’’ (καί δέν γράφει ολόκληρον τό
όνομά του). Καί εις άλλην, εις επιστολήν του (πρός Επιφάνιον, 13.4.60), γράφει: ‘’
Αλλά λέγω, ηγάπα η Ιερά Σύνοδος νά εξέλθω ίνα ποιω τά έκνοα θελήματά των, καί
ότι ευρίσκεται ως άν άλλος Πάπας καί κρατει αλάθητο’’

Βαθμολογία ‘’ 10 άριστα’’! Από τόν διάβολον..!!

Όταν εξηνέχθη υπό του Τόμπρου η ‘’απόφασις’-δολοφονία(επαναλαμβάνεται, ότι

ουδέποτε θά γίνη δεκτόν ότι έργον Συνόδου)...γνωρίζουν καί τό κηρύσσουν καί οι
αφελεις καί τα παιδία καί πατέρες καί οι σχόντες ‘’πείραν’’ καί αυτοί οι
υπογράψαντες, ότι,όπως καί εις τά άλλα, ειναι έργον αποκλειστικως του Τόμπρου),
μία ευσεβής η οποία μεθ΄ολοκληρου της οικογενείας της αφιερώθη εις τόν Αγωνα
της Ορθοδοξίας καί η οποία πολλά εγνώριζεν, εγνώριζε δέ καλως καί τήν άδολον
ευλάβειαν καί ευσέβειαν καί τόν ζηλον καί τήν προσφοράν του π. Χρυσοστόμου εις
τόν Αγωνα, διότι επεσκέπτετο συχνως τήν Μονήν μετά της οικογενείας της διά
πνευματικά καθήκοντα, ειπεν εις ένα εκ των αρχιερέων των υπογραψάντων αυτό τό
δολοφονικόν ‘’χαρτίον’’: ‘’ Δι΄αυτήν σας τήν πραξιν διά τόν π. Χρυσόστομον,
επήρετε 10 άριστα. Καί, άν ρωτήσετε, από ποιόν; από τόν διάβολον’’.....

Μία δέ άλλη ευσεβής, ευρισκόμενη εις τό εξωτερικόν, όταν έμαθε περί ‘’καθαίρεσις’’
του π. Χρυσοστόμου, έγραφε.. ‘’τόν πάτερ Χρυσόστομον τόν καθήρεσαν οι άνθρωποι,
όχι ο θεός’’. Εάν έστω καί ένας αντιδρα εις τέτοιαν ‘’απόφασιν’’ καί μαρτυρει τό
άδικον, νομίζουν οι ‘’χειριζόμενοι’’ τήν δικαιοσύνην, ότι δικαιουνται ‘’νά καλύπτουν ή
νά σιωπουν’’ ή νά αδιαφορουν καί νά καταπατουν καί καταπιέζουν επιμένοντες καί
επιβάλλοντες τό άδικον, αδιάφορο άν χάνωνται ή ζημιώνονται πληθος ψυχων; Αλλά
δέν ειναι ένας..ειναι πληθος...

Εις των Επισκόπων, ο οποιος ειχεν αλληλογραφίαν μέ τόν άγιον Τριμυθουντος, εις
επιστολήν (6.7.1958) σύν άλλοις γράφει: ‘’ Κατά τήν πορείαν των συζητήσεων
διεπίστωσα πολλάς παρανομίας, παραβάσεις θείων κανόνων, καί εκμεταλλεύσεις των
Χριστιανων. Αφίνω δέ τό πάθος καί τό μισος. Τό δέ κυριώτερον ότι υπάρχει μέν καί
ονομάζεται Σύνοδος, αλλά ειναι άβουλος, καί μόνον ο π. Ευγένιος έχει πάντα τόν
λόγον, οι λοιποί αρκουνται εις ένα ταπεινό ‘’ευλόγησον’’ ή ‘’νάναι
ευλογημένον’’ .....Η Σύνοδος απεφάσισε νά επιβάλη κυρώσεις τόσον εις σας, όσον
καί τόν π.Χρυσόστομον. Διεμαρτυρήθη τόσον ο άγιος κορινθίας, όσον καί εγώ. Αλλά
ο παμπόνηρος Τόμπρος, ήρχισεν νά φωνάζη, νά απειλη τούς αρχιερεις καί νά λέγη.
Αυτά ειναι τά χάλια γιά νά μή τούς τιμωρουμε...’’.... Έτσι!.. Ο σουλτανος διατάσσει:
κκέσιν μπουνου! (αποκεφαλίστε τον). Καί συνεχίζει ο Επίσκοπος: ‘’ Όλη η ζωή καί η
κίνησις της Συνόδου ητο πλαισιωμένη μέ ψεύδη καί απάτας. Αγαθέ καί τίμιε πάτερ,
καί σεπτέ μου Ιεράρχα. Δυστυχως εν τη Συνόδω δέν τηρουνται οι θειοι καί ιεροί
κανόνες, καί συνεπως η Σύνοδος δέν κινειται εντός του περικεχαραγμένου φρουρίου
του συστήματος των Ι. Κανόνων καί ούτω δέν αναπνέεν η Σύνοδος τό αρωματωδες
οξυγόνον των θείων καί Ι. Κανόνων, αλλά αναπνέει τό αποπνικτικόν καί δυσωδες
χνωτον του π. Ευγενίου Τόμπρου. Πνοή καί ζωή, καί γνώμη εν τη Ι. Συνόδω δέν
υπάρχει. Εκεινο τό οποιον θά είπη ο π. Ευγένιος, εκεινο καί ειναι. Βασιλεύει τό
αξίωμα, αυτός έφα!! Εκεινος εισηγειται, εκεινος αναπτύσσει, εκεινος εγκρίνει καί
εκεινος κατά τό δοκουν κατά τό εαυτου συμφέρον καί αποφασίζει...’’.
Αναφερόμενος δέ καί εις άλλην υπόθεσιν,όταν εζήτησε τόν λόγον από τούς αρχιερεις,
απήντησαν όλοι, ότι’’ καί εμεις δέν ξέρουμε πως υπογράψαμε!!!’’.....Τέτοια
‘’γίνονται’’..όμως αυτά ‘’διατηρουνται’’ διά νά σκορπίζουν μόνον καταστροφήν καί
ερήμωσιν καί απώλειαν.

Άλλος επίσκοπος, εκ των υπογραψάντων εις αυτό τό ‘’χαρτίον’’ της ανομίας καί
ερημώσεως, ερωτηθείς κατά πόσον υπηρξε κανονικότης εις αυτήν τήν ‘’πραξιν’’, άν
 39

υπηρξαν έστω καί τά στοιχειώδη νόμιμα δίκης, άν έγινε κατά δίκαιον, εν φόβω θεου
διά τό συμφέρον της Εκκλησίας καί των ψυχων, αμέσως, συνοδεύων καί μετ΄εντόνου
ανανευτικης κινήσεως της χειρός, ειπεν: ‘’ Όχι. Τίποτε τό κανονικόν δέν έγινεν εις
τήν ‘’δίκην’’ του πατρός Χρυσοστόμου. Ειναι όλως διόλου έργον καί απόφασις καί
πραξις του Ευγενίου Τόμπρου. Αυτός τά ετοίμασε, αυτός τά παρουσίασεν, αυτός
έκρινεν, αυτός απεφάσισεν, αυτός τό δεσμειν καί τό λύειν. Οι αρχιερεις απλοικά
πλάσματα, αγράμματοι όλοι, υπέγραφαν τυφλοις όμμασι χωρίς νά γνωρίζουν καί
πολύ περί τίνος πρόκειται καί τί υπογράφουν..ακούουν μόνον τί θά τούς ειπη καί
διατάξη ο Τόμπρος..εγώ ειπα, δέν συμφωνω, ειναι αντικανονική αυτή η πράξις..δέν
γίνετο κανονικως..Καί εγράφη εις τά πρακτικά η αντίθεσίς μου’’.

Βραδύτερον όταν οι πατέρες έγραψαν εις τόν αρχιεπ. Αγαθάγγελον περί τούτων,
εκεινος απήντησεν, ότι δέν ειναι τίποτε αυτή η πραξις, δέν ισχύει εις τήν πραξιν..Έτσι
‘’ γιά φοβέρα έγιναν’’.. Καί όμως ‘’ισχύει’’ δι΄εκείνους πού αναγκάζονται νά τήν
υπολογίζουν, πρός θρίαμβον της αδικίας καί παρανομίας καί καταστροφήν του
Αγωνος της Ορθοδοξίας καί του Μοναχισμου καί ζημίαν καί απώλειαν ψυχων. Υπό
πάντων ομολογειται ότι ητο πράξις αντικανονική, άδικος, παράνομος, τρωτή,
ετσιθελική, ουδέν ορθόν καί κανονικόν έχουσα,ότι δέν έπρεπε νά γίνη. ¨.. Όμως διά
ό,τι ‘’δέν έπρεπε νά γίνη’’, δέν γίνεται εκεινο πού πρέπει νά γίνη εις επανόρθωσιν του
κακου... διά νά συνεχίζεται τό κακόν καί η απώλεια καί επιτείνεται τό βάρος της
ευθύνης εκείνων υπό των οποίων ‘’έγινε’’. Γνωστόν δέ πως έμεινεν η μνήμη τοιούτων
εις τήν ιστορίαν. Αλλά δέν οφείλει νά συνεχίζεται.

Ο Τριμυθουντος Σπυρίδων διά ‘’τήν απαράδεκτον καί παράνομον’’δολοφονίαν

Αμέσως μόλις έλαβε γνωσιν αυτης της δολοφονίας ο άγιος Τριμυθουντος, ευθύς
έγραψεν εις τούς πατέρας της Μονης (25.6.58),συνιστων εις αυτούς όχι μόνον νά μή
λάβουν καθόλου υπ΄όψιν αυτήν τήν ‘’απαράδεκτον καί παράνομον’’ πραξιν, αλλά καί
νά επιστρέψουν αμέσως αυτό τό ‘’χαρτίον’’ της Συνόδου (δηλ. Του Τόμπρου)
σημειων τά εξης, τά οποια επί λέξει θά έγραφον συνάμα: ‘’ Ημεις ω Ιερά Σύνοδος,
δέν δυνάμεθα, νά αποχωρισθωμεν του Πνευμ. μας Πατρός τόν οποιον απέστειλεν ο
Κύριος διά του Πνεύματος του Αγίου, καί διά της χάριτος του Μακαριωτ. Αρχιεπ.
Ματθαίου, του καί στυλοβάτου της γνησίας ορθοδόξου ημων πίστεως, επομένως
εφ΄όσον εγνωρίσαμεν τήν ορθόδοξον ημων πίστιν καί θέλομεν ίνα κρατήσωμεν τάς
ιεράς παραδόσεις της Εκκλησίας. Αποκλείεται πασα εισήγησις, ούτε από Σύνοδον
ούτε από επισκόπους, ούτε από Πατριάρχας. Καί εκεινον όπου μας έστειλεν η θεία
βουλή του θεου εκεινον καί θά τιμήσωμεν, εκεινον καί θά μνημονεύωμεν, εφ΄όσον
ζη κατά τήν τάξιν της Εκκλησίας. Υμεις δέ, θέλετε χειροτονειτε, θέλετε αφορίζετε,
θέλετε καθήρετε, θέλετε ότι άλλο κάμνετε, ημεις τέκνα πνευματικά του Πνευμ.
Πατρός καί Ιεράρχου Σπυρίδωνος εσμέν. – Επιστρέφοντες τήν εγκύκλιόν σας, ως
απαράδεκτον καί παράνομον, δέν σας γράφομεν περισσότερα, ή θά ίσχύση η του
Αγίου Πνεύματος βουλή, ή η υμετέρα’’.

Πρός δέ τούς πατέρας της Μονης έγραφεν: ‘’ Εάν δέ θέλετε ω τέκνα μου αγαπητά,
αυτοί καί υμεις ίνα υποδειχθη, λεπτομερέστερον καί σαφέστερον, η υπακοή πρός τόν
Πνευματ. Πατέρα, αναγνώσατε εις τόν βίον του Αγίου Συμεών του Νέου θεολόγου,
όπου άρχεται νά εισέρχεται ο Άγιος εις τούς πειρασμούς. Οποίαν υπερμάχησιν έκαμε
διά τόν Πνευμ. αυτου Πατέρα. Ότι δέν εσεβάσθη ούτε Σύνοδον ούτε αυτοκράτορα,
διά τήν τιμήν του Πνευμ. του Πατρός. Καί λέγω εάν μέν ειναι εξ αγνοίας τά τοιαυτα
ελπίζω εις τήν χάριν του Χριστου μας, καί της Παναχράντου αυτου Μητρός έτι δέ καί
δι΄ευχων του Αγίου Συμεών, ίνα ανανήψωσι καί αναγνωρίσωσι τά έκνοα καί
αβάσιμα. Εάν δέ από φθόνον ή εξ΄υπερηφανείας ει καί άλλων αιτιων ων μή γένοιτο,
άς προχωρουν ίνα εύρωσιν τήν εκδίκησιν παρά Κυρίου’’.
 40

Πρός δέ τούς της Συνόδου έγραφε κατόπιν επανειλημμένως..εξ αυτων σημειουμεν τιν
‘’.. .Πρωτον καί κύριον διά τά επιτίμια τά οποια ετέθησαν εξ υμων εις βάρος
αμφοτέρων, καί καθώς ακούετε του Κυρίου λέγοντος ‘’ Ευλογειτε καί μή
καταρασθε’’.. τουτο καί εγώ ο αμαρτωλός υποδεικνύω υμιν, όπως ευαρεστούμενοι
αποσύρετε τά τοιαυτα, καί τουτο όχι δι΄ημας, αλλά δι΄υμας. Ότι εγώ μέν ως
κανονικός πατήρ αυτων καί πνευματικός ηρα τά επιτίμια από των πνευματικων μου
τέκνων. Αλλά παρακαλω σας προσέξατε εις τούς λόγους μου, ότι εάν εγώ άν καί
αμαρτωλός βλέπω τούς αδελφούς, δηλαδή υμας, ευρισκόμενους είτε εις άγνοιαν, είτε
εις μίαν φλόγα, δέν πρέπει λέγω νά δώσω χειρα βοηθείας; Τουτο κάμνω σήμερον καί
λέγω πρός υμας, εάν αρθωσι τά τοιαυτα επιτίμια, δέν θά γίνη λέγω χαρά εν τω
Ουρανω; Λοιπόν εάν θέλετε ίνα επέλθη η ειρήνη, η αγάπη καί η ομόνοια δύνασθε
δι΄εγκυκλίου σας νά τακτοποιήσετε τά μή καλως γενόμενα, ώστε καί εγώ ο
αμαρτωλός χαρω διά τήν επίγνωσιν καί μετάνοιάν σας..’’

Εν άλλω.. ‘’...παρακαλω σας προσέξατε.. η ουσία της αγάπης ειναι όταν ενεργειται διά
μέσου του νόμου της αγάπης, τί θέλω νά είπω, ότι εφ΄όσον καθώς γνωρίζετε τά
παράνομα επιτίμια ευρίσκονται έγγραφα καί εισέτι δέν ήρθησαν, ώστε όχι μόνον η
αγάπη δέν εκτελειται, αλλά καί ψεκτή λέγεται, τότε μόνον εκτελειται η αληθινή
αγάπη όταν δέν υπάρχουσιν αίτια τά οποια απομακρύνουσι τήν αγάπην. Καί πρωτον
μέν αίτιον ειναι τά επιτίμια τά οποία ανησύχησαν τούς κληρικούς καί τόν λαόν..
δεύτερον ειναι παράνομος έδρα του χειροτονηθέντος υφ΄υμων Επισκόπου εις θέσιν
Αρχιεπισκόπου.. ταυτα καλως τά γνωρίζετε.. τρίτον η παράβασις της τάξεως της
αυτοκεφάλου Εκκλησίας Κύπρου.. τέταρτον θέλετε νά θέσετε υποχείριον τήν
αυτοκέφαλον Εκκλησίαν Κύπρου εις τόν Άγ.Κιτίου κ. Επιφάνιον. Διά ταυτα όλα δέν
ειναι δυνατόν νά επέλθη η κατά Θεόν αγάπη καί η ειρήνη καί η ενότης. – Η δέ κατά
Θεόν αγάπη ειναι νά γνωρίσωμεν τά σφάλματά μας αλλά καί νά τά διορθώσωμεν διά
της μετανοίας καί επιστροφης..’’ Ο Άγ. Κιτίου Επιφάνιος σήμερον δέν ανήκει εις τήν
αυτοκέφαλο Εκκλησίαν Κύπρου αλλ΄εις τήν Σύνοδον των Γ.Ο.Χ. Ελλάδος. Ώστε ω
ηγαπημένοι μου πατέρες καί αδελφοί, ειναι ανάγκη νά γνωρίσωμεν τό πως πρέπει νά
χειρισθωμεν τόν νόμον κατά τήν τάξιν της Εκκλησίας ήν έθεσαν οι θεοφόροι
Πατέρες, καί όχι κατά τάς γνώμας υμων...’’

Καί εν άλλω.. ‘’... Αλλά λέγω καί τουτο, μή σας απατα ο λογισμός, ότι κάθε σαπρόν
που υπογράφει εκάστη σύνοδος καί εφαρμόζει, επικυρουται καί διά της χάριτος, όχι,
ποτέ,όχι... Σύνοδος λέγεται, ουχί η κρίνουσα κατά τό γράμμα αλλά κατά τό πνευμα,
διότι τό γράμμα αποκτείνει, καθώς όλα αυτά συνέβαινον εις τούς αιρετικούς καί
αντιμάχους, τώρα τί θέλετε νά δικαιολογήσετε τάς παραβάσεις σας...’’

Καί εν άλλοις.. ‘’..Ερωτω υμας..’’εις ό,τι κάμνετε μέ ερωτήσατε; Τό δέ πνευμα του

Μακαριωτάτου δέν ειχε σκοπόν νά καθορίση επισκοπάτα εις καιρόν πολέμου της
Εκκλησίας. Ο σκοπός του ητο νά σώση και φωτίση ψυχάς καί οδηγήση εις τόν φόβον
του Θεου, καί ουχί διά φιλαργυρίαν καί δόξαν. Τουτο μόνον σας παρακαλω πατέρες
άγιοι, καί ζητω από υμας, εάν αγάπην έχετε θεου, νά μή πειράζετε τά πνευματικά μου
τέκνα όπου καί άν ειναι, ως καί εγώ τά υμετέρα...’’.

Καί πάλιν εν άλλω... ‘’Τουτο όμως σας παρακαλω, εάν θέλετε νά έχετε ειρήνην, τά
πνευματικά μου τέκνα καί πάλιν σας παρακαλω μή τά πειράζετε.. εάν υμεις θέλετε ίνα
έλθω εγώ εις τάς Μονάς σας, ή εις τά πνευματικά σας τέκνα νά θέτω κανόνας καί
επιτίμια, καί σας φαίνεται καλόν, κάμετε καί υμεις πρός ημας. Τό Πνευμα τό Άγιον
έθεσεν όρια. Καί εν ολίγοις οι αρχιερεις δέν πρέπει νά ειναι τοιαυτης φύσεως, αλλ΄ως
ο Δεσπότης μας Χριστός εν Ευαγγελίοις εκήρυξε καί οι Άγιοι Αποστολοι,άλλως δέν
 41

λέγονται αρχιερεις αλλά λύκοι... μέ αυτά τά ολίγα εάν θέλετε εννοήσατε τά

περισσότερα..’’

Πρός δέ τόν Επιφάνιον έγραφεν (αι πρός αυτόν επιστολαί του αγίου Τριμυθουντος
ησαν σχεδόν πάντοτε ‘’λακωνικαί’’...’’όποιος θέλει άς καταλάβη’’). ‘’ Πρωτον σας
υποδεικνύω τάς ευθύνας της Συνόδου,δεύτερον της υμετέρας Σεβασμ. Τώρα θά μέ
ερωτήσετε πως η λύσις γίνεται; καί απαντω ότι αι υπογραφαί οπού ετέθησαν παρά
της Ιερ. Συνόδου νά αρθωσι, πρός δ καί αι παράνομοι καθαιρέσεις καί οι έκνοοι
αφορισμοί. Καί εάν έως εκει προχωρήσωμεν θά ίδωμεν τά μετέπειτα εάν καλως
διεξαχθωσι κατά τήν βουλήν του θείου Πνεύματος καί ουχί κατά τήν
ανθρωπαρέσκειαν καί τά οικεια συμφέροντα...’’.

Καί εν άλλω περί του αυτου. ‘’Προ τίνα επιρρίψω τήν ευθύνην καί τό βάρος; Βεβαίως
πρωτον πρός αυτόν, καί δεύτερον πρός τήν Σύνοδον, ότι ζωντος εμου του πρώτου
έστω καί ευτελους, έστω καί απείρου, έστω καί αγραμμάτου...Λοιπόν μία παράβασις
πόσα κακά εισήγαγεν’’.

Καί πρίν δέ από τήν πνευματικήν δολοφονίαν ο άγιος Τριμυθουντος έγραφε πρός
τούς πατέρας καί τόν π. Χρυσόστομον:’’..Ταυτα σοί γράφω ω αδελφέ καί πάτερ ίνα
μή αθυμήσης ή δειλιάσης, ουδέ από τά επιμιτίμια, ουδέ από τούς αφορισμούς, ουδέ
από καθαιρέσεις, διότι ταυτα ανήκουν εις ορθόδοξον σύνοδον καί εις ορθόδοξους
αρχιερεις των τηρούντων τούς νομίμους νόμους της Εκκλησίας, καί Κανόνας.
Αλλ΄ουτοι, επειδή προσέκρουσαν εις τό πρωτον, αποστείλαντες αρχιερέα, ουχί νά
υποταγη εις τόν νόμιμον πρωθιεράρχην αλλά νά τόν θέσουν ως κεφαλήν επ΄αυτου,
καί διά τουτο, όχι ως κανονικός ετέθη αρχιερεύς, αλλ΄ως μοιχός ζωντος του πρώτου,
καί δή ως εξορίστου δι΄αυτήν τήν ομολογίαν της πίστεως. Λοιπόν πάτερ άγιε μή
διστάσης όλως, είτε δι΄εξορίαν είτε δι΄ότιδήποτε, διότι σήμερον αυτοί, είτε η
Σύνοδος, είτε αυτός, δέν γνωρίζω τί νά είπω, πόθεν τά τοιαυτα διαπράττονται
παρ΄αυτων. Δέν έχω τί περισσότερον ειπειν περί αυτων, αλλ΄ίνα κλαύσω καί
θρηνήσω τήν απώλειαν, καί ουχί μόνον αυτων, αλλά καί διά τά ασθενη πρόβατα του
Χριστου μου, γινόμενοι πρόξενοι απωλείας καί πρόξενοι γέλωτος του διαβόλου.
Ευχόμενος πρός τόν Κύριον εξ όλης μου της καρδίας, ίνα οψέποτε εννοήσωσι πόθεν
έπεσον καί αναστωσι... Άφες αυτούς, άς κάνουν ότι τούς επιτρέψει ο πατήρ των,
οδηγοί τυφλοί. Καί εις τουτο λυπουμαι δι΄αυτούς, ότι, αντί νά περιμαζεύσωσι τά
ασθενημένα πρόβατα του Χριστου μας, τά σπρώχνουν περισσότερον εις τήν
απώλειαν, μή λογιζόμενοι τήν Κρίσιν ουδέ τόν θάνατον, ουδέ τόν απροσωπόληπτον
Κριτήν. Εις αυτά όλα όπου φοβερίζουν δέν έχουν κανένα δικαίωμα αλλ΄ειναι
ενέργεια του εχθρου, πρός καταισχύνην αυτου καί αυτων’’.

Καί εν άλλω πρός άλλους...’’ Τό δέ περί της Συνόδου, τί νά σας απαντήσω; δέν
ηξεύρω.. Αλλά λέγω, εάν αυτοί ετιμουσαν τόν αρχηθεν απεσταλμένον Πνευμ. των
Πατέρα,ουδέποτε λέγω θά επέτρεπεν ο Κύριος ίνα γίνωνται τά τοιαυτα, αι δέ
προφάσεις καί της Συνόδου καί του κ. Κιτίου δέν έχωσι ουδένα τόπον, όχι..ότι έλειψα
ως εξόριστος, είτε 7, ή καί περισσότερα έτη, καί τουτο φανερόν.. ότι, όταν ειδον τάς
ταραχάς της Συνόδου καί του αγίου Κιτίου, πάντως ώφειλον,ίνα ενεργήσω,ίνα μή
γίνωσι τά μεγαλύτερα, ότι ασφαλως εάν δέν εγίνοντο τά ταυτα θά είχομεν
μεγαλυτέρας συνεπείας. Καί λέγω, εν τίνι δικαιώματι ηθέλησαν νά αναμιχθώσι εις τάς
ιδιοκτήτους Μονάς,είτε Σύνοδος, είτε ο Επίσκοπος; Καί δή, νά εκβιάζωσι εις
μνημόσυνα καί εις φορολογίας; Εμέ δέ πως μέ απέβαλον εκ της Αρχιεπισκοπης μου
καί έθεσαν επικεφαλης άλλον; Διά τουτο λέγω, όχι τό θέλω, αλλά δέν πρόκειται νά
προκόψωσι ούτε Σύνοδος, ούτε ο Νέος Επίσκοπος, καί τό λέγω μέ τήν διάνοιάν μου,
όχι, ποτέ,όχι, η τοιαύτη πρόοδος...’’
 42

Καί πάλιν εν άλλω.. ‘’...(οι της Συνόδου) φαίνεται θέλουσι νά ανέλθωσι υψηλά, καί
ότι ευρον εκ των Κανόνων ίνα δαγκάσωσι, αλλ΄όμως πολύ τούς φοβουμαι μήπως
αντί νά υψώσωσι ριφθωσι ως πτωμα καί τότε ποιος θά τούς σηκώση; Καί αυτοί μέν
ως άν νά εζήτησε ο νέος Επίσκοπος κ. Κιτίου ότι θά ήθελε κατακυριεύσει τήν Ν.
Κύπρον καί ότι θά εκατώρθωνε πολλά, καί διά τουτο έβαλε χειρα εις τούς
πρωτοπόρους, λέγων εις τήν διάνοιάν του εάν αυτούς καταβάλω, εμόν εστι τό
ποίμνιον καί θά κατορθώσω πολλά, αλλ΄όμως πολύ απαταται, όχι τώρα πού
ευρίσκομαι ζων, αλλά καί μετά θάνατον, ότι ο δρόμος τόν οποιον ακολουθει δέν ειναι
της αγάπης ουδέ της πνευματικης γνώσεως, αλλά του εγωισμου καί της
καταφρονήσεως. – Καί λέγω, τί θά εβλάπτετο εάν καί αυτός ο ίδιος εξεφώνει τό
όνομα του αρχιεπισκόπου του, εις καιρόν οπού καθώς καί αυτός ο ίδιος γνωρίζει ότι
εξωρίσθην καί εδιώχθην διά τήν ομολογίαν των πνευματικων νόμων καί της πίστεως;
Καί πάλιν λέγω, άν καί αυτή η Ιερά σύνοδος του επέβαλλε ίνα μή τόν
μνημονεύη,αλλ΄όμως αυτός ως αγαθός αδελφός καί συλλειτουργός δέν έπρεπε νά τό
δεχθη, καί πρωτον διά τήν αγάπην των αδελφων ίνα μή τούς διαχωρίση καί δεύτερον
διά τήν πρός εμέ αγάπην, ότι πρωτον ευρίσκομαι εν τη ζωη, δεύτερον ότι ευρίσκομαι
εν τη ομολογία της πίστεως, ο θειος Χρυσόστομος εδιώχθη διά τήν αδικίαν της
Βασιλίσσης διά τόν αγρόν της χήρας καί ιδού λέγω δέν έπρεπε νά μνημονεύεται; ναί
λέγω από τούς κακοδόξους αλλ΄όμως από τούς πιστούς ποτέ, ποτέ...’’

Τά τοιαυτα (ολίγα εκ των πολλων)δραματικά καί συγκινητικά έλεγε καί έγραφεν ο

άγιος εκείνος ανήρ ( θά ίδωμεν πλείονα περαιτέρω) δι΄αυτήν τήν ‘’απαράδεκτον καί
παράνομον’’ δολοφονίαν καί τά ‘’έργα-αποτελέσματά’’ της. Καί ο πλέον ‘’απλοικός’’
κατλαβαίνει πόσον ‘’δίκαιον’’ υπάρχει εις αυτήν, πόση κανονικότης, ποιος πονει τό
ποίμνιον,άν υπάρχη συνείδησις καί φόβος Θεου. Ως καί προελέχθη, άν υπηρχε
συνείδησις καί συνέπεια, ‘’ καταδικασμένος’’ από τό ‘’δικαστήριον’’ της ανομίας (τόν
Τόμπρον) ‘’έπρεπε’’ νά ειναι ο άγιος Τριμυθουντος Σπυρίδων, όστις έγραφεν εκ των
προτέρων εις τόν π. Χρυσότομον ουδόλως νά λάβη υπ΄όψιν ‘’τά επιτίμια, τούς
αφορισμούς, τάς καθαιρέσεις των’’, ότι αυτοί ειναι ‘’πρόξενοι της απωλείας’’,
ενεργούμενα ‘’του εχθρου, πρός καταισχύνην αυτου καί αυτων’’, όχι ο ιερεύς όστις
ετίμα καί εσέβετο καί υπήκουεν εις τόν αρχιερέα του. Αλλά δέν εσύμφερεν εις τόν
Τόμπρον αυτό...στρέφεται όπου καί εις ό,τι τόν εσύμφερεν. Αλλ΄όπως επανελάμβανε
πολλάκις ο άγιος Τριμυθουντος, ‘’ Εμοί εκδίκησις, εγώ ανταποδώσω, λέγει Κύριος’’.

Όσοι τιμουν καί σέβονται τόν Μακαρ. Αρχιεπίσκοπον Ματθαιον, άς ενθυμηθουν καί
εννοήσουν, ότι ο όν απέστειλεν εκεινος Επίσκοπον, ο ΤΡΙΜΥΘΟΥΝΤΟΣ ΣΠΥΡΙΔΩΝ, ως
‘’πάσης Κύπρου Γ.Ο.Χ., εκεινος μόνον, όστις καί έθεσε ‘’τόν πρωτον θεμέλιον λίθον’’,
εδικαιουτο νά επικαλεσθη τό αυτοκέφαλον της Εκκλησίας κύπρου. Ο μή γενόμενος
δι΄αυτου κληρικός του Τόμπρου, κατά τούς Ι. Κανόνας, ‘’δέν εισηλθε διά της θύρας’’
αλλ΄εισεπήδησεν ‘’αλλαχόθεν’’ καί γνωστόν τί λέγει τό Ευαγγέλιον τί ‘’ειναι’’ ο
τοιουτος. Διά τουτο έγραφεν επανειλημμένως ο άγιος Τριμυθουντος πρός τόν π.
Χρυσόστομον καί λοιπούς πατέρας (καί πρός τήν Σύνοδον) ‘’Οτι, ο μέν άγιος Κιτίου,
ανήκει εις τήν Ιερ. Σύνοδον των Γ.Ο.Χ. των εν Ελλάδι, υμεις δέ καί εγώ, ανήκομεν εις
τήν Αυτοκέφαλον Εκκλησίαν των Γ.Ο.Χ. της απάσης Μ.Ν.Κύπρου’’.

Άς εννοήσουν λοιπόν όσοι τιμουν καί σέβονται τόν Μακαρ. Ματθαιον καί τόν
Τριμυθουντος Σπυρίδωνα τόν ‘’αγιώτατον’’, όστις ‘’ειχεν εις τήν καρδίαν του τήν
Αγίαν Τριάδα’’, όπως λέγουν οι ζήσαντες αυτόν, ό,τι εφ΄όσον δέχονται ή ανέχονται
νά υπάρχη τό έγκλημα κατ΄αυτου καί του π. Χρυσοστόμου καί της Μονης, ειναι
‘’δεμένοι’’, όπως εκεινος έγραφεν, υπό τάς αράς τά επιτίμια, τόν αφορισμόν καί τόν
δεσμόν του αγιωτάτου εκείνου ανδρός. Σκεφθητε το.
 43

Η απαράδεκτος καί παράνομος επέμβασις εις τήν μονήν της Παναγίας πρός
Καταστροφήν καί Διάλυσιν

Ο Τριμυθουντος ΣΠΥΡΙΔΩΝ συνεχως επανελάμβανεν εις τάς ως παρακαταθήκην

επιστολάς του (αληθινά ‘’ευαγγέλια’’) διά τάς Μονάς τοιαυτα σύν τοις άλλοις:’’Εις τάς
ιεράς Μονάς δέν έχει δικαίωμα,ούτε Επίσκοπος, ούτε ιεραρχία, ούτε εις ιεροτελεστίας,
ούτε εις τό οικονομικόν,ουδέ νά ποιουσι τραπέζας των κοσμικων τά κατά κόσμον,
κάν αρχιερεύς κάν Πατριάρχης, κάν Βασιλεύς, διότι ταυτα συνηθουνται εις τούς
κοσμικούς, καί ουχί εις τούς μοναχούς οι οποιοι εσταύρωσαν τόν εαυτόν των διά τήν
Βασιλείαν των Ουρανων, επίσης δέν έχει δικαίωμα καθώς ειπον ανωτέρω νά
επιβάλλεται εις τάς ιεράς Μονάς, ούτε Επιφάνιος, ούτε εγώ, ούτε άλλος τις, δι΄εκεινα
τά οποια ανήκουν εις τήν πνευματικήν διάταξιν των ιερων κανόνων καί καθηκόντων
των ιερων μονων, εκτός του Κτίτορος καί της πνευματικης αδελφότητος,
συγκρίνοντες πάντοτε πρός τό πνευματικόν των αγίων Πατέρων Κανόνιον, ουδέ εις
ιεράς καί αρχιερατικάς λειτουργίας άνευ της γνώμης καί θελήσεως του
Προεστωτος..καί από σήμερον, ούτε Επιφάνιος, είτε εγώ οίτινες ευρισκόμεθα έξωθεν
της ιερας Μονης, ίνα επιβληθωμεν εις ανάρμοστα καί αντικανονικά των ιερων
κανόνων καί διατάξεων.. διότι αι ιεραί μοναί δέν εσυστήθησαν διά νά περιδιαβάζουν
είτε αρχιερεις είτε Πατριάρχαι, είτε κοσμικοί πρός διασκέδασιν καί εξωτερικά καί
κοσμικά θελήματα, διότι ταυτα γίνονται εις τά κοσμικά καί ουχί εις τά Μοναστήρια.
Εάν δέ θέλουν νά έλθουν είτε Επιφάνιος είτε άλλος αρχιερεύς, ουχί ως επιβάλλοντες
αλλ΄ως φιλοξενούμενοι καί τουτο, ουχί ως πορεύονται εις τόν κόσμον μέ τά
αβροδίαιτα, αλλ΄ως πορεύεται η Μονή. Τό δέ της ελεημοσύνης δέν κωλύεται, όταν
υπάρχει διάκρισις, ουχί δυναστικως, ούτε εις επίσκοπον, ούτε εις άλλον τινά, διότι η
ελεημοσύνη δέν λέγεται φορολογία, ουδέ δυναστεία, αλλ΄ελεημοσύνη, εάν δέ έλθη
είτε επίσκοπος είτε Σύνοδος ουχί ως χρέος, αλλ΄ως ποιουντες, ίνα μή λέγεται
αναγκαστική....ο δέ κ. Κιτίου εάν θέλει καί δύναται, άς βάλει τήν δυνατήν του
προσπάθειαν, ίνα φέρει τούς κατοίκους της Ν.Κύπρου εις ευθυγραμμίαν της πίστεως
καί της μετανοίας...αι δέ άλλαι μοναί έχουσι τόν επίσκοπό των καί τούς Ηγουμένους
των. Εάν δέ θέλει νά αγαπηθη καί παρά του λαου καί παρά των μοναχων, άς
εφαρμόση τά του πνευματικου Επισκόπου καθήκοντα, καί ουχί τά υλικά καί τά του
εγωισμου. Λέγει ο Κύριος ‘’εάν μή στραφητε καί γένησθε ως τά παιδία ου μή
εισέλθητε εις τήν Βασιλείαν των Ουρανων’’. Βλέπετε, δέν ειπεν ως τά θηρία! Αλλ΄ως
τά παιδία...’’

Εν άλλω.. ‘’...Καί λέγω εν τίνι δικαιώματι ηθέλησαν νά αναμιχθωσι εις τάς ιδιοκτήτους
Μονάς, είτε Σύνοδος, είτε ο Επίσκοπος; Καί δή, νά εκβιάζωσι εις μνημόσυνα ή εις
φορολογίας;’’ – Καί πάλιν.. ‘’Πρός δέ διά τά μοναστήρια, καθώς καί άλλοτε έγραψα,
ότι δέν έχουσι εξουσίαν, ούτε εγώ, ούτε ο Επιφάνιος, ούτε η ορθοδ. Σύνοδος, ούτε η
κακόδοξος. Ούτε εις πνευματικάς επιβολάς ούτε εις υλικάς. Διότι δέν ειναι δυνατόν
εις αρχιερεύς ξένος έξω της Μονης διάγων ίνα γνωρίση τήν πνευματικήν κατάστασιν
των Μονων ως ο πνευμ. Πατήρ της Μονης του. Καί διά τουτο καθώς βλέπομεν ότι
πολλαί μοναί διελύθησαν από τήν ανάμιξιν των αρχιερέων ’’.

Εις επίσημον έγγραφόν του διά του οποίου ώριζε καί ανεκοίνου ότι: ‘’Δυνάμει του
Παναγίου καί τελεταρχικου Πνεύματος διορίζω Γενικόν αντιπρόσωπόν μου καί
τοποτηρητήν μου...τόν πανοσιολογιώτατον, Ηγούμενον καί Αρχιμανδρίτην καί
ιδρυτήν της Ιερας Μονης Παναγίας Γαλακτοτροφούσης, ως καί εχρημάτισε καί Ιερά
Μητρόπολίς μου..’’ καί εξεδόθη ‘’ίνα χρησιμεύση όπου δει, γράφει: ‘’ Νά ηξεύρη η
Σεβαστή Κυβέρνησις, ότι, όταν ευρισκόμην εν Κύπρω, τό ήξευρα ότι αι περιουσίαι
 44

των Ιερων Μονων μου, ευρίσκοντο επάνω εις άτομα οικονομικως, αλλά διά του έργου
καί πράξεως τά ειχον Κοινόβια. Καί ο τολμων, από εκείνους, όπου ευρίσκονται
επ΄ονόματί των, νά τά οικειοποιηθουν, άς ειναι αφορισμένοι, καί άς καταδικάζωνται
καί πολιτικως. – Δι΄αυτό τά έκαμα ατομικως, διά νά μή έχη θέσιν η εκκλησία του
νέου ημερολογίου, νά επεμβαίνη καί καταχραται τάς κτηματικάς περιουσίας των
Μονων μου.- Αι περιουσίαι των Ιερων μου Μονων, ως ιδιόκτητοι, τό επιβάλλω, νά
πηγαίνουν αλληλοδιαδόχως επάνω είς τούς προεστωτας καί Ηγουμένους των...Καί
διά τουτο, δέν έχει καμίαν άδειαν ή δικαίωμα... ούτε Επίσκοπος, ούτε Μητροπολίτης,
ούτε Πατριάρχης, ούτε Σύνοδος, νά εισέρχωνται, άνευ ευλογίας καί αδείας των
κτιτόρων, νά εισέρχωνται καί νά σκανδαλίζουν τό εμόν ποίμνιον, καί νά παραβαίνουν
τούς ιερούς Κανόνας. Εάν παραβουν, άς ειναι καί αυτοί υπό δεσμόν..’’

Ταυτα καί τοιαυτα παρήγγελλεν, ώριζεν, ‘’επέβαλλεν’’ ο άγιος του Θεου άνθρωπος, ο
νουνεχής καί σεβάσμιος, τόν οποιον εσέβοντο ‘’καί οι πέτρες’’, ο κανονικός
Μητροπολίτης καί Πνευματικός Πατήρ διά ‘’τάς Ιεράς Μονάς του’’. Αλλ΄ο γενόμενος
‘’η θλίψις της ζωης του’’, ο τά πάντα δικτατορικως καί αυταρχικως κατευθύνων καί
‘’κατά τό εαυτου συμφέρον καί αποφασίζων’’ Ε. Τόμπρος επεμβαίνων, άλλως ώριζε
καί επέβαλλεν..έχων ως εκτελεστικόν του όργανον τόν όν αυτός κατέστησε κληρικόν
καθ΄όν είδομεν τρόπον καί πρόθυμον υπηρέτην των εαυτου συμφερόντων. Ούτε τήν
θέλησιν καί τούς κατά τό κανονικόν καί δίκαιον ορισμούς του Επισκόπου, του
Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, έλαβεν υπ΄όψιν, ούτε τό συμφέρον των ψυχων, η
πρόοδος του μοναχισμου καί του Αγωνος της Ορθοδοξίας ητο τό ενδιαφέρον των.
( Καί ο έξω φρενων εννοει, ότι άν ταυτα ησαν τό ενδιαφέρον των ουδέποτε θά
ενήργουν ως ενήργησαν). Ούτε τόν θεόν καί τό θέλημά Του υπελόγισαν ή τούς
Κανόνας καί τούς θεσμούς των μοναστηρίων, αλλά μόνον ο αυταρχισμός καί τό
εαυτων συμφέρον κατηύθυνε τάς πράξεις των.

Από τάς Αθήνας όλα εβυσσοδομήθησαν. Ωσάν νά μή υπηρχε καθόλου εις τήν ζωή ο
Τριμυθουντος Σπυρίδων, ούτε ενεθυμήθησαν νά τόν ερωτήσουν παντελως, δρωντες
καί επεμβαίνοντες εις τήν Επισκοπήν του καί εις τάς Ιεράς Μονάς του.( Αφού, διά τόν
Τόμπρον, ‘’δέν υπηρχεν’’, από πολλου τόν ειχε ‘’παυμένον’’). Όταν κατεσκεύαζε τόν
κληρικόν του ο Τόμπρος πρίν νά κάμνουν ‘’ τίς δουλειές των’’...δέν ήξερε που ειναι ο
Τριμυθουντος Σπυρίδων.. ο οποιος μέχρι τέλους του βίου του έλεγεν ότι ‘’ο Επιφάνιος
δέν ητο κατάλληλος διά τήν ιερωσύνην’’, δι΄αυτό καί δέν του έδωσεν ιερατικόν
βαθμόν εις τήν Κύπρον. Μετά, αφου ‘’έκαμαν τίς δουλειές των’’,...έμαθαν που ειναι,
μεριμνωντες διά νά μή έχουν επιπτώσεις μέ τόν λαόν της Κύπρου. Καθίσαντες ο
Τόμπρος καί ο κληρικός του ‘’εσχεδίασαν...εκ του μακρόθεν ‘’τί θά κάμη’’ αυτός
ερχόμενος εις τήν Κύπρον εις τήν Μονήν αυτήν. Μάλιστα δέ τά όσα ‘’απεφάσισαν’’ γιά
νά γίνουν εις τήν Μονήν αυτήν της Παναγίας αναγκαστικως καί ετσιθελικως καί χωρίς
τήν γνώμην του ηγουμένου καί των πατέρων, τά έγραψεν ο Τόμπρος εις τό
περιοδικόν τόν ‘’ΚΗΡΥΚΑ’’ ως γενόμενα...προτου ακόμη νά γίνουν! Ούτω λοιπόν,
αφου εφωδίασε τόν κληρικόν του μέ ‘’όπλα’’ ο τόμπρος, τόν απέστειλε διά νά
‘’κατακυριεύση’’ τούς πάντας καί τά πάντα... καί όπως έγραφεν ο π. Μελέτιος, πού
ητο πνευματικός του, ‘’ο Τόμπρος εξαπατήσας τήν Σύνοδον τόν εχειροτόνησε καί τόν
έστειλεν Κύπρον’’ όχι διά νά οικοδομήση καί στηρίξη καί σώση αλλά ‘’διά νά θύση καί
απολέση’’. Άς λέγη ο Απ. Πέτρος: ‘’παρακαλω ποιμάνατε τό εν υμιν ποίμνιον του
θεου, επισκοπουντες μή αναγκαστικως, αλλ΄ έκουσίως,μηδέ αισχροκερδως, αλλά
προθύμως, μηδ΄ως κατακυριεύοντες των κλήρων, αλλά τύποι γινόμενοι του
ποιμνίου’’. Ποιός τόν ακούει; άλλους ‘’τύπους’’ έχουν αυτοί νά δείξουν καί, μή
μετανοήσαντες, ‘’ φανερωθέντος του αρχιποίμενος’’, θά ίδουν τί κομιουνται. Ελθών
ουτος εις Κύπρον καί νομίσας ότι ‘’πάντα αυτω δέδοται’’, εβουλήθη νά
‘’κατακυριεύση’’ των πάντων, καί εκει πού δέν του ανήκει, παρεξηγήσας τόν ρόλον
 45

καί τί απαιτει από αυτόν ο Θεός καί κάμνων απίστευτον καί εγκλήματικήν κατάχρησιν
εξουσίας. Αλλά τό ειπε τό χρυσουν στόμα,ο Άγιος Χρυσόστομος, ότι ‘’ ο ανάξιος της
ιερωσύνης γίνεται τύραννος της Εκκλησίας’’. Ο δέ π. Μελέτιος συνεχως
επανελάμβανε καί εξ αυτου όλοι οι παλαιοί, μοναχοί καί λαικοί τό έχουν στό στόμα
των: ‘’δός΄του αναξίον αξίαν, γιά νά δης τήν αταξίαν’’.

Λαός καί πατέρες τόν εδέχθησαν ενώπιον των εξ Ελλάδος τετελεσμένων

γεγονότων,άν καί τόν εγνώριζον ‘’ποιός ειναι’’,κατ΄ έισήγησιν καί του αγίου
Τριμυθουντος, διά νά μή σκανδαλίσουν τόν λαόν, ο δέ τούς ‘’επλήρωσε’’ μέ τό ‘’έτσι
ξέρω’’, ως συνηθίζει παντοτε νά λέγη. Όπως του έγραφε κατόπιν ο ηγούμενος π.
Χρυσόστομος:’’πάψε νά κατακρατης τήν εκκλησίαν του χριστου μοιχω τω τρόπω, καί
τούς Μοναχούς τούς ξένους, καί μήν παρερμηνεύεις τάς γραφάς ως σας συμφέρει καί
εγώ δέν σας ενώχλησα τίποτε ούτε ο Άγ. Τριμυθουντος ούτε οι πατέρες της Μονης
μου, καί επηγες καί επηρες όπλα νά καταστρέψης τήν Μονήν μου, εάν τό επιτρέψη ο
Θεός καλως νά ορίση, ειδέ καί τό επιμένεις, άλλαι μέν βουλαί ανθρώπων άλλα δέ ο
Θεός κελεύει. Εγώ διά νά μή σχίσω τήν Εκκλησίαν ηναγκάσθην νά σέ δεχθω εις τήν
Μονήν μου, τά έξευρα όλα τά κατά σέ, ο νοων νοείτω...Δέν πρόκειται όμως νά
κρυφθουμεν από τόν οφθαλμόν του Θεου. Τά έκρυβα καί τά κρύβω εις τό
χωνευτήριον της ψυχης μου, σύ όμως ως σου έδωσαν όπλα ηλθες νά αποκτείνης
ημας καί τόν Αρχιερέα σου, διά νά κυριαρχήσης μόνος. Ευχόμεθα ο Θεός νά σας
φωτίση εις τό συμφέρον της ψυχης σας’’.- Ο δέ άγιος Τριμυθουντος έγραφεν
(22.1.1959):’’ Διά δέ τό ότι εδέχθησαν τόν Άγιον Κιτίου εις τάς αρχάς, εις τουτο λέγω
ότι ούτε αυτοί ειναι προφηται ούτε εγώ. Αλλ΄όμως, όταν ίδω τά έργα καί τήν πίστιν,
τότε γίνεται άλλη σκέψις’’.

Αφ΄ ότου ακόμη ητο μοναχός ο κληρικός του Τόμπρου, ερχόμενος αυτοκλήτως εις
τήν Μονήν καί συναναστρεφόμενος τούς μοναχούς οπού ειργάζοντο εις τά κτήματα,
επενέβαινε καί τους ετάρασσε καί έσπειρε σκάνδαλα, πού χρειάζεται ‘’ολόκληρον
βιβλίον’’ διά νά περιγραφουν. Αφου δέ εφωδιάσθη μέ τά ‘’όπλα’’, τά οποια ο Τόμπρος
του εξεχώρησεν, επέδραμε διά νά εκδικηθη, διά νά ‘’ταπεινώση’’ καί παραγκωνίση
καί ‘’αποκτείνη’’ τούς πατέρας του, αποδίδων ούτω τήν ευγνωμοσύνην εις τούς
πρωτοπόρους καί μάρτυρας του Αγωνος, διά των οποίων καί αυτός επέστρεψεν εις
τήν ορθοδοξίαν, καί οι οποιοι τά ητοίμασαν όλα διά νά τά εύρει έτοιμα καί ‘’αρχίση τό
φαί’’. Ελθών ουτος απρόσκλητος εις τήν Μονήν, ‘’Μονήν ιδιόκτητον εις τήν οποίαν
δέν ειχε δικαίωμα ούτε νά εισέλθη άνευ της αδείας καί ευλογίας των κτιτόρων’’, ως
έγραφεν ο άγιος Τριμυθουντος, ανέλαβε νά κάμη ‘’κουμάντο’’ εκλαβών τήν Μονήν ως
πατρογονικόν του κτημα καί ωσάν νά μή υπηρχον εις αυτήν άνθρωποι καί
συγκεκροτημένη αδελφότης μέ ηγούμενον μέ κοινοβιακήν τάξιν καί θεάρεστον
πορείαν. Ενω αυτή ητο εξ αρχης λιμήν του μοναχισμου καί τό κέντρον του Αγωνος.
Αυτός όμως ενόμισε δικαίωμά του νά κάμη ‘’όπως ξέρει’’, όχι ό,τι θέλει ο Θεός καί η
Παναγία. Καί ορθότατα έγραφεν ο άγιος Τριμυθουντος, όπως ειναι καί βεβαιωμένον
πολλαχόθεν, ότι ‘’καθώς βλέπουν ότι πολλαί μοναί διελύθησαν από τήν ανάμιξιν των
αρχιερέων’’. Αλλ΄όσους καί οίους αυταρχισμούς καί βαναύση επεμβάσεις καί άν
έκαμον επίσκοποι εις μονάς, δέν φθάνουν τήν ύπουλον καί παράνομον
συμπεριφοράν τούτου, τήν οποίαν καί η πολιτική δικαιοσύνη καταδικάζει.
Πρόσφατον παράδειγμα η μονή της Ζακύνθου, όταν επίσκοπος ηβουλήθη νά
αναμιχθη καί επέμβη εις τήν εκλογήν ηγουμένου, τήν κυριωτέραν υπόθεσιν μονης..η
μονή προσέφυγεν εις τό Συμβούλιον της Επικρατείας, τό οποιον καί τήν εδικαίωσε
καί κατέκρινε τόν επίσκοπον. Καί εκει δέν επρόκειτο περί ιδιοκτήτου μονης,
γενομένης μέ τούς κόπους των, ως ενταυθα. Σκεφθητε λοιπόν.
 46

Ουτος λοιπόν καθίσας εις τήν μονήν μίαν εβδομάδα ως ‘’εξουσιάζων’’, χωρίς νά
λαμβάνη υπ΄όψιν ούτε τόν ηγούμενον ούτε κανένα, προσεκάλει τούς μοναχούς
κρυφίως του ηγουμένου,εβουλεύετο ‘’νά κάμωμε τουτο νά κάμωμε εκεινο’’..εκάλει
τούς μοναχούς νά υπάγουν ένας-ένας νά ‘’εξομολογηθουν’’ εις αυτόν...οι πατέρες
ειχαν τόν Γέροντα τόν πνευματικόν των τόν ηλικιωμένον καί πεπειραμένον καί
ευλαβέστατον, τί νά εξομολογηθουν εις τόν νεαρόν καί άπειρον; αλλά τί
‘’εξομολόγησις’’, νά τούς ‘’ξεβγάλη’’ άν ειναι εναντίον του ηγουμένου, νά εύρη
όργανα νά διαιρέση διά νά κάμνη ό,τι θέλει, ‘’νά θύση καί απολέση’’. Εξέταζε τούς
μοναχούς, άν τόν θέλουν τόν ηγούμενον ειδεμή ‘’νά τούς βάλη άλλον’’, ως
εξουσιάζων δηλαδή. Τόν ηγούμενον Χρυσόστομον εψήφισεν η αδελφότης, ησαν τότε
17 (τά ‘’κατάφερε’ νά τούς διαλύση ο κληρικός του Τόμπρου) παρόντος εις τήν
Κύπρον καί του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, ο οποίος καί θά τόν εχειροθέτει
συντόμως, αλλ΄εκείνας τάς ημέρας εδιώχθη υπο των εχθρων. ( Του έστειλε δέ
γραπτόν διορισμόν ηγουμένου ο αρχιεπίσκοπος Αγαθάγγελος). Εκμεταλλευόμενος
τόν σεβασμόν των ταπεινων μοναχων, πού έβλεπαν ‘’δεσπότην’’, καί τό όνομα
Συνόδου (που νά ξέρουν τί σύνοδος ητο, ότι σύνοδος ητο ο Τόμπρος;) καί μέ τά
ολόστομα μεγαλόστομα: ‘’εν τω ονόματι της Αγίας Τριάδος...’’ θά γίνουν τά τάδε καί
‘’εν τη ισχύι μου θά επιβάλω τά τάδε’’, μέ βρένθον ανώτερον Πάπα καί Τσάρου
εμεθόδευε τήν κατακυρίευσιν των πάντων.

Από τά πολλά καί δραματικά όσα έγιναν καί τά ‘’έργα’’ Τόμπρου καί Επιφανίου όσα
εβύθισαν τήν μονήν καί τούς ευσεβεις εις τήν αγωνίαν καί τήν απόγνωσιν καί τήν
θλίψιν καί τό σκάνδαλον, σημειουμεν μερικά...(άλλα θά ίδωμεν καί κατωτέρω εις
πράξεις καί επιστολάς).. Απαντων ο π. Χρυσόστομος εις τόν άγιον Τριμυθουντος, ο
οποιος τόν ηρώτα ‘’πως συνηρπάγη’’ καί επέτρεψεν εις τόν Επιφάνιον νά επέμβη καί
ενεργήση όσα έπραξε, σύν τοις άλλοις γράφει:’’ Μου γράφεις εις τήν επιστολήν σας
ότι πως συνηρπάγην διά τόν Οικονόμον καί πως εδέχθην τόν Κιτίου εις τήν Μονήν,καί
έκαμεν χειροτονίες. Εγώ δέν τόν προσκάλεσα εις τήν Μόνην,μόνος του ηλθεν, αυτός
τά ειχεν όλα προμελετημένα από εκει μέ τόν πρωτοσύγκελον. Όταν ηλθεν,
εξαφνικως, τόν εκατέβασεν τό αυτοκίνητον ητον Δευτέρα της εβδομάδος των βαίων,
εγώ δέν τόν εδεχόμην κατ΄ουδένα τρόπον νά κάμη χειροτονίαις, έκαμεν 3-4 ημέρας
δέν του επέτρεψα. Έπειτα επηρεν από αυτούς τούς προδότας καί εσκανδάλισε τούς
μοναχούς, ότι η Μονή πρέπει νά έχη Οικονόμον, καί νά έχει τό ταμειον, ειχεν τόν
σκοπόν του, άρχισεν νά τούς λέγη διά τήν περουσίαν της Μονης, εζήτει 5% επί τοις
ακαθαρίστοις΄άρχισε νά φωνάζη ένα ένα μέ δίχως τήν άδειάν μου ,ως εξουσίαν έχων
νά τούς εξομολογη. Εζήτει νά πάρη τόν πάτερ Αγάπιον νά τόν πάρη εις τήν Μονήν
του (μέσα στές γυναικες). Αυτά τά έκαμνεν μυστικά δίχως νά ηξεύρω εγώ τίποτα, οι
πατέρες τόν έβλεπαν ως Δεσπότην καί τόν εσέβοντο, καί δέν τό κατάλαβαν ότι δέν
ειναι ποιμήν γνήσιος, αλλά μισθωτός. Τήν Παρασκευήν του Λαζάρου τήν νύκτα,
βλέπω ένα εκ των μοναχων καί γυρίζει τές κάμαρες καί φωνάζει τούς πατέρας, του
λέγω τί κάνεις, μου λέγει μέ έστειλεν ο δεσπότης νά τούς φωνάξω όλους τούς
πατέρας. Του λέγω, σταμάτα δέν βλέπεις έχει 3-4 ημέραις όπου καιγόμεθα μέσα εις
τήν φωτίαν; Μου λέγει τώρα θά σέ φωνάξη καί σέ,καί λυπημένος επηγα καί
πλάγιασα. Έπειτα όταν τούς εμάζευσεν όλους καί τούς κατετόπισεν ως ήθελεν,
έστειλε καί μέ φώναξεν, τί ήθελα πλέον νά κάμω, εβάλαμεν τήν αλώπεκα μέσα εις
τήν μάνδραν. Επηγα, μου άνοιξεν 8 ζητήματα τά ειχεν όλα αυτός
προμελετημένα...μου ειπεν διά τόν Οικονόμον δέν εδεχόμην, του λέγω όταν υπάρχει
Ηγούμενος δέν χρειάζεται οικονόμος, μου λέγει εάν δέν δεχθης θά τόν κάμω διά της
βίας. Μου λέγει θά τόν αναδείξης ή θά τόν αναδείξω εγώ; καί εγω τόν εκαταλάβαινα
διά ποιον ήθελε νά κάμη καί πώς ητον διά τόν...(τόν όν ανέδειξε προδότην) όπου
ειχαν μερικήν φιλίαν, καί τό απαιτουσεν νά του δοθη καί τό ταμειον νά κάμνουν ό,τι
 47

θέλουν.Εκει όταν ειδα τό ρευμα των πατέρων ότι τούς έλεγεν όλα τά εδέχοντο
ηναγκάσθην νά κλίνω καί εγώ νά μήν μου καταστρέψη τήν Μονήν.Ακόμη ειχεν τόν
σκοπόν του εάν δέν σταθω νά μέ χειροτονήση νά κάμη άλλον Ηγούμενον, ως καί τό
εζήτησεν πίσω μου καί επηρεν τούς ψήφους των πατέρων, αλλά κανείς δέν ευρέθην
νά αντισταθη, αλλά μέ ένα στόμα, έχομεν τόν Γέροντά μας, του λέγουν. Μέ αυτόν τόν
τρόπον ηλθεν όχι νά τόν προσκαλέσω...’’

Αυτή ειναι ‘’μέριμνα’’ καί ‘’φροντίς’’ καί ‘’βοήθεια’’ επισκόπου διά Μονάς πού ίδρυσαν
πατέρες πάμπτωχοι μέ τούς κόπους, τούς ιδρώτας, τά δάκρυα, τά αίματά των, μέ τούς
κατατρεγμούς των εχθρων! Καί έρχονται αυτά εις... συμφωνίαν μέ όσα λέγει ανωτέρω
ο άγιος Τριμυθουντος. Μήπως επληροφορήθη ότι η Μονή κινδυνεύει καί έσπευσε νά
τήν σώση; ή ότι ο ηγούμενος ειναι καταχραστής καί ανέλαβε νά στηρίξη τά
συμφέροντά της; Τίποτε τοιουτο, μαλλον επενέβη διά νά απομυζα καί κατακυριεύση.
Έγιναν ποτέ ή γίνονται τοιαυται επεμβάσεις εις τά εσωτερικά των Μονων; ούτε κατά
φαντασίαν. Αι μοναί του Αγίου Όρους καί τόσαι άλλαι εις τόν κόσμον, πού δέν έγιναν
κάν μέ τούς κόπους των οικούντων αυτάς, χρειάζονται τοιαύτας επεμβάσεις
επισκόπου εις τά εσωτερικά των, διά να συνεχίζουν χίλια καί πλέον χρόνια τήν
πορείαν των; Αναλογισθητε.

Εις άλλο πρός τόν ίδιον γράφει: ‘’ ο ερχομός του Αγίου Κιτίου κ. Επιφανίου εις
Κύπρον, αντί νά μας χαροποιήση μας ελύπησεν τόσον όπου δέν μπορεις νά
φαντασθης. Έφερεν εγκύκλιον από τήν Σύνοδον, καί μας επεβλήθη διά της βίας νά
του πληρώνωμεν 5% τοις ακαθαρίστοις. Ήλθεν καί μας έκαμεν έλεγχον τά βιβλία μας
ώς τό αυγόν, μας τά ετόκισεν... Έβαλεν τήν ιεράν Σύνοδον, καί μας τό επέβαλεν νά
σταματήσωμεν τό μνημόσυνον της Σεβασμιότητός σας, καί νά μνημονεύεται ο ίδιος.
(Νά βγάλη τόν πατέρα του, νά μπήξη τόν εαυτόν του εις τήν θέσιν του). Ήλθεν εις
τήν Μονήν καί εσυζητήσαμεν δι΄αυτό σφόδρα, καί του ετόνισα ότι ο Επίσκοπός μας
ζη καί ειναι παρανόμως νά μνημονεύωμεν άλλον επίσκοπον. Όταν ειδεν ότι δέν
επειθόμην, τότε ( η προσφιλής τακτική του μέθοδος) έλαβεν τούς πατέρας καί τούς
έπεισεν μέ πονηρίαν νά μήν μου ακούουν, καί ν΄ακούσουν εις αυτόν, ως κεφαλήν
καί δέν αμαρτάνουν. Όταν ειδα τόν κλονισμόν, διά νά μήν καταστρέψω τό ποίμνιον,
αναγκάσθην νά κλίνω, αλλά η λύπη μου ειναι ανυπόφορος, διότι φοβουμαι ότι
αμαρτάνω. Άλλον πάλιν μου επηρεν τόν Διάκονον μου τόν εχειροτόνησεν Ιερέαν διά
της βίας, καί τόν γυρίζει από τόπον εις τόπον. Έκαμεν τά έκαμεν νά μου παρθη τό
ταμειον δίχως καμμίαν αφορμήν, διά νά ευρίσκη εκείνους όπου του πείθονται διά νά
κάμνη ό,τι θέλει. Ταυτα εν ολίγοις διά νά μη σας κουραζω καί νά σας λυπηζω.
Συμβούλευσέ με τί νά πράξω...’’

Εκμετάλλευσις προδοτων. Επέμβασις μέχρι δικαστηρίων καί αιμάτων

Μέ τάς... ‘’ωραίας’’ αυτάς δραστηριότητας ‘’επέτυχεν’’ ο κληρικός του Τόμπρου νά

κατασκευάση προδότας δύο μοναχούς της Μονης διά νά συντελεσθη τό κακούργημα
εις βάρος των αθώων δούλων του Θεου, της Μονης της Παναγίας, του μοναχισμου,
του αγωνος της Ορθοδοξίας, των ψυχων. Δέν συμβαίνει εις τά μοναστήρια ενίοτε νά
συμβη μία ‘’λύπη’’, όπως μπορει νά συμβη καί εις μίαν οικογένειαν καί πασαν
κοινωνίαν ανθρώπων; Των αγγέλων μόνον ειναι τό ασκανδάλιστον. Τοιαύτη τις
‘’λύπη’’ πρός τόν ηγούμενον συνέβη εις δύο μοναχούς της Μονης, μαλλον τόν ένα, ο
οποιος ‘’εξ΄αλληλεγγύης’’ διότι ησαν από τούς πρώτους, συμπαρέσυρε καί τόν
 48

άλλον. Δέν ειναι έργον καί καθηκον του Επισκόπου, καί τήν υπάρχουσαν λύπην νά
διαλύη καί εξομαλύνη καί ειρηνοποιη τούς ανθρώπους; Που εισαι, Άγιε Ιωάννη
Ελεημον; Ο δέ γενόμενος υπό του Τόμπρου κληρικός καί καταστάς επίσκοπος, αντί
νά κάμη τά πάντα διά νά διαλύση τήν λύπην, τήν ώξυνε φρικιαστικως καί
εξεμεταλλεύθη έως βαθμόν απίστευτον.

Όπως έγραφε καί ο αοίδιμος καί συμπαθέστατος Τριμυθουντος Σπυρίδων: ‘’ Διά δέ

τούς παρηκόους αδελφούς παρακαλω σας, μήν κακίζετε, μαλλον δέ κάμνετε κανένα
κομποσχοίνιον δι΄αυτούς, ότι ευρίσκονται σήμερον εις τήν μέθην της παρακοης καί
της φιλαργυρίας, μή εννοήσαντες ‘οτι προσκρούουσι, ουχί μόνον πρός τόν Γέροντά
των αλλά πολλω περισσότερον πρός αυτήν τήν Βασίλισσαν μας θεοτόκον τήν
Γαλακτοτροφουσαν. Αλλά δέν ειναι τόσον δι΄αυτούς, όσον διά τόν Επίσκοπον,ότι,
αντί νά τούς ειρηνεύση καί τούς παρακινήση νά επιστρέψωσι κατά τούς κανόνας της
Εκκλησίας, τούς παρακινει περισσότερον εις τό νά σκληρύνωνται’’.

Όπως δ΄έγραφεν ο π. Χρυσόστομος αλλά καί ο π. Μελέτιος εις τόν άγιον

Τριμυθουντος:’’ Νά τά ηξεύρεις καί αυτά ότι αυτοί οι 2 προδόται εδω έμειναν
ακέφαλοι όποτε τούς κατεβη φεύγουνε καί πανε εκει εις τόν κ. Κιτίου καί όπου τούς
βάλει ο πονηρός.. εχωρίσαν από τήν Εκκλησίαν δέν έρχονται έχει τώρα περίπου 40
μέραις, καί ο αίτιος ειναι ο κ. Κιτίου όπου τούς περιθάλπει εναντίον του Γέροντός
των, καί αυτοί εσκοτισμένοι από τό ίδιόν των θέλημα δέν τό εννοουνε...’’.

Εις άλλο... ‘’ Μου γράφεις Σεβασμιώτατε νά σας απαντήσω διά τούς εκπεσόντας
αδελφούς. Αυτοί Άγιε Πατέρα δέν έχουσι καμίαν ιδέαν νά έλθουν εις μετάνοιαν, διότι
έχουν τόν Κιτίου καί τούς δυναμώνει. Τούς αφήνει μέσα εις τήν Μονήν διά
κατασκοπίαν καί προδοσίαν.. αλλ΄ημεις δέν έχομεν τίποτε εις τό κρυπτόν...’’.
Αυτούς τούς δύο τούς οποίους ανέδειξε προδότας της Μονης καί του ηγουμένου των
ο κληρικός του Τόμπρου, άν καί εχωρίσθησαν από τήν Μονήν καί από τήν Εκκλησίαν
καί τήν λοιπήν αδελφότητα καί έμενον ιδιαιτέρως ποιουντες καθ΄ημέραν μύρια
σκάνδαλα, εν τούτοις τούς υπεχρέωνεν αυτός νά μένουν εντός αυτης πρός
εξυπηρέτησιν των σκοπων του..καί όταν του έλεγον καί του εμινουσαν ‘’άφησε μας
νά φύγωμεν, δέν μπορουμεν πλέον νά έχωμεν κάθε μέρα σκάνδαλα’’, αυτός τούς
επέβαλλε: ‘’νά μείνετε εκει’’. Διά νά δυνηθη δι΄αυτων νά κατάσχη καί διαλύση τήν
Μονήν. Οι εξ΄αυτων εκβιασμοί κατά της Μονης καί τά όσα εγίνοντο, , πού δέν
γίνονται ούτε εις τούς ληστάς ούτε εις τά θηρία ,ειναι τοιαυτα πού συστελλόμεθα νά
τά γράψωμεν.

Αυτά έργα επισκόπου; Τούς προδότας του Γέροντός των καί της Μονης των, πού
έφθασαν νά γίνουν καί περιφρονηταί καί υβρισταί καί του αγίου εκείνου ανθρώπου,
του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, εξεμεταλλεύθη καί εχρησιμοποίησε διά νά
εκτελέση...τό καθηκόν του!

Διά νά δειχθη η ουτιδανότης των αφορμων αυτης της ‘’λύπης’’, της οποίας τοιαύτη
εκμετάλευσις έγινε, σημειουμεν τήν πρώτην καί κυριωτέραν, διά νά κρίνη άν διά
τοιαυτα ουτιδανός εδικαιολογουντο όσα επηκολούθησαν...

Εις τήν περιοχήν της Μονης καί εις μικράν απ΄αυτης απόστασιν υπηρχεν ωραιος
πευκώνας μέ μεγάλα καί πυκνά πευκα καί ητο κατανυκτικόν τοπίο. Ο πρωτος των
προδοτων,όστις ειχε τήν φροντίδα των κτημάτων, επέμενε νά καταστραφουν τά
πευκα καί ξεχερσωθη διότι ητο ‘’καλό χωράφι’’. Ο ηγούμενος καί όλοι οι πατέρες δέν
εσυμφωνουσαν, ήθελαν νά μένη ο πευκώνας καί του έλεγεν ‘’έχομεν τόσα χωράφια,
νά μήν τά καταστρέψωμεν αυτά τά πευκα, άς μένη καί γιά πρασινάδα καί νά πηγαίνη
 49

κανένας μοναχός νά περιπατήση, νά προσευχηθη.. άν θέλης χωράφι νά σου

αγοράσωμεν άλλο κλπ.’’. Εκεινος ενέμενεν επιμόνως εις τό πεισμα του, ‘’καί γιατί νά
γίνεται πάντα τό θέλημα του ηγουμένου;’’ Ώς ότου καί τό ξεχέρσωσε. Ως πρός
τήν....νοοτροπίαν αυτου του μοναχου ( τόν οποιον ούτως εξεμεταλλεύθη ο κληρικός
του Τόμπρου), ο άγιος Τριμυθουντος γράφων περί αυτου, ήδη από 9.6.5? έλεγε.. ‘’ τό
αίτιον ότι δέν θέλομεν νά κόψωμεν τό κατηραμένον θέλημα καί τό νά φιλονεικωμεν
δι΄ευτελη καί ουτιδανά πράγματα, ως λόγου χάριν όταν ο π....δέν ηθέλησε νά δώση 4
οκάδες λίπασμα.. καί πόσον αξίζει τέκνα μου καί αδελφοί μου 4 οκάδες λίπασμα ως
πρός τήν αγάπην του αδελφου ως πρός τήν σωτηρίαν της αθανάτου ψυχης μας..άρα
συναισθάνθη τό σφάλμα ο αδελφός καί έκαμε τόν απαιτούμενον κανόνα; ειδέ
εμμένει εις τό πεισμα τότε δέν γνωρίζω τί νά είπω’’. Καί ωσάν προφητικως ειπε..
‘’Βλέπετε τέκνα μου πνευματικά προσεκτικως οτι τό ολίγον γεννα τό μεγάλον καί
έπειτα δένει ο εχθρός τόν αδελφόν, κατόπιν έρχεται καταφρόνησις καί μετά η φυγη’’.
Τό οποιον συνέβη κατόπιν. Διά τοιαύτας ουτιδανάς αφορμάς ώφειλε νά μένη ‘’λύπη’’;
Όμως, όπως έγραφεν ο άγιος Τριμυθουντος, ‘’αντί νά τούς ειρηνεύση καί τούς
παρακινήση νά επιστρέψωσι κατά τούς κανόνας της Εκκλησίας, τούς παρακινει
περισσότερον εις τό νά σκληρύνωνται’’.

Σημειωτέον, ότι αυτός ο πρωτος προδότης, ακούων πολλάκις τόν πνευματικόν

ΠαπαΚυπριανόν, μετά του οποίου ειργάζετο εις τά κτήματα, λέγοντα, ότι ο υπό
Τόμπρου γενόμενος κληρικός, ‘’δέν έκαμνε γιά παπας’’, ότι δηλ. ειχε κωλύματα, όταν
ηκούσθη ότι αυτός έγινεν ή θά γίνη κληρικός, έλεγεν εντόνως καί συνεχως εις τούς
άλλους πατέρας ότι, αυτός δέν ειναι άξιος της ιερωσύνης καί άν έλθη ως παπας ή
αρχιμανδρίτης, νά μήν τόν δεχθουμεν εις τήν μονήν. Εν τούτοις αυτός κατόπιν
εδέχθη νά γίνη όργανόν του πρός διαίρεσιν, καταστροφήν και ερήμωσιν, διά νά
‘’εκδικηθη’’ τόν Γέροντά του. Άν ήξερε πόσω τεραστίου κακου έγινε πρόξενος, θά τά
έκαμνε αυτά; Αλλά ποίου βαρυτέρα η ευθύνη;

Δι΄αυτούς τούς δύο, οι οποιοι επρόδωσαν τήν Μονήν καί τόν Γέροντά τους
αποσκιρτίσαντες καί γενόμενοι όργανα καί πρόξενοι κακου, ο άγιος Τριμυθουντος
ειχεν είπει, ότι άν δέν διορθωθουν ‘’κακόν θά ειναι τό τέλος των’’. Παρεμπιπτόντως
σημειουται, χωρίς νά ‘’αποφαινώμεθα’’ τί ακριβως ‘’σημαίνουν’’, εις τάς χειρας του
Θεου ευρίσκονται. Ο πρωτος αυτων άν καί μικρότερος τήν ηλικίαν, παθών ‘’κακή
αρρώστεια’’ καί υπομείνας αρκετά , απέθανε πολλά έτη πρό του άλλου. Όταν
εξήχθησαν τά λείψανά του, τό κρανίον καί τά οστα ειχον χρωμα μαλλον κόκκινον, όχι
πρός τό κίτρινο οπως άλλα λείψανα αλλά πρός τό αιματωδες. Του δεύτερου, όταν
απέθανε, τά δάκτυλα της δεξιας χειρός, μόνον αυτά, έγιναν εντελως κατάμαυρα.

Μετά τήν κατά τοιουτον τρόπον επέμβασιν εις τήν Μονήν καί τήν ανάδειξιν προδοτων
τά όσα διεπράχθησαν ειναι πολλά καί θλιβερά καί απίστευτα, λυπειται καί
αποτροπιάζεται κανείς καί νά τά βλέπη καί νά τά ακούη. Γράφονται αυτά τά ολίγα
μόνον καί μόνον διά να γνωσθη καί εννοηθη η τεράστια αδικία καί τό έγκλημα πού
διεπράχθησαν εις βάρος της Μονης του Αγωνος, του ηγουμένου, των πατέρων καί
του μοναχισμου καί ανυπολογίστου αριθμου ψυχων. Μετά τά θλιβερά καί κατακριτέα
όσα συνέβαινον επ΄αρκετόν διάστημα αφου διήρεσε τήν Μονήν καί έστρεψε
μοναχούς κατά του ηγουμένου καί της αδελφότητος, εις μίαν περίπτωσιν συνέβησαν
και αυτά.

Έχων όργανα τούς ούς ανέδειξε προδότας, τούς έστειλεν ομου με ιδικούς του, νά
ανοίξουν τάς αποθήκας της Μονης – καί διά της βίας- νά πάρουν σιτάρι,λάδι, όσπρια
κλπ. Καί όταν του ειπαν ‘’άν παμε διά της βίας θά σκοτωθουμε’’, τούς απήντησε:’’ Νά
σκοτωθητε’’! Καί εξεστράτευσαν. Όταν εξεδήλωσαν τόν σκοπόν των καί
 50

αντιμετώπισαν τήν αντίστασιν των πατέρων μή δεχομένων ν΄αρπάζωνται καί

κλέπτωνται ούτω τά της Κοινοβίου Μονης, φοβηθέντες υπεχώρησαν. Άν μετήρχοντο
βίαν, ως διετάχθησαν, ίσως νά εχύνοντο αίματα καί νά ‘’εσκοτώνοντο’’, όπως τούς
ειπε. Μπορουσε νά ονομασθη τουτο ληστεία μετά φόνων. Καί ποιος ο αίτιος καί
υπεύθυνος; Ως μαρτυρει εργάτης της Μονης, ο οποιος συνέπεσε νά κατέρχεται τήν
οδόν, ‘’αυτός πού ειναι ο μεγάλος σας, ο δεσπότης, κάθεται μες΄τ΄αυτοκίνητον καί
περιμένει από πίσω’’.

Κατόπιν έφθασαν καί εις τουτο. Εις τό όνομα του πρώτου των προδοτων,ομου μετά
άλλου, ήσαν τιτλοποιημένα τά κτήματα της Μονης,διότι ητο από τούς πρώτους.
Τουτον λοιπόν εξώθησεν ο κληρικός του Τόμπρου νά ‘’απαιτήση’’ ‘’τά μισά κτιρία καί
κτήματα καί υποστατικά της Μονης’’, διότι ‘’ηταν καί εις τό όνομά του’’ καί
‘’εδούλεψε’’ καί αυτός. Δηλαδή οι άλλοι εκάθονταν, ή ‘’γιά τόνομά του’’ εδούλευαν, ή
ησαν ζωα; Τόν εξώθησε νά απαιτήσουν καί....δικαστικως! Αλλ΄αποταθέντες εις
δικηγόρους, δέν εύρισκον κανένα ν΄αναλάβη τήν υπόθεσιν. Εις τό τέλος ένας
δικηγόρος τούς λέγει ‘’ζητεις νά πάρης τήν μισήν από αυτήν τήν περιουσίαν διότι
ειναι καί εις τό όνομά σου.. αυτή ειναι μεγάλη περιουσία, που τήν ηυρες; πως τήν
απέκτησες;’’ Του λέγει ‘’εδουλεύαμεν όλοι οι μοναχοί’’. – Α ώστε ειναι μοναστηρι, τό
δουλεύουν οι μοναχοί..αυτούς τούς μοναχούς τούς πληρώνεις πού δουλεύουν τόσα
χρόνια;’’- ‘Οχι, ειναι Κοινόβιον, οι μοναχοί δέν πληρώνονται’’.- ‘’Αί, λυπουμαι, δέν
κάμνεις τίποτε..πήγαινε νά μου φέρης αποδείξεις ότι τούς επλήρωνες τούς μοναχούς
γιά τά τόσα χρόνια πού δουλεύουν, καί ότι δέν έχουν αντίρρησιν, καί έλα νά ιδουμε
τήν υπόθεσιν’’. – ‘’Που νά ευρω τόσα χρήματα νά τούς πληρώσω;’’ – ‘’Αί πήγαινε στό
καλό καί δέν κάμνεις τίποτε.. τό μοναστηρι ανήκει στούς μοναχούς μέσα καί τό
δουλεύουν.. δέν ειναι ιδιόκτητον δικό σου’’... Έτσι ! ο κοσμικός άνθρωπος πλέον
νουνεχής καί ευλαβής από καλογήρους καί δεσποτάδες! Αυτά ειναι έργα καί
συμπεριφορά επισκόπου.. καί αυτή φαίνεται ειναι η ‘’πρόνοια’’, τήν οποίαν, ως
ορίζουν οι Ιεροί Κανόνες, οφείλει ‘’ποιείσθαι των μοναστηρίων’’. Τό επιστεύετε νά
φθάνουν έως τούτου; Αυτοί, όπως ώρισεν ο άγιος Τριμυθουντος, ως ανωτέρω
είδομεν, ‘’ειναι υπό αφορισμόν’’ ως ‘’τολμήσαντες νά οικειοποιηθουν τά επ΄ονόματι
των κτήματα καί κατάδικος καί πολιτικως’’. Καί ως ‘’επεμβαίνοντες καί
σκανδαλίσαντες τό ποίμνιον ειναι υπό δεσμόν’’.

Επειδή η περιουσία της Μονης ητο καί εις τό όνομα του πρώτου αναδειχθέντος
προδότου, όταν αυτός έφυγε καί δέν ειχον καί τήν υπογραφήν αυτου ομου μετά των
άλλων, οι πατέρες εύρισκον πολλάς δυσκολίας έναντι των πολιτικων εξουσιων διά τά
έργα της Μονης. Άν καί του εζήτουν νά τά μεταβιβάση εις άλλους πατέρας, εφ΄όσον
έφυγεν εκ της Μονης, ο κληρικός του Τόμπρου, τόν εμπόδιζε νά τά μεταβιβάση διά
νά βασανίζη τήν Μονήν...ελπίζων νά εισχωρήση καί κατάσχη καί διαλύση. Καί όταν
βραδύτερον ο μοναχός ειπε δι΄ομοίαν υπόθεσιν, ότι ‘’δέν έχει απαίτησιν’’, εκεινος
ειπεν ‘’έχω απαίτησιν εγώ’’! Τάφερε από τόν κύρη του.

Από αυτά τά ολίγα εννοει τις πόσον...δικαία ειναι αυτή η δολοφονία καί πόσον...κατά
Θεόν ειναι όσα επί 30 καί πλέον έτη βυσσοδομουνται κατά της Μονης καί των ψυχων.

Η δολοφονία- Ο παραγκωνισμός- τό μισος κατα του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος

Αμέσως ευθύς εξ αρχης κυρία ‘’φροντίς’’ της δυάδος Τόμπρου-Επιφανίου ητο η

συνεχίς απομύζησις της πτωχης Μονης καί η υποχρεωτική δικτατορικως
διατασσομένη καί παρανόμως παυσις του μνημοσύνου του ονόματος του
 51

Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, τόν οποιον εμνημόνευον όλοι καί ο οποιος, όπως είδομεν,
έγραφεν επανειλημμένως ότι τά πνευματικά του τέκνα εν Κύπρω ειχον χρέος νά τόν
μνημονεύουν ‘’εφ΄όσον ζη κατά τήν τάξιν της Εκκλησίας.. καί μετά θάνατον εις τά
δίπτυχα ως ελάχιστον δουλον του Θεου’’. Ο δέ Τόμπρος ( υποκρισία καί αδίστακτος
εκμετάλλευσις) τόν έθετε συνεχως πρωτον εις τά περιοδικά, τά έγγραφα της
Συνόδου, τά ημερολογία κλπ.

Ειναι γνωστόν μέ πόσην πτωχείαν καί δυστυχίαν καί πόσας δυσκολίας καί βάσανα
ιδρύθησαν σχεδόν όλαι αι Μοναί των Γ.Ο.Χ.,τουλάχιστον εις τάς αρχάς. Καί οι πατέρες
της Μονης αυτης, διωχθέντες από νεοημερολογιτικήν μονήν καί κατόπιν διωκόμενοι
από άλλους από ένα τόπον εις άλλον, μέ τόν ζηλον καί διά τήν αγάπην της
Ορθοδοξίας επεδόθησαν μέ τά πτωχότατά των μέσα εις τήν ίδρυσιν της ευλογημένης
αυτης Μονης της Παναγίας χωρίς τήν βοήθειαν κανενός μέ τούς κόπους καί ιδρωτας,
τά δάκρυα καί τά αιματά των. Διότι καί εις τά αίματά των ειναι θεμελιωμένη. Καί
ελθών ο κληρικός του Τόμπρου εις τήν πτωχήν Μονήν η οποία ηγωνίζετο νά
οικοδομηθη μέ τάς απαιτουμένας γνωστάς υπερόγκους δαπάνας, αντί νά τήν
βοηθήση αλλαχόθεν, επιβάλλει ‘’φορολογίαν 5% επί τοις ακαθαρίστοις’’..δηλαδή άν
αι δαπάναι ειναι περισσότεραι από τάς εισπράξεις καί εις τήν Μονήν δέν μένει τίποτε,
ή ελάχιστα,’’δέν τόν ενδιαφέρει’’...βλέπει μόνον τάς εισπράξεις πού ειναι όλα κόποι
των πατέρων ( πραγμα που δέν γίνεται αλλου) καί φορολογει. Βάσει τίνος νόμου;
Ειδομεν τί λέγει ανωτέρω ο άγιος Τριμυθουντος καί άν έχει τις ‘’ δικαίωμα νά
επεμβαίνη εις ιδιοκτήτους Μονάς’’.

Ενδιαφέρον των τό χρημα, διότι έπρεπε νά στέλλη τόσα...(ωρισμένον ποσόν) κατά

μηνα εις τήν Σύνοδον δηλ. Τόν Τόμπρον. Ενω εις τόν δικαιουχον άγιον Τριμυθουντος
από τόν οποιον τά ευρον όλα έτοιμα, όχι μόνον δέν έδιδον ‘’μιά δεκάρα’’,
αλλ΄είδομεν καί ίδωμεν πως τόν ‘’επλήρωσαν’’. Καί όπως έγραφεν ο π. Μελέτιος,
‘’αφ΄ότου ηλθεν, όσες εγκυκλίους έβγαλεν ειναι όλες διά τά χρήματα’’. ( Σημειωτέον,
ότι δέν εξέδωσε ποτέ μίαν εγκύκλιον πρός τόν λαόν διά φρονηματισμόν, πνευματικήν
κατάρτισιν κλπ. Καί όταν του έλεγαν ιερεις νά βγάλη καμιάν εγκύκλιον πρός τόν λαόν
τουλάχιστον τές μεγάλες ημέρες, η απάντησίς του ειναι: ‘’ Δέν συνηθίζω’’). Από τήν
πτωχήν Μονήν εζήτει τυραννικως. Ότε όμως βραδύτερον η ιδική του Μονή λόγω
‘’οικοπέδων’’ υπερεπλούτισεν, όταν εις μίαν συνεδρίαν του εζήτησαν χριστιανοί νά
δοθή κάτι εις ταμειον διά τούς πτωχούς καί πολυτέκνους ιερεις, εξωργίσθη καί
εξέσχισε καί τά χαρτιά των ‘’πρακτικων’’, λέγων ότι ‘’εις τές μονές πρέπει νά δίνουν,
όχι νά παίρνουν από αυτές’’. Νά μεταχειρίζεται κανείς τήν πνευματικήν εξουσίαν διά
νά εκβιάζη πτωχάς Μονάς, διά νά εισπράττη υλικως, ειναι γραμμένο εις κανένα
νόμον; δέν ειναι ιεροσυλία καί ειδος σιμωνίας; Μήπως αυτός τούς έδωσε τήν Μονήν,
ή ειναι άκοπες εισπράξεις από τόν λαόν; Ειναι από τούς προσωπικούς των ιδρωτας διά
νά ζήσουν καί ιδρύσουν τήν Μονήν της Παναγίας. Καί όπως έγραφεν ο π.
Χρυσόστομος πρός τήν Σύνοδον, ‘’μήτε πνευματικόν πλουτον μας παρέδωσεν ούτε
υλικόν. Όλη η συνωμοσία καί η ‘’φροντίς’’ Τόμπρου καί του κληρικου του, νά πάρη
τό ταμειον ιδικός των άνθρωπος, ο προαναφερθείς πρωτος προδότης, ‘’ διά νά
κάμνουν ό,τι θέλουν διά νά εισχωρήσουν εις τήν περιουσίαν της Μονης’’ κ.λ.π. Ενω ο
άγιος Τριμυθουντος ειχε ορίσει τόν π. Χρυσόστομον νά έχη τό ταμειον καί εις αυτόν
‘’ειχον πλήρη εμπιστοσύνην όλοι οι πατέρες’’, ενω εις τόν άλλον δέν ειχον
εμπιστοσύνην διότι ητο ‘’θεληματάρης καί παρήκοος’’. Όταν ο π. Χρυσόστομος δέν
παρέδωσε τό ταμειον εις αυτόν τόν οποιον η Μονήν δέν ηδύνατο νά έχη
εμπιστοσύνην, τότε απεφασίσθη ‘’ πνευματικως’’ η καρατόμησίς του.

Ευρισκόμενος εις άλλην, γυναικείαν, Μονήν ο κληρικός του Τόμπρου ειπεν: ‘’ εάν
εντός 15 ημερων δέν παραδώση τό ταμειον ο π. Χρυσόστομος, θά καθαιρεθη’’!!!
 52

Ποιος νόμος καί ποιον δίκαιον τά δικαιώνει αυτά; Νά επιβάλλη τις πνευματικάς ‘’
ποινάς’’ χάριν χρηματισμου καί υλισμου ειναι από εκεινα πού μπορει νά παραβλέψη η
Εκκλησία; Τί λέγει ο Δ΄Κανών της αγίας Ζ΄Οικουμενικης Συνόδου; Περί του
‘’μηδόλως αισχροκερδως επινοεισθαι Επίσκοπον, προφασιζόμενον προφάσεις εν
αμαρτίαις, απαιτειν χρυσόν ή άργυρον ή έτερον ειδος, τούς υπ΄αυτόν τελουντας
Επισκόπους, ή Κληρικούς, ή Μοναχούς... Εί τις ουν δι΄απαίτησιν χρυσου, ή ετέρου
τινός είδους, είτε διά τινα ιδιοπάθειαν ευρεθείη απείργων της λειτουργίας, καί
αφορίζων τινά των υπ΄αυτόν Κληρικών (όπου λέγει ‘’των υπ΄αυτόν κληρικων’’,
πόσω μαλλον ότε πρόκειται περί αυτοδιοικήτων ιδιοκτήτων Μονων; ή σεπτόν ναόν
κλείων, μή γίνεσθαι εν αυτω τάς του Θεου λειτουργίας, εις αναίσθητα τήν εαυτου
μανίαν επιπέμπων, αναίσθητος όντως εστί, καί τη ταυτοπαθεία υποκείσεται, καί
επιστρέψει ο πόνος αυτου εις κεφαλήν αυτου...’’ Νά πάθη εκεινο πού επροκάλεσεν
εις άλλους. Αλλ΄ο π. Χρυσόστομος δι΄αυτά ακριβως εδολοφονήθη καί δι΄αυτά πού
θά ίδωμεν κατωτέρω. Επομένως:

Είδαμεν αρκετά μέ πόσην μανίαν επεδόθησαν ο Τόμπρος καί ο κληρικός του όχι
μόνον ‘’νά σβύσουν τήν ενέργειάν του’’ εν κύπρω του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος, ως
ό ίδιος έγραφεν, αλλά νά ‘’σβύσουν’’ καί τό όνομά του καί τό μνημόσυνόν του καί,
όπως συμπεραίνεται από τάς επιστολάς του καί από διηγήσεις των ζησάντων
μετ΄αυτου, νά ‘’σβύσουν’’ ακόμη καί τήν ζωήν του. Ο Τριμυθουντος Σπυρίδων έζη..
ούτε απέθανεν, ούτε παρητήθη, ούτε καθηρέθη. Είδομεν επανειλημμένως ότι
υπεδείκνυε μέχρι τέλους ότι χρέος έχουν οι Κύπριοι νά τόν μνημονεύουν ‘’εφ΄όσον
ζη...καί μετά θάνατον’’. Είδομεν εις τά προηγούμενα καί μέ ποια – άς μή τά
χαρακτηρίσωμεν – ‘’δικαιολογητικά’’ ο Τόμπρος τόν....εστέρησε τούτου του
δικαιώματος. Ωσάν νά μή αρκουσε η λύπη του, πού εξωρίσθη, πού ευρίσκετο μακράν
του ποιμνίου του, καί ο πόνος του καί ο στεναγμός του πού μέ αυτόν απέθανεν.. αντί
νά τιμηθη διά βίου ως δεδιωγμένος ένεκεν δικαιοσύνης, διωχθείς υπό των εχθρων
της πίστεως, ‘’τόν πληρώνουν κι΄από πάνω’’!

Όταν εις τήν αρχήν τόν εδέχθησαν τόν κληρικόν του Τόμπρου, κατ΄εισήγησιν καί του
αγίου Τριμυθουντος (εφ΄όσον,κατ΄αυτούς, ‘’δέν ειχε κανένα δικαίωμα εις τήν
Κύπρον’’, γιατί πηγαν μπροστά του έστω καί εκ των υστέρων;) δέν έκαμαν κανένα
λόγον περί του μνημοσύνου του ονόματος του Τριμυθουντος Σπυρίδωνος,
αυτονοήτως ότι θά μνημονεύεται εις τήν Μητρόπολιν του,όπως εμνημονεύετο
ανελλιπως καί υφ΄όλων εις όλα τά έτη μέχρι τότε.

Όπως έγραφεν ο π. Χρυσόστομος (26.1.1958) πρός τήν Σύνοδον (άν καί γράφει πρός
τήν Σύνοδον, απευθύνεται εις τόν Τόμπρον,διότι καί ο Τόμπρος άν καί γράφει μέ τά
‘’χαρτιά’’ της Συνόδου καί εξ ‘’ονόματος’’ αυτης, όμως εξ εαυτου του γράφει), ‘ ’ Ο
άγ.Κιτίου μήτε λόγον μας έφερεν διά τό μνημόσυνον, μάλιστα μας τό ετόνισεν
παρρησία ότι δέν έχει καμμίαν απαίτησιν διά τό μνημόσυνον, καί έως τώρα μας
υποκρίνεται ότι δέν έχει καμμίαν απαίτησιν. Εάν μας τό ετόνιζεν καί απηγόρευεν,
απεκλείετο νά τόν δεχθωμεν, διότι εις αυτό τό ζήτημα είμεθα όλοι ένα σωμα. Ημεις
εβασίσθημεν ότι θά έκαμνε καί αυτός ως κάμνουν οι κακόδοξοι...’’. (Καί περιγράφει
τάς περιπτώσεις, παλαιάς καί συγχρόνους, των Νεοημερολογιτων μητροπολιτων οι
οποιοι επί 17 χρόνια ησαν εξόριστοι από τούς άγγλους ( διά πολιτικά) όμως ούτε
‘’επαύθησαν’’ ούτε τό μνημόσυνόν των επαύθη ούτε καί μισθός των,ότι αυτοί άν καί
κακόδοξοι έχουν τήν αγάπην κλπ.). ‘’Ημεις τά εγνωρίζαμεν όλα τά καθέκαστα του Αγ.
Κιτίου (ότι δηλ. δέν ητο άξιος της ιερωσύνης), όμως εκάμαμεν μίαν συγκατάβασιν,
διά νά μήν μερίσωμεν τόν κόσμον, αλλά εις αυτά τά αβάσιμα πράγματα όπου
ανακατεύετε, θά γίνετε η αιτία νά χαθη ο αγώνας της Κύπρου. Καί μήν μας ρίπτετε
ημας υπευθύνους, διότι η ψωριά από εκει ηλθεν. Αφήσατέ μας ησύχους μή ενοχλητε
 53

τάς Μονάς ευλογημένοι καί νά σκανδαλίζετε τούς μοναχούς ειναι διά της βίας νά μας
κάμετε νά αρνηθωμεν τόν Πατέρα μας;...’’ Αλλ΄ο σατράπης Τόμπρος νά λάβη κανένα
υπ΄όψιν; Είδομεν εις τό άνομον ‘’χαρτίον’’ της ‘’απαραδέκτου καί παρανόμου
καθαιρέσεως’’ μέ πόσην λύσσαν ανέλαβε νά σβύση τό μνημόσυνον του αγίου
Τριμυθουντος.

Μέ πόσον ‘’ζήλον’’ επεδόθησαν ‘’νά σβύσουν τήν ενέργειαν’’ καί τό μνημόσυνον του
αγίου Τριμυθουντος, φαίνεται καί από τήν ‘’αυθαιρέτως’’ γενομένην χειροτονίαν καί ‘’
μετονομασίαν’’ του διακόνου της Μονης, τόν οποιον εχειροτόνησε καί μετωνόμασεν ο
άγιος Τριμυθουντος. Επεμβαίνων αυθαιρέτως ο κληρικός του Τόμπρου, μέ τά έτσι
θέλω καί τά βροντώδη ‘’Εν ονόματι της Παναγίας Τριάδος πάτερ Αγάπιε πρέπει νά
δεχθης νά σέ χειροτονήσω’’, τελέσας χειροτονίαν καθ΄όν είδομεν τρόπον, ‘’ήλλαξε’’
καί πάλιν τό όνομά του χωρίς τήν θέλησίν του. Ενω τό ειχεν αλλάξει ο άγιος
Τριμυθουντος όταν τόν έκαμε μοναχόν καί διάκονον. Διά νά ‘’σβύσουν’’ τήν
ενέργειάν του καί τήν ευλογίαν του. Καθώς έγραφεν ο π. Χρυσόστομος εις τόν άγιον
Τριμυθουντος: ‘’ Ο Κιτίου Επιφάνιος εις τήν επιβλητικήν χειροτονίαν όπου έκαμεν εις
τόν πάτερ Αγάπιον του άλλαξε καί τό όνομα. Τί ήθελε νά του αλλάξη τό όνομα, ενω ο
χειροτονήσας Αρχιερεύς ητον Γ.Ο.Χ. καί εξαλείψη τήν ευλογίαν;’’. Αλλά ‘’έπρεπε νά
σβύση κάθε ενέργεια’’ του αγίου Τριμυθουντος, διότι έτσι απαιτουσαν τά συμφέροντα
(υλικά καί άλλα) του Τόμπρου καί του οργάνου του. Σημειωτέον, ότι ο άγιος
Τριμυθουντος εις τάς πολυπληθεις μετά ταυτα επιστολάς του ουδέποτε τόν ονομάζει
μέ τό όνομα πού εδόθη από τόν κληρικόν του Τόμπρου,αλλά μέ τό όνομα πού του
έδωσεν ο ίδιος εξ αρχης.

Ερωτήσατε οιονδήποτε όστις εγνώρισε καί έζησε τόν άγιον Τριμυθουντος Σπυρίδωνα,
θά ακούσητε νά σάς διηγηται καί βεβαιώνη μέ κατάνυξιν καί αγαλλομένην καρδίαν,
τήν μεγάλην καί πηγαίαν ευλάβειαν, τήν πραότητα, τήν σύνεσιν, τήν αγιότητα, τήν
αοργησίαν, τήν ακρίβειαν βίου καί πίστεως καί τηρήσεως των θεσμων της Εκκλησίας
καί του μοναχισμου, τήν ασκητικότητα, τό ακούραστον εις τάς ακολουθίας καί τούς
αγωνας, τήν καταφρόνησιν των υλικων πραγμάτων καί της ανθρωπίνης δόξης καί τόν
ζηλον υπέρ της Ορθοδοξίας καί του Αγωνος γιά τήν επιστροφήν καί σωτηρίαν ψυχων,
εν γένει τήν κατά τό δυνατόν τελειότητα. Η γενική εντύπωσις ειναι ότι ητο
‘’ξεχωριστός άνθρωπος’’, η αρετή, η αγιότης, η τελειότης του δέν απαντωνται εις
πολλούς. Όμως τόν τοιουτον άγιον καί θαυματουργόν, ενω τά πνευματικά του τέκνα
εν Κύπρω ‘’ακούουν τό όνομά σας καί κλαινε’’, όπως του έγραφαν καί ήθελον
πάντοτε νά μνημονεύεται, οι έχοντες τά ‘’άλλα’’ συμφέροντα ‘’ακούουν τό όνομά σας
καί δαιμονίζονται’’!

Ως εκει ο....σεβασμός των πατραλοιων! Όλη αυτή η μηνις καί ο κατατρεγμός κατά
του αγίου Τριμυθουντος εστρέφετο.. τήν άδικον καί άνομον καί αντίθεον
‘’καθαίρεσιν’’ του π. Χρυσοστόμου διά τά προσωπικά των συμφέροντα καί διά νά
εκδικηθουν τόν άγιον Τριμυθουντος Σπυρίδωνα τήν ετεχνούργησεν ο Τόμπρος.
Όμως αυτή η ‘’απαράδεκτος καί παράνομος’’ πραξις...υπάρχει ( δι΄εκείνους πού
αναγκάζωνται ‘’νά υπάρχη’’) επί 32 σχεδόν χρόνια.. όσα έτρεμε καί τάφος της
βασιλίσσης Ευδοξίας διά τήν ‘’καθαίρεσιν’’ του Αγίου Χρυσοστόμου. Ίδωμεν ποιος
Άγιος Πρόκλος καί ευσεβεις θά ζηλώσουν καί μεριμνήσουν καί δαπανηθουν, ώστε νά
παύση ο νυν δεινότερος ‘’κλόνος’’.

Η ευθύνη όλων μας

Εκεινο πού έγραφεν ο θ. Ντοστογιέφσκυ, ότι ‘’άν ένα έγκλημα γίνει στήν κοινωνία
μας, τότε μέτοχοι αυτου του εγκλήματος είμαστε όλοι μας’’, πολύ περισσότερον
 54

ισχύει εις αυτήν τήν υπόθεσιν, διότι τό γενόμενον καί συνεχιζόμενον έγκλημα δέν
γίνεται απλως εις τήν κοσμικήν κοινωνίαν, αλλά εις τήν εν Θεω κοινωνίαν, αφορα εις
τά πνευματικά, εις τήν επιστροφήν καί ωφέλειαν καί σωτηρίαν ψυχων, εις τήν δόξαν
της Ορθοδοξίας, πού δι΄αυτου ζημιουνται. Εις τό έγκλημα κατά της Μονης, διά του
οποίου καταστρέφεται ο Αγών της Ορθοδοξίας, ο μοναχισμός καί ψυχαί πού δι΄αυτης
θά εσώζοντο, οι έστω καί δι΄ανοχης γινόμενοι συνεργοί εις τό νά συνεχίζεται, ειναι
μέτοχοι αυτου του εγκλήματος.

Η Μονή ειχεν, όταν επενέβησαν οι διαλυταί της, 17 μοναχούς, όλοι καλοί καί
ευλαβείς καί εργατικοί, καί σήμερον μπορει νά ειχε 40 μοναχούς, οι οποιοι
αναμφιβόλως θά προσέφευγον εις αυτήν – άν δέν τούς ‘’εμπόδιζον’’ οι ένοχοι του
εγκλήματος -, αντί νά σκορπίζωνται εδω εκει, ή νά φεύγουν εις τό εξωτερικόν, ή νά
χάνωνται διά τόν μοναχισμόν. Όχι μόνον δι΄εκείνους οι οποιοι υπήρχον καί τούς
διέλυσεν, αλλά καί δι΄όσους θά προσήρχοντο καί δι΄όσους απωλέσθησαν διά τόν
μοναχισμόν ή καί διά τήν σωτηρίαν, ο αίτιος, ο οποιος αφ΄ότου τόν έστειλεν ως
κληρικόν ο Τόμπρος ειναι διαίρεσις καί σκάνδαλον εις τούς Κυπρίους, εάν ειχε
συνείδησιν καί φόβον Θεου θά ετρόμαζεν έστω καί διά μίαν ψυχήν (πόσω μαλλον
πληθος) καί θά διηρωτατο άν ο προορισμός αυτης της θέσεως ειναι διά νά περισώση,
ή διά νά διαιρη καί απολλύη, όπως του έγραφε καί ο άγιος Τριμυθουντος, διά τουτο
τόν εμίσει καί τόν μισει τόν τοιουτον άγιον άνθρωπον. Καί θά έκαμνεν ως κάμνουν
θεοφοβούμενοι καί έχοντες συνείδησιν . Εάν καί ένας μόνον εχάθη ή χάνεται (ένας
μόνον εχάθη;) διά τόν μοναχισμόν κλπ, ποιος δέχεται τάς ευθύνας εις τήν ψυχήν του;

Όπως εγράφη επανειλημμένως, η Μονή αυτή ητο εξ αρχης η Μονή του Αγωνος, τό
Κέντρο του πνευματικου ανεφοδιασμου, ο φάρος από τόν οποιον οι πλειστοι των
ευσεβων Κυπρίων έλαβον τό φως της Ορθοδοξίας, τό προσφύγιον των Χριστιανων
διά θρησκευτικήν καί πνευματική εξυπηρέτησιν καί ενίσχυσιν, η Μητρόπολις του
Επισκόπου τόν οποιον εχειροτόνησε δι΄αυτήν ο Μακαρ. Ματθαιος, τό κέντρον της
Εκκλησίας Κύπρου. Τό έγκλημα του Τόμπρου καί του κληρικου του ‘’έκλεισε’’ τόν
Πύργον του Αγωνος καί εμποδίζει καί καταστρέφει τό έργον του. Άν εκλείοντο εις
τόν Αγωνα αι μεγάλαι μοναί της Ελλάδος, σκεφθητε τί θά εγίνετο αυτός καί επομένως
αναλογισθητε τήν ευθύνην διά τά ενταυθα γενόμενα. Τό έργον της Μονης διά τόν
Αγωνα καί τήν πνευματικήν στήριξιν, ως γνωστόν, ουδείς άλλος δύναται νά εκτελέση
καί αναπληρώση. Οι πλειστοι των Χριστιανων, παλαιοί καί νέοι, ομολογουν ‘’ εμεις
από τήν Μονήν αυτήν είδομεν τό φως της Ορθοδοξίας κ.λ.π’’. Καί μέ αυτό τό
έγκλημα νά τούς χωρίζουν από αυτήν, νά εμποδίζουν ή καταστρέφουν τό έργον
της...ορθόδοξοι! Καί οι χριστιανοί...απορρίπτονται, ή σκανδαλίζονται, ή
απογοητεύονται, ή καταθλίβονται κλπ. Ποιος αναδέχεται εις εαυτόν ευθύνας δι΄αυτάς
τάς ψυχάς;

Εάν έζη ο Μακαρ. Ματθαιος, θά επέτρεπε νά γίνη τοιαύτη ‘’μεταχείρησις’’ εις τόν
πρωτον Επίσκοπόν του, τόν συναγωνιστήν καί συμμάρτυρα, τόν Τριμυθουντος
Σπυρίδωνα, τόν οποιον ‘αγαπουσε καί εκτιμουσε υπερβολικως’’, καί τόν οποιον, κατά
γενόμενα ‘’Πρακτικά’’, προώριζε ‘’1ον του Αγωνος Αρχηγόν’’ δηλ. διάδοχόν του, αλλά
‘’σέ μιά νύκτα σκοτεινή’’ ο Τόμπρος τά ανέτρεψε; Θά ηνείχετο ο Μακαρ. Ματθαιος,
όστις ως σοφός καί θεοφώτιστος ίδρυσε διά τόν Αγωνα τάς μεγαλυτέρας υπαρχούσας
ορθοδόξους Μονάς, νά ‘’κλείσουν’’ αυτήν εδω τήν Μονήν, η οποία διεδραμάτισεν
ακριβως τόν ρόλον των Μονων εκείνου, καί της οποίας οι πατέρες ενήργησαν
δραστηρίως συνεννοούμενοι επί μακρόν μετ΄αυτου διά τήν αποστολήν του
Αρχιερέως, τόν οποιον καί έστειλεν εις τήν Μονήν αυτήν; Ημεις θεωρουμεν
βλασφημίαν καί τό νά υποτεθουν κάν αυτά..ότι θά επέτρεπε καί ηνείχετο ταυτα.
 55

Λοιπόν, όσοι τόν τιμουν καί σέβονται άς αναλογισθουν τήν ευθύνην έστω ανεχόμενοι
όσα ειναι εναντία του ιδικου του έργου, υβρίζοντα καί τόν ίδιον.

Τόν υπό Τόμπρου ‘’στό άψε σβυσε’’ κατασταθέντα κληρικόν, θά τόν έκαμνεν ο
Μακαρ.Ματθαιος; Αλλ΄ενω εζήτει αξίους διά νά κάμη κληρικούς, αυτόν,άν καί
εσχετίσθησαν, ούτε αναγνώστην δέν έκαμε. Ενω δέ οι πατέρες της Μονης αυτης
εξ΄αρχης καί πάντοτε ησαν ‘’μέ τους Ματθαιικούς’’,εκεινος προηγουμένως ητο
αντίπαλος ακόμη καί πολέμιος, τόν Μακαριώτατον λέγων ονειδιστικως καί
περιφρονητικως ‘’Ματθαιον Καρπαθάκην’’.... Ισως καί τοιαυτα ειχε κατά νουν ο άγιος
Τριμυθουντος όταν έγραφε πρός τούς πατέρας (13.4.1960): ‘’Τώρα μου λέγει διά τόν
άγ.Κιτίου. Όταν εξήλθατε εκ Σταυροβουνίου πως δέν ενθυμησθε μέ τί θέσιν εβγηκε;
τό ενθυμησαι καί εις τουτο σώνει.. λοιπόν καθώς λέγει ο Κύριός μας ‘’δέν είναι
δυνατόν τό σαπρόν δένδρον νά εκφέρη καρπούς καλούς’’.

Ο διά Τόμπρου καταστάς κληρικός, όχι μόνον ο ίδιος έγινε καθ΄όν τρόπον
είδομεν,αλλά τό πολύ βαρύτερον καί φοβερότερον, ότι καί χειροτονει αναξίους παρά
τάς αντιθέσεις των πνευματικων. Ως πρός δέ τήν πίστιν, εκεινα τά οποια εξεδήλωσε
καί εις εκεινα τά οποια έσπειρε σκάνδαλα εις όλον τόν κόσμον, εις αυτά εμμένει
πεισμόνως καί η ‘’μπογιά’’ πού πηρε από τούς Ρώσσους μέ τούς άλλους δύο
Κάλλιστον- Τόμπρον (αυτοί οι ίδιοι αυτουργοί καί τούτου του εγκλήματος) ‘’δέν
βγαίνει’’. Έχει ‘’δικήν του γνώμην’’, δέν συμφωνεί κατά πάντα μέ τούς αρχιερεις καί
όλους τούς Γ.Ο.Χ. ,δέν τό εκδηλώνει πάντοτε, αλλά κατά ‘’ευκαιρίαν’’ προτρέπει νά
κάμνουν όπως κάμνουν ‘’άλλοι παλαιοημερολογίται’’, νά μή εμμένουν εις τήν
ακρίβειαν της Ομολογίας, τήν συνέπειαν καί τήν κήρυξίν της, νά ‘’μοιάσουν’’ μέ τους
άλλους διά νά ‘’ενωθουν’’. Επειδή εις αυτά αναμιγνύονται καί άλλα άτομα, δέν
λέγομεν ενταυθα λεπτομερείας επ΄αυτων. Γνωρίζει όμως πας τις άν αυτά ειναι
θεάριστον καί συμφέρον σωτηριωδες νά υπάρχουν καί νά γίνωνται.

Όλον αυτό τό έγκλημα κατά της Μονης, πού ειναι έγκλημα κατά του Αγωνος της
Ορθοδοξίας, κατά του Μοναχισμου, κατά του ευσεβους λαου, έγινε κυρίως διά
φθόνον καί εκδίκησιν κατά του αγίου Τριμυθουντος. Έφθασαν καί ‘’τρελλόν’’ νά τόν
ονομάσουν καί τό διέδωσε καί εις τήν Ελλάδα καί εις τήν κύπρον τόσον ώστε από
μερικούς νά θεωρηθη ‘’πιστευτόν’’.

Καί βεβαίως δέν ειναι ο πρωτος, ούτε καί ο τελευταιος, διά τόν οποιον ‘’λέγονται’’
τέτοια. Καί διά τόν Κύριον ημων ειπον τοιαυτα! Όπως διηγειται ευλαβής αρχιερεύς,
τότε αρχιμανδρίτης καί ηγούμενος, ‘’εζήτησα νά επισκεφθω τόν άγιον Τριμυθουντος..
καί ακούοντας, ότι ‘’τρελάθηκε’’,πήγαινα μέ τό δέος καί τήν λύπην, άραγε πως θά τόν
ιδω; πως θά κάμνη; θά ομιλη; θά γνωρίζη; θά καταλαβαίνη;.... Καί
πηγαίνοντας,βλέπω εκει άνθρωπον τέλειον γνωστικόν μέ τά όλα του, μέ σοφίαν, μέ
ορθές κρίσεις εις όλα, όλα τά παρακολουθει καί όλα τά γνωρίζει καί τά λοιπά.. καί του
ειπα πως τόν έχουν...Καί λέγει.. νά προσέξουν αυτοί νά μή τρελαθουν. Καί μου
περιέγραψε τά της Κύπρου καί τήν άμετρον θλίψιν του δι΄όσα παράνομα καί
αντικανονικά έκαμαν εις τά πνευματικά του τέκνα.. καί μου ειπεν ότι, εγώ ως
πνευματικός Πατήρ καί Αρχιερεύς αυτων ηρα αυτά τά παράνομα επιτίμια από των
τέκνων μου.. αυτοί νά φροντίσουν νά λυθουν’’.

Μόνον από αυτό, ότι καί ‘’τρελλόν’’ τόν ειπαν ψευδως καί αθλίως, εννοει πας τις τήν
κακίαν καί τήν λύσσαν, των οποίων όμως τούς δηλητηριώδες ‘’καρπούς’’ δρέπουν οι
ευσεβείς της Κύπρου. Εις εκεινο τό διάστημα ο π. Μελέτιος υπηγεν εις τήν Ελλάδα,
ειχε γράψει δέ προηγουμένως ο άγιος τριμυθουντος καί ητοίμασαν καί αρχιερατικήν
στολήν. Ο άγιος Τριμυθουντος ομου μέ άλλον ή άλλους επισκόπους θά εχειροτόνουν
 56

επίσκοπον τόν π. Μελέτιον εις τό μονύδριον Αγίου ιωάννου θεολόγου παρά τήν
κερατέαν καί ομου θά ήρχοντο εις Κύπρον νά χειροτονήσουν καί τόν π. Χρυσόστομον
επίσκοπον. Αλλ΄ο τά πάντα κυριεύων καί διαταράσων καί ‘’κατά του εαυτου
συμφέρον αποφασίζων’’ Τόμπρος, τά ανεποδογύρισεν όλα χάριν του κληρικου του-
οργάνου του. Έπλασε μίαν μυθώδη αναταραχήν, ότι θά γίνη διωγμός από τούς
Νεοημερολογίτας καί ο π. Μελέτιος ‘’ως αλλοδαπός’’ θά συλληφθη καί διωχθη καί τόν
προέτρεψε νά φύγη αμέσως! Ίδετε τιμιότητα!...καί ο αγαθώτατος π. Μελέτιος
έφυγεν! Ενω ούτε διωγμός υπηρχεν ούτε πόλεμος ούτε ταραχή. Υπηρχε μόνον
θέλησις καί συμφέρον Τόμπρου. Αυτά!

Αυτά δέν έγιναν σήμερον. Τώρα τά ακούετε, αλλά δέν εγιναν τώρα. Από 30 καί πλέον
ετων έγιναν. Επί 30 χρόνια οι πατέρες καί οι ευσεβεις λαικοί διαμαρτύρονται ωσάν
τήν πτωχήν χήραν καί δέν εισακούονται. Ζητουν ν΄ακουσθουν καί οι αδικούμενοι,
νά παύση η εις βάρος των αδικία καί τό έγκλημα, πού όλοι ομολογουν τό άδικον,
αλλά δέν ακούονται οι αδικούμενοι, ακούεται μόνον ο αδικητής. Δέν τό θέλει ο Θεός
ούτε η Παναγία ούτε ευσεβής νους, οι ένοχοι καί εγκληματίαι νά προβάλλουν καί
αθωοι καί κατήγοροι, οι δέ αθωοι νά γίνωνται κατάδικοι. Πρέπει νά μάθετε καί νά
κρίνετε καί νά διερωτηθη έκαστος άν θέλη νά ειναι μέτοχος αυτου του κατά της
Ορθοδοξίας καί του μοναχισμου εγκλήματος. Άς σκεφθουν δέ καί τούς ‘’δεσμούς’’
του αγίου τριμυθουντος όσοι τόν σέβονται. Άς φροντίσουν νά λυθουν.

Δέν υπάρχει κανείς, πού νά μή αναγνωρίζη καί ομολογη ότι αυτή η ‘’πραξις’’ ητο
άδικος,αντικανονική, τρωτή, κακή, παράνομος, ζημιώδης, ότι δέν έπρεπε νά γίνη.
Ενω δέ, εφ΄όσον ειναι άδικος, ‘’ουχ έπεται τό θειον κρίμα’’, δέν ειναι κατά τήν κρίσιν
καί τό θέλημα του Θεου.. καί ενω, ως λέγει ο Άγιος Χρυσόστομος, ‘’όποιος καθαιρεθη
δι΄άδικον αιτίαν εις μέν τόν εαυτόν του προξενει μισθόν μεγαλύτερον από τόν της
ιερωσύνης....εις δέ τούς αδίκως αυτούς καθήραντας προξενει κόλασιν’’ καί ενω ο
Κανονικός Μητροπολίτης ‘’ηρε τά απαράδεκτα καί παράνομα επιτίμια’’,(γνωστόν δέ
από τούς Ι.Κανόνας, ότι τό κυρος των εν εκάστη επαρχία γενομένων έχει ο
Μητροπολίτης).. ό,τι ‘’δέν έπρεπε νά γίνη’’, δέν επανορθώνεται. Ενω τόσα
‘’σφάλματα’’ του Ε. Τόμπρου ελήφθη πρόνοια νά διορθωθουν, τό μεγαλύτερον καί
φοβερότερον έγκλημά του μένει. Διατί δέν τό αίρουν οι δημιουργήσαντες αυτό; ‘’καί
τουτο ουχί δι΄ημας’’,ως έγραφεν ο άγιος τριμυθουντος, αλλά δι΄εκείνους πού
αναγκάζονται νά τό υπολογίζουν, παρά τήν καταστροφήν καί τήν θλίψιν της ψυχης
των. ‘’ Διότι τόν φοβούμαστε’’, λέγουν πατέρες.. δηλαδή τόν κληρικόν του Τόμπρου.
Τί τόν ΄΄φοβουνται’’; ΄Οτι δηλ. θά γίνη προδότης! Εκτός από τά ‘’άλλα’’, τόν
διατεθειμένον νά γίνη προδότης έχουν συλλειτουργόν οι Αρχιερεις.

Από Επιστολάς του αγίου Τριμυθουντος

Εκτός από όσα εν τοις προηγουμένοις ελήφθησαν εκ των επιστολων του αγίου
Τριμυθουντος είτε άλλων πρός αυτόν, παρατίθενται καί από τάς άλλας πολυπληθεις
αυτου επιστολάς μερικά τμήματα, εν οις βλέπει ο ευσεβης ‘’αυτούσια’’ τόν πόνον καί
τόν πόθον της ψυχης του αγίου εκείνου ανδρός καί τήν μέχρι τέλους απαίτησιν διά
‘’διόρθωσιν των μή καλως γενομένων, ίνα – ως έγραφε- καί εγώ ο αμαρτωλός χαρω’’.
Άς χαροποιήσουν τήν ψυχήν του οι τιμωντες καί σεβόμενοι αυτοί καί απαλλαγουν της
ευθύνης οι φορτισθέντες αυτήν.

- Μόλις εξωρίσθη εκ Κύπρου,1949, έγραφε πρός τούς πατέρας της Μονης.

 57

‘’Τώρα σας παρηγορω καί έχετε υπ΄όψιν, ο Επίσκοπός σας ειμαι εγώ αγκαλά καί
μακράν ευρίσκομαι, καί ό,τι θέλετε δι΄οιονδήποτε ζήτημα διά της αλληλογραφίας
πάντα οικονομουνται.’

10 .12. 1949. Πρός τούς αυτούς.. Όταν αγοράζετε κτήματα νά γράφωνται τρεις (3)
καί μέ τήν υπόσχεσιν ότι νά μήν έχουν τό δικαίωμα νά λαμβάνουν, αλλά νά
υπομένουν τά πάντα διά τήν αιώνιον ζωήν.

9.6.1950. Πρός μοναχόν εις Κύπρον.. Επιθυμουμεν νά γίνη Επίσκοπος πρό παντός
άλλου ο πατήρ Χρυσόστομος.

Πρός ηγούμενον Χρυσόστομον. Γράψε μου άν δύνασαι νά περάσης έως εδω. Διά τούς
ιερεις μας, τό χωρίον Αυγόρου καί τά άλλα παραρτήματα πως ευρίσκονται γράψε μου
σέ παρακαλω εν περιλήψει.

Δεκέμβριος 1956. Πρός χρυσόστομον καί λοιπούς... παρακαλω άς έχω συμπάθειαν,

ότι άλλαι μέν βουλαί ανθρώπων άλλα δέ Θεός κελεύει. Καί λέγω τουτο ότι αφ΄ότου
αφίχθην εκ Κύπρου, εφάνη μία προσωρινή επίδειξις υποδοχης, καί ίνα μή γράφω
πολλά, ήρχισαν καθώς τά ακούετε οι διωγμοί των Μονων του Μακαριωτάτου ημων Π.
Ματθαίου ... λοιπόν ω τέκνα μου και εγώ επειδή έβλεπον αλλά καί βλέπω ότι ειναι
αδύνατον η διόρθωσις, επροτίμησα νά αποκρυβω έως άν παρέλθη η οργή Κυρίου.
Διά τουτο δέν ηθέλησα ούτε μέ τούς εδω νά παρουσιάζωμαι, ούτε τήν πρός υμας
αλληλογραφίαν, δέν εκθέτω περισσότερα, ουδέ θέλω νά είπω τούς πολλούς
διωγμούς μου τούς οποίους μόνος ο Κύριος καταλεπτως γινώσκει... Περί του
μνημοσύνου εύχομαι μόνον όπως μή προσκρούσωσιν εις τούς Ιερούς Νόμους του
Κυρίου καί των θεοφόρων πατέρων... τά δέ άλλα όποιος τά ζητει πάντως εις επιτίμιον
ευρίσκεται.

Αύγουστος 1957. Πρός τούς αυτούς.. Περί του μνημοσύνου... εάν πάλιν αυτός ο νέος
θέλει νά δοξασθη καί ηλθε ουχί ως ποιμήν αλλ΄ίνα θύση καί απολέση καί ίνα λάβη
δόξαν πρόσκαιρον καί φθαρτήν παρά ανθρώπων αυτός όψεται καί άς τήν λάβη μετά
δυναστείας διά νά φανωσι τά έργα ενός εκάστου. Αλλά καί εάν έλαβε τήν
δικαιοδοσίαν παρά της Ιερας Συνόδου διά λόγους τούς οποίους μερικοί γνωρίζουσιν,
αυτός όμως φρονίμως πράττων, έπρεπε καί νά τιμήση τήν αρχήν ίνα καί η εαυτου
τιμή μένει.

Σεπτέμβριος 1957. Άς υποθέσωμεν ότι προσεχώρησεν ο εχθρός της αληθείας πρός

τούς πατέρας μας καί σιαίνει αυτούς καθ΄ημων, καί αυτου μέν τά όπλα ειναι νά θύση
καί απολέση καί διαλύση ίνα εν τούτω χαίρη καί αγάλλεται... Τό δέ όπου ευρίσκουσι
τούς Κανόνας των Αγίων Πατέρων καί θέλωσι νά συνδυάσωσι εκεινα μέ ετουτα, εγώ
λυπουμαι ότι δέν λαμβάνουσι τούς διωγμούς της ενεστώσης εποχης,
αλλ΄απροσδιορίστως θέτουσι αφορισμούς καί επιτίμια καί αποβαλμούς καί δέν
εννοωσι ότι συμφιλιάζουσι μέ τούς αντικειμένους ή μαλλον μέ τόν αντικείμενον.

1957. Πρός κάλλιστον καί λοιπούς... Τουτο μόνον μέ ελύπησε σφόδρα, ότι ο νέος
επίσκοπος πρωτον δέν ετίμησε τούς πνευματικούς του πατέρας, αλλά τούς εκτύπησε..
καί λέγω πως θά ειργάζετο εις τήν πνευμ. εξάπλωσιν της εκκλησιαστικης αληθείας
χωρίς πνευματικούς πατέρας καί λέγω εις τόν εαυτόν μου μήπως από υπερηφάνειαν
εφαντάσθη, ή από τήν πολλήν του γνωσι ή ότι θά εκατόρθωνε μέγα τι χωρίς
πνευματικούς συνεργούς; τό δέ δι΄εμέ άς μή μέ εμνημόνευε άν καί ειχε ιερόν
καθηκον ως πρωτοπόρον τοις εν Κύπρω Γ.Ο.Χ. καί τό δεύτερον διά τήν τιμήν ως
ομολογητήν των της ορθοδόξου Εκκλησίας θεσμων. Τώρα λοιπόν λέγω μετά λύπης
 58

καί συνοχης της καρδίας μου, ότι δέν ειναι δυνατόν η τοιαύτη εργασία νά προοδεύση
ποτέ... Λοιπόν τώρα δέν γίνεται τίποτε, διότι ούτε εκεινοι οι πνευματικοί πατέρες
έχωσι εμπιστοσύνην εις αυτόν ούτε εις τήν ορθόδ. Σύνοδον ουδέ εγώ. Ιδού τά
τρόπαια του διαβόλου πόσον ισχυρά ειναι, εύρετε υμεις τήν λύσιν... Τώρα άς έλθω
καί εις τήν ιεράν Σύνοδον. Καί καθώς βλέπω, ηθέλησαν ίνα λάβωσι τήν στάσιν καί
θέσιν των διωκτων του θείου Χρυσοστόμου καί του Μεγ. Αθανασίου ή των
κακοδόξων μασώνων....

1958. Πρός τούς 2 προδότας.. Καί σας λέγω οριστικως.. ότι εάν εξακολουθήσετε τήν
πορεία αυτήν δέν θά ειναι καλόν τό τέλος σας. Λοιπόν σας παρακαλω τέκνα μου
αγαπητά, εννοήσατε από που σας συμβαίνουν αυτά, καί εάν τά εύρητε καί
ταπεινωθητε, πρωτον θά χαρη η καρδία σας ότι εγλυτώσατε από τό σκότος της
παρακοης καί της πλεονεξίας, καί δεύτερον θά χαροποιήσετε τήν του θεου μητέρα ότι
θέλει τέκνα ταπεινά καί υπήκοα. Λοιπόν τέκνα μου άφετε τον νέον Επίσκοπον εις τά
καθήκοντά του, υμεις δέ βλέπετε πρός τήν Μητέρα σας τήν Γαλακτοτροφουσαν καί
αυτόν τόν τόπον όπου σας εχάρισεν...

22.2.1958. Πρός π. Χρυσόστομον ‘’Λαμβάνεις πάτερ τόν πνευματικόν διορισμόν ως

Τοποτηρητής της Επισκοπής Τριμυθουντος καί πασι τοις εν Κύπρω πνευματικοίς
τέκνοις των Γ.Ο.Χριστιανων, ευχόμενός σοι όπως Κύριος ο Θεός ενδυναμώση τήν
ψυχήν καί καρδίαν σου,πρός πάντα τά συντείνοντα τό ψυχωφελές καί σωτήριον
τουτο έργον, ο δέ μισθός πολύς εν τοις Ουρανοις.’’

12.5.1958. Πρός τούς πατέρας της Μονης.. ‘’ Τό δέ ω αγαπητά μου τέκνα καί
περιπόθητα, ότι ενεργειτε ίνα επανέλθω πάλιν εις ήν εκλήθην επισκοπήν μου. Τουτο
επιθυμω καί εγώ άν καί αμαρτωλός, καί όχι μόνον τό επιθυμω αλλά καί ακόμη, εάν η
βουλή του Χριστου μας, αφήσω καί αυτό τό αμαρτωλόν σωμα μου, διότι καθώς
γνωρίζομεν, ότι άπαξ καθωρίσθην υπό Θεου εις τήν επισκοπήν ταύτην, θέσιν δέν έχω
εν Ελλάδι καί καθώς βλέπετε ότι τώρα ευρίσκομαι 8 έτη έγκλειστος καί δέν δύναμαι
νά πορευθω πουθενά καθώς τό εννοειτε καί υμεις. Αλλ΄όμως άς θεωρήσωμεν ότι καί
οι εχθροί ούτε έλειψαν ούτε θά λείψωσι καί διά τουτο, εάν τό σκεφθωμεν καλως, δέν
ειναι νά γίνωνται όλα τά πράγματα εν βία... Πρέπει ο γνωστικός άνθρωπος ίνα
διακρίνει τά του καιρου, τά των πειρασμων καί τά της εκβάσεως, καί διά τουτο καθώς
μοι φαίνεται δέν ειναι του νυν καιρού, εάν όμως ευδοκήση τό του θεου θέλημα, τότε
ασφαλως όχι μόνο ότι θά γίνη, αλλά καί θά ευδοκιμήση, εάν όμως τώρα καθώς μοι
γράφετε ενεργήσητε νά έλθω, προαισθάνομαι ότι ολίγον καιρόν μέλλει νά μείνω καί
ίσως καί περισσοτέραν πικρίαν επιφέρω εις τάς ψυχάς σας... Ελπίζω ότι θά γίνη εν
καιρω... Τό δέ τελευταιον ειναι ω τέκνον καί πάτερ μου Χρυσόστομε. Θέλω νά
ερωτας καί μανθάνης τί γίνονται οι ιερεις, πως πορεύονται, ευρίσκονται εις ορθ.
Πίστιν αγωνίζονται, θέλω νά μανθάνω, διότι άν αι κεφαλαί ειναι ισχυραί, βεβαίως καί
τό ποίμνιον ενδυναμουται.’’

2. 11. 1958. ‘’ Εγώ εστάλην ώς αρχιεπ. δι΄όλην τήν Κύπρον, ότι καί εποίησα κατά τήν
εντολήν του πνευματικου μας πατρός κ.κ. Ματθαίου ορθοδόξου αρχιεπισκόπου πρός
διαφώτισιν ίνα εμμένωσιν οι Κύπριοι εις τάς πατρώας παραδόσεις των θεοφόρων
Πατέρων μας... Τό δέ νά λέγετε ότι ειμαι ξένος, μνημονεύετε τούς λόγους του
Χριστου μας πρός τούς αποστόλους, δέν τούς ειπε πορεύεσθε εις τήν πατρίδα σας,
όχι, αλλά τί; Πορεύεσθε εις τόν κόσμον άπαντα καί κηρύξατε.’’

Ιανουάριος 1958. Πρός π.Χρυσόστομον.. λοιπόν ω πάτερ γράφω άπαξ διά παντός, ότι
δέν έχει δικαίωμα εις τάς ιδιοκτήτους Μονάς, ούτε Επίσκοπος, ούτε Σύνοδος, ούτε
Πατριάρχης νά επεμβαίνει, είτε εις τό οικονομικόν είτε εις τό πνευματικόν, είτε εις
 59

χειροτονίας άνευ συγκαταθέσεως του Ηγουμένου της Μονης. Καί όλα αυτά εγένοντο
εκ συνεργείας του εχθρου. Καί τά αίτια βλέπω νά ειναι δύο, πρωτον η δόξα, καί
δεύτερον η φιλαργυρία, άν είπωμεν καί τό τρίτον δέν θά λανθάνωμεν ότι ειναι ο
φθόνος... Ο δέ Άγιος κιτίου άς βλέπει τά πνευματικά τέκνα της ιδίας του Μονης.
Λοιπόν επειδή ηλθεν έως εδω η εν παραβάσει κατάστασις, καλόν ειναι εις αυτόν καί
εύλογον, ίνα μή έλθη εις τήν Μονήν ουδέ εις άλλην, άνευ προσκλήσεως του
προεστωτος της μονης, ίνα μή επισύρη τάς αράς των νόμων της Εκκλησίας. Τό δέ ότι
έκαμε οικονόμον εις τό μοναστήριόν σας, ειναι παρά Κανόνας άν καί εκ συναρπαγης
συγκατέθετο ο Ηγούμενος καί επομένως άκυρον... Οι δέ αδελφοί όπου δυστροπουν,
εάν ειναι συγκεχωρημένον από τόν Πνευματικόν νόμον, άς υπάγουν πρός τόν Άγιον
κιτίου ίνα τούς κάμη οικονόμους εις τήν Μονήν του, καί ουχί εις ξένας. Δέν έχουν τό
δικαίωμα καθώς ειπον τό τονίζω. Άς αφήσει ο Άγιος Κιτίου τά πνευματικά μου τέκνα,
καί άς φροντίση διά τά ιδικά του καί τό περισσότερον νά μάθη τά χρέη του
Πνευματικου Επισκόπου. Αλλ΄όταν πάθη πολλά τότε θά γνωρίση τά χρέη καί τήν
ταπείνωσιν καί τήν ευθύνην. Άς εννοήση καλως ότι μία παρέμβασις πόσας συγχύσεις
καί πόσα σκάνδαλα ηκολούθησαν καί θά ακολουθήσουν εάν δέν μετανοήση καί
ταπεινωθη... Τό δέ περί του μνημοσύνου, δέν ειναι αυτός πρωτος, άν καί ειμαι
εξόριστος.

10.4.1958. Πρός π. Χρυσόστομον καί π. Μελέτιον .. Βλέπετε καί τουτο παρακαλω σας
ίνα παρατηρητε τούς πάντας Γ.Ο.Χ. είτε Ιερεις είτε λαικούς πως πορεύονται καί ό,τι
ειναι επάναγκες τό σημειώνετε, ίνα καί εγώ μανθάνω υπέρ της καλης καταστάσεως
καί αναστροφης... Θέλω νά μανθάνω περί πάντων των Ορθοδόξων Ιερέων καί
κοσμικων καί εν ολίγοις μου γράφετε, καί ως εξομολόγησιν, καί ως κατατόπισίν μου
καί πρός διόρθωσιν καί καθοδήγησιν.

19.8.1958. Πρός π. Χρυσόστομον καί λοιπούς.. Διά δέ τούς αφορισμούς όπου

έβαλαν, είτε ο Επ. Κιτίου, είτε η σύνοδος, άς γνωρίζωμεν καί υμεις καί αυτοί, ότι όσον
έπιασαν οι αφορισμοί πρός τούς κανονικούς Ποιμένας καί Ιεράρχας τόν
Χρυσόστομον λέγω καί Αθανάσιον καί τούς λοιπούς, από τούς αντιπάλους των ή
μαλλον κακοδόξους καί αιρετικούς, τόσον θά λάβουν ισχύν καί πρός ημας, αλλά τί;
ότι ταυτα θά επιστρέψωσι πρός τάς κεφαλάς των.. καί καθώς βλέπετε τέκνα μου
αγαπητά, εμπράκτως γινόμενα. Λοιπόν παρακαλω μήν έχετε έγνοιαν εις τούς
τοιούτους καί τά άκυρα επιτίμια καί τάς καθαιρέσεις άς ειναι εις τάς κεφαλάς αυτων.
Από εμέ δέ ω τέκνα μου πνευματικά καί αγαπητά, ως Πνευματικός σας Πατήρ άν καί
αμαρτωλός, εστέ συγκεχωρημένοι καί λελυμένοι διά τά τοιαυτα... Τό δέ διά νά έλθω,
δ έν ειναι ω τέκνα μου όπως τά κανονίζομεν ημεις, διότι άν ηδυνάμην ίνα αναπτύξω
τήν πονηρίαν, όπου μεταχειρίζετο ο διάβολος, βέβαια τότε θά μέ εδικαιολογούσατε...
Αυτου μέσα ειναι μέγας εχθρός τό δέ εάν ητο συμφέρον θά έβγαινα καί εδω αλλ΄όχι,
όχι τέκνα μου αγαπητά, εις αυτά τά ολίγα εννοήσατε τά εκβησόμενα. Τί ειπαν οι
γραμματεις καί οι φαρισαιοι διά τόν Χριστόν μας; ‘’Που ειναι εκεινος;’’ Διατί τό
ειπον άρα εξ αγάπης; ΄Οχι.. λοιπόν φθάνει.

20.8.1958. πρός Επιφάνιον καί γενικως.. ‘’ Σας παρακαλω από που προηλθε τό
σκάνδαλον; από τήν μεγάλην ασέβειαν..από τήν ασπλαγχνίαν δέν προηλθεν; από
τήν πλεονεξίαν δέν προηλθεν; Λοιπόν όπως εσεις εζητήσατε καί εφαρμόσατε, νά
εξαφανίσετε τόν Πνευματικόν σας Πατέρα, δικαιολογούμενοι,προφασιζόμενοι, επί τη
βάσει νομοκανόνων, έπρεπε καί υμεις νά πάθετε τά όμοια καί χειρότερα... Ειναι
δυνατόν οι πρωτοπόροι του αγωνος καί έμπειροι πνευματικοί νά μή σεβασθουν τόν
Πνευματικό τους Πατέρα; νά ασεβήσωσι καί νά μή μνημονεύωσιν αυτόν; Πως υμεις
 60

τολματε! Νά τούς επιβάλλετε νά τούς εκβιάζετε, τούς αφορίζετε καί καθαίρετε

αυτούς; εφ΄όσον αυτοί εκτελωσι τό πνευματικόν τους καθηκον; Επίσης σας
παρακαλω, τί δικαιώματα έχομεν ημεις οι Αρχιερεις εις τάς ιδιοκτήτους Μονάς ίνα
εκβιάζωμεν εις φορολογίας καί νά διαλύωνται τά πνευματικά; Εγω ω τέκνα μου,
ερχόμενος εις Κύπρον, μήπως καί νά εξεβίασα εις υλικά καί φορολογίας, έστω καί εις
τό ελάχιστον; Μήπως, εις τό διάστημα των τόσων ετων, καίτοι υστερούμενος εις τό
οικονομικόν, ενώχλησα κανένα; Εγώ, ως Επίσκοπος Κύπρου Γ.Ο.Χ δέν σας υπέβαλον
τίποτε άλλο ειμή τήν εξομολόγησιν, τήν ειλικρίνειαν, τήν αγάπην, τήν πνευματικήν
ακολουθίαν καί νά μήν αμελητε τά πνευματικά σας καθήκοντα.Λοιπόν τώρα εβάλατε
φωτιά καί καίγεσθε.. μου γράφετε νά τήν σβύσω! Σβύνει εύκολα αυτό τό πραγμα,
ερωτω! Ότι βλέπω, ότι κανείς από υμας δέν έχει μετάνοιαν, όλοι δικαιολογουνται καί
κανείς δέν λέγει, ότι έπταισα, παρά καθείς δικαιολογειται μέ διαφόρους προφάσεις.

Φεβρουάριος 1959. Πρός π. Χρυσόστομον καί λοιπούς.. Τό δέ όπου σας συνιστω

ειναι τό ότι εν πάση περιπτώσει, είτε εγώ έλθω πρός υμας είτε υμεις, πρέπει λέγω νά
έχωμεν ετοιμασίαν..τι ετοιμασίαν; συνιστω καί υμας καί τόν πάτερ Μελέτιον ίνα
ενεργήσετε εκ συμφώνου νά κάμετε είτε μίαν είτε δύο στολάς Αρχιερατικάς, η μία νά
ευρίσκεται εν τη Ιερα Μονη Γαλακτοτροφούσης ως Μητρόπολις... Ώστε εν περιπτώσει
συναντήσεως νά γίνωσι τά κατά Θεόν έργα εις δόξαν αυτου.

22. 1. 1959. Πρός τούς 2 προδότας.. Εμέ δέ πως μέ απέβαλον εκ της Αρχιεπισκοπης
μου καί έθεσαν επικεφαλης μου άλλον; Διά τουτο λέγω, όχι τί θέλω, αλλά δέν
πρόκειται νά προκόψωσι ούτε η Σύνοδος, ούτε Νέος Επίσκοπος, καί τό λέγω μέ τήν
διάνοιάν μου, όχι, ποτέ, όχι, η τοιαύτη πρόοδος. Δέν ετίμησαν, δέν θά τιμηθουν.Καί
εάν φαίνωνται ότι επιπλέωσιν εν τη σημαία των αλλ΄όμως η σημαία των Σταυρόν δέν
έχει, άς τό εννοήσωσι...Λοιπόν άς εννοήσωσι τήν πτωσιν των. Αλλά θά είπης τώρα
όπου έλαβον εξουσίαν, άς κλωτσήσω, άς επιτιμήσω, άς αφορίσω, άς καθήρω, καί
τότε θά έχω τό δικαίωμα νά περιπατω ελεύθερα, ως άν τόν άφρονα του Ευαγγελίου.

11.9.1959. Πρός Χρυσόστομον καί λοιπούς.. Ότι ο άγιος Κιτίου πρέπει πρωτον νά
φροντίση νά γίνη Επίσκοπος, όχι μέ τό όνομα, αλλά πολλω μάλλον μέ τά έργα, καί
τότε, χωρίς εγώ νά τόν διορίσω ή νά του δώσω εξουσίαν, αυτός μόνος διά των καλων
του έργων θά αγαπηθη πρώτον από τόν Θεόν καί δεύτερον από τό υπήκοόν του.
Διότι οι Επίσκοποι δέν ετάχθησαν νά κατατρώγουν ψυχάς, αλλά μαλλον νά
θεραπεύουν τάς πληγάς των ασθενων ψυχων. Ουδέ πάλιν μας έστειλεν ο Κύριος ίνα
αποκτήσωμεν όνομα, ουδέ διά νά αποκτήσωμεν χρήματα διά τά κακά μας θελήματα.

20. 12. 1959. Πρός τούς αυτούς.. Πρωτον σας παρακαλω νά αναγνώσετε
μετ΄επιμελείας τόν ΛΣΤ΄ ψαλμόν του Δαυίδ καί εκει θά εύρης πολλά συντείνοντα
πρός τάς περιστάσεις ταύτας.. Εγώ μέν απεχωρίσθην από της Συνόδου, αλλ΄όμως ου
παύομαι επικαλούμενος τόν Κύριον εξ΄όλης καρδίας μου δι΄αυτούς πρός φωτισμόν
καί επίγνωσιν των σφαλμάτων των, ειναι πολλά νά είπη τις, αλλ΄όμως καιρός παντί
πράγματι, καί χωρίς νά τό εννοήσωσιν εδέθησαν καί καθώς νομίζω ειναι δύσκολον νά
ελευθερωθουν διότι εγγράφως εκήρυξαν τό σχίσμα, η δέ υπερηφάνεια καί η
φιλαργυρία τούς κατακρατει καί μέ αυτά έφυγεν η αγάπη καί ακολουθει η πονηρία
καί ο εγωισμός.

20.12.1959. Πρός μοναχόν.. ‘’Ότι μέν παρεκτράπησαν εκ της αγάπης καί εκ του
φόβου του Θεου μή λογιζόμενοι τήν του Θείου Πνεύματος δύναμιν καί ηθέλησαν ίνα
στήσωσι θρόνον καί ίνα αποκτήσωσι χρήματα, όχι νά πολεμωσι τούς κακοδόξους καί
 61

αιρετικούς, αλλά τούς αδελφούς των κατά πνευμα, τουτο ποιος δύναται νά τό
εννοήση... Καί διά νά μή γράφω πολλά, ευρίσκονται υπεύθυνοι πρωτον ο άγιος κιτίου
καί δεύτερον η Ιερά Σύνοδος, η θελήσασα ζωντος εμου εάν καί εξορίστου καί
διωκομένου νά στήσωσι νέον θρόνον.. μέ άλλους λόγους νά ποιήσωσι νέον σχίσμα..
Τό δέ όπου πολλάκις μου γράφετε νά έλθω τουτο δέν ειναι ιδικόν μου, ότι εάν ητο εις
τήν εξουσίαν μου θά ηρχόμουν...Ποιος τώρα πολεμει τά πνευματικά μου τέκνα; τί θά
είπητε, ότι η Σύνοδος καί ο κ. Επιφάνιος, αυτοί οι οποιοι πολεμουν καί υμας καί εμέ.
Τότε έλθετε εις τόν συλλογισμόν εάν έλθω, εάν δέν γίνωσι περισσότερον προδόται,
καί τότε δέν θά ειναι περισσότερον τό κριμα...όταν έλθη ο καιρός εάν ευρισκόμεθα εν
τη ζωη άς γίνη τό θέλημα του Κυρίου. ‘’

20.12.1959. Πρός έτερον μοναχόν.. ‘’Ότι εξόριστος ευρίσκομαι, τόσον ογρήγορα μέ

ελησμόνησαν καί η Ιερά Σύνοδος καί ο Άγιος Κιτίου, αλλά ταυτα πάντα εγένοντο διά
της Χάριτος ίνα φανερωθη η αγάπη ή μαλλον τό μισος καί ο φθόνος καί η πονηρία,
καί ίνα στήσωσι θρόνον άνευ της βουλης του Θεου.’’

19.1.1960. Πρός π. Χρυσόστομον.. ‘’Καί ο μέν Άγιος Κιτίου, εάν εγνώριζεν

ουσιαστικως τί εστί Επίσκοπος καί τίς ο σκοπός του Επισκόπου καί ποια χαρίσματα
πρέπει νά έχη, κατά τόν Απόστολον Παυλον, φαντάζομαι ότι ούτε θά ήθελε νά
ακούση ή καί νά προβη εις τό τοιουτον υπέρ Μέγα αξίωμα... Αλλά καί τώρα εάν θέλει
δύναται, διά μέσου της ειλικρινους ταπεινώσεως καί της πνευματικης αγάπης, άν καί
διά μέσου του επράχθησαν πολλά, καί πάλιν ο οικτίρμων καί φιλάνθρωπος συγχωρει
καί καθώς γνωρίζομεν από τάς ιεράς Γραφάς,εάν δέ καί επιμένει, εις αυτόν κειται,
ηλικίαν έχει καί άς σκεφθη, ο θεός δέν μας αναγκάζει.. διακρινέτω άνθρωπος εαυτόν.
Έβαλεν εις σύγχυσιν τήν Σύνοδον των Γ.Ο.Χ. έβαλεν εις σύγχυσιν τούς εν Κύπρω.
Καί διά τουτο τόν παρακαλω καί εγώ νοερως άν καί αμαρτωλός, επειδή ειναι άδηλος
η ώρα καί η ημέρα του θανάτου μας, άς στρέψωμεν πρός τόν τοιχον, ως τόν Εζεκίαν,
πρός λύτρωσιν των πολλων μας ανομιων καί σφαλμάτων μας.’’

27.2.1960. Πρός Επιφάνιον.. Εγώ πιστεύω ότι δέν σας ενώχλησα καί σας παρακαλω,
νά μήν ενοχλητε τά πνευματικά μου παιδιά. Εγώ όσον μακράν καί άν ειμαι τά
πνευματικά μου τέκνα τά θέλω καί τά αγαπω, καί εύχομαι υπέρ αυτων όπως
περιπατήσωσι τήν στενήν οδόν. Άς ειρηνεύωμεν αλλήλοις καί μή τά υψηλά.

2.3.1960. πρός Ιερέα εις Κύπρον. Τό δέ όπου λέγεις ω τέκνον μου, ότι εάν μή
αφαιρεθη καί αποβληθη η άδικος συκοφαντία καί παράνομος καθαίρεσις δέν θά
ειρηνεύσωμεν, βλέπεις εις πόσα κακά εκπίπτομεν από τάς απροσεξίας μας ή μαλλον
από τήν υπερηφάνειαν καί τήν φιλαργυρίαν;

2.3.1960. Πρός μοναχόν... Περί δέ της Ιερας Συνόδου καί του Κιτίου... τά
πνευματικά μου τέκνα τά αφώρισαν καί τά εκάθηραν καί ταυτα γραπτως, έλα εις τήν
θέσιν μου, εγώ τί εποίησα; απεχωρίσθην απ΄αυτων καί προσέδραμον πρός τά
πνευματικά μου τέκνα όπου μέ εζήτησαν καί εργάζομαι τό κατά δύναμιν καθώς
βλέπεις. Παρακαλω δέ τόν Κύριόν μας Ιησουν εξ όλης καρδίας μου ίνα νεύση εις τάς
καρδίας αυτων καί αναγνωρίσωσι τήν πτωσιν των. Άλλως τε εν τη ημέρα εκείνη, ενός
εκάστου τό έργον φανερωθήσεται... Εξωρίσθην, καί πάλιν εάν τό επιτρέψη ο Κύριος
ουδέν αδύνατον. Εννοεις τόν δεσμόν των,θέλω νά λυθωσι καθώς εδέθησαν.

13.4.1960. Πρός κ. Χρυσόστομον.. Τώρα μου λέγεις διά τόν άγ. Κιτίου. Σέ ερωτω..
Όταν εξήλθετε εκ Σταυροβουνίου πως δέν ενθυμησθε μέ τί πρόθεσιν εβγηκε, τό
ενθυμεισαι καί εις τούτο σώνει.. λοιπόν καθώς λέγει ο Κύριός μας ‘’δέν ειναι δυνατόν
τό σαπρόν δένδρον νά εκφέρη καρπούς καλούς’’... Εάν γνωρίζετε μέ τί σκοπόν
 62

εχειροτόνησεν αυτόν η Ιερά Σύνοδος καί μέ τί σκοπόν επορεύθη αυτός πρός αυτούς,
δέν ειναι καιρός πάτερ άγιε νά τά εκθέσωμε τουτο μόνον λέγω εάν υπάρχει μετάνοια
καί εις αυτόν καί εις τήν Ιεράν Σύνοδον εις τουτο θά εχαίρετο η καρδία μου πολύ...
Έχω καθηκον νά λέγω καί υμας καί πρός εκεινον τά συντείνοντα άν καί δέν μου
ακούει, αλλ΄έχομεν καί τάς Ιεράς Γραφάς, ηλικίαν έχομεν καί μεις καί αυτός.

13.4.1960. Πρός Επιφάνιον.. Μου γράφεις περί της Ιερας Συνόδου, καί σας ερωτω
πάτερ άγιε, που τά ευρηκαν, εις ποίους κανόνας, νά αφορίζουν καί νά καθήρουν, καί
νά επιβάλλουν φόρους, καί αξιώσεις επισκόπων, καί νά στέλλουν τοιαύτας
εγκυκλίους ίνα ειρηνεύσουν Χριστιανούς, ίνα σώσουν ποίμνιον, ίνα φέρωσι τήν
αγάπην... σας ερωτω, δέν έστειλαν εγκύκλιον ή ειναι ψευδος; άχ! Πάτερ, άχ! Καί
πάλιν άχ.. Αύτη ειναι η αγάπη ήν υπέδειξεν ο Χριστός μας εις τούς μαθητάς του; αύτη
εργασία της Ιερας Ορθοδ. Συνόδου; Τώρα σας αφήνω υμας κριτήν πέστε μου τί
έπρεπε νά κάμουν καί εκεινοι καί εγώ, εις καιρόν όπου ηθελήσατε νά εξοστρακίσετε
καί εκείνους καί εμέ, οίτινες εξετέλεσαν τό πνευματικόν των καθηκον πρός τόν
πνευματικόν των Πατέρα. Αλλά λέγω, ηγάπα η Ιερά Σύνοδος νά εξέλθω ίνα ποιω τά
έκνοα θελήματά των, καί ότι ευρίσκεται ως άλλος Πάπας καί κρατει αλάθητον.
Λοιπόν πάτερ άγιε εις σέ στρέφω τόν λόγον καί σας ερωτω.. πρός ποίους έπταισας τό
γνωρίζεις. Λοιπόν εκει πάλιν νά εύρης τόν τρόπον νά ειρηνεύσουν, καί δέν χρειάζεται
προφασιολογίας, πρός δέ εάν ευρίσκεσαι, καί διά τουτο υπεύθυνος, πρός τήν
Σύνοδον, νά φροντίσης ή μαλλον νά επιφορτίσης τόν εαυτόν σου, διά τά αποτρόπαια
τά γινόμενα πρός τό μικρόν ποίμνιον τό εν Κύπρω, διότι αυτά τά οποια σοί γράφω,
δέν έγιναν μόνον διά λόγου αλλά τό πολύ περισσότερον διά εγκυκλίου καί διά της
τοιαύτης παρανόμου εγκυκλίου έγιναν τά όσα έγιναν, εγώ δέν τούς καταδικάζω, ούτε
αυτούς ούτε υμας, εάν θέλετε ειναι εις τάς χειρας σας νά λυθητε, άλλως ο Κριτής μας
περιμένει...Δέν γράφω περισσότερα, άς εννοήσουν καί αυτοί καί υμεις. Αλλά λέγω
εφ΄όσον η κακόδοξος εκκλησία διά τήν συνθήκην των υπογραφων των κατέστη
υπεύθυνος καί πρός τόν Θεόν καί πρός τούς θείους Πατέρας καί πρός τά
πατροπαράδοτα, ούτω καί υμεις ευρίσκεσθε δεδεμένοι διά των παρανόμων
υπογραφων σας, καί υμεις, ω Επιφάνιε, διά της κακης χειρίσεως των έργων σου, τό
δέ νά επιμένωμεν έτι χειρότερον. Ταυτα τά ολίγα γράφων ευχόμενος καί δι΄υμας καί
δι΄εκείνους όπως συνετισθωμεν τήν αλήθειαν.

25.6.1960. Πρός τόν αυτόν... Δέν γνωρίζεις ότι τό κάθε σφάλμα καί η κάθε
παράβασις φέρει καί τήν πρέπουσαν ευθύνην... Εάν δύνασαι νά εξαγορευθης τόν
τρόπον καί τήν εργασίαν ήν μετεχειρίσθης διά ταυτα όλα, τά οποια εγένοντο, καί εν
τη Ιερα Συνόδω καί εν τη Κύπρω.. καί άν όχι εις εμέ διότι άνθρωπος ειμί καί
αμαρτωλός ουδέ εις άλλον, αλλ΄εις μόνον τόν καρδιογνώστην Θεόν, όστις ετάζει
νεφρούς καί καρδίας καί άν δυνάμεθα νά αποφύγωμεν τήν κρίσιν αυτου τήν
δικαίαν... Ο δίκαιος Θεός δέν δύναται νά επιτρέψη ποτέ, άν καί μακρομυθει, τό άν
ημεις εργαζόμεθα διά τό ιδικόν μας συμφέρον, είτε διά πονηρίας, είτε διά του
εγωισμου μας, είτε διά φιλαργυρίαν.. Τώρα ερχόμεθα εις τό δεύτερον, όχι νά σέ
λυπήσω, αλλ΄ίνα εννοήσωμεν, ότι, κατά τήν παραγγελίαν του Κυρίου μας Ιησου
Χριστου καί του ουρανοβάμονος θείου Παύλου, τό πως πρέπει νά εισέλθη ο καλός
ποιμήν εις τήν αυλήν των προβάτων, διότι ο αναβαίνων αλλαχόθεν, εκεινος κλέπτης
εστί καί ληστής. Τώρα θά μέ ερωτήσης,τό, πως διορθουνται τά τοιαυτα; καί σοί
αποκρίνομαι ότι, πρωτον, μέ τήν επίγνωσιν των σφαλμάτων μας, καί μέ τήν
κατ΄ενέργειαν ειλικρινη ταπείνωσιν, καί όχι μόνον υμεις, αλλά καί η Ιερά Σύνοδος
πρέπει νά δείξη τό απαιτούμενον ενδιαφέρον διότι δέν ανήκουν μόνον εις ένα άτομον
αλλά καί εις όλους υμας, καί εγώ τότε όταν αρθη η συκοφαντία, άν καί αμαρτωλός
τυγχάνω σφόδρα, αλλ΄όμως βλέπων ο Κύριος τάς καρδίας υμων, ότι εστράφησαν
πρός Αυτόν, δέν αμφιβάλλω, ότι θέλει μετριάσει τούς πειρασμούς, άλλωστε καί
 63

επιμένομεν εις τά ως δίκαια θελήματά μας, θέλει εξαποστείλει πλείονας των πρώτων,
τουτο ανήκει πρός υμας καί πρός τήν Ιεράν Σύνοδον, διότι, εάν δέν λυθητε από τάς
παραβάσεις ταύτας, καθώς νομίζω δέν ειναι δυνατόν νά χορηγήση Κύριος φως εις
τούς επιμένοντας εις τό ισχυρόν αυτων θέλημα...

16.10. 1960. (Γράφων ο άγιος Τριμυθουντος πρός τούς ευσεβεις Κύπρου τούς
προτρέπει νά συνδράμουν διά μίαν Αρχιερατικήν στολήν), η οποια θά αφιερωθη εις
τήν Πανάχραντον Δέσποιναν καί Θεοτόκον Μαρίαν τήν Γαλακτοτροφουσαν, ‘’καθ΄ότι
καί εγώ ο πτωχός καί άσημος εχρημάτισα εις τό ιερόν αυτης Μοναστήριον ως
Επίσκοπος των εν πασι τοις εν Μ. Κύπρω πρώτος της εν Ορθ.Γ.Χ Επισκόποις. Καί
έθεσα καί θέτω τόν θρόνον μου εν τη Ιερα Μονη ταύτη... Καί εάν ο Κύριος τό καλέση
καί η πίστις υμων, ουδέν παράδοξον, ίνα καί εγώ αυτοπροσώπως έλθω μίαν ημέραν,
καί ιδωθωμεν προσωπικως καί χαρωμεν πνευματικως.’’

7.4.1962. Πρός π.Χρυσόστομον.. ‘’ Ερχόμεθα εις τό ζήτημα, όπου επιμένεις νά έλθω

εις τό ποίμνιόν μου, καί εγώ τό θέλω, αλλά σέ βάζω κριτήν...μήπως εγώ ηλθον ω
τέκνον μου αγαπητόν νά εγκλεισθω επί τόσα έτη; Όχι, αλλ΄όμως βλέπων τόν
φανερόν πόλεμον του διαβόλου, ότι όχι μόνον έχω από τούς νεωτεριστάς διωγμούς
αλλά τό περισσότερον από τούς οικείους της πίστεως μας καί δή από τόν κ. Επιφάνιον
καί από τήν Ιεράν Σύνοδον των Γ.Ο.Χ. των εν Ελλάδι. Τώρα έλα εις τήν θέσιν μου,
καί ειπέ μόνος σου, πως νά εξέλθη αυτός ο άνθρωπος, εις καιρόν όπου πολεμειται
από τούς οικιακούς αυτου, καί σας ερωτω δέν πρέπει νά τό είπης; θά ητο δυνατόν ω
ηγαπημένον μου τέκνον νά ευρίσκωμαι επί τόσα έτη εάν αυτοί ευρίσκοντο απέναντι
εμου καί των πνευματικων μου τέκνων εν τη αγάπη, ή μήπως παρεφρόνησα καί δέν
ειναι έτσι, μήπως ακόμη δέν ευρίσκονται εγγράφως οι αφορισμοί αι καθαιρέσεις καί
τά τοιαυτα; Καί σοί τό δίδω εν ασφαλεία, ότι, εάν αυτοί ήθελον νά εξέλθω καί ο άγιος
Κιτίου Επιφάνιος απέβαλλεν τάς φαντασίας καί τήν πονηρίαν ήν μετεχειρίσθησαν
δι΄όλα ταυτα,θά ητο δυνατόν νά ευρίσκωμαι έτι έγκλειστος καί δέν θά ευρισκόμην εν
τη Ιερα μου έδρα; Καί τώρα σας ερωτω, τί πρέπει νά κάμω; νά παραδοθω εις αυτούς
τούς αδελφούς μας νά επιβαρύνω περισσότερον τήν θέσιν αυτων, καί μέ αφίσωσιν
ελεύθερον νά εργασθω καί εγώ τό όσον δύναμαι;...’’

Τόμους ολοκλήρους αποτελουν αι επιστολαί του αγίου Τριμυθουντος, εκ των οποίων

εσημειώθησαν μερικά τεμάχια. Καί μόνον εκ τούτων, καί άν έλειπον τά προηγούμενα
ιστορικά ηδύνατο πας τις νά εννοήση τόν πόνον αλλά καί τήν θέλησιν της ψυχης του:
Νά αρθουν τά κακά καί η ζημία καί η καταστροφή πού επροξένησαν (δέν τόν
ονομάζει τόν κύριον αίτιον), εις τά πνευματικά του τέκνα.. όπερ αναμένων νά γίνη,
ωδηγήθη εις τόν τάφον ο άγιος του Θεου άνθρωπος.. καί τά οποια συνεχίζονται. Νά
φροντίσουν αμέσως νά τόν χαροποιήσουν, διακόπτοντες τά εγκληματικά, όσοι τόν
σέβονται, μαλλον όσοι σέβονται τόν Θεόν καί τήν Παναγίαν, διά νά λυθουν καί από
τούς δεσμούς, μέ τούς οποίους, ως πολλάκις έγραφεν, ‘’εδέθησαν’’.

Από επιστολάς πρός τόν άγιον Τριμυθουντος

Εκτός από τά ληφθέντα εκ των επιστολων του αγίου Τριμυθουντος,σημειουνται καί

ολίγα εξ επιστολων άλλων πρός αυτόν, τάς οποίας εκεινος πάντοτε εφύλαττε, δι΄ων
φαίνεται επίσης ‘’τό γενικόν κλιμα’’, καί πόσον....δικαία καί....νόμιμος ητο η ‘’πράξις’’
του Τόμπρου.

10.5.1958. Ο π.Μελέτιος.. ‘’ Δέν φαντάζεσαι Σεβασμιώτατε τί έκαμεν τόν αγωνα της

Κύπρου ο ανάξιος της αρχιερωσύνης Επιφάνιος... Ειχεν εντολήν ο Επιφάνιος νά
υπάγη ο π. Χρυσόστομος καί ακόμη ένας νά τούς χειροτονήσουν Αρχιερεις.. εκεινος
 64

ειχεν τά διαβατήριά του έτοιμα έφυγεν δι΄Ελλάδα καί όταν ηλθεν εκει έβαλεν τόν
Ευγένιον Τόμπρον καί γράφει εις τόν π. Χρυσόστομον νά μή υπάγη χωρίς νά τόν
ειδοποιήση.. καί έτσι έμεινεν.. καί ως εκ τούτου εχειροτονήθη ανενοχλήτως ως
πρόεδρος πάσης Κύπρου.. καί ούτε ελήφθη υπ΄όψιν ο Άγ.Τριμυθουντος Σπυρίδων. Η
δρασις του μόλις ηλθεν νά διαλύση τά Μοναστήριά μας...ούτε κάμνουν έτσι οι
Νεοημερολογίται. Αυτή ειναι η δρασις του.. ουδείς βγηκε μέ τό παλαιόν ενάμιση έτος
πού ηλθεν.. Όσα παραρτήματα έχει καί όσοι ειναι σήμερον εγώ τούς εύγαλα μέ τήν
χάριν του Χριστου μας καί διά των ευχων σας... Εις τήν Μονήν μου ειπεν ο Επιφάνιος
‘’θά διορίσω προισταμένην μίαν πού νά μή ημπορει νά διευθύνη τήν Μονήν νά τό
εύρω αφορμήν νά τήν διαλύσω’’...Ευγε εις τοιουτον αρχιερέα! Μαλλον αισχος! Νά
παίρνη τούς μοναχούς από τά Μοναστήριά των καί τάς μοναχάς ακόμη! Μας
κατέστρεψε τάς Μονάς μας καί τούς μοναχούς μας..μας εσάλευσεν τάς Μονάς μας εκ
θεμελίων. Ξεγέλασεν τόν Ευγένιον Τόμπρον καί τήν Σύνοδον,δέν διαφεύγει τόν
οφθαλμόν του Θεου.’’

18.11.1958.’’ Έγραψα πολλά εις τόν Ευγένιον Τόμπρον πού αυτός ειναι η αιτία της
χειροτονίας του Επιφανίου.. ακόμη καί εις τόν αρχιεπίσκοπον Αγαθάγγελον καί τήν
Σύνοδον.’’

Ο αυτός πρός Ε.Τόμπρον.. 29.5.1958. Γράφετε πώς θά καθαίρετε τόν Ηγούμενον

Χρυσόστομον.. εάν κάμετε ως γράφετε, εγώ ως αυτόπτης μάρτυς των πραγμάτων δέν
θά δεχθω τοιαύτην παράνομον πραξιν.. μάλιστα θά γίνετε αιτία ο αγώνας της Κύπρου
νά χωρίση εις δύο παρατάξεις.

Ο αυτός πρός Επιφάνιον.. Εξεγέλασες τήν εκει Σύνοδον της Ελλάδος μαλλον τόν
Ευγένιον Τόμπρον όστις ειναι υπεύθυνος ενώπιον του Θεου. Αισχος στήν Σύνοδον νά
τήν διευθύνη ένας κληρικός έγγαμος! Αλλά λέγει μία διάλεκτος της Κύπρου, δός΄του
αναξίου αξίαν γιά νά δης τήν αταξίαν, βλέπομεν νά εκπληρουται εις σέ σήμερον,
ανάξιε της Αρχιερωσύνης. Όσους μάζεψα εγ ώ στήν Ορθοδοξίαν τούς σκορπίζεις
εσύ.. ευγε!

Επίσκοπος πρός τόν άγιον Τριμυθουντος.. Τό γράμμα της υμετέρας αγάπης έλαβον
καί ανέγνωσα μετά προσοχης. Εν αυτω διέκρινα ένα μεγάλον ψυχικόν πόνον καί
πικρίαν κατά του π. Ευγενίου Τόμπρου κατέχοντος δέν γνωρίζω πως τήν θέσιν του
πρωτοσυγκέλου.. Πολλά λέγουσι τά καλά περί της υμετέρας Σεβασμιότητος οι
αδελφοί χριστιανοί μας, ότι αιτία της απομακρύνσεώς σας εκ της ενεργου υπηρεσίας
ως μέλους της Ιερας Συνόδου, ειναι ο άγιος πρωτοσύγκελος. Τό βέβαιον ειναι
Σεβ.ότι ο άγιος πρωτοσύγκελος εντός της Ιερας Συνόδου έχει αποκτήσει τοιαύτην
ισχύν, ώστε πάντες ιστάμεθα ως δόκιμοι μοναχοί... Εισθε ο πρωτος θεμέλιος λίθος
της Ιερας Συνόδου, τόν οποιον ο αγιώτατος ημων πατήρ κυρός Ματθαιος έθεσεν.
Εισθε ο άνθρωπος αρχιερεύς μέ τήν βαθειαν πίστιν, ευλάβειαν καί αγιότητα. Εισθε ο
άνθρωπος όστις εδοκίμασε τάς περισσοτέρας πικρίας...Όταν ηρώτησα, μέ τόν άγιον
Τριμυθουντος τί συνέβη ο Ε. Τόμπρος ειπεν.. οι άγγλοι τόν εξεδίωξαν κακην κακως,
διότι τά έβαλε μέ τούς τούρκους καί δημιούργησεν χίλια δυό σκάνδαλα (!!!
Φαντασθητε τήν λύσσαν καί μανίαν.. εις τόν αγιώτατον άνθρωπον, ο οποιος εντόνως
απέτρεπε τούς άλλους από τά τοιαυτα, αποδίδει αυτά). Όταν δέ του εζήτησα νά μου
δείξη τήν παραίτησίν σας μέ διαφόρους δικαιολογίας απέφυγεν καί μέχρι σήμερον
δέν έδειξεν. Όλη η ζωή καί η κίνησις της Συνόδου ητο πλαισιωμένη μέ ψεύδη καί
απάτας...
 65

Ο π. Χρυσόστομος... ‘’Έγραψα καί εις τόν πρωτοσύγκελον καί εις τήν Σύνοδον, διατί
κρύπτεται ο άγιος Τριμυθουντος καί δέν μετέχει της Συνόδου καί μου λέγουν άλλα
των άλλων καί δέν ειναι αι μαρτυρίαι των αι ίδιαι.’’

28.9.1957. Ο αυτός πρός τήν Σύνοδον... ‘’ Ο Άγ. Τριμυθουντος ειναι τύπος Χριστου,
ειναι άγιος άνθρωπος. Εάν τό επιμένη ο άγ. Κιτίου νά σβύση τό μνημόσυνον του αγ.
Τριμυθουντος επί της γης κακως πράττων, καί τό ιδικόν του θά σβύση... Ειδον τόν Άγ.
Τριμυθουντος ιδίοις όμμασι καί εγνωρίσαμεν τήν χάριν όπου ελάβομεν απ΄αυτόν, καί
είδαμεν τί άρνησιν έκαμεν εις τόν εαυτόν του διά νά μή εγκαταλείψη ημας τά λογικά
του πρόβατα, επηγεν μέχρι σταυρου τόν έβαλαν εις τάς φυλακάς καί τόν εδίωξαν
αρον αρον οι εχθροί της πίστεως. Τώρα πως ειναι δυνατόν άγιοι Αρχιερεις ζωντος
του νά σταματήση τό μνημόσυνόν του τελείως από της γης;... Μας λέγει ο άγ. Κιτίου
πρέπει νά σταματήση τό μνημόσυνόν του διότι έκαμε 7 χρόνια καί δέν εμερίμνησεν
διά τό ποίμνιόν του. Δέν ημπορουμεν αυτό νά τό λάβωμεν ως βάσιν, διότι ο ίδιος μας
γράφει ότι δέν ειναι εξ αμελείας του αλλά από τούς μεγάλους πειρασμούς οπού
ευρηκε... Δέν μπορουμε ν΄αρνηθουμεν τόν πατέρα μας. Εγώ σας λέγω ως γνώστη
των πραγμάτων, πάψατε από αυτό τό θέμα διότι θά χάσετε τάς ψυχάς των
χριστιανων...Τώρα οπού ηλθεν Επίσκοπος αντί νά υψωθη ο αγώνας καταρρέι.
Παντου ακαταστασίες, δέν ευρίσκεις ένα παράρτημα όπου νά έχει ειρήνην.

29.4.1957. Πρός άγ. Τριμυθουντος.. Εγώ νομίζω όλα αυτά δέν ειναι εφαρμογή της
Συνόδου αλλά ειναι μόνον μέ τόν πρωτοσύγκελον π. Ευγένιον όπου τά κάμνουν καί
βάλλουν αυταις τας αγγαρίαις. Παρακαλουμεν τόν Θεόν νά μας γλυτώση από αυτούς..
που νά καταφύγωμεν πλέον;

5.11.1957. Ή Μονή διά της βοηθείας του Θεου καί δι ευχων σας καί της καλης
διαχειρισώς μου εξυψώθη ως μας τό προειπες. Αλλ΄ο φθονερός διάβολος
εφθόνησεν τήν πρόοδον καί έβαλεν τόν νέον Επίσκοπον νά σταματήση τό
ευλογημένον αυτόν έργον... Οι εκλεκτοί Ορθόδοξοι καί οι περισσότεροι τούς
αναγέννησεν πνευματικως η Γαλακτοτροφουσα, καί τώρα τούς ευρηκεν ο νέος
Επίσκοπος βυζάνει τό γάλα των, καί ημας όπου εκοπιάσαμεν μας βάλλει εις
αφορισμούς καί αργίαις.

20.12.1957. Πρός τήν Σύνοδον (άν καί Τόμπρος λαμβάνει καί απαντα).. Όταν
έβγημεν εις τήν Ορθοδοξίαν φωτιζόμενοι εκ θείου Πνεύματος. Καί διά μέσου της
αλληλογραφίας μας, μέσον του Μακαριωτάτου Αρχ. Καί Πατρός ημων Ματθαίου,
φωτιζόμενος εκ θείου Πνεύματος μας εχειροτόνησεν τόν Σεβασμ. Καί Πατέρα ημων
άγ. Τριμυθουντος Σπυρίδωνα καί ερχόμενος ως Ορθόδοξος Αρχιερεύς επηρεν τό
Αυτοκέφαλον. Αυτός έβαλε τό θεμέλιον της Ορθοδοξίας εις όλην τήν Κύπρον,
εχειροτόνησεν ιερεις εγκαινίασεν εις όλην τήν Κύπρον εκκλησίας αυτως τόσον ητον
Αρχιεπίσκοπος πάσης Κύπρου... Τόν εδίωξαν εκ της Κύπρου, ηλθεν εκει σας
εβοήθησεν 2 χρόνια... Ο άγ. Τριμυθουντος δέν έφυγεν από τήν νύμφην του
Εκκλησίαν εκ Κύπρου θεληματικως αλλ΄εδιώχθη, καί ως γράφει εάν του επέτρεπε η
Κυβέρνησις πάλιν θά ήρχετο.

6.1. 1958. Πρός άγ. Τριμυθουντος.. ‘’Ημεις Σεβασμιώτατε τά γνήσια σου τέκνα ούτε
η Ιερά Σύνοδος ούτε Επιφάνιος ούτε Ευγένιος ούτε καί αυτός ο πολυμήχανος εχθρός
ημπορει νά μας χωρίση από τόν Πατέρα μας, από τόν Ποιμένα μας, ούτε καί αυτή η
καθαίρεσις...’’
 66

25.1.1958. ‘’Έστειλεν ο Επιφάνιος τήν ηγουμένην του νά συζητήση διά τό

οικονομικόν της Μονης καί τό κύριον διά νά πάψωμεν τό μνημόσυνόν σας... Ηλθεν
μέ μίαν αυθάδειαν καί παρρησίαν διά νά μου δηλώση ότι θά κάμουν τήν καθαίρεσίν
μου, μου ειπεν νά φωνάξω τούς πατέρας νά τούς μιλήση.. τήν απηγόρευσα.. μέ
αυθάδειαν έβγην έξω καί εφώναξέν τους μόνη της, οι πατέρες δέν ηλθον,
αλλ΄εσκανδαλίσθησαν. Εις τήν συζήτησιν όπου εσυζήτει μαζί μου εξέσπασε καί μου
λέγει, αύριον πού θά σέ πετάξουν έξω σάν τόν σκύλλον. (Αυτή η ηγουμένη καί ο
δυνατότερος των μοναχων πού έστειλεν ο Επιφάνιος νά...διαρρήξουν τήν Μονήν,
εφονεύθησαν ομου από τούς τούρκους μετ΄ολίγον καιρόν καί ακριβως καθ΄άς
ημέρας έκαμαν τήν παράνομον καθαίρεσίν των).’’

27.4.1958. ‘’ Όταν ήλθετε εις Κύπρον ποίμνιον δέν υπηρχεν καί εμαζεύσατε ποίμνιον
καί εχειροτονήσατε ιερεις καί εμαζεύσατε τό ποίμνιον όχι νά τό διασκορπίσετε.
Πάντως δέν ειναι υμων η δύναμις αλλ΄η χάρις του Θεου όπου εκατοίκει εις σας, μή
βλέπων εις επίγεια πράγματα αλλά εις τά ουράνια.. φροντίζων πως θά σώσετε ψυχάς
καί διά αυτό η χάρις του Θεου ενήργει. Πως θά προχωρήση καί ο κ. Κιτίου ενω έλαβε
όλα τά επίγεια φροντίζοντας νά μάθη πόσα χρήματα έχει τό ταμειον κάθε Μονης καί
κάθε Εκκλησίας, διά νά τάς φορολογη;...Η πρόοδος του αγωνος από τόν καιρόν όπου
ηλθεν εις Κύπρον ο Κιτίου ως Επίσκοπος εσταμάτησεν. Αυτός άλλα λέγει καί άλλα
πράττει, ως έδειξαν αι πράξεις του, έως τώρα πόσα μέσα εμεταχειρίσθη έως ότου
πάρη τήν Αρχιερωσύνην... Τό ποίμνιόν σας κλαίει καί οι μέν καί οι δέ. Ως μας
έγραψες Σεβασμ. Ότι από τήν ώραν όπου εχειροτονήθητε ως Τριμυθουντος
Επίσκοπος εγράφη καί εν τω ουρανω.. καί ο Άγιος Θεός σας έδωσεν εις ημας τά
απολωλότα πρόβατα,καί άν έχει απ΄εκει καί σας εμποδίζουν κακως ποιουσιν.’’

26.1.1958. Πρός τήν Σύνοδον (λαμβάνει Τόμπρος).. Τόν άγ. Τριμυθουντος τόν
αθετειτε. Ενω εως τώρα τόν έχετε ως προκεφαλίδα εις τά περιοδικά σας καί
ημεροδείκτας σας καί τόν αναγνωρίζετε Αρχιερέα... Όχι νά μας αποθαρρύνετε καί νά
μας απελπίζετε διότι αγαπωμεν τόν πατέρα μας τόν πνευματικόν. Ο πονηρός
διάβολος ξεύρει τί κάνει, έβαλε τήν δύναμίν του όλην νά καταστρέψη τάς Μονάς
όπου ευγηκε τό φως... Ενω ο πατέρας μας ο πνευματικός οπού μας έδωσεν τό
ουράνιον γάλα, δυστυχει καί θλίβεται διά τούς πειρασμούς όπου προξενει εις τά
τέκνα του. Άς πάψη ο Επιφάνιος νά δημιουργη σκάνδαλα εις τάς Μονάς καί εις τούς
Ορθοδ. Χριστιανούς καί τόν Πατέρα μας τόν πνευματικόν τόν ηξεύρομεν.

5.8.1958. Πρός άγ.τριμυθουντος.. Ο Κιτίου επιμένοντας νά κάμη εκδίκησην, δέν

έφθανεν που έβγαλεν μοναχούς εκ της μετανοίας των, αλλά ακόμη τούς έβαλε νά
υπάγουν νά εγκαλέσουν τήν Μονήν, καί νά μας πάρουν Δικαστήρια, ως νά επήγαμεν
εις τήν Μονήν του καί του κλέψαμεν, τόσον μισος καί τόσον φανατισμόν. Τά
εμάθαμεν όλα εγύρισαν σχεδόν όλους τούς δικηγόρους της Λάρνακος καί δέν τήν
έπαιρναν τήν υπόθεσιν, του λέγουν νά υπάγης νά πληρώνεις τούς μοναχούς, όπου
εδούλευαν, τά χρονικά των, καί νά σου δώσουν χαρτί ότι δέν έχουν απαίτησιν, καί νά
έλθης νά βάλωμεν τήν υπόθεσιν εμπρός.... Ακόμη τούς έβαλε νά έλθουν εις τήν
Μονήν νά σπάσουν τές πόρτες νά πάρουν σιτάρι,λάδι καί διάφορα διά της βίας, νά
του τά πάρουν εις τήν Μονήν. Αλλά αυτοί φοβηθέντες του λέγουν θά σκοτωθουμεν
Σεβασμιώτατε.. τούς λέγει.. Νά σκοτωθητε!... Αυτά όλα τά εμάθαμεν από ένα
δόκιμον... Ένα άλλον υπέργηρον μοναχόν μου ο οποιος όταν ηλθεν έδωσεν 96 λίρες
αφιέρωσεν διά νά κτισθη η εκκλησία, τόν έβαλεν καί επηγεν εις δικηγόρον νά
εγκαλέση τήν Μονήν εις τάς ιδίας ημέρας πού έγιναν οι φόνοι της ηγουμένης του καί
του μοναχου του από τούς τούρκους.. ηναγκάσθην νά του τά δώσω καί τόν έκαμεν
καί έφυγεν εκ της Μονης καί γυρίζει από τόπον εις τόπον...Ημεις εχάσαμεν πασαν
εμπιστοσύνην εξ αυτου.
 67

2.2.1957. Μοναχός Παυλος πρός τήν Σύνοδον.. Καί ει θέλετε νά σας σέβονται
οφείλετε καί νά σέβεσθαι.. τότε εις χειροτονίαν νέαν ηδύνασθε νά προβητε, αφου
πρωτον εις τέλος απεκηρύσσετε τόν Άγιον Τριμυθουντος. Τί άλλο παρά πασιφανής
παράβασις ειναι αυτό τό οποιον προεχειρίσθητε νά πράξετε χειροτονουντες δηλαδή
επίσκοπον σέ επαρχίαν ξένην, ζωντος ήδη του επισκόπου αυτης,άνευ δέ της
εγκρίσεως, αδείας, ψήφου καί ευλογίας ως καί κανονικη συνεννοήσεως μετ΄αυτου;
Καί μ΄όλον ότι εις όλα σας τά λοιπά έργα χάριν βέβαια περισσοτέρας δυναμικότητος
επισφραγίζετε αυτά εκτός των υποφάνσεων των λοιπων αρχιερέων καί μέ τήν
υπογραφήν αυτου. Άρα ουν καί υμεις αυτοί μαρτυρειτε ότι δίκαιος ο άνθρωπος
αυτός. Εν τοιαύτη λοιπόν περιπτώσει πως εύλογον εκρίνατε νά προβητε εις τόσον
σοβαρόν ζήτημα σέ καιρόν πού δι΄αυτόν εκφαντορικως καί δημοσίως ουδέν πρός
δικαιολογίαν υμων κατ΄αυτου έχετε διαμαρτυρηθη ενώπιον Θεού καί ανθρώπων; Καί
η αιτία; καί ποία άλλη βέβαια ειμή η κοσμική φαντασία του αγίου μας
πρωτοσυγκέλου όστις ως κοσμικός μέ θέλημα ουδέποτε εις υπακοήν υποβεβλημένον
αφαντάσθη πλήν δυστυχως αστόχως ότι οι αρχιερεις υπόκεινται τη κοσμικη
φιλοσοφία υποτάσσων ούτω πως ως φαίνεται τούς αρχιερεις υπό τήν αιγίδα της
πρωτοσυγκελίας. Ο δέ άγιος Τριμυθουντος ως πλέον εμβαθυμένος ή οι επόμενοι
αυτω αρχιερεις κατανοήσας τό πραγμα ως φαίνεται καί μή θέλων υποταχθηναι
απερρίφθη αυθις ως άλλος ακρογωνιαιος λίθος........

Η Μονή του Αγωνος. Τό συμφέρον του Αγωνος της Ορθοδοξίας. Τό συμφέρον του
Μοναχισμου. Τό συμφέρον των ψυχων. Η τιμή των πατέρων.

Η Μονή της Παναγίας Γαλακτοτροφούσης, η οποία, ως είδομεν, εκτίσθη μέ τήν

θέλησίν Της μέ τήν ενέργειαν καί συνέργειάν Της, υπηρξε εξ αρχης τό Κέντρον καί ο
Πύργος του Αγωνος της Ορθοδοξίας. Ητο η πνευματική τροφός των Κυπρίων
Γ.Ο.Χριστιανων καί εξ αυτης έλαβον τό φως της Ορθοδοξίας, οι ευσεβεις καί
πρωτοπόροι του Αγωνος. Όλαι αι άλλαι Μοναί καί Ναοί ύστερον έγιναν. Αυτή ητο η
έδρα-Μητρόπολις του υπό του Μακαριωτάτου Αρχιεπισκόπου Ματθαίου
χειροτονηθέντος καί αποσταλέντος αγιωτάτου Μητροπολίτου Σπυρίδωνος.

Δέν ώφειλε νά ‘’κλεισθη’’ καί αποκλεισθη η τοιαύτη Μονή από τόν Αγωνα της
Ορθοδοξίας καί του Μοναχισμου μέ αυθαιρέτους επεμβάσεις καί παρανόμους
ενεργείας εξ Ελλάδος. Ο άγιος Τριμυθουντος ‘’έθεσεν τόν πρωτον θεμέλιον λίθον’’,
‘’έβγαλε ποίμνιον εις όλην τήν Κύπρον’’, διωργάνισε τήν Εκκλησίαν, κατήρτισε τά
στελέχη καί τούς διαδόχους ως συνεχιστάς του Αγωνος, τούς πρωτοπόρους καί
αξίους. Δέν ώφειλε διά της αυθαιρεσίας καί παρανομίας, του Ε. Τόμπρου νά
καταστραφη τό έργον του. ‘’νά σβύση τήν ενέργειάν του’’,όπως εκεινος έγραφε, νά
παρεμβληθη καί προωθηθη ο καί μή άξιος της ιερωσύνης ο οποιος αρχικως ητο καί
πολέμιος του Ματθαίου καί ‘’ματθαιικων’’, όστις νά εκτοπίση τόν πατέρα του, νά
παραγκωνίση τούς θυσιασθέντας καί ετοιμάσαντας τά πάντα πατέρας του τούς
πρωτοπόρους του Αγωνος.

Εάν έζη ο Μακαρ. Ματθαιος, ητο αδύνατον νά κάμη τοιαύτην ατιμίαν εις τόν πρωτον
Επίσκοπόν του, τόν οποιον εξετίμα καί ηγάπα υπέρ πάντας. Ο Μακαρ. Ματθαιος καί ο
σεβασμιωτατος Σπυρίδων ουδέποτε θά εχειροτόνουν τόν υπό Τόμπρου προβληθέντα,
όπως καί μέ τόν λόγον αλλά καί εις τήν πραξιν έδειξαν. Ο Μακαρ. Ματθαιος ουδέποτε
θά εδέχετο ή θά επέτρεπε τήν επιβουλήν καί τό έγκλημα κατά της Μονης αυτης, η
οποία ευθύς εξ αρχης μετά σεβασμου καί αγάπης επεκοινώνησε μέ αυτόν καί ήνωσε
τούς Γ.Ο.Χ. Κύπρου μετ΄αυτου – καί ‘’δέν πηγε μέ άλλην παράταξιν’’, όπως εβούλετο
τότε ο έπειτα υπό Τόμπρου παρεμβληθείς - , ουδέποτε θά ηνείχετο τήν τοιαύτην
ζημίαν καί καταστροφήν του Αγωνος καί του Μοναχισμου, ενω εκεινος,σοφός καί
 68

θεοφώτιστος ως ητο, ίδρυσε δι΄αυτά τάς μεγαλυτέρας Μονάς, οι πάντες δέ γνωρίζουν

καί υπό πάντων ομολογειται ότι ‘’άνευ των Μονων ο αγώνας σβύνει’’. Εξ ου καί ο
λυσσώδης πόλεμος κατ΄αυτων υπό των μασόνων, του Πάπα καί λοιπων
σκοτεινανθρώπων. Δέν αρκει, φαίνεται, ο έξωθεν πόλεμος.

Αυτά τώρα τά ακούετε. Αλλά δέν έγιναν τώρα. Από 30 καί πλέον ετων γίνεται
κραυγή καί διαμαρτυρία διά τήν εις βάρος μας αδικίαν καί τό γινόμενον παμμέγιστον
κακόν.. μόνον ότι ‘’από μακρυά’’ δέν τά ακούετε.

Άν ενδιαφέρεσθε περί Κύπρου εις τά ‘’πολιτικά’’, πολύ περισσότερον οφείλετε νά

ενδιαφερθητε διά τά πνευματικά οι τιμωντες τόν Μακαρ. Ματθαιον καί τόν Σεβασμ.
Σπυριδωνα.. οι θέλοντες τό αγαθόν καί τήν πρόοδον του Αγωνος της Ορθοδοξίας καί
του Μοναχισμου.. οι αγαπωντες καί τιμωντες τήν Παναγίαν καί σεβόμενοι τήν θέλησίν
Της.