Geen resultaten voor 'chryving van 't eiland Sjauw.

Eilanden tuffchen dit, en tuffchen Sangir, Mafla- pe,

ff» heilig eilandje. En nog een ander door de Jefuiten wel eer ge- eigent, envcc- ryk gemaakt. Eilanden,
voor 't dorp Oeloe leggende. 't Dorp Pehe, 's Konings hof- plaats. En 't eiland Makelehe. Sjauw zeer berg-
agtig, en een vuur-berg hier mede-. Hoe groot het in den omtrek is< Des zelfs dorpen, en der zelver
macht. Veiling hier weleer. De Koning en Grooten hier in 't jaar 1689. De Koning van Sjauw is ook Koning
van Cabroewang, enz. Verder bericht van de Jefuiten alhier , en wanneer 't eiland al is bekent
geworden , en door den Koning van Ternate verovert. Het eiland Pangafare , of Tagulanda. Door Koning
Hair verovert. De dorpen en manfchap van dit eilandt. Wat op V zelve al valt. De zee-macht van Sangir ,
Sjauw , en Ta- gulanda. Hoe lang Tagulanda al zy bekend geweejl. Eilanden be-ÏVefien 't zelve. Be-
Jchryving in 't gemeen van de landen van den Koning van Ternate , op de Kuft van Celebes leggende.
Manado, de hoofd-plaats. Manfchap, f» veiling. Spanjaarden j wel eer eek hier , dog door ons
overwonnen. Wat voor dorpen onder Manado ftaan, en manfchap der zelve. Verdere dorpen, en
eilanden , hier onder ftaande. Al welke landen de E. Maatfchappy verovert heeft. Aart dezer volken.
Macht der Tolken hier wel eer. Wat hier al valt. Laflen dezer volkeren , die zy dragen moeten.
Vergezogte bezuiniging van den Heer Padbrugge omtrent kerkelyke zaaken. Aart der volkeren dieper
land waard in. Die nader befcbreven werden. Nevens de Land- wegen , Swavel , en verdere waaren, die
men hier heeft, en goed koop bekomt. Heerlyk ebben-hout. Waarde vogel-nefliens hier vallen. Waarom
een Predikant wel een klein voordeeltje op een bezoek «f Vifte zou mogen hebben. Vogelen, die de
Nefljens maken. Badjos, een foort van volkeren alhier , nader befchreven. Befchryving van de Kuil van
Manado in 't byzon- der. De bocht van Amoera. De uiterfte grenspaal des Konings van Boelan, Het
koninkryk van Boelan , en 't dorp , zo genaamt. Het dorp Salamadonga , en meer andere. JVonderlyke
verandering van den weg. De Koning van Boelan in 't jaar ijof befchre- ven. Bruidfchat van Jeronimus
d'Arras , en gèfchil daar over. Die van Boelan van een krocodil afkomftig. Het dorp Auwn, en de
eilandekens 'er by. Weg naar de Mo- gonde. Caudipan , een koninkryk , in de dorpen Dauw , en Boelan
itam , verdeelt. Reden van deze verdeeling. Caudipan raakt onder den Koning van Macaflar. Dog komt in
V jaar 1660 , weder aan den Koning van Ternate. Verder bewys van ons recht op Caudipan , door den
Heer Padbrugge aan den Jefuit Tercottus voorgeftelt. De wreede Princes Linkakoa, bejlierfter van Boelan
itam. Vergeeffche moeite aangewent om den Koning van Sjauw 'er in te dringen. Waarom de Heer
Padbrugge die van Boe- lan itam het hals-recht ontnomen, en belaft heeft de bofch-huizen te
verbranden. Noch andere bevelen door dien Heer aan zyn opvolger wegens Koning Binangkal

Geen resultaten voor ' De Koning, die hier voor het jaar i"68p. geweeft is , was Francifco Xavier genaamt,
na welkers dood hiervoor eerft 9. maar een St. Jago Manompil regeerde , buiten welke daar ook de
Goegoegoe's, Jeronymo d?Ar ras , en Thomas Mahotius, de zee-voogt Noas , en de Hhoekom (of 's lands
Richter) Andries Backomifie, waren. Deze namen 't beftier daar waar, tot dat de jonge Prins Xavier in
ftaat zyn mogt, om dat van hen over te nemen. Hy ftont in 't jaar 1604. met de dogter van den
Goegoegoe Mahonus te trouwen. Altoos men wenfchte dat te zien. De oude Koning had veel gefchillen
met Je- ronymo d'Arras. De Koning van Sjauw is ook te gelyk 1 Koning van 't geheel Talauts eiland Ca-
broewang, dat hem drie honderd weer- bare mannen opbrengt, en duizend in- woonders heeft. Zyn land
is arm , niet, dan Calappus-nooten, Olie, en eenige Oebis, of wortelen, gevende} en, by gebrek van vifch ,
droogen zy Haejen, dat al van hun belle koft , hoewel een flegt eeten, is. Hy zelf is ook arm. Hy plagt in
vorige tyden, omtrent het jaar 1677. ook Koning van Boelan Itam te zyn: want na dat hy, en de Koning
van Boelan , Loloda ( de vader van die in 't jaar 1682. regeerde) te zamen den Ko- : ning van Caudipan,
op de kuit van Ce- lebes, overwonnen, en verjaagt hadden , zo deelden zy den buit zo , dat Boe- lan Itam
voor den Koning van Sjauw, ; Francifcus Xavier , en dat 't dorp Sjauw voor den Koning van Boelan zyn zou
, alwaar de Koning van Sjauw , ne- vens de Spanjaarden (toen nog op Sjauw zynde) ook nog tot in het
jaar 1677. meefter gebleven is, in welk jaar de Heer ' Padbrugge den lchranderen Jefuit , Carolus .
IfercottuS) met een flinger-flag uit Boelan Itam hielp. Ook 'had deze Koning het als een leen van de E.
Maatfchappy onder zekere bepaling konnen wederkrygen , indien hy, toen 't hem geraden wierd, 'er by
een fmeek-fchrift om verzogt hadt, 't geen hy verwaarlooft heeft, en dat zedert zo aan Caudipan
gebleven is. Wat deze Koning van Sjauw voor ge- weld in 't jaar 1676, met hulp der Span- jaarden, die
van Tagulanda in Juli aan- gedaan heeft, zien wy hier na in 't Kerk- bericht van D. Peregrimis. De
brandende berg , die men hier eeft, .levert zeer goede fwavel, hoewel niet veel, uit. Hier plagt voor het
jaar ' 1682. een berg-fchans, Maatfuiker ge- naamt , te leggen, in welke plaats daar na een fteene
vaftigheit van vier en twintig voeten in 't vierkant gefticht is. Dit Sjauw is de Portugeezen al na het jaar
ifó8. bekent, en door hunne Prie- fters bezogt geweeft. Het plagt in vorige tyden onder de Spanjaarden
te ftaan , alwaar men in 't jaar i6jf. ook twee Jeluiten, de eene van Arragon , en Emanuel Efpagnola (die
in 't dorp Oeloe woonde) en de an- dere van Vlaanderen , en Pater Carlo Tercottus genaamt (die zig in 't
dorp Pehe onthield) plagt te hebben; Bevorens had daar ook eenen Hieronymo de Crebue- ros, eerft in
Pehe , daar na op Tamacko , en kort 'er aan op 't eiland Talaut , of Lirong , gewoont. Men fprak daar ten
dien tyde ook zeer van den Jefuit Fran- cifco Mides; dog die was in 't jaar 1673. weer na Manilha
vertrokken. Wy halen hunne naamen aan , om dat zy, zo de Kerk- als S taats- zaaken, daar voorgeval-
len, befchreven hebben. Daarbeneven^ om dat deze Pater Efpanjola ten dien tyde veel moeite
aangewend heeft, om op Talaut den Godsdienft met het fwaard in te voeren , gelyk wy breeder in een
Kerk- bericht van den Heer Montanus van het jaar i<57f. zullen zien. In dit zelve jaar i6jf. hadden die van
Sjauw op 't eiland Banka (zo Paulus Hark/e op zyn tocht in Maart met den Koning van Taboecan gedaan,
aante- kent) een Bamboefch-huisje gezet, dat haar Edellieden den 29. January in 't jaar 1676. belaftten
af te breken , op dat zy geenen eifch daar op mogten doen. Uit de reis van den zee- voogd, Joris van
Spilbergen , blykt , dat dit eiland Sjauw door de Ternatanen , met hulp der Nederlanders , in 't jaar 1
<516 , kort voor de maand September ( waarfchyne- lyk toen mede van de Spanjaarden ) al verovert en
ingenomen was , zedert wel- ke tyd het weder in de macht der Span- jaarden (die, na lang 'er van daan ,
en in Manilha gebleven te zyn , op aanrading van den Jefuit Efpanjola , voorgevende daar Nagelen
geplant te hebben , 'er we- der quamen ) geraakt is j dog het is door Koning Amfierdam ( of Kaytsjili
Sibcri ) met hulp der Nederlanders , in 't jaar 1677. in November weder ingenomen, om welke
verovering dezes Konings op die van Sjauw hy zedert een vyfdeSonne- fcherm van Staat gevoert heeft.
De Ko- ning droeg 't aanftonds aan de E. Maat- fchappy op, die den Spaanfchen veld- poft, Rofla, met
twaalf man, en zes ftukken, bezette, en in 't jaar 1682.de vefting Doornenburg daar bouwde , waar van
de Koning van Sjauw den zeventien- den Maart den eerften fteen lag , en waar op tot jaar 1696. tien
foldaaten gelegen hebben", die zedert ingetrokken zyn. Schoon men hier mede vier fchoolen.