You are on page 1of 5

អដ្ឋង្គិកមគ្គជាមគ្គនាំេទៅកាន់ទីរ5លត់ទុក្ខ ្រពះនិពា>?

្រពះសទ្ធមែ្ម ចកជា ៣ ្របេភទគឺ៖


១- បរិយត្តិធម៌ ពុទ្ធវចនៈ ្រពះៃ្រតបិដកសំែដងអំពេី គោលធម៌ រេបៀបែបបែផន ដំបូន្មាន ច្បាប់ស្រមាប់្របតិបត្តែិ ដល
ពុទប
្ធ រិស័ទ្រតូវេរៀនស្វាធ្យាយ ្រទ្រទង់ បង្ហាត់បេ្រងៀន សំែដង្របាប់ដល់អ្នកដៃទ,
២- បដិបត្តិធម៌ ធម៌ស្រមាប់្របតិបត្ត្រិ ប្រពឹតត
្ត ាម បានដល់សីល សមាធិ បញ្ញា ឬេសចក្ដ្រី បតិបត្តត
ិ ាមេធ្វត
ើ ាមកាន់
តាម នូវធម៌ដស
៏ មគួរដល់ធម៌ែដលខ្លួនបានេរៀន បានស្ដាប់ បានេចះដឹង េដើម្បីឲ្យដល់នូវធម៌ែដលខ្លួនមិនទាន់ដល់
ឲ្យសំេរចនូវធម៌ែដលខ្លួនមិនទាន់សំេរច េដើម្បីឲ្យជាក់ច្បាស់។
៣- បដិេវធធម៌ ការ្រតាស់ដឹង បានដល់កិរិយាបានសំេរច បានជាក់ច្បាស់ចាក់ធ្លុះនូវបរមត្ថៈ គឺមគ្គ ផល និព្វាន
ែដលជាផលសំេរចអំពក
ី ារេរៀនស្ដាប់េចះដឹង នឹង្របតិបត្តេិ នោះ។
េវេនយ្យសត្វដូចអ្នកដំេណើរ, ្រពះសម្មាសម្ពុទដ
្ធ ូចអ្នកស្គាល់ផ្លូវ បង្ហាញផ្លូវ្រតង់, បរិយត្តិធម៌ដូចជាផ្លូវ្រតង់, បដិបត្តិធម៌
ដូចជាដំេណើរេទៅតាមផ្លូវ្រតង់ៃនអ្នកដំេណើរ, បដិេវធធម៌ដូចជាដំេណើរេទៅដល់កែន្លងែដល្រតូវេទៅឲ្យដល់ៃនអ្នក
ដំេណើរ ។ ្រពះសទ្ធមទ
្ម ាំង ៣ ្របេភទេនះ បណ្ឌិតគប្បីេលើកយកអរិយមគ្គមានអង្គ ៨ មកពិនិត្យឲ្យយល់ច្បាស់ថាៈ
ការេរៀនេចះចាំបេ្រងៀនសំែដងនូវមគ្គ េនោះជាបរិយត្ត,ិ ការ្របឹងែ្របង្របតិបត្ត្រិ ប្រពឹតត
្ត ាមអង្គមគ្គ េនោះជាបដិបត្ត,ិ ការ
បានសំេរចនូវអង្គមគ្គ េនោះជាបដិេវធៈ។

អរិយមគ្គមានអង្គ ៨
១- សម្មាទិដ្ឋិ ្របាជ្ញាយល់េឃើញ្រតូវ,
២- សម្មាសង្កប្បៈ េសចក្ដី្រតិះរិះ្រតូវ,
៣- សម្មាវាចា សំដី្រតូវ,
៤- សម្មាកម្មន្តៈ ការងារ្រតូវ,
៥- សម្មាអាជីវៈ ការចិញ្ចឹមជីវិត្រតូវ,
៦- សម្មាវាយាមៈ ព្យាយាម្រតូវ,
៧- សម្មាសតិ ការរលឹក្រតូវ,
៨- សម្មាសមាធិ ការដំកល់ចិត្តឲ្យនឹង្រតូវ។

សម្មាទិដ្ឋិៈ ្របាជ្ញាយល់េឃើញ្រតូវ បានដល់្របាជ្ញាដឹងក្នុង អរិយសច្ចៈ ៤


១- ទុក្ខៈ ធម្មជាតែដលនាំឲ្យលំបាក្រពួយមានជាតិ ជរា មរណៈជាេដើម,
២- ទុក្ខសមុទយៈ េហតុបណ្ដាលឲ្យេកើតទុកប
្ខ ានដល់តណ្ហា,
៣- ទុក្ខនិេរោធៈ ្រពះនិព្វានរំលត់តណ្ហាបណ្ដាលទុក,្ខ
៤- ទុក្ខនិេរោធគាមិនីបដិបទា មធ្យមមាគ៌ានាំឲ្យេទៅកាន់ទរី ំលត់ទុក។
្ខ

សម្មាសំង្កប្បៈ េសចក្ដី្រតិះរិះ្រតូវ បានដល់េសចក្ដី្រតិះរិះ្រតូវ ៣ យ៉ាងគឺ


១- េនក្ខម្មសង្កប្បៈ េសចក្ដ្រី តិះរិះក្នុងការេចញចាកកាម,
២- អព្យាទសង្កប្បៈ េសចក្ដ្រី តិះរិះក្នុងការមិនព្យាបាទ,
៣- អវិហឹសាសង្កប្បៈ េសចក្ដ្រី តិះរិះក្នុងការមិនេបៀតេបៀន។

សម្មាវាចាៈ សំដី្រតូវ បានដល់ការេវៀរចាក វចីទុច្ចរិត ៤ យ៉ាង គឺ


១- មុសាវាទា េវរមណី ការេវៀរចាកកិរិយាេពោលកុហក,
២- បិសុណាយ វាចាយ េវរមណី ការេវៀរចាកសំដញ
ី ុះញង់,
៣- ផរុសាយ វាចាយ េវរមណី ការេវៀរចាកសំដ្រី ទេគោះ
៤- សម្ផប្បលាបា េវរមណី ការេវៀរចាកកិរិយាេពោលេរឿងឥត្របេយោជន៍ ។

សម្មាកម្មន្តៈ ការងារ្រតូវបានដល់ការេវៀរចាក កាយទុច្ចរិត ៣ យ៉ាងគឺ


១- បាណាតិបាតា េវរមណី ការេវៀរចាកកិរិយាបំបាត់្របាណសត្វ,
២- អទិន្នាទានា េវរមណី ការេវៀរចាកការកាន់យកវត្ថែុ ដលេគមិនឲ្យ,
៣- កាេមសុមិច្ឆាចារា េវរមណី ការេវៀរចាកការ្រប្រពឹតខ
្ត ុសក្នុងកាមទាំងឡាយ ។

សម្មាអាជីវៈ ការចិញ្ចឹមជីវិត្រតូវ, ស្រមាប់្រគហស្ថ បានដល់ការេវៀរចាកជំនួញខុស កិរិយាលះបង់ការបំបាត់េដោយ


ជញ្ជីងជាេដើម ការេធ្វជ
ើ ាសាក្សីេកោង, ការេល្មោភសំណូក េហើយ្របកបអាជីវកម្ម េដោយវណិជ្ជកម្មែដលនាំឲ្យេសដ្ឋកិច្ច
ជាតិចំេរើន, េដោយវិជ្ជាជីវៈ ដ៏យុត្តិធម៌, េដោយកសិកម្ម ជាឧត្តមកម្ម នឹងេគោរក្ខកម្ម, ស្រមាប់បព្វជិត បានដល់ការ
លះបង់មិច្ឆាអាជីវៈេដោយអេនសនៈបាបធម៌ មានទូតកម្ម េវជ្ជកម្មជាេដើម ការ្រតាច់េទៅកាន់អេគោចរដ្ឋាន េហើយ
ចិញ្ចឹមជីវិតេដោយភិក្ខាចរិយធម៌ដេ៏ ស្មើ ឬបច្ច័យែដលេកើតេឡើងតាមធម៌ ។

សម្មាវាយាមៈ ព្យាយាម្រតូវ បានដល់សម្មប្បធាន គឺការបេង្កើតឆន្ទៈ ព្យាយាម្របារព្ធ វីរិយៈ តាំងបធាន ផ្គងចិត្តៈ


-េដើម្បីមិនឲ្យអកុសលធម៌លាមក មិនទាន់េកើតេឡើង េកើតេឡើងបាន,
-េដើម្បីលះបង់នូវអកុសលធម៌លាមកេកើតេឡើងេហើយ,
-េដើម្បីឲ្យកុសលធម៌មិនទាន់េកើតេឡើង េកើតេឡើង,
-េដើម្បីឲ្យកុសលធម៌េកើតេឡើងេហើយ ឋិតេនៅ មិនសាបសូន្យ ឲ្យចំេរើនេ្រចើនេឡើង ឲ្យចំេរើនទូលទ
ំ ូលាយ ឲ្យបរិ
បូណ៌ ។

សម្មាសតិៈ ការរលឹក្រតូវ បានដល់ សតិប្បដ្ឋាន ៤ គឺ


១- កាយានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន កិរិយាដំកល់សតិខ្ជាប់ខ្ជួនពិចារណាេរឿយៗ ក្នុងកាយ,
២- េវទនានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន កិរិយាដំកល់សតិ ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណាេរឿយៗ ក្នុងេវទនា.
៣- ចិត្តានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន កិរិយាដំកល់សតិ ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណាេរឿយៗ ក្នុងចិត,្ត
៤- ធម្មានុបស្សនាសតិប្បដ្ឋាន កិរិយាដំកល់សតិ ខ្ជាប់ខ្ជួន ពិចារណាេរឿយៗ ក្នុងធម៌ ។

សម្មាសមាធិៈ សមាធិ្រតូវ បានដល់ឈាន ៤ ែដលភិកស


្ខុ ្ងប់ស្ងាត់ចាកកាមទាំងឡាយ ចាកអកុសលធម៌ទាំងឡាយ
េហើយបានសេ្រមច គឺ
១- មឋមជ្ឈាន ្របកបេដោយ វិតក្កៈ វិចារៈ មានបីតិ សុខៈ េកើតអំពវី ិេវគ,
២- ទុតិយជ្ឈាន រម្ងាប់វិតក្កៈ វិចារៈ ថ្លាល្អខាងក្នុង មានឯេកោទិភាពចិត្ត មានបីតស
ិ ុខេកើតអំពវី ិេវគ,
៣- តតិយជ្ឈាន ្របាសចាកបីតិ មានសុខៈ នឹងឧេបក្ខា,
៤- ចតុត្ថជ្ឈាន លះបង់សុខនឹងទុក្ខ មិនមានេសោមនស្សេទោមនស្ស ជាអទុក្ខមសុខៈ មានសតិ្របកបេដោយឧេបក្ខា
ដ៏បរិសុទ្ធ ។

បណ្ដាមគ្គទាំង ៨
-សម្មាទិដ្ឋិ ញុាំងេលោកឲ្យដឹងច្បាស់នូវ អនិច្ចតា ទុក្ខតា អនត្តតា, នូវសមុទ័យៃនេលោកប្បញ្ហា គឺតណ្ហា, នូវឧបាយ
េដោះនឹងកិរិយាេដោះ,
-សម្មាសង្កប្បៈ ឲ្យស្គាល់សមុដ្ឋានអសន្តិភាព គឺកាមៈ ព្យាបាទៈ វិហឹសា េហើយឲ្យសាងសន្តិភាពេដោយកាមវិរតិ
្រពហ្មវិហារធម៌ ៤ ជាធម៌ស្ងួនេលោក,
-សម្មាវាចា ឲ្យមានសច្ចៈ មានសន្តិភាពសាមគ្គអ
ី រិយធម៌េដោយវាចានឹងវាចា្របកបេដោយ្របេយោជន៍,
-សម្មាកម្មន្តៈ ឲ្យេគោរពសិទ្ធិ េសរីភាព អធិបេតយ្យែដលមានសំរាប់កាយិកេចតសិកសុខជីវិត សវិញ្ញាណកាវិញ្ញាណ
ក្រទព្យ ្រគាមធម៌,
-សម្មាអាជីវៈ ឲ្យ្របកបអាជីវកម្មេដោយធម៌,
-សម្មាវាយាមៈ ឲ្យលះបង់អាលស្យភាព (កំជិល) ែដលជា្របធានអកុសលធម៌,
-សម្មាសតិ ឲ្យមានសតិសម្បជញ្ញៈជានិចថ
្ច ា “ េលោកមានសមភាពេទៅវិញេទៅមក” េ្រពោះេលោកជាទឹក ដី េភ្លើង ខ្យល់
ឋិតេនៅក្នុងអាណា អនិច្ចតា ទុក្ខតា អនត្តតា ដូចគ្នា ជាប់េចោទេលោកប្បញ្ញាដូចគ្នា,
-សម្មាសមាធិ ឲ្យមានចិតស
្ត ្អាតផូរផង់ តាំងេនៅមាំមួនចំេពោះសត្វនឹងសង្ខារ ។
មគ្គទាំង ៨ េនះចាត់ចូលក្នុងសិក្ខាទាំង ៣ គឺ សម្មាទិដ្ឋិ សម្មាសង្កប្បៈ ចូលក្នុង អធិប្បញ្ញា សិក្ខា, សម្មាវាចា សម្មាកម្ម
ន្តៈ សម្មាអាជីវៈ ចូលក្នុង អធិសីល សិក្ខា, សម្មាវិយាមៈ សម្មាសតិ សម្មាសមាធិ ចូលក្នុង អធិចិត្ត សិក្ខា ។
្រពះពុទ្ធសាសនា មានេគោលធម៌ប៉ុេណ្ណះជាេដើម ែដលជាពន្លប
ឺ ំភេ្លឺ លោក ឲ្យភ្លស
ឺ ្វាងចាកមហន្ធការគឺអវិជ្ជា េហើយឲ្យ
ស្គាល់មេធ្យោបាយសាងសន្តិភាពស្រមាប់សាកលេលោក នឹងឯកន្តសន្តិភាព គឺសន្តិភាពស្រមាប់ខ្លួននាបច្ចុប្បន្ន
អនាគត នឹងសន្តិភាព រួចចាកអណាេលោករាជនឹងេលោកប្បញ្ញានាអវសានជាតិ ។

រវាងសតវត្សទី ២៥ ៃនពុទ្ធសករាជ, ពិភពេលោកក្នង


ុ កំឡុងកាំរស្មីអាទិត្យ ្រតូវេលោកស្រង្គាមគំរាមយ៉ាងខ្លាំង េ្រពោះ
េលោកខ្វះមនុស្សធម៌ ដល់គំរប់ ២៥០០ វស្សាៃនពុទ្ធសករាជ ក៏មានចិតេ្ត ស្នហាសន្តិភាពបាននាំគ្នាេធ្វប
ើ ុណ្យរំលឹករ
យៈកាល ២៥០០ វស្សា េដើម្បីសន្តិភាព ប៉ុែន្តសន្តភ
ិ ាពមិនែមនមាន្រតង់អំនួតថា “ ខ្ញេុំ ធ្វព
ើ ិធេី នះែដរ” េទ េ្រពោះដំេណើរ
េនោះជាអាកប្បកិរិយាែក្លងបន្លក
ំ ស
៏ ឹងមាន សន្តិភាពឥតអាមិស មានេនៅ្រតង់ការ្របតិបត្តត
ិ ាមេគោលៃន្រពះសទ្ធម្ម ៨
ែដលេពោលមកេហើយេនោះពិត ៗ ។

េបើេលោក្រតូវការសន្តិភាព ្រសឡាញ់សន្តិភាព សូមអេញ្ជើញេធ្វត


ើ ាមេគោល្រពះសទ្ធម្ម ៨ េនោះចុះ។

(ដក្រសង់េចញពី ធម្មប្បេជោត េរៀបេរៀងេដោយ្រពះមហា អ៊ុក អ៊ឺន ក្នុងទស្សនាវដ្តក


ី ម្ពុជសុរិយា ឆ្នា១
ំ ៩៥៨ ចុះផ្សាយ
េដោយវិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ)
េដោយ៥០០០ឆ្នាំ

អានលម្អិត | read more >>> http://5000-years.org/en/read/3225#ixzz7UZ3VUgGx

You might also like