You are on page 1of 232
Phan II THUC HANH 1-pE BAL Dé 1 Phan I (6,0 diém) Doc doan tho sau: Budn trong cita bé chiéu hom, Thuyén ai thdp thodng cdnh buém xa xa? Buén trong ngon nuéc mdi sa, Hoa troi man méc biét la vé déu? Buén trong noi co rdu réu, Chan may mat dét mét mau xanh xanh. Budn trong gid cudn mat duénh, Am dm tiéng sing kéu quanh ghé'ngéi. (Nei van 9, tap mot, tr. 94) Cau 1 (/,0 diém). Nhimg cau tho trén trich tir tic phdm nao, cita ai? Cau 2 (1,0 diém). Nhimg cau tho trén sit dung but phap nghé thuat gi? Canh duge nhin qua con mat cita ai? Cau 3 (2,0 diém). Viét doan van (khong 15 dong) theo phép lap luan téng hop — phan tich — t6ng hop dé 1am 6 tam trang cia nhan vat dugc néi dén trong doan tho trén. Trong doan van cé sit dung phép thé va c6 mot cau chtfa thanh phan biét lap (gach dudi tir ngit ding lam phuong tién lién két va thanh phan biét lap). Cau 4 (2.0 diém). Doan tho trén c6 nhiéu yéu té nghé thuat dac sac (nhu sit dung tir léy, cau hoi tu tir, digp tir,...). Viét mot doan van (khoang 5 dén 7 dong) néu gid tri cla mOt trong nhing yéu t6 nghé thuat ay. Phan II (4,0 diém) Doc doan van sau: Hinh anh lang cit trong ki tie t6i khong gidng hén nhut thé nay. Lang cit toi dep hon kia! Nhung néuu phai nhd ro dep nut thé nao, noi r6 dep & ché nao thi 166 thét khong c6é hinh dnh ngon ngit nao dién ta ra cho dugc. Phang phat thi cing c6 hoi gidng dy. Toi nghi bung: Han lang cit minh von chi nhuc thé kia théi, tuy chua tién b6 hon xua, nhung ciing vi tat dén néi thé luong nh minh tuéng. Chéing qua la tam tinh minh da déi khdc, béi vi vé tham chuyén nay, long minh von da khong vui. (Ngit vain 9, tap mot, tr. 207) Cau 1 (1,0 diém). Cho biét doan trich trén thudc téc phim nao, cita ai? Cau 2 (1,5 diém). Nhan vat trung tam cita téc pham cé chtta doan trich tren la ai? Hay viet doan van (khoang 15 dong) 16m tat tac phdm ay theo nhan vat trung tam. Cau 3 (1,5 diém). Trong s6 céc téc phim van hoc Viet Nam trong chuong trinh Ngit van lép 9, ciing c6 tac phdm viét vé dé tai tuong tw nhu tac phim cé chtta doan trich trén, D6 1a téc phém nao? Ai 1a tac gid cita tac phim ay? Viet doan van (khoang 10 dén 15 dong) gidi thiéu ngdn gon vé nhan vat trung tam ciia tac phim d6. de2 Phan I (5,0 diém) Doc doan van sau: Ngodi cita s6 bay gid nhiing bong hoa bang ldng da thua thot — cdi gidng hoa ngay khi méi nd, mau séc dd nhot nhat. Han c6 lé vi da sdp hét mia, hoa da van trén canh, cho nén my bong hoa cudi ciing con sé6t lai tro nén dam sac hon. U cing ché phdi, Nhi vita ngdi dé cho vo bon timg thia thite an vita nghi, chinh vi thoi tiét da thay déi, da sép lap thu réi, cdi néng hdm hdp 6 trong phong ciing v6i thit anh sang loa lod vita nhin da thy chéi ca mat 6 ngoai be song Héng khong biét da riit di dau tit bao gid. (Ngit vain 9, tap hai, tr. 100-101) Cau 1 (1,0 diém). Doan van tren duge trich tit tac phim nao? Néu tén tac gid ciia téc phim d6. Cau 2 (/,0 diém). Chi ra céc tit ngit lA thanh phan biét lap trong cdc cau van 6 doan trich tren. Cho biét ten goi cla mdi thanh phan biet lap do. 167 Cau 3 (3,0 diém). Viet doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan dién dich, trong dé cé sit dung phép lap va mot cau ghép (gach dudi tir ngit ding lam phép lap va cau ghép) dé gidi thiéu vé nhan vat Nhi trong téc phdm cé chita doan van trén. Phan II (5,0 diém) Doc khé tho sau: Mot mita xudn nho nhé Lang lé dang cho doi Dii la khi téc bac. (Thanh Hai, Maia xudn nho nho) Cau 1 (1,0 diém). Bai tho Maa xudn nho nhé duge Thanh Hai sing tac trong hoan canh nao? Cau 2 (/,0 diém). Doan tho tren sit dung nhing phép wu tir nao? Cau 3 (3,0 diém). Viet doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan quy nap néi len suy nghi cia em vé nhan vat trit tinh trong bai Maa xudn nho nko. pé3 Phan I (5,0 diém) Cau 1 (1,0 diém). Chép lai hai dong tho Nguyén Du miéu ta nhan sac ctia Thuy Kiéu trong doan trich Chi em Thuy Kiéu (trich Truyén Kiéu). Cau 2 (1,0 diém). But phap nghé thuat chi yéu ma Nguyén Du sir dung dé ta Thuy Kiéu trong hai dong tho d6 1a gi? Cau 3 (3,0 diém). Viet doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan téng hgp — phan tich — téng hop dé lam rd vé dep cita Thuy Kiéu trong hai dong tho ay, trong d6 c6 sit dung phép ndi va mot cau ghép chinh phu (gach dudi tir ngit ding Lim phép néi va cau ghép chinh phy). Phan II (5,0 diém) Doc doan van sau: Hoc van khéng chi la chuyén doc sdch, nhumg doc sach van la mot con duéng quan trong ctia hoc van, Béi vi hoc van khong chi la viée cd nhan, ma la 168 viée ctia toan nhdn loai. Méi loai hoc van dén giai doan hom nay déu la thanh qua ctia toan nhan logi nho biét phan cong, c6 gang tich luy ngay dém ma c6. Cac thanh qué dé sé di khong bj vai ldp di, déu la do sdch v6 ghi chép, luu truyén lai. Sach la kho tang qu béu cat gitt di sdn tinh than nhdn loai, ciing 6 thé noi dé la nhiing cot méc trén con duong tién hod hoc thudt cia nhan loai. Néu ching ta mong tién lén tit van hod, hoc thudt ctia giai doan nay, thi nhdt dinh phdi lay thanh qué nhan loai da dat duoc trong qué khit lam diém xudt phat. Néu xod bé hét cdc thanh qué nhén logi da dat duge trong qua khit, tht chua biét chitng ching ta da Ini diém xudt phat im nam, tham chi la may nghin nam truéc. Lic dé, di cé tién lén cing chi la di gidt lai, lam ké lac hdu. (Chu Quang Tiém, Ban vé doc séch) Cau 1 (/,0 diém). Doan van trén duge viét theo phép lap luan nao? Ghi lai cau chit dé cita doan van nay. Cau 2 (/,0 diém). Tit hoc van trong doan van trén duge ding véi nghia nao? Dat mot cau véi tir nay. Cau 3 (3,0 diém). Tit noi dung cita doan van trén, hay viét doan van (khoang 15 dén 20 dong) theo phép lap luan dién dich, néu quan diém cia em vé mot cach doe séch c6 higu qua. Dé4 Phan I (5,0 diém) Cau 1 (1,0 diém). Chép lai bai tho Sang thu cha Hitu Thinh. Cau 2 (3,0 diém). Viét doan van (khoang 10 dén 15 dong) phan tich sur cam nhan tinh té cia Hau Thinh vé nhtng bién chuyén trong khong gian lic sang thu @ khé dau bai tho. Cau 3 (/,0 diém). Gidi nghia tir lay ching chinh trong cau "Suong ching chinh qua ngo" & bai Sang thu. Phan II (5,0 diém) BO ctia Xi-mong la tac phim néi tiéng cita G. do M6-pa-xing. Cau 1 (/,0 diém). Ai 1a nhan vat trung tam cia tac phdém nay? Vi sao? 169 Cau 2 (1,0 diém). Trong chong trinh Ngit vin lép 9, ngodi Bo’ ciia Xi-mong (G. do Mo-pa-xang), cdn c6 nhiéu tac phiim van hoc Viet Nam va van hoc nuéc ngoai viét vé tinh cdm gia dinh. Hay ké tén nhiing tac phdm va tén téc gid cla cdc téc phim 46. Cau 3 (3,0 diém). Viét mot bai van ngdn (khong 2 trang gidy) ké lai mot cau chuyén ma em da trai qua hoac chting kign theo chii dé: Cude séng ludn 6 Phan I (7,0 diém) Doc doan van sau va tra di cau héi: =Tréi oi, chi con cé néim phiit! Chinh la anh thanh nién gidt minh ndi to, giong cuoi nhung day tiéc ré. Anh chay ra nha phia sau, réi tré vao lién, tay cam mot cdi lan. Nha hog si tac lui ditng déy. C6 gdi ciing ditng lén, dat lai chiéc ghé, thong thd di dén ché bac gia. (Nguyén Thanh Long, Lang Ié Sa Pa) Cau 1 (2,0 diém). Tim cau van c6 chita ham y trong doan van trén va chi ra ham y ay. Cau 2 (5,0 diém). Ciing trong truyén ngan Lang lé Sa Pa, nha van Nguyén Thanh Long c6 viét: "Trong cAi lang im ciia Sa Pa, dudi nhiing dinh thu cd ki cia Sa Pa, Sa Pa ma chi nghe tén, ngudi ta da nghi dén chuyén nghi ngoi, cé nhiing con ngudi 1am viéc va lo nghi nhu vay cho dat nuéc". Hay phan tich nhan vat anh thanh nién dé lam séng t6 ¥ kién tren. Phan II (3,0 diém) Cau 1 (/,5 diém). Bai tho Con cd cita Ché Lan Vien trong SGK Negit vain 9, tap hai c6 bé cuc ba doan. Hay chép lai chinh xéc doan 1 cia bai tho. Cau 2 (1,5 diém). Neu noi dung chinh cia doan tho vita chép. 170 DES Phan I (3,0 diém) Doc doan tho sau: Chén phdi buéc téi cha Chan trai budc téi me Hai buéc téi tiéng cudi Neuési déng minh yéu ldm con ot Dan I cai nan hoa Vach nha ken cau hat Ritng cho hoa Con duéng cho nhitng tam long Cha me mdi nhé vé ngay cuéi Ngay dau tién dep nhat trén doi. (Nei van 9, tap hai) Cau 1 (/,0 diém). Doan tho trén duoc trich tir bai tho nao, cita ai? Bai tho dé viét theo thé tho gi? Cau 2 (2,0 diém). Nhan vat tri tinh trong doan tho trén 1a ai? Néu noi dung chinh cita doan tho nay. Phan II (7,0 diém) Diéu thiét yéu trong cudc séng la ludn lam mét hoc tro. (Theo Qua tding dang lén thdy co, NXB Tré, 2008) Em cé nghi nhu vay khong? Viét bai van (khoang 2 trang gidy thi) boc 10 suy nghi cia em vé cau ndi trén. Dé7 Phan I (7,0 diém) Doc doan van sau: Trong gid phit cudi cing, khong con dui site trang toi lai diéu gi, hinh nhut chi cé tinh cha con la khong thé chét duge, anh dua tay vao tii, méc cay luge, 171 dua cho t6i va nhin toi mét lau. Toi khong dit loi 1é dé ta biét réng, cho dén bay gid, thinh thodng toi cit nhé lai doi mat ctia anh. cai nhin dy, chi (Theo Ngif van 9, tap mot, tr. 200) Cau 1 (1,0 diém). Nhing cau van trén trich tir tac phdm Chiéc luge nga cia Nguyén Quang Sng. Ai la ngudi ké chuyén trong tac phim ay? Cum tir tinh cha con goi nhac dén nhiing nhan vat nao trong truyén? Cau 2 (2,0 diém). Hay ké t6m tat cét truyén ciia doan trich tac phim Chiéc luge nga cita Nguyén Quang Sing (theo SGK Ngit van 9, tap mot). Cau 3 (2,0 diém). C6 may tinh huéng trong doan trich tc phim Chiéc luoc nga cita Nguyén Quang Sing boc nhan vat? im dong tinh cha con cita cdc Cau 4 (2,0 diém). Nhan vat ngudi con trong tée phim Chiée luge nga cia Nguyén Quang Sing c6 nhiéu nét tinh céch rat ding yeu. Em dn trong nhat vé nét tinh cach nao cua nhan vat? Hay phan tich nét tinh cach ay bang mot doan van (khoang 15 dng). Phan I (3,0 diém) Doc nhiig cau van sau: Thiép sé di nuong tua vao chang vi c6 cdi thi vui nghi gia nghi that. Nay dd binh roi tram gay, may tanh mua tan, sen rit trong ao, liéu tan truéc gid; khéc tuyét bong hoa rung cudng, kéu xudn cdi én lia dan, nuéc tham buém xa, dau con cé thé Iai lén nti Vong Phu kia nita. (Theo Ngit van 9, tap mot, tr. 45) Cau 1 (/,0 diém). Nhiing cau néi trén 1a cita ai? Trong tac phdm nao? Cau 2 (1,0 diém). Cum tit thit vui nghi gia nghi thdt c6 nghia 1a gi? Tim mot thanh ngé cé trong nhiing cau néi trén. Cau 3 (/,0 diém). Neu ham ¥ cia cau néi: "Nay da binh roi tram gay, may tanh mua tan, sen rii trong ao, liéu tan truée gid; khéc tuyét bong hoa rung cudng, kéu xuan cdi én Nia dan, nuéc thm buém xa, dau con cé thé lai len nii Vong Phu kia nita" 172 Phan I (6,0 diém) Doc doan tho sau: Em cu Tai ngu trén lung me oi Em ngti cho ngoan ding roi lung me Me gid gao me nudi b Nhip chay nghiéng gidc ngii em nghiéng M6 hoi me roi ma em nong héi Vai me gdy nhdp nhé lam got Lung dua ndi va tim hat thanh loi. (Nguyén Khoa Diém, Kiuic hat ru nhiing em bé lén trén lung me) Cau 1 (/,0 diém). Dién tir thich hop vao ché tréng trong cau van sau: Bai tho la loi hat ru nhitng em bé dan t6c ... (1) "lén trén lung me" & ving chién khu ..(2) khi cugc khang chién chong ...(3) dang dién ra quyét lier Cau 2 (2,0 diém). Nhan vat trit tinh trong doan tho trén 1a ai? Néu cam xtic cia nhan vat trit tinh trong doan tho. Cau 3 (3,0 diém). Viet doan van (khoang 15 dong) phat biéu suy nghi cia em vé hinh anh ngudi me trong doan tho trén. Phan II (4,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Chép lai bai tho Déng chi (Chinh Hitu). Cau 2 (1,0 diém). Trong chuong trinh Ngit van lép 9, ngoai bai tho Déng chi con c6 téc phém van hoc Viet Nam nao viét vé dé tai ngudi Iinh? Néu ngén gon noi dung ciia méi téc pham. Cau 3 (2,0 diém). Viét doan van (khoang 5 dén 7 dong) phan tich cau tho: "Giéng nude gdc da nh6é ngudi ra Iinh" (trich Hdéng chi — Chinh Hou). pé9 Phan I (4,0 diém) Doc khé tho sau: Khong cé kinh, réi xe khong c6 den, Khong cé mui xe, thing xe 6 xuée, 173 Xe van chay vi mién Nam phia truéc: Chi can trong xe c6é mét trai tim. Cau 1 (J,0 diém). Ghi lai chinh xdc tén cita bai tho c6 chtia khé tho trén va cho biét bai tho d6 ra déi trong hoan canh nao. Cau 2 (1,0 diém). Dau hai cham cudi dong tho thit 3 trong khé tho trén c6 tac dung gi? Cau 3 (2,0 diém). Dong tho cudi cing trong khé tho trén cé sit dung phép tu tir gi? Viet doan van (khong 5 dén 7 dong) phan tich higu qua nghé thuat ciia phép tu tir do, Phan II (6,0 diém) Doc doan van sau: Ong ldo béng nging lai, ngo ngg nhu loi minh khong duge ding lim. Cha nhé cdi bon & lang lai don dén thé duoc. Ong kiém diém timg nguoi trong 6c. Khong ma. ho toan la nhiing ngui tinh than cd ma. Ho da 6 lai lang, qu tdm mot séng mot chét v6i gidc, c6 doi nao lai cam tam lam diéu nhuc nha dy!... (Kim Lan, Lang) Cau 1 (1,0 diém). Cum tit diéu nhuc nha dy ggi nhac dén sut viéc ndo trong truyén Lang (Kim Lan)? Cau 2 (5,0 diém). Viet bai van phan tich dién bién tam trang cia ong Hai trong truyén Lang (Kim Lan) ti khi nghe "diéu nhue nha dy" cho dén hét truyén. Dé 10 Phan I (3,0 diém) Doc doan van sau: Nép sng gidn di va thanh dam cia Bac Ho, ciing nhut cdc vi danh nho xua, hoan toan khéng phdi la mét cach tu than thaénh hod, tu lam cho khdc doi, hon doi, ma day la l6i séng thanh cao, mét cach di duéng tinh than, mét quan niém thdm mi vé cudc séng, cé khd néng dem lai hanh phic thanh cao cho tam hén va thé xdc. (Le Anh Tra, Phong cdch Hé Chi Minh) Cau 1 (1,0 diém). Doan van trén nim & phan nao ciia bai Phong cdich HO Chi Minh (theo Ngit van 9, tap mot)? 174 Cau 2 (1,0 diém). Giai thich ¥ nghia cita nhiing tir va cum tit: danh nho, di dudng tinh than. Cau 3 (/,0 diém). Trong chuong trinh Ngit van lép 9 cé bai tho Vieng lang Béc cha Vién Phuong. Hay chép lai va néu ndi dung chinh cita bai tho dé. Phan II (7,0 diém) Viet bai van néu suy nghi cita em vé ¥ tho sau cia Bac Hé: Khong c6 viée gi khd, Chi sg long khong bén. Dao niii va lap bién, Quyét chi at lam nén. (Khuyén thanh nién) dé 11 Cau 1 (2,0 diém). Chép lai doan trich Cdnh ngay xudn (trich Truyén Kiéu — Nguyén Du) va cho biét nhiing nét dac sac vé nghé thuat cia doan tho. Cau 2 (3,0 diém). Viét doan van (khoang 15 dén 20 dong) néu suy nghi cia em vé mot vai tr cila séch d6i v6i ddi séng nhan loai. Cau 3 (5,0 diém). Phan tich dién bién tam If va hanh dong cla bé Thu trong lan gap cha cudi cing — khi ng Séu duge vé phép trong doan trich truyén Chiéc lugc nga cua Nguyén Quang Sing. Dé 12 Cau 1 (2,0 diém). Chép lai bai tho Anh trang (Nguyén Duy). Néu nhing nét chinh vé noi dung va nghé thuat cita bai tho. Cau 2 (3,0 diém). Viét doan van (khoang 15 dén 20 dong) gidi thich ¥ kién sau: Long yeu nha, yeu lang xém, yéu mién qué tré nén long yeu TO quoc (I-li-a E-ren-bua). Cau 3 (5,0 diém). Cam nhan cia em vé khé tho sau trong bai Doan thuyén dénh cd (Huy Can): Matn Séng da cai then, dém sap cita. Ong bién nhuc hon lita. Doan thuyén dénh Cau hat cdng budm cing gid khoi. Dé 13 Cau 1 (2,0 diém). Trong truyén ngin Lang, Kim Lan da dat nhan vat ong Hai vao mot tinh hudng gay can dé bc 16 sau sac tinh cim yéu Fang, yéu nude ciia Ong. Dé 1a tinh hung nao? Cau 2 (3,0 diém). Phan tich hiéu qua nghé thuat cia phép tu tir trong hai cau tho sau: Mat troi cia bap thi ndm trén doi Mat troi cia me, em nam trén lung. (Nguyén Khoa Diém, Khtic hat ru nhiing em bé ldn trén lung me) Cau 3 (5,0 diém). Vi sao c6 thé n6i: "Cude s6ng ciia ban hom nay 1a két qua tir thai d6 s6ng va nhiing la chon cia ban trong qua khit. Cudc sng ciia ban ngay mai sé 1a két qua tir thai 46 s6ng va nhiing la chon cita ban ngay hom nay"? (Theo Qua tang ctia cude song, NXB Tré, 2004) Dé 14 Cau 1 (2,0 diém). Gidi thigu ngan gon vé gid tri noi dung va nghé thuat cla Truyén Kiéu (Nguyén Du). Cau 2 (3,0 diém). Trong bai tho Con cd (Ché Lan Vién) c6 nhiéu cau tho mang tinh triét If. Hay chon va phan tich ¥ nghia cia mot trong nhiing cau tho dy. Cau 3 (5,0 diém). Doc mau chuyén sau: Cai nhiét ké va may diéu hoa nhiét dé Ban cé biét su khdc biét gitta cdi nhiét ké'va may diéu hoa nhiét do khong? Cadi nhiét ké don thudn chi cho ching ta biét nhiét d6 cia ting viing riéng biét. Vi du nhw cdi nhiét ké ctia ban dang chi 35°C va ban dem né vao trong phong lanh c6 nhiét d6 la 28°C thi né sé thay déi chi 6 cia minh dé pha hop voi nhiét do cia phong la 28°C. Cai nhiét ké luon diéu chinh dé hoa hap voi nhiét do ctia moi truéng xung quanh. 176 Con may diéu hod nhiét do thi nguoc lai, nd diéu chinh nhiét do trong phong. Néu trong phong dang c6 nhiét do 1a 28°C va may diéu hoa duge cai dat 6 20°C thi ching bao Iau, nhiét d6 trong can phang sé la 20°C, phir hap voi chi 36 ciia may diéu hoa... (Din theo Bai hoc lam ngudi, NXB Tré, 2006) DGi s6ng cla ban sé 14 ci nhiét ké hay sé 14 may diéu hoa nhiét do? Dé 15 Cau 1 (3,0 diém). Déng vai ong Sau hoac bé Thu trong truyén Chiée luge nga (Nguyén Quang Sang), viét mot doan van (khong 20 dong) ké lai cudc gap g6 cudi cing cita hai cha con. Cau 2 (7,0 diém). Em hiéu thé nao vé cau néi: "Bat ré 6 cudc ddi hing ngay cua con ngudi, vin nghé lai tao dugc su séng cho tam hén ngudi" (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi ctia van nghé)? DE 16 Cau 1 (3,0 diém). Vi téng hop — phan tich — téng hop, néu lén mot giai phép ma em cho 1a hitu hiéu nhat nhim giai quyét van dé Ach tic giao thong 6 nhiing do thi 16n cia nuéc ta hién nay. Cau 2 (7,0 diém). C6 ¥ kign cho ring: "Chuyén ngudi con gai Nam Xuong khang dinh nét dep tam hén truyén thong cia ngudi phu ni Viet Nam, déng thoi thé hién niém cam thuong cho sé phan nhé nhoi, day tinh bi kich cia ho dudi ché d6 phong kién Hay lam sdng to y kién trén. t doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan Dé 17 Cau 1 (3,0 diém). Phan tich chi tiét chiéc béng cita Vi Nuong trong Chuyén nguoi con gdi Nam Xuong cha Nguyén Dit. Cau 2 (7,0 diém). Cé ¥ kién cho rang: "Ti mot cau chuyén riéng, bai tho Anh trang (Nguyén Duy) cit lén 18i tu nhac nhé thdm thia vé thai d6, tinh cam 177 cla con ngudi déi véi nhimg nam théng qué khit gian lao, tinh nghia, doi véi thién nhién, dat nuéc binh di, hién hau" Hay lam sdng to ¥ kién trén. Dé 18 Cau 1 (3,0 diém). Lap dan ¥ cho dé bai sau: Hinh anh ngudi phu nit Viet Nam trong xa hoi phong kién qua hai téc phim: Chuyén ngudi con gai Nam Xuong (Nguyén Di) va Truyén Kiéu (Nguyén Du). Cau 2 (2,0 diém). Viét doan van (khoang 10 dong) chi ra nghia tu’ng minh va ham ¥ cita cau tuc ngit sau: Cé cong mai sdit, c6 ngay nén kim Cau 3 (5,0 diém). Truyén Kiéu thé hign 10 nét nghé thuat ta canh ngu tinh cia Nguyén Du. Hay phan tich 8 cau tho cudi cita doan trich Kiéu oldu Ngung Bich dé lam sing t6 diéu d6. Dé 19 Cau 1 (2,0 diém). Viét doan van (tir 7 dén 10 dong) phan tich c4i hay cia cau tho "Dau sting trang treo" (Déng chi —Chinh Hitu). Cau 2 (3,0 diém). Viét doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan dién dich néu Ién mot loi {ch cita viée mac déng phuc khi dén trudng. Cau 3 (5,0 diém). Vé dep cia nhan vat Phuong Dinh trong truyén Nhiing ngoi sao xa xoi cia Lé Minh Khue. Dé 20 Cau 1 (2,0 diém). Ngudi xua c6 cau: Day con doc sdch thanh hién, Con hon dé lai bac tién day kho. Viét doan van (khoang 15 dong) theo phép lap luan quy nap néu céch hiéu cila em vé néi dung cia cau trén. Trong doan van c6 mot cau sit dung thanh phan biét lap (gach chan cau van d6). Cau 2 (3,0 diém). Phan tich ¥ nghia cita hinh anh bép lita trong bai tho cing tén cla nha tho Bang Viet. 178 Cau 3 (5,0 diém). Doc cau chuyén sau: n phi Céu bé chay vao trong bép tim me, lic dé ngudi me dang chudn bi bita an 101. Cau dua cho me mot mau gidy. Sau khi lau tay vao tap dé, ngubi me doc mau gidy, trong dé ghi: ~ Céit cb: 5 déng. ~ Tu don dep phong tudn nay: I dong. — Di mua hang gittm me: 5 déng. — Cham séc em trong khi me di cho: 25 déng. —Don nha xe: 1 dong. —Duoc nhdn gidy khen 6 truéng: 5 dong. —Don dep san va cao cé: 5 déng. Tong cong: 47 dong. e * —Con trai, me sé néi cho con nghe! Nguoi me nhin cdu bé dang cho doi. Hang loat nhing ki niém troi qua rat nhanh trong tri nhé ba. Ba cdm cay biit, lat to gidy va bat dau viet: =Chin théng cuu mang khi con dang ln dan trong bung me: mién phi. — Nhitng dém ngéi bén con cham séc va cdu nguyén cho con: mién phi. Bao nhiéu c6 géng, bao nhiéu nuéc mat vi con nhitng nam qua: mién phi. Tinh yéu ciia me danh cho con: mién phi. — D6 choi, thitc an, quan do,... tham cht dén ta lot cia con: mién pht. Tait ca déu mién phi. ko Sau khi doc, hai giot nuéc mat to tron lan dai tren ma c —Me vi, con yéu me lém! 179 i tay cdm cay bit viet that to lén mat gic (Dan theo Tinh me, NXB Tré, 2006) Viet bai van (khang 2 trang gidy thi) néu suy nghi ciia em sau khi doc xong cau chuyén trén, Dé 21 Cau 1 (2,0 diém) Xac dinh phép lién két va chi ra nhung tit ngu duge sit dung lam phuong tién lién két trong doan van sau: Téc phdm nghé thudt nao ciing xdy dung bang nhitng vat ligu mugn 6 thc tai. Nhung nghé si khong nhiing ghi l gi méi mé. Anh giti vao tac phdm mét la thu, mot loi nhdn nhii, anh mudin dem mét phdn ctia minh gop vao doi song chung quanh. cdi da c6 réi ma con mudn néi mot diéu (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi cita van nghé) Cau 2 (3,0 diém) Chép lai 8 cau tho cudi trong doan trich Kiéu d Idu Ngung Bich (trich Truyén Kiéu cita Nguyén Du). Viét doan van (khong 10 cau) néu téc dung cita trong 8 cau tho em vita chép, trong dé cé sit dung cdc phép lién két thé va néi. Cau 3 (5,0 diém) Phan tich bai tho Sang thu (Hitu Thinh). Dé 22 Cau 1 (2,0 diém) Tinh lai em oi, qua réi con dc mong Emdas Dién gidt, dni dam, dao cat, lita nung ing lai réi, em dd song! Khong giét dugc em, nguoi con gai anh hing! (16 Hitu, Nguoi con gai Viét Nam) Chi ra va phan tich tac dung cia phép tu tir duge sit dung trong doan tho trén. 180 Cau 2 (3,0 diém) Mét duh lita sé chia la mét anh lita lan tod [...] Ddi mdi cé hé md méi thu nhé@n duoc nu cudi. Ban tay cé mé réng trao ban, tam hén méi tran ngap vui sudng. (Din theo Ngit van 7, tap hai, tr. 11) Viét doan van (khoang 10 dén 15 dong) néu suy nghi cia em vé ¥ kién tren, trong d6 c6 sit dung phép néi va phép tu tir so sdnh. Cau 3 (5,0 diém) Cam nhan cita em vé hai khé tho sau: Negay ngay mat troi di qua trén lang Thay mé6t mat trdi trong lang rat dé. Ng Két trang hoa dang bay muoi chin mia xudn... y ngay dong ngudi di trong thuong nho Béc ném trong gidc ngit binh yen Gitta mot vang trang sang diu hién Van biét troi xanh la mdi na Ma sao nghe nhéi é trong tim! (Vign Phuong, Vieng lang Bac) Dé 23 Cau 1 (2,0 diém) Doc doan van sau va tra 1di céc cau hoi néu 6 dudi. G rig mia nay thudng nhu thé. Mua. Nhung mua da. Lic déu t6i khong biét. Nhung réi cé tiéng lanh canh gé trén néc hang. Cé edi gi vd cing sdic xé ig manh vun. Gid. Va toi thé’y dau, uét dma. khéng khi ra ti (Le Minh Khue, Nhiing ngdi sao xa xdi) a) X4c dinh phép lién két va chi ra nhiing tir ngit duge sit dung 1am phuong tién lién két trong doan van trén. b) Chi ra céc cau don dac biét trong doan van tren, Néu tac dung cita vig dung cdc cau dac biét 46. 181 Cau 2 (3,0 diém) Ngudi phuong Dong xua c6 cau: Thue trung hitu ngoc (trong sdch c6 nggc). Viet doan van (khoang 30 dong) néu suy nghi cia em vé ¥ kién tren. Cau 3 (5,0 diém) Phan tich bai tho Déng chi cia Chinh Hitu. Dé 24 Cau 1 (2,0 diém) a) M6t mat ngudi bang mudi mat cia. Tir mdt trong cau trén duge ding theo nghia g6c hay nghia chuyén? Day 1a thanh ngif hay tuc ngit? Phép tu tir nao duge sit dung 6 day? b) Cau nao khong ding cach ndi so sanh: — Khong thdy dé may lam nén. — Hoc thay khong tay hoc ban. — Mot cay lam chang nén non, Ba cay chum lai nén hon ni cao. — Nguoi ta la hoa dat. — Nguoi séng dong vang. Cau 2 (3,0 diém) Negay xua, Mac Dinh Chi la mét hoc trd nghéo phai bét dom dém lam dén doc séch, miét mai soi kinh ndu sit réi tré thanh vi quan tai ba... Viet doan van (khong 15 dong) néu suy nghi cia em vé tm guong hiéu hoc cia Mac Dinh Chi ngay xua. Cau 3 (5,0 diém) Phan tich hinh tugng nhan vat Vi Nuong trong tac phim Chuyén nguoi con gai Nam Xuong cia Nguyén Di. Dé 25 Cau 1 (2,0 diém) Chi ra phép lién két trong céc doan van sau: a) Truong hoc ctia ching ta la truéng hoc ctia ché dé dan chi nhan dan, nhdm muc dich dao tao nhitng cong dan va can bé tot, nhiing nguoi chi tuong lai 182 clia nuéc nha. Vé moi mat, trudng hoc ctia ching ta phdi hon han truéng hoc ciia thue dan va phong kién. b) Nhitng nguoi yeu dudi van hay hién lanh. Mudn dc phdi la ké manh. c) That ra, thoi gian khong phdi la mot ma la hai: dé vita la mot dinh ludt te nhién, khéich quan, bao trim thé gidi, vita la m6t khdi niém chit quan ctia con nguoi don doc. Boi vi chi c6 con ngudi méi cé ¥ thie vé thoi gian. Con nguédi la sinh vat duy nhdt biét réng minh sé chét, va biét réng thdi gian la lién luc. d) Van nghé da lam cho tam hén ho thyc duoc séng. Loi giti cia van nghé la su song. Su séng dy tod déu cho moi vé, moi mat cia tam hén. Van nghé néi chuyén v6i tat ca tam hén ching ta, khong riéng gi tri tué, nhdt la tri thite. Cau 2 (4,0 diém) Cam nhan cia em vé nhan vat anh thanh nién trong doan van sau: Qué chéu 6 Lao Cai nay thoi. Nam truéc, chdu tuéng chéu duge di xa lim éng bé tuyét lém. Hai bd con ching vi co déiy, hod lai khong. Chdu c don xin ra linh di mat trdn. Két qué: bo chéu théng chéu mot ~khong. Nhan dip Tét, mot doan cdc chit lai may bay lén tham co quan chau 6 Sa Pa. Khong c6 chéu 6 dy. Cac chit lai cit mot chit lén tan day. Chit dy noi: nhot chdu c6 gép phan phat théng dy, khong quan ta ha duge bao nhieu véi chau, that la dot ngot, khong ngo lai la hién mot dém may kho ma ngay dy phan luc Mi trén cdu Ham Rong. Bi nlut thé. Chui Idi may bay c6 nhac dén bé chdu, 6m chéu ma lic "Thé la mot — hoa nhé!". Chua hoa dau bac a. Nhung tit hom dy chau séng that hanh phiic. 0, bic vé chau day u? Khong, khong, ding vé chéu! Dé chau gidi thigu voi bac nhiing nguoi khéc dang cho bac vé hon Trong doan van trén, anh thanh nién néi: "Nhung tir hom ay chau séng that hanh phtic.", em hiéu gi vé niém hanh phtic cia anh thanh nién? Néu quan niém cita em vé hanh phiic. Cau 3 (4,0 diém) Trinh bay cam nhan cia em vé tinh cam ngudi cha danh cho con trong bai tho Ndi vdi con cua Y Phuong. DE 26 Cau 1 (2,0 diém) a) Chi ra phép lien két trong doan van sau: Su ki la cia Ha Long la vo tan. Tao hod da biét ding diing chat liéu hay nhdt cho cudc sang tao cia minh: Nuéc. Chinh Nuéc lam cho Da séng day, lam cho Dé von bat déng va v6 tri béng tré lén linh hoat, cé thé dong dén v6 tan, va c6 tri gidc, cé tam hén (Nguyen Ngoc, Ha Long, Dd va Nuc) b) Doc doan tho sau va tra Idi cdc cau héi néu & dudi. Néu duge lam hat gidng dé mia sau Nét lich sit chon ta lam diém tua Vui gi hon lam ngudi linh di dau Trong dém tdi, tim ta lam ngon lita! (T6 Hitu, Chao xudn 67) -Trong doan trich nay, diém tua c6 duge ding nhu mot thuat ngif vat If hay khong? 6 day, né c6 ¥ nghia gi? — Cc tir tim va ngon lita duge ding véi nghia géc hay nghia chuyén? Giai thich ¥ nghia cua nhiing tir ngit dé. Cau 2 (4,0 diém) Viet mot doan van ngin (khoang 20 dén 25 dong) phan tich ¥ nghia nghé thuat cia hinh anh hang tre trong bai tho Viéng /dng Bac cia Vién Phuong, trong 6 c6 sit dung thanh phén phy chi (gach chan thanh phan phy chi a6). Cau 3 (4,0 diém) Tée phdm nghé thudt nao cing xay dung bang nhitng tai. Nhung nghé si khong nhing ghi lai nhiing cdi da cé réi ma it liéu muon & thuc dn mudn néi mot diéu gi méi mé. Anh giti vao tac phdm mot ld the, mot loi nhan nhii, anh mudn dem mot phan ctia minh gop vao doi song chung quanh. a) Doan van trén trich tit van ban nao, cia ai? Doan van sit dung phuong thie biéu dat chinh nao? b) Doan van néu lén nhiny dace wung cu ban gi cia tée phém nghé thuat? 184 c) Theo em, [oi nhdn nui trong bai tho Anh trang cia nha tho Nguyén Duy la gi? d) Neu cm nhan cita em vé hai khé tho sau: Nauta mat lén nhin mat cé cdi gi rung rung nhut la dong la bé nue la song la rimg Trang cit tron vanh vanh ké chi nguoi vo tinh nh trang im phéng phéc dui cho ta gigt minh. Dé 27 Cau 1 (3,0 diém) Trong bai tho Con cd, Ché Lan Vién viét: Con dui én van la con cia me, Di hét doi, long me van theo con. Loi tho trén ggi cho em suy nghi gi vé tinh mau tl? Viét doan van Khoang 30 dong trinh bay suy nghi d6. Cau 2 (3,0 diém) Viét doan van dién dich néu nhan xét cia em vé nghé thuat miéu ta tam Ii nhan vat cla nha van Kim Lan trong doan van sau: Nhung sao lai ndy ra cdi tin nhut vay dugc? Ma théng chanh Béu thi dich la nguoi lang khong sai roi. Khong co tia lam sao ¢6 khoi? Ai nguoi ta hoi dau bia tac ra nhitng chuyén dy lam gi. Chao 6i! Cue nhuc chua, cd lang Viét gian! Réi day biét lam dn, budn ban ra sao? Ai ngudi ta chia, Ai nguoi ta budn ban may. Sudt cd cdi nude Viet Nam nay ngudi ta ghé tom, nguoi ta thi han cdi gidng Viet gian ban nuéc... Lai con bao nhiéu ngudi lang, tan tac méi ngudi mot phuong nita, khong biét ho da ré cdi co su nay chua?... (Kim Lan, Lang) 185 Cau 3 (4,0 diém) Néu cm nhan cia em vé mot trong hai doan tho sau: a) Dui 6 gan con, Dit 6 xa con, Lén ritng xudng bé, C6 sé tim con, Co mdi yéu con. Con di lén van la con ctia me, Di hét doi, long me van theo con. (Ché Lan Vien, Con cd) b) Me ta khong c6 yém dao n6n mé thay n6n quai thao doi ddu roi ren tay bi tay bau vay nhudm bin, do nhuém ndu bén mia. (Nguyén Duy, Ng6i budn nhé me ta xua...) Dé 28 Cau 1 (2,0 diém) Hay sp xép cdc cau van duéi day dé tao thanh mot doan van hoan chinh va hop If n6i vé dtic tinh gidn di cia Bac H6. (1) Nhiing chan li gidn di ma sdu séc d6 lic tham nhap vao qua tim va bé 6c clia hang trigu con ngudi dang cho dgi né, thi dé la ste manh v6 dich, dé la chi nghia anh hing cdch mang. (2) Suy cho citng, chan li, nhiing chan li lén cia nhdn dan ta cing nlue cia thoi dai la gidn di: "Khong c6 gi quy hon doc lap, 1 do", "“Nuéc Vier Nam la mét, dan toc Viét Nam la mét, sng c6 thé can, niti cé thé mon, song chan li dy Khong bao gid’ thay déi". (3) Gidn di trong doi Chii tich cing rat gidn di trong loi ndi va bai viét, vi mudn cho quan ching nhan ng, trong quan hé voi moi ngudi, trong tac phong, Hé dan hiéu duoc, nhé duoc, lam duoc. (Pham Van Déng) 186 Cau 2 (2,0 diém) Néu § nghia nhan dé truyén ngin Nhiing ngoi sao xa xdi cia Lé Minh Khué. Cau 3 (6,0 diém) Khong thé duoc! Lang thi yeu that, nhung lang theo Tay mat réi thi phdi thi. (Kim Lan, Lang) Lf giai tam trang cia Ong Hai thé hién trong cau van trén. Dé 29 Cau 1 (4,0 diém) Ca céng trudng say ngti canh dong song Nhiing thap khoan nhé lén troi ngdm nght Nhiing xe tii, xe ben song vai nhau ndm nghi Chi con tiéng dan ngdn nga V6i mot dong trang ldp lodng song Da. (Quang Huy, Tiéng dan ba-la-lai-ca trén song Da) a) Trong bai tho Sang thu, Hitu Thinh cing c6 nhitng cau tho khac hoa hinh anh dong song khé thti vi. Em hay chép nguyén van khé tho 46. b) Chi ra va phan tich gia tri cia phép tu tir ma Quang Huy va Hau Thinh sit dung dé miéu ta dong song trong nhiing vin tho cita minh. Cau 2 (2,0 diém) Viét doan van néu cam nhan cia em vé vé dep va ¥ nghia triét If cla hai cau tho sau, trong d6 cé sit dung phép tu tir so sdnh: Con lan, lan, lan mdi réi sé cudi vang v6 tan vao long me. Va khong ai trén thé gian nay biét me con ta 6 chon nao. (Ta-go, May va séng) Cau 3 (4,0 diém) Néu cam nhan cia em vé doan van Ong lao 6m thang con tit lén long, v6 nhe nhe vao lung nb, khé hoi: —Hlic kia! Thay héi con nhé, con la con ai? 187 —Lé con thay mdy li con u. —Thé nha con 6 dau? Nha ta 6 lang Chg Dau. =Thé con c6 thich vé lang Cho Dau khong? Thang bé nép ddu vo nguic b6 tra loi khe khé: -C6. Ong ldo 6m khit théing bé vao long, mot lite lau Ong lai hdi: —A, thdy hoi con nhé. Thé con ting ho ai? Théng bé gio tay lén, manh bao va ranh rot: —Ung ho Cu H6 Chi Minh mun nam! Nuéc mdt ng ldo gian ra, chdy rong rong trén hai ma. Ong néi thi thi: -U, diing réi, ting hé Cu H6 con nhi. May hom nay ru ri 6x6 nha, nhitng hic buén khé qua chang biét noi cing ai, Ong Ido Iai thi thi voi con nhu vay. Ong néi nhu dé ngé long minh, nhu dé minh lai minh oan cho minh nita. Anh em déng chi biét cho bé con ong. Cu Hé trén dau trén cé soi xét cho bé con éng. Cai long bé con ong la nhut thé day, cé bao gid dam don sai. Chét thi chét cé bao gio’ dim don sai. Méi ldn néi ra duoc déi cau nhu vay ndi khé trong long 6ng cing vi di dugc doi phn. (Kim Lan, Lang) Dé 30 Cau 1 (2,0 diém) Chi ra phép lién két trong cdc doan van sau: a) (1) Céi manh ctia con nguoi Viet Nam khong chi ching ta nhan biét ma cd thé gidi déu thita nhgn la su théng minh, nhay bén v6i cdi méi. (2) Ban chat 1rdi phit dy rat cé ich trong xa hoi ngdy mai ma su sdng tao la mot yéu cdu hang déu. (3) Nhung bén canh cdi manh dé ciing con tén tai khong it cdi yeu. (4) Ay la nhitng 16 hdng ve kien thitc co ban do thien huong chay theo nhiing mon hoc 188 "thoi thugng", nhat la khd nang thc hanh va séng tao bi han ché do 16i hoc chay, hoc vet nding né. (5) Khong nhanh chong ldp nhiing kh6 bé phat huy tri thong minh von c6 va khng thé thich ting voi nén kinh t& méi chita dung ddy tri thite co ban va bién déi khong nging. g 16 hong nay thi that (Vai Khoan, Chudn bi hanh trang vao thé’ ki méi) b) (1) Ngudi ta ndi nhiéu dén su hi sinh nhu sy hi sinh cia mudi c6 gai Dong Léc. (2) Day méi chi la céc tém bia tong trung. (3) Phai ndi téi hang van nit chién si, nit thanh nién xung phong va cong dan hod tuyén mai mai khong tré vé. (4) Day moi chi la sy hi sinh than minh. (5) Con phdi néi téi sy hi sinh khéng tén khong tudi: hi sinh cd nuéc da héng, ca thi sinh nd. (6) Va nhiéu ngudi hi sinh ca chite phan lam vo, lam me. (7) Hang triéu nguoi lita tudi nam muoi, sdu muti bay gid da dé lai toan bé tudi tré ctia minh & mat tran. (Pham Tién Duat) Cau 2 (3,0 diém) Viet mot doan van (khoang 10 dén 15 dong) ban vé tac hai cia 101 hoc chay, hoc vet & nha trudng hién nay, trong dé cé sit dung phép thé déng nghia. Chi rd phép lien két d6. Cau 3 (5,0 diém) Cam nhan cia em vé doan van sau: Uéng sita xong. Nho ngti. May bay trinh sdt van nao vét su yén lang cia ni ring. Chi Thao dua vao twong, hai tay quang sau gay, khong nhin toi. —Hat di, Phuong Dinh, may thich bai gi nhdt, hat di! Toi thich nhiéu bai. Nhitng bai hanh khiic b6 doi hay hat trén nhiing ngé dung mat tran. T6i thich dan ca quan ho mém mai, diu dang. Thich Ca-chiu-sa ctia Hong quan Lién X6. Thich ngdi bé gdi mo mang: "Vé day khi mdi téc con xanh xanh...". D6 la dan ca ¥ trit tinh gidu cb, phdi ldy giong that tram. Thich nhiéu. Nhung toi khong mudn hat lic nay. Toi dam cau v6i chi Thao, mac dit, 61 hiéu, nhitng tinh cdm gi dang quay cuéng trong chi. Chi cit dua mat nhin Nho, lay tay sita cdi c6 do, cdi ve Go va toc né. Chi khong khéc dé thoi, chi khong ua cd nuéc mat. Nuéc mat dita nao chy trong khi can cdi cing cdi ctia nhau nay la bi xem nhu bang chimg ciia mét su tu nhuc ma. Khong ai néi véi ai, nhung nhin nhau, ching t6i doc thdy trong mat nhau diéu do. 189 Chi Thao hdt: "Day Théng Long, day Dong Do... Ha Néi...". Nhac sai bét, con giong thi chua, chi khéng hat tréi chdy duge bai nao. Nhung chi lai cé ba quyén 86 day, chép bai hat. Réi la ngdi chép bai hat. Tham chi, say mé chép ca nhitng loi t6i tu bia ra nita. (Lé Minh Khué, Nhitng ngéi sao xa x6i) Dé 31 Cau 1 (2,0 diém) Phan tich hinh anh swong dugc miéu ta trong hai doan tho duéi day: a) Cudi thu trdi biéc, lia vang bong, C6 nhat mau xanh, 1é tia hong. Hom téi chan t cong tim phi, Gié dua huong lia béc thom litng. (Boan Van Cit, Cudi thu) b) Suong chiing chinh qua ngo Hinh nhu thu dd vé. (Hitu Thinh, Sang thu) Cau 2 (4,0 diém) Trong téc phdm Lang lé Sa Pa, hai lan tac gid nhac dén noi "them" ngudi cia nhan vat anh thanh nién, Dé 1a lan bac 14i xe gidi thi¢u v6i Ong hoa si va co ki su vé anh thanh nién: Mor anh thanh nién hai muoi bay tudi! Day la dinh Yén Son, cao hai nghin sdu tram mét. Anh ta lam c6ng tac khi tuong kiém vat li dia cdu. Céach day b6n ném, cé hém toi cing dang di thé nay chot thdy mét khiic than cay chdén ngang dudng, phi ham lai. M6t anh thanh nién 6 dau chay dén, hé voi toi va khach di giita duong thé nay, anh chi dé mdt. Thi ra anh ta méi lén nhdn viéc, sng mot i bon bé chi cdy cé va may mu lanh léo, chua quen, them ngudi qud, anh ta kiém ké dimg xe lai dé gap ching 16i, nhin trong va néi chuyé 1ét... Va mot lan anh thanh nién tam sy v6i Ong hoa si: Con nguéi thi ai ma cha "them" hé bac... Chau noi: "Day, bac cing chang "them" ngudi la gi?”. e ddy khiic cay ra mét bén cho xe di. Idi & day ma ai ddy cay ra minh trén dinh n mot biéu dy co y nghia gi? 190 Cau 3 (4,0 diém) Ké tén 3 bai tho va chép nguyén van nhiing cau tho cé hinh anh anh trang cia Hé Chi Minh ma cm da hoc trong chuong trinh Ngit van THCS. Viét doan van néu cém nhan vé mot hinh anh trang dé lai cho em ain tuong sau sc nhat, trong dé cé sit dung phép tu tir so sénh. Dé 32 Cau 1 (2,0 diém) Hinh anh "tém long son" trong doan tho sau dugc sang tao bang phép tu tir gi? Phan tich gid tri biéu dat cla hinh anh do. Than em vita trang lai vita tron Bay néi ba chim v6i nuéc non Ran nat mac dau tay ké nan Ma em vin giit tdm long son. (H6 Xuan Huong, Banh 1di nude) Cau 2 (2,0 diém) Néu chit dé va chi ra céch lap luan ciia tac gia trong doan van sau: Long yéu nuéc ban dau la long yéu nhitng vat tam thudng nhdt: yéu cdi cé trong 6 truéc nha, yéu cdi phd nhé dé ra bo séng, yéu vi thom chua mat cua tri lé mia thu hay mia cé thdo nguyén cé hoi rugu manh. Chién tranh khién cho ng dan X6 viét nhan ra vé thanh ti ctia chon qué huong. Nguoi ving Bac nghi dén cdnh rimg bén dong song Vi-na hay mién Xu-cé-nd, than cay moc 1a la mat nude, nghi dén nhiing dém thang sdu sang héng va tiéng "co nang" goi dia ngudi yeu. Nguoi xtt U-crai-na nhé bong thuy duong te lu bén dudng, cdi bang lang cia trua hé vang anh [...] Nguoi & thanh Lé-nin-grat bi suong mi qué huong dm dnh, nhé dong sng Né-va rong va dudng bé nhuc nude Nga dudng bé, nhé nhiing tong bang déng tac nhitng con chién ma léng lén, va la hoa ruc ré i can nha la mot trang lich sit. Ngudi Mat-xco-va nhé nhu thdy lai nhiing phé ci chay ngodn ngoéo lan man nhu mot hodi niém dé réi dé ra nhitng dai 16 ctia thanh pho méi. [...] Long yeu nha, yéu lang xém, yéu mién qué tré nén long yéu Té quoc. clia cong vién mia hé, nhé pho phuong ma méi (L. B-ren-bua) 191 Cau 3 (6,0 diém) Cam nhan cia em vé hinh nh ngudi linh trong bai tho Déng chi (Chinh Hitu) va Bai tho vé tiéu doi xe khong kinh (Pham Tién Duat). Dé 33 Cau 1 (2,0 a) Tim khéi ngit trong cac cau van sau day: m) Toi, mot qua bom trén déi. Nho, hai qué bom duéi long dudng. Chi Thao, mot quad duéi chan edi hdm ba-ri-e cit. (Lé Minh Khué, Nhiing ngdi sao xa xdi) —Bénh ran dudng day, chia cho em méi dita mt edi. (Kim Lan, Lang) — Quan, ngudi ta sg cdi uy cia quyén thé. Nghi Lai, ngudi ta so cdi uy ctia déng tién. (Nguyén Cong Hoan, Bude dudng cing) —Ong gido dy, thudc khong hit, rou khéng udng. (Nam Cao) b) Tir cau van sau, hay tao thnh cdc cau c6 khéi ngit: Tdi rat thich hoc todn. Cau 2 (3,0 diém) Viet doan van tinh bay suy nghi cia em vé ¥ nghia cia cau van sau: Buéc qua cdnh cong trudng la mot thé gidi ki digu méra,... (Ly Lan, Céng trudng md ra) Cau 3 (5,0 diém) Vé dep cia nhan vat anh thanh nién trong truyén Léng lé Sa Pa (Nguyén Thanh Long). Dé 34 Cau 1 (3,0 diém) Cau ca dao sau day cé chita ham ¥ khong? Tai sao em suy doan duge ham ¥ 6? Cach sit dung ham y 6 day 6 tac dung gi? 192 Bao gid chach dé ngon da, Sdo dé duéi nuéc thi ta léy minh. Néu vi du mot cau ca dao hoae cau tho c6 chita ham ¥. Phan tich céch tao ham ¥ trong d6. Cau 2 (2,0 diém) Phan tich cdc thao tac nghi lun duge sit dyng trong doan van sau: a) (1) Bat ré é cudc doi hang ngay ctia con ngubi, van nghé lai tao duoc su song cho tam hén ngudi. (2) Nghé thudt mé rong kha nang ctia tam hon, lam cho con ngudi vui buén nhiéu hon, yéu thuong va cam hon duoc nhiéu hon, tai mat biét nhin, biét nghe thém té nhj, séng duge nhiéu hon. (3) Nghé thudt gidi phéng dugc cho con ngudi khéi nhitng bién gidi cia chinh minh, nghé thuat xdy dung con nguoi, hay néi cho ding hon, lam cho con nguoi tu xdy dung dugc. (4) Trén nén tang cudc séng clia xd h6i, nghé thuat xay dung doi séng tam hén cho xa héi. (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi ctia van nghé) b) (1) Mata xudn nho nhé la mét sdng tao doc déo cia nha tho Thanh Hai, gép vao cdc hinh dnh mia xuén trong tho ca. (2) Cac nha tho tit xua t6i nay da viét nhiéu vé mia xudn voi nhiéu cam hitng va nhitng phat hién riéng khdc nhau nhumg wu trung thuong khai thac hai phuong di¢n: mha xudn ctia thién nhién va ia con nguoi. (3) Thanh Hai ciing khong di ra ngoai hai phuong dién ctia thi dé mia xudn. (4) Cai déic ste 6 day chinh la hinh énh mita xudn nho mia xudn nh6. (5) D6 la biéu tuong cho nhitng gi tinh tuy, dep dé nhdt ctia sut sng va cudc doi méi con ngudi. (6) Mia xudn nho nhé dy gép vao dé lam nén mira xudn lon clia cudc doi, ctia dat nuéc. (1) Hinh anh nay thé hién quan niém vé su thong nhdt giita cdi riéng va cdi chung, gitta cd nhan va cong dong. (Bai tap Ngit van 9, tap hai, tr. 29) Cau 3 (5,0 diém) Tinh yeu con va long yeu nuéc, gin b6 véi cich mang cita ngudi me Ta-Oi biéu hién trong bai tho Khiic hat ru nhitng em bé lén trén lung me cha Nguyén Khoa Diém. 193 Dé 35 Cau 1 (3,0 diém) a) Tim cae tir ghép c6 cdc yéu t6 sau (mdi yéu té tim 2 tit): thuy (nude); thuy (bat dau); thudn (khong pha tap); thudn (chan that). b) Chi ra va néu tac dung ciia viée sit dung tir Hn Viét trong cau tho ta chan dung Thuy Kiéu: Lan thu thuy nét xudn son. (Nguyén Du, Truyén Kiéu) Trong cau tho trén, téc gid sit dung phép tu tir gi? Phan tich gid tri biéu dat cua phép tu tir dé. Cau 2 (3,0 diém) Cam nhan cia em vé nhiing tran tré cia Ong hoa si trong doan van sau: Phdi, nguoi hoa si gid vita ni chuyén, tay vita bat gidc hi hody vao cuén sb ti lén ddu gdi. Hon bao nhiéu nguoi khdc, ong biét rat ro su bat luc cia nghé thudt, ctia hoi hoa trong cudc hanh trinh vi dai la cudc doi. Ong thay ngoi bit clia Ong bat luc trén ting chang dudng di nhé cia éng, nhung né nhac la mot qua tim nita cia 6ng, hay chinh la qua tim citi duge "dé cao" lén, do dé ma éng khao khdt, ma 6ng yéu thém cudc séng. Thé nhung, doi vi chinh nha hog si, vé bao gid’ cing la mot viée khé, ndng nhoc, gian nan. Lam mot bite chan dung, phdéc hoa nhu éng lam day, hay réi vé ddu, lam thé nao lam hién lén duge mau nguoi ay? Cho ngudi xem hiéu duoc anh ta, ma khong phdi hiéu nhut m6t ngoi sao xa? Va lam thé nao dat duge chinh tam lng ctia nha hog si vao gitta bite tranh dé? Chao 6i, bat gdp mét con nguoi nhu anh ta la mét co hdi han hitu cho sang téc, nhung hoan thanh sng téc con la mot chang dudng dai. Mac dit vay, éng da chap nhéan su thit thach. Cau 3 (4,0 diém) Phan tich bit phép xay dung hinh anh tho trong bai Dodn thuyén danh cé cia Huy Can. DE 36 Cau 1 (2,0 diém) Nhan vat anh thanh nién trong truyén ngdn Lang 1é Sa Pa (Nguyén Thanh Long) chit yéu duoc miéu ta tir diém nhin nao? Néu téc dung cia cach miéu ta d6. 194 Cau 2 (2,0 diém) Chép lai bai tho Déng chi (Chinh Hau). Em cé suy nghi gi vé nhan dé bai tho va su lap lai nhan dé 6 mot dong tho trong bai? Cau 3 (6,0 diém) C6 ¥ kign cho rang: "Hinh anh ngudi ba trong bai the Bép lita 1 hinh anh ngudi nh6m lita, ngudi gitt lira". Em nghi gi vé nhan xét ay? Dé 37 Cau 1 (2,0 diém) Vi sao Nguyén Thanh Long khong dat tén riéng cho cdc nhan vat trong truyén ngan Lang lé Sa Pa? Cau 2 (2,0 diém) Tir di trong cdc doan tho sau duge sit dung v6i nghia géc hay nghia chuyén? Phan tich y nghia cita tir di trong cc trudng hop dé. a) Ta di tron kiép con nguoi, Ciing khong di hét may loi me ru. (Nguyén Duy, Ngdi budn nko me ta xua...) b) Con dt ln van la con ciia me, Di hét doi, long me vdn theo con. (Ché Lan Vien, Con cd) Cau 3 (6,0 diém) Phan tich nét riéng ciia tinh cdm qué huong trong truyén ngan Lang cia Kim Lan. Em cé nhan xét gi vé nghé thuat miéu ta tam If va ng6én ngit nhan vat 6ng Hai cila tac gia? DE 38 Cau 1 (4,0 diém) Doc doan van sau va thuc hién céc yéu céu néu 6 dudi. Doi song xd hoi ngay cang phat trién va déi moi. C6 nhiing chit ta khong cb sdn va khé dich ding thi cn phdi mugn chit nuéc ngodi. Vi du: "doc lap", "tu do", "giai cap", "cong san",... Con nhiing chit tiéng ta cé, vi sao khong ding, 195 ma cing mugn chit nic ngodi? Vi du: khéng goi xe lita ma goi "hod xa"; may bay thi goi "phi co” Ting néi la thi cia cai vd cling ldu doi va vd cling qui béu cia dan tc. Ching ta phdi gitt gin né, quy trong n6, lam cho né ngay cang rong khdp. Cia minh cé ma khong ding, lai di muon ciia nude ngodi, dé chdng phdi 1a déu 6c quen ¥ lai hay sao? a) Em hiéu y kién trén cla Chi tich H6 Chi Minh nhu thé nao? b) Neu mot vai vi du vé hin tuong vay muon tiéng nude ngoai ma Bac phe phan trong doan van trén. c) Dién vao ché tréng tir thich hop: Sau tham hog kép dng dat —séng than, Nhét Ban dang khan truong lén ké hoach ... dat nuéc. A. tdi tao B. cdi tao C. tdi thiét D. tdi lap Cau 2 (3,0 diém) Vi sao phdi bdo vé ritng? Viét m6t doan van nghi luan tra 1di cho cau hoi trén. Cau 3 (3,0 diém) Y¥ nghia ctia chi tiét cdi béng trong Chuyén ngudi con gai Nam Xuong (Nguyén Dit). Dé 39 Cau 1 (2,0 diém) a) Mia xudn ngudi cam sting Léc gidt day trén lung. Trong cau tho tren, tir /c dugc hiéu nhu thé nao? Theo em, vi sao hinh anh ngudi cdm sting lai duge tac gia miéu ta: Léc gidt ddy trén lung? b) Nhiing cau tho sau trich tir tac phdm nao, cia ai? Doan thuyén chay dua cting mat tréi. —Tiéng tu hi sao ma tha thiét thé! —Con la séng va me sé la bén bo ki la, Con lan, lan, lan mdi réi s& cudi vang vo tan vao long me. 196 — Van biét troi xanh la mai mai Ma sao nghe nhéi & trong tim! Trong s6 d6, cau tho nao sit dung phép tu tir dn du? Phan tich ¥ nghia cha cau tho d6. Cau 2 (2,0 diém) Thoi gian cé thé la vang, c6 thé la gi sdt, diéu dé phu thude vao mdi nguéi. Viét doan van néu quan diém cita em vé ¥ kién trén, trong dé cé sit dung cdc phep lien két thé va noi. Cau 3 (6,0 diém) Cam nghi vé mot nhan vat dé lai cho em 4n tuong sau sac nhat trong cdc tac pham truyén da hoc 6 lép 9. Dé 40 Cau 1 (3,0 diém) a) Phan biét van hoc dan gian va van hoc viét. Ké tén 3 thé loai ca van hoc dan gian va 3 thé loai cla van hoc viét, mdi thé loai néu 1 téc phdm 1am vi du. b) Néu tén 5 tée phdm thude bd phan van hoc viét bing chit Nom, 5 tac phim thudc b6 phan van hoc viét bing chit Han (cd tén tac gid). Cau 2 (3,0 diém) Viet mot doan van néu cam nhan cia em vé nhing cau tho sau: Dui 6 gan con, Dit 6 xa con, Lén ring xudng bé, CO sé tim con, CO mai yéu con Con dit lén van la con ctia me, Di hét doi, long me van theo con. (Ché Lan Vién, Con co) 197 Cau 3 (4,0 diém) Phan tich thanh cong cila téc gid trong ciich van dung Idi ru 6 hai bai tho Khic hdt ru nhitng em bé lon trén lng me cia Nguyén Khoa Diém va Con co cia Ché Lan Vien. Dé 41 Phan I. Trac nghiém khach quan (2,0 diém) 1. Khét vong I6n nhat ciia ngudi phy nit trong Chuyén nguai con gdi Nam Xuong la gi? A. Khat vong gidi phong tinh cam B. Khat vong khiing dinh vi trf trong gia dinh va xa hoi C. Khat vong tinh yéu doi lita D. Khat vong hanh phic gia dinh 2. Trong Chuyén nguai con gai Nam Xuong, cai bong cita nhan vat nao giai oan cho Vii Nuong? A. Bé Dan B. Vii Nuong C. Truong Sinh D. Phan Lang 3. Cau tho nao trong doan trich Chi em Thuy Kiéu (trich Truyén Kiéu — Nguyén Du) cing thé hién vé dep cia Thuy Van va Thuy Kiéu? A. Mai cét cach tuyét tinh than B. Khuon trang ddy dan nét ngai nd nang C. Mot hai nghiéng nuéc nghiéng thanh D. Théng minh von san tinh trot 4. Trong doan trich Chi em Thus Kiéu (Nguyén Du, Truyén Kiéu), bit phap ude 1é duge tic gia sir dung 6 cau tho nao duéi day? A. Dau long hai d to nga B. Thuy Kiéu la chi em la Thus Van C. Mai cét cdch tuyét tinh than D. Mdi ngudi mot vé mudi phan ven mutoi 5. Trong tac phim Co’ hong cia Lé Tan, hi vong ngudi nong dan ding len lat dé ché do phong kién, thay déi cudc sng cia minh thé hién 6 hinh anh nao? A. Lang qué B. Dong song C. Con thuyén D. Con dudng 198 6. Chi dé truyén ngan Lang 1é Sa Pa gan gii nhat v6i chii dé cita tac pham nao sau day? A. Bai tho vé tiéu doi xe khong kinh (Pham Tién Duat) B. Nhiing ngoi sao xa x6i (Lé Minh Khué) C. Mata xudn nho nhé (Thanh Hai) D. Doan thuyén dénh cé (Huy Can) 7. Dong nao sau day néu ding nguyén nhan chi yéu thiic déy sy phat trién cha von tir vung tiéng Viet? A. Do su phat trién cla xa hoi B. Do sy phat trién kinh té C. Do su phat trién cia van hoc nghé thuat D. Do sy phat trién cita cdc nganh khoa hoc 8. Quan hé gitta cdc vé trong cau ghép sau 1a quan hé gi? Nhung vi bom né gan, Nho bi chodng. (Lé Minh Khué, Nhiing ngoi sao xa x6i) A. Nguyén nhan B. Diéu kien C. Tuong phan D. Nhuong b6 Phan II. Ty luan (8,0 diém) Cau 1 (4,0 diém) Doc hai doan van ban sau va tra 1di cdc cau hdi néu 6 dudi: a) Nghé thudt khong ditng ngodi tré vé cho ta dudng di, nghé thudt vao dot lita trong long ching ta, khién ching ta tut phi bude lén duong dy. Bat ré 6 cudc doi hang ngay ctia con ngudi, van nghé lai tao duoc su séng cho tam hon nguoi. Nghé thuat md rong kha nding ctia tam hén, lam cho con nguoi vui buén nhiéu hon, yéu thuong va cam hon duoc nhiéu hon, tai mat biét nhin, biét nghe thém té& nhj, song duge nhiéu hon. (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi ciia van nghé) b) C6 nhitng phit nga long T6i vin cdu tho ma ding day. (Phing Quén) 199 — Xe dinh phuong thitc biéu dat chai yéu cita timg doan. — Noi dung chinh cita méi doan 1a gi? — Cfc tac gid trinh bay ni dung theo cch riéng déc déo nhu thé nao? — Viét doan van khoang 150 chit chia sé ¥ kién cla em vé noi dung cla mot trong hai doan van ban dé. Cau 2 (4,0 diém) Phan tich nét riéng cia bite tranh mia thu va cam xtic cla thi nhan trong hai doan tho sau: a) Em khong nghe ritng thu, Lé thu roi xdo xac, Con nai vang ngo ngdéc Dap trén ld vang kh? (Luu Trong Lu, Tiéng thu) b) Bong nhan ra huong di Phd vao trong gid se Suong ching chinh qua ngo Hinh nhc thu da vé. (Hitu Thinh, Sang thu) Dé 42 Cau 1 (2,0 diém) Viét tip vao dau ba chém sau cum tir duéi day dé tao thanh ménh dé ding: Thién nhién Id... Lay ménh dé vita hoan thanh lam cau cht dé, viét doan van dién dich tir 10 dén 15 cau dé trién khai cau chit dé ay. Cau 2 (3,0 diém) V6i bon din ching duéi day trong Truyén Kiéu, em hay viét mot doan van st dung thao tac phan tich, tong hop dé ban vé nghé thuat miéu ta thién nhién ciia thi hao Nguyén Du: a) C6 non xanh tan chan tréi, Canh lé tréng diém mét vai bong hoa. 200 b) c) dy Duéi trang quyén dd goi he, Déu tudng lita lu lap loe dam bong. Nao nao dong nuoc uén quanh, Dip cau nho nhé cudi ghénh bac ngang. Bon bé bat ngdt xa trong, Cat vang cén no bui héng dam kia. Cau 3 (5,0 diém) Néu cam nhan cia em vé doan tho sau: Con con bé'trén tay Con chua biét con cd Nhung trong loi me hat C6 cdnh co dang bay: "Con co bay la Con 6 bay lé Con co céng phi, Con co Déng Dang...” C6 mot minh, cd phdi kiém lay an, Con cé me, con choi réi lai ngti "Con co an dém, Con co xa t6, C6 gap canh mém, Co soxdio mang...” Negii yén! Ngit yen! Cd oi, ché' so! Canh cé mém, me da sin tay néng! Trong loi ru cia me thém hoi xudn, Con chua biét con co, con vac. Con chua biét nhing canh mém me hat, Sita me nhiéu, con ng chdng phan van. (Ché Lan Vién, Con cd) 201 Dé 43 Cau 1 (2,0 diém) Ca dao c6 cau: Vang trang ai xé lam déi, Duong tran ai vé ngugc xudi hdi chang. Trong Truyén Kiéu, néi vé canh Thuy Kiéu chia tay Thiic Sinh, Nguyén Du viet: Vang trang ai xé lam déi, Nita in g6i chiéc, nita soi dam truéng. Em cé nhan xét gi vé su hoc tp van hoc dan gian cing nh nhing sang tao ciia thi hao Nguyén Du? Cau 2 (3,0 diém) Cha Ong ta ndéi: "C6 cong mi nén kim". Con Gidéo su Todn hoc Ngo Bao Chau cho rang: "Long dam mé 1a yéu té quan trong nhat dé nha khoa hoc di dén tan ciing con dudng minh da chon". Trinh bay suy nghi cla em vé nhing ¥ kign trén trong mot bai luan khong qué 200 chit. Cau 3 (5,0 diém) Nghé thudt mé réng kha nding ctia tam hén, lam cho con nguai vui budn nhiéu hon, yéu thuong va cam hon dugc nhiéu hon, tai mat biét nhin, biét nghe thém té nhi, séng duoc nhiéu hon. (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi ciia vain nghé) Bang nhimg hiéu biét cia minh vé van chuong, em hay lam sng t6 ¥ kign tren. Dé 44 Cau 1 (2,0 diém) Tit vang nao trong cac cau duéi day duge ding véi nghia géc, tit ang no duge ding v6i nghia chuyén? Cau nao sit dung phép so sanh? Néu tac dung cita phép tu tir so sénh 6, Néu ham ¥ cita cau a). a) Cam vang ma 16i qua song, Vang roi khong tiéc, tiéc cong cdm vang. 202 b) Nguéi song, dong vang. c) Tae dat tac vang. d) Rang vang thi gid, rang do thi mua. Cau 2 (2,0 diém) Viét tiép 9 cau van dé tao thanh doan van gém 10 cau, trong dé cé sit dung thao tac phan tich, téng hop. (1) Ché tu cao tut dai. (...). Cau 3 (6,0 diém) "Tho 1a tiéng long" (T6 Hitu). Hay ling nghe tiéng long cia nha tho Vién Phuong trong bai Viéing Iding Bac. Dé 45 Cau 1 (2,0 diém) Phan tich phép tu tir duge sit dung trong céc trudng hop sau: a) Nui cao chi lm nii oi, Nui che mait trdi chang thdy ngudi thuong. (Ca dao) b) Song ching chinh qua ngé, Hinh nhu thu da ve. (Hou Thinh, Sang thu) c) Mua thang ba hoa dat, Mua thang tu hu dat. (Tuc ngit) Cau 2 (2,0 diém) Doc van ban sau va tra 1di cdc cau hoi néu 6 duéi. Thyc hanh tiét kim Tiét kiém khéng phdi la biin xin, khong phdi la "xem dng tién to bang cdi néng", gdp viéc ddng lam cting khong lam, dang tiéu ciing khong tiéu. Tiét kiém khong phdi la ép bd déi, cdn bO va nhdn dan nhin dn, nhin mac. Trdi lai, tiét kiém cot dé gitip vao viéc tang gia san xudt, ma tang gia sdn xudt la dé dan dan 203 ndng cao mite séng ctia bd dé kiém la tich cure, clut khong phdi tiéu cuc. , cn b6 va nhdn dan, ndi theo l6i khoa hoc thi tiét Trong 80 nam, nude ta bi dé qudc Phap r6i dén dé qudc Nhdt vo vet hét vi ma kinh té ctia ta nghéo nan lac hdu, nay ching ta cdn phdi cé mot nén kinh té kha, dé khang chién va kién quéc. Muén xdy dung kinh té thi phdi cé tién ctia dé lam vén. Mudn c6 von, thi cdc née tu ban diing ba cach: vay muon nuéc ngodi, dn cudp ctia cdc thudc dia, béc l6t cong nhdn, nong dan. Nhitng cach dé ching ta déu khong thé lam duoc. Ching ta chi c6 céch la mot mat tang gia scin xudt, mot mat tit kiém dé tich trit thém von cho cong cudc xdy dung va phat trién kinh té cia ta. Ching ta phdi tiét kiém sttc lao dong. Thi du: viée gi truéic kia phdi ding 10 ngudi, nay ta phdi t6 chite sdp xép cho khéo, phdi ndng cao nang sudt cita m ngubi, no vay ma chi ding 5 ngudi cing lam duoc. Chiing ta phdi tiét kiém thoi gid. Thi du viée gi truéc kia phai lam 2 ngay, nay vi 16 chitc stip xep khéo, nang sudt cao, ta c6 thé lam xong trong I ngay. nhiéu Chiing ta phdi tiét kiém tién cua. Viéc gi truéc phai ding nhiéu ngué thoi gid, phdi tiéu 2 van dong, nay vi tiét kiém dugc sttc ngudi va thoi gid, nguyén liéu, cho nén chi tn 1 van la dui. N6i t6m lai: ching ta phdi tim céch t6 chic sap det cho hop li, dé mot ngudi 6 thé lam viée nlut hai ngudi, 1 ngay c6 thé lam viée ctia 2 ngay, 1 déng c6 thé diing bing 2 dong. (H6 Chi Minh, Thue hanh tiét kiém, chéng tham 6 lang phi, chéng bénh quan liéu) a) Van ban trén cé nhing lun diém cu thé nado? b) Chi ra cach lap luan cita timg Iwan dié c) Theo em, tai sao phai tiét kigm thdi gian? Trinh bay trong mot doan van khoding 10 dén 15 cau. Cau 3 (6,0 diém) Phan tich vé dep riéng ciia méi doan tho sau: a) Mudn lam con chim hot quanh lang Bac Mudn lam dod hoa tod huong dau day Mudn la cdy tre trung hiéu chon nay. (Vién Phuong, Vieng lang Bac) 204 b) Ta lam con chim hét Ta lam mot canh hoa Ta nhap vao hoa ca Mo6t not tram xao xuyén. (Thanh Hai, Maa xudn nho nh) Uéc lam mot hat phit sa Ve lam mot tiéng chim ca xanh roi Uéc lam tia ndng vang tuoi Uéc lam mot hat mua roi dm chéi. (Lé Cin Nhac, Xin lam hat phat sa) Dé 46 Cau 1 (4,0 diém) Phan tich su sang tao ciia Nguyén Du trong doan trich Kiéu & ldu Neung Bich: Tudng nguodi dudi nguy ét chén dong, Tin suong luéng nhitng ray trong mai cho. Bén troi géc bé bo vo, Tam son g6t rita bao gid cho phai. X6t ngudi tua cita hom mai, Quat néng dp lanh nhiing ai dé gid? +h may nang mua, > tit dd vita nguoi om. Buén trong ctta bé chiéu hém, Thuyén ai thdp thodng cdnh buém xa xa? Bun trong ngon nudc méi sa, Hoa troi man mac biét la vé dau? Budn trong ngi co réu réu, Chan may mat dat m6t mau xanh xanh. Bu6n trong gid cudén mat duénh, Am dm tiéng séng kéu quanh ghé ngéi. 205 so v6i Thanh Tam Tai Nhan trong Kim Van Kiéu truyén: Nghi dén b6 me da rat xa voi, dit hén mong ciing khong bay vé dugc. Thuy Kiéu soi guong, cam thiy tréng trai, nhé dén chang Kim Trong trong ngay thé nguyén tung nhu mdi ngay hom qua, thé ma nay dudng xa ngudi vang, khong con biét hdi ai dugc, ben lam Mui diéu bat nhu ¥ dé ghi lai ndi buén... Dé xong cang thay long tréng trdi, tinh cang x6n xang, ném ngéi khong yén. Pha tra nhdp giong, thay con nudc méi sa vao sudi, cé ram kéo thém suong mi, tiéng séng kéu quanh ché ngéi, bing buém xa xa, lai lam thém mét bai tho ludt... Cau 2 (4,0 diém) Thii doc sdch thoi nao cing dugc coi la mot trong nhiing cdi thi tao nh ctia doi séng van minh; nhitng nguoi it dugc doc séch van thuong kinh trong va them cdi thi dé. Diéu dé dé hiéu, mot ngudi khong cé théi quen doc sdch bi giam ham trong mét thé gidi chat hep vé khong gian va thoi gian; sudt doi quanh quan trong cdi vong thudng lé, chi tiép xtic, chuyén tro véi vai nguoi quen, chi trong thdy nhitng viée xdy ra & chung quanh, khong thodt ra khéi cdi nguc dé. Nhung cam mé6t cudn sdch trén tay la tic thi ngubi dé duoc séng mot thé gid néu cudn dé la mét cudn hay thi ngudi dé duoc mot nguoi gidi dam thoai, ké chuyén cho nghe, dat dén vao m6t thé gidi khdc, mot thoi dai khac. (Lam Ngit Dudng, Song dep) a) Doan van trén cé phai 1A doan van nghi Iwan khong? Vi sao? b) Viet doan van gidi thigu mot cudn sdch hay v6i ban be. Cau 3 (2,0 diém) Trong hai cau tho "Ngii yén! Ngit yen! Cd oi, ché so - Canh cé mém, me da sin tay nang" 6 bai tho Con cd, Ché Lan Vien da van dung cau ca dao nao? Hay chép lai cau ca dao d6. Chi ra sur sng tao cita nha tho khi van dung ca dao. Dé 47 Cau 1 3,0 diém) Mot bai tho hay khéng bao gid ta doc qua mét lan ma bé xudng dugc. Ta sé ding tay trén trang gidy dang Ié lat di, va doc lai bai tho. Tat ca tam hén ching 1a doc, khong phdi chi cé tri thitc. Va khac véi cach doc riéng bang tri thite, lin doc thit hai chém hon, doi hdi nhiéu co gang hon, nhiéu ché ching ta ditng lai hon. 206 Cho dén mét cau tho kia, ngudi doc nghe thi tham mdi trong long, mat khong roi trang gidy. (Nguyén Binh Thi, Tieng ndi ctia van nghe) Van dé nghi Iuan trong doan van trén 1a gi? Nhan xét vé céch lap luan cita nha van. Cau 2 (4,0 diém) Phan tich vé dep tam hén cia nhan vat anh thanh nién thé trich sau: én qua doan Hoi chua vao nghé, nhitng dém bau troi den kit, nhin ki méi thdy mot ngoi sao xa, chu cing nghi ngay ngoi sao kia lé loi mot minh. Bay gid lam nghé nay chdu khong nght nhu vay nita. Va, khi ta lam viéc, ta voi cong viée la doi, sao goi la mot minh dugc? Hudng chi viée ciia chau gén lién v6i viée cia bao anh em, déng chi duéi kia. Cong viée ctia chdu gian khé thé addy, chit cdt né di, chau budn dén chét mat. Con ngudi thi ai ma chd them hd bac? Minh sinh ra la gi, minh dé 6 déu, minh vi ai ma lam viée? Day, chéu tu ndi voi chdu thé ddy. Bac Idi xe di, vé Lai Chau cit dén day ditg lai mot lat. Khong vao gid "6p" la chau chay xudng choi, lau thanh lé. Chéu béng dung tu hdi: Cai nho xe, nhé nguoi dy that ra la cdi gi vay? Néw la ndi nhé phon hoa d6 hoi thi xoang. (Nguyén Thanh Long, Lang lé Sa Pa) Cau 3 (3,0 diém) Chi ra su ging nhau va khdc nhau vé noi dung ¥ nghia va hinh thiic thé hién cita hai doan van ban sau: a) Bai tho anh, anh lam mot nita ma théi, Con mot nita cho mia thu lam lay. (Ché Lan Vien, Sé tay tho) b) Tac phdm nghé thudt nao citng xdy dung being nhiing vat liéu mucgn 6 thic tai. Nhung nghé st khong nhitng ghi lai cdi dd c6 rdi ma con mudn néi mot diéu gi mdi mé. Anh giti vao téc phdm mot Id thi, mot loi nhdn nlui, anh mudin dem mét phan ctia minh gdp vao doi song chung quanh. (Nguyén Dinh Thi, Tiéng ndi ctia van nghé) 207 Dé 48 Cau 1 (1,5 diém) Céc doan van du6i day thudc kigu van ban nao? a) Ba 101 c6 hoc hanh gi dau, mot chit cén doi khong biét. Ba lang lé, cit tuéng ba khong biét gi. Ba thuéc nhue chéo hang tram hang nghin cau ca, Ba noi nhiing cau sao ma ding thé. Ba béo u toi: Day con tit thud con tho, Day ve¢ tit thud bo vo mdi vé. Nguoi ta nue cdy. Uén cay phdi udn tit lic con non. Néu dé ln lén méi udn, no gay. (Duy Khin, Tudi tho im lang) b) Con ngudi ciia Bac, doi song ctia Bac gidn di nhit thé nao, moi ngudi ching ta déu biét: bita com, dé ding, cdi nha, 1di séng. Bita com chi cé vai ba mn rat gidn don, lic an Bac khéng dé roi vai mot hot com, an xong, cdi bat bao Cai nha san ctia gid’ cling sach va thitc an con lai thi duoc sdp xép tuom tat. vai ba phong, va trong lic tam hén ctia Bac lng gid thoi dai, thi cdi nha nhé dé ludn ludn long gid va anh sang, phdng phat huong thom ctia hoa vubn, mot doi séng nhu vay thanh bach va tao nha biét bao! (Pham Van Déng, Hé Chui tich, hinh dnh ctia dan toc, tinh hoa ciia thei dai) Bac vén ven chi ©) Sach gidng nhue thie dn. C6 thit chi ném, cb thit cb thé Gn nhiéu. Chi cb ‘mot it thit la can nhai kt, dn cham dé thay vi ngon. Cho nén, c6 sch chi doc mot phén, cb sach chi cén biét so luoc, con mét it sch thi phdi doc hét, doc ki, doc di doc lai. (Phran-xi Bé-con, Van hoc va Tudi tré, thang 3, nam 2007) Cau 2 (3,0 diém) Nguoi awa day: "Y phuc xting ki dic". Tie dién thanh ngit, tue ngit Viet si dia vi xd hoi". Hiéu rong ra, diéu nay c6 nghia la, khi mot nguoi nao d6 c6 trinh do hoc Nam cia Gido su Nguyén Lan gidi nghia la: "an mac tuong xing van, cé mot vi tri nhdt dinh trong xd hdi, ngudi dé sé can (va phdi) cé trang phuc, dn néi, hanh vi ing xi¢ twong xting. 208 Tir ¥ kién trén, hay néu suy nghi cla em vé mot trong céc van dé: rang phuc, an néi, hanh vi ting xit ciia HS hign nay trong mot doan van tit 15 dén 20 cau. Cau 3 (5,5 diém) Nha van Nga Pau-t6p-xki c6 cau n6i néi tiéng: "Niém vui cia nha van chan chinh 1a niém vui cia ngui Ai dep". Jin dung vao xtt sé Viét doan van nghi luan khodng 150 chit gii thich va ching minh ¥ kign tren. Dé 49 Cau 1 (2,0 diém) Cc doan van duéi day thudc kiéu van ban nao? Vi sao? Chi ra phép lién két hinh thite duge sir dung trong timg doan. a) Ving qué t6i, vu chiém chi toan lia té. Vu mia cé nhiéu loai nép, nhung néi tiéng nhat la nép réng. Trong Nam ngoai Bac khong 6 dau cé loai nép nay, ma chi cé & Nghé Tinh. Liia nép réng né nhiéu danh, to khém, ld xanh dam. Khi hat lia da bat dau ngdm sita la mii huong thoang thodng bay lén. Khi hat chin, di qua thita ruong nép réng la biét ngay, huong thom lan man cd mét khodng déng. Trén dudng lang, gdnh nép réng theo ngudi dén dau la huong thom dén ddy. Huong vuong doc ba tre lang. Huong uép lén mdi téc cdc cé gai. Huong thdm sdu vao ting gigt mé héi. (V6 Van Truc, Nép réng qué tdi) b) Gido duc ttc la gidi phéng. N6 mé ra cénh cta dén dén hoa binh, cong bing, cong li. Nhiing nguoi ndm giit chia khod ctia cénh ctta nay — cde thay, cé gido, cdc bac cha me, dac biét la nhiing ngudi me, ganh mot tréch nhiém vo cing quan trong, béi vi cdi thé gidi ma chiing ta dé lai cho cdc thé’ hé mai sau sé phu thuéc vao nhiing dita tré ma chiing ta dé lai cho thé gidi dy. (Phe-de-ri-c0, Gido duc — chia khod ctia wong lai) Cau 2 (3,0 diém) Dé lam ngon lita con Nén tu thiéu minh trong nuéc mat (Nguyén Ngoc Ky) Suy nghi cia em vé ¥ nghia ciia nhimg cau tho trén. 209 Cau 3 (5,0 diém) Phan tich dé chi ra nét chung va nét riéng cita hai doan tho sau: — Khi tréi trong, gid nhe, sém mai héng Dain trai trang boi thuyén di danh cd. Chiée thuyén nhe hang nhut con tudn ma Phang mdi chéo, manh mé vuot trudng giang. Cénh buém givong to nut manh hén lang Ruén than tréng bao la thau gdp gid... (TE Hanh, Qué huong) ~ Thuyén ta lai Luét gitta may cao voi bién bang, gid voi budm trang Ra dau dam xa do bung bién, Dan dan thé tran lui vay gidng. (Huy Can, Doan thuyén dénh cd) Dé 50 Cau 1 (2,0 diém) Doc doan van trong bai bit ki Nguoi Nhat va khu tung niém nan nhan chét d6i nam 1945 cua Le Cong HOi va tra li céc cau hoi neu 6 dudi. Gidp Than 1944. At Dau, 1945. Viet Nam dui got giay cha phat xit Nhat. Sut cao, thué nang. Nang han. Mua dong. Phong ba bao tap. Troi dat néi con Viet Nam trdi qua mot nan d6i khiing khiép nhat can qua lién mién. Réi dé v trong lich sit. Cdi adi hodnh hanh dit doi tit thanh thi dén néng thon, tit mién xudi lén tan mién ring sdu nii tham. Ha Noi-Hdi Phong—nhing thanh pho’ trung tam. Rdi Nam Binh, Thai Binh, Hai Duong, Hung Yen,... nhiing vua lia ctia mién Bac. Va nita la ca mét dai duyén hdi ctia mién Trung tiéu diéu xdc xo. Thé réi, cdi diéu khong ai mong dgi da xdy ra, dy la tham cdnh chét doi. Tai Ha N6i, xdc ngudi chét doi tic tuéi, bi thdm ném ngén ngang trén cdc he pho; dudi cdc géc cay; trong cdc khu chg téi tan, da boc xuong, do quan td toi, ing dup. Xde ngudi chét ting tang, lop lép khi ” Nguoi ta hon chung vao mot hé tap thé khéng 16 tai nghia trang ing chon khong 7 phdi ding xe bo di gom lai, 210 Hop Thién. Tw thdng 10 nam 1944 dén thang 5 ndm 1945 hon hai triéu nguoi dan nuéc Viét chét doi. a) Doan van trén thudc loai van ban hu cau hay khong hu cau? b) Tim cdc cau dac biét trong doan van va néu tac dung cla cdc cau dac biet do. c) Phan tich cau triic ngit php ciia cau van: Tai Ha N6i, xdc ngudi chét doi tite tudi, bi tham ném ngon ngang trén céc he pho; duéi cdc géc cay; trong cdc khu chg téi tan, da boc xuong, do quan td toi, chang dup. Cau 2 (3,0 diém) Truyén cé tich Vo chang Truong ké ring: Va Nuong va Truong Sinh lay nhau, dang sum hop dim dm thi xay ra nan binh dao, Truong Sinh phai dang linh, Vai Nuong & nha phung dudng me gid, nudi con nhé. Dé dé con, nang thuéng chi bong minh trén tudng ma bao dé 1a cha no. Khi Truong Sinh vé thi con da biét ndi. Dita bé ngay tho ké v6i Truong Sinh vé ngudi dém dém vin dén v6i me con n6. Chang néi mau ghen, mang nhiéc vg tham té réi dénh duéi di, khién nang phan udt chay ra bén Hoang Giang dam dau xuéng song tu van. Khi hiéu ra ndi oan cia vo, Truong Sinh lap dan giai oan cho nang 6 noi bén song ay. Vé cot truyén, Nguyén Dit da c6 sang tao gi khi viét Chuyén ngudi con gdi Nam Xuong? Ké lai phan két ciia truyén va néu suy nghi cla em vé cach két thtic dé. Cau 3 (5,0 diém) Viét bai van ty sy (hodc nghi luan) vé mot khoanh khac dang nhé trong nhiing nam thing hoc 6 trudng THCS cé anh huéng dén cude s6ng ciia em. Il-GQI Y LAM BAI dé1 Phan 1 (6,0 diém) Cau 1 (1,0 diém). Dé 1a nhing cau tho trich tir Truyén Kiéu cia Nguyén Du. Cau 2 (/,0 diém). Nhimg cau tho nay chi yéu sir dung biit phap ta canh ngu tinh, Canh duge nhin qua con mat cia nang Kiéu. Cau 3 (2,0 diém) Can dam bao cdc yéu cau co ban sau: — Vé ndi dung: Can 1am 16 tam trang buén bi, lo ling, so hai cia nang Kiéu khi 6 léu Ngung Bich. — Vé ki nang: Viét doan van theo phép lap luan téng hop — phan tich — tong hop va diing s6 dong quy dinh trong d6 cé sit dung phép thé va c6 mot cau chtta thanh phan biét lap. Cau 4 (2,0 diém) — Vé noi dung: HS chon mot trong cae yéu té nghé thuat dac sac cla doan tho (nhu sit dung nhiéu tir ldy (thdp thodng, xa xa, man mac dm dm), cau hoi tu tit (dong 2, 4), phép digp cau tric (6 cd bOn cap luc bit),...) va chi ra téc dung cia yéu t6 nghé thuat d6. Chang han: diép tir budn trong duge nhac lai b6n lan, diing 6 dau cau tho séu chit tao nén am hudng trim buén. Cum tir nay da tre thanh diép khiic cia doan tho va cing 1a di¢p khtic tam trang cia nang Kiéu. rdu rdu, xanh xanh, ~ Vé ki nang: Viet doan van theo dting s6 dong quy dinh. Phan II (4,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Doan trich nam trong truyén Co’ huong cia L6 Tan. Cau 2 (1,5 diém). Nhan vat trung tam cia truyén C6’ huong (L6 Tan) 1a "toi", déng thoi cling 1 ngudi ké chuyén. Truyén Co’ huong ké lai chuyén vé tham qué cudi cing cia nhan vat "toi". Trong Kin vé qué nay, nhan vat "toi" quyét dinh bén nha, dua ca gia dinh di sinh s6ng & noi khéc. Truyén di sau vao nhing cam xtic cita "toi" truéc sur thay déi theo huéng suy tan cita lang qué va cudc s6ng cia nhiing ngudi nong dan, dac biét 1a Nhuan Thé, ngudi ban tir thud du tho. Khi tom tat, céin lam néi bat duge nhiing su vigc, chi tiét chinh ciia tac phéim va viét thanh doan van theo sé dong quy dinh, Cau 3 (/,5 diém). D6 1a truyén ngan Lang cia Kim Lan. Song Co huong va Lang lai c6 nhiing chit dé khac nhau, Nhan vat trung tam ciia truyén Lang la ong Hai Thu, D6 1A mot ngudi rat yéu va ty hao vé lang qué ciia minh; cam thi gidic 212 va nhimg ké theo Tay lam Viet gian; thuy chung véi khang chién, véi céch mang va lanh tu, Can viét doan van theo s6 dong quy dinh dé gidi thieu vé nhan vat ‘6ng Hai theo nhimng dac diém da néu. Dé 2 Phan I (5,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Doan van duge trich tir truyén Bén qué cia Nguyén Minh Chau. Cau 2 (/,0 diém). Néu ding cdc thanh phan biét lap: — Thanh phan phu chit: cdi gidng hoa ngay khi mdi né, mau sc ad nhot nhat. ~ Thanh phan tinh thai: ¢ Cau 3 (3,0 diém) 6 Ie, tt. — Vé ndi dung: Can giéi thiéu vé nhan vat Nhi & céc khfa canh nhu cude di, tinh cach va tam trang. — Vé ki nang: Viét doan van theo phép lap luan dién dich ding s6 dong quy dinh, trong d6 c6 sit dung phép lap va mot cau ghép. Phan II (5,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Bai tho Mia xudn nho nho duge Thanh Hai viét vao thang 11 nim 1980, thoi diém nha tho dang 6m nang va chi vai tudn 1é sau d6, ngay 5-12-1980, nha tho qua ddi. Cau 2 (/,0 diém). Doan tho néu trong dé bai sit dung nhimg phép tu tit nhu: ain du (2 dong dau), digp cu trtic (2 dong sau). Cau 3 (3,0 diém). Nhan vat trit tinh trong bai tho Maa xudn nho nhé chinh 1a tac gid. — Vé ndi dung: Can chi ra duge nhiing nét chinh trong tam trang, cam xtic, tu tu6ng cia nhan vat trif tinh trong bai tho; tir dé boc 16 suy nghi cia ban than vé nhan vat trit tinh dy. — Vé ki nang: Viét doan van ding sé dong quy dinh, theo phép lap luan quy nap. 213 Dé 3 Phan I (5,0 diém) Cau 1 (1,0 diém). Hai dong tho Nguyén Du miéu ta nhan sic cla Thuy Kiéu trong doan Chi em Thuy Kiéu (trich Truyén Kiéu) 1a: Lan thu thuy nét xudn son, Hoa ghen thua thém liéu hon kém xanh. Cau 2 (1,0 diém). Bat phdp nghé thuat chi yéu mA Nguyén Du sit dung dé ta Thuy Kiéu trong hai dong tho trén 1a usc le. Cau 3 (3,0 diém) — Vé noi dung: Can lam 16 vé dep cia Thuy Kiéu trong hai dong tho trén, cu thé 1a: hinh anh uéc 1é "Ian thu thuy" (an nude mita thu) goi ta doi mat sang Jong anh, "nét xuan son" (dng néii mia xuan) goi ta doi long may thanh té trén guong mat tré trung cia Thuy Kiéu. Vé dep cita nang khién hoa ciing phai ghen, liéu cing phai hon nén s6 phan cia nang duge dy bio sé 14 dau khé, 60 le. ~ Vé ki nang: Viét doan van diing sé dong quy dinh, theo phép téng hop — phan tich — téng hop, trong 46 c6 sit dung phép néi va mot cau ghép chinh phy. p luan Phain II (5,0 diém) Cau 1 (/.0 diém). Doan van duge viét theo phép lap luan dién dich. Cau chit dé cia doan van nay nam 6 dau doan: "Hoc van khong chi 1a chuyén doc séch, nhung doc sdch van 1a mt con dung quan trong cita hoc van". Cau 2 (1,0 diém). Tit hoc vdn trong doan van duge ding véi nghia 1a "nhing hiéu biét thu nhan dugc qua qué trinh hoc tap". C6 thé dat cau véi tit hoc van nhu sau: Mdi ngudi can phdi chiu khé hoc tap dé nang cao trinh dé hoc Cau 3 (3,0 diém) — Vé ndi dung: Tham khao bai Ban vé doc séch (Chu Quang Tiém), c6 thé tip thu ¥ kién cla ngudi viét bai nay vé céch doc sdch, ciing 6 thé néu quan diém riéng cia ban than vé mot cach doe séch cé hiéu qua. an cua ban than. — Vé ki nang: Viét doan van ding sé dong quy dinh theo phép lap luan dién dich. 214 dé 4 Phan I (5,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Chép chinh xée bai tho Sang thu cia Hau Thinh, Cau 2 (3,0 diém) — Vé noi dung: Can chi ra duge su cam nhan tinh té cia Hau Thinh vé nhimg bién chuyén trong khong gian Itic sang thu & khé dau bai tho, Nhing bién chuyén trong khong gian lic sang thu y dugc Hitu Thinh cdm nhan bing nhing rung dng tinh té, két hyp an tuyng cia nhiéu gide quan va duye thé en qua nhiing hinh anh giau gid tri biéu cim nhu: hong di duong do chin theo Ian gid thu toa lan khdp kh6ng gian; con gid heo may dac trung cita xit Bac mang dén cdi kho lanh cua mia thu; nhiing man swong giang nhe nhang, "ching chinh" di qua ng6 xom... ~ Vé ki nang: Viét doan van theo diing s6 dong quy dinh. Cau 3 (1,0 diém). Tir lay ching chinh trong cau "Suong ching chinh qua ngo" & bai Sang thu c6 nghia la: c6 ¥ cham lai. Phan II (5,0 diém) Cau 1 (1,0 diém), Nhan vat trung tam trong Bé ctia Xi-méng (G. do Mo-pa-xing) la Xi-mong, vi cdc tinh tiét cia truyén déu xoay quanh ndi dau khé, bat hanh vi Khong c6 bé cita bé Xi-mong. Cau 2 (1,0 diém). Trong chuong trinh Ngit van lép 9, ngoai Bo cita Xi-mong cita G. do Mo-pa-xang, cdn c6 nhiéu téc phém van hoc Viet Nam va van hoc nuéc ngoai viét vé tinh cdm gia dinh. Dé 1a cdc téc phim: Bép hia (Bang Viet), Chiée luge nga (Nguyén Quang Sing), Con cd (Ché Lan Vien), N6i véi con (Y Phuong), May va séng (R. Tago), HS cain chi ra duge ft nhat ba tac phdm viét cing dé tai. Cau 3 (3,0 diém). — Vé noi dung: Can bam sat chi dé Cudc sdng Iudn cé nhiing diéu ki diéu. — Vé ki nang: Viét bai van khoang 2 trang gidy; c6 bé cuc 3 phan r6 rang; c6 c6t truyén hgp li, hap dan; x4c dinh ré ngoi ké;... 215 DES ). Cau van cé chifa ham ¥ 1a: ~Trdi of, chi con cé ndim plait! Cau 2 (5,0 diém) a) Vé noi dung Cain lam ro nhiig nét co ban vé anh thanh nién trong truyén Lang lé Sa Pa (Nguyén Thanh Long) theo nhiing goi ¥ sau: — Hoan canh s6ng va cong viéc: Anh thanh nién song mot minh tren dinh Yen Son cao 2600 mét, "bon bé chi c6 cay cd va may mi lanh Igo". Cong viée ciia anh 1 "do gié, do mua, do nang, tinh may, do chan dong dia chat, dy vao viéc bao trudc thdi tiét hang ngay, phuc vu san xuat, phuc vu chién dat chinh xdc, ti mi va cé tinh than trach nhiém cao, thdi gian va thdi tiét khdc nghiét (nia dém, mua tuyét, gid rét,...). Nhung khé khan nhat 1a phai vuot qua su co don, vang vé, quanh nam suét thang chi c6 mot minh trén dinh nti cao. — Pham chat va tinh cach: + Anh thanh nién 1a ngudi c6 ¥ thtic cao vé cong vigc cia minh va rat yéu nghé. Anh thay cong viéc thiim lang cla minh c6 ich cho cudc séng, cho moi ngudi. Khi duge biét 14 mét ln do phat hién kip thoi mot dim may kh ma anh da g6p phan vao chién thang ciia khong quan ta (ban roi nhiéu méy bay Mi tren cau Ham Réng), anh thay minh "that hanh phic". + Anh cé nhimg suy nghi sau sic va ding dan vé ¥ nghia cia cong viée déi v6i cudc s6ng va con ngudi: "khi ta lam vigc, ta véi cong viéc 1A di, sao lai goi 1a mot minh duge? Hudng chi viée cia chéu gin lién v6i cong viée ciia bao anh em, déng chi dudi kia. Cong viée cita chau gian khé thé day, chit ct n6 di, chéu buén dén chét mat". Va cudc s6ng cita anh khong hé c6 su co don, buén té béi anh da tim thay mot nguén vui khdc nifa, ngoai cong viéc, dé 14 niém vui doc séch. + Anh t6 chtic, sip xép cudc séng cia minh 6 trén tram khf tuong that ngan nap, chii dng. Ngoai cong viéc chinh cia minh ra, anh cdn tréng hoa, nudi ga, tu hoc thém va doc séch. 216 + Anh lA ngudi rat cdi m6, chan thanh, biét quy trong tinh cam moi ngudi danh cho minh, khao khat duge gap g6, tro chuyén vi moi ngudi... Anh con 1a ngudi khiém ton, cam thay cong viéc va nhing déng gép cia minh IA rat nhd bé so v6i moi ngudi. Khi ong hoa si mudn vé chan dung anh, anh tir chéi va gidi thiéu véi Ong hoa si "nhiing ngudi khdc ding vé hon" nhu 6ng ki su vudn rau du6i Sa Pa, anh cén b6 nghién cttu lap ban dé sét. Chi bang m6 truyén, tée gid da khde hoa duge chan dung anh thanh nién v6i nhing nét dep binh di ma dang quy vé cach sOng, suy nghi, tinh cam... 86 1 chan dung vé con ngudi lao dong méi duong thdi. b) Vé Ki nang § chi tiét va chi cho nhan vat xuat hién trong khoanh khic cia Viet bai van c6 b cuc 16 rang. Trong phén Than bai c6 nhiéu doan van, mdi doan van trinh bay mot ¥ (nhu da néu 6 trén). Phan II (3,0 diém) Cau 1 (/,5 diém). Chép chinh xéc doan 1 bai tho Con cd cla Ché Lan Vien. Cau 2 (1,5 diém). Doan tho ndi vé con cd trong nhiing cau hat ru cia me khi "Con con bé trén tay". Con cd Ia biéu tung cho ¥ nghia cia Idi hét ru. Con con bé, "Con chua biét con cd, con vac", "chua biét nhiing canh mém me hat" nhung nhiing Idi hat ru ngot ngo cia me dua con vao thé gidi cla nhiing con cd "an dem", "xa t6", "gap canh mém", "sg x4o mang" — nhiing con cd vat va, truan chuyén, L&i hat ru ci me cfing mé ra cho con cénh cita cude ddi. Ldi ru dy cho con nhiing cam nhan dau tién vé thé gidi xung quanh, vé cug dE 6 Phan I (3,0 diém) Cau 1 (/,0 diém). Doan tho duge trich tir bai tho Ndi véi con cha Y Phuong. Bai tho viét theo thé tho tu do. Cau 2 (2,0 diém). Nhan vat tri tinh trong doan tho 1a ngudi cha. Noi dung chinh cia doan tho nay 1a: con I6n lén trong tinh yéu thuong cia cha me, trong su dim boc ciia qué huong. 217

You might also like