Professional Documents
Culture Documents
FMSS - Volume 1 - Issue 1 - Page 73-84
FMSS - Volume 1 - Issue 1 - Page 73-84
*0
حسین عیدی ،2بهمن عسگری
چکیده
هدف پژوهش ،ارزیابی و تحلیل عملکرد کاروانهای ورزشی ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با رقبای آسیایی است .روش
تحقیق توصیفی ـ تحلیلی است که پژوهشگران سعی کـــردهاند بدون پیشداوری به توصیف وضعیت عملکرد ایران در بازیهای
آسیایی بپردازند و با استفاده از اسناد و مدارک موجود ،رتبهبندی و مدالهای کسب ده ورزشکاران ایرانی در سیزدهدوره حضور در
بازیهای آسیایی ( 2022تا )0222را بررسی و آن را با عملکرد نُهکشور آسیایی دیگر به عنوان رقبای ایران مورد مقایسه قرار دهند.
اطالعات مورد نیاز پژوهش از طریق منابع معتبر مرتبط با بازیهای آسیایی به دست آمد .مهمترینیافتههای پژوهش را میتوان به
نوسانات عملکرد ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با دیگر رقبا اشاره کرد؛ به طوری که نمودار عملکرد ایران سینوسیشکل (با
جهشهای نزولی و صعودی بلند) بوده ،فاقد ثبات است .همچنین ،بین مجموع مدالها و مدالهای طالی کسبشدة ایران در بازیهای
آسیایی قبل و بعد از انقالب اسالمی ،تفاوت معناداری وجود ندارد .ایران با میانگین وزنی رتبه 2/09به عنوان پنجمینکشور قدرتمند در
بازیهای آسیایی بعد از ژاپن ( ،)2/01کرة جنوبی ( ،)0/19چین ( )9/29و قزاقستان ( )9/9می باشد .پیشنهاد میشود سیاستگذاران
ورزشی کشور اقداماتی را در جهت توسعه زیرساختهای ورزش قهرمانی ،شناسایی و پرورش ورزشکاران نخبه و ثبات مدیریت
ورزش انجام دهند تا از این منظر ورزشکاران نخبه به بازیهای آسیایی اعزام و با کسب نتایج مناسب ،روند ثبات عملکرد ایران در
بازیهای آسیایی و پیشرفت آن را بهمثابه مبانی برای موفقیت در بازیهای المپیک رقم بزنند.
تحقیقات علمی در مورد بازیهای آسیایی بسیار اندک بازیهای آسیایی برخالف بازیهای المپیک از قدمت
است ،با این حال ،تحـــــقیقات مختلفی در مورد بازیهای تاریخی باالیی برخوردار نیست و کمتر از یکسده قدمت
المپیک و بررسی جنبهها و ابعاد مهم این جنبش جهانی در دارد .پیش از اینکه بازیهای آسیایی برگزار و انجام گردد ،در
داخل ایران انجام گرفته است .البته بیشتر این تحقیقات نیز به سال 2020موضوع برگزاری رقابتهای ورزشی در
صورت پراکنده به موضوعات نگرش صاحبنظران و گردهمایی با عنوان «بازیهای شرق دور» بین کشورهای ژاپن،
دانشجویان در مورد المپیزم و جنبههای تاریخی بازیهای چین و جزایر فیلیپین مطرح گردید .اولیندورة این بازیها در
المپیک پرداخته است (غفوری و همکاران2901 ،؛ رمضانی- سال 2029در مانیل برگزار شد و تا سال ،2099دهدوره ادامه
نژاد .)2900 ،برخی تحقیقاتی که به بررسی عملکرد در بازی- یافت .جنگ جهانی دوم از سال 2090برگزاری این بازیها را
های المپیک پرداخته است ،مطالعه عبدی و سجادی ()2900 متوقف کرد .پس از جنگ جهانی دوم در طی برگزاری
است کــــه به بررسی توزیع قارهای مدالهای المپیک (از المپیک زمستانی 2090لندن بین سران ورزش چین و فیلیپین
2001تا )0229پرداخته است .در این تحقیق مشخص شد که صحبتهایی جهت احیاء بازیهای شرق دور صورت
از مجموع 20121مدال توزیعشده در بازیهای المپیک، پذیرفت؛ اما گوردوت سوندهی 9ـ نمایندة هندی کمیته بین-
0229مدال برای ورزشکاران قارة اروپا 0000 ،مدال برای المللی المـــپیک ـ برگزاری بازیهای شرق دور را برای
امریکا 2290 ،مدال برای آسیا 911 ،مدال برای اقیانوسیه ،و توسعة ورزش آسیا کافی ندانست و پیشنهاد بحث و بررسی
باالخره 010مدال برای ورزشکاران قارة آفریقا اختصاص پیرامون برگزاری بازیهای جامعتر تحت عنوان بازیهای
یافته است که به ترتیب رتبههای اول تا پنجم را کسب آسیایی را به رهبران ورزشی کشورها ارائه داد .این پیشنهاد
کردندهاند .قارة اروپا به غیر از دورة ســــوم ( 2029سنت باعث توافق برای تشکیل فدراسیون ورزش آسیایی شد .کمیتة
لوئیس) ،در بقیة دورهها ،بیشترِ مدالهای بازیهای المپیک را مقدماتی پیشنویس منشور بازیهای جدید را نوشت و در 29
از آن خود کرده است .همچنین پنجرشتة پرمدال در بازیهای 2090فدراسیون ورزش آسیایی تحت عنوان فوریه
المپیک بهترتیب عبارتاند از دوومیدانی ،قایقرانی ،شنا، «فدراسیون بازیهای آسیایی» رسماً در دهلینو افتتاح شد .در
کشتی ،و ژیمناستیک که بیش از 22درصد کل مــــــــدال- سال 2022به گونهای برنامهریزی شد تا بازیهای آسیایی
های توزیعشده در بازیهای المپیک تابستانی را به خود هرچهارسال یکبار با حضور ورزشکاران کلیة کشورهای
اختصاص داده و قارههای اروپا و آمریکا بیشتر مدالهای خود
را از طریق ورزشکاران این پنجرشته (بهویژه ورزشکاران زن) 1. Mega Sport Event
2. Soderman Dolles
به دست آوردهاند. 3. Guru Dutt Sondhi
11 مطالعات مبانی مدیریت در ورزش ،سال اول ،شماره ،3بهار 3131
عصبی» گزارش کردند که پیشبینی آنان برای عملکرد عیدی و عسگری ( )2902به بررسی عملکرد کاروانهای
کشورها در بازیهای آسیایی 0222گوانگژو با عملکرد واقعی ورزشی ایران در بازیهای المپیک در مقایسه با رقبای آسیایی
آنان رابطة قوی و معناداری داشته است ( .)r=2/01در این پرداختند .در این تحقیق ،رتبهبندی و مدالهای کسبشده
تحقیق ،گزارش شده است که کشورهای چین ،کرة جنوبی، ورزشکاران ایرانی در پانزدهدورة حضور در بازیهای المپیک
هند ،ایران ،ژاپن و قزاستان رتبههای اول تا پنجم را در بازی- تابستانی ( 2090تا )0220بررسی و عملکرد نُهکشور آسیایی
های آسیایی 0222گوانگژو به دست خواهند آورد (ایران و دیگر به عنوان رقبای ایران در بازیهای المپیک مورد مقایسه
ژاپن مشترکاً چهارم) .در این پیشبینی فقط جایگاه هند و ژاپن قرار گرفت .نتایج نشان داد عملکرد ایران در این بازیها فاقد
درست پیشبینی نشده بود و جایگاه بقیة کشورها به درستی روند باثباتی بوده است .همچنین ،بهترینرشتة ورزشی ایران،
پیشبینی شد. رشتة کشتی بود؛ به طوری که این رشته توانسته است سیو-
ششمدال رنگارنگ از جمله هشتطال ،سیزدهنقره و
محمدی ( )2900نیز مدلی ریاضی برای رتبهبندی
هــــــفدهبرنز برای ایران در بازیهای المپیک کسب کند.
کشورهای شرکتکننده در بازیهای آسیایی 0221ارائه داد.
در این تحقیق از رویکرد جایگزینی رتبهبندی استفاده شد که تحقیقاتی نیز در مورد بازیهای آسیایی انجام گرفته است،
در آن با درنظرگرفتن توانایی هرکشور در کسب مدال ،تالش در این تحقیقات به بررسی ابعاد اثرگذار بر عملکرد ایران در
میشود نقص رویکرد متداول مرتفع گردد .در این مــــدل این بازیها پرداختهاند .مثال ،شریعتی فیضآبادی و سجادی
تعداد مدال های طال ،نقره و برنز هرکشور به عنوان ستاده و با ( )2902در تحــــقیقی با عنوان اولویتبندی عوامل مؤثر بر
درنظرگرفتن شاخصهایی نظیر تولید سرانه ،جمعیت ،میزان موفقیت کاروان ورزشی ایران در بازیهای آسیایی0222
مرگ و میر کودکان ،امید به زندگی و ضریب جینی به عنوان گوانگژو نشان داد که منابع مادی بیشترین و منابع مدیریتی
نهاده هرکشور ،نمره کارایی هرکشور در مسابقات ورزشی کمتریناهمیت را در موفقیت کاروان اعزامی ایران به بازی-
محاسبه میگردد که این نمره کارایی ،مالک رتبهبندی های آسیایی 0222گوانگژو داشتهاند .همچنین رحیمی ()2901
کشورهاست .نتایج تحقیق نشان داد که رتبهبندی حاصل از گزارش کرد که 12درصد از صاحبنظـــــران بودجه را
این روش ،تا حدودی با روش رایج رتبهبندی ،متفاوت؛ اما عامل مؤثر و خیلیمؤثر در کسب نتایج کاروان اعزامی ایران
منصفانهتر است. به بازیهای آسیایی 0221دوحــــــــه میدانند 02 .درصد از
صاحبنظران ،حقوق ورزشکاران در زمان برگزاری اردو را
فارست و همکاران )0222( 2در مقالهای تالش کردند تا
با تأثیر خیلیزیاد و زیاد در کسب نتیجه دخیل دانستهاند.
تعداد مدال تیمهای ملی شرکتکننده در المپیک تابستانی
پکن 0220را پیشبینی کنند .در این کار از یکمدل آماری گلیچینفر ( )2901در پژوهشی به بررسی مدال در بازیهای
که براساس آنالیز نزولی تعداد مدال در دورة قبلی و تولید آسیایی پرداخت .یافت های این تحقیق نشان دهندة رابطة
ناخالص داخلی استوار بود ،استفاده شد .در این تحقیق پیش- مثبت و معنیدار متغیرهای جمعیت و تولید ناخالص داخلی با
بینیهای نهایی در مورد تغییرات اساسی در تقسیم مدالها تعداد کل مدالهای کسبشده ،نیز تعداد مدالهای طالی
نسبت به بازیهای سال ،0229بهویژه افزایش مدالهای چین و هرکشور دارد.
انگلستان و کاهش مدالهای روسیه ،صحیح بودند .همچنین،
از طرف دیگر ،تحقیقاتی نیز وجود دارند که نه به بررسی
کاندن و همکاران )2000( 0به پیشبینی موفقیت کشورها در
عملکرد کشورها در بازیهای آسیایی و المپیک گذشته؛ بلکه
بازیهای المپیک سال 2001از طریق شبکههای عصبی
به پیشبینی عملکرد در بازیهای پیش رو پرداختهاند .همتی-
پرداختند .در این پژوهش اطالعات دویستوهفتادویکرشتة
نژاد و همکاران ( )0222در تحقیقی با عنوان «پیشبینی
عملکرد کشورها در بازیهای آسیایی با استفاده از مدل شبکة
1. Forrest et al
2. Condon et al
ارزیابی و تحلیل عملکرد ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با سایر رقبا 11
برای سرمایه گذاری بیشتر برای توسعه و تقویت ایـن رشـتههـا ورزشی از صدونودوپنجکشور بر روی هفدهمتغیر مستقل
مورد استفاده قرار گیرد .هدف از انجام ایـن پـژوهش ارزیـابی جمع آوری شد و در بررسی خود به این نتیجه رسیدند که مدل
وضــعیت حضــور و عملکــرد ایــران در بــازیهــای آســیایی در شبکههای عصبی ،ابزار مناسبتری از مدل رگرسیون برای
مقایسه با رقبای آسیایی است. پیشبینی موفقیت کشورها در بازیهای المپیک است.
روش شناسی تحقیق به نظر میرسد که بازیهای آسـیایی بـهمثابـه بـزرگتـرین-
پژوهش حاضر توصیفی ـ تحلیلی و از نوع مطالعات گذشته- رویداد ورزشی آسیا و یکی از مهمترین رویـدادهای ورزشـی
نگر است .در این پژوهش از ابزار خاصی استفاده نشده ،دادهها جهان پس از بازیهای المپیـک ،در حـال رشـد و گسـتردگی
به صورت کتابخانهای از کتابها ،مقاالت پژوهشی و سایت- است و روزبهروز بر ارزش این رقـــابتها افزوده میشـود .بـا
های معتبر جمعآوری شده است .جامعة آماری این پژوهش توجه به نقش و جایگاه بـازیهـای آسـیایی در ورزش کنـونی
کشورهای آسیایی است .با توجه به اینکه این مطالعه دارای آسیا و اهمیت فراوان این بـازیهـا بـرای کشـورهای مختلـف،
هدف خاصی است ،جهت انتخاب نمونههای آماری نمونه- ازجمله کشور عزیزمان ایران و نزدیکبـودن اهـداف و شـعائر
گیری هدفدار ،به کار گرفته شده است .یکی از محدودیت- این بازیها با اهداف و شعائر ایرانیان ،این مسئله مطـرح اسـت
های پژوهش حاضر ،انتخاب رقبای برتر آسیایی ایران است که کشور ایران با فرهنگی کهـن در ایـن قـاره ،توانسـته اسـت
که از دو طریق انتخابشدنی بودند .روش اول؛ انتخاب ده- نتایج شایستهای در بازیهای آسیایی کسب کند یا خیر؟ و این
کشور برتر در طول دوران برگزاری بازیها و روش دوم؛ عملکــرد و نتــایج در مقایســه بــا ســایر رقبــای آســیایی در چــه
انتخاب دهکشور برتر بازیهای آسیایی گوانگجو که انتخاب سطحی قرار دارد؟ همانگونه که در تحقیقات مشاهده میشود
هریک از دوروش ،مزایا و معایب خاص خود را دارد که با بیشـتر تحقیقــات بـر موضــوعاتی غیـر از عملکــرد کشــورها در
توجه به نظر پژوهشگران ،روش دوم به عنوان انتخاب دهکشور بازیهای آسیاییو المپیک متمرکز شدهانـد و برخـی تحقیقـات
برتر پذیرفته شد .با این شرایط ،کشورهای ایران ،چین ،ژاپن، نیز که به بررسی عملکـرد پرداختـه اسـت مربـوط بـه عملکـرد
کرة جنوبی ،قزاقستان ،هند ،چین تایپه ،ازبکستان ،تایلند و قارهها (و نه عملکرد کشورها) و بازیهای المپیک (و نه بازی-
مالزی به عنوان دهکشور برتر آسیا انتخاب شدند .البته به جز های آسیایی) است و برخی تحقیقات نیز تنها به ارائة گزارشی
کشور مالزی بقیة کشورها معموال جزء دهکشور برترِ آسیا در از وضعیت ایران در این بازیها اکتفـا کـرده انـد .بـا توجـه بـه
دورههای مختلف بودهاند .این روش بدان دلیل انتخاب شد که اهمیت مبحث بازیهای آسیایی ،پژوهشگران بـه چنـدیندلیـل
در دورة گذشته بازیهای آسیایی( 0222گوانگجو) تمام اقدام به انجام این پژوهش کردند .اول؛ بیتـوجهی نسـبت بـه
کشورهای قدرتمند در عرصه ورزش حضور داشتند؛ اما در مساله تاریخ بازیهای آسیایی در کشـور ،دوم؛ کمبـود متـون،
مجموع دورهها ،برخی از رقبای آسیایی ایران و خــــود ایران کتب و پژوهشهای تاریخی در عرصة ورزش کشور و بهویژه
در برخی از دوران دچار جنگهای خارجی و داخلی بوده که در زمینـة حضـور ورزشـکاران ایرانــی در بـازیهـای آســیایی،
در عملکرد ورزشی تیمهای ملــــــّی آنها تأثیرگذار بوده سوم؛ لزوم ثبت وقایع و تحوالت ورزشـی کشـور بـه صـورت
است .به همیندلیل ،روش اول نمیتوانست گزینة مناسبی برای مدون برای نسـلهـای آینـده .بنـابراین ،گـردآوری اطالعـات
انتخاب دهکشور برتر آسیا در عرصة ورزش باشد .دالیل مربوط به وضعیت حضور و نتایج ایران در بـازیهـای آسـیایی
دیگری ازجمله میزبانی زیاد برخی از کشورها در اوایل میتواند بهمثابه منبع علمی و قابل استناد؛ مورد استفادة مـدیران
برگزاری بازیها (ازجمله تایلند) ،مشکالت سیاسی کشورها، ورزشی ،دانشجویان و ورزشکاران عالقهمند به این زمینه قـرار
فروپاشی شورویِ سابق و مستقلشدن کشورهای مختلف از گیرد .از سوی دیگر بـا بررسـی نتـایج ایـران در ایـن بـازیهـا،
آن و مواردی از اینقبیل در انتخابنشدن روش اول برای رشتههای موفق و مـدالآور شناسـایی شـده کـه مـی توانـد در
انتخاب دهکشور برتر آسیا تأثیر داشت .برای تجزیه و تحلیل ج هت بهبود وضعیت کاروان ایران و مشخص شدن نقاط الزم
11 مطالعات مبانی مدیریت در ورزش ،سال اول ،شماره ،3بهار 3131
مدال نقره و هفدهبرنز شده است .همچنین بدترینرتبة ایران دادهها از آمار توصیفی و استنباطی (آزمون تی ) استفاده شده
مربوط به بازیهای آسیایی 0220بوسان است که از است.
صدوبیستوششورزشکار ایرانی حاضر در این رقابتها ،با
یافتههای تحقیق
کسب هشتمدال طال ،چهاردهمدال نقره و چهاردهمدال برنز
اطالعات جدول ( )2نشاندهندة اطالعاتی در زمینة حضور
در رتبة دهم قرار گرفت.
ایران در بازیهای آسیایی و اطالعات مربوط به هریک از
نتایج جدول( )0نشان می دهد که عملکرد ایران چه از بازیها است .مطابق اطالعات ،بهترینرتبة ایران در طول
لحاظ مجموع مدال و چه از لحاظ تعداد مدال طال در بازی- حضور در این بازیها تا سال ،0222رتبة دوم بازیهای
های آسیایی در قبل و بعد از انقالب اسالمی هیچتفاوت آسیایی تهران ( )2019است که با حضور سیصدوچــــهارده-
معناداری وجود ندارد. ورزشکار ،موفق به کسب سیششمدال طال ،بیستوهشت-
ورزشکاران ایرانی
رشته های ورزشی
شهر میزبان
رتبه ایران
برگزاری
ردیف
تاریخ
تعداد
مجموع
نقره
برنز
طال
9 21 0 1 0 90 900 1 22 2022 دهلی 2
1 90 22 29 1 220 2002 29 02 2020 توکیو 0
1 90 20 0 1 220 2092 29 21 2011 بانکوک 9
9 09 1 1 0 210 0922 29 20 2012 بانکوک 9
0 02 21 00 91 929 9222 21 02 2019 تهران 2
1 20 9 9 9 99 9202 02 00 2000 دهلی نو 1
9 00 22 1 1 09 9090 02 01 2001 سئول 1
2 20 0 1 9 201 1200 01 91 2002 پکن 0
1 01 0 0 0 210 1000 99 90 2009 هیروشیما 0
1 99 29 22 22 200 1229 91 92 2000 بانکوک 22
22 91 29 29 0 201 1122 90 99 0220 بوسان 22
1 90 00 22 22 090 0202 90 92 0221 دوحه 20
9 20 09 22 02 912 0129 90 92 0222 گوانگژو 29
جدول ( .)2تفاوت بین مجموع مدالها و تعداد مدالهای طالی کسبشدة قبل و بعد از انقالب در بازیهای آسیایی
سطح t درجه آزمون همگنی انحراف میانگین تاریخ مدالها
معناداری آزادی سطح F استاندارد
معناداری
2/119 2/999 22 2/929 2/121 02/121 91/02 قبل انقالب مجموع
22/120 92/00 بعد انقالب مدالها
2/921 2/099 22 2/200 9/012 20/102 29/02 قبل انقالب مدال طال
2/222 0 بعد
انقالب
ردیف کشورهای گیرندة مدال قرار دهد .از دیگر رشتههایی اطالعات جدول ( )9نشان میدهد که کاروان ورزشی ایران
که بیشترینمدال را برای ایران در دورههای مختلف به دست در بازیهای آسیایی در بیستوششرشتة ورزشی مختلف
آورده است ،میتوان از وزنهبرداری ،مشتزنی و دو و میدانی توانسته است مدال بگیرد .در این میان ،کشتی آزاد در تمامی
و چهارورزش رزمی کاراته ،تکواندو ،جودو و ووشو نام برد. دورههایی که ایران در بازیهای آسیایی حضور داشت،
توانسته است برای ایران افتخار آفرینی کند و نام ایران را در
جدول ( .)1رشتههای مدالآور ایران در بازیهای آسیایی ()2022 -0222
رشتههای ورزشی مدالآور ورزشکاران ایرانی سال برگزاری نام شهر میزبان ردیف
بسکتبال ،شیرجه ،وزنهبرداری ،فوتبال ،دو و میدانی دهلی 2022 2
وزنهبرداری ،کشتی آزاد ،مشتزنی ،والیبال ،تنیس روی میز ،دو و میدانی ،شیرجه ،دوچرخهسواری توکیو 2020 0
وزنهبرداری ،کشتی آزاد ،دو و میدانی ،والیبال ،فوتبال ،دوچرخهسواری ،تنیس روی میز ،تنیس ،مشتزنی بانکوک 2011 9
وزنهبرداری ،کشتی آزاد ،دو و میدانی ،دوچرخهسواری ،مشتزنی بانکوک 2012 9
کشتی آزاد و فرنگی ،دو و میدانی ،مشتزنی ،وزنهبرداری ،واترپلو ،دوچرخهسواری ،شمشیربازی ،فوتبال، تهران 2019 2
تنیس
کشتی آزاد ،وزنهبرداری ،دوچرخهسواری دهلی نو 2000 1
کشتی آزاد و فرنگی ،وزنه برداری ،دوچرخهسواری ،جودو ،تکواندو سئول 2001 1
کشتی آزاد و فرنگی ،مشتزنی ،دو و میدانی ،فوتبال پکن 2002 0
کشتی آزاد و فرنگی ،مشتزنی ،کاراته ،سوارکاری ،جودو ،تکواندو هیروشیما 2009 0
کشتی آزاد و فرنگی ،تکواندو ،فوتبال ،دوچرخهسواری ،وزنهبرداری ،مشتزنی ،شمشیربازی ،دو و میدانی، بانکوک 2000 22
کاراته ،جودو ،ووشو
کشتی آزاد و فرنگی ،تکواندو ،فوتبال ،والیبال ،دوچـــــــرخهسواری ،وزنهبرداری ،کاراته ،جودو ،ووشو، بوسان 0220 22
دو و میدانی ،تیراندازی
دو و میدانی ،مشتزنی ،قایقرانی ،شطرنج ،دوچرخه سواری ،فوتبال ،شمشیربازی ،هندبال ،جودو ،کاراته، دوحه 0221 20
تکواندو ،ووشو ،وزنه برداری ،کشتی آزاد و فرنگی ،بسکتبال
کاراته ،جودو ،ووشو ،تکواندو ،کشتی آزاد و فرنگی ،دو و میدانی ،قایقرانی ،وزنهبرداری ،تیراندازی، گوانگژو 0222 29
کبدی ،هنـــــدبال ،والیبال ،دوچرخهسواری ،مشتزنی ،بسکتبال
بازیهای آسیایی تفاوت معناداری وجود دارد. یافتههای جدول ( )9نشان میدهد که بین تعداد مدال طال و
مجموع مدالهای کسبشده در رشتههای تیمی و انفرادی در
11 مطالعات مبانی مدیریت در ورزش ،سال اول ،شماره ،3بهار 3131
جدول ( .)4تفاوت بین مجموع مدالها و تعداد مدال طالی کسبشدة ایران در رشتههای انفرادی و تیمی در بازیهای آسیایی
آزمون همگنی
انحراف استاندارد
درجه آزادی
سطح معناداری
سطح معناداری
میانگین
مدالها
رشته
t
F
2/222 2/101 29/229 2/222 1/299 21/292 92 مجموع رشتههای انفرادی
9/290 9/11 رشتههای تیمی
2/222 9/992 29/002 2/220 1/991 1/902 مدال طال رشتههای انفرادی 0/00
2/129 2/10 رشتههای تیمی
آسیا باشد .البته کشورهایی ازجمله کرة جنوبی ،بیشتر دورهها جدول شمارة 2اطالعاتی را دربارة رتبة دهکشور برتر
توانسته است جزء سهکشور برتر آسیا باشد؛ به طوری که در آسیایی ازجمله ایران در طول بازیهای آسیایی2022-0222
چهاردورة اخیر همواره رتبة دوم را به دست آورده است .با نشان میدهد که از این میان ،کسب رتبة اول برای ژاپن در
این حال ،بهتریننتیجه ایران مــــربوط به رتبة دوم در بازی- بازیهای 2022-2010و کسب رتبة اول برای چین در بازی-
های 2019ملبورن است .همچنین ،باتوجه به میانگین وزنی های آسیایی 2000-0222قابل توجهترینمسئله است .ژاپن و
،2/09ایران در رتبة پنجم آسیا بعد از ژاپن ( ،)2/01کرة چین به ترتیب هریک نُه و هفتبار چهرة برتر این رقابتها
جنوبی ( ،)0/19چین ( )9/29و قزاقستان ( )9/9قرار میگیرد. بودهاند و هیچکشوری بهجز ایندو ،نتوانسته است رتبة برتر
جدول ( .)5رتبة دهکشور برتر ورزشی آسیا در بازیهای آسیایی
بازیهای آسیایی
کرة جنوبی
چین تایپه
ازبکستان
قزاقستان
ردیف
مالزی
تایلند
ایران
ژاپن
چین
هند
- 0 - - 0 - - 2 - 9 2022دهلی نو 2
- 29 - - 2 - 9 2 1 - 2029مانیل 0
22 20 - - 1 - 9 2 2 9 2020توکیو 9
0 1 - - 9 - 1 2 - - 2010جاکارتا 9
9 9 - - 2 - 0 2 0 1 2011بانکوک 2
1 9 - - 2 - 0 2 20 9 2012بانکوک 1
21 0 - - 1 - 9 2 9 0 2019تهران 1
22 2 - - 1 - 9 2 0 - 2010بانکوک 0
22 20 - - 2 - 9 0 2 1 2000دهلی نو 0
29 1 - - 2 - 0 9 2 9 2001سئول 22
22 0 - 21 22 - 0 9 2 2 2002پکن 22
0 20 2 1 0 9 9 0 2 1 2009هیروشیما 20
20 9 22 1 0 2 0 9 2 1 2000بانکوک 29
20 1 2 1 0 9 0 9 2 22 0220بوسان 29
ارزیابی و تحلیل عملکرد ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با سایر رقبا 13
22 2 1 22 0 9 0 9 2 1 0221دوحه 22
22 0 0 1 1 2 0 9 2 9 0222گوانگژو 21
22 1/12 1 0/09 1/20 9 /9 0/19 2/01 9/29 2/09 میانگین وزنی رتبه
کشور با نوسانات شدیدتری (جهشهای صعودی و نزولی در شکل ( )2عملکرد کشورهای برتر ورزشی آسیا بر مبنای
بلند) همراه است .با استفاده از دامنة تغییرات رتبه نیز نوسانات رتبههای کسبشده در بازیهای آسیایی مورد بررسی قرار
ایران کامالً مشهود است و رتبههای پایین (رتبه دو) و باال (ده) گرفت .در این شکل ،به جز چین (در اوایل حضور در بازی-
به در عملکرد ایران دیده میشود که دامنة تغییرات هشت را ها) ،بقیة کشورها تقریباً عملکرد متعادلی را در بازیهای
در رتبة ایران نشان میدهد. آسیایی داشتهاند .با وجود این ،عملکرد ایران در بین اینپنج-
دست آورد .حال اینکه بعد از انقالب اسالمی نتوانسته است دلیل عدم وجود سیستم استعدادیابی مطلوب ،اســـتعدادهای
میزبان بازیها باشد .شاید اگر بازیهای آسیایی 2019تهران را نخبهای به مسابقات اعزام نمیشوند و منجر به عملکرد
در نظر نگیریم ،عملکرد ایران بعداز انقالب از برتری معناداری نامطلوب کاروان ورزشی اعزامی میشود .مطمئناً اگر سیستم
برخوردار گردد ،زیرا هم از لحاظ مدال طال و هم مجموع استعدادیابی واحد و یکپارچه وجود داشته باشد ،به صورت
مدالها ،عملکرد بهتری نسبت به قبل از انقالب دارد. خودکار ،هرساله تعدادی ورزشکار نخبه را به تیمهای ملی
درمجموع به نظر میرسد با توجه به نتایج مطلوب ایران در معرفی میکند .البته شاهد هستیم که در یکدوره از بازیهای
بازیهای المپیک 0220لندن و بازیهای 0222گوانگژو، آسیایی ،ورزشکاران شانس کسب مدال زیادی دارند و در
ایران روندی روبهرشد را شروع کرده است و ممکن است در دورة دیگر چنینچیزی مشاهده نمیشود .سیستمی که این
دورههای آتـــــی بازیهای آسیایی عملکرد بهتری را از استعدادها را حمایت میکند ،نیز معیوب است .به طوری که
لحاظ کسب مدال داشته باشد و منجر به ایجاد تفاوت معنادار ورزشکاران ما در چنددوره از بازیهای آسیایی مدال می-
گردد .این یافته با نتایج همتینژاد و همکاران ( ،)0222صفری گیرند و فقط با یکبار کسبِ مدال در یکدورة بازیهای
و سجادی ( )2901که در برخی از نتایج خود روند رتبة ایران آسیایی ،به کلی از صحنه رقابتهای داخلی و بین المللی
و عملکرد ایران در بازیهای آسیایی را توصیف و مطلوب حذف میشوند (رمضانینژاد ،عسگری .)2902 ،با وجود این،
پیشبینی کردند ،همسو است .در این راستا ،کاروان ورزشی عملکرد ورزشی سایر کشورهای آسیایی تقریباً متعادل است و
ایران در بازیهای آسیایی در بیستوششرشتة ورزشی دامنة تغییرات عملکرد آنان بسیارکمتر از ایران است .چنین-
مختلف توانسته است مدال کسب کند که در این بین ،کشتی توسعة پایدار این کشورها ،مانند چین ،مدیون سیستمهای
آزاد در تمامی دورههایی که ایران در بازیهایی آسیایی (به- یکپارچة استعدادیابی است .چین یکی از موثرترین سیستمها
جز 2022دهلی نو) حضور داشته ،توانسته است برای ایران را در جهان برای انتخاب و پرورش استعدادهای ورزشی به
افتخارآفرینی کند و نام ایران را در ردیف کشورهای گیرندة صورت نظاممند در هریک از ردههای سنّی جوانان دارد
مدال قرار دهد .از دیگررشتههایی که بیشترینمدال را برای (هندریکسون و همکاران .)0222 ،ایران نیز باید با الگوبرداری
ایران در دورههای مختلف به دست آوردهاند ،میتوان از از این سیستمهای استعدادیابی ،ورزشکاران نخبهای را عازم
وزنهبرداری ،مشتزنی و دو و میدانی و چهارورزش رزمی بازیهای آسیایی کند.
کاراته ،تکواندو ،جودو و ووشو نام برد .خوشبختانه علیرغم
یافته دیگر این پژوهش آن است که عملکرد کاروانهای
تعداد رشتههای مدالآور کمتر در بازیهای المـــپیک ،رشته-
ورزشی اعزامی ایران به بازیهای آسیایی قبل و بعد از انقالب
های متعددی توانستهاند در بازیهای آسیایی مدال کسب
اسالمی تغییر محسوسی را در برنداشته است و تفاوت بین
کنند .این موضوع میتواند به عنوان صـــــــحنهای بینالمللی
تعداد مدالهای طال و مجموع مدالها قبل و بعد از انقالب
برای کسب مدال تلقی شود و بتواند به عنوان پیشدرآمدی
اسالمی معنادار نیست .به نظر میرسد که علیرغم تعییرات
برای کسب مدال آن رشتههای ورزشی در بازیهای المپیک
محسوس ناشی از تغییرات سیاسی (ازجمله انقالب و تغییر
مطرح شود .یافتههای استنباطی نشان میدهدکه بین تعداد مدال
حکومت) در بطن و اوایل تغییرات سیاسی (کسب رتبة 1
طـــــال و مجموع مدالهای کسبشده در رشتههای تیمی و
بازیهای آسیایی بعد از انقالب اسالمی)؛ این تغییرات نمی-
انفرادی در بازیهای آسیایی تفاوت معناداری وجود دارد.
تواند تأثیرات چندانی بر عملکرد کشورها در درازمدت داشته
اگرچه عملکرد بهتر ایران در رشتههای انفرادی نسبت به
باشد.
ورزش های تیمی کامالً واضح است؛ با این حال ،تعداد مدال-
های توزیعشده در رشتههای انفرادی با رشتههای تیمی قابل البته باید این را در نظر داشت که ایران قبل از انقالب
مقایسه نیست و به احتمال زیاد ،وجود تفاوت به این مسئله اسالمی یکبار میزبان بازیها بوده و توانسته است با کسب 02
مربوط میشود. مدال و جایگاه دوم ،بهترینعملکردش را در دوران بازیها به
ارزیابی و تحلیل عملکرد ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با سایر رقبا 11
ترتیب ،جایگاه محتملی که با توجه به میانگین وزنی رتبه و تاکنون شانزدهدوره از بازیهای آسیایی برگزار شده و
عملکرد چنددورة اخیر میتوان برای رتبهبندی دهکشور برتر ایران در سهدوره از این بازیها شرکت نکرده است .برخی
آسیایی در بازی های آسیایی بعدی (بازیهای آسیایی )0229 دیگر از کشورهای آسیایی نیز در برخی از دورههای بازیهای
پیشبینی کرد .به این شرح است که چین ،کرة جنوبی ،ژاپن، آسیایی شرکت نکردهاند .در این میان کسب رتبة اول برای
قزاقستان ،ایران ،هند ،ازبکستان ،تایلند ،چین تایپه و مالزی به ژاپن در بازیهای 2022-2010و کسب رتبة اول برای چین
ترتیب رتبههای اول تا دهـــم برترینکشورهای آسیایی را در در بازیهای آسیایی 2000-0222قابل توجهترینمسئله است.
بازیهای آسیایی به دست خواهند آورد .البته این نوع پیش- ژاپن و چین به ترتیب هریکنُه و هفتبار کشور برتر این
بینی براساس سابقة کشورها در بازیهای گذشته است و رقابتها بودهاند و هیچکشوری بهجز ایندو نتوانستهاند رتبة
تکنیکهای پیچیدهای ازجمله مدل شبکة عصبی برای پیش- برتر آسیا باشد .در این میان کشورهایی ازجمله کـــرة جنوبی
بینی عملکرد کشورها وجود دارد که عوامل کالن و خرد بیشتر دورهها توانسته است جزء سهکشور برتر آسیا باشد .به
کشورها را در این پیشبینی دخیل میدانند .البته این نوع طوری که در چهاردورة اخیر همواره رتبة دوم را به دست
روشها با اینکه بسیارپیـــــچیده و علمی هستند؛ اما در پیش- آورده است .بهتریننتیجه ایران مربوط به رتبة دوم در بازی-
بینیها بسیار دقیق نیستند .مثال ،همتینژاد و همکاران ( )0222با های 2019ملبورن است .همچنین ،با توجه به میانگین وزنی
مدل شبکة عصبی ،رتبة کشورها در بازیهای آسیایی 0222 ،2/09ایران در رتبة پنجم آسیا بعد از ژاپن ( ،)2/01کرة
گوانگژو را پیشبینی کردند و کشورهای چین ،کرة جنوبی، جنوبی ( ،)0/19چین ( )9/29و قزاقستان ( )9/9قرار میگیرد.
هند ،ایران ،ژاپن و قزاقستان را به عنوان کشورهای اول تا پنجم جالب است که در آخریندورة بازیهایی که هر پنجکشور در
اعالم کردند (ایران و ژاپـــــن مشترکاً چهارم) .با این حال، آن حضور داشتهاند (بازیهای المپیک 0220لندن) ایران رتبة
هند رتبة ششم و ژاپن رتبة سوم بازیهای آسیایی 0222 پنج را در بین این پنجکشور کسب کرده است .چین رتبة دوم،
گوانگژو را به دست آوردند .اگر قبل از این بازیها،عملکرد کرة جنوبی پنجم ،ژاپن یازدهم ،قزاقستان دوازدهم و ایران
کشورها براساس میانگین وزنی رتبه ،سابقه در دورههای پایانی هفدهم را کسب کردند (عیدی و عسگری .)2902 ،در تحلیل
و عملکرد متناظر پیشبینی میشد (مطابق تحقیق حاضر)، این یافته باید بیان شود که رتبة اول چین و چهارم قزاقستان با
کشورهای چین ،کرةجنوبی ،ژاپن ،قزاقستان ،ایران و هند، توجه به میانگین وزنی رتبة تأییدکردنی است .با وجود این،
رتبههای اول تا ششم را به دست میآوردند که فقط با نتیجة اگرچه میانگین وزنی رتبة ژاپن در بازیهای آسیایی باالتر از
واقعی تفاوت اندکی داشت؛ به طوری که جایگاه چهارم و کرة جنوبی است؛ اما کرة جنوبی در چندینآوردگاه اخیر
پنجم قزاقستان و ایران جابهجا میشد .همچنین باید توجه بازیهای آسیایی عملکرد بهتری نسبت به ژاپن داشته است.
داشت که کسب مدال در رویدادهای بزرگ ورزشی مانند ایران نیز اگرچه در آخریندورة بازیهای آسیایی (0222
بازیهای المپیک و آسیایی به عوامل سطح کالن (مانند گوانگژو) رتبة چهارم را به دست آورده؛ اما هنوز به دلیل
جمعیت ،تولید ناخالص داخلی و غیره) ،عوامل سطح میانی نوسانات مشاهدهشده در سالهای اخیر به جایگاه ثابتی نرسیده
(مدیریت ورزش قهرمانی ،عملکرد فدراسیونهای و هیأتهای است .کشورهای هند ،ازبکستان ،تایلند ،چین تایپه و مالزی نیز
ورزشی) و عوامل سطح فردی (ویژگیهای ورزشکاران، به علت میانگین وزنی باالتر ،بهترتیب در رتبههای ششم تا دهم
مربیان و غیره) بستگی دارد (هولیهان و گرین.)0220 ، قرار میگیرند .با این حال ،با توجه به اینکه در این تحقیق فقط
درمجموع ،به مسئوالن ورزش کشور پیشنهاد میشود که دهکشور برتر آسیایی مورد بررسی قرار گرفتهاند و اینکه
اقداماتی را در جهت توسعة زیرساختها و امکانات ورزش میانگین وزنی مالزی یازده است ،احتمال قرارگیری نادرست
قهرمانی ،توسعه سیستم کشف و پرورش ورزشکاران مستعد مالزی به عنوان دهمینکشور برتر آسیا در بازیهای آسیایی
انجام دهند ،تا ورزشکاران نخبه به بازیهای آسیایی اعزام وجود دارد؛ به طوری که کشور یازدهم که در تحقیق وجود
شوند .این روند میتواند به پرورش ورزشکارانی که در ندارد به عنوان کشور دهم مورد غفلت قرار گرفته است .به این
11 مطالعات مبانی مدیریت در ورزش ،سال اول ،شماره ،3بهار 3131
نوجوانان را شامل میشوند و دارای امکانات قابل قبولی چنددوره مدال کسب کنند و درنهایت به تعادل عملکرد ایران
هستند ،سپس این کودکان و نوجوانان به مراکز منطقهای در بازیهای آسیایی منجر شود ،نیز در بسیاری از کشورهای
(تکرشتهای و چندرشتهای) منتقل میشوند .این مراکز عالوه توسعهیافتة جهان ،سیستم کشف و پرورش استعداد واحد و
بر امکانات بیشتر ،از مربیان بهتر و با دانش باالتر برخوردارند. یکپارچه وجود دارد که تمام مناطق جغرافیایی و ورزشهای
عالوه بر این ،تیمهای ملی و سطح باالتر برای برگزاری اردو مختلف را دربرمیگیرد .به عنوان مثال ،در کشورهای اروپایی
به این مناطق میآیند و امکان تمرین مشترک را در اخـــــتیار مانند آلمان ،فرانسه ،لهستان و نروژ یکسیستم چندمرحله برای
ورزشکاران مستعد این مراکز قرار میدهند .باالترینمرکز کشف و پرورش استعداد مورد استفاده قرار میگیرد .در
آموزشی ـ تمرینی مراکز ملی (اغلب تکرشتهای) هستند که با کشورهای اروپایی ،استعدادیابی در سطوح اولیه به وسیلة
استعدادترینکودکان به این مراکز راه مییابند و به عنوان سازمانها و کمیتههای ورزشی (مربوط به فدراسیون ورزشی
اعضای تیم ملی (ردههای سنّی) به مسابقات جهانی و قارهای مربوطه) منطقهای انجام می گیرد .مدارس و باشگاههای
اعزام میشوند .مسئولیت این سازمانها برخالف مراکز منطقه- ورزشی بهمثابه مراکز اصلی شناسایی کودکان و جوانان مستعد
ای برعهدة سازمانهای ملی است .اینکودکان در سالهای به وسیلة این مراکز مورد استفاده قرار میگیرند .متخصصان
بعد بخش زیادی از اعضای تیم ملی خود را تشکیل میدهند. این سازمانها ،کودکان بااستعداد را در باشگاههای ورزشی
به عنوان مثال ،بیش از 02درصد از اعضای تیم ملی هاکی شناسایی میکنند .معلمان تربیت بدنی (آموزشدیده) نیز از
روی یخ آلمان از این کودکان هستند (هولیهان و گرین، دانشآموزان تستهای بدنی و فیزیولوژیکی میگیرند.
،0220عسگری و رمضانینژاد ،2902 ،ابوت و همکاران،
البته ،هم در باشگاهها و هم در ورزش مدارس ،استعدادیابی
.)0222ایران نیز میتواند با الگوبرداری از این سیستم یا
ورزشی عمدتاً از طریق معاینه و بازرسی به صورت بصری
سیستمهای نظاممند کشف و پرورش استعداد در چین ،مدل
صورت میگیرد .کشورهای اروپایی دارای مراکز پرورش
مشارکت ورزشی مستمر در طول عمر در انگلستان و ایرلند،
استعداد در سهسطح محلی ،منطقهای و ملی هستند .کودکان و
مدل استعدادیابی با تأکید بر محیط در دانمارک و مدل مدرسه
نوجوانان مستعد پس از انتخاب در مدارس و باشگاههای
محور در آمریکا یکسیستم یکپارچه و بومی را متناسب با
ورزشی ،به مراکز آموزشی ـ تمرینی محلی (اغلب چندرشته-
امکانات کشور طراحی و پیادهسازی کند.
ای) منتقل میشوند .این مراکز ،سطح وسیعی از کودکان و
منابع
رحیمی ،اصغر ( .)2901بررسی عوامل اثرگذار در عملکرد کاروانهای ورزشی جمهوری اسالمی ایران در بازیهای آسیایی ، 0221پایاننامه
کارشناسی ارشد ،دانشگاه تهران.
رمضانینژاد ،رحیم (« .)2900المپیزم دیدگاه اجتماعی ـ اقتصادی کوبرتن» ،فصلنامة المپیک.220-222 :09 ،
شفیعی ،شهرام ( .)2902مدل مفهومی پیشبینی عملکرد کشورهای شرکتکننده در بازیهای آسیایی ،رسالة دکتری ،دانشگاه گیالن.
شریعتی فیضآبادی ،مهدی؛ سجادی ،سیدنصراهلل ( .)2902اولویتبندی عوامل اثرگذار بر موفقیت کاروان ورزشی ایران در بازیهای آسیایی
گوانجو ،ششمینهمایش تربیت بدنی و علوم ورزشی ،تهران.
عبدی ،حامد؛ سجادی ،نصراهلل (« .)2900مقایسة قارهای نتایج و مدالهای بازیهای المپیک تابستانی ( 2001تا ،»)0229المپیک ،شماره .00-02 :22
عسگری ،بهمن؛ رمضانینژاد ،رحیم ( .)2902فرایند کشف و پرورش استعداد در کشورهای اروپایی ،مجموعه مقاالت همایش استعدادیابی-10 :،
.10
عیدی ،حسین؛ عسگری ،بهمن (« .)2902ارزیابی عملکرد ایران در بازیهای المپیک تابستانی در مقایسه با رقبای آسیایی» ،نشریة مطالعات مدیریت
ورزشی ،پذیرششده.
ارزیابی و تحلیل عملکرد ایران در بازیهای آسیایی در مقایسه با سایر رقبا 11
،» «مطالعه تأثیر آموزش المپیک بر نگرش دانشجویان دانشگاههای کشور.)2901( افشار، حبیب؛ هنرور، بهمن؛ هنری، فرزاد؛ میرزایی،غفوری
.11-12 :92 شماره،المپیک
. دانشگاه آمل، اولینهمایش تخصصی مدیریت ورزشی، مدال در بازیهای آسیایی.)2901( نازلی،گلیچینفر
، فصلنامة المپیک سال هجدهم،»0221 «ارائة مدل ریاضی برای رتبهبندی کشورهای شرکتکننده در بازیهای آسیایی.)2900( علی،محمدی
.20 -1 :)22( 9 شماره
Abbott, A., Button, C., Pepping, G.J., & Collins, D. (2005). Unnatural selection: talent
identification and development in sport. Nonlinear Dynamics, Psychology and Life Sciences,
9: pp: 61-88.
Condon, E.M., Bruce L.G., & Wasil., E.A. (1999). Predicting the success of nations at the
Summer Olympics using neural networks. Computers & Operations Research, 26, pp: 1243-
1265.
Dolles,H. and Soderman,S.(2008). Mega-Sporting Events in Asia — Impacts on Society,
Business and Management: An Introduction.Asian Business and Management journal, 7,
pp:147-162.
Forrest, D., Ismael S., & Tena, J.D. (2010). Forecasting national team medal totals at the
Summer Olympic Games. International Journal of Forecasting, 26, pp: 576–588.
Hematinezhad, M., Gholizadeh, M.H., Ramezaniyan, M.R., Shafiee. SH., & Ghazi Zahedi, A.
(2010). Predicting the success of nations in Asian games using neural network. Sport SPA,
8(1), pp: 33-42.