Pepejal

Geometri
Bahagian 1
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
1 of 39
OBJEKTIF
PEMBELAJARAN

Mengenal pepejal geometri.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
2 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Kita harus berbangga dengan negara kita Malaysia yang
mempunyai banyak mercu tanda yang unik serta
dipengaruhi oleh bentuk-bentuk geometri 3D. Bentuk
geometri 3D juga dikenali sebagai pepejal geometri.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
3 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Pusat Sains
Apakah nama Negara
bangunan ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
4 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Pusat Sains Negara terletak di Bukit Kiara, Kuala Lumpur.

Pusat ini telah dibuka secara rasmi pada
29 November 1996 oleh bekas Perdana Menteri,
Tun Dr Mahathir bin Mohamad.

Tujuan utama pusat sains adalah untuk menggalakkan

kefahaman dan minat dalam bidang sains dan teknologi
yang lebih tinggi.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
5 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Apakah bentuk-
bentuk geometri
yang boleh anda
lihat dalam
pembinaan Pusat
Sains Negara ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
6 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Kenalkah anda
dengan tempat
ini?

Tempat ini dikenali sebagai Starhill Gallery Kuala Lumpur,

iaitu sebuah tempat membeli-belah yang ternama dan
terulung di Kuala Lumpur.
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
7 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Apakah bentuk-bentuk
geometri yang boleh anda
lihat dalam pembinaan
Starhill Gallery ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
8 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Sudah tentu
anda kenal
dengan
bangunan ini.
Apakah nama
bangunan
terkemuka ini
yang menjadi
simbol
kebanggaan
negara kita?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
9 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Apakah
bentuk-bentuk
geometri yang
boleh anda
lihat dalam
pembinaan
Menara
Berkembar
Petronas ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
10 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Tempat ini juga tidak kurang pentingnya bagi

sebahagian besar daripada kita. Apakah nama tempat
ini? Apakah kepentingan tempat ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
11 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Apakah bentuk-bentuk geometri yang boleh anda lihat

dalam pembinaan Sunway Piramid?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
12 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Begitu pentingnya bentuk-bentuk geometri dalam

kehidupan seharian kita.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
13 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Mengapakah
pepejal ini
dikenali sebagai
objek tiga dimensi
atau 3D?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
14 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Pepejal ini dikenali sebagai objek tiga dimensi atau 3D
kerana terdapat tiga dimensi, iaitu
panjang, lebar dan tinggi.

Panjang Lebar
Tinggi

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
15 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Apakah ciri-ciri yang terdapat pada pepejal geometri?
Ruang dan isi padu
Luas permukaan

Bagaimana pula dengan

bucu, muka dan tepi?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
16 of 39
BAHAGIAN PADA PEPEJAL GEOMETRI

Apakah nama
Muka
bahagian ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
17 of 39
BAHAGIAN PADA PEPEJAL GEOMETRI

Apakah nama
Tepi
bahagian ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
18 of 39
BAHAGIAN PADA PEPEJAL GEOMETRI

Apakah nama
Bucu
bahagian ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
19 of 39
 BAHAGIAN PADA PEPEJAL GEOMETRI

Berapakah bilangan muka, bucu dan tepi yang terdapat

pada sebuah kuboid?

Bagaimana pula dengan kubus?

Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
20 of 39
 BAHAGIAN PADA PEPEJAL GEOMETRI
Berapakah bilangan muka, bucu dan tepi yang terdapat
pada kon, sfera dan silinder?

Bincang dan berikan justifikasi anda.

Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
21 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Terdapat pepejal geometri asas yang perlu anda kenali.
Ciri-ciri asas pepejal geometri juga penting untuk anda
fahami.

Bagaimanakah
anda mengenal
kubus dan kuboid?
Bandingkan ciri-ciri
yang terdapat pada
kubus dan kuboid.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
22 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Mengapakah dadu
perlu berbentuk
kubus?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
23 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Terangkan ciri-ciri
yang terdapat
pada kon.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
24 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Terangkan
perbezaan antara
sfera dan bulatan.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
25 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Apakah nama
pepejal seperti
dalam gambar ini?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
26 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Mengapakah gelas
minuman seringkali
berbentuk silinder?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
27 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Terdapat pelbagai jenis piramid. Terangkan ciri-ciri

yang membezakan jenis-jenis piramid.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
28 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Prisma juga terdapat dalam pelbagai bentuk. Terangkan

ciri-ciri yang membezakan jenis-jenis prisma.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
29 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI

Terdapat dua jenis pepejal geometri, iaitu

polihedra
bukan polihedra

Apakah yang dimaksudkan

dengan polihedra dan bukan
polihedra?

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
30 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Bandingkan antara polihedra dan bukan polihedra.

Bukan
Polihedra
Polihedra
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
31 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Polihedra ialah pepejal 3 dimensi yang mempunyai muka
yang rata, tepi yang bergaris lurus dan bucu yang tajam.

Bukan
Polihedra
Polihedra
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
32 of 39
 PEPEJAL GEOMETRI
Rajah menunjukkan sebuah kon. Sebahagian muka kon adalah
rata manakala sebahagian lagi melengkung.

Apakah pepejal geometri lain yang mempunyai ciri tersebut?

Terangkan jawapan anda.
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
33 of 39
AKTIVITI KOLABORATIF 1

TEKA SIAPA SAYA

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
34 of 39
 TEKA SIAPA SAYA
1 Aktiviti dijalankan dalam kumpulan berempat.
2 Guru anda akan memberikan satu set kad.
3 Jangan lihat tulisan atau gambar pada kad-kad tersebut.
Sebaliknya terlangkupkan kad itu di atas meja.
4 Pilih seorang murid dalam kumpulan anda yang akan
menjadi “peneka”.
5 Seorang ahli kumpulan akan mengambil kad yang
pertama dan menunjukkan apa yang ada di atas kad
tersebut kepada ahli kumpulan yang lain kecuali kepada
peneka.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
35 of 39
 TEKA SIAPA SAYA
6 Peneka akan bertanya kepada ahli kumpulan yang lain
tentang pepejal yang terdapat pada kad tersebut. Murid
yang lain hanya perlu menjawab ‘ya’ atau ‘tidak’.
Berdasarkan maklumat yang diperoleh, peneka akan cuba
meneka pepejal yang terdapat pada kad.
Contoh Soalan:
1 Adakah pepejal itu mempunyai muka rata?
2 Adakah pepejal itu mempunyai satu bucu?
3 …
Murid mengambil giliran untuk menjadi peneka.
Kementerian Pendidikan Malaysia
Bahagian Pembangunan Kurikulum
36 of 39
AKTIVITI KOLABORATIF 2

RUMUS EULER

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
37 of 39
 Rumus Euler
Rumus Euler
merupakan rumus
yang sangat penting
dan terkenal dalam
bidang geometri
mengenai bucu,
muka dan tepi bagi
pepejal geometri.
Lakukan kajian dan
sediakan buku skrap
mengenai Euler dan
rumusnya.

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
38 of 39
 Terima Kasih

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
39 of 39
Silinder Prisma Prisma Kon Piramid tapak
muka muka segi empat sama
heksagon pentagon

Piramid Kubus
Sfera Prisma muka tapak
segi tiga Kuboid heksagon

Kementerian Pendidikan Malaysia

Bahagian Pembangunan Kurikulum
40 of 39