‫ﻧﺮم اﻓﺰار ﭼﻨﺪ رﺳﺎﻧﻪ اي اﺑﺰاردﻗﻴﻖ‬

‫‪ -9-4‬اﻧﺪازهﮔﻴﺮﻫﺎي ﺷﺘﺎب ﻛﻮرﻳﻮﻟﻴﺲ‬

‫ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫﺎي ﻛﻮرﻳﻮﻟﻴﺲ ﺑﺮاﺳﺎس ﻳﻚ ﭘﺪﻳﺪه ﻓﻴﺰﻳﻜﻲ ﺑﻪﻧﺎم اﺛـﺮ ﻛﻮرﻳـﻮﻟﻴﺲ ﻋﻤـﻞ ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ‪ .‬ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫـﺎي‬
‫ﻛﻮرﻳﻮﻟﻴﺲ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﺷﻜﻞ و ﻳﺎ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﻛﻮرﻳﻮﻟﻴـﺴﻬﺎي ﻣﻨﺤﻨـﻲﺷـﻜﻞ ﻣﻌﻤـﻮﻻً از دو ﻟﻮﻟـﻪ‬
‫ﻣﺮﺗﻌﺶ و ﻧﻮع ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ از ﻳﻚ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﺮﺗﻌﺶ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﻳﺎﻓﺘﻪاﻧﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻃﻮر ﻛﻠﻲ در ﻫﻤﻪ اﻧـﻮاع اﻳـﻦ ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫـﺎ‬
‫ﺳﻴﺎل از داﺧﻞ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎي ﻣﺮﺗﻌﺶ ﻋﺒﻮرﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ در ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺧﻮد و ﺗﻮﺳـﻂ ﻧﻮﺳـﺎنﺳـﺎزﻫﺎي‬
‫اﻟﻜﺘﺮوﻧﻴﻜﻲ ﻣﺘﺼﻞ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ‪ ،‬ارﺗﻌﺎش ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ‪ .‬ﻳﻜﺴﺮي ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭻ ﺑﺮاي آﺷﻜﺎرﺳﺎزي ﻧﻮﺳﺎﻧﻬﺎي ﻛﻮﭼﻚ ﻳـﺎ‬
‫‪ Micro motion‬ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﺑﻪ ﻳﻜﻲ از ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ و ﻳﻜﺴﺮي آﻫﻨﺮﺑﺎ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ ﻣﺠﺎور ﻣﺘﺼﻞ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑـﺎ ﻧﻮﺳـﺎن‬

‫)‪COMPUTER BASED TRAINING (CBT‬‬

‫)‪Instrument Training Courses (ITC‬‬
‫ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ‪ ،‬در ﻫﺮ ﺳﻴﻢ ﭘﻴﭻ ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻣﻴﺪان ﻣﻐﻨﺎﻃﻴﺴﻲ ﺣﺎﺻﻞ از آﻫﻨﺮﺑﺎي ﻣﺠﺎور‪ ،‬ﻳﻚ وﻟﺘﺎژ ﻧﻮﺳﺎﻧﻲ اﻟﻘﺎ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻫﻨﮕﺎﻣﻲﻛﻪ در ورودي ﺟﺮﻳﺎن ﺑﻪ ﻓﻠﻮﻣﺘﺮ‪ ،‬ﺳﻴﺎل ﺑـﻪ ﺳـﻤﺖ ﻧﻘﻄـﻪاي ﻛـﻪ داراي ارﺗﻌـﺎش اﺳـﺖ‬
‫ﺣﺮﻛﺖ ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ ،‬ﻟﻮﻟﻪ ﺑﻪآن ﺷﺘﺎب ﻳﺎ ﻧﻴﺮو اﻋﻤﺎل ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﺳﻴﺎل ﻣﺘﺤﺮك ﺑﺮاي ﻣﻘﺎوﻣﺖ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﻧﻴﺮوﻳـﻲ‬
‫ﻛﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻟﻮﻟﻪ اﻋﻤﺎل ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﻧﻴﺮوﻳﻲ ﺑﻪ ﻟﻮﻟﻪ وارد ﻣﻲﻛﻨﺪ‪ .‬ﻫﻤـﻴﻦ ﻧﻴـﺮو در ﺳـﻤﺖ ﺧﺮوﺟـﻲ ﻟﻮﻟـﻪ و در‬
‫ﺟﻬﺖ ﻋﻜﺲ ﺑﻮﺟﻮد ﺧﻮاﻫﺪ آﻣﺪ‪ .‬ﺑﺮﻫﻢﻛﻨﺶ اﻳﻦ دو ﻧﻴﺮو در ورودي و ﺧﺮوﺟﻲ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ‪ ،‬ﺑﺎﻋﺚ ﭘﻴﭽﺶ ﻟﻮﻟﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﺮو ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺟﺮم ﺳﻴﺎل ﻋﺒﻮري از ﻟﻮﻟﻪ ﻫﺎﺳﺖ و ﻧﻴﺮوي ﻛﻮرﻳـﻮﻟﻴﺲ ﻧـﺎم دارد و ﺳـﺒﺐ‬
‫اﺧﺘﻼف ﻓﺎز وﻟﺘﺎژ اﻟﻘﺎﻳﻲ در دو ﺳﻴﻢﭘﻴﭻ ﻃﺮﻓﻴﻦ ﻟﻮﻟﻪﻫﺎ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬اﺧﺘﻼف ﻓﺎز ﻳﺎ ﺗـﺎﺧﻴﺮ زﻣـﺎﻧﻲ ﺑـﻴﻦ ﻣـﻮج‬
‫ورودي و ﺧﺮوﺟﻲ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤ ًﺎ ﺑﺎ دﺑﻲ ﺟﺮﻣﻲ ﺳﻴﺎل ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ‪.‬‬
‫از ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺰاﻳﺎي اﻳﻦ وﺳﺎﻳﻞ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ دﻗﺖ ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺎﻻ و اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﺮم ﺳﻴﺎل ﻋﺒﻮري‪ ،‬ﻧﺼﺐ‬
‫آﺳﺎن و ﺳﺎﻳﺶ ﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﻛﻤﺘﺮ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ اﻳـﻦ دﺳـﺘﮕﺎﻫﻬﺎ ﻧﻴـﺎز ﺑـﻪ ﻧﮕﻬـﺪاري ﺧـﺎص و‬
‫ﻛﺎﻟﻴﺒﺮاﺳﻴﻮن ﻣﻜﺮر ﻧﺪارﻧﺪ‪ .‬اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ ﺑﺮاي اﻧﺪازهﮔﻴﺮي دﺑﻲ ﺳﻴﺎﻻت ﺧﻮرﻧـﺪه و ﺳـﻴﺎﻻﺗﻲ ﻛـﻪ داراي‬
‫ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﻛﺎر ﻣﻲروﻧﺪ‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫﺎ در ﻣﻮرد ﺳﻴﺎﻻت ﺗﺮاﻛﻢﭘﺬﻳﺮ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺎزﻫﺎ‪ ،‬ﺑﻪ دﻟﻴﻞ اﻧﺪازهﮔﻴﺮي ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺟﺮم ﺳـﻴﺎل ﻧـﺴﺒﺖ‬
‫ﺑﻪ دﺑﻲ ﺳﻨﺞﻫﺎي ﺣﺠﻤﻲ ﻛﻪ دﺑﻲ ﺟﺮﻣﻲ را ﺑﻪ ﻛﻤﻚ داﻧﺴﻴﺘﻪ ﺳـﻴﺎل ﻣﺤﺎﺳـﺒﻪ ﻣـﻲﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ‪ ،‬داراي دﻗـﺖ‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ دﻟﻴﻞ ﻳﻜﻲ از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﮔﺰﻳﻨﻪﻫﺎ ﺑـﺮاي اﻧـﺪازهﮔﻴـﺮي ﻓﻠـﻮي ﮔﺎزﻫـﺎ‪ ،‬ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫـﺎي‬
‫ﻛﻮرﻳﻮﻟﻴﺲ ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬اﻣﺎ ﻳﻜﻲ از ﻣﻌﺎﻳﺐ ﻋﻤﺪه اﻳﻦ دﺳﺘﮕﺎﻫﻬﺎ ﻗﻴﻤﺖ ﺑﺎﻻي اﻳﻦ ﻧﻮع ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺠﻴﻢ ﺑﻮدن‬
‫آن در ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ ﻓﻠﻮﻣﺘﺮﻫﺎي ﻣﺸﺎﺑﻪ و ﻋﺪم ﺑﻪ ﻛﺎرﮔﻴﺮي آﻧﻬﺎ ﺑﺮاي ﺳﻴﺎﻻت دوﻓﺎزي ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪١‬‬