You are on page 1of 145

ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ΑΚΟΛΟΥΘΙΑ
ΤΩΝ ΜΕΓΑΛΩΝ ΒΑΣΙΛΙΚΩΝ ΩΡΩΝ
ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗΣ

ΩΡΑ ΠΡΩΤΗ.
Ἱερεὺς: Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, πάντοτε,
νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Ἱερεύς: Δόξα σοι, ὁ Θεὸς ἡμῶν, δόξα σοι.
Βασιλεῦ Οὐράνιε, Παράκλητε, τὸ Πνεῦμα
τῆς Ἀληθείας, ὁ Πανταχοῦ Παρὼν καὶ τὰ Πάντα
Πληρῶν, ὁ Θησαυρὸς τῶν Ἀγαθῶν καὶ Ζωῆς
Χορηγός, ἐλθὲ καὶ σκήνωσον ἐν ἡμῖν καὶ
καθάρισον ἡμᾶς ἀπὸ πάσης κηλῖδος καὶ σῶσον,
Ἀγαθέ, τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἀναγνώστης: Ἀμήν. Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος
Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν.
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
1
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐλέησον.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ἱερεὺς: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία...
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἀμήν. Κύριε, ἐλέησον. ( ιβ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
αὐτῷ Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
Ψαλμὸς ε΄ (5).
Τὰ ῥήματά μου ἐνώτισαι, Κύριε, σύνες τῆς
κραυγῆς μου. Πρόσχες τῇ φωνῇ τῆς δεήσεώς
μου, ὁ Βασιλεύς μου καὶ ὁ Θεός μου. Ὅτι πρὸς
σὲ προσεύξομαι, Κύριε, τὸ πρωΐ εἰσακούσῃ τῆς

2
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

φωνῆς μου. Τὸ πρωΐ παραστήσομαί σοι, καὶ


ἐπόψει με, ὅτι οὐχὶ Θεὸς θέλων ἀνομίαν σὺ εἶ,
οὐ παροικήσει σοι πονηρευόμενος, οὐδὲ
διαμενοῦσι παράνομοι κατέναντι τῶν ὀφθαλμῶν
σου. Ἐμίσησας πάντας τοὺς ἐργαζομένους τὴν
ἀνομίαν, ἀπολεῖς πάντας τοὺς λαλοῦντας τὸ
ψεῦδος. Ἄνδρα αἱμάτων καὶ δόλιον
βδελύσσεται Κύριος. Ἐγὼ δὲ ἐν τῷ πλήθει τοῦ
ἐλέους σου εἰσελεύσομαι εἰς τὸν οἶκόν σου,
προσκυνήσω πρὸς ναὸν ἅγιόν σου ἐν φόβῳ σου.
Κύριε, ὁδήγησόν με ἐν τῇ δικαιοσύνη σου ἕνεκα
τῶν ἐχθρῶν μου, κατεύθυνον ἐνώπιόν σου τὴν
ὁδόν μου. Ὅτι οὐκ ἔστιν ἐν τῷ στόματι αὐτῶν
ἀλήθεια, ἡ καρδία αὐτῶν ματαία. Τάφος
ἀνεωγμένος ὁ λάρυγξ αὐτῶν, ταῖς γλώσσαις
αὐτῶν ἐδολιοῦσαν, κρῖνον αὐτούς, ὁ Θεός.
Ἀποπεσάτωσαν ἀπὸ τῶν διαβουλιῶν αὐτῶν,
κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ἀσεβειῶν αὐτῶν ἔξωσον
αὐτούς, ὅτι παρεπίκρανάν σε, Κύριε. Καὶ
εὐφρανθείησαν πάντες οἱ ἐλπίζοντες ἐπὶ σέ, εἰς
αἰῶνα ἀγαλλιάσονται, καὶ κατασκηνώσεις ἐν
αὐτοῖς, καὶ καυχήσονται ἐν σοὶ πάντες οἱ
ἀγαπῶντες τὸ ὄνομά σου. Ὅτι σὺ εὐλογήσεις
δίκαιον. Κύριε, ὡς ὅπλῳ εὐδοκίας ἐστεφάνωσας
ἡμᾶς.

3
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ψαλμὸς β΄ (2).
Ἵνα τί ἐφρύαξαν ἔθνη, καὶ λαοὶ ἐμελέτησαν
κενά; Παρέστησαν οἱ βασιλεῖς τῆς γῆς, καὶ οἱ
ἄρχοντες συνήχθησαν ἐπὶ τὸ αὐτό, κατὰ τοῦ
Κυρίου, καὶ κατὰ τοῦ Χριστοῦ αὐτοῦ.
Διαῤῥήξωμεν τοὺς δεσμοὺς αὐτῶν, καὶ
ἀπορῥίψωμεν ἀφ’ ἡμῶν τὸν ζυγὸν αὐτῶν, ὁ
κατοικῶν ἐν οὐρανοῖς ἐκγελάσεται αὐτούς, καὶ
ὁ Κύριος ἐκμυκτηριεῖ αὐτούς. Τότε λαλήσει
πρὸς αὐτοὺς ἐν ὀργῇ αὐτοῦ, καὶ ἐν τῷ θυμῶ
αὐτοῦ ταράξει αὐτούς. Ἐγὼ δὲ κατεστάθην
βασιλεὺς ὑπ’ αὐτοῦ, ἐπὶ Σιὼν ὄρος τὸ ἅγιον
αὐτοῦ, διαγγέλλων τὸ πρόσταγμα Κυρίου.
Κύριος εἶπε πρός με. Υἱός μου εἶ σύ, ἐγὼ
σήμερον γεγέννηκά σε. Αἴτησαι παρ’ ἐμοῦ, καὶ
δώσω σοι ἔθνη τὴν κληρονομίαν σου, καὶ τὴν
κατάσχεσίν σου τὰ πέρατα τῆς γῆς. Ποιμανεῖς
αὐτοὺς ἐν ῥάβδῳ σιδηρᾷ, ὡς σκεύη κεραμέως
συντρίψεις αὐτούς. Καὶ νῦν, βασιλεῖς, σύνετε,
παιδεύθητε πάντες οἱ κρίνοντες τὴν γῆν.
Δουλεύσατε τῷ Κυρίῳ ἐν φόβῳ, καὶ ἀγαλλιᾶσθε
αὐτῷ ἐν τρόμῳ. Δράξασθε παιδείας, μήποτε
ὀργισθῇ Κύριος, καὶ ἀπολεῖσθε ἐξ ὁδοῦ δικαίας.
Ὅταν ἐκκαυθῇ ἐν τάχει ὁ θυμὸς αὐτοῦ,
μακάριοι πάντες οἱ πεποιθότες ἐπ’ αὐτῷ.
4
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ψαλμὸς κα΄ (21).


Ὁ Θεὸς ὁ Θεός μου, πρόσχες μοι, ἵνα τί
ἐγκατέλιπές με; μακρὰν ἀπὸ τῆς σωτηρίας μου
οἱ λόγοι τῶν παραπτωμάτων μου, ὁ Θεός μου,
κεκράξομαι ἡμέρας, καὶ οὐκ εἰσακούσῃ, καὶ
νυκτός, καὶ οὐκ εἰς ἄνοιαν ἐμοί. Σὺ δὲ ἐν Ἁγίῳ
κατοικεῖς, ὁ ἔπαινος τοῦ Ἰσραήλ. Ἐπὶ σοὶ
ἤλπισαν οἱ πατέρες ἡμῶν, ἤλπισαν, καὶ ἐῤῥύσω
αὐτούς. Πρὸς σὲ ἐκέκραξαν, καὶ ἐσώθησαν, ἐπὶ
σοὶ ἤλπισαν, καὶ οὐ κατῃσχύνθησαν. Ἐγὼ δὲ
εἰμι σκώληξ, καὶ οὐκ ἄνθρωπος, ὄνειδος
ἀνθρώπων, καὶ ἐξουθένημα λαοῦ. Πάντες οἱ
θεωροῦντές με ἐξεμυκτήρισάν με, ἐλάλησαν ἐν
χείλεσιν, ἐκίνησαν κεφαλήν. Ἤλπισεν ἐπὶ
Κύριον, ῥυσάσθω αὐτόν, σωσάτω αὐτόν, ὅτι
θέλει αὐτόν, ὅτι σὺ εἶ ὁ ἐκσπάσας με ἐκ
γαστρός, ἡ ἐλπίς μου ἀπὸ μαστῶν τῆς μητρός
μου, ἐπὶ σὲ ἐπεῤῥίφην ἐκ μήτρας. Ἀπὸ γαστρὸς
μητρός μου Θεός μου εἶ σύ, μὴ ἀποστῇς ἀπ’
ἐμοῦ, ὅτι θλῖψις ἐγγύς, ὅτι οὐκ ἔστιν ὁ βοηθῶν
μοι. Περιεκύκλωσάν με μόσχοι πολλοί, ταῦροι
πίονες περιέσχον με. Ἤνοιξαν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα
αὐτῶν, ὡς λέων ἁρπάζων, καὶ ὠρυόμενος. Ὡσεὶ
ὕδωρ ἐξεχύθη, καὶ διεσκορπίσθη πάντα τὰ ὀστᾶ

5
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

μου. Ἐγενήθη ἡ καρδία μου ὡσεί κηρός,


τηκόμενος ἐν μέσῳ τῆς κοιλίας μου. Ἐξηράνθη
ὡς ὄστρακον ἡ ἰσχύς μου, καὶ ἡ γλῶσσά μου
κεκόλληται τῷ λάρυγγί μου, καὶ εἰς χοῦν
θανάτου κατήγαγές με, ὅτι ἐκύκλωσάν με κύνες
πολλοί, συναγωγὴ πονηρευομένων περιέσχον με.
Ὤρυξαν χεῖράς μου, καὶ πόδας μου,
ἐξηρίθμησαν πάντα τὰ ὀστᾶ μου, αὐτοὶ δὲ
κατενόησαν, καὶ ἐπεῖδόν με. Διεμερίσαντο τὰ
ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς, καὶ ἐπὶ τόν ἱματισμόν μου
ἔβαλον κλῆρον. Σὺ δέ, Κύριε, μὴ μακρύνῃς τὴν
βοήθειάν σου ἀπ’ ἐμοῦ, εἰς τὴν ἀντίληψίν μου
πρόσχες. Ῥῦσαι ἀπὸ ῥομφαίας τὴν ψυχήν μου,
καὶ ἐκ χειρὸς κυνὸς τὴν μονογενῆ μου. Σῷσόν
με ἐκ στόματος λέοντος, καὶ ἀπὸ κεράτων
μονοκερώτων τὴν ταπείνωσίν μου. Διηγήσομαι
τὸ ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ
ἐκκλησίας ὑμνήσω σε, οἱ φοβούμενοι τὸν
Κύριον, αἰνέσατε αὐτόν, ἃπαν τὸ σπέρμα
Ἰακὼβ δοξάσατε αὐτόν. Φοβηθήτω δὴ ἀπ’
αὐτοῦ ἃπαν τὸ σπέρμα Ἰσραήλ, ὅτι οὐκ
ἐξουδένωσεν, οὐδὲ προσώχθισε τῇ δεήσει τοῦ
πτωχοῦ, οὐδὲ ἀπέστρεψε τὸ πρόσωπον αὐτοῦ
ἀπ’ ἐμοῦ, καὶ ἐν τῷ κεκραγέναι με πρὸς αὐτόν,

6
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

εἰσήκουσέ μου. Παρὰ σοῦ ὁ ἔπαινός μου, ἐν


ἐκκλησίᾳ μεγάλη ἐξομολογήσομαί σοι, τὰς
εὐχάς μου ἀποδώσω ἐνώπιον τῶν φοβουμένων
σε. Φάγονται πένητες, καὶ ἐμπλησθήσονται, καὶ
αἰνέσουσι Κύριον οἱ ἐκζητοῦντες αὐτόν,
ζήσονται αἱ καρδίαι αὐτῶν εἰς αἰῶνα αἰῶνος.
Μνησθήσονται καὶ ἐπιστραφήσονται πρὸς
Κύριον πάντα τὰ πέρατα τῆς γῆς, καὶ
προσκυνήσουσιν ἐνώπιον αὐτοῦ πᾶσαι αἱ
πατριαὶ τῶν ἐθνῶν. Ὅτι τοῦ Κυρίου ἡ βασιλεία,
καὶ αὐτὸς δεσπόζει τῶν ἐθνῶν. Ἔφαγον, καὶ
προσεκύνησαν πάντες οἱ πίονες τῆς γῆς,
ἐνώπιον αὐτοῦ προπεσοῦνται πάντες οἱ
καταβαίνοντες εἰς γῆν. Καὶ ἡ ψυχή μου αὐτῷ
ζῇ, καὶ τὸ σπέρμα μου δουλεύσει αὐτῷ.
Ἀναγγελήσεται τῷ Κυρίῳ γενεὰ ἡ ἐρχομένη, καὶ
ἀναγγελοῦσι τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ λαῷ τῷ
τεχθησομένῳ, ὃν ἐποίησεν ὁ Κύριος.
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν... Ἀλληλούϊα,
ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα· δόξα σοι. ὁ Θεὸς. (γ΄)
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)
Δόξα...Τροπάριον. Ἦχος α΄.
Σταυρωθέντος σου Χριστέ, ἀνῃρέθη ἡ
τυραννίς, ἐπατήθη ἡ δύναμις τοῦ ἐχθροῦ, οὔτε

7
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

γὰρ Ἄγγελος, οὐκ ἄνθρωπος, ἀλλ’ αὐτὸς ὁ


Κύριος, ἔσωσας ἡμᾶς, δόξα σοι.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον.
Τί σὲ καλέσωμεν, ὦ Κεχαριτωμένη;
οὐρανόν; ὅτι ἀνέτειλας τὸν Ἥλιον τῆς
δικαιοσύνης. Παράδεισον; ὅτι ἐβλάστησας τὸ
ἄνθος τῆς ἀφθαρσίας. Παρθένον, ὅτι ἔμεινας
ἄφθορος. Ἁγνήν, Μητέρα; ὅτι ἔσχες σαῖς ἁγίαις
ἀγκάλαις Υἱόν, τὸν πάντων Θεόν, αὐτὸν ἱκέτευε
σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Εἶτα τὰ ἑπόμενα
τρία Στιχηρὰ Ἰδιόμελα.
Ἦχος Νη
Μ Ν

Ση µε ρον του Να ου το κα τα πε τα α
Π

σµα εις ε λεγ χον ρυ γνυ υ ται αι των πα


Ν Δ

α ρα νο ο ο ο µων και τας ι δι ας


Ν

α α κτι ι ι να ας ο η η λι ο ο ος
Π

κρυ υ υ πτει ει Δε σπο ο την ο ρω ων σταυ


8
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ρου ου ου µε ε ε ε νον
Στίχος:
Ι να τι ε φρυ α ξαν ε

θνη και λα οι ε µε λε ε τη σα α αν

κε ε ε ε να
Ν

Ως προ βα τον ε ε πι σφα α γην η χθης


Π Ν

Χρι στε ε ε Βα σι ι ι ευ και αι ως


Δ Π Ν

α α µνος α κα α κος προ ση λω θης τω


Μ Δ

Σταυ ρω υ πο των πα ρα α νο ο ο
Μ Δ

µων α α αν δρων δι α τας α µαρ τι ι


Π Ν

ας η µω ων Φι λα α αν θρω ω ω ω πε
Μ Ν

Δο ξα Πα τρι ι ι και Υι ω και Α γι


9
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Ν

ω Πνε ε ευ µα α α α τι
Ν

Και νυν και α α ει και εις τους αι αι ω


Π Ν

ω ω νας των αι ω ω ω νων α α α

µην
Ν

Τοις συλ λα βου σι σε πα ρα α α νο ο


Π

ο µοις α νε χο µε νος ου τως ε βο ας Κυ


Ν Β

υ υ ρι ι ι ι ε ει και ε πα τα ξα

τε τον ποι οι µε ε να και δι ε σκορ πι σα α τε


Ν Π

τα δω δε κα προ βα α τα α τους Μα α
Ν Δ

θη τα α α ας µου η δυ να µη ην πλει
Β Ν

ει ει ους η δω δε κα λε γε ε ω ω νας πα ρα
10
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Ν

α στη η η σαι Αγ γε ε ε ε λων αλ λα

µα α κρο θυ µω ι ι να πλη ρω θη α
Π

ε δη λω σα υ µιν δι ι α α των Προ ο φη


Ν

τω ω ω ω µου α δη λα και κρυ φι ι α α


Μ Ν Μ

Κυ ρι ι ε δο ο ο ξα α α α σοι οι

οι οι
Προκείμενον. Ἦχος δ΄. Ψαλμὸς μ΄. (40ός)
Ἐξεπορεύετο ἔξω, καὶ ἐλάλει ἐπὶ τὸ αὐτό.
Στίχ. Μακάριος ὁ συνιὼν ἐπὶ πτωχὸν καὶ
πένητα.
Προφητείας Ζαχαρίου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΙΑ΄, 10-13)
Τάδε λέγει Κύριος. Λήψομαι τὴν ῥάβδον
μου τὴν καλήν, καὶ ἀποῤῥίψω αὐτήν, τοῦ
διασκεδάσαι τὴν διαθήκην μου, ἣν διεθέμην
πρὸς πάντας τοὺς λαούς, καὶ διασκεδασθήσεται
ἐν τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, καὶ γνώσονται οἱ Χαναναῖοι
11
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τὰ πρόβατα τὰ φυλασσόμενά μοί, διότι λόγος


Κυρίου ἐστί. Καὶ ἐρῶ πρὸς αὐτούς. Εἰ καλὸν
ἐνώπιον ὑμῶν ἐστι, δότε τὸν μισθόν μου, ἢ
ἀπείπασθε, καὶ ἔστησαν τὸν μισθόν μου,
τριάκοντα ἀργυροῦς. Καὶ εἶπε Κύριος πρός με.
Κάθες αὐτοὺς εἰς τὸ χωνευτήριον, καὶ σκέψομαι
εἰ δόκιμόν ἐστιν, ὃν τρόπον ἐδοκιμάσθην ὑπὲρ
αὐτῶν. Καὶ ἔλαβον τοὺς τριάκοντα ἀργυροῦς,
καὶ ἐνέβαλον αὐτοὺς εἰς τὸν οἶκον Κυρίου εἰς
τὸ χωνευτήριον, καθὰ συνέταξέ μοι Κύριος.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ.
Πρὸς Γαλάτας ἐπιστολῆς Παύλου τὸ
ἀνάγνωσμα. (Κεφ. ς΄ 14-18)
Ἀδελφοί, ἐμοὶ μὴ γένοιτο καυχᾶσθαι, εἰ μὴ
ἐν τῷ Σταυρῶ τοῦ Κυρίου ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ,
δι’ οὗ ἐμοὶ Κόσμος ἐσταύρωται, κἀγὼ τῷ
Κόσμῳ. Ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ οὔτε περιτομή τι
ἰσχύει, οὔτε ἀκροβυστία, ἀλλὰ καινὴ κτίσις. Καὶ
ὅσοι τῷ κανόνι τούτῳ στοιχήσουσιν, εἰρήνη ἐπ’
αὐτούς, καὶ ἔλεος, καὶ ἐπὶ τὸν Ἰσραὴλ τοῦ
Θεοῦ. Τοῦ λοιποῦ, κόπους μοὶ μηδεὶς παρεχέτω,
ἐγὼ γὰρ τὰ στίγματα τοῦ Κυρίου Ἰησοῦ ἐν τῷ
σώματί μου βαστάζω. Ἡ χάρις τοῦ Κυρίου
ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ μετὰ τοῦ πνεύματος ὑμῶν,

12
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀδελφοί. Ἀμήν.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ Α΄ ΩΡΑΣ.
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον. (κζ΄ 1 - 56)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, πρωΐας γενομένης
συμβούλιον ἔλαβον πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ
πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὥστε
θανατῶσαι αὐτόν· 2 καὶ δήσαντες αὐτὸν
ἀπήγαγον καὶ παρέδωκαν αὐτὸν Ποντίῳ
Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι. 3 Τότε ἰδὼν Ἰούδας ὁ
παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη, μεταμεληθεὶς
ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια τοῖς
ἀρχιερεῦσι καὶ πρεσβυτέροις 4 λέγων· Ἥμαρτον
παραδοὺς αἷμα ἀθῷον. οἱ δὲ εἶπον· Τί πρὸς
ἡμᾶς; σὺ ὄψει. 5 καὶ ῥίψας τὰ ἀργύρια ἐν τῷ
ναῷ ἀνεχώρησε, καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο. 6 οἱ δὲ
ἀρχιερεῖς λαβόντες τὰ ἀργύρια εἶπον· Οὐκ
ἔξεστι βαλεῖν αὐτὰ εἰς τὸν κορβανᾶν, ἐπεὶ τιμὴ
αἵματός ἐστι. 7 συμβούλιον δὲ λαβόντες
ἠγόρασαν ἐξ αὐτῶν τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμέως εἰς
ταφὴν τοῖς ξένοις· 8 διὸ ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος
ἀγρὸς αἵματος ἕως τῆς σήμερον. 9 τότε
ἐπληρώθη τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου
λέγοντος· καὶ ἔλαβον τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὴν
τιμὴν τοῦ τετιμημένου ὃν ἐτιμήσαντο ἀπὸ υἱῶν

13
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἰσραήλ, 10 καὶ ἔδωκαν αὐτὰ εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ


κεραμέως, καθὰ συνέταξέ μοι Κύριος. 11 Ὁ δὲ
Ἰησοῦς ἔστη ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος· καὶ
ἐπηρώτησεν αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν λέγων· Σὺ εἶ ὁ
βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων; ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ· Σὺ
λέγεις. 12 καὶ ἐν τῷ κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ
τῶν ἀρχιερέων καὶ τῶν πρεσβυτέρων οὐδὲν
ἀπεκρίνατο. 13 τότε λέγει αὐτῷ ὁ Πιλᾶτος· Οὐκ
ἀκούεις πόσα σου καταμαρτυροῦσι; 14 καὶ οὐκ
ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς οὐδὲ ἓν ῥῆμα, ὥστε
θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα λίαν. 15 Κατὰ δὲ τὴν
ἑορτὴν εἰώθει ὁ ἡγεμὼν ἀπολύειν ἕνα τῷ ὄχλῳ
δέσμιον ὃν ἤθελον. 16 εἶχον δὲ τότε δέσμιον
ἐπίσημον λεγόμενον Βαραββᾶν. 17 συνηγμένων
οὖν αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Τίνα θέλετε
ἀπολύσω ὑμῖν, Βαραββᾶν ἢ Ἰησοῦν τὸν
λεγόμενον Χριστόν; 18 ᾔδει γὰρ ὅτι διὰ φθόνον
παρέδωκαν αὐτόν. 19 Καθημένου δὲ αὐτοῦ ἐπὶ
τοῦ βήματος ἀπέστειλε πρὸς αὐτὸν ἡ γυνὴ
αὐτοῦ λέγουσα· Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ
ἐκείνῳ· πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον κατ' ὄναρ
δι’ αὐτόν. 20 Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ
πρεσβύτεροι ἔπεισαν τοὺς ὄχλους ἵνα
αἰτήσωνται τὸν Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦν

14
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀπολέσωσιν. 21 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἡγεμὼν εἶπεν


αὐτοῖς· Τίνα θέλετε ἀπὸ τῶν δύο ἀπολύσω
ὑμῖν; οἱ δὲ εἶπον· Βαραββᾶν. 22 λέγει αὐτοῖς ὁ
Πιλᾶτος· Τί οὖν ποιήσω Ἰησοῦν τὸν λεγόμενον
Χριστόν; λέγουσιν αὐτῷ πάντες· Σταυρωθήτω.
23 ὁ δὲ ἡγεμὼν ἔφη· Τί γὰρ κακὸν ἐποίησεν; οἱ
δὲ περισσῶς ἔκραζον λέγοντες· Σταυρωθήτω.
24 ἰδὼν δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ, ἀλλὰ
μᾶλλον θόρυβος γίνεται, λαβὼν ὕδωρ
ἀπενίψατο τὰς χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου,
λέγων· Ἀθῷός εἰμι ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου
τούτου· ὑμεῖς ὄψεσθε. 25 καὶ ἀποκριθεὶς πᾶς ὁ
λαὸς εἶπε· Τὸ αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ
τέκνα ἡμῶν. 26 τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν
Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦν φραγελλώσας
παρέδωκεν ἵνα σταυρωθῇ. 27 Τότε οἱ
στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος παραλαβόντες τὸν
Ἰησοῦν εἰς τὸ πραιτώριον συνήγαγον ἐπ’ αὐτὸν
ὅλην τὴν σπεῖραν· 28 καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν
περιέθηκαν αὐτῷ χλαμύδα κοκκίνην, 29 καὶ
πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπέθηκαν ἐπὶ
τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ καὶ κάλαμον ἐπὶ τὴν δεξιὰν
αὐτοῦ, καὶ γονυπετήσαντες ἔμπροσθεν αὐτοῦ
ἐνέπαιζον αὐτῷ λέγοντες· Χαῖρε, ὁ βασιλεῦς

15
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τῶν Ἰουδαίων· 30 καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτὸν


ἔλαβον τὸν κάλαμον καὶ ἔτυπτον εἰς τὴν
κεφαλὴν αὐτοῦ. 31 καὶ ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ,
ἐξέδυσαν αὐτὸν τὴν χλαμύδα καὶ ἐνέδυσαν
αὐτὸν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, καὶ ἀπήγαγον αὐτὸν εἰς
τὸ σταυρῶσαι. 32 Ἐξερχόμενοι δὲ εὗρον
ἄνθρωπον Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα· τοῦτον
ἠγγάρευσαν ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ. 33 Καὶ
ἐλθόντες εἰς τόπον λεγόμενον Γολγοθᾶ, ὅ ἐστι
λεγόμενος κρανίου τόπος, 34 ἔδωκαν αὐτῷ
πιεῖν ὄξος μετὰ χολῆς μεμιγμένον· καὶ
γευσάμενος οὐκ ἤθελε πιεῖν. 35 σταυρώσαντες
δὲ αὐτὸν διεμερίσαντο τὰ ἱμάτια αὐτοῦ
βάλοντες κλῆρον, 36 καὶ καθήμενοι ἐτήρουν
αὐτὸν ἐκεῖ. 37 καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω τῆς
κεφαλῆς αὐτοῦ τὴν αἰτίαν αὐτοῦ γεγραμμένην·
Οὗτός ἐστιν Ἰησοῦς ὁ βασιλεῦς τῶν Ἰουδαίων.
38 Τότε σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί, εἷς
ἐκ δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων. 39 Οἱ δὲ
παραπορευόμενοι ἐβλασφήμουν αὐτὸν
κινοῦντες τὰς κεφαλὰς αὐτῶν 40 καὶ λέγοντες·
Ὁ καταλύων τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις
οἰκοδομῶν! σῶσον σεαυτόν· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ,
κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ. 41 ὁμοίως δὲ καὶ οἱ

16
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντες μετὰ τῶν γραμματέων


καὶ πρεσβυτέρων καὶ Φαρισαίων ἔλεγον· 42
Ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι· εἰ
βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστι, καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ
σταυροῦ καὶ πιστεύσομεν ἐπ’ αὐτῷ· 43
πέποιθεν ἐπὶ τὸν Θεόν, ῥυσάσθω νῦν αὐτόν, εἰ
θέλει αὐτόν· εἶπε γὰρ ὅτι Θεοῦ εἰμι υἱός. 44 τὸ
δ’ αὐτὸ καὶ οἱ λῃσταὶ οἱ συσταυρωθέντες αὐτῷ
ὠνείδιζον αὐτόν. 45 Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος
ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης. 46
περὶ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς
φωνῇ μεγάλῃ λέγων· Ἠλὶ ἠλὶ, λιμᾶ σαβαχθανί;
τοῦτ’ ἔστι Θεέ μου, Θεέ μου, ἱνατί με
ἐγκατέλιπες; 47 τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ ἑστηκότων
ἀκούσαντες ἔλεγον ὅτι Ἠλίαν φωνεῖ οὗτος. 48
καὶ εὐθέως δραμὼν εἷς ἐξ αὐτῶν καὶ λαβὼν
σπόγγον πλήσας τε ὄξους καὶ περιθεὶς καλάμῳ
ἐπότιζεν αὐτόν. 49 οἱ δὲ λοιποὶ ἔλεγον· Ἄφες
ἴδωμεν εἰ ἔρχεται Ἠλίας σώσων αὐτόν. 50 ὁ δὲ
Ἰησοῦς πάλιν κράξας φωνῇ μεγάλῃ ἀφῆκε τὸ
πνεῦμα. 51 Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ
ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, καὶ ἡ γῆ
ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν, 52 καὶ τὰ
μνημεῖα ἀνεῴχθησαν καὶ πολλὰ σώματα τῶν

17
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη, 53 καὶ ἐξελθόντες


ἐκ τῶν μνημείων, μετὰ τὴν ἔγερσιν αὐτοῦ
εἰσῆλθον εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ ἐνεφανίσθησαν
πολλοῖς. 54 Ὁ δὲ ἑκατόνταρχος καὶ οἱ μετ’
αὐτοῦ τηροῦντες τὸν Ἰησοῦν, ἰδόντες τὸν
σεισμὸν καὶ τὰ γενόμενα ἐφοβήθησαν σφόδρα
λέγοντες· Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος. 55 Ἦσαν
δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες πολλαὶ ἀπὸ μακρόθεν
θεωροῦσαι, αἵτινες ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ
τῆς Γαλιλαίας διακονοῦσαι αὐτῷ· 56 ἐν αἷς ἦν
Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ, καὶ Μαρία ἡ τοῦ
Ἰακώβου καὶ Ἰωσῆ μήτηρ, καὶ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν
Ζεβεδαίου.
Ο ΧΟΡΟΣ: Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου,
Κύριε, δόξα σοι.
 Εὐθὺς ὁ Ἀναγνώστης.
Τὰ διαβήματά μου κατεύθυνον κατὰ τὸ
λόγιόν σου, καὶ μὴ κατακυριευσὰτω μου πᾶσα
ἀνομία.
Λύτρωσαί με ἀπὸ συκοφαντίας ἀνθρώπων,
καὶ φυλάξω τὰς ἐντολάς σου.
Τὸ πρόσωπόν σου ἐπίφανον ἐπὶ τὸν δοῦλόν
σου, καὶ δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου.
Πληρωθήτω τὸ στόμα μου αἰνέσεώς σου,

18
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κύριε, ὅπως ὑμνήσω τὴν δόξαν σου, ὅλην τὴν


ἡμέραν τὴν μεγαλοπρέπειάν σου.
Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος
Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν,
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
ἐλέησον.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ἱερεὺς: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία...
Ἀμήν.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ΄.
19
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τὸν δι’ ἡμᾶς σταυρωθέντα, δεῦτε πάντες


ὑμνήσωμεν, αὐτὸν γὰρ κατεῖδε Μαρία ἐπὶ τοῦ
ξύλου, καὶ ἔλεγεν. Εἰ καὶ σταυρὸν ὑπομένεις,
σὺ ὑπάρχεις ὁ Υἱὸς καὶ Θεός μου.
Κύριε, ἐλέησον. μ΄ (4Ο)
καὶ τὴν παροῦσαν εὐχήν·
Ὁ ἐν παντὶ καιρῷ καὶ πάσῃ ὥρᾳ ἐν οὐρανῷ
καὶ ἐπὶ γῆς προσκυνούμενος καὶ δοξαζόμενος
Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ μακρόθυμος, ὁ πολυέλεος, ὁ
πολυεύσπλαγχνος, ὁ τοὺς δικαίους ἀγαπῶν καὶ
τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐλεῶν, ὁ πάντας καλῶν πρὸς
σωτηρίαν διὰ τῆς ἐπαγγελίας τῶν μελλόντων
ἀγαθῶν, αὐτός, Κύριε, πρόσδεξαι καὶ ἡμῶν ἐν
τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τὰς ἐντεύξεις καὶ ἴθυνον τὴν ζωὴν
ἡμῶν πρὸς τὰς ἐντολάς σου. Τὰς ψυχὰς ἡμῶν
ἁγίασον, τὰ σώματα ἃγνισον, τοὺς λογισμοὺς
διόρθωσον, τὰς ἐννοίας κάθαρον καὶ ῥῦσαι ἡμᾶς
ἀπὸ πάσης θλίψεως, κακῶν καὶ ὀδύνης.
Τείχισον ἡμᾶς ἁγίοις σου Ἀγγέλοις, ἵνα τῇ
παρεμβολῇ αὐτῶν φρουρούμενοι καὶ
ὁδηγούμενοι καταντήσωμεν εἰς τὴν ἑνότητα τῆς
πίστεως καὶ εἰς τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀπροσίτου
σου δόξης, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. Ἀμήν.

20
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)


Δόξα Πατρί... Καὶ νῦν...
Τὴν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ
ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν
ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως
Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν.
Ἐν ὀνόματι Κυρίου, εὐλόγησον Πάτερ.
Ὁ Ἱερεὺς: Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς καὶ
εὐλογήσαι ἡμᾶς... 
καὶ τὴν παροῦσαν Εὐχὴν·
Χριστέ, τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν, τὸ φωτίζον καὶ
ἁγιάζον πάντα ἄνθρωπον ἐρχόμενον εἰς τὸν
κόσμον, σημειωθήτω ἐφ’ ἡμᾶς τὸ φῶς τοῦ
προσώπου σου, ἵνα ἐν αὐτῷ ὀψώμεθᾳ φῶς τὸ
ἀπρόσιτον, καὶ κατεύθυνον τὰ διαβήματα ἡμῶν
πρὸς ἐργασίαν τῶν ἐντολῶν σου, πρεσβείαις τῆς
παναχράντου σου Μητρός, καὶ πάντων σου τῶν
Ἁγίων.
Ἀμὴν.
ΩΡΑ ΤΡΙΤΗ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.

21
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν


αὐτῷ Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
Εἶτα τοὺς ἑπομένους Ψαλμοὺς.
Ψαλμὸς λδ΄ (34).
Δίκασον, Κύριε, τοὺς ἀδικοῦντάς με
πολέμησον τοὺς πολεμοῦντάς με. Ἐπιλαβοῦ,
ὅπλου καὶ θυρεοῦ, καὶ ἀνάστηθι εἰς τὴν
βοήθειάν μου. Ἒκχεον ῥομφαίαν, καὶ
σύγκλεισον ἐξ ἐναντίας τῶν καταδιωκόντων με.
Εἶπον τῇ ψυχῇ μου. Σωτηρία σου εἰμὶ ἐγώ.
Αἰσχυνθήτωσαν, καὶ ἐντραπήτωσαν οἱ ζητοῦντες
τὴν ψυχήν μου, ἀποστραφήτωσαν εἰς τὰ ὀπίσω,
καὶ καταισχυνθήτωσαν οἱ λογιζόμενοί μοι κακά.
Γενηθήτωσαν ὡσεὶ χνοὺς κατὰ πρόσωπον
ἀνέμου, καὶ Ἄγγελος Κυρίου ἐκθλίβων αὐτούς.
Γενηθήτω ἡ ὁδὸς αὐτῶν σκότος καὶ ὀλίσθημα,
καὶ Ἄγγελος Κυρίου καταδιώκων αὐτούς. Ὅτι
δωρεὰν ἔκρυψάν μοι, διαφθορὰν παγίδος
αὐτῶν, μάτην ὠνείδισαν τὴν ψυχήν μου. Ἐλθέτω
αὐτῷ παγίς, ἣν οὐ γινώσκει, καὶ ἡ θήρα, ἣν
ἔκρυψε, συλλαβέτω αὐτόν, καὶ ἐν τῇ παγίδι
πεσεῖται ἐν αὐτῇ, ἡ δὲ ψυχή μου ἀγαλλιάσεται
ἐπὶ τῷ Κυρίῳ, τερφθήσεται ἐπὶ τῷ σωτηρίῳ
αὐτοῦ. Πάντα τὰ ὀστᾶ μου ἐροῦσι. Κύριε,

22
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κύριε, τὶς ὅμοιός σοι; Ῥυόμενος πτωχὸν ἐκ


χειρὸς στερεωτέρων αὐτοῦ, καὶ πτωχὸν καὶ
πένητα ἀπὸ τῶν διαρπαζόντων αὐτόν.
Ἀναστάντες μοι μάρτυρες ἄδικοι, ἃ οὐκ
ἐγίνωσκον ἠρώτων με. Ἀνταπεδίδοσάν μοι
πονηρὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, καὶ ἀτεκνίαν τῇ ψυχῇ μου.
Ἐγὼ δέ, ἐν τῷ αὐτοὺς παρενοχλεῖν μοι,
ἐνεδυόμην σάκκον, καὶ ἐταπείνουν ἐν νηστείᾳ
τὴν ψυχήν μου, καὶ ἡ προσευχή μου εἰς κόλπον
μου ἀποστραφήσεται. Ὡς πλησίον, ὡς ἀδελφῷ
ἡμετέρῳ, οὕτως εὐηρέστουν, ὡς πενθῶν καὶ
σκυθρωπάζων, οὕτως ἐταπεινούμην. Καὶ κατ’
ἐμοῦ εὐφράνθησαν, καὶ συνήχθησαν·
συνήχθησαν ἐπ’ ἐμὲ μάστιγες, καὶ οὐκ ἔγνων.
Διεσχίσθησαν, καὶ οὐ κατενύγησαν, ἐπείρασάν
με, ἐξεμυκτήρισάν με μυκτηρισμῷ, ἔβρυξαν ἐπ’
ἐμὲ τοὺς ὀδόντας αὐτῶν. Κύριε, πότε ἐπόψει;
ἀποκατάστησον τὴν ψυχήν μου ἀπὸ τῆς
κακουργίας αὐτῶν, ἀπὸ λεόντων τὴν μονογενῆ
μου. Ἐξομολογήσομαί σοι ἐν ἐκκλησίᾳ πολλῇ,
ἐν λαῷ βαρεῖ αἰνέσω σε. Μὴ ἐπιχαρείησάν μοι
οἱ ἐχθραίνοντές μοι ἀδίκως, οἱ μισοῦντές με
δωρεάν, καὶ διανεύοντες ὀφθαλμοῖς. Ὅτι ἐμοὶ
μὲν εἰρηνικὰ ἐλάλουν, καὶ ἐπ’ ὀργὴν δόλους

23
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

διελογίζοντο. Ἐπλάτυναν ἐπ’ ἐμὲ τὸ στόμα


αὐτῶν, εἶπον. Εὖγε, εὖγε, εἶδον οἱ ὀφθαλμοὶ
ἡμῶν. Εἶδες, Κύριε, μὴ παρασιωπήσῃς. Κύριε,
μὴ ἀποστῇς ἀπ’ ἐμοῦ. Ἐξεγέρθητι, Κύριε, καὶ
πρόσχες τῇ κρίσει μου, ὁ Θεός μου, καὶ ὁ
Κύριός μου, εἰς τὴν δίκην μου. Κρῖνόν με,
Κύριε, κατὰ τὴν δικαιοσύνην σου, Κύριε ὁ Θεός
μου, καὶ μὴ ἐπιχαρείησάν μοι. Μὴ εἴποισαν ἐν
καρδίαις αὐτῶν. Εὖγε, εὖγε τῇ ψυχῇ ἡμῶν, μηδὲ
εἴποιεν, Κατεπίομεν αὐτόν. Αἰσχυνθείησαν, καὶ
ἐντραπείησαν ἅμα οἱ ἐπιχαίροντες τοῖς κακοῖς
μου. Ἐνδυσάσθωσαν αἰσχύνην, καὶ ἐντροπὴν οἱ
μεγαλοῤῥημονοῦντες ἐπ’ ἐμέ. Ἀγαλλιάσθωσαν,
καὶ εὐφρανθήτωσαν οἱ θέλοντες τὴν δικαιοσύνην
μου, καὶ εἰπάτωσαν διαπαντός. Μεγαλυνθήτω ὁ
Κύριος, οἱ θέλοντες τὴν εἰρήνην τοῦ δούλου
αὐτοῦ. Καὶ ἡ γλῶσσά μου μελετήσει τὴν
δικαιοσύνην σου, ὅλην τὴν ἡμέραν τὸν ἔπαινόν
σου.
Ψαλμὸς ρη΄ (108).
Ὁ Θεός, τὴν αἴνεσίν μου μὴ παρασιωπήσῃς,
ὅτι στόμα ἁμαρτωλοῦ, καὶ στόμα δολίου ἐπ’
ἐμὲ ἠνοίχθη. Ἐλάλησαν κατ’ ἐμοῦ γλώσσῃ
δολίᾳ, καὶ λόγοις μίσους ἐκύκλωσάν με, καὶ

24
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐπολέμησάν με δωρεάν. Ἀντὶ τοῦ ἀγαπᾶν με,


ἐνδιέβαλλόν με, ἐγὼ δὲ προσηυχόμην. Καὶ
ἔθεντο κατ’ ἐμοῦ κακὰ ἀντὶ ἀγαθῶν, καὶ μῖσος
ἀντὶ τῆς ἀγαπήσεώς μου. Κατάστησον ἐπ’
αὐτὸν ἁμαρτωλόν, καὶ διάβολος στήτω ἐκ
δεξιῶν αὐτοῦ. Ἐν τῷ κρίνεσθαι αὐτὸν ἐξέλθοι
καταδεδικασμένος, καὶ ἡ προσευχὴ αὐτοῦ
γενέσθω εἰς ἁμαρτίαν. Γενηθήτωσαν αἱ ἡμέραι
αὐτοῦ ὀλίγαι, καὶ τὴν ἐπισκοπὴν αὐτοῦ λάβοι
ἕτερος. Γενηθήτωσαν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ ὀρφανοί, καὶ
ἡ γυνὴ αὐτοῦ χήρα. Σαλευόμενοι
μεταναστήτωσαν οἱ υἱοὶ αὐτοῦ, καὶ
ἐπαιτησάτωσαν, ἐκβληθήτωσαν ἐκ τῶν
οἰκοπέδων αὐτῶν. Ἐξερευνησάτω δανειστὴς
πάντα ὅσα ὑπάρχει αὐτῷ, καὶ διαρπασάτωσαν
ἀλλότριοι τοὺς πόνους αὐτοῦ. Μὴ ὑπαρξάτω
αὐτῷ ἀντιλήπτωρ, μηδὲ γενηθήτω οἰκτίρμων
τοῖς ὀρφανοῖς αὐτοῦ. Γενηθήτω τὰ τέκνα αὐτοῦ
εἰς ἐξολόθρευσιν, ἐν γενεᾷ μιᾷ ἐξαλειφθείη τὸ
ὄνομα αὐτοῦ. Ἀναμνησθείη ἡ ἀνομία τῶν
πατέρων αὐτοῦ ἔναντι Κυρίου, καὶ ἡ ἁμαρτία
τῆς μητρὸς αὐτοῦ μὴ ἐξαλειφθείη. Γενηθήτωσαν
ἐναντίον Κυρίου διαπαντός, καὶ ἐξολοθρευθείη
ἐκ γῆς τὸ μνημόσυνον αὐτῶν, ἀνθ’ ὧν οὐκ

25
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐμνήσθη ποιῆσαι ἔλεος, καὶ κατεδίωξεν


ἄνθρωπον πένητα, καὶ πτωχόν, καὶ
κατανενυγμένον τῇ καρδίᾳ τοῦ θανατῶσαι. Καὶ
ἠγάπησε κατάραν, καὶ ἤξει αὐτῷ, καὶ οὐκ
ἠθέλησεν εὐλογίαν, καὶ μακρυνθήσεται ἀπ’
αὐτοῦ. Καὶ ἐνεδύσατο κατάραν, ὡς ἱμάτιον, καὶ
εἰσῆλθεν, ὡσεὶ ὕδωρ, εἰς τὰ ἔγκατα αὐτοῦ, καὶ
ὡσεὶ ἔλαιον, ἐν τοῖς ὀστέοις αὐτοῦ. Γενηθήτω
αὐτῷ ὡς ἱμάτιον, ὃ περιβάλλεται, καὶ ὡσεὶ
ζώνη, ἣν διαπαντὸς περιζώννυται. Τοῦτο τὸ
ἔργον τῶν ἐνδιαβαλλόντων με παρὰ Κυρίου, καὶ
τῶν λαλούντων πονηρὰ κατὰ τῆς ψυχῆς μου.
Καὶ σύ, Κύριε, Κύριε, ποίησον μετ’ ἐμοῦ, ἕνεκεν
τοῦ ὀνόματός σου, ὅτι χρηστὸν τὸ ἔλεός σου,
ῥῦσαί με, ὅτι πτωχὸς καὶ πένης εἰμὶ ἐγώ, καὶ ἡ
καρδία μου τετάρακται ἐντός μου. Ὡσεὶ σκιὰ ἐν
τῷ ἐκκλῖναι αὐτήν, ἀντανῃρέθην, ἐξετινάχθην
ὡσεὶ ἀκρίδες. Τὰ γόνατά μου ἠσθένησαν ἀπὸ
νηστείας, καὶ ἡ σάρξ μου ἠλλοιώθη δι’ ἔλαιον,
κἀγὼ ἐγενήθην ὄνειδος αὐτοῖς, εἴδοσάν με,
ἐσάλευσαν κεφαλὰς αὐτῶν. Βοήθησόν μοι,
Κύριε ὁ Θεός μου, καὶ σῷσόν με κατὰ τὸ ἔλεός
σου. Καὶ γνώτωσαν, ὅτι ἡ χείρ σου αὕτη, καὶ
σύ, Κύριε, ἐποίησας αὐτήν. Καταράσονται

26
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

αὐτοί, καὶ σὺ εὐλογήσεις, οἱ ἐπανιστάμενοί μοι


αἰσχυνθήτωσαν, ὁ δὲ δοῦλός σου
εὐφρανθήσεται. Ἐνδυσάσθωσαν οἱ
ἐνδιαβάλλοντές με ἐντροπήν, καὶ
περιβαλέσθωσαν, ὡς διπλοΐδα, αἰσχύνην αὐτῶν.
Ἐξομολογήσομαι τῷ Κυρίῳ σφόδρα ἐν τῷ
στόματί μου, καὶ ἐν μέσῳ πολλῶν αἰνέσω
αὐτόν. Ὅτι παρέστη ἐκ δεξιῶν πένητος, τοῦ
σῷσαι ἐκ τῶν καταδιωκόντων τὴν ψυχήν μου.
Εἶτα ἀναγινώσκεται ὁ Ν΄ ψαλµὸς.
Ἐλέησόν με, ὁ Θεός, κατὰ τὸ μέγα ἔλεός
σου, καὶ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου
ἐξάλειψον τὸ ἀνόμημά μου.
Ἐπὶ πλεῖον πλῦνόν με ἀπὸ τῆς ἀνομίας μου
καὶ ἀπὸ τῆς ἁμαρτίας μου καθάρισόν με.
Ὅτι τὴν ἀνομίαν μου ἐγὼ γινώσκω, καὶ ἡ
ἁμαρτία μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός.
Σοὶ μόνῳ ἥμαρτον, καὶ τὸ πονηρὸν ἐνώπιόν
σου ἐποίησα, ὅπως ἂν δικαιωθῇς ἐν τοῖς λόγοις
σου, καὶ νικήσῃς ἐν τῷ κρίνεσθαί σε.
Ἰδοὺ γὰρ ἐν ἀνομίαις συνελήφθην, καὶ ἐν
ἁμαρτίαις ἐκίσσησέ με ἡ μήτηρ μου.

27
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἰδοὺ γὰρ ἀλήθειαν ἠγάπησας· τὰ ἄδηλα καὶ


τὰ κρύφια τῆς σοφίας σου ἐδήλωσάς μοι.
Ῥαντιεῖς με ὑσσώπῳ, καὶ καθαρισθήσομαι·
πλυνεῖς με, καὶ ὑπὲρ χιόνα λευκανθήσομαι.
Ἀκουτιεῖς μοι ἀγαλλίασιν καὶ εὐφροσύνην·
ἀγαλλιάσονται ὀστέα τεταπεινωμένα.
Ἀπόστρεψον τὸ πρόσωπόν σου ἀπὸ τῶν
ἁμαρτιῶν μου, καὶ πάσας τὰς ἀνομίας μου
ἐξάλειψον.
Καρδίαν καθαρὰν κτίσον ἐν ἐμοί, ὁ Θεός,
καὶ πνεῦμα εὐθὲς ἐγκαίνισον ἐν τοῖς ἐγκάτοις
μου.
Μὴ ἀποῤῥίψῃς με ἀπὸ τοῦ προσώπου σου,
καὶ τὸ Πνεῦμά σου τὸ Ἅγιον μὴ ἀντανέλῃς ἀπ’
ἐμοῦ.
Ἀπόδος μοι τὴν ἀγαλλίασιν τοῦ σωτηρίου
σου, καὶ πνεύματι ἡγεμονικῷ στήριξόν με.
Διδάξω ἀνόμους τὰς ὁδούς σου, καὶ
ἀσεβεῖς ἐπὶ σὲ ἐπιστρέψουσι.
Ῥῦσαί με ἐξ αἱμάτων, ὁ Θεός, ὁ Θεὸς τῆς
σωτηρίας μου· ἀγαλλιάσεται ἡ γλῶσσά μου τὴν
δικαιοσύνην σου.

28
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κύριε, τὰ χείλη μου ἀνοίξεις, καὶ τὸ στόμα


μου ἀναγγελεῖ τὴν αἴνεσίν σου.
Ὅτι, εἰ ἠθέλησας θυσίαν, ἔδωκα ἄν·
ὁλοκαυτώματα οὐκ εὐδοκήσεις.
Θυσία τῷ Θεῷ, πνεῦμα συντετριμμένον,
καρδίαν συντετριμμένην καὶ τεταπεινωμένην ὁ
Θεὸς οὐκ ἐξουδενώσει.
Ἀγάθυνον, Κύριε, ἐν τῇ εὐδοκίᾳ σου τὴν
Σιών, καὶ οἰκοδομηθήτω τὰ τείχη Ἱερουσαλήμ.
Τότε εὐδοκήσεις θυσίαν δικαιοσύνης,
ἀναφορὰν καὶ ὁλοκαυτώματα.
Τότε ἀνοίσουσιν ἐπὶ τὸ θυσιαστήριόν σου
μόσχους.
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν... Ἀλληλούϊα,
ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα· δόξα σοι ὁ Θεὸς (γ΄).
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)
Δόξα Πατρὶ...Τροπάριον. Ἦχος πλ. β΄.
Κύριε, κατέκρινάν σε οἱ Ἰουδαῖοι θανάτῳ,
τὴν ζωὴν τῶν ἁπάντων, οἱ τὴν Ἐρυθρὰν ῥάβδῳ
πεζεύσαντες, σταυρῷ σε προσήλωσαν, καὶ οἱ ἐκ
πέτρας μέλι θηλάσαντες, χολὴν σοι
προσήνεγκαν, ἀλλ’ ἑκὼν ὑπέμεινας, ἵνα ἡμᾶς

29
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐλευθερώσῃς τῆς δουλείας τοῦ ἐχθροῦ. Χριστὲ ὁ


Θεὸς δόξα σοι.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον.
Θεοτόκε, σὺ εἶ ἡ ἄμπελος ἡ ἀληθινή, ἡ
βλαστήσασα τὸν καρπὸν τῆς ζωῆς. Σὲ
ἱκετεύομεν, πρέσβευε Δέσποινα μετὰ τῶν
Ἀποστόλων, καὶ πάντων τῶν Ἁγίων, ἐλεηθῆναι
τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

Εἶτα τὰ ἑπόμενα τρία Στιχηρὰ Ἰδιόμελα.


Ἦχος Νη

Ν Δ

Δι α τον φο βον των Ι ου ου δαι αι αι


Ν

ω ων ο φι ι ι λο ο ο ος σου και ο
Π

πλη σι ι ο ον Πε ε τρος ηρ νη η σα το σε
Ν

Κυ υ υ ρι ι ι ι ε και ο δυ ρο
Μ Δ Ν

µε ε νο ος ου τω ως ε βο ο ο α α των

30
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

δα κρυ ων µου µη η η πα α ρα σι ι
Ν Δ

ω πη η η η σης ει πα γαρ φυ λα ξαι την


Γ

πι στι ιν Οι οι κτι ι ιρ µο ον και αι ου


Μ Δ

ουκ ε ε φυ υ υ λα α α α ξα και η
Ν

µω ων την µε ε ε τα νοι οι οι αν ου τω ω δε
Π Ν

ε ε ξαι και αι ε λε ε η σο ο ον η

η η η µας
Στίχος:
Τα ρη µα τα µου ε νω τι

σαι Κυ ρι ε συ υ νες της κρα α αυ γη

η η ης µου
Ν Μ

Προ του τι µι ι ου ου σου Σταυ ρου


31
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ν Β Μ Β

στρα τι ω των εµ παι ζο ον των σε ε ε Κυ


Μ

ρι ι ε ε αι νο ε ραι στρα τι αι κα
Π Ν

τε πλη η ητ το ο ο ον το α νε δη
Δ Μ Δ

σω ω γαρ στε ε φα α νο ον υ υ υ υ βρε ε


Ν Π

ε ως ο την γη ην ζω γρα φη η σας τοις


Ν

α α αν θε ε ε σι και την χλαι ναν


Δ Μ Β Ν

χλευ α ζο µε ε νος ε ε ε φο ρε ε σας ο


Π

νε φε ε λαις πε ρι βα αλ λων το στε ρε


Ν Δ

ε ε ω ω ω ω µα τοι αυ τη η γαρ οι οι

κο νο ο ο µι ι ι α α ε γνω σθη η σου


Π Ν Π

η ευ σπλαγ χνι ι α Χρι στε ε ε το µε


32
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

γα ε ε ε λε ε ος δο ο ο ξα α α α

Δόξα... Καὶ νῦν Ἦχος Πα


σοι
Π

Δο ο ξα Πα τρι ι ι ι και αι Υι ω

και Α γι ι ω Πνευ µα α α τι
Π

Και νυν και α ει και εις τους αι ω ω

νας των αι ω ω ω νων α α α µην


Π Μ

Ε ελ κο ο ο µε ε ε ε νος ε ε πι
Δ Μ Κ

6
Στα αυ ρου ου τως ε βο ο α ας Κυ υ υ
Δ Π

ρι ι ι ι ε δι α ποι ο ον ε ε ερ γον θε
Μ

λε τε µε στα αυ ρω ω σαι Ι ι ου δαι αι αι


Π

αι οι ο ο ο τι ι τους πα ρα λυ τους υ
33
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Κ Δ

6
µω ων συ υ νε ε ε σφι ι ι ιγ ξα ο τι
Π Ν

τους νε κρους ως εξ υ υ πνου ου α νε


Π Κ Μ

6
ε ε στη η η η σα Αι µορ ρουν ι α α
Κ Π

σα α α α α µην Χα να ναι αι α αν η

λε ε ε η η η η σα δι α ποι οι ο ον

ερ γον θε λε τε ε ε ε ε ε ε ε ε
Μ Π

ε µε ε ε ε ε φο ο ο νε ε ευ σαι
Κ

Ι ι ου δαι αι αι αι οι αλλ ο ψε σθε εις


Μ Κ Δ

ον νυν εκ κε εν τα α α τε Χρι στον πα ρα α νο


Π Μ

µοι οι οι οι οι οι οι οι

Προκείμενον. Ἦχος δ΄. Ψαλμὸς λζ΄ (37ος).

34
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὅτι ἐγὼ εἰς μάστιγας ἕτοιμος, καὶ ἡ


αλγηδών μου ἐνώπιόν μού ἐστι διαπαντός.
Στίχ. Κύριε, μὴ τῷ θυμῷ μου ἐλέγξῃς με,
μηδὲ τῇ ὀργῇ σου παιδεύσῃς με.
Προφητείας Ἡσαΐου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. Ν΄, 4-11 )
Κύριος δίδωσί μοι γλῶσσαν παιδείας, τοῦ
γνῶναι ἡνίκα δεῖ εἰπεῖν λόγον, ἔθηκέ με πρωΐ,
πρωΐ, προσέθηκέ μοι ὠτίον τοῦ ἀκούειν, καὶ
παιδεία Κυρίου Κυρίου ἀνοίγει μου τὰ ὦτα,
ἐγὼ δὲ οὐκ ἀπειθῶ, οὐδὲ ἀντιλέγω. Τὸν νῶτόν
μου ἔδωκα εἰς μάστιγας, τὰς δὲ σιαγόνας μου
εἰς ῥαπίσματα, τὸ δὲ πρόσωπόν μου οὐκ
ἀπέστρεψα ἀπὸ αἰσχύνης ἐμπτυσμάτων, καὶ
Κύριος, Κύριος βοηθός μοι ἐγενήθη. Διὰ τοῦτο
οὐκ ἐνετράπην, ἀλλὰ ἔθηκα τὸ πρόσωπόν μου
ὡς στερεὰν πέτραν, καὶ ἔγνων, ὅτι οὐ μὴ
αἰσχυνθῶ ὅτι ἐγγίζει ὁ δικαιώσας με. Τὶς ὁ
κρινόμενός μοι; ἀντιστήτω μοι ἅμα, καὶ τὶς ὁ
κρινόμενός μοι; ἐγγισάτω μοι. Ἰδοὺ Κύριος,
Κύριος βοηθήσει μοι, τὶς κακώσει με; ἰδοὺ
πάντες ὑμεῖς, ὡς ἱμάτιον, παλαιωθήσεσθε, καὶ
ὡς σὴς καταφάγεται ὑμᾶς. Τὶς ἐν ὑμῖν ὁ

35
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

φοβούμενος τὸν Κύριον; ὑπακουσάτω τῆς


φωνῆς τοῦ παιδὸς αὐτοῦ. Οἱ πορευόμενοι ἐν
σκότει, καὶ οὐκ ἔστιν αὐτοῖς φῶς, πεποίθατε
ἐπὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου, καὶ ἀντιστηρίσασθε ἐπὶ
τῷ Θεῷ. Ἰδοὺ πάντες ὑμεῖς ὡς πῦρ καίετε, καὶ
κατισχύετε φλόγα, πορεύεσθε τῷ φωτὶ τοῦ
πυρὸς ὑμῶν, καὶ τῇ φλογὶ ἧ ἐξεκαύσατε, δι’ ἐμὲ
ἐγένετο ταῦτα ὑμῖν, ἐν λύπῃ κοιμηθήσεσθε.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ.
Πρὸς Ῥωμαίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ
ἀνάγνωσμα. (Κεφ. Ε΄, 6-10)
Ἀδελφοί, ἔτι Χριστός, ὄντων ἡμῶν ἀσθενῶν,
κατὰ καιρὸν ὑπὲρ ἀσεβῶν ἀπέθανε. Μόλις γὰρ
ὑπὲρ δικαίου τὶς ἀποθανεῖται, ὑπὲρ γὰρ τοῦ
ἀγαθοῦ τάχα τὶς καὶ τολμᾷ ἀποθανεῖν.
Συνίστησι δὲ τὴν ἑαυτοῦ ἀγάπην εἰς ἡμᾶς ὁ
Θεός, ὅτι ἔτι, ἁμαρτωλῶν ὄντων ἡμῶν, Χριστὸς
ὑπὲρ ἡμῶν ἀπέθανε. Πολλῷ οὖν μᾶλλον,
δικαιωθέντες νῦν ἐν τῷ Αἵματι αὐτοῦ,
σωθησόμεθα δι’ αὐτοῦ ἀπὸ τῆς ὀργῆς, Εἰ γὰρ
ἐχθροὶ ὄντες, κατηλλάγη μὲν τῷ Θεῷ, διὰ τοῦ
θανάτου τοῦ Υἱοῦ αὐτοῦ, πολλῷ μᾶλλον
καταλλαγέντες, σωθησόμεθα ἐν τῇ ζωῇ αὐτοῦ.

36
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ Γ΄ ΩΡΑΣ.


Ἐκ τοῦ κατὰ Μᾶρκον.. (ιε΄ 16 - 41)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, οἱ στρατιῶται ἀπήγαγον
τὸν Ἰησοῦν ἔσω τῆς αὐλῆς, ὅ ἐστι πραιτώριον,
καὶ συγκαλοῦσιν ὅλην τὴν σπεῖραν· 17 καὶ
ἐνδύουσιν αὐτὸν πορφύραν καὶ περιτιθέασιν
αὐτῷ πλέξαντες ἀκάνθινον στέφανον, 18 καὶ
ἤρξαντο ἀσπάζεσθαι αὐτόν· Χαῖρε ὁ βασιλεὺς
τῶν Ἰουδαίων· 19 καὶ ἔτυπτον αὐτοῦ τὴν
κεφαλὴν καλάμῳ καὶ ἐνέπτυον αὐτῷ, καὶ
τιθέντες τὰ γόνατα προσεκύνουν αὐτῷ. 20 καὶ
ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ, ἐξέδυσαν αὐτὸν τὴν
πορφύραν καὶ ἐνέδυσαν αὐτὸν τὰ ἱμάτια τὰ
ἴδια, καὶ ἐξάγουσιν αὐτὸν ἵνα σταυρώσωσιν
αὐτόν. 21 Καὶ ἀγγαρεύουσι παράγοντά τινα
Σίμωνα Κυρηναῖον, ἐρχόμενον ἀπ’ ἀγροῦ, τὸν
πατέρα Ἀλεξάνδρου καὶ Ρούφου, ἵνα ἄρῃ τὸν
σταυρὸν αὐτοῦ. 22 Καὶ φέρουσιν αὐτὸν ἐπὶ
Γολγοθᾶν τόπον, ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον
κρανίου τόπος. 23 καὶ ἐδίδουν αὐτῷ πιεῖν
ἐσμυρνισμένον οἶνον· ὁ δὲ οὐκ ἔλαβε. 24 καὶ
σταυρώσαντες αὐτὸν διαμερίζονται τὰ ἱμάτια
αὐτοῦ, βάλλοντες κλῆρον ἐπ’ αὐτὰ τίς τί ἄρῃ.
25 ἦν δὲ ὥρα τρίτη καὶ ἐσταύρωσαν αὐτόν. 26

37
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

καὶ ἦν ἡ ἐπιγραφὴ τῆς αἰτίας αὐτοῦ


ἐπιγεγραμμένη· Ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων. 27
Καὶ σὺν αὐτῷ σταυροῦσι δύο λῃστάς, ἕνα ἐκ
δεξιῶν καὶ ἕνα ἐξ εὐωνύμων αὐτοῦ. 28 καὶ
ἐπληρώθη ἡ γραφὴ ἡ λέγουσα· καὶ μετὰ ἀνόμων
ἐλογίσθη. 29 Καὶ οἱ παραπορευόμενοι
ἐβλασφήμουν αὐτὸν κινοῦντες τὰς κεφαλὰς
αὐτῶν καὶ λέγοντες· Οὐὰ, ὁ καταλύων τὸν ναὸν
καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις οἰκοδομῶν! 30 σῶσον
σεαυτὸν καὶ κατάβα ἀπὸ τοῦ σταυροῦ. 31
ὁμοίως δὲ καὶ οἱ ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντες πρὸς
ἀλλήλους μετὰ τῶν γραμματέων ἔλεγον·
Ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι. 32 ὁ
Χριστὸς ὁ βασιλεὺς Ἰσραὴλ καταβάτω νῦν ἀπὸ
τοῦ σταυροῦ, ἵνα ἴδωμεν καὶ πιστεύσωμεν
αὐτῷ. καὶ οἱ συνεσταυρωμένοι αὐτῷ ὠνείδιζον
αὐτόν. 33 Γενομένης δὲ ὥρας ἕκτης σκότος
ἐγένετο ἐφ’ ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης· 34
καὶ τῇ ὥρᾳ τῇ ἐνάτῃ ἐβόησεν ὁ Ἰησοῦς φωνῇ
μεγάλῃ λέγων· Ἐλωῒ Ἐλωῒ, λιμᾶ σαβαχθανί; ὅ
ἐστι μεθερμηνευόμενον, ὁ Θεός μου ὁ Θεός μου,
εἰς τί με ἐγκατέλιπες; 35 καί τινες τῶν
παρεστηκότων ἀκούσαντες ἔλεγον· Ἴδε Ἡλίαν
φωνεῖ. 36 δραμὼν δέ εἷς καὶ γεμίσας σπόγγον

38
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ὄξους περιθεὶς τε καλάμῳ ἐπότιζεν αὐτόν


λέγων· Ἄφετε ἴδωμεν εἰ ἔρχεται Ἠλίας
καθελεῖν αὐτόν. 37 ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀφεὶς φωνὴν
μεγάλην ἐξέπνευσε. 38 Καὶ τὸ καταπέτασμα
τοῦ ναοῦ ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως
κάτω. 39 Ἰδὼν δὲ ὁ κεντυρίων ὁ παρεστηκὼς ἐξ
ἐναντίας αὐτοῦ ὅτι οὕτω κράξας ἐξέπνευσεν,
εἶπεν· Ἀληθῶς ὁ ἄνθρωπος οὗτος υἱὸς ἦν Θεοῦ.
40 Ἦσαν δὲ καὶ γυναῖκες ἀπὸ μακρόθεν
θεωροῦσαι, ἐν αἷς ἦν καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ
καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου τοῦ μικροῦ καὶ Ἰωσῆ
μήτηρ καὶ Σαλώμη, 41 αἳ καὶ ὅτε ἦν ἐν τῇ
Γαλιλαίᾳ ἠκολούθουν αὐτῷ καὶ διηκόνουν
αὐτῷ, καὶ ἄλλαι πολλαὶ αἱ συναναβᾶσαι

Ο ΧΟΡΟΣ: Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου, Κύριε,


δόξα σοι.
Καὶ εὐθὺς ὁ Ἀναγνώστης·
Κύριος ὁ Θεὸς εὐλογητός, εὐλογητὸς Κύριος
ἡμέραν καθ’ ἡμέραν, κατευοδῶσαι ἡμῖν ὁ Θεὸς
τῶν σωτηρίων ἡμῶν, ὁ Θεὸς τοῦ σῴζειν.
Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος
Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...

39
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.


Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν,
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
ἐλέησον.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ἱερεὺς: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία...
Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Κοντάκιον.
Τὸν δι’ ἡμᾶς σταυρωθέντα, δεῦτε πάντες
ὑμνήσωμεν, αὐτὸν γὰρ κατεῖδε Μαρία ἐπὶ τοῦ
ξύλου, καὶ ἔλεγεν. Εἰ καὶ σταυρὸν ὑπομένεις,
σὺ ὑπάρχεις ὁ Υἱὸς καὶ Θεός μου.
Κύριε, ἐλέησον. (μ΄)
40
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ ἐν παντὶ καιρῷ καὶ πάσῃ ὥρᾳ ἐν οὐρανῷ


καὶ ἐπὶ γῆς προσκυνούμενος καὶ δοξαζόμενος
Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ μακρόθυμος, ὁ πολυέλεος, ὁ
πολυεύσπλαγχνος, ὁ τοὺς δικαίους ἀγαπῶν καί
τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐλεῶν, ὁ πάντας καλῶν πρὸς
σωτηρίαν διά τῆς ἐπαγγελίας τῶν μελλόντων
ἀγαθῶν, αὐτός, Κύριε, πρόσδεξαι καὶ ἡμῶν ἐν
τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τὰς ἐντεύξεις καὶ ἴθυνον τὴν ζωὴν
ἡμῶν πρὸς τὰς ἐντολάς σου. Τὰς ψυχὰς ἡμῶν
ἁγίασον, τὰ σώματα ἃγνισον, τοὺς λογισμοὺς
διόρθωσον, τὰς ἐννοίας κάθαρον καὶ ῥῦσαι ἡμᾶς
ἀπὸ πάσης θλίψεως, κακῶν καὶ ὀδύνης.
Τείχισον ἡμᾶς ἁγίοις σου Ἀγγέλοις, ἵνα τῇ
παρεμβολῇ αὐτῶν φρουρούμενοι καὶ
ὁδηγούμενοι καταντήσωμεν εἰς τὴν ἑνότητα τῆς
πίστεως καὶ εἰς τὴν ἐπίγνωσιν της ἀπροσίτου
σου δόξης, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. Ἀμήν.
Κύριε, ἐλέησον. ( γ΄)
Δόξα Πατρί... Καὶ νῦν...
Τὴν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ
ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν
ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως
Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν.

41
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἐν ὀνόματι Κυρίου, εὐλόγησον Πάτερ.


Ἱερεὺς: Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς καὶ
εὐλογήσαι ἡμᾶς...
καὶ τὴν παροῦσαν Εὐχὴν·
Δέσποτα Θεέ, Πάτερ παντοκράτορ, Κύριε
Υἱὲ μονογενές, Ἰησοῦ Χριστὲ καὶ ἅγιον Πνεῦμα,
μία θεότης, μία Δύναμις, ἐλέησόν με τὸν
ἁμαρτωλόν, καί, οἷς ἐπίστασαι κρίμασι, σῶσόν
με τὸν ἀνάξιον δοῦλόν σου, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς
τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
ΩΡΑ ΕΚΤΗ.
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
αὐτῷ Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
καὶ τοὺς παρόντας Ψαλμοὺς.
Ψαλμὸς νγ΄ (53).
Ὁ Θεός, ἐν τῷ ὀνόματί σου σῶσόν με, καὶ
ἐν τῇ δυνάμει σου κρινεῖς με, ὁ Θεός,
εἰσάκουσον τῆς προσευχῆς μου, ἐνώτισαι τὰ
ῥήματα τοῦ στόματός μου, ὅτι ἀλλότριοι

42
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐπανέστησαν ἐπ' ἐμέ, καὶ κραταιοὶ ἐζήτησαν τὴν


ψυχὴν μου, καὶ οὐ προέθεντο τὸν Θεὸν ἐνώπιον
αὐτῶν, Ἰδοὺ γὰρ ὁ Θεὸς βοηθεῖ μοι, καὶ ὁ
Κύριος ἀντιλήπτωρ τῆς ψυχῆς μου. Ἀποστρέψει
τὰ κακὰ τοῖς ἐχθροῖς μου, ἐν τῇ ἀληθεία σου
ἐξολόθρευσον αὐτούς. Ἑκουσίως θύσω σοι,
ἐξομολογήσομαι τῷ ὀνόματί σου, Κύριε, ὅτι
ἀγαθόν, ὅτι ἐκ πάσης θλίψεως ἐῤῥύσω με, καὶ
ἐν τοῖς ἐχθροῖς μου ἐπεῖδεν ὁ ὀφθαλμός μου.
Ψαλμὸς ρλθ΄ (139).
Ἐξελοῦ με, Κύριε, ἐξ ἀνθρώπου πονηροῦ,
ἀπὸ ἀνδρὸς ἀδίκου ῥῦσαί με. Οἵτινες
ἐλογίσαντο ἀδικίαν ἐν καρδίᾳ, ὅλην τὴν ἡμέραν
παρετάσσοντο πολέμους. Ἠκόνησαν γλῶσσαν
αὐτῶν, ὡσεὶ ὄφεως, ἰὸς ἀσπίδων ὑπὸ τὰ χείλη
αὐτῶν, Φύλαξόν με, Κύριε, ἐκ χειρὸς
ἁμαρτωλοῦ, ἀπὸ ἀνθρώπων ἀδίκων ἐξελοῦ με,
οἵτινες διελογίσαντο τοῦ ὑποσκελίσαι τὰ
διαβήματά μου. Ἔκρυψαν ὑπερήφανοι παγίδα
μοι, καὶ σχοινίοις διέτειναν παγίδα τοῖς ποσί
μου, ἐχόμενα τρίβους σκάνδαλα ἔθεντό μοι.
Εἶπα τῷ Κυρίῳ, Θεός μου εἶ σύ, ἐνώτισαι,
Κύριε, τὴν φωνὴν τῆς δεήσεώς μου. Κύριε,
Κύριε, δύναμις τῆς σωτηρίας μου, ἐπεσκίασας

43
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐπὶ τὴν κεφαλήν μου, ἐν ἡμέρᾳ πολέμου. Μὴ


παραδῷς με, Κύριε, ἀπὸ τῆς ἐπιθυμίας μου
ἁμαρτωλῷ, διελογίσαντο κατ’ ἐμοῦ, μὴ
ἐγκαταλίπῃς με, μὴποτε ὑψωθῶσιν. Ἡ κεφαλὴ
τοῦ κυκλώματος αὐτῶν, κόπος τῶν χειλέων
αὐτῶν καλύψει αὐτούς. Πεσοῦνται ἐπ’ αὐτοὺς
ἄνθρακες, ἐν πυρὶ καταβαλεῖς αὐτούς, ἐν
ταλαιπωρίαις οὐ μὴ ὑποστῶσιν. Ἀνὴρ
γλωσσώδης οὐ κατευθυνθήσεται ἐπὶ τῆς γῆς,
ἄνδρα ἄδικον κακὰ θηρεύσει εἰς διαφθοράν.
Ἔγνων ὅτι ποιήσει Κύριος τὴν κρίσιν τῶν
πτωχῶν, καὶ τὴν δίκην τῶν πενήτων. Πλὴν
δίκαιοι ἐξομολογήσονται τῷ ὀνόματί σου, καὶ
κατοικήσουσιν εὐθεῖς σὺν τῷ προσώπῳ σου.
Ψαλμὸς ϟ’ (90).
Ὁ κατοικῶν ἐν βοηθείᾳ τοῦ Ὑψίστου, ἐν
σκέπῃ τοῦ Θεοῦ τοῦ οὐρανοῦ αὐλισθήσεται.
Ἐρεῖ τῷ Κυρίῳ. Ἀντιλήπτωρ μου εἶ, καὶ
καταφυγή μου, ὁ Θεός μου, καὶ ἐλπιῶ ἐπ’
αὐτόν, ὅτι αὐτὸς ῥύσεταί σε ἐκ παγίδος
θηρευτῶν, καὶ ἀπὸ λόγου ταραχώδους. Ἐν τοῖς
μεταφρένοις αὐτοῦ ἐπισκιάσει σοι, καὶ ὑπὸ τὰς
πτέρυγας αὐτοῦ ἐλπιεῖς, ὅπλῳ κυκλώσει σε ἡ
ἀλήθεια αὐτοῦ, οὐ φοβηθήσῃ ἀπὸ φόβου

44
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

νυκτερινοῦ, ἀπὸ βέλους πετομένου ἡμέρας, ἀπὸ


πράγματος ἐν σκότει διαπορευομένου, ἀπὸ
συμπτώματος καὶ δαιμονίου μεσημβρινοῦ.
Πεσεῖται ἐκ τοῦ κλίτους σου χιλιάς, καὶ μυριὰς
ἐκ δεξιῶν σου, πρὸς σὲ δὲ οὐκ ἐγγιεῖ. Πλὴν τοῖς
ὀφθαλμοῖς σου κατανοήσεις, καὶ ἀνταπόδοσιν
ἁμαρτωλῶν ὄψει ὅτι σύ, Κύριε, ἡ ἐλπίς μου, τὸν
Ὑψιστον ἔθου καταφυγήν σου. Οὐ
προσελεύσεται πρὸς σὲ κακά, καὶ μάστιξ οὐκ
ἐγγιεῖ ἐν τῷ σκηνώματί σου, ὅτι τοῖς Ἀγγέλοις
αὐτοῦ ἐντελεῖται περὶ σοῦ, τοῦ διαφυλάξαι σε
ἐν πάσαις ταῖς ὁδοῖς σου. Ἐπὶ χειρῶν ἀροῦσί
σε, μήποτε προσκόψῃς πρὸς λίθον τὸν πόδα
σου. Ἐπὶ ἀσπίδα καὶ βασιλίσκον ἐπιβήσῃ, καὶ
καταπατήσεις λέοντα καὶ δράκοντα. Ὅτι ἐπ’
ἐμὲ ἤλπισε, καὶ ῥύσομαι αὐτόν, σκεπάσω αὐτόν,
ὅτι ἔγνω τὸ ὄνομά μου. Κεκράξεται πρός με,
καὶ ἐπακούσομαι αὐτοῦ, μετ’ αὐτοῦ εἰμι ἐν
θλίψει, ἐξελοῦμαι αὐτόν, καὶ δοξάσω αὐτόν.
Μακρότητα ἡμερῶν ἐμπλήσω αὐτόν, καὶ δείξω
αὐτῷ τὸ σωτήριόν μου.
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν... Ἀλληλούϊα,
ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα· δόξα σοι, ὁ Θεὸς (γ΄).
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)

45
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δόξα Πατρὶ...Τροπάριον. Ἦχος β΄.


Σωτηρίαν εἰργάσω ἐν μέσῳ τῆς γῆς, Χριστὲ
ὁ Θεός, ἐπὶ Σταυροῦ τὰς ἀχράντους σου χεῖρας
ἐξέτεινας, ἐπισυνάγων πάντα, τὰ ἔθνη,
κράζοντα. Κύριε δόξα σοι.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον.
Ὅτι οὐκ ἔχομεν παῤῥησίαν διὰ τὰ πολλὰ
ἡμῶν ἁμαρτήματα, σὺ τὸν ἐκ σοῦ γεννηθέντα
δυσώπησον Θεοτόκε Παρθένε, πολλὰ γὰρ ἰσχύει
δέησις Μητρὸς πρὸς εὐμένειαν Δεσπότου. Μὴ
παρίδῃς ἁμαρτωλῶν ἱκεσίας, ἡ πάνσεμνος, ὅτι
ἐλεήμων ἐστί, καὶ σῲζειν δυνάμενος, ὁ καὶ
παθεῖν ὑπὲρ ἡμῶν καταδεξάμενος.

Εἶτα τὰ ἑπόµενα τρία Στιχηρὰ Ἰδιόµελα.

Ἦχος Νη

Ν Π

Τα δε ε λε ε ε γει Κυ ρι ι ο ος προς
Ν Μ Δ

Ι ου δαι αι αι αι ους Λα ο ος µου τι ε


Ν Π

ποι η η σα α α σοι η τι ι σοι πα ρη νω

46
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ω ω χλη η η η σα τους τυ φλους σου


Δ Ν Μ

ε ε φω τι ι σα τους λε πρους σου ου ε ε κα


Δ Β

α θα α α ρι ι ι ι σα α αν δρα α ο
Ν Π

ο ον τα ε πι κλι ι ι ι νη ης η νωρ
Ν Δ

θω ω σα α α α µην Λα ο ος µου τι ι ε
Π

ε ποι οι η σα α α σοι οι και τι ι µοι αν τα πε


Ν Π Ν

ε ε ε δω ω ω ω κας αν τι του µα αν να
Π Ν

χο λην αν τι ι του ου υ υ υ δα τος ο ο


Β

ο ο ξος αν τι του α γα α πα α αν µε
Μ Ν
Π

Σταυ ρω ω µε προ ση λω ω ω σα α α α
Π Ν

τε ουκ ε τι στε ε γω λοι πον κα λε σω


47
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δ Μ

µου τα α ε ε ε θνη κα κει ει να α µε ε δο


Δ Ν

ο ξα α α σου ου ου ου σι συν τω Πα τρι


Π Ν

και τω Πνε ε ευ µα α α α τι κα γω
Δ Π

ω α αυ τοις δω ω ρη σο ο µαι ζω η η ην την αι


Ν

ω ω ω νι ι ι ι ον
Στίχος:
Ε δω καν εις το βρω µα µου

χο λην και εις την δι ψαν µου ε ε πο ο

τι σα αν µε ο ο ο ο ξος
Ν

Οι νο µο θε ται του ου Ι σρα ηλ Ι

ου δαι οι και Φα ρι ι σαι αι αι οι ο χο ρος


Π Ν

των Α πο στο ο ο λων βο α α α προς


48
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

υ υ υ µας ι δε Να α ος ον υ µεις

ε ε ε λυ σα α τε ι δε Α µνος ον υ
Π Ν

µει εις ε σταυ ρω ω ω σα α α α τε


Μ Ν

τα α φω πα α ρε δω κα τε ε αλλ ε ξου
Π Ν

σι ι α α ε ε αυ του α α νε ε ε ε
Γ Π Ν

στη µη πλα να σθε Ι ι ι ι ου δαι αι αι

οι οι αυ τος γαρ ε στιν ο εν θα λα ασ


Π

ση η σω ω ω σας και αι αι αι ε εν ε ρη
Ν Μ Δ

µω θρε ε ε ε ψας αυ τος ε ε στιν η ζω


Ν

η η η και το φω ω ως και η ει ει ρη
Π Ν

η η η νη του κο ο ο ο σµου
49
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἦχος Πα
Δο ξα Πα τρι και Υι ω και Α

γι ι ω Πνευ µα α α τι
Π

Και νυν και α ει και εις τους αι ω ω

νας των αι ω ω ω νων α α α µην


Μ Π

Δε ε ευ τε ε χρι στο φο ο ροι λα οι


Μ Κ Δ

6
κα α τι ι ι δω ω ω ω µεν τι συ νε βου
Π

λευ σα α α το Ι ι ου ου δας ο ο προ δο


Μ Κ

6
ο ο ο της συν Ι ε ρευ σιν α α νο ο ο
Π

ο ο µοις κα τα του Σω ω τη η η η η
Κ

ρος η η η µων ση µε ρον ε νο χον θα α

να α α του τον α θα να α το ον Λο ο γο
50
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ο ον πε ποι οι οι η η η η καν και Πι λα


Π

τω προ δω ω σα α αν τες εν το πω κρα

νι ι ου ου ε στα α αυ ρω ω ω ω σαν
Μ Κ Μ Κ

6
και τα αυ τα πα α σχων ε ε βο ο ο ο ο α
Δ Κ

ο Σω τη ηρ η η µων λε ε ε ε ε
Μ Δ

ε ε ε ε ε ε γω ω ω ων α
Μ Δ Π

φες αυ τοι οις Πα α α τερ τη η η ην α

α α µαρ τι ι ι αν τα α α αυ την ο
Μ Κ Π

πως γνω σι τα α ε ε ε θνη την εκ νε


Π Μ
Δ

κρω ων µου ου Α να α στα σι ι ι ι ι ι

ι ιν
51
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Προκείμενον. Ἦχος δ΄. Ψαλμὸς η΄ (8ος).


Κύριε ὁ Κύριος ἡμῶν, ὡς θαυμαστὸν τὸ
ὄνομά σου ἐν πάσῃ τῇ γῇ!
Στίχ. Ὅτι ἐπήρθη ἡ μεγαλοπρέπειά σου
ὑπεράνω τῶν οὐρανῶν.
Προφητείας Ἡσαΐου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΝΒ΄ 13 - ΝΔ΄, 1)
Τάδε λέγει Κύριος. Ἰδοὺ συνήσει ὁ παῖς
μου, καὶ ὑψωθήσεται, καὶ δοξασθήσεται, καὶ
μετεωρισθήσεται σφόδρα. Ὃν τρόπον
ἐκστήσονται ἐπὶ σὲ πολλοί, οὕτως ἀδοξήσει ἀπὸ
τῶν ἀνθρώπων τὸ εἶδός σου, καὶ ἡ δόξα σου
ἀπὸ υἱῶν ἀνθρώπων. Οὕτω θαυμάσονται ἔθνη
πολλὰ ἐπ’ αὐτῷ, καὶ συνέξουσι βασιλεῖς τὸ
στόμα αὐτῶν, ὅτι, οἷς οὐκ ἀνηγγέλη περὶ αὐτοῦ,
ὄψονται, καὶ οἳ οὐκ ἀκηκόασι, συνήσουσι.
Κύριε, τὶς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν, καὶ ὁ
βραχίων Κυρίου τίνι ἀπεκαλύφθη;
Ἀνηγγείλαμεν, ὡς παιδίον ἐναντίον αὐτοῦ, ὡς
ῥίζα ἐν γῇ διψώσῃ. Οὐκ ἔστιν εἶδος αὐτῷ, οὐδὲ
δόξα, καὶ εἴδομεν αὐτόν, καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος,
οὐδὲ κάλλος, ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον, καὶ
ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν

52
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀνθρώπων. Ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὢν, καὶ εἰδὼς


φέρειν μαλακίαν, ὅτι ἀπέστραπται τὸ
πρόσωπον αὐτοῦ, ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη.
Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει, καὶ περὶ ἡμῶν
ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἑλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν
πόνῳ, καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ, καὶ ἐν κακώσει.
Αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν,
καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν.
Παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ’ αὐτόν, τῷ μώλωπι
αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν. Πάντες ὡς πρόβατα
ἐπλανήθημεν, ἀνθρωπος τῇ ὁδῷ αὐτοῦ
ἐπλανήθη. Καὶ Κύριος παρέδωκεν αὐτὸν ταῖς
ἁμαρτίαις ἡμῶν, καὶ αὐτὸς διὰ τὸ κεκακῶσθαι,
οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ. Ὡς πρόβατον ἐπὶ
σφαγὴν ἤχθη, καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ
κείροντος ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα
αὐτοῦ. Ἐν τῇ ταπεινώσει αὐτοῦ, ἡ κρίσις αὐτοῦ
ἤρθη, τὴν δὲ γενεὰν αὐτοῦ τὶς διηγήσεται; ὅτι
αἲρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, ἀπὸ τῶν
ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον. Καὶ
δώσω τοὺς πονηρούς, ἀντὶ τῆς ταφῆς αὐτοῦ, καὶ
τοὺς πλουσίους, ἀντὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ, ὅτι
ἀνομίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ
στόματι αὐτοῦ, καὶ βούλεται Κύριος καθαρίσαι

53
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

αὐτὸν ἀπὸ τῆς πληγῆς. Ἐὰν δῶτε περὶ


ἁμαρτίας, ἡ ψυχὴ ὑμῶν ὄψεται σπέρμα
μακρόβιον, καὶ βούλεται Κύριος ἐν χειρὶ αὐτοῦ
ἀφελεῖν ἀπὸ τοῦ πόνου τῆς ψυχῆς αὐτοῦ, δεῖξαι
αὐτῷ φῶς, καὶ πλάσαι τῇ συνέσει, δικαιῶσαι
δίκαιον, εὖ δουλεύοντα πολλοῖς, καὶ τὰς
ἁμαρτίας αὐτῶν αὐτὸς ἀνοίσει. Διὰ τοῦτο
αὐτὸς κληρονομήσει πολλούς, καὶ τῶν ἰσχυρῶν
μεριεῖ σκῦλα, ἀνθ’ ὧν παρεδόθη εἰς θάνατον ἡ
ψυχὴ αὐτοῦ, καὶ ἐν τοῖς ἀνόμοις ἐλογίσθη, καὶ
αὐτὸς ἁμαρτίας πολλῶν ἀνήνεγκε, καὶ διὰ τὰς
ἁμαρτίας αὐτῶν παρεδόθη. Εὐφράνθητι στεῖρα,
ἢ οὐ τίκτουσα, ῥῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ
ὠδίνουσα, ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου
μᾶλλον, ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ.
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ
ἀνάγνωσμα. (Κεφ. Β΄, 11-18)
Ἀδελφοί, ὁ ἁγιάζων καὶ οἱ ἁγιαζόμενοι, ἐξ
ἑνὸς πάντες, δι’ ἣν αἰτίαν οὐκ ἐπαισχύνεται
ἀδελφοὺς αὐτοὺς καλεῖν, λέγων. Ἀπαγγελῶ τὸ
ὄνομά σου τοῖς ἀδελφοῖς μου, ἐν μέσῳ
ἐκκλησίας ὑμνήσω σε. Καὶ πάλιν. Ἐγὼ ἔσομαι
πεποιθὼς ἐπ’ αὐτῷ. Καὶ πάλιν. Ἰδοὺ ἐγὼ καὶ

54
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τὰ παιδία, ἃ μοι ἔδωκεν ὁ Θεός. Ἐπεὶ οὖν τὰ


παιδία κεκοινώνηκε σαρκὸς καὶ αἵματος, καὶ
αὐτὸς παραπλησίως μετέσχε τῶν αὐτῶν, ἵνα διὰ
τοῦ θανάτου καταργήσῃ τὸν τὸ κράτος ἔχοντα
τοῦ θανάτου, τοὐτέστι τὸν διάβολον, καὶ
ἀπαλλάξῃ τούτους, ὅσοι φόβῳ θανάτου,
διαπαντὸς τοῦ ζῆν ἔνοχοι ἦσαν δουλείας, οὐ
γὰρ δήπου Ἀγγέλων ἐπιλαμβάνεται, ἀλλὰ
σπέρματος Ἀβραὰμ ἐπιλαμβάνεται. Ὅθεν
ὤφειλε κατὰ πάντα τοῖς ἀδελφοῖς ὁμοιωθῆναι,
ἵνα ἐλεήμων γένηται, καὶ πιστὸς Ἀρχιερεὺς τὰ
πρὸς τὸν Θεόν, εἰς τὸ ἱλάσκεσθαι τὰς ἁμαρτίας
τοῦ λαοῦ, ἐν ὧ γάρ πέπονθεν αὐτὸς πειρασθείς,

ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ ΣΤ΄ ΩΡΑΣ.


Ἐκ τοῦ κατὰ Λουκᾶν... (κγ΄ 32 - 49)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ἤγοντο σὺν τῷ Ἰησοῦ καὶ
ἕτεροι δύο κακοῦργοι σὺν αὐτῷ ἀναιρεθῆναι.
33 Καὶ ὅτε ἀπῆλθον ἐπὶ τὸν τόπον τὸν
καλούμενον Κρανίον, ἐκεῖ ἐσταύρωσαν αὐτὸν
καὶ τοὺς κακούργους, ὃν μὲν ἐκ δεξιῶν, ὃν δὲ
ἐξ ἀριστερῶν. 34 ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔλεγε· Πάτερ,
ἄφες αὐτοῖς· οὐ γὰρ οἴδασι τί ποιοῦσι.
διαμεριζόμενοι δὲ τὰ ἱμάτια αὐτοῦ ἔβαλον

55
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

κλῆρον. 35 καὶ εἱστήκει ὁ λαὸς θεωρῶν.


ἐξεμυκτήριζον δὲ καὶ οἱ ἄρχοντες σὺν αὐτοῖς
λέγοντες· Ἄλλους ἔσωσε, σωσάτω ἑαυτόν, εἰ
οὗτός ἐστιν ὁ Χριστὸς ὁ τοῦ Θεοῦ ὁ ἐκλεκτός.
36 ἐνέπαιζον δὲ αὐτῷ καὶ οἱ στρατιῶται
προσερχόμενοι καὶ ὄξος προσφέροντες αὐτῷ 37
καὶ λέγοντες· Εἰ σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν
Ἰουδαίων, σῶσον σεαυτόν. 38 ἦν δὲ καὶ
ἐπιγραφὴ γεγραμμένη ἐπ’ αὐτῷ γράμμασιν
Ἑλληνικοῖς καὶ Ρωμαϊκοῖς καὶ Ἑβραϊκοῖς· οὗτός
ἐστιν ὁ βασιλεὺς τῶν Ἰουδαίων. 39 Εἷς δὲ τῶν
κρεμασθέντων κακούργων ἐβλασφήμει αὐτὸν
λέγων· Εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ
ἡμᾶς. 40 ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἕτερος ἐπετίμα αὐτῷ
λέγων· Οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ
κρίματι εἶ; 41 καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως· ἄξια γὰρ
ὧν ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐδὲν
ἄτοπον ἔπραξε. 42 καὶ ἔλεγε τῷ Ἰησοῦ·
Μνήσθητί μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ
σου. 43 καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἀμήν λέγω
σοι, σήμερον μετ’ ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ.
44 ἦν δὲ ὡσεὶ ὥρα ἕκτη καὶ σκότος ἐγένετο ἐφ’
ὅλην τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης, τοῦ ἡλίου
ἐκλειπόντος, 45 καὶ ἐσχίσθη τὸ καταπέτασμα

56
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τοῦ ναοῦ μέσον· 46 καὶ φωνήσας φωνῇ μεγάλῃ


ὁ Ἰησοῦς εἶπε· Πάτερ, εἰς χεῖράς σου
παρατίθεμαι τὸ πνεῦμά μου· καὶ ταῦτα εἰπὼν
ἐξέπνευσεν. 47 ἰδὼν δὲ ὁ ἑκατόνταρχος τὸ
γενόμενον ἐδόξασε τὸν Θεὸν λέγων· Ὄντως ὁ
ἄνθρωπος οὗτος δίκαιος ἦν. 48 καὶ πάντες οἱ
συμπαραγενόμενοι ὄχλοι ἐπὶ τὴν θεωρίαν
ταύτην, θεωροῦντες τὰ γενόμενα, τύπτοντες
ἑαυτῶν τὰ στήθη ὑπέστρεφον. 49 εἱστήκεισαν
δὲ πάντες οἱ γνωστοὶ αὐτοῦ ἀπὸ μακρόθεν, καὶ
γυναῖκες αἱ συνακολουθήσασαι αὐτῷ ἀπὸ τῆς

Ο ΧΟΡΟΣ: Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου, Κύριε,


δόξα σοι.
Καὶ εὐθὺς ὁ Ἀναγνώστης·
Ταχὺ προκαταλαβέτωσαν ἡμᾶς οἱ οἰκτιρμοί
σου, Κύριε, ὅτι ἐπτωχεύσαμεν σφόδρα,
βοήθησον ἡμῖν, ὁ Θεός, ὁ σωτὴρ ἡμῶν, ἕνεκεν
τῆς δόξης τοῦ ὀνόματός σου, Κύριε, ῥῦσαι ἡμᾶς,
καὶ ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ
ὀνόματός σου.
Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος
Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...

57
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.


Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν,
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
ἐλέησον.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ἱερεύς: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία...
Ἀμήν.
Κοντάκιον.
Τὸν δι’ ἡμᾶς σταυρωθέντα, δεῦτε πάντες
ὑμνήσωμεν, αὐτὸν γὰρ κατεῖδε Μαρία ἐπὶ τοῦ
ξύλου καὶ ἔλεγεν. Εἰ καὶ σταυρὸν ὑπομένεις, σὺ
ὑπάρχεις ὁ Υἱὸς καὶ Θεός μου.
Κύριε, ἐλέησον. (μ΄)
58
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ ἐν παντὶ καιρῷ καὶ πάσῃ ὥρᾳ ἐν οὐρανῷ


καὶ ἐπὶ γῆς προσκυνούμενος καὶ δοξαζόμενος
Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ μακρόθυμος, ὁ πολυέλεος, ὁ
πολυεύσπλαγχνος, ὁ τοὺς δικαίους ἀγαπῶν καί
τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐλεῶν, ὁ πάντας καλῶν πρὸς
σωτηρίαν διά τῆς ἐπαγγελίας τῶν μελλόντων
ἀγαθῶν, αὐτός, Κύριε, πρόσδεξαι καὶ ἡμῶν ἐν
τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τὰς ἐντεύξεις καὶ ἴθυνον τὴν ζωὴν
ἡμῶν πρὸς τὰς ἐντολάς σου. Τὰς ψυχὰς ἡμῶν
ἁγίασον, τὰ σώματα ἃγνισον, τοὺς λογισμοὺς
διόρθωσον, τὰς ἐννοίας κάθαρον καὶ ῥῦσαι ἡμᾶς
ἀπὸ πάσης θλίψεως, κακῶν καὶ ὀδύνης.
Τείχισον ἡμᾶς ἁγίοις σου Ἀγγέλοις, ἵνα τῇ
παρεμβολῇ αὐτῶν φρουρούμενοι καὶ
ὁδηγούμενοι καταντήσωμεν εἰς τὴν ἑνότητα της
πίστεως καὶ εἰς τὴν ἐπίγνωσιν της ἀπροσίτου
σου δόξης, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. Ἀμήν.
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν...
Τὴν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ
ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν
ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως
Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν.

59
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἐν ὀνόματι Κυρίου, εὐλόγησον Πάτερ.


ὁ Ἱερεὺς: Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς καὶ
εὐλογήσαι ἡμᾶς...
καὶ τὴν παροῦσαν Εὐχὴν·
Θεὲ καὶ Κύριε τῶν δυνάμεων, καὶ πάσης
κτίσεως δημιουργέ, ὁ διὰ σπλάγχνα ἀνεικάστου
ἐλέους σου, τὸν μονογενῆ σου Υἱόν, τὸν Κύριον
ἡμῶν Ἰησοῦν Χριστόν, καταπέμψας ἐπὶ σωτηρίᾳ
τοῦ γένους ἡμῶν, καὶ διὰ τοῦ τιμίου αὐτοῦ
Σταυροῦ, τὸ χειρόγραφον τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν
διαῤῥήξας, καὶ θριαμβεύσας ἐν αὐτῷ τὰς ἀρχὰς
καὶ ἐξουσίας τοῦ σκότους, αὐτός, Δέσποτα
φιλάνθρωπε, πρόσδεξαι καὶ ἡμῶν τῶν
ἁμαρτωλῶν τὰς εὐχαριστηρίους ταύτας καὶ
ἱκετηρίους ἐντεύξεις, καὶ ῥῦσαι ἡμᾶς ἀπὸ
παντὸς ὀλεθρίου καὶ σκοτεινοῦ παραπτώματος,
καὶ πάντων τῶν κακῶσαι ἡμᾶς ζητούντων,
ὁρατῶν καὶ ἀοράτων ἐχθρῶν. Καθήλωσον ἐκ
τοῦ φόβου σου τὰς σάρκας ἡμῶν, καὶ μὴ
ἐκκλίνῃς τὰς καρδίας ἡμῶν εἰς λόγους, ἢ εἰς
λογισμοὺς πονηρίας, ἀλλὰ τῷ πόθῳ σου τρῶσον
ἡμῶν τὰς ψυχάς, ἵνα πρὸς σὲ διαπαντὸς
ἀτενίζοντες, καὶ τῷ παρὰ σοῦ φωτὶ
ὁδηγούμενοι, σὲ τὸ ἀπρόσιτον καὶ ἀΐδιον

60
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

κατοπτεύοντες φῶς, ἀκατάπαυστόν σοι τὴν


ἐξομολόγησιν, καὶ εὐχαριστίαν ἀναπέμπομεν,
τῷ ἀνάρχῳ Πατρὶ σὺν τῷ μονογενεῖ σου Υἱῷ,
καὶ τῷ παναγίῳ, καὶ ἀγαθῷ, καὶ ζωοποιῷ σου
Πνεύματι, νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς

ΩΡΑ ΕΝΑΤΗ.
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
αὐτῷ Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
καὶ τοὺς ἑπομένους ψαλμοὺς.
Ψαλμὸς ξη΄ (68).
Σῶσόν με, ὁ Θεός, ὅτι εἰσήλθοσαν ὕδατα
ἕως ψυχῆς μου. Ἐνεπάγην εἰς ἰλὺν βυθοῦ, καὶ
οὐκ ἔστιν ὑπόστασις, ἦλθον εἰς τὰ βάθη τῆς
θαλάσσης, καὶ καταιγὶς κατεπόντισέ με.
Ἐκοπίασα κράζων, ἐβραγχίασεν ὁ λάρυγξ μου,
ἐξέλιπον οἱ ὀφθαλμοί μου ἀπὸ τοῦ ἐλπίζειν με
ἐπὶ τὸν Θεόν μου. Ἐπληθύνθησαν ὑπὲρ τὰς

61
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τρίχας τῆς κεφαλῆς μου οἱ μισοῦντές με


δωρεάν. Ἐκραταιώθησαν οἱ ἐχθροί μου, οἱ
ἐκδιώκοντές με ἀδίκως, ἃ οὐχ ἥρπαζον, τότε
ἀπετίννυον, ὁ Θεός, σὺ ἔγνως τὴν ἀφροσύνην
μου, καὶ αἱ πλημμέλειαί μου ἀπὸ σοῦ οὐκ
ἀπεκρύβησαν. Μὴ αἰσχυνθείησαν ἐπ’ ἐμὲ οἱ
ὑπομένοντές σε, Κύριε, Κύριε τῶν δυνάμεων,
μηδὲ ἐντραπείησαν ἐπ’ ἐμὲ οἱ ζητοῦντές σε, ὁ
Θεὸς τοῦ Ἰσραήλ, ὅτι ἕνεκά σου ὑπήνεγκα
ὀνειδισμόν, ἐκάλυψεν ἐντροπὴ τὸ πρόσωπόν
μου. Ἀπηλλοτριωμένος ἐγενήθην τοὶς ἀδελφοίς
μου, καὶ ξένος τοὶς υἱοίς τῆς μητρός μου. Ὅτι ὁ
ζῆλος τοῦ οἴκου σου κατέφαγέ με, καὶ οἱ
ὀνειδισμοὶ τῶν ὀνειδιζόντων σε ἐπέπεσον ἐπ’
ἐμέ. Καὶ συνεκάλυψα ἐν νηστείᾳ τὴν ψυχήν μου,
καὶ ἐγενήθη εἰς ὀνειδισμοὺς ἐμοί. Καὶ ἐθέμην τὸ
ἔνδυμά μου σάκκον, καὶ ἐγενόμην αὐτοῖς εἰς
παραβολήν. Κατ’ ἐμοῦ ἠδολέσχουν οἱ καθήμενοι
ἐν πύλαις, καὶ εἰς ἐμὲ ἔψαλλον οἱ πίνοντες
οἶνον. Ἐγὼ δὲ τῇ προσευχῇ μου πρὸς σέ, Κύριε,
καιρὸς εὐδοκίας. Ὁ Θεός, ἐν τῷ πλήθει τοῦ
ἐλέους σου ἐπάκουσόν μου, ἐν ἀληθείᾳ τῆς
σωτηρίας σου. Σῷσόν με ἀπὸ πηλοῦ, ἵνα μὴ
ἐμπαγῶ, ῥυσθείην ἐκ τῶν μισούντων με, καὶ ἐκ

62
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τῶν βαθέων τῶν ὑδάτων. Μὴ με καταποντισάτω


καταιγὶς ὕδατος, μηδὲ καταπιέτω μὲ βυθός,
μηδὲ συσχέτω ἐπ’ ἐμὲ φρέαρ τὸ στόμα αὐτοῦ.
Εἰσάκουσόν μου, Κύριε, ὅτι χρηστὸν τὸ ἔλεός
σου, κατὰ τὸ πλῆθος τῶν οἰκτιρμῶν σου
ἐπίβλεψον ἐπ’ ἐμέ. Μὴ ἀποστρέψῃς τὸ
πρόσωπόν σου ἀπὸ τοῦ παιδός σου, ὅτι
θλίβομαι, ταχὺ ἐπάκουσόν μου. Πρόσχες τῇ
ψυχή μου, καὶ λύτρωσαι αὐτήν, ἕνεκα τῶν
ἐχθρῶν μου ῥῦσαί με. Σὺ γὰρ γινώσκεις τὸν
ὀνειδισμόν μου καὶ τὴν αἰσχύνην μου, καὶ τὴν
ἐντροπήν μου. Ἐναντίον σου πάντες οἱ
θλίβοντές με, ὀνειδισμὸν προσεδόκησεν ἡ ψυχὴ
μου, καὶ ταλαιπωρίαν. Καὶ ὑπέμεινα
συλλυπούμενον, καὶ οὐχ ὑπῆρξε, καὶ
παρακαλοῦντας, καὶ οὐχ εὗρον. Καὶ ἔδωκαν εἰς
τὸ βρῶμά μου χολήν, καὶ εἰς τὴν δίψαν μου
ἐπότισάν με ὄξος. Γενηθήτω ἡ τράπεζα αὐτῶν,
ἐνώπιον αὐτῶν εἰς παγίδα, καὶ εἰς ἀνταπόδοσιν,
καὶ εἰς σκάνδαλον. Σκοτισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ
αὐτῶν τοῦ μὴ βλέπειν, καὶ τὸν νῶτον αὐτῶν
διαπαντὸς σύγκαμψον. Ἔκχεον ἐπ’ αὐτοὺς τὴν
ὀργήν σου, καὶ ὁ θυμὸς τῆς ὀργῆς σου
καταλάβοι αὐτούς. Γενηθήτω ἡ ἔπαυλις αὐτῶν

63
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἠρημωμένη, καὶ ἐν τοῖς σκηνώμασιν αὐτῶν μὴ


ἔστω ὁ κατοικῶν. Ὅτι, ὃν σὺ ἐπάταξας, αὐτοὶ
κατεδίωξαν, καὶ ἐπὶ τὸ ἄλγος τῶν τραυμάτων
μου προσέθηκαν. Πρόσθες ἀνομίαν ἐπὶ τῇ
ἀνομίᾳ αὐτῶν, καὶ μὴ εἰσελθέτωσαν ἐν
δικαιοσύνῃ σου. Ἐξαλειφθήτωσαν ἐκ βίβλου
ζώντων, καὶ μετὰ δικαίων μὴ γραφήτωσαν.
Πτωχὸς καὶ ἀλγῶν εἰμι ἐγώ, ἡ σωτηρία σου, ὁ
Θεός, ἀντιλάβοιτό μου. Αἰνέσω τὸ ὄνομα τοῦ
Θεοῦ μου μετ’ ᾠδῆς, μεγαλυνῶ αὐτὸν ἐν
αἰνέσει. Καὶ ἀρέσει τῷ Θεῷ ὑπὲρ μόσχον νέον,
κέρατα ἐκφέροντα καὶ ὁπλάς. Ἰδέτωσαν
πτωχοί, καὶ εὐφρανθήτωσαν, ἐκζητήσατε τὸν
Θεόν, καὶ ζήσεται ἡ ψυχὴ ἡμῶν. Ὅτι εἰσήκουσε
τῶν πενήτων ὁ Κύριος, καὶ τοὺς πεπεδημένους
αὐτοῦ οὐκ ἐξουδένωσεν. Αἰνεσάτωσαν αὐτὸν οἱ
οὐρανοὶ καὶ ἡ γῆ, θάλασσα καὶ πάντα τὰ
ἕρποντα ἐν αὐτῇ. Ὅτι ὁ Θεὸς σώσει τὴν Σιών,
καὶ οἰκοδομηθήσονται αἱ πόλεις τῆς Ἰουδαίας.
Καὶ κατοικήσουσιν ἐκεῖ, καὶ κληρονομήσουσιν
αὐτήν. Καὶ τὸ σπέρμα τῶν δούλων σου
καθέξουσιν αὐτήν, καὶ οἱ ἀγαπῶντες τὸ ὄνομά
σου κατασκηνώσουσιν ἐν αὐτῇ.
Ψαλμὸς ξθ΄ (69).

64
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ Θεός, εἰς τὴν βοήθειάν μου πρόσχες.


Κύριε, εἰς τὸ βοηθῆσαί μοι σπεῦσον.
Αἰσχυνθήτωσαν, καὶ ἐντραπήτωσαν οἱ ζητοῦντες
τὴν ψυχήν μου. Ἀποστραφήτωσαν εἰς τὰ ὀπίσω,
καὶ καταισχυνθήτωσαν οἱ βουλόμενοί μοι κακά.
Ἀποστραφήτωσαν παραυτίκα αἰσχυνόμενοι οἱ
λέγοντές μοι. Εὖγε, εὖγε. Ἀγαλλιάσθωσαν, καὶ
εὐφρανθήτωσαν ἐπὶ σοὶ πάντες οἱ ζητοῦντές σε,
ὁ Θεός, καὶ λεγέτωσαν διαπαντός.
Μεγαλυνθήτω ὁ Κύριος, οἱ ἀγαπῶντες τὸ
σωτήριόν σου. Ἐγὼ δὲ πτωχὸς εἰμι καὶ πένης.
Ὁ Θεός, βοήθησόν μοι. Βοηθός μου καὶ ῥύστης
μου εἶ σύ. Κύριε, μὴ χρονίσης.
Ψαλμὸς πε΄ (85).
Κλῖνον, Κύριε, τὸ οὖς σου, καὶ ἐπάκουσόν
μου, ὅτι πτωχὸς καὶ πένης εἰμὶ ἐγώ. Φύλαξον
τὴν ψυχήν μου, ὅτι ὅσιός εἰμι, σῶσον τὸν δοῦλόν
σου, ὁ Θεός μου, τόν ἐλπίζοντα ἐπὶ σέ. Ἐλέησόν
με, Κύριε, ὅτι πρὸς σὲ κεκράξομαι ὅλην τὴν
ἡμέραν, εὔφρανον τὴν ψυχὴν τοῦ δούλου σου,
ὅτι πρὸς σὲ ᾖρα τὴν ψυχήν μου. Ὅτι σύ, Κύριε,
χρηστός, καὶ ἐπιεικής, καὶ πολυέλεος πᾶσι τοῖς
ἐπικαλουμένοις σε. Ἐνώτισαι, Κύριε, τὴν
προσευχήν μου, καὶ πρόσχες τῇ φωνῇ τῆς

65
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

δεήσεώς μου. Ἐν ἡμέρᾳ θλίψεώς μου ἐκέκραξα


πρὸς σέ, ὅτι ἐπήκουσάς μου. Οὐκ ἔστιν ὅμοιός
σοι ἐν θεοῖς Κύριε, καὶ οὐκ ἔστι κατὰ τὰ ἔργα
σου. Πάντα τὰ ἔθνη, ὅσα ἐποίησας, ἣξουσι καὶ
προσκυνήσουσιν ἐνώπιόν σου, Κύριε, καὶ
δοξάσουσι τὸ ὄνομά σου. Ὅτι μέγας εἶ σύ, καὶ
ποιῶν θαυμάσια, σὺ εἶ Θεὸς μόνος. Ὁδήγησόν
με, Κύριε, ἐν τῇ ὁδῷ σου, καὶ πορεύσομαι ἐν τῇ
ἀληθείᾳ σου, εὐφρανθήτω ἡ καρδία μου, τοῦ
φοβεῖσθαι τὸ ὄνομά σου. Ἐξομολογήσομαί σοι,
Κύριε ὁ Θεός μου, ἐν ὅλῃ καρδίᾳ μου, καὶ
δοξάσω τὸ ὄνομά σου εἰς τὸν αἰῶνα. Ὅτι τὸ
ἔλεός σου μέγα ἐπ' ἐμέ, καὶ ἐῤῥύσω τὴν ψυχήν
μου ἐξ ἃδου κατωτάτου. Ὁ Θεός, παράνομοι
ἐπανέστησαν ἐπ’ ἐμέ, καὶ συναγωγὴ κραταιῶν
ἐζήτησαν τὴν ψυχήν μου, καὶ οὐ προέθεντό σε
ἐνώπιον αὐτῶν. Καὶ σύ, Κύριε ὁ Θεός μου,
οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων, μακρόθυμος καὶ
πολυέλεος καὶ ἀληθινός. Ἐπίβλεψον ἐπ’ ἐμέ,
καὶ ἐλέησόν με, δὸς τὸ κράτος σου τῷ παιδί
σου, καὶ σῷσον τὸν υἱὸν τῆς παιδίσκης σου.
Ποίησον μετ’ ἐμοῦ σημεῖον εἰς ἀγαθόν, καὶ
ἰδέτωσαν οἱ μισοῦντές με, καὶ αἰσχυνθήτωσαν,
ὅτι σύ, Κύριε, ἐβοήθησάς μοι, καὶ παρεκάλεσάς

66
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

με.
Καὶ πάλιν·
Ποίησον μετ’ ἐμοῦ σημεῖον εἰς ἀγαθόν, καὶ
ἰδέτωσαν οἱ μισοῦντές με, καὶ αἰσχυνθήτωσαν,
ὅτι σύ, Κύριε, ἐβοήθησάς μοι, καὶ παρεκάλεσάς
με.
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν... Ἀλληλούϊα,
ἀλληλούϊα, ἀλληλούϊα· δόξα σοι ὁ Θεὸς (γ΄).
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)

Δόξα Πατρί... Τροπάριον. Ἦχος πλ. δ΄.


Βλέπων ὁ Λῃστὴς τὸν ἀρχηγὸν τῆς ζωῆς, ἐπὶ
Σταυροῦ κρεμάμενον, ἔλεγεν. Εἰ μὴ Θεὸς
ὑπῆρχε σαρκωθείς, ὁ σὺν ἡμῖν σταυρωθείς, οὐκ
ἂν ὁ ἥλιος τὰς ἀκτῖνας ἐναπέκρυψεν, οὐδὲ ἡ γῆ
σειομένη ἐκυμαίνετο. Ἀλλ’ ὁ πάντων
ἀνεχόμενος, Μνήσθητί μου Κύριε, ἐν τῇ
Βασιλείᾳ σου.
Καὶ νῦν... Θεοτοκίον.
Ὁ δι’ ἡμᾶς γεννηθεὶς ἐκ Παρθένου, καὶ
σταύρωσιν ὑπομείνας Ἀγαθέ. Ὁ θανάτῳ τὸν
θάνατον σκυλεύσας, καὶ Ἔγερσιν δείξας ὡς
Θεός, μὴ παρίδῃς οὓς ἔπλασας τῇ χειρί σου,
δεῖξον τὴν φιλανθρωπίαν σου ἐλεῆμον, δέξαι
67
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τὴν τεκοῦσάν σε Θεοτόκον, πρεσβεύουσαν ὑπὲρ


ἡμῶν, καὶ σῶσον Σωτὴρ ἡμῶν, λαὸν
ἀπεγνωσμένον.
Εἶτα τὰ ἑπόµενα τρία Στιχηρὰ Ἰδιόµελα.
Ἦχος Γα
Γ Μ

Θαµ βος η η η ην κα τι ι δειν τον ου


Γ Ν Γ

ρα νου ου και γη ης Ποι η τη ην ε πι


Δ Π

Σταυ ρου κρε ε µα µε ε νον η η η η η λι


Ν Μ Γ

ι ον σκο ο τι σθε ε εν τα α την η


Δ Π

µε ραν δε πα α α α α λιν εις νυ κτα µε τε ελ


Ν Δ

θου ου ου σα αν και την γην εκ τα α φων


Μ Π Ν

α να πεµ που ου σαν σω ω µα τα νε ε


Γ Π Μ

κρων µεθ ων προ σκυ νου ου ου µε εν σε ε σω

68
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ω ω ω σον η η µας
Μ Δ
Ἦχος Δι Στίχος:
Δι ε µε ρι σαν το τα

ι µα τι α µου ε αυ τοις και ε πι

τον ι µα τι σµον µου ε ε βα λον κλη η

ρον
Β Μ Δ

Ο ο τε ε τω Στα αυ ρω προ ση λω σα
Μ Δ

αν πα ρα α α νο ο ο ο µοι τον Κυ
Μ Β

ρι ο ον τη η ης δο ο ο ξη ης ε βο ο
Μ Δ

α ας προς αυ του ου ου ου ους τι υ µας ε ε


Μ

ε λυ πη η σα η εν τι ι ι ι νι πα
Β

ρω ω ω ω ωρ γι ι ι ι σα προ ε ε µου
69
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δ Ν

τις ερ ρυ σα α το υ µα ας εκ θλι ψε ε
Μ Δ Μ Δ

ε ως και νυν τι ι µοι αν τα πο δι δο ο τε


Μ Β Μ

πο νη ρα αν τι α γα α θων αν τι
Β Μ Δ Μ

στυ υ λου πυ ρος Σταυ ρω ω µε ε προ ση


Β Μ Γ

λω ω ω σα α α α τε αν τι νε ε φε
Ν

ε ε λης τα φον µοι οι οι ω ρυ υ υ ξα α


Δ

α α τε αν τι του ου µα α α να χο
Μ Β Μ

λη ην µοι οι προ ση νε ε εγ κα α α α τε
Δ Ν

αν τι του υ δα α τος ο ξος µε ε ε ε


Δ Μ Β

πο τι ι ι σα α α α τε λοι πον κα λω ω
Μ Δ

ω τα ε ε θνη κα α κει να µε ε δο
70
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ξα α α σου ου ου ου σι συν Πα τρι και


Β Μ Δ

Α γι ι ω ω Πνε ε ευ µα α α α τι

Ἦχος Πα
Π

Nε ε Δο ο ο ο ξα Πα τρι ι ι ι

ι και αι αι Υι υι ω ω και Α α γι

ι ω Πνευ µα α α τι ι ι ι
Π

Και νυ υ υ υ υν και αι αι α α ει

και εις του ου ου ους αι αι ω ω νας των

αι ω ω ω νων α α α µη η η

ην

71
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τὸ παρὸν ἀναγινώσκεται πρῶτον εὐλαβῶς καὶ µεγαλοφώνως


παρὰ τοῦ Ἀναγνώστου ἐν τῷ µέσῳ τοῦ Ναοῦ
( ἐµµελῶς εἰς τὸ κλιτόν ).
Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου, ὁ ἐν ὕδασι
τὴν γῆν κρεμάσας.
Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου, ὁ ἐν ὕδασι
τὴν γῆν κρεμάσας.
Σήμερον κρεμᾶται ἐπὶ ξύλου, ὁ ἐν ὕδασι
τὴν γῆν κρεμάσας.
Στέφανον ἐξ ἀκανθῶν περιτίθεται, ὁ τῶν
Ἀγγέλων Βασιλεύς.
Ψευδῆ πορφύραν περιβάλλεται, ὁ
περιβάλλων τὸν οὐρανὸν ἐν νεφέλαις.
Ῥάπισμα κατεδέξατο, ὁ ἐν Ἰορδάνῃ
ἐλευθερώσας τὸν Ἀδάμ.
Ἥλοις προσηλώθη ὁ Νυμφίος τῆς
Ἐκκλησίας.
Λόγχῃ ἐκεντήθη, ὁ Υἱὸς τῆς Παρθένου.
Προσκυνοῦμέν σου τὰ Πάθη Χριστέ.
Προσκυνοῦμέν σου τὰ Πάθη Χριστέ.
Προσκυνοῦμέν σου τὰ Πάθη Χριστέ,
Δεῖξον ἡμῖν καὶ τὴν ἔνδοξόν σου
Ἀνάστασιν.
Εἶτα ψάλλεται ὑπ' ἀµφοτέρων τῶν χορῶν κατὰ στίχον.

72
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Δ

Ση µε ρον κρε µα α ται αι αι ε ε


Π

ε πι ι ξυ υ λου ο εν υ υ δα α σι ι

την γη ην κρε µα α α α σας


Π Δ

Στε φα νον εξ α καν θω ων πε ρι


Π

τι ι ι ι θε ε ε ε ται ο των Αγ γε ε

λων Βα σι ι ι λευς
Ν Π

Ψευ δη πορ φυ υ υ υ ραν πε ρι βα


Δ

αλ λε ε ται ο πε ρι βαλ λων τον ου ρα


Ν Π Μ

νο ο ον ε εν νε ε ε φε ε ε ε ε λαι

αις
Π

Ρα α πι ι ι σµα κα τε δε ξα α α το
73
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ο εν Ι ορ δα α α α νη ε λευ θε ρω

ω σας τον Α α α δαµ


Δ Μ Δ

Η λοι οι οις προ ο ο ση η λω ω ω θη


Μ Π

ο Νυµ φι ι ι ι ο ος της Εκ κλη σι ι ι ι

ας
Δ Μ Δ

Λογ χη η η ε ε ε κε εν τη η η θη
Π

ο Υι ο ο ο ος τη ης Παρ θε ε ε ε

νου
Π

Προ σκυ νου ου ου ου ου µε ε εν σου τα


Μ
(γ΄)
Πα α α θη Χρι ι ι στε δει ει
Δ

ει ει ξον η η µιν και την εν δο ξο ον


74
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Ν Π Μ

σου ου Α να α α στα α α α σιν

Προκείμενον. Ἦχος πλ. β΄. Ψαλμὸς ιγ΄(13ος)


Εἶπεν ἄφρων ἐν καρδίᾳ αὐτοῦ, οὐκ ἔστι
Θεός.
Στίχ. Οὐκ ἔστι ποιῶν χρηστότητα, οὐκ ἔστιν
ἕως ἑνός.
Προφητείας Ἱερεμίου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΙΑ΄, 18-23, ΙΒ΄, 1-5, 9-11, 14-15)
Κύριε, γνώρισόν μοι, καὶ γνώσομαι. Τότε
εἶδον τὰ ἐπιτηδεύματα αὐτῶν, ἐγὼ δὲ ὡς
ἀρνίον ἄκακον ἀγόμενον τοῦ θύεσθαι, οὐκ
ἔγνων, ἐπ’ ἐμὲ ἐλογίσαντο λογισμόν πονηρόν,
λέγοντες. Δεῦτε, καὶ ἐμβάλωμεν ξύλον εἰς τὸν
ἄρτον αὐτοῦ, καὶ ἐκτρίψωμεν αὐτὸν ἀπὸ γῆς
ζώντων, καὶ τὸ ὄνομα αὐτοῦ οὐ μὴ μνησθῇ
οὐκέτι. Κύριε τῶν δυνάμεων, κρίνων δίκαια,
δοκιμάζων νεφροὺς καὶ καρδίας, ἴδοιμι τὴν
παρὰ σοῦ ἐκδίκησιν ἐξ αὐτῶν, ὅτι πρὸς σὲ
ἀπεκάλυψα τὸ δικαίωμά μου. Διὰ τοῦτο τάδε
λέγει Κύριος ἐπὶ τοὺς ἄνδρας Ἀναθώθ, τοὺς
ζητοῦντας τὴν ψυχήν μου, τοὺς λέγοντας, οὐ μὴ
προφητεύσῃς ἐπὶ τῷ ὀνόματι Κυρίου, εἰδὲ μή,
75
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀποθάνῃ ἐν ταῖς χερσὶν ἡμῶν. Ἰδοὺ ἐγὼ


ἐπισκέψομαι ἐπ’ αὐτούς, οἱ νεανίσκοι αὐτῶν ἐν
μαχαίρᾳ ἀποθανοῦνται, καὶ οἱ υἱοὶ αὐτῶν καὶ
αἱ θυγατέρες αὐτῶν τελευτήσουσιν ἐν λιμῷ, καὶ
ἐγκατάλειμμα οὐκ ἔσται αὐτῶν, ὅτι ἐπάξω
κακὰ ἐπὶ τοὺς κατοικοῦντας ἐν Ἀναθώθ, ἐν
ἐνιαυτῷ ἐπισκέψεως αὐτῶν. Δίκαιος εἶ Κύριε,
ὅτι ἀπολογήσομαι πρὸς σέ, πλὴν κρίματα
λαλήσω πρὸς σέ. Τί ὅτι ὁδὸς ἀσεβῶν εὐοδοῦται;
εὐθήνησαν πάντες οἱ ἀθετοῦντες ἀθετήματα;
ἐφύτευσας αὐτούς, καὶ ἐῤῥιζώθησαν,
ἐτεκνοποιήσαντο, καὶ ἐποίησαν καρπόν, ἐγγὺς
εἶ σὺ τοῦ στόματος αὐτῶν, καὶ πόῤῥω ἀπὸ τῶν
νεφρῶν αὐτῶν. Καὶ σύ, Κύριε, γινώσκεις με, καὶ
δεδοκίμακας τὴν καρδίαν μου ἐναντίον σου,
ἄθροισον αὐτοὺς ὥσπερ πρόβατα εἰς σφαγήν,
ἅγνισον αὐτοὺς εἰς ἡμέραν σφαγῆς αὐτῶν, ἕως
πότε πενθήσει ἡ γῆ, καὶ πᾶς ὁ χόρτος τοῦ
ἀγροῦ ξηρανθήσεται ἀπὸ κακίας τῶν
κατοικούντων ἐν αὐτῇ; ἠφανίσθησαν κτήνη καὶ
πετεινά, ὅτι εἶπαν, οὐκ ὄψεται ὁ Θεὸς ὁδοὺς
ἡμῶν, σοῦ οἱ πόδες τρέχουσι, καὶ ἐκλύουσί σε,
Συναγάγετε πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ, καὶ
ἐλθέτωσαν τοῦ φαγεῖν αὐτήν. Ποιμένες πολλοὶ

76
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

διέφθειραν τὸν ἀμπελῶνά μου, ἐμόλυναν τὴν


μερίδα μου, ἔδωκαν τὴν μερίδα τὴν ἐπιθυμητήν
μου εἰς ἔρημον ἄβατον, ἐτέθη εἰς ἀφανισμὸν
ἀπωλείας, ὅτι τάδε λέγει Κύριος περὶ πάντων
τῶν γειτόνων τῶν πονηρῶν, τῶν ἁπτομένων τῆς
κληρονομίας μου, ἧς ἐμέρισα τῷ λαῷ μου τῷ
Ἰσραήλ. Ἰδοὺ ἐγὼ ἀποσπῶ αὐτοὺς ἀπὸ τῆς γῆς
αὐτῶν, καὶ τὸν Ἰούδαν ἐκβαλῶ ἐκ μέσου αὐτῶν,
καὶ ἔσται μετὰ τὸ ἐκβαλεῖν με αὐτούς,
ἐπιστρέψω καὶ ἐλεήσω αὐτούς, καὶ κατοικιῶ
αὐτούς, ἕκαστον εἰς τὴν κληρονομίαν αὐτοῦ, καὶ
ἕκαστον εἰς τὴν γῆν αὐτοῦ.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ.
Πρὸς Ἑβραίους Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ
ἀνάγνωσμα. (Κεφ. Ι΄, 19-31)
Ἀδελφοί, ἔχοντες παῤῥησίαν εἰς τὴν
εἴσοδον τῶν Ἁγίων, ἐν τῷ Αἵματι Ἰησοῦ, ἣν
ἀνεκαίνισεν ἡμῖν ὁδὸν πρόσφατον καὶ ζῶσαν,
διὰ τοῦ καταπετάσματος (τοὐτέστι, τῆς σαρκὸς
αὐτοῦ) καὶ Ἱερέα μέγαν ἐπὶ τὸν οἶκον τοῦ
Θεοῦ, προσερχώμεθα μετὰ ἀληθινῆς καρδίας ἐν
πληροφορίᾳ πίστεως, ἐῤῥαντισμένοι τὰς
καρδίας ἀπὸ συνειδήσεως πονηράς, καὶ
λελουμένοι τὸ σῶμα ὕδατι καθαρῷ, κατέχωμεν

77
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τὴν ὁμολογίαν τῆς ἐλπίδος ἀκλινῆ (πιστὸς γὰρ ὁ


ἐπαγγειλάμενος), καὶ κατανοῶμεν ἀλλήλους, εἰς
παροξυσμόν ἀγάπης, καὶ καλῶν ἔργων, μὴ
ἐγκαταλιπόντες τὴν ἐπισυναγωγὴν ἑαυτῶν,
καθὼς ἔθος τισίν, ἀλλὰ παρακαλοῦντες, καὶ
τοσούτῳ μᾶλλον, ὃσῳ βλέπετε ἐγγίζουσαν τήν
ἡμέραν. Ἑκουσίως γὰρ ἁμαρτανόντων ἡμῶν
μετὰ τὸ λαβεῖν τὴν ἐπίγνωσιν τῆς ἀληθείας,
οὐκέτι περὶ ἁμαρτιῶν ἀπολείπεται θυσία,
φοβερὰ δὲ τὶς ἐκδοχὴ κρίσεως, καὶ πυρὸς ζῆλος,
ἐσθίειν μέλλοντος τοὺς ὑπεναντίους. Ἀθετήσας
τις νόμον Μωσέως, χωρὶς οἰκτιρμῶν ἐπὶ δυσὶν ἢ
τρισὶ μάρτυσιν ἀποθνῂσκει, πόσῳ (δοκεῖτε)
χείρονος ἀξιωθήσεται τιμωρίας ὁ τὸν Υἱὸν τοῦ
Θεοῦ καταπατήσας, καὶ τὸ αἷμα τῆς διαθήκης
κοινὸν ἡγησάμενος, ἐν ὧ ἡγιάσθη, καὶ τὸ
Πνεῦμα τῆς χάριτος ἐνυβρίσας; Οἴδαμεν γὰρ
τὸν εἰπόντα. Ἐμοὶ ἐκδίκησις, ἐγὼ ἀνταποδώσω,
λέγει Κύριος. Καὶ πάλιν, Κύριος κρινεῖ τὸν λαὸν
αὐτοῦ. Φοβερὸν τὸ ἐμπεσεῖν εἰς χεῖρας Θεοῦ
ζῶντος.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ ΤΗΣ Θ΄ ΩΡΑΣ.
Ἐκ τοῦ κατὰ Ἰωάννην... (ιθ΄ 23 - 37)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, ὅτε ἐσταύρωσαν τὸν

78
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἰησοῦν, ἔλαβον τὰ ἱμάτια αὐτοῦ καὶ ἐποίησαν


τέσσαρα μέρη, ἑκάστῳ στρατιώτῃ μέρος, καὶ
τὸν χιτῶνα· ἦν δὲ ὁ χιτὼν ἄραφος, ἐκ τῶν
ἄνωθεν ὑφαντὸς δι’ ὅλου. εἶπον οὖν πρὸς
ἀλλήλους· Μὴ σχίσωμεν αὐτόν, ἀλλὰ λάχωμεν
περὶ αὐτοῦ τίνος ἔσται· ἵνα ἡ γραφὴ πληρωθῇ ἡ
λέγουσα· Διεμερίσαντο τὰ ἱμάτιά μου ἑαυτοῖς,
καὶ ἐπὶ τὸν ἱματισμόν μου ἔβαλον κλῆρον. Οἱ
μὲν οὖν στρατιῶται ταῦτα ἐποίησαν.
εἱστήκεισαν δὲ παρὰ τῷ σταυρῷ τοῦ Ἰησοῦ ἡ
μήτηρ αὐτοῦ καὶ ἡ ἀδελφὴ τῆς μητρὸς αὐτοῦ,
Μαρία ἡ τοῦ Κλωπᾶ καὶ Μαρία ἡ Μαγδαληνή.
Ἰησοῦς οὖν ἰδὼν τὴν μητέρα καὶ τὸν μαθητὴν
παρεστῶτα ὃν ἠγάπα, λέγει τῇ μητρί αὐτοῦ·
Γύναι, ἴδε ὁ υἱός σου, εἶτα λέγει τῷ μαθητῇ·
Ἰδοὺ ἡ μήτηρ σου. καὶ ἀπ’ ἐκείνης τῆς ὥρας
ἔλαβεν ὁ μαθητὴς αὐτὴν εἰς τὰ ἴδια. Μετὰ
τοῦτο εἰδὼς ὁ Ἰησοῦς ὅτι πάντα ἤδη τετέλεσται,
ἵνα τελειωθῇ ἡ γραφή, λέγει· Διψῶ. σκεῦος οὖν
ἔκειτο ὄξους μεστόν· οἱ δὲ πλήσαντες σπόγγον
ὄξους καὶ ὑσσώπῳ περιθέντες προσήνεγκαν
αὐτοῦ τῷ στόματι. ὅτε οὖν ἔλαβε τὸ ὄξος ὁ
Ἰησοῦς εἶπε· Τετέλεσται, καὶ κλίνας τὴν
κεφαλὴν παρέδωκε τὸ πνεῦμα. Οἱ οὖν Ἰουδαῖοι,

79
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ


σαββάτῳ, ἐπεὶ παρασκευὴ ἦν· ἦν γὰρ μεγάλη ἡ
ἡμέρα ἐκείνου τοῦ σαββάτου· ἠρώτησαν τὸν
Πιλᾶτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη, καὶ
ἀρθῶσιν. ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται, καὶ τοῦ μὲν
πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ
συσταυρωθέντος αὐτῷ· ἐπὶ δὲ τὸν Ἰησοῦν
ἐλθόντες ὡς εἶδον αὐτὸν ἤδη τεθνηκότα, οὐ
κατέαξαν αὐτοῦ τὰ σκέλη, ἀλλ’ εἷς τῶν
στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξε,
καὶ εὐθέως ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ. καὶ ὁ
ἑωρακὼς μεμαρτύρηκε, καὶ ἀληθινὴ αὐτοῦ ἐστιν
ἡ μαρτυρία, κἀκεῖνος οἶδεν ὅτι ἀληθῆ λέγει, ἵνα
καὶ ὑμεῖς πιστεύσητε. ἐγένετο γὰρ ταῦτα, ἵνα ἡ
γραφὴ πληρωθῇ, Ὀστοῦν οὐ συντριβήσεται
αὐτοῦ. καὶ πάλιν ἑτέρα γραφὴ λέγει· Ὄψονται
εἰς ὃν ἐξεκέντησαν.
Ο ΧΟΡΟΣ: Δόξα τῇ μακροθυμίᾳ σου, Κύριε,
δόξα σοι.
Καὶ εὐθὺς ὁ Ἀναγνώστης·
Μὴ δὴ παραδῴης ἡμᾶς εἰς τέλος, διὰ τὸ
ὄνομά σου τὸ ἅγιον, καὶ μὴ διασκεδάσῃς τὴν
διαθήκην σου, καὶ μὴ ἀποστήσῃς τὸ ἔλεός σου
ἀφ' ἡμῶν, διὰ Ἀβραὰμ τὸν ἠγαπημένον ὑπὸ

80
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

σοῦ, καὶ διὰ Ἰσαὰκ τὸν δοῦλόν σου, καὶ Ἰσραήλ,


τὸν ἅγιόν σου.
Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος Ἰσχυρός, Ἅγιος
Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄)
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν,
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν, ἕνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
ἐλέησον.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ἱερεὺς: Ὅτι σοῦ ἐστιν ἡ βασιλεία...
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Κοντάκιον.
81
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τὸν δι’ ἡμᾶς σταυρωθέντα δεῦτε πάντες


ὑμνήσωμεν. αὐτὸν γὰρ κατεῖδε Μαρία ἐπὶ τοῦ
ξύλου, καὶ ἔλεγεν. Εἰ καὶ σταυρὸν ὑπομένεις,
σὺ ὑπάρχεις ὁ Υἱὸς καὶ Θεός μου.
Κύριε, ἐλέησον. (μ΄)
Ὁ ἐν παντὶ καιρῷ καὶ πάσῃ ὥρᾳ ἐν οὐρανῷ
καὶ ἐπὶ γῆς προσκυνούμενος καὶ δοξαζόμενος
Χριστὸς ὁ Θεός, ὁ μακρόθυμος, ὁ πολυέλεος, ὁ
πολυεύσπλαγχνος, ὁ τοὺς δικαίους ἀγαπῶν καί
τοὺς ἁμαρτωλοὺς ἐλεῶν, ὁ πάντας καλῶν πρὸς
σωτηρίαν διά τῆς ἐπαγγελίας τῶν μελλόντων
ἀγαθῶν, αὐτός, Κύριε, πρόσδεξαι καὶ ἡμῶν ἐν
τῇ ὥρᾳ ταύτῃ τὰς ἐντεύξεις καὶ ἴθυνον τὴν ζωὴν
ἡμῶν πρὸς τὰς ἐντολάς σου. Τὰς ψυχὰς ἡμῶν
ἁγίασον, τὰ σώματα ἃγνισον, τοὺς λογισμοὺς
διόρθωσον, τὰς ἐννοίας κάθαρον καὶ ῥῦσαι ἡμᾶς
ἀπὸ πάσης θλίψεως, κακῶν καὶ ὀδύνης.
Τείχισον ἡμᾶς ἁγίοις σου Ἀγγέλοις, ἵνα τῇ
παρεμβολῇ αὐτῶν φρουρούμενοι καὶ
ὁδηγούμενοι καταντήσωμεν εἰς τὴν ἑνότητα της
πίστεως καὶ εἰς τὴν ἐπίγνωσιν της ἀπροσίτου
σου δόξης, ὅτι εὐλογητὸς εἶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. Ἀμήν.
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄)

82
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν...


Τὴν Τιμιωτέραν τῶν Χερουβίμ, καὶ
ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν Σεραφίμ, τὴν
ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον τεκοῦσαν, τὴν ὄντως
Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν.
Ἐν ὀνόματι Κυρίου, εὐλόγησον Πάτερ.
Ὁ Ἱερεὺς: Ὁ Θεὸς οἰκτειρήσαι ἡμᾶς καὶ
εὐλογήσαι ἡμᾶς...
καὶ τὴν ἑπομένην Εὐχὴν·
Δέσποτα Κύριε Ἰησοῦ Χριστὲ ὁ Θεὸς
ἡμῶν, ὁ μακροθυμήσας ἐπὶ τοῖς ἡμῶν
πλημμελήμασι, καὶ ἄχρι τῆς παρούσης ὥρας
ἀγαγὼν ἡμᾶς, ἐν ἧ ἐπὶ τοῦ ζωοποιοῦ Ξύλου
κρεμάμενος, τῷ εὐγνώμονι Ληστῇ, τὴν εἰς τὸν
Παράδεισον ὡδοποίησας εἴσοδον, καὶ θανάτῳ
τὸν θάνατον ὤλεσας, ἱλάσθητι ἡμῖν τοῖς
ἁμαρτωλοῖς, καὶ ἀναξίοις δούλοις σου,
ἡμάρτομεν γὰρ καὶ ἠνομήσαμεν, καὶ οὐκ ἐσμὲν
ἄξιοι ἆραι τὰ ὄμματα ἡμῶν, καὶ βλέψαι εἰς τὸ
ὕψος τοῦ οὐρανοῦ, διότι κατελίπομεν τὴν ὁδὸν
τῆς δικαιοσύνης σου, καὶ ἐπορεύθημεν ἐν τοῖς
θελήμασι τῶν καρδιῶν ἡμῶν. Ἀλλ’ ἱκετεύομεν
τὴν σὴν ἀνείκαστον ἀγαθότητα. Φεῖσαι ἡμῶν,
Κύριε, κατὰ τὸ πλῆθος τοῦ ἐλέους σου, καὶ

83
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

σῷσον ἡμᾶς, διὰ τὸ ὄνομά σου τὸ ἅγιον, ὅτι


ἐξέλιπον ἐν ματαιότητι αἱ ἡμέραι ἡμῶν. Ἐξελοῦ
ἡμᾶς τῆς τοῦ ἀντικειμένου χειρός, καὶ ἄφες ἡμῖν
τὰ ἁμαρτήματα, καὶ νέκρωσον τὸ σαρκικὸν
ἡμῶν φρόνημα, ἵνα τὸν παλαιὸν ἀποθέμενοι
ἄνθρωπον, τὸν νέον ἐνδυσώμεθα, καὶ σοὶ
ζήσωμεν τῷ ἡμετέρῳ Δεσπότῃ καὶ κηδεμόνι, καὶ
οὕτω, τοῖς σοῖς ἀκολουθοῦντες προστάγμασιν,
εἰς τὴν αἰώνιον ἀνάπαυσιν καταντήσωμεν, ἔνθα
πάντων ἐστὶ τῶν εὐφραινομένων ἡ κατοικία. Σὺ
γὰρ εἶ ἡ ὄντως ἀληθινὴ εὐφροσύνη καὶ
ἀγαλλίασις τῶν ἀγαπώντων σε, Χριστὲ ὁ Θεὸς
ἡμῶν, καὶ σοὶ τὴν δόξαν ἀναπέμπομεν, σὺν τῷ
ἀνάρχῳ σου Πατρί, καὶ τῷ Παναγίῳ καὶ ἀγαθῷ,
καὶ ζωοποιῷ σου Πνεύματι, νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς
τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Καὶ ποιεῖ μικρὰν ἀπόλυσιν.
Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ
ἐλπὶς ἡμῶν, δόξα σοι.
Ὁ ἐμπτυσμοὺς καὶ μάστιγας καὶ
κολαφισμοὺς καὶ σταυρὸν καὶ θάνατον
ὑπομείνας διὰ τὴν τοῦ κόσμου σωτηρίαν
Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς ἡμῶν, ταῖς πρεσβείαις
τῆς παναχράντου αὐτοῦ μητρὸς, τῶν ἁγίων

84
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐνδόξων καὶ πανευφήμων ἀποστόλων καὶ


πάντων τῶν ἁγίων ἐλεήσαι καὶ σώσαι ὡς
ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος.
Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε
Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον καὶ σῶσον
ἡμᾶς.
ΧΟΡΟΣ: Ἀμήν.

Καὶ εὐθὺς ἄρχεται·


Ο ΕΣΠΕΡΙΝΟΣ.

85
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ΤΗ ΑΓΙΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ


ΕΙΣ ΤΟΝ ΕΣΠΕΡΙΝΟΝ.

Περὶ ὥραν δεκάτην τῆς ἡµέρας σηµαίνει.


Εὐλογήσαντος δὲ τοῦ ἱερέως, ἀρχοµένου τοῦ Λυχνικοῦ, λέγοµεν
τὸν Προοιµιακὸν καὶ µετὰ τὴν µεγάλην Συναπτήν, τὸ
Κύριε ἐκέκραξα.
ἐν ᾧ ἱστῶµεν Στίχους ς΄, καὶ ψάλλοµεν
τὰ ἐφεξῆς Στιχηρὰ Ἰδιόµελα πέντε.

ΙΕΡΕΥΣ: Εὐλογητὸς ὁ Θεὸς ἡμῶν, πάντοτε,


νῦν, καὶ ἀεί, καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.
ΑΝΑΓΝΩΣΤΗΣ: Ἀμήν.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ ἡμῶν Θεῷ.
Δεῦτε, προσκυνήσωμεν καὶ προσπέσωμεν
αὐτῷ Χριστῷ, τῷ Βασιλεῖ καὶ Θεῷ ἡμῶν.
Ψαλµὸς ργ’ (103).
Εὐλόγει ἡ ψυχή μου, τὸν Κύριον, Κύριε ὁ
Θεός μου ἐμεγαλύνθης σφόδρα.
Ἐξομολόγησιν καὶ μεγαλοπρέπειαν
ἐνεδύσω, ἀναβαλλόμενος φῶς ὡς ἱμάτιον.
Ἐκτείνων τὸν οὐρανὸν ὡσεὶ δέῤῥιν, ὁ
στεγάζων ἐν ὕδασιν τὰ ὑπερῷα αὐτοῦ.
86
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ τιθεὶς νέφη τὴν ἐπίβασιν αὐτοῦ, ὁ


περιπατῶν ἐπὶ πτερύγων ἀνέμων.
Ὁ ποιῶν τοὺς Ἀγγέλους αὐτοῦ πνεύματα,
καὶ τοὺς λειτουργοὺς αὐτοῦ πυρὸς φλόγα.
Ὁ θεμελιῶν τὴν γῆν ἐπὶ τὴν ἀσφάλειαν
αὐτῆς, οὐ κλιθήσεται εἰς τὸν αἰῶνα τοῦ αἰῶνος.
Ἄβυσσος ὡς ἱμάτιον τὸ περιβόλαιον αὐτοῦ,
ἐπὶ τῶν ὀρέων στήσονται ὕδατα.
Ἀπὸ ἐπιτιμήσεώς σου φεύξονται, ἀπὸ
φωνῆς βροντῆς σου δειλιάσουσιν.
Ἀναβαίνουσιν ὄρη, καὶ καταβαίνουσι πεδία
εἰς τόπον, ὃν ἐθεμελίωσας αὐτά.
Ὅριον ἔθου, ὃ οὐ παρελεύσονται, οὐδὲ
ἐπιστρέψουσι καλύψαι τὴν γῆν.
Ὁ ἐξαποστέλλων πηγὰς ἐν φάραγξιν,
ἀναμέσον τῶν ὀρέων διελεύσονται ὕδατα.
Ποτιοῦσι πάντα τὰ θηρία τοῦ ἀγροῦ,
προσδέξονται ὄναγροι εἰς δίψαν αὐτῶν.
Ἐπ’ αὐτὰ τὰ πετεινὰ τοῦ οὐρανοῦ
κατασκηνώσει ἐκ μέσου τῶν πετρῶν δώσουσι
φωνήν.
Ποτίζων ὄρη ἐκ τῶν ὑπερώων αὐτοῦ ἀπὸ
καρποῦ τῶν ἔργων σου χορτασθήσεται ἡ γῆ.
87
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ ἐξανατέλλων χόρτον τοῖς κτήνεσι, καὶ


χλόην τῇ δουλείᾳ τῶν ἀνθρώπων.
Τοῦ ἐξαγαγεῖν ἄρτον ἐκ τῆς γῆς καὶ οἶνος
εὐφραίνει καρδίαν ἀνθρώπου.
Τοῦ ἱλαρῦναι πρόσωπον ἐν ἐλαίῳ καὶ
ἄρτος καρδίαν ἀνθρώπου στηρίζει.
Χορτασθήσονται τὰ ξύλα τοῦ πεδίου, αἱ
κέδροι τοῦ Λιβάνου, ἃς ἐφύτευσας.
Ἐκεῖ στρουθία ἐννοσσεύσουσι, τοῦ ἐρωδιοῦ
ἡ κατοικία ἡγεῖται αὐτῶν.
Ὄρη τὰ ὑψηλὰ ταῖς ἐλάφοις, πέτρα
καταφυγὴ τοῖς λαγῳοῖς.
Ἐποίησε σελήνην εἰς καιρούς ὁ ἥλιος ἔγνω
τὴν δύσιν αὐτοῦ.
Ἔθου σκότος, καὶ ἐγένετο νύξ ἐν αὐτῇ
διελεύσονται πάντα τὰ θηρία τοῦ δρυμοῦ.
Σκύμνοι ὠρυόμενοι τοῦ ἁρπᾶσαι, καὶ
ζητῆσαι παρὰ τῷ Θεῷ βρῶσιν αὐτοῖς.
Ἀνέτειλεν ὁ ἥλιος, καὶ συνήχθησαν, καὶ εἰς
τὰς μάνδρας αὐτῶν κοιτασθήσονται.
Ἐξελεύσεται ἄνθρωπος ἐπὶ τὸ ἔργον αὐτοῦ,
καὶ ἐπὶ τὴν ἐργασίαν αὐτοῦ ἕως ἑσπέρας.

88
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε, πάντα


ἐν σοφίᾳ ἐποίησας, ἐπληρώθη ἡ γῆ τῆς κτίσεώς
σου.
Αὕτη ἡ θάλασσα ἡ μεγάλη καὶ εὐρύχωρος,
ἐκεῖ ἑρπετὰ ὧν οὐκ ἔστιν ἀριθμός, ζῷα μικρὰ
μετὰ μεγάλων.
Ἐκεῖ πλοῖα διαπορεύονται, δράκων οὗτος,
ὃν ἔπλασας ἐμπαίζειν αὐτῇ.
Πάντα πρὸς σὲ προσδοκῶσι, δοῦναι τὴν
τροφὴν αὐτῶν εἰς εὔκαιρον δόντος σου αὐτοῖς
συλλέξουσιν.
Ἀνοίξαντός σου τὴν χεῖρα, τὰ σύμπαντα
πλησθήσονται χρηστότητος ἀποστρέψαντος δέ
σου τὸ πρόσωπον, ταραχθήσονται.
Ἀντανελεῖς τὸ πνεῦμα αὐτῶν, καὶ
ἐκλείψουσι, καὶ εἰς τὸν χοῦν αὐτῶν
ἐπιστρέψουσιν.
Ἐξαποστελεῖς τὸ πνεῦμα σου, καὶ
κτισθήσονται, καὶ ἀνακαινιεῖς τὸ πρόσωπον τῆς
γῆς.
Ἤτω ἡ δόξα Κυρίου εἰς τοὺς αἰῶνας
εὐφρανθήσεται Κύριος ἐπὶ τοῖς ἔργοις αὐτοῦ.

89
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὁ ἐπιβλέπων ἐπὶ τὴν γῆν, καὶ ποιῶν αὐτὴν


τρέμειν ὁ ἁπτόμενος τῶν ὀρέων, καὶ
καπνίζονται.
ᾌσω τῷ Κυρίῳ ἐν τῇ ζωῇ μου, ψαλῶ τῷ
Θεῷ μου ἕως ὑπάρχω.
Ἠδυνθείη αὐτῷ ἡ διαλογή μου, ἐγὼ δὲ
εὐφρανθήσομαι ἐπὶ τῷ Κυρίῳ.
Ἐκλείποιεν ἁμαρτωλοὶ ἀπὸ τῆς γῆς, καὶ
ἄνομοι, ὥστε μὴ ὑπάρχειν αὐτούς. Εὐλόγει, ἡ
ψυχή μου, τὸν Κύριον.
Καὶ πάλιν·
Ὁ ἥλιος ἔγνω τὴν δύσιν αὐτοῦ ἔθου σκότος,
καὶ ἐγένετο νύξ.
Ὡς ἐμεγαλύνθη τὰ ἔργα σου, Κύριε πάντα
ἐν σοφίᾳ ἐποίησας.
Δόξα... Καὶ νῦν ...
Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα, Ἀλληλούϊα. Δόξα
σοι ὁ Θεός (ἐκ γ΄).
Ἡ ἐλπὶς ἡμῶν, Κύριε, δόξα σοι.
ΔΙΑΚΟΝΟΣ: Ἐν εἰρήνῃ τοῦ Κυρίου
δεηθῶμεν.
ΧΟΡΟΣ: Κύριε, ἐλέησον. {καὶ μεθ’ ἑκάστην
αἴτησιν}

90
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὑπὲρ τῆς ἄνωθεν εἰρήνης, καὶ τῆς σωτηρίας


τῶν ψυχῶν ἡμῶν, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τῆς εἰρήνης τοῦ σύμπαντος κόσμου,
εὐσταθείας τῶν ἁγίων τοῦ Θεοῦ Ἐκκλησιῶν,
καὶ τῆς τῶν πάντων ἑνώσεως, τοῦ Κυρίου
δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τοῦ ἁγίου οἴκου τούτου, καὶ τῶν
μετὰ πίστεως, εὐλαβείας, καὶ φόβου Θεοῦ
εἰσιόντων ἐν αὐτῷ, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων
χριστιανῶν, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου ἡμῶν (......), τοῦ
τιμίου πρεσβυτερίου, τῆς ἐν Χριστῷ διακονίας,
παντός τοῦ Κλήρου καὶ τοῦ Λαοῦ, τοῦ Κυρίου
δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τοῦ εὐσεβοῦς ἡμῶν Ἔθνους, πάσης
Ἀρχῆς καὶ Ἐξουσίας ἐν αὐτῷ, τοῦ κατὰ ξηρὰν
θάλασσαν καὶ ἀέρα φιλοχρίστου ἡμῶν στρατοῦ,
τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τῆς πόλεως (Μονῆς, Κώμης) ταύτης,
πάσης πόλεως καὶ χώρας καὶ τῶν πίστει
οἰκούντων ἐν αὐταῖς, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.

91
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ὑπὲρ εὐκρασίας ἀέρων, εὐφορίας τῶν


καρπῶν τῆς γῆς καὶ καιρῶν εἰρηνικῶν, τοῦ
Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ πλεόντων, ὁδοιπορούντων,
νοσούντων, καμνόντων, αἰχμαλώτων καὶ τῆς
σωτηρίας αὐτῶν, τοῦ Κυρίου δεηθῶμεν.
Ὑπὲρ τοῦ ῥυσθῆναι ἡμᾶς ἀπὸ πάσης
θλίψεως, ὀργῆς, κινδύνου καὶ ἀνάγκης, τοῦ
Κυρίου δεηθῶμεν.
Ἀντιλαβοῦ, σῶσον, ἐλέησον καὶ διαφύλαξον
ἡμᾶς, ὁ Θεός, τῇ σῇ χάριτι.
Τῆς Παναγίας, ἀχράντου, ὑπερευλογημένης,
ἐνδόξου, Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ
ἀειπαρθένου Μαρίας, μετὰ πάντων τῶν Ἁγίων
μνημονεύσαντες, ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ
πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν, Χριστῷ τῷ Θεῷ
παραθώμεθα.
ΧΟΡΟΣ: Σοὶ, Κύριε.
ΙΕΡΕΥΣ: Ὅτι πρέπει σοι, πᾶσα δόξα, τιμὴ
καὶ προσκύνησις, τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ
Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας
τῶν αἰώνων.
ΧΟΡΟΣ: Ἀμήν. Ἦχος α΄.
92
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Π

Α µη η ην Κυ ρι ε ε κε κρα α α

ξα προς σε ει σα κου ου σο ο ον µου ει


Ν Π

σα α κου σο ον µου Κυ υ υ υ ρι ι ι ι

ε Κυ ρι ε ε κε κρα α ξα προ ος σε
Μ Π Μ Π

ε ει σα κου σο ο ο ον µου ου πρ ο ο σχες


Μ Π

τη φω νη η ηη τη η ης δε η η σε ω

ω ω ως µου εν τω κε κρα γε ναι µε προ ος


Ν

σε ε ε ε ε ει σα κου σο ον µου Κυ υ
Π

υ υ ρι ι ι ι ε
Μ Π Μ

Κα τευ θυν θη η η τω η προ ο


Π

ο σε ευ χη η η µου ως θυ µι
93
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Π

ι ι α µα α α ε νω ω πι ο ο ο ον

σου ε παρ σις τω ων χει ει ρω ων µου θυ

σι ι α ε σπε ρι ι νη η ει σα κου
Ν Π

σο ον µου Κυ υ υ υ ρι ι ι ι ε

Ε αν α νο µι ας πα ρα τη ρη σης

Κυ ρι ε Κυ ρι ε τις υ πο στη σε ται


Π

ο τι πα ρα σοι ο ι λα σµο ο ο ος ε

ε ε ε στιν
Π Μ

Πα σα η κτι σις ηλ λι ου το ο φο ο ο βω
Π

θε ω ρου ου σα α σε εν Σταυ ρω κρε


Ν Π Μ Π

µα α µε νο ο ον Χρι ι ι ι στε ο η
94
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Π Δ

λι ο ο ο ος ε ε σκο τι ι ι ι ζε ε ε
Π

το ο και γης τα θε µε ε λι ι α συν


Ν Π Μ

ε ε τα ρα α ατ τε ε ε ε το τα
Π Μ

παν τα συ νε πα α α σχον τω τα πα αν τα
Π Μ Π

α κτι ι ι σα α α αν τι ο ε κου σι

ως δι η µας υ υ πο ο µει ει να ας
Ν Π

Κυ υ ρι ι ι ε δο ο ο ξα α α α

σοι

Ε νε κεν του ο νο µα τος σου υ πε

µει να σε Κυ ρι ε ε ε ε υ πε

µει νεν η ψυ χη µου εις τον λο γον σου


95
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ηλ πι σεν η ψυ χη µου ε πι τον Κυ υ

υ υ ρι ι ι ι ον
Π Μ

Πα σα η κτι σις ηλ λοι ου το ο φο ο ο βω


Π

θε ω ρου ου σα α σε εν Σταυ ρω κρε


Ν Π Μ Π

µα α µε νο ο ον Χρι ι ι ι στε ο η
Μ Π Δ

λι ο ο ο ος ε ε σκο τι ι ι ι ζε ε ε
Π

το ο και γης τα θε µε ε λι ι α συ
Ν Π Μ

νε ε τα ρα α ατ τε ε ε ε το τα
Π Μ

παν τα συ νε πα α α σχον τω τα πα αν τα
Π Μ Π

α κτι ι ι σα α α αν τι ο ε κου σι

ως δι η µας υ υ πο ο µει ει να ας
96
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ν Π

Κυ υ ρι ι ι ε δο ο ο ξα α α α

σοι
Μ Δ
Ἦχος Δι
Α πο φυ λα κης πρω ι ας µε

χρι νυ κτος α πο φυ λα κης πρω ι ας


Δ Μ

ελ πι σα τω Ισ ρα ηλ ε πι τον Κυ υ υ

ρι ον
Β Μ

Λα ο ος δυσ σε βη ης και πα ρα α α
Δ

νο µος ι να τι µε λε τα α α κε ε

ε ε να ι να τι την ζω ην των α α πα
Β

α αν των θα να α τω ω κα τε δι ι ι κα α
Δ

α α σε µε γα α α θα α αυ µα α
97
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ο τι ο Κτι στης του ου κο ο ο σµου εις


Μ Β

χει ρας α νο ο µω ων πα ρα δι ι ι δο ο
Μ Δ Μ

ο ο ται και ε πι ξυ λου α νυ ψου ται ο


Δ

φι λα α αν θρω πος ι να τους εν Α δη

δε σµω τας ε λευ θε ρω ω ση κρα α α


Β

ζο ο ο ον τας Μα κρο θυ µε Κυ υ ρι
Μ Δ

ι ε ε δο ο ο ξα α α α σοι

Ο τι πα ρα τω Κυ ρι ω το ε λε
Δ

ος και πολ λη παρ αυ τω λυ τρω σις και


Δ Μ Δ

αυ τος λυ τρω σε ται τον Ισ ρα ηλ εκ πα

σων των α νο µι ω ω ων αυ του


98
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ση µε ρον σε θε ω ω ρου ου ου σα η
Μ Β Μ

α α µε ε εµ πτο ο ος Παρ θε ε νος


Δ Μ Β

εν Σταυ ρω Λο ο γε ε α ναρ τω ω ω µε ε
Μ Δ Μ Β

ε ε νον ο δυ ρο µε ε νη µη τρω ω ω
Μ Δ

α σπλα αγ χνα ε τε τρω ω το την καρ δι


Δ Γ Ν

ι ι α αν πι ι κρω ως και στε να ζου ου σα

ο δυ υ νη η ρως εκ βα α α θους
Δ

ψυ υ υ χης πα ρει ας συν θρι ξι κα τα


Μ

ξαι νου σα α α α κα τε τρυ υ υ χε ε ε ε


Δ

το δι ο και το στη θο ο ος τυ πτου ου σα


Μ Δ Β Μ Δ

α νε ε κρα γε ε γο ε ε ρω ω ω ως οι
99
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

µοι θει ει ο ο ον Τε ε ε κνο ον οι


Δ

οι οι µοι το φω ω ω ως του ου ου κο ο ο

σµου ου τι ε δυς εξ ο φθα αλ µω ω ων µου


Μ Β Μ Δ Μ Δ

ο Α µνος του Θε ου ο ο θεν αι στρα τι

αι των Α σω ω µα α α των τρο µω συ νει χο ον

το λε ε γου ου ου ου σαι Α κα τα λη
Β Μ Δ

πτε Κυ ρι ι ε ε δο ο ο ξα α α α σοι
Δ

Αι νει τε τον Κυ ρι ον παν τα τα ε

θνη ε παι νε σα τε αυ τον παν τε ες οι λα

α οι
Δ Μ Β

Ε πι ξυ λου βλε που ου σα κρε µα α µε ε


100
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Δ

νον Χρι στε ε ε ε ε σε των παν των


Β

Κτι στην και Θε ον η σε α σπο ο ρω ω


Μ Δ

ως τε κου ου σα ε βο ο ο α α πι ι

κρω ως Υι ε ε ε µου ου που ου το

κα α α α α αλ λο ο ο ος ε ε ε δυ τη

ης µορ φη η η ης σου ου φε ρω κα θο ο ρα
Μ Β

α αν σε α δι ι ι κως σταυ ρου ου ου µε ε


Δ

ε ε νον σπευ σον ουν α να α α στη η


Β Μ Δ

η η θι ο πως ι δω κα γω σου την εκ


Β Μ Δ

νε κρων τρι η µε ε ρον ε ξα α να α α

στα α α α σιν
101
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π
Ἦχος Πα
Ο τι ε κρα ται ω θη το

ε λε ος αυ του εφ η µας και η α

λη θει α του Κυ ρι ου µε ε ε ε νει ει

εις τον αι ω ω ω ω να
Π Δ

Ση µε ε ρον ο Δε σπο της της κτι σε

ως πα ρι στα α α ται αι αι Πι ι λα α α
Μ Κ

τω και Σταυ ρω πα ρα δι ι δο ο ο
Δ

ται ο Κτι στηη ης τω ω ων α α πα α αν

των ως α µνος προ σα γο µε ε νος τη ι


Π

δι ι ι ι α α βου λη η η η σει τοις


Δ

η η λοις προ σπη η η η γνυ υ υ υ ται


102
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

και τη ην πλε ε ευ ρα α αν κε εν τα α α

ται και τω σπογ γω ω ω προσψα α αυ


Π

ε ε ε ε ται ο ο µα αν να ε ποµ
Κ Μ Κ

βρη η η η σας τας σι α γο ο να ας ρα

α πι ι ζε ε ε ται ο Λυ τρω τη η
Π

ης του ου ου κο ο ο σµου ου και υ πο των

ι δι ων δου λων εµ παι ζε ε ται ο ο Πλα α


Κ

στης των α πα α α αν των ω Δε σπο ο


Δ Π

του φι λα α αν θρω ω πι ι ι ας υ περ των


Δ Π

σταυ ρουν των πα ρε ε κα α α λει ει τον

ι ι δι ι ο ον Πα τε ε ρα λε ε ε ε
103
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ
Δ
Δ

γων α α α α φε ες α αυ τοις την α µαρ

τι ι ι α αν τα α αυ την ου γαρ οι δα σι

ιν οι α α α νο ο ο ο µοι τι α
Π Μ Π

δι ι κως πρα α ατ του ου ου ου σιν

Δόξα...Ἦχος πλ. β΄

Nε ε Δο ο ο ο ξα Πα α τρι ι ι ι

και αι αι Υι ω και Α γι ι ω Πνευ

µα α α τι
Π

Ω πως η πα ρα νο µος συ να α γω γη
Δ

τον Βα σι λε α της κτι ι σε ε ε ως


Π Μ

κα τε ε δι ι κα σε θα να α α α τω µη
104
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κ Μ Δ

η αι δε σθει ει σα τα ας ε ε ευ ε ε ερ γε

ε σι ι ι ας ας α να µι µνη η η σκω
Π

6
ων προ η σφα λι ι ζε ε το λε ε ε γων
Μ

προ ος α α αυ τους Λα ο ος µου


Κ Μ Κ Μ Δ

τι ε ποι οι η σα υ υ µι ι ι ι ιν ου
Π Μ

θαυ µα α α των ε νε ε πλη η η σα


Π

α α α την Ι ου δαι αι αι αι αν ου
Κ

νε κρους ε ε ξα α νε ε στη η η σα µο
Δ Π

ο νω ω ω τω ω λο ο ο ο γω ου πα σαν
Μ Π

µα λα α κι ι αν ε θε ε ε ρα α α α
Δ

πευ σα και νο ο ο ο σον τι ουν µοι αν τα


105
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

πο δι δο ο ο τε εις τι α µνη η η µο νει

ει ει τε ε ε ε µου αν τι τω ω ων
Δ Π Μ

ι ι ι α α µα α α α των πλη η γα
Π

α α ας µοι ε πι θε ε ε εν τες αν
Π

τι ζω ω ω η η ης νε ε ε κρου ου ουν τες


Κ

6
κρε µω ων τε ες ε πι ξυ υ υ λου ου
Δ

ως κα κου ουρ γο ον το ο ον ε ε ευ ε ερ
Μ Π Μ

γε ε ε την ως πα ρα α νο ο ο µο
Π Μ

ο ο ον τον νο µο δο ο ο ο την ω ως
Κ Μ Κ

κα α τα α κρι ι ι τον τον παν των Βα α


Δ

α α σι ι ι λε ε ε α α Μα κρο ο ο
106
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Μ Π

ο ο θυ υ υ υ µε Κυ υ ρι ι ε δο ο ο

ξα α α α σοι

Καὶ νῦν... Ἦχος πλ. β΄

Π Μ Δ

Και νυ υ υ υν και αι αι α ει και


Π

εις τους αι αι ω ω ω ω νας των αι ω ω ω

νων α α α µην
Π

Φο ο βε ε ρον και πα ρα δο ο ο ξον


Δ

µυ στη η ρι ι ον ση η η µε ε ε ε
Π Μ Π

ρον ε νερ γου ου ου ου ου µε ε ε ε νον

κα θο ρα α α α ται ο α να φης κρα α

τει ται δε σµει ται ο λυ υ ων τον Α α δα α


107
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

αµ της κα τα α α α ρας ο ε τα ζων

καρ δι ι α ας και αι αι νε ε φρους α δι


Μ

ι κω ω ως ε τα α α ζε ε ε ε ται ειρ
Π Ν Π

6
κτη η η η κα τα κλει ει ε ε ε ται ο

τη ην α α α α βυ υ σον κλει ει ει ει σας


Κ

Πι λα τω πα ρι ι στα α α ται ω ω τρο

ο µω ω πα α ρι ι στα α αν ται ου

ρα νων αι Δυ υ υ να α α µει εις ρα


Δ

πι ζε ται χει ρι του πλα σµα α α το ο ος ο

ο Πλα α α στης ξυ λω κα α α τα κρι


Π

ι ι νε ε ε ε ται ο κρι νων ζω ων τας


108
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

και νε ε ε κρους τα φω κα τα κλει ει ει


Ν Δ

ει ει ε ε ε ται ο κα θαι αι ρε ε ε ε
Π

τη ης του Α α α α α δου ο παν τα φε ε


Μ Δ

ρω ων συ υ υµ πα α θως και παν τας σω ω


Κ

σα α ας τη ης α α α ρας Α νε
Π

ξι ι ι ι Α νε ξι ι ι κα α κε Κυ
Μ Π Μ

υ ρι ι ε δο ο ο ξα α α σοι οι οι οι

οι
ΦΩΣ ΙΛΑΡΟΝ.
Ἦχος Δι
Δ Β

Φως ι λα ρον α γι ας δο ο ο ξης


Δ

α θα α να α του Πα τρος ου ρα νι
109
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ι ι ου α γι ου µα κα ρος Ι η σου
Μ

ου Χρι ι ι ι στε ελ θο ο ο ο
Δ

ο ον τες ε πι ι την η λι ου δυ
Δ

υ υ σιν ι δον τε ες φως ε σπε ρι

νον υ µνου ου µεν Πα τε ε ρα Υι ο ον


Β Μ

και α α γι ο ον Πνε ευ µα Θε ο ον α
Δ

ξι ο ο ον σε εν πα α σι και ροις υ

µνει ει ει σθαι αι φω ναις αι σι ι αις Υι


Β

ε ε Θε ε ε ου ου ζω η ηη η η η ην
Δ

ο ο δι ι δου ους δι ο ο ο ο ο κο
Β Γ Μ

ο σµος σε ε ε δο ο ξα α α α ζει
110
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Προκείμενον. Ἦχος δ΄. Ψαλμὸς κα΄ (21).


Ἦχος Δι
Μ Δ

Δι ε µε ρι ι σαν το τα ι µα τι
Β

α µου ε αυ τοις και ε


πι τον ι µα
(Δίς)
τι σµον µου ε βα λον κλη η η η ρον
Στίχος: Ὁ Θεός, ὁ Θεός μου, πρόσχες μοί,
ἵνα τὶ ἐγκατέλιπές με;
Μ Δ

Δι ε µε ρι σαν το τα ι µα τι α
Μ Δ

µου ε αυ τοις και ε πι τον ι µα τι


Μ Γ Δ

σµο ον µου ε βαλ ον κλη η η ρο ο ον


Τῆς Ἐξόδου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΛΓ΄ 11-23)
Ἐλάλησε Κύριος πρὸς Μωϋσῆν, ἐνώπιος
ἐνωπίῳ, ὡς εἴ τις λαλήσει πρὸς τὸν ἑαυτοῦ
φίλον, καὶ ἀπελύετο εἰς τὴν παρεμβολήν. Ὁ δὲ
θεράπων Ἰησοῦς, υἱὸς Ναυῆ νέος, οὐκ
111
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐξεπορεύετο ἐκ τῆς σκηνῆς. Καὶ εἶπε Μωϋσῆς


πρὸς Κύριον. Ἰδοὺ σύ μοι λέγεις, Ἀνάγαγε τὸν
λαὸν τοῦτον, σὺ δὲ οὐκ ἐδήλωσάς μοι, ὃν
συναποστελεῖς μετ’ ἐμοῦ. Σὺ δέ μοι εἶπας.
Οἶδά σε παρὰ πάντας, καὶ χάριν ἔχεις παρ’
ἐμοί. Εἰ οὖν εὕρηκα χάριν ἐναντίον σου,
ἐμφάνισόν μοι σεαυτόν, ἵνα γνωστῶς ἴδω σε,
ὅπως ἂν ὦ εὑρηκὼς χάριν ἐνώπιόν σου, καὶ ἵνα
γνῶ, ὅτι λαός σου τὸ ἔθνος τὸ μέγα τοῦτο. Καὶ
λέγει. Αὐτὸς προπορεύσομαί σου, καὶ
καταπαύσω σε, καὶ εἶπε πρὸς αὐτόν. Εἰ μὴ σὺ
αὐτὸς συμπορεύσῃ μεθ’ ἡμῶν, μή με ἀναγάγῃς
ἐντεῦθεν. Καὶ πῶς γνωστὸν ἔσται ἀληθῶς, ὅτι
εὕρηκα χάριν παρὰ σοί, ἐγώ τε καὶ ὁ λαός σου,
ἀλλ' ἢ συμπορευομένου σου μεθ’ ἡμῶν; καὶ
ἐνδοξασθήσομαι ἐγώ τε, καὶ ὁ λαός σου παρὰ
πάντα τὰ ἔθνη, ὅσα ἐπὶ τῆς γῆς ἐστιν. Εἶπε δὲ
Κύριος πρὸς Μωϋςῆν. Καὶ τοῦτόν σοι τὸν λόγον,
ὃν εἴρηκας, ποιήσω, εὕρηκας γὰρ χάριν ἐνώπιον
ἐμοῦ, καὶ οἶδά σε παρὰ πάντας. Καὶ λέγει
Μωϋσῆς. Δεῖξόν μοι τὴν σεαυτοῦ δόξαν. Καὶ
εἶπεν. Ἐγὼ παρελεύσομαι πρότερός σου τῇ
δόξῃ μου, καὶ καλέσω τῷ ὀνόματί μου. Κύριος
ἐναντίον σου, καὶ ἐλεήσω, ὃν ἂν ἐλεῶ, καὶ

112
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

οἰκτειρήσω, ὃν ἂν οἰκτείρω. Καὶ εἶπεν, οὐ


δυνήσῃ ἰδεῖν τὸ πρόσωπόν μου, οὐ γὰρ μὴ ἴδῃ
ἄνθρωπος τὸ πρόσωπόν μου, καὶ ζήσεται. Καὶ
εἶπε Κύριος, ἰδοὺ τόπος παρ’ ἐμοί, καὶ στῆθι
ἐπὶ τῆς πέτρας, ἡνίκα δ’ ἂν παρέλθῃ ἡ δόξα
μου, καὶ θήσω σε εἰς ὀπὴν τῆς πέτρας, καὶ
σκεπάσω τῇ χειρί μου ἐπὶ σέ, ἕως ἂν παρέλθω,
καὶ ἀφελῶ τὴν χεῖρά μου, καὶ τότε ὄψει τὰ
ὀπίσω μου, τὸ δὲ πρόσωπόν μου οὐκ ὀφθήσεταί
σοι.
Προκείμενον. Ἦχος δ΄. Ψαλμὸς λδ΄ (34).
Δίκασον, Κύριε, τοὺς ἀδικοῦντάς με.
Στίχ. Ἀνταπεδίδοσάν μοι πονηρά, ἀντὶ
ἀγαθῶν.
Ἰὼβ τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΜΒ΄, 12-17)
Εὐλόγησε Κύριος τὰ ἔσχατα τοῦ Ἰὼβ
μᾶλλον, ἢ τὰ ἔμπροσθεν, ἦν δὲ τὰ κτήνη αὐτοῦ,
πρόβατα μύρια τετρακισχίλια, κάμηλοι
ἑξακισχίλιαι, ζεύγη βοῶν χίλια, ὄνοι θήλειαι
νομάδες χίλιαι. Γεννῶνται δὲ αὐτῷ υἱοὶ ἑπτά,
καὶ θυγατέρες τρεῖς. Καὶ ἐκάλεσε τὴν μὲν
πρώτην, Ἡμέραν, τὴν δὲ δευτέραν, Κασσίαν, τὴν
δὲ τρίτην, Ἀμαλθαίας κέρας. Καὶ οὐχ εὑρέθησαν

113
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

κατὰ τὰς θυγατέρας Ἰώβ, βελτίους αὐτῶν ἐν τῇ


ὑπ’ οὐρανόν, ἔδωκε δὲ αὐταῖς ὁ πατὴρ
κληρονομίαν ἐν τοῖς ἀδελφοῖς. Ἔζησε δὲ Ἰώβ,
μετὰ τὴν πληγήν, ἔτη ἑκατὸν ἑβδομήκοντα, τὰ
δὲ πάντα ἔτη ἔζησε διακόσια τεσσαράκοντα.
Καὶ εἶδεν Ἰὼβ τοὺς υἱοὺς αὐτοῦ, καὶ τοὺς υἱοὺς
τῶν υἱῶν αὐτοῦ, τετάρτην γενεάν, καὶ
ἐτελεύτησεν Ἰὼβ πρεσβύτερος, καὶ πλήρης
ἡμερῶν. Γέγραπται δέ, αὐτὸν πάλιν
ἀναστήσεσθαι μεθ’ ὧν ὁ Κύριος ἀνίστησιν.
Οὗτος ἑρμηνεύεται ἐκ τῆς Συριακῆς βίβλου, ἐν
μὲν γῇ κατοικῶν τῇ Αὐσίτιδι, ἐπὶ τοῖς ὁρίοις τῆς
Ἰδουμαίας, καὶ Ἀραβίας, προϋπῆρχε δὲ αὐτῷ
ὄνομα, Ἰωβάβ, λαβὼν δὲ γυναῖκα Ἀράβισσαν,
γεννᾷ υἱόν, ὧ ὄνομα Ἑνών. Ἦν δὲ αὐτὸς
πατρὸς μὲν Ζαρέ, ἐκ τῶν Ἡσαῦ υἱῶν υἱός,
μητρὸς δὲ Βοσόῤῥας, ὥστε εἶναι αὐτὸν πέμπτον
ἀπὸ Ἀβραάμ.
Προφητείας Ἡσαΐου τὸ ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. ΝΒ΄, 13 - ΝΔ΄, 1)
Τάδε λέγει Κύριος. Ἰδοὺ συνήσει ὁ παῖς
μου, καὶ ὑψωθήσεται, καὶ δοξασθήσεται, καὶ
μετεωρισθήσεται σφόδρα. Ὃν τρόπον
ἐκστήσονται ἐπὶ σὲ πολλοί, οὕτως ἀδοξήσει ἀπὸ

114
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τῶν ἀνθρώπων τὸ εἶδός σου, καὶ ἡ δόξα σου


ἀπὸ υἱῶν ἀνθρώπων. Οὕτω θαυμάσονται ἔθνη
πολλὰ ἐπ’ αὐτῷ, καὶ συνέξουσι βασιλεῖς τὸ
στόμα αὐτῶν, ὅτι, οἷς οὐκ ἀνηγγέλη περὶ αὐτοῦ,
ὄψονται, καὶ οἳ οὐκ ἀκηκόασι, συνήσουσι.
Κύριε, τὶς ἐπίστευσε τῇ ἀκοῇ ἡμῶν, καὶ ὁ
βραχίων Κυρίου τίνι ἀπεκαλύφθη;
Ἀνηγγείλαμεν, ὡς παιδίον ἐναντίον αὐτοῦ, ὡς
ῥίζα ἐν γῇ διψώσῃ. Οὐκ ἔστιν εἶδος αὐτῷ, οὐδὲ
δόξα, καὶ εἴδομεν αὐτόν, καὶ οὐκ εἶχεν εἶδος,
οὐδὲ κάλλος, ἀλλὰ τὸ εἶδος αὐτοῦ ἄτιμον, καὶ
ἐκλεῖπον παρὰ πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν
ἀνθρώπων. Ἄνθρωπος ἐν πληγῇ ὢν, καὶ εἰδὼς
φέρειν μαλακίαν, ὅτι ἀπέστραπται τὸ
πρόσωπον αὐτοῦ, ἠτιμάσθη καὶ οὐκ ἐλογίσθη.
Οὗτος τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν φέρει, καὶ περὶ ἡμῶν
ὀδυνᾶται, καὶ ἡμεῖς ἑλογισάμεθα αὐτὸν εἶναι ἐν
πόνῳ, καὶ ἐν πληγῇ ὑπὸ Θεοῦ, καὶ ἐν κακώσει.
Αὐτὸς δὲ ἐτραυματίσθη διὰ τὰς ἁμαρτίας ἡμῶν,
καὶ μεμαλάκισται διὰ τὰς ἀνομίας ἡμῶν.
Παιδεία εἰρήνης ἡμῶν ἐπ’ αὐτόν, τῷ μώλωπι
αὐτοῦ ἡμεῖς ἰάθημεν. Πάντες ὡς πρόβατα
ἐπλανήθημεν, ἀνθρωπος τῇ ὁδῷ αὐτοῦ
ἐπλανήθη. Καὶ Κύριος παρέδωκεν αὐτὸν ταῖς

115
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἁμαρτίαις ἡμῶν, καὶ αὐτὸς διὰ τὸ κεκακῶσθαι,


οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα αὐτοῦ. Ὡς πρόβατον ἐπὶ
σφαγὴν ἤχθη, καὶ ὡς ἀμνὸς ἐναντίον τοῦ
κείροντος ἄφωνος, οὕτως οὐκ ἀνοίγει τὸ στόμα
αὐτοῦ. Ἐν τῇ ταπεινώσει αὐτοῦ, ἡ κρίσις αὐτοῦ
ἤρθη, τὴν δὲ γενεὰν αὐτοῦ τὶς διηγήσεται; ὅτι
αἲρεται ἀπὸ τῆς γῆς ἡ ζωὴ αὐτοῦ, ἀπὸ τῶν
ἀνομιῶν τοῦ λαοῦ μου ἤχθη εἰς θάνατον. Καὶ
δώσω τοὺς πονηρούς, ἀντὶ τῆς ταφῆς αὐτοῦ, καὶ
τοὺς πλουσίους, ἀντὶ τοῦ θανάτου αὐτοῦ, ὅτι
ἀνομίαν οὐκ ἐποίησεν, οὐδὲ εὑρέθη δόλος ἐν τῷ
στόματι αὐτοῦ, καὶ βούλεται Κύριος καθαρίσαι
αὐτὸν ἀπὸ τῆς πληγῆς. Ἐὰν δῶτε περὶ
ἁμαρτίας, ἡ ψυχὴ ὑμῶν ὄψεται σπέρμα
μακρόβιον, καὶ βούλεται Κύριος ἐν χειρὶ αὐτοῦ
ἀφελεῖν ἀπὸ τοῦ πόνου τῆς ψυχῆς αὐτοῦ, δεῖξαι
αὐτῷ φῶς, καὶ πλάσαι τῇ συνέσει, δικαιῶσαι
δίκαιον, εὖ δουλεύοντα πολλοῖς, καὶ τὰς
ἁμαρτίας αὐτῶν αὐτὸς ἀνοίσει. Διὰ τοῦτο
αὐτὸς κληρονομήσει πολλούς, καὶ τῶν ἰσχυρῶν
μεριεῖ σκῦλα, ἀνθ’ ὧν παρεδόθη εἰς θάνατον ἡ
ψυχὴ αὐτοῦ, καὶ ἐν τοῖς ἀνόμοις ἐλογίσθη, καὶ
αὐτὸς ἁμαρτίας πολλῶν ἀνήνεγκε, καὶ διὰ τὰς
ἁμαρτίας αὐτῶν παρεδόθη. Εὐφράνθητι στεῖρα,

116
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἢ οὐ τίκτουσα, ῥῆξον καὶ βόησον ἡ οὐκ


ὠδίνουσα, ὅτι πολλὰ τὰ τέκνα τῆς ἐρήμου
μᾶλλον, ἢ τῆς ἐχούσης τὸν ἄνδρα.
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ.
Προκείμενον. Ἦχος πλ. β΄.
Ἔθεντό με ἐν λάκκῳ κατωτάτῳ, ἐν
σκοτεινοῖς καὶ ἐν σκιᾷ θανάτου.
Στίχ. Κύριε ὁ Θεὸς τῆς σωτηρίας μου,
ἡμέρας ἐκέκραξα καὶ ἐν νυκτὶ ἐναντίον σου.
Πρὸς Κορινθίους Α΄ Ἐπιστολῆς Παύλου τὸ
ἀνάγνωσμα.
(Κεφ. Α΄ 18 - Β΄ 2)
Ἀδελφοί, ὁ λόγος ὁ τοῦ Σταυροῦ τοῖς μὲν
ἀπολλυμένοις μωρία ἐστί, τοῖς δὲ σωζομένοις
ἡμῖν δύναμις Θεοῦ ἐστι. Γέγραπται γάρ. Ἀπολῶ
τὴν σοφίαν τῶν σοφῶν, καὶ τὴν σύνεσιν τῶν
συνετῶν ἀθετήσω. Ποῦ σοφός; ποῦ γραμματεύς;
ποῦ συζητητὴς τοῦ αἰῶνος τούτου; οὐχὶ
ἐμώρανεν ὁ Θεὸς τὴν σοφίαν τοῦ Κόσμου
τούτου; Ἐπειδὴ γάρ ἐν τῇ σοφίᾳ τοῦ Θεοῦ οὐκ
ἔγνω ὁ Κόσμος διὰ τῆς σοφίας τὸν Θεόν,
εὐδόκησεν ὁ Θεὸς διὰ τῆς μωρίας τοῦ
κηρύγματος σῶσαι τοὺς πιστεύοντας. Ἐπειδὴ
καὶ Ἰουδαῖοι σημεῖον αἰτοῦσι, καὶ Ἕλληνες

117
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

σοφίαν ζητοῦσιν, ἡμεῖς δὲ κηρύσσομεν Χριστὸν


ἐσταυρωμένον, Ἰουδαίοις μὲν σκάνδαλον,
Ἕλλησι δὲ μωρίαν, αὐτοῖς δὲ τοῖς κλητοῖς
Ἰουδαίοις τε καὶ Ἕλλησι, Χριστὸν Θεοῦ δύναμιν
καὶ Θεοῦ σοφίαν, ὅτι τὸ μωρὸν τοῦ Θεοῦ,
σοφώτερον τῶν ἀνθρώπων ἐστί, καὶ τὸ ἀσθενὲς
τοῦ Θεοῦ, ἰσχυρότερον τῶν ἀνθρώπων ἐστί.
Βλέπετε γὰρ τὴν κλῆσιν ὑμῶν, ἀδελφοί, ὅτι οὐ
πολλοὶ σοφοὶ κατὰ σάρκα, οὐ πολλοὶ δυνατοί,
οὐ πολλοὶ εὐγενεῖς, ἀλλὰ τὰ μωρὰ τοῦ Κόσμου
ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἵνα τοὺς σοφοὺς καταισχύνῃ,
καὶ τὰ ἀσθενῆ τοῦ Κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός,
ἵνα καταισχύνῃ τὰ ἰσχυρά, καὶ τὰ ἀγενῆ τοῦ
Κόσμου καὶ τὰ ἐξουθενημένα ἐξελέξατο ὁ Θεός,
καὶ τὰ μὴ ὄντα, ἵνα τὰ ὄντα καταργήσῃ, ὅπως
μὴ καυχήσηται πᾶσα σάρξ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ.
Ἐξ αὐτοῦ δὲ ὑμεῖς ἐστε ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ, ὃς
ἐγενήθη ἡμῖν σοφία ἀπὸ Θεοῦ, δικαιοσύνη τε
καὶ ἁγιασμὸς καὶ ἀπολύτρωσις, ἵνα, καθὼς
γέγραπται. ὁ καυχώμενος, ἐν Κυρίῳ καυχάσθω,
κἀγὼ δέ, ἐλθὼν πρὸς ὑμᾶς, ἀδελφοί, ἦλθον, οὐ
καθ’ ὑπεροχὴν λόγου, ἢ σοφίας, καταγγέλλων
ὑμῖν τὸ μαρτύριον τοῦ Θεοῦ, οὐ γὰρ ἔκρινα τοῦ
εἰδέναι τι ἐν ὑμῖν, εἰ μὴ Ἰησοῦν Χριστόν, καὶ

118
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τοῦτον ἐσταυρωμένον.
Ἐγκυκλίου Ἀνάγνωσις.

Ἀλληλούϊα. (γ΄) Ἦχος πλ. α΄. Ψαλμὸς ξη΄.


Στίχ. α΄. Σῶσόν με, ὁ Θεός, ὅτι εἰσήλθοσαν
ὕδατα ἕως ψυχῆς μου.
Στίχ. β΄. Καὶ ἔδωκαν εἰς τὸ βρῶμά μου
χολήν, καὶ εἰς τὴν δίψαν μου ἐπότισάν με ὄξος.
Στίχ. γ΄. Σκοτισθήτωσαν οἱ ὀφθαλμοὶ
αὐτῶν, τοῦ μὴ βλέπειν.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΟΝ.
Ἐκ τοῦ κατὰ Ματθαῖον..
(Ματθ. κζ΄ 1 - 38 Λουκ. κγ΄ 39 - 43, ματθ. κζ΄
39 - 54, Ιω. ιθ΄ 31 - 37, Ματθ. κζ΄ 55 – 61)
Τῷ καιρῷ ἐκείνῳ, συμβούλιον ἔλαβον
πάντες οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ
λαοῦ κατὰ τοῦ Ἰησοῦ ὥστε θανατῶσαι αὐτόν·
καὶ δήσαντες αὐτὸν ἀπήγαγον καὶ παρέδωκαν
αὐτὸν Ποντίῳ Πιλάτῳ τῷ ἡγεμόνι. Τότε ἰδὼν
Ἰούδας ὁ παραδιδοὺς αὐτὸν ὅτι κατεκρίθη,
μεταμεληθεὶς ἀπέστρεψε τὰ τριάκοντα ἀργύρια
τοῖς ἀρχιερεῦσι καὶ πρεσβυτέροις λέγων·
Ἥμαρτον παραδοὺς αἷμα ἀθῷον. οἱ δὲ εἶπον·
Τί πρὸς ἡμᾶς; σὺ ὄψει. καὶ ῥίψας τὰ ἀργύρια ἐν

119
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τῷ ναῷ ἀνεχώρησε, καὶ ἀπελθὼν ἀπήγξατο. Οἱ


δὲ ἀρχιερεῖς λαβόντες τὰ ἀργύρια εἶπον· Οὐκ
ἔξεστι βαλεῖν αὐτὰ εἰς τὸν κορβανᾶν, ἐπεὶ τιμὴ
αἵματός ἐστι. συμβούλιον δὲ λαβόντες
ἠγόρασαν ἐξ αὐτῶν τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμέως εἰς
ταφὴν τοῖς ξένοις· διὸ ἐκλήθη ὁ ἀγρὸς ἐκεῖνος
ἀγρὸς αἵματος ἕως τῆς σήμερον. τότε ἐπληρώθη
τὸ ῥηθὲν διὰ Ἰερεμίου τοῦ προφήτου λέγοντος·
καὶ ἔλαβον τὰ τριάκοντα ἀργύρια, τὴν τιμὴν τοῦ
τετιμημένου ὃν ἐτιμήσαντο ἀπὸ υἱῶν Ἰσραήλ,
καὶ ἔδωκαν αὐτὰ εἰς τὸν ἀγρὸν τοῦ κεραμέως,
καθὰ συνέταξέ μοι Κύριος. Ὁ δὲ Ἰησοῦς ἔστη
ἔμπροσθεν τοῦ ἡγεμόνος· καὶ ἐπηρώτησεν
αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν λέγων· Σὺ εἶ ὁ βασιλεὺς τῶν
Ἰουδαίων; ὁ δὲ ἔφη αὐτῷ· Σὺ λέγεις. καὶ ἐν τῷ
κατηγορεῖσθαι αὐτὸν ὑπὸ τῶν ἀρχιερέων καὶ
τῶν πρεσβυτέρων οὐδὲν ἀπεκρίνατο. τότε λέγει
αὐτῷ ὁ Πιλᾶτος· Οὐκ ἀκούεις πόσα σου
καταμαρτυροῦσι; καὶ οὐκ ἀπεκρίθη αὐτῷ πρὸς
οὐδὲ ἓν ῥῆμα, ὥστε θαυμάζειν τὸν ἡγεμόνα
λίαν. Κατὰ δὲ τὴν ἑορτὴν εἰώθει ὁ ἡγεμὼν
ἀπολύειν ἕνα τῷ ὄχλῳ δέσμιον ὃν ἤθελον. εἶχον
δὲ τότε δέσμιον ἐπίσημον λεγόμενον Βαραββᾶν.
συνηγμένων οὖν αὐτῶν εἶπεν αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος·

120
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τίνα θέλετε ἀπολύσω ὑμῖν, Βαραββᾶν ἢ Ἰησοῦν


τὸν λεγόμενον Χριστόν; ᾔδει γὰρ ὅτι διὰ φθόνον
παρέδωκαν αὐτόν. Καθημένου δὲ αὐτοῦ ἐπὶ
τοῦ βήματος ἀπέστειλε πρὸς αὐτὸν ἡ γυνὴ
αὐτοῦ λέγουσα· Μηδὲν σοὶ καὶ τῷ δικαίῳ
ἐκείνῳ· πολλὰ γὰρ ἔπαθον σήμερον κατ’ ὄναρ
δι’ αὐτόν. Οἱ δὲ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι
ἔπεισαν τοὺς ὄχλους ἵνα αἰτήσωνται τὸν
Βαραββᾶν, τὸν δὲ Ἰησοῦν ἀπολέσωσιν.
ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἡγεμὼν εἶπεν αὐτοῖς· Τίνα
θέλετε ἀπὸ τῶν δύο ἀπολύσω ὑμῖν; οἱ δὲ εἶπον·
Βαραββᾶν. λέγει αὐτοῖς ὁ Πιλᾶτος· Τί οὖν
ποιήσω Ἰησοῦν τὸν λεγόμενον Χριστόν;
λέγουσιν αὐτῷ πάντες· Σταυρωθήτω. Ὁ δὲ
ἡγεμὼν ἔφη· Τί γὰρ κακὸν ἐποίησεν; οἱ δὲ
περισσῶς ἔκραζον λέγοντες· Σταυρωθήτω. ἰδὼν
δὲ ὁ Πιλᾶτος ὅτι οὐδὲν ὠφελεῖ, ἀλλὰ μᾶλλον
θόρυβος γίνεται, λαβὼν ὕδωρ ἀπενίψατο τὰς
χεῖρας ἀπέναντι τοῦ ὄχλου, λέγων· Ἀθῷός εἰμι
ἀπὸ τοῦ αἵματος τοῦ δικαίου τούτου· ὑμεῖς
ὄψεσθε. καὶ ἀποκριθεὶς πᾶς ὁ λαὸς εἶπε· Τὸ
αἷμα αὐτοῦ ἐφ’ ἡμᾶς καὶ ἐπὶ τὰ τέκνα ἡμῶν.
Τότε ἀπέλυσεν αὐτοῖς τὸν Βαραββᾶν, τὸν δὲ
Ἰησοῦν φραγελλώσας παρέδωκεν ἵνα σταυρωθῇ.

121
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τότε οἱ στρατιῶται τοῦ ἡγεμόνος παραλαβόντες


τὸν Ἰησοῦν εἰς τὸ πραιτώριον συνήγαγον ἐπ’
αὐτὸν ὅλην τὴν σπεῖραν· καὶ ἐκδύσαντες αὐτὸν
περιέθηκαν αὐτῷ χλαμύδα κοκκίνην, καὶ
πλέξαντες στέφανον ἐξ ἀκανθῶν ἐπέθηκαν ἐπὶ
τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ καὶ κάλαμον ἐπὶ τὴν δεξιὰν
αὐτοῦ, καὶ γονυπετήσαντες ἔμπροσθεν αὐτοῦ
ἐνέπαιζον αὐτῷ λέγοντες· Χαῖρε, ὁ βασιλεῦς
τῶν Ἰουδαίων· καὶ ἐμπτύσαντες εἰς αὐτὸν
ἔλαβον τὸν κάλαμον καὶ ἔτυπτον εἰς τὴν
κεφαλὴν αὐτοῦ. καὶ ὅτε ἐνέπαιξαν αὐτῷ,
ἐξέδυσαν αὐτὸν τὴν χλαμύδα καὶ ἐνέδυσαν
αὐτὸν τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, καὶ ἀπήγαγον αὐτὸν εἰς
τὸ σταυρῶσαι. Ἐξερχόμενοι δὲ εὗρον ἄνθρωπον
Κυρηναῖον ὀνόματι Σίμωνα· τοῦτον ἠγγάρευσαν
ἵνα ἄρῃ τὸν σταυρὸν αὐτοῦ. Καὶ ἐλθόντες εἰς
τόπον λεγόμενον Γολγοθᾶ, ὅ ἐστι λεγόμενος
κρανίου τόπος, ἔδωκαν αὐτῷ πιεῖν ὄξος μετὰ
χολῆς μεμιγμένον· καὶ γευσάμενος οὐκ ἤθελε
πιεῖν. σταυρώσαντες δὲ αὐτὸν διεμερίσαντο τὰ
ἱμάτια αὐτοῦ βάλοντες κλῆρον, καὶ καθήμενοι
ἐτήρουν αὐτὸν ἐκεῖ. καὶ ἐπέθηκαν ἐπάνω τῆς
κεφαλῆς αὐτοῦ τὴν αἰτίαν αὐτοῦ γεγραμμένην·
Οὗτός ἐστιν Ἰησοῦς ὁ βασιλεῦς τῶν Ἰουδαίων.

122
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Τότε σταυροῦνται σὺν αὐτῷ δύο λῃσταί, εἷς ἐκ


δεξιῶν καὶ εἷς ἐξ εὐωνύμων. Εἷς δὲ τῶν
κρεμασθέντων κακούργων ἐβλασφήμει αὐτὸν
λέγων· Εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ
ἡμᾶς. ἀποκριθεὶς δὲ ὁ ἕτερος ἐπετίμα αὐτῷ
λέγων· Οὐδὲ φοβῇ σὺ τὸν Θεόν, ὅτι ἐν τῷ αὐτῷ
κρίματι εἶ; καὶ ἡμεῖς μὲν δικαίως· ἄξια γὰρ ὧν
ἐπράξαμεν ἀπολαμβάνομεν· οὗτος δὲ οὐδὲν
ἄτοπον ἔπραξε. καὶ ἔλεγε τῷ Ἰησοῦ· Μνήσθητί
μου, Κύριε, ὅταν ἔλθῃς ἐν τῇ βασιλείᾳ σου. καὶ
εἶπεν αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· Ἀμήν λέγω σοι, σήμερον
μετ' ἐμοῦ ἔσῃ ἐν τῷ παραδείσῳ. Οἱ δὲ
παραπορευόμενοι ἐβλασφήμουν αὐτὸν
κινοῦντες τὰς κεφαλὰς αὐτῶν καὶ λέγοντες· Ὁ
καταλύων τὸν ναὸν καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις
οἰκοδομῶν! σῶσον σεαυτόν· εἰ υἱὸς εἶ τοῦ Θεοῦ,
κατάβηθι ἀπὸ τοῦ σταυροῦ. ὁμοίως δὲ καὶ οἱ
ἀρχιερεῖς ἐμπαίζοντες μετὰ τῶν γραμματέων
καὶ πρεσβυτέρων καὶ Φαρισαίων ἔλεγον·
Ἄλλους ἔσωσεν, ἑαυτὸν οὐ δύναται σῶσαι· εἰ
βασιλεὺς Ἰσραήλ ἐστι, καταβάτω νῦν ἀπὸ τοῦ
σταυροῦ καὶ πιστεύσομεν ἐπ’ αὐτῷ· πέποιθεν
ἐπὶ τὸν Θεόν, ῥυσάσθω νῦν αὐτόν, εἰ θέλει
αὐτόν· εἶπε γὰρ ὅτι Θεοῦ εἰμι υἱός. τὸ δ’ αὐτὸ

123
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

καὶ οἱ λῃσταὶ οἱ συσταυρωθέντες αὐτῷ


ὠνείδιζον αὐτόν. Ἀπὸ δὲ ἕκτης ὥρας σκότος
ἐγένετο ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν ἕως ὥρας ἐνάτης. 46
περὶ δὲ τὴν ἐνάτην ὥραν ἀνεβόησεν ὁ Ἰησοῦς
φωνῇ μεγάλῃ λέγων· Ἠλὶ ἠλὶ, λιμᾶ σαβαχθανί;
τοῦτ’ ἔστι Θεέ μου, Θεέ μου, ἱνατί με
ἐγκατέλιπες; τινὲς δὲ τῶν ἐκεῖ ἑστηκότων
ἀκούσαντες ἔλεγον ὅτι Ἠλίαν φωνεῖ οὗτος. καὶ
εὐθέως δραμὼν εἷς ἐξ αὐτῶν καὶ λαβὼν
σπόγγον πλήσας τε ὄξους καὶ περιθεὶς καλάμῳ
ἐπότιζεν αὐτόν. οἱ δὲ λοιποὶ ἔλεγον· Ἄφες
ἴδωμεν εἰ ἔρχεται Ἠλίας σώσων αὐτόν. ὁ δὲ
Ἰησοῦς πάλιν κράξας φωνῇ μεγάλῃ ἀφῆκε τὸ
πνεῦμα. Καὶ ἰδοὺ τὸ καταπέτασμα τοῦ ναοῦ
ἐσχίσθη εἰς δύο ἀπὸ ἄνωθεν ἕως κάτω, καὶ ἡ γῆ
ἐσείσθη καὶ αἱ πέτραι ἐσχίσθησαν, καὶ τὰ
μνημεῖα ἀνεῴχθησαν καὶ πολλὰ σώματα τῶν
κεκοιμημένων ἁγίων ἠγέρθη, καὶ ἐξελθόντες ἐκ
τῶν μνημείων, μετὰ τὴν ἔγερσιν αὐτοῦ εἰσῆλθον
εἰς τὴν ἁγίαν πόλιν καὶ ἐνεφανίσθησαν πολλοῖς.
Ὁ δὲ ἑκατόνταρχος καὶ οἱ μετ’ αὐτοῦ τηροῦντες
τὸν Ἰησοῦν, ἰδόντες τὸν σεισμὸν καὶ τὰ
γενόμενα ἐφοβήθησαν σφόδρα λέγοντες·
Ἀληθῶς Θεοῦ υἱὸς ἦν οὗτος. Οἱ οὖν Ἰουδαῖοι,

124
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἵνα μὴ μείνῃ ἐπὶ τοῦ σταυροῦ τὰ σώματα ἐν τῷ


σαββάτῳ, ἐπεὶ παρασκευὴ ἦν· ἦν γὰρ μεγάλη ἡ
ἡμέρα ἐκείνου τοῦ σαββάτου· ἠρώτησαν τὸν
Πιλᾶτον ἵνα κατεαγῶσιν αὐτῶν τὰ σκέλη, καὶ
ἀρθῶσιν. ἦλθον οὖν οἱ στρατιῶται, καὶ τοῦ μὲν
πρώτου κατέαξαν τὰ σκέλη καὶ τοῦ ἄλλου τοῦ
συσταυρωθέντος αὐτῷ· ἐπὶ δὲ τὸν Ἰησοῦν
ἐλθόντες ὡς εἶδον αὐτὸν ἤδη τεθνηκότα, οὐ
κατέαξαν αὐτοῦ τὰ σκέλη, ἀλλ’ εἷς τῶν
στρατιωτῶν λόγχῃ αὐτοῦ τὴν πλευρὰν ἔνυξε,
καὶ εὐθέως ἐξῆλθεν αἷμα καὶ ὕδωρ. καὶ ὁ
ἑωρακὼς μεμαρτύρηκε, καὶ ἀληθινὴ αὐτοῦ ἐστιν
ἡ μαρτυρία, κἀκεῖνος οἶδεν ὅτι ἀληθῆ λέγει, ἵνα
καὶ ὑμεῖς πιστεύσητε. ἐγένετο γὰρ ταῦτα, ἵνα ἡ
γραφὴ πληρωθῇ, Ὀστοῦν οὐ συντριβήσεται
αὐτοῦ. καὶ πάλιν ἑτέρα γραφὴ λέγει· Ὄψονται
εἰς ὃν ἐξεκέντησαν. Ἦσαν δὲ ἐκεῖ καὶ γυναῖκες
πολλαὶ ἀπὸ μακρόθεν θεωροῦσαι, αἵτινες
ἠκολούθησαν τῷ Ἰησοῦ ἀπὸ τῆς Γαλιλαίας
διακονοῦσαι αὐτῷ· ἐν αἷς ἦν Μαρία ἡ
Μαγδαληνὴ, καὶ Μαρία ἡ τοῦ Ἰακώβου καὶ
Ἰωσῆ μήτηρ, καὶ ἡ μήτηρ τῶν υἱῶν Ζεβεδαίου.
Ὀψίας δὲ γενομένης ἦλθεν ἄνθρωπος πλούσιος
ἀπὸ Ἁριμαθαίας, τοὔνομα Ἰωσήφ, ὃς καὶ αὐτὸς

125
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἐμαθήτευσε τῷ Ἰησοῦ· οὗτος προσελθὼν τῷ


Πιλάτῳ ᾐτήσατο τὸ σῶμα τοῦ Ἰησοῦ. τότε ὁ
Πιλᾶτος ἐκέλευσεν ἀποδοθῆναι τὸ σῶμα. καὶ
λαβὼν τὸ σῶμα ὁ Ἰωσὴφ ἐνετύλιξεν αὐτὸ
σινδόνι καθαρᾷ, καὶ ἔθηκεν αὐτὸ ἐν τῷ καινῷ
αὐτοῦ μνημείῳ ὃ ἐλατόμησεν ἐν τῇ πέτρᾳ, καὶ
προσκυλίσας λίθον μέγαν τῇ θύρᾳ τοῦ μνημείου
ἀπῆλθεν. ἦν δὲ ἐκεῖ Μαρία ἡ Μαγδαληνὴ καὶ ἡ
ἄλλη Μαρία καθήμεναι ἀπέναντι τοῦ τάφου.
Δόξα σοι, Κύριε, δόξα σοι.
Εἴπωμεν πάντες ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς καὶ ἐξ
ὅλης τῆς διανοίας ἡμῶν εἴπωμεν.
Κύριε, ἐλέησον. (ἃπαξ)
Κύριε παντοκράτορ ὁ Θεός τῶν πατέρων
ἡμῶν, δεόμεθά σου, ἐπάκουσον καὶ ἐλέησον.
Κύριε, ἐλέησον. (ἃπαξ)
Ἐλέησον ἡμᾶς ὁ Θεὸς κατὰ τὸ μέγα ἒλεός
σου, δεόμεθά σου, ἐπάκουσον καὶ ἐλέησον.
Κύριε, ἐλέησον. (ἐκ τρίτου)
Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
ἡμῶν (δεῖνος).
Κύριε, ἐλέησον. (ἐκ τρίτου)
Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τῶν ἀδελφῶν ἡμῶν, τῶν
ἱερέων, ἱερομονάχων, ἱεροδιακόνων καὶ
126
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

μοναχῶν, καὶ πάσης τῆς ἐν Χριστῷ ἡμῶν


ἀδελφότητος.
Κύριε, ἐλέησον. (ἐκ τρίτου)
Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ ἐλέους, ζωῆς, εἰρήνης,
ὑγείας, σωτηρίας, ἐπισκέψεως, συγχωρήσεως
καὶ ἀφέσεως τῶν ἁμαρτιῶν τῶν δούλων του
Θεοῦ, πάντων τῶν εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων
χριστιανῶν, τῶν κατοικούντων καὶ
παρεπιδημούντων ἐν τῇ (κώμῃ, πόλει) ταύτῃ,
τῶν ἐνοριτῶν, ἐπιτρόπων, συνδρομητῶν καὶ
ἀφιερωτῶν τοῦ ἁγίου ναοῦ τούτου.
Κύριε, ἐλέησον. (ἐκ τρίτου)
Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τῶν μακαρίων καὶ
ἀοιδίμων κτιτόρων τῆς ἁγίας Ἐκκλησίας
ταύτης, καὶ ὑπὲρ πάντων τῶν
προαναπαυσαμένων πατέρων καὶ ἀδελφῶν
ἡμῶν, τῶν ἐνθάδε εὐσεβῶς, κειμένων, καὶ
ἁπανταχοῦ ὀρθοδόξων.
Κύριε, ἐλέησον. (ἐκ τρίτου)
Ἔτι δεόμεθα ὑπὲρ τῶν καρποφορούντων
καὶ καλλιεργούντων ἐν τῷ ἁγίῳ καὶ πανσέπτῳ
ναῷ τούτῳ, κοπιώντων, ψαλλόντων καὶ ὑπὲρ
τοῦ περιεστῶτος λαοῦ, τοῦ ἀπεκδεχομένου τὸ
παρὰ σοῦ μέγα καὶ πλούσιον ἔλεος.

127
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Κύριε, ἐλέησον. (ἃπαξ)


Ὅτι ἐλεήμων καὶ φιλάνθρωπος Θεὸς
ὑπάρχεις, καὶ σοὶ τὴν δόξαν ἀναπέμπομεν, τῷ
Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν
καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας των αἰώνων.
Ἀναγνώστης: Ἀμήν.
Καταξίωσον, Κύριε, ἐν τῇ ἑσπέρᾳ ταύτῃ,
ἀναμαρτήτους φυλαχθῆναι ἡμᾶς. Εὐλογητὸς εἶ,
Κύριε, ὁ Θεὸς τῶν Πατέρων ἡμῶν, καὶ αἰνετὸν
καὶ δεδοξασμένον τὸ ὄνομά σου εἰς τοὺς
αἰῶνας. Ἀμήν. Γένοιτο, Κύριε, τὸ ἔλεός σου ἐφ’
ἡμᾶς, καθάπερ ἠλπίσαμεν ἐπὶ σέ. Εὐλογητὸς εἶ,
Κύριε, δίδαξόν με τὰ δικαιώματά σου.
Εὐλογητὸς εἶ, Δέσποτα, συνέτισον μὲ τὰ
δικαιώματά σου. Εὐλογητὸς εἶ, Ἅγιε, φώτισόν
με τοῖς δικαιώμασί σου. Κύριε, τὸ ἔλεός σου εἰς
τὸν αἰῶνα, τὰ ἔργα τῶν χειρῶν σου μὴ παρίδῃς.
Σοὶ πρέπει αἶνος, σοὶ πρέπει ὕμνος, σοὶ δόξα
πρέπει, τῷ Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ Ἁγίῳ
Πνεύματι, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων. Ἀμήν.
Πληρώσωμεν τὴν ἑσπερινὴν δέησιν ἡμῶν τῷ
Κυρίῳ.
Κύριε, ἐλέησον.

128
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἀντιλαβοῦ, σῶσον, ἐλέησον καὶ διαφύλαξον


ἡμᾶς, ὁ Θεός, τῇ σῇ χάριτι.
Κύριε, ἐλέησον.
Τὴν ἑσπέραν πᾶσαν, τελείαν, ἁγίαν,
εἰρηνικὴν καὶ ἀναμάρτητον, παρά τοῦ Κυρίου,
αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Ἄγγελον εἰρήνης, πιστὸν ὁδηγόν, φύλακα
των ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων ἡμῶν, παρά τοῦ
Κυρίου αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Συγγνώμην καὶ ἄφεσιν τῶν ἁμαρτιῶν καὶ
τῶν πλημμελημάτων ἡμῶν, παρά τοῦ Κυρίου
αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Τὰ καλὰ καὶ συμφέροντα ταῖς ψυχαῖς
ἡμῶν καὶ εἰρήνην τῷ κόσμῳ, παρά τοῦ Κυρίου
αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Τὸν ὑπόλοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν ἐν
εἰρήνῃ καὶ μετανοίᾳ ἐκτελέσαι, παρά τοῦ
Κυρίου αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Χριστιανὰ τὰ τέλη τῆς ζωῆς ἡμῶν,
129
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ἀνώδυνα, ἀνεπαίσχυντα, εἰρηνικά, καὶ καλὴν


ἀπολογίαν τὴν ἐπί τοῦ φοβεροῦ βήματος τοῦ
Χριστοῦ αἰτησώμεθα.
Παράσχου Κύριε.
Τῆς Παναγίας, ἀχράντου, ὑπερευλογημένης,
ἐνδόξου Δεσποίνης ἡμῶν Θεοτόκου καὶ
ἀειπαρθένου Μαρίας, μετὰ πάντων τῶν Ἁγίων
μνημονεύσαντες, ἑαυτοὺς καὶ ἀλλήλους καὶ
πᾶσαν τὴν ζωὴν ἡμῶν Χριστῷ τῷ Θεῷ
παραθώμεθα.
Σοὶ, Κύριε.
Ὅτι ἀγαθὸς καὶ φιλάνθρωπος Θεὸς
ὑπάρχεις, καὶ σοὶ τὴν δόξαν ἀναπέμπομεν, τῷ
Πατρὶ καὶ τῷ Υἱῷ καὶ τῷ Ἁγίῳ Πνεύματι, νῦν
καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας των αἰώνων.
Ὁ Χορός: Ἀμήν.
Εἰρήνη πᾶσι.
Καὶ τῷ πνεύματί σου.
Τὰς κεφαλὰς ἡμῶν τῷ Κυρίῳ κλίνωμεν.
Σοί, Κύριε.
Κύριε, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ὁ κλίνας οὐρανοὺς καὶ
καταβὰς ἐπὶ σωτηρίᾳ τοῦ γένους τῶν
ἀνθρώπων, ἔπιδε ἐπί τοὺς δούλους σου καὶ ἐπὶ
τὴν κληρονομίαν σου. Σοὶ γὰρ τῷ φοβερῷ καὶ
130
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

φιλανθρώπῳ κριτῇ, οἱ σοὶ δοῦλοι ὑπέκλιναν τὰς


κεφαλάς, τοὺς δὲ αὐτῶν ὑπέταξαν αὐχένας; οὐ
τὴν ἐξ ἀνθρώπων ἀναμένοντες βοήθειαν, ἀλλὰ
τὸ σὸν περιμένοντες ἔλεος, καὶ τὴν σὴν
ἀπεκδεχόμενοι σωτηρίαν, οὓς διαφύλαξον ἐν
παντὶ καιρῷ, καὶ κατὰ τὴν παροῦσαν ἑσπέραν
καὶ τὴν προσιοῦσαν νύκτα, ἀπὸ παντὸς ἐχθροῦ,
ἀπὸ πάσης ἀντικειμένης ἐνεργίας διαβολικῆς,
καὶ διαλογισμῶν ματαίων καὶ ἐνθυμήσεων
πονηρῶν.

Εἴη τὸ κράτος τῆς Βασιλείας σου


εὐλογημένον καὶ δεδοξασμένον, τοῦ Πατρὸς καὶ
τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ
καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν αἰώνων.

Ὁ Χορός: Ἀμήν.

131
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἀπόστιχα.
Στιχηρὰ Αὐτόµελα.
Μ Δ
Ἦχος β΄
Ο ο ο ο ο τε ε ε ε ε εκ

του ου ου ξυ υ λου ου ου σε ε ε ε νε ε
Μ Δ

ε κρο ον ο Α ρι ι µα α θαι αι αι ο

ος κα α θει ει ει ει ει ει ει λε την των


Ν

α πα α α α α αν των ζω η η ην σµυ
Δ

υ υ υ υρ νη και αι αι σι ι ι ιν δο ο
Μ

νι ι ι σε ε ε ε Χρι στε ε ε ε κη η
132
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

η η η η δε ε ε ευ σε ε και τω ω πο

ο ο ο θω ω η η η πει ει γε ε το ο
Μ Δ
Δ

καρ δι ι ι α α και αι χει ει ει ει ει ει ει


Ν
Δ

λη σω ω ω ω ω µα το ο ο α α
Β

α α κη η ρα α α το ο ο ον σου πε
Μ Δ

ε ε ρι πτυ υ υ υ υ υ ξα α α α σθαι αι
Μ

αι ο ο ο ο µω ω ω ω ως συ υ στελ
Δ

λο ο ο µε ε νο ος φο ο ο ο ο ο ο
Μ Δ
Δ

βω χαι αι αι αι ρων α α νε ε
Ν

βο ο ο α α σοι οι δο ο ο ο
Δ

ο ξα α α τη συγ κα τα βα α α σει σου ου


133
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Φι ι ι λα αν θρω ω ω πε
Δ

Ο Κυ ρι ος ε βα σι λευ σεν ευ

πρε πει αν ε νε δυ σα το ε νε δυ

σα το ο Κυ ρι ος δυ να µιν και πε ρι

ε ζω σα το
Δ Μ

Ο ο τε εν τω τα φω τω και νω υ
Δ

περ του παν τος κα τε τε ε θης ο Λυ τρω τη


Μ

ης του παν τος Α δης ο παγ γε λα στος ι δων σε


Δ

ε ε πτη η ξεν οι µο χλοι συ νε τρι βη

σαν ε θλα σθη σαν πυ υ λαι µνη µα τα η νοι


Μ Δ

χθη σαν νε κροι α νι ι στα αν το το τε ε


134
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ο Α δαµ ευ χα ρι ι στως χαι ρων α νε βο


Δ

α σοι δο ο ξα τη συγ κα τα βα σει σου

Φι ι λανθ ρω πε
Δ

Και γαρ ε στε ρε ω σε την οι κου

µε νην η τις ου ου σα λευ θη σε ται


Δ

Ο ο τε εν τω τα φω σαρ κι κως

θε λων συ νε κλει σθης ο φυ υ σει τη της


Μ

Θε ο τη τος µε νων α πε ρι γρα πτος και α


Δ Μ Δ

δι ο ο ρι ι στος τα θα να του α πε κλει

σας τα µει α και Α α δου α παν τα ε κε

νω σας Χρι στε βα σι ι λει ει α το τε ε και


135
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

το Σαβ βα τον του ου το θει ας ευ λο γι


Δ

ας και δο ο ξης και της σης λαµ προ τη τος

η η ξι ω σας
Δ

Τω οι κω σου πρε πει α γι α σµα

Κυ ρι ε εις µα κρο ο τη η τα η µε ρων


Δ

Ο ο τε ε αι Δυ να µεις σε Χρι στε

πλα νον υπ α νο µων ε ω ω ρων συ κο


Μ

φαν του µε νον ε φριτ τον την α φα τον µα


Δ

κρο θυ µι ι α αν σου και τον λι θον του

µνη µα τος χερ σι σφρα γι σθε εν τα αις σου

την α κη ρα τον πλευ ραν ε λο ογ χε ευ


136
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

σαν ο µω ως τη η µων σω τη ρι ι α

χαι ρου σαι ε βο ων σοι δο ο ξα τη

συ γκα τα βα σει σου Φι ι λαν θρω πε


Π

Ἦχος Πα
Δο ξα Πα τρι και Υι ω και

Α γι ι ω Πνευ µα α α τι
Π

Και νυν και α ει και εις τους αι ω ω

νας των αι ω ω ω νων α α α µην


Π

Σε τον α να βαλ λο µε ε νο ον το
Κ Μ Κ

6
ο φως ω ω σπερ ι ι µα α α τι ι ι ι
Δ Π

ον κα θε λων Ι ω σηφ α πο του ξυ υ υ λου


Μ Π

ου ου συν Νι ι κο δη η η η µω και θε
137
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ω ρη σας νε κρον γυ µνο ο ον α


Κ

τα α α φον ευ συµ πα α α θη η η
Δ Κ Π

η τον θρη η νο ον α α α α να α

λα βων ο δυ υ ρο ο µε ε νος ε ε ε
Κ

ε ε λε ε ε ε γεν οι οι οι οι οι µοι γλυ υ

κυ υ τα α α τε Ι ι ι η η η η σου
Δ Μ Δ

ον προ µι κρου ο η η λι ι ι ος
Π Δ Μ Δ

εν Στα αυ ρω κρε µα µε νον θε α α


Ν

σα α µε ε ε ε νος ζο ο ο ο ο φον
Π Μ

πε ρι ι ε ε βα α αλ λε ε ε ε το και
Π Μ

η γη τω φο ο ο βω ω ε ε κυ µαι
138
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Π Δ

αι αι αι αι αι αι αι αι νε το και δι ερ
Π

ρη η γνυ υ υ το να ου το κα α τα α

πε ε ε ε τα α α α σµα αλλ ι δου νυ


Κ Δ

6
υν βλε ε ε πω ω ω ω σε δι ε µε ε
Π

κου σι ι ι ως υ πελ θο ο ον τα
Μ Π

θα να α α τον πω ω ως σε ε κη δε
Μ Π

ε ευ σω ω Θε ε ε ε ε µου η η η

πω ως σιν δο ο ο ο σι ιν ει λη η η
Π Μ Κ

η σω ποι αις χερ σι δε προ οσ ψα α α αυ σω


Π Ν Π

το σον α α κη η η ρα α τον σω ω ω ω
Κ

µα η ποι α α α σµα α α τα α µε ελ
139
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Μ Δ Κ

6
ψω τη ση ε ε ξο ο ο ο δω ω Οι κτι

ι ι ιρ µον µε γα λυ υ νω ω ω τα Πα
Π

α α θη η η η σου υ µνο λο ο γω ω
Μ Κ

και τη ην Τα φη η η ην σου συν τη Α να

στα α α α σει ει ει ει ει κρα α α αυ

γα α α αα α α α α α α α α
Δ Π Δ Π

6
α ζων Κυ υ ρι ι ι ε δο ο ξα σοι οι
Μ Ν Π

οι οι οι οι οι οι οι
ΙΕΡΕΥΣ: Νῦν ἀπολύεις τὸν δοῦλόν σου,
Δέσποτα, κατὰ τὸ ῥῆμά σου, ἐν εἰρήνῃ, ὅτι εἶδον
οἱ ὀφθαλμοί μου τὸ σωτήριόν σου, ὃ ἡτοίμασας
κατὰ πρόσωπον πάντων τῶν λαῶν, φῶς εἰς
ἀποκάλυψιν ἐθνῶν, καὶ δόξαν λαοῦ σου Ἰσραήλ.
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἅγιος ὁ Θεός, Ἅγιος
Ἰσχυρός, Ἅγιος Ἀθάνατος, ἐλέησον ἡμᾶς. (ἐκ γ΄).
140
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν...


Παναγία Τριάς, ἐλέησον ἡμᾶς.
Κύριε, ἱλάσθητι ταῖς ἁμαρτίαις ἡμῶν,
Δέσποτα, συγχώρησον τὰς ἀνομίας ἡμῖν.
Ἅγιε, ἐπίσκεψαι καὶ ἴασαι τὰς ἀσθενείας
ἡμῶν,
Ἓνεκεν τοῦ ὀνόματός σου.
Κύριε, ἐλέησον, Κύριε, ἐλέησον, Κύριε,
ἐλέησον.
Δόξα Πατρὶ... Καὶ νῦν...
Πάτερ ἡμῶν ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς, ἁγιασθήτω
τὸ ὄνομά σου, ἐλθέτω ἡ βασιλεία σου, γενηθήτω
τὸ θέλημά σου, ὡς ἐν οὐρανῷ, καὶ ἐπὶ τῆς γῆς.
Τὸν ἄρτον ἡμῶν τὸν ἐπιούσιον δὸς ἡμῖν
σήμερον, καὶ ἄφες ἡμῖν τὰ ὀφειλήματα ἡμῶν,
ὡς καὶ ἡμεῖς ἀφίεμεν τοῖς ὀφειλέταις ἡμῶν, καὶ
μὴ εἰσενέγκῃς ἡμᾶς εἰς πειρασμόν, ἀλλὰ ῥῦσαι
ἡμᾶς ἀπὸ τοῦ πονηροῦ.
Ὁ ἱερεὺς:
Ὅτι σοῦ ἐστὶν ἡ βασιλεία καὶ ἡ δύναμις καὶ
ἡ δόξα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου
Πνεύματος, νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας τῶν
αἰώνων.
ΧΟΡΟΣ: Ἀμήν.
141
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Ἀπολυτίκια.
Ἦχος Δι
Μ Δ

Ο ευ σχη η µων Ι ω σηφ α πο


Μ Β

του ξυ λου κα θε λων το α χραν τον σου Σω


Μ Δ

ω ω ω µα σιν δο νι κα θα ρα ει λη σας
Δ Μ

και α ρω ω µα σιν εν µνη µα τι και νω


Β Μ

κη δευ σας α πε θε το
Μ

Δο ξα Πα τρι και Υι ω και Α γι

ω Πνευ µα τι
Μ Δ

Και νυν και α ει και εις τους αι ω

νας των αι ω νων α µην


Μ Β Δ

Ταις Μυ ρο φο ο ροις Γυ ναι ξι πα


142
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

ρα το µνη µα ε πι στας ο Αγ γε λος ε βο ο ο


Μ

ο α τα µυ ρα τοις θνη τοις υ παρ χει αρ


Δ Μ Β

µο ο δι α Χρι στος δε δι α φθο ρας ε

δει χθη αλ λο τρι ο ο ος

ΔΙΑΚΟΝΟΣ: Σοφία!
ΙΕΡΕΥΣ: Ὁ ὢν εὐλογητὸς Χριστὸς ὁ Θεὸς
ἡμῶν, πάντοτε νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰῶνας
τῶν αἰώνων.
Ὁ Ἀναγνώστης: Ἀμήν. Στερεώσαι, Κύριος
ὁ Θεός, τὴν ἁγίαν ἀμώμητον πίστιν τῶν
εὐσεβῶν καὶ ὀρθοδόξων Χριστιανῶν, σὺν τῇ
ἁγίᾳ αὐτοῦ Ἐκκλησίᾳ καὶ τῇ πόλει (ἢ τῇ μονῇ,
ἢ χώρᾳ, ἢ τῇ νήσῳ) ταύτῃ εἰς αἰῶνας αἰώνων.
Ἀμήν.
ΙΕΡΕΥΣ: Ὑπεραγία Θεοτόκε σῶσον ἡμᾶς.
Ὁ Ἀναγνώστης: Τὴν Τιμιωτέραν τῶν
Χερουβίμ, καὶ ἐνδοξοτέραν ἀσυγκρίτως τῶν
Σεραφίμ, τὴν ἀδιαφθόρως Θεὸν Λόγον
143
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

τεκοῦσαν, τὴν ὄντως Θεοτόκον, σὲ μεγαλύνομεν. 


ΙΕΡΕΥΣ: Δόξα σοι, Χριστὲ ὁ Θεός, ἡ ἐλπὶς
ἡμῶν, δόξα σοι.
ΧΟΡΟΣ: Δόξα Πατρὶ καὶ Υἱῷ καὶ Ἁγίῳ
Πνεύματι, καὶ νῦν καὶ ἀεὶ καὶ εἰς τοὺς αἰώνας
τῶν αἰώνων. Ἀμήν.
Κύριε, ἐλέησον. (γ΄) Πάτερ Ἅγιε εὐλόγησον.
ΙΕΡΕΥΣ: Ὁ δι᾿ ἡμᾶς τοὺς ἀνθρώπους καὶ
διὰ τὴν ἡμετέραν σωτηρίαν, τὰ φρικτὰ πάθη καὶ
τὸν Ζωοποιὸν Σταυρὸν καὶ τὴν ἑκούσιον ταφὴν
σαρκί καταδεξάμενος, Χριστὸς ὁ ἀληθινὸς Θεὸς
ἡμῶν, ταῖς πρεσβείαις τῆς παναχράντου καὶ
παναμώμου ἁγίας αὐτοῦ Μητρός, δυνάμει τοῦ
τιμίου καὶ ζωοποιοῦ Σταυροῦ, προστασίαις τῶν
τιμίων ἐπουρανίων Δυνάμεων Ἀσωμάτων,
ἱκεσίαις τοῦ τιμίου, ἐνδόξου, προφήτου
Προδρόμου καὶ Βαπτιστοῦ Ἰωάννου, τῶν ἁγίων,
ἐνδόξων καὶ πανευφήμων Ἀποστόλων, τῶν
ἁγίων ἐνδόξων καὶ καλλινίκων Μαρτύρων, τῶν
ὁσίων καὶ θεοφόρων Πατέρων ἡμῶν, τοῦ Ἁγίου
.. (τοῦ Ναοῦ) τῶν ἁγίων καὶ δικαίων
θεοπατόρων Ἰωακείμ καὶ Ἄννης, καὶ πάντων
τῶν Ἁγίων, ἐλεήσαι καὶ σώσαι ἡμᾶς, ὡς ἀγαθὸς
καὶ φιλάνθρωπος καὶ ἐλεήμων Θεός.

144
ΜΕΓΑΛΗ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ ΠΡΩΪ

Δι’ εὐχῶν τῶν ἁγίων Πατέρων ἡμῶν, Κύριε


Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον καὶ σῶσον
ἡμᾶς.
ΧΟΡΟΣ: Ἀμήν.

Ἡ καταγραφὴ τῶν Κειµένων - Καλλιτεχνικὴ ἐπιµέλεια


ἔγινε µὲ τὸ πρόγραµµα «Μελωδὸς»
τοῦ κ. Σάββα Παπαδόπουλου
www.melodos.com
ἀπὸ τὸν Βασίλειο Κιαµηλίδη
Ἱεροψάλτη στὸν Ι.Ν. Ἁγίου Γεωργίου Κουλούρας Βέροιας.

145

You might also like