Professional Documents
Culture Documents
Column Part3
Column Part3
Slender column එකක් කියන්නන් column එනක් slenderness එක slenderness limit එකට වඩා
වැඩි column වලටනන්. ( λ > λlim )
buckling නවන නිසා නේ slender column වල තව අතිනේක moment එකක් ඇති නවනවා.
Column එනහක Reinforcements නහායද්දී ඒ column එක design කරන්න ඕන bending
moment එක නහායාගන්න ඕන නන්. ඉතින් නේ buckling නිසා ඇති නවන moment එකත්
design bending moment එක (MEd) නහායද්දී අදාළ කරගන්න නවනවා.
එකතුවට.
Moe + M2 රතු පාටින් නපන්නන්නන් ඒ 1st
සාොනයනයන් column එනක් තැන් තුනකින් ඕක උපරිෙ නවන්න පුලුවන්. ඒ තැන් 3 තො column එනක් උඩයි
ෙැදයි යටයි. අපි කරන්න ඕන ඒ තැන් 3ෙ අගයන් නහායානගන, ඒවැන් වැඩිෙ අගය තිනයන එක (MEd) ට
ගන්න එක.
Column එනක් උඩ ඇති නවන resultant moment එක Mo2- M2/2 නන්. ඒත් අපි එතන resultant moment
එකට ගන්නන් Mo2 එක. ඒක ෙතක තියාගන්න. අපි safety එක ගැන හිතන නිසා M2/2 අඩු කරන්
නැතුව resultant එක Mo2 කියලා ගන්නවා. ඒ විදිහටෙ උඩ Mo2 නවනුවට Mo1 තිනයනවා නේ
resultant එක Mo1 විදිහට ගන්නවා.
පහල තිනයන්නන් MEd ට ගන්න පුලුවන් moment ටික. ඒවැන් වැඩිෙ moment එක නහායලා ඒ
1. Mo2
2. Moe + M2
𝑀2
3. Mo1 +
2
4. e0NEd
Mo1, Mo2 කියන්නන් නොනවද ඒවා නහායන්නන් නකානහාෙද කියලා දැනටෙත් දන්නවනන්. ඒ
වුනාට ෙතක් නවන්නත් එක්ක ආනේ කියන්නේ. Mo1, Mo2 කියන්නන්, column එකට සේබන්ධ
beam වලින්, column එකට transfer නවන moment වලයි eccentricity එක නිසා column එනක් ඇති
නවන moment වලයි එකතුවට. Mo2 එකට ගන්නන් beam වලින් column එනක් උඩටයි යටටයි
transfer නවන moment 2න් නලාකු එක.
e0NEd කියන්නන් Column එකට තිනයන්න පුලුවන් අවෙ design moment එක. අපි නේක
නහායන විදිහ ගැනත් short column කරද්දී ඉනගන ගත්තනන්.
Moe කියන්නන් Mo2, Mo1 නිසා column එනක් ෙැද ඇති නවලා තිනයන moment එක. ඒක
නහායන්නන් පහල equation එනකන්.
නේනක් Moe ට ගන්නන් 0.6Mo2 + 0.4Mo1 කියන එක. Mo1, Mo2 ට අගයන්
ආනද්දශ කරනනකාට Mo1, Mo2 වල +, - ලකුණත් එක්ක අගයන් දාන්නන්.
Moe වලට තිනයන්න පුලුවන් අවෙ අගය 0.4Mo2. ඒ නිසා 0.6Mo2 + 0.4Mo1
නේ අගය 0.4Mo2 වඩා අඩු වුනනාත් Moe වලට ගන්නන් 0.4Mo2 නේ අගය.
e2
𝟏 𝒍𝟐𝟎
e2 = ×
𝒓 𝒄
1 1
= kr kφ ×
𝑟 𝑟0
තාෙ දාන්නන් නැති නිසා අපිට ඇත්ත kr අගය එක පාර නහායන්න බෑ. ඒ නිසා අපි
kφ නහායන equation එනක් φef එකට සාොනයනයන් ගන්නන් 0.87 කියන අගය. ප්රශ්නන්
නවන අගයක් ීල තිනයනවා නේ ඒ අගය ගන්න. ඊලඟට Equation එනක් β නහායාගන්න
ඕන.
kφ වලට තිනයන්නන් පුලුවන් අවෙ අගය 1. Calculation කරලා kφ වලට 1ට වඩා අඩු
k
අගයක් ආනවාත් φ 1යි කියලා ගන්නන්.
1/ro නහායන equation එනක් d කියන්නන් effect depth එක. Beam එනහක d නහේව
විදිහටෙ තො column එනක් cross section එනක්ත් d නහායන්නන්. equation එනක් eyd
නහායාගන්න ඕන.
eyd නහායන equation එනක් fyd කියන්නන් steel වල design strength එක. ඒ කිේනේ
කේි වල strength එක (fyk ), 1.15 කියන safety factor එනකන් නබදුවහෙ එන අගය.
Es කියන්නන් steel වල elastic modules එක. Steel වල elastic modules එක
200Gpa නන්.
fcu කියන්නන් concrete වල characteristics cube strength එක. fck කියන්නන් concrete වල
characteristics cylinder strength එක. සෙහර ගණන් හදනනකාට නේ fck, fcu 2ෙ අගයන්
දැනගන්න නවනවා. ඉතින් ගාණක fck හරි fcu වලින් එකක විතරක් අගයක් ීලා
තිනයනනකාට අනිනක් අගය දැන ගන්නන් EC2 code වල 29 නවනි පිටුනේ තිනයන table
3.1 වලින්. ඒ table එනක් fcu හදුන්වලා තිනයන්නන් fck, cube කියලා. දැන් නේ example එකට
f
අනුව example එනක් ීලා තිනයනවා cu = 30 Mpa කියලා. ඒතනකාට fcu =30 ට අදාල fck
අගය 25 Mpa කියලා table එනකන් ගන්න පුලුවන්.
lo = 3.726m
λy=λz,= 42.97
fcu = 30 Mpa
fck = 25 Mpa
Slender, braced column
❖ අපි short column වල example එකකට කනල් uniaxial ගාණක්. ඒත් නේක biaxial එකක්. ඒ කියන්නන්
නේනක් y, z axis 2ෙ moment ඇති නවලා තිනයනවා. ඒතනකාට axis 2ටෙ නවන නවනෙ reinforcements
නහායානගන යන්න නවනවා.
y axis z axis
3.726
𝑒𝑖 = = 9.315 × 10−3 𝑚
400 𝑒𝑖 = 9.315 × 10−3 𝑚
𝑒𝑖 𝑁𝐸𝑑 = 9.315 × 10−3 𝑚 × 1800𝑘𝑁 𝑒𝑖 𝑁𝐸𝑑 = 16.77𝑘𝑁𝑚
= 16.77𝑘𝑁𝑚
eccentric moment එක
column එක උඩ + නවද්දී
column එක යටින් -
නවනවා. ඒ නිසයි Mo1
නහායද්දී -eccentric
moment එක එකතු කරලා
තිනයන්නන්.
0.6𝑀𝑜2 + 0.4𝑀01 = 0.6 × 76.77 + 0.4 × (−16.77) 0.6𝑀𝑜2 + 0.4𝑀01 = 0.6 × 56.77 + 0.4 × (−16.77)
= 39.35𝑘𝑁𝑚 = 27.35𝑘𝑁𝑚
500
𝑒𝑦𝑑 =
𝑓𝑦𝑑
= 1.15
= 2.174 × 10−3 𝑒𝑦𝑑 = 2.174 × 10−3
𝐸𝑠 200×103
25
𝑑 = 300 − 25 − 8 − = 254.5𝑚𝑚 𝑑 = 254.5𝑚𝑚
2
1 𝑒𝑦𝑑 2.174 × 10−3 1
= = = 1.898 × 10−5 𝑚𝑚−1 = 1.898 × 10−5 𝑚𝑚−1
𝑟0 0.45𝑑 0.45 × 254.5 𝑟0
𝑓𝑐𝑘 𝜆 𝛽 = 0.189
𝛽 = 0.35 + −
200 150
25 42.97
= 0.35 + 200 − = 0.189
150
𝐾𝜑 = 1 + 𝛽𝜑𝑒𝑓 ≥ 1 𝐾𝜑 = 1.16
𝐴𝑠𝑠𝑢𝑚𝑒 𝐾𝑟 = 1 𝐴𝑠𝑠𝑢𝑚𝑒 𝐾𝑟 = 1
1 1 1
= kr kφ × = 2.20 × 10−5 𝑚𝑚−1
𝑟 𝑟0 𝑟
𝟏 𝒍𝟐𝟎 (𝟑𝟕𝟐𝟔)𝟐
e2 = 𝒓 × = 2.2 × 10 −5
× e2 = 30.54mm
𝒄 𝟏𝟎
= 30.54𝑚𝑚
𝑀2 = 𝑒2 𝑁𝐸𝑑 = 30.54 × 10−3 × 1800 𝑀2 = 54.97𝑘𝑁𝑚
= 54.97𝑘𝑁𝑚
ℎ
𝑒0 = 𝑀𝑎𝑥 { , 20𝑚𝑚}
30
ℎ 300
= = 10𝑚𝑚
30 30
∴ 𝑒0 = 20𝑚𝑚
= 36𝑘𝑁𝑚
= 56.77
Kr = 0.39
Kr = 0.42
Chart එකට අනුව y axis එනක් වලට එන්නන් 0.76. z axis එනක්
වලට එන්නන් 0.69. ඒත් අපිට නේ අගයන් ගන්න බෑ. ඒකට නේතුව තො axis 2ෙ MEd
වලට ගන්න වුනන් Moe + M2 කියන moment එක. නොකද ඒ moment එක තො උපරිෙ
ඒත් දැන් Chart එක බැලුවහෙ නේනවා Kr වලට නවන අගයක් ඇවිත් තිනයන්නන්. ඒ නිසා අපි
නේ අලුත් Kr අගයන් දාලා අනේ M2 නහායන්න නවනවා. අලුත් Kr අගය කලින් නහායාගත්තු
වලට දැන් ගන්න නවන උපරිෙ moment එක නොකක්ද කියලා. නේ example එක අනුව
ඉස්සරහට හදන් ගිහින් ආනයෙ chart එනකන් Kr අගය බලන්න නවනවා. ඒතනකාට
අපි M2 නහායන්න ගත්ත Kr අගය chart එනකන් ලැනබන Kr අගයට ආසන්න වශනයන්
y axis z axis
76.77 56.77
0.11 0.08
0.55
0.65
= 0.65 = 0.55
0.65 0.55
0.65 2925 0.55 2475
අපි ඊගාවට බලන්න ඕනන්, නේ column එකට biaxial bending moment එක ගැන හිතලා reinforcements දාන්න
නවනවද, biaxial bending moment එක ගැන හිතන් නැතුව reinforcements දාන්න පුලුවන් ද කියලා.
ඒක බලන්නන් පහල condition 2න්. ඒ condition 2න් එකක් හරි satisfy නවන්නන් නැත්නේ අපිට අනිවාේයනයන් නේ
column එකට biaxial bending moment එක ගැන හිතලා reinforcements දාන්න නවන්නන්.
Condition නදකෙ satisfy වුනනාත්, අපිට පුලුවන් biaxial bending moment එක ගැන හිතන් නැතුව column එකට
reinforcements දාන්න. එනහෙ වුනනාත් අපිට පුලුවන් උඩ නහායාගත්ත reinforcements area 2න් වැඩි reinforcements
area එක column එකට නකලින්ෙ දාන්න.
1.
2.
𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 = 42.97
𝜆𝑦 𝜆𝑧
=1 =1
𝜆𝑧 𝜆𝑦
𝑀𝐸𝑑,𝑦
𝑒𝑦 𝑀𝐸𝑑,𝑦 76.77 𝑒𝑧 𝑀𝐸𝑑,𝑧 56.77
𝑁 = = = 0.74
= 𝐸𝑑 = = = 1.35 𝑒𝑦 𝑀𝐸𝑑,𝑦 76.77
𝑒𝑧 𝑀𝐸𝑑,𝑧 𝑀𝐸𝑑,𝑧 56.77
𝑁𝐸𝑑
අපි column එකට biaxial bending moment එක ගැන හිතලා reinforcements දානනකාට පහල equation එක satisfy
නවන විදිහට තො reinforcements දාන්න ඕනන්.
කලින් නහායාගත්ත, axis නදනක් reinforecment area 2න් වඩා විශාල reinforecment area එක අරන් නේ condition එක
පාවිච්ි කරලා බලනවා, ඒ reinforcements area එක column එකට දාන්න පුලුවන් ද කියලා. ඒ reinforcements area
එනකන් condition එක satisfy වුනනාත් ප්රශ්නයක් නැතුව අපිට පුලුවන් ඒ reinforcements area එක අරන් column එක
design කරන්න.
ඒ reinforcements area එනකන් condition එක satisfy නවන්නන් නැත්නේ අපිට සිද්දධ නවනවා නවන reinforcements
area එකක් guess කරන්න. එනහෙ කරලා තො නේ condition එක satis නවන reinforcements area එකක්
නහායාගන්න නවන්නන. නිකන්ෙ guess එකක් කරනවට වඩා නහාදයි BS Code වල biaxial case වල දි reinforcements
area එක නහායපු method එක පාවිච්ි කරලා, reinforcements area එකක් අරන් බලන එක නේ condition එකට
දාලා satis නවනව ද කියලා.
𝑨𝒔 = 𝟐𝟗𝟐𝟓𝒎𝒎𝟐
Short column වල examples එනක්
කලා වනේ reinforcements area එක
𝐴𝑠 2925 අරන් 2න් නබදලා axis එනක් එක
= = 1462.5𝑚𝑚2
2 2 පැත්තකට දාන්න ඕන
reinforcements ප්රොණය තිරණය
කරනවා. පස්නස් ආනේ ඒ
1462.5 reinforcements ප්රොණයය 2න් වැඩි
𝑁𝑜 𝑜𝑓 25 𝑑𝑖𝑎. 𝑅/𝑓𝑠 = = 2.98 කරලා මුලු cross section එකට ඕන
490
reinforcements ප්රොණය තීරණය
කරනවා.
𝑀
= 0.205
𝑏ℎ2 𝑓𝑐𝑘
𝑀
= 0.205
𝑏ℎ2 𝑓𝑐𝑘
= 138.38𝑘𝑁𝑚
a නහායන table එනක් තිනයන
Nrd නහායද්දීත් ඒක නහායන
equation එනක් As වලට ගන්නන්
𝑁𝑅𝑑 = 𝐴𝑐 𝑓𝑐𝑑 + 𝐴𝑠 𝑓𝑦𝑑
column එකට provide කරපු
reinforcements area එක.
25 500
= 300 × 300 × + 2940 ×
1.5 1.15
= 2778.26𝑘𝑁𝑚
𝑁𝐸𝑑 1800
= = 0.65
𝑁𝑅𝑑 2778.26
0.65 a
0.7 1.5
𝑎 = 1.46
56.77 1.46 76.77 1.46
( ) +( ) = 0.70
138.38 138.38
∴ 𝐶𝑜𝑛𝑑𝑖𝑡𝑖𝑜𝑛 𝑖𝑠 𝑠𝑎𝑡𝑖𝑠𝑓𝑦.
Condition එක satisfy කරන නිසා අපිට පුලුවන් අපි ගත්තු reinforcements area එක column එකට දාන්න. Satisfy
කරන් නැත්නේ තො නවන reinforcements area එකක් ගැන හිතන්න නවන්නන.
අන්තිෙටෙ අපි බලනවා column එනක් cross section එනක් තිනයන්න පුලුවන් අවෙ සහ උපරිෙ reinforcements
area range එක ඇතුනල් ද නේ reinforcements එක තිනයන්නන් කියලා. ඒකත් හරි නේ ප්රශ්නයක් නෑ
𝑆𝑜 𝑢𝑠𝑒 𝐻8@175
𝐷𝑒𝑠𝑖𝑔𝑛 𝑆𝑢𝑚𝑚𝑎𝑟𝑦
6H25
2H16
H8@275 at middle
H8@175 along h distance from edges
Column එනක් cross section එක සෙමිතික නවන්න, අනිත් axis එනක් පැති 2ට reinforcements 2ක් දාද්දී 25mm
diameter එනක් ඒවාෙ දාන්න බැරි වූණා. නොකද තව 25mm diameter reinforcements 2ක් දැේනොත් cross section
එනක් තිනයන්න පුලුවන් උපරිෙ reinforcements area එක ඉක්ෙවලා යන නිසා. ඒ නිසා 16mm reinforcements 2ක්
දැේනේ. Short column එනක් example එනක්, 25mm diameter එනක් reinforcements 2ක් දැේනේ. ඒතනත් වැරී.
එතනත් 25 reinforcements 2ක් දාන්න බෑ 16 reinforcements 2ක් වනේ තො දාන්න නවන්නන්.
ඊලඟ නකාටනසදි Slender unbraced column එනහකට reinforcements design කරන ගාණක් මුල ඉදලා
සේපුේණනයන්ෙ කරමු.