1.

මේමේ දී අපිට කරන්න තිමෙන්මන් column එමේ cross section එකට ඕන කරන reinforcement area එක calculation
කරලා, එකට අදාලව reinforcement දාන එක.

මුලින්ම අපි කරන්න ඕන මේ column එක තිමෙන structure එක braced structure එකේ ද unbraced structure එකේ ද
කිෙලා දැනගන්න එක. මමාකද braced වලටයි unbraced structure වලටයි ගන්න equation මවනස්. සාමනමෙන්
ප්‍රශ්මනම මදනවා මේක braced එකේ ද unbraced එකේ ද කිෙලා.

Braced structure එකේ කිෙන්මන් structure එකට ඇති මවන horizontal loads (wind load), resist කරන්මන් structure එමේ
frame එමකන් මනමේ, Horizontal loads resist කරන්මන් structure එමේ බිත්තති වලින්. Frame එක කිෙන්මන් column,
beams. Slab වලට. එතමකාට Braced structure වල column වලට horizontal loads වලින් බලපෑමේ නෑ.

Unbraced structure වල horizontal loads resist කරන්මන් මකලින්ම column, slab beam වලින්.

අපි දැන් column එක braced ද unbraced ද කිෙලා දන්නවා මන්. ඊගවට බලන්න තිමෙන්මන් colum එක short එකේ ද
slender එකේ ද කිෙලා. Short කිෙන්මන් වැඩිෙ උස නැති මකාට column වලට. Slender කිෙන්මන් උස column වලට.

අපි මමමෙම column එක short එකේ ද slender එකේ ද කිෙලා බලන්මන් ඇයි දන්නව ද, column එකේ උඩ මලාකු
load එකේ ඇති මවද්දදී column එක නැමමන්න බලනවා (buckling). එමෙම නැමමන නිසා column එමේ තව moment
එකේ ඇති මවනවා. Short column buckling මවන්මන් නෑ. Slender column buckling මවනවා. එතමකාට short column වල
මේ additional Moment එකේ ඇති මවන්මන නෑ. Slender column එකේ නේ ගාන ෙදනමකාට මේ additional Moment
එකත්ත ගන්න මවනවා.

Braced Unbraced

Slender Short Slender

2. Column එක short ද slender ද කිෙලා බලන්මන් slenderness (λ) එමකන්.

Column එමේ slenderness එක slenderness limit එකට වඩා වැඩි නේ, column එක slender.

Column එමේ slenderness එක slenderness limit එකට වඩා අඩුයි නේ, column එක short.

<

Rectangular cross section එකේ තිමෙන column

එමෙක slenderness එක මොෙද්දදී අපිට
මකලින්ම equation එක ගන්න
පුලුවන්. එමේ h කිෙන්මන් column එමේ cross
section එමේ වඩා දිග පැත්තත.

කිෙන්මන් column එමේ effective length එක.

දැන් මොෙගන්න ඕමන්.
Column එමේ clear length එක කිෙන්මන් beam 2 අතර තිමෙන length එකට.
ප්‍රශ්මන්ක column එමේ length එක දීලා තිබමබාත්ත column එමේ ෙට ඉදලා
beam එමේ උඩට මවනකල්, clear length එක ගන්මන් ඒ length එමකන් beam
එමේ height එක අඩු කරලා.
350mm

l= 4000-350

= 3650mm

දැන් තිමෙන්මන් F මොෙගන්න.

F මොෙන්න braced, unbraced වලට මවන මවනම

equation තිමෙනවා. මේ equation වල k වල අගෙ
මොොගත්තතනේ F මොොගන්න තිබබා.

Unbraced structure වල F මොෙන්න equation 2ේ

තිමෙනවා. අපි මේ මදමේම අගෙන් මොොමගන
එමකන් වැඩිම අගෙ තිමෙන එක තමා unbraced එමේ
F විදිෙට ගන්මන්.
 K1 කිෙන්මන් column එමේ උඩ මකලවමේ ඇතිමවන relative
stiffness එක. K2 column එමේ ෙට මකලවමේ ඇතිමවන
relative stiffness එක.
2 2
equation එමේ E කිෙන්මන් concrete වල young modulus එක.
ඒක equation එමේ උඩයි ෙටයි මදමේම තිමෙන නිසා, එක
equation එමකන් කපලා දාන්න පුලුවන්මන්.

Equation එමේ ට අපි column එමේ එකයි beam එමේ

එකයි මොෙගන්න ඕමන්.

= 1 bd3
12
300mm
Ex-
300mm
x 300 x 3003

Column cross section

200mm

600mm

Beam cross section

Equation එමේ L වලට column එමකයි beam වලයි clear length මදන්න ඕමන්.

Beam එමෙක clear length එක කිෙන්මන් column මදකේ අතර length එක. ඒ length එක බලන්මන් column
එමේ face වල ඉදලා. සාමනමෙන් beam එමෙක length එක මදන්මන් එක column එමෙක Center එමේ ඉදලා
අනිත්ත column එමේ center එකට තිමෙන length එකමන්. ඒ වුනාට මේ equation එකට දාන්න ඕමන් column
එමේ වමේම beam වලත්ත clear length.
6000mm

Ex-

Clear length of beam

= 6000 – 300 = 5700mm

300mm
 Column එමෙක උඩත්ත beams තිබිලා
ෙටත්ත beams තිබිලා ඒ උඩයි ෙටයි beam
arrangement එක සමානයි නේ, මේ K1,
K2 අගෙන් මදකත්ත සමානයි මන්.

Column එක ෙටින් rough foundation

එකට සේබන්ද මවනවා නේ එතන
column එකයි rough foundation එකයි
අතර pin joint එකේ තිමෙන්මන්
කිෙලා සලකන්මන්. එමෙම pin joint
තිමෙන තැන් වල මේ k අගෙ infinity
(∞) කිෙලා සලකන්මන්.

K2 =∞

Rough foundation

Column එමේ slenderness(λ) එක මොෙද්දදී මුලින්ම k මොෙලා F මොෙලා lo මොෙලා එමකන්

slenderness (λ) එක මොෙන්න තිමෙන්මන්.

ඊලගට slenderness limit එක මොෙන විදිෙ බලමු

 A වලට වල අගෙ දන්මන්
නැත්තනේ A= 0.7 කිෙලා ගන්මන්.

B වලට වල අගෙ දන්මන්

නැත්තනේ B= 1.1 කිෙලා ගන්මන්.

C වලට වල අගෙ දන්මන් නැත්තනේ

C= 0.7 කිෙලා ගන්මන්. ඒත්ත
සාමනමෙන් වල අගෙ අපිට
මොොගන්න පුලිවන් ඒක සුලු කරලා
එන අගෙ C වලට ගන්මන්.

column එමෙක bending moment ඇති

මවන ක්‍රම කිහිපෙේ තිමෙනවා. ඒ ක්‍රම
වලින් ප්‍රධානම ක්‍රමෙේ තමයි beam
වල ඇති මවලා තිමෙන bending moment
වලින් මකාටසේ column වලට transfer
මවලා column වල bending moment ඇති
මවන එක. මේ Mo1, M02 කිෙන්මන්,
beam වල bending moment නිසා column
එමේ උඩයි ෙටයි ඇති මවලා තිමෙන
bending moment මදක. මමමේ M02
කිෙන්මන් ඒ moment 2න් විශාල අගෙ.
Mo1 කිෙන්මන් කුඩා අගෙ.
කිෙන්මන් concrete වල strength
එක. එක equation එකට ගන්නමකාට
1.5 කිෙන safety factor එමකන්
මබදන්න අමතක කරන්න එපා.

Example of finding C
Z axis මමක තමා මේ මකාටමස් දැන ගන්න තිමෙන
අන්තිමPoint එක.

Y axis
මේ තිමෙන්මන් column beam arrangement එකේ
උඩ ඉදන් බලනමකාට මේන විදිෙ කිෙලා
හිතන්නමකෝ.

එතමකාට මේ column එමේ axis 2මේම දීශාවලට

beam ගිහින් තිමෙනවාමන්. ඒ නිසා මේ slenderness
එක මොෙනමකාට column එමේ axis 2ටම
මොෙන්න ඕමන්. මුලින්ම එක axis එකකට
මොෙලා ඊගවට අනිත්ත axis එකටත්ත මොෙන්න
ඕමන්.

සමෙර මවලාවට column එක, එක axis එකකට

slender මවලා අනිත්ත axis එක දීශාවට short මවන්න
පුලුවන්. නැත්තනේ axis මදකටම short ෙරි slender

ෙරි මවන්න පුලුවන්. ඉස්සරෙට column එමේ

design bending moment එක මොෙන්න column එක
short, slender මවන්මන් මමාන axis වලට ද කිෙලා
දැනගන්න ඕමන්.
 NEd = 1200 kN
fcu = 30 MPa

NEd = 1800 kN

300mm 200mm

300mm

600mm
Column Beam
5000mm

cross section cross section

Solution:

1st case:- Unbraced column

Ground Column

NEd = 1800 kN

Y direction
A = 0.7

20𝐴𝐵𝐶 B = 1.1
λlim =
√𝑛 C = 1.7 – ϒm ϒm = Mo1 / Mo2
20×0.7×1.1×1.7 = 1.7 - 0 = 0/ 60
=
√1
= 1.7 =0
= 26.18

Z direction n = NEd / Ac fcd

1800 ×103
=
300×300×30/1.5
λlim = 26.18
=1

Axis 2ටම λlim මොෙද්දදි C අගෙ විතරයි

මවනස් මවන්මන්. ඒත්ත මේ ගාමන් axis 2ටම
C වලට එකම අගෙ (c=1.7) එන නිසා axis

2ටම එකම λlim අගෙේ තිමෙන්මන්.

 𝐸𝐼
(𝐿)
𝑐𝑜𝑙
k1 = 2𝐸𝐼 2𝐸𝐼
( 𝐿 ) +( 𝐿 )
𝑏1 𝑏2

1
𝐸× 12×300×3003
( )
5000−400
= 1 1
2𝐸×12×200×4003 2𝐸×12×200×4003
( ) +( )
6000−300 6000−300

= 0.196

k2 = ∞ (pinned condition)

𝑘1 𝑘2 𝑘1 𝑘2
F = √1 + 10 × F= (1+ )(1+ )
𝑘1 + 𝑘2 1+ 𝑘1 1+ 𝑘2

∞ 0.196 ∞
= √1 + 10 × or =(1+ )(1+ )
∞ 1+ 0.196 ∞

0.196
= √1 + 10 × 1 =(1+ ) ( 1 + 1)
1+ 0.196

= 3.32 = 2.33

∴ 𝐹 = 3.32 (𝐺𝑒𝑡 𝑚𝑎𝑥𝑖𝑚𝑢𝑚 𝑣𝑎𝑙𝑢𝑒)

∞
මේ equation එමේ දී ∞ ආමවාත්ත ඒක 1
කිෙලා තමා ගන්මන්
𝑙0 = 𝐹𝑙
𝑙0 = 3.32 × (5000 − 400)
𝑙0 = 15272

column එමේ y axis එමකයි z axis එමකයි

3.46𝑙0
𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 = Beams එකම විදිමේ නිසා axis 2මේම λ
ℎ
අගෙ සමානයි.
3.46×15272
=
300
= 176.14

λ > 𝜆𝑙𝑖𝑚

∴ 𝑆𝑙𝑒𝑛𝑑𝑒𝑟 𝑐𝑜𝑙𝑢𝑚𝑛 𝑖𝑛 𝑏𝑜𝑡ℎ 𝑦 𝑎𝑛𝑑 𝑧 𝑑𝑖𝑟𝑒𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠

Upper Column

NEd = 1200 kN

Y direction

A = 0.7

20𝐴𝐵𝐶 B = 1.1
λlim =
√𝑛 C = 1.7 – ϒm ϒm = Mo1 / Mo2
20×0.7×1.1×2.45
= = 1.7 – (-1.33) = -60/80
√0.667
= 2.45 = -0.75
= 46.20

n = NEd / Ac fcd
Z direction 1200 ×103
=
300×300×30/1.5

20𝐴𝐵𝐶
= 0.667
λlim =
√𝑛
20×0.7×1.1×2.367
= C = 1.7 – ϒm ϒm = Mo1 / Mo2
√0.667
= 1.7 – (-0.667) = -40/60
= 44.63
= 2.367 = -0.667
 𝐸𝐼
(𝐿)
𝑐𝑜𝑙
k1 = k2 = 2𝐸𝐼 2𝐸𝐼
( 𝐿 ) +( 𝐿 )
𝑏1 𝑏2

1
𝐸× 12×300×3003
( )
3000−400
= 1 1
2𝐸×12×200×4003 2𝐸×12×200×4003
( ) +( )
6000−300 6000−300

= 0.347

𝑘1 𝑘2 𝑘1 𝑘2
F = √1 + 10 × F =(1+ )(1+ )
𝑘1 + 𝑘2 1+ 𝑘1 1+ 𝑘2

0.347×0.347 0.347 0.347

= √1 + 10 × or = (1+ )(1+ )
0.347+0.347 1+ 0.347 1+ 0.347

= √1 + 10 × 0.1735 = 1.58
= 1.65

∴ 𝐹 = 1.65

𝑙0 = 𝐹𝑙
𝑙0 = 1.65 × (3000 − 400)
𝑙0 = 4290
 3.46𝑙0
𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 =
ℎ
3.46×4290
=
300
= 49.478

𝜆𝑦 > (𝜆𝑙𝑖𝑚 )y & 𝜆𝑧 > (𝜆𝑙𝑖𝑚 )z

∴ 𝑆𝑙𝑒𝑛𝑑𝑒𝑟 𝑐𝑜𝑙𝑢𝑚𝑛 𝑖𝑛 𝑏𝑜𝑡ℎ 𝑦 𝑎𝑛𝑑 𝑧 𝑑𝑖𝑟𝑒𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠

2nd case:- Braced column

Ground Column

( λlim)y = (λlim)z = 26.18

k1 = 0.196
k2 = ∞

0.196 ∞
0.45+0.196 ∞
 0.196
F = 0.5√(1 + ) (1 + 1)
0.45+0.196

F = 0.81

𝑙0 = 𝐹𝑙
𝑙0 = 0.81 × (5000 − 400)
𝑙0 = 3726

3.46𝑙0
𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 =
ℎ
3.46×3726
=
300
= 42.97

λ > 𝜆𝑙𝑖𝑚

∴ 𝑆𝑙𝑒𝑛𝑑𝑒𝑟 𝑐𝑜𝑙𝑢𝑚𝑛 𝑖𝑛 𝑏𝑜𝑡ℎ 𝑦 𝑎𝑛𝑑 𝑧 𝑑𝑖𝑟𝑒𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠

Upper Column

Y direction

λlim = 46.20

Z direction

λlim = 44.63

k1 = k2= 0.347

= 0.718

𝑙0 = 𝐹𝑙
𝑙0 = 0.718 × (3000 − 400)
𝑙0 = 1866.8

3.46𝑙0
𝜆𝑦 = 𝜆𝑧 =
ℎ
3.46×1866.8
=
300
= 21.53
𝜆𝑦 < (𝜆𝑙𝑖𝑚 )y & 𝜆𝑧 < (𝜆𝑙𝑖𝑚 )z

∴ 𝑆ℎ𝑜𝑟𝑡 𝑐𝑜𝑙𝑢𝑚𝑛 𝑖𝑛 𝑏𝑜𝑡ℎ 𝑦 𝑎𝑛𝑑 𝑧 𝑑𝑖𝑟𝑒𝑐𝑡𝑖𝑜𝑛𝑠