Тестовые вопросы по предмету «История Кыргызстана» (ГАК)

1. Тарых–бул … изилдеген илим: 1. История- это наука, изучающая …

a адамзаттын келечегин / будущее c атмосферанын курамын / состав
человека атмосферы
b жаратылыш байлыктарын / d адамзаттын басып өткөн жолун /
природные богатства прошлое человечества
e элдин турмуш тиричилигин жана
маданиятын / культуру и быт
народов
2. Муундардын келип чыгышын жана 2. Наука, изучающая происхождение и
адамдардын туугандык родственные связи людей, родов,
байланыштарын, уруусун, аты- фамилий, поколений называется …
жөнүн изилдөөчү илим …деп
аталат:
a генеология c геральдика
b гумизматика d этнография
e археология
3. Тигил же бул мезгилде элдер 3. Изучая “следы” о прошлом, о том, как
кандай жашап, эмне окуялар болгону жили люди, какие происходили события
тууралуу “издери” изилдөөнү ... деп в то, или иное время мы называем:
атайбыз.
a тарыхый булактар /исторические c жазуу булактар / писменные источники
источники
b оозеки булактар/ устные источники d санжыра булактары /родственные
источники
e Фольклордук булактар /
фольклорные источники
4. Табылган сөөк калдыктарынан 4. Наука, изучающая происхождение
адамдын келип чыгышын изилдөөчү человека по костным останкам …
илим ... деп аталат
a антропология c Геология
b археология d Геральдика
e генеология
5. Христостун төрөлүшүнө чейинки 5. Время до Рождества Христова
убакыт … мезгил деп аталат называется периодом …
a биздин доорго чейинки /до нашей c биздин доордун келечегинин / будущее
эры нашей эры
b биздин доор / нашей эры d биздин доордон кийинки / после нашей
эры
e таш доору / каменный век
6. Нумизматика илими эмнени 6. Что изучает наука нумизматика?
изилдейт?
a өлкөнүн, шаарлардын, жеке
инсандардын гербдерин / гербы
страны, городов и личностей
b жазуу эстеликтерин жана
булактарын /письменных источников
и письменных памятников
e адамзаттын келечегин / будущее
человека
7. Эң байыркы адамдардын
жашоосунда эмгек куралдары дээрлик
таштан жасалган. Бул мезгил …
болгон.
a таш доору / каменного века
b темир доору / железного века
e палеолит доору / эпоха палеолита
8. Кыргызстандын аймагында
табылган алгачкы адамдардын
издери … тиешелүү
a энеолитке / энеолиту
b неолитке / неолиту
e жез дооруна / медный век
9. Байыркы адамдардын эң алгачкы
иши …
a аңчылык жана жыйноочулук / охота
и собирательство
b мал багуучулук / скотоводство
e соода / торговля
10. Аска бетине тартылган
сүрөттөрдү«петроглифтер» деп
аташкан.Кыргызстандын аймагында
табылган эң байыркы жайгашкан жер:
a б. з. ч 40 миң. жылга жакын, Сох
дарыясынын өрөөнүндө / в долине
реки Сох и датируются
приблизительно 40тыс. до н. э.
b б. з. ч 30 миц. жылга жакын, Арпа
дарыясыньш / в долине реки Арпа и
датируются приблизительно 30тыс.
до н. э.
e б. з. ч 20 миң. жылга жакын, Чүй
өрөөнүндө / в долине Чуй и
c элдин турмуш тиричилигин жана
маданиятын / культуру и быт народов
d тыйын, медалдар, акча системасын,
соода тарыхын / историю торговли,
денежные системы, медалей и монет
7. Когда жили древнейшие люди,
большинство орудий труда были
сделаны из камня. Это был период …
c жез доору / медного века
d коло доору / бронзового века
8. Следы первого человека найденного на
территории Кыргызстана относятся
к…
c мезолитке / мезолиту
d палеолитке / палеолиту
9. Первыми занятиями древнейших
людей были …
c жер иштетүү жана багбанчылык /
земледелие и садоводство
d кол өнөрчүлүк / ремесло
10. «Петроглифы», этим термином
принято называть наскальные
рисунки. Наиболее древние из них на
территории Кыргызстана
обнаружены:
c б. з. ч 22-25 миң. жылга жакын,
бийик тоолуу Ак-Сайда / в
высокогорных районах Ак-Сая и
датируются
d б. з. ч. 10 миц. жылга жакын, бийик
тоолуу Сарыжаз өрөнүндөгү Ак-
Чункур үңкүрүндө / в пищере Ак-
Чункур в высокогорной
Сарыджазскойдолине и датируется
приблизительно 10 тыс. лет до н.э.
 датируются приблизительно 20тыс.
до н. э.
11. Байыркы адамдардын үйүрү ... 11. Первобытное человеческое стадо...
a эмгек куралдарын колодон жасашкан c карапа буюмдарын жасашкан /
/ изготавливало орудия труда из изготавливало гончарные изделия
бронзы
b жыйноочулук жана аңчылыкта, кол d аңчылык үчүн жаа жана жебе
алу жана чогуу коргонуу үчүн жасашкан / изготавливало лук и
биригишкен / объединялись для стрелы для охоты
совместной защиты и нападения,
охоты и собирательства
e кол өнөрчүлүк жана соода
кылышкан / занимались ремеслом и
торговлей
12. Окумуштуулардын айтуусу 12. Переход от присваивающего
боюнча, табигый ресурстарды хозяйства к производящему- был назван
ыйгарып алуу чарбасынан учеными …
өндүрүштүк чарбага өтүү… деп
аталат
a илимий-техникалык революция / c неолиттик революция / неолитической
научно - технической ревалюцией революцией
b кол өнөрчүлүктүн өнүгүшү / d кризис / кризисом
развитием ремесла
e демографиялык революция /
демографическая революция
13. Алгачкы эмгек куралы жасалган 13. Первый металл, из которого делали
металл … болгон орудия труда,
a калай / олово c коло / бронза
b жез / медь d темир / железо
e Алтын / золото
14. Саймалы-Таштагы эстеликтер 14. Время создания древнейших
жаралган мезгил … болгон наскальных изображений в урочище
Саймаалу-Таш …
a палеолит / палеолит c энеолит / энеолит
b коло доору / бронзовый век d неолит / неолит
e алтын доору / золотой век
15.«Авестада» орто азиялык 15. Кочевники Средней Азии в «Авесте»
көчмөндөр … деп аталган. назывались …
a хунндар / хунны c жундар / жуны
b турлар / туры d сарматтар / сарматы
e номаддар / номады f скифтер / скифы
 16. Антикалык грек авторлору 16. Античные греческие авторы
(мисалы, Геродот) сактардын уруу (например, Геродот) правителя сакского
бирикмесинин башкаруучусун … деп племенного объединения называл …
атаган
a хан / хан c падыша / царь
b ханзаада / принц d император / император
e князь / князь
17. Сактардын коргондорунан 17. Предметы и изделия, найденные в
табылган буюмдар … стилине сакских курганах относятся к ….
кирет. Стилю
a согдиялыктардын / согдийскому c куштардын / птичьему
b айбанаттар / звериному d кытайлыктардын / китайскому
e классицизм / классицизму
18. Б.з.ч. VI кылымда сак уруулары … 18. Сакские племена в VI веке до н.э. вели
менен согушкан: войны с …
a персиялыктар / персами c хунндар / хуннами
b аландар / аланами d моңголдор / монголами
e номаддар / номады
19. Байыркы кыргыздар (гяньгунь) 19. Первое упоминание о «гяньгунях»
жөнүндө маалыматты … жазып (кыргызах) имеются в трудах …
калтырган.
a Мухаммед Хайдар / Мухаммеда c Сыма-Цянь / Сыма-Цяня
Хайдара
b Птоломей / Птоломея d Махмуд Кашгари / Махмуда Кашгари
e Геродот / Геродота
20. Усун башкаруучуларынын ордосу 20. Ставка усуньских правителей
жайгашкан Чигу шаарынын размещалась в городе Чигу, означающий в
котормосунун мааниси: переводе:
a кызыл өрөөндөгү шаар / город c көгүлтүр өрөөндөгү шаар / город
красной долины голубой долины
b жашыл өрөөндөгү шаар / город d алтын өрөөндөгү шаар / город золотой
зеленой долины долины
e сары өрөөндөгү шаар / город
зеленой долины
21. Б.з.ч. II кылымда Тянь-Шанды 21. Во II веке до н. э. усуни захватили
басып алышкан усундардын жогорку Тянь-Шань. Ставка верховного
башкаруучусунун ордосу … правителя размещалась …
жайгашкан
a Сыр-Дарыяда / на Сыр-Дарье c Ысык-Көлдүн жээгинде / на берегу
Иссык-Куля
b Жети-Сууда / в Семиречье d Фергана өрөөнүндө / в Ферганской
долине
e Чуй өрөөнүндө / в Чуйской долине
22. VI кылымдынкайсы жылында Түрк 22. Образование Тюркского государства
кагандыгынын түзүлүшү?
a 545-жылы / к 545 году
b 552-жылы / к 552 году
e 548-жылы / к 548 году
23. Хунндардын көчмөн империясы
качан түзүлгөн?
a б.з.ч. V-IV.кылымдарында / в V-IV
веках до н. э.
b б.з.ч. II-I кылымдарында / в II-I
веках до н. э.
e б.з. Iкылымында / в Iвеке н.э.
24. Эзелки кыргыз мамлекети качан
түзүлгөн?
a б.з.ч.VIк / Viв. До н. э.
b б.з.ч.V к / V в. До н. э.
e б.з.ч. IIк / IIв. До н. э.
25. «Кыргыз» этнонимии алгач
тарыхый булакта … эскерилген
a б.з.ч. 201-жылы / в 201 году. до.н.э.
b б.з.ч. 103-жылы / в. 103 году. до.н.э.
e б.з.ч. 205-жылы / в 205 году. До.н.э.
26. Даван мамлекети качан пайда
болгон?
a б. з. ч. I – миң жылдыкта / I
тысячелетие до н. э.
b б. З. Ч. VIII – VII кк /VIII – VIIвв. До
н. э.
e б. з. ч. III – миң жылдыкта / III
тысячелетие до н. э.
27. «Асман аргымактарынын» өлкөсү
деп ... аташкан
a Кытайды / Китай
b Парфияны / Парфия
e Араб / Аравия
28. Ысык-Көл жана Суяб аркылуу
өткөн Улуу Жибек жолунун бир
бутагы … деп аталган:
a Памир-Алай / Памиро-Алайская
ветвь
b Чүй / Чуйская ветвь
e Нарын / Нарын / Нарынская ветвь
29. Улуу Жибек жолу 16 кылым
катары менен соода жүргүзгөн, эмне
относится к …
c 558-жылы / к 558 году
d 492-жылы / к 492 году
23. Когда сложилась империя Хуннов?
c б.з.ч. III-II кылымдарында / в III-II
веках до н. э.
d б.з.ч. I кылымдарында / в I веке до н.э.
.
24. Когда образовалось древнейшее
кыргызское государство?
c б.з.ч. IV к /Ivв. До н. э.
d б.з.ч. III к /IIIв. До н. э.
25. Первое упоминание этнонима
«кыргыз» в исторических источниках
относится к…
c Б.з.ч. 150-жылы / в 150 году.до. н.э.
d Б.з.ч. 180-жылы / в 180 году.до. н.э.
26.Время образование Даваньского
гасударства
c б.з. ч.VII – VI кк /VII – Viвв. До н. э
d б з.ч. III – II К / III – Iiвв. До н. э
27. Страной «небесных скакунов»
называли …
c Даванды / Давань
d Монголияны / Монголия
28. Ветвь Великого шелкового пути,
проходившего через Суяб и Иссык-Куль,
называлась …
c Фергана / Ферганская ветвь
d Тибет / Тибетская ветвь
29. Великий Шелковый путь
просуществовал 16 веков, почему он
 үчүн кийин токтоп калган?
a Европа кытай товарларын ири c
жибекти пайдалануудан баш
тарткан / Европа отказалась от
употребления китайских товаров, и в
первую очередь от шелка
b буга чума эпидемиясы себеп болгон / d
к этому привела эпидемия чумы
e
30.«Жерди мен эч качан эч кимге
бербейм. Жер-мамлекеттин негизи».
Бул сөздү айткан ...
a Моду / Моду Шаньую
b Өгуз хан / Огуз хану
e Ходжа Ахмед Ясави
31.VI кылымдынкайсы жылында
усундар түрк мамлекетинин
курамына кирген?
a 545-жылы / в 545 году
b 552-жылы/ в 552 году
e 550-жылы/ в 550 году
32. Түрктөр өзүлөрүнүн ата–
бабаларын мифтик карышкырдын
баласы…деп эсептешкен.
a Хашин
b Бумын
e Эмуша
33. Түрктөрдүн коңшулаш урууларга
кол салып турушунун башкы
максаты … болгон.
a Борбордук Азияга үстөмдүк кылуу / c
гегемония в Центральной Азии
b коңшулардын малдарын ээлеп алуу / d
захват скота у соседей
e Кошуна жерлерди тартып алуу/
захват соседних земель
34. Түрк кагандыгы жайгашкан
аймак ... деп аталат
a Борбордук Азия / Центральная Азия c
b Сибирь / Сибирь
e Кытай / Китай
потом прекратил свое существование?
соода жолдору деңиздер менен
океандын магистралдарга чыгарылган /
перемещение торговых путей на
морские и океанские магистрали
Кытай жибекти өндүрүү менен аны
сыртка чыгарууну токтоткон / Китай
прекратил производство и вывоз шелка
30. «Землю я никому и никогда не отдам.
Земля-это основа государства». Это
слова принадлежат …
c Мугуа / Мугуа
d Мухан / Мухану
31. Когда усуни вошли в состав
Тюркского государства в VI веке?
c 558-жылы / в 558 году
d 492-жылы / в 492 году
32. Тюрки считали своим предком-
мифического сына волчицы по имени …
c Ашина
d Мумин
33. Главная цель, которую преследовали
тюрки при набегах на соседние племена,
было …
туткундарды колго түшүрүү жана
аларды кулга айландыруу / захват
пленных и превращение их в рабов
баш ийгендерден салык чогултуу /
сбор налогов с покоренных земель
34. Территория, где располагался
Тюркский каганат, называлась ...
Монголия / Монголия
d Сыр-Дарыянын жээги / возле Сыр-
Дарьи
 35. Борбордук Азиянын ири бөлүгү,
анын ичинде Жети-Суу, Тянь-Шань,
Фергана жана Чыгыш Түркстан …
кагандыгынын курамына кирген.
a Чыгыш Түрк / Восточно-Тюркского
b Түштүк Түрк / Южно-Тюркского
e Түндүк Кыргыстан / Северный
Кыргызстан
36. Батыш Түрк кагандыгынын
борбору Суяб шаары … жайгашкан.
a Фергана өрөөнүндө / в Ферганской
долине
b Талас өрөөнүндө / в Таласской
долине
e Арал деңизинин жанында / около
Аральского моря
37.“Каганат” деген эмне?
a үлүш, княздын ээлиги / участок,
владение князя
b ээлик, кагандын мамлекети
владение, государство кагана
e манап, манаптын жери / манап,
владение манапа
38. Түрк элдеринин эң байыркысы ...
болот.
a казактар / казахи
b кыргыздар / кыргызы
e арабдар / арабы
39. Бул уруулар «сарылар» жана
«каралар» деп экиге бөлүнүшкөн.
Алар … болгон
a карлуктар / карлуки
b түргөштөр / тюргеши
e казактар / казахи
40. Түргөш кагандыгынын борбору ...
a Баласагын
b Кашгар
e Тибет
41. Эне-Сайдагы Кыргыз мамлекети
биздин замандын кайсы
кылымдарында жашаган?
a II – I кк./вв.
b III– IV кк./вв.
e V– VII кк./вв.
35. Большая часть Центральной Азии,
в том числе Семиречье, Тянь-Шань,
Фергана и Восточный Туркестан, вошли в
состав … каганата.
c Түндүк Түрк / Северно-Тюркского
d Батыш Түрк / Западно-Тюркского
36. Столица Западного Тюркского
каганата город Суяб находилась ...
c Чүй өрөөнүндө / в Чуйской долине
d Или дарыясынын өрөөнүндө / в
долине реки Или
37. Что такое “каганат”?
c мамлекет, уруунун ээлиги /
государство, владение племени
/ d башкаруучунун аймагынын бир
бөлүгү / часть территорий правителя
38. Самым древним из тюркских народов
являются ...
c уйгурлар /уйгуры
d башкырлар / башкиры
39. Эти племена подразделялись на два
рода-«желтые» и «черные». Это ...
c түрктөр / тюрки
d хунндар / хунны
40. Столица Тюргешского каганата ...
c Суяб
d Чигу
41. С какого периода нашей эры
существовало государство Кыргыз на
Енисее?
c VI– VIII кк./вв.
d IV– V кк./вв.
 42.Миң-Өзөн ойдуңунан табылган
«Алтын-Көлдүн таш жазуулары»
деп аталган эпиграфия … арналган:
a Билгеге / Билге
b Култегинге / Култегину
e Истеми Каганга / Истеми Кагану
43. Байыркы енисей кыргыздардын
жазуу түрү?
a согдиялык / согдийская
b араб / арабская
e латын /латинская
44. Орхон-Эне-Сай жазууларын
биринчи жолу 1894-жылы окуган
түрколог, академик … болгон
a В. Томпсон
b М. Масон
e Ч. Валиханов
45. Барсбек каган бийлик жүргүзгөн
мезгил ...
a VIкылымдын аягы-VIIкылымдын
башы /конец Viвека – начало VIIвека
b VIIкылымдын аягы-VIIIкылымдын
башы /конец VII века – начало VIII
веках
e V –VIкылымдарда / V –VIвеках
46. Экинчи Чыгыш Түрк
Кагандыгынын кыргыздарга каршы
жортуулу … -жылдары болгон.
a 698-699 жж./гг.
b 712-713 жж./гг.
e 707-709 жж./гг.
47.Кытайлар жеңилип жана миң
жылча Орто Азиянын чек арасына
жолой албай калган «Эл
салгылашуусу» … болгон:
a 551-жылы Сырдарьяда / Сырдарья, в
551году.
b 651-жылы Таразда / Тараз, в 651году
e 451-жылы Нарында / Нарын, в
451году
48. Уйгур кагандыгы … жашаган
a 744 – 840 жылдары / годы.
b 700 – 73 0жылдары / годы.
e 780 – 790жылдары / годы.
42.Найденная эпитафия в Минусинске
получившая название «Алтын-Көлдүн
таш жазуулары», посвящена:
c Барсбекке / Барсбеку
d Тон-йокукка / Тон-йокуку
43. Письменность древних енисейских
кыргызов?
c руникалык / руническая
d шынаа түрүндө / клинопись
44. Тюрколог, академик, впервые
расшифровавший эпитафию,
посвященную Барсбеку?
c С. Кляшторный
d В. Радлов
45. Период правления кагана Барсбека ...
c VIII кылымдын аягы-IX кылымдын
башы /конец VIIIвека –началоIXвека
d VI –VIIIкылымдарда / VI –VIIIвеках
46. Поход войск Второго Восточно-
Тюркского каганата против енисейских
кыргызов был организован в … годы
c 710-711 жж./гг.
d 714-715 жж./гг.
47. «Битва народов», после которой
побежденные китайцы около тысячи
лет не появлялись у границ Средней
Азии, состоялась на реке …
c 751-жылы Таласта / Талас, в 751году
d 851-жылы Илиде / Или, в 851году
48. Уйгурский каганат существовал в …
c 850 – 895 жылдары / годы
d 930 – 950 жылдары / годы
49. «Улуу Кыргыз дөөлөтүнүн доору» 49. «Эпоха Кыргызского
… башталган. великодержавия» начинается …
a Барсбек кагандын бийлигинин c 751-жылы Талас дарыясындагы
тушунда / в период правления согуштан кийин / после битвы на реке
Барсбек кагана Талас в 751 году
b Ордо-Балыкты кыргыздар басып d Темучин Чынгыз хан деп
алгандан кийин / после захвата жарыялангандан кийин / после
кыргызами города Ордо-Балык провозглашения Темучина Чынгыз
ханом
e кыргыз эли калыптангандан кийин / f кыргыздар Теңир-Тоо (Тянь-Шань)
после образования кыргызского аймагына көчүп келгенден кийин /
народа после переселения кыргызов на
территорию Тенир-Тоо (Тянь-Шаня)
50. Эне-Сайлык кыргыздар … 50. Письменность енисейских кыргызов
колдонушкан.
a б.з.ч. III кылымда кытайлыктардан c ХIХ кылымдын аягы – ХХ кылымдын
үйрөнгөн иероглифтерди / башында орустардан алган
иероглифическая письменность, кирилицаны / кириллица, к которой
позаимствованная у китайцев еще в они приобщились в конце ХIХ –
III веке до н.э. начале ХХ веков
b III кылымда грек алфавитинин d VIII кылымда арабдар колдонушкан
негизинде түзүлгөн жазууну / жазууну / арабская письменность, к
созданная ими в III веке которой они приобщились в VIII веке.
письменность на базе греческого
алфавита
e кыргыздардын жазуусу болгон эмес / f VII кылымда өзүлөрү түзүшкөн руна
кыргызы не имели письменности сымал жазууну / рунической
письменностью, появившуюся у них в
VII веке
51. Караханилер мамлекетин качан, 51. Когда и кем основано Караханидское
ким негиздеген? государство?
a 920-жылы, Сулуу Каган / в 920 году, c 940-жылы, Сатук Карахан / в 940 году,
Сулуу Каган. Сатук Карахан.
b 930-жылы, Мукан Каган / в 930 году, d 910-жылы, Кучлук / в 910 году, Кучлук
Мукан Каган.
e 930-жылы, Истеми Каган / в 930
году, Истеми Каган.
52. Кыргызстандын аймагында ислам 52.Ислам стал государственной
мамлекеттик дин …-жыл болгон религией на территории Кыргызстана в
… году
a 960 c 990
b 980 d 995
e 920
53. Анда Караханий каганатында 53. В нем содержатся исторические и
жашаган түрк элдери, алардын географические сведения - о живущих в
 аскерлери, жерлери, шаарлары менен составе Караханидского каганата
айылдары жөнүндө тарыхый жана тюркских народов, его войсках,
географиялык маалыматтар местностях, городах и селениях. Это
камтылган. Бул китеп … книга …
a Жусуп Баласагындын «Кут алуучу c Сыма Цзяндын «Тарыхый
билими» / «Благодатное знание» жазуулары» / «Исторические записки»
Жусупа Баласагуни Сыма Цзянь
b Махмуд Кашгаринин «Түрк d Рашид ад-Диндин «Жылнаамалар
тилдеринин сөздүгү» / «Словарь жыйнагы» / «Сборник
тюркских наречий» Махмуда годоисчислений» Рашид ад-Дин
Кашгари
e Ибн Сина «Даниш Намэ» / Ибн Сина
«Даниш намэ»
54.Түрк элдеринин тарыхын, 54.Кто является составителем первого
эстелигин жана маданиятын словаря тюркских народов, памятники
чагылдырган сөздүгү «Диван лугат истории и культуры «Диван лугат ат-
ат-түрк» чыгармасынын автору тюрк»?
ким?
a Махмуд Кашгари (XIкылым / XIвек) c Абу Наср Мухаммед Аль-Фараби (870-
950)
b Ходжа Ахмед Ясави (1103-1166) d Жусуп Баласагын (XIкылым /XIвек)
e Рашид ад-Дин (1247-1318)
55. Махмуд Кашгари жана Жусуп 55. Кем являлись Махмуд Кашгари и
Баласагын … болгон Жусуп Баласагун?
a ойчулдар / мыслители c саякатчылар / путешественники
b дарыгерлер / лекари d башкаруучулар / правители
e Сүрөтчүлөр / художнки
56. Өзгөн, Бурана, Таш–Рабат 56. Назовите государство, в период
тарыхый архитектуралык существования которого были
комплекстер кайсыл мамлекеттин построены башня Бурана, караван сарай
убагында курулган? Таш-Рабат, Узгенский архитектурный
комплекс
a Могол империясынын мезгили/ c Караханилер каганатынын мезгили/
период могольской империи период Караханидского каганата
b Түрк каганатынын мезгили/ период d Карлук кагандыгынын мезгили/ период
тюркского каганата карлукского каганата
e _______
57. Караханий мамлекетинин 57. В результате раздела
бөлүнүүсүнүн натыйжасында Караханидского государства столицей
Чыгыш кагандыгынын борбору … Восточного каганата стал город ...
болду
a Баласагын / Баласагун c Самарканд / Самарканд
b Өзгөн / Узген d Бурана / Бурана
e Фергана / Фергана
58. Чыгыш Түркстан жана Жети- 58.Найманы до переселения в
Сууга көчүп келгенге чейин наймандар Восточный Туркестан и Семиречье
… жашаган проживали …
a Эне-Сайда / на Енисее c Фергана өрөөнүндө/ в Ферганской
долине
b Алтайда / на Алтае d Чүй өрөөнүндө / В Чуйской долине
e Улуу Кытай сепилинин аймагында / f Иртыш дарыясынын аймагында / на
около Великой Китайской стены территории около реки Иртыш
59. Чынгыз хан жалпы монголдордун 59. Чынгызхан был провозглашен ханом
ханы болуп … -жылы жарыяланган всех монголов в … году
a 1200 c 1206
b 1214 d 1219
e 1210 f 1213
60. 1206-1207-жылдары эң алгач 60. Первым подверглись нападениям
моңгол ордосунун чабуулуна туш монгольских орд в 1206-1207 годах
келген элдер … болгон народы ….
a түштүк сибирлик жана эне-сайлык c ортонку сибирлик жана тянь-шандык
кыргыздар / южной Сибири и кыргыздар / средней Сибири и
кыргызы Енисея кыргызы Тянь-Шаня
b чыгыш сибирлик жана эне-сайлык d түштүк Сибирлик жана Орто Азиялык
кыргыздар / восточной Сибири и кыргыздар / южной Сибири и кыргызы
кыргызы Енисея Средней Азии
e Батыш Сибирдик жана Орто
Азиялык кыргыздар / Западной
Сибири и и кыргызы Средней Азии
61. Борбордук Азия (Кыргызстандын 61. Какому сыну Чынгыз хана досталась в
аймагы менен бирдикте) наследство Центральная Азия (в том
Чынгызхандын кайсы уулунун числе и территория Кыргызстана)?
энчисине тийген?
a Джучи c Чагатай
b Угедей d Жамуха
e Тулуй f Бортэ
62.XIII кылымда Кыргызстандын 62.Государство, расположившееся на
аймагында жайгашкан... территории Кыргызстана в XIII в.
a Караханийлер мамлекети / c Темирландын империясы / империя
государство Караханидов Тимурлана
b Хайду мамлекети / государство d Моголистан мамлекети / государство
Хайду Моголистан
e Монгол мамлекети / государство
монголов
63. Хайду мамлекети … -жылы 63. Государство Хайду было образовано в
түзүлгөн … году
a 1250 ж./г. c 1255 ж./г.
b 1269 ж./г. d 1270 ж./г.
e 1260 ж./г. f 1280 ж./г.
 64. Моголистандын биринчи 64. Первым ханом Моголистана был …
падышасы … болгон
a Тоглук-Тимур c Темирлан
b Едиге d Чынгызхан
e Мухаммад хан 1
65. Моголистан мамлекети … жылы 65. Государство Моголистан возникло в
пайда болгон … году
a 1348 c 1350
b 1346 d 1341
e 1338 f 1345
66. Ысык–Көлдүн Чыгыш жээгиндеги 66. На перевале Санташ (Восточное
Санташ ашуусунда эки дөбө бар. побережье Ысык-Куля) возвышается два
Уламыш боюнча бирин сай холма. По легенде один из них насыпан
таштарынан жүрүшкө кетип из речного камнья воинами,
жаткан жоокерлер үйүп кетишкен, отправившимися в поход, другой
экинчиси, кайрылып келген жоокерлер вернувшимися из него. Эти своеобразные
үйгөн дөбө. Бул тирүүлөр менен памятники живым и мертвым были
өлгөндөрдүн бөтөнчө эстеликтерин сложены воинами ...
түзүшкөн жоокерлердин башында ...
турган.
a Чынгызхан / Чингизхана c Улукбек / Улугбека
b Темирлан / Темирлана d Хайду хан / хана Хайду
e Едиге / Едиге
67. Кыргыздардын «Оң канат» уруу 67. Укажите общего предка кыргызских
бирикмесинин тегин атагыла родоплеменных объединений “правого
крыла”
a Ак уул c Суранчы
b Куу уул d Ажи бий
e Тагай бий f Манап бий
68. Кыргыз эли… кылымда 68. Кыргызская народность сложилась в
калыптанган … веке
a IX-X вв. c XV-XVI вв.
b XI-XII вв. d XVII-XVIII вв.
e X-XI вв.
69.Кыргыз жазмасы… кылымдарда 69.Кыргызская письменность
калыптанган сложилась в … веках
a V-VI вв. c XII в.
b IX-X вв. d XV-XVI вв.
e X в.
70.XVI кылымда Тянь-Шанда кыргыз 70. Кто был первым кыргызским
урууларын биринчи башкаруучу … правителем на Тянь-Шане в XVI веке?
болгон
a Захириддин Бабур c Мухаммед Кыргыз (Тагай бий).
b Манап бий d Жарбан батыр
e Ибрагим Тамгач Каган
71. Санжыра - бул … 71. Санжыра - это …
a төл майрамында ырдалуучу мактоо c эл, уруу жана уруктарды изилдөөчү
ыры / похвальная песнь на празднике илим / историческая дисциплина
приплода изучающая родословную
b белгилүү окуя учурунда белек берүү d тарыхтын түпкүрүнөн келген алгачкы
каада салты / обычай дарить подарки кыргызча ат / первое кыргызское имя,
по случаю знаменательного события дошедшее до нас из глубин истории
e Тарыхый инсан / исторический
личность
72. XV-XVI кылымдардагы 72. Автором сочинения «Тарих-и
Кыргызстандын коомдук-саясий Рашиди», где имеются ценные сведения
тарыхынан баалуу маалыматтар об общественно-политической истории
бар «Тарих-и Рашиди» аттуу Кыргызстана XV-XVIвеков был …
эмгектин автору … болгон
a Жусуп Баласагын c Сайф ад-Дин Аксикенди
b Алишер Навои d Мухаммед Мырза Хайдар
e
73. Кыргыз элинин миграциялык 73. Кто является автором миграционной
теориясынын келип чыгуусунун теории происхождения кыргызского
автору ким? народа?
a Н. Я. Бичурин c Ч. Ч. Валиханов
b А. Н. Бернштам d В. В. Бартольд
e Абромзон
74. Кыргыз элинин калк катары 74. В какой работе была официально
калыптануу процессинин негизги сформулирована позиция советской
суроолору кайсы эмгекте советтик историографии по вопросу о
историографиянын так маалыматы происхождении кыргызского народа?
берилген?
a «Кыргызы и Кыргызстан: опыт c «История Кыргызской ССР с
нового исторического осмысления» древнейших времен до наших дней»
(2003 г.) (1986 г.)
b «Кыргызы и их этногенетические и d «История кыргызов и Кыргызстана»
историко-культурные связи» (1989 (2012 г.)
г.)
e История кыргызов и Кыргызстана
(2004г.)
75. Азыркы мезгилде кыргыздардын 75. Какая из теорий о происхождении
келип чыгуусу тууралуу кайсы теория кыргызов сегодня получила наибольшее
кененирээк жайытылган? распространение?
a эки этнонимдин кошулушу / c миграциялык жол менен /
смешанная миграционная
b диффузиялык / диффузная d жергиликтүү калк катары
/автохтонная
e Коп элдин жыйындысы /
многочисленной народ
76.Ойрот–калмактардын Жунгар
хандыгы кайсы жылы түзүлгөн?
a 1709 ж./г.
b 1635 ж./г.
e 1916 ж./г.
77. Жунгар хандыгынын кыргыздарды
басып алышы …-жылы башталган
a 1840 ж./г.
b 1643 ж./г.
e 1917 ж./г.
78. Кыргыз менен казактардын
жерлерине ойрот-калмактардын 50
миң аскери качан кол салган?
a 1677ж. / г.
b 1876 ж. / г.
e 1997 ж./г.
80.Үч миң түтүн кыргызды Жунгар
коңтаажысы Цеван Рабдан
Сибирден Жунгарияга …-жылы
айдатып кеткен
a 1610 ж./г.
b 1703 ж./г.
e 1917 ж./г.
81. Кыргыз элинин калмактарга
(жунгарлар) каршы күрөшү … болгон
a X-XV кылымдарда / веках
b XII-XVII кылымдарда / веках
e III –V кылымдарда / веках
82.Цинь империясы тарабынан
Жунгар хандыгы … -жылдары
кулаган
a 1757-1758 жж./гг.
b 1973-1876 жж./гг.
e 1990 -1991 жж./ гг.
83. Кайсыл себептер казак-кыргыз
мамилелеринин ортосун бузган?
a калмактардан бошогон жайыттар
жана жерлерди туура бөлүштүрүү /
за право владения пастбищами и
стойбищами, освобожденными от
калмаков.
76. В каком году было создано
государство ойрот-калмаков-
Джунгарское ханство?
c 552 ж.\г.
d 1876 ж.\г.
77.Завоевание кыргызов Джунгарским
ханством началось в … году
c 603 ж./г.
d 1941 ж./г.
78. Когда 50-тысячная армия ойротов
вторглись на земли кыргызов и казахов?
c 1643ж. / г.
d 1654ж. / г.
80. Жунгарский контайшы Цеван
Рабдан насильно переселил три тысячи
юрт кыргызов из Сибири в Жунгарию в
… году
c 1865 ж./г.
d 1876 ж./г.
81. Борьба кыргызов против калмаков
(джунгаров) была в …
c XVII-XVIII кылымдарда / веках
d XV-XVI кылымдарда / веках
82. Джунгарское ханство было
разгромлено Циньской империей в …
годы
c 840-960 жж./гг.
d 552-603 жж./гг.
83. Что послужило причиной спора
между казахами и кыргызами?
c ич ара чыр-чатактар / междоусобицы
b бири-биринин жерлерин тартып d кыргыз-казактардын кошулушу /
алган / отнимали земли друг у друга. присоединение кыргызов и казахов
e Кыргыз – кытай согушу/ война
между кыргызами китаем
84.Кыргыз урууларынан Абылай ханга 84. Кто выступил против Абылай хана
каршы чыккан баатыр? из кыргызских племен?
a солто уруусунан Жайыл баатыр / из c сарбагыш уруусунан Шабдан баатыр /
племени солто Жайыл баатыр. из племени сарбагыш Шабдан баатыр
b бугу уруусунан Боромбай / из d саяк уруусунан Тайлак баатыр / из
племени бугу Боромбай. племени саяк Тайлак баатыр.
e бугу уруусунан Балбай баатыр / из
племени бугу Балбай
85. Казак султаны Кененсары 85. Нашествие казахского султана
Касымов … кыргыздарга басып Кененсары Касымова на кыргызов было в
кирген …
a 1873-1876 ж. / г. c 1845-1847ж./ г.
b 1703-1712ж. / г. d 1941-1945ж. / г.
e 1945 – 1950 ж. /г.
86. «Жайыл кыргынында» 86. Во время «Побоища Жайыла»
кыргыздар … салгылашкан? кыргызы воевали …
a казактар менен / с казахами c монголдор менен / с монголами
b калмактар менен / с калмаками d кытайлар менен / с китайцами
e озбектер менен / с узбеками
87. Кененсары Касымовго каршы 87. Борьбу кыргызов против Кененсары
кыргыздардын күрөшүн … Касымова возглавлял ...
жетектеген
a Алымбек датка c Шералы хан
b Боронбай d Ажыбек датка
e Ормон хан
88.20миң аскери менен Кененсары 88. Поход Кененсары во главе 20
кыргыздарды басып алууга … -жылы тысячной армии против кыргызов в …
аракет кылган? году
a 1784 ж./г. c 1847 ж./г.
b 1808 ж./г. d 1845 ж./г.
e 1916 ж./г.
89. Кокон хандыгы качан түзүлгөн? 89. Когда было основано Кокандское
ханство?
a XII кылымдын ортосунда / в c XVIII кылымдын башында / в начале
середине XII века XVIII века
b XV кылымдын аягында / в конце XV d XVII кылымдын башында / в начале
века XVII века
e XIII кылымдын башында / вначале
XIII века
90.Кокон хандыгынын качан, ким 90. Когда, кем и где основано Кокондское
 жана кайсы жерде негиздеген?
a 1770-1800. Кетмен-Төбө. Нарбото c
бий.
b 1709-1721. Фергана, Коканд. Шахрух d
бий.
91. Кокон феодалдары Ош жана
Өзгөн шаарларын … караткан
a 1718-жылы / в 1718 году
b 1762-жылы / в 1762 году
92. Түндүк Кыргызстанда
кокондуктар тарабынан эмнелер
курдурулган ...
a жер иштетүү/ земледелие
b чептер / крепостные укрепления
93.XIX кылымдын ортосунда түндүк
кыргыздардын көтөрүлүшү … каршы
болгон.
a Кытайга / Китая
b Кокон хандыгына / Кокандского d
ханства
94. Тайлак-баатыр … болгон
a Совет бийлигине каршы чыккан c
басмачы / басмач, выступавший
против Советской власти
b Таластык кыргыздардын жетекчиси / d
вождь таласских кыргызов
e феодал-жер ээлөөчү/ феодал- f
землевладелец
95. Түндүк Кыргызстанда Кокон
хандыгынын аскерлеринин
жортуулдары качан болгон
a 1825-1831 жж./гг.
b 1832-1835 жж./гг.
e 1941 -1945 жж /гг.
96. 1862-жылы чүй кыргыздарынын
кокондуктарга каршы
көтөрүлүшүнүн жетекчиси …
ханство?
1721-1734. Адукерим бий. Бухара.
1842-1876. Шерали хан. Кашкар.
e 1875 -1876. Полот хан. Коканд.
91. Кокандские феодалы захватили
города Ош и Узген в ….
c 1728-жылы / в 1728 году
d 1770-жылы / в 1770 году
e 1775 – жылы / в 1775 году
92. Что было возведено кокандацами на
севере Кыргызстана?
c аскер иши / военное дело
d шаарчалар / городища
e жекке менчикке отүү / частный
собственность
93. Восстания северных кыргызов в
середине XIX века были направлены
против …
c Россияга / России
бухара хандыгына / бухарского
ханства
e казактарга каршы / против казахов
94. Тайлак-баатыр был …
Нарындагы кокондук эзүүгө каршы
көтөрүлүштүн жетекчиси /
руководитель антикокандского
восстания в Нарыне
Бугу уруусунун башчысы /
руководитель племени бугу
Кокон хандыгынын аймак
башкаруучусу / наместник
Кокандского ханства
95. Походы кокондских войск в северный
Кыргызстан были предприняты в …
годы
c 1845-1849 жж./гг.
d 1854-1858 жж./гг.
97. Антикокандское восстание чуйских
кыргызов в 1862 году возглавлял …
 болгон
a Жангарач c Байтик баатыр
b Алымбек Датка d Жантай
e Ормон
97. Байтик баатыр … болгон. 97. Байтик баатыр был ...
a Чүй өрөөнүндө Кокон бийлигине c моңгол эзүүсүнө каршы кыргыздардын
каршы көтөрүлүш жетектеген / күрөшүнүн жетекчиси болгон /
возглавлял восстание в Чуйской возглавлял освободительную борьбу
долине против кокандской власти кыргызов против монгольского ига
b ЧыгышТүркстандагы боштондук d советтик кызыл аскер башчы /
кыймылдын жетекчиси / возглавлял советский красный полководец
освободительную борьбу в
Восточном Туркестане
e Сарбагыш уруусунун манабы /манап
из сарбагышского племени
98.Тайлак баатырдын Кокон 98. Борьба Тайлак батыра против
хандыгына болгон көтөрүлүшү … - кокондского ханства имела место в …
жылдары болгон годы
a 1825-1833 жж./гг. c 1924-1936 жж./гг.
b 1900-1903 жж./гг. d 1985-1990 жж./гг.
e 1800 – 1801 жж./гг.
99.Бухардык эмир тарабынан 99.Присвоение Курманжан звания
Курманжанга “Даткайым” наамы Датхи бухарским эмиром произошло в
…- жылы берилген … году
a 1678 ж./г. c 1863 ж./г.
b 1997 ж./г. d 1977 ж./г.
e 1800 ж /г.
100. Өз доорунун чыгаан саясий 100. Укажите главу южных кыргызов
ишмери, өз алдынча Кыргыз XVIII века, который сыграл
мамлекетин түзүүгө аракеттенген, значительную роль в становлении
Кокон хандыгынын саясий Кокандского ханства, выдающегося
турмушунда зор роль ойногон XVIII политического деятеля своего времени,
кылымдагы Түштүк кыргыздардын стремившего создать самостоятельное
жетекчисин белгилегиле. Кыргызское государсто.
a Кубат бий c Эрдана бий
b Сейиткул бек d Нарбото бий
e Манап бий
101.Кокон хандыгы түзүлгөндөн 101. Сколько восстаний произошло в
баштап канча жолу көтөрүлүштөр кокандском ханстве за весь период его
болуп турган? существования?
a 15 c 33
b 23 d 40
e 10
102. Түштүк Кыргызстанда Кокон 102. Восстание Алайских кыргызов,
хандыгынын эзүүсүнө каршы которое стал началом антикокандского
кыймылдын башталышы болгон движения в южных районах
алайлык кыргыздардын көтөрүлүшү… Кыргызстана началось в …
башталган
a 1964-ж./г. c 1865-ж./г.
b 1867-ж./г. d 1709-ж./г.
e 1800 – ж/г.
103. Кокон хандыгынын акыркы 103. Последним правителем
башкаруучусу … болгон Кокандского ханства был …
a Бурут-хан c Алим-хан
b Шералы-хан d Кудаяр-хан
e Маля-хан
104. Кокон хандыгынын 104. Причинами ослабления Кокандского
начарлашынын себеби болуп … ханства были …
саналган
a ири феодалдардын өз алдынчалыкка c элдик көтөрүлүштөр жана хан
умтулушу / крупные феодалы сарайындагы ич ара келишпестиктер /
стремились к самостоятельности народные восстания и дворцовые
интриги
b баскынчыл жортуулдар / d этностор аралык кагылышуулар /
завоевательные походы межэтнические столкновения
e чет өлкөлөрдүнкийлигишүүсү / f уруулар аралык кагылышуулар /
вмешательство иностранных междоусобицы
государств
105.”Кокон хандыгынын жоюулушуу” 106. Когда издан указ русского царя
тууралуу орус падышасы Александр Александра II “О ликвидации
II указы качан чыккан? Кокандского ханства”?
a 1634-ж./г. c 1876-ж./г.
b 1990-ж./г. d 1898-ж./г.
e 1800 – ж /г.
106. Кыргызстандын сарыбагыш 106. Первые послы кыргызов из племени
уруусунун элчилери Петербургга … сарыбагыш прибыли в Петербург в …
барышкан
a 1865-жылы январда / в январе 1865 c 1780-жылы, ноябрда / ноябре 1780 года
года
b 1785-жылы, декабрда / декабре 1785 d 1855-жылы, январда / январе 1855 года
года
e 1700 –жылы, июнда / июня 1700 года
107.Атаке бий канчанчы жылы 107. В каком году Атаке-бий отправил
Россияга биринчи элчи катары своих первых послов Абдырахмана
Абдырахман Кучаков менен Кучакова и Шергазы в Россию?
Шергазыны жиберген?
a 1975-ж. / г. c 1785- ж. / г.
b 1965- ж. / г. d 1917- ж. / г.
 e 1945 –ж/г.
108. XIX кылымдын ортосунда Кокон 108. Деятель, который активно
хандыгында маанилүү роль ойногон, участвовал в политической жизни
өз алдынча Кыргыз хандыгын курууга Кокандского ханства в середине XIX
аракеттенген инсан. Ал 1860-жылы века и стремился создать Кыргызское
Узун-Агачта орус аскерлерине каршы ханство. Он со своими кыргызскими
салгылашууга кыргыз жоокерлерин воинами в 1860 году отказался
катыштырбай койгон … принимать участие в сражении под
Узун-Агачом против русских войск,был
…
a Балбай батыр c Алымбек Датка
b Алымкул-аталык d Мусулманкул хан
e Ажыбек датка f Курманжан Датка
109.Кыргыз урууларынын ичинен 109.Кому принадлежала высшая власть
кимдер жогорку бийликте турган? в кыргызских племенах?
a аксакалдар / аксакалам c баатырлар / баатырам
b манаптар /манапам d элдик чогулуштар / народным
собраниям
e Акимдер / акимы
110. Россиянын курамына биринчи 110. Кыргызское племя, которое первым
кирген кыргыз уруусу: приняло российское подданство:
a Сарыбагыш c Саяк
b Бугу d Бостон
e Монолдор f Солто
111.Бугу уруусу канчанчы жылы 111. В каком году племя кыргызов Бугу
Россиянын карамагына кошулган? вошло в состав России?
a 1875- ж. / г. c 1755- ж. / г.
b 1855- ж. / г. d 1787- ж. / г.
e 1800 –ж. /г.
112. Борбордук Тянь-Шань 112.Присоединение кыргызов
кыргыздары кайсы жылы Россияга Центрального Тянь-Шаня к России
кошулган произошло в … году
a 1863 ж. / г. c 1867 ж. / г.
b 1877 ж. / г. d 1899 ж. / г.
e 1800 ж/ г.
113. Кетмен-Төбө, Суусамыр, 113.Присоединение к Российской
Чаткал аймактары Россия империи Чаткала, Суусамыра, Кетмень-
империясынын карамагына… -жылы Тюбе, произошло в ... году
өткөн
a 1874 ж. / г. c 1888 ж. / г.
b 1876 ж. / г. d 1864 ж. / г.
e 1800 ж/г.
114. Кыргызстан Россия 114. Полное присоединение
империясынын курамына толугу Кыргызстана к России завершилось в …
 менен кошулушулу годы
a 1873-1876 ж. / г. c 1900-1917 ж. / г.
b 1855-1876 ж. / г. d 1939-1945 ж. / г.
e 1991 -1995 ж. /г.
115. Россия империясына Алайлык 115. Присоединение Алайских кыргызов к
кыргыздардын каралышы Российской имеприи состоялось в …
году
a 1876 ж. / г. c 1709 ж. / г.
b 1898 ж. / г. d 1812 ж. / г.
e 1800 ж /г.
116. Россиянын курамына кирүү 116. Особенность присоединения
процессиндеги Түштүк Южного Кыргызстана к Российской
Кыргызстандын Түндүктөн… имеперии в отличие от Северного
айырмаланышы заключалась …
a тынчтык жолу менен / мирными c басып алуу жолу менен / путем
переговорами завоевания
b өз ыктыяры менен / добровольно d паралоо жолу менен / путем подкупа
e Алдоо ыкмасы менен/ обманным
путем
117. Түркестан генерал- 117. Туркестанское генерал-
губернаторлугу … -жылы түзүлгөн. губернаторство было образовано в …
году
a 1989 ж. / г. c 1920 ж. / г.
b 1917 ж. / г. d 1867 ж. / г.
e 1800 ж /г.
118. Росиянын курамына киргенден 118. В состав какого генерал-
кийин кыргыздар жашаган аймак губернаторства входила территория
кайсы генерал-губернаторлугуна кыргызов после присоединения к России?
караштуу болгон?
a Түркестан / Туркестанского c Оренбург / Оренбурского
b Омск / Омского d Сибирь / Сибирского
e Пишпек /Пишпекского
119. Падыша өкмөтү кыргыздардын 119. Документ царского правительства,
жерин тартып алууга толук жол по которому началось массовое изъятие
берген документти …-жылы кабыл земель у кыргызского населения был
алган. принят в … году
a 1913 ж. / г. c 1908 ж. / г.
b 1930 ж. / г. d 1917 ж. / г.
e 1900 ж / г.
120. 1898-жылы Андижан 120. Кто возглавил Андижанское
көтөрүлүшүн ким жетектеген? восстание 1898 году?
a Шадыбек Шергазы c Пулат хан
b Мадали Дукчи d Зиядин Максым уулу
e Тайлак баатыр Тайлак баатыр
 121. Кыргыздардын улуттук- 121. Национально-освободительное
боштондук көтөрүлүшү … -жылы движение кыргызов было в … году
болгон
a 1905 ж. / г. c 1916 ж. / г.
b 1900 ж. / г. d 1924 ж. / г.
e 1917 ж / г.
122. 1916-жылы көтөрүлүштө 122. Один из руководителей восстания
жетекчилердин бири 1916 года из числа манапов был …
a Мокуш Шабданов c Чокубай Мондоев
b Ибраим Төлөев d Алымкул Табалдиев
e Кычан Жакыпов
123.Кыргызстанда Совет бийлиги 123. Когда и где впервые
качан жана кайсыл жерде биринчи былоустановлена советская власть в
жолу орногон? Кыргызстане?
a 1917-жылы январда Таласта / 1917, c 1917-жылы ноябрда, Сүлүктүдө,
январе, в Таласе Кызыл-Кыяда / 1917, ноябре,в
Сулюкте,Кызыл-Кие
b 1917-жылы майда, Пишкекте / 1917, d 1917-жылы декабрда Караколдо /
мае, в Пишкеке 1917, декабре, в Караколе
e 1918 –жылы марта Нарында / 1918,
марте, в Нарыне
124. Кыргызстанда Совет 124. Демократическая организация,
бийлигинин алгачкы жылдарында эл которая проводила политическую
арасында саясий үгүт жүргүзгөн пропаганду среди населения
демократиялык уюм … болгон Кыргызстана в первые годы Советской
власти …
a «Кошчу» бирикмеси / Союз c «Букара» бирикмеси / Союз «Букара»
«Кошчу»
b «Шуро и исламия» d «Горнорабочий»
e «Хизб-ут-Тахрир» f «Туран»
125. Кыргызстанда Совет бийлигин 125. Активный борец за установление
орнотууга жана чыңдоого активдүү Советской власти в Кыргызстане,
катышкан, кыргыз ыктыярдуу организатор первого кыргызского
атчандар отрядын … биринчи конного добровольного отряда был …
уюштурган
a С. Камчыбеков c С. Күчүков
b Ж. Саадаев d О. Алиев
e Д.Шопоков
126. Кыргызстанда агрардык 126. Первые шаги Советской власти в
маселени чечүүнү Совет бийлиги ... решении аграрного вопроса в
баштаган. Кыргызстане ...
a совхоздорду түзүүдөн / создовались c Жер-суу реформасын откоруу /
совхозы проведение земельно-водных реформ
(1921-1922 гг.), (1927-1928 гг.).
b колхоздордуу түүзүдөн / d фермердик чарбаларды түзүүдөн /
 образовались колхозы создавались фермерские хозяйства
e Жеке менчик түзүү / создовались
частный собственость
127. Түндүк Кыргызстанда Совет 127. Самый крупный кулацкий мятеж,
бийлигине коркунуч келтирген ири который угражал советской власти в
кулактык козголоң ... болгон Северном Кыргызстане был ...
a Нарында / Нарынский c Беловодскиде / Беловодский
b Түптө / Тюпский d Дмитриевкада / Дмитриевский
e Пишпек / Пишпекский
128.Түптөгү кулактардын кыймылы 128.Мятеж кулаков в Тюпе был в … году
… -жылы болгон
a 1919 ж. / г. c 1937 ж. / г.
b 1898 ж. / г. d 1924 ж. / г.
e 1930 ж /г.
129. Ат-Башыдагы 129..Контрреволюционный мятеж в
контрреволюциячыл кыймыл … - Ат-Баши произошел в … году
жылы болгон
a 1916 ж. / г. c 1945 ж. / г.
b 1939 ж. / г. d 1920 ж. / г.
e 1917 ж / г.
130. Түштүк Кыргызстандагы 130. Крупный руководитель
бириккен мусулман армиясынын басмаческого движения на Юге
командачысы жана басмачылык Кыргызстана, командовавший
кыймылдын көрүнүктүү жетекчиси объединенными силами мусульманской
… болгон армии был …
a Рахманкул c Мадаминбек
b Аман-палван d Мойдунбек
e Жаныбек f Сапарбек
131. Советтердин Бүткүл Россиялык 131. В работе II Всероссийского съезда
II съездинде Кыргызстандан … Советов из Кыргызстана участвовал …
катышкан
a полктун камандири Я. Логвиненко / c «Букара» союзунун төрагасы К.
командир полка Я. Логвиненко Сарыкулаков / председатель союза
«Букара» К. Сарыкулаков
b солдат К. Ахмедов / солдат К. d Т. Жукеев (Пудовкин) / Т. Жукеев
Ахмедов (Пудовкин)
e шахтер Д. Деканов / шахтер Д. f К. Тыныстанов / К. Тыныстанов
Деканов
132. 1925-жылдагы «отуздун» каты … 132. Письмо «тридцатки» 1925 года – это
болгон …
a большевиктер партиясынын расмий c улуттук-аймактык бөлүштүрүүгө
багытына биринчи жолу уюшулган нааразылык билдирген кат / письмо,
каршылык / первое организованное выражавшее недовольство против
противостояние официальному национально- территориального
 курсу партии большевиков деления
b партиялык аппараттагы топтук d падышалык өкмөткө каршы
күрөш / групповая борьба в нааразычылык каты / письмо не
партийном аппарате довольство против царского
правительства
e Мамлекетке каршы нааразычылык
каты / письмо не довольство против
государства
134. Кыргыз АССРинин Эл 134. Первый председатель Совета
Комиссарлар Советинин алгачкы Народных Комиссаров Кыргызской
төрагасы … болгон АССР был …
a Ж. Абдрахманов. c А. Орозбеков
b А. Сыдыков d Т. Айтматов
e К. Тыныстанов
135. «Туран» партиясынын максаты 135. Целью партии «Туран» было …
… болгон
a Түркстанды Россиядан c Түркстанда эркин Кыргызстан өлкөсүн
бөлүп,бирдиктүү Түрк мамлекетин түзүү / создать в Туркестане
түзүү / отделить от России независимое государство Кыргызстан
Туркестан, создать объединенное
Тюркское государство
b Түрк элдеринин союзун түзүү / d Бирдиктүү Казакстан мамлекетин
создать союз тюрских народов түзүү / создать единое государство
Казахстан
e Бирдиктүү Кыргызстан түзүү / создать
единое государство Кыргызстана
136. Кытайдагы качкан кыргыздарды 136. Специальная комиссия по
Мекенине кайтаруу үчүн атайын возвращению на Родину беженцев
комиссия … түзүлгөн кыргызов из Китая была образована …
a 1920-жылы, февралда / в феврале c 1950-жылы, январда / в январе 1950
1920года года
b 1940-жылы, мартта / в марте 1940 d 1965-жылы, апрелде / в апреле 1965
года года
e 1962-жылы, апрелде / в апреле 1962
года
137.Түндүк Кыргызстанда жер-суу 137.Земельно-водная реформа в
реформасы … - жылдары болгон Северном Кыргызстане проводилась в …
годы
a 1873-1876 жж. / гг. c 1921-1922 жж. / гг.
b 1939-1945 жж. / гг. d 1985-1990 жж. / гг.
e 1949-1950 жж. / гг.
138. Кыргыз Автономиялуу 138. Кыргызская Автономная
Республикасы … –жылы түзүлгөн. Республика образована в … году
a 1917 ж. / г. C 1926 ж. / г.
B 1941 ж. / г. D 1977 ж. / г.
e 1957 ж. / г.
139. 1924-жылы 14-октябрда … 139. 14 октября 1924 года была
түзүлдү. образована …
a Кыргыз Тоолуу Автономиясы / C Кыргыз АССРи / Кыргызская АССР
Кыргызская Горная Автономия.
b Кара-Кыргыз Автономиялуу областы d Кыргызстан Республикасы түзүлдү /
/ Кара-Кыргызская Автономная Республика Кыргызстан
область
e Кыргыз ССРи / Кыргызская ССР f Түркстан крайы / Туркестанский край
140. Кыргыз АССРи 140. Год принятия Конституции
Конституциясын … -жылы кабыл Кыргызской АССР
алган
a 1905 ж. / г. C 1929 ж. / г.
b 1945 ж. / г. d 1937 ж. / г.
e 1939 ж. / г.
141. СССРдин курамында 141. Кыргызская национальная
кыргыздардын улуттук государственность в рамках СССР
мамлекеттүүлүгү… башталган. начинается…
a 1925-жылы майдын аягында c 1924-жылы 14-октябрда РСФСРдын
ККАОну Кыргыз автономиялык курамында Кара-Кыргыз
областына өзгөртүү жөнүндөгү автономиялык областын түзүү
РСФСРдинБүткүл Орусиялык жөнүндөБүткүл Россиялык Борбордук
Борбордук Аткаруу Комитетинин Аткаруу Комитетинин токтому менен /
токтому менен / с постановления с постановления ВЦИК об
ВЦИК РСФСР о преобразовании образовании Кара-Киргизской
ККАО в Киргизскую автономную автономной области (ККАО) в составе
область (КАО) конец мая 1925года РСФСР от 14 октября 1924года
b 1927-жылы 7-12-мартта ККАОну d 1991-жылы 31-августта Кыргызстан
Кыргыз АССРне айланткан эгемендүүлүгүн жарыялашы менен / с
уюштуруу съездинен баштап / с провозглашения Кыргызстаном
Учредительного съезда Советов независимости 31 августа 1991года
Киргизской Автономной Советской
Социалистической республики
(Киргизской АССР) 7-12 марта
1927года
e
142. XX кылымда кыргыз 142. Инициатор восстановления
мамлекетинин түзүүгө кыргызской государственности в XX
биринчилерден болуп аракет кылган веке
инсан … болгон
a И. Арабаев c Т.Жукеев
b К. Сарыкулаков d А. Сыдыков
e К.Тыныстанов
143. 1930-жылдарда репрессияланган 143. Крупный ученый-лингвист
 Кыргызстандын көрүнүктүү Кыргызстана, репрессированный в 1930-
лингвист-окумуштуусу … болгон годы
a К. Юдахин c А. Батманов
b К. Тыныстанов d С. Орозбеков
e Д. Шүкүров f Т. Айтматов
144.«Эркин–Тоо» гезитинин биринчи 144..Выпуск первого номера газеты
чыгарылышы … болгон «Эркин–Тоо» произошел …
a 1924-жылдын 7-ноябрында / 1924, 7 c 1935-жылдын 10-мартында / 1935, 10
ноября марта
b 1941-жылдын 21-октябрында / 1941, d 1950-жылдын 2-апрелинде / 1950, 2
21 октября апреля
e
145.Кыргыз АССР түзүү жөнүндө 145.Учредительный съезд Советов,
декларациясы Советин кезексиз принявший Декларацию об образовании
съездинде качан коюлган? Киргизской АССР?
a 1927-жылы, 7-мартта / 7 марта 1927 c 1965-жылы, 3-мартта / 3 марта 1965
года года
b 1950-жылы, 8-мартта / 8 марта 1950 d 1977-жылы, 10-мартта / 10 марта 1977
года года
e 1987-жылы, 10-мартта / 10 марта
1987 года
146. Уфада И. Арабаев менен Хафиз 148. В каком году в г. Уфе была
Сарсеке уулунун «Алиппе йаки Тото выпущена книга «Алиппе йаки Тото
окуу» китеби кайсы жылы жарык окуу», авторами которой являлись И.
көргөн? Арабаев и Хафиз Сарсеке уулу?
a 1898 ж. / г. c 1937 ж. / г.
b 1709 ж. / г. d 1911 ж. / г.
e 1917 ж. / г.
147. Кыргыздын биринчи филологу 147. Назовите первого кыргызского
жана «Чоңдор үчүн алиппе» автору? филолога- профессора, автора «Азбука
для взрослых»?
a Жусуп Абдрахманов c Ишенаалы Арабаев
b Омонаалы Сыдык уулу d Белек Солтоноев
e Абдыкерим Сыдыков
148. 1913-1914-жылдары Уфа 148. Первый кыргызский историк, автор
шаарында «Мухтасар тарых трудов «Мухтасар тарых Кыргызыя» и
Кыргызыя» жана «Тарых кыргыз «Тарых кыргыз Шадмания», изданных в
Шадмания» деген тарыхый городе Уфе в 1913-1914годах, был …
эмгектерин жарыялаган биринчи
кыргыз тарыхчысы … болгон
a Жусуп Абдрахманов c Ишеналы Арабаев
b Осмоналы Сыдыков d Касым Тыныстанов
e Абдыкерим Сыдыков
149.Кыргыз тарыхчысы, этнографы, 149.Кыргызский этнограф, историк,
 адабиятчысы, акыны, «Кызыл литератор, поэт, автор труда «Кызыл
кыргыз тарыхы» китебинин автору? кыргыз тарыхы»?
a Осмонаалы Сыдык уулу c Абдыкерим Сыдыков
b Ишенаалы Арабаев d Белек Солтоноев
e Жусуп Абдрахманов
150. 1938-жылы 6-7 ноябрда кандай 150.Какое событие произошло в 6-7
окуя болгон? ноября 1938 году?
a “Туран” партиясынын c Чоң-Ташта 138 эң көрүнүктүү
активисттерин камакка алуу/ арест партиялык жана советтик ишмерлерди
активистов Туранской партии массалык түрдө атылышы / массовый
расстрел 138 видных партийных и
советских работников
b Кыргызстан Компартиясынын II d Таш-Көмүрдөгү көмүр кенин иштетүү
съезди болуп өткөн / прошел II съезд башталган / началась разработка Таш-
КП Кыргызстана Кумырского угольного месторождения
e
151. Кыргыз жазуусу араб 151.Перевод кыргызской письменности с
алфавитинен латын тамгасына арабского на латинский алфавит был
өткөн ... осуществлен в ...
a 1905 ж. / г. c 1945 ж. / г.
b 1928 ж. / г. d 1867 ж. / г.
e 1868 ж. / г.
152. Кыргыз жазуусу латын 152. Перевод кыргызской письменности
алфавитинен орус алфавитине с латинского на русский алфавит
которулган ... (кириллицу) был осуществлен в ...
a 1970 ж. / г. c 1950 ж. / г.
b 1990 ж. / г. d 1940 ж. / г.
e 1951 ж. / г.
153. Кыргыз искусствосу менен 153. Первая декада кыргызского
адабиятынын Москвадагы биринчи искусства и литературы в Москве
он күндүгү ... –жылы өткөрүлгөн проходила в ... году
a 1939 ж. / г. c 1941 ж. / г.
b 1950 ж. / г. d 1989 ж. / г.
e 1951 ж. / г.
154. 1938-1939-жылдары 154. Жертвами тотолитарного режима
тоталитардык режимдин в 1937-1938 годах стали …
курмандыгы … кыргызстандык адам кыргызстанцев
болгон
a 40 миңден ашуун / более 40 тысяч c 30 миңден ашуун / более 30 тысяч
b 50 миңден ашуун / более 50 тысяч d 80 миңден ашуун / более 80 тысяч
e 10 миңден ашуун / более 10 тысяч
155. 28 баатыр-панфиловчулар … 155. 28 герои-панфиловцы совершили
эрдик көрсөтүшкөн подвиг ...
a Брестте / в Бресте c Смоленскиде / в Смоленске
b Москванын алдында / под Москвой d Ленинградда / в Ленинграде
e Сталинградда / в Сталинграде f Волгоградда / в Волгограде
156. Советтер Союзунун Баатыры 156. Герой Советского Союза
Ысмайылбек Таранчиев ... болгон: Ысмайылбек Таранчиев был ...
a жөө аскер / пехотинцем c учкуч / летчиком
b танкист / танкистом d чалгынчы / разведчиком
e башчы / руководитель
157. Москванын алдындагы 157. Подвиг 28 героев-панфиловцев под
салгылашуудагы 28 баатыр Москвой был совершен …
понфиловчулар… эрдик жасаган
a 1940-жылы, 12-ноябрда / 12 ноября c 1941-жылы, 16-ноябрда / 16 ноября
1940 года 1941 года
b 1950-жылы, 13-октябрда / 13 октября d 1945-жылы, 18 сентябрда / 18 сентября
1950 года 1945 года
e 1945-жылы, 15 сентябрда / 15
сентября 1945 года
158.Чоң Чүй каналы курула 158. Год начала строительства
баштаган жыл ... Большого Чуйского канала.
a 1945 ж. / г. c 1955 ж. / г.
b 1940 ж. / г. d 1960 ж. / г.
e 1950 ж. / г.
159. Улуу Ата Мекендик согушта 162. Воин–кыргызстанец, который
душмандын дзотун денеси менен закрыл амбразуру вражеского дзота в
тоскон Кыргызстандык жоокер ... годы Великой Отечественной войны
болгон был ...
a Чолпонбай Түлөбердиев c Дүйшөнкул Шопоков
b Исмаилбек Таранчиев d Дайыр Асанов
e Талгат Бегельдинов
160. Москваны коргоодо баатырдык 160. Воин-кыргызстанец, геройски
менен курман болгон кыргыз жигити погибший при защите Москвы …
… болгон
a К. Жаркынбаев c А.Коёнкөзов
b Ч. Түлөбердиев d Д. Шопоков
e К. Жуматаев f К. Ибраев
161.Кыргызстандык жоокер, 161. Воин-кыргызстанец, дважды герой
Советтер Союзунун эки жолку Советского Союза
баатыры
a Чолпонбай Түлөбердиев. c Дайыр Асанов
b Николай Дмитриев. d Талгат Бегельдинов
e Исмаилбек Таранчиев
162. Улуу Ата Мекендик согушта 162. Сколько промышленных
Кыргызстанга канча өнөр-жай предприятий было эвакуировано в годы
ишканалары көчүрүлүп келген? Великой Отечественной войны в
Кыргызстан?
a 30 c 43
b 56 d 38
e 55
163. Республиканын экономикасын 163. Что означает перестроить
согуштук абалга ылайык кайра куруу экономику республики на военный лад?
эмнени түшүндүрөт?
a экономиканы согуш абалына c тыл жана фронт үчүн согуштук
өткөрүүнү согуштук чарбалык адистерди даярдоо / подготовка
планга ылайык ишке ашыруу / военных кадров для фронта и тыла
осуществляемые соответствии с
военно-хозяйственным планом,
переход экономики на военный лад
b саясий реформа / политическая d крайды аймактыкка кайра түзүү /
реформа территориальные переустройства края
e
164. 1950–1961 жылдары 164. Первым секретарем ЦК КП
Кыргызстанда БК КП биринчи Кыргызстана в 1950-1961 годы был …
секретары … болгон
a Т. Усубалиев. c И. Раззаков.
b Х.Таширов. d К. Дыйканбаев.
e Н.Дмитриев
165. Исхак Раззаков жетекчилик 165. В годы правления Исхака Раззакова
кылган жылдары Кыргызстан кандай Кыргызстан превратился из какой
мамлекеттен кандай мамлекетке страны в какую?
айланган?
a агрардык (айыл чарбалык) c социалисттик мамлекеттен
мамлекеттен индустриялуу (өнөр капиталисттик мамлекетке / из
жайлуу) мамлекетке / из аграрной социалистической страны в
(сельскохозяйственной) в капиталистическую
индустриальную (промышленную)
b феодалдык мамлекеттен d көчмөн мамлекеттен отурукташкан
социалисттик мамлекетке / из мамлекетке / из кочевой страны в
феодальной страны в оседлую
социалистическую
e
166. 1950-жылдары «буржуазиялык 166. Репрессированные кыргызские
улутчул» деп саясий айып тагылып, писатели, обвиненные за «буржуазный
репрессияланган кыргыз национализм» в 1950-х гг.
жазуучулары…
a Токомбаев А., Байжиев Т., c Шиваза Я., Сыдыкбеков Т.,
Сыдыкбеков Т. Токомбаев А.
b Саманчин Т., Бектенов З., Байжиев d Сыдыкбеков Т., Токомбаев А.,
Т. Уметалиев Т.
e
167. XX кылымдын 50-60-жылдары 167. Талантливый актер театра и кино
 Кыргызстандын таланттуу театр Кыргызстана 50-60 годов XX века … был
жана кино актеру ... болгон
a А. Боталиев c К. Мухтаров
b М. Рыскулов d Б. Минжылкиев
168. Кыргыз адабияты жана 168. Вторая декада кыргызской
искусствосунун Москвада экинчи литературы и искусства в Москве
декадасы …-жылы болгон прошла в … году
a 1955 ж. / г. c 1960 ж. / г.
b 1977 ж. / г. d 1965 ж. / г.
e 1958 ж. / г. f 1985 ж. / г.
169. «Бир актердун театры» деп 169. Что понимают под «театром
эмнени айтышат? одного актера»?
a драмалык актердун монологу / c опералык ырчынын аткаруусундагы
монолог драматического актера ария / ария в исполнении оперного
певца
b манасчынын чыгармачылыгы / d төкмө акындын чыгармачылыгы /
творчество манасчи (сказителя творчество акына-импровизатора
«Манаса»)
170. Кайсы тамсилчи акынды 170. Кого из акынов-баснописцев
«кыргыздын И. А. Крылову» деп называют «кыргызским И. А.
аташат? Крыловым»?
a Токтогул Сатылгановду / Токтогула c Тоголок Молдону / Тоголока Молдо
Сатылганова
b Барпы Алыкуловду / Барпы d Эстебес Турсуналиевди / Эстебеса
Алыкулова Турсуналиева
171. Улуу манасчылардын катарын 171. Укажите ряд великих сказателей
белгилегиле: эпос “Манас”:
a Келдибек, Калыгул, Тыныбек, c Молдо Кылыч, Арстанбек Буйлаш
Чоюке, Сагымбай, Саякбай. уулу, Калыгул Бай уулу.
b Бекмурат, Женижок, Ы.Абдрахманов d Токтогул, Тоголок Молдо.
172. Ч. Айтматов «ХХ кылымдын 172. Кого Ч. Айтматов называл
Гомери» деп кимди атаган? «Гомером ХХ века»?
a Токтогул Сатылгановду / Токтогула c Сагымбай Орозбаковду / Сагымбая
Сатылганова Орозбакова
b Жусуп Мамайды / Жусупа Мамая d Саякбай Каралаевди / Саякбая
Каралаева
173. Орус тилинин түшүндүрмө 173. Толковый словарь русского языка
сөздүгү даниялык В. В. Даль был создан датчанином В. В. Далем.
тарабынан түзүлгөн. Кыргыз-орус Кем был создан кыргызско-русский и
жана орус-кыргыз сөздүгү ким русско-кыргызский словари?
тарабынан түзүлгөн?
a орус Константин Кузьмич Юдахин c казак Чокан Чыңгызович Валиханов
тарабынан / русским Константином тарабынан / казахом Чоканом
Кузьмичом Юдахиным Чингизовичем Валихановым
b кыргыз Ишенаалы Арабаев d венгер Дёрдь Алмаши тарабынан /
 тарабынан / кыргызом Ишенаалы венгром Дёрдь Алмаши
Арабаевым
174. Фрунзеде кайсыл жылы 174. В каком году во Фрунзе открылся
Кыргыз медициналык институту Киргизский медицинский институт?
ачылган?
a 1937 c 1936
b 1935 d 1939
175. Төлөгөн Касымбековдун Түштүк 175. Исторический роман Толегена
Кыргызстандын Орусиянын Касымбекова о насильственном
курамына күч менен киргендиги вхождении Южного Кыргызстана в
тууралуу тарыхый романы … деп состав Российской империи называется
аталат …
a «Сынган кылыч» / «Сломанный меч» c «Тоолор кулаганда» / «Когда падают
горы»
b «Көчмөндөр кагылышы» / d «Цивилизациялар кагылышы» /
«Столкновение кочевников» «Столкновение цивилизаций»
176. 1970-жылдарыКыргызстандын 176. Промышленная продукция,
өнөр жайында иштелип чыккан, выпускаемая в 1970-х годах в
сапат жагынан дүйнөлүк рынокто Кыргызстане, которая стала эталоном
эталон болуп эсептелген өнөр жай качества на международном рынке …
өндүрмөсү… болгон
a электр-лампочкалары / c текшерип-ченөөчү приборлор /
электролампочки контрольно-измерительные приборы
b электрондук-эсептөөчү машиналар / d вольфрам / вольфрам
электронно-вычислительные
машины
e сурьма / сурьма f сымап / ртуть
177. Он биринчи беш жылдыкта 177. В одиннадцатой пятилетке (1981-
(1981-1985 жж.) … ири өнөр жай 1985 гг.) был пущен в эксплуатацию
ишканасы ишке киргизилген крупный промышленный объект …
a Кара-Балта килем токуу комбинаты / c Токмоктогу камволдук-сукно
Кара-Балтинский ковровый комбинаты / Токмокский камвольно-
комбинат суконный комбинат
b Кара-Балта кант комбинаты / Кара- d Канттагы цемент-шифер комбинаты /
Балтинский сахарный комбинат Кантский цементно-шиферный
комбинат
178. 1980-жылдарда Россиянын кара 178. Совхоз «Кыргызстан» по
топурактуу зонасын инициативе и при участии молодежи
өздөштүрүүучурунда кыргызстандык Кыргызстана в период освоения
жаштар тарабынан түзүлгөн Российского нечерноземья в 1980-годы
«Кыргызстан» совхозу … курулган. был образован в…
a Кострома областында / Костромской c Рязань областында / Рязанской области
области
b Ярослав областында / Ярославской d Пермь областында / Пермской области
области
e Курск областында / Курской области f Владимир областында / Владимирской
области
179. Бир партиялуулуктан баш 179. Изменения в общественно-
тартуу, коомду политической жизни Кыргызстана, где
бейидеологиялаштыруу жана саясий главным стал лозунг деидеологизации и
плюрализмге багыт алган политического плюрализма, зародился
Кыргызстанда коомдук саясий политический плюрализм, начались в …
өзгөрүүлөр … -жылы башталган году
a 1977 ж. / г. c 1965 ж. / г.
b 1980 ж. / г. d 1985 ж. / г.
e 1984 ж. / г. f 1990 ж. / г.
180. 1985-жылдан 1990-жылдын 180. С 1985 года по октябрь 1990 года
октябрь айына чейин Кыргызстан КП первым секретарем ЦК КП
БК биринчи катчысы болуп … Кыргызстана был …
иштеген
a Т. Усубалиев c И. Раззаков
b Т. Кулатов d А. Аманбаев
e А. Акаев f А. Масалиев
181. Кайра куруу саясаты башталган 181. Год начала политики перестройки
жыл
a 1982 ж. / г. c 1990 ж. / г.
b 1985 ж. / г. d 1995 ж. / г.
e 1991 ж. / г.
182. Кыргыз ССРнин «Мамлекеттик 182.Закон Кыргызской ССР «О
тил» жөнүндө мыйзамды кабыл государственном языке» был принят в ...
алынган жыл году
a 1989 ж. / г. c 1993 ж. / г.
b 1990 ж. / г. d 1991 ж. / г.
e 1988 ж. / г.
183. Ош коогалаңы болгон жыл 183.Ошские события произошли в …
году
a 1990 ж. / г. c 1992 ж. / г.
b 1993 ж. / г. d 1991 ж. / г.
e 1988 ж. / г.
184. Кыргыз Республикасынын 184. Согласно статьи 1, Конституции
Конституциясынын 1-беренесине Кыргызской Республики, Кыргызская
ылайык Кыргыз Республикасы Республика является светским
светтик мамлекет болуп саналат. государством. Понятие «светское
«Светтик мамлекет» … деген государство» означает …
маанини берет.
a дин жашаганга укуктуу, бирок, дин c элдик каада-салттар боюнча турмуш-
мамлекеттин саясий, социалдык, эл тиричиликте ачык түстөр үстөмдүк
аралык жана экономикалык кылып, күңүрт түстөрдү колдонгонго
иштерине кийлигише албайт / тыюу салынат / согласно народным
религия имеет право на традициям в обыденной жизни
 существование, но не имеет права доминируют светлые тона и цвета и
вмешиваться в политические, запрещается использовать темные
социальные, международные и цвета
экономические дела государства
b мамлекет жарыктын булагы болгон d мамлекет Совет бийлигинин тике
энергетикалык ресурстарга абдан бай мураскору болуп саналат / государство
/ государство богато является прямым наследником
энергетическими ресурсами, Советской власти
являющимся источником света
e
185. Кыргыз Республикасынын 185. Согласно статьи 1, Конституции
Конституциясынын 1-беренесине Кыргызской Республики, Кыргызская
ылайык Кыргыз Республикасы Республика является унитарным
унитардык мамлекет болуп саналат. государством. Понятие «унитарное
«Унитардык мамлекет» … деген государство» означает …
маанини берет.
a мамлекеттин курамында өз алдынча c мамлекеттин курамы өз алдынча
саясий-административдик бирдиктер саясий-административдик
жок / в государстве нет бирдиктерден турат / в государстве
самостоятельных политико- имеются самостоятельные политико-
административных единиц административные единицы
b мамлекеттин курамы 7 областтан d мамлекет Совет бийлигинин тике
жана 44 райондон турат / мураскору болуп саналат / государство
государство состоит из 7 областей и является прямым наследником
44 районов Советской власти
186. Кыргыз Республикасынын 186. Укажите дату избрания первого
биринчи Президенти кайсыл жылы Президента Кыргызской Республики
шайланган? А.Акаева на всенародных выборах
a 12-сентябрда, 1980-жылы / 12- c 12 октябрда, 1991-жылы / 12-октября
сентября 1980 года 1991года
b 12-январда, 1985-жылы / 10-января d 27 ноябрда 1999-жылы / 27- ноября
1985 года 1999 года
e 15-сентябрда, 1980-жылы / 15
сентября 1980 года
187. Кыргыздардын Бүткүл Дүйнөлүк 187. Первый Всемирный курултай
биринчи курултайы … -жылы болгон кыргызов состоялся в … году
a 1989 ж. / г. c 2003 ж. / г.
b 1995 ж. / г. d 1988 ж. / г.
e 1992 ж. / г. f 1997 ж. / г.
188. «Манас» эпосунун 1000 188. 1000-летие эпоса «Манас»
жылдыгы … майрамдалган праздновалось …
a 1994-жылы октябрда / в октябре c 1997-жылы июнда / в июне 1997года
1994года
b 1995-жылы августа / в августе d 1993-жылы майда / в мае 1993года
1995года
 e 1999-жылы сентябрда / в сентябре 1999
года
189. «Кыргыз Республикасынын 189. Впервые удостоенные высшего
Баатыры»- эң жогорку ардактуу звания отличия «Кыргыз
наамга … алгач татыктуу болгон Республикасынын Баатыры» были …
a Акматов Т., Кулатов Т., Юдахин К. c Касымбеков Т., Джумагулов А.,
Шамшиев Б.
b Сыдыкбеков Т., Садыков Т., d Рыскулов М., Чокморов В.. Кыдыкеева
Айтматов Ч. Б.
e Сыдыкбеков Т., Садыков Т.,
Акматов Т.
190. БУУнун чечими жана КР 190. Решением ООН и указом
Президентинин жарлыгы менен Президента КР 2003 год объявлен …
2003-жыл … деп жарыяланган
a «Тоо жылы» / «Годом гор» c «Билим жылы» / «Годом знаний»
b «Дени сак улут жылы» / «Годом d «Ден соолук жылы» / «Годом
здоровых наций» здоровья»
e «Кыргыз мамлекетүүлүгүнүн жылы» f “Үй-бүлө, ынтымак, өз ара
/ «Годом кыргызской кечиримдүүлүк жылы” / “Год семьи,
государственности» согласия и взаимопрощения”
191. 1992-жылы 3-мартта Кыргыз 191. 3 марта 1992 года Кыргызская
Республикасы … Республика …
a БВФго мүчө болду / стала членом c малекеттик туусун кабыл алды /
МВФ приняла государственный флаг
b БУУга мүчө болду / стала членом d НАТОго мүчө болду / стала членом
ООН НАТО
e Кыргыз Республиканын улуттук
валютасы киргизилген /Была введена
Национальная валюта Кыргызской
Республики
192. Кыргыз Республикасынын 192. Когда был утвержден флаг
желеги качан кабыл алынган? Кыргызской республики?
a 1991-жылы 1-апрелде/ 1991, 1 c 1993-жылы 5-мартта / 1993, 5 марта
апреля
b 1992-жылы 3-мартта / 1992, 3 марта d 1993-жылы 1-июнда / 1993, 1июня
e 1994-жылы 1-апрелде/ 1994, 1
апреля
193. Кыргызстандын символдору: 193. Символами Кыргызстана
являются:
a Президент, Премьер-министр, c герб, гимн, туу / герб, гимн, флаг.
Жогорку Кеңеш / Президент,
Премьер-министр, Жогорку Кенеш
b Конституция, туу / Конституция, d Кыргызстандын эли / народ
флаг Кыргызстана
e Конституция, туу, герб, валюта /
Конституция, флаг, герб, валюта
194. Кыргыз Республиканын улуттук 194. Национальная валюта Кыргызской
валютасы …-жылы киргизилген Республики была введена в … году
a 1990 ж./г. c 1993 ж./г.
b 1991 ж./г. d 1994 ж./г.
e 1995 - ж./г.
195 .Космонавт, Кыргызстандын 195. Полет в космос уроженца
тургуну Салижан Шарипов, Кыргызстана Салижана Шарипова в
америкалык экипаж 89- (Спейс- составе экипажа американской 89-й
Шаттл) экспедициясыменен экспедиции (Спейс-Шаттл) состоялся
космоско кайсы жылы учкан? …
a 1998-жылы, 22-январда / 1998 году c 1999-жылы, 10-февралда / 1999 году 10
22января февраля
b 1997-жылы, 12-апрелде / 1997 году d 2000-жылы, 29-мартта / 2000 году 29
12 апреля. марта
e 1996-жылы, 10-февралда / 1996 году
10 февраля
196. Бишкекте эң биринчилерден 196. Какое иностранное государство
болуп кайсы мамлекеттин первым открыло посольство в Бишкеке?
элчилигиачылган?
a Кытай / Китай c Франция
b АКШ / США d Турция
e Россия / Орусия
197. Этникалык кыргыздар азыркы 197. В каком государстве проживает
күндө кайсы мамлекеттекөп санда большая часть этнических кыргызов в
жашашат? настоящее время?
a Кытай / Китай c Казахстан
b Россия d Турция
e Франция
198. Кыргызстанда бийликтин 198. События, приведшие к смене
алмашышы … болгон власти Кыргызстана произошли …
a 2005-жылы 24-мартта / 24 марта 2005 c 2007-жылы 26-мартта / 26 марта 2007
года года
b 2010-жылы 7-апрелде / 7 апреля 2010 d 2004-жылы 7-апрелде / 7 апреля 2004
года года
e 2010-жылы 24-апрелде / 24 апреля
2010 года
199. Кыргыз Республикасынын 199. Укажите дату принятия
Конституциясын кабылалган жылды Конституции КыргызскойРеспублики:
белгилегиле:
a июнь, 1985-ж/г c февраль, 1999-ж/г
b май, 1993-ж/г d апрель,2001-ж/г
e май, 1999-ж/г
 200. Кыргызстандын тарыхында 200. Какой день вошел в историю
кызыл так менен калган кандуу күн независимого Кыргызстана как самый
… болгон кровопролитный?
a 2005-жылдын 24-мартында / 24 c 2005-жылдын 26-мартында / 26 марта
марта 2005 года 2005 года
b 2010-жылдын 7-апрелинде / 7 апреля d 2004-жылдын 7-апрелинде / 7 апреля
2010 года 2004 года
e 2005-жылдын 26-апрелинде / 26
апреля 2005 года
201. Кыргыз медициналык 201. Первый директор Киргизского
институтунун биринчи медицинского института(1939-1940гг)?
директору(1939-1940жж)?
a профессор Б.Я.Эльберт c профессор А.А. Айдаралиев.
b профессор К. И Скрябин d профессор Ш.И. Удерман
e профессор Н. Исанова
202. Кайсы жылы профессор И. А. 202. В каком году профессор И.К
Ахунбаев СССР МИА мүчө – Ахунбаев избран член-корреспондент
корреспонденти болгон? АМН СССР?
a 1939 ж./г. c 1948 ж./г.
b 1945 ж./г. d 1954 ж./г.
e 1949 ж./г.
203.Кайсы жылы академик И. К. 203. Когда проведена первое операция на
Ахунбаев биринчи жолу жүрөккө сердце академиком И.К. Ахунбаевым?
операция жазаган?
a 1959 ж./г. c 1957 ж./г.
b 1962 ж./г. d 1043 ж./г.
e 1955 ж./г.
204. Кайсы жылы педиатрия 204. В каком году был открыт
факультети ачылган? педиатрический факультет?
a 1954 ж./г. c 1955 ж./г.
b 1958 ж./г. d 1957 ж./г.
e 1951 ж./г.
205. Кайсы жылы стоматологиялык 205. В каком году был открыт
факультет ачылган? стоматологический факультет?
a 1941 ж./г. c 1960 ж./г.
b 1952 ж./г. d 1970 ж./г.
e 1950 ж./г.
206. КММИтун КММА болушу? 206. Преобразование КГМИ в КГМА?
a 1990 ж./г. c 1996 ж./г.
b 1999 ж./г. d 2000 ж./г.
e 1995 ж./г.
207. Кайсы жылы жогорку айымдык 207. В каком году был открыт
билим алуу факультети ачылган? факультет ВСО
a 1990 ж./г. c 1998 ж./г.
b 1993 ж./г. d 2000 ж./г.
e 1995 ж./г.
208. Кайсы жылы коомдук ден- 208. В каком году открыт факультет
соолукту сактоо факультети общественного здравоохранения?
ачылган?
a 1990 ж./г. c 1993 ж./г.
b 2004 ж./г. d 2010 ж./г.
e 2009 ж./г.
209. Кыргыз мамлекеттик 209. Присвоение имени И.К. Ахунбаева
медициналык академияга И.К. Кыргызской государственной
Ахунбаевдын атын берилиши медицинской академии
a 1990 ж./г. c 1999 ж./г.
b 1995 ж./г. d 2008 ж./г.
e 2005 ж./г.
210. Чет өлкөлүк студенттерди 210. Открытие факультета для
даярдоо факульетинин ачылышы? обучения иностранных граждан.
a 2004 ж./г. c 2012 ж./г.
b 2010 ж./г. d 2015 ж./г.
e 2001 ж./г.
211. Кыргыздар кайсы 211. К какой из перечисленных
цивилизациянын өкүлдөрү болот? цивлизаций можно отнести кыргызов?
a араб-мусулман / арабо- c европалык /европейской
мусульманской
b перс /персидской d көчмөн / номадической (кочевой)
e шумер / шумерская
212. Көчмөн элден чогултулган 212. Как назывался налог со скота,
малдын салыгы кантип аталган? собираемый с кочевого населения?
a зекет c танап
b херадж d бажы
e акциз
213. Кыргызстандын динге карата 213. На каком принципе основывается
мамлекеттик саясаты кайсы государственная политика
принципке таянат? Кыргызстана в свере религии?
a Баардык конфессиядагы динге c Христиан динине артыкчылык кылуу/
ишенгендерге ак ниеттуу мамиле предпочтение отдается христианской
жасоо/ доброжелательное отношение религии.
к верующим всех конфессий
b Ислам динине артыкчылык кылуу/ d Мамлекет диндик көз караштар учун
предпочтение отдается исламской көздөө салат/ государство преследует
религии за религиозные убеждения.
e
214. “Улуу Жибек жолу”деген эмне 214. Что такое «Великий Шелковый
болгон? путь»?
a Индия жана Европанын ортосундагы c Эл аралык негизги соода жолу /
 деӊиз жол/ морской путь между международная сухопутная торговая
Индией и Европой магистраль
b Мал чарба менен жашаган элдин d Меккадан Мединага барчу жол/ дорога
сезондук миграциясы/ так из Мекки в Медину
назывались сезонные миграции
скотоводов
e
215. Алгачкы евразиялык мамлекет 215. Первое евразийское государство
a улуу Турк каганаты / великий c карахан мамлекети / караханидский
Тюркский каганат каганат
b тургош кагандыгы / тюргешский d кара – кидандар мамлекети /
каганат государство кара-киданей
e Наймандар / найманы
216. Кайсыл тарыхый окуя 1000 жыл 216. Какое событие остановило
бою Борбордук Азия аймагында китайскую агрессию на территорию
кытай баскынчылыгын токтотуп Центральной Азии более чем на 1000
турган. лет?
a 751 жылы июнь талас c Сулук Чабыш Чор тугоштордун
салгылашуусу/ талаская битва, каганынын чабуулунда / борьба
которая произошла в июне 751 года тюргешского кагана Сулук Чабыш
Чора
b Жашоого ынгайсыз булактардын d Кагандардын ач көздүктөрү/
жоктугунан /отсутствие надежных кровожадность правителей
источников существования
e Диний ырым-жырым/ религиозный
обряд
217. Бурана, Таш–Рабат, Узген 217. Назовите государство, в период
архитектура комплекстери кайсыл существования которого были
каганаттын тушунда курулган. построены башня Бурана, Таш-Рабат,
Узгенский архитектурный комплекс.
a Карлук каганаты / карлукский c Тургош кагандыгы / тюргешский
каганат каганат
b Карахан каганаты / караханидский d Турк каганаты / тюркский каганат
каганат
e Монголдор / монголы
218. Монголдор тарабынан Жетисуу 218. Назовите главную особенность
жана Тянь-Шаньды басып монгольского завоевания Семиречья и
алышындагы өзгөчүлүгүн атап Тянь –Шаня.
бергиле.
a Жетисуу жана Тянь-Шань калкы c Жетисуу жана Тянь-Шань калкы
толугу менен Борбордук Монголияга толугу менен кырылган/ население
көчүрүлгөн/ Населения Семиречье и Семиречье и Тянь –Шаня полностью
Тянь –Шаня было полностью уничтожено
переселено на территорию
Центральной Монголии.
b Жетисуу жана Тянь-Шань калкы өз d Жетисуу жана Тянь-Шань калкы
ыктыяры менен монлогдордун монголдор менен аралашып кеткен/
бийлигине өткөн/ Семиречье и Тянь население Семиречье и Тянь –Шаня
– Шань перешли под власть полностью ассимилировались с
монголов добровольно. монголами
e Жетисуу калкы монголдор менен
аралашып кеткен/ население
Семиречье полностью
ассимилировались с монголами
219. «Манастын күмбөзү» деп 219. Какой памятник известен в народе
белгиленген эстелик? как “Кумбез Манаса”?
a Садыр-аке күмбөзү/ мавзолей Садыр- c Канизек хатун күнбөзү/ мавзолей
аке Канизек-хатун
b Манжылы-Ата күмбөзү/ мавзолей d Тайлак баатырдын күмбөзү/ мавзолей
Манжылы-Ата Тайлак батыра
e Бекмураттын күмбөзү / Мавзолей
Бекмурата
220. “Этноним” деген эмне? 220. Что такое “этноним”?
a Уруу башчылыктын аталышы/ c Элдин аталышы/ самоназвание народа
название родоплеменной верхушки
b Кыргыз урууларын биринин d Көчмөндөрдун аталышы/
аталышы/ название одного из наименование кочевников
кыргызских племен
e жазуу булактар / писменные
источники
221. Кайсы тарыхый булакта 221. В какой историчекой летописи
«кыргыз» этномими биринчи жолу впервые упоминаются этноним
кездешет? “кыргыз”?
a “Бехистун жасуусу”/«Бехустинская c «Тарих- и -Рашидин»/«Тарих- и -
надпись» Рашидин»
b «Мажму-ат Таварих»/ «Мажму-ат d “Тарыхый жазуулары”/ «Исторические
Таварих» записки»
e “Китаб жавахир ан-нахв филугат ат
турк”
222. Борбордук Азияда саясий 222. Под руководством какого
үстөмдүк үчүн күрөштө кыргыздар политического деятеля кыргызы
кимдин жетекчилигинде чыгышкан? вступили в борьбу за политическое
господство в Центральной Азии?
a Эзгене c Могиляна
b Барс – бега d Шибоцюя
e Шабдан баатыр
223. Энесайда кыргыз 223. Кем была уничтожена кыргызская
мамлекеттүүлүгү кимдер тараптан государственность на Енисее?
кыйраган?
a уйгурлар/ уйгурами c турктор/ тюрками
b карлуктар/ карлуками
e Кыйтайлар / китайцами
224. Пишпек жана Токмок чептери
качан негизделген?
a 1825жылы / году.
b 1829жылы / году.
e 1821жылы / году.
225. Оруссия менен биринчи
дипломатиялык мамилелер качан
жана кимдер тараптан орногон?
a / Турчи – бий 1860 ж.г.
b / Шабдан баатыр 1878 ж. г.
e Алымбек Датка 1860 ж. г
226. Кыргыз урууларында жогорку
бийлик кимдин колунда болгон?
a аксакалдарга/ аксакалам
b батырларга/ батырам
e Аскерлерге / воинам
227. Кыргыздардын антропологиялык
келбети качан калптанган?
a V VIв.
b IX – XII в.
e V – VII в.
228. Манаптардын күчү жана
таасири кайсы убакта күчөгөн?
a Согуш учурунда/ во время военных
конфликтов
b Орчундуу маселелерди чечүүдө/во
время решения каких-либо важных
вопросов
e Кыш мезгилинде / в зимний период
229. Болот хан ысымын алып, 1873-
1876 жж. көтөрүлүштү ким
жетектеген?
a Байтик баатыр
b Тайлак баатыр
e Атаке-бий
230. Кыргызстанда 1916-ж.
көтөрүлүштүн шылтоосу эмнеде
болгон?
a Столыпиндин агрардык реформасы/
столыпинская аграрная реформа
d монголдор/ монголами
224. Когда были основаны крепости
Пишпек и Токмак?
c 1827жылы / году.
d 1831жылы / году.
225. Кто и когда впервые установил
дипламатические отношения с
Россией?
c / Атаке бий 1785 ж. г.
d / Курманджан датка 1876 ж. г.
226. Кому принадлежала высшая власть
в кыргызских племенах?
c манаптарга/ манапам
d Элдик жыйындарга/ народным
собраниям
227. Когда сложился антропологический
тип кыргызов?
c VI – VII в.
d XII–XVв.
228. В каком случае сила и влияние
манапов значительно возрастали?
c Көчүп конууда/ во время перекочевок
d Тынчтык мезгилде / в мирное время
229. Кто принял имя Пулат – хана и
возглавил восстание 1873 – 1876 гг?
c Исках –Хасан уулу
d Кубат бий
230. Что явилось поводом к восстанию
1916года вКыргызстане?
c Мамлекеттик думанын чакырылышы/
созыв государственной думы
b Согуштук-тылдык иштерге d Маданий революция/ культурная
мобилизациялоо жөнүндө революция
падышалык указы/ указ царя о
мобилизации на военно-тыловые
работы
e Акча реформасы/ денежная реформа
231. Кыргыз манаптарынын кимиси 231. Кому из кыргызских феодалов
кыска мөөнөткө болсо да хандыкка удалось на короткое время стать
ээ болгон? ханом?
a Алымбек/ Алымбеку c Шабдан/ Шабдану
b Атаке/Атаке d Ормон/ Ормону
e Байтик / Байтик
232. «Табу» эмнени түшүндүрөт? 232. Что такое “табу”?
a Уруу башчынын буйругу/ c Диний ырым-жырым/ религиозный
приказания старейшины обряд
b Тыйу салуунун системасы/ система d Уруулардын аталышы/ название
запретов племен
e жазуу эстеликтерин жана
булактарын /письменных источников
и письменных памятников
233. Кыргыздардын бүткүл дүйнөлүк 233. Когда был созван Всемирный
курултайы кайсы жылы курултай кыргызов?
чакырылган?
a 1991 ж./г. c 1992 ж./г.
b 1993 ж./г. d 1995 ж./г.
e 1990 ж./г.
234. Дүйшөнкул Шопоков ким 234. Кем был Дуйшенкул Шопоков?
болгон?
a Социалисттик эмгектин баатыры/ c ажо/ ажо
Герой социалистического труда
b жазуучу/ писатель d Советтер Союзунун баатыры/ герой
Советского Союза
e Аскер / воин
235. Тарыхый доорлордун 235. Какава последовательность
ырааттуулугу кандай? исторических эпох?
a Неолит, палеолит, мезолит. c Палеолит, мезолит, неолит.
b Энолит, палеолит, неолит. d Мезолит, энолит, палеолит.
e Неолит, палеолит, мезолит, энолит
236. Караханид мамлекетиндеги 236. Новые земельные отношения в
жаңыча жер мамилелери? Караханидском государстве?
a Амлак c Икта
b Хасс d Вакф
e Зекет
237. Тюрк тилиндеги биринчи поэма? 237. Первая поэма на тюрксом языке?
a «Рубаи» c «Маджму ат - Таварих»
b «Благодатное знание» d «Диван –лугат –ат - тюрк»
e “Китаб жавахир ан-нахв филугат ат
турк”
238. Си Ляо мамлекетинин 238. Основатель государства Си Ляо:
негиздөөчүсү?
a Якуб тегин; c Елюй Даши;
b Юсуф Кадыр хан; d Хасан Богра хан;
e Осман ибн Ибрагим
239. Жетисуу жергесиндеги 239. Предводитель найманов в
наймандардын башчысы? Семиречье
a Махмуд ибн Мухаммед c Осман ибн Ибрагим
b Кучулук d Мелик шах
e Жалантос баатыр
240. Хайду хандын реформасы? 240. Реформа Хайду хана:
a Жер реформасы/ земельная реформа c административтик/ административная
b Акча реформасы/ денежная реформа d сот/ судебная
e Жазуу реформасы / реформа
письменности
241. Моголистан мамлекетинин 241.Возникновение государства
негизделиши: Моголистан:
a 1348 ж./ г. c 1291 ж./г.
b 1360 ж./г. d 1299 ж./г.
e 1377 ж./г.
242. Моголистандын алгачкы ханы: 242. Первый хан Моголистана:
a Эмир Пуладчи; c Амир Темир;
b Тоглук Тимур; d Илияс Кожо;
e Хибулай
243. Дүйнөдөгү эӊ көлөмдүү эпос: 243. Самый большой по объему эпос в
мире:
a «Махабхарат» c «Илиада» и «Одиссея»
b «Манас» d «Шахнаме»
e «Слово о полку Игореве»
244. Эгемендүү жана суверендүү 244 Символы независимой и суверенной
мамлекеттүүлүктүн символдору: государственности:
a Армия, эпос “Манас”, гимн c Национальная валюта, Суд, герб
b Президент, Жогорку Кенеш, флаг d Герб, гимн, флаг
e Валюта, территория, герб
245.Туркстан АССРнин Элдик 245. Образование кыргызской научной
комииссиариатынын алдында Кыргыз комиссии при Народном комиссариате
илимий комиссиясынын түзүлүшү Туркестанской АССР
a 1867- ж./ г. c 1922 ж./ г.
b 1917 ж./ г. d 1985 ж./ г.
e 1987 ж./ г.
246.1922-жылдагы кыргыз илимий 246. Первый председатель кыргызской
комиссиясынын биринчи төрагасы научной комиссии в 1922 г.
a Абдыкерим Сыдыков c Чынгыз Айтматов
b Белек Солтоноев d Ишенаалы Арабаев
e Касым Тыныстанов
247.Кыргыз Республикасынын гербинин 247.Авторы и время утверждения герба
бекитилген күнү жана авторлору Кыргызской Республики
a 14 января 1994 года, А.Абдраев, c 18 декабря 1992 года, Н.Давлесов,
С.Дубанаев К.Молдобасанов, Ж.Садыков,
М.Кулуев
b 3 марта 1992 года, Э.Айдарбеков, d 31 августа 1991 года, А.Мадумаров,
Б.Жайчибеков, С.Иптаров, Ф.Кулов.
Ж.Матаев, М.Садыков
e 31 августа 1991 года, Э.Айдарбеков ,
С.Дубанаев
248. Кыргыз Республикасынын 248. Авторы и время утверждения флага
туусунун бекитилген күнү жана Кыргызской Республики
авторлору
a 14 января 1994 года, А.Абдраев, c 18 декабря 1992 года, Н.Давлесов,
С.Дубанаев К.Молдобасанов, Ж.Садыков,
М.Кулуев
b 3 марта 1992 года, Э.Айдарбеков, d 31 августа 1991 года, А.Мадумаров,
Б.Жайчибеков, С.Иптаров, Ф.Кулов.
Ж.Матаев, М.Садыков
e 14 марта 1994 года, А.Абдраев,
С.Дубанаев
249. Кыргыз Республикасынын 249. Авторы и время утверждения гимна
гимнинин бекитилген күнү жана Кыргызской Республики
авторлору
a 14 января 1994 года, А.Абдраев, c 18 декабря 1992 года, Н.Давлесов,
С.Дубанаев К.Молдобасанов, Ж.Садыков,
М.Кулуев
b 3 марта 1992 года, Э.Айдарбеков, d 31 августа 1991 года, А.Мадумаров,
Б.Жайчибеков, С.Иптаров, Ф.Кулов.
Ж.Матаев, М.Садыков
e 1 декабря 1991 года, Н.Давлесов,
К.Молдобасанов
250.Кайсы жылы ЮНЕСКО 250. Какой год объявлен ЮНЕСКО Годом
тарабынан кыргыз 2200-летия кыргызской
мамлекеттүүлүгүнө 2200-жыл деп государсвтенности
белгиленген?
a 1991 ж./ г. c 2003 ж./ г.
b 1993 ж./ г. d 2010 ж./ г.
e 1998 ж./ г.
251.Кокон хандыгы тарабынан мөмө- 251. Как называется налог с овоще-
жемиш багы бар жана жашылча эккен бахчевых и фруктовых культур,
дыйкандардан чогултулган салык собираемый Кокандским ханством?
кандай аталат?
a танап c зякят
b херадж d бажы
e салык
252. Кокон хандыгы тарабынан 252. Как называется налог с зерновых
чогултулган жер салыгы кандай культур, собираемый Кокандским
аталат? ханством?
a танап c зякят
b херадж d бажы
e салык
253.Он-Арча өрөөнүнөн, Ходжа 253. Археологические находки в долине
Бакырган-Сай, Саламат-Булак жана р.Он-Арча, Ходжа Бакырган-Сае, в
Боз-Бармак айылдарынан табылган окрестностях сел Саламат-Булак и
археологиялык табылгалар болуп ... Боз-Бармак являются:
саналат.
a Палеолит доорундагы байыркы c Мезолит доорундагы өлүктү коюу /
адамдардын туруучу жайы / местами захоронениями эпохи мезолита.
стоянок древних людей эпохи
палеолита
b Мустье доорундагы өлүктү коюу / d Коло доорундагы байыркы
захоронениями эпохи мустье адамдардын туруучу жайы / местами
стоянок древних людей эпохи
бронзы
e Жез доорундагы байыркы
адамдардын туруучу жайы / местами
стоянок древних людей эпохи
железы
254.Тосор, Георгиевка бөксө тоосу 254. По археологической периодизации
жана Тешик-Таш үӊкүрүнөн табылган находки в гроте Тешик-Таш, на стоянке
табылгалар кайсы археологиялык Тосор и Георгиевский Бугор относятся
доорго таандык? к:
a Мустье доору (100-40 миӊ жыл c Мезолит доору (б.э.ч. 10-7 миӊ) / эпохе
мурун) / мустьерской эпохе (100-40 мезолита (10-7 тыс.до н.э.).
тыс. лет назад).
b Жогорку палеолит мезгили (40-12 d Коло доорундагы байыркы
миӊ жыл мурун) / периоду верхнего адамдардын туруучу жайы / местами
палеолита (40-12 тыс. лет назад). стоянок древних людей эпохи
бронзы
e Жез доорундагы байыркы
адамдардын туруучу жайы / местами
стоянок древних людей эпохи
железы
255.Перс тилинен “сак” деген термин 255. В переводе с персидского языка
эмнени түшүндүрөт? термин «сак» означает:
a Күчтүү аскер / сильный воин, муж c Койчу / пастух
b Дыйкан / земледелец d Карапачы / гончар
e ак/ белый
256.Усундардын башчысынын титулу 256. Правитель усуней носил титул:
a кунбаг c каган
b шаньюй d хан
e баатыр
257. Б.э.ч. II-I к. Ферганада түзүлгөн 257. Китайские источники повествуют о
кайсы күчтүү мамлекет тууралуу сильном государстве, сложившемся в
кытай жазма булактарында Фергане во II-I вв. до н.э.
жазылган?
a Греко-Бактрийском c Государство Селевкидов
b Давань d Усунь-Го
e Моголистан
258.Хан аскерлери Даванга жортуул 258. Ханьские войска в походе на
жасоодо кайсы кытай аскер башчысы Давань возглавил китайский
жетектеген? полководец…
a У-ди c Че Лин
b Ли Гуанли d Ши Цзи
e И Цзы
259.”Тюрк” термини кандай маанини 259. Термин «тюрк» имеет значение:
билдирет?
a эр жүрөк, эр / смелый, отважный c калтаарыбаган / бесстрашный
b күчтүү, чыйрак / сильный, крепкий d айкөл / великодушный
e Чынчыл / любищий истину
260.Көчмөн мамлекет - Турк каганаты 260. Кочевое государство – Тюркский
кайсы жылдары жашаган? каганат - существовало в следующих
хронологических рамках:
a 343-480 ж./ г. c 552-744 ж./ г.
b 645-750 ж./ г. d 744-785 ж./ г.
e 443-480 ж./ г.
261.Кайсы түрк аскер башчысы 261. Поход на запад против жуань-
батышка карай жуан-жуандарга жана жуаней и эфталитов возглавил тюркский
эфталиттерге каршы жортуулду полководец:
жетектеген?
a Истеми каган c Шелунь
b Хосров 1 Ануширван d Кир II
e Сатук Абд ал-Керим
262. Кайсы жылы Истеми кагандын 262. Посольство кагана Истеми во главе с
элчилиги согдулардын башында турган согдийским купцом Маниахом прибыли в
Маниах менен биргеликте Константинополь в:
Константинополго келишкен?
a 568 ж./ г. c 560 ж./ г.
b 572 ж./ г. d 568 ж./ г.
e 672 ж./ г.
263. V-VIII к. Жети-Сууда пайда болгон 263. В V-VIII вв. в Семиречье появляются
кыштактардагы отурукташкан поселения оседло-земледельческой
дыйканчылык маданияты кимдер культуры, основанные…
тарабынан негизделген?
a Согдулар /согдийцами c Турктөр / тюрками
b Кытайлар /китайцами d Хунндар / хуннами
e Монголдор / монголами
264. Кайсы жылы Тургеш каганаты 264. В каком году образовался Тюргешский
түзүлгөн? каганат?
a 704 ж./ г. c 712 ж./ г.
b 698 ж./ г. d 920 ж./ г.
e 658 ж./ г.
265. Орто кылымдагы жазма булактар 265. Согласно средневековым рукописям
боюнча түргештер … бөлүнүшкөн тюргеши подразделялись на:
a Ак жана кызыл хиондорго / белых и c Сары жана кара уруулар / желтые и
красных хионов черные роды
b Дулу жана нушиби бирикмеси / d “Он ок” союзу / Союз “десяти стрел”
конфедерацию дулу и нушиби
e Ак жана кара хиондорго / белых и
красных хионов
266. Кайсы жылы карлуктар Жети- 266. Карлуки перекочевали в Семиречье
Сууга көчүшкөн? в…
a 711 ж./ г. c 890 ж./ г.
b 746 ж./ г. d 960 ж./г.
e 970 ж./г.
267. Караханид династиясын ким 267. Основателем династии Караханидов
негиздеген? был…
a Огулчак Кадыр-хан c Сатук Абд ал-Керим
b Бадур Арслан-хан d Истеми каган
e Кир II
268. Караханид мамлекети 268. Накануне монгольского завоевания
монголдорго чабуул жасоодо кимдер государство Караханидов подверглось
тарабынан кол салуу болгон? нападению со стороны…
a Кара-кытайлар /кара-китаев c Уйгурлар / уйгуров
(киданей)
b Кыпчактар / кипчаков d Наймандар / найманов
e Түрктөр / тюрков
269. Енисей кыргыздары VII к.аяг. VIII 269. Кыргызы Енисея в конце VII – начале
к. баш. кайсы башчынын тегерегинде VIII вв. объединились вокруг правителя…
биригишкен?
a Капаган / Капагана c Барс-бек / Барс-бека
b Истеми / Истеми d Кара-хан/Кара-хана
e Бадур Арслан-хан
270. Енисей кыргыздардын сыйынуучу 270. Верховные божества енисейских
кудайлары: кыргызов:
a Зевс и Гера c Будда
b Тенгри и Умай d Иисус Христос
e Сыйынышкан эмес / не поклонялись
271. Байыркы кыргыз жазуусу качан 271. Древнекыргызская письменность
келип чыккан? возникла в…
a VII к./в. c VIII к./в.
b VI к./в. d Х к/в.
e V к./в.
272. Кайсы жылы Енисейдеги жана 272. Кыргызские владения на Енисее и
Алтайдагы кыргыздар Чынгыз ханга Алтае подчинились Чингиз-хану без
канн төгүүсүз баш ийишкен? напрасного кровопролития в…
a 1207 ж./ г. c 1198 ж./ г.
b 1300 ж./ г. d 1785 ж/г.
e 1377 ж./ г.
273. Кайсы жылы Жети-Сууда Жебе 273. Монгольские войска под
монголдук тумендер наймандардын предводительством Джебе разбили
аскерин кыйратышкан? войска найманов в Семиречье в…
a 1545 ж./ г. c 1819 ж./ г.
b 1627 ж./ г. d 1218 ж./г.
e 1625 ж./ г.
274.Жети-Суу жана Тянь-Шандын 274. Территория Тянь-Шаня и Семиречья
территориясы … улустун курамына вошла в состав улуса…
кирген.
a Джучи c Чагатая
b Угэдэя d Толоя
e Кара-хан/Кара-хана
275. XIV кылымдын экинчи 275. Во второй половине XIV века на
жарымында Тянь-Шанда жана Тянь-Шане и в Восточной части
Туркестандын чыгыш бөлүгүндө пайда Туркестана возникло государство:
болгон мамлекет
a Мавераннахр c Моголистан
b Усунь d Давань
e Кытай / Китай
276. Кыргыз элинин калптануу 276. Когда завершился процесс
процессинин качан аяктаган? формирования кыргызской народности?
a XVII к. / в XVII в. c XIII к. / в XIII в.
b XVI к. орто ченинде / к середине d конец XV – нач.XVI вв./ XV к. аягы –
XVI в. XVI к. башы
e X к. орто ченинде / к середине X в.
277. Адамдык коомунун өткон чагын 277. В исторической науке, изучающей
изилдеген тарых илиминде, жазма прошлое человеческого общества,
булактар, бул ...
a монументальные памятники
b памятники прошлого, связанные с
деятельностью человека
e
278. 1938-жылы совет археологу
А.П.Окладников Тешик-Таш үӊкүрүнөн
байыркы адамдын сөөгүн тапкан.
Табылган байыркы адамдын сөөгү
кайсы типке кирет?
a неандертальский человек
b кроманьонский человек
e
279. Түштүк Сибирь, Казахстан, Урал
жергесинде жана түндүк
Кыргызстанда коло доорунда кайсы
маданият өнүккөн?
a чустской культуры
b андроновской культуры
e
280. Канчанчы кылымда Тянь-Шанда
сак уруулары жашаган?
a Б.э.ч. II миӊ ж. / II тыс. до н.э.
b Б.э.ч. VIII-III к. / VIII-III вв.до н.э.
e Б.э.ч. VII-II к. / VII-II вв.до н.э.
281. Усундардын борбору, байыркы
Чигучен шаарынын аталышын
которгондо эмнени түшүндүрөт?
a дүйнөнүн борбору / столица мира
b Кызыл өрөөндүн шаары / город
Красной долины
e
282. Усундардын башчысынын
“кунбаг” титулу эмнени
түшүндүрөт?
a Темир аксак / Железный хромец
b Эр жүрөк баатыр / бесстрашный
воин
e айкөл / великодушный
283. Хан империясынын Давань менен
болгон согушунун себеби ... болгон
письменными источниками являются:
c памятники архитектуры и искусства
d рукописи
278. В 1938 г. советский археолог
А.П.Окладников обнаружил в гроте
Тешик-Таш захоронение древнего
человека. Какой тип древнего человека
был обнаружен:
c синантроп
d питекантроп
279. В северном Кыргызстане обнаружена
культура племен степной бронзы,
занимавшая также пространства
Приуралья, Казахстана, Южной Сибири,
получившая в археологии название:
c трипольской культуры
d
280. Сакский союз племен на Тянь-Шане
существовал в…
c Б.з. I миӊ ж. / I тыс. н.э.
d Б.з. III миӊ.ж./. III тыс.в. н.э.
281. В переводе название древнего города
Чигучен, столицы усуней, означает:
c Көлдүн жээгиндеги шаар / город
около моря
d Көк өрөөндүн шаары / город Зеленой
долины
282. Титул усуньских правителей «кунбаг»
означал:
c Уруулардын үстүндөгү князь / князь
над князьями
d Тоголок баатыр/ Коренастый баатыр
283. Причиной войны Ханьской империи с
Даванью явилось:
a “асман аттары” аргымактардын c Улуу Жибек жолун көзөмөлдөөгө жана
тукумдарына ээ болууга умтулуу / күчтүү конкуренттерди
стремление овладеть прекрасными алсыздандырууга умтулуу /
аргамаками – потомками «небесных стремление установить контроль на
коней» трассе Великого Шелкового пути и
желание ослабить сильного конкурента
b Империянын территориясын d Жүзүм бактарына ээ болуу/
кеӊейтүү / территориальное Стремление овладеть виноградниками
расширение империи
e
284. Кытай жазууларында “турк” 284. Термин «тюрк» (туцзюе) впервые
(туцзюе) термини алгачкы жолу упоминается в китайских летописях в:
кайсы жылы эскерилет?
a 711 ж./ г. c 542 ж./ г.
b 829 ж./ г. d 603 ж./г.
e 759 ж./ г.
285. Турк каганатынын негиздөөчүсү 285. Основателем Тюркского каганата
ким? был:
a Анахуан c Бумын
b Мухан-каган d Амир Темир
e Капаган каган/ Капаган каган
286. Турк каганаты Батыш жана 286. Раскол Тюркского каганата на
Чыгышка кайсы жылы бөлүнгөн? Западный и Восточный произошел в:
a 588 ж./ г. c 603 ж./ г.
b 601 ж./ г. d 602 ж./ г.
e 788 ж./ г.
287. Кайсы шаар Батыш Турк 287. Центром Западно-Тюркского
каганатынын борбору болгон? каганата стал город…
a Суяб (Токмок шаарынан 5 км Ак- c Отрар / Отрар
Бешим айылына жакын шаарча) /
Суяб (городище около с.Ак-Бешим
в 5 км от г.Токмок)
b Ош / Ош d Ордо-Балык
e Нарын / Нарын
288. “Он ок эли”, “он ок бодун” 288. Конфедерация «народа 10 стрел», «он
конфедерациясы ... турат. ок бодун» состояла:
a Эки канаттан – дулу жана нушиби / c Шаар-мамлкеттердин бирикмесинен /
из двух крыльев – дулу и нушиби союза городов-государств
b Өзүнчө уруулардан / отдельных d Өзүнчө уруктардын / отдельных родов
племен
e
289. Тургеш династиясынын уруу 289. Родоначальником тюргешской
башчысы ким болгон? династии был…
a Уч-элиг каган (699-706 ж./ г.) c Ышбара каган (651-657 ж./ г.)
b Сакал каган (706-711 ж./ г.) d Истеми-каган (554-576 ж./г.)
e Мухан-каган
290. Арабдарга каршы согушта Тургеш 290. Поход тюргешских войск против
аскерлерин ким жетектеген? арабов в 724 г. возглавил:
a Гурек падышасы / царь Гурек c каган Чабыш-чор Сулук / каган
Чабыш-чор Сулук
b Курсул (Кюл-чор) / Курсуль (Кюль- d Капаган каган/ Капаган каган
чор)
e Мухан-каган
291. Карлуктар 20 жыл бою Жети- 291. Карлуки вели в течение 20 лет борьбу
Сууда бийлик үчүн күрөшүп, жеӊишге за власть в Семиречье, которая
жетип, кайсы жылы Суяб жана завершилась их победой и взятием Суяба и
Таразды басып алышкан? Тараза в…
a 809 ж./ г. c 766 ж./ г.
b 735 ж./ г. d 960 ж./г.
e 701 ж./ г.
292. Караханид каганатынын 292. Правители Караханидского каганата
башчылары кайсы динди объявили государственной религией:
мамлекеттик дин деп жарыялашкан?
a Христианчылык / Христианство c Ислам / Ислам
b Буддизм / Буддизм d Зороастризм / Зороастризм
e Тенирчилик / тенгрианство
293. Кайсы жылы кытай жазма 293. Первое упоминание о племени
булактарында алгачкы жолу “кыргыз” «кыргыз» в китайских письменных
уруулары жөнүндө эскерилет? источниках датируется:
a Б.э.ч. 438-ж. / 438 г. до н.э. c Б.э. 126-ж. / 126 г. н.э.
b Б.э.ч. 201-ж. / 201 г. до н.э. d Б.э. 552-ж. / 552 г. н.э.
e Б.э.ч. 705-ж. / 705 г. до н.э.
294. Сунга токоюндагы экинчи турк 294. Решающее сражение в черни Сунга
каганаты менен кыргыздардын между восточными тюрками и
салгылашуусу: кыргызами произошло:
a Кышында 750-ж. / зимой 750 г. c Кышында 710-711-ж. / зимой 710-711
г.
b Жазында 683-ж. /весной 683 г. d Жайында 840-920-ж. /летом 840-920 гг.
e Күзүндө 685-ж. /осенью 685 г.
295. “Улуу Кыргыз державасы” кайсы 295. Период «кыргызского
мезгилге таандык? великодержавия» продолжался в
течение:
a VIII-XIII к. / вв. c IX-X к. / вв.
b VI-VIII к. / вв. d X-XII к. / вв.
e VII-XII к. / вв.
296. Х кылымда Кыргыз каганатынын 296. Как называлась столица Кыргызского
борбору кандай аталган? каганата в Х в.
a Чигу c Пишпек
 b Баласагын
e Отрар / Отрар
197. Улуу Ата Мекендик согуш
мезгилинде тылдагы социалистик
эмгектин баатыры наамын алган
каарман
a Зууракан Кайназарова
b Олбоскан Атабекова
e
298. Кайсы жылы кыргыздар Уйгур
каганатын кыйратышкан?
a 201 ж./г.
b 711 ж./г.
e 740 ж./г.
299.Кыргыз Республикасынын көз
карандысыз Декларациясынын кабыл
алышы
a 1917 ж./г.
b 1991 ж./г.
e 2005 ж./г.
300. 2017- ж. 15- октябрда
Президенттик шайлоннун
жыйынтыгы боюнча ким женген?
a Бабанов Омурбек
b Жээнбеков Сооронбай
e Сариев Темир
d Ордо-Балык
197. Звание Героя Социалистического
труда за трудовые подвиги в тылу в
годы Великой Отечественной войны
было присвоено ...
c Таштанбек Акматов
d Алим Анаров
298.В каком году кыргызы разгромили
Уйгурский каганат?
c 840 ж./г.
d 552 ж./г.
299. Принятие Декларации о
независимости Кыргызской Республики
состоялось в …
c 2003 ж./г.
d 2019 ж./г.
300. По итогам выборов Президента
Кыргызской Республики 15 октября 2017 г.
стал …
c Мадумаров Атахан
d Отунбаева Роза Исаковна

Тесты по географии(госэкзамен)
 
1. Кыргызстандын чек арасынын узундугу канча/Чему равна
протяженность границ  Кыргызстана?
 
 
а) 3000 км
b) 3500 км
e) 4000 км
 
c) 4508 км
d) 4300 км
 
 
2. Кыргызстандын аймагы түндүктөн түштүккөканча
аралыкка созулат/Чему равна протяженность Кыргызстана с
севера на юг?
 
 
а) 500 км
b) 454 км
e) 565 км
c) 600 км
d) 650 км
 
 
 
 
 
3. Жениш чокусунун бийиктиги канча/Высота пика Победы?
 
 
а) 7439 м
b) 7500 м
e) 8000 м
c) 8009 м
d) 9000 м
 
 
4. Тянь-Шань тоосунун эн бийик чокусун атагыла/Назовите
высочайшую вершину гор Тянь-Шаня?
 
 
а) Чок тал
b) пик Победы
e) пик Ленина
 
c) Каракол
d) Хан Тенир
 
 
5. Жениш чокусу кайсы тоо кыркасында жайгашкан/На каком
горном хребте расположен пик Победы?
 
 
а) Алайский 
b) Боз-Кыр
e) Борколдой 
c) Ак шыйрак
d) Сары Джазский 
 
 
6. Ленин чокусу кайсы тоо кыркасында жайгашкан/На каком
горном хребте расположен пик Ленина?
 
 
а) Фергана                                                     c) Какшаал Тоо
b) Пскемский                                                  d) Чон Алайский 
e) Талас Ала-Тоосу
 
 
7. Кыргызстанда рельефтин кандай түрүбасымдуулук
кылат/Какие формы рельефа преобладают в Кыргызстане?
 
 
а) Ойдун/ Низменности
b) Туздук/Равнины 
e) Бөксө тоо/Плоскогорье
c) Тоолор/ Горы
d) Адыр/Адыры 
 
 
 
8. Кыргызстанда казылып алынган эн баалуу курулуш
материалды атагыла/ Назовите ценный строительный
материал, добываемый в Кыргызстане?
 
 
а) Мрамор
b) Сланец
e) Токой/Лес 
c) Акиташ/Известь
d) Темир/Железо
 
 
9. Сурьма кени кайсы жерден орун алган/В каком месте
расположено  сурьмяное месторождение?
 
 
а) Хайдаркан
b) Майли суу
e) Айдаркен
c) Кадамжай
d) Борду 
 
 
 
10. Хан-Тенгри чокусуна чыккан, биринчи орус
окумуштуусу/Первый русский ученный, вышедший к
высокогорному  массиву Хан-Тенгри?
 
 
а) И.Мушкетов    
b) П.П.Семенов Тянь-Шанский
e) А.Никитин
c) Н.А.Северцев
d) Н.М.Пржевальский
 
 
 
11. Кыргызстандагы кайсы тоо кыркасы эң узун аралыкка
созулуп жатат/Какой из перечисленных хребтов на территории
Кыргызстана  имеет наибольшую протяженность?
 
 
а) Туркестан 
b) Фергана 
e) Кыргыз 
c) Какшаал-Тоо  
d) Алай 
 
 
12. Кыргызстандын дениз денгээлинен эн төмөнжаткан
бийиктиги/ Наименьшая высота  Кыргызстана над уровнем
моря? 
 
 
а) 350 м  
b) 360 м
e) 380 м
c) 401 м  
d) 390 м 
 
 
13. Тескей Ала-Тоосунун эн бийик чокусу/Высшая точка хребта
Тескей Ала –Тоо.
 
 
а) Пик Чок-Тал
b) Пик Победы
e) Пик Хан-Тенгри 
c) Пик Западный Аламедин 
d) Пик Каракольский
 
 
14. Орографиалык  түзүлүшү боюнча Кунгой  Ала-Тоосунун
уландысы болгон Боом капчыгайынан батышты көздөй кеткен
тоо кыркасы/Хребет,в орографическом отношении
являющийся продолжением Кунгей Ала-Тоо на западе  от
Боомского ущелья.
 
 
а) Тескей Ала-Тоо
b) Кыргызский Ала-Тоо
e) Чон Алайский хребет 
c) Таласский хребет
d) Джумгал Тоо
 
 
15. Республиканын кайсы жеринде жаан-чачын аз жаайт/В
каком месте нашей республики выпадает мало осадков?
 
а) Чуйская долина           c)Таласская долина
 
b) Западное побережье оз.Иссык-Куль
e) Средне-Нарынская долинаd)Ат_Башинская долина
 
16. Кыргызстанда январдын эн төмөнкүтемпературасы кайсы
жерде байкалат/В каком месте Кыргызстана наблюдается
самая низкая температура января?
 
 
а) Таласская долина 
b) Иссык-Кульская котловина
e) Кетмен-Тобо
c) Ак-Сайская долина
d) Чуйская долина
 
 
17. Карталарда көк түс менен жаратылыштын кайсы
объектилери белгиленген/Какие объекты природы
обозначаются на карте синим цветом?
 
 
а) Боксо тоолор/Плоскогорья
b) Туздуктор/Равнины
e) Тоолор/Горы 
c) Суулар/Воды
d) Донсолор/Возвышенности
 
 
18. Ыссык-Колдун терендиги канча/Какова глубина озера
Иссык-Куль?
 
 
а) 700 м
b) 668 м
c) 800 м
d) 950 м
 
e) 750 м
19. Кыргызстандын суулары кайсы океандын алабына кирет/К
бассейну какого океана, относятся реки Кыргызстана? 
 
 
а) Бассейн Тихого океана
b) Бассейн Индийского  океана
e) Бассейн Северно-Ледовитого океана 
c) Бассейн Атлантического океана
d) Бассейн внутреннего стока
 
 
20. Сырдарыянын системасыны тиешелүүдарыяны
атагыла/Назовите реку, относящуюся к системе Сырдарьи?
 
 
а) Сары –Джаз
b) Вахш
e) Джергалан 
c) Кызыл-Суу
d) Нарын
 
 
21. Нарын дарыясынын узундугу канча/Какова длина реки
Нарын?
 
 
а) 650 км
b) 616 км
e) 700 км 
c) 750 км
d) 820 км
 
 
 
22. Жалал-Абад облусунун жалпы аянты канча/Общая
площадь Джалал-Абадской области?
a) 45 тыс.км.кв.                                              d) 46,2тыс.км.кв.
b) 35,2 тыс.км.кв.                                              e) 56тыс.км.кв.
c) 33,7 тыс.км.кв.
 
23.Эн чон көлдү атагыла/ Назовите самое крупное озеро из
нижеперечисленных?
 
 
а) Чатыр-Куль
b) Иссык-Куль
e) Мерцбахер 
c) Сон-Куль
d) Сары-Челек
 
 
24. Кыргызстандагы ири көлдөр, пайда болушу боюнча кайсы
типке кирет/Какому типу по происхождению относятся
крупные озера Кыргызстана?
 
 
а) Мөнгүлүк/Ледниковое
b)Тектоникалык/Тектоническое
e) Карстык/Карстовое
 
c) Бөгөлмө/Завальное
d) Калдык/Реликтовое
 
 
25. Нарын дарыясы кайсы чон дарыянын
тузучуусу/Составляющей какой крупной реки является река
Нарын?
 
 
а) Амударья 
b) Иле
c) Сырдарья
d) Сары-Джаз
е) Кара-Дарья
 
 
 
26. Ысык-Көлдүн бетинин денгээли дениз денгээлинен канча
бийиктикте турат/На какой высоте над уровнем моря
находятся зеркало озера Иссык-Куль?
 
 
а) 2000 м
b) 2560 м
e) 3000 м
c) 1608 м
d) 3600 м
 
27. Сары-Челек көлү кандай жол менен пайда болгон/Какого
происхождения озеро Сары-Челек?
 
 
а) Тектоникалык/Тектоническое.
b) Карстык/Карстовое
e) Калдык/Реликтовое
c) Монгулук/ Ледниковое
d) Бөгөлмө/Завальное
 
 
 
28. Кыргызстандагы эн ири суу сактагыч/Крупнейшее
водохранилище  Кыргызстана?
 
 
а) Орто-Токойское
b) Токтогульское 
 
c) Кассанское
d) Нижне Ала-Арчинское
e) Төрт Көл
29. Кыргызстандын кайсы дарыясынын алабында чон
мөнгүлөр жайгашкан/В бассейне какой реки на территории
Кыргызстана расположены самые большие по площади
ледники
 
 
а) Сары-Джаз
b) Нарын
e) Кызыл-Суу 
c) Талас
d) Ак-Сай
 
30. Эн чон туштук Энилчек монгусунун узундугу
канча/Какова длина самого крупного ледника – южного
Энилчека?
 
 
а) 60,2 км
b) 58,9 км
e) 76 км 
 
c) 80,2 км
d) 100 км
 
 
31. Эки дарыянын кошулусунан пайда болгон, сырттардагы
монгулордон башталган дарыяны атагыла/Назовите  реку,
которая образуются от слияния двух рек, берущих начало с
ледников в районе сыртов.
 
 
а) Чу
b) Нарын
e) Чаткал 
c) Талас
d) Ат-Башы
 
 
32. 3520 метр бийиктикте жайгашкан жана бетинин аянты 170
км.кв, терендиги 19 метрболгон колду белгилегиле/Отметьте
озеро, распложенное на высоте 3520 метров , с площадью
поверхности 170 кв.км, наибольшей глубиной – 19 метров.
 
 
а) Иссык-куль 
b) Сары-Челек
e) Мерцбахер 
c) Чатыр-Куль 
d) Сон-Куль
 
33. Кыргызстанда токой аянтынын үлүшүканча/Какова доля
площади лесов  вКыргызстане?
 
 
а) 4,5 %                                                                c) 3,5%
b) 5,2 %                                                             d) 6,8 %
e) 7 %
 
34. Кыргызстанда кайсы өсүмдүк эфемерлер тобуна
кирет/Какое растение в Кыргызстане входит  в группу
эфемеров?
 
 
а) Люцерна
b) Кобрезия
e) Эстрагон 
c) Тюльпан
d) Полынь
 
 
35. Кайсы ландшафт 2700 м ден 3500 м чейинки дениз
денгээлинин бийиктигинде басымдуулук
кылат/Какой ландшафт преобладает на высоте  от 2700 до 3500
м надуровнем моря?
 
 
а) Чолдор/Пустыня
b) Субальпылык шалбаалар/Субальпийские луга
e) Тоолор/горы 
c) Токойлор/Леса 
d) Туболук монгулор/Вечные ледняки
 
 
 
36. Чуй жана Талас дарыясынын жээктеринде өскөн
токойлор/Леса, произрастающие в поймах реку Чу и Таласа 
 
 
а) Арчалуу токой/Арчовые 
b) Теректуу токой/Тополевые
e) Сосновые/Кызыл карагайлуу   
c) Карагайлуу токой/ Еловые
d) Пихталуу токой/Пихтовые 
 
 
 
37. Чуй жана Талас областарына муноздуу болгон топурактын
типтерин атагыла/Назовите тип почвы, характерный для
Чуйской и Таласской долин.
 
 
а) Курон-бозомтук/Серо-бурые
b) Кара топурак/Черноземные
с) Такырлар/Такыры 
 е) Курон топурак/ Сероземные
d) Кул топурак/ Подзолистые
 
 
38. Талаа территорияларынын топурактарын
атагыла/Назовите почвы степных территорий
 
 
а) Тоолуу-талаа/Горно-луговые
b) Курон топурак/Серозем
e) Подзолистые/Күл топурак 
c) Ачык жана кара каштан топурагы/Светло и темно
каштановые
d) Кул топурак/Подзолистые
 
 
39. Мөмө-жангак токойлордо пайда болупкүчтүү чириндиден
турган топуракты атагыла/Назовите почвы с мощным
гумусом, сформировавшимися под орехоплодовыми лесами.
 
 
а) Курон-бозомтук/Серо-бурые
b) Кара-курон/Черно-коричневые 
c) Күрөң топурак/Серозем
 d) Каштан/Каштановые
 e)Такыр сымал/Такыровидные
 
40. Фергана өрөөнүнүн негизги топурагын атагыла/Назовите
основной тип почвыФерганской  долины.
 
 
а) Каштан топурагы/Каштановые
b) Кара-курон/Темно-коричневые
e) Күрөң-бозомтук/Серо-бурые 
c) Туран курон топурагы/ Сероземы туранские 
d) Кумдуу/ Песчанные
 
 
41. Кыргызстанда сейрек кездешип калган жана Эл аралык
Кызыл Китепке кирген жырткыч кайсы/Какой хищник в
Кыргызстане  редко встречается и занесен в международную
Красную книгу?
 
 
а) Илбирс/Снежный барс 
b) Курон аюу/Бурый медведь
e) Чөө/Шакал
c) Карышкыр/Волк
d) Сулоосун/Рысь
 
 
42. Мерцбахер көлү кайсы мөнгүнүн аянтындажайгашкан/На
территории какого ледника находится озеро Мерцбахера?
 
а) Мушкетова
b) Петрова
e) Южный Энилчек
c) Кара-Баткак
d) Тундук Энильчек/Северный Энильчек
 
 
43. Орто-Токой суу сактагычы Кыргызстандын кайсы
облустарынын чек арасында жайгашкан/На границе каких
областей Кыргызстана расположено Орто-Токойское
водохранилище?
 
а) Чуйской и Иссык-Кульской
b) Джалал-Абадской и Нарынской
с) Ошской и Нарынской 
 
d) Нарынской и Иссык-Кульской
e) Чуйской и Нарынской
 
 
44. Төмөнкү улуттук парктардын кайсынысы Талас облусунда
жайгашкан/Какой из этих национальных парков находится в
Таласской области?
 
а) Кыргыз-Ата
b) Падыша-Ата
e) Ак-Суу 
c) Кара-Шоро
d) Беш-Таш
 
 
45. Республиканын жалпы аянтынын канча пайызын тоолор
ээлейт/Какой процент из всей территории республики
занимают горы?
 
а) 70 %
b) 72 %
e) 75 %
c) 65 %
d) 80 %
 
 
 
46. Кайсы ийне жалбырактуу бак Кыргызстанда кана осот
жана эндемикалык болуп саналат/Какое хвойное дерево растет
только в Кыргызстане и является эндемиком?
 
а) Пихта Семенова
b) Тянь-Шаньская ель
e) Береза
c) Клен Кошарова
d) Арча
 
 
47. Чүй өрөөнүнөн Ысык-Көлгө кайсы капчыгай
аркылуу өтсө болот/Через какое ущелье можно попасть
из Чуйской долины в  Иссык-Кульскую ?
 
 
а) Иссык-Атинское
b) Чон-Кеминское
e) Таласское 
c) Боомское
d) Кегетинское
 
 
48.Чуй өрөөнүнөн Суусамыр өрөөнүнөавтомобиль жолу өткөн
кайсы ашуу/По какому перевалу можно проехать из Чуйской
долины в Суусамырскую по автомобильной дороге?
 
а) Ала-Бель
b) Тоо-Ашуу
e) Долон 
c) Отмок
d) Талдык
 
 
49.Ала-Арча улуттук паркы кайсы тоо
кыркасында жайгашкан/На каком горном хребте находится
природный Ала-Арчинский парк?
 
 
а) Кыргыз Ала-Тоо
b) Кунгей Ала-Тоо
e) Теской Ала-Тоо 
c) Борколдой Тоо
d) Джетим Тоо
 
 
50. Кыргыз Ала-Тоосунун эн бийик чокусун атагыла/Назовите
самую высокую вершину Кыргызского Ала-Тоо?
 
 
а) Пик  Сарытор/Сарытор
b) Пик Свободная Корея/Эркин Корея
e) Пик Победы/Жеңиш пиги 
c) Пик Западный Аламедин/Батыш Аламудун
d) Пик Чок-Тал/Чоктал
 
 
51. Кыргызстандын аянтынын канча пайызы 1500 метр дениз
денгээлинен жогору жайгашкан/Какой процент территории
Кыргызстана лежит выше 1500 м над уровнем моря?
a) 90 %                                                          c) 75 %                                
b) 80 %                                                            d) 60 %
e) 50 %
 
52. Ак-Суу минералдык булагы кайсы тоо кыркасында орун
алган/На каком  хребте расположен минеральный
источник «Ак-Суу»?
 
 
а) Суусамырский  хребет
b) Ферганский хребет
e) Джумгал Тоо
c) Таласский  хребет
d) Кыргызский хребет
 
 
53.Чүй өрөөнүн түздүгү адам тарабынан өздөштүргөнгө чейин
кандай ландшафт мүнөздүү болгон/Какой ландшафт был
характерен для равнинной части Чуйской долины до освоения
ее человеком?
 
 
а) Чол/Пустыня
b) Жарым чол/Полупустыня
e) Токойлуу талаа/Лесная степь
 
c) Талаа/Степь
d) Альпы шалбалуу талаа/Альпийские луговые степи
 
54. Кыргызстандагы эң чоң мөнгү/Какой ледник самый
крупный в Кыргызстане?
 
 
а) Северный Энильчек
b) Ленина 
c) Семенова
d) Южный Энильчек
 
e) Данкова
 
55.Чүй өрөөнүндө жаан-чачындын басымдуу бөлүгү кайсы
мезгилге туура келет/На какой сезон приходится основная
часть атмосферных осадков в Чуйской долине?
 
 
а) Жаз/Весной 
b) Жай/Летом
e) Ноябрь айы/Месяц Ноябрь
c) Куз/Осенью
d) Кыш/Зимой
 
 
56.Төмөнкү аталган мөнгүлөрдүн кайсынысы Борбордук Тянь-
Шанга таандык эмес/Какие из названных ледников не
относятся к Центральному Тянь-Шаню?
 
 
а) Кайынды
b) Семенова 
e) Ленина 
 
c) Мушкетова
d) Арчабашы
 
 
57.Ички Тянь-Шандагы өрөөндү атагыла/Укажите долину
внутреннего Тянь-Шаня?
 
 
а) Алай
b) Чон-Кемин
e) Нарын
 
c) Тогуз-Торо
d) Талас
 
 
58. Ички Тянь-Шандагы суу агып чыкпаган
көлдү атагыла/Назовите бессточное озеро внутреннего Тянь-
Шаня?
 
 
а) Чатыр-Куль
b) Сон-Коль
e) Ысык-Көл 
 
c) Беш-Таш
d) Сары-Челек
 
 
59. Ысык-Көл ойдунун тундук жагынан курчап турган тоо
кыркасы кайсы/Какой горный хребет окаймляет с севера
Иссык-Кульскую  котловину?
 
 
а) Тескей Ала-Тоо
b) Кунгей Ала-Тоо
e) Джумгал Тоо
c) Киргизский Ала-Тоо
d) Какшаал Тоо
 
 
60. Кыргызстандын кайсы жеринде «суук полюс»/Где в
Кыргызстане находится «полюс холода»
 
 
а) В Аксайской долине 
b) В Алайской долине 
e) Иссык-Кульской долине 
c) В Нарынской долине
d) В Талаской долине
 
 
61. Ысык-Көл ойдунундагы эн узун дарыя/Самая длинная река
в Иссык-Кульской котловине?
 
 
а) Тюп
b) Каракол
e) Жыргалан
c) Барскоон
d) Ак-Суу
 
 
 
62. Чу дарыясындагы суу сактагыч/Водохранилище на реке
Чу?
 
 
а) Киров
b) Торт-Куль
e) Сырдарья
c) Орто- токой
d) Токтогул
 
 
63. Которгондо «капчыгайдын дарыянынүстүндөгү кууш
жарлуу жол» деген маанини билдирет/Какое название означает
в переводе «узкая обрывистая тропа в ущелье над рекой»?
 
 
а) Хан-Тенгри
b) Боом
д) Ашуу 
в) Чон-Кемин
e) Ак-Сай
 
 
64. Ысык-Көлдүн катуу шамалы Улан кайсы тараптан
согот/«Улан»- самый сильный ветер Иссык-Куля с какой
стороны дует?
 
 
а) Чыгыштан/с востока
b) Батыштан/с запада
e) Түндүктөн/с севера
c) Туштуктөн/с юга
d) Туштук-батыштан/с юга-запада
 
 
65. География билимдеринин булагын көргөзгүлө/Укажите
источник географических знаний?
 
 
а) Дептер/тетрадь
b) Географическая карта
e) Ручка/калем 
c) Компас
d) Почва/топурак
 
 
66. Ысык-Көл ойдунунда калын чыккан чычырканактардын
арасында кайсы жаныбар жашабайт/ Какое животное не
водится в густых зарослях облепихи Ыссык-Кульской
котловины?
 
 
а) Уссуриянын еноту/Уссурийский енот
b) Кыргоол/Фазан
 
c) Чөө/Шакал 
d) Коен/Зайцы
e) Кашкулак/Барсук
 
67. Канча дарыялар, кичи суулар Ысык-Көлгөкуюлат/Сколько
реки и речушек впадают в озеро Иссык-Куль?
 
 
а) 85
b) 90
e) 105
c) 100
d) 80
 
 
68. Кыргыз жана Талас тоо кыркаларынын ортосунда
кайсы өрөөн жайгашкан/Какая долина расположена между
Кыргызским и Таласским хребтами?
 
 
а) Суусамыр
b) Фергана
e) Орто-Токой 
в) Чуй
г) Талас
 
69. Сары-Жаз дарыясы кайсы тоо кыркасын кесип өтөт/Какой
горный хребет пересекает река Сары-Джаз?
 
 
а) Нарын тоо
b) Таласский Ала-Тоо
e) Кыргыз Ала-Тоо 
c) Ферганский хребет
d) Какшаал-Тоо
 
 
70.Тоо-шалбаа жана тоо-токой топурактуу токой-шалбаа
тилкеси кайсы бийиктикти ээлейт/ На какой высоте
распологается лесо-луговой пояс с горно-луговыми и горно-
лесными почвами?
 
а) 2900-3000 мм 
b) 2500-2600 мм
e) 1500-1600 мм 
c) 2000-2300 мм
d) 2000-2200 мм
 
 
71. Кыргызстандын аянтынын канча пайызын кургак жер
тузот/Какой процент из всей территории Кыргызстана
занимает суша?
 
 
а) 90,2 %
b) 96,4 %
e) 75, 5 %
c) 80, 4 %
d) 80 %
 
 
72. Кайсы тоо кыркасы Борбор Тянь-Шандын батышында
жайгашкан/Какой горный массив расположен на
западе Центрального Тянь-Шаня?
 
 
а) Ак Шыйрак
b) Сары-Джаз
e) Какшаал-Тоо
c) Джангы-Джер
d) Хан-Тенгри
 
 
73. Тянь-Шань тоо системасында канча тоо кыркасы
батыштан чыгышты карай жайгашкан/Сколько хребтов
тянутся с запада на восток в горной системе-Тянь-Шань?
а) 86 м
b) 85
e) 83
 
c) 80
d) 88
 
 
74. Кайсы тоо чокусунда ири монгулор жайгашкан/На каком
горном массиве расположены самые крупные ледники?
 
 
в) Хан-Тенгри
b) Ак-Шыйрак
e) Таласский Ала-Тоо 
c) Джаман-Тоо
d)  Нарын-Тоо
 
75. Кыргызстандын  аянтынын канча пайызынсуулар
ээлейт/Какую часть из всей территории Кыргызстана
занимают воды?
 
 
а) 3,9 %
b) 3,6%
e) 5 %
c) 4 %
d) 4,5 %
 
 
76. Кыргызстандын жалпы аянты канчага барабар/ Чему
равна общая площадь Кыргызстана?
 
 
а) 200,5 тыс.кв.км.
b) 250,5 тыс.кв.км.
e) 198,5 тыс.км.кв.
c) 260,5 тыс.км.кв.
d) 280 тыс.кв.км.
 
 
 
77. «Орто Азиянын бермети» деп аталган өрөөн/Какую долину
называют «жемчужиной  Средней Азии»?
 
 
а) Ферганскую
b) Чуйскую
e) Иссык-Кульскую
 
c) Джумгальскую
d) Таласскую
 
 
78.Ички Тянь-Шанга кайсы климат мүнөздүү/Какой климат
характерен для внутреннего Тянь-Шаня?
 
 
а) Мелуун континенталду/Умеренно континентальный 
b) Кескин континенталду/Резко-континентальный
c) Ыссык/Жаркий
d) Мелуун/Умеренный 
e) Дениздик/Морской
 
 
79. Ички Тянь-Шанда жарым чөл жана талааландшафынын
көптүгүнө эмне таасир кылды/Что предопределило господство
во Внутреннем  Тянь-Шане полупустынных и степных
ландшафтов?
 
 
а) Климаттын кургакчылыгы/Сухость климата
b) Батыш шамалынын келиши/Проникновение западных ветров
e) Суулар/Воды 
c) Колдун жакындыгы/Близость озер
d) Тоо кыркасынын кендиги/Широтное простирание хребтов 
 
80. Кыргызстандын кайсы облусунда маралдар сакталып
калды/В какой области Кыргызстана сохранился марал? 
 
 
а) Туштук Батыш Тянь-шань/Юго-Западный Тянь-Шань
b) Алай ороону/Алайская долина
e) Чуйская долина 
c) Ички Тянь-Шань/Внутренний Тянь-Шань
d) Борбор Тянь-Шань/Центральный Тянь-Шань
 
 
81. Кыргызстанда жангак мөмө- жемиш токойлору кайсы тоо
кыркасында өсөт/В Кыргызстане на каком хребте растут
орехово-плодовые леса?
 
 
а) Алай
b) Фергана
е) Баткен 
с) Нарын
d) Кыргыз
 
 
82. Сон-Көл колу дениз денгээлинен канча бийиктикте
жайгашкан/На какой высоте над уровнем моря находится озеро
Сон-Коль?
 
 
а) 3000 м
b) 2800 м
e) 2500 м
c) 2680 м
d) 3016 м
 
 
83. Ленин чокусунун бийиктиги/Высота пика Ленина?
 
 
а) 7000 м
b) 6900 м
e) 6850 м
c) 6500 м
d) 7134 м
 
 
84.Чатыр-Көл көлү дениз денгээлинен канча бийиктикте
жайгашкан/На какой высоте над уровнем моря находится озеро
Чатыр-Коль?
 
 
а) 3520 м
b) 3800 м
e) 5000 м
c) 4000 м
d) 4500 м
 
 
85. Алай өрөөнүндө кездешкен суурдун түрү/Какой вид
сурка встречается в Алайской долине?
 
 
а) Кызыл суур/Красный сурок
b) Боз суур/Серый сурок
e) Сары суур
c) Мензбира суур/сурок Мензбира
d) Тундук суур/Северный сурок 
 
 
86. Талас ооронунон кайсы ашуу менен Суусамыр ооронуно
отсо болот/Через какой перевал можно попасть из Таласской
долины в Суусамырскую? 
а) Долон
b) Отмок
e) Боом
c) Тоо-Ашуу
d) Алай-Куу
 
 
87. Кыргызстанда канча улут жашайт/Сколько
национальностей проживают в  Кыргызской Республике?
 
 
а) 100
b) 85
e) 65
c) 70
d) 150
 
 
88. Кайсы облуста жергиликтуу калктын саны көп/В какой
области наибольший процент коренного населения?
 
 
а) Нарынской
b) Иссык-Кульской
e) Баткенской 
c) Ошской
d) Таласской
 
 
89.Республиканын эмгекке жарамдуу калкынын ичинен 16-29
жаштагы жаштары канча процентти тузот/Какую часть
трудоспособного населения республики составляет молодежь в
возрасте 16-29 лет 
 
 
а) 45 %
b) 50%
e) 25%
c) 40 %
d) 35 %
 
 
90. Кыргызстандын кайсы облусунда шаар жана шаарчалар
коп/В какой области Кыргызстана больше всего городов  и
поселков  городского типа?
 
 
а) Ош
b) Ыссык-Кол
e) Нарын
c) Чуй
d) Жалал-Абад
 
 
 
91.Кыргызстанда транспорттун кайсы түрүонуккон/Какой вид
транспорта наиболее развит в Кыргызстане?
 
 
а) Суу/Водный
b) Темир жол/Железно- дорожный 
e) Веложол/Велосипед 
c) Автомобиль/Автомобильный
d) Аба/Воздушный
 
 
92. Кыргызстандын кайсы аймагында мунай газ
жайгашкан /Где в Кыргызстане располагаются месторождения
нефти и газа?
 
 
а) Жумгал
b) Фергана
e) Ысык-Көл 
c) Таш-Кумыр
d) Джергалан
 
 
93. Кыргызстан кайсы металды өндүрүүдөКМШда алдынкы
орунда/По производству какого металла Кыргызстана
занимает ведущее место в СНГ?
 
 
а) Сурма/Сурьмы 
b) Темир/Железа
e) Алтын/Золота
c) Жез/Меди
d) Калай/Олова  
 
 
94. Сары-Жаз кенинде кайсы рудалар казылат/Какие руды
добываются в Сары-Джазском месторождении?
 
 
а) Боксит/Боксит
b) Темир рудасы/Железные руды
e) Жез рудасы/Медные руды
c) Марганец  
d) Калай рудасы/Оловянные руды
 
 
95. Кыргызстандын кайсы шаарында ири ЖЭБ орун алган/В
каком городе Кыргызстана расположена крупнейшая ТЭЦ?
 
 
а) Бишкек
b) Ош
e) Кара-Балта
c) Талас
d) Балыкчы
 
 
96. Кыргызстанда айыл-чарба пайдалануучу жерлердин
басымдуулук кылганы/ Среди сельскохозяйственных угодий  в
Кыргызстане преобладают:
 
а) Айдоо/Пашни
b) Жайыт/Пастбища
e) Кайрак жерлер/Богарные земли
c) Токой жерлери/Лесные угодья
d) Чабыш/Сенокосы
 
 
97. Кыргызстандын мал чарбачылыгынын кайсы тармагына
оз наркы эн томон эт беру муноздуу/Для какой отрасли
животноводства Кыргызстана характерна самая  низкая
себестоимость мяса?
 
 
а) Топоз/Яководство
b) Кой/Овцеводство
e) Птицеводство/Канаттуулар 
 
c) Чочко/Свиноводство
d) Жылкы/Коневодство
 
 
98.Кыргызстанда айдоо жерлеринин канча пайызы
сугарылат/Какой  процент пахотных земель Кыргызстана
орошается?
 
 
а) 55 %
b) 50 %
e) 40 %
 
c) 70 %
d) 45 %
 
 
99.Кыргызстанда камволдук нооту комбинаты кайсы шаарда
жайгашкан/В каком городе Кыргызстана расположен
камвольно-суконный комбинат?
 
 
а) Ош
b) Джалал-Абад
e) Кара-Балта
c) Кара-Кол
d) бишкек
d) Бишкек
 
100.Сары-Челек көлү дениз денгээлинени канча бийиктикте
жайгашкан/На какой высоте над уровнем моря находится озеро
Сары-Челек?
 
 
а) 2000 м
b) 2500 м
e) 3000 м
c) 1925 м
d) 2800 м
 

101. Кыргызстандын рельефин мүнөзү кандай/Какой характер

рельефа Кыргызстана? 
 
 
а) Туздуктуу/Равнинный
b) Тоолуу/Горный
e) Жарым чол/Полупустыня
 
c) Доболуу/Холмистый
d) Низменный/Ойдундуу
102. Кыргызстандын кайсы жеринде уруктук кант
кызылчасы өстүрүлөт/Где на территории Кыргызстана
возделывают семянную-сахарную  свеклу? 
 
 
а) Ошская область
b) Чуйская область
e) Баткенская область 
c) Иссык-Кульская область
d) Таласская область
 
103. Кыргызстан кайсы тараптан Казахстан менен
чектешет/Кыргызстан с какой стороны граничит с
Казахстаном?
 
 
а) С севера/Тундук
b) С юго запада/Туштук батыш
c) С юга востока/Туштук чыгыш
d) С востока/Чыгыш
e) С северо запада/Тундук батыш
 
104.Чуй дарыясында кайсы калктуу жеринде түстүү металдын
рудалары казылып алынчу жана байытылчу/У
какого населенного пункта в бассейне реки Чу добывают и
обогащают руды цветных металлов?
 
 
а) Кант
b) Токмок
e) Ивановка 
c) Бордунский
d) Чон-Кемин
 
 
105. Топографиялык карталарда жашыл түс эмнени
билдирет/Что озночает зеленый цвет на топографических
картах 
 
 
а) Осумдукторду/Растительность
b) Кумдарды/Песок
e) Жайыттарды/Пастбища/ 
c) Саздарды/Болота
d) Сууларды/Воды
 
 
106. Киров суу сактагычы кайсы облустажайгашкан/В какой
области расположено Кировское водохранилище?
 
 
а) Иссык-Кульской
b) Таласской
с) Чуйской 
d) Баткенской
е) Нарынской
 
 
107. Кайсы аспап жер титирөөнүн күчүн аныктайт/Какой
прибор определяет силу землетресения?
 
 
а) Барометр
b) Сейсмограф
e) Термометр
c) Томограф
d) Гигрометр
 
 
108. Кыргызстандын кайсы шаарында Орто Азиядагы ири
айнек заводу бар/В каком городе Кыргызстана находится
крупнейший в Средней  Азии стекольный завод?
 
 
а) Кант
b) Кара-Балта
e) Ош
c) Токмак
d) Балыкчы
 
 
109. Ысык-Көлдүн боюндагы кайсы калктуу жер курорттук
мааниге ээ/Какой населенный пункт возле озера Иссык-
Куля имеет курортное значение?
 
а) Балыкчы
b) Байсоорун
e) Тамчы
c) Чолпон-Ата
d) Каракол
 
 
110. Кыргызстандын кайсы шаарында жибек комбинаты
жайгашкан/В каком городе Кыргызстана  расположен
шелковый комбинат?
 
 
а) Ош
b) Бишкек
e) Жалал-Абад
c) Узген
d) Майлы-Суу
 
 
111. Кыргызстандын кайсы облусу мал чарбага
ылайыктуу/Специализация какой области Кыргызстана имеет
ярко-выраженный животноводческий характер?
 
 
а) Чуйской
b) Иссык-Кульской
e) Ошской
c) Таласской
d) Нарынской
 
 
112. Биздин планетабыздын аба катмары кандай аталат/Как
называется воздушная оболочка нашей планеты? 
 
 
а) Литосфера
b) Термосфера
e) Гидросфера
c) Атмосфера
d) Биосфера
 
113.Кара-Балта шаары кайсы негизги милдетти аткарат/Какую
основную функцию выполняет город Кара-Балта?
 
 
а)Административдик/Административный
b) Курорттук/Курортный
c) Илимий/Научный
d) Саясат/Политический
e) Онор жай/Промышленный
 
 
114. Атмосферанын эн төмөнкү катмары кандай аталат/Как
называется самый нижний слой атмосферы?
 
 
а) Астеносфера
b) Стратосфера
e) Термосфера 
c) Мезосфера
d) Тропосфера
 
 
115. Метеорологиялык станцияларда абанын температурасын
узгултуксуз жазып туруучу аспапты/Прибор, регулярно
записывающий показания температуры воздуха на
метеостанциях?
 
 
а) Термограф
b) Барограф
e) Термометр 
c) Гигрометр
d) Сейсмограф
 
116.Кыргызстандын кайсы щаары 10-13 кылымда кубатту чеп,
соода жана административдик борбор болгон/ Какой город
Кыргызстана в 10-13 века был крупным торговым и
административным центром, мощной крепостью?
 
 
а) Пишпек
b) Каракол
e) Бурана
c) Узген
d) Ош
 
 
117.Ош облусунда өскөн өсүмдүктөрдүн кайсынысы
субтропикалык дейбиз/Какие из культур, выращиваемых в
Ошской области, можно отнести к субтропическим?
 
 
а) Яблоки
b) Абрикос
e) Миндаль
c) Лен 
d) Инжир
 
 
118. Шамалдын багытын жана учун кайсы курал менен
аныктайт/Каким прибором определяется направление и сила
ветра?
 
 
а) Термометр
b) Флюгер
e) Сейсмограф
c) Барометр
d) Гигрометр
 
 
119.Кыргызстандын туштугундогу
курорт/Курорт расположенный на юге Кыргызстана?
 
 
а) Жалал-Абад
b) Таш-Кумыр
e) Ош
c) Кызыл-Кия 
d) Сулюкта
 
 
120.Кыргызстандын кайсы шаарында транспорттун туру коп/В
каком городе Кыргызстана наиболее разнообразные виды
транспорта?
 
 
а) Ош
b) Бишкек
e) Кара-Балта
c) Каракол
d) Балыкчы
 
 
121. Жаан-чачын кандай бирдик менен олчонот/В каких
единицах измеряются осадки?
 
 
а) См
b) Мм
e) Дм 
c) Градус
d) Грамм
 
 
122. Кыргызстанда мөнгүлөрдүн жалпы аянты/Общая площадь
ледников в Кыргызстане?
 
 
а) 5 %
b) 6 %
c) 7 %
d) 4 %
 
e) 8 %
 
123. Кыргызстандагы эн бийик шаркыратма/Самый
высокий водопад в Кыргызстане?
 
 
а) Абшир-Ата
b) Баркаун
e) Кегети
c) Арсланбоб
d) “Девичьи слезы”
 
124. Кыргызстан кайсы тарабынан Кытай менен
чектешет/Кыргызстан с какой стороны граничит с Китаем?
 
 
а) Юго-востока/Туштук-чыгыш
b) С северо востока/Тундук чыгыш
c) С запада/Батыш
d) С юго-запада/Туштук-батыш
 
e) С севера/Тундук
 
125. Кургактыктын жука, борпон үстүнкүкатмары эмне деп
аталат/Как  называется рыхлый тонкий поверхностный слой
суши?
 
 
а) Земная кора
b) Литосфера
e) Тропосфера
 
 c) Гумус
d) Почва
 
126. Жер бетиндеги жашоонунэн негизги үч булагын
атагыла/Назовите три важнейших источника жизни на земле?
 
 
а) Вода, растительность, земля
b) Вода, воздух, климат
e) Вода, земля, солнце
c) Вода, воздух, ветер
d) Солнце, вода, воздух
 
 
 
 
127. Кыргызстан кайсы тарабынан Узбекстан менен
чектешет/Кыргызстан с какой стороны граничит с
Узбекистаном?
 
 
а) С запада/Батыш
b) С востока/Чыгыш
e) С юго-запада/Туштук-батыш
c) С юго-востока/Туштук-чыгыш
d) С севера запада/Тундук батыш
 
 
128. Кыргызстан кайсы тарабынан Таджикистан менен
чектешет/Кыргызстан с какой стороны граничит с
Таджикистаном?
 
 
а) С севера/Тундук
b) С северо-востока/Тундук чыгыш
e) С востока/Чыгыш
c) С юго-запада/Туштук-батыш
d) С северо-запада/Тундук-батыш
  
 
129. Кыргызстанда кайсы транспорттун түрүжок/Какого вида
транспорта нет в Кыргызстане?
 
 
а) Автомобил/Автомобильный
b) Темир-жол/Железнодорожный
e) Трубопроводный 
c) Суу/Водный
d) Аба/Воздушный
 
 
130. Кыргызстандын жер фонду акыркы жылдардын
корсотмосу/ Земельный фонд Кыргызстана по данным
последних лет?
а) 20 млн.га
b) 22 млн.га
e) 32млн.га
c) 25 млн.га
d) 30 млн.га
 
 
131. Калыбына келүүчү жаратылыш ресурстары
кайсылар/Какие природные ресурсы называют
возобновимыми?
 
 
а) Токой/Лесные
b) Көмүр/Угольные
e) Топурак/Почвенные 
c) Руда/Рудные
d) Мунай/Нефтяные
 
 
132. Калыбына келбоочу жаратылыш ресурстары
кайсылар/Какие природные ресурсы называют практически
невозобновимыми?
 
 
а) Токой/Лесные
b) Топурак/Почвенные
e) Көмүр/Уголные 
c) Суу/Водные
d) Руда/Рудные
 
 
133. Белгилуу мезгилдеги берилген, эле аймактагы
тропосферанын төмөнкү катмарын абалы кандай/Как
называется состояние нижних слоев тропосферы в данном
месте в данный момент?
 
 
а) Климат/Климат
b) Аба ырайы/Погода
e) Кургакчылык/Засуха
c) Нымдуулук/Влажность
d) Аба басымы/Давление воздуха
 
 
134. Экологоиялык проблемаларды чечүүнүн негизги
жолу/Основной возможный путь решения экологической
проблемы?
 
 
а) Калктын осушун кыскартуу/ Сокращения роста населения
b) Жаратылыш ресурсун керектоону азайтуу/Уменьшение
потребления природных ресурсов
e)Онөр жайдын өсүшүн кыскартуу/Сокращение роста
промышленности 
c) Ресурстарды интенсивдуу пайдалануу/Интенсивное
использование ресурсов 
d) Рационалдуу тен салмактагы ноосфераны түзүү/Создание
рационально  сбалансированной ноосферы
 
 
135. Адам баласынын жаратылышка тийгизген терс
таасирлеринин ичинен кайсы фактору эн кубатту деп
эесептелинет/Какой из факторов является самым мощным в
отрицательном влиянии человека на природу?
 
 
а) Рекультивация
b) Индустриализация
e) Интенсивное сельское хозяйство 
c) Транспорт
d) Туризм
 
 
136. ИТП-тин кайсы багыты минералдык чийки заттан
жасалган нерселерди синтетикалыкматериалдар менен
алмаштыруу мүмкүнчүлүгүн берген/Какое направление  НТП
дало шанс заменить производные минерального сырья
синтетическим материалом?
 
 
а) Онөр жайдын дүркүрөп өсүшү/Бурный рост промышленности
b) Тоо-кен жайынын өсүшү/Развитие горной промышленности
с) Айыл чарбанын осушу/Развитие сельскогохозяйства
d) Металлургиянын өсүшү/Развитие металлургии
e) Химиялык өнөр жайдын өсүшү/Развитие химической
промышленности
 
 
137. Жаратылыштын өзгөрүүсүнө алып келген адам баласынын
иш-аракетинин формасы/Форма деятельности  человека,
которая приводит к изменению природы?
 
 
а) Абиотикалык/Абиотическая
b) Биотикалык/Биотическая
e) Жаратылыштык/Природная
c) Антропогендик/Антропогенная
d) Экологиялык/Экологическая
 
 
138. Жаратылыш менен коомдун өз ара гармониялык аракети
кандай аталат/Как называется гармоничное взаимодействие
общества и природы?
 
 
а) Жаратылышты сарамжалдуу пайдалануу/Рациональное
природопользование
b) Аккумуляция 
e) Жаратылышты сарамжалсыз пайдалануу/Нерациональное
природопользование 
 
c) Жаратылышты пайдалануу саясаты/Политика
природопользования
d) Эрозия 
 
 
139. Келип чыгышы боюнча аталган экологиялык
фактор/Назовите экологический фактор по происхождению?
 
 
а)Геоморфологиялык/Геоморфологический
b) Эволюциялык/Эволюционный
e) Антропогендик/Антропогенный 
 
c) Гидросфералык/Гидросферный
 
d) Атмосфералык/Атмосферный 
 
 
140. Нарын облусунун жалпы аянты/Общая площадь
Нарынской области?
 
 
а) 45,2 тыс.км.кв.
b) 46 тыс.км.кв.
e) 50 тыс.км.кв.

c) 48,2 тыс.км.кв.
d) 48,5 тыс.км.кв.
 
 
 
141. Баткен облусунун жалпы аянты/Общая площадь
Баткенской области
 
 
а) 20 тыс.км.кв.
b) 22,5 тыс.км.кв.
e) 27 тыс.км.кв.
c) 25,5 тыс.км.кв.                                         d) 17тыс.км.кв.
 
 
142. Жаратылыш чөйрөсүнүн жана анын компонентеринин
абалына байкоо жүргүзүүжана контролдоо системасы кандай
аталат/Как называется система наблюдения и контроля за
состоянием природной среды и ее компонентов?
 
 
а) Мониторинг
b) Смог
e) Аккумуляция 
c) Дефляция
d) Эрозия
 
 
143.Эс алуу үчүн интенсивдүү пайдаланган корголуучу жай
кандай аталат/Как называется охраняемая территория,
интенсивно используемая для отдыха населения?
 
 
а) Жаратылыш паркы/Природные парки
b) Коруктар/Заповедники
c) Пляжтар/Пляжи
d) Корголмо жай/Заказник
e) Кочот бак/Рассадник
 
 
144. Илим изилдөө иштеринен башка бардык иштерге тыйуу
салынып корголгон жайлар кандай аталат/Как называется
охраняемый участок  природы, где полностью исключено
любое вмешательство человека, кроме научных исследований?
 
 
а) Корголмо жайлар/Заказники
b) Коруктар/Заповедники
e) Жаратылыш паркы/Природный парк
c) Резерват/Резерват
d) Улуттук парк/Национальный парк 
 
145. Атмосферанын коркунучтуу кубулуштарына ...кирет:/К
опасным атмосферным  явлениям относятся :
 
 
а) Кургакчылык, кургак жел, кату шамалдар, үшүк/Засухи,
суховеи, ураганы, заморозкиb) Жер титирөөлөр, кургак
жел/Землетрясения,суховеи 
e) Цунами, жер кочкулор/Цунами, оползни
c) Селдер,түшүп кетүүлөр, жер-көчкүлөр/Сели, обвалы, оползни,
лавины.
d) Вулкандар, катуу шамалдар/Вулканы, ураганы
 
 
146. Тирүү организмдер үчүн төмөнкү саналган атмосфера
газдарынын кайсынысы эң маанилүү? /Какой из
перечисленных газов атмосферы имеет больше значение для
живых организмов?
 
 
а) Азот
b) Метан
e) Аргон 
c) Кычкылтек/Кислород
d) Суутек/Водород
 
 
147. Кайсы газ жер бетинен чыккан инфра кызыл нурду
жибербей, жер бетин жылыткыч ролду ойнойт?/Какой газ
задерживает инфракрасные лучи, идущие от земной
поверхности и выполняет роль утеплителя?
 
 
а) Көмүр кычкыл газы/Углекислый газ
b) Азот
e) Аргон
 
 
c) Суутек/Водород
d) Ракетанын күйүүчүсү/Ракетное топливо
148. Атмосфералык басымдын кайсы областы булганчыраак
болот?/Области какого атмосферного давления являются
наиболее загрязненными?
 
 
а) Жогорку басым/Высокого давления
b)Төмөнкү басым/Низкого давления
e) Арктические широты 
 
c)Антициклондор басымдуулук кылган райондор/Районы
господства антициклонов
d) Пассаттар басымдуулук кылган райондор/Районы господства
пассатов
 
149. Озон катмарынын негизги бузуучусу эмне?/Что является
основным разрушителем озонового слоя?
 
 
а) Фреондор/Фреоны
b) Аэрозолдор/Аэрозоли
e) Мунай, газ/Нефть, газ
 
 
c) Ракетанын күйүүчүсү/ракетное топливо
d) Комур кычкыл газы/ Углекислый газ
150.Атмосферанын химиялык жана физикалык
булгоочуларынын азыркы кездеги негизги булагы: /Основной
современный источник химического и физического загрязнения
атмосферы:
 
 
а) Абиотический фактор
b) Биотический фактор
e) Природный фактор 
 
c) Антропогендик фактор/Антропогенный фактор
d) Экологический фактор
 
151. Абанын башкы коркунучтуу булгагычы кайсы?/Назовите
главный загрязнитель воздуха?
 
  
а) Нитраты          
b) Азоттук кычкылдары/Окислы азота
e) Транспорт
c) Аэрозоли
d) Токой тилкелери/Лесные насаждения
 
 
152. Агын суулардын жана көлдөрдүн негизги булгоочулары
кайсылар?/Что является главным загрязнителем вод в
реках и озерах?
 
 
а) Көмүр кычкыл газы/Углекислый газ
c)Көмүртектин кычкылы/Оксид углерода
b) Оксид азота/Азоттун кычкылы 
е) Күкүртүү газ/Сернистый газ
d) Фосфаттар/Фосфаты
 
 
153. Санташ катуу шамалы кайсы тараптан
согот/С какой стороны дует сильный ветерСанташ?
 
 
а) Чыгыш/С востока
c) Тундук/С севера
b) Тундук чыгыш/С севера востока
e) Туштук/С юга 
d) Юго запада/Туштук-батыш
 
154. Адам коому менен жаратылыштын өз ара аракеттеринин
жыйындысы эмне деп аталат?/Как называется совокупность
взаимодействия природы и человеческого общества?
 
 
а) Жаратылышты коргоо/Охрана природы
b) Жаратылышты өзгөртүү/Преобразование природы
e) Круговорот воды/ суунун айланышы 
c) Жаратылыш шарттары/Природные условия
d) Жаратылышты пайдалануу/Природопользование
 
155. Иссык-Көл колунун терендиги канча/Какова глубина озера
Иссы-Куль?
 
 
А) 668 м                                                      b) 700 м
e) 850 м
 
c) 750 м                                                    d) 800 м
 
 
156. Биосферадагы кайсы тиричилик чөйрөсү “жашоонун
бешиги” деп аталат?/Какая среда жизни биосферы называется
«колыбелью жизни»?
 
 
а) Аба/Воздух
b) Суу/Вода
e) Кун нуру/Солнечное сияние
c) Топурак /Почва
d) Минералдар/Минералы
 
 
157. Адамдардын жашоосунда жана жаратылыштын өсүп-
өнүгүүсүндө токой кандай ролду ойнойт?/Какую главную роль
играет лес в жизни людей и природы?
 
 
а) Чөкмө тектерди пайда кылат/Образует осадочные породы
b) Топуракты тазалайт/Очищает почву
e) Закрепляет пески/Кумду бекитет
c) Микрорельефтин формаларын түзөт/Создает формы
микрорельефа 
d) Атмосфераны тазалайт/Очищает атмосферу
 
 
158. Токойду коргоо мыйзамын ким биринчи чыгарган?/Кто в
мире издал первый закон об охране лесов?
 
 
а) Хаммурапи падыша/Царь Хаммурапи
b) Князь Киевской Руси
c) Екатерина ii
d) Петр Первый
e) Король Англии
 
159. Жаратылыш компоненттеринин кайсынысы адам
баласынын таасири астында биринчи жана тез өзгөрүүгө
учурайт? /Какой из природных компонентов первым и быстрее
подвергается изменениям под влиянием человека ?
 
 
а) Геологиялык түзүлүш /Геологическое строение
b) Аба катмары/Воздушная оболочка
e) Антропогеновый комплекс
c) Климат шарттары/Климатические условия
d) Животный мир/Жаныбарлар дүйнөсү
 
 
160. Жаныбарлар менен өсүмдүктөрдүн жаңы шарттарга көнүгө
башташы /Приспособление растений и животных к новым
условиям существования.
 
 
а) Миграция
b) Акклиматизация
e) Генерализация 
c) Трансформация
d) Метаморфизация
 
 
161. Жангак токойюнун жалпы аянты/Общая площадь
орехоплодовых лесов
 
 
а) 300 тыс.га
b) 350 тыс.га
e) 660,3 тыс.га
c) 560 тыс.га
d) 254,4 тыс.га
 
162. Топурак түнкүсүн 0 градус С дан төмөн сууган учурда
абадагы ным жер бетине кандай түрдө түшөт/В виде чего
оседает влага находящаяся в воздухе, когда ночью почва
охлаждается до 0 градусов С?
 
 
а) Жамгыр/Дождь
b) Каар/Снег
е) Мууз/Лед
c) Шуудурум/Росы
d) Мондур/Град
 
 
163. Жер кыртышынын эн үстүнкү асыл катмары кандай
аталат/Как называется верхний плодородный слой земной
коры?
 
 
а) Чопо/Глина
b) Топурак/Почва
c) Кум/Песок 
d) Тоо теги/Горные породы
е) Гумус
 
 
 
164. Географиянын кайсы катмарынын бөлүгүндө жашоонун
активдүү процесси болот жана ал бөлүк эмне деп аталат?/Как
называется часть географической оболочки, где происходят
активные жизненные процессы?
 
 
а) Мезосфера
b) Атмосфера
e) Гидросфера 
c) Биосфера
d) Тропосфера
 
 
165. Чункурлар, дөндөр, кокту –колоттор, аска зоокалор
биригип рельефтин кандай формасын түзөт/ Впадины,
возвышенности, овраги, скальные породы в совокупности
образуют формы рельефа:
 
а) Топтолмо/Аккумулятивные                       b) Жонокой/Простые
e) Дончолор/Холмистые
c) Татаал/Сложные
d) Выровненные/Жазы туздолгон
 
 
 
 
166.  Ыссык-Көл көлү дениз денгээлинен канчабийиктикте
жайгашкан/На какой высоте над уровнем моря расположено
озеро Ыссык-Куль?
 
 
а) 1609 м
b) 1800 м
e) 3560 м
c) 2050 м
d) 3000 м
 
 
167. Кыргызстандын орточо элинин жыштыгы/Средняя
плотность населения Кыргызстана (на начало 2018 г.)?
 
 
а) 35 человек на кв.км.                                                     b) 40 человек
на кв.км.
e) 65 человек на кв.км.
c) 45 человек на кв.км.
d) 32 человека на кв.км.
 
 
168. Кыргызстанда жайыттардын жалпы аянты/Какую
территорию занимают пастбища в Кыргызстане?
 
 
а) 8,5 млн.га                                                           b) 9,6 млн.га
e) 6,8 млн.га
 
c) 8 млн.га
d) 7,5 млн.га
 
 
169. Кыргызстандын кызыл китебине канча өсүмдүктөрдүн
түрү кирген/Сколько видов растительностей занесены в
красную книгу Кыргызстана?
 
 
а) 70                                                                     b) 65
с) 75
d) 80     
е) 83
 
 
170.Тоо-Ашуу перевалындагы туннельдин
узундугу/Какова длина тоннеля под перевалом Тоо-Ашуу?
а) 2200 м                                                         с) 2400 м
b) 2300 м                                                       d) 2600 м
е) 2800 м
 
171. Соң-Көл көлүнүн түштүк бөлүгү кайсы коруктун
бөлүгү болуп саналат/Частью какого заповедника является
южная часть озера Сон-Куль?
 
а) Иссык-Куль
b) Сарычат-Ээрташ
e) Падыша-Ата
 
c) Нарын
d) Каратал-Жапырык
 
 
 
172. Кыргызстандын климаты кандай/Какой климат
Кыргызстана?
 
а) Ыссык/Жаркий                           b)/Континентальный
e) Нымдуу/Влажный 
c) Cуулу/Морской                             d) Мелуун/Умеренный
 
 
173. Кыргызстандын тундуктон туштуко канча аралыка
созулат/Чему равна протяженность Кыргызстана с севера на
юг? 
а) 450 км                                                                   b) 410 км
e) 525 км
c) 480 км 
d) 500 км 
 
 
174. Кыргызстандын  узундугу чыгыштан батышка канча
аралыка созулат/ Чему равна протяженность Кыргызстана
с востока на запад?
 
а) 925 км                                                                   b) 950 км
c) 985 км
d) 1000 км                          
 
е) 1020 км
175. Кайсы жылы «Ала-Арча» улуттук паркы тузулгон/В каком
году был образован национальный парк «Ала-Арча»?
 
а) 1978 ж/г
b) 1976 ж/г
e) 1990 ж/г
 
с) 1980 ж/г 
c) 1985 ж/г
 
 
176. Түштүк жана түндүк Энильчек кайсы тоо массивинде
жайгашкан/На каком горном массиве находится Южный и
Северный Энильчек
 
а) Ак-Шыйрак                                   b) Хан-Тенгри
e) Джумгал Тоо
с) Чон-Алай
d) Какшаал-Тоо
 
 
177. Кайсы жылы Токтогул ГЭСи ишке кирген/В каком году
введена в строй Токтогульская ГЭС?
 
а) 1977 ж/г
b) 1978 ж/г
e) 1980 ж/г
c) 1979 ж/г
d) 1976 ж/г
 
 
 
178. Хан-Тенгри чоксунун бийиктиги канча/Какова высота
пика Хан-Тенгри?
 
а) 6945 м                                                                      b) 7000 м
e) 7945 м
c) 7200 м
d) 7500 м
 
 
179. Бишкекте ортожылдык күн нурунун тийиши канча саатка
барабар/Чему равна среднегодовая величина солнечного сияния
в Бишкеке?
 
а) 2500 саат/часов                              b) 2400 саат/часов   
e) 2666 саат/часов 
c) 2600 саат/часов                                                              d)
2650 саат/часов
 
 
180. Бишкек шаарынын жалпы аянты/ Общая площадь города
Бишкек?
 
а) 127 км.кв
b) 129 км.кв
e) 142 км.кв
 
c) 130 км.кв
d) 135 км.кв
 
 
181. Баткен облусу кайсы жылы түзүлгөн/ В каком году
была образована Баткенская область?
  
а) 2000 ж/г
b) 2001 ж/г
e) 2003 ж/г
 
c) 1999 ж/г
d) 2002 ж/г
 
 
182. Кыргызстандын кайсы жагынан Баткен облусу орун
алган/На какой части Кыргызстана раположена Баткенская
область?
 
а) Юго-запад/Туштук-батыш
b) Северо- запад/Тундук-батыш
 
 
c) Восток/Чыгыш
d) Юго-восток/Туштук-чыгыш
e) Северо-восток/Тундук-чыгыш
 
183.Ички дун продукциясынын ичинде туризмдин
улушу 2019 жылы /Какова доля туризма в ВВП за 2019 год? 
 
a) 5 %
b) 5,2 %
c) 5,4 %
d) 5,5 %
e) 6 %
 
 
 
184. Кыргызстандын кайсы жагынан Нарын облусу орун алган/
На какой части Кыргызстана расположена Нарынская область?
 
а) Север/Тундук
b) Запад/Батыш
e) Юго-запад/Туштук-батыш
c) Юго-восток/Туштук-чыгыш
d) Северо-восток/Тундук-чыгыш
 
 
185. Кыргызстандын кайсы жагынан Ош облусу орун алган/ На
какой части Кыргызстана расположена Ошская область?
 
а) Юг/Туштук
b) Юго-запад/Туштук-батыш
e) Северо-восток/Тундук-чыгыш
c) Север/Тундук
d) Восток/Чыгыш
 
 
186. Кыргызстандын кайсы жагынан Жалал-Абад облусу орун
алган/ На какой части Кыргызстана расположена Джалал-
Абадская область?
 
а) Юго-восток/Туштук-чыгыш
b) Север/Тундук
e) Восток/Чыгыш
c) Юго-запад/Туштук-батыш
d) Юг/Туштук
 
187. Кыргызстандын кайсы жагынан Талас облусу орун
алган/На какой части Кыргызстана расположена Таласская
область?
 
а) Северо-восток/Тундук-чыгыш
b) Северо-запад/Тундук-батыш
e) Север/Тундук
c) Юг/Туштук
d) Юго-запад/Туштук-батыш
 
 
188. Кыргызстандын кайсы жагынан Чуй облусу орун алган/ На
какой части Кыргызстана расположена Чуйская область?
 
а) Север/Тундук
b) Юг/Туштук
e) Юго-запад/Туштук-батыш
c) Запад/Батыш
d) Восток/Чыгыш
 
 
189. Кыргызстандын кайсы жагынан Ысык-Көл облусу орун
алган/ На какой части Кыргызстана расположена Иссык-
Кульская область?
 
а) Cевер/тундук
b) Юго-восток/Туштук чыгыш
e) Юг/Туштук
c) Северо-восток/Тундук-чыгыш
d) Северо-запад/Туштук-батыш
 
 
190. Ысык-Көл облусунун жалпы аянты канча/Общая площадь
Иссык-Кульской области?
 
а) 44,2 тыс.км.кв
b) 45,1 тыс.км.кв
e) 46,8 тыс.км.кв.
c) 43,1 тыс.км.кв
d) 46 тыс.км.кв
 
 
 
191. Талас облусунун жалпы аянты канча/ Общая площадь
Таласской области
а) 11,4 тыс.км.кв.
b) 12,4 тыс.км.кв
e) 26,2 тыс.км.кв.
c) 14,2 тыс.км.кв
d) 22, 5 тыс.км.кв
 
 
192. Ош облусунун жалпы аянты канча/ Общая площадь
Ошской области?
 
а) 30,2 тыс.км.кв
b) 28,9 тыс.км.кв
e) 42,9 тыс.км.кв.
 c) 31,1 тыс.км.кв
d) 40,2 тыс.км.кв
 
 
193. Чуй облусунун жалпы аянты канча/ Общая площадь
Чуйской области?
 
а) 20,2 тыс.км.кв
b) 22,5 тыс.км.кв
e) 40,2 тыс.км.кв.
c) 23,5 тыс.км.кв
d) 32,5 тыс.км.кв
 
 
194. Цветок Айгуль -Эндемичный вид флоры Кыргызстана
 
а) Мельница Василия
b) Рябчик Эдуарда
e) Тюльпан 
c) Кардинал Ришелье
d) Сакура
 
 
195. Дарыянын узундугу 1030 км, анын 260 км Кыргызстандын
аймагынан отот./Общая длина реки 1030 км, из них лишь 260
км пролегает в пределах Кыргызстана. 
 
а) Нарын
                 
b) Карадарья
e) Сырдарья 
c) Чу
d) Куркуроо
 
 
196. Кыргызстандагы облустардын саны/Число областей в
Кыргызстане?
 
а) 6                                                                         b) 7
e) 3
c) 5
d) 4
 
197. Кыргызстандын кайсы коругунда Мензбир суурлары
коргоого алынган/В каком заповеднике Кыргызстана
охраняются сурки Мензбира?
 
а) Ыссык-Кол
b) Падыша-Ата
с) Сары-Челекский
d) Сарычат-Ээрташ
 
е) Беш-Арал
 
 
 
 
198. Баткен облусунун жалпы аянты/Общая площадь
Баткенской области
а) 17 км.кв
b) 19 км.кв
e) 22 км.кв
c) 20 км.кв
d) 21 км.кв 
 
 
199. Кыргызстандын 2019 жылга карата  жалпы элинин
саны/ Общая численность населения Кыргызстана к 2019 году?
 
а) 6. 399. 518 человек
b) 5. 999.200 человек
e) 5.000.000 чел.
c) 5. 200.000 человек                      d)5.100.000 человек
 
 
200. Кыргызстандын негизги жаратылыш байлыгы/ Важнейшее
природное богатство Кыргызстана?
 
а) Токолор/Лесные
 
b) Минералдык/Минеральные 
e) Тектоникалык/Тектоническое 
c)Сууэнергетикалык/Гидроэнергетические 
d) Геотермалдык/Геотермальные 

 
2-курстардын кыргыз тили жана адабияты сабагынан мамлекеттик
экзамен тапшыруу үчүн даярдалган тесттердин суроолору
1.“Манас” эпосунда хирургиялык аспаптар көбүнчө кандай учурларда
колдонулганы сүрөттөлөт?
A. күнүмдүк турмушта
B. аңчылык учурунда
C. жарааттарды дарылоодо
D. тойлордон кийин
E. курултайдан кийин
2. Денеде туруп калган жаанын огунун же куралдын калдыгынын
тереӊдигин билүү үчүн колдонулган аспаптын аты.
A. картык
B. тинтүүр
C. аштар
D. текшүүр
E. кычкач
3. Картык эмнеден жасалган?
A. жезден
B. болоттон
C. аркардын терисинен
D. уйдун мүйүзүнөн
E. жыгачтан
4. “ Манас” эпосунда колдонулган кош миздүү, болоттон жасалган
аштар азыркы медицинадагы кайсы аспапка түспөлдөш?
A. скальпель
B. лезвия
C. молоток
D. пинцет
E. тетоскоп
5. Манас эпосундагы хирургиялык аспап «картык» эмне максатта
колдонулган?
A. сынган сөөктү ордуна салууда
B. денедеги бузулган канды алууда
C. ичи көөп ооруганда
D. кесилген жерди тигүүдө
E. баш ооруда
6. Тыныш белгилерин туура коюу эрежелеринин жыйындысы эмне деп
аталат?
A. интонация
B. оозеки тил
C. пунктуация
D. метатеза
E. логикалык басым
7. Сүйлөөчүнүн ички сезимин (кубануу, таң калуу, ачуулануу ж.б.)
билдирген суйлөмдүн аягына кандай белги коюлат?
A.суроо
B.илеп
C.чекит
D.сызыкча
E. бөлүкчө
8. Төмөнкүлөрдүн кайсынысында сүйлөм суроолуу мааниде айтылган?
A. Вагондорду кайда алып бара жатышат
B. Бах, кыргыз жергеси кандай кооз
C. Ынтымактуу үйгө ырыс түнөйт
D. Чүшш!... Киши келе жатат
E. Сиздин келериӊизди күтүп жатам
9. Каратма сөз сүйлөмдүн башына келсе, тыныш белгинин кайсы түрү
коюлат?
A. сызыкча
B. чекит
C. үтүр
 D. илеп
E. бөлүкчө
10. Эгерде баяндоочтун милдетин атооч жөндөмөсүндөгү зат атооч же
кыймыл атооч аткарса, ээ менен баяндоочтун ортосуна кайсы белги
коюлат? A. сызыкча
B. чекит
C. суроо
D. кош чекит
E. илеп
11. Таштагы жазуулар көчмөндөрдүн көпчүлүк учурда кайсы иштерин
чагылдырган?
A. аң улоо
B. дыйканчылык
C. элчилик
D. малчылык
E. cоодагерчилик 12. Ырлар- акындын өмүрү.
Сүйлөмдөгү “ырлар” деген сөз кайсы сүйлөм мүчөсүнүн милдетин
аткарат? A. толуктооч
B. баяндооч
C. ээ
D. аныктооч
E. бышыктооч
13. Байыркы кыргыздардын алтын доору качан башталган?
A. VII-IX
B. V-X
C. II-V
D. XX-IIX
E. V- IIX
14. Ынтымак болбой, иш оңолбойт. Берилген сүйлөм багыныңкы
байланыштагы татаал сүйлөмдүн кайсы түрүнө кирет?
A. мезгил багыныңкы сүйлөм
B. максат багыныңкы сүйлөм
C. шарттуу багыныңкы сүйлөм
D. салыштырма багыныңкы сүйлөм
E. себеп багыныңкы сүйлөм
15. Баланы сүннөткө отургузуу ыкмасы илимде кандай аталат?
A. генодация
B. диартроз
C. гемодецея
 D. циркумцизия
E. эвтаназия
16. Сүннөткө отургузулган эркекте эмне себептен КИЖС оорусун
жугузуу аз кездешет?
A. мусулман болгону үчүн гана сүннөткө отургузушкан
B. КИЖС оорусун жугузуп алуу коркунучу аз эмес
C. оорунун өрчүшүнө шарт түзүүчү жумшак тери кесилет
D. медициналык жактан бул маалымат тактала элек
E. өспүрүм балдар үчүн гана пайдалуу болгону үчүн
17.Кайсы варианттагы сөздөр жазуу эрежесине ылайык жазылган?
A. кылыктанбай, күнгө, ачты
B. көмбөй, күңгө, сынган
C. жамамбы, сыңган, жанга
D. тымбай, жаңга, күчтүү
E. күштүү, тынбай, жаманбы
18. Каталарды текшерүүдө эмнеге көӊүл бурулат?
A. сулуу жазуусуна, стилине, орфоэпиясына
B. орфографиясына, пунктуациясына, стилине
C. орфоэпиясына, орфографиясына, мазмунуна
D. окулушуна, көркөм каражаттарына
E. мазмунуна, түзүлүшүнө, түрүнө
19.Адабий тилдеги сөздөрдү туура жазуунун атайын принциптерин
камтыган эрежелер системасы эмне деп аталат?
A. орфоэпия
B. орфография
С. синтаксис
D. фонетика
Е. пунктуация 20. Орфографиянын канча
принциби бар?
А. 2
В. 6
С. 3
D. 5

E. 4

21. Кайсы катардагы сөздөрдүн бардыгы туура ташымалданган?

А. тар-мак, күл-кү, Бур-ул
В. суу-луу, жуу-рк-ан, ме-ни
С. ке-ме, бей-тап, жал-бы-рак
D. жа-ан-дуу, көр-үү, жыл-дыз
Е. жаз-уу, Ка-нат, а-та
22. Кайсы катардагы сөздөр жазуу эрежелерине ылайык жазылган?
A. Ат-Башы, Суу-Самыр, Сары-Камыш
B. Чон-Алай, Ысыкөл, Каптал-Арык
C. Төө-Ашуу, Сары-Булак, Ак-Башат
D. Кичи-Алай, Жалалабад
E. Сон көл, Чатыр көл
23. Кайсы варианттагы сөздөр жазуу эрежелерине ылайык жазылган?
A. клуп, баралек, ала өпкө
B. соңку, таңгак, астыңкы
C. билелек,карым май, мөнгу
D. келелек, бололек
E. чыгалек,көрөлек
24. Орфография илими деген эмне?
A. белгилүү бир тилдеги сөздөрдү жана алардын маани берүүчү
бөлүктөрүн бир түрдө жазуу үчүн белгиленген эрежелердин системасы B.
тилдеги бардык сөздөрдүн жыйындысы, анын сөздүк курамы
C. тилдеги сөздөрдү адабий тилдеги нормасына ылайык айтууга
үйрөтүүчү эрежелердин жыйындысы
D. белгилүү бир тилдеги сөздөрдү жана алардын маани берүүчү
бөлүктөрүн бир түрдө айтуу үчүн белгиленген эрежелердин системасы
E. белгилүү бир тилдеги сөздөрдү жана алардын маани берүүчү
бөлүктөрүнө басымды туура коюу жөнүндөгү илим
25. Кайсы катардагы сөздөрдүн бардыгы туура ташымалданган?
A. досумдукун-ан, элдики-не
B. са-бак-тан, эл-ди-ки
C. Айзада-дан, бөб-өгүмө
D. саб-ака, көч-өгө
E. чы-мчык,айл-ана
26. Орфоэпия эмнени үйрөтөт?
A. сөздөрдү туура айтууну
B. сөздөрдү туура жазууну
C. терминдерди туура жазууну
D. жер-суу аттарын
E. туура ташымалдоону
27. Орфоэпия сөзү кайсы тилден алынган жана кандай маанини
түшүндүрөт?
 A. латынча “orphoe”- туура + “ epos”- айтуу деген маанини
B. грекче “orhoe”-туура + “epos”- кеп деген маанини
C. грекче “orthos”-туура + “ grapho”- жазуу деген маанини
D. англисче “orthos”-туура + “grahpo”-жазуу деген маанини
E. латынча “orhoe”- туура + “ ephos”- айтуу деген маанини
28. Орфоэпиянын принциптерин иштеп чыккан кыргыздын белгилүү
инсаны ким? A. Касым Тыныстанов
B. Алыкыл Осмонов
C. Чынгыз Айтматов
D. Сүймөнкул Чокморов
E. Бүбүсара Бейшеналиева
29. Адам канчалык көп окуса, ал ошончолук көптү билет. Берилген
сүйлөм багыныңкы байланыштагы татаал сүйлөмдүн кайсы түрүнө
кирет?
A. шарттуу багыныңкы сүйлөм
B. салыштырма багыныңкы сүйлөм
C. сан-өлчөм багыныңкы сүйлөм
D. орун багыныңкы сүйлөм
E. себеп багыныңкы сүйлөм 30. Бешикти канча адам көтөрүү керек?
A. 2
B. 3
C. 4
D. 5
E. 1
31. Айсалкындын ишенгени ушул бала.
“Ишенгени” деген сөздөн кийин кайсы тыныш белгиси коюлат?
A. үтүр
B. кош чекит
C. коюлбайт
D. үтүрлүү чекит
E. сызыкча
32. Бешикте заара агып, күлтүккө түшүүгө ыңгайланышкан буюм эмне
деп аталат?
A. күлтүк
B. шимек
C. бут оорусу
D. бортко
E. жабуулары
33. “Этноботаника” термини эмне деп которулат?
 A. тоо өсүмдүктөрү
B. элдик өсүмдүктөр
C. дары чөптөр
D. суу өсүмдүктөрү
E. жер өсүмдүктөрү
34. Кенже эпосторду белгилеңиз.
A. “Кожожаш”, “Эр Төштук”
B. “Жаныш-Байыш”, “Манас”
C. “Сейтек”, “Эр Табылды”
D. “Жаңыл Мырза”, “Асан Кайгы”
E. “Семетей”, “Кедейкан” 35. Кенже эпостогу нойгут уруусунан
чыккан баатыр кыз.
A. Эр Төштүк
B. Эр Табылды
C. Кедейкан
D. Жаңыл мырза
E. Кишимжан
36. Айылын мергенчилик менен багып, бирок гумандуулукту жоготуп,
кайберен тукумун кырып жиберген мергенчи кайсы эпосто кездешет?
A. “Эр Табылды”
B. “Кожожаш”
C. “Телибай тентек”
D. “Олжобай”
E. “Эр Төштүк”
37. Кыргыз элинин көз карандысыздыгы үчүн калмак баскынчыларына
каршы күрөшү, теңдик жөнүндөгү үмүт-тилеги, ой-санаасы
чагылдырылган кенже эпос кайсы?
A. “Кедейкан”
B. “Эр Төштүк”
C. “Эр Табылды”
D. “Жаныш-Байыш”
E. “Жаңыл мырза” 38. Дүйнө жүзү боюнча эң көлөмдүү баатырдык
эпос кайсы?
A. “Махабхарата”
B. “Алпамиш”
C. “Илиада”
D. “Манас”
E. “Одиссея”
39. Элдин башынан өткөргөн жашоосун, баатырдык иштерин
даңазалаган ыр түрүндөгү эпикалык чыгарма эмне деп аталат?
A. аңгеме
B. эссе
C. эпос
D. өмүр баян
E. дилбаян
40. Эпостордо элдин тарыхый турмушу, маданий-социалдык абалы,
карым-катнашы, үрп-адаты, келечектен күткөн тилеги кеңири
чагылдырылган эпос кайсы типке кирет?
A.турмуштук
B.кенже
C.көлөмдүү
D.баатырдык
E. эссе
41. Кыргыз элинин турмуш-тиричилигиндеги адеп-ахлак эрежелери
эмне деп аталат? A. эреже
B. каада-салт
C. адат
D. жөрөлгө
E. уламыш 42. Элдик оозеки чыгармалар жанры боюнча канча
түргө бөлүнөт? A. 3 B. 2
C.4
D.5
E. бөлүнбөйт
43. Адам адам... дос.
Берилген сүйлөмдөгү көп чекиттин ордуна кайсы мүчөнү уласак
мааниси туура болот?
A.-лар
B.-нын
C.-га
D.-дан E. -ны
44. Кыргыз тилиндеги эң алгачкы китеп кайсы жылы жарык көргөн?
А. 1911-жылы
В. 1912-жылы
С. 1920-жылы
D.1925-жылы
E. 1917-жылы
45. Кыргыз улуттук үйлөмө аспапттардын катарын толуктаган ичке
үндүү музыкалык аспапты белгилеӊиз.
A.так теке
B.добулбас
C.ооз комуз
D.комуз
E. чоор
A.
46. Төмөнкү белгилүү инсандардын ичинен кимиси жазгыч акын
катары таанымал?
Нурмолдо
B.Кет Бука
C.С. Чокморов
D.Асан Кайгы
E. Калыгул Бай уулу 47. Кыргыз тилиндеги жарык көргөн эң
алгачкы газетанын аталышы?
A.“Кыргызстан"
B.“Кызыл Кыргызстан”
C.“Эркин Тоо”
D.“Советтик Кыргызстан”
E. “Чагылган”
48. Кыргыз көркөм сөз өнөрүнүн алгачкы үлгүлөрү кайсы формада
жаралган?
A.жазма
B.оозеки
C.ыр
D.эпос
E. көркөм
49. –лар мүчөсү канча түргө өзгөрөт?
A.12
B.5
C.6
D.8
E. 3
50. Орфография менен орфоэпия илимдеринин айырмасы эмнеде?
A.орфография менен орфоэпия илимдери окшош болот
B.орфография туура айтууну, орфоэпия туура жазууну үйрөтөт
C.орфография менен орфоэпия сөз маанилери менен айырмаланат
D.орфоэпия туура айтууну, орфография туура жазууну үйрөтөт E.
орфография менен орфоэпия илимдеринин айырмасы жок 51. ГМО
деген эмне?
A.гени өзгөртүлгөн организм
B.генетикалык организм
C.генден кошулган организм
D.гендин бузулушу
E. гендин эселенүүсү
B.
52. Ароматерапия - ооруну басаңдатуунун натыйжалуу ыкмасы.
Сүйлөмдүн ээсин табыӊыз?
A. басаңдатуу
B. ыкмасы
C. ооруну
D. айыгуу
E. ароматерапия
53. –дан кайсы жөндөмөнүн мүчөсү?
A. чыгыш
табыш
C.илик
D.барыш
E. жатыш
54. Морфология эмнени үйрөтөт?
A.сөздөрдүн курамын, жасалышын, туура жазылышын
B. сөз түркүмдөрүн, сөздүн туура жазылышын
C. сөз курамын жасалышын, сөз түркүмдөрүн
D.морфемаларды, сөз тизмектерин, сөз түркүмдөрүн
E. сөздөрдүн маанисин 55. Зат атоочту табыӊыз.
A.анын
B. он бир
C. бөлмө
D.ойдо
E. кыядарда
56. Татаал этишти Көп чекиттин ордуна тиешелүү сөздү тапкыла.
A.үйгө барам
B. сатып алдым
C. китеп окуйм
D.тамак ичем
E. эрте турам
57. Жай сүйлөмдү белгилеӊиз.
A. Эртең университетте илимий конференция болобу?
B. Лирикалык ырларды окуйсуңбу?
C. Жаз келди.
D. Студенттер, жакшы окугула!
E. Сабакты оку!
58. Сөз маанилеринин кандай негизги түрлөрү бар?

C.
 A.лексикалык жана морфологиялык
B. синтаксистик жана грамматикалык
C. грамматикалык жана экспрессивдик
D.лексикалык жана грамматикалык
E. түз жана кыйыр
59. Сөз айкашын тил илиминин … бөлүмү окутат. Көп чекиттин
ордуна тиешелүү сөздү Көп чекиттин ордуна тиешелүү сөздү табыӊыз.
A.лексикология
B. фразеология
C. сөз жасоо
D.синтаксис
E. лексика
60. Синтаксис … жөнүндө илим. Көп чекиттин ордуна тиешелүү сөздү
коюңуз.
A.сүйлөмдөр, алардын түрлөрү
B. сөз айкашы жана тилдин морфологиялык түзүлүшү сүйлөм, сөз
айкашы, алардын түрлөрү жана түзүлүшү

D.
 D. тыбыштар, сөз түркүмдөрү жана сүйлөмдөр
E. тамгалар жөнүндө
61. Элдик оозеки чыгармачылыктын үлгүлөрү берилген вариантты
тандаңыз?
A. пьеса, уламыш, роман, ыр
B. кошок, айтыш, эпос, табышмак
C. жаңылмач, табышмак, спектакль
D. поэзия, проза, аңгеме, макалдар
E. роман, драма, секетбай ырлары
62. Камтылган окуялардын мазмунуна карай эпостор кандай болуп
бөлүнөт?
A. баатырдык жана турмуштук
B. лирикалык жана дидактикалык
C. эпикалык жана дидактикалык
D. эпикалык жана лирикалык
E. дидактикалык жана эпикалык
63. Элдик оозеки чыгармачылыктын эпикалык жанрынын үлгүлөрүн
белгилеңиз.
A. ыр, табышмак, макал-лакап, поэма
B. жомок, миф, легенда, уламыш, эпос
C. табышмак, жаңылмач, драма,
D. санат-насыят, терме ырлары, учкул сөздөр
E. апыртма, айтыш, кошок
64. Эпикалык тек деп фольклордун кайсы жанрын айтабыз.
A. тарбиялык маанини туюндурган көрүнүштү
B. коомдук турмушту сүрөттөп көрсөтүү
C. учурда болуп жаткан көрүнүштөрдү
D. буга чейин кездешпеген окуяларды
E. ыр түрүндө айтылган чыгармаларды 65. Эпикалык жанрдагы
турмуштук эпосторду белгилеңиз.
A. “Эр Төштүк”, “Эр Табылды”, “Курманбек”
B. “Манас”, “Семетей”, “Сейтек”
C. “Кожожаш”, “Кедейкан”, “Олжобай менен Кишимжан”
D. “Курманбек”, “Кожожаш”, “Сейтек”
E. “Курманбек”, “Кожожаш”, “ Жаңыл Мырза” 66. “Эр Төштүк”
эпосу кайсы жанрга кирет?
A. лирикалык C. дидактикалык
B. баатырдык D. эпикалык E. турмуштук
67. Кыргыздар кайсы учурда кошок айтышкан?
5.
 A. үйлөнүү тойдо
B. адам каза болордо
C. адам каза болгондон кийин
D. бардык убакта айтыла берет
E. түлөө өткөргөндө
68. Эмгек ырларына кайсы элдик ырлар кирет?
A. “Эмгек”, “Эр жигит”
B. “Дыйканга”, “Эмгектеш жорго”
C. “Бекбекей”, “Шырылдаң”
D. “Биздин жаштар”, “Биздин жер”
E. “Эмгектеш жорго”, “Эмгек”
69. Элдик оозеки чыгармачылыктын профессионал адабияттан
белгилүү бир айырмасын белгилеңиз.
A. экөө бир мезгилде жаралган
B. китеп бетине жазылып, сакталып калган
C. ооздон оозго айтылып, сакталган
D. белгилүү бир авторго тиешелүү
E. белгисиз болгондугунда
70. “Кут алчу билим” дастаны кайсы акынга таандык?
A. Молдо Кылыч
B. Ы.Абдрахманов
C. Ж.Баласагын
D. Молдо Нияз
E. А.Осмонов
71. Ж. Баласагындын “Кут алчу билим” дастанындагы каармандарды
көрсөтүңүз.
A. Акдилмиш, Өткүрмүш, Айтолду, Элик
B. Арстанбек, Калыгул, Курманжан, Күнболду
C. Аксаткын, Кулмырза, Жаңыл мырза, Төштүк
D. Боронбай, Балбай, Ормон, Төрөгелди
E. Манас, Бакай, Алманбет, Чубак
72. Ж. Баласагындын байыркы уйгур тилинде жазылган деп талашка
түшкөн чыгармасы кандай аталат?
A. “Дивани лугат-ат-түрк”
B. “Огуз нааме”
C. “Барсбек кагандын эстелиги”
D. “Кутадгу билиг"
E. “Маджу ат-таварих”
73. “Илим менен билимге көпүрө тил,
6.
 Көкөлөткөн адамды тили деп бил.” Бул ыр саптардын автору ким?
A. Ж.Баласагын
B. М.Кашгари
C. Хорезм
D. Низами
E. Ч.Айтматов
74. Дүйнөнүн картасы киргизилген эмгектин автору ким болгон жана
ал кандай аталат?
A. Махмуд Кашгари “Жавохирун-на-Нахв фи лугати түрк”
B. Махмуд Кашгари “Дивану лугат ат түрк”
C. Жусуп Баласагын “Кутадгу билиг”
D. Табгач Буура Карахан “Улуг-Хас-Хаджиб”
E. Махмуд Кашгари “Түрк тилдеринин синтаксиси” 75. Кыргыз
элинин улуттук аспабын белгилеңиз.
A. пианино, жылаажын
B. чопо чоор, комуз
C. домбура, кыл кыяк
D. баян, шылдырак
E. аккардион, ооз комуз
76. Өтмө маанидеги сөз катышкан сүйлөмдү белгилеңиз.
A. Бүгүн сабак кызыктуу өттү.
B. Айлана көк жыттанып, жаздын илеби байкалууда.
C. Асел көйнөк тигип, бөбөгүнө кийгизди.
D. Дыйкандар жазгы жумуштарга даярдык көрө баштады.
E. Азамат - жакшы окуган окуучу.
77. Баланы сүннөткө отургузуунун мааниси эмнеде?
A. коркунучтуу дарттан оолак болот
B. той өткөрүү үчүн кылышкан
C. мода катарында көрүшөт
D. ар кимдин өзүнүн каалоосу менен боло турчу процесс E. баланын
жаш курагы менен байланыштуу
78. Лексика дегенди кандай түшүнөсүз?
A. сөздөрдүн туура жазылышы
B. сөздөрдүн жалпы топтому
C. башка тилдерден кирген сөздөр
D. эскирген сөздөрдүн топтому
E. жаңы колдонула баштаган сөздөр
79. Татаал сөздөр деп кандай сөздөрдү айтабыз?
A. жаңы колдонула баштаган сөз айкашы
7.
 B. эски маанини туюндурган сүйлөм
C. бир нече сүйлөмдөрдү өзүнө камтыган
D. бир гана сөздөн туруп, жаңы маанини туюндурган E. эки же
андан көп сөздөн туруп, жаңы маани берген
80. Туура мүчө уланган сөздү белгиле.
A. БУУнын
B. ЖОЖнун
C. ГЭСга
D. КУУнун
E. ООНды 81. Бешик деген эмне?
A. орус улутунун буюму
B. жаңы жасалган буюмдун аталышы
D. кыргыз элине тиешеси жок буюм
C. кыргыз элинин баалуу буюму
E. кыргыз эли жаңы колдоно баштаган буюм
82. Бешикте жаткан балага эне тарабынан ырдалган ыр
кандай аталышка ээ? A. бешик ыры
B. арман ыры
D. эмгек ыры
C. айтыш
E. кошок
83. Орус тилинен өздөштүргөн сөздү белгилеңиз.
A. урмат
B. бөтөлкө
C. жемиш
D. базар
E. турмуш 84. Синонимдик маанидеги сөздөрдү табыңыз.
A. өйдө-төмөн-ылдый
B. ат-ок-от
C. ысык-суук-жылуу-муздак
D. жаан- жамгыр-нөшөр
E. кепмир-кесек-аял 85. Төмөнкү сөздөрдүн кайсы тобу адабий
лексикага жаңыдан кирди?
A. телевизор, радио
B. кымыз, чанач
C. ардагер, аким, жамаат
D. уюлдук телефон, интернет, вайфай
E. космос, ажо

8.
 86. Оркестр сөзүнүн лексикалык маанисине карай терминдин түрүн
белгилеңиз.
A. искусстволук термин
B. музыкалык термин
C. спорттук термин
D. техникалык термин
E. эл аралык термин
87. Махмуд Кашгари “Дивану лугат ат түрк” аттуу эмгегинде эмне
тууралуу жазган?
A. өзүнүн туугандары, достору жөнүндө кенен маалымат берген
B. түрк жана башка тектеш элдердин тили, маданияты тууралуу
C. өзүнүн өмүрү тууралуу, дүйнө жүзүн кыдырганын сүрөттөгөн
D. кыргыз элинин меймандостугу, жеринин сулуулугу жөнүндө
E. жердин кооздугу, ааламдын кеңдиги, жаратылыштын сулуулугу
88. Кыргыз лексикасында “адабият” термини кайсы тилден алынган?
A. грек
B. латын
C. араб
D. иран
E. орус
89. Кыргыз эли колдонгон жазууларды белгилеңиз.
А. кыргыз, орус, латын, уйгур
B. араб, кытай, өзбек
C. рун, араб, латын, орус
D. кыргыз, кытай, араб
E. латын, орус, уйгур
90. Төмөндөгү сүрөттө кыргыз элинин кайсы улуттук аспабын
чагылдырып турат?
A. комуз   
B. чопо чоор 
D. ооз комуз 
C. добулбас 
E. кыл кыяк 
91. Деонтология илими эмнени окутат? 
A. медициналык этиканы, дарыгердин жүрүм-турум эрежелерин 
B. бейтаптардын жүрүм-турум эрежелерин  
D. ооруга чалдыккан адамдын ден соолугун жакшыртуу эрежелерин 
C. жаш балдардын  саламаттыгын сактоо эрежелерин   
9.
E. оорулардын алдын алуу жолдорун окуп үйрөтөт 
92. “Деонтология” термини ким тарабынан илимге киргизилген? 
A. Т. Парацельс  
B. А.П.Чехов  
D. Бентам  
C. Ф.Ф.Эрисман  
E. З.Г.Френкель  
93. “Генетика” термини  кайсы тилден кирген? A. иран  
B. грек  
D. англис  
C. орус  
E. латын  
94. Адамзат көйгөйүнө эмнени киргизебиз? 
A. тынчтыкты  
B. ынтымакты 
D. молчулукту  
C. ооруларды 
E. бакубатты 
95. “Генетика” сөзү  кандай маанини туюндурат? 
A. өзгөргөн 
B. жетилген 
D. жогорку 
C. согуш 
E. туулуу 
96. Медициналык деонтология түшүнүгү кайсы тилден алынган
жана кандай маанини түшүндүрөт? 
A. грек тилинен  “тийиштүү” 
B. иран тилинен  “ убактылуу” 
D. латын тилинен  “бирдиктүү” 
C. орус тилинен   “мүнөз ” 
E. араб тилинен  “үйрөтүү” 
97. Гигиена илими эмнени окутуп үйрөтөт? 
A. адам баласынын ден-соолугун баалоону   
B. адам баласынын укугун коргоону 
D. ден-соолукту чыңдоону жана сактоону  
C. коомго туура багыт  көрсөтүүнүн жолдорун  
E. жаш балдарды тарбиялоону  
98. “Гигиена” термини кайсы тилден кабыл алынган? 
A. араб 

10.
B. түрк 
D. испан
C. грек 
E. иран
99. Сөздүн негизги функциясы кайсы? 
A. атоо функциясы 
B. экспрессивдүү функциясы 
C. коммуникативдүү функциясы 
D. сүрөттөө функциясы 
E. элестетүү  функциясы
 100.  Тил илиминде сөздүн мааниси тууралуу илим эмне деп
аталат? 
A. фонетика  
B. морфология 
C. синтаксис 
D. лексикография  
E. семасиология  

101. “Адат” деген сөздү кандай түшүнөсүз?

A. дайыма кайталанып туруучу иш-аракет 
B. баарына тиешелүү мүнөздөрдүн жыйындысы 
      D. оң сапаттардын бир түрү 
C. адам баласына тиешеси жок 
      E. кокусунан аткарылып калган иш-аракет 
102. Төмөндө берилген сөздөрдүн кайсы тобу көп маанилүү      
сөздөргө (полисемия)  кирет? 
A. улут 
B. булак 
      D. комуз
C. китеп          E. көз  
103. Кыргызстанда медицина илими кайсы мезгилден баштап
өнүгө баштаган? 
A. 13-14-кк  башталышында   
B. революциясынан кийин  
       D. 2014- жылдан кийин 
C. 13-14-кк чейинки убакта 
       E. Октябрь революциясына чейинки мезгилде 
11.
104. Дарыгерлик кесип  качан пайда болгон? 
A. Байыркы таш доорунда 
B. Октябрь революциясынан кийинки мезгиде  
       D. Гиппократтын мезгилинде 
C. адамдын алгачкы жашоо мезгилинде  
       E. Октябрь революциясына чейинки мезгилде  
105. Китеп деген сөздүн лексикалык маанисин табыңыз. 
A. зат атооч 
B. атооч жөндөмөдө 
      D. толуктооч 
C. типографиялык басылма
       E. билим алуу 
106. Элдик медицинада бака жалбырак кандай касиетке ээ? 
A. эч кандай  
B. вирустарды  алдын алуу   
       D. бактерияларды өлтүрүүчү  
C. баш ооруну басат 
       E. сөөктүн сыныгын калыбына келтирет 
107. Китеп деген сөздүн грамматикалык маанисин табыңыз. 
A. зат атооч 
B. ат атооч 
      D. толуктооч 
C. типографиялык басылма 
       E. билим алуу 
 
108. Биоэтика термини кайсы тилден кирген? 
A. грек  
B. орус  
        D. англис  
        C. латын           E. иран
109. Тилдеги бардык сөздөрдүн жыйындысы эмне деп аталат?    
A. лексикология 
B. лексика
C. лексикография 
D. сөз 
E. сөздүк кор 
110. “Спорт – ден соолуктун кепилдиги” деген сүйлөмдүн ээсин
тап? 
A. Спорт 

12.
 B. ден соолуктун 
        D. жашоо мүнөзү 
        C. ден соолуктун кепилдиги 
        E. кепилдиги 
111. Спорт менен жашоо кайсы вариантка тийиштүү сөз? 
A. убактысынан кечигүү 
B. уйку басуу 
        D. милдеттендирүү 
        C. сергек жашоо 
        E. эрте жатып, кеч туруу 
112. Туура жазылган сөздү белгилеңиз. 
A. биётика  
B. биоетика 
       D. биёэтика 
C. биотика 
       E. биоэтика 
113. Таандык мүчө уланган сөзи айкашын табыңыз. 
A. депрессия болуу 
B. бөйрөктүн оорусу 
      D. нерв системасынын жабыркашы 
C. жүрөк оору 
      E. ачка болуу 
114. Тамеки чегүү - ден соолукка зыян. Сүйлөмдүн
баяндоочунун милдетин   аткарган сөздү табыңыз. 
A. тамеки 
B. тамеки чегүү       D. зыян 
C. ден соолукка 
     E. ден соолукка зыян 
115. Тамеки чегүү - ден соолукка зыян.  Ден соолукка  деген сөз
кайсы сүйлөм мүчөсүнүн милдетин аткарат? 
A. ээнин    
B. баяндоочтун 
     D. бышыктоочтун 
C. аныктоочтун 
     E. толуктоочтун 116. “Генетика” деген  сөз
канча муундан турат?  
A. бир  
B. беш 
D. эки

13.
     C. төрт      E. үч 
117. Беттин жалпы шишип туруусу кайсы оорунун белгиси?
     Айтылышы боюнча кандай сүйлөм?      
A. суроолуу 
B. жай 
     D. илептүү 
C. суроолуу илептүү 
     E. жай, суроолуу 
118. Төмөнкүлөрдүн ичинен кайсынысы сүйлөм боло албайт?
A. Эгиндин бышкан мезгили
B. Адамдардын аракети 
     D. Жай 
C. Жайдын ысык күнү эле 
     E. Жел жок 119. Төмөнкүлөрдүн кайсынысы
татаал сөзгө кирет? 
A. убактылуу 
B. бардыгы 
D. камсыздандыруу  
     C. быйыл 
E. байыркы 
120. Татаал сөздөрдүн  түрлөрү жазылган вариантты
белгилеңиз? 
A. кош, кошмок, туунду сөз 
B. кыскартылган, кошмок, мүчөсүз сөз 
C. кошмок, кош, кыскартылган сөз 
D. уңгу, негиз, жөнөкөй сөз 
E. киринди, сырдык сөз 
121. Активдүү лексика деген эмне?  
A. тилдин жалпы сөздүк составындагы ар кандай кесипчиликке 
байланыштуу жана күндөлүк турмушта анча кеңири колдонулбаган
сөздөр 
B. күндөлүк речте анча колдонулбаган,тилдин лексикалык
системасында көрүнүктүү роль ойнобогон, колдонуудан
чыгып бараткан сөздөр 
C. жалпы элге кеңири тараган, күндөлүк турмушта дайыма 
колдонулган сөздөр
D. белгилүү шартка же максатка ылайык оозеки же адабий
тилде өзгөчө колдонулган сөздөр 

14.
 E. кесипке, жашоо шартына байланыштуу активдүү
колдонулган сөздөр 122. Көп маанилүү сөздөрдү
белгилеңиз. A. дептер, жаздык, китеп 
B. көз, кыш, баш 
C. арча, алтын, алма, асел 
D. көз, сөз, ат 
E. ата, балык, кыш 
    123. Көп маанилүү сөздөрдү белгилеңиз.
A. кара козу, кара тоо, кара суу 
B. кызыл сыр, аскер башы, тоонун башы 
C. келегой, кара кой, койчу 
D. эл башы, суу башы, башма-баш  
E. ийненин көзү, кыш, белек 124. Синоним сөздөрдү
белгилеңиз. 
A. өйдө-төмөн-ылдый  
B. ат-ок-от 
C. жаан-жамгыр-нөшөр  
D. ысык-суук-жылуу 
E. окутуучу-мугалим-тарбиячы. 
125. Сөздөрдүн маанисин белгилеңиз. Байлык, дүнүйө, оокат
A. омонимдер 
B. синонимдер  
C. антонимдер 
D. көп маанилүү сөздөр 
E. архаизмдер 
126. «Курч жигит» деген сөздүн синонимдик тобун
белгилеңиз. 
A. жакшы жигит, түзүк жигит, мыкты жигит 
B. калыс жигит, эпчил жигит, өнөрлүү жигит 
C. амалкөй жигит, куудул жигит, ырчы жигит 
D. өткүр жигит, тайманбас жигит, жалтанбас жигит E. куу
жигит, айлакер жигит, орой жигит 
127. Омоним сөздөрдүн тизмегин белгилеңиз.
A. жүз, кат, жаз, тарт  
B. саат-сат, жан-жаан 
C. жоон-жон, кон-коон 
D. алма, акча, аста, ачка 
E. дептер, жай, балык 
128.  Омоним сөздөрдүн тизмегин белгилеңиз. 
15.
 A. жаз, жай, кой  
B. киши, жүрөк, саат 
C. керемет, асман, балта 
D. тегерек, тоголок, төгөрөк 
E. мышык, жүз, кол 
129. Антоним сөздөрдү белгилеңиз. 
A. узун-бийик 
B. күн-түн 
C. тез-бат 
D. таттуу-катуу 
E. ыкчам-ысык 
130. Антонимдердин аныктамасын белгилеңиз. 
A. тыбыштык составы ар башка, бирок бир эле түшүнүктү
билдирүүчү сɵздɵр 
B. бир сөз түркүмүндөгү карама-каршы, бирок бири-бирине
салыштырмалуу мааниде колдонулуучу сɵздɵр 
C. тыбыштык түзүлүшү бирдей, бирок мааниси ар башка сɵздɵр 
D. составы жагынан эки же андан да көп компоненттерден турган
сɵздɵр E. ар кайсы сөз түркүмүндөгү карама-каршы маанидеги
сөздөр 131. Кыргыз тилиндеги диалектилердин бөлүнүшүн
белгилеңиз. 
A. түндүк, чыгыш 
B. түштүк, батыш 
C. түштүк, чыгыш 
D. түндүк, түштүк 
E. түндүк, батыш 
132. Диалектилик сөздөрдү белгилеңиз.
A. жамаат, атуул, ардагер, мыйзам 
B. кой-соолук, карышкыр-бөрү, көзү түштү-жылдызы түштү 
C. итербе, аш, растап, ака, зор, онерде 
D. дилде, динар, зер, соот, чарайна 
E. раса, гөш, мака, эт, майлык  
133. Диалектилик сөздөрдүн мүнөздөмөсүн  белгилеңиз. 
A. белгилүү бир аймак менен байланышпаган, бирок ар кандай
кесипчиликке жана коомдогу социалдык топтордун турмуш
шарттарына, кесип өзгөчөлүктөрүнө байланыштуу пайда болгон
сөздөр 

16.
 B. жалпы элдик оозеки тилдин курамына кирүүчү, белгилүү
аймакка гана таралган диалектинин курамындагы өз ич ара дагы
айрым өзгөчөлүктөргө ээ болгон сөздөр 
C. жалпы элдик тилдин жергиликтүү өзгөчөлүгүнө ылайык
өзүнүн кээ бир грамматикалык, фонетикалык жана
лексикалык өзгөчөлүктөрү менен айырмалануучу сөздөр  
D. белгилүү бир элдин жергиликтүү диалектилеринен жана
оозеки сүйлөө тилинен айырмаланып, жазуу эрежелери менен
нормага келтирилип, жазууда жана оозеки сүйлөөдө «туура тил»
катары калыптанган тил 
E. жанаша жашаган калктын тилинен айырмаланып, элдин
жашоо 
шартынын таасиринде пайда болгон сөздөр 
134. Эскирип, колдонуудан чыккан сөздөр, пассивдүү сөз
катмары эмне деп аталат? 
A. архаизмдер  
B. неологизмдер 
C. терминдер 
D. лексика 
E. көп маанилүү сөздөр 
135. Жоо-жарак аттарына байланыштуу архаизм сөздөрдү  
белгилеңиз. 
A. ордо, накер, булдурсун, бапик, чарайна 
B. чоро, кошуун, жесекчи, кайгуул, ай балта 
C. кой чагыр, очогор, оорук, түпөк, сопу 
D. саадак, бараӊ, нар кескен, тинте 
E. ак олпок, соот, ордо, кандагай, соот 
136. Эл аралык терминдер деп кандай сөздөрдү айтабыз? 
A. бир канча тилдерде бирдей мааниде кеңири колдонулуучу 
B. тектеш тилдерде бирдей мааниде колдонулуучу 
C. белгилүү бир түшүнүктүн атын атап, көбүнчө көп мааниде
колдонулуучу 
D. которулуп колдонулуучу, мааниси тектеш 
E. кесипке байланыштуу гана колдонулуучу. 137.
Морфологиялык жол менен жасалган терминдерди
белгилеңиз. 
A. сөз түркүмдөрү, татаал сөздөр,  грамматика 
B. ээ, тилчи, тамга, мүчө, илик 
C. жөндөмө, басым,  аныктооч, жатыш 

17.
 D. тыным, лексика, сын атооч 
E. кулак сөйкө, таш бака, калемгер 138. Антоним сөздөрдү
белгилеңиз. 
A. алака, мамиле, ырк 
B. арка-бел, аска-зоо 
C. алыс-жакын, ачык-жабык  
D. үй-там, жол-көчө 
E. ысык-жылуу, алыс-бачым. 139. Диалектилик сөздөрдү
белгилеңиз. 
A. эже, мынаке 
B. мектеп, ошол 
C. эжей, мында 
D. маалим, муногу 
E. нак, алмурут, тукум.  
140. Диалектилик сөздөрдү белгилеңиз.
A. селки, макоо 
B. соку, мекен 
C. секин, мака 
D. алдыртан, мата 
E. жумуртка, таштек 
     141.«Арпа, буудай, коон» деген сөздөрдүн маанисин
белгилеңиз. 
A. көп маанилүү сөздөр 
B. синонимдер 
C. бир маанилүү сөздөр D. жалпы маанилүү создөр 
E. омонимдер. 
142. Лексикалык маанисине карай терминдин түрүн
белгилеңиз: 
оркестр
A. музыкалык термин 
B. руханий термин 
C. спорттук термин 
D. техникалык термин 
E. адабий термин 
143.«Илимпоз» деген сөздүн синонимдерин белгилеңиз. 
A. мугалим, тарбиячы 
B. окутуучу, мугалим 
C. окумуштуу, аалым 
D. адам, киши 

18.
 E. акылман, энциклопедист. 
144. Сөздүн маанисин белгилеңиз: ак
1-мааниси: кардын, сүттүн түсүндөй таза түс; 
2-мааниси: суунун, суюктуктун кыймыл-аракетин билдирүүчү
буйрук этиш; 
A. омоним 
B. көп маанилүү сөз  
C. фразеологизм 
D. антоним E. синоним. 
145. Коомдо жаңы пайда болгон түшүнүктөрдүн атын атап
берүү үчүн колдонулган терминди белгилеңиз.
A. архаизм 
B. неологизм 
C. тарыхый сөздөр 
D. лексика 
E. активдүү лексика.  
146. Неологизм сөздөрдү белгилеңиз.
A. хейтер, хайп, трейлер  
B. чакыр, туш, куу, жазуучу 
C. телефон, трактор, комбайн 
D. медикамент, фирма, комитет 
E. менеджер, автомат, блоггер. 
147. Кыргыз тил илимине грамматикалык терминдерди
алгач киргизген тилчини белгилеңиз. A. К.Тыныстанов 
B. К. Юдахин 
C. Х. Карасаев 
D. Б. Юнусалиев 
E. И. Арабаев. 
148. Берилген сөздүн маанисин белгилеңиз: «тилмеч» 
A. ортомчу, котормочу 
B. далдалчы, ортомчу 
C. арачы, котормочу 
D. котормочу, дипломат 
E. тил табыштыруучу, ортомчу. 
149. Кыргыз тилине соңку мезгилде кирген неологизмдерди
белгилеңиз. 
A. диджей, скейт, трейлер  
B. кеңеш, катчы, жетекчи 
C. оранжировка,  фонограмма, файл 

19.
 D. туризм, агенттик, визажист 
E. блоггер, офис, кагаз 
150. Кыргыз тилине соңку мезгилде кирген неологизмдерди
белгилеңиз. 
A. колхоз, совхоз, комсомол 
B. университет, институт, колледж 
C. бизнес, депутат, маркетинг 
D. кейс, ноутбук, ксерокопия 
E. аппарат, калькулятор, телефон 151. Фразеологизмдин
маанисин белгилеңиз: «кабагым-кашым дебөө» 
A. капалануу, санаркоо, ызалануу 
B. кубануу, жыргап-кууноо, сүйүнүү 
C. ызалануу, ыйлоо, капалануу 
D. эч нерсеге кайгырбай, убайым тартпай, кенебей жүрө
берүү 
E. дайыма жайдары жүрүү, тоготпоо, токтоо. 
152. Фразеологизмдин маанисин белгилеңиз: «жөө туман» 
A. акырын жылып жүрүп, иштин баарын былгыткан бузуку,
арамза 
B. тоодогу туман; 
C. аба ырайынын көрүнүшү; 
D. начар, кашаӊ, жай кыймылдаган; 
E. ишти бат бүтүргөн, кыймылдуу, чапчаӊ. 
153. Адамдын сапатын чагылдырган фразеологизмди
белгилеңиз. 
A. тебетейин көккө ыргытуу  
B. кой оозунан чөп албаган 
C. атасын таанытуу 
D. төрт тарабын кыбыла кылуу 
E. төөнүн куйругу жерге тийүү 
154. Фразеологизм колдонулган сүйлөмдү белгилеңиз. 
A. жумурткадан кыр издеген неме эле 
B. жааган кардан жердин бети сүттөн ак 
C. ай нурунда кышкы түн, айран төгүп койгондой. D. ак бетинин
кызылы ак тооктун канындай 
E. шымынын кырын чыгара үтүктөдү. 
155. «Жарды» деген түшүнүктү билдирген фразеологиялык
бирдикти 
белгилеңиз. 
20.
 A. жаагын айруу 
B. ичкен ашын жерге койгон 
C. кабыргасы менен кеңешүү 
D. үрүп чыгар ити жок 
E. битин сыгып канын жалаган. 
156.Токтогул санат, насыят ырларында эр жигитти кандай
адам болууга чакырат? 
A. жоокер болууга 
B. ач көз, соодагер болууга 
C. адам бетин тик карабаган жалтак болууга 
D. эринбей иштеген эмгекчил болууга E.чындыкты бетке
айткан чечен болууга. 
157. Молдо Кылычтын «Чүй баяны» поэмасы кандай
окуяларды сүрөттөө менен башталат?
A. өткөн кылымдагы Кокон бийлигинин учурундагы окуяларды 
B. тээ байыркы турмушту 
C. Октябрь революциясына байланыштуу окуяларды 
D. орустардын келүүсү менен өзгөргөн кылым башындагы
окуяларды 
E. Фрунзе шаарындагы кайгылуу тарыхый окуяларды. 
158. «Бир тыйынга экиден      
Алмалардын сарысы. 
     Арабада коону 
     Алты тыйын, беш тыйын 
     Дарбызынын жоону»-делип Молдо Кылычтын «Чүй
баяны» поэмасында кайсы мезгилдеги кайсы шаардын
базары сүрөттөлүп жатат? 
A. өткөн кылымдагы Кокон базары 
B. өткөн кылымдын сонундагы Анжиян базары 
C. үстүбүздөгү кылымдын башындагы Токмок
базары D. элүүнчү жылдардагы Фрунзенин базары 
E. XX кылымдагы Пишпек базары. 
159. Т. Сатылганов «Кош, апаке» ырын качан чыгарган? 
A. сүргүндө жүргөндө 
B. сүргүнгө айдалып кетип жатканда 
C. сүргүндөн келгенден кийин 
D. Октябрь революциясынан кийин 
E. апасын тиги дүйнөгө узатып жатканда.  160. «Ат арыбас
болсочу, Жаш карыбас болсочу. 
21.
 Жаратканы чын болсо, 
Жай-жайына койсочу», - деген саптар Т. Сатылгановдун
кайсы ырынан? 
A. «Кош, апаке» 
B. «Кош, элим» 
C. «Өмүр» 
D. «Апакем, аман барсыңбы» 
E. “Жаштар, ай”. 
161. Токтогулдун санат ырларындагы төмөнкү саптарды
толуктаӊыз. 
«Жолдош болбо ... Жүк
артпагын ... 
Иш калдырба ... » 
A. баатырга, жакырга, каапырга 
B. тентекке, эшекке, элпекке 
C. ойчулга, койчуга, жолчуга 
D. коркокко, торпокко, чоркокко 
E. жаманга, чабалга, атаӊа. 
162. Калыгулдун чыгармасы кайсы? 
A. «Тар заман» 
B. «Акыр заман» 
C. «Зар заман» 
D. «Замана» 
E. “Зилзала” 
163. Арстанбек Буйлаш уулунун чыгармачылыгынын
багыты, мүнөзү кайсы акынга абдан жакын? 
A. Токтогул 
B. Калыгул 
C. Жеңижок 
D. Тоголок Молдо 
E. Калык. 164. Белгилүү «Тар заман» чыгармасынын автору
ким? 
A. Барпы 
B. Жеңижок 
C. Токтогул 
D. Арстанбек 
E. Калык 
165. Төмөнкү ырым-жырымды улаӊыз. 
Кишини айланба, ...  . 
22.
 A. анын дарты сага өтөт 
B. анын  көзү тиет 
C. анын оорусу күчөйт 
D. анын башы айланат E. анын  абалы начарлайт.  
166. Сынган идишти колдонбо! Тыюу салуунун максатына
туура келбеген жоопту табыӊыз.  
A. микроб жугузуу 
B. ырыскысы кемүү 
C. өмүрү кыскаруу D. микрожаракатка кабылуу 
E. дасторкон адебин бузуу.  
167. Конокту тосуп алуунун туура катар тартибин
белгилеӊиз.  
A. атын алуу, үйгө баштоо, сырт кийимин алып, жайлантуу,
тамак камын көрүү, ал-акыбалын суроо 
B. колго суу куюу, жети атасын суроо, нан ооз тийгизүү, жүгүнүү,
кол алышып көрүшүү, дасторкон жаюу 
C. атын мамыга байлоо, атын откозуу, суусунун кандыруу, мал-
жанын суроо, эт асуу 
D. дасторкон жаюу, казанга от жагуу, жайын даярдоо, ата-тегин
суроо, 
кийит кийгизүү 
E. жай салуу, жети атасын суроо, суусунун кандыруу, нан ооз
тийгизүү. 
168. Тамактануу гигиенасынын талаптарына жооп берген
макалды белгиӊиз.
A. тамагы майлуунун көйнөгү көөлүү 
B. тамак үчүн асмандагы куш торго түшөт 
C. жакшы тамак калганча, жаман курсак айрылсын 
D. тойдум деп сүйүнбө, сиңерине сүйүн, байыдым деп сүйүнбо,
ийгилигине сүйүн 
E. ач кадырын ток билбейт. 
169. Кымыздын организмге тийгизген таасири кандай? 
A. ден соолугун жакшыртып, жашарууга жардам берет. Себеби,
кымызда 
альбумин деген зат аялдардын төрөтүнө жардам берет 
B. ден соолугун жакшыртып, адамдын көңүлүн көтөрүп жакшы
маанай 
тартуулап, башкалар менен тил табышууга жардам берет 

23.
 C. ден соолугун жакшыртып адамдын тамакка болгон
табитин ачып, зыяндуу микробдорго каршы туруучу заттар
бар 
D. ден соолугун жакшыртып, ооруну козгоп, иммунитетти
алсыратат. 
E. шалдыратып, маанайды чөктүрүп, кызытат.  
170. Мүнөздүү тамактануу эмне максатта сунушталат? 
A. оорулуу органга “тынч абал” түзүү максатында 
B. ооруну айыктыруунун башка түрлөрүн алмаштыруу
максатында 
C. азык-түлүктү сарамжалдуу пайдалануу максатында 
D. зыяндуу тамак-аштан сактануу максатында 
E. витамин, микроэлементтерди көбүрөөк алуу максатында.  
171. Ийик деген эмне? 
А. жүндү, кебезди жипке айланткан аспап 
B. жүн тытууга ылайыкталган жабдуу 
C. бозо сүзө турган атайын буюм 
D. бешиктин жабуусун калкалоочу ийилген жыгач 
E. жааны атууга ылайыкталган бөлүгү. 172. Жоро түшүнүгүн
чечмелеӊиз. 
А. шеринелешип бозо ичүү 
B. жолду түздөп иштеген кишилердин тобу 
C. жоор аттын башкача аталышы 
D. салбуурунга бирге барган адамдардын тобу 
E. ашар жолу менен чогуу иштешкен адамдар тобу.  173. Тердик
сɵзүнүн маанисин чечмелеӊиз. 
А. терчил кишини мыскылдап ушинтип аташат 
B. адам тердегенде аарчынып турган сүлгү 
C. ээрдин алдына салынуучу ат жабдыктарынын бири
D. жазгы бир терим гүл 
E. терчил адамдардын оорусу.  
174. Ыштык дегенди кандай түшүнɵсүз?  
А. ышкын өскөн талаанын аталышы 
B. сабаа, чаначтарды түтүнгө тосуп ыштаган жай  
C. ачуулуу кишини адатта ушинтип аташат 
D. арчанын түтүнүнө ышталган эт E. көчмөндөрдө көп кездешкен
оорунун түрү. 175. Алтыгат деген эмне? 
А. жүк буюму, калыңыраак төшөнчү 
B. алты бир туугандын улуусун ушинтип аташат 

24.
 C. тикенектүү өсүмдүк 
D. боюнда бар келин 
E. улуттук тамактын түрү.  
176. Жаргылчак сɵзүнүн маанисин чечмелеӊиз. 
А. кичинекей кол тегирмен  
B. кийим салынган сандык 
C. жарма жасаган челек 
D. отун жарууда колдонулган жараңка 
E. жердин аталышы. 
177. Ичикти кандай түшүнɵсүз?  
А. териден жасалган жакалуу сырт кийим  
B. ичип кеткен адамды ушинтип айтышат 
C. жайында кийүүчү жеңил чапан 
D. сырт кийимдердин ички бети E. үшүп кеткенде айтылуучу
сырдык сөз. 178. Туурдук деген эмне? 
A. кемпирлер кийген чапандын бир түрү  
B. ат жабдыктарынын бири түрү 
C. боз үйдүн керегесин сыртынан каптаган кийиз D. эпчи
тарапты калкалап туруучу кийиз 
E. жаӊы төрөгөн келин.  
179. Пакана деп кандай кишини айтабыз?  
А. кыска бойлуу киши
B. тооккананын башкача аталышы 
C. пайда гана көздөгөн кызыл кулак  D. олбурлуу, кең далылуу
киши 
C. орой, бетке чабар адам. 
180. Таштек деген сɵздүн маанисин чечмелеңиз. 
A. чара 
B. чака 
C. чылапчын D. илеген 
E. казан. 
181. Эскирген сөздүн маанисин түшүндүрүңүз: эндекей кыз
A. эч нерсени унутпаган, тың 
B. камырабас деген мааниде колдонулат
C. калпычы, орой, иленди 
D. жалкоо, жатып ичер, эси жок 
E. баш-аягын таппаган, жалкоо.  
182. Канжа деген кандай буюм? 
А. канжардын кыны 
25.
 B. манап, бий 
D. тамеки салып тартчу түтүк 
C. мизи курч бычак 
E. кан алуучу буюм.  
183. Картык деген сɵздүн маанисин чечмелеңиз?  
А. табыптардын уйдун мүйүзүнөн жасалган аспабы 
B. келиндердин шеринеси  
C. карылыкты билдирүүчү сөз 
D. кан алынган жер 
E. карып калган адам.  
184. “Көнөк” деген сөздүн маанисин чечмелеңиз? 
А. териден жасалган идиш 
B. көйнөк-чапан 
C. куралдын бир түрү  D. жаңы шартка бат көнгөн адам 
E. аябай төгүп жааган жаан.    
185. Атагы таш жарган адам деген ким?  
А. жолдо таш талкалап иштеген жумушчу 
B. абдан белгилүү адам
C. кулдукка кеткен адам  
D. атактуулардан билим алган адам 
E. кылыч менен ташты жара кескен адам.  
186. Жапа тырмак дегендин маанисин кандай түшүнɵсүз? 
А. бүт баары, бардыгы 
B. жез кемпирди ушинтип аташат 
C. тырмак оорунун бир түрү 
D. тырмалаңдап иштеген, жаны жай албаган адам E. жалгыздап,
шашпай, ишти кылдат жасаган адам.   187. Жел өпкө деген
эмне? 
А. өпкөнүн өтүшүп кеткен оорусу  
B. өтө семирип кеткен кой 
C. көйрөң, жеңил мүнөздөрдү айтышат D. кара малдын оорусу 
E. мактанчаак, көпкөлөӊ, иштерман адам. 
188. Макалдарды толуктаңыз.  Ат аягынан, эр ... бузулат. 
А. жаманынан  
B. тамагынан  
C. сөзүнөн D. ден соолугунан 
E. жубайынан. 
189. Кийиз кимдики болсо, ... ошонуку. Бош орунга кайсы сɵз
туура келет?  
26.
 A. боз үй 
B. билек 
C. казык  
D. жүн 
E. байлык. 
190. Коенду камыш, эрди ... өлтүрөт. Бош орунду
толуктаңыз. 
А. чабыш 
B. намыс 
C. аңыз 
D. согуш 
E. уят. 
191. Далили жок сөз — ...  Макалды толуктаңыз. 
А. фейк жазган посттой  
B. чала күйгөн чычаладай 
C. тузу жок тамактай 
D. аң уулабаган тайгандай E. кур дүрмөт мылтыктай.  
192. Кыргыз адабиятынын тарыхында эң биринчи болуп
басылып чыккан китеп эмне деп аталат жана ал китеп кимге
таандык?  А. “Кандай аял тууду экен Лениндей уулду”,
Токтогулга 
B. “Баскан жол”, Калыкка 
C. “Кайран эл”, Ы. Шайбековго 
D. “Зилзала”, Молдо Кылычка 
E. “Зар заман”, Арстанбек Буйлаш уулу.  
193. Аталган акындардын кимиси жазгыч акындар? 
А. Токтогул, Барпы, Эшманбет 
B. Коргоол, Токтогул, Жеңижок 
C. Тоголок Молдо, Молдо Нияз, Молдо Кылыч  
D. Калыгул, Арстанбек, Калык 
E. Токтогул, Молдо Кылыч, Барпы.  
194. Кочкордун Бугучу деген жеринде көз жарган инсан ким?
А. Молдо Нияз  
B. Молдо Кылыч 
C. Тоголок Молдо 
D. Алдаш Молдо 
E. Арстанбек Буйлаш уулу.  
195. Байымбеттин көркөм сөз өнөрүнө, ырга көңүл
бурушунда кимдин 
27.
 таасири бар?  
А. Коңурдун 
B. Молдо Нияздын 
C. Сагынбайдын D. Музоокенин 
E. апасынын. 
196. “Эсимди кудай алыптыр,  
Колумдун чени ошондо,  
Энемде унут калыптыр”. Кайсы чыгармадан? Автору ким?  
А. “Кемчонтой”, Тоголок Молдо 
B. “Керме-Тоо”, Молдо Кылыч 
C. “Санаттар”, Молдо Нияз 
D. “Карылык”, Токтогул E. “Жаштык кез”, Токтогул. 
197.  Тоголок Молдонун “Кемчонтой” поэмасынын негизги
идеясы кайсы? 
А. тунук акыл-эсти даңазалоо  
B. бийликке умтулуу 
C. байлык издөө D. адамдардагы ачкөздүк 
E. үй-бүлө ынтымагы.  
198.Барпынын терең философиялык ой-толгоолорун 
камтыган чыгармалары кайсы? 
А. “Мен көргөн күндөр”  
B. “Партияга” 
C. “Сук молдо” 
D. “Аккан суу” 
E. «Жер жана анын балдары» 
199. 36 жашында эки көзү кароолонуп калган акын ким? 
А. Жеңижок 
B. Алымкул 
C. Калык 
D. Барпы 
E. Токтогул. 
200. Сиам эгиздеринин төрөлүшүнө себепкер факторлор
кайсылар?  
А. адам фактору: ата-эненин туура эмес жашоо образы, төрөт
учурундагы ар түрдүү кокустуктар 
B. экологиялык факторлор: радиация, табигый кырсыктар, жаңы
шартка 
көнбөстүк 

28.
 C. алардын жатында өсүшүнүн бир топ өзгөчөлүктөрүнөн
улам жана уруктанган клетка туура эмес өсүшүнөн пайда
болот 
D. эненин терс адаттары, витаминдердин жетишсиздиги; 
E. тукум куума оорулар, жер-суу шарттары, дарыгердин
шалаакылыгы.   
201. Эмне үчүн ромашка гулүн алып “сүйөт”, “сүйбөйт” деп
төлгө кыла башташкан? 
А. себеби, бала кызды сүйгөндүктөн, тааныбаган, билбеген
жакка ромашканы таап келүү үчүн барып, сүйүүсү үчүн
курман болгон 
B. себеби, түштөр кандыгына барганда, анын ханы баланы
жибербей койгон 
C. себеби, бала ромашканы түшүндө көрүп, ромашка сүйүүнүн
символу болуп калган 
D. себеби, ромашка латын тилинен сөзмө-сөз которгондо “сүйүү”
дегенди түшүндүрөт 
E. себеби, сүйүүнүн символу күнгө окшош.  
202. Тубаса майып деген эмне? 
А. адамдын денесинин түзүлүшүнүн толугу менен же бир
бөлүгүнүн бөтөнчө жетишсиздиги аталат 
B. адамдын ишке жөндөмдүүлүгүнүн начарлашы аталат 
C. адамдын салмагынын кескин өзгөрүшү аталат 
D. автокырсык, жаракат, уулануулардан улам пайда болгон абал
аталат 
E. толгоо учурундагы кырсыктардан улам пайда болгон абал
аталат.  
203. Аутизм менен ооруган таланттуу инсандар кимдер? 
А. И.Кант, Андерсен, Пиросмонишвили 
B. И.Кант, Гете, Парисманошвили 
C. И.Кант, Кюри, Пьерсимоношвили D. И.Кант, Эйнштейт,
Бетховен 
E. И.Кант, Архимед, Кюри.   
204. Улуттук тамак-аштын ɵзгɵчɵлүгүн белгилеңиз.  
А. сырткы көрүнүшү, оңой даярдалышы 
В. табигый азыктардан жасалышы, организмге
пайдалуулугу 
С. аталыштарынын уккулуктуулугу 

29.
 D. бат даярдалышы E.
калориялуулугу.  
205. Жалпак жыгач чаптырып, Чараларын
оюшуп. 
Бир жагына бир тогуз, бир жагына бир тогуз 
Үй чыгарып коюшуп. “Манас” эпосундагы бул саптарда
кайсы 
улуттук оюн тууралуу сөз болуп жатат?  
А. ордо 
B. тогуз коргоол 
C. тогуз жумалак 
D. чатыраш 
E. топ таш 
206. Эзелтен калган салты экен, 
Эңкейип жардап жарышып, 
Кызга жетсе жигити 
Буралтып туруп кыз өбүш 
Байыртан кыргыз наркы экен! Кайсы улуттук оюн
сүрөттөлүп жатат? 
А. кыз куумай 
B. жар көрүшүү  
C. жоолук таштамай 
D. алтын шакек 
E. ак терек-көк терек 
207. Чүкөгө байланышкан оюндар кайсылар? 
А. хан вазир, кан таламай, ордо 
B. кан таламай, дүмпүлдөк; шакек салмай 
C. топ таш, ордо, тыйын эңмей  
D. кан таламай, оромпой, ак терек-көк терек 
E. жамбы атуу, топ таш, кан таламай.  
208. Кыргыз боз үйү ЮНЕСКОнун материалдык эмес
маданий мурастарды коргоо боюнча репрезентативдик
тизмесине кайда, качан катталган? 
А. Париж шаарында, 2014-жылдын 26-ноябрында
B. Париж шаарында, 2015-жылдын 2-декабрында 
C. Францияда, 2013-жылдын 12-октябрында  D. Париж шаарында,
2016-жылдын 10-ноябрында 
E.  Париж шаарында, 2015-жылдын 5-ноябрында. 
209. Үкүлүү топунун кайсы курактагы кыздар кийишкен? 
30.
 А. кара далы кыздар 
B. секелек кыздар 
C. бойго жеткен кыздар 
D. оокаттуу байдын кыздары. 
E. ымыркайлардан тартып, бойго жеткенге чейинки курактагы
кыздар.  
210. Каймакты отко сызгырып сары майды алгандан кийин,
казандын түбүндө калган азык А. кошкон май 
B. чөбөгө 
C. кам каймак D. көрөңгө 
E. жук. 
211. Койдун өпкөсүнө сүт куюп даярдалган тамак кандай
аталат? 
А. жаткан төө 
B. олобо 
C. быжы 
D. жөргөм E. куйрук-боор. 
212. Кыргызда даяр шорпого туз, калемпир, татымал кошуп
даярдалган азык кандай аталат? 
А. чык 
B. атала 
C. кошулма D. ак серке 
E. ачыткы. 
213. Койдун, бодо малдын шыйрактарынан эзиле даярдалган
тамак кайсы? 
А. сүр нарын тамагы 
B. малдын тамагы тамак-ашка пайдаланылбайт 
C. килкилдек 
D. беш бармак 
E. таш кордо 
214. Кыргыздын чыгармаларында “кысыр эмди тай” сойду
деген сөз кездешет. Маанисин билесизби?  
А. кысыр бээнин этин айтат 
B. арык мал союп сыйлады дегенди билдирет 
C. кысыр калган бээни жылдап-жылдап эмген тайдын этин
айтышат 
D. жаңы тууган бээнин этин айтышат 
E. кысыр калган тайдын этин айтышат.  
215. Уюткуну эмнеге пайдаланышат? 
31.
 А. айран уютканга 
B. камыр жууруганга 
C. нандын бетин кооздогонго D. максым кайнатканга 
E. кымыз ачтканга. 
216. Ун, туз, сүт кошулуп кайнатылган чай кандай аталат? 
А. аралаш чай 
B. куурма чай 
C. андай чай жок D. сүттөлгөн чай 
E. кемпир чай.  
217. Катыктап ичүү деген сөздү кандай түшүнөсүз? 
А. жемишти кургатып коюп жегенди 
B. азыкты күздө катып, кышта жегенди 
C. сүт, айран, кымыз сыяктуу суусундуктарды азыктарга
аралаштырып ичүүнү 
D. каткан курутту эзип ичүү  
E.карандай чай ичүүнү 
218. Быжы эмнеден даярдалат? 
А. сүттөн 
B. камырдан 
C. ич эттен 
D. ичеги-карындан 
E. куйкумдан 
219. Күлазык деген эмне? 
А. ысык суюк тамак 
B. конокторго коюлуучу таттуулар 
C. жол азыгы 
D. ымыркайлардын азыгы 
E. витаминдерге байытылган азык.  
220. Кыргызда калпактын кыюусунун түсү мааниге ээ.
Кыюусу жашыл калпакты кимдер кийишкен? 
А. бой жеткен жигиттер 
B. балагатка жете элек балдар 
C. жаңы үйлөнгөндөр D. чабарман балдар 
E. бозойлор.  
221. Бой жеткен кыздардын төбөсү узун шөкөттөлгөн баш
кийими эмне 
деп аталат? 
А. шөкөт 
B. шөкүлө 

32.
 C. үлпүлдөк 
D. кеп такыя 
E. оромол 
222. Илгери кыргыздар баш кийимди сатышкан эмес. Эмне
үчүн?  
А. баш кийимди сатуу башты сатууга тете деп билишкен 
B. баш кийим абдан арзан бааланчу 
C. баш кийим үйгө байлык чакырат деген ишеним болгон 
D. баш кийимди сатуу баш ооруга алып келет деп ишенишкен 
E. баш кийимди сатуу  
223. “Манастын уулу Семетей,  
Башында кыргыз ... ”. Бош орунду толуктаңыз. 
А. тебетей 
B. кементей C.  серегей 
D. келегей 
E. терегей 
224. Өлкөдө Ак калпак күнүн белгилөө жөнүндө токтом
качан, кайсы орган тарабынан кабыл алынган? 
А. Маданият министрлиги, 2015-жылдын 5-мартында 
B. Жогорку Кеңеш, 2016-жылдын 29-июну 
C. Өкмөт, 2015-жылдын 16-февралында 
D. КР Президенти, 2016-жылдын 5-мартында 
E. Парламент, 2016-жылдын 5-мартында.  
225. Байыркы доордо жоокерлердин урушка кийген баш
кийими эмне деп аталган?  
А. чоюн баш 
B. жамбы 
C. туулга  
D. тебетей E. ак олпок.  
226. “Жар башынан от көрсөң,
Жалындатпай өчүргүн. 
Жаман-жакшы сөз уксаң, 
Күлкү менен кечиргин” деген саптар кайсы учурда жана
кимге карата айтылат? 
А. жолго чыгып жаткан жигитке 
B. үйлөнүү тойдо, күйөөгө узап жаткан кызга 
C. келин көрүп барганда, келинге 
D. жаңы төрөгөн келинге 
E. жаш балдарга.  

33.
 227. Жээнтек тойго байланыштуу жөрөлгөлөрдү атаңыз. 
А. оозандыруу, көрүндүк, мал энчилөө 
B. сүйүнчүлөө, өкүл ата-эне тандоо, ат коюу 
C. бата берүү, бешикке салуу, тушоо кесүү D. оозандыруу,
көрүндүк берүү, кыркы чыгаруу 
E. кыркын чыгаруу, киринтүү, жээнтек таратуу. 
228. Ымыркайдын чачы чыкпаса, кайсы ырым колдонулат? 
А. ысырыктоо ырымы 
B. кирене чыгаруу 
C. баш кийимин эшекке жалатуу 
D. баш кийимин уйга жалатуу 
E. жээнтек берүү, мал энчилөө. 
229. Бээнин сүтү саалган соң эмнеде ачытылат? 
А. көнөктө 
B. көөкөрдө 
C. сабаада 
D. чаначта 
E. челекте. 
230. Кымыз жасоодо колдонулуучу буюмдар кайсылар? 
А. саба, казан 
B. саба, чанач 
C. саба, ыштак 
D. саба, чака 
E. саба, бишкек, аяк кап. 
231. Сүзмө эмнеден жасалат? 
А. быштактан 
B. айрандан 
C. кымыздан 
D. сырадан 
E. сары суудан.  
232. Койдун сүтүнөн эмне тамак жасалат? 
А. эжигей 
B. сүт 
C. кымыз 
D. быштак 
E. сыр.  
233. Ууз дегенди кандай түшүнөсүз? 
А. айранды ачытып даярдайт 
B. бээнин сүтүнөн жасалат 

34.
 C. жаңы тууган малдын сүтүнөн жасалат 
D. уй кымызынын тундурмасы 
E. кышы менен чапталып сакталган кымыз.  234. Ак серкенин
курамы кандай?  
А. шорпо менен сүттөн жасалат 
B. шорпо менен талкандын кошулмасынан турат 
C. шорпо менен кымыз, айран, сүзмөдөн турат 
D. шорпо менен сары майдан жасалат E. шорпо менен суу, сүт,
туз кошулуп жасалат.  235. Саамал деген эмне? 
А. нак кымыз кошулган бээнин сүтү
B. төөнүн сүтүнөн даярдалган ичимдик 
C. шорпого кымыз кошулуп даярдалган тамак 
D. ачытылган уйдун сүтү 
E. жаңы саалган бээнин сүтү 236. Жуурат деген эмне?  
А. койдун сүтүнөн уютулуп жасалган байыркы азыктардын
бири 
В. уйдун сүтүнөн жасалып дарылыкка колдонулган азык 
С. ириген сүткө кошуп даярдалган таттуу азык 
D. ачыган сүткө талкан кошулуп даярдалган азык 
E. бээнин сүтүнөн ачытылып жасалган азык.  
237. Чалап суусундугу эмнеден даярдалат?  
А. жүзүм жалбырагынан
В. талкандан 
С. сүзмө  же айрандан 
D. айрандын сары суусунан 
238. Төө сүтүнөн жасалган кымызды кыргыздар төө кымыз
дейт, ал эми казактар эмне деп аташат? А. шамшар 
В. шубат 
С. сабыт 
D. шапат E. шарбат. 
239. Лакаптагы кем сөздү толуктаңыз: “Сүткө оозу күйгөн ...
үйлөп ичет”  
А. кофени 
В. айранды 
С. шорпону 
D. сүттү E. чалапты.  
240. Олуттуу эмес же убактылуу достор ушул суусундук
менен байланыштырылып сыпатталат. Кайсы? 
А. жарма достор 
35.
 В. бозо достор 
С. чалап достор 
D. максым достор  
E. ууз достор 241. Иш кагаздары кандай түрлөргө бөлүнөт?
A. жөнөкөй жана татаал 
B. оозеки жана жазма 
C. расмий жана расмий эмес 
D. коомдук- саясий жана маданий 
E. баяндоо жана ой жүгүртүү 
242. Иш кагаздарын жүргүзүүдө кандай талаптар коюлат?
A. диалекти сөздөрдү ыгы менен колдонуу менен ойду
түшүндүрүү 
B. туруктуу сөз айкаштары, көркөм сөз каражаттары менен ойду
кеӊири баяндап берүү 
C. макал-лакаптар, фразеологизмдер, терминдер аркылуу баяндоо 
D. көркөм сөз каражаттарын колдонбостон, ойду так, ачык,
түшүнүктүү берүү
E. терминдерди колдонуу менен илимий тилде жазуу 
243. Ички иш кагаздарынын аныктамасын белгилеңиз?
A. мамлекеттер арасында жүргүзүлүүчү иш кагаздары 
B. өкмөт тарабынан чыгарылган мыйзамдар, жоболор, уставдар 
C. белгилүү бир уюмдун ичинде,анын мүчөлөрүнүн ортосунда
же жеке адамдар менен ошол уюмдун ичиндеги
жүргүзүлүүчү иш кагаздар 
D. уюм же мекемелер ортосундагы же алар менен жеке
адамдардын ортосунда түрдүү мамилелерди тейлөөчү иш
кагаздары 
E. мамлекеттер арасындагы, өкмөт ичиндеги келишимдери
тейлөөчү иш кагаздар   
244. Өкмөттү, мекемелерди бири-бири менен
байланыштыруучу документтер кайсы стилге кирет? 
A. публицистикалык стилге 
B. илимий стилге 
C. жазма стилге 
D. расмий-иштиктүү стилге
E. көркөм стилге 
245.  Кептин функционалдык стилдерин белгилеңиз 
A. оозеки, жазма, ой жүгүртүү, баяндоо 
B. көркөм, илимий, публицистикалык, расмий-иштиктүү 

36.
 C. көркөм, илимий, публицистикалык, сүйлөшүү 
D. көркөм, илимий, баяндоо, сүрөттөө 
E. сүйлөшүү, жазуу, кептик 
246. Дарылоо иши факультетинин 2-курсунун студенти
Жапаров Т. 
“эң жакшы” деген баага окуйт, коомдук иштерге активдүү
катышат. Бул сүйлөмдөр кайсы иш кагазына мүнөздүү? 
A. токтомго 
B. өмүр баянга 
C. мүнөздөмөгө
D. ишеним катка 
E. тил катка 
247. Төмөнкү сүйлөмгө ылайык келген стилди белгилеңиз. 
– Балам ден соолугуӊду жакшы кара, анткени апаӊ
экөөбүздүн ишенгенибиз жалгыз сен... 
A. илимий 
B. расмий
C. расмий эмес  
D. публицистикалык 
E. сүйлөшүү 
248. Иш кагаздарына эмне мүнөздүү. 
A. ой жүгүртүүнүн күчтүүлүгү 
B. көркөмдүүлүк 
C. эмоционалдуулук 
D. тактык 
E. образдуулук 
249. Акын, жазуучулар колдоно турган стилди белгилеңиз. 
A. илимий 
B. көркөм  
C. иштиктүү
D. жөнөкөй 
E. публицистикалык  
250. Төмөндө берилген иш кагаздарынын стилин белгилеңиз. 
Чогулуштун токтому, маалымдама, кулактандыруу 
A. расмий эмес                 
B. расмий  
C. көркөм  
D. маалымдама 
E. түшүндүрмө 

37.
 251. Ыр саптарына ылайык келген стилди белгилеңиз.  
Оорулуу акын,  Ойго жакын,  Ооруп алсыз отурат 
 Акын, акын  Акын баркын –   Өлүм билбей кол сунат 
A. илимий 
B. расмий
C. көркөм  
D. расмий эмес 
E. сүйлөшүү 
252. «Бекитем», «Токтом кылам», «Буйрук кылам» деген
этиш сөздөр кайсы иш кагазында колдонулат? 
A. арыз, протокол 
B. жарлык, буйрук             
C. токтом, маалым кат  
D. устав, указ                  
E. буйрук, токтом 
253. Иш кагазына кол коюлгандан кийин,ким тарабынан
күбөлөндүргөндө мыйзамдуу болуп эсептелет? 
A. жетекчи тарабынан  
B. нотариалдык кеӊсе тарабынан 
C. кадрлар бөлүмү тарабынан  
D. өзү тарабынан 
E. жетекчилик тарабынан  
254. Мимика, жаңсоо, сырдык сөздөрдүн өзгөчө каражаты
болуп саналган стилди белгилеңиз. 
A. жазуу стили 
B. сүйлөшүү стили  
C. илимий стиль 
D. публицистикалык  
E. илимий чыгармалар 
255. Расмий эмес иш кагаздарына кайсылар кирет? 
A. арыз, өмүр баян, мүнөздөмө 
B. протокол, буйрук, акт 
C. тил кат, кулактандыруу, токтом 
D. нускама, тиркеме, көрсөтмө 
E. кулактандыруу, токтом, буйрук 
256. Устав, мыйзам, программа иш  кагаздарынын кайсы
түрүнө кирет? 
A. өздүк иш кагаздары  
B. расмий эмес 

38.
 C. расмий жана расмий эмес 
D. расмий 
E. көркөм 
257. Иш кагазы кандай формада ишке ашырылат?  
A. оозеки            
B. диалог   
C. жазуу          
D. сүйлөшүү             E. оозеки, диалог 
258. Арыз, тил кат, токтом, протоколдун жалпы аталышы?
A. административдик иш кагазы          
B. жекече иш кагаздары                   
C. уюштуруу иш кагазы 
D. иш кагаздары             
E. күн тартиби 
259. Бир кишиден же мекемеден бир нерсе алгандыгын
атайын күбөлөндүргөн кат? 
A. тил кат                       
B. түшүнүк кат 
C. кепилдеме                  
D. арыз                              
E. далилдеме 
260. Ар кандай окуяны билдирүү максатында жазылган иш
кагазы? 
A. билдирүү                    
B. рапорт  
C. справка                       
D. жобо              
E. жолдомо 261. Эки же андан ашык тараптардын ортосунда
түзүлгөн иш кагазы? 
A. устав          
B. меморандум  
C. протокол      
D. келишим                
E. жобо 
262. Тил кат качан юридикалык күчкө ээ
болот? A. кол койгондон  кийин 
B. нотариалдык кеӊседен күбөлөндүргөндөн кийин  
C. жетекчи виза койгондон кийин 
D. кол алышкандан кийин 

39.
 E. келишим түзүлгөндөн кийин 
263. Угулду. Сөзгө мүнөздүү иш кагазынын түрүн белгилеңиз. 
A.кулактандыруу 
B. акты
C. чогулуштун токтому  
D. отчет 
E. арыз 
264. Башка окуу жайына которулуш үчүн кайсы иш кагазын
колдоносуз? 
A. маалымдама                   B. арыз
C. билдирме                        
D. өмүр баян       
E. түшүндүрмө кат 
265. Таржымал кайсы учурда жазылат? 
A. жумушка киргенде 
B. чет өлкөгө чыгарда 
C. эс алууга барарда 
D. окууну бүткөндө 
E. жумуштан чыгарда 
266. Актыны ким жазат? 
A. топтук курам                                   
B. жетекчи өзү  
C. жетекчи тарабынан түзүлгөн комиссия                                 
D. кемчилик кетирген кызматкер  
E. кызматкер 
267. Сүйлөмдөгү боштуктарды мааниси боюнча ылайык
келген сөз тизмектери менен толуктаӊыз. 
Тукум куума оорулар – маалыматты _________, берүү жана
ишке 
__________ бузулганда _______________оорулар 
A. берүү / коргоо / келген 
B. ишке ашыруу /жана/ жашоосундагы 
C. сактоо / ашыруу / пайда болуучу 
D. топтоо / адамдарды / катуу  
E.тукум куума / оорулар / жаратылыш 
268. Сүйлөмдү туура формага келтириӊиз. 
     Мекеменин/ аткарууга/ азыр/ аталган/ мүмкүнчүлүгү/
тапшырманы/ жок  

40.
 A. мекеменин аткарууга азыр аталган мүмкүнчүлүгү тапшырманы
жок  
B. мекеменин аталган тапшырманы аткарууга азыр
мүмкүнчүлүгү жок 
С. аталган мекеменин тапшырманы аткарууга  мүмкүнчүлүгү
жок азыр 
D. аталган тапшырманы аткарууга мекеменин мүмкүнчүлүгү
жок азыр E. тапшырманы мекеменин аталган аткарууга азыр
мүмкүнчүлүгү жок 269. Сүйлөмдү туура формага
келтириӊиз. 
     Зарыл/ суранам/ өтүнүп/ болгондуктан. 
A. зарыл суранам өтүнүп болгондуктан 
B. суранам өтүнүп зарыл болгондуктан  
С. өтүнүп суранам болгондуктан зарыл 
D. зарыл өтүнүп болгондуктан суранам E.
зарыл болгондуктан өтүнүп суранам 
270. Сүйлөмдү туура формага келтириӊиз.  
     Тилекке каршы/ албайбыз/ маалыматты/ бере/
керектүү. A. тилекке каршы маалыматты бере албайбыз
керектүү. 
B. керектүү маалыматты бере албайбыз каршы тилекке  
С. тилекке каршы, керектүү маалыматты бере албайбыз 
D. маалыматты бере албайбыз керектүү тилекке каршы  
E. бере албайбыз тилекке каршы маалыматты керектүү 
271. Төмөнкү сүйлөмдөрдөгү көп чекиттин ордуна кайсы
мүчөлөрдү уласак мааниси туура болот. 
Суу – ден соолук... булагы. Суунун организм... тийгизген
пайдасы өтө көп. Ошондуктан сууну күнү... бир же эки
литр... ичип туруу керек.  
A. – ка,  – дан,  – дө, – ге,  
B. – тун,  – ге,  – нө, – ден,       
C. – тан,  – ди,  – нө, – ге,     
D. – тун,  – ден,  – га, – ди,     
E. – ден,  – тан,  – нө, – га,     
272. ...  – жыпар жыттуу эфир майларынын жардамы менен
дем алуу жана тери ооруларын дарылоо болуп эсептелет.
Жогорку сүйлөмдөгү көп чекиттин ордуна кайсы сөз туура
келет? 
А. гирудотерапия 
41.
 B. апитерапия 
C. ароматерапия 
D. иглотерапия 
E. иппотерапия 
273. Айтылыш максатына карай төмөнкү сүйлөм кандай
сүйлөм?  
Бронхиалдык астма оорусун спелеотерапия менен
айыктырууга болот. 
А. жай                                                                                                    
B. күчтүү сезим менен айтылган                                                        
C. илептүү                                                                                              
D. суроолуу                                                                                            
E. буйрук
274. Токтом жазуу формасына, түзүмүнө жана аткаруу
мөөнөтүнө карата канча түргө бөлүнөт, алар кандай деп
аталат? 
А. кыска мөөнөттүү, узак мөөнөттүү 
B. расмий, расмий эмес
C. 5жылдык, жылдык D. сөзсүз түрдө аткарылуучу, 
Е.  мамлекеттик, өкмөттүк. 
275. Урматтуу кесиптештер! 23-сентябрда саат 12:00дө №1
дарсканада  Эне тил күнүнө карата  иш-чара өткөрүлөт.
Анда биздин кызматкерлер сөз сүйлөшүп, студенттер чакан
концерт тартуулашат. Катышуучуларга эшик ачык. 
Бул иш кагаздарынын кайсы түрү? 
А. кулактандыруу 
B. тил кат 
C. арыз 
D. түшүнүк кат  
Е. таржымал 
276. Урматтуу Кадыр Саматович!  
Сизди 2018-жылдын 20-мартында саат 16:00дө Кыргызтелерадио
корпорациясына  түз эфирге чакырабыз. 
Берилген сүйлөм иш кагаздарынын кайсынысына тиешелүү? 
А. арыз 
B. чакыруу 
C. кулактандыруу 
D. куттуктоо 
E. жарыялоо 

42.
 277.  Берилген тапшырмалар талапка ылайык 80%
аткарылды. Бир жылдык аткарылган иштердин тизмеси
тиркелди. 
Мындай текст кайсы иш кагазында жазылат? 
А. отчёт 
B.сунуштама 
C. буйрук 
D. кулактандыруу 
E. билдирүү 
278. Буйрук иш кагаздарынын кайсы түрүнө кирет. 
А. расмий иш кагаздары 
B. расмий эмес иш кагаздары 
C. дипломатиялык иш кагаздар 
D. мамлекеттик иш кагаздар 
E. коомдук иш кагаздар 
279. Таржымал орусча кандай аталат? 
A. өмүр баян            
B. резюме                  
C. маалымдама 
D. мүнөздөмө                
E. билдирме 
280. Адамдын басып өткөн жолу, иштеген жери кайсы расмий
эмес иш кагазында жазылат? 
A. өздүк барак   
B. өздүк карточка                   
C. өмүр баян
D. өздүк иш          
E. өздүк жашоо 
281. Даттануу иретинде жазылган иш кагазы? 
A. доо кат                       
B. топтук кат  
C. арыз                 
D. маалымдама                  
E. түшүнүк кат 
282. Белгилүү бир уюмдан башка бир уюмга карата  талап
жана нааразылыгын билдирүүдө колдонуучу иш кагазы? 
A. акт                        
C. арыз 
B. доо кат               
43.
 D. келишимди бузуу                       
E. тил кат 283. Жыйын, чогулуш, курултайларда колдонулган
расмий иш кагазы? 
A. протокол                 
B. программа   
C. жарыя             
D. устав                   
E. Кулактандыруу 
284. Акт кайсы иш кагазына кирет? 
A. дипломатиялык иш кагазы  
B. расмий жана расмий  эмес 
C. административдик иш кагазы  
D. жеке уюштуруучу иш кагазы 
E. жалпы уюштуруучу иш кагазы 
285. Мүнөздөмө кандай учурларда берилет?                                  
A. кызматкердин жеке суранычы же жогорку органдардын
талабы 
боюнча берилет                                                              B.
кызматкер жаңы ишке киргенде мурдагы иштеген жеринен
берилет                                                        C. кызматкерди
сыйлыкка көрсөтүүдө гана берилет                                                    
D. кызматкердин жеке суранычы үчүн гана берилет                          
E. жетекчилердин суранычы менен берилет                                      
286. ”Жетишпейт”, “кем чыкты” деген сөздөр кайсы иш
кагазына тиешелүү?                                  
A. актыга                                                                                                
B. жарыяга                                                                                              
C. токтомго                                                                                              
D. ишеним катка   
Е. арызга                                                                                                  
287. Өмүр баян кайсы учурларда жазылат?                                  
A. ишке киргенде, иштен чыкканда                                                    
B. жумуш убагында жетекчиге гана                                                  
C. ишке киргенде, окууга өткөндө                                                  
D. сапарга жөнөгөндө, кайтканда 
Е. эмгек өргүүгө чыкканда                                                                    
288. Буйрук кимдер тарабынан чыгарылат?                                
A. башкаруу органдарынын жетекчилери тарабынан                        

44.
 B. өкмөт тарабынан                                                                              
C. ишкерлер тарабынан                                                                    
D. мекеме тарабынан  
Е. жетекчи тарабынан                                                                            
289. Жакында болуучу ар түрдүү маданий (кинофильм,
спектакль көрсөтүү, концерт берүү, оюн-зоок) же коомдук
(жарманке, көргөзмөнүн ачылышы ж.б.) иш-чаралар
тууралуу элге билдирүү 
максатында даярдалган иш кагазы. Кайсы иш кагазы
жөнүндө сөз болуп жатат?                                                                            
A. жарыя жөнүндө                                                                                          
B. акт жөнүндө                                                                                        
C. токтом жөнүндө                                                                                
D. ишеним кат жөнүндө                                                                        
E. буйрук жөнүндө
290. Өмүр баяндын текстине мүнөздүү сөз жана сөз
айкаштарын белгилеӊиз  
A. туулгам, аяктадым,кабыл алындым, окудум, иштедим,
дайындалдым, ээ болдум               
B. бүтүрдүм, тапшырдым, аткардым, жөнөтүм, жасадым, кабар
бердим                      
C. кабыл алдым, кол койдум, күбө болдум, уруксат бердим            
D. ишенем, өткөрөм, жооп берем 
E. өз убагында аткардым, дайындадым 
291. Төмөндөгү сөз жана сөз айкаштары кайсы иш кагазына
мүнөздүү? 
Жөнүндө, бошотулсун, дайындалсын, бекитилсин, жүктѳлсүн,
кѳзѳмѳлгѳ алынсын, өткөрүлсүн, аткарылсын, кабыл
алынсын, окулсун, түзөтүлсүн, жиберилсин, чакырылсын,
сыйлансын, маалымат менен камсыздалсын, каражат
бөлүнсүн, текшерилсин, 
түзүлсүн, таркатылсын, жоюлсун, жөнөтүлсүн 
A. буйрукка                    
B. жарыяга                         
C. токтомго                  
D. ишеним катка 
E. актыга 
292. Милдеттендирилген ар кандай тапшырманын
аткарылгандыгы, эмгек өргүү, чет өлкөгө барган иш
45.
 сапарынын бүткөндүгү, ишчаралардын жыйынтыкталганы
ж.б. тууралуу жетекчиликке, уюм, мекемелерге жиберилген
расмий иш кагазы Кайсы иш кагазы жөнүндө сөз болуп
жатат? 
A. жарыя жөнүндө                   
B. акт жөнүндө                       
C. токтом жөнүндө                 
D. ишеним кат жөнүндө 
E. буйрук жөнүндө 
293. Төмөндөгү текст кайсы иш кагазына мүнөздүү? 
«Чет өлкөдө өткөрүлгөн эл аралык симпозиумга биздин окуу
жайдан үч окутуучу барды. Алар ѳздѳрүнүн докладдарын
окушту, катышуучулардын суроолоруна жооп берип,
кызыктуу сунуш-
пикирлерди алып келишти.» 
A. буйрукка                     
B. жарыяга                          
C. токтомго                  
D. ишеним катка 
E. билдирмеге 
294. Төмөнкү текстке ылайык келген теманы белгилеӊиз. 
Кыргызстандын жаныбарлар дүйнөсү өтө ар түрдүүлүгү
менен айырмаланат. Географиялык чөйрөнүн татаалдыгы
жана зоогеографиялык региондордун кошулган жерлеринде
жайгашкан абалы Кыргызстандын фаунасынын
калыптанышында негизги фактор болгон. Республиканын
фаунасына омурткалуулардын 500дөн ашуун түрү кирет.
Анын ичинде балыктын 75, жерде-сууда жашоочулардын 4,
сойлоп жүрүүчүлөрдүн 28, канаттуулардын 368, сүт
эмүүчүлөрдүн 86 түрү бар. 
A. флорасы                    
B. жерде-сууда жашоочулары                     
C. балыктары                
D. байлыктары 
E. жаныбарлар дүйнөсү 
Создорду алып койсо болот, кайталанып
жатат 295. Төмөнкү текстте эмне жөнүндө сөз
болуп жатат?

46.
 Кыргызстан Борбордук Азиянын ортоңку бөлүгүнөн орун
алып, негизинен Теңир Тоонун аймагында жайгашкан.
Кыргызстандын физикалык-географиялык абалына жараша
ар түрдүү өсүмдүктөрдөн турган флора калыптанды. Биздин
республикада азыр 4100 татаал түзүлүштүү өсүмдүктөрдүн, б.
а. өсүмдүктөрдүн  көп түрлөрү өсөт (Камелин, 2002). Алар 875
урууга, 140 тукумга карайт. Бул дүйнөлүк флоранын 2%
камтыйт. Флорасы бай болуп Батыш Тянь - Шань жана
Памир - Алай тоо системалары эсептелет 
A. географиясы жөнүндө                    
B. жерде-сууда жашоочулары жөнүндө                    
C. флорасы жөнүндө                
D. байлыктары жөнүндө 
E. фаунасы жөнүндө 
296. Төмөнкү текстте канча жөнөкөй сүйлөм бар?
Микроорганизмдер — микроскоп менен гана көрүнүүчү эң
майда, көбүнчө бир клеткалуу организмдер тобу.
Микроорганизмдерди микробиология илими изилдейт. Алар
чөйрөнүн түрдүү факторлоруна өтө туруктуу болгондуктан,
эң кеңири таралган. Микроорганизмдер патогендүү жана
патогенсиз болуп экиге бөлүнөт. 
A. 3                    
B. 4                   
C. 5                
D. 6 
E. 7 
297. Төмөнкү сүйлөм түзүлүшүнө карай кандай сүйлөм? 
Акыл эмгеги менен күч эмгегин туура айкалыштыруу, дене
тарбия менен машыгуу, үзгүлтүксүз тамактануу,
уйкуну кандыруу бардык курактагы адамдар үчүн зарыл.  
A. татаал сүйлөм            
B. жөнөкөй сүйлөм                      
C. атама сүйлөм             
D. суроолуу сүйлөм 
E. буйрук сүйлөм 
298. Төмөнкү сүйлөмдөрдөн бир өңчөй мүчөлөрдү тап? 
Ооба, күндү, асманды, булутту, жерди, ѳсүмдүктѳрдү,
жаныбарларды кѳрѳсүң. Мына ушулардын баары
жаратылыш.
47.
 A. ооба, жаратылыш, мына                  
B. кѳз чаптырып кѳрчү, кѳрѳсүң                        
C. күндү, асманды, булутту, жерди                
D. ушулардын баары жаратылыш 
E. ооба, мына, баары 
299. Асты сызылган сөздөр кайсы сөз түркүмүнө кирет? 
Куш тумоосу заманбап оорулардын катарына кирет.
Адамдардын бул тумоонун вирусуна иммунитети жок
болгондуктан, эпидемия учурунда
бардыгы жөтөлүп, чүчкүрүп,денелери
ысып, шалдырап кыйналышат.  
A. этиш                    
B. сын атооч               
C. ат атооч             
D. сан атооч 
E. сырдык сөз 
300. Сүйлөмдун ээсин тап. 
Азыр техниканын заманы, жаштар интернетти көп
колдонушууда. 
A. азыр                   
B. жаштар                         
C. заманы               
D. интернетти 
E. техниканын 
301. Төмөнкү сүйлөмдөрдөн орунсуз кайталанган сөздү
белгилеӊиз. Акча - микроб булагы. Анткени акча көп
адамдын колунан өтөт. Акчаны кармагандан кийин, сөзсүз
түрдө колубузду самын менен жуушубуз керек. Акчаны күндө
пайдаланабыз. Жол кире, азык-түлүк үчүн акча төлөөрдө
дагы акчаны кармоого туура келет.   
A. анткени                   
B. көп                          
C. акча               
D. үчүн 
E. туура келет 
302. А.Осмоновдун сүрөттөөсүндө маляр кандай адам?  
A. булганыч, кир жүргөн адам       
B. көздөгөнүн бербеген кежир, мүнөзү чатак адам  
C. баштаган ишин бүтүрбөгөн жалкоо адам   

48.
 D. бул дүйнөнүн т тазасы, асылы 
E. жүрөгү жумшак, боорукер адам 
303. А.Осмонов которгон кайсы чыгармасын кыргыз эли
абдан жылуу кабыл алып, ал тургай, анын каармандарынын
аттарын өз балдарына коюшкан?  
A. Л. Толстой, “Согуш жана тынчтык”        
B. Руставели, “Жолборс терисин жамынган баатыр” 
C. Саади, “Гулистан” 
D. М. Горький, “Эне”   
E. А.Чехов, «Ак чардак» 304. Алыкул Осмоновдун жан дүйнөсү
кайсы жерге жакын болгон?  
A. Ошко  
B. Таласка  
C. Ысык-Көлгө 
D. Нарынга 
E. Чүйгө 
305. “Сүйгүм келет, миң мертебе жаңылып,        
Сүйгүм келет, сүйгөнүмө жалынып. 
       Өз күчүңдү өз күчүмө багынтып, 
       Сүйгүм келет кээде өзүңө багынып” - деген ыр саптары  
А.Осмоновдун кайсы чыгармасынан?  
A. “Музыка” 
B. “Ата журт” 
C. “Отуз жаш” 
D. “Аялга” 
E. «Бүкөнтай» 
306. А.Токомбаев канчанчы жылы жана кайда төрөлгөн? 
А. 1905-жылы Түп району, Чоң-Таш айылы 
B. 1902-жылы Ысык-Көл району, Көк-Мойнок айылы 
C. 1904-жылы Кемин району, Кайыңды айылы 
D. 1928-жылы Кара-Буура району, Шекер айылы 
E. 1915-жылы Панфилов району, Каптал-Арык айылы  
307. А.Токомбаевдин “Жараланган жүрөк” повести кайсы
мезгилдерди кучагына камтыйт? 
А. Улуттук -боштондук кыймылды
B. Ата-Мекендик согуш учурун 
C. репрессия учурун 
D. тылда кыйналган элди 
E. коллективдештирүү учурун 

49.
 308. А.Токомбаевдин  “Жараланган жүрөк” повестинин
негизги каармандары кимдер? 
А. Айтике, Жапар 
B. Бектурган, Өмүрбек  
C. Айткулу, Ажар
D. Момун, бала 
E. Ысмайыл, Сейде 
309. А.Осмоновдун ”Бөбөккө”, “Тирүүмүн” деген ырлары
кандай шартта жаралган? Анын өмүрү менен кандай
байланышы бар? 
А. сүйүүсү менен байланыштуу 
B. ата-энеси жөнүндө жазылган 
C. жетимдик турмушу жөнүндө жазылган 
Д. кызы жана оорусу тууралуу жазылган 
E. кайгылуу өмүрү баяндалган  
310. А.Осмонов кайсы чыгармаларды кыргызчага которгон? 
А. “Жолборс терисин жамынган баатыр”,” Евгений Онегин” 
B. “Миң бир түн”, “Капитан кызы” 
C. “Мцыри” ,“Мажүрүм тал” 
D. “Гүлстан”,“Менин Дагестаным” E. “Муму”, “Эне” 
311. А.Осмонов иштеген журнал 
А. “Чалкан” 
B. “Жаңы маданият жолунда” 
C. “Чабуул” 
D. “Жетиген” 
E. “Ала-Тоо” 
312. Касым Тыныстанов ким болгон? 
А. жазуучу, манасчы, төкмө акын 
B. котормочу, журналист, жомокчу 
C. тарыхчы, жазуучу, акын 
D. акын, драматург, агартуучу, коомдук ишмер 
E. жомокчу, ырчы, журналист 
313. К.Тыныстанов кайсы чыгармасы үчүн “эл душманы”
аталып кеткен? 
А. “Мариям менен көл боюнда”, “Жаңыл Мырза” 
B. “Академия кечелери”, “Алашка”, “Таң” 
C. “Жаңыл Мырза”, “Жаз”, “Булбулга”  
D. “Эрксиз ажырашканда”, “Манас күмбөзү” 
E. “Жаз”, “Жаңыл Мырза” 

50.
 314. К.Тыныстанов кайсы чыгарманы которгон? 
А. Пушкин “Капитан кызы” 
B. Тургенов “Муму” 
C. Шота Руставели “Жолборс терисин жамынган баатыр” 
D. И.Крылов “Ийнелик менен кумурска” 
E. В. Шекспир “Отелло” 
315. Кыргыз профессионал адабиятынын жаралышындагы
алгачкы  түптөөчүлөр кимдер болгон? 
А. Ч.Айтматов, С.Эралиев, К.Тыныстанов 
B. А.Осмонов, Т.Сыдыкбеков, Т.Касымбеков 
C. А.Токомбаев, К.Тыныстанов, К.Баялинов 
D. Ж.Турусбеков, Ж.Бөкөнбаев, И.Арабаев 
E. Т.Сыдыкбеков, А.Жакыпбеков, К.Жантөшев  
316. Профессионал адабият кимдин чыгармасынан
башталган? 
А. С.Эралиев “Жылдыздарга саякат” 
B. А.Токомбаев “Октябрдын келген кези” 
C. Ж.Турусбеков “Мекен жолу” 
D. А.Осмонов “Кызыл жүк” 
E. О.Султанов “Адамдын турмушу” 
317. М.Элебаевдин “Узак жол” повести кайсы учурду
сүрөттөйт? 
А. Ата-мекендик согуш учурун 
B. коллективдештирүү учурун 
C. Кокон хандыгы учурун 
D. тылдагы элдин жашоосун E. 1916-жылкы козголоңду 
318. М.Элебаев кандай чыгармаларды жазган?  
А. автобиографиялык 
В. фантастикалык
С. турмуштук-социалдык  
D. тарыхый 
E. лирикалык 
319. М.Элебаевдин “Узак жол” повестинин негизги каарманы
ким? 
А. Манас 
В. Мукай 
С. Алыкул 
D. Ормон хан 
E. Шабдан баатыр  

51.
 320. Мидин Алыбаевдин атактуу сатиралык ыр жыйнагы
кайсы? 
А. “Ленин тууралуу” 
В. “Мекен” 
С. “Акчүч” 
D. “Гүлстан” 
E. “Балалыгым” 
321. Кыйнабачы жүрөктөгү жарадай,
Кылгырбачы, койчу, мени карабай, 
Же күлүп кой, же кирпигиң ирмечи, Куса
болдум сагынычым тарабай. 
Үн жок, сөз жок томсоросуң, турасың, 
Ыйлап-ыйлап улутунган баладай – бул ыр саптары кайсы
темада жазылган? 
А. пейзаждык тема 
В. патриоттук тема 
С. согуштук тема 
D. сүйүү тема 
Е. турмуштук тема 
322. М. Алыбаевдин кандай тамсилдери бар? 
А. “Каркыра менен түлкү”, “Эшек менен булбул” 
В. “Бака менен өгүз”, “Түлкү менен жүзүм” 
С. “Карга менен түлкү”, “Маймыл менен көз айнек” 
D. “Кемчонтой”, “Телибай тентек” 
E. “Бардыгын билүүчү короз”, “ Түлкү менен кашкулак” 
323. Ч. Айтматовдун “Деңиз бойлой жорткон ала дөбөт”
повестинин каармандары кимдер? 
А. трактористтер  
В. малчылар  
С. геологдор 
D. балыкчылар 
E. саанчылар 
324. Ч.Айтматовдун “Деңиз бойлой жорткон ала дөбөт”
повестиндеги башкы каарман ким?  
А. Данияр 
В. Ильяс 
С. Кириск 
D. Бала 
E. Авалбек 

52.
 325. Ч.Айтматовдун “Деңиз бойлой жорткон ала дөбөт”
повестинде автор эмне идеяны берейин деген?  
А. мекенди коргоо, жаратылышты коргоо 
В. тукум улоо, адамзаттын түбөлүктүүлүгү 
С. сүйүүнүн күчтүүлүгү, сүйүүнүн адилетсиздиги 
D. жетимдик жашоо, кыйынчылыктардын түгөнбөстүгү  
Е. жаныбарларды коргоо 
326. Орфоэпия эмнени изилдейт? 
А. туура жазууну 
В. туура окууну 
С. сөз маанилерин 
D. сөз түркүмдөрүн 
Е. сөз мүчөлөрүн 
327. Жети атаны билүүнүн негизи 
А. уруулар аралык ынтымак 
В. мекенин сүйүү 
С. мутациядан сактануу 
D. мактанып жүрүү 
Е. туугандык мамилени сактоо 328.
Кайсынысы туура жазылган? 
А. Ысыката, Сарычелек, Ала-Бука 
В. Ысык-ата, Сары-челек, Ала-бука 
С. Ысык Ата, Сары Челек, Ала Бука 
D. Ысык-Ата, Сары-Челек, Ала-Бука 
E. Ысык-ата, сары-челек, ала-бука 
329.  Төмөнкү сөздөрдүн ичинен орус тилинен өздөштүрүлгөн
сөздөрдү тап? 
А. маданият, адилет, сабыр 
В. алтын, талкуу, канжыга 
С. соода, тараза, базар 
D. текебер, мажирөө, убакыт 
E. чиркөө, сот, көпөс 
330. Стрессге кабылган адамда уйкусуздук, алсыздык,
табиттин жоктугу байкалып, адам өзүн жаман сезет.  Бул
сүйлөмдөн ката жазылган сөздү тап.   
А. стрессге 
В. уйкусуздук 
С. алсыздык 
D. табиттин жоктугу 

53.
 E. жаман сезет 
331. Бир өңчөй мүчөлөр менен түзүлгөн сүйлөмдү белгиле. 
А. Стресске кабылбоонун жолу өзүн-өзү  коргоо болуп саналат.  
В. Стресстен кээ бир адамдар күчтүү болуп, ийгилик жаратат. 
С. Кайгыдан болгон стресс жан дүйнөгө жарака берет. 
D. Стрессте адам коркуу, жоготуу, таарынышуу сыяктуу
нерселерге кабылат. 
E. Стресс – эң жаман дарт экенин билесизби? 
332. Өспүрүмдөрдүн суициддерин азайтуу үчүн атайын коргоо
факторлору бар. Сүйлөмдун ээси кайсы? 
А. суициддерин  
В. өспүрүмдөрдүн 
С. азайтуу 
D. факторлору 
E. коргоо 
333. Учурда суицидге кабылган балдардын саны азайып
калды. Сүйлөм кайсы чакта жазылган? 
А. учур чак  
В. келер чак 
С. арсар келер чак 
D. айкын өткөн чак 
E. адат өткөн чак 
334. Акчаны кармоо аркылуу кайсы оорулар кеңири жайылат
деп эсептейсиңер? 
А. онкологиялык оорулар 
В. жугуштуу оорулар 
С. жүрөк оорулар 
D. тукум кууган оорулар 
E. анемия 
335. Жыл сайын 50 миллиондон ашык бойдон алдыруулар
катталат. 
Сүйлөмдүн ээсин тапкыла. 
А. жыл сайын  
В. 50 миллиондон 
С. бойдон алдыруулар 
D. катталат E. ээси жок 
336. Улам-улам бойдон алдыруу энелик милдеттен баш тартуу
деп эсептегендер да бар. Сүйлөмдүн кайсы түрүнө кирет? 
А. буйрук сүйлөм 
54.
 В. атама сүйлөм 
С. жай сүйлөм 
D. суроолуу сүйлөм 
E. илептүү сүйлөм 
337. Адистердин айтымында, баланын шейшеби кызгылт
өңдө болсо, бала аз ооруп, бала ооруса да бат айыгат.
Сүйлөмдөн орунсуз кайталанган сөздү тап. 
А. адистердин айтымында 
В. бала 
С. оору 
D. айыгат 
E. кызгылт  
338. Гармония менен өнүгүүнүн белгиси болгон жашыл өң
организмдин бардык системасынын иштөөсүн
нормалдаштырат. Айрыкча кан айлануу менен нерв
системасынын ооруларын жакшыртат, өзгөчө кош бойлуу
айымдар жана сөөк оорулары менен ооругандар үчүн өтө
пайдалуу. Текстте эмне жөнүндө сөз болуп жатат?  
А. гармония жөнүндө 
В. организм жөнүндө 
С. оорулар жөнүндө 
D. жашыл өң жөнүндө 
E. кош бойлуу айымдар жөнүндө 
339. Боз өң капалануудан, стресстен, чарчоодон сактайт .
Сүйлөмдөн бир өңчөй мүчөлөрдү тап?  
А. боз өң капалануудан 
В. чарчоодон сактайт 
С. стресстен, чарчоодон 
D. капалануудан сактайт 
E. капалануудан, стресстен, чарчоодон 
340. Оорукана жана башка дарылоо мекемелеринде кайсыл
түс көп колдонулат?  
А. сары жана ак  
В. жашыл жана кызыл 
С. күрөң жана сыя 
D. кара жана кызыл 
E. ак жана көк 
341. Ар бир адамдын сулуулук түшүнүгү ар башка болот.
Кайсы сүйлөмдө пунктуация туура коюлган? 
55.
 А. Ар-бир адамдын сулуулук түшүнүгү ар-башка болот. 
В. Ар бир адамдын сулуулук түшүнүгү, ар башка болот.  
С. Ар бир адамдын сулуулук түшүнүгү ар башка болот. 
D. Ар-бир адамдын сулуулук түшүнүгү ар-башка, болот.  
E. Ар бир адамдын сулуулук түшүнүгү ар башка болот? 
342. Кыргызстанда кайсы пластикалык операция көп
жасалат? 
А. ринопластика  
В. блефаропластика 
С. маммопластика 
D. абдоминопластика  
E. глютеопластика 343. Кулакка жасалган операция кандай деп
аталат? 
А. ринопластика
В. блефаропластика 
С. мамопластика 
D. абдоминопластика  
E. отопластика 
344. Н.Байтемировдун “Тарых эстелиги” романында ким
жөнүндө баяндалат? 
А. Таттыбүбү Турсунбаева 
В. Зууракан Кайназарова 
С. Бүбүсара Бейшеналиева 
D. Уркуя Салиева 
E. Ак Мөөр 
345. Н.Байтемировдун “Тарых эстелиги” романы канчанчы
жылы жарык көргөн? 
А. 1945-жыл
В. 1950-жыл
С. 1966-жыл 
D. 1975-жыл
E. 1982-жыл
346. Н.Байтемировдун “Тарых эстелиги” романы кайсы
учурду сүрөттөйт?  
А. Улуу Ата-Мекендик согуш учуру 
В. коллективдештирүү учуру  
С. Кокон хандыгы учуру 
D. эгемендүүлүктү алган учур  
E. улуттук боштондук кыймыл учуру

56.
 347. Өспүрүм балдар өздүк гигиенанын ыкмаларын жаш
кезинен үйрөнүп, денени, кийимди таза кармоого
көнүгүүлөрү керек. Берилген сүйлөм кандай сүйлөм?     
А. жөнөкөй сүйлөм 
В. илептүү сүйлөм 
С. суроолуу сүйлөм 
D. тең байланыштагы татаал сүйлөм 
E. багыныңкы байланыштагы татаал сүйлөм  
348. Апей, бетимдин беш териси, кокуй кантет – булар кайсы
жазма стилде колдонулат? 
А. публицистикалык стиль  
B. илимий стиль 
C. көркөм стиль 
D. иштиктүү стиль 
E. колдонулбайт 
349. Орфографиянын эрежеси боюнча кайсынысы туура?  
А. тай эне, тай аке, тай ата 
В. таене, таяке, таята  
С. таяне, таяке, таята 
D. тайне, тайке, тайта
E. таене, таеке, таята 
350. Орфографиянын эрежеси боюнча кайсынысы туура?  
А. аю, коёюн, жазса, үй-бүлө  
В. аюу, койоюн, жасса, үй бүлө  
С. аю, коёйун, жазса, үй-бүлөө 
D. аюу, коёюн, жазса, үй-бүлө 
E. аю, койоун, жасса, үйбүлө 
351. Тукум кууган оорулар кайсылар? 
А. кургак учук, сасык тумоо, аллергия  
В. кызамык, суу чечек, геморрой 
С. гайморит, гастрит, стоматит  
D. Даун синдрому, чурку, гемофилия 
E. остеохондроз, гепатит, грыжа 
352. Диалектилик, жаргондук, сырдык, табыш тууранды сөздөр
кайсы стилде колдонот?   
А. көркөм стиль 
В. илимий стиль
С. публицистикалык стиль 
D. сүйлөшүү стили 

57.
 E. иш кагаздар стили 
353. Колдо болгон буюм-тайымды аныктоо, алардын наркын,
санын көрсөтүү максатында түзүлгөн документ эмне деп
аталат?     
А. буйрук 
В. арыз
С. түшүнүк кат 
D. токтомЕ. акт 
354. Милдеттендирилсин, камсыз кылсын, жүктөлсүн – кайсы
документ тууралуу сөз болуп жатат?      
А. арыз 
В. буйрук
С. ишеним кат 
D. түшүнүк кат
Е. баяндама 
355. Расмий иш кагаздарын тап?      
А. мыйзам, устав, жарлык 
В. өмүр баян, тил кат, арыз
С. чакыруу, мүнөздөмө, акт 
D. таржымал, токтом, жобо
Е. буйрук, меморандум, түшүнүк кат 
356. Өмүр баяндан таржымал эмнеси менен айырмаланып
турат?      
А. көркөм жазылат  
В. кыскалыгы
С. узундугу 
D. колго жазылгандыгы
Е. 1-жакта жазылат 
357. Иш кагаздарын жазууда эмнелерге жол берилбейт?      
А. кыскартылган сөздөргө, термин сөздөргө 
В. синоним, антоним, омоним сөздөргө 
С. жаргондук, тууранды сөздөргө, вульгаризмдерге 
D. кабыл алынган сөздөргө, кесиптик лексикага
Е. топонимикага, көп маанилүү сөздөргө 
358. АКШ эски буюмдарды кайра иштетүү боюнча дүйнөдө
биринчи орунду ээлейт экен. Бул сүйлөмдөн жатыш
жөндөмөнүн мүчөсү уланган сөздү тапкыла?       
А. орунду 
В. буюмдарды
58.
С. биринчи   
D. боюнча 
Е. дүйнөдө 
359. Жаратылышка аяр мамиле кылуу баарынын эле колунан
келе бербейт. Сүйлөмдөн кыймыл атоочту тапкыла?       
А. жаратылышка 
В. мамиле кылуу
С. келе бербейт 
D. баарынын эле
Е. аяр мамиле 
360. Интернет бул деңиз, ал эми агент ошол суунун бир
тамчысы. Бул сүйлөмдөн тыныш белгилери туура коюлганын
тапкыла? 
А. Интернет бул - деңиз, ал эми агент ошол суунун бир тамчысы. 
В. Интернет бул деңиз, ал эми агент - ошол суунун бир тамчысы. 
С. Интернет - бул деңиз, ал эми агент - ошол суунун бир
тамчысы. 
D. Интернет бул  деңиз, ал эми агент ошол суунун бир тамчысы. 
Е. Интернет бул деңиз - ал эми агент ошол суунун бир тамчысы. 
361. Илимий стилдин башка стилдерден айырмасын
белгилеңиз. 
A. тактыгы, ыраттуулугу, образдуулугу 
B. логикалуугу, түшүнүктүүлүгү, тактыгы 
C. көркөмдүүлүгү, маалыматтын көптүгү 
D. конкреттүүлүгү, абстрактуулугу, стандарттуулугу E.
теориялуулугу, сүйлөмдүн татаал берилиши 362. Илимий стиль
кандай формаларга ээ?  
A. монолог, диалог 
B. сүрөттөө, баяндоо, ой жүгүртүү 
C. оозеки жана жазуу 
D. жөнөкөй жана татаал 
E. нагыз, илимий-популярдык  
363. Илимий стилде колдонулуучу сөздөрдү белгилеңиз. 
A. теорема, аксиома, аргумент 
B. маалымдама, чечим, токтом 
C. салыштыруу, эпитет, гипербола  
D. уңгу, сөз, сүйлөшүү 
E. маалымат, коомчулук, келишим 

59.
364. Илимий текстте колдонууга жол берилбеген сөздөрдүн
топтомун табыңыз.    A. синоним, омоним  
B. тууранды жана сырдык сөздөр 
C. салыштыруу,  терминдер  
D. жыйынтык, тезистер 
E. цитата, теориялар  365. Ачкыч сөздөр илимий тексттин кайсы
түрүндө колдонулат. 
A. конспект 
B. илимий тезис 
C. реферат 
D. макала  
E. окуу китеби 
366. Мурда жарыяланган изилдөөлөрдүн натыйжаларын
көрсөтүү макаланын кайсы тибинде  жазылат?  A.
эмпирикалык (илимий-практикалык) макала 
B. илимий-теориялык макала  
C. методологиялык макала  
D. обзордук макала   
E. илимий макала 
367. Башка изилдөөчү сөзгө алынган методду колдонуу менен
ага баа берип, аны башка методдор менен салыштыра алгыдай
болушу керек. 
Сөз макаланын кайсы тиби жөнүндө болуп жатат. 
A. эмпирикалык (илимий-практикалык) макала 
B. илимий-теориялык макала  
C. методологиялык макала  
D. обзордук макала   
E. илимий макала 
368. Кептин түрлөрүн белгилеңиз.  
A. оозеки кеп, жазуу кеби  
B. баяндоо, сүрөттөө, жазуу 
C. баяндоо, сүрөттөө, ой жүгүртүү 
D. илимий, көркөм, публицистикалык 
E. сүйлөшүү, жазуу 
369. Көлөкө жамынган кара тоонун капчыгайында түн
караңгы. 
Сүйлөм кептин кайсы түрүнө кирет? 
A. көркөм стиль  
B. эссе 

60.
C. баяндоо 
D. сүрөттөө 
E. ой жүгүртүү 
370. Ой жүгүртүү текстинин негизги белгилери кайсы? 
A. баяндап айтып берүү 
B. сүрөттөп айтып берүү  
C. жеке оюн далилдеп көрсөтүү  
D. белгилерди санап көрсөтүү 
E. сезимин жазуу 
371. Ой жүгүртүү дил баянын түзүүгө ылайыктуу теманы
белгилеңиз. 
A. “Музейге экскурсияга барганда” 
B. “Жардам бердик” 
C. “Мен келечекте ким болгум келет?”  
D. “Мен жашаган көчө” 
E. “Мен окуйм” 
372. Реферат деп илимий тексттин кайсы түрүн атайбыз. 
A. кандайдыр бир идеянын, чыгарманын негизги бир маанисин
кыскача туюнтуу 
B. диссертациянын структуралык-композиялык түрлөрү
кыскартылып берилиши  
C. ар кандай  илимий тема боюнча кыскача маалымат берүүнүн
ыкмасы 
D. бир темага же маселеге арналган илимий изилдөөлөрдүн топтому 
E. көркөм, илимий чыгармалардын мазмунуна экинчи бир тараптын
ой пикири 373. Колдонулган адабияттардын тизмеси кандай
ыраатта жазылат? 
A. эмгектердин жарык көргөн жылдары 
B. жарык көргөн жерлердин аталышы  
C. авторлордун алфавиттик ирети  
D. эмгектин толук аталышы менен 
E. колдонуу ирети боюнча  
374. Жазып жаткан эмгектин, аны изилдеген окумуштуулар
жөнүндө кыска маалымат рефераттын кайсы бөлүгүндө
жазылат? 
A. киришүү  
B. негизги  
C. жыйынтыктоо  
D. корутунду  

61.
E. колдонулган адабияттар 
375. “Абийир кечирбейт” драмасында кандай маселелер
көтөрүлөт?  
A. экология,  адам менен жаратылыштын байланышы  
B. ушак-айыңдын айынан бузулган уя, кыйраган турмуш 
C. чексиз махабат, адамдар ортосундагы мамиле 
D. эл, жерди сүйүү, Ата Мекенге кызмат кылуу  
E. дүйнө жүзүн каптаган илдет жана андан арылуу  376. “Абийир
кечирбейт” драмасы кимдин калемине таандык? 
А. М.Байжиев
B. А.Токомбаев 
C. Т.Абдумомунов  
D. Ж.Турусбеков 
E. К.Маликов 
377. Т.Абдымомуновдун “Абийир кечирбейт” драмасынын
башкы каармандары Нурдин, Масадык кимдер эле? 
А. комсомолдук бригаданын мүчөлөрү
B. пионер лагеринде чогуу эс алышкан окуучулар 
C. айылдаштар 
D. жаш дарыгерлер 
E. темир жолчулар 
378. Чыңгыз Айтматов кайсы чыгармасында
кайсынысында элдик легендага кайрылган? А. “Бетме-
бет”
B. “Ак-кеме” 
C. “Биринчи мугалим” 
D. “Эрте келген турналар” 
E. “Саманчынын жолу” 
379. Чыңгыз Айтматовдун  “Ак кеме” чыгармасындагы бала
эмнелер жөнүндө кыялданат? 
A. балыкка айланып “Ак кемеге” сүзүп барууну 
B. китеп баштыгын алып качып кетүү 
C. дүйнөдө тынчтык болсун деп 
D. терең билим алууну 
E. балмуздак сатып беришин 
380. Аруу дүйнөлүү баланы,  кайгылуу өлүмгө дуушар кылган
ким? 
Кайсы чыгарма? 
A. “Кыямат” Базарбай 

62.
B. “Делбирим” Илияз 
C. “Ак кеме” Орозкул 
D. “Жамийла” Данияр 
E. “Гүлсарат” Сегизбаев 
381. КРдин Президентинин Буйругу менен Кыргыз
мамлекеттик медициналык академиясына И.К.Ахунбаевдин
ысымы качан ыйгарылган? 
A. 1939-ж. 
B. 1945-ж. 
C. 1996-ж. 
D. 2000-ж. 
E. 2008-ж. 
382. Мектепте окуу үчүн 20 чакырым алыстыкты жөө басып
келип окуган окумуштуу  ким? 
A. М.Миррахимов  
B. И.Ахунбаев 
C. М.Мамакеев 
D. К. Рыскулова  
E. М.Мамытов 
383. "Кандын уютуу системасы жана табигый гипоксияга
карата адаптация", "Кыргызстандын медициналык
географиясы" деген илимий эмгектердин автору,
Кыргызстандын эмгек сиңирген дарыгери "Даңк" жана
"Манас" ордендеринин ээсин атаңыз.
A. М.Миррахимов  
B. И.Ахунбаев 
C. М.Мамакеев 
D. К. Рыскулова  
E. М.Мамытов 
384. Кыргыз элинин кайсы адабий чыгармасында
дарыгерлердин образы чагылдырылат? 
A. А.Токомбаев “Жараланган жүрөк” 
B. К.Акиев “Баскан жол” 
C. Т.Абдымомунов “Абийир кечирбейт” 
D. Б.Жакиев “Атанын тагдыры” 
E. Ч.Айтматов “Кыямат” 
385. Кыргыз илимий стили кайсы жылдары жаралып,
калыптана баштаган?  
A. б.з.ч. II кылымда  

63.
B. XVI кылымдын 2-чейреги 
C. V кылымда 
D. XIX кылымдын аягы 
E. XX кылымдын 20-жылдары 
386. Тексттин мазмуну илимий негизде болуп,  жабык
формадагы киришүү, негизги бөлүк, корутунду жана
колдонулган адабияттардын тизмесинен турса кайсы
илимий  тексттин түрүнө кирет? 
A. конспект 
B. илимий тезис 
C. илимий очерк  
D. макала  
E. доклад 
387. Көркөм адабий, публицистикалык чыгармаларга, ыр
жыйнактарына, ар кандай илимий эмгектерге карата кыска
түшүнүк берүү эмне  деп аталат? 
A. киришүү 
B. аннотация 
C. сын пикир 
D. рецензия   
E. корутунду  
388. Илимий стилден башка стилдерде колдонулбаган
лексикалык каражаттарын белгилеңиз . 
A. символдук сызыктар, формулалар, шарттуу белгилер 
B. таблицалар, сүрөттөр, курсив жазуу менен жазуулар 
C. туруктуу сөз айкаштары, схемалар, түрдүү түстөр 
D. шарттуу белгилер, фотосүрөттөр, сүйлөмдөр 
E. корутундулар, сөз айкашы, көркөм сүрөттөөлөр 
389. Эзелтен эле кыргыз эли Ноорузду жаркыраган жаздын,
жаштыктын, аруу үмүт, тилектин, биримдүүлүктүн,
боорукердиктин, таттуу жайыл дасторкондун майрамы деп
эсептешет.  Текст кептин кайсы түрү менен жазылган?  
A. көркөм стиль  
B. эссе 
C. баяндоо 
D. сүрөттөө
E. ой жүгүртүү 
390.  Академик И.К.Ахунбаев Орто Азия боюнча  алгачкы
жолу жүрөккө  операцияны кайсы жылы жасаган? A. 1939-ж. 
64.
B. 1945-ж. 
C. 1996-ж. 
D. 1959-ж. 
E. 1975-ж. 
391. Мар Байжиевдин белгилүү драмасы кайсы? 
A. “Төрт баатыр „
B. “Төрт жолоочу„ 
C. “Төрт сулуу„ 
D. “Төрт киши„ 
E. “Төрт адам„ 
392.  Курорт, санаторийлер туризмдин кайсы багытын
өнүктүрүүгө салым кошот? A. саякат туризми 
B. тоо туризми 
C. медициналык туризм  
D. иш туризми
E. экотуризм  
393. “Бүткүл  союздук ден соолук чыңдоочу” деген аталышка
Кыргыз Республикасынын кайсы көлү ээ эле? 
A. Соң-Көл 
B. Ысык-Көл 
C. Чатыр-Көл  
D. Ара-Көл 
E. Кара-Көл 
394. “Теги жок кул” деген сөз кимдерге карата айтылган? 
A. атасы каза болгондо 
B. жетимдерге карата 
C. жети атасын билбегендерге 
D. башка жактан көчүп келгендерге 
E. кулдарды аташкан  
395. Кыргыз жергесине медициналык туризм түшүнүгү  кайсы
кылымдарда  келген? 
A. б.з.ч., II-кылым, Улуу жибек жолу аркылуу 
B. б.з.ч., II-кылым, Кыргыз этноними пайда болгон убакта 
C. 9-кылым, Улуу Кыргыз дөөлөтү учурунда 
D. 20-кылым, Улуу Октябрь социалисттик революциясынан кийин 
E. Эгемендик жылдары 
396. Төмөнкү ырым-жырымдардын ичинен кайсынысы ден
соолук менен байланышы болушу мүмкүн? 
A. дарактарга кездемени байлоо 

65.
B. жети токоч таратуу 
C. колго суу куйган адамды «өмүрлүү бол!» деп алкоо 
D. түндөсү суу куюлган идишти ачык койбойт 
E. жаман түш көрсөң сууга айт, суу менен кетсин 

397. Алыскы сапардан кайткан адамдын башынан үч жолу суу

тегеретип, түкүртүп, идиштеги сууну сыртка төгүп, көмкөрүп,
бир күнгө чейин колдонбоо. 
Бул иш-аракеттер кыргыз элинин жөрөлгөсүнүн кайсынысына
кирет? A. каадасы  
B. салты  
C. ырымы  
D. ишеними 
E. адаты 
398. Төмөндөгү сүрөттө кыргыз элинин кайсы каада-салты
чагылдырылган? 
 
A. кудалашуу  
B. сөйкө салуу 
C. үйлөнүү 
D. келин көрүү 
E. жоолук салуу 
399. Жаңы коңшу көчүп келгенде кайсы салт колдонулган? 
A. аластоо  
B. ширге жыяр ооз тийүү 
C. ашарга чакыруу 
D. төлгө тартыруу 
E. өрлүктөө  
400.  “Ак илбирстин тукуму”, “Алтын күз, “Нокдаун”,
“Нөшөр”, “Жаңы жыл алдындагы түн” аттуу
кинофильмдердин сценарийин жазган кыргыз элинин
прозаиги, драматург жана кинодраматургун атаңыз.  
66.
A. М. Байжиев 
B. Г. Базаров 
C. Т.Океев 
D. Т.Бирназаров  
E. Ш.Дүйшеев 
401. Жер эненин боорунда, табияттын койнунда орточо эсеп
менен 8,7 миллион жаныбардын түрү жашайт. Адамзатын
акыл-эстин үлгүсү кылып жаратып, жаратылыштын жөлөмөсү
менен укум-тукуму уланып келет. 
Жогорудагы текст кептин кайсы түрүндө жазылган?  
A. макала 
B. эссе 
C. баяндоо 
D. сүрөттөө 
E. ой жүгүртүү 
402. Публицист-жазуучу, сынчы, адабият таануучу, педагог-
окумуштуу  С. Байгазиевдин чыгармасы кайсы?  
A. “Иниме кат” 
B. “Какшаалдан кат”  
C. “Салам кат” 
D. “Кыргызстанга кат” 
E. “Окуучума кат” 
403.Төмөнкүлөрдүн кайсынысы жөнөкөй сөз? 
A. билбегендиктеринен 
B. бат-бат 
C. темир жол 
D. улуттук оюн 
E. карс-курс 
404. С.Байгазиевдин “Иниме кат” эмгеги стилдик жактан
кайсы жанрга кирет? A. макала 
B. очерк  
C. публицистикалык  
D. көркөм  
E. илимий 
405. Кыргыз элинин оозеки чыгармачылыгындагы кайсы
эпосто жаратылыш менен адамдын ортосундагы мамиле
негизги идея болуп келет?  
A. “Жаңыл Мырза” 
B. “Кожожаш” 

67.
C. “Курманбек” 
D. “Жаңыл Мырза” 
E. “Сарынжи-Бөкөй” 
406. - О жараткан! Бет аарчыдай жеримден бөлөк эмнем бар
эле менин бул жалган дүйнөдө, ыя?! – деп өңгүрөп ийди.  
Жогорку сүйлөмдөн каратма сөздү
аныктаңыз. A. О жараткан! 
B. жалган дүйнө 
C. ыя?!  
D. эмнем бар 
E. өнгүрөп ийди 
407.  Адамдын көзүнүн сезимдүүлүгү өтө күчтүү, эгер жер
тегиз болгондо 30 км алыстыктагы жарыкты оңой эле
көрмөксүз.Сүйлөм түзүлүшү боюнча кандай сүйлөм? 
A. багыныңкы байланыштагы татаал сүйлөм 
B. тең байланыштагы татаал сүйлөм
C. аралаш байланыштагы татаал сүйлөм 
D. атама сүйлөм 
E. жактуу сүйлөм 
408. 30 мүнөт аралыгында биздин денебизден бөлүнүп чыккан
жылуулук, 4 литр сууну кайнатып коюуга мүмкүнчүлүгү бар.
Сүйлөмдүн кайсы түрүнө кирет.  
A. багыныңкы байланыштагы татаал сүйлөм 
B. тең байланыштагы татаал сүйлөм
C. жөнөкөй сүйлөм 
D. атама сүйлөм 
E. жактуу сүйлөм 
409. Тил жоголбойт, жоголсо, жоголот дил, тукумуң да, тууруң
да жоголот, бил! Тил жоголбойт, жоголсо айланасың колу-
бутсуз мунжуга тоголок бир! 
Жогорудагы ыр саптары кайсы белгилүү акындын калемине
таандык? 
A. Э.Ибраев 
B. А.Исмаилов 
C. Ж.Мамытов 
D. К.Култегин 
E. Ш.Дүйшеев 
410. Ш.Дүйшеевдин “Эне тилин унуткандар” ырында өз эне
тилин билбеген кайсы каармандын аты эскерилет? 
68.
A. Мурат  
B. Сейит 
C. Адыл 
D. Эсен 
E. Марат 
411. Тил жоголбойт, жоголсо айланасың,
Колу- бутсуз мунжуга тоголок бир! 
Ыр саптарындагы  “мунжу” деген сөздүн мааниси кандай? 
A. кедей  
B. селсаяк 
C. майып 
D. акылсыз  E. тексиз 
412. Кыргыз тилинин лексикасына кирген
“Нанотехнологиялар”  деген сөз кайдай сөздөрдүн катарына
кирет? 
A. жөнөкөй, бир маанилүү 
B. неологизм, жаңы сөз  
C. термин, илимдин тармагы  
D. көп мааниге ээ сөз 
E. пассивдүү, архаизм сөз  
413.    
   
Сүрөттө кыргыз элинин кайсы белгилүү адамы?   
A. М.Байжиев 
B. Г.Базаров 
C. Т.Үмөталиев 
D. Ж.Турусбеков 
E. С. Ибраимов 
114. С.Байгазиев “Иниме кат” чыгармасында  кандай
маселелерди козгогон?   
A. ата мекенди коргоо 
B. жалкоолук жана кенебестик 
C. адам менен табияттын ортосундагы байланыш 
D. экологиянын бузулушу 
E. туугандык байланыш 

69.
415. “Мен өзгөчөмүн...” Ушундай сөздү кулагыңыз чалса
керек? “Мен өзгөчөмүн!”  Угуп эле жөн болбостон, балким,
айрым мезгилде колдонуп деле жүргөндүрсүз? Же, айтпасаңыз
да, көөдөнүңүздө бардыр? 
Жогорудагы текст кептин кайсы түрүндө жазылган?  
A. диолог  
B. монолог  
C. сүйлөшүү кеби 
D. сүрөттөө 
E. эпилог 
416. Советбек Байгазиев-публицист –жазуучу, сынчы, адабият
таануучу, педагог-окумуштуу.  
Жогорку сүйлөмдө сүйлөмдүн бир өңчөй мүчөлөрү катышкан
сөздөр, кайсы сөз түркүмүнө кирет?  
A. ат атооч 
B. тактооч 
C. этиш 
D. зат атооч  
E. атоочтук 
417. Туура жазылган сан атоочту белгилеңиз. 
A. 1996 жылында  
B. 50-жашта
C. 1-Май 
D. ХХ-кылым 
E. 16 кылым 
418. Сүйлөмдөгү бир өңчөй мүчөнүн саны: Чатыр –Көл, Соң-
Көл, Ысык-
Көл- жеримдин көркү. 
A. 4      
B. 6 
C. 5 
D. 3 
Е. 1 
419. Тексттин бөлүктөрүнүн аталышын белгилеңиз. 
A. абзац, тема, идея 
B. ойдун башталышы, өнүгүшү, аякташы  
C. тексттин планы, аты,темасы 
D. микротема, аты,темасы 

70.
E. подтексттер, сүйлөмдөр 
420. “Манас” эпосунда кездешкен “Барпы дары” кантип
жасалган? 
A. жаныбарлардын майынан  
B. өсүмдүктөрдүн аралашмасынан  
C. куштун сүтүнөн   
D. өлгөн адамдардын тарпынан 
E. текенин өтүнөн 
421. Кептин функционалдык стилдерин белгилеңиз. 
A. оозеки, жазма,ой жүгүртүү, баяндоо 
B. көркөм, илимий, публицистикалык, иштиктүү 
C. көркөм, илимий,публицистикалык.сүйлөшүү 
D. көркөм,илимий.иштиктүү,баяндоо,сүрөттөө 
E. сүйлөшүү, жазуу, кептик 
422. Дүйшеев Туратбек филология факультетинде 2000-
жылдан бери окуйт.Сүйлөмдүн стилин белгилеңиз.
A. илимий 
B. публицистикалык
C. көркөм  
D. иштиктүү
E. сүйлөшүү 
423. Дүйшеев Туратбек филология факультетинде 2000-
жылдан бери окуйт.  
Кайсы иш кагазына таандык? 
A. арыз 
B. түшүнүк кат 
C. тил кат 
D. чакыруу 
E. мүнөздөмө
424. Башка окуу жайына которулуш үчүн кайсы иш кагазын
колдоносуз? 
A. маалымдама                   
B. билдирме   
C. арыз              
D. өмүр баян  
E. түшүндүрмө кат 
425. Расмий эмес иш кагаздарына кайсылар кирет? 
A. арыз, өмүр баян, мүнөздөмө 
B. протокол, буйрук, акт 

71.
C. тил кат, кулактандыруу ,токтом 
D. нускама, тиркеме, көрсөтмө 
E. кулактандыруу, токтом, буйрук 
426. Өмүр баяндын кайсы түрүнө кол коюлбайт?  
A. I жакка                  
B. III жакка           
C. бир тууганыӊа жазсаӊ  
D. өзүндүн өмүр баяныӊа              
E. II жакка 
427. Өмүр баянды жазууда кайсы сөздөр колдонулбайт?  
A. синонимдер                             
B. бардыгы колдонулбайт         
C. антонимдер                     
D. фразеологизмдер  
E. омонимдер 
428. Арыздын текстинин аягы кайсы этиш сөздөрү менен
аяктайт?  
A. билдирем, айтам                    
B. угузам, айтып койгула          
C. суранам, өтүнөм  
D. айтып жатам, даттанам         
Е. аяктады, билдирем 
429. Туура эмес түзүлгөн документтер кабыл ... . Көп чекиттин
ордуна тиешелүү сөздү табыӊыз. 
A. кылышпайт 
B. алыңыз 
C. алынбайт 
D. алынат 
E. кылышат 
430. Жазылган бейтаптар
келишти.  Берилген сүйлөмдөн атоочтукту
аныктаӊыз.
A. бейтаптар                       
B. келишти                       
C. жазылган                  
D. атоочтуктар жок      
E. бейтаптар келишти 
431. Туура жазылган сөздү белгилеӊиз. 
А. К.А.Дүйшеевке 
72.
B. К.А.Дүйшеевка 
C. К.А.Дүйшеевге
D. К.А.Дүйшеевга 
E. К.А.Дүйшеевго 
432. Жеке мүнөздөгү иш кагаздарына кайсылар кирет? 
А. буйрук, мүнөздөмө, жобо 
B. арыз, өмүр баян, таржымал 
C. токтом, нускама, мыйзам 
D. чечим, көрсөтмө, жобо 
E. ишеним кат, отчет, токтом 
433. Таржымал деп, иш кагаздарынын кайсы түрүн атайбыз?  
А. өмүр баянга окшош келип, кыска жазылат  
B. өмүр баянга окшош келип, кенен жазылат 
C. мүнөздөмөгө окшош келип, кыска жазылат 
D. мүнөздөмөгө окшош келип, кенен жазылат 
E. сунуштамага окшош келип, кенен жазылат 
434. Урматтуу кесиптештер! Бүгүн саат 12:00 дө «Эне тил»
күнүнө карата  иш-чара өткөрүлөт. Анда биздин кызматкерлер
сөз сүйлөшөт. 
Катышуучуларга эшик ачык. 
Бул иш-чара кайсы жерде өткөрүлөт? 
А. мекемеде 
B. базарда 
C. үйдө 
D. дарыканада  
Е. ооруканада 
435. Мени 2018-жылдын 15–18-мартына чейин жумуштан
убактылуу бошотуп коюуңузду суранам, анткени көргөзмөгө
катышам. 
Бул текстте автор канча күнгө суранып жатат? 
А. алты 
B. эки 
C. беш 
D. үч 
E. бир 
436. Таржымал орусча кандай аталат? 
A. өмүр баян             C. маалымдама 
B. резюме                 D. мүнөздөмө               E. билдирме 
437. Адамдын басып өткөн жолу, иштеген жери 
73.
A. өздүк барак              C. өмүр баян
B. өздүк карточка         D. өздүк иш          E. өздүк жашоо 
438. III жактагы өмүр баяндын аталышына эмне жазылат? 
A. өмүр баян                    C. белгилүү инсандын аты-жөнү 
B. иш кагаздын тексти     D. эч нерсе жазылбайт                E.
кызматы 
439. Кыргыз мамлекеттик медициналык институту качан
ачылган? 
А. 1917    B. 1939   C. 1946   D. 1969    E. 1988 
440. Кайсы стилде терминдер байма-бай колдонулат? 
А. көркөм  
B. илимий 
C. публицистикалык 
D. иштиктүү 
E. расмий 
441. Илимий стилде байма-бай колдонулган сөздөр кайсылар?
А. макалдар 
B. фразеологизмдер 
C. архаизмдер 
D. неологизмдер 
E. терминдер 
442. Кварц чаӊынан – антракоз, темирдүү чаӊдан – сидерос,
көмүр чаӊынан – силикоз пайда болот.  
Сүйлөмдүн стилин белгилеңиз. 
А. көркөм  
B. иштиктүү
C. публицистикалык 
D. илимий 
E. расмий 
443. Илимий стиль деп стилистиканын кайсы тармагын
атайбыз?  А. илим жана техника тармагында жазылган
монографиялар, энциклопедиялар, реферат, докладдар,
илимий макалалар 
B. илим жана техника тармагында жазылган эмоционалдуу, каратма,
киринди, сырдык сөздөр, активдүү, пассивдүү сөз катмарлары  
C. кыргыз тилиндеги бардык лексикалык, фразеологиялык,
морфологиялык, синтаксистик тил каражаттары кеӊири
колдонулган эмгектер D. активдүү, пассивдүү сөз катмарлары, түз,

74.
өтмө, көп маанилүү, эмоционалдуу сөздөр, макал-лакап, идиома,
сөз айкаштары 
E. сүйлөм, анын түрлөрү, киринди, сырдык, эмоционалдуу сөздөр,
түз, өтмө, көп маанилүү, макал-лакап, учкул сөздөр колдонулган
эмгектер 444. Реферат кайсы стилде жазылат? 
А. көркөм 
B. илимий
C. публицистикалык 
D. иштиктүү 
E. сүйлөшүү 
445. Илимий стилде жазылган рефератка мүнөздүү маалым
даректертерди белгилеңиз. 
А. илимий изилдөө, темасы, мазмуну, колдонулган адабияттардын
тизмеси 
B. негизги бөлүк, илимий изилдөө, мазмуну, киришүү, изилдөөнүн
темасы C. киришүү, илимий изилдөө, жыйынтык, титул
барагы, изилдөөнүн планы 
D. киришүү, негизги бөлүк, корутунду, колдонулган адабияттардын
тизмеси 
E. негизги бөлүк, титул барагы, темасы, колдонулган адабияттардын
тизмеси  446. Котормо сөздүктүн колдонулушу 
A. сөздүн маанисин ачууда  
B. жергиликтүү тил өзгөчөлүгүң түшүнүүдө                                          
C. сөздөрдү айырмалоого                                                                      
D. тил үйрөнүүдө, текстти которууда 
E. түшүнүүдө, туура жазууда 
447. Төмөнкүлөрдүн кайсынысы диалогго мисал боло алат? 
А. ырым-жырымдар  
B. эм-дом ырлары 
C. макал-лакаптар 
D. сармерден 
E. көркөм ырлар 
448. -Жаным апа, тур! Жетим тайлактай боздоп, жетимсиреп
артыӊда жалгызыӊ калып, жалооруп жаныӊда турат.
Жалгызыӊдын сөзүн ук!  Бул төмөнкүлөрдүн кайсынысына
таандык. 
А. диалог  
B. монолог 
C. эпилог 

75.
D. эпиграф E. баяндоо 
449. – Мага Чыңгыз Айтматовдун «Жамийла» повести керек
эле. Алсам болобу? 
     –  Тилекке каршы, түгөнүп калды. Кийинчерээк келсеңиз. 
Диалог кайсы жерде жүрүп жатат? 
А. китеп дүкөнүндө 
B. көргөзмөдө 
C. дарыканада 
D. мейманканада 
E. үйдө 
450. Ч.Айтматовдун «Жамийла» повести кандай ат менен «Ала
Тоо» журналына жарыяланган?
А. Сүйүү оту
B. Махабат баяны 
C. Жамийла 
D. Обон 
E. Август түнү 
451. Ч.Айтматовдун «Жамийла» повести «Дүйнөдөгү махабат
жөнүндөгү баян» деп кайсы атактуу жазуучу баа берген?
А. К.Симонов
B. М.Шолохов 
C. М.Ауэзов 
D. А.Токонбаев 
E. Луи Арагон
452. «Жамийла» повести кайсы мезгилде болуп өткөн окуяны
чагылдырат? 
А. согуш мезгилиндеги тылдагы окуя 
B. дың жерди өздөштүрүү 
C. колхоздоштуруу мезгили 
D. согуштан кийинки мезгил  
E. Совет мезгили орноп жаткан мезгил 
453. “Жамийла” чыгармасында Сейит Жамийлага
кандайча тууган болот? A. кайниси 
B. сүйгөнү 
C. аталаш тууганы 
D. бир тууган иниси 
E. бөлөсү 
454. “Атанын тагдыры” драмасынын автору ким? 
А. Ч.Айтматов  
76.
B. А.Осмонов 
C. Б.Жакиев 
D. Ж.Мамытов 
E. Б.Алыкулов 
455. “Атанын тагдыры” драмасындагы Зууранын жолдошу
ким болгон? 
А. Жеӊишбек  
B. Акылбек 
C. Болотбек 
D. Бекболот 
E. Азамат 
456. “Атанын тагдыры” драмасындагы Оӊолкандын уулу
ким? 
А. Жеӊишбек 
B. Акылбек  
C. Болотбек 
D. Бошкой 
E. Азамат 
457. Б.Жакиевдин “Атанын тагдыры” драмасында
Кыргызстандын кайсы жери чагылдырылган? 
А. Ысык-Көл  
B. Нарын 
C. Чүй 
D. Талас 
E. Ош 
458. Тиштин чириши (кариес) – тиштин оорусу.
Сүйлөмдүн баяндоочун табыӊыз. 
А. чириши 
B. кариес 
C. оорусу 
D. тиштин чириши 
E. тиштин оорусу 
459. Кариесте тиштин катуу тканы жумшарып, чирий
баштайт.
Сүйлөмдүн ээсин табыӊыз. 
А. кариесте 
B. тиштин 
C. катуу 
D. тканы 

77.
E. жумшарып 
460. Ооз көӊдөйүн тазалыкта алып жүрүү үчүн өз убагында
тиштерди тазалоо, оозду чайкоо керек.
Сүйлөмдүн бир өӊчөй мүчөлөрүн табыӊыз. 
А. тиштерди тазалоо, оозду чайкоо  
B. тазалыкта алып жүрүү 
C. өз убагында тиштерди тазалоо 
D. өз убагында оозду чайкоо 
E. бир өӊчөй мүчөлөр жок 
461. Ооз көӊдөйүн тазалыкта алып жүрүү үчүн өз убагында
тиштерди тазалоо, оозду чайкоо керек.
Сүйлөм түзүлүшүнө карай кайсынысына кирет? 
А. татаал 
B. диалог 
C. жөнөкөй 
D. макал 
E. эч бирине кирбейт 
462. Спелеотерапия – үӊкүрлөрдүн жардамы менен дарылоо.
Үӊкүрлөрдүн деген сөз кайсы жөндөмөдө турат?
А. атооч 
B. илик 
C. барыш 
D. табыш 
E. чыгыш 
463. Спелеотерапия астма оорусу менен ооругандар үчүн
дарылоо ыкмасы болуп саналат. 
Татаал этишти белгилеӊиз. 
А. астма оорусу 
B. болуп саналат 
C. ооругандар үчүн 
D. ыкмасы болуп 
E. оорусу менен 
464. И.К.Ахунбаев атындагы КММАнын 2-курсунун студенти
Жолдошбекова Айзиректин мүнөзү ачык-айрым.
Өтмө маанидеги сөздү табыӊыз. 
А. И.К.Ахунбаев атындагы 
B. КММАнын студенти 
C. 2-курсунун студенти 
D. Жолдошбекова Айзиректин 

78.
E. ачык-айрым 
465. Тике маанидеги вариантты белгилеӊиз.
А. боору чоӊойду 
B. боору ачыды 
C. боору тартат 
D. бир боорум 
E. боорукер 
466. Айпери менен Бурманын мамилеси ит менен мышыктай
болуп, жасаган иштери жакшылыкка алып келбеди.
Ит менен мышыктай деген сөз бул эмне? 
А. макал 
B. учкул сөз 
C. фразеологизм 
D. неологизм 
E. архаизм 
467.   Күчтүү (1) оор басырыктуу (2) сергек типтеги (3)
темпераменттер “сангвиниктер” болуп (4) саналат.
Тыныш белгилери кайсы жерге коюлушу керек? 
А. 1, 3  
B. 1, 2 
C. 2, 3 
D. 2, 4 E. 3, 4 
468. Күчтүү, оор басырыктуу, сергек типтеги темпераменттер
“сангвиниктер” болуп саналат.
Сүйлөмдүн бир өӊчөй мүчөлөрүн табыӊыз. 
А. күчтүү, оор басырыктуу, сергек
B. сергек типтеги темпераменттер 
C. “сангвиниктер” болуп саналат 
D. күчтүү темпераменттер 
E. темпераменттер “сангвиниктер” 
469. Флегматик темпераментине күчтүү, өзүн токтото
албаган, кызыл кандуу сапат туура келет. Синтаксистик
талдоо жасаӊыз. 
А. илептүү, эки тутумдуу, жайылма   
B. суроолуу, эки тутумдуу, жайылма   
C. жай, бир тутумдуу, жайылма   
D. жай, эки тутумдуу, жайылма  
E. суроолуу, бир тутумдуу, жайылма 

79.
470. Полиомиелит – бул нерв тутумун жабыркатуучу
оору. Сүйлөмдө оору деген сөз кайсы сүйлөм мүчөсүнүн
милдетин аткарат? 
А. ээ 
B. баяндооч 
C. аныктооч 
D. толуктооч 
E.бышыктооч 
471. Полиомиелит – бул нерв тутумун жабыркатуучу оору.
Сүйлөмдө тутумун деген сөз кайсы сүйлөм мүчөсүнүн милдетин
аткарат? 
А. ээ 
B. баяндооч 
C. аныктооч 
D. толуктооч E.бышыктооч 
472. Спелеотерапия деген эмне?  
А. үӊкүрлөрдүн жардамы менен дарылоо 
B. жыпар-жыттардын менен дарылоо 
C. жаныбарлар менен дарылоо 
D. дары чөптөр менен дарылоо 
E. ыры-жырымдар менен дарылоо 
473. Сейрек кездешкен деген сөздүн синонимин табыӊыз. 
А. дайыма кездешкен 
B. сейрек кездешкен 
C. көп кездешкен 
D. аз кездешкен 
E. такыр кездешпеген 
474. Энчилүү аттарды белгилеңиз.  
A. мектеп, класс,окуучу 
B. К.Рыскулова, медицина, оорукана  
C. Бишкек, студент, жол 
D. И.Ахунбаев, М.Мамакеев E. Азамат, Аристократ,
дарыгер 775. Дары оору... дабаа. 
Берилген сүйлөмдөгү көп чекиттин ордуна кайсы мүчөнү
уласак, мааниси туура  болот?  
A. –лар 
B. –нын 
C. –га 
D. –дан E. –да 

80.
476. Кыргыз медицинасына чоң салым кошкон белгилүү адам.
Медицинасына деген  сөз кайсы жөндөмөдө?      
A. илик                                                                
B. барыш 
C. табыш                                                            
D. жатыш 
E. чыгыш 
477. Мугалим-мөмөлүү дарак. 
“Мугалим” деген сөз кайсы сөз түркүмүнө кирет?  
A. аныктооч       
B. зат атооч        
C. сын атооч           
D. ат атооч  
E. этиш 
478. Кайсы сүйлөмдө табыш жөндөмөсү катышкан сөз бар? 
A. дарыгерди күттүм                  
B. саат тогуз болду 
C. оорукана ачылды                     
D. Асел жакшы врач 
E. асман ачык 
479.”Шайыр” деген сөздүн антоними кайсы? 
A. түнт 
B. өткүр 
C. күлкүчү 
D. куудул 
E. тамашакөй 
480. «Курч жигит» деген сөздүн синонимдик тобун белгилеңиз. 
A. жакшы жигит, түзүк жигит, мыкты жигит 
B. калыс жигит, эпчил жигит, өнөрлүү жигит 
C. амалкөй жигит, куудул жигит, ырчы жигит 
D. өткүр жигит,тайманбас жигит, жалтанбас жигит 
E. кыйын жигит, тың жигит, чыгармачыл жигит 
481. Алты-жети жанаяк 
Чар дары кылып жуткузса, 
Казактардын эр Көкчө 
Умачтай көзү ачылды, 
Ооруган жери басылды деп “Манас” эпосунда кайсы дарыны
баяндаган? 
A. мумие  

81.
B. чар дары  
C. арпы  
D. медет 
E. барпы  
482. Манаска уу берип, эс-учун билбей өлгөнү жатканда ага
уунун күчүн тарата турган дарыны бергени эскерилет. Сөз
кайсы дары жөнүндө болгон? A. мумие  
B. чар дары  
C. апийим   
D. медет 
E. барпы  
483. “Манас” эпосунун эпизоддорунда кездешкен Кара кожо
аттуу адам Манас баатырды кантип айыктырылгандыгы
сүрөттөлөт? 
A. кийиктин баласынын этин бышырып, бал менен кошо берет 
B. балга медет дарыны аралаштырып, кайнатып  денесине сүртөт  
C. карышкырдын терисин кургатып, териге оройт  
D. күнүгө кийиктин этин бышырып, кымыз менен кошо берет 
E. Кара кожо бакшы болгондуктан, дем салат 
484. Тумарга ишенип, аны тагынып жүрүү байыркы
ишенимдердин кайсы түрүнө кирет? 
A. анимизм 
B. тотемизм  
C. теңирчилик  
D. фетишизм  
E. атеизм  
485. Кимдер «жиндердин» жардамы менен «дарылап», «көзү
ачыктык» кылышкан? 
A. сыныкчылар 
B. эмчи-домчулар  
C. тамырчылар  
D. көзү ачыктар  
E. бүбү-бакшылар  
486. Кыргыз элинин элдик түшүнүгүндө “тотемдик”
ишенимдин калдыктары катары кайсы жаныбарга
сыйынышкан? 
A. карышкырга 
B. аюга 
C. тоо текеге  

82.
D. бугуга 
E. жылкыга  
487. Сөздүн негизги касиети эмнеде? 
A. ар кандай эле тыбыштык тизмектерден тургандыгында 
B. белгилүү бир мааниге ээ болуп турушунда 
C. айтылып да, жазылып да турушунда 
D. синтаксистик милдет аткарышында 
E. маанилүү болушу 
488. Сөздүн негизги функциясы кайсы? 
A. атоо функциясы 
B. экспрессивдүү функциясы 
C. коммуникативдүү функциясы 
D. сүрөттөө функциясы 
E. элестетүү  функциясы 489.  Тыныш белгилери туура коюлган
сүйлөмдү белгилеңиз. 
A. Жаш келсе ишке, кары келсе ашка 
B. Жаш келсе ишке; кары келсе ашка 
C. Жаш келсе – ишке, кары келсе – ашка. 
D. Жаш келсе ишке; Кары келсе ашка 
E. Жаш келсе ишке, кары келсе ашка 
490. Жөнөкөй сөздөрдүн өз ара бөлүнүшүн белгилеңиз. 
A. уңгу, туунду 
B. уңгу, туунду, көп маанилүү сөз 
C. синоним, антоним 
D. бөлүнбөйт 
E. бөлүнөт 
491. Өз алдынча турганда лексикалык мааниге ээ болбогон
жана сүйлөм мүчөсүнүн милдетин аткара албаган сөздөрдү
белгилеңиз. 
A. апа, сен, бүгүн 
B. калемсап, кептер, сүрөт 
C. китеп, саат
D. гана, эч, чылк, тарс  
E. эч, ал, тарс 492. Бир сөз түркүмүнө тиешелүү омонимдер
кайсылар? 
A. жең-жең, ат-ат  
B. тердик-тердик, кеп-кеп 
C. буу-буу, жаа-жаа 
D. сыр-сыр, кеп-кеп 

83.
E. кара-кара,шак-шак 
493. Татаал этишти тапкыла. 
A. үйгө барам 
B. бара жатам
C. сабак жазам 
D. дүкөнгө барам 
E. футбол ойнойм 
494. Сүйлөм деген эмне? 
A. эки же андан ашык сөздөр тизмектешип, бир түшүнүктү
билдирип, интонацияга ээ болот 
B. бүткөн бир татаал ойду билдирген сөз тизмеги 
C. грамматикалык жана интонация жактан уюшулуп, бүткөн
бир айрым ойду билдирген сөз  
D. грамматикалык жана интонациялык жактан  уюшулган сөз
тизмеги 
E. бир түшүнүктү билдирип, интонацияга ээ болот 
Аскат жол тайгак болгондуктан, акырын басып келе жатты. 
495. Татаал сүйлөмдүн кайсы түрү? 
A. себеп багыныңкы сүйлөм 
B. максат багыныңкы сүйлөм 
C. мезгил багыныңкы сүйлөм 
D. орун багыныңкы сүйлөм 
E. багыныңкы талаал сүйлөм 
496. Бах, эмгекти сүйгөн адам кандай бактылуу.
Айтылыш максатына карай кандай сүйлөм? 
A. жай 
B. суроолуу 
C. буйрук 
D. илептүү 
E. илептүү, буйрук сүйлөм 
497. Маанисине, айтылыш максатына жана интонациясына
карай сүйлөмдүн бөлүнүшү.  
A. жай, суроолуу, илептүү, буйрук  
B. жөнөкөй, татаал
C. эки тутумдуу жана бир тутумдуу 
D. жактуу, жаксыз 
E. жалаң жана жайылма 
498. Ажар билген жок. Сүйлөмдүн түрүн белгилеңиз. 
A. татаал 

84.
B. кемтик 
C. атама 
D. жөнөкөй 
E. жалаң 
499. Төл сөздөрдү белгилеңиз. 
A. намаз, орозо, китеп, мугалим 
B. тараза, базар, дубал, спорт 
C. машина, мамлекет, республика  
D. кийиз, боз үй, ак, баш, талаа 
E. кулжа, кеңеш  
500. Макалды толуктаңыз: Тил – кылычтан …  
A. кымбат
B. өткүр  
C. артык 
D. кыйын 
E. күчтүү 
 
 
 
A.

85.