Professional Documents
Culture Documents
rmwd u m
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
ICS & Network
Types of Computer
3/ uGeyf sLwmtrsK;d tpm;rsm;udk 4if;wd\ Yk pGr;f aqmifEidk rf yI rmP? tjrefEeI ;f ESihf csw d qf uftoH;k jyK
Edik af om Terminal ta&twGuw f t Ykd ay:rlwnfjy;D atmufygtwkid ;f trsKd ;tpm;cJjG cm;xm;ygonf-
(u) Super Computer/ tvGejf rifrh m;aom pGr;f aqmifEidk rf I &SNd y;D a':vm oef;aygif;
rsm;pGm wefz;dk &Syd gonf/ odyq HÜ idk &f mvkyif ef;rsm;jzpfaom &moDOwk cefrY eS ;f jcif;?
aq;okawoe jyKvyk jf cif;ponfv h yk if ef;rsm;wGif tok;H jyK ygonf/ 4if;uGeyf sLwmrsm;
wGif atmufazmfjyyg toGit f jyifvu©Pmrsm;&Syd gonf-
(1) tjrifq h ;Hk tjrefEeI ;f ESiphf rG ;f yum;
(2) Bu;D rm;aomvkyif ef;ESio hf akd vSmifryI rmP
(3) tBu;D rm;qk;H ½ky0f w¬Ktwkid ;f twm
(4) tjrifrh m;qk;H wefz;dk
( c ) Mainframe Computer/ t½G,t f pm; Bu;D rm;aom uGeyf sLwmrsm; jzpfMuNy;D
Super Computer rsm;uJo h Ykd pGr;f &nfrjrifrh m;aomfvnf; Bu;D rm;aompGr;f aqmifEidk rf I
ESihf odak vSmifEikd rf I &Syd gonf/ Main-frame rsm;tm; tzJUG tpnf;Bu;D rsm;wGif Data
rsm;tm; A[kw d uG cf surf I jyKvyk af y;&eftwGuf tok;H jyKonf/ bPfrsm;? avaMumif;
vkid ;f rsm;? tmrcH vkyif ef;rsm;? pmykv Yd yk if ef;rsm;? wuúov dk rf sm;? taumuftcGerf sm;
ponfww Ykd iG f tok;H jyKonf/
( * ) Mini Computer/ Mainframe Computer \ csw d q f ufEikd af om Terminal
ta&twGu?f pGr;f aqmifEikd rf x I uf enf;onf/ Mainframe Computer toH;k jyK&ef
rvdak om uGeyf sLwmjzifh wGucf suv f yk af qmifjcif; vkyif ef;e,fy,ftoD;oD;wGif
toH;k jyKEikd yf gonf/
( C ) Micro Computer(Personal Computer PC)/ t½G,t f pm; ao;i,fí
tvG,w f ul o,faqmifEidk Nf y;D pm;yJG ay:wGif wifaqmiftok;H jyKEidk o f nf/ Micro
Computer rsm;tm; Network wpfco k Ydk csw f uí
d q f Terminal tjzpf tok;H jyKjcif;
jzifh Personal Computer ESihf Workstation tjzpf tok;H jyKEidk o f nf/ Micro
Computer rsm;udk tdrr f sm;? ausmif;rsm;? ½k;H rsm;ESihf pD;yGm;a&;tzJUG tpnf;rsm;wGif
us,fjyefYpGm tokH;jyKygonf/ trsm;tm;jzifh wpfOD;csif;tokH;jyK&aompepf
jzpfygonf/ Personal Computer rsm;\ t½G,yf rmPtay:rlwnfí atmufyg
twkid ;f cJjG cm;xm;ygonf-
(1) Desktops
(2) Laptops( 8-20 Pounds)
(3) Notebooks( 4-7.5 Pounds)
Parts of Computer
4/ uGeyf sLwmwpfv;Hk wGif atmufygtpdwt f ykid ;f rsm; yg0ifygonf-
(u) Hardware/ xdawGUukid w f ,
G í
f &aom ypön;f ud&, d mrsm;ukd ac:qkyd gonf/ Oyrm-
Harddisk, Floppydisk, Monitor
(c) Software/ xdawGUukid wf ,
G íf r&aom tpdwt
f ykid ;f rsm;ukd ac:qkyd gonf/ Oyrm-
System Software (pufvnfywf&ef tokH;jyKaom y½dk*&rf)? Application
Software (tok;H csy½d*
k &rfrsm;)/
(*) Firmware / Hardware ESifh Software aygif;pyf yg0ifaom ypönf;ukd
ac:qdyk gonf/ Oyrm- ROMBIOS
Program
5/ Program qko d nfrmS trdeñYf eT Mf um;csurf sm;tm; tpDtpOfwus pkpnf;xm;jcif; jzpfonf/
tqdyk g ñTeMf um;csurf sm;ukd Programming Language rsm;jzifh a&;om;xm;onf/ Programming
language generation rsm;udk atmufygtwdi k ;f cJjG cm;xm;Edik yf gonf-
Artificial Intelligence(AI)
6/ AI onf Computer Science \ tpdwt f ykid ;f wpfcjk zpfygonf/ AI zefw;D &eftwGuf
Program a&;om;&mwGif uRr;f usiaf om Programmer rsm;? Hardware qki d &f m uRr;f usio f rl sm;
ESihf oufqidk &f m bmom&yfuRr;f usio
f yl nm&Sirf sm;aygif;pyfí wnfaqmuf,&l ygonf/ AI onf
odyeHÜ nf;ynm\ Field wpfcjk zpfonf/ AI ukd atmufaz:jyyg t"dutpdwt f ykid ;f rsm;tjzpf
xyfrcH jGJ cm;Ekid yf gonf-
jzpfonf/ 4if;rS&&Sad om Result onf puf½yk rf t S p pufrq I idk &f mvIy&f mS ;rIrsm;?
Quality Control qki d &f mrsm;txd xde;f csKyv
f yk af qmifEidk o
f nf/
( p) Intelligence Computer Aided Instruction(ICAI) / vl r sm;uk d
enf;ynmwpfck ESifhywfoufí enf;jyq&mwpfa,mufuJhokdY oifjyEkdifonfh
enf;ynm jzpfonf/ ,ck ICAI Program rsm;rSm tok;H jyKoEl iS hf tjyeftvSef
qufoG,faqmif½GufajzMum;Ekdifonfh tqifhokdY a&muf&Sdaejcif;rSm AI qkdif&m
enf;ynmrsm; (Oyrm- Natural Language Interface) ESihf A[kow k qkid &f m
tajccH (Knowledge Base) aygif;pyfí wnfaqmuf xm;jcif;aMumifh jzpfonf/
Future of AI
7/ Software enf;ynmtopfrsm; wk;d wufxe G ;f um;vmjcif;? Expert System rsm; wk;d wuf
xGef;um;vmjcif;? Software Development Tool rsm; ajrmufjrm;pGmay:xGufvmjcif;?
Semiconductor Technology wkd;wufxGef;um;vmonfhtwGufaMumifh tvGefjrefqefjcif;?
pGr;f tm;aumif;jcif;wkjYd zifh jynhpf aHk om Microprocessor rsm;? RAM Chip rsm; ponfh Hardware
qkid &f m enf;ynmrsm;onfvnf; AI tm; tjrifqef;opfaom toGio f Ydk ykaYd qmifay;aeygonf/
*syefEidk if o
H nf AI tm; Computer Technology Fifth Generation \ &nfreS ;f csut f jzpf
wnf a qmuf a eaMumif ; od & ygonf / Computer Technology Fifth Generation \
&nf½,
G cf surf sm;rSm atmufygtwkid ;f jzpfygonf-
(u ) jrifrh m;aom todÓPf&adS p&ef/
( c ) vlrsm;tm; 4if;wkrYd &if;ES;D aom udp&ö yfrsm;wGif ulnyD yhH ;dk &ef/
( * ) pD;yGm;a&;qkid &f m jyóemrsm;ukd ajz&Si;f aqmif½u G &f ef/
( C) tkycf sKyaf &;qkid &f mrsm;wGif ulnyD yhH ;dk &ef/
( i ) vlraI &;qkid &f m jyóemrsm;ukd ajz&Si;f aqmif½u G &f ef/
( p ) vufawGUwnfaqmuf&rnfh vkyif ef;rsm;ukd Computer jzifh wkyaqmif½u G &f ef/
( q) ukex f w
k pf rG ;f tm; wk;d wufa&;twGuf taxmuftul jzpfap&ef/
( Z ) tcsed Ef iS hf aiGaMu;ukeu f srI oufomap&efwjYdk zpfygonf/
Process of Computer
8/ uGeyf sLwmtwGi;f odYk tcsutf vufrsm; ESihf trdeñ Yf eT Mf um;csuw
f u
Ykd kd Keyboard ESihf Mouse
wdkYjzifh toHk;jyKí xnfhoGif;ay;&ygonf/ tqdkygxnfhoGif;csufrsm;udk Monitor ay:wGif
wpfNyKd iwf nf; azmfjyay;ojzifh rSeu f efr&I rSd &dS ppfaq;jyifqifEikd yf gonf/ 4if;tcsut f vufrsm; ESihf
trdefYñTefMum;csuf wdkYonf uGefysLwm\rSwfÓPfodkY a&muf&dSoGm;ygrnf/ vdktyfonfh
trdeñ Yf eT Mf um;csurf sm;udk CPU ESihf qufo, G af qmif&uG í f wGucf suaf qmif&u G rf w
I u
Ykd kd vkyaf qmif
ygonf/ wGucf suaf qmif&u G &f &dvS maom tcsut f vufwu Ykd kd odr;f qnf;xm;&ef vdtk yfygu Storage
Device wpfcc k w
k iG f odr;f qnf;xm;Edik f ygonf/ toH;k jyK&ef vdt k yfonft h cg 4if; Storage Device
xJ r S jyef v nf x k w f , l t oH k ; jyKEd k i f y gonf / uG e f y sLwm\rS w f Ó Pf o nf vQyf p pf " gwf t m;
&&dSaeonfhtcsdefwGifom tcsuftvufrsm;udk xdef;odrf;xm;&dSEdkifNyD; vQyfppf"gwftm;
jywfawmufomG ;ygu tcsut f vufrsm;udk qufvufrxde;f odr;f xm;Edik af om Temporary Storage
Device jzpfygonf/ Floppy Disk? Hard Disk? Memory Stick? Optical Disk wdo Yk nf
4if;ypön;f rsm; rysupf ;D oa&GU? rzsuq f ;D oa&GU tNro J rd ;f qnf;ay;Edik af om Permanent Storage
Device rsm; jzpfMuygonf/ Monitor ay:wGif tcsut f vufrsm;udk ppfaq;Munf½h jI cif;udk Soft
Copy [kac:qdNk y;D ? Printer toH;k jyKí puúLjzifh xkw, f Ml unf½h pI pfaq;jcif;udk Hard Copy [k
ac:qdyk gonf/
Number Systems
9/ uGeyf sLwmpepfwiG f Binary (0,1) udo
k m ud,
k pf m;jyKwu
G cf suaf qmif&u
G rf jI yKvyk yf gonf/
toH;k rsm;onfh Number System rsm;rSm Decimal, Binary, Octal ESihf Hexadecimal Number
System wdYk jzpfygonf-
Number Base Digits
System (Radix)
Binary 2 0,1
Octal 8 0,1,2,3,4,5,6,7
Decimal 10 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9
Hexadecimal 16 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9,
A,B,C,D,E,F
23 10111 27 17
24 11000 30 18
25 11001 31 19
26 11010 32 1A
27 11011 33 1B
28 11100 34 1C
29 11101 35 1D
30 11110 36 1E
10/ uGeyf sLwmpepfwiG f Number System rsm; wpfcEk iS w hf pfck tcsi;f csi;f tjyeftvSef ajymif;vJ
wGucf suaf qmif&u
G rf rI sm;udk &Si;f vif;azmfjyxm;ygonf-
11012 = 1310
82 81 80
64 8 1
x 2 x 3 x 1
128 + 24 + 1 = 153
2318 = 15310
19A 16 = 41010
Components of Computer
11/ Computer wpfv;kH wGif t"duyg0ifonfh tpdwt
f ydik ;f rsm;rSm atmufazmfjyygtwdik ;f
jzpfygonf-
(u) System Unit
( c) Monitor
( *) Keyboard ESihf Mouse
(C) Compact Disk ESihf Speaker
(C) Printer ponfy h pön;f rsm;udk awGU&rnfjzpfonf/
System Unit
12/ System Unit wpfc\ k twGi;f ydik ;f wGif atmufygypön;f rsm;yg0ifEikd yf gonf-
(u) PSU (Power Supply Unit) [ AT/ATX ]
( c) FDD (Floppy Disk Drive)[ 5.25in/3.5in ]
( *) HDD (Hard Disk Drive) [ IDE/EIDE/UDMA/SCSI/SATA/USB ]
(C) CD Drive (Compact Disk Drive) [ IDE/SCSI/USB ]
( i) Mother Board [ AT/ATX ]
( p) Interface Card / Controller Card
(q) Sound Card [ ISA/PCI ]
( Z) VGA Card [ ISA/PCI/AGP ]
(ps) Fax Modem Card [ ISA/PCI/USB ]
(n) Main Memory [ FPM/EDO/SDRAM/RDRAM/DDRRAM ]
( #) Cache Memory [ L1/L2 Cache ]
( X) CPU [ Intel/AMD/Cyrix/TI/WinChip ]
( !) ROM BIOS [ AMI/AWARD/PHOENEX ]
( ¡) Chipsets [ NORTH BRIDGE / SOUTH BRIDGE]
(P) Backup Battery
(w) Others
yg0ifr?I Main Memory yrmP? BIOS trsK;d tpm;? Form Factor (Full Size AT, Baby AT,
LPX, ATX) ? Interface rsm;yg0ifrI (ISA, VL Bus, PCI, SCSI, USB, PS II, Serial, Parallel,
Interface ...) ? Plug and Play (PNP) pGr;f aqmifEikd rf ?I Power Management jyKvyk Ef ikd rf ?I
Mother Board Chipset trsK;d tpm;? Documentation / Manual Book ..... ponht f csurf sm;udk
xnfo h iG ;f pOf;pm;&ef vdt
k yfygonf/
17/ t"du I/O Bus trsK;d tpm;rsm;rSm wpfcEk iS w hf pfck uGjJ ym;jcm;em;rI &SEd ikd yf gonf/ I/O Buses
trsK;d tpm;rsm;rSm atmufazmfjyygtwdik ;f jzpfygonf-
(u) ISA (8 bit / 16 bit) (Industry Standard Architecture)
( c) MCA (16 bit / 32 bit) (Micro Channel Architecture)
( *) EISA (32 bit)(Extended Industry Standard Architecture)
(C) VL Bus (32 bit) (VESA Local Bus)
( i) PCI Bus (32 bit / 64 bit) (Peripheral Component Interconnect)
( p) AGP (32 bit / 64 bit) (Accelated Graphic Port)
(q) PC-Card (Formerly PCMCIA)(Personal Computer Memory Card
International Association) ( For Note Book )
Microprocessors
18/ Personal Computer wpfv;kH \ Model udt k qH;k tjzwfay;aom t"duypön;f rSm CPU
jzpfygonf/ CPU qdkonfrSm A[dkxdef;csKyfonfh ,lepfwpfckjzpfNyD; Computer wpfvHk;\
OD;aESmuf[kvnf; ac:qkdEdkifygonf/ CPU onf Computer wpfvHk;\ 'ór*Pef;qdkif&m
wGucf surf rI t
S y tjcm; wGucf surf I ESihf Processing qdik &f mrsm;udk vkyaf qmifay;Edik yf gonf/
'ór*Pef;udk wGufcsufEdkifaom FPU (Floating Point Unit) ESifh CPU udk Chip
wpfct k wGi;f wGif xnfo
h iG ;f í wnfaqmufxm;jcif; tm;jzifh Microprocessor [k ac:qdEk ikd yf gonf/
4if; Microprocessor udk IBM, AMD, Cyrix, Nexgen, Intel, DEC ..... ponfu h rk PÜ rD sm;rS
xkwv
f yk v
f Quf &Syd gonf/
20/ Computer wpfv;Hk \Model ukd 4if;wGiw f yfqifxm;aom CPU \Model jzifh owfrw S f
qk;H jzwfMuygonf/ CPU rsm;rSm CISC (Complex Instruction Set Code) ESihf RISC (Reduced
Instruction Set Code) enf;ynmrsm;ukd tok;H jyKMuonf/ RISC enf;ynmok;H Microprocessor
rsm;ukd Motorola, Digital ponfh ukrP Ü rD sm;rSxw
k vf yk Mf uNy;D Special Purpose Computer
rsm;wGif tok;H rsm; Muonf/ CISC enf;ynmok;H Microprocessor rsm;ukd Intel,AMD,Cyrix
ukrP Ü rD sm;rS tjyKd it
f qkid f xkwv
f yk v
f mMu&m tjrefEeI ;f rSm 3000 MHz (3 GHz) ausmt f xd
a&muf½v dS mMuNyjD zpfonf/
21/ Processor rsm;\tjrefEeI ;f onf Mother Board \tjrefEeI ;f ESirhf wlnED ikd yf g/ Processor
\tjrefEeI ;f udk CPU Speed odrYk [kwf CPU Internal Speed [kac:qdNk y;D ? Mother Board
\tjrefEeI ;f udk Mother Board Speed odrYk [kwf CPU External Speed odrYk [kwf FSB Speed
[k ac:qdEk ikd yf gonf/ CPU Speed ESihf Mother Board Speed jrefqefru
I kd OD;pm;ay;a&G;cs,rf o
S m
Performance aumif;rGey f grnf/
Chipset
22/ Motherboard wpfck \pGrf;aqmifEkdifrIukd t"ducsKyfukdifaom Chip rSm Chipset
jzpfygonf/Chipset rsm;ukd CPU, Main Memory, AGP (Accelerated Graphic Port) ESihf
Slot rsm;tm; xde;f csKyo f nfh North Bridge ESihf Hard Disk Controller, USB wkuYd x
dk ed ;f csKyo f nfh
South Bridge [lí½Sy d gonf/ Intel Chipset, SIS Chipset, ALi Chipset, UMC Chipset,
VIA Chipset ponfjzifh awGU&SdEdkifygonf/ Chipset ay:rlwnfí wyfqifEkdifaom CPU
trsdK;tpm;? Mother Board Speed uGmjcm;rI? BUS Speed uGmjcm;rI? Motherboard
wpfc\ k pGr;f aqmifEidk rf ?I wyfqifEidk af om Memory Type(FPM, EDO, SDRAM, RDRAM,
DDRRAM)? trsm;qk;H wyfqifEi dk o
f nfh t"durSwOf mPf yrmP? Memory Bank ta&twGu?f
wyfqifEidk af om CPU ta&twGu?f Hard Disk (UDMA 33 / UDMA 66/ UDMA 100/
SATA)wyfqifEi kd rf ?I AGP Support(1X/ 2X/ 4X/8X)vkyEf ikd jf cif; ponfwYkd uGmjcm;ygonf/?
440GX, 440 NX Chipset rsm;onf SMP [kac:aom CPU ta&twGuf 2ck odr Yk [kwf
4ckxd wyfqifvyk af qmifEikd o f nfth wGuf Server rsm;wGif tok;H jyKEidk o
f nf/
Memory
23/ Personal Computer wpfv;kH \ wGucf surf rI sm;? Process rsm; vkyaf qmif&mwGif CPU
rS ajz&Si;f aqmif½u
G jf cif;rjyKrjD zpfap? ajz&Si;f aqmif½u
G jf cif; jyKvyk Nf y;D jzpfap tqdyk gtcsut
f vufrsm;?
ñTefMum;csufrsm;udk Memory wGif odrf;qnf;xm;&ef vdktyfygonf/ Mother Board wGif
wyfqifEikd af om Memory Chip (odrYk [kw)f Memory Card trsK;d tpm;rsm;udk yHo k @mefEiS fh
wnfaqmufyt kH & DIPs, SIMMs, SIPs, DIMMs [lí cGjJ cm;edik yf gonf/ Mother Board
ay:wGif Memory rsm;udk wyfqif&mü Memory Bank wpfcktjynfh wyfqifrSomvQif
tvk y f v k y f a qmif r nf jzpf y gonf / Mother Board, Processor rsm;tvd k u f Bank
pepfowfrw S cf surf sm;? uefo
Y wfcsurf sm; &dyS gonf/ Memory wyfqif&mwGif Memory Card
rsm;onf Speed ESihf Capactity rsm; wln&D ef vdt k yfonft h jyif FPM, EDO, SDRAM,
RDRAM, DDRRAM ponfw h v
Ykd nf; wln&D ef vdt
k yf ygonf/
Monitor
24/ Monitor wGif CRT ( Cathode Ray Tube ) oH;k aom Monitor ESihf LCD ( Liquid
Crystal Display ) oH;k aom Monitor [lí ESpr f sK;d ½Syd gonf/ Monitor wGif Power On / Off
Switch? yH&k yd \
f tvif;tarSmif ESihf rsuEf mS jyifukd tay:atmuf? ab;b,fnm tusO;f tus,w f u
Ykd kd
csdefndSrIjyKvkyfEdkifaom Button / Adjustment rsm; yg½SdNyD;? aemufzufwGif Data Cable
(9Pin,15Pin) Male Type ESifh Power Cord wdkYyg½Sdonf/ Monitor trsKd;tpm;rsm;rSm
atmufygtwdik ;f jzpfygonf-
(u) Monochrome
( c) CGA ( Color Graphic Adaptor )
( *) EGA ( Enhanced Graphic Adaptor )
(C) VGA ( Video Graphic Array )
( i) SVGA ( Super Video Graphic Array )
( p) XVGA ( Extrasuper Video Graphic Array )
Keyboard
25/ Keyboard wGif XT Keyboard, AT Keyboard ( 101 Keys, 104 Keys, Windows
Keyboard) [lí awGU½SEd ikd yf gonf/ Keyboard trsK;d tpm;rsm;rSm Serial Keyboard ? PS II
Keyboard ESihf USB Keyboard wdYk jzpfygonf/ Keyboard wpfcw k iG f Function Keys ? Typing
Keys ? Control Keys ESihf Numeric Keys wdYk yg0ifygonf/
Mouse
26/ uGeyf sLwmpepftoH;k jyK&mwGif ydrk v
kd ,
G u
f pl mG toH;k jyKEikd af pygonf/ toH;k rsm;aom Mouse
trsK;d tpm;rsm;rSm Serial Mouse ? PS II Mouse ESihf USB Mouse wdYk jzpfygonf/
Printer
27/ Printer qdo k nfrmS Data rsm;? ½kyyf rkH sm;udk Output (Hard Copy)taejzifh pm½Guaf y:odYk
xkw,f al om pufjzpfygonf/ Printer rsm;udk t"dutm;jzifh Impact Printer ESihf Non-impact
Printer [lí ESprf sK;d cJjG cm;Edik yf gonf/
Defence Services Computer Department uuuGef
ICS & Network 15 uGefysLwmenf;ynmbmom&yf
Impact Printer
28/ Impact Printer rsm;onf Hammer (or) Small Pin rsm;jzifh ½du k Ef ydS af om Printer
trsK;d tpm; rsm; jzpfMuonf/ Microcomputer oH;k Impact Printer trsK;d tpm;rsm;wGif -
(u) Daisywheel Printer
( c) Dot-matrix Printer [líawGU½SEd ikd yf gonf/f
Non-Impact Printer
31/ Microcomputer oH;k Non-Impact Printer trsK;d tpm;wGif -
(u) Laser Jet Printer(Photocopying machine ESiq hf ifw)l
( c) Ink Jet Printer ( Nozzle rsm; toH;k jyKíyHak zmf)
( *) Thermal Printer(Special Paper toH;k jyK) [lí awGU½SEd ikd yf gonf/f
Hard Disk
32/ uGeyf sLwmpepfwpfcw k iG f tcsut f vufoakd vSmif ypön;f wpfcjk zpfonfh Hard Disk onf
ta&;Bu;D qH;k aomtpdwt f ydik ;f rsm;wGif yg0ifonf/ Hard Disk onftvHyk w d xf m;aom oHb;l i,f
wpfcjk zpfygonf/ Hard Disk \puf0ikd ;f ykv H rf;aMumif;rsm;wGif tjyiftusq;kH puf0ikd ;f yHv k rf;aMumif;udk
Track 0 [kac:onf/ 4if;Track 0 onf Hard Disk \ta&;Bu;D qH;k tpdwt f ydik ;f (System Area)
jzpf&m Track 0 Bad jzpf oGm;ygu tcsut f vufrsm; ysuq f ;D qH;k ½I;H Ny;D Hard Disk wpfcv k ;kH udk
oH;k r&aom tajctaeodYk a&muf&o dS mG ;ygrnf/ tjyiftusq;kH Track rStwGi;f bufoYkd a&muf&dS
oGm;onfEiS hf eHygwfyBkd u;D vmygrnf/ Hard Disk wpfv;kH \ tcsut f vuf odak vSmifEikd rf yI rmPudk
Cylinder ta&twG u f ? Head ta&twG u f ? Sector ta&twG u f a y:wG i f rl w nf í
wGucf suEf ikd yf gonf/ Hard Disk wpfv;kH wGif atmufaz:jyyg Components rsm;yg0ifonf-
33/ Hard Disk wpfv;kH onf 1 rdepfvQif tywfaygif; 5400? 7200? 10000 txd vnfywfí
tvkyv f yk af epOf odrYk [kwf Hard Disk LED vif;aepOf User rS pepfwus toH;k rjyKjcif;?
Proper Shut Down rjyKvy k jf cif;? rD;ysujf cif;? rD;tm;twuftus rrSeu f efjcif;ponfh Electrical
Power Problem jzpfojzifh vnfywfrI ½kww f &uf&yfwefjY cif;aMumifh Head Crack jzpfum Data
rsm; aysmufq;kH Edik o
f nft h jyif Hard Disk udv k nf; ysupf ;D apEdik o
f vdk Logic Card udv k nf; ysupf ;D
cRwf,Gif;apEdkifygonf/ xdkYaMumifh oHk;pGJolrS rSefuefpGmtoHk;jyKwwf&ef ESifh vQyfppfrD;jyóem
rsm;jzpfaom (Spike, Noise, Surge, Brown Out, Black Out)ponfwu Ykd ykd g umuG,wf m;qD;&ef
trsdK;tpm;aumif;rGefaom UPS ESifY Surge Protector rsm;udk tokH;jyK&ef vdktyfygonf/
owfrw S cf suf ESihf uduk nf aD om Ground System xm;&d&S efvnf; vdt k yfygonf/
36/ ta&;Bu;D aom tcsut f vufrsm; rqk;H ½I;H apa&;twGuf Backup tjzpf odr;f qnf;&mwGif
trsKd ;tpm; rwlaom Media(3)rsKd ;jzifh ykrH eS f Backup jyKvyk x
f m;oifyh gonf/ tcsut
f vufrsm;ukd
qHk;½HI;rI r&dSap&ef BudKwifumuG,fonfhtaejzifh Backup tjzpf odrf;qnf;xm;&eftwGuf
vnf;aumif;? wpfae&mrS wpfae&mokYd yrmPBu;D rm;aom File rsm;ukd o,faqmif&mwGif vnf;
aumif; atmufaz:jyyg Magnetic Media ESihf Magneto-optical Drive rsm;ukd tok;H jyKEidk o f nf-
(u) High-Capacity Floptical drive (21MB, 120MB, 250MB, 500MB,...)
( c) Bermoulli Drives(10MB, 35MB, 65MB, 105MB, 150MB,...)
( *) Zip Drives (100MB, 250MB,...)
(C) JAZ Drives (1GB, 2GB,...)
( i) SyQuest Drives (44MB, 88MB, 270MB, 1GB,...)
( p) Tape Drives (2GB, 4GB, 8GB, 14GB, 24GB, 35 - 70 GB,...)
(q) Optical Storage Drives(CD-ROM, CD-R or CD-RW, DVD)
Defence Services Computer Department uuuGef
ICS & Network 18 uGefysLwmenf;ynmbmom&yf
37/ Computer Hardware rsm;onf atmufygwdaYk Mumifh cRw, f iG ;f ^ysupf ;D rsm; ½SEd ikd yf gonf-
(u) User Error (toH;k jyKorl sm;rS pufukd pepfwus zGi^hf ydwf rjyKvyk jf cif;? toH;k jyKpOf
ae&m a½TUajymif;jcif;? vIy½f mS ;rIjzpfapjcif;)
( c) Manufacture Fault (puf½r Hk S Design ESihf Quality wdaYk Mumifh jzpfjcif;)
( *) Environmental Condition ( Dust-zkefrIefYrsm;? Temperature -tylcsdef?
Moisture -pdx k ikd ;f q? EMI = Electro Magnetic Interference-vQypf pfov H u kd f
qdik &f m aESmuf ,Surf rI sm;? RFI = Radio Frequency Interference-a&'D,v kd iId ;f
aESmuf,u S rf rI sm;)
(C) Electrical Power Problem rsm;rSm-
(1) Noise (rvdv k m;tyfaom Signal rsm;)
(2) Spike (rD;tm; ½kww f &ufjrifw h ufr)I
(3) Surge (rD;tm; jrifw h ufomG ;jcif;)
(4) Brown out (vQyp f pf"mwftm; avsmeh nf;usqif;jcif;)
(5) Black out (vQyp f pf"mwftm; vH;k 0jywfawmufjcif;)
(6) Unstable Frequency (Bur d Ef eI ;f rrSejf cif;)
(7) Unstable Power (vQyp f pfAtYkd m; rwnfNird jf cif; )
(u) Speed
millisecond (ms) = 10-3 sec
microsecond (us) = 10-6 sec
nanosecond (ns) = 10-9 sec
picosecond (ps) = 10-12 sec
( c) Capacity
8 bit = 1 Byte
1 Byte = 1 Character
2 Bytes = 1 Word
1024 Byte = 1 KB (kilobytes) (210)
1024 KB = 1 MB(megabytes) (220)
1024 MB = 1 GB (gigabytes) (230)
1024 GB = 1 TB (terrabytes) (240)
Disk Cleanup
43/ Hard Disk udk umvMum&Snt f oH;k jyKvmjcif;jzifh Temporary Files rsm;? Uninstall
Files rsm;ESihf Recycle Bin xJwi G f zsuxf m;aom Files rsm; use&f adS ewwfygonf/ 4if;wdu Yk kd
Disk Cleanup jyKvy k f ay;jcif;jzifh Free Space ydrk rkd sm;jym;vmatmif vkyaf qmifEikd yf gonf/
Start Button ÆAll Programs ÆAccessoriesÆSystem Tools Æ Disk Cleanup udk
Click vkyy f g/ Select Drive Dialog Box rS Disk Cleanup vkyv f adk om Drive C: udak ½G;cs,í f
OK udk Click vkyy f g/ Disk Cleanup for (C:) Dialog Box xyfraH y:vmrnf/ 4if; rS Disk
Cleanup Tab tm;a&G;cs,Nf y;D rvdt k yfaomzdik rf sm;udk Check Box wGif a½G;cs,Nf y;D OK udk Click
vkyyf g/ Disk Cleanup for (C:)Dialog Box xyfraH y:vm ygrnf/ Yes Button udk Click
vkyyf gu rvdt k yfaom Files rsm;udk Cleaning vkyaf y;ygvdrrhf nf/
Networking
1/ vlwpfa,mufESifhwpfa,muf? ½Hk;^XmewpfckESifhwpfck? wpfae&mrSwpfae&modkY owif;
tcsuf tvuf r sm;ud k tjyef t vS e f quf o G , f a qmif & G u f r I jyKvk y f E d k i f a p&ef t wG u f
uGefysLwmrsm;tm; wpfvHk;ESifh wpfvHk; csdwfqufítoHk;jyKaompepfudk Networking
uGef,ufpepf[k ac:ygonf/ Networking uGef,ufpepfudktoHk;jyKMu&jcif;rSm Hardware
Resources rsm;? Software Resources rsm;udk rQa0toHk;csEdkifap&ef? vHkNcHKrIowfrSwfxm;&dS
Edkifap&efwdkYtwGuf uGefysLwmrsm;udk Communication Media? Communication Devices
rsm;jzifh csdwfquftoHk;jyKjcif; jzpfygonf/
Network Connection
2/ Networking uGe,
f ufpepfonf uGeyf sLwmwpfv;kH wnf; oD;jcm;&yfwnfaejcif;r[kwb
f J
tenf;qHk; uGefysLwmESpfvHk; csdwfquftoHk;jyK&ygonf/ xdkodkYcsdwfquftoHk;jyK&mwGif
atmufazmfjyyg enf;(2)enf; jzifh csdwfquftoHk;jyKEdkifygonf-
(u) Wire (BudK;)jzifh csdwfqufenf;/
( c) Wireless (BudK;rJh)jzifhcsdwfqufenf;/
Type of Network
3/ uGefysLwmrsm;udk csdwfquftoHk;jyKyHkudkrlwnfí uGefysLwmuGef,uftrsdK;tpm;rsm;udk
atmufyg twdkif;cGJjcm;xm;ygonf-
(u) LAN ( Local Area Network)
( c) MAN ( Metropolitan)
( *) WAN (Wide Area Network)
Ring Topology
10/ uGefysLwmrsm;udk BudK;rsm;jzifh t0ef;t0dkif;yHko@efcsdwfqufxm;aomuGef,ufudk Ring
Topology uGef,uf [k ac:ygonf/ prSwfESifhqHk;rSwfudk BudK;jzifhqufay;&ojzifh BudK;ukefusrI
rsm;ygonf/ Data Packet rsm;udk ydkYaqmifay;&rnfhae&mta&muf vufqifhurf; ay;ydkYygonf/
uGeyf sLwmwpfv;kH ESihf wpfv;kH csw
d qf ufxm;aom rnfonfah e&mwGirf qdk qufo, G rf I jywfawmuf
ygu uGe, f ufwpfcv k ;kH &yfwefo
Y mG ;ygrnf/ uGe,
f ufwiG f uGeyf sLwmrsm; xyfrw
H ;kd csUJ wyfqifvykd gu
uGef,ufudk&yfwefYNyD;rS wdk;csJU wyfqifEdkifygonf/ xdkYaMumifh vkyfief;&yfqdkif;ír&Edkifonfh
ta&;BuD;vkyfief;Xmersm;wGif Ring Topology uGef,ufudk toHk;rjyKoifhyg/
Bus Topology
11/ yifrBudK;(Backbone) wpfacsmif;wnf;ay:wGif uGefysLwmrsm;udk vdktyfonfh T Joint?
BNC Connector ESifh Terminator wdkYjzifh wyfqifcsdwfquftoHk;jyKaom uGef,ufudk Bus
Topology uGef,uf [k ac:ygonf/ BudK;tpGef;ESpfbufudk Terminator rsm;jzifh ydwfay;xm;&
ygonf/ yifrBuKd ; wpfacsmif; ay:wGif csw
d q
f uftoH;k jyKojzifh BuKd ;ukeu
f sreI nf;ygonf/ uGe,
f uf\
uGefysLwmwyfqifcsdwfquf xm;aom rnfonfhae&mwGifrqdk qufoG,frIjywfawmufaeygu
uGef,ufwpfckvHk; &yfwefYoGm;ygrnf/ uGef,ufwGif uGefysLwmxyfrHwdk;csJUwyfqifvdkygu
uGef,ufudk &yfwefYNyD;rS wdk;csJUwyfqifEdkifygonf/ xdkYaMumifh vkyfief;&yfqdkif;ír&Edkifaom
ta&;BuD;vkyfief;Xmersm;wGif Bus Topology uGef,ufudk toHk;rjyKoifhyg/
Star Topology
12/ uGefysLwmrsm;udk csdwfquf&mwGif Central Device Hub or Switch udkwyfqifí
uGefysLwm wpfvHk;pDodkY BudK;rsm;jzifh csdwfquftoHk;jyKaomuGef,ufudk Star Topology [k
ac:ygonf/ uGefysLwm wpfvHk;pDodkY BudK;rsm;jzifh csdwfquf&ojzifh BudK;ukefusrI&Sdygonf/
uGef,ufwGif uGefysLwmrsm;udk wdk;avsmh wyfqifvdkygu uGef,ufwpfckvHk;&yfwefYp&mrvdkbJ
tvG , f w ul vk y f a qmif E d k i f y gonf / Hub onf tcsuf t vuf w pf c k u d k a y;yd k Y & mwG i f
csd w f q uf x m;onf h uG e f y sLwmtm;vH k ; xH o d k Y quf o G , f a y;yd k Y & ygonf / Switch onf
tcsut f vufwpfcu k kd ay;ydv
Yk o
kd nfh uGeyf sLwmwpfv;kH qDoYkd wdu
k ½f u
kd q
f ufo,G af y;ydYk Edik jf cif;aMumifh
Hub xuf ydr k jkd refqefygonf/ Switch onf Hub xuf trSm;'PfcEH ikd rf yI akd umif;ojzifh Switch
udk ydkrdktoHk;jyKMuygonf/ Star Topology uGef,ufwGif Central Device Hub or Switch
wGif wyfqifaom uGeyf sLwmwpfv;kH Connection Loose jzpfygu 4if;uGeyf sLwmom &yfwefrY &I NdS y;D
uGef,ufwpfckvHk; &yfwefYrIr&Sdojzifh usefuGefysLwmrsm;taejzifh vkyfief;rsm;udk qufvuf
vkyaf qmif Edik yf gonf/ odaYk omf Center Device jzpfaom Hub / Switch csK, Yd iG ;f ysupf ;D oGm;cJyh gu
uGef,ufwpfckvHk; &yfwefYoGm;ygrnf/
Mesh Topology
13/ uGefysLwmtm;vHk;udk BudK;rsm;jzifh vuf,Sufxdk; qufoG,fcsdwfquftoHk;jyKaom
uG e f , uf p epf u d k Mesh Topology [k a c:ygonf / uG e f y sLwmrsm;ud k Bud K ;rsm;jzif h
vuf,Sufxdk;csdwfqufxm;&ojzifh BudK;ukefusrItrsm;qHk;aom uGef,ufpepf jzpfygonf/
uGefysLwmtm;vHk;udk BudK;rsm;jzifh vuf,Sufxdk; csdwfqufxm;aomaMumifh wpfae&m&mwGif
Connection Loose jzpf a omf v nf ; tjcm;wpf a e&mrS tcsuf t vuf r sm;ud k
qufvufay;ydEYk ikd o
f jzifh trSm;'PfcEH ikd rf t
I aumif;qH;k ESihf ukeu
f srpI &dwf trsm;qH;k uGe,
f ufpepf
jzpfygonf/
NetWork Cabling
15/ wpfae&mrSwpfae&modYk (odrYk [kw)f uGeyf sLwmwpfv;kH rSwpfv;kH odYk csw
d q
f uftoH;k jyK&mwGif
BudK;rJh qufoG,fjcif; ESifh BudK;jzifhqufoG,fjcif;[lí tajccHtm;jzifh ESpfrsKd;&Sd&m BudK;jzifh
qufo, G of nfh uGe,
f uf pepfwiG f atmufaz:jyyg Cable trsK;d tpm;rsm;udk toH;k jyKMuygonf-
(u) Twisted-Pair Cable (STP, UTP)
( c ) Coaxial Cable (Thick Coaxial, Thin Coaxial)
( * ) Fiber-Optic (Single Mode, Multi Mode)
17/ UTP Cable rsm;udk RJ-45 Connector wGif wyfqifaomtcg rSeu f efpmG wyfqif&ygrnf/
wyfqif&mwGif rSefuefrI&SdrSom uGef,ufqufoG,frIudk &&Sdrnfjzpfygonf/ UTP Cable wGif
ESpfyifvdrf xm;aom BudK;(4)pHk BudK;(8)acsmif; yg&SSdygonf/ 4if;BudK;rsm;udk RJ-45 Connector wGif
wyfqif&ef owfrSwfxm;aom ta&miftvdkuf b,frSnmodkY tpDtpOftwdkif; wyfqif&ygrnf/
Defence Services Computer Department uuuGef
ICS & Network 31 uGefysLwmenf;ynmbmom&yf
18/ EIT/TIA 568 (A) ESifh EIA/TIA 568 (B) [lí pHEpS rf sKd ;&Syd gonf/ EIA/TIA 568 (A) wGif
owfrw S f xm;aomta&mifrsm;rSm Pin(1) White/Green ? Pin(2) Green ? Pin(3) White/Orange
? Pin(4) Blue ? Pin(5) White/Blue ? Pin(6) Orange ? Pin(7) White/Brown ? Pin(8) Brown
wdjYk zpfNy;D EIA/TIA 568 (B) wGif owfrw
S x
f m;aomta&mifrsm;rSm Pin(1) White/Orange ? Pin(2)
Orange ? Pin(3) White/Green ? Pin(4) Blue ? Pin(5) White/Blue ? Pin(6) Green ? Pin(7)
White/Brown ? Pin(8) Brown wdkYjzpfygonf/
Crimper
RJ-45 Connector
23/ Single-Mode Transmission wGif tvGeaf o;i,faom Fiber Optic Cable ESihf Laser
uJ h o d k Y pk q k H t m; aumif ; aumif ; jzif h yd k Y v T w f E d k i f o nf h Light Source vd k t yf y gonf /
ukefusp&dwfrsm;aom enf;vrf;vnf; jzpfygonf/ tvGefa0;uGmaom tuGmta0;txd
ydkYvTwfEdkifygonf/ rdkif 100 ESifhtxuf (+100 Mile)xd ydv Yk wT Ef ikd yf gonf/ Single Mode Fiber
Cable \ diameter rSm 8.3 Micron &SdNyD; Cladding rSm 125 Micron &Sdojzifh 8.3/125
Cable [kac:qdkEdkifygonf/
24/ Multi-Mode Transmission wGif Single Mode xuf tenf;i,fydkBuD;aom Fiber
Cable udk toH;k jyKygonf/ Light Source tjzpf pkqr Hk I r&Sad om LED Source udk toH;k jyKygonf/
odkYjzpfí Single-Mode Transmission uJhodkY jrefjrefqefqef rydkYvTwfEdkifbJ ukefusp&dwfvnf;
ydrk o
kd ufom ygonf/ < 2 Km txd ydv Yk w
T Ef ikd yf gonf/ Multi-Mode Fiber Cable \ diameter
rSm 62.5 Micron &SNd y;D Cladding rSm 125 Micron &So d jzifh 62.5/125 Cable [kac:qdEk ikd yf gonf/
Network Configuration
26/ uGef,ufwpfck wnfaqmuftoHk;jyK&mwGif atmufazmfjyyg tcsuftvufrsm;udk
a&G;cs,fqHk;jzwf ay;&ef vdktyfygonf-
(u) Adapter (NIC Card)
( c) Client (b,fvkduGefysLwmrsKd;vJ)
( *) Service (b,fvkd Service okH;rvJ)
(C) Protocol (uGefysLwmem;vnfonfhbmompum;)
27/ uGe,
f ufpepf cswd qf uftoH;k jyKEikd &f eftwGuf uGeyf sLwmwdik ;f wGif Network Adaptor (NIC
Card) wyfqif&rnfjzpfNy;D ? Network Component jzpfaom Client , Service, Protocol ponfwu Ykd kd
Install jyKvkyfay;&ygrnf/ Client qdkonfrSm Network ay:&Sd csdwfquftoHk;jyKcGifhay;xm;aom
uGefysLwmrsm;? File rsm;udk vufcH&,ltoHk;jyKEdkifapygonf/ Service qdkonfrSm Share jyKvkyfcGifh
ay;xm;aom Hardware/ Software (Oyrm Printer, File )rsm;udk Share &,ltoH;k jyKEikd af pygonf/
Network Protocol
28/ uGef,ufcsdwfquf&mwGif atmufazmfjyyg tcsuftvufrsm;udk a&G;cs,fqHk;jzwfay;&ef
vdktyfygonf-
(u) NetBEUI ( NetBIOS Enhance User Interface )
( c) IPX / SPX ( Internetwork Packet / Sequenced Packet Exchange )
( *) TCP / IP ( Transmission Control Protocol / Internet Protocol )
IP Address
30/ jrefrmEdkifiH\f IP Address udk Class C 203.81.xx.xx owfrSwftoHk;jyKxm;ygonf/
xdkaMumifh uGef,ufcsdwfquf&mwGif atmufazmfjyyg Class trsKd;tpm;rsm;rS a&G;cs,fqHk;jzwfí
owfrSwfay;&ef vdktyfygonf/ -
Class A ( 1 – 126 ) (0=Network Address, 255=Broadcast Address)
Class B (128 – 191)
8Bits.8Bits.8Bits.8Bits
Class A ——/.——.——.—— (Network trsm;tjym; toHk;jyK&ef)
Class B ——.——/.——.—— (Network toifhtwifh toHk;jyK&ef)
Class C ——.——.——/.—— (Network tenf;i,f toHk;jyK&ef)
Access Points
20/ Access Point qdo
k nf rSm Transceiver yifjzpfonf/ tcsut
f vufrsm;tm; xkwv
f iT jhf cif;
ESihf zrf;,ljcif;tm; aqmif&u G Ef ikd Nf y;D ywf0ef;usi&f dS uGeyf sLwmrsm; ESihf owif;tcsut f vufrsm;
ay;ydUk ^zrf;,ljcif;tm; BuKd ;rJu
h eG , f uf? aub,fvu f eG ,
f ufrsm;twGi;f aqmif&u G Ef idk o
f nf/
Transmission Technique
21/ Wireless LANs rsm;wGif tcsut
f vufrsm;tm; atmufazmfjyyg enf;pepf (4)enf;jzifh
xkwv
f iT ahf y;ydyYk gonf
(u) Infrared
( c) Laser
( *) Narrow-band(Signal frequency) Radio
(C) Spread-spectrum Radio
Wi-Fi(Wireless Fidelity)
22/ Wi-Fi qdo k nfrmS tDvufxa&mepf ESihf vQypf pfqikd &f menf;ynm rsm;pGmwdt
Yk wGuf pHEeI ;f
owfrwS f ay;aom Edik if wH umtzGUJ tpnf; (Institute of Electrical and Electronic Engineers)
(IEEE) rS BuKd ;rJu
h eG ,
f ufrsm;twGuf owfrw S xf m;aom IEEE 802.11 standard pHviId ;f EIe;f yif
jzpfonf/ Wi-Fi Network rsm;onf taqmuftODtwGi;f wGif 150 ay? tjyifbuf wGif 300
ay txdom toH;k jyKEikd f ygonf/
23/ IEEE 802.11 standard wGif b, a, g ESihf i wdUk &Syd gonf/ IEEE 802.11 b onf owif;
tcsut f vufyv Ykd w T Ef eI ;f 11 Mbps jzifh vIid ;f EIe;f 2.4 GHz(ISM band)twGi;f qufo, G Ef ikd of nf/
vuf&o dS ;Hk pGaJ eaom DSL Broadband xuf vQijf refr&I o dS nf/ IEEE 802.11 a onf owif;
tcsut f vufyv Ykd w T Ef eI ;f 54Mbps jzifh vIid ;f EIe;f 5 GHz (SHF band) twGi;f qufo, G o f nf/
½kyof rH sm;? AD', D ykd &Hk yd rf sm;ay;yd&Yk mwGif ydrk Mkd unfvifjywfom;Ny;D t&G,t f pm;Bu;D rm;aom File rsm;udk
vQijf refpmG ay;ydUk Edik o f nf/ IEEE 802.11 g onf owif;tcsut f vuf ydv Yk wT Ef eI ;f 54Mbps
jzifh vIdif;EIef; 2.4 GHz (ISM band) twGif; qufoG,fygonf/ IEEE 802.11 b xuf
vIid ;f EIe;f wmus,jf yefo Y nft h wGuf ½kyo f rH sm;? AD', D kd yk&H yd rf sm;ay;yd&Yk mwGif ydrk Mkd unfvifjywfom;Ny;D
t&G,t f pm;Bu;D rm;aom File rsm;? Web site rsm;udk tcsed w f t
kd wGi;f qufo, G zf vS,Ef ikd yf gonf/
IEEE 802.11 i onf IEEE 802.11 g ESifh wlnDNyD; vkHNcHKrIpepf ydkrdkaumif;rGefap&ef
aqmif&u G xf m;ygonf/ tjcm;pepfrsm;wGit f ok;H jyKaom WEP (Wired Equivalent Privacy)
\ vkHNcHKrI tm;enf;csufrsm;udkjyKjyifNyD; Mum;jzwfazmfxkwfjcif; rjyKEdkifaom tqifhjrifh0Sufpm
AES(Advanced Encryption Standard)/WPA2 (Wi-Fi Protected Access-2) ac:
OSI Model
25/ uGeyf sLwmrsm;ESit
hf jcm; Devices rsm;tjyeftvSeq f ufo, G vf yk af qmifyu kH kd ISO rS OSI
(Open Systems Interconnection) Networking Model jzifh &Si;f vif;wifjycJy h gonf/ owif;
tcsuftvufrsm; tjyeftvSefqufoG,faqmif&GufEdkif&eftwGuf tvTm7vTm (7 Layer)jzifh
cGjJ cm;xm;&m tay:qH;k rSpí Application? Presantation? Session? Transport? Network?
DataLink? Physical Layer [k owfrw S xf m;ygonf/ Layer wpfcjk cif;tvdu k f tjyeftvSef
wnfrSDaeNyD; rwlnDaomuGef,uftwGif; qufoG,f csdwfqufEdkif&ef pufypönf;u&d,mrsm;
(Equipments)? csw d qf ufvyk af qmify(kH Protocols) ESihf pGr;f aqmif&nfrsm;tay: rlwnfonf/
Standard Topic
802.1 LAN/MAN Management (And Media Access Control Bridges)
(Internetworking)
802.2 Logical Link Control
802.3 Carrier-Sense Multiple Access with Collision Detection
(CSMA/CD)
(Ethetnet)(Bus Topology)
802.4 Token Bus
802.5 Token Ring
802.6 Distributed Queue Dual Bus(DQDB)
Metropolitan Area Network(MAN)
802.7 Broadband Local Area Networks
802.8 Fiber Optic LANs and MANs
802.9 Integrated Services ( Voice/Data ) LAN Interface
802.10 LAN/MAN Security
802.11 Wireless LAN
802.12 Demand Priority Access Method
IPCONFIG
30/ Command prompt wGif c:\>ipconfig [k&u kd Mf unfyh gu toH;k jyKaeaom puf\ NIC
address ESihf Default Gateway, WINS ponfwu Ykd kd azmfjyygonf/ Ipconfig \ switch
rsm; toH;k jyKyu
kH kd od&v
Sd ydk gu command prompt wGif c:\>ipconfig -? [k&u kd Ef ydS Mf unfjh cif;jzifh
od&ESd ikd yf grnf/
C:\>ipconfig
Windows IP Configuration
Ethernet adapter Local Area Connection:
Connection-specific DNS Suffix . :
IP Address . . . . . . . . . .. :192.168.10.6
Subnet Mask . . . . . . . . . . :255.255.255.0
Default Gateway . . . . . . . . . . : 192.168.10.1
local loop back jzpfojzifh rdrp d uf\ NIC aumif;? raumif; ppfaq;&mwGif tok;H jyKygonf/
tu,fí Ping 192.168.10.5 jyKvkyfMunfhygu connection &SdaevQif Reply from
jyefvmonfukd awGU&S&d rnfjzpfNy;D connection r&dyS gu Request Time Out jyefvmygrnf/
Oyrm- C:\>ping 192.168.10.5
Oyrm- C:\>ping -?
Usage: ping [-t][-a][-n count][-l size][-f][-i TTL][-v TOS][-r count]
[-s count]
[[-j host-list]|[-k host-list]][-w timeout] target_name
Options:
-t Ping the specified host until stopped.To see statistics and
continue - type Control-Break; type Control-C.
-a Resolve addresses to hostnames.
-n count Number of echo requests to send.
-l size Send buffer size.
-f Set Don’t Fragment flag in packet.
-i TTL Time To Live.
-v TOS Type Of Service.
-r count Record route for count hops.
-s count Timestamp for count hops.
-j host-list Loose source route along host-list.
-k host-list Strict source route along host-list.
-w timeout Timeout in milliseconds to wait for each
Internet
32/ Internet csw
d qf uftoH;k jyKEikd &f ef Internet 0efaqmifraI qmif&u G af y;onfh Internet
Service Provider xHrS Connection wpfc& k &d&S ef vdtk yfygonf/ ISP xHrS csw d q
f uf&,lEikd o
f nfh
Connection trsK;d tpm;rsm;rSm Dialup Connection? DSL (Digital Subscriber Line)
Connection? Satellite Connection? Broad Band Wireless Connection wdYk jzpfygonf/
csw
d q
f ufrnfeh nf;vrf; ESihf Connection trsK;d tpm;wdt Yk ay: rlwnfNy;D uGeyf sLwmqufpyfypön;f rsm;
wyfqiftoH;k jyK&ef vdtk yfygonf/
Dialup Connection
33/ Internet ESic hf sw
d q
f uf&eftwGuf vdt
k yfonfq
h ufpyfypön;f rsm;rSm uGeyf sLwm? MODEM?
Telephone Line ESihf Phone? ISP xH Connection jyKvy k Ef ikd rf nfh zke;f eHygwf? User Name ESihf
Password wdkYjzpfygonf/ Dialup Connection onf MODEM ESifh Telephone wdkYudk
toH;k jyKcsw
d q
f ufEikd o
f nfh ukeu f sp&dwo
f ufomonfh pepfjzpfygonf/ Standare Speed onf
56kbps jzpfNy;D jzwfoef;vm&onhf Phone Line ? Telephone Exchange wdt
Yk ay:rlwnfNy;D
10-30 kbps Speed txd a&muf&E
Sd ikd yf gonf/
a½SUwGif 4if;wd\
Yk oufqikd &f m {&d,m Code rsm;udk (Comma) aumfrmcHí xnfah y;&rnf/ Oyrm-
02,146 w,fvz D ek ;f eHygwfxnfNh y;D ygu Next Button udk Click ESyd yf g/ Finish Button udk Click
ESyd yf gu Connection topfjzpfaom Bagan odrYk [kwf MPT udjk rifawGU&rnf/
36/ Networking Tab wGif Click wpfcsuEf ydS yf g/ Type of dial-up server I am calling:
acgif;pOfatmuf List Box wGif PPP;Windows 95/98/NT4/2000,Internet jzpfae&rnf/
Internet Protocol (TCP/IP) wGif Domain Name Server \ IP Address udk xnfah y;&rnf/
Internet Protocol (TCP/IP)udak ½G;í Properties Command Button tm; Click vkyy f g/
Internet Protocol (TCP/ IP) dialog box usvmrnf/ “Use the following DNS server
addresses” Option button udk a½G;cs,y f g/ Preferred DNS server ESihf Alternate DNS
Server wd\Yk IP Address rsm;udk ½du
k x
f nf&h rnf/
MPT
Preferred DNS server (Primary DNS Server) – 203.81.64.19
Alternate DNS server (Secondary DNS Server) – 203.81.64.20
39/ User name ESihf Password ae&mwGif ISP rS cGijhf yKxm;aom User name ESihf Password
udk ½du
k x
f nfí
h OK udk Click vkyyf g/ Internet Options dialog box odYk jyefa&mufomG ;rnf/
Always dial my default connection \ Option button udak ½G;yg/ xdaYk emuf Set Default
Command Button wGif Click wpfcsuE f ydS yf g/ a½G;cs,x
f m;cJah om Bagan \ab;wGif Bagan
(Default) [k az:jyrnf/ Internet Options dialog box \ Apply Command button udk
Click wpfcsuE f ydS yf g/ xdaYk emuf OK button udk Click ESyd yf g/ Internet Explorer wGif vdt k yfaom
Setting rsm; jyKvy k Nf y;D jzpfojzifh Internet Explorer tm; pwiftoH;k jyKEikd Nf yjD zpfygonf/
Mum;&Ny;D aemuf rdr\d User name ESihf Password rSe^f rrSeu f pkd pfaq;vdrrhf nf/ rSeu
f efygu
ISP ESic
hf sw
d q
f ufomG ;Ny;D Dialup Connection dialog box aysmufomG ;rnf/ csw d q
f ufrad Mumif;
Desktop \ nmzufatmufwGif uGefysLwm 2 vHk; xyfxm;onfh Icon vif;vmvdrfhrnf/
Connection &oGm;onfEi S w
hf pfNyKd ief uf Internet Explorer rSm Web page ay:vmrnf/
Addrss Bar
41/ Website wpfcpk w D ikd ;f wGiv
f yd pf mwpfcpk ½D MdS uonf/ 4if;udk URL( Uniform Resource
Locator) [k ac:onf/ URL udo k yd gu Website (or) Web Page wdik ;f udk 0ifMunfEh ikd rf nf/
Address Bar List Box udk Click wpfcsuE f ydS yf g/ URL ay:wGif tjyma&mif Highlight
ay:vmrnf/ rdrt d vd½k adS om URL ud½k u kd x
f nfyh g/ Oyrm/ www.yahoo.com [k ½du k yf g/ http:/
/ udx k nfah y;&efrvdyk g/ Internet Explorer utvdt k avsmuf em;vnfygonf/ Enter Key
odrYk [kwf Button wGif Click wpfcsuEf ydS yf g/
Add to Favourite
42/ Internet ay:wGif rMumcP0ifa&mufMunf½h &I rnfh Website rsK;d jzpfygu 4if;udk Favourite
List xJwi G xf nfx h m;Edik af yonf/ Favourite List xJwiG f rdrxd nfv
h okd nfh Web page wpfcu k kd
t&if zGi&hf ayrnf/ xdaYk emuf Toolbar xJrS Favourite ay:wGif Click wpfcsuEf ydS yf g/ Internet
Explorer Window \b,fbufwi G f Favourite Bar yGivhf mayrnf/ Add Button wGif Click
wpfcsuEf ydS yf g/Faourite List xJxnf&h ef vuf½zdS iG x hf m;onfh Web Page trnfygonfh Add
Favourite Dialog Box usvmrnf/ rSwr f v
d ,G o
f nfh trnfukd ½duk x f nfv
h ykd gu 4if;trnfukd
zsuíf topf½u kd xf nfyh g/ OK udk Click vkyyf gu Favorite List xJoYkd xnfo h iG ;f Ny;D om;jzpfrnf/
View Favourite
43/ Favourite List xJrS oGm;vdak om Link wpfcak y:odYk Mouse udak ½GUyg/ vufyakH y:vmygu
Click wpfcsufESdyfyg/ oufqdkif&m Web page onf Internet Explorer Window wGif
ay:vmvdrrhf nf/
Open History
44/ rdro d v
d o kd nfh taMumif;t&mwpfcu k kd rnfonfh Website xJwiG f Munfch o hJ nfqw
kd mudk
pOf;pm;ír&jzpfwwfonf/ xdt k cgrsK;d wGif Internet Explorer rSm½So d nfh History udt k oH;k jyKNy;D
jyefvnfMunh½f EI ikd af yonf/ Toolbar ay:wGi½f adS om History Button udk Click wpfcsuf ESyd yf g/
Internet ExplorerWindow \b,fbufwi G f History Window yGiv hf mvdrrhf nf/ 4if;onf
b,faeY b,ftcsed w f iG f rnfonfh Webside rsm;udk Munfch o hJ vJqo
kd nfh List jzpfonf/
Set History
45/ Internet udk 0ifa&muftoH;k jyKonfrmS &ufMumvmonfEiS hf trQ Hisory List onf
t&rf;Bu;D vmygrnf/ xdaYk Mumifh History List \ Size udk Control vky&f efvv kd rd rhf nf/ Website
rsm;ud k History List xJ r S m b,f E S p f & uf x m;rnf q d k w mud k owf r S w f a y;í&onf / rd r d
owfrSwfxm;onfh&ufjynfhonfESifh History List tvdktavsmuf Clear jzpfoGm;ap&ef
jyKvyk í
f &onf/ Menu Bar ay:rS Tool udk Click wpfcsuEf ydS yf g/ Internet Options udak ½G;cs,yf g/
xdtk cg Internet Options Dialog Box usvmrnf/ Days to keep pages in history ab;½Sd
Spin Control wGif Click ESdyfjcif;jzifhvnf;aumif;(odkYr[kwf) Keyboard rS½dkufxnfhjcif;
jzifv
h nf;aumif; &ufw;kd ^avsmu
h kd jyifqifEikd o
f nf/
Clear History
46/ History List udk Clear vkyv
f ykd gu Clear History Command Button udk Click
ESyd &f ygrnf/
Clean Cache
47/ Web Page wpfct k m; zGiMhf unhv f u
kd of nfEiS hf Internet Explorer Program onf 4if;
Page tm; Temporary Folder xJwi G f odr;f xm;vduk rf nf/ 4if; Folder udk Cache [kac:onf/
MunfNh y;D om; Web Page rsm;udjk yefMunhyf gu rdr\ d uGeyf sLwmxJoYkd Download vkycf sed o
f nf
yxrtBudrfavmuf rMumawmhyg/ jrefjrefqefqefwufvmonfudk awGU&rnf/ 4if;rSm
rdr\d uGeyf sLwmxJrS Cache xJwiG f ½SNd y;D om;jzpfaeíjzpfonf/ Web Page rsm;rsm;Munhf ygu
Cache onfjrefjrefjynfhoGm;wwfonf/ aemuf Web Page topfrsm;xyfrHMunhfvdkygu
aES;oGm;wwfonf/ xdt k cg Cache xJ rSm½So d nfh zdik rf sm;tm;½Si;f vif;ypf&ayrnf/ Menu Bar
ay:½Sd Tools wGif Click wpfcsuEf ydS yf g/ Pulldown Menu ½Sd Internet Options wGif Click
wpfcsux f yfrH ESyd yf g/ Internet Options Dialog Box usvmrnf/
Delete File Command Button udak ½G;cs,y f gu Delete Files Dialog Box usvmrnf/ Delete
all offline content ab;½Sd Check Box xJwGiftrSef jzpfay:vmatmifjyKvkyfNyD; OK
udak ½G;cs,&f rnf/ xdaYk emuf Internet Options Dialog Box \ OK udx k yfraH ½G;cs,yf g/ Cache
xJ w G i f ½ S d a om zd k i f r sm;zsuf x k w f N yD ; oG m ;NyD ; aemuf x yf r H M unh f vd k o nf h Web Page
rsm;jrefjrefqefqefwufvmonfukd awGU&rnf/
E-Mail
48/ e-Mail Account rsm;udk ISP (Internet Service Provider) xHrS avQmufxm;&,l
Edik yf gonf/ ISP rS e-Mail account wpfc&k ½SNd y;D ygu rdru
d eG yf sLwmwGif e-Mail ydv
Yk w
T ^f zrf;,l
e-Mail Address
49/ e-Mail vdyfpmwGift"dutm;jzifh User name ESifh e-Mail Server tydkif;(2)ydkif;
yg0ifygonf/ User name ESihf e-Mail Server wdu Yk kd oauFw @ jzifh ydik ;f jcm;xm;ygonf/
4if;udk “at” [k toHxu G zf wf&rnf/ xdk e-Mail Server jzpfaom mail4u.com.mm onf
Internet ay:½Sd tjcm; rnfonfh Server rsm;ESir hf S trnfwn l ED ikd jf cif; r½SEd ikd o
f vdk User name
jzpfaom papawin onfvnf; xdk e-Mail Server (mail4u.com.mm) ay:½St d jcm;rnfonfh
User rsm;ESirhf S trnfwn l ED ikd jf cif;r½Syd g/ xdaYk Mumifh e-Mail vdypf mwpfco k nf tjcm;rnfonfh e-
Mail vdyp f mrsm;ESirhf S wlnjD cif;r½SEd ikd af om Unique wpfcyk if jzpfonf/
Oyrm/ papawin@mail4u.com.mm
User at e-Mail Server
Name (or) Domain name
Mail Box
50/ 0ifa&mufvmaom e-Mail Message rsm;udk vufco H akd vSmifxm; &eftwGuf ISP rSMail
Server ay:wGiw f nfaqmufxm;aom Folder rsm;yifjzpfonf/ User wpfa,mufpw D iG f ud,
k yf ikd f
Mail Box wpfcp k D ½SMd uonf/ Mail Sever rS vufc&H ½Sad om pmrsm;udk oufqikd &f m Mail Box
rsm;twGi;f odYk tvdt k avQmuf xnfo h iG ;f ay;xm;vdrrhf nf/
e-Mail Message
51/ e-Mail Message wpfcw k iG f t"dutm;jzifh Header? Body? Signature [laom tydik ;f
(3) ydik ;f yg0ifonf/ e-Mail Header udk Munhjf cif;tm;jzifh b,fou l ydw
Yk ,f? b,ftaMumif;
t&mawG ydw Yk ,f? b,ftcsed u
f ydw
Yk ,f tp½So
d jzifh Message ESihf ywfoufaom Information
rsm;udk tvG,w
f ul od½EdS ikd af yonf/
Oyrm-
e-Mail Message Header
From: author
To: main recipients
Cc: other recipients (“carbon copy”)
Bcc: “secret” recipients (“blind” cc)
Date: date & time sent
Subject: what it is about
Attachments: files with other stuff
Attached File
52/ rnfonfh Program ESirhf qdak &;xm;onfh zdik rf sm;udk e-Mail Message rsm;wGif Attach
wJNG y;D tvG,w
f ulyv Ykd wT Ef ikd yf gonf/ Attach rydkYrD Size? Program? Coding Type ponfh
tcsu(f 3)csuu f kd xnfo h iG ;f pOf;pm;&rnf/
Size
53/ 5 MB t½G,t f pm;½Sad om Attachment rsm;udv
k ufcEH ikd af omfvnf; 1.2 MB xufyí
kd
ydv
Yk w
T jf cif; rjyKoifyh g/
Program
54/ Attach File \ Format tm; em;vnfvufcEH ikd af om Program udk vufc&H ½Srd nfh
uGeyf sLwmwGiv
f nf; xnho
f iG ;f xm;&ef vdt
k yfygonf/
Coding System
55/ ydv
Yk w
T of nfu
h eG yf sLwmrS Message rsm;udk encode vkyNf y;D ydv
Yk w
T o
f vdk vufcrH nfu
h eG yf sLwmrS
encode vkyxf m;onfrsm;udk em;vnfNy;D decode jyefvyk af y;Edik &f rnf/
(q) Sending / Connection &&do S mG ;ygu Outbox xJwiG f ½Sad om e-Mail Message
rsm;udk tvdt k avQmuf pwif ydv Yk w
T yf gvdrhf rnf/ tjyma&mif High light onf
Progress Bar wpfenf;tm;jzifh vkyi f ef;Ny;D pD;rIukd azmfjyonf/
( Z) Receiving / Sending Ny;D oGm;ygu Receiving udy k g qufvufvyk af qmif
oGm;ygrnf/ Send and Receive Ny;D qH;k oGm;ygu ydv Yk w
T v f u
kd af om Message
rsm;onf Sent Items Folder xJoYkd a&muf½o dS mG ;Ny;D vufc&H ½Sad om pmrsm;onf
Inbox Folder xJodkY a&muf&dSvmygrnf/ Inbox ab;wGif vufcH&½Sdaom
pmta&twGuu f kd azmfjyrnf jzpfouJo h Ykd Sent Items Folder udk Click wpfcsuf
ESyd v
f Qif Sent Items xJoYkd a&mufomG ;ygu pmydjYk cif; Ny;D qH;k oGm;NyD jzpfonf/
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
Operating System
tcef ; (1)
1/ Microsoft Windows XP Operating System 1
2/ Starting Windows XP 1
3/ Using Mouse 2
4/ Mouse Pointer Shapes 3
5/ Using Mouse on the Desktop 4
6/ Opening the Icons with Mouse 4
7/ Drag the Objects with Mouse 5
8/ Using Start Button 5
9/ Proper Shutdown Windows XP 8
tcef ; (2)
10/ Understanding the Windows XP Desktop 9
11/ Using the Taskbar 9
12/ Using the Toolbars 9
13/ Closing the Tool Bar 10
tcef ; (3)
14/ What is a Windows? 11
15/ Opening a Application Windows 13
16/ Switching Between Windows 13
17/ Minimizing All Windows 13
18/ Sizing a Window's Borders 14
Windows XP Operating System uuuGef
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
19/ Using Scrollbars 14
20/ Moving a Windows 14
21/ Arranging Windows on the Desktop 14
22/ Closing all Windows 17
tcef ; (4)
23/ Windows XP Help 19
24/ Opening the Help Windows 19
tcef ; (5)
25/ Arrange the Icons on the Desktop 21
26/ Changing the Icon 21
27/ Changing the Display 23
28/ Changing Windows Background Colors 25
29/ Screen Saver 26
30/ Screen Resolution 27
tcef ; (6)
31/ Using the Setting of Taskbar and Start Menu 28
32/ Changing the Sound 29
33/ Changing the Date and Time 29
34/ Mouse Setting 31
tcef ; (7)
35/ Disk Drives 33
36/ Folders and Files 33
Windows XP Operating System uuuGef
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
37/ Using My Computer 34
38/ Using Windows Explorer 35
39/ Standard Toolbar 36
40/ Selecting Drives, Folders, Files 36
41/ Copy or Move the Files/Folders 37
42/ Creating the Shortcut 37
43/ Creating a New Folder 38
44/ Deleting a File or Folder 39
45/ Recycle Bin 39
46/ Renaming Folder & File 40
47/ Searching Files or Folders 40
tcef ; (8)
48/ Using Accessories 43
49/ Using Calculator 43
50/ Using WordPad 44
51/ Using Paint 45
52/ Using Character Map 46
tcef ; (9)
53/ How to Tell How Much Room is On a Disk 47
54/ Disk Cleanup 48
Windows XP Operating System uuuGef
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
tcef ; (10)
55/ Making Backups 50
56/ Backup Files and Folders 50
57/ Set Schedule for Backup 53
58/ Starting Backup 57
59/ Restore from Backup 60
tcef ; (11)
60/ Using Multiple Users 64
61/ Create New User Account 65
62/ Assign a Passwort 66
63/ Change the Picture 66
64/ Log Off Windows 68
tcef ; (12)
65/ Windows XP Installation 69
66/ Windows not Ready; 69
67/ Using Last Known Good Configuration 69
68/ Using Safe Mode Command 69
69/ Windows Repairing 70
70/ Windows Clean Installation 70
Windows XP Operating System uuuGef
rmwdum
pOf taMumif;t&m pmrsufESm
Starting Windows XP
2/ Windows XP Operating System xnfo
h iG ;f xm;aom uGeyf sLwmrsm;udk pwif
toH;k jyK&eftwGuf atmufygtwdik ;f vkyaf qmifEikd yf gonf-
(u) AC Source rS Switch udk On yg/
( c ) Monitor Power Switch udk On yg/
( * ) System Unit rS Power Switch udk On yg/
Using Mouse
4/ Mouse onf toH;k jyKol (User)ESihf Computer wdu Yk kd ½kyyf rkH sm;tm; tajccHí
qufo, G af om GUI (Graphic User Interface)twGuf pHowfrw S x f m;aom toGi;f
,lepf (Standard Input Device) wpfcjk zpfygonf/ Mouse wGif cvkw(f 2)ck tenf;qH;k
yg&Syd gonf/ b,fbufcvkwu f kd Primary tjzpf? nmbufcvkwu f kd Secondary tjzpf
toH;k jyKEikd yf gonf/ Mouse udk Mouse Pad ( Mouse udk wifía½GUvsm;rIjyKvyk &f ef pDrH
jyKvyk xf m;onft h jym;) ay:wGif a½TUMunfyh gu jrm§ ;wdak v;onf Desktop ay:üa½GUvsm;
aeonfukd awGU&ygrnf/ ¤if;jrm§ ;wdk av;udk a½G;ñTew f H (Mouse Pointer) [kac:ygonf/
Mouse wpfco k nf atmufyg tajccH tvky(f 4)rsK;d udv k yk Ef ikd yf gonf-
(u) a½G;ñTew f jH zifah xmufjcif; (Point) / Mouse udk toH;k jyKNy;D Pointer
udk Desktop ay:wGif tvd&k aSd omae&modYk ydaYk qmifay;jcif;udk Point
vkyjf cif;[kac:ygonf/
Windows XP Operating System 3 uuuG e f
( c) a½G;ñTefwHjzifhaxmufí cvkwfwpfcsufESdyfjcif; (Single Click)/
yHrk eS t
f m;jzifh Pointer a&mufaeonfah e&mwGif b,fbuf Button udk
wpfcsuEf ydS Nf y;D csujf cif;vTwjf cif; (Left Click) onf Select vkyjf cif;jzpf
ygonf/ nmbuf Button udk wpfcsuEf ydS Nf y;D csujf cif;vTwjf cif; (Right
Click)onf Context Menu/Shortcuts Menu udk zGijhf cif; jzpfygonf/
( *) a½G;ñTefwHjzifhaxmufí cvkwfESpfcsufESdyfjcif; (Double-Click)/
Pointer a&mufaeonfah e&mrS b,fbuf Button udk ESpc f suq f ufwu kd f
ESdyfNyD; csufjcif;vTwfjcif;udk Double Click vkyfjcif;[kac:ygonf/
Application wpfcu k kd Run vdvk Qif 4if; Application Icon udk Double
Click vky& f ygrnf/
(C) a½G ; ñT e f w H j zif h a xmuf í rd r d v d k & mod k Y qJ G , l N yD ; ae&mcsxm;jcif ;
(Drag & Drop)/ Mouse Pointer jzifh Object wpfcu k kd a&G;cs,Nf y;D
b,fbuf Mouse Button udk zdxm;vQuf tvd&k aSd omae&modYk a&muf
aomtcg vTwjf cif; (Release)udk Drag & Drop vkyjf cif;[kac:onf/
Object wpfcu k kd a½TUjcif;? Windows rsm;\ t½G,t f pm;ajymif;vJjcif;
ponfww Ykd iG f Drag vky&f ygrnf/
yH(k 1-2)
yH(k 2-1)
Using the Toolbars
13/ Windows XP wGif Internet ESihf Program rsm;udk vQijf refpmG toH;k jyKEikd af p&ef
Toolbar rsm;jzifh aqmif&u G Ef ikd yf gonf/ tcsKd U Toolbar rsm;onf Taskbar wGif ay:aeap&ef
zefw;D Edik o
f uJo
h Ykd tvG,wf ul jyefvnfz,f&mS ;Edik yf gonf/ Toolbar qdo k nfrmS Buttons
rsm;pka0;xm;aom Bank wpfcjk zpfNy;D Commands rsm;udk ud, k pf m;jyKonf/ Button wpfcu
k kd
Click vkyMf unfy h gu oufqikd o f nfh Command tvkyv f yk yf gonf/ Taskbar \ae&m
Windows XP Operating System 10 uuuG e f
vGwwf iG f Right Click vkyyf gu Shortcut Menu ay:vmrnf/ 4if;rS Taskbar ay:wGif
az:jyvkad om Toolbar ukad &G;cs,yf g/ yH(k 2-2) Windows XP \ Toolbars rsm;rSm
atmufyg twdik ;f jzpfygonf-
yH(k 2-2)
(u) Address / Address ab;&dS Text box wGif Internet Address wpfck
½du
k x
f nfNh y;D Enter ESyd yf gu Internet Explorer onf 4if;ae&mudk &SmazG
jyovdrrhf nf/
( c) Windows Media Player / Windows Media Player Program udk
zGiNhf y;D aemuf Minimize jyKvyk yf g/ Ny;D vQif Toolbars \ Windows Media
Player udk Click vkyyf gu Taskbar ay:wGif Windows Media Player
Toolbar a&muf&aSd pNy;D toH;k jyKEi kd yf gonf/
(* ) Links / Internet Explorer Links (Web site) rsm;udk csw d q
f ufEikd of nf/
(C) Language Bar/ Toolbars \ Language Bar udk Click vkyy f gu
Taskbar ay:wGif Language bar Toolbar a&muf&aS d pNy;D toH;k jyKEik d yf gonf/
(i) Desktop / yGiahf eaom Window wpfco k nf Desktop ay:zH;k uG,af epOf
Desktop ½Sd Icon rsm;udkoHk;Edkif&eftwGuf Desktop Toolbar udk
oH;k ygonf/
(p) Quick Launch / Internet Explorer, Outlook Express, Your
Destop ESihf Active Chennel Viewer wku
Yd kd vG,u
f pl mG toH;k jyKEidk af p
ygonf/
( q) New Toolbar / Toolbar topfwpfcu
k kd wnfaqmufEikd yf gonf/
Closing the Toolbar
14/ Taskbar ay:&dS Toolbar udk z,f&mS ;vdv
k Qif Taskbar \ae&mvGwu
f kd Right Click
vkyyf g/ ay:vmaom Shortcut Menu rS Toolbars udak ½G;í z,f&mS ;vdo
k nfh Toolbar
udak ½G;yg/
Windows XP Operating System 11 uuuG e f
tcef;(3)
What is a Windows?
15/ Windows qko d nfrmS File? Folder? Programs? Icons tp&So d nfwh u
Ykd kd az:jyay;
aom Frame wpfcjk zpfygonf/ yH(k 3-1) a&G;cs,rf aI y:rlwnfNy;D Windows onf Screen
\tpdwtf ykid ;f (okrYd [kw)f wpfcv
k ;Hk ae&m,lEidk o
f nf/ Windows wGiyf g0ifaom toGit f jyif
vu©Pm (Windows Elements) rsm;rSm atmufygtwdik ;f jzpfygonf-
yH(k 3-2)
yH(k 3-3)
yH(k 3-4)
Windows XP Operating System 17 uuuG e f
Closing all Windows
23/ Windows rsm;udk tvkyv f yk Nf y;D aomtcg jyefyw
d yf g/ Windows rsm;udk vG,u
f pl mG
ydwvf ykd gu Close Button udk Click vkyyf g/ (odrYk [kw)f Taskbar ay:&Sd oufqikd &f m
Application Windows Title Bar udk Right Click vkyí f ay:vmaom Shortcut Menu
rS Close udk a½G;cs,yf g/ yH(k 3-5) tcsKUd aom Application Windows rsm;udk Files rsm;
Save rvkyc f ifyw
d yf gu Files rsm;udk Save vky&f ef Message ay;wwfygonf/ yH(k 3-6)
File udo k rd ;f qnf;vdyk gu Yes Command Button tm; Click vkyí f rodr;f qnf;vdyk gu
No Command Button tm; Click vkyy f g/
yH(k 3-5)
yH(k 3-6)
rS w f c suf / (1) Windows XP toH;k jyKue G yf sLwmrsm;wGif wpfcgwpf&H acwå&yfwhH
oGm;aom tajctae (Hang )rsK;d ESihf BuKH awGUEdik yf gonf/ xdt k cg
Ctrl + Alt+ Delete ESyd yf gu Windows Task Manager ay:vm
rnf/ yHk(3-7) 4if;wGifawGU&dS&aom Program rsm;rS Not
responding jzifh ,SOwf aGJ zmfjyaom Program udk a&G;cs,í f End
Task jyKvyk &f rnf/ aemufq;kH wGif Shut Down jyKvyk &f rnf/
Windows XP Operating System 18 uuuG e f
(2) CD toH;k jyKorl sm;taejzifh raumif;aom CD ROM rsm;udk xnfh
zwfvQiv f nf;aumif;? CD Drive raumif;vQiv f nf;aumif;? zwf
r&aom Format jzpfvQiv f nf;aumif; Hang jzpfaomtajc
taersK;d BuKH awGUEdik of jzifh owdjyKoifo h nf/ (xnfxh m;aom CD
ROM udk csuc f si;f jyefxw k yf g/)
(3) rnfodkYrQajz&Sif;Edkifjcif;r&dSbJ Hang oGm;aomtajctaersKd;
BuKH awGUygu System Unit &dS Reset Button udk ESyd í f Restart
jyKvyk &f rnf/ ( Keyboard \ Num lock udk tBurd Bf urd Ef ydS yf gu
Num Lock rD;vH;k zGi^ hf ydwrf vkyv f Qif Hang jzpfaeaMumif; odEikd f
ygonf/)
yH(k 3-7)
Windows XP Operating System 19 uuuG e f
tcef;(4)
Windows XP Help
24/ Windows XP \ Help System onfatmufaz:jyygwdu
Yk kd vkyaf qmifjcif;jzifh
toH;k jyKot l m; tultnDay;Edik yf gonf-
(u) Windows XP ESio fh ufqikd af om ar;cGe;f rsm;udk ajzMum;&Si;f vif;ay;jcif;?
( c ) Windows XP tm; rnfuo hJ t Ykd oH;k jyK&rnfukd tqifv
h u
kd &f iS ;f vif;jyEdik jf cif;?
( * ) Internet ESiq
hf ufo, G í f Software qdik &f m Update jyKvyk Ef ikd jf cif;?
(C) uGeyf sLwmpepfyikd ;f qdik &f m csKUd ,Gi;f rIrsm;udk tajz&Smay;Edik jf cif;/
yH(k 4-1)
Windows XP Operating System 20 uuuG e f
yHk (4-2)
yH(k 5-1)
yH(k 5-2)
yH(k 5-3)
Windows XP Operating System 23 uuuG e f
yH(k 5-4)
Changing Display
28/ Desktop \ Icon rsm;vGwaf omae&mwGif Mouse Pointer udx k m;í Right
Click vkyy
f gu Context Menu ay:vmrnf/ 4if;rS Properties udk a½G;cs,yf g/ Display
Properties rS Themes? Desktop? Screen Saver? Appearance ESihf Setting wdu Yk kd
a&G;cs,í
f ajymif;vJay;Edik yf gonf/ yHk (5-5)? yH(k 5-6)
Windows XP Operating System 24 uuuG e f
yH(k 5-5)
yHk (5-6)
Windows XP Operating System 25 uuuG e f
yH(k 5-7)
Windows XP Operating System 26 uuuG e f
Screen Saver
30/ uGeyf sLwmudk toH;k jyKaepOf Keyboard ESihf Mouse wdu Yk kd rxdbxJ m;ygu owfrw S f
xm;aom tcsed jf ynfv h Qif Screen ay:wGif rdrad ½G;cs,o f wfrw S af y;xm;onfh yHak y:vm
jcif;udk Screen Saver jyKvyk o f nf[k ac:onf/ Screen Saver jyKvyk &f ef Desktop \
ae&mvGww f iG f Right Click vkyyf gu Context Menu ay:vmrnf/ 4if;rS Properties
udk a½G;cs,í f Display Properties Dialogbox rS Screen Saver Tab udak ½G;cs,yf g/
Screen Saver Drop-down List box wGif rdrx d nfv
h okd nfh Screen Saver wpfcu k kd
a½G;cs,Nf y;D Preview MunhEf ikd yf gonf/ yH(k 5-8) Wait Text box wGif owfrf w S af y;vdk
onft h csed u f kd a½G;cs,Nf y;D ygu OK udk Click vkyyf g/
yH(k 5-8)
Windows XP Operating System 27 uuuG e f
Screen Resolution
31/ Windows \ Screen Resolution ajymif;&ef Desktop \ae&mvGww f iG f Right
Click vkyf ygu Shortcut Menu ay:vmrnf/ 4if;rS Properties udk a½G;cs,í f Display
Properties Dialog Box rS Setting Tab udak ½G;cs,y f g/ Setting View ay:vmrnf/
yH(k 5-9) Colors Quality List Box rS toH;k jyKrnfh Colors Quality wpfcck u
k kd a½G;cs,yf g/
Resolution udak jymif;vJvy kd gu Screen Resolution rS Slider udk vdo k vdak &TUNy;D aemuf
OK udk Click vkyy f g/
yH(k 5-9)
Windows XP Operating System 28 uuuG e f
tcef; (6)
Using the Setting of Taskbar and Start Menu
32/ Start Menu udk Right Click vkyNf y;D ay:vmaom Menu rS Properties udk
Click vkyy
f g/ ay:vmaom Taskbar and Start Menu Properties Dialog Box yH(k 6-1)
rS atmufazmfjyyg Option (7)ckukd a½G;cs,Ef ikd yf gonf-
(u) Lock the Taskbar / b,f? nm? tay:? atmuf a&Tí Y r&ap&ef ESihf
Taskbar ay:&Sd Icons rsm;? Tools rsm;udk a&Tí
Y r&ap&ef jyKvyk v
f ykd gu
a&G;cs,yf g/
yH(k 6-1)
Windows XP Operating System 29 uuuG e f
yH(k 6-2)
yH(k 6-3)
Windows XP Operating System 31 uuuG e f
Mouse Setting
35/ yHrk eS t f m;jzifh b,fbuf Button udk Primary ESihf nmbuf Button udk Secondary
tjzpf toH;k jyKMuygonf/ b,fbuf Button udk Secondary ESihf nmbuf Button udk
Primary tjzpf ajymif;vJtoH;k jyKEi kd yf gonf/ Start Menu => Control Panel => Mouse
udk Double click vkyyf g/ Mouse Properties Dialog Box yH(k 6-4) rS atmufygwdu Yk kd
jyifqifEikd yf gonf-
yH(k 6-4)
yH(k 6-5)
yH(k 6-6)
Windows XP Operating System 33 uuuG e f
tcef;(7)
Disk Drives
36/ uGeyf sLwmwpfv;kH wGif Hard Disk Drive ESihf Floppy Disk Drive [lí Drive
2 ck tenf;qH;k yg&Syd gonf/ Hard Disk onf tcsut f vufyrmPrsm;pGm odak vSmifEikd f
ygonf/ Floppy Disk onf tcsut f vuftenf;i,fuo kd m odak vSmifxm;Edik Nf y;D tcsuf
tvufrsm;udk Backup jyKvyk &f efEiS hf wpfae&m rSwpfae&modaYk ½TUajymif;&ef toH;k jyKygonf/
,cktcg Floppy Disk rsm;tpm; USB (Universal Serial Bus) Port toH;k jyK&onfh
Memory Stick rsm;udak jymif;vJtoH;k jyKvmNyjD zpfonf/ Drive rsm;udk cGjJ cm;Edi k &f eftwGuf
tu©&mrsm;jzifh atmufygtwdik ;f owfrw S Ef ikd yf gonf-
(u) Hard Disk Drive wpfcEk iS hf Floppy Disk Drive wpfcyk g&djS cif;/
Hard Disk udk Drive C: [kowfrw S Nf y;D Floppy Disk udk Drive A: [k
owfrw S yf gonf/
( c) Hard Disk Drive ESpfckESifh Floppy Disk Drive ESpfckyg&dSjcif;/
Hard Disk wpfcu k kd Primary Hard Disk tjzpf C: [kowfrw S Nf y;D ?
usef Hard Disk wpfcu k kd Secondary Hard Disk tjzpf D: [kowfrw S f
avh&ydS gonf/ Boot jyKvyk rf nfh Floppy Disk udk A: [kowfrw S í f usef
Floppy Disk udk B: [k owfrw S Ef ikd yf gonf/
( *) Hard Disk wpfckudk Partitions rsm;cJGoHk;jcif;/ Partitions (3)ck
cGJxm;vQif C: D:, E: [k owfrSwfEdkifygonf/ Partitions rsm;udk
vdt k yfovdk cJEG ikd yf gonf/
(C) Optical Drive yg&Sjd cif;/ Hard Disk rsm;twGuf tu©&mowfrw S f
Ny;D rS Optical Drive twGut f u©&mudk owfrw S yf gonf/ trsm;tm;jzifh
Optical Drive twGuf D: [k owfrw S yf gonf/ Optical Drive rsm;wGif
CD-ROM, CD R/W, Combo Drive, DVD-ROM, DVD R/W [lí
trsK;d rsK;d &So
d nf/
( i) Server Drive yg&Sjd cif; / Server Drive udk trsm;tm;jzifh F: tjzpf
owfrw S yf gonf/
Using My Computer
38/ Desktop ay:&Sd My Computer Icon udk Double Click vkyfygu My
Computer Window yH(k 7-1) yGiv hf mNy;D Folder (odrYk [kw)f Drive \ Contents rsm;udk
az:jyygonf/ Disk Drive, Folder rsm;udk ul;,l^a½GUajymif;Edik jf cif;? trnfajymif;Edik jf cif;
Yk kd vkyaf qmifEikd yf gonf/ View Menu &dS Large Icons, Small Icons,
ESizhf sujf cif;wdu
List, Details wdjYk zifh jrifui G ;f udak jymif;vJEikd yf gonf/ View Menu &dS Arrange Icons
udak ½G;ívnf; Folder, File rsm;udk by Drive Letter, by Type, by Size ,by Free Space,
Auto Arrange wdjYk zifh pDEi kd yf gonf/
yH(k 7-1)
Windows XP Operating System 35 uuuG e f
Using Windows Explorer
39/ Start Button udk Click vkyNf y;D ay:vmaom Start Menu rS All Programs
=>Accessories => Windows Explorer ukd Click vkyy f g/ (od)Yk Start Button udk
Right Click vkyNf y;D ay:vmonhf Menu rS Explore udk Click vkyy f g/ yk(H 7-2) Left
Windows wGif Disk Drives ESifh Folder rsm;yg0ifNy;D ? Right Windows wGif Left
Windows a&G;cs,fxm;aom Disk Drive (okdY) Folder rsm;\ Contents rsm;ukd
azmfjyay;ygonf/ Desktop (od)Yk My Computer (od)Yk Drive (ok)Yd Folder rsm;udk
4if;atmufyg&daS om Folder rsm;tm; jzefrY xm;vQif 4if;wdaYk &SUwGif [+] oauFw&dNS y;D ?
jzefjY yxm;vQif [-] oauFwjyygonf/ Windows Explorer jzifh Disk Drive, Folder
rsm;wGif tvd&k o Sd nfh Folder ESihf File rsm;udk &SmazGEikd jf cif;? wpfae&mrS wpfae&modYk
ul;,l^a½GUajymif;Edik jf cif;? trnfajymif;Edik jf cif; ESihf zsujf cif;wdu
Yk kd vkyaf qmifEikd yf gonf/
Windows Explorer \jrifui G ;f udk View Menu &dS Large Icons, Small Icons, List,
Details wdjYk zifh ajymif;vJMunf½h EI ikd yf gonf/ View Menu rS Arrange Icon udak ½G;ívnf;
Folder, File rsm;udk by Name,by Type,by Size ,by Date, Autoarrange wdjYk zifh
tvd&k o
Sd vdpk pD OfEikd yf gonf/
yH(k 7-2)
Windows XP Operating System 36 uuuG e f
Standard Toolbar
40/ Exploring Windows \ Toolbar wGif atmufyg Standard Buttons rsm;yg&Sd
ygonf-
(u) Back/ wpfcNk y;D wpfck Click vkyc
f ahJ om Drive, Folder rsm;odYk aemufjyef
oGm;vdo k nft h cgwGif toH;k jyKygonf/
(c) Forward/ Back jzifo h mG ;cJah om Drive, Folder rsm;rS a&SUodYk jyefomG ;vdk
aomtcgwGif toH;k jyKygonf/
(*) Up/ vuf&dS Folder rS wpfqifjh rifah om Up One Level odYk oGm;vdy k gu
toH;k jyKygonf/
(C) Search/ Picture, Music, Video, Documents ESihf Folders rsm;udk
&SmazGEikd yf gonf/
(i) Folders/ Normal View ESih f Folder View udk vdt k yfovdk Munf½h EI ik d yf gonf/
(p) Views / Thumbnails, Tiles, Icons, List, Details yHp k rH sm;odYk ajymif;vJ
Munfv h o kd nfth cgwGif toH;k jyKygonf/
yH(k 7-3)
Windows XP Operating System 38 uuuG e f
yH(k 7-4)
Recycle Bin
46/ Recycle Bin onf rvdt k yfonfrsm;udk pGeyYf pfEikd af om trIu d yf ;kH ESiw
hf yl gonf/
xdt
Yk wl Recycle Bin onfvnf; rvdt k yfaom Files rsm;udk xnfo h iG ;f xm;aomae&m
jzpfygonf/ Windows twGi;f Files rsm;udk Delete vkyo f nfth cg Recycle Bin wGif
odr;f xm;ygonf/ Recycle Bin udk Empty rvkyrf csi;f zsux f m;aom Files rsm;udk
jyefvnfq,fwifEikd yf gonf/ Empty vkyNf y;D jzpfygu jyefvnf rq,fwifEikd yf g/ Recycle
Bin udk Empty rvkyfrD zsufxm;aom Files rsm;udk atmufygtwdkif; jyefvnf
&,lEikd yf gonf- yH(k 7-5)
yH(k 7-5)
Windows XP Operating System 40 uuuG e f
(u) Recycle Bin rS Files rsm;udk Restore vkyjf cif; / Desktop ay:&dS
Recycle Bin udk Double Click vkyy f g/ Restore vkyv
f o kd nfh Folder/
File wduYk akd ½G;cs,Nf y;D ? File Menu rS Restore udk Click vkyyf gu zsux f m;
aom Folder/File onf rlvae&modYk jyefa&mufomG ;ygrnf/
( c) Recycle Bin rS Files, Folders rsm; zsujf cif; / Desktop ay:&dS
Recycle Bin udk Double Click vkyyf g/ File Menu rS Empty Recycle
Bin udk Click vkyy f gu zsux f m;aom Folder/File rsm;vH;k 0zsuNf y;D om;
jzpfomG ;ygrnf/ File wpfcck si;f pDuv kd nf; a½G;cs,íf zsuEf ikd yf gonf/
Recycle Bin
46/ Recycle Bin onf rvdt k yfonfrsm;udk pGeyYf pfEikd af om trIu d yf ;kH ESiw
hf yl gonf/
xdt
Yk wl Recycle Bin onfvnf; rvdt k yfaom Files rsm;udk xnfo h iG ;f xm;aomae&m
jzpfygonf/ Windows twGi;f Files rsm;udk Delete vkyo f nfth cg Recycle Bin wGif
odr;f xm;ygonf/ Recycle Bin udk Empty rvkyrf csi;f zsux f m;aom Files rsm;udk
jyefvnfq,fwifEikd yf gonf/ Empty vkyNf y;D jzpfygu jyefvnf rq,fwifEikd yf g/ Recycle
Bin udk Empty rvkyfrD zsufxm;aom Files rsm;udk atmufygtwdkif; jyefvnf
&,lEikd yf gonf- yH(k 7-5)
yH(k 7-5)
Windows XP Operating System 40 uuuG e f
(u) Recycle Bin rS Files rsm;udk Restore vkyjf cif; / Desktop ay:&dS
Recycle Bin udk Double Click vkyy f g/ Restore vkyv
f o kd nfh Folder/
File wduYk akd ½G;cs,Nf y;D ? File Menu rS Restore udk Click vkyyf gu zsux f m;
aom Folder/File onf rlvae&modYk jyefa&mufomG ;ygrnf/
( c) Recycle Bin rS Files, Folders rsm; zsujf cif; / Desktop ay:&dS
Recycle Bin udk Double Click vkyyf g/ File Menu rS Empty Recycle
Bin udk Click vkyy f gu zsux f m;aom Folder/File rsm;vH;k 0zsuNf y;D om;
jzpfomG ;ygrnf/ File wpfcck si;f pDuv kd nf; a½G;cs,íf zsuEf ikd yf gonf/
(*) All Files and Folders rsm;ud& k mS azGjcif; / All Files and Folders
rsm;ud&k mS azGvykd gu yH(k 7-7) rS All Files and Folders udk Click vkyyf g/
ay:vmaom Dialog Box yH(k 7-10) wGirf rd &d mS vdo k nfwu Ykd kd a&G;cs,jf cif;?
½du
k x
f nfjh cif;rsm; jyKvyk Nf y;D Search Command Button tm; Click
vkyyf g/
Windows XP Operating System 42 uuuGef
yH(k 8-1)
Windows XP Operating System 44 uuuG e f
yH(k 8-2)
Using WordPad
51/ Short Note yHpk H Document rsm;? Report yHpk u H o hJ Ykd &Snv
f sm;aom Document
rsm;udk Create vkyv
f ykd gu WordPad udk toH;k jyK&rSmjzpfygonf/ NotePad onf Plain
Text rsm;udk Create vkyz f EYkd iS hf Edit vkyzf aYkd vmufomtoH;k 0ifNy;D WordPad wGif Indent?
Alignments? Style? Color? Line Spacing ponfh Special Effect rsm;udk toH;k jyKí&
ygonf/ WordPad udt k oH;k jyK&eftwGuf Start => All Programs => Accessories=>
WordPad udk Click vkyy f gu yH(k 8-3)twdik ;f WordPad Windoway:vmrnfjzpfonf/
yH(k 8-3)
Windows XP Operating System 45 uuuG e f
Using Paint
52/ Paint onf User rsm;taejzifh Window xJwiG f a&mifpykH v Hk v
S aS v;awGa&;qGEJ ikd f
atmifppD Ofxm;aom Graphic Application wpfcjk zpfygonf/ Paint wGiyf g0ifaom Tools
rsm;jzifh av;axmifyh ?kH puf0ikd ;f yH?k bJOyH?k rsO;f ajzmif?h rsO;f auG; ponfwu Ykd kd tpOfajyajya&;qGJ
Edik Nf y;D ½d;k ½d;k ½kyyf akH wGutp Logo yH;k rsm;? ½kyjf yyHrk sm;wdu
Yk kd a&;qGEJ ikd yf gonf/ Paint Application
udk toH;k jyK&eftwGuf Start => All Programs => Accessories=> Paint udk Click
vkyyf gu atmufyg yH(k 8-4) twdik ;f awGUjrif&rnfjzpfygonf/
yHk (8-5)
Windows XP Operating System 47 uuuG e f
tcef;(9)
How to Tell How Much Room is on a Disk
55/ ,cif OS rsm;? Hardware rsm;onf Hard Disk rsm;udk toH;k jyK&mwGif tuefY
towfrsm;pGm &Syd gonf/ ,cktcgwGif Hard Disk rsm;onf ,cifuxuf pGr;f tm;aumif;rGef
vmonfEiS t hf wl ae&m ydrk q
kd efv
Y mygonf/ File rsm;udk odak vSmif&eftwGuf File System
ESihf Hard Disk ay:wGif rnfrQvw G o
f nfukd od&&dS efvt
kd yfygonf/ Hard disk ay:wGif
use&f rSd nfah e&mvGwyf rmPESihf File Systemudk od&EdS ikd &f ef atmufygtwdik ;f aqmif½uG f
Edik yf gonf-
(u) Desktop ay:&Sd My Computer (od)Yk Windows Explorer twGi;f rS
Address Drop Down List Box (od)Yk All Folders List rS aeí My
Computer udak ½G;yg/
( c) rdrod &d v
dS o
kd nf(h od)Yk aqmif&u
G vf o
kd nfh Drive udak ½G;cs,yf g/ (Oyrm- Drive
A:(od)Yk Drive C:(od)Yk Drive D: (od)Yk Drive E:) tu,fí Web Style
udk toH;k jyKcv hJ Qif Windows \ b,fbufwiG f Capacity udak z:jyaeaom
Graph yHw k pfcak y:vmygrnf/
( *) rdrad &G;cs,v f u kd af om Drive udk Mouse jzifh Righ click udEk ydS í
f ay:vm
aom Shortcut Menu rS Properties udak ½G;cs,yf g/ a½G;cs,x f m;aom
Drive \ Properties Dialog Box ay:vmrnf/ yH(k 9-1)
yH(k 9-1)
Windows XP Operating System 48 uuuG e f
56/ tjyma&mifonf toH;k jyKxm;aomtydik ;f jzpfNy;D yef;a&mifonf ae&mvGwaf om
tydik ;f jzpfygonf/ Label udk ajymif;Edik yf gonf/ Disk rsm;udv
k nf; ppfaq;jyifqifEikd jf cif;?
Backup Files rsm;\ tajctaeudk ppfaq;ay;jcif;? Disk udk cJaG 0oH;k pGc J iG ahf y;jcif;ESihf
Disk yrmPudk csKUH &eff Tools rsm; yg0ifygonf/
Disk Cleanup
57/ Hard Disk wGif Temporary Files rsm;? Uninstall Files rsm;ESihf trIu d yf ;kH xJwiG f
zsux f m;aom Filesrsm;&Sw
d wfojzifh 4if;wdu
Yk kd Disk Cleanup jyKvyk jf cif;jzifh Hard Disk
wGiaf e&mvGwf Free Space rsm;jym;vmatmif vkyaf qmifEikd yf gonf/
58/ Disk Cleanup udak tmufyg tqifr
h sm;twdik ;f vkyaf qmifEikd yf gonf-
(u) Start Button => All Programs => Accessories => System Tools
=> Disk Cleanup udk Click vkyy f g/ Select Drive Dialog Box
ay:vmrnf/yH(k 9-2)
yH(k 9-2)
( c) Drives : List Box wGif Disk Cleanup vkyv f adk om Drive C: udak ½G;cs,f
í OK udk Click vkyyf g/ (odrYk [kw)f yH(k 8-1)rS Disk Cleanup tm; Click
vkyyf gu Disk Cleanup for (C:) Dialog Box xyfíay:vmrnf/
yH(k 9-3)
(*) ¤if; Dialog Box rS Disk Cleanup Tab tm;a&G;cs,Nf y;D rvdt k yfaom
zsuv f akd om zdik rf sm;udk Check Box wGiaf ½G;cs,Nf y;D OK udkClick vkyyf g/
Disk Cleanup for (C:) Dialog Box xyfíay:vmrnf/ yH(k 9-4) ¤if;rS
Yes Button udk Click vkyy f g/ Disk Cleanup Utility onf rvdv k m;tyf
aom Files rsm;udk Cleaning vkyaf eaMumif; Dialog Box ay:vmygrnf/
yH(k 9-5)
Windows XP Operating System 49 uuuG e f
yH(k 9-3)
yH(k 9-4)
yH(k 9-5)
Windows XP Operating System 50 uuuG e f
tcef;(10)
Making Backups
59/ Computer System rSm Hardware odrYk [kwf Storage Failure jzpfjcif;wdEYk iS hf
BuKH awGcY yhJ guqd&k if rvdv
k m;tyfwhJ Data Loss jzpfrrI sK;d rBuKH &avatmif Windows XP
Backup Utilities udt k oH;k jyKNy;D Duplicate Copy wpfcu k jkd yKvyk x
f m;jcif;jzifh BuKd wif
umuG,Ef ikd yf gonf/ Backup enf;[m Hard Disk xJrS rdrt d vd&k adS om Files ESihf Folders
rsm;udk Duplicate ESifh Restore vkyfay;rSmjzpfygonf/ System Files rsm;udkvnf;
ASR(Automated System Recovery) Disk tjzpf Save vkyNf y;D vdt k yfwt hJ cgrSm
System Configuration Setting rsm;udk Restore jyefvy k &f eftwGuf toH;k jyKEidk yf gonf/
Back udk Schedule Task taejzifh vkyx f m;r,fq&kd if Computer rS Data awGukd Up-
to-Date jzpfatmif Regular Backup vkyaf y;ygvdrr hf nf/
yH(k 10-1)
Windows XP Operating System 51 uuuG e f
61/ xyfíay:vmaom Backup or Restore Wizard yH(k 10-2)wGif Back up files
and settings option udak &G;cs,Nf y;D Next udk Click vkyy
f g/
yH(k 10-2)
62/ What to Back Up Wizard yH(k 10-3)wGif Let me choose what to backup
option udak &G;cs,Nf y;D Next udk Click vkyy
f g/
yH(k 10-3)
Windows XP Operating System 52 uuuG e f
63/ Items to Back Up Wizard yH(k 10-4)wGif Items to back up: atmufrS rdrd
Back up vkyv
f akd om Folder udak &G;cs,Nf y;D Next udk Click vkyyf g/
yH(k 10-4)
64/ Backup Type, Destination, and Name Wizard yH(k 10-5)wGif Choose a place
to save your back up: wGif rdrd Back up vkyv
f akd om Drive udk Browse rSa&G;cs,Nf y;D
Type a name for this backup: wGif Backup Name ay;í Next udk Click vkyy f g/
yH(k 10-5)
Windows XP Operating System 53 uuuG e f
65/ Backup twGuf Setting owfrw S Nf y;D aMumif;udk yH(k 10-6)wGif awGjY rif&rnfjzpfNy;D
Finish udk Click vkyyf g/ (odrYk [kw)f Backup Setting wGif Options rsm;xyfíxnfv h ykd gu
Advanced udk Click vkyy f g/
yH(k 10-6)
yH(k 10-7)
Windows XP Operating System 54 uuuG e f
67/ ay:vmaom How to Back Up Wizard yH(k 10-8)wGif Verify data after backup
udak &G;cs,Nf y;D Next udk Click vkyyf g/ xdrk S xyfíay:vmaom Backup Options Wizard
yH(k 10-9)rS Append this backup to the existing backups udak &G;cs,Nf y;D Next udk Click
vkyyf g/
yH(k 10-8)
yH(k 10-9)
Windows XP Operating System 55 uuuG e f
68/ When to Back Up Option yH(k 10-10)wGif When do you want to run the
backup? atmufrS Later Option udak &G;cs,Nf y;D Job name: ae&mwGif trnfwpfcak y;yg/
¤if;aemuf Set Schedule button udk Click vkyyf g/ qufvufí Schedule Job dialog
box yH(k 10-11) Schedule Task trsK;d tpm;udk a&G;cs,Nf y;D OK udk Click vkyy
f g/
yH(k 10-10)
yH(k 10-11)
Windows XP Operating System 56 uuuG e f
69/ qufvufí Set Account Information dialog box yH(k 10-12)wGif rdrpd w d Bf uKd uf
Password ud½k ukd Nf y;D OK udk Click vkyyf gu yH(k 10-13)twdik ;f Completing the Backup
or Restore Wizard xyfíay:vmygu Finish udk Click vkyv f Qif Backup Setting
rsm; owfrw
S Nf y;D oGm;NyjD zpfygonf/
yH(k 10-12)
yH(k 10-13)
Windows XP Operating System 57 uuuG e f
Starting Back Up
70/ Files ESihf Folders rsm;udk Backup vky&f efwu G f Start => All Programs =>
Accessories => System Tools => Backup udk Click vkyyf g/ yH(k 10-1) twdik ;f Backup
or Restore Wizard ay:vmygu Advanced Mode udk Click vkyy f g/ ay:vmaom
Backup Utility dialog box yH(k 10-14) rS Backup tab udk Click vkyy f g/ qufvufNy;D
rdrd Backup vkyrf nfh Folder udak &G;cs,yf g/ E:\i-win Backup.bkf udk Backup Media
twGut f oH;k jyKrnfjzpfygonf/ Ny;D aemuf Start Backup udk Click vkyyf g/
yH(k 10-14)
71/ ay:vmaom Backup Job Information dialog box yH(k 10-15) wGif Start
Backup Button udk Click vkyy f gu yH(k 10-16) twdik ;f Backup Progress windows
ay:vmNy;D Backup vkyaf eaMumif;udk awGjY rif&rnfjzpfygonf/ ¤if;aemuf File (60)udk
(1)rdepf(21)puúejYf zifh Backup vkyNf y;D oGm;aMumif;udk yH(k 10-17) twdik ;f awGjY rif&rnfjzpfyg
onf/ Close Button udk Click vkyyf g/
72/ rdrd Backup vkyxf m;aom Backup Schedule Job udk Munfv h ykd gu Backup
Utility windows yH(k 10-14)rS Schedule Jobs tab udk Click vkyy
f gu yH(k 10-18)twdik ;f
awG&Y rnfjzpfonf/
Windows XP Operating System 58 uuuG e f
yH(k 10-15)
yH(k 10-16)
Windows XP Operating System 59 uuuG e f
yH(k 10-17)
yH(k 10-18)
Windows XP Operating System 60 uuuG e f
Restore from Backup
73/ Computer twGi;f &Sd Orginal Data Files rsm; taMumif;trsK;d rsK;d aMumifh ysuqf ;D
aysmufq;kH oGm;ygu rdrd Backup vkyx f m;aom Folder rsm;xJrS Files rsm;udjk yefvnf
Restore vky, f &l rnfjzpfonf/ Restore vky&f eftwGuf Start => All Programs =>
Accessories => System Tools => Backup udk Click vkyyf g/ yH(k 10-1) twdik ;f Backup
or Restore Wizard ay:vmygu Advanced Mode udk Click vkyy f g/ ay:vmaom
Backup Utility dialog box yH(k 10-19) rS Welcome tab udk Click vkyy f g/ qufvufNy;D
Restore Wizard (Advanced) button udak &G;cs,y f g/
yH(k 10-19)
74/ Welcome to the Restore Wizard yH(k 10-20) ay:vmygu Next udk Click
vkyyf g/ yH(k 10-21) twdik ;f What to Restore windows wGif Backup Identification
Label atmufrS i-win Backup.bkf udk Double Click vkyy f g/
75/ Backup Files rsm;udk yH(k 10-22)twdik ;f rlvwnf&&dS mae&modYk jyefvnf Restore
vkyrf nft
h aMumif;a&G;cs,af y;Ny;D Next udk Click vkyyf g/ Completing the Restore
Wizard windows yH(k 10-23) ay:vmygu Finish udk Click vkyy f g/
Windows XP Operating System 61 uuuG e f
76/ Restore Progress windows yH(k 10-24) twdik ;f ay:vmNy;D Restore vkyaf e
aMumif;udk awGjY rif&rnfjzpfygonf/ ¤if;aemuf File (60)udk (1)rdepf(22)puúejYf zifh Restore
vkyNf y;D oGm;aMumif;udk yH(k 10-25) twdik ;f awGjY rif&rnfjzpfygonf/ Close Button udk Click
vkyyf gu rdr\ d Restore vkyjf cif;vkyif ef;pOf Ny;D qH;k oGm;NyD jzpfygonf/
yH(k 10-20)
yH(k 10-21)
Windows XP Operating System 62 uuuG e f
yH(k 10-22)
yH(k 10-23)
Windows XP Operating System 63 uuuG e f
yH(k 10-24)
yH(k 10-25)
Windows XP Operating System 64 uuuG e f
tcef;(11)
Using Multiple Users
77/ Computer wpfv;kH wnf;wGif Multiple Users rsm;twGuf Setup vkyaf y;xm;ygu
Computer udz k iG v
hf u
kd o
f nfEiS hf Welcome Screen wufvmygu rdr\ d User Account
Name udak &G;cs,Nf y;D Password xnfah y;rnfqy kd gu Logon vkyaf om User \ Personal
Setting udk Windows XP rS Load vkyaf y;rnfjzpfonf/
yH(k 11-1)
Windows XP Operating System 65 uuuG e f
Create a New User Account
79/ User Account topfwpfck wnfaqmuf&eftwGuf Start => Control Panel
=> User Account udk Click vkyy f g/ ay:vmaom User Accounts Window yH(k 11-2)
&Sd Pick a Task atmuf&dS Create a new account udk Click vkyyf g/ ay:vmaom Name
the new account window yH(k 11-3) wGif rdrod wfrw
S v
f akd om User Account udx
k nfNh y;D
Next udk Click vkyyf g/
yH(k 11-2)
yH(k 11-3)
Windows XP Operating System 66 uuuG e f
80/ Account Type udo k wfrwS af y;&eftwGuf Pick an account type window
yH(k 11-4)wGif Limited option button udak &G;cs,Nf y;D Create Account button udk Click
vkyyf gu User Account topfwpfck wnfaqmufNy;D jzpfygonf/
yH(k 11-4)
Assign a Password
81/ rdr\ d User Account udk Password owfrw S &f eftwGuf yH(k 11-5)&Sd rdr\
d User
Account udk Click vkyy
f g/ Ny;D aemuf ay:vmaom yH(k 11-6)wGif Create a password
udk Click vkyyf g/
yH(k 11-5)
yH(k 11-6)
Windows XP Operating System 68 uuuG e f
yH(k 11-7)
yH(k 11-8)
85/ Limited User Account udk Delete vkyv f ykd gu Administrator User Account
jzifh Windows wufNy;D zsu&f rnfjzpfonf/ Limited User Account rSzsuí f r&yg/
Windows XP Operating System 69 uuuG e f
tcef;(12)
Windows XP Installation
89/ Safe Mode jzifw h uf&ef Computer udk Reboot vkyí f F8 Key udEk ydS yf g/ xdrk S
wqifh ay:vmaom Menu rS Safe Mode a&G;um Enter Key udEk ydS yf g/ Safe Mode
jzifh Windows wufvmaomtcg Graphic Card Driver udyk gjzKwx
f m;ojzifh yHrk eS jf rifaeus
Windows XP Operating System 70 uuuG e f
ykHpHtwdkif; jrif&rnfr[kwfyg/ Hardware aMumifh jyóemjzpfaewmvm; odEdkif&ef
Start=>Control Panel=>System =>Hardware=>Device Manager (odrYk [kw)f My
Computer Icon=> Right Click=>Properties=>Hardwarwe=>Device Manager
odt
Yk qifq
h ifo
h mG ;Ny;D ppfaq;Munf&h ygrnf/ Device Manager wGif xl;jcm;aomtrSwf
tom;rsm; (Oyrm- t0ga&mif Question Marks av;rsm;) &Sad eygu ¤if; Device
wGijf yóem&Safd eNyjD zpfonf/ jyóem&Sad eaom Device ay:wGif Double Click ESyd jf cif;Ny;D
ay:vmaom Message rsm;udk ajz&Si;f oGm;jcif;jzifh ajyvnfomG ;ygvdrrhf nf/
Windows Repairing
91/ Safe Mode jzifah jz&Si;f Ny;D aomfvnf; rajyvnfygu Windows \ System Files
rsm;rSm jyóem&Sad ewmjzpfEikd yf gw,f/ 'DtcgrSm Windows Installer CD jzifh Boot wufNy;D
" To Setup Windows XP Now" udak &G;í Enter Key udEk ydS yf g/ Windows \ Installed
Path udjk yygvdrr
hf nf/ trsm;tm;jzifh C:\WINDOWS jzpfygrnf/ ¤if;aemuf "To Repair
the Selected Windows XP Installation" twGuf Keyboard rS "R" udE k ydS yf g/ xdt
k cg
Windows \ System Files? Error &Sad om Files rsm;udk Reinstall vkyo f mG ;Ny;D Windows
jyefvnftvkyv f yk yf gvdrrhf nf/ Windows Repair jyKvyk jf cif;onf Windows \ System
Files rsm;udok m Repair jyKvyk jf cif;jzpfí rlv&Sad om Applications Files rsm;? Data
Files rsm;? Settings rsm;udk xdcu kd rf rI &Syd g/
Windows XP Installation
94/ Windows XP Installation udk enf;vrf; (2)rsK;d jzifjh yKvyk Ef ikd o f nf-
(u) Clean Install/ Clean Installation qdo k nfrmS Hard Disk topf
wpfv;kH udk pwif Install jyKvyk jf cif;ESihf Windows &SNd y;D om; Hard Disk
wpfv;kH tm; Format ½ku d Nf y;D Install jyKvyk jf cif; wdyYk ifjzpfonf/
( c ) Upgrade Install/ Upgrade Installation qdkonfrSm Computer
wGiv
f uf&dS Run aeaom Operating System [Windows 98, Windows
98 SE (Second Edition), Windows ME (Millienium Edition),
Windows 2000] udk Windows XP ajymif;vJtoH;k jyK&ef Install vkyjf cif;
yifjzpfonf/
Clean Installation
95/ Brandnew Hard Disk udk Clean Installation jyKvyk &f mwGif atmufygtqifrh sm;
twdik ;f vkyaf qmif&rnfjzpfygonf-
(u) CMOS Setting wGif First Boot Drive udk Optical Drive tm;
a&G;cs,af y;&rnf/
( c) Windows XP Professional CD udk Optical Drive xJox Ykd nfí
h
Computer tm; Boot vkyy f g/
( * ) Press any key to boot from CD . . . . . ay:vmygu tcsed f (5) puúeYf
twGi;f Keyboard rS Key wpfcck t
k m;ESyd yf g/
Windows XP Operating System 72 uuuG e f
(C) Setup is inspacting your computer's hardware configuration . . .
qdo
k nfh Message ay:vmNy;D aemuf Windows XP udk Install jyKvyk &f ef
r&Srd jzpfvtkd yfaom Device Driver rsm;udk CD xJrS Memory ay:odYk
Load vkyy f gvdrrhf nf/
(i) Windows XP Professional Setup Screen ay:vmNy;D To set up
Windows XP now, press ENTER. qdo k nfh Message udq k ufvuf
vkyaf qmifrmS jzpfonft h wGuf Keyboard rS Enter Key udEk ydS yf g/
( p) License Agreement udk oabmwlro S mvQif qufvuf Install vkycf iG hf
&rSmjzpfonft h wGuf F8 Key tm;ESyd yf g/
(q) þtqifw h iG f Windows XP udk Install vkyrf nfh New Partition Create
vkyfjcif; (odkY) Partition rsm;&SdNyD;om;jzpfygu a&G;cs,fay;jcif;wdkYudk
vkyaf qmif&rSmjzpfonf/
(Z) Partition wpfcw k nf;xm;rnfqv kd Qif To set up Windows XP on the
selected item, press ENTER. Message udv k yk af qmif&rnf jzpfonfh
twGuf Enter Key udEk ydS yf g/ (od)Yk Partition rsm;cGíJ oH;k rnfqykd gu To
create a partition in the unpartitioned space, press C. Message
udk vkyaf qmif&rnfjzpfonft h wGuf C udEk ydS yf g/
(ps) Partition ydik ;f &eftwGuf C udEk ydS cf yhJ gu Partition Creation Screen
wGif xm;&SEd ikd af om Partition Size tenf;qH;k ESihf trsm;qH;k udk tBujH yK
az:jyxm;Ny;D Create partition of size < in MB >: ae&mwGif rdryd ikd ;f vdk
onft h &G,t f pm; owfrw S u
f m Enter Key udEk ydS yf g/
(n) Partition C: jzpfay:vmNy;D useo f nft h ydik ;f udv
k nf; Arrow Key jzifh
a&G;cs,í f tyd'k cf JG (ps) twdik ;f qufvufvyk af qmifygu Partition D:
jzpfay:vmrnfjzpfonf/
( #) Partition C: udk Arrow Key jzifjh yefvnfa&G;cs,Nf y;D To set up Windows
XP on the selected item, press ENTER. Message udv k yk af qmif&rnf
jzpfonfh twGuf Enter Key udEk ydS yf g/
( X) rdrad &G;cs,v
f u
kd o f nfh Partition udk FAT ESihf NTFS File System ESpcf x k rJ S
Format jyKvy k &f rnfjzpfojzifh Format the partition using the NTFS
file system udk Arrow Key jzifah &G;cs,Nf y;D Enter Key udE k ydS yf g/
Windows XP Operating System 73 uuuG e f