1

Uvod
Predmet ovog rada su laserski štampači i njihove karakteristike. Rad je podijeljen u nekoliko
dijelova. U prvom dijelu rada bazirao sam se na historijski razvoj laserskih štampača. Drugi
dio je okrenut prema osnovnim dijelovima i principima rada, a treći dio obuhvata vrste
laserskih štampača i potrošni materijal.
Laserski štampač je uvela firma Hewlett Packard 1984. godine, na osnovu tehnologije koju je
razvila firma Canon. Radio je na način sličan onom kod aparata za fotokopiranje, s tim što je
razlika u izvoru svjetlosti. Kod aparata za fotokopiranje stranica se skenira sa sjajnom
svjetlošću, dok je kod laserskog štampača izvor svjetlosti laser.
Laserski štampači su brzo postali popularni zahvaljujući visokom kvalitetu svoje štampe, gdje
je rezolucija od 600 tačaka po inch-u postala standardna. Laserski štampači imaju brojne
prednosti u odnosu na konkurentsku ink–jet tehnologiju.
Oni proizvode mnogo kvalitetnije tekstualne crno-bijele dokumente od ink-jet štampača i teže
da budu projektovani za naporniji rad. Što znači da izbacuju više stranica mjesečno, po
manjoj cijeni po stranici od ink–jetova. Dakle, za kancelarijske poslove laserski štampač
može da bude najbolji izbor. Drugi značajan činilac, za kućnog kao i za poslovnog korisnika
je rad sa kovertama, karticama i drugim neuobičajenim medijima, gdje laserski štampači opet
nadmašuju ink-jet štampače.

Slika prikazuje izgled laserskog štampača proizvođača Hewlett Packard (HP)

2

1. Historijski razvoj
1938. - Student prava Chester Carlton otkriva elektrografski proces ispisa. Drugi izraz je
kserografija, koji potiče iz grčkog jezika (xeros=suho, graphos=pisanje) što se može prevesti
kao suhi ispis, stoga je poznat i pod tim imenom. 1946. - Haloid Co. sponzoriše istraživanje
elektrografskog procesa. Ista kompanija kasnije mijenja ime u Xerox Corporation. 1959. -
Xerox predstavlja prvi automatizovani kserografski mašina - prvi fotokopirni uređaj koji nije
zahtijevao posebno upravljanje. Do tada su fotokopirni uređaj zahtijevali veliku doze
interakcije od strane korisnika. 1969. - Gary Starkweather u Xeroxu demonstriše princip rada
prvog laserskog štampača. Jednostavno je fotokopirnom uređaju dodao laser. 1971. - Xerox
ima u potpunosti funkcionalan umreženi laserski štampač, koji koriste za internu upotrebu.
1976. - IBM predstavlja svoj prvi laserski štampač, model 3800. 1977. - Xerox predstavio
9700, prvi laserski štampač za ispis putem računara. Ispisivao je do 120 stranica u minuti, bio
je skup i ogromnih dimenzija. 1984. - HP predstavio prvi laserski štampač LaserJet serije.
1985. - Apple Computer predstavlja LaserWriter seriju laserskih štampača. 1990. - HP
predstavlja LaserJet IIP seriju štampača, koji su cijenom jeftiniji od 1.000 američkih dolara.
1993. - QMS predstavlja prvi laserski štampač u boji po cijeni od 12.499 američkih dolara.
1995. - Apple Computer predstavlja svoj prvi laserski štampač u boji sa Canonovim
mehanizmom, rezolucijom 600x600 dpi, 12 MB RAM-a i cijenom od 7.000 američkih dolara.

Sl. 1.1. Laserski štampač iz 1993. godine

proizvođača Apple
Laserski štampač ispisuje na papir uz
pomoć lasera, koji osvjetljava bubanj i time
električki nabije površinu bubnja. Potom
bubanj prolazi kroz toner gdje se na nabijene
dijelove bubnja love fine čestice tinte u prahu, a potom papir prelazi preko bubnja i poslije
prolaska papira kroz grijač tinta je zalijepljena na papiru.
2. Komunikacija
Laserski štampač mora da ima sve informacije o stranici u svojoj memoriji prije nego što
počne štampanje. Kako se slika prenosi iz memorije računara na laserski štampač zavisi o
tipu štampača koji se koristi. Najprostiji postupak je prijenos bit mape slike. U tom slučaju
3

nema mnogo toga što računar može da učini da bi poboljšao kvalitet, pa jedino što radi je da
šalje tačku po tačku. Međutim, ako sistem zna više o slici nego što može da prikaže na
ekranu, postoje bolji načini za komunikaciju podataka.
Standardni list A4 je dimenzija 8,5 inča puta 11 inča (210 mm puta 297 mm). Rezolucija od
300 tačaka po inču predstavlja više od osam miliona tačaka, poređeno sa osam stotina hiljada
piksela na ekranu rezolucije 1024 puta 768. Očigledno ima svrhe za mnogo oštriju sliku na
papiru - čak i više na 600 tačaka po inču, gdje stranica može da ima 33 miliona tačaka.
Glavni način na koji kvalitet može da se poboljša je pomoću slanja opisa stranice koji se
sastoji od informacija vektora/glavnih crta i dozvoljavanja štampaču da ih iskoristi na najbolji
način. Ako se štampaču kaže da nacrta liniju od jedne do druge tačke, on može da primjeni
geometrijski princip da linija ima dužinu, ali nema širinu, i da nacrta tu liniju u širini jedne
tačke. Isto važi i za krive linije, koje mogu biti toliko fine koliko dozvoljava rezolucija
štampača.
Ideja je u tome da jedan jedini opis stranice može da se pošalje bilo kom pogodnom uređaju,
koji će ga posle toga štampati najbolje što može - odakle mnogo korišteni termin „nezavisno
od uređaja“. Karakteri teksta se sastoje od pravih i krivih linija, pa sa njima može da se radi
na isti način, ali bolje rešenje je da se upotrebi unaprijed opisan oblik fonta kao što su formati
True Type ili Type-1.
Pored preciznog određivanja mjesta, jezik za opis stranica (PDL – page description language)
može da uzme oblik fonta, rotira ga ili uopšte manipulira sa njegovim suštinskim sadržajem.
Postoji i dodatna prednost u tome što se zahtjeva samo jedna datoteka po fontu, suprotno od
situacije u kojoj se traže po jedna datoteka za svaku veličinu fonta. Posjedovanje unaprijed
definisanih skica za fontove dozvoljava računaru da šalje malu količinu informacija, jedan
bajt po karakteru, i proizvede tekst sa mnogo različitih stilova i veličina fontova.

3. Osnovi dijelovi
Osnovni dijelovi laserskog štampača su:
 Mikroprocesor,
 ROM memorija sa definiranim znacima-fontovima,
4

 RAM memorija u koju se smješta čitav sadržaj stranice koju treba odštampati,
 aluminijski valjak presvučen elektro-osjetljivim materijalom,
 laserska dioda koja emitira laserski zrak,
 ogledala koja usmjeravaju laserski zrak na valjak,
 šestougaona prizma koja pomjera laserski zrak po cijeloj dužini valjka,
 sočiva koja fokusiraju laserski zrak,
 magacin sa elektro-osjetljivom bojom u prahu-toner,
 kaseta za papir koja prihvata oko 100 listova,
 sistem za prihvaćanje i transport papira,
 sistem za zagrjevanije i sušenje boje otisnute na papir.

Sl. 3. Prikaz osnovnih dijelova laserskog štampača

4. Princip rada

Glavni dijelovi štampača su laser (ili LE diode kod LED štampača), bubanj i toneri, dok su
sporedni valjak za nabijanje, lampa za izbijanje, grijaći valjci te više različitih valjaka za
5

prijenos papira. Nakon što se dokument sa računara pošalje na štampač, stvara se "slika"
dokumenta koji se želi ispisati u električnom obliku.
Takva slika dokumenta se prenosi na bubanj, na koji se zatim hvataju čestice tonera, jer su
čestice i bubanj različito nabijeni. Sa bubnja se čestice prenose na papir, te se zatim čestice
rastope na visokoj temperaturi (neki štampači rade sa temperaturama do 170 °C!), kako bi
ispisani dokument bio trajan. Kada se čestice prenesu na papir, bubanj se i dalje okreće.
Sa njega se zatim skidaju eventualne preostale čestice tonera koje se nisu primile za papir (i
odlažu u kutijicu za otpadni toner). Nakon toga se, uz pomoć lampe za izbijanje, izbija
površina bubnja. Lampa površinu bubnja nabija na jednak električni potencijal, a bubanj
zatim ponovno dolazi do lasera te se na njega opet ucrtava slika i cijeli postupak kreće
ispočetka. Ovo je postupak rada monokromatskih štampača, no ako se radi o štampaču u boji,
u tom slučaju samo postoje četiri različita lasera i četiri različita tonera (za svaku od boja:
crna, žuta, plava, ljubičasta), kojima se može ispisati dokument u boji. Pri ispisu u boji
postoje tri različita načina pomoću kojih se takav ispis ostvaruje.
Prva dva su posredni:
1) sva četiri tonera prelaze odmah sa bubnja na papir
2) sa bubnja jedna po jedna boja prelaze na među stepen gdje se sve boje spoje pa se zatim
zajedno prenose na papir,
3) neposredni način gdje se toneri prenose direktno sa bubnja na papir.
Danas je vrlo česta metoda pri kojoj svaki toner u sebi ima bubnjeve, pa tako svaka boja ima
svoj zasebni bubanj.
6

Tada praktički ne može doći do trošenja bubnja, jer se on mijenja svaki put kad zamijenite
toner, pa se tako osigurava najveća kvaliteta ispisa. Ovakvi toneri su ujedno nešto skuplji od
tonera bez bubnja, no jeftiniji su nego cijena četiri tonera i jednog bubnja za klasičan laserski
štampač sa jednim bubnjem.

Sl.
4.

Prikaz prijenosa informacija s lasera na bubanj

Osnovna tehnologija ispisa kakva se koristi u laserskim štampačima smišljena je još 40'
godina i koristila se je kod fotokopirnih uređaja. Suštinska razlika je u tome što ulogu
objektiva i lampe za osvjetljavanje koje imaju fotokopirni uređaji preuzima LASERSKA ili
LED svjetlosna zraka kod štampača. Svjetlosna zraka na foto-osjetljivom valjku iscrtava
negativ slike koji će se u daljnjem postupku ispisa prenijeti na papir kao pozitiv. Proboj
plastike kao osnovnog dijela kućišta i sve sofisticiranija i jeftinija elektronika omogućili su
razvoj LASERSKOG štampača kao izlazne jedinice računara, a primjena svjetlećih dioda
(LED) dodatno je pojeftinila ovu vrstu štampača i smanjila im dimenzije. LED štampači su
sve popularnije rješenje kako za firme i ustanove tako i za kuću.

Laserski je štampač u svojoj unutrašnjosti samo gloficiran fotokopirni uređaj, jedina prava
razlika je što ulogu objektiva i lampe za osvjetljavanje preuzima laserska zraka koja će na
fotoosjetljivom bubnju iscrtati negativ koji će u sljedećem koraku biti prenesen na papir.
7

Cijeli proces proizlazi od računara koji generiše ispisanu stranicu i šalje ju elektronici
laserskog štampača. Elektronika laserskog štampača koja u nekim modelima može biti vrlo
sofisticirana odredit će dobivene podatke i u internoj memoriji štampača načiniti virtualnu
sliku buduće stranice. Upravo je pohrana sadržaja cijele stranice u memoriji prije početka
fizičkog ispisivanja jedna od posebnosti laserskog štampača koja ponekad u slučaju
kombinacije složene slike i nedovoljne količine memorije može dovesti do neželjenih
problema , u težim slučajevima i do ne mogućnosti štampanja.
Na osnovu sadržaja memorije elektronika štampača upravlja laserskom zrakom koja na
fotoosjetljivom bubnju kreira posebnu virtualnu sliku spremnu da primi toner. Površina je
bubnja negativno nabijena , a gdje god laserska zraka "iscrta" tačkicu izgubit će se taj naboj.
Tako će nastati virtualna negativna slika. Kako je toner također negativno nabijen njegove se
čestice neće prihvatiti za bubanj na onim mjestima gdje je on ostao negativno nabijen. Samo
će ona mjesta koja su bila "pogođena" aktivnom laserskom zrakom, i na kojima je stoga
neutraliziran negativan naboj , prihvatiti čestice tonera. Taj se postupak ponekad naziva i
razvijanje jer korespondira s procesom u foto industriji gdje se iz negativa razvijanjem stvara
pozitivna slika. Kada čestice tonera na bubnju stvore pozitivnu sliku potrebno ju je još
prenijeti na papir. To se opet obavlja pomoću električnog naboja. Papir se prije dolaska do
bunja pozitivno nabija tako da se čestice tonera (koje su negativno nabijene) "veselo" prijeći
na papir čim se on pojavi blisko uz površinu bubnja.
Posao je sada skoro gotov. Slika je zapravo već prenesena na papir, no toner još uvijek nije
fiksiran na površinu papira pa bi se vrlo brzo s nje obrisao. Fiksiranje se obavlja
kombiniranjem tlaka i zagrijavanjem tako da se čestice tonera zapravo fuzioniraju s papirom
što konačni ispis čini kvalitetnim, preciznim i nadasve otpornim na vanjske utjecaje.
Kako se u modernim laserskim štampačima koristi samo jedan laser odnosno cijeli posao
obavlja samo jedna laserska zraka dolazi do tokom gore opisanog procesa do određenih
nepravilnosti. Laserska se zraka na svom putu od lasera do bubnja usmjerava pomoću
posebnog poligonalnog ogledala koje rotira. Svaka strana ogledala iscrta jednu liniju ispisa,
nakon čega laserska zraka pređe na novi dio ogledala. U tom periodu pomakne se bubanj za
jednu liniju pa je tako čitav sustav spreman za iscrtavane nove linije. Problem nastaje zbog
toga što se ugao pod kojim laserska zraka navodi na bubanj kontinuirano mijenja. Samo kada
je strana poligonalnog ogledala paralelno s bubnjem postiže se najveća preciznost odnosno
tada je veličina tačke koju stvara laserska zraka na bubnju, najmanja. Kako se ugao
navođenja povećava tako se povećava i veličina tačke što bi dovelo do vidljivih grešaka na
ispisu. U svrhu smanjenja te greške koriste se niz dodatnih kompenzacijskih leća i ogledala
8

koje mijenjaju ugao navođenja laserske zrake tako da je veličina tačke na bubnju praktično
jednaka.
Način na koji laserski štampač stvara ispis u osnovi je vrlo jednostavan, u stvarnoj izvedbi
ipak je dovoljno složen da opravda veću masu laserskih štampača kao i njihovu veću cijenu u
odnosu na neke druge popularne tipove štampača.
Usprkos njihovoj veličini i izdržljivosti treba postupati oprezno kako bi nam uvijek davali
besprijekoran ispis.

4.1. Postupak laserskog ispisa

Laser svojom svjetlošću na površinu bubnja ucrtava elektrostatičku verziju slike, mijenja se
električni potencijal na površini bubnja (prije ovoga cijela površina bubnja je bila na istom
potencijalu). Dokument koji se želi ispisati tada postoji na površini bubnja u obliku električki
nabijenih tačkica.
Okretanjem bubnja se na nabijene točke na bubnju hvataju čestice tonera, zbog toga što je
toner nabijen suprotnim naponom. Čestice se zatim "voze" na bubnju dok se on okreće sve
dok ne dođu do papira, gdje se čestice prenose sa bubnja na papir.
Čestice tonera se u tom trenutku na papiru nalaze samo zbog razlike naboja (i eventualno uz
pomoć gravitacije), no lagane su, pa je to sasvim dovoljno da ostanu na njemu. To ne bi bilo
dovoljno kada papir izađe iz mehanizma štampača, a i trajnost takvog dokumenta bi bila vrlo
kratka.
Papir tada prolazi kroz grijače, koji zagriju papir te se čestice tonera rastope i zalijepe za
papir.

5. Vrste laserskih štampača

9

Laserski štampači mogu štampati:

 monohromatski (crno-bijeli),
 u boji.

Laserski štampači su obično monohromatski uređaji, ali se oni, kao i mnoge druge takve
tehnologije, mogu se prilagoditi za radu boji. To se postiže upotrebom plavog, crvenog i
žutog u kombinaciji, da bi se proizvele razne boje za štampu. Izvode se četiri prolaza kroz
elektro-fotografski proces, obično postavljajući po jedan toner na stranicu istovremeno, ili
gradeći sliku od četiri osnovne boje istovremeno na jednoj posrednoj površini za prijenos.
Većina suvremenih laserskih štampača imaju prirodnu rezoluciju od 600 ili 1200 tačaka po
inču.

Sl. 5. Postupak štampanja u boji

10

6. Jezici za opis stranice

Komunikacija između računara i štampača je danas vrlo različita od onoga šta je bila
prije nekoliko godina. Tekst je tada bio dostavljan u ASCII obliku, zajedno sa nekoliko
jednostavnih kodova karaktera koji su davali instrukciju za štampu u obliku bold, italik,
kondenzovanom ili povećanom tipu. Fontovi su bili oni koji su ugrađeni u sam štampač.
Velika prednost teksta u ASCII obliku je da se njegov prijenos obavlja brzo i lako: ako
elektronski dokument sadrži slovo A, ASCII kod za A se šalje štampaču koji, prepoznajući taj
kod, štampa A. Veliki problem bio je u tome što bez pažljivog planiranja, odštampano slovo
je rijetko završavalo na istom položaju koji je imalo na ekranu. Još gore, cijeli proces je bio
zavisan od uređaja i samim tim nepredvidljiv, tako da su različiti štampači davali različite
oblike i veličine fontova.

6.1. PostScript
Situacija se dramatično promjenila 1985. godine kada je firma Adobe objavila PostScript
Nivoa 1, zasnovan na programskom jeziku Forth, za koji se tvrdilo da je prvi standardni više-
platformski jezik za opis stranica, nezavisan od uređaja. PostScript opisuje stranice u
konturnom, vektorskom obliku koji se šalje displeju ili uređaju za štampanje, da bi ga oni
pretvorili u tačke (rasterizovali) najbolje što mogu. Monitor bi mogao da izađe na kraj sa 75
dpi (tačaka po inču), laserski štampač sa 300dpi a uređaj za slike sa do 2400 dpi. Svaki od
njih proizvodi uvjerljivije predstave PostScript opisa od svojih prethodnika, ali svi oni
imaju zajedničke veličine i položaje oblika.
Odatle potiče nezavisnost i tako se pojavila skraćenica WYSIWIG (What You See Is What
You Get - dobiješ ono što vidiš). PostScript Nivoa 1 je privukao vrhunske izdavače najviše
zahvaljujući činjenici da bi otisci napravljeni na laserskom štampaču rezolucije 300dpi bili
postavljeni identično onima na uređajima za sliku od 2400dpi, korištenim za izradu filma.
Pored toga, bilo je moguće poslati PostScript instrukcije sa bilo koje platforme.
Sve što se tražilo bio je driver da pretvori informacije iz dokumenta u PostScript, koji bi onda
mogao da razumje bilo koji PostScript štampač. Ove osobine učinile su uređaje opremljene sa
PostScript-om izuzetno poželjnim i shodno tome - skupim.
11

PostScript Nivoa 2, izbačen na tržište poslije nekoliko godina, ponudio je boje nezavisno od
uređaja, kompresiju podataka za brže štampanje i poboljšane algoritme za polutonove i
upravljanje memorijom i drugim resursima. PostScript Extreme (prvobitno nazvan Supra) je
najnovija varijanta firme Adobe, namijenjen za vrhunski nivo sistema za štampu velikog
obima i brzine, kao što su digitalne novine.

6.2. PCL
Pristup firme Adobe ostavio je prazan prostor na tržištu koji se potrudila da ispuni firma
Hewlett-Packard, svojim sopstvenim jezikom za opis stranica nezavisnim od uređaja,
zasnovanom na njihovom jeziku PCL (Printer Command Language - jezik za upravljanje
štampačima), koji se prvi put pojavio 1970-ih godina. Marketing HP bio je sasvim drugačiji
od onog od firme Adobe i išao je prije na masovno kloniranje nego na ekskluzivno davanje
licence. Ova strategija je rezultovala vrstom štampača opremljenih klonovima jezika PCL
koji su koštali mnogo manje od njihovih PostScript konkurenata. Problem sa postojanjem
toliko mnogo klonova PCL je u tome što se ne može garantirati 100% identičan izlaz na svim
štampačima. To je problem samo kada se želi upotreba biroa visoke rezolucije i gdje se
zahtjeva tačan otisak prije nego što se njima pošalju datoteke dokumenata. Takvu garanciju
može da ponudi jedino PostScript. PCL je prvobitno bio napravljen za upotrebu sa matričnim
štampačima i više je iskočni kod nego potpun jezik za opis stranice. Njegov prvi široko
prihvaćeni oblik, verzija 3, podržavao je jednostavne zadatke štampanja. PCL4 je dodao bolju
podršku za grafiku i još uvijek se koristi sa personalnim štampačima. On zahtijeva manju
procesnu moć od PCL5, ili najnovije verzije PCL6. PCL5, razvijen za štampač LaserJet III,
ponudio je osobinu sličnu PostScript, sa skalabilnim fontovima kroz sistem Intell i font i
vektorske opise, što je dalo WYSIWIG na stolnom računaru. PCL5 je također koristio
različite oblike kompresije koji su značajno ubrzali štampanje u poređenju sa PostScript
Nivoa 1. PCL5e je donio dvosmjernu komunikaciju za izvještavanje o statusu, ali nikakva
dodatna poboljšanja kvaliteta štampe, dok je PCL5c dodao određena poboljšanja za štampače
u boji.
1996. godine, firma Hewlett Packard je objavila PCL6. Prvi put implementiran na
štampačima LaserJet 5, 5N i 5M, PCL6 je potpuno prerađen. On je fleksibilan, objektno
orijentisani upravljački jezik, podešen za brzu obradu dokumenata bogatih grafikom, a nudi i
bolje WYSIWIG mogućnosti. To ga čini idealnim za rad sa WEB stranicama. Efikasniji kôd,
kombiniran sa bržim procesorima i namjenskim hardverskim ubrzanjem štampača LaseJet5,
12

rezultira poboljšanjem vremena izlaska prve stranice do 32% u odnosu na štampače

LaserJet4(M)+ koje su oni zamijenili.

6.3. GDI
Alternativa laserskim štampačima koji koriste PostScript i PCL su Windows GDI (Graphical
Device Interface - sprega za grafičke uređaje) bitmapirani štampači. Oni koriste PC računar
da uobliči stranicu pre nego što im prenese bit mapu za direktno štampanje, pa se štampač
koristi samo kao mašina za štampanje. Shodno tome, nema potrebe za skupim procesorima ili
velikim količinama ugrađene RAM memorije, što čini štampač jeftinijim. Međutim, slanje
kompletne stranice u obliku komprimirane bitmape traži vrijeme, što smanjuje brzinu
štampanja i povećava vreme potrebno da PC računar opet dobije upravljanje. GDI štampači
su, zbog toga, najčešće ograničeni na tržište personalnih štampača. Neki proizvođači su
odabrali da koriste Windows Print System, standard koji je razvila firma Microsoft da napravi
univerzalnu arhitekturu za GDI štampače. Windows Print System radi nešto drugačije od
čistog GDI modela. On omogućava da se Windows GDI jezik pretvori u bit mapu dok
štampa; osnovna ideja je da se smanji velika zavisnost štampača od procesora PC računara.
Pod tim sistemom, slika se u stvari uobličava za vreme procesa štampanja, što u veoma
smanjuje obim procesorske moći koja se traži od PC računara. Drugi modeli laserskih
štampača koriste kombinaciju tehnologije GDI i tradicionalne arhitekture, što dozvoljava brzi
štampu iz operativnog sistema Windows kao i podršku za DOS primjene.

6.4. Adobe PrintGear

Alternativa za personalne štampače je PrintGear firme Adobe – potpun hardversko/softverski

sistem zasnovan na Adobe procesoru posebno projektiranom za malo profitno i kućno
kancelarijsko (SoHo) tržište. Firma Adobe tvrdi da 90% tipičnih SoHo dokumenata može da
se opiše sa malim brojem osnovnih objekata. Oni su, shodno tome, projektirali namjenski
procesor slike brzine 50 MHz, da posebno opsluži te zadatke slične RISC-u, za koji se tvrdi
da nudi velika ubrzanja u odnosu na tradicionalne procesore štampača i to po manjoj cijeni.
Štampač koji ima Adobe PrintGear tipični posjeduje namjenski procesor i usavršeni
softverski driver, i nudi opcije koje uključuju postavljanje do 16 minijaturno prikazanih
stranica po jednom listu, dvostrano štampanje i pravljenje vodenih žigova.
13

7. Potrošni materijal

Većina laserskih štampača koristi kasetu zasnovanu na organskom foto-provodnom valjku

(OPC), koji je prevučen materijalom osjetljivim na svjetlost. Tokom životnog vijeka
štampača, valjak treba da se periodično mijenja kako se njegova površina troši i smanjuje
kvalitet štampe. Sama kaseta je druga velika potrošna stavka kod laserskog štampača. Njen
životni vijek zavisi od količine tonera koji sadrži. Kada nestane tonera, kaseta se zamjeni.
Ponekad su kaseta sa tonerom i valjak razdvojeni ali, u najgorem slučaju, valjak se nalazi u
samoj kaseti. To znači da, kada se potroši toner, cijeli valjak i kaseta treba da se zamjene, što
značajno povećava troškove štampača i proizvodi velike količine otpada.
Situacija je čak još gora sa laserskim štampačem u boji koji ima do devet različitih potrošnih
stavki (četiri tonera u boji, OPC pojas ili valjak, jedinica za razvijanje, jedinica za spajanje,
ulje za spajanje i prazna boca od tonera). Mnoge od njih moraju da se podese kada se štampač
postavlja za rad i sve nestaju posle različitih brojeva stranica, zavisno od proizvođača i načina
upotrebe. Ovaj veliki broj sastavnih dijelova je glavni razlog cijene i opšteg nedostatka
upotrebljivosti i upravljivosti laserskih štampača u boji, pa je njegovo smanjenje u žiži
interesiranja proizvođača laserskih štampača. Neki od njih pokušali su da poboljšaju ovu
situaciju proizvodnjom trajnijih valjaka i eliminiranjem svih potrošnih materijala izuzev
tonera. Na primjer, firma Kyocera prva je napravila štampač "bez kasete" koji koristi amorfni
silikonski valjak. Valjak ima izdržljiv sloj koji traje tokom cijelog životnog vijeka štampača,
tako da je toner jedina stvar koja zahtjeva regularnu zamjenu, pa čak i on dolazi u pakovanju
napravljenom od neotrovne plastike, projektovan da se kasnije spali bez otpuštanja štetnih
gasova.
14

Zaključak

Kroz ovaj rad smo mogli da dođemo do određenih zaključaka vezanih za laserske štampače.
Najkvalitetniji i najsloženiji su laserski štampači. Oni pripadaju grupi straničnih ne
mehaničkih štampača. Brzo su postali popularni zahvaljujući visokom kvalitetu svoje štampe.
Konkurencija između proizvođača na tržištu, kao i kako novi načini da smanje troškovi
proizvodnje, učinili su da cijene relativno skupih laserskih štampača postanu prihvatljivije.
Projektovani da izbacuju više stranica mjesečno, po manjoj cijeni po stranici od ink-jetova,
mogućnost rada sa kovertama i karticama, kao i veoma lako održavanje učinili su da laserski
štampači postanu sve veći izbor kako poslovnih, tako i kućnih korisnika.
Laserski štampač ispisuje na papir uz pomoć lasera, koji osvjetljava bubanj i time električki
nabije površinu bubnja. Potom bubanj prolazi kroz toner gdje se na nabijene dijelove bubnja
love fine čestice tinte u prahu, a potom papir prelazi preko bubnja i poslije prolaska papira
kroz grijač tinta je zalijepljena na papiru. Najkorisniji je u ispisivanju tekstova, jer postiže
bitno veće brzine od igličnih štampača (od 4-20 stranica u minuti u kategoriji kućnih
štampača). Može ispisivati i u boji.
15

Literatura

1. http://bs.wikipedia.org/wiki/Laserski_printer
3. https://www.scribd.com/doc/97683722/Seminarski-Rad-Stampaci-Lejla-Cimirotic
4. http://hr.wikipedia.org/wiki/Laserski_pisa%C4%8D
5. https://vdocuments.mx/laserski-printeri.html?page=2
6. https://eprints.grf.unizg.hr/2282/1/Z600_Horvat_Lara.pdf