POJAM I

KARAKTERISTIKE
INDUSTRIJALIZACIJ
E Savić
Ljubodrag

ekonomika industrije 1
 Pojam industrijalizacije

► Komitet Ujedinjenih nacija za industrijski razvoj – 1963

godine
Industrijalizaciju kao proces ekonomskog razvoja u kojem se
najveći deo resursa privrede mobiliše u razvoju i primeni
savremene tehnologije, formiranju privredne strukture
koju karakteriše dinamički prerađivački sektor sa visokom
zastupljenošću proizvodnje sredstava za proizvodnju i
potrošnih dobara, čime se osigurava visoka stopa
privrednog rasta u celini i uspešno ostvaruju ciljevi
ekonomskog i društvenog napretka

► U definisanju industrijalizacije, akcenat je na :

 savremenim tehnologijama
 prerađivačkoj industriji
 vodećem mestu industrije

ekonomika industrije 2
 Značaj industrijalizacije

► Industrijalizacija
je najbrži i najefikasniji način
za ubrzanu promenu tradicionalnog u
industrijsko društvo
► UN tokom šezdesetih godina ustanovile Prvu
a tokom sedamdesetih Drugu dekadu razvoja
► Najvažniji cilj formulisan u okviru ovih
Dekada razvoja bio je smanjivanje ogromnog
jaza između razvijenih i nerazvijenih i
stvaranja minimuma životnih uslova za
milione vrlo siromašnih ljudi

ekonomika industrije 3
 Problemi nerazvijenih
zemalja
► Teški socio-ekonomski uslovi u
nerazvijenim zemljama
► Standard miliona ljudi je žalosno
nizak, jer su
 gladni
 siromašni
 nepismeni
 nezaposleni
► Izrazita potreba napada na siromaštvo

ekonomika industrije 4
 Ciljevi II dekade razvoja
(1971 – 1980)
► Prosečna godišnja stopa rasta bruto nacionalnog
proizvoda privrede najmanje 6%
► Prosečna godišnja stopa bruto nacionalnog
proizvoda po glavi stanovnika oko 3,5%
► Prosečna godišnja stopa rasta bruto nacionalnog
proizvoda poljoprivrede 4% a industrije 8%
► Rast bruto nacionalne štednje od 0,5% godišnje i
dostizanje učešća akumulacije u bruto nacionalnom
proizvodu od oko 20% posle 1980 godine.
► Učešće uvoza ispod 7%, a izvoza iznad 7% bruto
nacionalnog proizvoda

ekonomika industrije 5
 Industijalizacija i
industrijski razvoj
► Uvek se odvija nekakav industrijski razvoj
► Tek sa procesom industrijalizacije, industrija dobija
prioritetno mesto
► Industrijalizacija predstavlja takav metod privrednog
razvoja u kome dolazi do korenitog menjanja
privredne strukture pod dejstvom ubrzanog razvoja
industrije
► Poistovećivanje industrijskog razvoja i
industrijalizacije je pogrešno.
► Industrijalizacija je
 Deo šire ekonomske politike i politike razvoja privrede
kao celine (IP)
 Metod ukupnog društveno-ekonomskog razvoja
 Metod razvoja koji se koristi i u drugim privrednim i
neprivrednim delatnostima

ekonomika industrije 6
 Industrijalizacija - IP
► IP predstavlja operacionalizovanu strategiju razvoja
nacionalne industrije, koja proizilazi iz opšte odnosno
industrijske koncepcije razvoja i njene proizvodne
orijentacije
► IP ima ciljeve, nosioce, sredstva i instrumente
► IP se pojavila vrlo rano, mada su tadašnje korišćene
mere bile u dubokoj senci konkurencije i regulacije
putem "nevidljive ruke" slobodnog tržišta
► Sa slomom privrede 1929. godine i politikom državne
intervencije, industrijska politika je dobila ono mesto
koje joj u industrijalizaciji zemlje pripada
► U pogledu obuhvatnosti i redovnosti korišćenja mera i
instrumenata IP, među zemljama postoje velike razlike

ekonomika industrije 7
 Industrijalizacija
metod razvoja industrije
► Snažan razvoj naučno-tehničkog progresa
► Širenje podele rada
► Povećanje produktivnosti i efikasnosti
► Automatizacija i robotizacija proizvodnje
► Kompjuterizacija skoro svih ljudskih
aktivnosti
► Menjanje uloge čoveka u procesu
proizvodnje

ekonomika industrije 8
 Industrijalizacija –
uticaj na ukupni društveni razvoj

► Industrijalizacija
menja društvene
odnose, čineći organizaciju
efikasnijom, a realnu viziju
budućeg razvoja čovečanstva
mnogo izvesnijom

► Novi stil života - industrijalizam

ekonomika industrije 9