ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
Με τι ασχολείται η Στατιστική
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
Βασικές Μέθοδοι Ανάλυσης ∆εδοµένων
στον Επιχειρηµατικό Χώρο
• Παρουσίαση και Περιγραφή των ∆εδοµένων
διαφόρων κατηγοριών
9Είδη και τρόποι συλλογής
9Πίνακες και ∆ιαγράµµατα
9Περιγραφική Στατιστική
• Τρόποι ∆ιεξαγωγής Συµπερασµάτων
9Βασικές Κατανοµές Πιθανοτήτων
9Κατανοµές ∆ειγµατοληψίας
9Εκτιµήσεις
9Έλεγχοι Υποθέσεων
• Προβλέψεις ∆ιαφόρων Μεγεθών
9Συσχέτιση και Παλινδρόµηση
9Ανάλυση Χρονολογικών Σειρών
Παραδείγµατα Εφαρµογών
Περιγραφικής Στατιστικής
„ Μερίδιο της αγοράς που κατέχει µια επιχείρηση µε
τις πωλήσεις των προϊόντων ή υπηρεσιών της
„ Εξέλιξη της µεταβολής του δείκτη τιµών
καταναλωτή, την τελευταία δεκαετία
„ Η κατηγορία των δεδοµένων που αναλύονται
καθορίζει και την παράµετρο που θα
χρησιµοποιηθεί για την περιγραφή της τάσης των
δεδοµένων.
„ Για ποσοτικά δεδοµένα (πχ ώρες εργασίας ανά
εβδοµάδα) χρησιµοποιούνται η µέση τιµή κλπ ...,
ενώ για ποιοτικά (πχ επάγγελµα χρησιµοποιούνται
ποσοστά κλπ ...).
Ε. Α. Παπαθανασίου
Η Στατιστική περιλαµβάνει:
• Συστηµατικές διαδικασίες συλλογής, ταξινόµησης,
ανάλυσης και παρουσίασης ∆εδοµένων διαφόρων
κατηγοριών
• Τρόπους περιγραφής των ποσοτικών πληροφοριών
• ∆ιαδικασίες για εξαγωγή συµπερασµάτων για ένα
µεγάλο πληθυσµό,
πληθυσµό µε δεδοµένα που προκύπτουν
από µικρό αριθµό παρατηρήσεων, που ονοµάζεται
δείγµα.
δείγµα
• Μεθόδους και ∆ιαδικασίες για την πραγµατοποίηση
αξιόπιστων προβλέψεων διαφόρων µεγεθών
Στατιστικές Μέθοδοι
Περιγραφική Στατιστική
Περιλαµβάνει τις µεθόδους και διαδικασίες συλλογής,
παρουσίασης και ταξινόµησης (χαρακτηρισµού) των
δεδοµένων, σύµφωνα µε το είδος των χαρακτηριστικών που
περιγράφουν.
Επαγωγική Στατιστική
Περιλαµβάνει τις µεθόδους και διαδικασίες εκτίµησης των
χαρακτηριστικών ενός πληθυσµού µε βάση τα αποτελέσµατα
που προκύπτουν από τις παρατηρήσεις ενός δείγµατος του
πληθυσµού αυτού.
Παραδείγµατα Εφαρµογών
Επαγωγικής Στατιστικής
„ Έρευνα προ των εκλογών ή και κατά την ηµέρα των
εκλογών, για τα ποσοστά των κόµµατων.
„ Το σύνολο των ψηφοφόρων είναι ο Πληθυσµός
(Population Universe)
Universe).
„ Το πλήθος των ψηφοφόρων που θα ερωτηθούν είναι
το ∆είγµα (Sample
(Sample)).
„ Τα ποσοστά που προκύπτουν από το δείγµα
ονοµάζονται εκτιµήσεις (statistics
(statistics estimations)
estimations)
των ζητούµενων (και αγνώστων) ποσοστών.
„ Τα πραγµατικά ποσοστά των κοµµάτων που
προκύπτουν µετά την καταµέτρηση των ψήφων είναι
οι παράµετροι του πληθυσµού.
πληθυσµού
1
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ
Χρησιµότητα των δεδοµένων
„ Εφοδιάζουν µια έρευνα ή µελέτη µε τα
απαραίτητα στοιχεία εισόδου
„ Χρησιµοποιούνται για τη µέτρηση της
απόδοσης µιας υπηρεσίας, ή µιας
παραγωγικής διαδικασίας
„ Χρησιµοποιούνται για να εκτιµηθεί η
συµµόρφωση στα καθιερωµένα
„ Συµβάλλουν στην εκτίµηση των εναλλακτικών
δράσεων και στη λήψη αποφάσεων
∆ειγµατοληπτικές Έρευνες
Απλή Τυχαία ∆ειγµατοληψία
„ Η πιο απλή µορφή δειγµατοληψίας.
„ Καθορίζεται πρώτα το επιθυµητό πλήθος
του δείγµατος
„ Η επιλογή γίνεται από ένα ∆ειγµατοληπτικό
Πλαίσιο (Sampling
(Sampling Frame)
Frame) είτε µε
κλήρωση, είτε µε χρήση Η/Υ
„ Κάθε µονάδα που ανήκει στον πληθυσµό
ονοµάζεται δειγµατοληπτική µονάδα
(sampling unit)
unit).
∆ειγµατοληπτικές Έρευνες
∆ειγµατοληψία σε πολλά Στάδια
(Multi –Stage Sampling)
„ Η µέθοδος βασίζεται στην επιλογή, κατά
στάδια, µε ιεραρχικό τρόπο.
„ Πρώτα γίνεται η επιλογή από το ανώτερο,
ιεραρχικά, στάδιο µε τυχαίο τρόπο.
„ Στη συνέχεια επαναλαµβάνεται η ίδια
διαδικασία για κάθε επόµενο, ιεραρχικά,
στάδιο.
Ε. Α. Παπαθανασίου
Πηγές και τρόποι Συλλογής ∆εδοµένων
∆ευτερογενή ∆εδοµένα
‹ Προέρχονται από άλλες πηγές.
‹ ∆ηµοσιευµένα στοιχεία, από δηµόσιους ή και
ιδιωτικούς οργανισµούς, πχ Εθνική Στατιστική
Υπηρεσία.
Πρωτογενή ∆εδοµένα
‹ ∆εδοµένα που συλλέγουµε οι ίδιοι, η επιχείρησή µας
‹ Στοιχεία πωλήσεων, Αποθήκης, Προσωπικού και
άλλα που συλλέγονται µε διαδικασίες καθηµερινής
πρακτικής
‹ Στοιχεία από έρευνες που διεξάγονται από την
επιχείρηση ή ανατίθενται σε άλλους, πχ έρευνες
αγοράς κλπ.
∆ειγµατοληπτικές Έρευνες
Στρωµατοποιηµένη Τυχαία ∆ειγµατοληψία
„ Είναι πιο αντιπροσωπευτική, από την Απλή Τυχαία
∆ειγµατοληψία.
„ Ο πληθυσµός ταξινοµείται πρώτα σε κατηγορίες ή
στρώµατα (strata)
(strata)..
Στη συνέχεια επιλέγεται δείγµα από κάθε κατηγορία.
„
„ Αν κάθε κατηγορία αντιπροσωπεύεται στο δείγµα µε
το ποσοστό που της αναλογεί στον πληθυσµό, τότε
η δειγµατοληψία ονοµάζεται Αναλογική
Στρωµατοποιηµένη ∆ειγµατοληψία
∆ειγµατοληπτικές Έρευνες
∆ειγµατοληψία Ποσοστών
(Quota Sampling)
„ Η µέθοδος δεν είναι τυχαία.
„ Βασίζεται στην υποκειµενική κρίση του ερευνητή.
„ Έχει στόχο τη συµµετοχή όλων των κατηγοριών των
µελών του πληθυσµού, µε βάση διάφορα
χαρακτηριστικά, για τα οποία δεν υπάρχουν στοιχεία
(έτοιµοι κατάλογοι).
„ Ο ερευνητής συνθέτει ό ίδιος το δείγµα, σύµφωνα µε
τα ποσοστά των κατηγοριών που αναλογούν στον
πληθυσµό.
„ Η δειγµατοληψία γίνεται µε βάση την ποσόστωση
που αποφασίζει ο ερευνητής.
2