KATODİK KORUMA ÖLÇÜM KRİTERLERİ

Boru-Zemin Potansiyeli Sınırları

Katodik koruma sistemi ile korozyona karşı korunan bir yapıda aşırı koruma gerilimi ve dolaysıyla
meydana gelecek aşırı katodik koruma akımı katod yüzeyinde aşırı miktarda hidrojen gazı üretimine
sebeb olur.

Eğer gaz üretimi hızlı ise bir kısmı kaplamadan çıkamayıp kaplamanın içine nüfuz eder ve kaplama
içinde kabarcıklar meydana getirir. Kaplamada meydana gelecek tahribatın miktarı üretilen gazın
miktarına ve kaplamanın cinsine bağlıdır. Kaplama tahribatı sonucu yapının elektrolitle temas edeceği
çıplak yüzey artacağından anodla katod arasındaki direnç azalır ve devreden daha fazla akım akmaya
ve daha fazla hidrojen gazı üretilmeye başlar.

Sonuçta daha fazla kaplama tahribatı meydana gelir ve akım dağılımı için çok olumsuz durum ortaya
çıkar. İlgili Standart incelendiğinde ve uygulamada da genel kabul kriteri de yetkili mercilerce (BOTAŞ,
TPAO, IGDAŞ, İZGAZ v.d.) ölçüm -0,85 V ile -1,5 V arasındadır.

TS 5141 Nisan 1987 Sayfa 16 Madde 1.3.1.2 İşletme , Bakım ve Onarım Kuralları (ekte yer alana)
göre -0,85 V koruma (boru-zemin) potansiyeli hedef değeri sonrasında daha negatif değerlerin
sınırlanması tavsiye edilir. (EI = - 1,5 V)
- Akım, transformatör-redresör ünitesinin ne küçük potansiyel kademesinde çekilmelidir.
Kaplamalı boruya akımın uygulanmış olduğu noktada boru zemin potansiyeli -1,5 V değerinin
aşmamalıdır.

TS 5141 EN 12954 / Nisan 2003 Sayfa 8’de Madde 4.2 Katodik Koruma Kriterleri ve Sayfa 9’da
kriterler Çizelge-1 (ekte yer alan) e göre -0,85 V koruma potansiyeli hedef değeri sonrasında daha
negatif değerlerin sınırlanması tavsiye edilir.

- Bir metalin koruma potansiyeli bir dereceye kadar korozif ortama (elektrolit) bağlı olabilir,
ancak esas olarak kullanılan metalin tipine bağlıdır (Çizelge 1 - EI = - 1,15 V).

- Bazı metaller aşırı negatif potansiyellerde korozyon etkisine maruz kalabilir. Bu tip
metaller için potansiyel sınırlayıcı bir kritik potansiyelden (Eı) daha negatif olmamalıdır.

- Ortalama kaplama direnci (rCo) 108 Ω.m2 ‘den az sürekli olan ince koruyucu kaplamalar için
aşırı negatif potansiyeller kabarcıklanma gibi kaplama üzerinde zararlı etkilere neden
olabilir. Bu zararlı etkileri en aza indirmek için IR serbest potansiyeller, kaplama imalatçısının
başka değer vermesi dışında bir bakır/doymuş bakır sulfat referans elektroduna referansla
ölçülen sınırlayıcı bir kritik potansiyel (EI = - 1,1 V)’den daha negatif olmamalıdır.

- Aşırı negatif potansiyeller, ince koruyucu kaplamadakilerin yanında kalın kaplamalardaki

hatalarda da kademeli katodik ayrılmaya neden olabilir.