POZIV NA MANIFESTACIJU

ČOVJEK I KAMEN
Agencija za razvoj i zaštitu Orjena i planinarski klubovi „Subra“ iz Herceg Novog, odnosno, „Vjeverica“ iz Kotora,
organizuju 24. i 25. juna (subota i nedjelja), manifestaciju ČOVJEK I KAMEN, na „dvomeđi“ Herceg Novi-Kotor.
Održaće se kod planinarskog doma na Orjenskom sedlu (1600 m n.v.), prevoju puta Vrbanj-Crkvice, centralnoj tački
Orjena i mjestu spajanja hercegnovske i kotorske opštine.
Cilj manifestacije ČOVJEK I KAMEN je istaći naslijeđene materijalna dostignuća rada u kamenu, ali isto tako i
tradicionalne vještine gradnje u kamenu, kao neprolazne, a u isto vrijeme, sve ugroženije vrijednosti. Takođe,
organizatori žele da podsjete javnost na iskonsku simbiozu čovjeka i kamena naših primorsko-dinarskih prostora i to
kroz čak četiri događaja:

24. jun, s početkom u 10h

Uspon sa Orjenskog sedla na najviši vrh primorskih Dinarida (Veliki kabao, 1894 m). Uspon će biti izveden
najstarijom namjenski rađenom planinarskom stazom u Crnoj Gori, probijanoj sredinom druge polovine 19-og vijeka,
za lakši izlazak prestolonasljednika, princa Rudolfa Habzburga. Naravno, pri usponu će vodiči predstaviti istorijske i
prirodne zanimljivosti i atrakcije na ovoj stazi. Organizovani uspon markiranom planinarskom stazom do Velikog
kabla traje oko 1h i 40 min i adekvatan je za planinare, ali i sve ostale ljubitelje aktivnosti na otvorenom.

24. jun, 15h, pl dom „Orjen sedlo“,

Otvaranje foto izložbe Čovjek i kamen, iz kolekcije Agencije za razvoj i zaštitu Orjena. Izložbom će se kroz 20-ak
radova na A3 formatu predstaviti najznačajnija ostvarenja ljudskog rada sa kamenom, kao i surova ljepota orjenskih
kraških pejzaža.

25. jun, 10-13h

II Prvenstvo Crne Gore u gradnji suvomeđe, centralni događaj manifestacije. Na bućarskom zogu na Orjenskom
sedlu, preuređenom za ovu priliku u pravo „suhozidno borilište“, odmjeriće svoje snage i vještine ekipe s područja
Crne Gore (odnosno revijalno-iz regiona). Ekipe se sastoje od po 3 člana (2 člana+kapiten). Na raspolaganju
imaju samo 10 minuta da gomilu kamena pretoče u što više metara suvomeđe primjerene čvrstine, širine
60 centimetara i visine jednog metra. Uz brzinu i dostignutu dužinu suvomeđe, ocjenjuje se i statika zida,
kao i sama estetska komponenta. Sve ekipe dobijaju zahvalnice za učestvovanje, najbolje 3 diplome, dok
prvoplasirana dobija, umjesto pehara, prelazni kamen, „Orjenska buža), rad Novljanina, Dejana Veriga, poznatog
planinara i ljubitelja Orjena, ali isto tako i poznatog umjetnika-amatera. U skladu sa događajem koji promoviše
tradiciju, najbolji dobijaju i poklon paket, pravi lokalni gastro-suvenir, dar hercegnovskog udruženja „Ruke“ ispunjen
našim autohtonim delicijama.
Ciljna grupa za učešće u II Prvenstvu Crne Gore u gradnji suvomeđe prvenstveno su formalne ili neformalne
grupe, kao i sportski klubovi, svi oni koji uvažavaju, podržavaju, odnosno, koji u svojim aktivnostima imaju
zaštitu tradicionalnog antropogenog pejzaža, kao i grupe koje se još uvijek bave gradnjom tradicionalnih
suvomeđa.

25. jun, 14h-15h

Predstavljanje i premijerni prolazak edukativnom stazom Ćesarov put, staze koja vodi kroz savršeno
očuvano, a nikad završeno gradilište austrougarskog puta s početka 20-og vijeka. Čak i danas, nakon više od
jednog vijeka, ovaj potez izgleda, ako zanemarimo uznapredovalu vegetaciju, kao upravo napušteno
gradilište! Smjenjuju se u pravilnim intervalima dionice različitog stepena finalizacije, od grubo trasirane, pa
sve do one potpuno završene. Tu je majdan odakle je vađen kamen – jedini građevinski materijal koji je
ovdje korišten. Pored puta leže, zaboravljeni u vremenu, veliki blokovi spremni za ugradnju. Imati danas
ovako dobro sačuvan primjer nekadašnjeg sistema gradnje moćne austrougarske vojske – pravo je blago, a
ovo predstavljanje trebalo bi biti prvi od koraka ka zaštiti i pretvaranju u muzej na otvorenom, što bi u
konačnici vodilo uključivanju Ćesarovog puta u savremene turističke tokove.

Dok su dolazak i povratak u sopstvenom aranžmanu, učešće na manifestaciji ČOVJEK I KAMEN, ručak u
subotu i nedelju, kao i vođenje su besplatni!

Za aktivno učešće u nekim od događaja potrebno je prijaviti se do petka u podne (22. jun) Agenciji za razvoj
i zaštitu Orjena na e-mail zeljko.starcevic@hercegnovi.me , tel. 069360803 , a za rezervaciju noćenja u pl.
domu na subra@t-com.me

Manifestacija ČOVJEK I KAMEN se realizuje uz podršku Opštine Herceg Novi, Turističke organizacije Herceg
Novi i Doo Komunalno stambeno.

15. 06. 2017. v.d. rukovodioca Agencije

za razvoj i zaštitu Orjena
Željko Starčević