Professional Documents
Culture Documents
KOMENTADOR:
Mga igsoon, ang Unang Pulong sa atong Ginoo: “Amahan ko, pasayloa sila kay
wala sila masayod sa ilang gibuhat,” kini mga pulong nga nagpahinumdom sa
pagpasaylo. Mao kini ang unang mga pulong nga migawas sa baba ni Jesus samtang
hapit na siya mamatay nga nagbitay didto sa krus. Sa kinahiladman sa iyang kasing-
kasing, iyang gihuna-huna ang iyang mga kaaway ug iyang giklaro kanila nga sila Iyang
gipasaylo. Kay sayod si Jesus nga kini usa sa iyang gidala nga mensahe sa Iyang misyon
– ang misyon sa pagpasaylo. Busa bisan paman sa kabangis nga gibuhat Kaniya sa iyang
mga kaaway, wala Siya magdumili sa pagpasaylo kanila diha sa Iyang pag-ingon:
“Amahan ko, pasayloa sila kay wala sila masayod sa ilang gibuhat,”
Iyang gipasaylo ang kawatan nga gilansang uban Kaniya, ug gisaad pa gani kaniya
ang Paraiso. Iyang gipasaylo ang nagbi-ay-bi-ay ug nagpanamastamas Kaniya. Iyang
gipasaylo ang nagtugyan Kaniya sa krus. Iyang gipasaylo ang tanan, apil ang iyang mga
tinun-an, nga mipalayo ug wala na Niya makita gawas lamang kang Juan, kay nahadlok
sila unsa ang ilang dangatan. Iyang gipasaylo, apil ang nagtugyan Kaniya sa kamatayon
sa Krus. Pagkanindot nga kinaiya ang gipakita ni Jesus. Ug kini iyang gihimo dili
lamang sa panahon nga nagbitay Siya sa Krus. Gihimo Niya kini dili lamang sa gutlo
nga nag-ungaw na Siya sa kamatayon. Kini nahitabo, ug kanunay mahitabo, sa mga tawo
nga Iyang gimahal, apil na kita nga ania dinhi karon. Kita usab iyang gipasaylo! Apan
siguro mangutana kita: “Ngano man kaha nga gibuhat man kini ni Jesus?” Nganong
naka-ako pa man Siya sa pagpasaylo luyo sa iyang nahiaguman nga kapaitan? Nganong
nagpasaylo man siya diha sa iyang pag-ingon: “Amahan ko, pasayloa sila kay wala sila
masayod sa ilang gibuhat?”
Ang pagpsaylo, mga igsoon, usa ka buhat nga Diosnon nga himoon sa tawo nga
adunay malumo ug maayong kasingkasing. Kini himoon sa tawo nga adunay pagmahal
ug panglantaw sa kaayohan sa uban. Kini lihok sa tawo nga adunay pagrespeto ug
pagsabot sa kinaiyang tawhanon - nga mobati sa kahigwaos nga gihambin ug gibati sa
uban apil ang ilang tig-a ug madinumtanong galamhan. Ang pagpasaylo lihok sa tawo
nga mahadlokon sa Dios ug matinumanon sa Iyang kabubut-on. Kini ang gihimo ni
Jesus. Kini usab maoy dako ug bug-at nato nga hagit? Nganong bug-at man nga hagit
alang kanato? Kini tungod kay, inay nga magpasaylo, mahilig ug na-anad kita sa
pagdumot! Masilagon ug madinumtanon ang atong kasingkasing? Gamay nga
panagbingkil, himoon nato nga dako, hangtud nga mahulog kini sa pagdinumtanay. Ug
bisan kon mangayo ug pasaylo ang atong isigkatawo, usahay gahi kita makapasaylo
tungod sa atong garbo. Pruyba niini, mao ang mga hitabo sa atong kinabuhi nga daghan
kitang gidumtan. Bisan gani ang kauban sa panimalay, nagdumtanay; mga pariente ug
mga igsoon, nagdinumtanay; mga kauban sa trabaho, sa negosyo, sa grupo, ug bisan gani
ang atong kauban sa pagserbisyo bisan gani diha sa Simbahan, dunay mga
pagdinumtanay, dili magpasayloay. Ug kini kasagaran nahitabo sa atong kinabuhi;
kasagaran nga mahitabo pa sa atong kinabuhi. Lisod alang kanato ang pagpasaylo. Apan
si Jesus? Dili ingon ana! Siya sa walay kapin-kabubut-on, dali nga nakapasaylo, ug
kanunay makapasaylo kanato. Dili ba lain nga paminawon nga kita moingon nga kita
“sumusunod ni Kristo” kay kita nag-alagad man Kaniya, naghimo sa atong mga
apostolado sa simbahan? Apan sa atong kinabuhi puno kita sa pagdumot, garbo ug mga
kasilag? Ug labaw sa tanan dili kita makapasaylo? Pagka-way hinungdan nga gawi, kon
kini ang atong gipuy-an nga kinabuhi? Ug kini usa ka pagtamparos kanato! Dili ta
maulaw nga mangayo ug pasaylo sa Dios, moingon dayon ta: “Lord, pasayloa ko sa
akong mga kasaypanan, apan sorry gyud Lord nga dili nako mapasaylo ang akong
isigkatawo?” Wa ta kuyapi? Pagka baga sa atong nawong nga mohangyo sa Ginoo sa
Iyang pasaylo apan kita, dili gani makapasaylo sa uban? Unsa man ta nga klase ang
pagka-Kristohanon?
Tinuod lisod ang pagpasaylo. Sakit ang atong bati-on. Dili kita mahimutang ug
ang uban maghigwaos tungod sa kahasol. Apan nahimo kini ni Jesus. Ug niining atong
panahon karon, diin daghan ang mga hagit sa kalibutan tungod sa nagkadaiyang mga
panghitabo: kalisod tungod sa panginabuhian, nawad-an kita sa trabaho tungod sa
nagpadayon nga hulga sa pandemya sa Covid; ug anaa pay umaabot nga Nasudnong
Piniliay sa bulan sa Mayo, nga magdala na usab ug pagka bahin-bahin ug panagbingkil sa
pipila ka mga katawhan tungod kay magkasumpakiay man sila kon kinsa ang ilang
gidapigan. Ang pagpasaylo, kuli ug lisod nga mahitabo. Apan kon mohimo kita niini,
ang atong kasingkasing magmalinawon ug magmalipayon. Usa sa hinungdan sa atong
mga kahigwaos ug mga kaguol mao nga daghan kita’g mga “sakit sa kasingkasing” - mga
hinanakit sa puso nga puede ra unta natong walaon sa atong kinabuhi. Apan lagi kon dili
kita makapasaylo, dili usab kini mahitabo, ug dayag lamang nga dili usab kita
magmalinawon. Gusto ta ug malinawon ug malipayon nga kinabuhi? Mokat-on kita sa
pagpasaylo! Mao bitaw nga ang atong Ginoo Jesus mismo, naghatag kanato’g panig-
ingnan sa gawasnong pagpasaylo. Gihatagan kita ug panig-ingnan sa atong Ginoong
Jesus, nga luyo sa pagdagmal, pagdaug-daug ug pagbutang-butang Kaniya sa mapait nga
hampak sa kastigo nga dili unta angay Kaniya, Siya gawasnon nga militok sa mga
pulong: “Amahan ko, pasayloa sila kay wala sila masayod sa ilang gibuhat?”
O Ginoo, among Dios, among Amahan nga Mapasayloon, ania kami nagkatigum
karon isip imong mga pinalangga nga mga anak. Nakighiusa kami sa imong Bugtong
Anak sa pagpangayo ug kapasayloan sa among mga kalapasan batok Kanimo ug sa
among isigkatawo. Kay dali lang alang kanamo nga litukon ang imong pasaylo, apan
lisod alang kanamo ang pagbuhat niini.
Himoa kami, nga sama Kanimo, nga kami usab unta daling makapasaylo sa mga
tawo nga nakahimo ug salaud ug nakasala kanamo. Humuka ang among kasingkasing ug
hatagi kami sa grasya sa kinabuhi nga mapasayloon. Kini among gipangayo, pinaagi ni
Kristo, among Ginoo. Amen.
++++++++++++++++++++++++
IKA-DUHANG PULONG
Mga igsoon, si Jesus karon nag-awhag kanato: “Karong adlawa adto ka sa Paraiso uban
kanako.” Apan ang pangutana: “Andam ba kita nga modawat ug mosulod sa gingharian sa
Dios?” Nasayod kita unsa ang atong kinabuhi. Nasayon kita giunsa nato pagpuyo. Nasayud
kita unta ang atong pakig-relasyon sa atong isigkatawo. Nasayud kita nga aduna pay mga butang
nga dili nato buhian o maglisod pa kita sa pagbuhi niini. Ang Paraiso lisod pa natong dawaton.
Pagka-sayang! Apan may higayon pa?
Mga igsoon, ang atong Ginoo nagtawag kanato sa walay hunong, tungod sa iyang dakong
gugma kanato, nga modawat kita sa Paraiso nga iyang ihatag kanato. Apan ang Krus maoy
buhing paagi sa pag-angkon niini. Ang Krus mao ang passport aron maka-adto kita sa Paraiso.
Apan pila ba kanato ang mga reklamador? Daghan kita’g mulo batok sa Dios? Nag-antus kita
sa pandemya sa Covid, mitiyabaw kita: “Ginoo, kanus-a man kini mahuman?” Apan sa
pagsunod sa health protocols wala ta motuman? Unsaon man pagka-undang kon walay atong
disiplina. Magreklamo ta: “Lord, nganong daghan paman ko ug sakit, o nganong wala paman ko
maayo? Daghan namang tambal ang akong nahurot, dako nako’g gasto? Apan abusado sa
panglawas, ang bawal, kaunon gihapon, ang gidili, gihimo gihapon. Unsaon man pagka-ayo?
Dili ta modawat ug pag-antus, lisod ang krus alang kanato. Apan si Jesus mismo nagpakita nga
ang Krus mao ang dalan sa kadaugan. Ug ang Paraiso madawat lamang diha sa pagdawat usab
sa krus. Karon, atong pamalandongan asa man ta dapit sa atong pagkinabuhi uban ni Kristo diha
sa pagdala ug pagdawat sa atong mga krus? Dili ba diay kita mohangyo sa atong Ginoo nga luyo
sa atong mga Krus nga atong gipas-an, dili unta gihapon ta Niya hikalimtan? Nga luyo sa atong
kalisod sa kinabuhi, pangamho kita sa Ginoo nga hinumduman kita Niya sa atong mga
panginahanglan?
Mga igsoon, samtang may kinabuhi pa, atong andamon ang atong kaugalingon samtang
naa pay higayon, nga mahimo unta kitang kabahin sa kinabuhi sa uban. Diha sa atong pamilya,
sa atong opisina, sa atong kasilinganan, sa atong katilingban, sa atong nasud ug sa atong
simbahan. Ang atong kinabuhi mahimo unta nga kahupayan sa uban. Aron si Jesus mosaad
usab kanato: “Sultihan ko ikaw, karong adlawa adto ka sa Paraiso uban kanako.”
(Hamubong kahilom)
MAG-AMPO KITA:
O Ginoong Jesus, kami nga imong gitawag nga mga katawhan nangayo sa kapa-
sayloan sa among mga sala. Mga sala nga among nabuhat batok sa among isigka-tawo,
ug apil na usab sa kinaiyahan. Nangaliyupo kami nga imo kaming pa-amgohon sa imong
presensya nga nagdala’g kalinaw ug gugma. Hatagi kami sa grasya nga maka-ambit ug
makasulod kami sa Paraiso nga imong giandam kanamo.
Apan duha ka kamatuoran ang atong dawaton: ang una, nga gihatagan kita’g
Inahan nga andam nga mosagop kanato; ikaduha, nga kita, ug sa tinun-an nga gimahal ni
Jesus - nahimo usab nga mga anak ni Maria. Adunay kitay inahan, aduna usab kitay
katungdanan isip iyang mga anak. Karon kumusta man ang atong relasyon ni Maria?
Ang Inahan sa atong Ginoo nga na-ato na usab nga inahan? Unsa man ang papel ni
Maria sa atong Kristohanong kinabuhi? Siya ba adunay luna sa atong inadlaw-adlaw nga
pagpuyo? Si Maria nagbilin kanato sa pag-ampo sa Rosaryo, naghimo ba kita niini diha
sa atong pamilya ug diha sa atong kinabuhi? Makagahin ba kaha kita sa pag-ampo sa
Rosaryo? Ang kamatuoran nagpabilin nga, mas daghan kita’g higayon alang sa atong
kaugalingon nga gusto – diha sa paglingaw-lingaw, sa pag-facebook, pag-tiktok, mag-
dula sa mobile legends (ML), pag-youtube ug uban pang matang sa mass media. Apan
dili na gani kita mag-ampo, o wala kitay panahon niini. Dili na pod ta mosimba. Karon,
ania kita sa kalisod tungod sa pandemya sa Covid. Kinsa may atong pakaingnan? Kinsa
may atong sandigan? Mga igsoon, mosandig kita ni Maria nga Inahan sa atong Ginoong
Jesus ug ato usab nga Inahan kay gihatag man ni Jesus ang iyang Inahan kanato. Kita
isip iyang mga anak, may panahon usab unta alang kang Maria.
Mga igsuon, dayag man gayud nga ang inahan ni Jesus nga si Maria, ato na usab
nga inahan. Ato kining dawaton nga kamatuoran, nga, isip mga hinigugma sa Dios, iya
kitang gihatagan ug inahan, inahan sa atong pagtoo. Dili nato ika-limod nga si Maria
adunay dako nga luna sa plano sa Dios alang sa atong kaluwasan. Siya mao ang inahan ni
Jesus dili lamang sa iyang pagkatawo kun dili usab diha sa iyang pagka-Dios. Mao nga
si Maria inahan sa Anak sa Dios. Ang plano sa pagluwas kanato sa atong Dios atong
masinati ug mapamalandungan usab diha sa pagka-inahan ni Maria sa Dios ug kanatong
iyang mga magtutuo. Tinuod nga siya tawo lamang. Apan aduna siya’y espesyal nga
luna kanatong mga magtutuo kay siya giandam man nga mahimugso nga walay buling sa
sala sa pagpakatawo sa Anak sa Dios dinhi sa kalibutan.
Apan nasayud kita, mga igsuon, nga dili sayun ang kasakit, ang kapait, ug ang
kaguol nga nasinati ni Maria isip inahan sa Dios. Pagkatawo pa lamang ni Jesus, kalisod
na ang ilang nasinati sa pasungan. Nagpuyo sa sila sa kawad-on. Ug gipasidan-an na
siya pinaagi ni Simeon - nga ang kaguol nga bati-on ni Maria, sama sa espada nga duhay
suwad, molagbas sa iyang kasingkasing, ug kini mismo nasinati ni Maria, samtang
nagsud-ong siya sa iyang anak nga gilansang ug nagbitay sa Krus. Ang atong inahan,
mga igsuon, diha sa iyang pagka-inamdam nga mahimong Inahan sa Dios, nakasinati
gihapon ug mga kalibog ug mga kasakit. Kining maong kasinatian, dili bag-o kanato kay
kita nahibalo man usab sa mga kasakit nga nahi-aguman usab sa atong kaila nga mga
inahan, o bisan gani mismo ang atong kaugalingong inahan. Anaay mga inahan nga
kanunay nagsakripisyo tungod sa ilang mga bana, labi na kon ang ilang bana, badlongon
– daghang bisyo: inum, sugal, pangabit, ug uban pa. Anaay ubang mga inahan nga nag-
antos tungod sa ilang mga badlongon nga mga anak. Dili na motahud sa ilang inahan,
singka-singkahan nalang, dili na mosugot sugoon, ug kon dunay pangayoon, pugson
gayud ang inahan bisan kon wala kiniy ikahatag. Anaay uban usab nga inahan nga bisa’g
naglisod na, kay dunay balati-an, padayon lang gihapon pagtrabaho, naghago, nagbudlay,
nagsakripisyo tungod sa mga anak – kay siya nagpangga sa iyang mga anak bisan kon
sila badlongon ug mga maut ug mga batasan.
Karon niining panahon sa kalisdanan, isip mga anak, unsa may atong kabahinan sa
plano sa Dios sa atong kinabuhi? Sama ni Maria nga midawat sa kapait ug kalisod sa
kinabuhi, andam ba kaha kitang mosagubang sa mga hagit nga mohasmag kanato? Isip
mga anak, unsa may atong papel ug responsibilidad sa atong mga inahan? Dili lang ba
diay kita magpadayag sa atong pagmahal kanila? Ug alang sa mga inahan, unsa may
inyong papel ug responsibilidad alang sa inyong mga anak? Pasagdan lang ba ninyo sila
nga matumpawak sa hiwi nga dalan? Atong paminawon ang atong Ginoo nga mitugon
usab alang sa tanang mga inahan: “Babaye, ania ang imong anak! Ug alang kanatong
mga anak paminawon usab nato ang pamilin sa atong Ginoo: “Anak, ania ang imong
inahan.” Busa alang sa tanang mga inahan ug mga anak karon, dili unta kita makalimot
niini nga katungdanan. Niining panahon sa kalisod, ang mga inahan ug mga anak
magkahiusa unta sa ilang pagminahalay, diha sa pamilya uban usab sa mga amahan sa
panimalay. Oh, Maria, ig-ampo mo kaming imong mga anak. Amen.
Mag-ampo Kita:
++++++++++++++++++++++++
Mga kaigsoon ko diha ni Kristo, karon atong pamalandongan ang ika-upat nga
pulong nga gilitok sa atong Ginoo samtang nagbitay pa Siya sa krus. Mituwaw siya:
“Eli, Eli, lema sabacthani?” nga sa ato pa, “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo
ako?” Siguro, hapit na Siya kawad-i sa paglaum - naglisod na siya sa iyang kabutang,
gikapoy na ang iyang mga bukton, ug luya na ang iyang lawas? Niining higayona, hapit
na maupos ang iyang pagpailob, mao nga mituwaw siya: “Dios ko, Dios ko, nganong
gibiyaan mo ko?” Ang nasinati ni Jesus pait ug lisod nga kabutang. Ug ang iyang
singgit, singgit sa pagpangita sa mga tawo nga iyang giisip nga iyang mga higala. Kini
tuwaw nga nagpangita kon “asa naman sila?” Kadtong mga tawo na nakasinati sa mga
kaayohan nga iyang nahimo, sila nga nakasaksi sa mga milagro, sila nga nakig-uban
Kaniya sa Iyang panaw sa kinabuhi – hain naman sila? Nganong namiya man sila? Apil
niini ang iyang mga tinun-an, hain naman sila? Tulo lang ang anaa sa tiilan sa krus nga
iyang nakita, si Maria Magdalena, si Maria nga Iyang Inahan ug si Juan nga iyang
gimahal nga tinun-an. Apan asa naman ang gatusan ka mga tawo nga nagsunod-sunod
kaniya, mikaon sa milagro sa pan ug naayo ang mga balatian? Asa naman sila? Wala na!
Sa panahon nga sila unta gikinahanglan sa atong Ginoo alang sa iyang suporta, wala sila?
Busa natural nga gibati sa atong Ginoo ang iyang pagka-biniyaan. Mao nga ang tuwaw
ni Jesus makatarunganon: Ug kini iyang gipadayag nga mulo ngadto sa Iyang Amahan –
“Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?”
Siguro dili layo ang atong mga kasinatian labi na sa atong panahon karon. Sama
ni Jesus, kita usab siguro nakasinati sa mga mapait nga mga pag-antos, masakit nga mga
kasinatian nga halos ikamatay na nga kasakit? Dili ba kita usab motiyabaw ngadto sa
Dios, “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako” Ug karon sa nagpadayon nga
pandemya sa Covid 19, daghan kita’g mga pagmahay? Kay ang uban sa atong minahal,
nakabsan man intawon sa kinabuhi. Siguro mi-ingon ta sa Ginoo: “Lord, nganong imo
mang gitugot nga daghan ang mamatay tungod niining maong sakit? Dili ba diay ka
maka-panalipod sa imong katawhan? Ngano man nga dugay man kini mawala sa among
taliwala? Wala ba diay ikay gahum sa pagsumpo niining tanan?” Mga igsoon, taliwala
sa mga kahasol, kaguol, kabalaka, kasakit ug mga pagmahay, pagkalaming isinggit sa
atong mga pagmahay: “Dios ko, Dios ko, nganong gibiyaan mo ako?”
Apan mga igsoon, kining gibungat nga pulong ni Kristo, dili pulong sa pagmahay.
Dili gani kini pulong sa kawalay-paglaum. Kini, mga pulong, nga nagtangag sa tinuod
nga relasyon sa manag-suod nga higala – ang iyang relasyon sa iyang Amahan. Sayod si
Jesus nga ang iyang Amahan, anaa lang kanunay, apan misinggit siya “Dios ko, Dios,
ngayong gibiyaan mo ako,” aron, niining panahon sa iyang kasubo, ug kapait, iyang
masinati ang “pagsapnay sa iyang Amahan.” Mao nga mituwaw siya: “Dios ko, Dios
ko, nganong gibiyaan mo ako?” Kini mao ang pangindahay ni Jesus nga sapnayon Siya
sa iyang Amahan nga kanunay nagmahal Kaniya. Ug kini usab ang atong pangandoy.
Nga sa panahon nga maglisod na kita sa pagpas-an sa atong mga krus sa kinabuhi – mga
maka-bagood nga mga suliran ug responsibilidad, mga mapait nga mga balatian ug mga
kasakitan, mga kalisod sa panginabuhian ug uban pang mga hagit; nagkinahanglan kita sa
‘sapnay sa atong Ginoo’ diha sa atong pagdangop, ug pagsalig Kaniya. Taliwala sa mga
kalisdanan, dili kita magpakawala sa paglaum. Modangop ug mosangpit kita sa Ginoo
kay dili Siya mobiya kanato, bisan kon ang kalibutan magdumili. Himoon nato ang atong
pagpuyo sa kinabuhi nga usa ka masaligong kinabuhi tungod kay kita nakasinati man sa
pagmahal sa Dios. Amen.
Mag-ampo Kita:
Naghangyo kami, O Ginoong Dios namo, sa Imong kalooy. Itugot nga kaming
imong mga alagad nga nagbag-o sa kinabuhi tungod sa penitensiya ug natudloan sa
pagbuhat ug maayo, magpadayon unta sa kinasingkasing nga pagsugot sa imong mga
sugo aron kami makadangat sa mga kalipay sa Pasko sa Pagkabanhaw. Kini among
gipangayo pinaagi ni Kristo, among Ginoo. Amen.
“GIUHAW AKO.” Kini simpling mga pulong apan nagtangag ug bug-at nga
kahulugan. Mao kini ang mga pulong nga migula sa baba ni Jesus, samtang siya luya ug
gikapoy na, nga nagbitay didto sa krus. Mga pulong, nga nagpadayag kon unsa ang
kasakit nga iyang nahiaguman – diha sa mga latos, sa korona nga tunokon, sa pagpas-an
sa bug-at nga krus, sa mga samad sa mga lansang sa iyang mga kamot ug mga tiil, ug sa
mga pagbiay-biay, nga iyang nadungog, sa mga tawo nga nagsalikway Kaniya, ug labaw
sa tanan, sa pagbiya sa iyang giisip nga mga higala, apil ang iyang mga sumusunod?
Tungod niini, dili ikalimod nga siya giuhaw gayud! Mao ra Siya’g nangita kanila, “asa
naman mo?” Ania ko dinhi sa Krus, umari kamo? Ug tungod kay wala man sila, gawas
lamang ni Maria Magdalena, Maria nga iyang Inahan ug ni Juan ang minahal niya nga
tinun-an; mao nga giuhaw Siya sa ilang presensya! Presensya sa mga tawo nga Iyang
nahibalag sa kinabuhi, ug nahimong kabahin sa Iyang ministeryo. Apan wala man sila
Niya makita? Mao nga mituwaw si Jesus: “Giuhaw Ako!”
Iyang giula ang iyang kinabuhi aron dad-on ang iyang katawhan ngadto sa tuburan
sa buhing tubig – ang tubig nga makatagbaw sa ilang kauhaw. Apan unsa man ang Iyang
nakuha? Siya nakadawat hinuon ug mga pagsalikway, ug pagbiay-biay, hangtod nga
nagbitay na Siya sa krus. Si Jesus, misinggit sa kauhaw, apan, unsa man ang atong
gipainom Kaniya? Sama ba kita sa sundalo nga mitunol ug espongha na hinumod sa suka
nga nakapasamot hinuon sa kauhaw ni Jesus? Ang atong mga kasal-anan ug kadautan,
ang atong garbo ug pagka-tigpaka-aron ingnon, ang atong kadawo ug mga kasina, ang
mga panag-away, pagdumot ug pagkadili matinud-anon; kini nakapadugang sa kauhaw sa
atong Ginoo.
“Giuhaw ako.” Sa pagsulti ni Jesus niini, iyang gipasabot ang kauhaw sa tawo.
Kauhaw nga anaa sa tanang kaliwatan: kauhaw nga anaa sa mga dagway sa mga bata ug
mga tigulang nga nagkinahanglan sa pagmahal, kauhaw nga anaa kanatong tanan. Diha sa
tagsa-tagsa nato ka kinabuhi, kita nakasinati sa tumang kauhaw. Tungod niining maong
kauhaw, nangita kita sa mga butang nga makatagbaw kanato. Pero ang naka-apan kanato,
mga igsoon, kay nangita kita sa katagbawan sa atong mga kauhaw diha sa mga material
ug kalibutanon nga mga butang. Usahay mangita kita sa katagbawan sa mga butang nga
dili diay bililhon ug molungtad. Mga butang nga dili nato madala bisan gani sa atong
lubnganan. Si San Agustin miingon: “Ang akong kalag giuhaw sa Dios ug ang akong
kasingkasing dili mahimutang hangtod nga kini mahiluna diha kanimo O Ginoo.” Diha
sa Dios lamang nga masinati nato ang katagbawan sa atong mga kauhaw, nga magdala
kanato sa tinuod ug makatagbaw nga kalipay nga walay katapusan.
“Giuhaw ako!” Sa panghitabo sa atong kalibutan karon, atong nakita nga aduna
usay mga kauhaw nga pisikal ug spiritual. Ang atong kalibutan giuhaw sa literal nga
tubig. Niadtong miagi nga bagyong Odette, daghan kanato nanginahanglan ug tubig.
Naglisod kita tungod kay walay tubig nga atong mainom ug magamit sa atong nangaguba
nga panimalay. Giuhaw kita sa tubig nga limpyo ug puede nga imnon. Salamat sa Dios
nga adunay maayong kasingkasing nga mihatag kanato. Natagbaw ang atong kauhaw.
Apan may mas lawom pa nga kauhaw! Daghan kanato giuhaw sa gugma sa atong mga
mahal sa kinabuhi. Tungod kay gibale wala na ang atong presensya. Ang uban kanato
giuhaw sa pagmahal sa kapikas - kay nagka-bugnaw na. Ang uban giuhaw sa pagmahal
sa mga anak kay dili na sila manumbaling, dili na gani motahud ug maminaw sa mga
ginikanan? Ang uban giuhaw sa pagpasaylo sa mga silingan nga nagkabingkil. Ang
uban giuhaw sa pagpakabana sa mga kauban sa trabaho, sa opisina, sa eskuelahan, sa
simbahan. Ang uban giuhaw sa mga gakos sa pagmahal sa mga higala, pariente,
kapamilya, kapuso ug kabarkada. Ug daghan pang mga kauhaw nga atong nasinati ug
kanunay pang masinati sa kinabuhi. Uban sa kauhaw ni Jesus, kita usab unta mopadayag
sa atong mga kauhaw kanila. Ug labaw sa tanan, ang tinuod nga kauhaw, mao ang
kauhaw nato sa Dios. Mangandoy kita, nga ugma damlag, maka-kaplag kita sa
katagbawan sa atong kauhaw nga ato lamang masinati diha sa atong Ginoo. Busa
samtang si Jesus nagtiyabaw sa iyang kauhaw, muoban kita sa iyang pagpadayag sa
kauhaw uban sa panghinaut, nga matagbaw kita sa kaulahian, sa tanan natong mga
kauhaw - kon kita mahiduol na ug makasinati na sa iyang madagayaong grasya.
Mga igsoon, niining mga kauhaw nga nasinati sa daghang mga tawo karon, kita
unta, mamahimong mga instrumento, aron sa pagtagbaw sa mga kauhaw sa atong mga
kaigsoonan sa atong kalibutan karon, ilabi na sa mga tawo nga nahimong kabahin sa
atong kinabuhi. Dili unta kita mohikaw sa pagpa-ambit, sa atong mga talent, ug mga
bahandi, aron pinaagi niini, kita makatabang sa pagtagbaw sa mga kauhaw sa uban. Ug sa
katapusan, sa atong pagsud-ong sa atong Ginoo nga gilansang sa krus, kita unta maka-
ambit sa grasya sa iyang kasakit, ug Siya mahimo natong kauban kanunay diha sa atong
mga kauhaw aron masinati nato ang langitnong katagbawan. Himoon nato nga ang atong
kinabuhi mahimong kinabuhi nga mapangandoyon sa katagbawan sa mga kauhaw nga
magagikan sa Dios lamang. Amen.
O Ginoong Dios, ikaw ang tuburan sa tubig nga naghatag ug kinabuhi. Ug ikaw
nagsaad kanamo sa paghatag niining maong tubig aron dili na kami uhawon. Niining
among pagpamalandong sa imong Katapusang mga Pulong, kini unta mag-andam
kanamo aron kami mahimong angayan nga modawat sa misteryo sa Pasko sa
Pagkabanhaw.
Nagkaupos na ang gininhawa sa atong Ginoo, human sa taas nga higayon, nga
nagbitay Siya didto sa krus. Ug maoy iyang gilitok kining nga pulong: “Natapos Na!”
Unsa man kaha ang natapos? Ang kauhaw ba? Ang kasakit? Ang mga pag-antus?
Dayag man nga nakatilaw Siya sa tambal sa iyang kauhaw, dili tubig apan suka? Ug
giisip niya kini nga hulip sa iyang kauhaw. Ug sa pagkatilaw niya sa lihok sa pagmahal,
nga gihimo sa mga sundalo, misulti Siya nga “natapos na.” Buot ipasabot iyang nasinati
gihapon ang ilang pagpakabana ug pagmahal.
Dili ba kini man usab ang atong gipangandoy ug gidamgo? Nga luyo sa atong
mga kahigwaos sa kinabuhi tungod sa mga suliran, luyo sa atong mga kalisod, adunay
tawo nga motabang kanato? Sayod kita, unsa kalisod ang atong nasinati, human sa
bagyong Odette. Sayod kita unsa ka pait ang mawad-an ug panimalay ug panginabuhian.
Sayod kita unsa ang kahasol, nga gidala niining pandemya sa Covid. Apan kini matapos
ra gihapon?
Labaw pa niini, mga igsoon, ang pulong “natapos na” usa ka mahinungdanon nga
pulong kay kini usa man sa mga katapusang pulong nga gibungat sa atong Ginoong
Jesus. Ang pulong “natapos na,” usa ka pagpadayag sa pagbati sa dakong kalipay
tungod sa madaugon nga kalampusan. Tinuod nga sakit ang kamatayon ni Jesus diha sa
krus. Apan kini matapos ra gihapon, sayud si Jesus niini, tungod kay aduna may
pagkabanhaw nga naghulat. Ang pulong “natapos na” nagpunting usab kini sa
katumanan. Natuman na ang misyon nga gihatag sa Amahan ngadto sa iyang bugtong
Anak, ang misyon sa pagpakatawo sa Dios. Gihubo ni Jesus ang iyang Diosnong kina-
iya ug misul-ob sa tawhanon nga matang. Busa ang Dios nahimong tawo sama kanato,
gawas lamang sa sala. Ang pagpakatawo sa Dios misubay sa tawhanon nga paagi.
Gipanamkon siya sa sabakan ni Santa Maria, gi-anak, gimatuto, ug nagkinabuhi sama
kanatong mga tawo. Pinaagi niini, nasinati sa Dios ang tawhanong mga kasinatian -
kalipay, kaguol ug uban pang tawhanong pagbati. Nasayod ang Dios kanako, kanimo, ug
kanatong tanan - uban sa atong mga gipangbati karon. Nasayod gani siya kon unsa ang
atong mga kahadlok ug gikabalak-an karon. Apan labaw pa niini, napadayag usab ni
Jesus ang tiunay nga gugma sa Dios, sa paagi nga masabtan sa katawhan.
Nakita ni Jesus nga wala na Siya’y angay pang tumanon kay natuman na man ang
tanan. Busa, pagkahuman ug litok ni Jesus sa maong pulong, miduko ang iyang ulo.
Lihok sa pagpahulay. Kining pagduko sa ulo ni Jesus naghatag ug kahulugan nga human
niya matuman ang iyang misyon, malinawon siyang mopahulay. Kini usa ka pagpadayag
sa madaugong kalampusan. Human nagpaubos sa paagi sa paghubo sa iyang pagka-Dios
ug pagsul-ob sa pagka-tawo, human siya gihukman sa kamatayon sa krus, usa ka
malipayon nga pulong sa pagpahulay ang iyang gilitok: “Natapos na!”
Natapos na ang misyon ni Jesus, apan ang ato-a, wala pa! Padayon pa gihapon
kita! Ang pagtapos ni Jesus sa Iyang misyon diha sa krus, mao usab ang sinugdanan sa
atong misyon, labi na gayud niining panahon sa pandemya. Naglawig pa kita ug naghimo
sa atong buluhaton, aron ugma damlag, matapos ra gihapon ang tanan. Sama sa awit ni
Simeon sa dihang gihalad ang batang Jesus didto sa Templo, makaingon usab kita:
“Ginoo, tuguti nga ang imong alagad mohalin nga malinawon tungod kay nakita sa akong
mga mata ang katumanan sa Imong mga saad.” Kinabuhing matahanon, o surrendered
life; kini ang angay pa natong taposon – nga luyo sa mga hagit sa panahon, magpuyo kita
sa kinabuhing kanunay magtahan sa tanan; aron ugma damlag, kita sa tinud-anay,
molitok usab sama ni Jesus: “Natapos Na!” Amen.
Mag-ampo Kita:
Langitnon ug makagagahum nga Amahan, nagadayeg kami sa balaan mong ngalan. Ang
among kasing-kasing nagmaya tungod sa imong dakong gugma nganhi kanamo ilabi na sa
Imong pagpadala sa imong bugtong Anak, si Jesukristo nga among Ginoo. Pasayloa kami sa
panahon nga nagmagahi ang among kasing-kasing. Pasayloa kami sa panahon nga wala namo
makita ang imong balaang presensya. Pasayloa usab kami sa wala namo pagbuhat sa mga
angayang buhaton.
Nangaliyupo kami kanimo, Amahan, ipakunsad ang Balaang Mong Espiritu, nganhi
kanamo aron maglig-on ug magdasig kanamo. Hugot ang among pagsalig uban sa among
pagtuo diha kanimo nga dili Mo kami pasagdan ug biyaan.
“Mga alas dose na kadto ang takna sa dihang mihunong pagdan-ag ang adlaw ug
mitabon ang kangitngit sa tibuok kayutaan hangtod sa alas tres ug napikas ang tabil nga
nagbitay didto sa Templo. Unya sa kusog nga tingog misinggit si Jesus, “Amahan,
itugyan ko sa imong mga kamot ang akong espirtitu!” Human Siya makasulti niini,
namatay siya.”
Sa atong panahon karon, tataw kayo, nga dako ang kabag-ohan sa dagan sa
kalibutan, tungod niining nagpadayon nga hulga sa pandemya sa Covid. Kanunay ta
gipahinumduman sa pag-amping aron mohunong na ang pagkuyanap sa maong sakit.
Ang vaccine mao ang atong solution nga makapahupa sa maong pandemya, bisan ang
uban kanato mahadlok sa pagpa-vaccine. Ang hulga sa panglawas, mao ang naglimin
kanato karon. Apil ang hulga sa panginabuhian, nga usahay lisod nato nga maabot,
tungod sa kalisod sa atong kahimtang. Apan dili ba diay kita makatahan, sa tanan nga
nahitabo na, ug mahitabo pa sa atong kinabuhi, ngadto sa Dios? Dili ba diay kita
mahibalong mosalig Kaniya labi na sa mga panahon nga lumsan kita sa mga kalisod ug
kasakitan? Dili ba diya kita makapuyo sa kinabuhing madamgohon, sa pagtahan sa tanan
ngadto sa atong Dios?
Mosalig ug mangaliyupo kita sa Dios, nga ato untang ma-angkon ang mga birtud
nga atong gikinahanglan, diha sa atong pag-puyo sa kinabuhi nga balaan. Aron sama
Kaniya, kita usab sa katapusan, masaligon nga motugyan sa atong kaugalingon diha sa
pag-ingon: “Amahan, sa imong mga kamot akong itugyan ang akong Espiritu. Amen.
Mag-ampo Kita:
PANAPOS
KOMENTADOR: Palihug manglingkod ang tanan.
KOMENTADOR:
Mga igsoon, nadungog nato ang Katapusang Pito ka Pulong nga gilitok sa atong
Ginoong Jesus diha sa Krus. Ang mga pamalandong nga atong nadungog mopukaw unta
sa atong galamhan ug magpahimata sa atong nahikatulog nga mga pagbati aron sa
makausa pa, madasig kita sa pagbag-o sa atong kinabuhi ug maningkamot kitang
magpaduol ngadto sa Dios. Hinaut usab unta nga kining mga pamalandong, makatabang
kanato sa pagsaulog, sa mas makahuloganon nga pag-handum sa Iyang pagpasakit ug
pagpakamatay sa Krus. Diha ni Kristo, ma-angkon unta nato ang kadaugan sa kinabuhi
diha sa Pagkabanhaw.
KOMENTADOR: Palihug mangluhod ang tanan.
PANGULO: Mag-ampo Kita:
Makagagahum ug tunhay nga Dios, amo nang nabati ang mga mahinungdanong
mga pulong nga imong gilitok ibabaw nianang Krus. Dasiga kami sa pagsunod sa mga
pagtulun-an nga among nabati karong adlawa. Lig-ona ang among huyang nga kinabuhi.
Ihatag kanamo ang grasya sa pagpuyo ug paglahutay diha sa among matag adlaw
nga pag-kinabuhi luyo sa mga kalisod ug mga hagit nga among masugatan sa kinabuhi.
Kini among gipangayo pinaagi ni Kristo, among Ginoo. Amen.
KATAPUSANG AWIT: