Kluczowe słowo

Jeśli nie odpowiada nam wstęp biograficzno-historyczny albo po prostu brakuje nam wiedzy, zacznijmy
wypracowanie od zdefiniowania kluczowego słowa, zawartego w temacie. Napiszmy, co oznacza, naszym
zdaniem, autorytet. Definicję – przypomnę – buduje się wg następującej zasady: najpierw należy napisać,
co to jest (np. autorytet to osoba...), potem jakie to jest (... godna szacunku, uznania, ceniona i
podziwiana), następnie wprowadźmy synonimy (... inaczej wzór do naśladowania), a na końcu podajmy
przykłady (np. Jan Paweł II). Wstęp oparty na definiowaniu jednego bądź kilku słów zawartych w temacie
warto zakończyć wskazaniem problemu, np. „Młodzi wzorują się na kimś innym niż seniorzy. Każde
pokolenie obdarza szacunkiem kogoś innego. Problem ten ukazał Żeromski, konfrontując postawę
młodego Cezarego Baryki i starszego od niego o kilkadziesiąt lat Szymona Gajowca.”

Dobry przykład

Wśród maturzystów trafiają się osoby o zacięciu pisarskim, które nie chcą pisać pod klucz, lecz preferują
swobodny wywód. Chociaż nowa matura nie pozwala na zbyt wielką swobodę, to we wstępie można
sobie pozwolić na nieco większy luz niż w dalszych częściach pracy. Można chociażby zacząć
wypracowanie od podania przykładu, w odniesieniu do siebie lub kogoś innego, np. „Moim autorytetem
są rodzice oraz dziadkowie. Bardzo ich cenię i podziwiam. Szanuję też kilku bohaterów naszej historii, np.
Tadeusza Kościuszkę i Józefa Piłsudskiego. Dobrze jednak wiem, że byłoby mi trudno przekonać
znajomych, aby przyjęli moje autorytety za swoje własne. Nie wiem, czy dałbym radę ich przekonać. W
podobnie trudnej sytuacji znalazł się bohater Przedwiośnia, Szymon Gajowiec, gdy chciał nauczyć
Cezarego Barykę szacunku do autorytetów.” Pisząc wstęp z przykładem, pamiętajmy, aby przykład był
krótki i nie odbiegał od tematu.