Moshaddeq Freudy Nurudin

Lan eling
GLADHEN MANDHIRI 3.1 SERAT WEDHATAMA PUPUH KINANTHI 28 / XII IPA 1

Wenehana tanggapan ngenani isine tembang ing ngisor iki banjur miturut panemumu isih isa ditrapake apa ora isine tembang ing panguripan masarakat jaman saiki!
PADA 84 :
Tembang pada 84 Gancaran Tanggapan Wos Surasa
Marma den taberi kulup Mula saka kuwi sing sregep Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning nglakoni prihatin lan ngudi ngelmu
angulah lantiping ati, sinau ngrasa ing pangrasa serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga supaya dadi utama panguripane
rina wengi den anedya, awan bengi hambudidaya, …..
pandak panduking tanpa wegah terus ngupaya, Pada iki dhawuhi awakedhewe supaya dadi
pambudi, wong kang sregep, rina lan wengi tansah
bengkas kahardaning driya, nglindhih utawa nguwasani Nafsu sinau kanthi ulet. Ninggalake nepsu-nepsu
kang ana, kang ana ing awak, supaya dadi wong kang
supaya dadya utami, supaya dadi dhiri kang utama mulya.

Isi tembang iki isih relevan, cocok karo

kahanan masyarakat, lan bisa ditrapake
utamane para siswa lan mahasiswa

PADA 85 :
Tembang pada 85 Gancaran
Pangasahe sepi samun Nglandhepake lantiping ati
{BACA : kanthi tapa brata
(pasa) lan prihatin} ing papan
kang sepi banget
aywa esah ing salami Aja banjur mandheg sateruse
samangsa wis kawistara Nalika wis ketok
lalandhepe mingis-mingis Landhep banget
bengkas kahardaning driya bakal bisa ngilangke pepalang
{BACA : hawa napsu}
kekes srabedaning budi kang dadi pepalanging budi
Tanggapan
Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga
…..
Pada iki mbabarake cara-cara merkoleh
ngelmu sejati. Kanthi dalan-dalan spiritual
kaya semedi, tapa, lan ngibadah maring gusti
Allah, pengeran kang maha kuwaos.
Tembang iki cocok ditrapake ing zaman saiki
saben ngelingi akeh wong kang ora nduweni
konsep spiritualitas sajroning awake.
Wos Surasa
Supaya antuk ngelmu sejati ‘ilmu sejati’
bisa lumantar ngolah lantiping ati, yaiku
kanthi tapa brata lan prihatin ing papan
kang sepi(pangasahe sepi samun). Yen
dilakoni kanthi temen bakal bisa mutung
pepalang kang dadi pepalanging budi
(bengkas kahardaning driya, kekes
srabedaning budi).
PADA 86 :
Tembang pada 86 Gancaran
dene awas tegesipun Dene awas tegese
weruh warananing urip Ngerti endi kang dadi pepalanging
urip
miwah wisesaning tunggal Lan endi kekuasakane Gusti
kang atunggil rina Kang awan bengi Manunggal
kang mukitan ing sakarsa Kang Sabda-Ne Gusti
gumelar ngalam sakali Nuwuhake karsa kanggo
sakdonya
PADA 87 :
Tembang pada 87 Gancaran
aywa sembrana ing kalbu Aja sembrana ing batine
wawasen wuwus sireki Ati-ati marang pamikire dhewe
ing kono yekti karasa Ing kono bakal nyata karasa
dudu ucape pribadi Dudu ucape awake dhewe
marma den sembadeng Amarga kang tanggung jawab
sakabehe (awake dhewe)
sedya
wewesen praptaning uwis Gatekna saka tembung-tembung
kang diucapake
Tanggapan Wos Surasa
Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning Waspada tegese ngerti pepalange urip
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga (wruh warananing urip).
…..
Pira-pira wujud waspada iku kanthi ngawruhi
barang kang ngalingi urip, uga ngerteni
kuwasane Gusti kang nduweni awan lan
bengi. Kanthi tumindak kaya mangkono,
dunga awakdhewe bisa dikabulake, diijabahi
dening Pengeran
Tanggapan Wos Surasa
Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning Uga supaya ora sembrana pari kena,
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga sembrana ing batine (aywa sembrana ing
….. kalbu)
Kaya kang diandarake tembang,
awakedhewe kudu ati-ati anggone matur
marang sapa bae. Opo sing mbok tandur, kui
sing mbok unduh. Awakedhewe kutu
tanggung jawab, konsisten, istiqomah
marang ucapane dhewe.
Tembang iki isih cocok lan bisa ditrepake
kanggo ndhidhik putra-putri supaya ngadohi
ucapan goroh, ngapusi, lan sak piturute.
PADA 88 :
Tembang pada 88 Gancaran
Sirnakna semanging kalbu Sirnakna rasa kang tidha-
tidha/mangu-mangu (ragu-ragu)
ing batin
den waspada ing pangeksi Supaya bisa waspada ing
samubarang panyawang
yeku dalaning kasidan Yaiku dalaning kang kelakon
sinuda saka sethithik Disuda saka sethithik
pamothahing nafsu hawa Tumindak p
Kang goda hawa nafsu
linalantih mamrih titih Dibiyasake/dikulinake supaya
sampurna
Tanggapan
Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga
…..
Hawa nepsu iku bisa dikendhalekake kanthi
ngilangi rasa mangu utawa ragu, lan
waspada marang sakiwo tengene.
ngendhaleni hawa nafsu iku iso dilakoni saka
sethithik, kudu dikulinakke ora tumindak sing
ngundang hawa nafsu, ora samar, lan jaga
paningal
Wos Surasa
nulat tembung-tembung kang diucapake,
ngilangake rasa kang mangu-mangu
“ragu-ragu”, lan waspada nulat ing
samubarang (waspada ing pangeksi)
ngilangake rasa samar lan tansah
waspada iku bisa ngendhaleni hawa
nepsu

PADA 89 :
Tembang pada 89 Gancaran Tanggapan Wos Surasa
Aywa mamatuh nalutuh Aja ngulinake tumindak nistha Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning  Serat Wedhatama ngajarake supaya
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga ora kulina tumindak nistha (aywa
tanpa tuwas tanpa kasil Tanpa tuwas ora guna ….. mematuh nalutuh), ati-ati marang
ing serat Wedhatama iki dadi piweling pepalanging urip.
kasalibuk ing srabeda Kajiret ing pepalang
kanggo manungsa supaya ora ngulinakake
marma dipun ngati-ati Amarga dipun ati-ati tumindhak nistha, jalaran ora ana untunge.
Wong urip kedah ngati-ati supaya ora
urip keh rencananira Urip akeh godhane
nglanggar aturan lan iso ngedalikake bates
sambekala den kaliling Godha kang diwaspadake dhiri amarga ing urip iki akeh godhaane.
Godhaan kuwi kang patut diwaspadani
PADA 90 :
Tembang pada 90 Gancaran Tanggapan Wos Surasa
Upamane wong lumaku Umpamane wong lumaku Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning Upama lagi lumaku, dalan kang dilewati
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga iku kebak ing bebaya, yen ora ngati-ati
marga gawat den liwati Dalan gawat kang diliwati ….. bakal kena ri (sayekti kasandung
wong menawa ora ati-ati bisa cilaka. Kita ri)utawa kesandhung
lamun kurang ing pangarah Yen kurang ing pangati-ati
kudu waspada marang ri utawa kangelan ing
sayekti karendhet ing ri Satenane keblarut ing ri dalan kang kita lewati utawa apa kang kita
lakoni ing urip.
apese kasandhung padhas Cilakane lesandhung padhas
babak bundhas anemahi Babak bundas dadine

PADA 94 :
Tembang pada 94 Gancaran
Mangka ta kang aran laku, Mangka kanga ran laku
lakune ngelmu sajati, Lakune ngelmu sejati
tan dahwen pati openan, Ora kena iri lan drengki
tan panasten nora jail, Atine ora gampang panas ora
ngganggu wong liya
tan njurungi ing kaardan, ngedhem hawa nepsu
amung eneng mamrih ening Kang ditindakake yaiku mung
meneng supaya ayem tentrem
Tanggapan
Aku sarujuk karo kang diandharake sajroning
serat Wedhatama pupuh Kinanthi iki. Amarga
…..
Iri drengki, getapan, ngganggoni wong liya
iku tumindak kang awon. Tumindak awon ora
bakal nggawa kita marang ngelmu kang
sejati.
Gatra terakhir nduweni makna kang jero,
saka meneng, banjur agawe tentrem ayem.
Wos Surasa
Syarat nglakoni ngelmu sejati (lakune
ngelmu sejati) yaiku ora kena iri lan
drengki (tan dahwen pati openan),ora
getapan “atine gampang panas” (tan
panasten),ora ngganggu wong liya (nora
jail),ngendhem hawa nepsu (tan njurung
ing kahardan), kang ditindakake yaiku
mung meneng supaya tentrem
ayem(amung eneng amrih ening).