ใบความรูท้ ี่ ๓ เรือ่ ง การทางานของระบบประสาท

หน่ วยการเรียนรู้ที่ ๑ แผนการจัดการเรียนรู้ที่ ๒ เรื่อง การดูแลระบบประสาท

รายวิ ชา สุขศึกษา ชัน้ มัธยมศึกษาปี ที่ ๑

การทางานของระบบประสาท

การทางานของระบบประสาทของคนเรานัน้ เป็ นการทางานประสานกันระหว่างสมอง ไขสันหลัง

และเซลล์ประสาท
การทางานของเซลล์ประสาท
จากการทีเ่ ซลล์ประสาทตัง้ แต่สองตัวขึน้ ไปมีการติดต่อถึงกันเป็ นวงจนประสาท (neuronal
circuit) ซึง่ มีเครือข่าย อยูม่ ากมายในร่างกาย ลักษณะการทางานอยูใ่ นรูปของการส่งสัญญาณ
ประสาท หรือ กระแสประสาท (nerve impulse) ไปตามเซลล์ประสาท โดยมีสมองหรือไขสันหลังเป็ น
ศูนย์ควบคุมการทางาน กระแสประสาทเกิดจากทีเ่ ซลล์ประสาทมีคุณสมบัตพิ เิ ศษ เพือ่ สามารถตอบสนอง
ต่อสิง่ เร้าได้ดี เมือ่ สิง่ เร้ามากระตุน้ จะทาให้เกิดความต่างศักย์ไฟฟ้าทีเ่ ยือ่ เซลล์เปลีย่ นไปจากเดิม
จนกระทังถึ ่ งจุดทีเ่ กิดการนากระแสประสาท กระแสประสาทสามารถส่งผ่านจากเซลล์ประสาทหนึ่ง
ไปยังอีกเซลล์หนึ่งใด ปลายแอกซอนของเซลล์ประสาทมีการสร้างและหลังสารสื ่ อ่ ประสาท
(neurothansmitter) เพือ่ ช่วยสังกระแสประสาทที
่ บ่ ริเวณจุดประสาน ส่วนเดนไดรต์จะทาหน้าทีร่ บั
สัญญาณประสาทเข้ามาโดยการตอบสนองต่อสาร
สือ่ ประสาททีบ่ ริเวณจุดประสาน หรือทาหน้าทีเ่ ปลีย่ นพลังงานรูปต่างๆ ให้เป็ นสัญญาณประสาท เดน
ไดรต์และตัวเซลล์ประสาทจะรับสัญญาณประสาทและส่งสัญญาณประสาทออกไปตามแอกซอน แอกซอน
อาจไปประสานกับเซลล์ประสาทตัวอื่นหรือเซลล์เป้าหมายอื่นๆ ได้แก่ เซลล์กล้ามเนื้อและต่อมต่างๆ
ตัวอย่างการทางานของระบบประสาท
สถานการณ์ ปลายนิ้วถูกน้าร้อน
การทางานของระบบประสาท เป็ นดังนี้
1. ความร้อนจะกระตุน้ หน่วยรับความร้อนใต้ผวิ หนังบริเวณปลายนิ้ว
2. กระแสความรูส้ กึ ร้อนจะถูกส่งขึน้ ไปตามเซลล์ประสาทรับความรูส้ กึ ผ่านไขสันหลังไปสูศ่ นู ย์ประสาทรับ
ความรูส้ กึ ร้อนในสมอง
3. สมองรับรูว้ า่ มีความร้อนสัมผัสทีป่ ลายนิ้วมือ
4. ศูนย์ประสาทในสมองจะสังการลงมาตามเซลล์
่ ประสาทสังการผ่
่ านไขสันหลัง ไปยังหน่วยปฏิบตั งิ าน คือ
กล้ามเนื้อทีโ่ คนแขน
5. กล้ามเนื้อรับคาสังจะหดตั่ วทาให้แขนพับงอ ทาให้ปลายนิ้วหลุดจากน้าร้อน
ดังนัน้ การทางานของระบบประสาทก็คอื การตอบสนองต่อสิง่ เร้าหรือสิง่ กระตุน้ จากสถานการณ์
ความร้อน คือ สิง่ เร้า การพับของแขนเพือ่ หนีจากน้าร้อน คือ การตอบสนองต่อสิง่ เร้า

ทีม่ า : http://www.thaigoodview.com/library/sema/sukhothai/lamphu_s/
bodysystem/sec06p04.htm
: http://www.pharm.chula.ac.th/physiopharm/2542_sem2/g12/NSWORK.HTM