You are on page 1of 24
Cenelectrex® Sposoby uziemiania i taczenia Kontrolowanie elektryeznosci statycznej w obszarach zagrozonych wybuchem Cenelectrex Skuteczna kontrola elektrycznoéci statyeznej poprzez uziemianie i faczenie Elektrycznoéé statyczna lub nagromadzone fadunki elektrostatyczne sa obecne wszedzie, W Codziennym 2yciu iskra elektrostatyczna to nic wielkiego, ale w wybuchowej atmosferze moze bye katastrofaina w skutkach. Wiele pozaréw i wypackow na instalacjach jest spowodowane iskra, lektrostatyczna, ktéra zapalia opary, gaz lub pyty. Istnieja jednakze rézne érodki zepobiegawcze, Kore mozna zastosowat, aby ochroni ludz instalacje i procesy przed tym wszechobecnym riebezpieczefstwem. Pray stosowaniu srockéw bezpieczefstwa w ppotencjainie niebezpiecznych atmosferach, nalezy rozwazy¢ kika kwesti. Najlepiej zaczaé od wyeliminowania potencjalnych Zrodel zaptonu. co jest dobra praktyka w projektowaniu inzynieryinym i ‘ogéinych procedurach roboczych. Jednakze w kazde) wybuchowel atmosferze moga istnieé ukryte niebezpieczetistwa w formie izolowanych przewodnikéw’. Sa to elementy przewodzace prad, kt6re maja naturainie lub preypadkowo uziemiona, izolacie, co powoduie, Ze ladunek elektryczny jest gromadzony, a nie rozpraszany. Te izolowane preewodniki to np. metalowe kolnierze, oprawy lub Zawory w wodociagach, przenosne bebny, pojemniki ub pojazdy: cystemy samochodowe, Wagony lub nawet ludzie! Izolowane przewodniki sa prawdopodobnie najezestsza przyczyna zaplonéw ‘elektrostatyeznych w preemysie. ‘Aby zrozumiet powage niebezpieczeristwa i sposdb jego kontrolowenia, nalezy zrozumieé podstawy ‘lektrostatyki oraz sposoby je] przejawiaria sie. Kazdym proces, w ktérym wystepuje ruch, ‘waajemne stykanie i rozlaczanie elementow, tworzy fadunki elektrostatyczne. To moze byé ciecz preeplywajaca przez rure, proszek przelatujacy przez 2suwnie, proces mieszania lub osoba idaca po podtodze. Tworzone ladunki sa zazwyczaj bardzo male - nie wigksze nit 1x10*~ amperow. esl element lub czesé instalagj jest w dostatecznie €6 Serazz ee nacre. eae: somyaza tevez aszysen ga eam nsanoeee 9828) Gintarondey 2 pate Sov apetoa poco ase Aby osiagnat jeszcze wiekszy poziom bezpieczeristwa, mozna zastosowat ublady manitorviace, Kore nie tyko ostrzegaia operatora sygralam wizualnym, ale sq wyposazone w blokady, kt6re mozna polaczyé z pomparmi ‘Zaworami,alarmami lub systemami sterjacymi Oznacza to, de nie bedzie mozna rozpoczaé procesu, dapéki obiekt preewodzacy prad nile Dedzie bezpieczrie uziemiony ijeli podczas pracy ten stan zmieni sig (np. zacisk zostanie przypadkowo zdjely), system automatycznie waczy blokade i ztreyma proces. Systemy te 54 zazwyczaj zaslane 2 siec elektrycznej i sa uwyposazone w atestowane samoistne bezpieczne obwody, Kt ograniczaia do minimum energig uutywana do monitorowania. Systemy monitoryjace uzierienieisystemy blokujace sa zazwyczel uuzywane w Srodowiskach gdzie bezpieczeristwo jest bardzo waéne jak np. podczas tadowarianwyladowywania cystem i zbiomikéw IBC, podezas proceséw mieszania, podczas suszenia w 2lozu fluidainym oraz tam gdzie wystepuje wysokie 1y2yko akumulaciadunkow elektrostatycznych w aimosterze wybuchowe| majace| bardzo niska minimaina energie zeplonu (MIE) www.newson-gale.co.uk Zaciski weryfikujace uziemienie elektrostatycane i system blokad pomageia townie? operatorom. Zapewniaja dodatkowe .sprawdzenie” podczas Procesu przemysiowego, pozwalaja wzmocni¢é oziom bezpieczenstwa w fimie. Krétko mowiac {est bardziej prawdopodobne, ze operator bedzie rzestrzegat odpewiednich procedur poniewaz wie, 2e codziennie musi sprawdzat elektrycznosé statyczna,. Zawsze nalezy wykonywae regularne okresowe: testy stosowanych srodk6w zapoblegawczych, nalezy sprawdzaé stan zaciskéw i kabl oraz bardzo watnego polaczenia z punktem uziemiajacym (szyny zbioreze), Mozna uzyé urzadzen mierzacych ‘0pér lub miernikéw uniwersalnych, ale musialyby cone mie¢ atest urzadzeh samoistnie bezpiecanych, aby mogly byé uzyte w potencjalnie wybuchowe} aimosterze. Zapisywanie wynikow testu jest ‘dobrym sposobem na utrzymanie standardéw. (Czestotivosé testowania zalezy od rogzaju prowadzonych proces6w preemysiowych i Zastosowanych zabezpiecze’: zazwycza) Urzadzenia, ktére nie sa monitorowane, musza byé kontrolowane czescie| niz zaciski samotestujace lub waajemnie spragtone urzadzenia, Oprécz tego typu srockow sprawdzajacych bezpieczeristwo elektrostatycane, naledy rowniez ‘BwrOcié uwage na materialy uzywane w fabryce iw zagrozonym obszarze. Coraz czesciel stosuje sie ‘specjalne ,niemetaliczne, rozpraszajace ladunki elektrostatyczne" materialy do produkci bebnéw, elastycenych zbiomnikow, okladzin i wezy w rzypackach, adzie nie mozna u2y¢ 2wykiyeh materiaibw takich jak stal. Sa one bezpiecane w Uzyeiu w wybuchowych atmosferach jesli sa, ‘traktowane w taki sam sposéb jak przewodniki i ‘edpowiednio. Nalezy pamigtaé, 2e izolowanie ‘worzyw sztucanych uzywenych w niektorych zbiornikach IBC mode grozi¢ zaplonem z powodu fadunku elektrostatycznego. Materiatow tych nie ‘mona bezpiecznie uziemi. W preypacku ‘modtiwosci wystapienia atmostery wybuchowe| nie zaleca sig ich uzywania. \Nalezy rowniez pamieta¢, 2e tacunek moze zbieraé sig na surowcach, ktore sa przetwarzane (ciecz, proszek, gaz), wiec nalezy upewni sie, 2 maja, ‘one wystarczajacy kontakt z uziemionymi, Przewodzacymi rurami, pojazdami i budynkami, co ‘Zapewini bezpiecany spos6b neutralizagi tadunku, Praewodzace materialy bedace w dobrym kontakcie 2 Ziemig nie powinny zaromadzié zbyt duze| ilosci fadunkéw elektrostatycznych. Poniewat jednak wiele 2 tych materiaiow ma wysoki opor, moze 2ajéé potreeba dodania antystatycznych érockéw do ieczy tworzenia praerw w przebiegu procesu tak aby ladunek elektrostatyczny .rozladowal sie" - szczegélnie w preypadku proszkéw. Podsumowujac. zagrozenie elektrycenoscia, statycana w niebezpiecanych obszarach, wymaga kompleksowego rozwiazania, aby zapewnic bezpieczeristwo pracownikom | instalaci Kazde Stodki bezpieczeristwa sa tak dobre jak ich najstabsze ogniwo. Poniewaz zwieksza Sie szybko8¢ i zakres wspdiczesnych tect produkcyjnych oraz zwieksza sig lose uzywanych surowcéw, to stosowanie podstawowych 2asad Dezpieczeristwa bedzie coraz wainiejsze. Podsumowanle zasad bezpleczenstwa clektrostatyeznego 1. Nelezy zawsze stosowat odpowiednie atestowane zaciski uziemiajace itaczace, kable | urzadzenia, 2. Naledy sprawdzi¢ wszystkie wiasciwosci Uuziemienia, aw migjscach, adzie wymagane jest wy2sze bezpieczeristwo, nalezy uzyé systeméw Sprawdzania prawidlowego uziemienia i waajemnych blokad. 3. Upewni sie, 2e wszyscy operatorzy pracujacy w ‘zagrozonym obszarze rozumieja ryzyko Zaplonu ‘Z powodu ladunku elektrostatycznego i stosuja, rawidlowe procedury bezpieczefstwa. 4. Zapewnié prawidlowy program konserwacli w ccelu utrzymania prawidlowego uziemienia i taczenia, \Wieee|informacii na ten temat mona znalesé w nnastepujacych publikacjach: Cenelec CLCITR 50404 Elektrostatyka Opis ‘czynnosei pomagajacych unikna¢ niebezpieczenstw zwiazanych z ladunkami elektrostatycenymi Gzerwiec 2003 (Europa). Naredowe stowarzyszenie ochrony przeciwpozarowej NFPATT - Zalecane praktyki otyezace statyezne| elektrycznosci. Edycia 2000 (usa). Norma brytyiska BS5958 Czeéé2 Preepisy technicane dotyezace kontrolowania niepazadane} elektrycznosei statyeznej. Ostatnie wydanie 1991 r. (Anglia, Uwaga: poradnik ten zaklada, Ze pracownicy 0 Cenelectrex Rysunki przedstawiajace sposoby zastosowania Cenelectrexu (CA) Na dalszych 12 stronach zneldula sie rysunki pokazujace, w jaki spos6b osiagnat niezawodne: Uziemienie réznych czgsci ruchomych znajdujacych ‘sig w fabrykach w przemysie chemicznym, farmaceutycznym i spozywezym, Wiekszosé z tych prayktadéw wymaga specjainego lub wylacznego punktu uziemienia lub sieci uziomiajace). Zazwyczaj maja one forme pretéw biegnacych wadlud Scian, ktore sa podigczone do retow uziemiajacych, dotéw lub rusztéw ‘zakopanych w ziemi. Urzadzenia uziemiajace moga, bby6 podiaczone do tej sieci, aby utworzyé element posredniczacy pomigdzy siecia a ruchomym ‘biektem instalacji. Nalezy zawsze doktadnie praestrzegaé instrukcji producenta przy instalowaniv system, urzadzen uziemiajacych i laczacych. Rysunki CAO1 do CAOS praedstawiala rniemonitorowane zacisk Kable, ktore malac ‘odpowiednia budowe i ste mechanicena pozwalaja Zapewni¢ niskooparowe potaczenie pomiedzy elementam instalacj, a ziemia, Europejskiei ‘amerykafiskie praepisy techniczne zawieraja, rrastepujace instrukcje w stosunku do tyen urzadzeh CLEITR 50404 (Europa! 11.4.1 Kable do uzier Urzadzania uziemiajace powinny bye solidne, NFPAT? (Us 6.4.1.4 Gay sa stosowane preewodniki w formie Rysunki CA0S do CA08 orzedstawiaja samo testujace sie zacisk’ i Kable sygnalizujace, ze opér poriedzy uziemianym elementem a punktem iemiajacym wynosi mnie) nit 10 oméw. Take urzadzenia moga bye uzywane w praypadkach, dy potrzebny jest wy2szy poziom bezpieczefstwa, lub ‘ody na urzadzeniu znajdue sie warstwa Zenieczyszczef lub danego produktu brzeszkadzajaca w dobrym polaczeniv, Praepisy techniczne okresiaja Ze polaczenie systemu ‘Sprzggajacego / uzlemiajacego musi byé w calym zakresie metalowe. NFPAT7 (USA 3 opr w ciagiym polgczeniu bedzie wynosit aj mnie| nid 10 omow. Wiekszy opér za, 8 potaczenie metal rie j 8 Np. luzny styk lub korozie. jtorowania czesto podaje w zakresie od 10.¢0 Rysunki CAO do CA13 przedstawiaja uzycie systemow monitorowania uziemienia, kiére moga byé spragdone z elementami takimi jak pompy, Zawory, mieszalniki lub spraet do kontroll proces W takich zastosowaniach proces nie moze byé rozpoczety, dopbki uziemienie nie zostanie Prawidiowo podlaczone do chronionego obiektu i nie Dedzie moglo byé monitorowane przy podanym chores. Praeolay tectnicenc‘ocniere ea wzajemnie spraezonych urzadzeh monitorujacych uziemienia w preypadku zastosowaf o bardzo wysokim stopniu bezpieczefstwa. W preypadku cystem samochodouych: ia blokad, kiore nie Pozwola na zatadunek, gdy kabel uziemiziacy nie Jest poctaszony. NPAT? (USA) Tabela 7.8: Zal Zalacunku wszystkie sprzezenia | uziemienia maja lecane Srodki ostroznosei pray spragzone z systeriem napeiniania, aby Www.newson-gale.co.u Cenelectrex CA01 Uziemianie beczek i zbiornikow ‘stosujac niemonitorowane zaciski i kable Rucheme metalowe obiekty moga byé wziemione opraez pret laczacy za pomaca praedstawionych Zacisk6w i kabli. Zac's powinien pewnie uchuycié Pojemnik i przebi sig praez warstny fary lub dz. To ‘mechaniczne urzadzenie powinno mieé atest do stosowania w danej potencjainie wybuchowe} atmosterze, Srodek kabla i polaczenia powinien byé na tyle wytreymaly, aby uniknaé uszkodzenia z powody omtarzajacych sig ruchéw, gey zacisk est zakladany | Sciagany ze zbiorika WCLCITR 50404 znajduje sie zdanie: Istieja elementy takie jak beczki, lek i wOzki ktérych nle mozna uziemié 1a stale prey pomocy podstawowego wyposazenia instalagi. Nalezy zastosowa¢ odpowiecnie tymezasowe polaezenia (11.3.1.2). Cenelectrex CA02 Uziemianie beczek i zbiornikow z regatem magazynowym stosujac niemonitorowane zaciski i kable Przed rozpoczgciem transferu produktu, nalezy NFPA77 mowi: Nalezy polaczyé elementy uzywajac sprawazié, czy te zbiomiki sa uziemione. Mozna je zaciskow 2 punktami z utwardzonej sal, ktére preebije ziemi¢ uzywajae zaciskéw i kabl biegnacych jak sig przez farbe. Korozie lub nagromadzony materiah pokazano do preta uziemiajaceoo. Alternatywne uzywajac slinego preykrecenia sruba lub mocne} ‘metoda jest preedstawiona w CA03, spredyny, (7.13.3). Cenelectrex CA03 Uziemienie przenogsnych pojemnikow i matych zbiornikow ‘stosujac niemonitorowane zaciski i kable Moana uziemié oba pojemniki poprzez podiaczenie NFPATT mowi: Podczas napetniania, pojemniki ‘glownego pojemnika do punktu uziemienia i potaczenie metalowe i urzadzenia napetniajace powinny byé

You might also like