Rješenje o Javno Važećem Obrazovnom Programu Arhitektonski Tehničar

12. avgust 2010.
SLUBENI LIST CRNE GORE
Strana
125 - Broj 48
561. Na osnovu lana 22 stav 1 Opteg zakona o obrazovanju i vaspitanju (''Slubeni list RCG'', br. 64/02, 31/05 i 49/07), na predlog Savjeta za opte obrazovanje i Savjeta za struno obrazovanje, Ministarstvo prosvjete i nauke donosi R J E E NJ E O JAVNO VAEEM OBRAZOVNOM PROGRAMU ARHITEKTONSKI TEHNIAR 1. Donosi se javno vaei obrazovni program Arhitektonski tehniar, koji je sastavni dio ovog rjeenja, u skladu sa Rjeenjem Ministarstva prosvjete i nauke, broj UP I 07-281 od 30. juna 2010. godine, kojim je utvren opti dio javno vaeeg obrazovnog programa Arhitektonski tehniar i Odlukom Savjeta za struno obrazovanje broj 11-43 od 31. maja 2010. godine, kojom je utvren posebni dio javno vaeeg obrazovnog programa Arhitektonski tehniar. 2. Ovo rjeenje objavie se u ''Slubenom listu Crne Gore''
MINISTAR Slavoljub STIJEPOVI UP I broj 07- 332 Podgorica, 7. jul 2010. godina
12. avgust 2010.
Strana
126 - Broj 48
OPTI DIO 1. Naziv programa: ARHITEKTONSKI TEHNIAR 2. Nastavni plan

Redni broj A 1. 2. 3. 4. 5. Nastavni predmeti grupe predmeta I sed. 3 3 2 2 2 2 god. 108 108 72 72 72 72 2 72 2 2 16 2 2 3 2 2 72 576 72 72 108 72 72 2 14 3 5 3 2 72 504 108 180 108 72 5 2 3 180 72 108 2 2 2 3 15 2 1 4 2 66 66 66 99 495 66 33 132 66 6 198 3 108 12 432 10 330 72 sed. 3 3 2 2 II god. 108 108 72 72 sed. 3 3 2 2 III god. 108 108 72 72 sed. 3 3 2 2 IV god. 99 99 66 66 Ukupno
Opteobrazovni predmeti Maternji jezik i knjievnost Matematika Strani jezik Informatika Fiziko vaspitanje Drutvena grupa predmeta 1. Istorija 2. Geografija 3. Sociologija Prirodna grupa predmeta 1. Hemija 2. Fizika UKUPNO A B Struno - teorijski predmeti Nacrtna geometrija sa 1. perspektivom 2. Tehniko crtanje 3. Arhitektonske konstrukcije 4. Graevinski materijali Primjena raunara u 5. arhitekturi 6. Slobodoruno crtanje 7. Projektovanje Statika i otpornost 8. materijala 9. Razvoj arhitekture 10. Savremena arhitektura 11. Organizacija graenja 12. Kune instalacije 13. Beton UKUPNO B C Praktina nastava D Slobodne aktivnosti E Izborna nastava 1. Strani jezik II 2. Likovna kultura i crtanje Ekologija i zatita ivotne 3. sredine 4. Razvoj urbanizma 5. Maketarstvo 6. Privredne zgrade
423 423 282 72 282 72 72 72 72 72 1842 180 72 396 72 180 72 378 72 108 66 66 66 99 1827 282 141 420 282 72 72
11 2 1 2 2 2 2
396 72 36 72 72 72 72
13 2 1 2 2
468 72 36 72 72
13 2 1 4 2
468 72 36 144 72
72 2 2 72 72
72 72 72
126
12. avgust 2010.
Strana
127 - Broj 48
Redni broj
Nastavni predmeti grupe predmeta
I sed. god. sed.
II god. sed.
III god. sed. 2 2 2
IV god. 66 66 66 32 33
Ukupno 66 66 66 30 dana 128 141
7. Enterijer 8. Urbanizam 9. Preduzetnitvo F Profesionalna praksa G Sedmini broj asova H Broj radnih sedmica Ukupno (A+B+C+D+E) = 4512
10 dana 32 36
10 dana 32 36
10 dana 32 36
3. Ciljevi i zadaci obrazovnog programa Opti ciljevi obrazovanja i vaspitanja u etvorogodinjem strunom obrazovanju omoguavaju uenicima: - razvijanje sposobnosti i vjetina za kavalitetan rad u zanimanju; - razvijanje uspjene line karijere u zanimanju; - osposobljavanje za kritiko vrednovanje i odgovorno djelovanje na svom radnom mjestu; - razvijanje sposobnosti za racionalno korienje sredstava rada i vremena; - osposobljavanje za saradnju sa arhitektom u izradi idejnog projekta; - osposobljavanje za razradu glavnog i izvoakog projekta; - osposobljavanje za rjeavanje urbanistike dokumentacije; - posjedovanje informatike pismenosti u izradi crtea i dokumentacije; - osposobljavanje za pravilan izbor graevinskog materijala; - posjedovanje znanja iz arhitektonskih konstrukcija, prefabrikovane gradnje, predmjera i predrauna radova; - osposobljavanje za rjeavanje kune mree vodovoda i kanalizacije; - posjedovanje znanja iz oblasti zanatskih radova, izrade oplata i izbora armature; - razvijajanje ekoloke svijesti i svijesti o potovanju mjera zatite na radu i njihovoj dosljednoj primjeni. 4. Uslovi za upis, odnosno ukljuivanje u program za obrazovanje odraslih - U srednju strunu kolu u etvorogodinjem trajanju mogu se upisati lica koja su: zavrila osnovnu kolu ili zavrila dvogodinju strunu kolu. - U redovno obrazovanje mogu se upisati lica koja nijesu starija od 17 godina, izuzetno lica do 18 godine, uz odobrenje Nastavnikog vijea kole; lica koja su napunila 18 godina ukljuuju se u program za obrazovanje odraslih. 5.Trajanje obrazovanja - Obrazovanje po obrazovnom programu Arhitektonski tehniar traje etiri godine. 6. Prohodnost - U redovnom obrazovanju uenici napreduju u vii razred ako su iz svih predmeta u toku tekue kolske godine postigli pozitivnu ocjenu i priloili potvrdu o obavljenoj profesionalnoj praksi. - Lica koja su zavrila dvogodinju strunu kolu mogu se ukljuiti u odgovarajui razred, u zavisnosti od vrste programa prethodnog obrazovanja, uz polaganje dopunskih i diferencijalnih ispita. - Odrasli napreduju po programu u skladu sa Pravilnikom (planom) za izvoenje obrazovnog programa za odrasle, koji donosi nadlena institucija.
127
12. avgust 2010.
Strana
128 - Broj 48
7. Obrazovanje koje se stie - Zavretkom obrazovnog programa uenik stie srednje struno obrazovanje u etvorogodinjem trajanju ARHITEKTONSKI TEHNIAR.
128
12. avgust 2010.
Strana
129 - Broj 48
POSEBNI DIO 1. PREDMETNI PROGRAMI 1.1. OPTEOBRAZOVNI PREDMETI 1.1.1. MATERNJI JEZIK I KNJIEVNOST 1.1.2. MATEMATIKA 1.1.3. STRANI JEZIK 1.1.4. INFORMATIKA 1.1.5. FIZIKO VASPITANJE 1.1.6. ISTORIJA 1.1.7. GEOGRAFIJA 1.1.8. SOCIOLOGIJA 1.1.9. HEMIJA 1.1.10. FIZIKA
129
12. avgust 2010.
Strana
130 - Broj 48
1.2.1. NACRTNA GEOMETRIJA S PERSPEKTIVOM 1. Naziv predmeta: NACRTNA GEOMETRIJA S PERSPEKTIVOM 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 36 36 48 60
Razred I II III IV Ukupno
Ukupno 72 108
84
96
180
3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje sposobnosti sagledavanja prostora. - Osposobljavanje za itanje planova. - Sticanje sposobnosti predstavljanja trodimenzionalnih oblika na ravan crtanja i obrnuto. - Razvijanje preciznosti i preglednosti u izradi tehnikih crtea. - Razvijanje motorike vrijednosti pri crtanju. - Savladavanje predstavljanja ideja na papiru kroz perspektivu. - Osposobljavanje za samostalan rad.
130
12. avgust 2010.
Strana
131 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Projekcije - Poznaje sistem - Pravi model - Razvija sposobnost projekcijskih ravni, sistema opaanja projekcija i projekcijskih ravni koordinata - Crta njihov poloaj - Nabraja vrste u prostoru projekcija i navodi - Oitava vrijednosti njihovu primjenu koordinata - Razlikuje kvadrante - Uoava razlike izmeu ortogonalne, kotirane i kose projekcije Ortogonalna projekcija - Upoznaje - Crta projekcije - Razvija sposobnost karakteristike take u optem i sagledavanja ortogonalne specijalnom prostora projekcije poloaju - Poznaje osnovne - Crta projekcije geometrijske dui i prave u oblike: optem i taku, pravu, specijalnom ravan, poloaju geometrijske slike i - Odreuje prodore geometrijska tijela prave kroz projekcijske ravni, definie vidljivost i kretanje kroz prostor - Crta projekcije geometrijskih slika u specijalnom poloaju: trougao, kvadrat, pravougaonik, trapez i krug - Crta projekcije pravilnih geometrijskih tijela sa bazisom paralelnim projektnoj ravni: kupa, valjak, lopta - Crta tragove zranih ravni normalnih na
Preporuke za izvoenje nastave
Grafika vjeba: - Crta projekcije take u optem i specijalnom poloaju kroz kvandrante Grafika vjeba: - Crta projekcije dui i prave u optem i specijalnom poloaju Grafika vjeba: - Crta projekcije, odreuje prodore pravih i njihovo kretanje Grafika vjeba: - Preko odreivanja prodora uslovljava kretanje prave Grafika vjeba: - Crta projekcije, odreuje vidljivost pojedinih elemenata Grafika vjeba: - Konstruie ravan pomou dvije paralelne prave, pomou pravih koje se sijeku, tri nekolinearne take
131
12. avgust 2010.
Strana
132 - Broj 48
uenik horizontalnicu, frontalnicu ili profilnicu, kao i ravni koje su u proizvoljnom poloaju - Konstruie tragove kose ravni - Crta sutranice ravni - Odreuje nagibnicu i normalu Transformacija i rotacija - Poznaje pravila - Odreuje pravu transformacije veliinu dui i ugla - Poznaje pravila koji ona zaklapa sa rotacije projektnom ravni
Informativni ciljevi i sadraji uenik
Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi uenik
Preporuke za izvoenje nastave i pomou geometrijske slike
- Razvija sposobnost opaanja
Grafika vjeba: - Rjeava zadatke odreujui pravu veliinu dui i ugla koji ona zaklapa sa projektnom ravni putem rotacije ili transformacije
Presjenica - Ilustruje presjek dvije ravni
- Odreuje
presjenicu dvije ravni u meusobno razliitom odnosu Grafika vjeba: - Rjeavajui zadatke i crtajui odreuje prodor prave kroz zranu ili kosu ravan i sagledava njenu vidljivost u odnosu na ravan - Razvija preciznost Grafika vjeba: - Crta projekcije geometrijskih slika koje lee na zranoj ili kosoj ravni
Prodor prave kroz ravan - Poznaje prodor - Odreuje prodor prave kroz zadatu prave kroz zranu ravan ili kosu ravan i sagledava njenu vidljivost u odnosu na njih
Geometrijske slike na ravni - Ilustruje - Odreuje geometrijske slike projekcije na zranoj ravni razliitih - Ilustruje geometrijskih slika geometrijske slike vezanih za zranu na kosoj ravni ravan - Odreuje projekcije razliitih geometrijskih slika vezanih za kosu ravan
132
12. avgust 2010.
Strana
133 - Broj 48
Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Geometrijska tijela sa bazisom na zadatoj ravni - Demonstrira - Rjeava projekcije - Razvija sposobnost poloaj pravilnih pravilne prizme, sagledavanja geometrijskih tijela valjka, piramide, prostora iji se bazis nalazi konusa sa bazisom na zranoj ili na zranim ravnima proizvoljnoj ravni - Rjeava projekcije pravilne prizme, valjka, piramide i konusa sa bazisom na proizvoljnoj ravni Presjeci geometrijskih tijela - Demonstrira - Crta presjek - Razvija preciznost i presjeke pravilnih pravilnih sposobnost geometrijskih tijela geometrijskih tijela uoavanja zranom i zranom ravni proizvoljnim - Odreuje pravu ravnima veliinu presjene slike i razvija mreu - Crta presjek pravilnih geometrijskih tijela: prizme, valjka, piramide i konusa - Proizvoljnom ravni odreuje pravu veliinu presjene slike te razvija mreu Kosa projekcija - Poznaje pravila - Uporeuje razlike - Razvija sposobnost crtanja i ortogonalne i kose opaanja karakteristike kose projekcije projekcije - Rjeava u kosoj projekciji sloene geometrijske oblike Krovovi - Poznaje rjeavanje - Rjeava - Razvija kreativnost krovova jednostavne - Odreuje slivne krovove u osnovi ravni - Rjeava sloene krovove u osnovi - Rjeava krovove sa susjedom - Crta izglede krovova
133
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Crta projekcije pravilne prizme, valjka, piramide, konusa sa bazisom na zranim i proizvoljnim ravnima
Grafika vjeba: - Crta presjek pravilnih geometrijskih tijela: prizme, valjka, piramide, konusa sa zranom ili proizvoljnom ravni, odreuje pravu veliinu presjene slike i razvija sliku
Grafika vjeba: - Crta u kosoj projekciji sloene geometrijske oblike
Grafika vjeba: - Crta sloeni krov u osnovi sa izgledom krova
12. avgust 2010.
Strana
134 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik Perspektiva-centralna - Upoznaje elemente perspektivnog crtanja - Poznaje elemente frontalne perspektive - Nabraja vrste perspektiva: u zavisnosti od visine one take, i poloaja likoravni prema koordinatnom sistemu
Formativni ciljevi uenik projekcija - Objanjava znaaj elemenata perspektive: ona taka, nedogledi, likoravan, linija horizonta - Bira poloaj oka u likoravni i visinu horizonta - Rjeava osnovne geometrijske oblike metodom prodora, vidnih zraka i nedogleda - Odreuje osnovne geometrijske oblike metodom koordinatnog sistema - Rjeava osnovne oblike enterijera
- Uoava znaaj

- Razvija predstavu o
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Zadate primjere crta metodama prodora vidnih zraka i nedogleda Grafika vjeba: - Nacratati perspektivne slike raznih tijela (kocke, prizme, valjka kupe) Grafika vjeba: - Nacrtati perspektivnu sliku sa ugla, jednostavnih objekata, metodom koordinatnog sistema
prostoru
- Razvija
samostalnost pri radu
Sjenenje - Objanjava znaaj sjenke u projektovanju - Poznaje metode sjenenja
- Formira stav o
sjenke na objektima - Rjeava sjenku metodom paralelnih zraka
znaaju povezivanja funkcionalnog i estetskog
Grafika vjeba: - Crta sjenku na zadatom primjeru
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - Lj.Gagi, Nacrtna geometrija za prvi i drugi razrad graevinske, trgovinske i drvopreraivake kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1988. - B.Nedimovi, Zbirka reenih zadataka iz nacrtne geometrije s osnovama teorije, Tehnika knjiga, Beograd, 1992. - G.Duli, M.Jevti, Zbirka zadataka iz nacrtne geometrije za I i II razred arhitektonske, graevinske, drvopreraivake, umarske i geodetske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. i 2004. - O.V.Petrovi, Zbirka zadataka iz nacrtne geometrije sa reenim primerima za srednje kole graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim priborom - Table za crtanje - Raunar - Projektor - Projektno platno - Modeli geometrijskih oblika
134
12. avgust 2010.
Strana
135 - Broj 48
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjene grafikih vjebi i grafikih radova. - Ocjene pismenih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer 10. Povezanost predmeta Znanja - Konstruktivni sklop objekta - Rad olovkom i drugim tehnikama - Perspektivno prikazivanje raznih geometrijskih arhitektonskih oblika - Tehniko prikazivanje arhitektonskih elemenata - Perspektivno prikazivanje - prostornih oblika - Kuna mrea - Definisanje prostornih vrijednosti Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Arhitektonske konstrukcije - Crtanje elemenata arhitektonskih konstrukcija - Tehniko crtanje - Pravilno kotiranje, grafiko - prikazivanje crtea, formatiziranje - Primjena raunara u - Izrada i obrada tehnike arhitekturi dokumentacije - Enterijer - Urbanizam - Kune instalacije - Projektovanje - Izrada i obrada projektne dokumentacije - Izrada i obrada projektne dokumentacije - Obrada projekata - Izrada projektne dokumentacije
135
12. avgust 2010.
Strana
136 - Broj 48
1.2.2. TEHNIKO CRTANJE 1. Naziv predmeta: TEHNIKO CRTANJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 16 56
Razred I II III IV Ukupno -
Ukupno 72
16
56
72
3. Opti ciljevi nastave Razvijanje preciznosti i preglednosti u izradi tehnikih crtea. Razvijanje motorike sposobnosti pri crtanju. Osposobljavanje za kompozicijsku sreenost u izradi tehnikih crtea. Razvijanje sposobnosti sagledavanja prostora. Upoznavanje sa znaajem dimenzija i razmjere. Sticanje znanja za itanje planova. Upoznavanje pravila izrade i formatizovanja projektne dokumentacije. Razvijanje tehnike kulture. Osposobljavanje za samostalan rad.
136
12. avgust 2010.
Strana
137 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Tehniki pribor Upoznaje znaaj Razlikuje vrste Razvija pravilan tehnikog crtanja papira za crtanje: odnos prema Navodi materijal pelir, milimetarski, grafikom koji se koristi za hamer, paus, ozolit izraavanju crtanje Koristi razne vrste Nabraja i olovaka, gumu, objanjava pribor tu, marker, bojice za tehniko crtanje Koristi i odrava: Objanjava sto za tehniko upotrebu papira za crtanje, tablu, crtanje inu, T-lenjir, trouglove, uglomjer, krivuljare, estare, ablone i razliita pera Rad olovkom Objanjava crtanje Crta razliite Razvija smisao za linija linije: puna, estetiku Objanjava isprekidana, crta ispisivanje brojeva -taka, rafure Objanjava Ispisuje slova i ispisivanje slova brojeve slobodnom rukom
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: Upotreba pribora i materijala za tehniko crtanje Grafika vjeba: Crta tehniki okvir, peat i odreuje formate A1, A2, A3, A4
Grafika vjeba: Crtanje punih linija razliitih debljina Crtanje isprekidanih linija crta - taka Grafika vjeba: Ispisivanje brojeva i slova slobodnom rukom i ablonom Grafika vjeba: Na jednostavnim oblicima primjenjuje razliite razmjere 1:5, 1:10, 1:25, 1:50, 1:100, 1:500 Grafika vjeba: Na datoj osnovi i presjeku primjenjuje pravila kotiranja
Razmjera Upoznaje znaaj razmjere u tehnikom crteu i njenu primjenu u pojedinim fazama crtanja projektne dokumentacije Kotiranje Poznaje elemente kotiranja: kota, kotna linija, poetak i kraj kotne linije Poznaje visinsku kotu Poznaje kotiranje otvora Oznake materijala Objanjava
Primjenjuje razmjeru Koristi razmjernik
Razvija preciznost u radu
Crta elemente kotiranja Primjenjuje visinske kote i kote otvora
ita oznake
137
Razvija sposobnost
Grafika vjeba:
12. avgust 2010.
Strana
138 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik grafiko prikazivanje materijala u projektima
Formativni ciljevi uenik materijala Crta rafuru za razliite materijale i opremu
Socijalizacijski ciljevi uenik opaanja
Preporuke za izvoenje nastave Crta oznake graevinskog materijala, namjetaja, sanitarnih ureaja, instalacija i zelenila u osnovi i izgledu Grafika vjeba: Crta u zadatoj razmjeri razne oblike, kotira i ispisuje podatke Grafika vjeba: Crta konstrukcije mnogouglova, elipse, krivih linija i njihove spojeve sa pravim linijama
Rad u tuu Opisuje rad u tuu
Priprema pribor, ui punjenje, ienje, radiranje i brisanje
Idejni projekat Upoznaje znaaj i sadraj idejnog projekta
Uoava karakteristike idejnog projekta
Razvija kreativnost i formira stav o vanosti dobijenih informacija
Grafika vjeba: Precrtava zadati prilog idejnog projekta u odgovarajuoj razmjeri Vjeba: Analizira i objanjava zadati prilog glavnog projekta u razmjeri Vjeba: Analizira i objanjava zadati dio izvoakog projekta u razmjeri
Glavni projekat Upoznaje sadraj glavnog projekta i ulogu njegovih priloga
Uoava karakteristike glavnog projekta
Izvoaki projekat Upoznaje sadraj Uoava izvoakog karakteristike projekta i izvoakog vanost detalja projekta koji se razrauju Naslov i logotip Upoznaje logotip i Vri izradu logotipa njegovu i njegove kompoziciju kompozicije Kopiranje i formatizovanje projekta Objanjava Kopira i kopiranje i formatizuje formatizovanje projekat projekta 5. Okvirni spisak literature i drugih izvora
138
Razvija preduzimljivost i samostalnost u radu
Vjeba: Kopira, formatizuje i slae svoje radove
12. avgust 2010.
Strana
139 - Broj 48
G.Duli, Tehniko crtanje sa itanjem planova, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave Stolovi za crtanje sa odgovarajuim tehnikim priborom Table za crtanje sa odgovarajuim priborom za crtanje Raunar Projektor Platno za projektor 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer graevinarstva 10. Povezanost predmeta Znanja - Tehnika crtanja
- Tehniko prikazivanje
Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Nacrtna geometrija sa - Tehnika obrada crtea perspektivom - Arhitektonske konstrukcije - Osnove, presjeci, izgled - Graevinski materijali - Primjena raunara u arhitekturi - Elementi projektovanja sa razradom projekata - Statika i otpornost materijala - Kune instalacije - Organizacija graenja - Tehniko prikazivanje raznih materijala - Tehnika obrada crtea
- Tehnika obrada crtea
arhitektonskih konstukcija
- Projektna dokumentacija
- Projektna dokumentacija - Projektna dokumentacija - Rad olovkom - Razmjera - Projektna dokumentacija - Projektna dokumentacija
(osnove, presjeci, izgledi) i formatizovanje - Grafiko predstavljanje sila, optereenja i rezultante sila - Tehnika obrada crtea - Tehniko prikazivanje materijala i ostalih elemenata
139
12. avgust 2010.
Strana
140 - Broj 48
1.2.3. ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE 1. Naziv predmeta: ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 32 76
Ukupno 108 180 108 396
48
32 112
132 76 284
Vjebe: I i II razred, odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje osnovnih konstruktivnih elemenata koji ine objekte visokogradnje. - Shvatanje naina prenoenja optereenja. - Upoznavanje sa nainima izvoenja konstruktivnih elemenata graenja. - Osposobljavanje za primjenu seizmikih propisa. - Sticanje znanja o vertikalnim i horizontalnim konstruktivnim elementima zgrada. - Sticanje znanja o vertikalnim komunikacijama u zgradama. - Poznavanje krovnih konstrukcija. - Upoznavanje naina obrade podova i plafona. - Poznavanje vrsta zanatskih radova na objektu. - Primjenjivanje zvune, toplotne izolacije i hidroizolacije. - Upoznavanje sa mjerama protivpoarne zatite na objektima. - Osposobljavanje za samostalan rad.
140
12. avgust 2010.
Strana
141 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Konstruktivni sklop objekata - Objanjava - Crta eme osnova - Stie pozitivan osnovne razliitih sistema odnos prema konstruktivne gradnje zanimanju elemente: masivni, - Uoava razliku - Razvija tehniku skeletni i mjeoviti izmeu podunog, kulturu - Navodi osnovne poprenog i karakteristike mjeovitog sistema graenja u - Razlikuje klasini klasinom, polumontani i polumontanom i montani nain montanom nainu izvoenja izvoenja Elementi graenja - Poznaje elemente - Razlikuje nosee objekta i podjelu elemente i po visini, poloaju i pregradne funkciji elemente - Razlikuje jednoslojne i vieslojne zidove kod pregradnih i noseih zidova - Elemente opreme i elemente obrade - Razlikuje spoljne i unutranje elemente objekta Vertikalni konstruktivni elementi - Upoznaje - Odreuje poloaj - Razvija vertikalne konstruktivnog zida sistematian konstruktivne - Analizira ulogu pristup radu elemente (uloga konstruktivnih konstruktivnih zidova zidova i primjena - Na zadatim vertikalnih i osnovama horizontalnih rasporeuje serklaa) vertikalne serklae - Poznaje dijelove primjenjujui Pravilnika za Pravilnik za graenje objekata graenje objekata visokogradnje u visokogradnje u seizmikim seizmikim podrujima koji se podrujima odnose na ab - Shvata princip serklae i naine numerisanja njihove izgradnje pozicija - Nabraja sadraj pozicioniranje elaborata statikog po etaama
Grafika vjeba: - Crta detalje jednoslojnih i vieslojnih zidova koji se najee koriste kao fasadni i pregradni zidovi
Grafika vjeba: - Zadatu skicu osnove crta u R=1:50, i odrediti vertikalne serklae Grafika vjeba: - Crta plan oplate dijela osnove zadatog objekta - Crta odgovarajui presjek sa oznaenim pozicijama
141
12. avgust 2010.
Strana
142 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik prorauna - Uoava vanost i princip pozicioniranja Otvori u zidovima - Poznaje otvore u zidovima (uloga prozorskih otvora i funkcija njihovih nadprozornika, elementi otvora za vrata i uloga nadvratnika) - Opisuje princip ugraivanja prozora i vrata Dimnjaki kanali - Poznaje dimnjake kanale (uloga i podjela prema blokovima u konstrukciji dimnjakih kanala) - Objanjava princip funkcionisanja sabirnih dimnjaka - Definie elemente od kojih su sastavljeni sabirni dimnjaki kanali kao i nain izvoenja Ventilacioni kanali - Upoznaje princip funkcionisanja ventilacionih kanala (pravila primjene i elemente ventilacije) Temelji - Nabraja podjelu temelja prema konstruktivnom sklopu objekata i
Formativni ciljevi uenik
- Zna oznake i mjere
prozorskih otvora - Shvata ulogu nadprozornika - Razlikuje nadprozornike bez roletne i sa roletnom - Zna mjere i oznake vrata
Grafika vjeba: - Crta otvore prozora i vrata na zadatoj osnovi objekta R=1:50 Grafika vjeba: - Crta detalj prozorskog otvora bez zubaca (u osnovi, izgledu i presjeku)
- Razvija svijest o
- Crta detalje
lokalnog grijanja od blokova Analizira mogunost primjene blokova u konstrukciji dimnjakog kanala Odreuje poloaj dimnjakih kanala Skicira meuspratnu konstrukciju oko dimnjakog kanala Crta detalje sabirnih dimnjakih kanala postavljanja elemenata kod unt kanala za izbacivanje neistog vazduha i za ubacivanje svjeeg vazduha u prostorije temelja i princip prenoenja optereenja
ouvanju zdrave ivotne sredine
Grafika vjeba: - Crta i oznaava elemente dimnjaka (vertikalni presjek kroz dimnjak i hor presjeci po etaama) - Crta elemente dimnjaka od amotnih cijevi za lokalno grijanjetroslojni dimnjak
- Shvata razliku
Grafika vjeba: - Crta detalj ventilacionog kanala tipa unt (za izbacivanje neistog vazduha)
- Shvata ulogu
- Razvija odgovornost u radu
Grafika vjeba: - Crta temelje za datu osnovu sa oborenim
142
12. avgust 2010.
Strana
143 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik prema materijalu od kojeg se izvode - Opisuje karakteristike trakastih temelja, temelja samaca i temeljnih ploa Hidroizolacija - Objanjava znaaj zatite od vlage objekta - Navodi materijale koji se primjenjuju za hidroizolaciju - Navodi podjelu na horizontalnu i vertikalnu hidroizolaciju

- Zna nain
Preporuke za izvoenje nastave presjecima R=1:50
izvoenja temelja - Crta oblike temelja
- Razlikuje izolaciju
podova i podrumskih zidova - Crta primjenu hidroizolacije na objektu sa djelimino ukopanim podrumom
Grafika vjeba: - Crta detalj, presjek kroz podrumski zid i temelj, sa horizontalnom i vertikalnom hidroizolacijom R=1:25
143
12. avgust 2010.
Strana
144 - Broj 48
Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Horizontalni konstruktivni elementi - Navodi - Crta serklae horizontalne - Crta grede i konstruktivne podvlake elemente - Crta pune ravne - Poznaje funkciju i ploe sa jednim, materijale za dva i vie oslonaca izradu - Crta rebrastu horizontalnih meuspratnu konstruktivnih konstrukciju elemenata - Crta sitnorebrastu - Poznaje podjelu meuspratnu meuspratnih konstrukciju konstrukcija prema - Crta montane ili nainu izvoenja i polumontane njihove meuspratne karakteristike konstrukcije - Navodi vrste oplate - Crta armiranobetonsku meuspratnu konstrukciju u skeletnom sistemu Vertikalne komunikacije - Nabraja podjelu - Razlikuje vertikalnih vertikalne komunikacija komunikacije Stepenice - Definie pojam - Primjenjuje spoljnih i propise za unutranjih stepenice stepenica - Grafiki prikazuje - Navodi podjelu osnove i vertikalne stepenica prema presjeke znaaju, namjeni, stepeninog konstrukciji, prostora materijalima, - Skicira stepenice oblicima i nainu na kosim armiranoizvoenja betonskim - Poznaje elemente ploama, stepenica oslonjenim na - Poznaje obrazne nosae graevinske - Skicira stepenice propise za na koljenastim ab stepenice ploama - Proraunava broj - Analizira potrebnih mogunost izbora stepenica za stepenica prema odreenu spratnu obliku i visinu konstrukciji - Nabraja osnovne - Rauna stepenice

- Razvija sposobnost
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba:

- Crta planove oplate
za prostorno predstavljanje
rebraste i sitnorebraste meuspratne konstrukcije Grafika vjeba: - Prema zadatoj osnovi rijeava samostalno meuspratnu konstrukciju
- Razvija preciznost - Sagledava prostornu definisanost konstruktivnih elemenata
Grafika vjeba: - Proraunava i crta stepenite oslonjene na podestne nosae Grafika vjeba: - Proraunava i crta stepenite na koljenastim ploama Grafika vjeba: - Crta spoljanje stepenite u osnovi i presjeku Grafika vjeba: - U sistemu nosivih zidova prema zadatom stepeninom prostoru u osnovi: proraunava stepenice, crta osnovu,
144
12. avgust 2010.
Strana
145 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik karakteristike pokretnih stepenica eskalatora

- Crta stepenite
Preporuke za izvoenje nastave popreni i poduni presjek, detalje
oslonjeno na podestne nosae - Crta stepenite na koljenastim ploama - Crta spoljanje stepenice
Rampe i liftovi - Definie pojam - Uoava razliku rampi rampi i staza - Navodi podjelu - Skicira rampe rampi, njihove unutranje i karakteristike i spoljne, za znaaj pjeaki saobraaj - Poznaje propise za - Skicira rampe za motorni saobraaj dimenzionisanje rampi - Poznaje osnovne karakteristike liftova, podjelu i funkciju Krovovi i krovne konstrukcije - Definie pojam - Razlikuje elemente krova kao krovnih konstruktivnog konstrukcija sklopa - Crta tesarske - Vri podjelu krovne veze krovova prema - Crta drvene nagibima, krovove: proste materijalima i krovove, krovove broju krovnih ravni sa raspinjaama i - Upoznaje se sa krovne vjealjke krovnim - Skicira krovove sa konstrukcijama i nadzitkom navodi vrste - Skicira mansardne krovnih krovove konstrukcija - Analizira - Poznaje tesarske povoljnost veze primjene pojedinih - Navodi drvene krovnih krovove: proste konstrukcija krovove, krovove - Rjeava tavanski sa raspinjaama i prostor za potrebe krovne vjealjke stanovanja - Objanjava drvene - Objanjava prodore krovove sa kroz krovne ravni
- Razvija sposobnost za prostorno predstavljanje
Grafika vjeba: - Crta presjek i dio osnove prostog krova Grafika vjeba: - Crta presjek i dio osnove krova sa raspinjaama Grafika vjeba: - Crta presjek i dio osnove krova sa ronjaama Grafika vjeba: - Crta presjek i dio osnove krovne konstrukcije sa dvostrukom krovnom vjealjkom Grafika vjeba: - Crta presjek i dio osnove etvorovodnog krova
145
12. avgust 2010.
Strana
146 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik nadzitkom - Objanjava mansardne krovove - Poznaje potkrovlja - Objanjava krovove sa drvenim reetkastim nosaima

- Uoava
Preporuke za izvoenje nastave sa podronjaama
kostruktivne mogunosti reetkastih nosaa
Ravni krovovi - Definie ravni krov - Analizira sloj za i poznaje njegove nagib ili za pad karakteristike slivnih povrina - Navodi nedostatke - Analizira sloj za i prednosti ravnih termiku izolaciju krovova - Objanjava prodore i zidove u ravnom - Poznaje slojeve krovu preko detalja ravnih krovova - Analizira projekat - Objanjava nain ravnog krova odvoenja vode sa ravnog krova - Objanjava prohodne i neprohodne krovove - Nabraja sadraj projekta ravnog krova Dilatacione razdjelnice i hidroizolacije - Objanjava - Skicira dilatacione dilatacione razdjelnice: od razdjelnice: slijeganja tla, za usljed vertikalnih temparaturne pomjeranja, usljed razlike, dinamike horizontalnih - Skicira slojeve pomjeranja vieslojne - Objanjava hidroizolacije dinamike dilatacione razdjelnice - Definie hidroizolaciju - Objanjava podjelu hidroizolacije prema materijalu izrade
Grafika vjeba: - Prema datim podacima crta konstrukciju ravnog krova (osnova krova vertikalni presjeci, detalji)
146
12. avgust 2010.
Strana
147 - Broj 48
Razred: TREI Informativni ciljevi i sadraji uenik Podovi i plafoni - Navodi vrste podova prema materijalu i namjeni - Navodi slojeve podne konstrukcije - Nabraja podne podloge - Definie plivajui pod, sloj za zvunu i toplotnu izolaciju - Poznaje vrste toplih podova: brodski pod, parketni podovi, podovi od sintetikih vlakana podovi sa plutom, asfaltni podovi, kameni podovi, betonski podovi, teraco podovi, podovi od keramikih ploica, antielektrostatiki podovi - Definie plafone - Razlikuje plafonske konstrukcije po nainu izrade Pokrivaki radovi - Definie krovne pokrivae - Poznaje vrste krovnih pokrivaa prema materijalu, njihove osobine i primjenu - Poznaje nagibe krovnih ravni prema vrsti pokrivaa
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Crta detalje podne konstrukcije plivajueg poda Grafika vjeba: - Crta detalje poda od parketa Grafika vjeba: - Crta detalje brodskog poda Grafika vjeba: - Crta detalje poda od keramikih ploica
- Razlikuje podove
prema materijalu Objanjava podne podloge Razlikuje tople, polutople i hladne podove kao i njihove osnovne karakteristike Objanjava izdignute podove Objanjava priljubljene plafonske konstrukcije Objanjava odvojene plafonske konstrukcije Objanjava sputene plafone Skicira nosae za sputene plafone
- Razlikuje krovne
pokrivae od azbest - cementnih proizvoda, od opekarskih proizvoda, lima... - Crta detalje pokrivanja krovova proizvodima od peene gline: biber-crijepom, eramidom, kontinental crijepom 22, crijepom mediteran-222
- Razvija preciznost
Grafika vjeba: - Crta detalje na spoju slemena sa grbinom, oko dimnjaka i pokrivanje krovnog prozora Grafika vjeba: - Crta detalje pokrivanja eramidom Grafika vjeba: - Crta detalje pokrivanja pocinkovanim limom
147
12. avgust 2010.
Strana
148 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik - Crta detalje pokrivanja salonit ploama - Crta detalje pokrivanja krovnom hartijom - Crta detalje pokrivanja limom
Limarski radovi - Poznaje vrste i oblike limova i njihovu primjenu u graevinarstvu - Navodi vrste oluka i mjesta i nain ugradnje - Poznaje nain sijeenja, spajanja i izradu preveza i sastava od lima - Objanjava primjenu limenih opiva Stolarski radovi - Navodi vrste drveta i drvene elemente za stolarske radove - Navodi podjelu prozora prema sastavu - Navodi podjelu prozora prema nainu otvaranja - Navodi podjelu prema konstrukcijama i prema vrsti zastakljivanja - Poznaje savremene konstrukcije za prozore i balkonska vrata - Poznaje prozore aluminijum-drvo - Nabraja vrste
- Objanjava detalje
ugradnje razliitih vrsta oluka: viseih oluka, stojeih ili sanduastih oluka - Analizira detalje opivanja limom: zabatnih zidova, samostalnih zidova, zidnih uvala i kalkana - Analizira detalje opivanja limom dimnjaka, krovnih uvala
Grafika vjeba: - Crta detalj opivanja krovnih uvala Grafika vjeba: - Crta detalj opivke dimnjaka u sljemenu Grafika vjeba: - Crta detalj sanduastog oluka
- Razlikuje drvene
-
prozore prema konstrukciji Crta detalje ugraivanja stolarije Skicira podjelu prema sastavu (jednokrilni...) Skicira naine otvaranja prozora Crta vrste i naine zatvaranja vrata Skicira harmonika vrata
- Razvija preciznost u radu
Grafika vjeba: - Crta detalj jednostrukog prozora za mokro ugraivanje zastakljeni dvoslojnim termoizolacionim staklom Grafika vjeba: - Crta detalj vrata sa nadsvjetlom Grafika vjeba: - Crta detalj garanih vrata
148
12. avgust 2010.
Strana
149 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik roletni za prozore i balkonska vrata - Objanjava naine otvaranja vrata - Navodi karakteristike unutranjih vrata - Navodi karakteristike spoljnih vrata - Navodi karakteristike garanih vrata Bravarski radovi - Definie bravarske - Crta detalje radove ugraivanja - Poznaje metalne i bravarije PVC prozore i vrata - Skicira detalje i njihovu primjenu metalnih ograda - Objanjava nain izrade stepeninih i balkonskih ograda Staklorezaki radovi - Definie staklorezake radove - Poznaje vrste stakla kao i nain dobijanja - Opisuje nain postavljanja stakla u okvire - Poznaje pregrade od upljih staklenih prizmi - Poznaje vertikalne pregrade od staklenih talpi - Poznaje horizontalne pregrade i tavanice od staklenih ploa i blokova Obrada zidova i plafona - Poznaje vrste maltera za zidanje i malterisanje - Poznaje nain spravljanja
Grafika vjeba: - Crta detalj zastakljenih igrajuih vrata od cjevastih profila Grafika vjeba: - Crta detalje metalne ograde
Razlikuje izolaciona svojstva stakla i vazdunih slojeva Razlikuje vrste gitova i njihove karakteristike
Grafika vjeba: - Crta detalj staklene pregrade sa vratima Grafika vjeba: - Crta detalj zidova od staklenih blokova-prizmi
Crta detalje malterisanja unutranjih i vanjskih zidova i plafona
149
12. avgust 2010.
Strana
150 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik maltera - Poznaje nain spravljanja i ugraivanja mainskog maltera - Poznaje vrste materijala i nain pripremanja podloga za boje - Nabraja krene, posne,masne, emulzione, disperzivne i fasadne boje - Poznaje zatitna sredstva za drvene elemente - Poznaje kako zatiti metalne elemente - Nabraja vrste tapeta i nain postavljanja na zidove
Formativni ciljevi uenik - Crta detalje oblaganja zidova kamenim ploama i keramikim ploicama - Razlikuje krene, posne, masne, emulzione, disperzivne, fasadne boje - Razlikuje materijale osnovnih premaza, podloga i zavrnih farbanja - Razlikuje razliite naine zatite drvenih i metalnih povrina
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Blagojevi, Graevinske konstrukcije sa zavrnim radovima, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000. - B.Blagojevi, Zavrni graevinski i instalaterski radovi, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1990. - B.Blagojevi, Graevinske konstrukcije za I, II, III razred graevinske kole svi obrazovni profili,Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1988. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje - Table za crtanje - Pribor za crtanje - Raunar - Projektor - Platno za projektor - Crtei krovnih konstrukcija - Modeli krovnih konstrukcija - asopisi i odgovarajui prospekti 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja (najmanje jednom u klasifikacionom periodu). - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih i kontrolnih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu.
150
12. avgust 2010.
Strana
151 - Broj 48
- Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima.
8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer 10. Povezanost predmeta Znanja - Materijalizacija objekta - Definisanje prostornih vrijednosti - Rad olovkom i drugim tehnikama - Opekarski proizvodi - Malter - Beton - Drvo - Armatura - Osnovna veziva - Kitovi, boje i lakovi - Crtanje elemenata arhitektonskih konstrukcija - Definisanje prostornih vrijednosti - Definisanje prostornih vrijednosti - Prijem i prenos optereenja - Prijem i prenos optereenja Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Graevinski materijali - Izbor materijala prema konstrukciji i namjeni - Nacrtna geometrija s - Poznavanje tehnikog perspektivom crtanja konstruktivnih elemenata - Tehniko crtanje - Pravilno kotiranje, tehnika obrada crtea - Praktina nastava - Zidarski radovi - Tesarski radovi - Armiraki radovi - Betonski radovi - Razni zanatski radovi - Primjena raunara u arhitekturi - Projektovanje - Privredne zgrade - Statika i otpornost materijala - Beton Izrada i obrada crtea, kotiranje Konstruktivni elementi objekata visokogradnje
- Konstruktivni elementi
industrijskih objekata i objekata poljoprivrede - Konstruktivni sklop objekata - Potpunije shvaanje konstruktivnog sklopa
151
12. avgust 2010.
Strana
152 - Broj 48
1.2.4. GRAEVINSKI MATERIJALI 1. Naziv predmeta: GRAEVINSKI MATERIJALI 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 72
Ukupno 72
72
72
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje osobina i karakteristika graevinskih materijala. - Razumijevanje procesa dobijanja pojedinih graevinskih materijala. - Upoznavanje pravilne upotrebe graevinskih materijala. - Osposobljavanje za upotrebu standarda. - Razvijanje svijesti o znaaju upotrebe standarda i odgovornosti za potovanje standarda. - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine. - Osposobljavanje za samostalan rad.
152
12. avgust 2010.
Strana
153 - Broj 48
4. Sadraj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje se sa - Razlikuje - Razvija sposobnost znaajem graevinske za produktivnost i graevinskih materijale prema ekonominost materijala i namjeni prefabrikata - Razlikuje odreene - Navodi osobine i osobine metode ispitivanja graevinskih graevinskih materijala materijala - Nabraja osnovne podjele graevinskih materijala Osnovi geologije - Upoznaje geoloke - Razlikuje stijene: osobine zemlje i magmatske, zemljine kore sedimentne i metamorfne - Upoznaje postanak i osobine magmatskih, sedimentnih i metamorfnih stijena Materijali od kamena - Upoznaje dobijanje - Razlikuje naine i obradu dobijanja i obrade graevinskog graevinskog kamena kamena - Objanjava primjenu kamena i njegovu zatitu - Opisuje sastav, osobine i primjenu agregata - Nabraja vrste kamena Voda - Opisuje vodu kao - Uoava znaaj graevinski vode u materijal i kao graevinarstvu sredinu u kojoj se nalaze betonske konstrukcije Keramiki materijali - Nabraja sirovine i opisuje dobijanje
- Razlikuje vrste i
oblik ciglarskih
zapaanja
153
12. avgust 2010.
Strana
154 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik keramikih proizvoda proizvoda - Razlikuje - Objanjava keramike ciglarske proizvode proizvode i definie njihovu namjenu - Upoznaje - Uoava znaaj keramike proizvode vatrostalnih materijala - Upoznaje vatrostalne materijale Zgure i pucolani - Upoznaje - Razlikuje osobine karakteristike i zgure i pucolana u primjenu zgure i graevinarstvu pucolana u graevinarstvu Veziva u graevinarstvu - Objanjava osnovna - Razlikuje veziva i veziva: graevinski definie njihovu kre, gips i cement upotrebu - Objanjava sirovine i opisuje dobijanje veziva - Nabraja osobine veziva Malteri - Nabraja sastojke - Odreuje upotrebu mjeavina maltera razliitih maltera - Nabraja vrste - Prepoznaje greke maltera i navodi pri malterisanju njihovu primjenu Beton - Nabraja sastojke - Razlikuje naine mjeavine betona dobijanja betona - Nabraja inioce koji utiu na kvalitet betona - Objanjava marku betona - Objanjava tehnologiju betona - Nabraja vrste betona Metali i legure - Upoznaje dobijanje - Razlikuje vrste gvoa i elika armature - Obrazlae upotrebu - Prepoznaje elika u koroziju i definie graevinarstvu njeno spreavanje
Socijalizijski ciljevi uenik
- Razvija svijest o
zatiti ivotne sredine
- Razvija
odgovornost u radu
- Posjeta laboratoriji
za ispitivanje betona
154
12. avgust 2010.
Strana
155 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik - Nabraja vrste elika i armature - Nabraja osnovne obojene metale - Obrazlae zatitu elika od korozije Staklo - Objanjava - Razlikuje vrste i dobijanje stakla, primjene stakla u vrste i obradu graevinarstvu - Navodi primjenu stakla u graevinarstvu Drvo - Nabraja svojstva i - Odreuje primjenu vrste drveta drveta u graevinarstvu - Opisuje greke u strukturi drveta - Obrazlae upotrebu drveta u graevinarstvu - Obrazlae zatitu drveta Ugljovodonina veziva - Upoznaje katran i - Odreuje bitumen kao upotrebljivost osnovna veziva ugljovodonina veziva - Opisuje nain dobijanja i primjenu ugljovodoninih veziva Plastine mase - Upoznaje znaaj - Odreuje plastinih masa upotrebljivost plastinih masa - Upoznaje sirovine - Uoava znaaj razvoja novih materijala Boje, lakovi, kitovi - Navodi vrste i - Razlikuje boje, objanjava lakove i kitove primjenu boja, lakova i kitova u graevinarstvu Materijali u funkciji zatite elemenata - Upoznaje - Razlikuje
Socijalizijski ciljevi uenik
- Razvija svijest o
ouvanju ivotne sredine
- Razvija
155
12. avgust 2010.
Strana
156 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik materijale za zavrnu obradu i zatitu gotovih elemenata - Navodi i objanjava materijale u funkciji zatite od poara, vlage i sl. Standardi - Upoznaje oznake materijala - Upoznaje se sa standardima
Formativni ciljevi uenik materijale za zatitu od poara i vlage
Socijalizijski ciljevi uenik odgovornost u radu
- Razlikuje oznake
materijala - ita standarde
- Standardi
graevinskih materijala
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - R.Sini-Grebovi, Graevinski materijali, udbenik za I razred srednjih strunih kola, Centar za struno obrazovanje, Podgorica, 2008. - I.Stojiljkovi, D.Mileti, Graevinski materijali sa osnovama geologije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - I.Stojiljkovi, Graevinski materijali, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1979. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Projektor - Projektno platno - Uzorci graevinskih materijala (opeka, crijep, keramike ploice, plastine cijevi) - Katalozi 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta
156
12. avgust 2010.
Strana
157 - Broj 48
Znanja -
Drvo i drvena graa elik Gvoe Opekarski proizvodi Malteri Beton Tehnike karakteristike materijala i grae
Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Arhitektonske konstrukcije - Krovne konstrukcije - Bravarski radovi - Limarski radovi - Zidovi i stubovi - Horizontalni konstruktivni elementi - Organizacija graenja - Obraunske norme korienja materijala
157
12. avgust 2010.
Strana
158 - Broj 48
1.2.5. PRIMJENA RAUNARA U ARHITEKTURI 1. Naziv predmeta: PRIMJENA RAUNARA U ARHITEKTURI 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 22 50 38 70
Ukupno 72 108
60
120
180
Vjebe: Odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Osposobljavanje za rad na raunaru i upoznavanje sa programskim paketima. - Upoznavanje sa znaajem tehnike poznavanja raunara. - Uklapanje estetike i funkcionalnosti - grafika estetika. - Osposobljavanje za upotrebu programa za obradu crtea. - Razvijanje sposobnosti za sagledavanje prostora. - Osposobljavanje za svoenje trodimenzionalnih elemenata na ravan crtanja i obrnuto. - Pripremanje za izradu tehnike dokumentacije. - Upoznavanje sa izradom idejnog, glavnog i izvoakog projekta. - Osposobljavanje za samostalan rad.
158
12. avgust 2010.
Strana
159 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje obradu - Uoava sutinu - Razvija pozitivan crtea na raunaru: vektorskih programa odnos prema predstavljanje - Analizira zanimanju crtea u tzv. projektovanje vektorskim (draw) crtea programima; - Koristi mi projektovanje - Koristi tastaturu crtea; - Shvata logiku podjela na nivoe i programa uoavanje simetrije objekata koji se dobijaju pomjeranjem, rotacijom, transformacijom ili modifikacijom drugih objekata - Upoznaje se sa AutoCAD-om: grafiki editor programa; padajui meniji; palete sa alatkama i njihove funkcije; otvaranje postojee datoteke i izlaenje iz programa Definisanja radnog prostora - Upoznaje - Shvata dimenziju koordinatne radnog prostora sisteme - Zna dimenzije - Definie granice crtea crtea i jedinice mjere - Poznaje naine zadavanja taaka Oznaavanje objekata na crteu - Poznaje naine - Razrauje oznaavanja oznaavanje objekata na crteu objekata - Poznaje komande - Primjenjuje alate: vezane za prikaz ZOOM, PAN, crtea REDRAW, REGEN za prikaze crtea - Upoznaje nain snimanja crtea
- Razvija sposobnost opaanja
Vjeba: - Zadavanje taaka primjenom elementarnih komandi: POINT, LINE, RECTANGLE
Vjeba: - Oznaavanje objekata alat ERASE - Snimanje i uitavanje crtea
159
12. avgust 2010.
Strana
160 - Broj 48
Alati za crtanje - Crta osnovne - Upoznaje alate za geometrijske likove crtanje osnovnih i shvata njihovu geometrijskih meusobnu vezu oblika: CIRCLE, ARC, ELLIPSE, DONUT, POLIGON - Upoznaje se sa ostalim alatima sa palete DRAW Osnovne transformacije objekata - Upoznaje komande - Uoava analogiju za transformacije pojedinih komandi objekata sa palete sa odreenim Modify geometrijskim transformacijama: MOVE = translacija; ROTATE = rotacija; MIRROR = osnovno preslikavanje; SCALE = homotetino preslikavanje - Upotrebljava alate: MOVE, ROTATE, MIRROR, SCALE, COPY, ARRAY, OFFSET Izmjene na objektima - Poznaje komande - Dorauje ivice za izmjene - finu objekata alatima za doradu objekata: zaobljavanje i TRIM, EXTEND, zakoenje LENGTHEM, BREAK, - Mijenja duine CHAMFER, FILLET objekata - Rastereuje crte od nepotrebnih elemenata Pomona sredstva u crtanju - Koristi mreu taaka - Objanjava SNAP i GRID upotrebu mree taaka SNAP i GRID - Crta u OTRHO reimu - Objanjava rad u - Koristi mehanizam ORTHO reimu Object Snap - Upoznaje upotrebu razliitih reima rada - Poznaje mehanizam Object
160
- Razvija kulturu
tehnikog crtanja - Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju
Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeaju i nahoenju upotrebom novih alata
Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeanju i nahoenju, vjebajui na njoj nove komande - Crta prve eme prostora i namjetaja
- Uoava vanost
preciznog i kvalitetnog rada
Vjeba: - Crta kruni i poligonalni niz elemenata, vjebajui na njemu nove komande
u tehnikom oblikovanju
Vjeba: - Crta slobodne kompozicije po linom osjeanju i nahoenju koristei razliite reime rada
12. avgust 2010.
Strana
161 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik Snap
Crtanje i editovanje sloenih entiteta - Upoznaje nain za - Crta polilinije crtanje polilinija primjenom alata PLINE - Upoznaje nain za - Crta prave savitljive crtanje pravih savitljivih krivih krive primjenom alata SPLINE Slojevi i rad sa slojevima - Upoznaje razloge - Raslojava crte podjele crtea na prepoznajui slojeve slinost elemenata i grupiui ih u - Definie svojstva zavisnosti od slojeva zajednikih - Poznaje karakteristika dodjeljivanje i rad sa slojevima Korienje blokova - Objanjava pojam - Oblikuje nove bloka simbole - Poznaje: - Pravi biblioteku nain definisanja simbola bloka; unoenje bloka sa - Redizajnira zadavanjem postojee simbole razmjere i rotiranjem; rastavljanje i ponovo definisanje blokova; uvanje blokova Umetanje rafure na crte - Objanjava - Zna rafiranje postupak rafiranja povrina - Demonstrira naine - Precizno koristi zadavanja rafuru za zatvorene konture karakteristine za rafiranje sluajeve - Objanjava - Mijenja i usklauje atribute rafure rafirane povrine
- Formira pravilan
odnos prema grafikom izraavanju
Vjeba: - Crta i mijenja sloene entitete pomou alata PLINE i SPLINE
- Razvija
organizacione sposobnosti
Vjeba: - Crta zadati arhitektonski prostor sortirajui objekte u zavisnosti od zajednikih karakteristika Vjebe: - Crta zadati arhitektonski prostor - Pravi linu biblioteku blokova i koristi je
- Napreduje u
upoznavanju brzih metoda crtanja
- Formira pravilan
odnos prema grafikom izraavanju
Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi
161
12. avgust 2010.
Strana
162 - Broj 48
Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Dodavanje teksta crteu - Obrazlae potrebu - Bira tekstualni stil za dodavanjem - Dodaje tekst crteu teksta crteu i formatizuje ga - Objanjava stilove - Podeava veliinu i teksta i elemente boju formata teksta - Koristi posebne - Prikazuje editor za simbole i razlomak unos teksta - Prebacuje tekst u mala ili velika slova - Mijenja tekst Kotiranje - Upoznaje kotiranje - Zna komponente - Stie osjeaj za - Definie tipove i kotiranja jasno tehniko elemente kota izraavanje - Bira stil kotiranja i - Definie stilove naine kotiranja kotiranja - Radi sa alatkama sa palete dimension - Crta vertikalne i horizontalne kotne linije - Kotira u nizu i paralelno - Kotira neortogonalne objekte - Mijenja kote Atributi - Definie svojstva - Kreira, umee i atributa mijenja atribute - Poznaje alate za kreiranje i umetanje atributa - Poznaje alat za izmjenu atributa Rad sa postojeim crteima i rasterskim slikama - Definie datoteku - Skenira dokumente - Razvija tehniku rasterskih slika - Uitava rasterske kulturu - Objanjava razloge slike za unoenje skeniranih slika u - Precrtava u AutoCAD-u razmjeri - Poznaje rad sa skenerom tampanje - Poznaje razliite - Odabira tampa - Razvija tehniku mogunosti - Odreuje veliinu kulturu tampanja crtea papira i broj kopija - Odreuje
Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Crta zadati arhitektonski prostor - Dodaje odgovarajui tekst crteu
Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi
Vjeba: - Nadogradnja osnove sa prethodnog asa korienjem novih komandi Vjeba - Unoenje rasterskih slika na crte i rad sa njima
Vjeba: - tampa svoju prvu osnovu
162
12. avgust 2010.
Strana
163 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik razmjeru, orijentaciju crtea - Vri izbor onoga to eli tampati - Koristi mii tastaturu - Uoava logiku programa - Razvija samostalnost u radu
Uvod u 3D - Upoznaje interfejs: standardni meni; tab panel; standardna paleta; vjuport; upoznavanje alata - Razumije 3D koordinatne sisteme - Definie korisniki koordinatni sistem u 3D prostoru Izrada povrina u 3D - Upoznaje crtanje povri pomou alata 3D FACE - Upoznaje rad sa naprednim alatima za izradu povrina - Upoznaje obradu mreastih povrina Pregled modela - Upoznaje pronalaenje ortogonalnog i izometrijskog pogleda - Upoznaje sjenenje modela - Upoznaje interaktivno posmatranje u 3D Pravljenje primitiva - Upoznaje alate sa palete Modeling za pravljenje primitiva: BOX; WEDGE; CONE; SPHERE; CYLINDER; PYRAMID; TORUS Primjena regiona - Upoznaje primjenu regiona (alat Region sa palete Draw)
- Orijentie se u radnom prostoru programa
- Crta 3D povrine
pomou alata 3D FACE - Koristi napredne komande za izradu povrina - Oblikuje mree pomou alata 3D MESH - Sagledava prostor i objekte u njemu
- Razvija preciznost u tehnikom oblikovanju i sposobnost prostornog predstavljanja
Vjeba: - Kreira oblike koristei alat 3D FACE
Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa
- Koristi osnovne alate programa - Pravi prvi objekat koji prostorno postavlja i doivljava - Crta objekte, pravi od njih regione - Razlae regione na skup linija i lukova - Razvija kreativnost i samostalnost
Vjeba: - Kreira prve oblike po linom osjeanju i nahoenju
Vjeba: - Kreira oblike koristei nove alate
163
12. avgust 2010.
Strana
164 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik Bulove operacije - Upoznaje Bulove operacije (alati sa palete Solid Editing)
Formativni ciljevi uenik - Primjenjuje Bulove operacije
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Pravi regione od nekoliko objekata i na njih primjenjuje Bulove operacije Vjeba: - Izrada arhitektonske osnove i dizanje zidova u 3D
Sloena geometrijska tijela - objekti - Upoznaje izradu - Oblikuje 3D sloenih objekte geometrijskih tijela izvlaenjem po pomou alata pravoj liniji, u EXTRUDE i pravcu z ose REVOLVE alat Extrude - Izvodi 3D tijela kada se neki 2D objekat okrene oko zadate ose - alat Revolve Primjena Bulovih operacija - Poznaje primjenu - Skriva oblike koji Bulovih operacija smetaju - Kreira oblike otvora - Oduzima otvore sa zida Opcije za obradu tijela - Upoznaje alate za izmjenu 3D objekata CHAMFER, FILLET -
u tehnikom oblikovanju i sposobnost prostornog predstavljanja
Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa: otvaranje prozora; otvaranje vrata; izrada stepenica Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa
Vri korekciju objekata Zaobljava ivice Obara ivice pod uglom Ureivanje tijela u prostoru - Upoznaje alate za - Vri korekciju ureivanje objekata objekata: - Zaobljava ivice alat SLICE; - Odsijeca djelove alati sa palete izmeu dvije ravni Solid Editing; - Izvlai, premjeta, rotira, paralelno - Upoznaje alate za pomjera, iskouje, ureivanje tijela: mijenja boju, brie MOVE; COPY; stane ili ivice SCALE; ROTATE; 3D - Uoava analogiju ARRAY pojedinih komandi sa odreenim geometrijskim transformacijama Dodavanje kamere i osvjetljenja
- Razvija sposobnosti i sagledava mogunosti modeliranja tijela
164
12. avgust 2010.
Strana
165 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik - Upoznaje - Importuje AutoCAD dodavanje kamera i crte osvjetljenja crteu - Dodaje i postavlja - Upoznaje alat kameru Render - Razlikuje vrste svijetla - Dodaje i mijenja osvjetljenje - Koristi alat Render Ureivanje modela pomou materijala - Upoznaje - Upoznavaje vrste ureivanje modela mapa pomou materijala - Dodjeljuje - Poznaje alat materijale Render objektima - Ureuje materijale - Selektivno renderuje djelove modela
Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija kreativnost i kulturu tehnikog izraavanja
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Nadgradnja modela sa prethodnog asa
- Razvija smisao za estetiku
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - G.Omura, AutoCAD 2000, Kompjuterska biblioteka, Beograd, 2001. - B.Burchard, D.Pitzer, Pod lupom - AutoCAD, CET Computer Equipment and Trade, Beograd, 2000. - V.Aleksi, Primjena raunara u graevinarstvu za II razred graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar sa odgovarajuom programskom opremom - Projektor - Platno za projektor - tampa - Skener 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjena praktinog rada na raunaru i vjebama. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer graevinarstva 10. Povezanost predmeta Znanja Povezanost sa drugim predmetima
165
12. avgust 2010.
Strana
166 - Broj 48
- Izrada i obrada tehnike dokumentacije - Tehnika obrada crtea - Izrada i obrada crtea, kotiranje - Izrada priloga projekta - Obrada i izrada crtea - Kotiranje
Predmet - Nacrtna geometrija sa perspektivom - Tehniko crtanje - Arhitektonske konstrukcije

- Projektovanje
Znanja Tehniko prikazivanje raznih geometrijskih i arhitektonskih oblika Projektna dokumentacija Crtanje elemenata arhitektonskih konstrukcija Definisanje prostornih vrijednosti
1.2.6. SLOBODORUNO CRTANJE 1. Naziv predmeta: SLOBODORUNO CRTANJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 22 50
Ukupno
72
22
50
72
3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje sposobnosti opaanja. - Upoznavanje sa linojom kao umjetnikim sredstvom. - Sticanje osjeaja za prostor. - Sticanje osjeaja za kompoziciju. - Upoznavanje anatomskih mjera ljudske figure. - Upoznavanje elemenata komponovanja i njihova primjena. - Razvijanje likovne pismenosti. - Razvijanje samostalnosti pri radu. - Upoznavanje sa svjetlou u okviru likovne umjetnosti. - Razvijanje kreativnosti i kreativnog miljenja.
166
12. avgust 2010.
Strana
167 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Linija - Upoznaje liniju kao - Shvata znaaj umjetniko linije u stvaranju sredstvo: stvaranje umjetnikog djela konture, povrine, - Odreuje i kompozicije analizira raspored - Definie odnose linija i ocjenjuje linija: ritam, da li je likovna ravnotea, kontrast cjelina dobro - Nabraja vrste linija komponovana i i njihove zato asocijativne - Razlikuje vrste osobine linija i poznaje njihove asocijativne osobine Proporcija i simetrija - Upoznaje - Na primjerima iz - Razvija sposobnost proporciju, istorije umjetnosti opaanja simetrije i zlatni uoava primjenu presjek zakonitosti proporcije, simetrije i zlatnog presjeka Crte - Upoznaje crte kao - Analizira crte - Razvija preciznost osnovu svim kroz epohe oblicima - Razlikuje skicu, umjetnikog kroki, studiju, stvaranja tehniki crte - Nabraja vrste - Crta (skicira) crtea: skica, ljudsku figuru studija, tehniki postavljenu u crte razliitim pozama - Upoznaje se sa (kroki) crteom kroz epohe - Upoznaje se sa skiciranjem ljudske figure (kroki) Crtaki motivi - Opisuje i nabraja - Razlikuje crtake - Razvija kreativnost crtake motive motive (portret, pejza, - Crta portret po mrtva priroda, akt) ivom modelu u - Upoznaje se sa tehnici olovke crtanjem portreta vodei rauna o po ivom modelu, odnosu veliina
167
Vjeba: - Mijenjanje poloaja tijela i ugla posmatranja zbog uvjebavanja brzog skiciranja - crtanja figure u pokretu Vjeba: - Crta ljudsku figuru postavljenu u raznim pozama (kroki) Vjebe: - Obrada mrtve prirode u linearnom crteu - Obrada mrtve prirode u masama svijetlog i tamnog
12. avgust 2010.
Strana
168 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik anatomijom glave, karakternim osobinama modela - Upoznaje se sa crtanjem (studijom) figure u prostoru, problemima postavljanja, komponovanja, pravilima viziranja Crtake tehnike - Nabraja i opisuje osnovne tehnike crtanja (olovka, ugalj, kreda, pero, metalno pero, lavirani crte, crte etkicom) - Upoznaje se sa crteom gipsanog odlivka glave, problemima sjenenja - Upoznaje se sa crtanjem mrtve prirode i materijalizacijom postavljenih predmeta - Upoznaje se sa crtanjem mrtve prirode od istih materijala, razliitih oblika i boja i utemeljuje steena znanja o svjetlu, sjenci, materijalizaciji predmeta - Upoznaje se sa crtanjem figure u tehnici tu i lavirani tu Perspektiva - Upoznaje se sa zakonitostima perspektive: inverzne, linearne, vazdune
Formativni ciljevi uenik (proporciji), karakternim osobinama modela - Crta ljudsku figuru u prostoru - Analizira kompoziciju proporcije, simetriju, vri korekciju
- Prepoznaje

- Crta portret po
ivom modelu vodei rauna u odnosu veliina (proporciji), karakternim osobinama modela - Crta ljudsku figuru u prostoru - Posjeta ateljeima umjetnika
- Stie sposobnost
crtake tehnike i razlikuje suve i mokre crtake tehnike
samopouzdanja i strpljenja
Vjebe: - Crta gipsani odlivak glave ugljenom

- Crta mrtvu prirodu
- Crta gipsani
sastavljenu od predmeta razliitih materijala i oblika

- Materijalizuje
odlivak glave ugljenom - Analizira svjetlost i sjenku

predmete pomou linije i sjenke od istih materijala, razliitih oblika i boje
sastavljenu od predmeta razliitih materijala i oblika (materijalizuje predmete pomou linije i sjenke) - Crta mrtvu prirodu od istih materijala, razliitih oblika i boje - Crta figuru u tehnici tu i lavirani tu, uoava mogunosti tehnike - Razlikuje vrste perspektiva
- Uporeuje i
- Crta figuru u tehnici
tu i lavirani tu
analizira na
Vjeba: - Crta pejza primjenjujui centralnu, ptiju i ablju perspektivu
168
12. avgust 2010.
Strana
169 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Objanjava sagledavanje i predstavljanje prostora iz tri take posmatranja (centralne, ablje, ptije perspektive) - Crta figuru u sjedeem poloaju u tehnici tu i lavirani tu
Formativni ciljevi uenik primjerima primjenu centralne, ablje i ptije perspektive

- Crta stojeu i
sjedeu figuru u tehnici tu i lavirani tu, uoava mogunosti tehnike
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - L. da Vini, Traktat o slikarstvu, Miodrag Dranianin, Beograd, 1988. - J.Barcsay, Anatomija za umjetnike, Mono & Manana, Beograd, 2000. - H.W.Janson, Istorija umjetnosti, Prosveta, Beograd, 1994. - P.Vasi, Uvod u likovne umjetnosti elementi likovnog izraavanja, Univerzitet umjetnosti u Beogradu, Beograd, 1988. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar sa Internet vezom - Projektor - Platno za projektor - tafelaji - Kozlii - Table za crtanje - Papir - Gipsani odlivci 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu. - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine.
169
12. avgust 2010.
Strana
170 - Broj 48
9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika Zavren Faluktet likovnih umjetnosti sa zvanjem: - Diplomirani slikar - Diplomirani grafiar - Diplomirani slikar primijenjenih umjetnosti 10. Povezanost predmeta Znanja Linija Crte Proporcija Perspektiva Linija Razmjera Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Likovna kultura i crtanje - Likovni elementi
- Tehniko crtanje
- Linija - Razmjera
170
12. avgust 2010.
Strana
171 - Broj 48
1.2.7. PROJEKTOVANJE 1. Naziv predmeta: PROJEKTOVANJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
36 48 84
144 150 294
180 198 378
Vjebe: Odeljenje se dijeli u grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje kreativnosti pri izradi projektne dokumentacije. - Razvijanje preciznosti i preglednosti u izradi projektne dokumentacije. - Razvijanje kulture stanovanja. - Sticanje vjetine kombinovanja prostornih elemenata. - Sticanje vjetine korienja arhitektonskih konstruktivnih elemenata. - Podizanje estetskih kriterijuma. - Sticanje znanja za uklapanje objekata u prirodno okruenje. - Upoznavanje sa znaajem ekolokih standarda i propisa u graevinarstvu. - Upoznavanje sa tehnikim normativima za projektovanje stanova i stambenih zgrada. - Upoznavanje sa tehnikim normativima za projektovanje drutvenih objekata. - Osposobljavanje za izradu projekta manje porodine kue. - Osposobljavanje za izradu projekta viespratne stambene zgrade. - Osposobljavanje za izradu idejnog projekta objekta drutvenog karaktera. - Osposobljavanje za razradu dijela projekta objekta drutvenog karaktera. - Osposobljavanje za samostalan rad.
171
12. avgust 2010.
Strana
172 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Arhitektonsko projektovanje - Upoznaje podruja - Analizira uzajamni - Razvija sposobnost koja obuhvata odnos i uticaj povezivanja arhitektonsko pojedinih podruja prostornih projektovanje i arhitektonskog vrijednosti u opisuje njihov projektovanja arhitekturi meusobni odnos - Uoava uticaj od urbanizma, urbanistiko projektovanja -tehnikih uslova do enterijera na formiranju projektne dokumentacije - Shvata doprinos enterijera ukupnoj vrijednosti objekta Projektna dokumentacija - Upoznaje i - Uoava odnos - Razvija kreativnost obrazlae faze pojedinih faza preciznost, izrade projektne procesa sistematinost, dokumentacije projektovanja od preduzimljivost i zamisli, preko samostalnost u idejnih skica, do radu idejnog, glavnog i izvoakog projekta Pripremni radovi - Upoznaje znaaj i - Shvata postupak - Formira stav o sadraj: dobijanja lokacije i vanosti dobijenih uslove koje ona informacija i - projektnog sadri njihovoj primjeni zadatka; - Odreuje - investicionog mogunosti programa; rjeenja kroz datu - lokacije veliinu, moguu - Objanjava orijentaciju, prilaz podatke kroz fazu u odnosu prema grafikog saobraajnici, razmiljanja geolokom sastavu terena i njegovom reljefu - Analizira podatke o postojeoj mrei infrastrukture Porodine zgrade - Navodi podjele porodinih zgrada - Obrazlae
- Razlikuje i
uporeuje prednosti i
- Razvija kulturu
stanovanja
- Razvija ekoloku
172
Grafika vjeba: - Prema datim uslovima crta
12. avgust 2010.
Strana
173 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik funkcionalne grupe nedostatke prostorija viespratnih stambenih zgrada - Poznaje znaaj - Uoava prednosti i porodine teritorije, kue, nedostatke niskih stana stambenih zgrada - Nabraja podjelu stanova po veliini Funkcionalne grupe stana - Poznaje namjenu i - Skicira veliinu pojedinih funkcionalnu emu prostorija i njihovo manjeg stana funkcionalno - Skicira grupisanje funkcionalnu emu stana srednje veliine Analiza prostorija u stanu - Objanjava poloaj, - Rjeava djelove komunikacije, stana pojedinano: povezanost ulaza, predsoblja, - Objanjava holova, dnevnog dimenzionisanje boravka, pojedinih trpezarija, prostora prostorija sa za rad, kuhinja, aspekta dispozicije ostava hrane, soba namjetaja za spavanje, sanitarne grupacije
Socijalizacijski ciljevi uenik svijest
Preporuke za izvoenje nastave lokaciju slobodne porodine kue
- Razvija kreativnost
samostalnost i preduzimljivost u radu - Razvija sposobnost uvaavanja tueg miljenja
Grafika vjeba: - ovjek je mjera svih stvari
- Razvija predstavu o Grafika vjeba: - Rjeava i crta prostoru osnovu grupacije - Razvija
samostalnost i kreativnost - Formira stav o povezivanju estetskog i funkcionalnog
dnevnog boravka i prostora za rad Grafika vjeba: - Rjeava i crta osnovu grupacije za pasivni odmor sa sanitarnim vorom Grafika vjeba: - Rjeava i crta kuhinju i prostor za ruavanje
Otvorene povrine - Opisuje razlike i karakteristike: balkona, terase, loe, loe balkona
- Rjeava oblikovno i
- Razvija ekoloku
konstruktivno otvorene povrine stana - Razvija sposobnost povezivanja aktivnog odmora boravka i otvorenog prostora
svijest
Pratee prostorije - Upoznaje pomone - Rjeava garau za putniko vozilo i podrumske pristupnu rampu prostorije ostave za ogrijev, ostave alata i opreme, garae Analiza stambenih jedinica
173
12. avgust 2010.
Strana
174 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik - Opisuje - Povezuje karakteristike funkcionalne sa stambenih oblikovnim jedinica: vrijednostima stana garsonjera; jednosoban; jednoiposoban; dvosoban; trosoban i viesoban Tipovi izgradnje porodinih kua - Objanjava - Analizira tipove izgradnje funkcionalnu porodinih kua: povezanost grupa samostalna sa oblikovnim porodina kua; vrijednostima dvojna porodina - Razrauje kua; projektni zadatak porodina kua u - Crta funkcionalnu nizu; emu poluatrijumske - Pravi skice kue; - Odreuje atrijumske kue orijentaciju - Odreuje povrine - Crta dispoziciju namjetaja - Rjeava konstruktivni sklop Izrada projekta porodine kue - Opisuje kako - Usvaja prema datim konstrukciju, urbanistiko materijalizuje -tehnikim objekat, uslovima i primjenjuje projektnom seizmike propise zadatku rjeava dio - Analizira zavrnu projektne obradu kroz detalje dokumentacije - Uoava znaaj saradnje sa fazerima
Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija sposobnost za prostorno predstavljanje
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Rjeava i crta osnovu stana sa dispozicijom namjetaja
i samostalnost u radu
Grafika vjeba: - Na osnovu projektnog zadatka i zadate skice razrauje projekat samostalne kue sa podrumskom etaom (topla veza)
- Formira stav o
vanosti propisa i njihovoj primjeni - Razvija samokritinost - Razvija nivo estetskih kriterijuma
Grafike vjebe: - Idejni projekat; Na osnovu zadatog projektnog zadatka rjeava i crta: Situaciju 1: 200; sve osnove 1: 100; Presjeke 1: 100; Fasade 1: 100; tehniki opis - Glavni projekat: Na osnovu usvojenog idejnog projekta razrauje: osnovu temelja 1:50; sve osnove 1:50; presjeke 1:50; eme stolarije; karakteristine detalje; tehniki opis
174
12. avgust 2010.
Strana
175 - Broj 48
Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Viespratne stambene zgrade - Upoznaje - Uoava mogunosti stanovanje u funkcionalnog zajednitvu rjeenja kod - Poznaje tipove pojedinih tipova viespratnih objekata, izborom stambenih zgrada i materijala, njihove izborom karakteristike: konstrukcije, stambeni traktovi; primjenom stambeni blokovi standarda i mjere zatite Podjela viespratnica - Navodi podjelu - Crta funkcionalnu viespratnica po emu stanova i broju stanova na komunikacija, etai: odreuje povrine, jedan stan na konstrukciju, stepenitu; materijale, rastere dva stana na stepenitu; tri i etiri stana na stepenitu; pet i vie stanova na spratu - Galerijski sistem - Analizira stanovanja: funkcionalnost dupleks stanovi, tipine jedinice - stambene kule, -stana kao terasaste stambene porodine zgrade teritorije Poslovni prostor - Objanjava - Odreuje sadraj mogunosti poslovnog prostora korienja - Uoava povezanost prizemlja i instalacija suterena za vodovoda i poslovne prostore kanalizacije kroz - Poznaje etae mogunosti konstruktivnog sklopa prizemlja i odreuje nain prenoenja optereenja spratova Komunikacije - Upoznaje - Analizira i odreuje vertikalne sistem komunikacije: horizontalnih i

- Razvija kritiki
odnos u vrednovanju ostvarenih rjeenja
- Razvija predstavu o
prostoru - Razvija kreativnost i preduzimljivost
Grafika vjeba: - Rjeava tipsku osnovu sprata sa dva, tri ili etiri, pet stanova na spratu, ucrtava raspored opreme i dispoziciju namjetaja 1:100
- Formira stav o
znaaju povezivanja estetike i funkcije
- Razvija
odgovornost u radu
Grafika vjeba: - Prema usvojenom rjeenju sprata projektuje poslovni prostor u prizemlju 1:100
u radu
Grafika vjeba: - Razrauje i crta ulazni dio objekta,
175
12. avgust 2010.
Strana
176 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik stepenita, liftovi vertikalnih - Upoznaje komunikacija sa horizontalne aspekta komunikacije: organizacije stana i ulazni prostori, njegovog udobnog i hodnici i galerije sigurnog korienja Zajednike prostorije - Navodi osnovne - Odreuje sadraj i karakteristike, povrine prostorija ulogu i raspored podrumske etae zajednikih prostorija: okupljanje stanara, ostave za kolica i bicikla, suionice vea, podrumske stanarske ostave, garae i prostorije za zajednike instalacije Izrada projekta viespratne zgrade - Objanjava kako - Razrauje prema datom projektni zadatak projektnom - Crta funkcionalnu zadatku i zadatim emu urbanistiko- Pravi skice tehnikim uslovima - Odreuje realizuje zamisao i orijentaciju izrauje - Odreuje povrine arhitektonski dio - Crta dispoziciju projektne namjetaja dokumentacije - Usvaja konstrukciju - Materijalizuje objekat - Primjenjuje seizmike propise - Analizira zavrnu obradu kroz detalje - Uoava znaaj saradnje sa fazerima Drutveni objekti - Navodi podjelu i - Komentarie karakteristike mogunosti drutvenih zgrada: funkcionalnog administrativnorjeenja kod upravne zgrade; pojedinih tipova objekti za objekata, zdravstvenu izbor konstrukcije, zatitu; izbor materijala,
Preporuke za izvoenje nastave vertkalnu komunikaciju (osnovu i presjek kroz stepeniteliftove) Grafika vjeba: - Razrauje podrumsku etau
Grafika vjeba: Idejni projekat: Na osnovu datog projektnog zadatka rjeava: Situaciju 1: 200; sve osnove 1: 100; Presjeke 1: 100; fasade 1: 100; karakteristine detalje; eme stolarije; tehniki opis
- Formira stav o
vanosti propisa i njihovoj primjeni
176
12. avgust 2010.
Strana
177 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik ugostiteljski primjenu objekti; standarda i mjera obrazovno-vaspitne zatite ustanove; privredne zgrade kao posebna grupa javnih objekata Administrativno- upravne zgrade - Navodi - Komentarie karakteristike mogunosti administrativnofunkcionalnog upravnih zgrada rjeenja kod pojedinih tipova objekata, izbor konstrukcije, izbor materijala, primjenu standarda i mjera zatite - Analizira dvojnost njihove organizacije - Analizira kako smjetaj namjetaja utie na dimenzionisanje prostora Objekti za zdravstvenu zatitu - Uoava sloenost - Analizira na tipskim sadraja i primjerima funkciolnasti funkcionalni objekata raspored zdravstvene zatite zdravstvene stanice - Nabraja objekte - Komentarie zdravstvene zatite osnovni sadraj - Osnovne zdravstvene stanice karakteristike - Skicira zdravstvenih organizacione stanica jedinice - Osnovne zdravstvene stanice karakteristike - Navodi osnovne domova zdravlja ordinacije domova zdravlja Ugostiteljski objekti - Hoteli: - Komentarie hotelski hol, sadraj hotela hotelske sobe, zavisno od restoran, karaktera, kafana i bar, kapaciteta i hotelska kuhinja kategorije - Moteli: - Nabraja osnovne
177
Grafika vjeba: - Razrada dijela hotelskog smjetajnog trakta: jednokrevetna soba sa kupatilom; dvokrevetna soba
12. avgust 2010.
Strana
178 - Broj 48
uenik prostorne elemente hotela - Komentarie orijentaciju prostorija - Analizira raspored stolova u restoranu i kafani - Na primjeru analizira princip organizovanja hotelske kuhinje Obrazovno vaspitne ustanove - kolski objekti - Analizira uionice - Razvija smisao za - Predkolske - Komentarie estetiku ustanove smjetaj i orijentaciju - Skicira sanitarne prostorije - Komentarie i uoava vanost prilagoavanja prostora mjerama djeteta Izrada projekta objekta obrazovno -vaspitnog karaktera - Objanjava kako - Razrauje - Razvija smisao za prema datom projektni zadatak estetiku projektnom - Crta funkcionalnu zadatku realizuje emu zamisao i izrauje - Pravi skice arhitektonski dio - Odreuje projektne orijentaciju dokumentacije - Odreuje povrine - Crta dispoziciju namjetaja - Usvaja konstrukciju - Materijalizuje objekat - Primjenjuje seizmike propise - Analizira zavrnu obradu kroz detalje - Uoava znaaj saradnje sa fazerima
Informativni ciljevi i sadraji uenik osnovne garakteristike, izletniki moteli, tranzitni moteli
Formativni ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave sa kupatilom i apartmani (1:50) - Razrada motelske sobe sa pokrivenim parkingom za automobil
Grafika vjeba: - Izrada dijela osnovne kole: matinih uionica, garderoba, sanitarnih prostorija, komunikacija (1:100)
Grafika vjeba: Idejni projekat: Prema datom projektnom zadatku rjeava: situaciju 1: 500; sve osnove 1: 200; presjek 1: 200; fasade 1: 200; karakteristine detalje; tehniki opis
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Rokomanovi, Elementi projektovanja sa razradom projekata za trei i etvrti razred graevinsko - tehnike kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - E.Nojfert, Ahitektonsko projektovanje, Graevinska knjiga, Beograd, 1968.
178
12. avgust 2010.
Strana
179 - Broj 48
- M.Baylon, kole, Graevinska knjiga Beograd, 1972. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim priborom - Table za crtanje sa odgovarajuim priborom za crtanje - Raunar - Projektor - Platno za projektor - asopisi - Odgovarajui prospekti 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi, kontrolnih vjebi i projekata. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Materijalizacija objekta - Definisanje prostornih vrijednosti - Rad olovkom i drugim tehnikama
- Konstruktivni elementi
objekata visokogradnje - Definisanje prostornih vrijednosti

- Konstruktivni sistemi i
Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Graevinski materijali - Izbor materijala, konstrukcije - Nacrtna geometrija s - Izrada dijela projektne perpektivom dokumentacije - Tehniko crtanje - Pravilno kotiranje, tehnika obrada crtea, formatizovanje - Arhitektonske konstrukcije - Konstruktivni sklop objekta - Primjena raunara u arhitekturi - Statika i otpornost materijala - Kune instalacije - Organizacija graenja
- Slobodoruno crtanje - Izrada priloga projekta,
obrada i izrada crtea, kotiranje - Optereenje nosaa
njihovi elementi - Kuna mrea - Predmjer i predraun - Izrada skica,definisanje zamisli i ideja - Sagledavanje projektovanja kroz vjekove - Sagledavanje projektovanja novijeg
- Razvoj arhitekture - Savremena arhitektura
- Rjeavanje vodovoda i kanalizacije - Dokaznice mjera, jedinine cijene - Izrada dijela projektne dokumentacije - Uticaj pronalazaka na izbor materijala i konstrukcije
- Primjena novih materijala,
oblika i formi
179
12. avgust 2010.
Strana
180 - Broj 48
Znanja doba
Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja djela priznatih arhitekata
180
12. avgust 2010.
Strana
181 - Broj 48
1.2.8. STATIKA I OTPORNOST MATERIJALA 1. Naziv predmeta: STATIKA I OTPORNOST MATERIJALA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
36 36
36 36
72 72
Vjebe: Odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Usvajajanje osnovnih pojmova, definicija, zakona koji se koriste u statici. - Upoznavanje sa pojmom materijalne take i uslovima ravnotee materijalne take pod dejstvom proizvoljnog ravnog sistema sila. - Upoznavanje sa pojmom krutog tijela i ravnoteom krutog tijela pod dejstvom ravnog sistema sila. - Prepoznavanje statikih sistema u praksi. - Osposobljavanje za rjeavanje linijskih nosaa i statiki odreenih nosaa. - Sticanje znanja o osnovnim pojmovima iz otpornosti materijala. - Upoznavanje sa vrstama naprezanja u nosaima. - Osposobljavanje za dimenzionisanje nosaa napregnutih na pritisak, zatezanje i savijanje. - Upoznavanje sa ekstremnim statikim uticajima. - Osposobljavanje za analitiku i grafiku obradu podataka.
181
12. avgust 2010.
Strana
182 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje zadatak i - Uoava zadatak i - Shvata znaaj podjelu mehanike podjelu mehanike povezanosti - Navodi vrste - Razlikuje tijelo i razliitih grana kretanja materijalnu taku - Shvata pojam sile - Objanjava pojam - Crta razliite vrste krutog tijela sila - Objanjava pojam sile i mase Statika ravni - Upoznaje zadatak i - Uoava zadatak i podjelu statike podjelu statike - Navodi metode - Primjenjuje rada metode rada - Upoznaje aksiome - Primjenjuje statike aksiome statike Statika materijalne take - Upoznaje sistem - Crta sistem - Razvija tanost, kolinearnih sila kolinearnih sila sistematinost - Upoznaje koje napadaju preciznost i rezultantu sistema materijalnu taku i urednost odreuje rezultantu analitiki i grafiki - Objanjava slaganje dvije sile razliitih pravaca - Upoznaje razlaganje sila u dva pravca - Poznaje proizvoljan sistem sila koje napadaju materijalnu taku - Objanjava poligon ili plan sila - Objanjava grafike uslove ravnotee - Obrazlae analitiki postupak odreivanja
- Crta poligon i
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Grafiko predstavljanje sile u razmjeri
Vjeba: - Analitiko i grafiko odreivanje rezultante za dvije i vie sila koje napadaju materijalnu taku - Crtanje poligona i trougla sila Vjeba: - Brojni primjeri razlaganja sila koje napadaju materijalnu taku na dva zadata pravca Vjeba: - Odreivanje poloaja i veliine rezultante za proizvoljan sistem sila koji napada materijalnu taku analitiki i grafiki Vjeba: - Odreivanje veliine i poloaja
trougao sila - Raunski odreuje rezultantu - Razlae silu na dva zadata pravca
- Crta proizvoljan sistem sila - Crta poligon i plan sila i grafiki odreuje rezultantu - Prepoznaje graficke uslove ravnotee - Rauna rezultantu proizvoljnog
182
12. avgust 2010.
Strana
183 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik rezultante sistema sila - Objanjava analitike uslove ravnotee
Formativni ciljevi uenik sistema sila koji napada materijalnu taku - Rauna silu primjenjujui uslove ravnotee - Primjenjuje analitike i grafike uslove ravnotee - Rauna moment sile za taku, geometrijski predstavlja moment sile
- Primjenjuje
Preporuke za izvoenje nastave sile u sistemu na osnovu grafikih i analitikih uslova ravnotee
Statika krutog tijela - Upoznaje pojam momenta sile za taku - Upoznaje moment rezultante dvije sile - Varinjonova teorema - Objanjava veliinu i poloaj rezultante dvije paralelne sile istog i suprotnog smjera - Definie pojam sprega - Definie moment sprega - Poznaje teoremu ekvivalentnih spregova - Objanjava pojam rezultujueg sprega - Opisuje slaganje sile i sprega - Upoznaje redukciju sile na taku - Poznaje proizvoljan sistem sila u ravni
Vjeba: - Brojni primjeri nalaenja momenta sile za taku Vjeba: - Odreivanje rezultante sistema paralelnih sila u ravni istog i suprotnog smjera primjenom Varinjonove teoreme Vjebe: - Odreivanje momenta sprega sila
momentno pravilo
- Stie rutinu, brzinu
i tanost - Odreuje poloaj i rauna veliinu rezultante dvije sile istog i suprotnog smjera
- Crta spreg sila - Rauna moment sprega - Analizira sistem spregova koji napadaju materijalnu taku
- Rauna rezultujui
- Odreivanje ekvivalentnog sprega
spreg
- Odreivanje rezultujueg sprega - Slaganje sile i sprega - Redukcija sile na taku
- Slae silu i spreg
- Redukuje silu u odnosu na taku
- Crta proizvoljan sistem sila u ravni
Vjebe: - Odreivanje rezultante proizvoljnog
183
12. avgust 2010.
Strana
184 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Objanjava glavni vektor i glavni moment - Objanjava analitike uslove ravnotee proizvoljnog sistema sila - Navodi posebne uslove ravnotee - Objanjava grafiko slaganje sila metodom poligona sila i Verinog poligona - Objanjava odreivanje poloaja rezultante za dvije ili vie sila metodom Verinog poligona - Poznaje vezu izmedju plana sila i Verinog poligona - Poznaje grafike uslove ravnotee
Formativni ciljevi uenik - Odreuje glavni vektor i glavni moment i svodi dati sistem na prosti oblik - Primjenjuje osnovne oblike uslova ravnotee proizvoljnog sistema sila - Primjenjuje posebne oblike uslova ravnotee - Crta poligon sila i Verini poligon
Preporuke za izvoenje nastave sistema sila u ravni analitikim putem
- Odreivanje
glavnog momenta proizvoljnog sistema sila u ravni
- Grafiki odreuje rezultantu za dvije ili vie sila
Vjeba: - Odreivanje veliine i poloaja rezultante ravnog sistema proizvoljnih sila metodom poligona sila i Verinog poligona
- Uoava vezu
izmeu poligona sila i verinog poligona
- Crta plan sila i Verini poligon Statiki odreeni nosai - Navodi vrste - Razlikuje vrste oslonaca i veza oslonaca i veza - Upoznaje vrste - Prepoznaje vrste nosaa nosaa - Objanjava statiku - Odreuje statiku odreenost nosaa odreenost nosaa - Navodi vrste - Razlikuje vrste optereenja optereenja Statika linijskih nosaa u ravni - Upoznaje odreivanje otpora - Izraunava otpore oslonaca za prostu oslonaca za prostu gredu analitikim gredu putem
- Razvija tanost, sistematinost i urednost u radu
u radu
184
12. avgust 2010.
Strana
185 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Upoznaje odreivanje otpora oslonaca za prostu gredu grafikim putem - Objanjava odreivanje otpora oslonaca analitikim putem za konzolni nosa - Objanjava odreivanje otpora oslonaca grafikim putem za konzolni nosa - Objanjava odreivanje otpora oslonaca za gredu sa prepustom analitikim putem - Poznaje odreivanje otpora oslonaca za gredu sa prepustom grafikim putem - Objanjava unutranje sile u nosau, presjene sile i njihove dijagrame
Formativni ciljevi uenik - Odreuje otpore oslonaca za prostu gredu grafikim putem primjenom Varinjonove teoreme
Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Odreivanje otpora oslonaca proste grede za kombinovano optereenje: analitikim putem; grafikim putem Vjebe: - Odreivanje reakcija konzolnog nosaa za kombinovano optereenje: analitikim putem; grafikim putem Vjebe: - Odreivanje otpora oslonaca grede sa prepustom za kombinovano optereenje: analitikim putem; grafikim putem
- Izraunava otpore oslonaca za konzolni nosa - Odreuje otpore oslonaca za konzolni nosa grafikim putem
- Izraunava otpore oslonaca za gredu sa prepustom
- Odreuje otpore oslonaca za gredu sa prepustom grafikim putem
- Definie unutranje
sile u presjecima normalne sile, transferzalne sile i momente savijanja - Raunski odreuje presjene sile i opasni presjek i crta dijagrame presjenih sila za prostu gredu
- Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za prostu gredu
- Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za konzolni nosa
Vjeba: - Odreivanje dijagrama presjenih sila (N, T, M) za prostu gredu Vjeba: - Odreivanje dijagrama presjenih sila (N,
185
- Raunski odreuje presjene sile i crta dijagrame presjenih sila za
12. avgust 2010.
Strana
186 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Upoznaje presjene sile i njihove dijagrame za gredu sa prepustom
Formativni ciljevi uenik konzolni nosa
Preporuke za izvoenje nastave T, M) za konzolni nosa
- Raunski odreuje presjene sile i opasni presjek i crta dijagrame presjenih sila za gredu sa presjekom
Vjeba: - Odreivanje dijagrama presjenih sila (N, T, M) za gredu sa prepustom
Geometrijske karakteristike ravnih povrina - Upoznaje teite - Odreuje teite osnovnih povrina sloenih povrina - Upoznaje analitiki i odreivanje teita grafikim putem sloenih povrina - Objanjava statiki moment povrine - Rauna statiki - Razvija tanost, presjeka moment povrine sistematinost i - Opisuje momente urednost u radu inercije ravnih - Rauna momente povrina inercije ravnih - Poznaje primjenu povrina tajnerove primjenom teoreme tajnerove - Poznaje pojam teoreme elipse i poluprenika - Crta elipsu i rauna inercije poluprenik - Poznaje otporni inercije moment ravnih - Rauna otporni povrina moment ravnih povrina Analiza napona i deformacije - Upoznaje pojam - Zna uzroke pojave napona napona u - Upoznaje pojam presjecima tijela elastinog tijela - Zna ponaanje - Navodi deformacije materijala pod tijela optereenjem - Objanjava vezu - Crta dijagram veze izmedju napona i napona i dilatacije deformacije tijela - Rauna napon - Poznaje Hukov primjenom zakon Hukovog zakona Aksijalna naprezanja - Navodi deformacije - Zna deformacije i i objanjava napon napon pri pri aksijalnom aksijalnom
Vjeba: - Odreivanje teita sloenih povrina
Vjeba:
- Proraun momenta
inercije za kvadratni pravougaoni i I, L presjek
Vjeba: - Proraun napona i dilatacije prema Hukovom zakonu
- Stie radne navike
Vjeba: - Dimenzionionisanje aksijalno
186
12. avgust 2010.
Strana
187 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik naprezanju - Upoznaje pojam pritisnutih i zategnutih tapova - Definie pojam stvarnog i dozvoljenog napona - Objanjava dimenzionisanje aksijalno napregnutih tapova Smicanje - Poznaje smiua i tangencijalna naprezanja - Navodi vrste napona u kosom presjeku tapa - Upoznaje deformacije pri smiuem naprezanju Savijanje - Objanjava deformacije savijanja - Objanjava napon pri istom savijanju - Poznaje osnovnu jednainu savijanja - Poznaje dimenzionisanje presjeka napregnutih na isto savijanje - Objanjava glavne napone grede izloene na savijanje silama - Objanjava smiue napone kod grede savijene silama
Formativni ciljevi uenik naprezanju - Zna pojam pritisnutih i zategnutih stapova - Rauna stvarni napon u aksijalno napregnutim elementima - Rauna dimenzije aksijalno napregnutih elemenata prema dopuenom naponu - Rauna smiui napon - Rauna napone u kosom presjeku tapa - Rauna modul klizanja - Zna deformacije savijanja - Rauna napon pri istom savijanju
Preporuke za izvoenje nastave napregnutih tapova prema doputenim naponima Vjeba: - Provjera napona u zategnutom ili pritisnutom elementu
Vjeba: - Odreivanje broja zakivaka u vezi krovnog nosaa
- Stie rutinu,
samostalnost i tanost u radu
- Dimenzionie presjeke napregnute na isto savijanje - Rauna glavne napone grede izloene na savijanje silama - Rauna smiue napone kod grede savijene silama
Vjeba: - Dimenzionisanje presjeka napregnutih na isto savijanje
Vjeba: - Dimenzionisanje presjeka napregnutih na savijanje silama prema normalnim naponima
187
12. avgust 2010.
Strana
188 - Broj 48
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Velikovi, O.Stankovi, O.Damjanovi-Juhas, D.Velikovi, D.Jovanovi, Statika i otpornost materijala za II razred graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. - Grupa autora, Zbirka zadataka za II razred graevinske struke, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2003. - L.Vujoevi, Zbirka rijeenih zadataka iz statike, Nauna Knjiga, Beograd, 2002. - B.Velikovi, D.Velikovi, D.Jovanovi, K.Stankovi-Miloevi, Statika i otpornost materijala za III razred graevinske kole, Zavod za udbenike, Beograd, 2006. - V.Lubarda, Otpornost materijala, NIO,,,Univerzitetska rije, Titograd, 1985. - M.Proti, Mehanika i otpornost materijala, Nauna knjiga, Beograd, 1998. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Projektor - Platno za projektor - Grafoskop - Folije za grafoskop 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismeno (pismeni zadaci: dva u toku kolske godine, po jedan pismeni zadatak u polugoditu). - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine i pozitivno ocijenjen godinji elaborat. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer 10. Povezanost predmeta Znanja - Analiza optereenja - Predstavljanje nosaa ematski - Analiza optereenja - Predstavljanje sila grafiki Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Arhitektonske konstrukcije - Debljine upotrijebljenog materijala - Krovne konstrukcije - Konstruktivni elementi objekta - Graevinski materijali - Osobine materijala - Tehniko crtanje - Razmjera crtanja
188
12. avgust 2010.
Strana
189 - Broj 48
1.2.9. RAZVOJ ARHITEKTURE 1. Naziv predmeta: RAZVOJ ARHITEKTURE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
60 60
48 48
108 108
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pravcima nastanka i razvoja arhitektonskog stvaralatva kroz vjekove do dananjih dana. - Usvajanje znanja preko velikog broja crtea i ilustracija. - Sagledavanje tehnike graenja, upotrebe razliitog materijala i konstrukcija kroz vjekove. - Uoavanje umjetnikog efekta u razvoju arhitektonskih objekata. - Sagledavanje istorijskih injenica, drutvenih promjena, ekonomskih odnosa, klimatskih uslova i religije kao bitne injenice u razvoju arhitekture. - Sagledavanje kulturno-istorijskog nasljea na tlu Crne Gore u svim epohama razvoja. - Razvijanje osjeaja za zatitu kulturne batine. - Upoznavanje razvoja arhitekture u praistoriji. - Upoznavanje razvoja arhitekture staroga vijeka. - Upoznavanje razvoja arhitekture srednjeg vijeka. - Upoznavanje kulturno-istorijskog nasljea srednjeg vijeka na tlu Crne Gore.
189
12. avgust 2010.
Strana
190 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje razvoj - Uoava - Razvija pravilan arhitekture kroz karakteristike odnos prema vjekove arhitekture kroz zanimanju - Upoznaje pojam vjekove stila - Razlikuje objekte - Upoznaje pojam arhitekture po kia stilskoj pripadnosti - Navodi faktore koji utiu na razvoj arhitekture - Upoznaje stara i nova svjetska uda Praistorijsko doba - Upoznaje - Crta praistorijske praistorijsko doba i nadgrobne prve poetke spomenike arhitektonskog (menhiri, dolmeni, stvaralatva kromlesi i siste) - Upoznaje kultne - Crta prva spomenike i ovjekova stanita stambenu (zemunice i arhitekturu sojenice) Arhitektura starog vijeka - Upoznaje - Uoava stilske - Razvija mo arhitekturu starog razlike starog zapaanja i egipta vijeka uoavanja - Upoznaje - Uoava geografski arhitekturu poloaj, drutveno mesopotamije ureenje, - Upoznaje ekonomske odnose, arhitekturu grke klimu, religiju, - Upoznaje graevinski arhitekturu rima materijal, stilske karakteristike, kompozicije i detalje arhitektura Egipta, Mesopotamije, Grke i Rima - Crta karakteristine spomenike egipatske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta
Vjebe: - Izrada crtea objekata iz praistorije
Vjebe: - Izrada crtea objekata starog vijeka
190
12. avgust 2010.
Strana
191 - Broj 48
uenik karakteristine spomenike mesopotamske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta karakteristine spomenike grke arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta i razlikuje grke stilske redove: dorski, jonski i korintski Arhitektura srednjeg vijeka - Upoznaje podjelu - Uoava arhitekture karakteristine srednjeg vijeka stilove srednjeg - Opisuje arhitekturu vijeka kroz detalje srednjeg vijeka: i kompozicije vizantijska - Crta arhitektura, karakteristine romanska detalje i arhitektura, kompozicije gotska arhitektura, - Uoava geografski islamska poloaj, drutveno arhitektura ureenje, ekonomske odnose, - Upoznaje klimu, religiju, arhitekturu graevinski Latinske Amerike materijal, stilske karakteristike, kompozicije i detalje vizantijske, romanske, gotske i islamske arhitekture - Crta karakteristine spomenike vizantijske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta
Formativni ciljevi
- Razvija pozitivan stav prema novim saznanjima
Vjebe: - Izrada crtea objekata arhitekture srednjeg vijeka
191
12. avgust 2010.
Strana
192 - Broj 48
uenik karakteristine spomenike romanske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta karakteristine spomenike gotske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima - Crta karakteristine spomenike islamske arhitekture sa specifinim kompozicijama i detaljima Kulturno istorijsko nasljee srednjeg vijeka na tlu Crne Gore - Upoznaje kulturno - Pronalazi - Razvija osjeaj za istorijsko nasljee ilustracije i pisane ouvanje ivotne srednjeg vijeka na dokumente iz sredine tlu Crne Gore perioda srednjeg vijeka na tlu Crne Gore - Uoava karakteristike kulturnoistorijskog nasljea srednjeg vijeka na tlu Crne Gore
Formativni ciljevi
192
12. avgust 2010.
Strana
193 - Broj 48
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - D.Piskeli, Opta istorija umetnosti, Vuk Karadi, Beograd, 2005. - P.Mijovi, Tragom drevnih kultura Crne Gore, Grafiki zavod, Titograd, 1970. - N.Voljevi, I.Duli, Istorija arhitekture za trei razred, Prosveta, Beograd, 1994. - P.Mijovi, Tipologija crkvenih spomenika Crne Gore, Crnogorska akademija nauka i umjetnosti, Podgorica, 1996. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Projektor - Platno za projektor - Grafoskop - Folije za grafoskop - Oprema za slobodoruno crtanje 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena vjebi, grafikih radova i referata. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Razvoj arhitekture Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Savremena arhitektura - Arhitektura XIX i XX vijeka - Ideje i forme u modernoj arhitekturi
193
12. avgust 2010.
Strana
194 - Broj 48
1.2.10. SAVREMENA ARHITEKTURA 1. Naziv predmeta: SAVREMENA ARHITEKTURA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
46 46
20 20
66 66
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa pravcima nastanka i razvoja arhitektonskog stvaralatva kroz dva vijeka, XIX i XX. - Usvajanje znanja preko velikog broja crtea i ilustracija. - Sagledavanje tehnike graenja, upotrebe savremenog materijala i konstrukcija. - Uoavanje umjetnikog efekta u razvoju arhitektonskih objekata. - Sagledavanje istorijskih injenica, drutvenih promjena, ekonomskih odnosa kao bitnih injenica savremene arhitekture. - Sagledavanje odnosa izmeu savremene arhitekture i prolosti. - Uoavanje ideja i forme moderne arhitekture. - Upoznavanje sa znaajnim djelima i arhitektama moderne arhitekture. - Osposobljavanje za samostalan rad.
194
12. avgust 2010.
Strana
195 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Arhitektura XIX i XX vijeka - Upoznaje razvoj - Razlikuje objekte arhitekture kroz arhitekture po XIX i XX vijek stilskoj pripadnosti Savremeni materijali i tehnologije graenja - Upoznaje - Uoava upotrebu - Razvija pozitivan savremene elika u stav prema novim materijale i savremenom saznanjima tehnologije graevinarstvu graenja - Prepoznaje vane graevinske objekte raene od elika sredinom XIX i poetkom XX vijeka (kristalna dvorana, Ajfelova kula i dr.) - Razlikuje vane arhitekte iz tog perioda koji su znaajno uticali na razvoj savremene arhitekture Ideje i forme u modernoj arhitekturi - Upoznaje ideje i - Uoava stilske - Razvija pozitivnu forme u modernoj razlike orijentaciju prema arhitekturi - Uoava geografski zanimanju poloaj, drutveno ureenje, ekonomske odnose, klimu, religiju, graevinski materijal, stilske karakteristike, kompozicije i detalje savremene arhitekture - Prepoznaje karakteristine objekte savremene arhitekture Pokreti, grupe i kole u arhitekturi - Upoznaje pokrete, - Zna arhitekte koji - Razvija sposobnost grupe i kole u su dali peat opaanja arhitekturi savremenoj arhitekturi (korbizje, alvar alto, los rajt,
195
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Izrada crtea objekata arhitekture XIX i XX vijeka Vjeba: - Izrada crtea objekata sagraenih od elika
Vjeba: - Izrada crtea objekata savremene arhitekture
Vjeba: - Izrada crtea razliitih pravaca savremene arhitekture
12. avgust 2010.
Strana
196 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik gropijus i dr.) - Uoava uticaj bauhaus kole na razvoj savremene arhitekture - Razlikuje pravce savremene arhitekture: jugend stil, eksprecionizam, secesija, futurizam, purizam, konstruktivizam i dr. - Razlikuje arhitekte i njihova vana djela po odreenim pravcima
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - R.Radevi, Savremena arhitektura, Fakultet tehnikih nauka, Stylos, Novi Sad, 1998. - S.Gideon, Prostor, vrijeme i arhitektura, Graevinska knjiga, Beograd, 2002. - N.Voljevi, G.Duli, N.Voljevica, Istorija arhitekture, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - Grupa autora, Enciklopedija moderne arhitekture, prevedeno sa njemakog jezika. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Grafoskop - Dijaprojektor - Oprema za slobodoruno crtanje 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena vjebi, grafikih radova i referata. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture
196
12. avgust 2010.
Strana
197 - Broj 48
10. Povezanost predmeta Znanja - Arhitektura XIX i XX vijeka - Ideje i forme u modernoj arhitekturi Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Razvoj arhitekture - Savremena arhitektura
197
12. avgust 2010.
Strana
198 - Broj 48
1.2.11. ORGANIZACIJA GRAENJA 1. Naziv predmeta: ORGANIZACIJA GRAENJA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
33 33
33 33
66 66
3. Opti ciljevi nastave - Koordiniranje, usmjeravanje, planiranje i kontrola aktivnosti organizovanih grupa ljudi radi ostvarenja odreenih ciljeva u graevinarstvu. - Osposobljavanje za analizu izvrenih aktivnosti, pravilnu upotrebu tehnike dokumentacije. - Osposobljavanje za voenje i itanje graevinske dokumentacije. - Izraivanje eme organizacije gradilita za manji objekat visokogradnje. - Upoznavanje dinamike izvoenja radova. - Korienje normativa i standarda pri izradi predmjera i predrauna i upotrebljavanje kompjuterske tehnike u tu svrhu. - Upoznavanje graevinske mehanizacije i njene primjene u zavisnosti od vrste rada. - Upoznavanje analize tehnolokog procesa. - Upoznavanje i korienje mjera zatite na radu i principa zatite prirodne sredine.
198
12. avgust 2010.
Strana
199 - Broj 48
4. Sadraj/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Graevinska djelatnost - Razlikuje - Razvija sposobnost - Upoznaje graevinske za organizaciju organizacione djelatnosti: sisteme i pojam projektantske, graevinarske istraivake djelatnosti i ulogu institucije menadmenta Investiciono tehnika dokumentacija - Upoznaje postupak - Razlikuje projektnu izrade tehnike dokumentaciju: dokumentacije projektni zadatak; idejni projekat; - Upoznaje odredbe glavni projekat; Zakona o izgradnji izvoaki projekat; projekat izvedenog stanja - Shvata osnovne odredbe iz Zakona o izgradnji objekata visokogradnje Struktura graevinske proizvodnje - Objanjava - Razlikuje razliite proizvodne procese radne operacije u sklopu proizvodnog - Navodi podjelu procesa rada, faze rada i - Zna pravila o radno mjesto dobroj organizaciji radnog mjesta Faze izvoenja graevinskog objekta - Nabraja vrste - Razlikuje vrste gradilita i uslove gradilita prema: njegovog osnivanja broju objekata, spratnosti, povrini koju zauzima - Razlikuje svu potrebnu dokumentaciju za formiranje - Objanjava emu gradilita organizacije gradilita - ita emu organizacije - Navodi sastav gradilita osoblja na - Razlikuje simbole gradilitu na emi
- Razvija
odgovornost i obavezu potovanja zakonskih propisa
Vjeba: - Pregled investiciono tehnike dokumentacije
Vjeba: - Organizacija radnog mjesta za odreenu radnu operaciju
- Razvija marljivost i
preciznost
- Razvija
odgovornost u radu
Vjeba: - Izrada eme organizacije gradilita za manji objekat visokogradnje
199
12. avgust 2010.
Strana
200 - Broj 48
- Opisuje pripremne
radove na gradilitu
- Razlikuje
pripremne radove po redu - Zna elemente privrednog gradilita - Zna pripremu materijala
- Poznaje gradilinu
dokumentaciju
- Sastavlja - Objanjava proces

izvoenja radova na gradilitu graevinski dnevnik, gradjevinsku knjigu
Vjeba: - Upisivanje podataka u gradilinu dokumentaciju Vjeba: - Posjeta gradilitu i upoznavanje sa nadzorima svih vrsta
- ita izvoaki
projekat - Razrauje detalje iz projekta - Koordinira izvoenje radova - Sraunava uinak - Objanjava rada radnika primopredaju - Razlikuje vrste radova prema nadzora vaeim zakonima - Priprema sve podatke za u graevinarstvu tehniki prijem objekta - Prati i obezbjeuje neophodne dokaze o kvalitetu materijala koji se ugrauje Normativi i standardi rada u graevinarstvu - Poznaje normative - ita normative i - Razvija standarde i standarde za sistematinost i - Razvrstava norme radove u preciznost u radu graevinarstvu prema materijalu, radnoj snazi, vremenu Predmjer, predraun i obraun graevinskih radova
Vjebe: - itanje graevinskih normi graevinskih radova pomou literature
200
12. avgust 2010.
Strana
201 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Objanjava opise graevinskih, zanatskih, instalaterskih i montanih radova - Objanjava predmjer radova
- Objanjava
- Pie opis
graevinskih i zanatskih radova - Sistematizuje radove prema srodnosti - Povezuje radove prema tehnologiji izvoenja - Rauna potrebne koliine radova prema pozicijama iz glavnog projekta
Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija preciznost, sistematinost
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Izrada opisa graevinskih radova za zadati objekat visokogradnje Vjeba: - Proraun koliina radova za odreene pozicije radova Vjeba: - Izrada analiza cijena prema pozicijama radova iz zadatog predmjera Vjeba: - Obraun kotanja pojedinih radova na objektu
predraun radova
- Razvija
odgovornost u radu
- Objanjava obraun
radova
- Sraunava
jedinine cijene prema vrsti rada - Analizira kretanje cijena na tritu - Sraunava vrijednost radova prema predmjeru i predraunu Graevinska mehanizacija - Razlikuje - Upoznaje vrste graevinske maine graevinskih po grupama: maina, njihove prema karakteristike i konstruktivnom upotrebu sastavu; prema nainu izvravanja radnih procesa; prema vrstama graevinskih radova
- Posjeta - Razvija sposobnost

za organizaciju posla graevinskom preduzeu - sektor mehanizacija
- Razvija tanost i
preciznost Vjeba: - Proraun praktinog uinka maina za odreene vrste radova
- Poznaje nain
obrauna uinka za svaku vrstu maina
- Proraunava uinak
maina
201
12. avgust 2010.
Strana
202 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Analiza tehnolokog procesa - Opisuje metodu - Crta i ita kartu izrade karte procesa i dijagram procesa i dijagrama toka za odreene toka vrste radova - Objanjava izbor - Prepoznaje vodeu mehanizacije mainu koja prema radnim realizuje operacijama tehnoloki proces - Vri odabir maina na osnovu najpovoljnijeg maino sastava prema njihovim uincima
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Crtanje karte procesa za odreene pozicije radova Vjeba: - Crta dijagram toka za odreene pozicije radova Vjeba: - iri izbor maina prema zadatim radnim operacijama Vjeba: - Vri ui izbor maina prema ekonomskoj analizi Vjeba: - Posjeta gradilitu sa posebnim osvrtom na mjere zatite na radu
- Razvija tanost,
preciznost i sistematinost
Zatita na radu - Upoznaje propise i mjere zatite na radu
- Usvaja osnovna
znanja o glavnim opasnostima na radu, pravila i nain zatite od njih - Koristi mjere line zatite na radu. - Koristi mjere zatite ivotne sredine
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - .Praevi, B.Velikovi, V.Konstantinovi, Organizacija graenja za III i IV razred graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2007. - Normativi i standardi rada u graevinarstvu knjiga 1, 2, 3, 4, 5, Graevinska knjiga Beograd, 1999. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Projektor - Platno za projektor - Grafoskop - Folije za grafoskop 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu.
202
12. avgust 2010.
Strana
203 - Broj 48
- Pismeno (pismeni zadatak - u prvom i drugom polugoditu po jedan pismeni

zadatak u trajanju 2 kolska asa).
- Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena
dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine i pozitivno ocijenjen godinji elaborat. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Opis pozicija radova - Opis pozicija radova - Spisak aktivnosti na objektu - Izrada predmjera i predrauna - Crtanje statikih i dinamikih planova Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Projektovanje - itanje djelova projekta radi izrade predmjera - Praktina nastava - Poznavanje djelova objekta - Poznavanje faza izvoenja radova - Poznavanje djelova objekta - Tehniko crtanje - itanje i crtanje odreenih pozicija radova - Primjena raunara u - Crtanje u Excel-u i AUTO arhitekturi CAD-u klasifikacionom periodu.
203
12. avgust 2010.
Strana
204 - Broj 48
1.2.12. KUNE INSTALACIJE 1. Naziv predmeta: KUNE INSTALACIJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
33 33
33 33
66 66
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa instalacijama vodovoda i kanalizacije u objektima visokogradnje. - Upoznavanje sa problematikom naina odvoenja otpadnih voda iz objekta. - Upoznavanje sistema odvoenja atmosferske vode. - Upoznavanje o povezivanju elemenata vodovoda i kanalizacije. - Osposobljavanje za razradu projektne dokumentacije vodovoda i kanalizacije. - Osposobljavanje za obavljanje poslova nadzora u izvoenju instalacija vodovoda i kanalizacije na osnovu tehnike dokumentacije za manje objekte. - Osposobljavanje za provjeravanje atesta i vrenja kontrole ispravnosti mree pod pritiskom. - Osposobljavanje za samostalan rad.
204
12. avgust 2010.
Strana
205 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Uvod - Upoznaje sve vrste - Crta grafike oznake za sve instalacija u instalacije u objektima objektima visokogradnje visokogradnje - Upoznaje - Razlikuje grupisanje kunih instalacije prema instalacija grafikim oznakama Kanalizacija - Razvija sposobnost - Upoznaje znaaj - Uoava znaaj za predstavu o instalacija potovanja propisa prostoru kanalizacije u o projektovanju objektima kanalizacione mree - Upoznaje kunu - Razlikuje i pravilno kanalizaciju - Upoznaje razvrstava kanalizacione cijevi materijal za (materijal, nain dvorinu i kunu postavljanja, kanalizacionu nagib) mreu - Objanjava - Crta i rauna spajanje nagibe dvorine i kanalizacionih kune cijevi kanalizacione mree sa svim - Opisuje voenje prateim cijevi kroz objekat objektima (reviziona okna i kaskade) - Razlikuje razliite planove i zna da ih proita Sanitarni ureaji - Objanjava i navodi - Crta pravilan - Razvija preciznost vrste sanitarnih raspored sanitarnih u radu ureaja ureaja u kupatilima, - Objanjava WC-u i kuhinjama pravilan raspored - Primjenjuje sanitarnih ureaja u mokrim savremene vorovima kanalizacione materijale - Crta kanalizacone blokove po etaama - Crta horizontalni
Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Crtanje grafikih oznaka instalacija u objektima
Vjebe: - Izrada eme kanalizacione mree u objektima
Vjebe: - Izrada eme rasporeda sanitarnih ureaja u prostorijama (kupatilima, WC-u, kuhinjama) Projektni elaborat: - Manji stambenoposlovni objekat, kanalizacione instalacije
205
12. avgust 2010.
Strana
206 - Broj 48
uenik razvod ispod kote podruma ili kote prizemlja za objekte bez podruma - Crta razvijene presjeke vertikala - Crta presjeke kroz glavni kolektor - Razlikuje relativnu i apsolutnu kotu - Razlikuje metode ispitivanja ispravnosti kanalizacione mree Atmosferska kanalizacija - Upoznaje - Crta naine problematiku odvoenja odvoenja atmosferske vode s atmosferske vode kosih i ravnih krovova - Crta naine odvodnjavanja iz dvorine mree - Razlikuje savremene materijale za atmosfersku kanalizaciju Aparati i armature za vodovodnu mreu - Upoznaje - Crta eme savremene snadbijevanja materijale, aparate objekata vodom i armature za - Crta eme vodovodnu mreu provoenja hladne i tople vode za mokre vorove - Crta vodomjere i shvata njihov znaaj - Crta eme dvorine mree doprikljuka na ulini kanal - Crta izometrijsku emu vodovoda - Razlikuje vodovodni materijal, aparate i armature
Formativni ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave (kompjuterska obrada)
u radu
Vjebe: - Izrada eme odvoenja atmosferske vode Projektni elaborat: - Manji stambenoposlovni objekat, vodovodne instalacije (kompjuterska obrada)
- Razvija preciznost,
sreenost i preglednost
Vjeba: - Izrada eme vodovodne mree u objektu i prostorijama
206
12. avgust 2010.
Strana
207 - Broj 48
Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Aparati i armature za protivpoarnu mreu (hidrantska mrea) - Upoznaje pojam i - Uoava znaaj - Razvija znaaj protivpoarne odgovornost u radu protivpoarne zatite zatite - Crta emu - Upoznaje protivpoarne savremene aparate zatite i armature za protivpoarnu zatitu
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Izrada eme protivpoarne zatite
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Blagojevi, Kune instalacije u zgradama, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1996. - V.Stanojevi, M. Zoroje, Kune instalacije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2007. - M.Radoni, Vodovod i kanalizacija u zgradama, Graevinska knjiga, Beograd, 1980. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar - Grafoskop - Folije za grafoskop - Projektor - Projektno platno 7. Obavezni oblici provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismeno (pismeni zadatak: dva u toku kolske godine, po jedan u polugoditu). - Ocjena vjebi i projektnog elaborata. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer graevine - hidrotehniki smjer
207
12. avgust 2010.
Strana
208 - Broj 48
10. Povezanost predmeta Znanja - Infrastruktura Obrada projekta Vodovod i kanalizacija Projektna dokumentacija Sanitarni ureaji Aparati i armature za vodovodnu mreu - Aparati i armature za protivpoarnu zatitu Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Urbanizam - Uslovi lokacije Nacrtna geometrija Projektovanje Tehniko crtanje Graevinski materijali Kuna mrea Kuna mrea Tehnika obrada crtea Metali i legure Plastine mase - Boje, lakovi, kitovi - Materijali u funkciji zatite elemenata
208
12. avgust 2010.
Strana
209 - Broj 48
1.2.13. BETON 1. Naziv predmeta: BETON 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
33 33
66 66
99 99
3. Opti ciljevi nastave - Sticanje znanja o betonu, komponentama za spravljanje betona, njegovim svojstvima i primjeni. - Upoznavanje tehnologije spravljanja betonske mjeavine i sredstava za spravljanje. - Sticanje znanja o transportu betona i sredstvima za transport. - Upoznavanje sa postupkom ugraivanja betonske mjeavine i sredstvima sa ugradjivanje. - Sticanje znanja o nainima njege betona. - Sticanje znanja o ulozi i znaaju armature u betonskom presjeku. - Poznaju mehanika svojstva betona i elika. - Upoznaju se sa elementima od nearmiranog betona. - Osposobljavaju se za proraun temelja samaca i trakastih temelja. - Osposobljavaju se za proraun dimenzionisanja jednostavnih graevinskih elemenata. - Osposobljavaju se za crtanje plana armature za stub, plou, gredne nosae i dr. - Osposobljavaju se za korienje kompjuterskih programa za dimenzionisanje i armiranje konstruktivnih elemenata.
209
12. avgust 2010.
Strana
210 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Pojam, vrste i kategorije betona - Upoznaje - Shvata pojam komponentne betona, zna materijale betona podjelu betona - Razlikuje sastavne komponente za izradu betonske mjeavine - Odreuje vrstu agregata prema granulometrijskim - Razvija tanost i krivim preciznost - Odreuje vrstu i marku cementa - Crta granulometrijske krive - Odreuje osobine vode - Rauna upotrebnu koliinu vode - Razlikuje aditive za beton - Poznaje nain - Razvija - Rauna razmjeru spravljanja betona samokontrolu i mijeanja i svojstva svjee marljivost komponenti betona betonske - Preuzima - Upotrebljava mjeavine odgovornost za aditive za beton - Upoznaje sredstva sopstveni rad za spravljanje - Opisuje nain - Razlikuje naine transporta transporta betona i betonske vrste sredstava za mjeavine transport - Poznaje sredstva za transport - Poznaje postupak ugraivanja svjee betonske mjeavine - Upoznaje sredstva za ugraivanje - Poznaje proces njege betona - Objanjava osnovna svojstva
- Podjela uenika u
grupe do 16 uenika - Razgledanje pogona za spravljanje betona i laboratorije
- Posjeta laboratoriji za ispitivanje graevinskog materijala
- Zna nain i
sredstva za ugraivanje svjee betonske mjeavine - Zna faze njege betona - Odreuje konzistenciju
- Razvija
sistematinost
- Posjeta laboratoriji za ispitivanje
210
12. avgust 2010.
Strana
211 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik svjee betonske mjeavine i ovrslog betona - Upoznaje mehanika svojstva betona
Formativni ciljevi uenik svjee betonske mjeavine - Rauna mehaniku vrstou betona na pritisak, zatezanje i sl. - Odreuje vodonepropustljivo st, otpornost na mraz - Razlikuje vrste elika za armiranje - Razlikuje mehanike karakteristike elika - Crta oblike oplate za sve konstruktivne elemente - Razlikuje vrste oplate - Odreuje osobine oplata i skela
Socijalizacijski ciljevi uenik preciznost i tanost
Preporuke za izvoenje nastave graevinskog materijala
Armatura
- Upoznaje vrste elika za armiranje - Upoznaje mehanika svojstva elika - Posjeta armirakom pogonu
Oplate - Upoznaje vrste

oplata
- Razvija marljivost i sistematinost - Razvija rutinu u radu
Vjeba: - Crta emu oplate za jednostavne AB elemente
- Objanjava osnove prorauna elemenata od nearmiranog betona - Objanjava proraun trakastih temeljatemelja - Objanjava proraun temelja samaca
- Razvija tanost, - Rauna dimenzije

trakastog temelja sistematinost i preciznost u radu
- Rauna dimenzije
temelja samca
Vjeba: - Dimenzionisanje trakastog temelja Vjeba: - Dimenzionisanje temelja samca
Proraun AB konstrukcija - Objanjava osnove - Zna osnove prorauna AB prorauna AB konstrukcija konstrukcija - Objanjava osnove prorauna prema graninim stanjima
- Shvata osnove
prorauna prema graninim stanjima
- Poznaje parcijalne
- Koristi propise za
211
12. avgust 2010.
Strana
212 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik koeficijente sigurnosti
Formativni ciljevi uenik parcijalne koeficijente sigurnosti - Zna osnove prorauna prema graninom stanju loma
- Poznaje osnove
prorauna prema graninom stanju loma
- Objanjava
- Koristi PBAB 87 za PBAB 87 za sidrenje i sidrenje armature nastavljanje - Objanjava armature PBAB 87 za nastavljanje armature Proraun aksijalno napregnutih elemenata - Upoznaje aksijalno - Razlikuje aksijalno napregnute napregnute elemente elemente - Objanjava - Rauna dimenzije proraun centrino centrino pritisnutih stubova pritisnutog stuba bez uticaja bez uticaja izvijanja izvijanja - Crta plan, izvod i specifikaciju armature AB elementi nepregnuti na savijanje - Poznaje osnove - Koristi PBAB 87 za prorauna AB armiranje elemenata konstruktivnih napregnutih na elemenata savijanje napregnutih na savijanje - Poznaje AB grede - Dimenzionie AB pravougaonog grede poprenog presjeka pravougaonog poprenog presjeka optereene na savijanje - Koristi PBAB 87 za - Objanjava AB AB ploe sa ploe glavnom armaturom u jednom pravcu - Dimenzionie - Poznaje slobodno slobodno poloenu poloenu plou plou, crta plan prema liniji zateuih sila,
- Razvija tanost,
sistematinost i preciznost
Vjeba: - Dimenzionisanje i plan, izvod i specifikacija armature centrino pritisnutog stuba
Vjeba: - Dimenzionisanje AB grede pravougaonog poprenog presjeka optereene na savijanje
Vjeba: - Dimenzionisanje AB slobodno poloene ploe, plan, izvod i specifikacija armature Vjeba: - Dimenzionisanje AB konzolne ploe, plan, izvod i specifikacija armature
212
12. avgust 2010.
Strana
213 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik izvod i specifikaciju armature - Dimenzionie konzolnu plou, crta plan armature prema liniji zateuih sila, izvod i specifikacija armature
- Objanjava
konzolnu plou
Vjeba: - Dimenzionisanje AB ploe sa jednim prepustom, plan, izvod i specifikacija armature
- Objanjava plou
sa prepustima
- Dimenzionie plou
sa prepustima, crta plan armature prema liniji zateuih sila, izvod i specifikaciju armature Proraun nosaa prema transverzalnim silama - Poznaje proraun - Rauna napon AB greda smicanja prema pravougaonog graninoj poprenog presjeka transverzalnoj sili prema - Koristi propise o transverzalnim osiguranju od sila silama zatezanja za granino stanje nosivosti pri uticaju graninih transverzalnih sila - Rauna armaturu za primanje sila zatezanja - Odreuje poloaj armature za prijem kosih sila zatezanja
Vjeba: - Dimenzionisanje AB grede pravougaonog poprenog presjeka, crtanje dijagrama glavnog napona zatezanja i osiguranje nosaa armaturom
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - M.Marjanov, I.Stojiljkovi, .Bojovi, Beton za trei i etvrti razred graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2002. - Pravilnik za beton i armirani beton, 1987. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Pribor za crtanje - Raunar - Projektor - Projektno platno - Grafoskop
213
12. avgust 2010.
Strana
214 - Broj 48
- Folije za grafoskop
7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismeno (pismeni zadatak: dva u toku kolske godine, po jedan u polugoditu). - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer 10. Povezanost predmeta Znanja - Dimenzionisanje elemenata na pritisak i savijanje - Crtanje elemenata konstrukcija optereenih na pritisak i savijanje - Radni dijagram betona i elika - Crtanje elemenata konstrukcija optereenih na pritisak i savijanje Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Statika i otpornost - Vrste nosaa, vrste materijala optereenja i statiki uticaji - Arhitektonske konstrukcije - Osnovni graevinski elementi (stubovi, grede, ploe) - Graevinski materijali - Osnovna svojstva betona i armature - Primjena raunara u - Upotreba kompjuterskih arhitekturi programa
214
12. avgust 2010.
Strana
215 - Broj 48
1.2.14. PRAKTINA NASTAVA 1. Naziv predmeta: PRAKTINA NASTAVA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 72 72 72 66 282
Ukupno 72 72 72 66 282
Praktina nastava: Odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje zidarskih radova u sistemu gradnje. - Sticanje znanja o pravilnom izboru materijala. - Upoznavanje pravilnog korienja maina, alata i pribora za rad. - Osposobljavanje za izvoenje zidarskih radova, malterisanja, izvoenja radova hidroizolacije, montae i demontae skela. - Upoznavanje tesarskih radova. - Izvoenje tesarskih veza, oplata stubova i modela jednostavnih krovova. - Upoznavanje keramikih radova. - Osposobljavanje za izvoenje keramikih radova. - Upoznavanje znaaja radova sistema suve gradnje. - Osposobljavanje za pravilan izbor materijala za oblaganje i zatitu prostora i konstrukcije u sistemu suve gradnje. - Osposobljavanje za ugradnju drvene i metalne konstrukcije. - Osposobljavanje za izradu ema za organizaciju gradilita. - Osposobljavanje za izradu i voenje dokumentacije za gradilite. - Osposobljavanje za predmjer i predraun graevinskih radova i potrebne mehanizacije. - Osposobljavanje za primjenu mjera za zatitu na radu. - Osposobljavanje za samostalan rad.
215
12. avgust 2010.
Strana
216 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Zidarski alat, pribor i sredstva - Razvija pozitivan - Poznaje alat, - Zna upotrebu stav prema pribor i sredstva za alata, pribora i zanimanju rad sredstava za rad - Poznaje odravanje - Provjerava alata ispravnost alata Materijali za zidanje - Poznaje opeku - Zna vrste opeke i - Razvija dimenzije sistematinost u radu - Poznaje blokove - Zna podjelu blokova i dimenzije (opekarski blokovi, betonski blokovi, laki blokovi) Spravljanje maltera - Stie radne navike, - Objanjava - Spravlja cementni disciplinu i spravljanje i malter 1:3 odgovornost u upotrebu maltera - Spravlja produni timskom radu za zidanje i kreno cementni malterisanje malter 1:2:6 - Spravlja produni gipsno - kreni 1:3:9 malter - Spravlja malter runo i mainski Organizacija radnog mjesta - Poznaje - Priprema materijal - Stie urednost, tanost i organizaciju radnog i alat za rad sistematinost u mjesta - Pravi raspored radu materijala i alata - Obiljeava prema zadatoj skici ili crteu - Odrava radno mjesto Osnove mjerenja pri zidanju - Objanjava osnove - Stie rutinu, brzinu - Vizira pomou mjerenja pri i tanost ravnjae zidanju - Vizira viskom - Odreuje pravac pomou koleva - Odreuje ravan pomou krstova - Odreuje pravi ugao Zidanje opekom - Poznaje osnovna - Razvija kreativnost - Zida zid
Vjeba: - Priprema potreban alat i materijal za odreenu poziciju rada, pravilno ih rasporeuje, ita skicu ili crte i obiljeava poziciju prema tome
- Posjeta gradilitu
216
12. avgust 2010.
Strana
217 - Broj 48
uenik dunjakom vezom debljine opeke ili jedne opeke jednom - Objanjava zidanje - Zida zid vezakom stubova vezom debljine - Objanjava zidanje opeke ili jedne lukova opeke jednom - Objanjava zidanje - Zida zid obinom ili parapeta blok vezom debljine opeke ili jedne opeke jednom - Zida zid krstastom vezom debljine opeke ili jedne opeke jednom - Zida zid gotskom vezom zida: zavravanje zidova; sueljavanje zidova; suticanje zidova; ukrtanje zidova - Izvodi otvore za vrata i prozore Zidanje zidova blokovima - Poznaje zidanje - Zida: pregradnih zidova pregradne zidove giter blokovima; - Poznaje zidanje nosee zidove giter noseih zidova blokovima; - Poznaje zidanje fasadne zidove uz fasadnog zida upotrebu fazonskih komada Zidanje dimnjakih i ventilacionih kanala - Poznaje pravila za - Zida: zidanje dimnjakih dimnjaki kanal i ventilacionih tipa unt; kanala ventilacioni kanal tipa unt - Objanjava nain voenja kanala Hidroizolacija - Poznaje materijale - Zna materijale za izvoenje izolacije za izolaciju od od vlage vlage - Izvodi slojeve za - Objanjava horizontalnu izvodjenje izolaciju zida od horizontalne vlage izolacije zidova od
Informativni ciljevi i sadraji uenik pravila zidanja zidova
Formativni ciljevi
Socijalizacijski ciljevi uenik - Stie odgovornost u timskom radu
- Razvija radne
navike i disciplinu
- Posjeta gradilitu
- Razvija tanost,
sistematinost i preciznost
- Posjeta gradilitu
217
12. avgust 2010.
Strana
218 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik vlage - Objanjava izvodjenje vertikalne izolacije zidova od vlage Malterisanje - Poznaje pravila malterisanja - Objanjava unutranje malterisanje - Objanjava grubo malterisanje i dersovanje - Opisuje glatko malterisanje i gletovanje - Objanjava izradu ivica - Objanjava malterisanje paletni - Objanjava malterisanje plafona - Objanjava spoljanje malterisanje - Objanjava mainsko malterisanje unutranjih i spoljanjih zidova Upotreba skele - Poznaje vrste skela - Objanjava upotrebu skele

- Izvodi vertikalnu
izolaciju zida od vlage
- Primjenjuje pravila -
- Razvija rutinu,
za malterisanje Zna vrste maltera za unutranje malterisanje Obavlja grubo malterisanje zidova Obavlja dersovanje Obavlja glatko malterisanje zidova Obavlja gletovanje Obavlja izradu ivica Obavlja malterisanje paletni Obavlja malterisanje plafona Zna materijale za malterisanje fasade Zna nain rada sa mainskim malterom
brzinu i preciznost u radu
- Posjeta gradilitu
- Montira zidarsku i
- Posjeta gradilitu
cjevastu skelu - Demontira zidarsku i cjevastu skelu - Obavlja ienje skele Predmjer zidarskih radova - Objanjava - Rauna potrebne proraun potrebnih koliine radova za koliina zidarskih razne debljine zida radova za razne - ita opis zidarskih debljine zida radova - Poznaje opis zidarskih radova Zatita na radu
218
12. avgust 2010.
Strana
219 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Poznaje mjere zatite radnika na radu Razred: DRUGI Informativni ciljevi i sadraji uenik Tesarske veze - Upoznaje tesarske radove - Poznaje materijal za tesarske radove - Poznaje drvenu grau za izradu tesarskih veza - Poznaje jednostavne tesarske veze - Poznaje alat i pribor za tesarske radove - Poznaje mjere zatite na radu

- Primjenjuje mjere
line zatite i zatite ivotne sredine
Socijalizacijski ciljevi uenik - Razvija osjeaj odgovornosti za sebe i svoju okolinu

- Uoava vanost
- Sortira drvenu -
Izrada drvene oplate za - Poznaje drvenu grau za izradu oplata
grau Uoava greke kod drvene grae Razlikuje tesarske veze Crta radionike crtee za jednostavne tesarske veze Vri odabir materijala, alata i pribora za mjerenje i za izvoenje tesarskih veza Priprema radno mjesto, rasporeuje odabrani alat, pribor i materijal potreban za izvoenje zadatka Prenosi mjere sa crtea, na prethodno definisan materijal Izvodi jednostavne tesarske veze Uoava greke kod izvedenih tesarskih veza isti radno mjesto i radionicu Primjenjuje mjere zatite na radu stub Crta radionike crtee planova oplate za stub
organizacije radnog mjesta - Razvija preciznost u radu
- Posjeta gradilitu - Prema zadatom

radionikom crteu izvodi jednostavne tesarske veze
- Razvija preciznost i - Posjeta gradilitu

ekonominost
- Razvija kritiki
219
12. avgust 2010.
Strana
220 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Poznaje jednostavne veze drvene grae - Poznaje klasine oplate za jednostavne konstruktivne elemente: stub; greda; nadvratnik; nadprozornik; serkla - Poznaje alat i pribor za tesarske radove - Upoznaje maine za obradu drveta - Poznaje mjere zatite na radu
- Pravi specifikaciju
Socijalizacijski ciljevi uenik odnos prema radu
potrebnog materijala, alata i pribora za mjerenje - Vri odabir alata i pribora za mjerenje i za izvoenje - Priprema radno mjesto: rasporeuje odabrani alat, pribor i materijal potreban za izvoenje zadatka - Prenosi mjere sa crtea, na prethodno definisan materijal - Izvodi oplatu stuba - isti radno mjesto i radionicu - Primjenjuje mjere zatite na radu Izrada drvene krovne konstrukcije - Poznaje drvenu - Crta radioniki grau za izradu crte plana za krovne konstrukcije model krovne konstrukcije - Poznaje - Pravi specifikaciju jednostavne veze drvene grae potrebnog materijala, alata i - Poznaje alat i pribora za pribor za tesarske mjerenje radove - Vri odabir alata i - Upoznaje maine pribora za za obradu drveta mjerenje i za - Poznaje mjere izvoenje zatite na radu - Priprema radno mjesto: rasporeuje odabrani alat, pribor i materijal potreban za izvoenje zadatka - Prenosi mjere sa crtea, na prethodno definisan materijal
- Prema zadatom
radionikom crteu izvodi drvenu oplatu za stub
- Prema zadatom
radionikom crteu izvodi model za jednostavnu drvenu krovnu konstrukciju
220
12. avgust 2010.
Strana
221 - Broj 48
- Izrauje model - isti radno mjesto i

- Primjenjuje mjere
krovne konstrukcije radionicu
zatite na radu
Razred: TREI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik Alat za oblaganje zidova - Navodi alat, - Identifikuje alat i maine i pribor za pribor i pravi spisak rad - Odrava alat, - Objanjava pribor i maine primjenu i nain odravanja alata, pribora i maina Pripremni radovi u radionici - Opisuje stanje zida - Vri provjeru prije oblaganja vertikalnosti, odreenim pravog ugla i materijalom kvaliteta - Opisuje stanje omalterisanog zida poda - Vri provjeru horizontalnosti poda - Odreuje nagib poda prema slivnoj poziciji (slivnik, kanal... ) Oblaganje zida keramikim ploicama - Objanjava - Izrauje katalog postupke kriterijuma postavljanja zidnih kvaliteta keramikih ploica, - Izrauje radioniki ukrasnih bordura i crte lomljenih ploica - Pravi specifikaciju potrebnog - Poznaje materijal materijala, pribora za lijepljenje i alata za izvoenje ploica: keramikih radova - cementni malter - Vri odabir alata, - kreni malter pribora i pribora za - keramiko ljepilo mjerenje - Priprema radno mjesto:
- Uoava vanost
organizacije radnog mjesta
- Uoava vanost
organizacije radnog mjesta
- Posjeta gradilitu
- Razvija preciznost,
brzinu i samostalnost u radu
221
12. avgust 2010.
Strana
222 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik rasporeuje alat i pribor - Procjenjuje kvalitet omalterisanog zida - Procjenjuje kvalitet neomalterisanog zida - Priprema keramike ploice: sortiranje i kvaenje - Priprema vezivo - Prema radionikom crteu vri postavljanje ploica od prvog reda i reda odvojenog od poda za debljinu podne podloge - Postavlja ploice od drugog reda, odvojenog gredicom za visinu keramike ploice - Postavlja keramike ploice na prevez i fuga na fugu - Postavlja keramike ploice na oble povrine (stubove) - Postavlja ukrasne bordure - Obrauje ploice oko instalacija - Postavlja zatitne lajsne na ivice zidova - Priprema materijal za obradu spojnica - Postavlja fugomal na spojnice - isti keramike ploice, alat, pribor, radno mjesto i radionicu - Provjerava i
222
12. avgust 2010.
Strana
223 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik ocjenjuje kvalitet izvedenih radova prema katalogu kriterijuma kvaliteta - Primjenjuje mjere zatite na radu.
- Razlikuje gipsane - Sortira i slae
Uvod u suvu gradnju - Objanjava znaaj i ulogu suve gradnje u izradi objekata visoke gradnje - Upoznaje nain dobijanja GKP-a (gips kartonskih ploa) Suvo malterisanje - Objanjava postupke suvog malterisanja - Navodi alat i pribor za izradu suvog malterisanja - Objanjava slojeve gips kartonskih ploa - Objanjava mjere zatite na radu
kartonske ploe,
gipsane kartonske ploe - primjenjuje mjere zatite na radu

- Priprema podlogu - Posjeta gradilitu
- Razvija preciznost za suvo u radu malterisanje - Mjeri, ree i ugrauje gips kartonsku plou na pripremljeni zid - Spravlja lijepak i nanosi ga na gips kartonsku plou - Izrauje oblogu stubova i greda od gips kartonskih obloga u lijepku - Izrauje crtee i detalje za suvo malterisanje Oblaganje zidova, stubova i greda sa podkonstrukcijom Objanjava: - Mjeri i razmjera - Crtee i skice za elemente za oblaganje gips oblaganje zidova, kartonskim stubova, ploama na greda i sl. drvenoj i metalnoj - mjeri, ocrtava, podkonstrukciji ree i utvrdjuje CD - Vrste gips i UD profile sa kartonskih ploa odgovarajuim - Konstruktivne spojnim elemente objekta: elementima zidovi, stubovi i grede - Drvenu i metalnu podkonstrukciju - CD i UD profile i
223
12. avgust 2010.
Strana
224 - Broj 48
Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik spojne elemente profila i GKP-a. - Mjere zatite na radu Izrada pregradnih zidova na metalnoj i drvenoj podkonstrukciji Upoznaje: - Montira pregradni - Vrste CD i UW zid na jednostruku profila metalnu - Skice i crtee podkonstrukciju sa pregradnih zidova jednostrukom od GKP-a oblogom - Jednostruku - Propisno rukuje metalnu alatom i priborom podkonstrukciju sa jednostrukom, dvostrukom i trostrukom oblogom - Mjere zatite na radu Izrada plafona od gipsanih kartonskih ploa Objanjava: - Mjeri i razmjerava - Razvija smisao za - Gips kartonske plafonsku povrinu kreativnost ploe za plafonske - Rukuje alatom i povrine propisno ga koristi - Metalne profile i pri izradi plafona spojne elemente za - Montira metalnu plafonsku podkonstrukciju od podkonstrukciju CD i UD profila - Sputeni plafon u - Montira gips nivou kartonsku oblogu - Sputeni plafon u na metalnoj kasakadi podkonstrukciji - Kasetirane plafone - Primjenjuje mjere - Mjere zatite na zatite na radu radu
- Posjeta gradilitu
224
12. avgust 2010.
Strana
225 - Broj 48
Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik ema organizacije gradilita - Objanjava i ita - Crta emu emu gradilita organizacije - Opisuje pripremne gradilita za vei radove na objekat gradilitu visokogradnje - Poznaje pravilan - Ucrtava raspored objekata privremene na gradilitu za saobraajnicena njegovo gradilitu najracionalnije - Crta objekte funkcionisanje privrednog - Poznaje ematski gradilita(kancelari prikaz objekata je,laboratorije, gradilita objekte za snabdijevanje tehnikom vodom i vodom za pie,kapacitete za proizvodnju ljunka,fabriku betona,energetske kapacitete,servisne radionice,pogon za prefabrikovanje, kapacitete za smjetaj materijala, deponije Dokumentacija na gradilitu - Objanjava vrste -Upisuje podatke u graeviske gradilinu dokumentacije dokumentaciju -Ispisuje gradjevinski dnevnik -Ispisuje graevinsku knjigu -Rauna izvedene pozicije radova za graevinsku knjigu -Ispisuje privremene situacije -Sraunava kotanje izvedenih radova po privremenim situacijama -Rauna okonanu situaciju -Popunjava magacinsku
Preporuke za izvoenje nastave Posjeta gradilitu objekta visokogradnje pri osnivanju gradilita i u toku izvodjenja
225
12. avgust 2010.
Strana
226 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik dokumentaciju:trebo vanje,dostavnicu, izdatnicu,revers - ita gradjevinske norme pomou literature - ita graevinske norme u kompjuterskoj obradi - Rauna radni nalog - Rauna potrebnu radnu snagu, materijal i energiju za odredjene pozicije radova - Rauna kalkulaciju cijena pri izradi ponude za javno nadmetanje - Rauna analizu cijene za naknadne radove
Graevinske norme - Poznaje graevinske norme i mogunosti njihive upotrebe
- Graevinske norme u kompjuterskoj obradi - Normativi i standardi rada u graevinarstvu, knjiga 1,2,3,4.
- Upotrebljava graevinske norme za normiranje pozicija radova za objekat visokogradnje Predmjer i predraun graevinskih radova - Objanjava - Rauna koliinu predmjer radova u radova,analizu predmjeru cijena i predraun koristei crte iz radova projekta - Poznaje vrste - Rauna predmjer radova,njihov graevinskih raspored u radova:zemljanih, predmjeru i nain betonskih i izrade predrauna armiranobetonskih, zidarskih,tesarskih, pokrivakih radova
- Rauna predmjer
- Koristiti projekat
individualnog stambenog objekta zadatog iz predmeta Projektovanje
zanatskih radova: izolaterskih, stola
226
12. avgust 2010.
Strana
227 - Broj 48
uenik rskih, keramiarskih, podopolagakih, molerskofarbarskih,fasade rskih i raznih radova - Analizira cijene za svaku poziciju radova iz premjera - Vri rekapizulaciju radova - Sraunava ukupnu vrijednost kotanja objekta Graevinska mehanizacija - Objanjava - Proraunava osnovnu potrebnu graevinsku mehanizaciju za mehanizaciju zadati projekat - Poznaje upotrebu stambenog objekta graevinske - Sraunava mehanizacije praktian uinak maina - Vri ui izbor mehanizacije Zatita na radu - Poznaje mjere - Koristi linu line zatite i zatitnu opremu na zatite okoline radu - Vri zatitu radnog mjesta i okoline
Formativni ciljevi
- Posjeta pogonu graevinske mehanizacije
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - S.Kruni, G.Mladenovi, S.Mladenovi, Lj.Kruni, Osnovni graevinski radovi I deo, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1988. - B.Blagojevi, Graevinske konstrukcije, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2006. - Normativi i standardi rada u graevinarstvu, Graevinska knjiga, Beograd, 1999. - Metalne i drvene konstrukcije za IV razred graevinsko - tehnike skole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2000. - Tehniko crtanje sa itanjem planova za prvi razred graevinske skole, Zavod za izdavanje udbenika, Novi Sad, 1992. - B.Simi-ekularac i grupa autora, Zavrni graevinski i instalacioni radovi, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1978. - B.Blagojevi, Kune instalacije u zgradama, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1996. - .Praevi, B.Velikovi, V.Konstantinovi, Organizacija graenja za III razred graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2007.
227
12. avgust 2010.
Strana
228 - Broj 48
- .Praevi, B.Velikovi,B.Velikovi, Organizacija graenja za IV razred

graevinske kole, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd,2003.god. - Normativi i standardi rada u graevinarstvu knjiga 1, 2, 3, 4, 5, Graevinska knjiga Beograd, 1999. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Radioniki stolovi za obradu i pripremu materijala - Alat - Pribor - Materijal i oprema u skladu sa normativima i standardima za zidarske, tesarske, keramike, radove u sistemu suve gradnje, vodoinstalaterske i kanalizacione radove 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjena praktinog rada. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Obiljeavanje na licu mjesta - Mjerenje duina - Skiciranje tesarskih veza, spojeva, presjeka Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Tehniko crtanje - Izrada crtea u odgovarajuoj razmjeri - itanje tehnikog crtea - Poznavanje tehnikog crtanja graevinskih elemenata - Arhitektonske konstrukcije - Zidovi, stubovi, lukovi i parapeti - Krovne konstrukcije tesarske veze - Stubovi - Graevinski materijali - Cement, kre, pijesak, opeka, blokovi - Keramike ploice, zidne i podne, namjenska keramika - Osnovna veziva
- Zidanje zidova, stubova,
lukova i parapeta - Drvo i drvena graa
- Spravljanje maltera i zidanje - Oblaganje zidova keramikim ploicama, bordurama, lomljenim ploicama i namjenskom keramikom - Oblaganje poda keramikim ploicama, ukrasnim, lomljenim i namjenskom keramikom - Izrada pregradnih zidova
228
12. avgust 2010.
Strana
229 - Broj 48
Znanja - Izrada plafona od GKP-a - ema organizacije gradilita - Izrada dokumentacije na gradilitu - Izrada predmjera i predrauna graevinskih radova
Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Organizacija graenja - Investiciono-tehnika dokumentacija - Struktura graevinske proizvodnje - Faze izvoenja graevinskog objekta - Predmjer, predraun i obraun graevinskih radova
229
12. avgust 2010.
Strana
230 - Broj 48
1.3. IZBORNA NASTAVA 1.3.1. STRANI JEZIK II Napomena: Za strani jezik II koriste se katalozi stranih jezika opteobrazovnih predmeta sa fondom asova dva nedjeljno za sve etiri godine predmetni katalozi su u nadlenosti Zavoda za kolstvo.
230
12. avgust 2010.
Strana
231 - Broj 48
1.3.2. LIKOVNA KULTURA I CRTANJE 1. Naziv predmeta: LIKOVNA KULTURA I CRTANJE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 32 40
Ukupno 72
32
40
72
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa svjetlou i formom u okviru likovne umjetnosti. - Upoznavanje sa elementima komponovanja i njihovom primjenom. - Upoznavanje sa bojama i njihovim svojstvima. - Upoznavanje linije kao osnovnog izraajnog sredstva u crteu. - Upoznavanje svojstva i upotrebe materijala za izradu maketa. - Razvijanje samostalnosti u radu.
231
12. avgust 2010.
Strana
232 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Svjetlost i opaanje forme - Upoznaje se sa - Uoava dejstvo pojmovima svjetlosti na - Razvija pozitivan svjetlost i forma stvaranje vizuelnog prema zanimanju - Pojanjava opaaja (termine) - Analizira razlike u daltonizam i vidnom polju: iradijacija jednako - Objanjava -nejednako, slino, pojmove jednako, koliina, veliina, nejednako, slino, boja kontrast, svjetlo - Uoava kontrast: -tamno toplo - hladno, svijetlo - tamno, komplementarni kontrast, simultani kontrast, kontrast kvaliteta, kontrast kvantiteta Elementi kompozicije - Upoznaje se sa - Analizira pojmom kompoziciju kompozicija likovnog djela - Nabraja i opisuje - Zna elemente elemente kompozicije: linija, kompozicije oblik, dimenzije, - Upoznaje i opisuje stanje povrine, liniju, oblik, stepen teksturu, boju, osvijetljenosti, valer, harmoniju, valer, boja kontrast - Vjeba repeticiju i - Objanjava njene varijante repeticiju (alternacija, - Upoznaje jedinstvo inverzija, stila preklapanje) - Crta liniju i smjer - Crta oblik i teksturu - Crta valer - Izvodi vjebe bojom: tople -hladne, kontrast, harmonija, gradacija Osnovna svojstva boja - Upoznaje se sa - Razlikuje osnovna podjelom na svojstva boja hromatske i - Zna osnovne naine
232
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Skicaranje vienog i nauenog
Vjeba: - Crta liniju i smjer Vjeba: - Crta oblik i teksture
Vjeba: - Mijeanje boja
12. avgust 2010.
Strana
233 - Broj 48
Informativni ciljevi i Formativni ciljevi sadraji uenik uenik ahromatske boje mijeanja boja - Upoznaje osnovna - Razlikuje kontrast i svojstva harmoniju boja hromatskih boja: ton, valer, zasienost - Upoznaje kontrast, harmoniju i znaenje boja Likovni elementi crtea - Upoznaje liniju kao - Zna vrste linija, umjetniko njihove odnose i sredstvo u crteu usmjerenja - Definie proporciju - Analizira proporciju i simetriju i simetriju u crteu - Objanjava - Upoznaje povrinu stvaranje povrine kao element crtea - Pojanjava - Nabraja i opisuje (termin) tekstura teksture materijala - Poznaje zakonitosti (glatko, hrapavo, perspektive masno, suvo, meko, tvrdo) i objanjava materijalizaciju predmeta - Razlikuje vrste perspektive (linearna, vazduna i inverzna) i take posmatranja (centralna, ptiija i ablja perspektiva) Upotreba materijala pri izradi maketa - Opisuje vrste - Razlikuje vrste maketa prema maketa prema namjeni namjeni - Poznaje materijale - Razlikuje za izradu maketa, materijale za osnovna svojstva i izradu maketa: naine obrade karton, furnir, - Poznaje alat za rad per-ploa, lesonit i nain rukovanja ploe, letvice, - Upoznaje mjere celuloid, pleksiglas, zatite na radu u pluta, stiropor, kolskoj radionici papje - mae, suner, plastina masa, gips - Razlikuje alat za rad i nain rukovanja - Razlikuje pomoni
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Slika mrtvu prirodu
- Stie rutinu, brzinu
i tanost
Vjeba: - Primjenjuje zakonitosti perspektive na crteu
Vjeba: - Izrada odreene makete od kartona
233
12. avgust 2010.
Strana
234 - Broj 48
uenik materijal (boje, lakovi, lijepkovi) - Primjenjuje mjere zatite na radu u kolskoj radionici Osvjetljavanje objekata - Objanjava dejstvo - Crta mrtvu prirodu svjetlosti u sa draperijom opaanju oblika - Analizira - Upoznaje i definie osvjetljenje, fiziku i prirodnu osnovnu i baenu svjetlost, osnovnu i sjenku baenu sjenku - Navodi primjere iz istorije umjetnosti Ispitivanje ponaanja boja u prirodi - Objanjava - Zna dobijanje dobijanje spektra spektra - Poznaje osobine - Zna osobine crne i bijele boje ahromatskih boja - Upoznaje primjenu - Slika mrtvu prirodu optikog mijeanja koristei steena boja znanja o optikom - Poznaje vibriranje mijeanju boja boja - Analizira vibriranje boja (slika pejza) Slobodoruno crtanje - Upoznaje liniju kao umjetniko sredstvo, nabraja vrste linija i njihove asocijativne osobine - Pojanjava (termine) proporcija i simetrija - Poznaje crtake tehnike - Upoznaje se sa zakonitostima perspektive - Objanjava sagledavanje i predstavljanje prostora iz tri take posmatranja
Formativni ciljevi
Vjeba: - Crta mrtvu prirodu sa draperijom
Vjeba: - Slika spektar boja Vjeba: - Slika mrtvu prirodu Vjeba: - Slika pejza
- Posjeta galerijama
i muzejima
- Zna stvaranje konture, povrine i kompozicije Zna vrste linija i njihove asocijativne osobine Analizira djela kroz epohe i uoava zakonitosti proporcije i simetrije Razlikuje vrste crtea: kroki, studija, tehniki crte Zna crtake motive Zna tehnike crtanja: olovka, ugalj, kreda, pero, metalno pero, lavirani crte, crte
- Razvija preciznost i
kreativnost u radu
Vjeba: - Crta ljudsku figuru postavljenu u raznim pozama (kroki) Vjeba: - Obrada mrtve prirode u linearnom crteu - Obrada mrtve prirode u masama svijetlog i tamnog Vjeba: - Crta gipsani odlivak glave ugljenom Vjeba: - Crta figuru u tehnici tu i lavirani tu
234
12. avgust 2010.
Strana
235 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik etkicom Razlikuje vrste perspektiva: linearna, vazduna, inverzna Crta gipsani odlivak glave (tu i lavirani tu) Crta figuru u prostoru u tehnici olovke Crta mrtvu prirodu ugljenom
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - L. da Vini, Traktat o slikarstvu, Miodrag Dranianin, Beograd, 1988. - G.Piskel, Opta istorija umjetnosti, Beograd, 1974. - Grupa autora, Majstori umjetnosti, Komuna, Beograd, 1997. - E.L.Smit, Umjetnost danas, Mladost, Zagreb, 1978. - J.Barcsay, Anatomija za umjetnike, Mono & Manana, Beograd, 2000. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - tafelaji - Kozlii - Table za crtanje - Papir i gipsani odlivci, mrtva priroda 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Fakultet likovnih umjetnosti sa zvanjem: Diplomirani slikar Diplomirani grafiar Diplomirani slikar primijenjenih umjetnosti 10. Povezanost predmeta Znanja - Likovni elementi Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Slobodoruno crtanje - Likovni elementi
235
12. avgust 2010.
Strana
236 - Broj 48
1.3.3. EKOLOGIJA I ZATITA IVOTNE SREDINE 1. Naziv predmeta: EKOLOGIJA I ZATITA IVOTNE SREDINE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 58 14
Ukupno 72
58
14
72
3. Opti ciljevi nastave - Usvajanje znanja iz osnova ekologije. - Razvoj svijesti o znaaju zatite ivotne sredine. - Usvajanje znanja o uzrono posljedinim odnosima ive i neive prirode. - Usvajanje znanja o razliitim izvorima zagaivanja ivotne sredine. - Razvoj svijesti o ulozi ovjeka i njegovog uticaja na zagaenje ivotne sredine. - Usvajanje znanja i vjetina sa ciljem zatite ivotne sredine.
236
12. avgust 2010.
Strana
237 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: PRVI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Osnovni pojmovi u ekologiji - Ukazuje na - Definie pojmove: - Shvata vanost meusobnu ekologija, ivotna povezivanja uzroka zavisnost ive i sredina, ekoloki i posljedica neive prirode faktori - Odreuje elemente ivotne sredine - Uoava na konkretnim primjerima osobine biotopa i biocenoze Ekologija populacije - Definie pojmove: - Uoava osnovne populacija i karakteristike ekoloka ravnotea populacije - Upoznaje faktore - Shvata pojam koji odreuju optereenosti strukturu populacije populacije - Upotrebljava pojam ekoloke ravnotee i obrazlae na primjeru meusobnu zavisnost inilaca sredine Kruenje materija i transformisanje energije u prirodi - Definie pojmove: - Analizira na - Razvija analitiko producent organske primjeru miljenje materije, potroa kompleksnost organske materije, odnosa u ishrani reducent organske - Interpretira materije kruenje materije i - Definie lanac proticanje energije ishrane u ekosistemu - Analizira odnose meu lanovima lanca ishrane na primjeru energetske piramide Ekosistem - Opisuje kopnene, - Odreuje - Razvija svijest o vodene i zajednike i glavne znaaju ouvanja antropogene razlike izmeu prirodnih ekosisteme ekosistema ekosistema - Definie sukcesije u - Zakljuuje o ekosistemu raznovrsnosti
237
Preporuke za izvoenje nastave Vjebe: - Terenski rad: posmatranje razliitih stanita i zajednica
Vjebe: - Predstavljanje ilustracijom kruenje materije i proticanje energije na odabranom primjeru lanca ishrane
12. avgust 2010.
Strana
238 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik ekosistema kod nas u odnosu na geografski poloaj i klimatske karakteristike - Predvia posljedice ljudske aktivnosti u ivotnoj sredini
Zagaivanje vazduha - Upoznaje naine - Odreuje uzroke zagaivanja zagaivanja vazduha i otrovne vazduha materije u vazduhu - Analizira posljedice - Objanjava uticaj previsokih otrovnih materija koncentracija na iva bia otrovnih materija u (kisjele kie, vazduhu na ozonske rupe, ekosistem efekat staklene - Ocjenjuje znaaj bate) stalne kontrole kontaminiranosti vazduha - Predlae naine ienja otrovnih materija (ureaji za preiavanje, industrijski filteri, automobilski katalizatori) Zagaivanje voda - mora i slatke vode - Definie izvore i - Odreuje glavne oblike zagaivanja izvore zagaivanja vode vode i objanjava posljedice - Razlikuje metode preiavanja - Analizira na koje naine prehrambena industrija zagauje okolinu Zagaivanja zemljita - Opisuje izvore i - Ukazuju na oblike zagaivanja posljedice zemljita savremene intenzivne poljoprivredne proizvodnje - Interpretira problem
sagledavanja i rjeavanja problema
- Film o zagaivanju vazduha
- Razvija analitiko
miljenje
Vjebe: - Zatita okoline
- Razvija analitiko
miljenje
Vjebe: - Zatita zemljita
238
12. avgust 2010.
Strana
239 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik Nuklearna energija - Definie izvore i oblike radioaktivnog zagaenja
Formativni ciljevi uenik prenaseljenosti zemlje
- Identifikuje
- Shvata vanost
ouvanja ivotne sredine
- Seminarski rad o
nuklearnim eksplozijama (Hiroima, ernobil, itd.)
problem radioaktivnog zraenja i njegove dalekosene posljedice - Uoava problem nekontrolisanog skladitenja radioaktivnog otpada i neodgovornog korienja nuklearnog oruja Ugroene biljne i ivotinjske vrste - Navodi glavne - Analizira znaaj uzroke izumiranja uma i razlog uma i istrebljenja njihovog nekih ivotinjskih izumiranja vrsta - Ukazuje na znaaj poumljavanja terena koji su podloni eroziji - Pronalazi najugroenije ekosisteme i grupe u Crnoj Gori i svijetu - Predlae mogue mjere za zatitu prirodnog nasljea za konkretan primjer Mjere za zatitu ivotne sredine - Navodi znaaj - Odreuje naine tednje energije i planske upotrebe vode u prirodnih izvora domainstvu i - Uoava znaaj industriji pravilnog odnosa - Navodi alternative prema pitkoj vodi energetske izvore - Analizira znaaj traenja i korienja novih ekolokih izvora energije - Ocjenjuje znaaj globalizacije
- Navikava se na
potovanje normi i propisa
Vjebe: - Analiziranje uzoraka izumiranja uma i ivotinjskih vrsta
- Razvija svijest o
znaaju zatite ivotne sredine
Vjebe: - Analiza nepovoljnih uticaja za ivotnu sredinu
239
12. avgust 2010.
Strana
240 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik nadzora deavanja u ivotnoj sredini - Primjenjuje propise kojima se odreuju norme uvanja zatienih objekata prirode, ugroenih, endemskih biljnih i ivotinjskih vrsta
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - M.Jablanovi, D.Roaja: Zatita i zagaivanje ivotne sredine, Zavod za udbenike, Beograd, 1998. - I Savi, V.Terzija: Ekologija i zatita ivotne sredine, Zavod za udbenike, Beograd 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Projektor - Slajdovi - Grafoskop - TV prijemnik - Video rikorder - Video kasete 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Provjera znanja vri se usmeno i u toku vjebi. - Usmeno najmanje jedna ocjena u svakom klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani biolog - Diplomirani inenjer pejzane arhikteture 10. Povezanost predmeta Znanja - Mjere za zatitu ivotne sredine Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Praktina nastava - Zatita na radu
240
12. avgust 2010.
Strana
241 - Broj 48
1.3.4. RAZVOJ URBANIZMA 1. Naziv predmeta: RAZVOJ URBANIZMA 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava 30 42
Ukupno
72
30
42
72
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje znaajnih tema iz oblasti razvoja urbanizma. - Identifikovanje znaajnih teortiara i praktiara koji su doprinijeli razvoju discipline. - Praenje procesa promjena struktura i sistema u gradu, naselju, arhitekturi grada. - Shvatanje razvoja grada kroz istoriju. - Sagledavanje tehnike gradjenja, upotrebe razliitog materijala i konstrukcije kroz vjekove. - Upoznavanje urbanih kompleksa, otvorenosti i jasnoe. - Upoznavanje stambenih trgova i avenija kroz istoriju. - Razvijanje percepcije prostora. - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine. - Osposobljavanje za samostalan rad.
241
12. avgust 2010.
Strana
242 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: DRUGI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Praistorija - Upoznaje naselja u - Razlikuje opte praistoriji - Razvija karakteristike perioda praistorije inicijativnost i - Upoznaje kada je preuzima - Prepoznaje prva naselje postalo odgovornost naselja u grad neolitu, paleolitu - Uoava nastanak i oblikovanje prvih naselja
Preporuke za izvoenje nastave Crtei raeni slobodnom tehnikom obrade na hameru Vjeba: - Crtanje ortogonalna eme Lepenskog vira, analiza oblikovanja, struktura naselja i odreivanje kardinalnih taaka i uzroka oblika naselja
Stari vijek - Upoznaje gradove u starom vijeku - Poznaje kristalizaciju grada
- Uoava odlike
kultura u starom vijeku: Egipta, Mesopotamijem Persije, Egejske civilizacije, Grke, Rima, Razlikuje gradove Crne Gore starog vijeka Razlikuje vrtove tog perioda Prepoznaje komunalne sisteme Analizira prirodne i stvorene uslove za nastanak gradova Analizira urbanizam stare Amerike, feudalne Kine, Indije, Japana, stare Afrike
- Posjeta Gradskom
muzeju Zadatak br.1 - Uenici da se poslue literaturom i Internetom radi nalaenja podataka o gradu Braziliji nastanak, funkcija, veliina. Sastaviti kratak tekst
- Vjeba:
- Objanjava
urbanistiku politiku i djelatnosti gradova Evrope datog perioda
- Formira stav o
vanosti propisa i njihovoj primjeni
- Upoznaje razvoj
urbanizma van evropskih granica
Crta ortogonalnu emu grada, starog vijeka (po izboru), analizira oblikovanje, fizike strukture
Zadatak br. 2 - Uenici da se poslue literaturom i Internetom radi nalaenja podataka o Duklji nastanak, funkcija, sainiti referat Vjeba:
Srednji vijek - Upoznaje nastanak
- Razlikuje principe
242
12. avgust 2010.
Strana
243 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik i razvoj gradova u srednjem vijeku
Formativni ciljevi uenik srednjevjekovnog urbanizma

- Crta ortogonalnu
- Poznaje unutranje
ureenje srednjovjekovnog grada
- Razlikuje
ortogonalne eme vizantijskih gradova
emu grada Bolonje, analizira oblikovanje, fizike strukture, saobraajnice Vjeba: - Crtanje ortogonalne emu grada Kotora, analizira oblikovanje, fizike strukture Zadatak br.3 - Sainiti rad o srednjovjekovnom gradu abljaku (Crnojevia), opisati geografski poloaj, istorijske prilike u vreme nastanka. Prikazati stanje grada danas (skica, fotografija, biljeke) Vjeba: - Crtabhe ortogonalne eme renesansnih idealnih gradova
- Zna nastajanje
- Poznaje urbane probleme perioda struktura grada prema topografskim uslovima
- Analizira regulaciju
izgradnje gradova, prve urbanistike planove
Novo doba - Poznaje period humanizma
- Upoznaje
formiranje gradova u doba baroka i klasicizma
- Upoznaje period
predindustriskog doba i industrijske ere - Upoznaje uticaj industrijske
- Odreuje gradske zone - Analizira gradsko jezgro i kontrole rasta i ekspanzije - Prepoznaje gradske trgove - Razlikuje primjere planiranja gradova kao cjelovitog prostora - Zna znaenje idealnih gradova - Odreuje razvoj grada prema organizaciji saobraaja, avenija, gradskih zona u doba baroka - Uoava nastanak industrijskih gradova
- Razvija
kreativnost, preduzimljivost i samostalnost u radu
Vjeba: - Crtanje osnove trga Kapitola u Rimu od Mikelanela
- Posjeta Pomorskom
muzeju u Kotoru, palata iz baroknog perioda, XVIII v. Zadatak br.4 - Uenicima dati
243
12. avgust 2010.
Strana
244 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik revolucije na proces urbanizacije - Objanjava urbanistike neorenesans planove novih gradova Crne Gore: Podgorice i Nikia
Preporuke za izvoenje nastave zadatak da sakupe fotografije italijanskih i francuskih vrtova. Napraviti zajedniku prezentaciju Vjeba: - Crtanje ortogonalne eme: Mirkove varoi (Podgorica) i urbanistiki plan (emu ) grada Nikia iz 1877 g.
- Razlikuje uzroke
zaetaka prvih satelit naselja kod industrijskih gradova - Razlikuje znaajne teoretiare i praktiare koji su doprineli razvoju discipline - Razlikuje eme crnogorskih gradova
- Upoznaje povezanost meu stilovima
Moderno doba - Upoznaje razvoj gradova u XX vijeku
- Upoznaje nastanak i razvoj gradova na poetku XXI vijeka
- Upoznaje razvoj gradskog prostora
- Prepoznaje eme vrtnih gradova - Razlikuje posledice industrijalizacije na razvoj grada XX vijeka - Uoava period rekonstrukcije starih gradova - Uoava karakteristike Le Korbizjea i Ozarenog grada - Uoava nove urbane strukture regiona - Uoava uticaj demografske eksplozije, ratne destrukcije, prirodne katastrofe na gradove i kako tee obnavaljanje u XXI v. - Vri komparaciju razvoja gradova nekada i sada - Razlikuje moderne, master planove - Razlikuje opte odlike svakog grada
- Formira pozitivan odnos prema ovjekovoj sredini
Zadatak br.5 - Obilazak grada, uoavanje primera gradskih blokova iz razliitih istorijskih perioda. Prikazati skicom, fotografijom I tekstom uoavanja
244
12. avgust 2010.
Strana
245 - Broj 48
- Razlikuje ta je
funkcija, fizika struktura, gradski prostor 5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - J.Kalezi, Razvoj urbanizma, Centar za struno obrazovanje, Podgorica, 2008. - B.Mirkovi, Osnovi urbanizma, Grafiko preduzee Novi dani, Beograd, 1978. - R.Radovi, Forma grada, dia, Orion art, Beograd, 1998. - V.oki, Grad i gradski trg, dia, Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2004. - K.Frempton, Moderna Arhitektura, kritika istorija, Orion art, Beograd, 2004. - B.Maksimovi, Istorija urbanizma, stari i srednji vek, Nauna knjiga, Beograd, 1972. - B.Maksimovi, Istorija urbanizma, novi vek, Nauna knjiga, Beograd, 1974. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim priborom - Table za crtanje - Raunar - Projektor - Projektno platno 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitvna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Zeleni pojas - Razvoj graevinskih materijala kroz vjekove - Gustina naseljenosti Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Drutvene zgrade - Obrade lokacije - Graevinski materijali - Poznaje stare i nove gradjevinske materijale - Projektovanje - Obrade lokacije
245
12. avgust 2010.
Strana
246 - Broj 48
1.3.5. MAKETARSTVO 1. Naziv predmeta: MAKETARSTVO 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
22 22
50 50
72 72
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa znaenjem, vrstama i namjenom maketa. - Upoznavanje materijala i alata za izradu maketa. - Razvijanje preciznosti u radu. - Sticanje navike korienja sredstava zatite na radu. - Razvijanje osjeaja za komponovanje boja i materijala. - Korienje znanja iz tehnikog crtanja, nacrtne geometrije i projektovanja pri izradi maketa. - Osposobljavanje za samostalan rad.
246
12. avgust 2010.
Strana
247 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Vrste maketa prema namjeni - Upoznaje se sa - Razlikuje vrste - Razvija pozitivnu pojmom maketa prema orijentaciju prema maketarstvo namjeni: radna zanimanju - Nabraja i opisuje maketa, makete vrste maketa inenjerskih prema namjeni konstrukcija, arhitektonska maketa, urbanistike makete, makete graditeljskih nasljea, makete javnih spomenika, makete za pozorinu scenografiju, makete brodova, makete eljeznica, avio makete Izbor projekta - Upoznaje se sa - Razlikuje osnovne osnovnim elemente projekta: elementima osnovu, izglede, (odabranog) presjek i razmjere projekta - Upoznaje i definie osnovu, izglede, presjeke i razmjere

- Korienje
Interneta, strune literature i asopisa
Vjeba: - Odabir jednostavnih projekata za izradu (individualni i timski rad)
Materijali za izradu maketa - Poznaje materijale - Razlikuje za izradu maketa, materijale koji se osnovna svojstva koriste za izradu materijala i nain maketa: karton, obrade furnir, per ploa, lesonit ploe, puno drvo, panel ploe, letvice, celuloid, pleksiglas, pluta, stiropor, papje -mae, suner, plastina masa, gips Alati i pomoni materijal
opaanja
Vjeba: - Izrada odreene makete od kartona
247
12. avgust 2010.
Strana
248 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Poznaje alat za rad i nain rukovanja - Upoznaje mjere zatite na radu u kolskoj radionici

- Razlikuje alat za

- Posjeta visoko-
rad i nain rukovanja: modelarska daska, skalpel, testera, rezbarska dacica, blanjalice, turpije, runa svrdla (burgija), elektrine builice, ila, vodilice za sijeenje, makaze, eki, klijeta, stege - Razlikuje pomoni materijal (boje, lakovi i ljepkovi) - Primjenjuje mjere zatite na radu u kolskoj radionici
kolskim ustanovama, radionicama za izradu maketa, ateljeima umjetnika, studijima za grafiko oblikovanje
Radna podloga - Definie radnu - Vri izradu radne podlogu kao pomo podloge za maketu pri izradi makete Prenoenje crtea sa radne podloge na materijal - Objanjava - Vri prenoenje - Razvija preciznost prenoenje crtea crtea na materijal na materijal (papir ili karton) Izrada i spajanje elemenata - Upoznaje izradu i - Vri izradu i spajanje drvenih spajanje drvenih elemenata elemenata: tiplovima, ukivanjem, zavrtnjima i na pero i lijeb Sklapanje makete i zavrna obrada - Upoznaje nain i - Zna nain i redoslijed redoslijed sklapanja skrojenih sklapanja i zavrnu elemenata obradu makete: - Poznaje zavrnu fasada, krovnih, obradu makete ravni, detalja - Poznaje izradu (vrata, prozora, terena (podloga za stepenita, maketu) balkona...) - Poznaje izradu - Zna izradu terena i tafaa, tafaa oivljavanje i
Vjeba: - Izrada radne podloge za maketu Vjeba: - Prenoenje crtea na materijal (papir ili karton) Vjeba:
- Izrada i spajanje
drvenih elemenata na razne naine
- Navikava se na
tanost
Vjeba: - Sklapanje makete
248
12. avgust 2010.
Strana
249 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik uljepavanje maketa
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B.Rokomanovi, Maketarstvo, Zavod za izdavanje udzbenika, Novi Sad, 1989. - P.S.Gai, Tehniko obrazovanje udbenik za V i VI razred, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Srpsko Sarajevo, 2002. - asopisi: Arhitektura, Urbanizam, ovjek i prostor, Udruenje hrvatskih arhitekata, Zagreb, 2008. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Raunar sa Internet vezom - Dijaprojektor - Projektno platno - Radni sto - Pribor i alat za obradu 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jedanput u klasifikacionom periodu. - Ocjena vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Profesor likovnog obrazovanja 10. Povezanost predmeta Znanja - Boje - Materijali - Razmjera Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Likovna kultura i crtanje - Boje - Proporcije - Harmonija
249
12. avgust 2010.
Strana
250 - Broj 48
1.3.6. PRIVREDNE ZGRADE 1. Naziv predmeta: PRIVREDNE ZGRADE 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
40 40
32 32
72 72
Vjebe: Odjeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa znaajem i podjelom privrednih zgrada. - Osposobljavanje za razradu datih idejnih rjeenja i grafikom obradom priloga. - Osposobljavanje za razradu konstruktivnih i zanatskih detalja u projektu. - Upoznavanje sa specifinostima konstruktivnih sistema privrednih zgrada. - Razvijanje svijesti o znaaju upotrebe normativa i odgovornosti prema radnoj sredini. - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine. - Razvijanje sistematinosti, urednosti i preciznosti u radu. - Osposobljavanje za timski rad i uvaavanje drugih profesija.
250
12. avgust 2010.
Strana
251 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: TREI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Industrijski objekti - Upoznaje podjelu - Razvija sposobnost - Analizira faktore vrsta industrije zapaanja koji utiu na izbor - Objanjava znaaj lokacije za izbora ire i ue industrijske lokacije za objekte industriju - Razumije - Poznaje faktore tehnoloke eme koji utiu na - Formira stav o industrijskih prostornu znaaju objekata organizaciju povezivanja industrijskog estetike i funkcije - Primjenjuje kompleksa propise - Poznaje bezbjednosti radne funkcionalnu sredine cjelinu: proizvodna hala, uprava, - Razlikuje nain garderoba, osvjetljavanja sanitarni vor, hala: bazilikalno, pratei objekti lanterne, ed - Nabraja naine krovovi unutranjeg - Skicira razliite transporta nosee i krovne konstrukcije - Prema datoj idejnoj skici i - Poznaje tipove funkcionalnom konstrukcija rjeenju razradjuje proizvodnih hala osnove, presjeke i izgled industrijskog objekta odredjene namjene Poljoprivredne zgrade - Upoznaje vrste, - Razlikuje zgrade za - Razvija pozitivan namjenu i znaaj uzgoj stoke: staje odnos prema radu i poljoprivrednih za goveda, svinje, zanimanju objekata konje, ovce, - Upoznaje nain pernatu ivinu - Shvata znaaj i gradjenja staja odgovornost - Razlikuje nain - Navodi prihvaenog posla hranjenja stoke u karakteristike staja objektima i na za goveda, svinje, farmama ovce, konje, ivinu - Razumije normative za - Navodi i objanjava gradnju objekata vrste objekata za za stoku: povrine, uskladitenje osvijetljenost, hrane za stoku ventilaciju
Preporuke za izvoenje nastave Vjeba: - Grafiki rad na asu: Razrada manjeg tekstilnog pogona prema idejnom rjeenju: situacija, osnova, presjeci, fasade, karakteristini detalji
Vjeba: - Razrada idejnog rjeenja staje za pet krava i izrada glavnog projekta: situacija, osnova, presjeci, fasade, karakteristini detalji
251
12. avgust 2010.
Strana
252 - Broj 48
Socijalizacijski ciljevi uenik - Formira stav o novim tehnologijama i uoava njihov znaaj - Razvija sposobnost za komunikaciju i timski rad
- Upoznaje nain
izgradnje staklenika i plastenika za proizvodnju hrane
- Razradjuje prema
idejnom rjeenjem glavni projekat za odredjenu vrstu objekata za stoku - Razradjuje konstruktivne i zanatske detalje glavnog projekta poljoprivrednog objekta - Skicira nain uskladitenja zrnaste hrane: koeve, silose... - Skicira staklenike za proizvodnju hrane
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - V. Damjanovi, Industrijski kompleksi i zgrade, Graevinska knjiga-Beograd, 1980. - B..Koji, Industrijska arhitektura,Nauna knjiga-Beograd, 1967. - B..Koji,.R.Simonovi, Poljoprivredne zgrade i kompleksi, Graevinska knjiga-Beograd, 1978. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje - Pribor za crtanje - Raunar - Projektor - Platno za projektor 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja (najmanje jednom u klasifikacionom periodu). - Pismeni zadaci, po jedan u polugoditu. - Ocjena izrade idejnog projekta. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine i pozitivno ocijenjen idejni projekat. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture
252
12. avgust 2010.
Strana
253 - Broj 48
10. Povezanost predmeta Znanja - Ortogonalna projekcija i perspektiva - Sistemi prefabrikovane gradnje i konstruktivni elementi objekta - Tehniko pismo i tehniko crtanje priloga - Vrste graevinskih materijala za objekte Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Nacrtna geometrija sa - Prostor u tri projekcije i perspektivom perspektivno - Arhitektonske konstrukcije - Sistem gradnje u zavisnosti od namjene i raspona - Tehniko crtanje - Graevinski materijali
- Crtanje i ispisivanje priloga

projekta
- Materijali za odredjeni
objekat
253
12. avgust 2010.
Strana
254 - Broj 48
1.3.7. ENTERIJER 1. Naziv predmeta: ENTERIJER 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
28 28
38 38
66 66
Vjebe: Odeljenje se dijeli na grupe do 17 uenika. 3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje sa znaajem obrade enterijera. - Razvijanje sposobnosti opaanja, posmatranja, skiciranja, likovnog izraavanja i racionalnog kombinovanja elemenata prostranstva. - Sticanje navike praenja inovacija u oblasti dizajna, arhitekture i ostalih umjetnosti. - Upoznavanje sa komleksnou enterijera u sklopu arhitektonske cjeline, uvoenje u analitiko-sintetiki prilaz i metodologiju dizajniranja enterijera. - Osposobljavanje za dizajniranje enterijera stambenog prostora kao multifunkcionalne sredine. - Sticanje navike i vjetine korienja steenog znanja iz srodnih predmeta (projektovanje, materijali, arhitektonske konstrukcije, nacrtna geometrija, perspektiva, slobodoruno crtanje). - Upoznavanje sa tehnikim normativima stambenih i poslovnih prostora. - Rjeava projekat enterijera stambene jedinice, kao i dizajn opreme i namjetaja. - Razvijanje, razumijevanje i usvajanje estetskih kriterijuma. - Sticanje znanja i vjetina stilizovanja enterijera. - Podsticanje i razvijanje potrebnog nivoa likovne pismenosti. - Razvijanje preciznosti, preglednosti, estetike, kreativnosti u izradi projektne dokumentacije.
254
12. avgust 2010.
Strana
255 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Antropoloke mjere i enterijer - Definie prostor po - Rjeava prostor - Razvija kreativnost mjeri ovjeka prema poloaju u radu - Pojanjava ovjekove figure - Razvija osjeaj za pojmove: - Analizira mogua preciznost modulor, prostorna rjeenja modularna mrea, kroz primjenu zlatni presjek, modularne mree i ergonomija i zlatnog presjeka antropometrija Primjena boje u enterijeru - Upoznaje primjenu - Razlikuje podjele i boja u enterijeru uticaj boja na vizuelni doivljaj enterijera: - Objanjava optike hromatske, iluzije koje su ahromatske, rezultat primjene primarne, odreene boje sekundarne, - Upoznaje primjenu analogne, trijade, boje u zavisnosti osnovne boje od orijentacije sunevog spektra, prostorije, vrste tople, hladne, osvjetljenja pigment, postojanost boja, komplementarne, harmonine i kontrasne kombinacije - Shvata psiholoko djelovanje boje na ovjeka - Oblikuje prostor i rjeava boje u enterijeru zavisno od strane svijeta i vrste osvjetljenja - Uoava optike iluzije u prostoru Funkcionalnost prostora prema namjeni - Objanjava - Dizajnira namjenu i sadraj stambene pojedinih prostorije: stambenih ulaz, prostorija predsoblje, hol, - Obrazlae kuhinju,
Preporuke za izvoenje nastave Grafike vjebe: - Crta skice iz oblasti antropomorfnih mjera u enterijeru
Grafike vjebe: - Studija o bojama (krug boja, tople, hladne, primarne, sekundarne, tercijarne, komplementarne, analogne, trijade) Grafike vjebe: - Kompozicije i optike iluzije u prostoru
Grafike vjebe: Dizajnira i crta u razmjeri pojedine prostorije stana kroz: osnove, izglede,
255
12. avgust 2010.
Strana
256 - Broj 48
uenik ostavu hrane, dnevni boravak, trpezariju, prostor za rad, spavae sobe, djeije sobe, sanitarne prostorije - Dokazuje optimalnost izabranog rjeenja - Analizira funkcionalnu prilagodljivost prostora koja je rezultat promjena nastalih u porodici (rast, starenje, pojava novih lanova porodice, hobi i sl.) Primjena materijala u enterijeru - Navodi i - Razlikuje namjenu objanjava i pravilno odabira materijale za materijale za unutranju obradu podove, zidove i prostora plafone - Oblikuje pojedine elemente u prostoru: sputene plafone, kamine, plakare i nie - Pravi opis radova i primijenjenih materijala sa tehnologijom izvoenja za obradu zidova, podova i plafona Dizajn namjetaja - Upoznaje osnovne - Crta elemente kreativne i namjetaja i radi funkcionalne kalkulacije za: principe u kuhinje, dizajniranju stolove, namjetaja leaje, - Objanjava fotelje, kombinacije garderobe, materijala i plakare, njihove veze, komode tehnologije
Informativni ciljevi i sadraji uenik prilagoavanje prostora potrebama stanara
Formativni ciljevi
Preporuke za izvoenje nastave detalje, aksonometrije i perspektive
- Razumije znaaj primjene ekolokih materijala
- Stie osjeaj za estetiku
Grafika vjeba: - U zadatoj razmjeri, u projekcijama i aksonometriji (perspektivi) dizajnirati pojedine elemente namjetaja: fotelje, plakare,
256
12. avgust 2010.
Strana
257 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik ugraivanja i obrade materijala
Preporuke za izvoenje nastave kuhinje, garderobe, leaje, stolove, komode
Osvjetljenje - Upoznaje osvjetljenje kao prirodni fenomen - Navodi vrste osvjetljenja i njihov uticaj na boje u enterijeru - Objanjava povezanost osvjetljenja prostora u vezi sa poloajem prostorije u odnosu na strane svijeta - Objanjava funkcionalnost rasporeda utinica i prekidaa u enterijeru - Nabraja vrste vjetakog osvjetljenja
- Uoava dejstvo osvjetljenja u stvaranju vizuelnog ugoaja - Razlikuje prednosti i nedostatke prirodnog i vjetakog osvjetljenja - Uoava uticaj osvjetljenja na enterijer i odabir boja i materijala u njemu - Vri postavljanje utinica i prekidaa na odreene naine - Razlikuje razne vrste svjetiljki: stolne, podne, plafonske, zidne, ugradne u namjetaju - Vri pravilan odabir vidljivih i skrivenih rasvjetnih tijela u enterijeru. Povezanost enterijera i eksterijera - Grafiki oblikuje i - Usaglaava rjeava povezanost poluotvorene i unutranjeg i otvorene prostore: vanjskog prostora staklenike, atrije, batenske prostore - Dizajnira elemente unutranje i vanjske rasvjete
Grafika vjeba: - U zadatoj razmjeri projekat ureenja atrija individualne kue (projektovanje sa bazenom)
257
12. avgust 2010.
Strana
258 - Broj 48
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - J.Panero, M.Zelnik, Antropoloke mjere i enterijer, IRO Graevinska knjiga, Beograd, 1987. - E.Nojfert, Arhitektonska knjiga, Beograd, 1988. - N.W.Janson, Istorija umjetnosti, Prosvjeta, Beograd, 1987. - J.Grej, Dizajn stanovanja, Znanje d.d, Zagreb, 2001. - asopisi, Enterijer, Industrijsko oblikovanje i dizajn, ovjek i prostor,... 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje - Pribor za crtanje - Raunar - Projektor - Platno za projektor 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja (najmanje jednom u klasifikacionom periodu). - Ocjena grafikih radova i grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena - u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena - dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture - Profesor likovne umjetnosti 10. Povezanost predmeta Znanja - Izrada i obrada projektne dokumentacije - Tehnika crtanja - Tehniko prikazivanje raznih geometrijskoarhitektonskih oblika - Definisanje prostornih vrijednosti - Izrada i obrada projektne dokumentacije - Tehnika crtanja - Projektna dokumentacija Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Nacrtna geometrija sa - Tehniko i perspektivno perspektivom prikazivanje elemenata enterijera - Primjena raunara u - Izrada i obrada tehnike arhitekturi dokumentacije - Projektovanje - Tehniko crtanje - Izrada projektne dokumentacije - Tehniko prikazivanje crtea (osnove, presjeci, izgledi) - Formatizovanje crtea - Tehniko prikazivanje raznih materijala
- Graevinski materijali
258
12. avgust 2010.
Strana
259 - Broj 48
1.3.8. URBANIZAM 1. Naziv predmeta: URBANIZAM 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
30 30
36 36
66 66
3. Opti ciljevi nastave - Upoznavanje osnovnih elemenata projektovanja u urbanizmu. - Upoznavanje sa vrstama promjena izgraenog prostora. - Upoznavanje procesa promjena struktura i sistema u gradu, naselju, arhitekturi grada. - Upoznavanje osnovnih segmenata saobraajno transportnog sistema na osnovu urbanistikog projektovanja. - Razvijanje percepcije prostora. - Upoznavanje principa zatite ivotne sredine. - Osposobljavanje za samostalan rad.
259
12. avgust 2010.
Strana
260 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Zbivanja u urbanizmu - Razvija sposobnost - Upoznaje - Razlikuje eme opaanja perspektivu razvoja gradova grada - Vri komparacije - Upoznaje prostor razvoja naselja oko sebe - Analizira uticaj urbanistike djelatnosti Prirodni inioci i stvoreni uslovi - Objanjava uticaj - Razlikuje prirodnih inilaca normative i na projektovanje standarde u prostora urbanistikom - Upoznaje prostorno projektovanju planiranje irih - Uoava razlike podruja urbanistikih planova generalnih i detaljnih - Proraunava stanovnitvo i gustinu naseljenosti - Analizira prirodne i stvorene uslove Saobraaj - Upoznaje drumski, - Razlikuje vrste eljezniki, vodni, saobraaja vazduni saobraaj - Upoznaje - Rjeava gradski standarde i saobraaj i podune elemente profile saobraajnica projektovanja - Razlikuje saobraajnica kategorije ulica - Razlikuje mjerodavne dimenzije pjeakog, kolskog saobraaja - Prepoznaje dimenziono, vozila u saobraaju - Organizuje standardna reenja za parking prostore - Upoznaje - Uoava dimenzionalne karakteristike i analize podzemne znaaj podzemnih garae garaa
Preporuke za izvoenje nastave Grafika vjeba: - Put do kole/percepcija prostora. Crta oblike, detalje prostora od kue do kole, slobodnom rukom
sagledavanja prostora
- Posjeta
Republikom zavodu za urbanizam i projektovanje u Podgorici Grafika vjeba: - Crta analizu prirodnih uslova: rua vjetrova, poloaj zgrade s obzirom na strane svijeta, udari vjetra, insolacija,...
- Razvija
inicijativnost i preuzima odgovornost
- Formira pozitivan odnos prema ovjekovoj sredini
Grafika vjeba: - Crta poprene presjeke ulica vieg i nieg reda, rastojanje zgrada (R1/50) Grafika vjeba: - Rjeava parking prostore, radijuse ulica, prostore za pjeake, bicikliste (R1/100)
260
12. avgust 2010.
Strana
261 - Broj 48
Informativni ciljevi i sadraji uenik - Upoznaje projektovanje javnog prostora za osobe sa posebnim potrebama Grad i gradsko tkivo - Poznaje funkcije grada - Poznaje formiranje stambenih blokova - Objanjava podjelu ueg centra, periferije grada, satelit naselja
Formativni ciljevi uenik - Uoava znaaj projektovanja prostora za osobe sa posebnim potrebama
- Odreuje gradske
zone - Primjenjuje elemente prirodnih inilaca na projektovanje gradskih cjelina, blokova - Rjeava rezidencijalne blokove - Razlikuje elemente ruralizma i seoskih naselja, osobenost sela i ureenje sela - Odreuje gradsko zelenilo - Analizira zvune sjenke grada - Grafiki prikazuje visoko, nisko rastinje - Odreuje gradski, parkovski mobilijar
Grafika vjeba: - Analizom i predlogom ureenja rjeava gradski blok (R1/500) Grafika vjeba: - Crta rezidencijalni blok, gradske vile i njihovo parterno ureenje (R1/250)
Pejzana arhitektura - Upoznaje zatitno zelenilo, zelene povrine za odmor (rekreacija i sport) - Upoznaje urbanu tehniku i urbani dizajn
- Razvija preciznost i
sposobnost uoavanja
Grafika vjeba: - Analizira i rjeava gradski park (R1/250) Grafika vjeba: - Dizajnira urbani mobilijar (R1/100, 1/50, 1/20)
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - B. Mirkovi, Osnovi urbanizma, Grafiko preduzee Novi dani, Beograd, 1978. - R. Korica, Infrastruktura,saobraaj,urbanizam,arhitektura, Standard II, Beograd, 2008. - G. Kneevi, I. Kordi, Stambene i javne zgrade, Tehnika knjiga, Zagreb, 1972. - V. oki, Grad i gradski trg, Arhitektonski fakultet Univerziteta u Beogradu, Beograd, 2004. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Stolovi za crtanje sa odgovarajuim priborom - Table za crtanje - Raunar - Projektor - Projektno platno - Maketarnica - Geodetske podloge
261
12. avgust 2010.
Strana
262 - Broj 48
- Izvodi iz detaljnog urbanistikog plana 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Pismene vjebe. - Ocjena grafikih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitvna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani inenjer arhitekture 10. Povezanost predmeta Znanja - Centar u regionalnom planiranju - Izrada i obrada tehnike dokumentacije - Analiza prostorne strukture grada - Ureenje manjih gradskih aglomeracija - Razmjere, materijali, boje Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja Razvoj urbanizma - Gradske zone i saobraaj Projektovanje Drutvene zgrade Privredne zgrade Maketarstvo
- Ureenja stambenih
blokova - Razmjera - Lokacija - Izrada priloga objekta - Maketa javnih spomenika - Urbanistika maketa
262
12. avgust 2010.
Strana
263 - Broj 48
1.3.9. PREDUZETNITVO 1. Naziv predmeta: PREDUZETNITVO 2. Broj asova po godinama obrazovanja i vrstama nastave Vrste nastave Praktina Teorija Vjebe nastava
Ukupno
40 40
26 26
66 66
3. Opti ciljevi nastave - Razvijanje preduzetnike sposobnosti. - Sticanje znanja o razvoju biznis ideje. - Sticanje znanja o izradi biznis plana. - Sticanje znanja i vjetina za osnivanje privrednog drutva. - Sticanje znanja i vjetina za upravljanje malim privrednim drutvom. - Osposobljavanje za rad u timu. - Osposobljavanje za primjenu moderne vrste komunikacije. - Osposobljavanje za prezentovanje rezultata rada uz pomo savremenih tehnologija.
263
12. avgust 2010.
Strana
264 - Broj 48
4. Sadraji/Standardi znanja predmeta/Operativni ciljevi Razred: ETVRTI Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Biznis ideja i biznis plan - Upoznaje pojam - Suoavajui - Razvija kreativnost biznis ideja argumente kritiki u radu - Opisuje nastanak procjenjuje - Razvija sposobnost biznis ideje kvalitet poslovne postizanja - Nabraja i ideje u skladu sa kompromisa opredjeljuje se za postulatima - Razvija poslovnu ideju trinog poslovanja odgovornost u radu - Nabraja mogue - Uvia vanost - Razvija strunost vrste djelatnosti izrade biznis plana - Uoava vanost - Opisuje pojam u kontekstu ouvanja zdrave biznis plan obezbjeivanja ivotne sredine - Upoznaje pojmove: podrke, kako - Razvija marljivost i vizija, misija, unutar samog preciznost u radu strategija, ciljevi privrednog drutva - Upoznaje postupak tako i od strane istraivanja trita eksternih partnera - Upoznaje pojmove: (investitora, marketing plan i kreditora) plan prodaje - Razlikuje pojmove: - Opisuje elemente vizija, misija, finansijskog plana strategija privrednog drutva - Kroz primjere - Objanjava obrazlae ciljeve neophodnost privrednog drutva ouvanja ivotne - Kroz primjere, sredine obrazlae postupak - Rezimira biznis istraivanja trita plan na novom primjeru - Prezentuje biznis - Izvodi zakljuke o plan potencijalnoj konkurenciji - Izvodi zakljuak o potencijalnim kupcima/ korisnicima usluga - Vri opis proizvoda/usluga - Uvia znaaj sprovoenja kontrole kvaliteta proizvoda/usluga - Kroz primjere obrazlae elemente finansijskog plana privrednog drutva - Sarauje kod izrade plana

- Poeljno je
uenicima ukazati na primjere Organizovati prisustvo predstavnika realnog privrednog drutva Primjena tehnika za unapreenje razmiljanja, npr. Eksperiment est eira Kao model moe da poslui biznis plan realnog privrednog drutva Pripremiti integralnu cjelinu od elemenata biznis plana
264
12. avgust 2010.
Strana
265 - Broj 48
uenik ouvanja ivotne sredine za konkretno privredno drutvo - Oblikuje dinamiku realizacije biznis plana - Kritiki procjenjuje slabosti sainjenog biznis plana Osnivanje privrednog drutva Ime privrednog drutva - Nabraja mogua - Opredjeljuje se za rjeenja za ime ime privrednog privrednog drutva drutva u skladu sa propisima i potujui principe jednostavnosti i jedinstvenosti Vizuelni identitet privrednog drutva - Upoznaje elemente - Oblikuje vizuelni i znaaj identitet oblikovanja privrednog drutva vizuelnog identiteta privrednog drutva Registracija privrednog drutva - Upoznaje postupak - Popunjava registracije formulare za privrednog drutva registraciju - Opisuje mogue privrednog drutva oblike - Sprovodi aktivnosti organizovanja na pribavljanju privrednog drutva peata i tambilja Otvaranje rauna kod poslovne banke - Opisuje postupak - Popunjava otvaranja rauna formulare za kod poslovne banke otvaranje rauna kod poslovne banke - Obavlja postupak otvaranja rauna kod poslovne banke Poslovni kodeks preduzea
- Upoznaje pojam - Popunjava
Formativni ciljevi
- Razvija logiko miljenje i sposobnost za pravilno rasuivanje i zakljuivanje

- Stie radne navike
- Rad u grupama:
uenici predlau mogua rjeenja a nakon toga, kroz diskusiju, donose odluku
- Rad na raunaru:
uenici koriste programe za obradu teksta i slika
- Izrada organograma
privrednog drutva
poslovni kodeks privrednog drutva - Nabraja elemente poslovnog kodeksa
formulare za otvaranje rauna kod poslovne banke - Obavlja postupak otvaranja rauna kod poslovne banke
265
12. avgust 2010.
Strana
266 - Broj 48
Informativni ciljevi i Socijalizacijski Formativni ciljevi sadraji ciljevi uenik uenik uenik Organizaciona struktura privrednog drutva - Upoznaje tipove - Pronalazi slinosti i organizacione razlike izmeu strukture razliitih tipova privrednog drutva organizacionih struktura privrednog drutva Rad u sektorima i poslovanje privrednog drutva - Upoznaje razliite - Pronalazi slinosti i - Razvija sposobnost nivoe upravljanja razlike u nivoima snalaenja u privrednim upravljanja hijerarhiji drutvom privrednim socijalnih odnosa - Upoznaje postupak drutvom zasnivanja radnog - Popunjava prijavu odnosa u o slobodnom privrednom drutvu radnom mjestu - Upoznaje postupak - Uestvuje u izradi izrade godinjeg jednostavnog izvjetaja o radu godinjeg izvjetaja o radu Sluba optih poslova
- Nabraja i opisuje - Obavlja usmenu i - Razvija spremnost i
- Kao model moe da
poslui konkurs za prijem u radni odnos objavljen u dnevnoj tampi
- Rad u grupama od - Upotrebljava
aktivnosti u okviru slube optih poslova
pisanu komunikaciju unutar privrednog drutva i sa eksternim partnerima - Tehniki odrava Internet sajt privrednog drutva - alje i prima potu i druge slubene materijale
- Kroz primjere
sposobnost za saradnju - Razvija odgovornost u radu
tri do pet uenika kancelarijsku opremu (telefon, faks, fotokopir aparat, skener, tampa)
Sektor Marketing - Upoznaje pojam marketinga - Opisuje postupak istraivanja trita - Upoznaje pojam i elemente marketing miksa: proizvod, cijena, promocija i distribucija
- Razvija
- Rad na raunaru:
obrazlae strukturu asortimana proizvoda/usluga Sprovodi postupak formiranja cijene proizvoda/usluga Kroz primjere obrazlae vanost i naine promocije Uporeuje mogua rjeenja za reklamni slogan i reklamnu poruku privrednog drutva Uporeuje mogue
266
komunikativnost, efikasnost u radu, marljivost i preciznost
uenici koriste programe za obradu teksta i slika, kao i programe za elektronsku komunikaciju
- Izrada reklamnog
materijala
12. avgust 2010.
Strana
267 - Broj 48
Formativni ciljevi uenik forme i sadraje reklamnog materijala - Planira nain reklamiranja privrednog drutva, odnosno proizvoda/usluge - Kroz primjere obrazlae mogue naine distribucije
- Izrauje ponudu,
Sektor komercijala - Upoznaje vrste i elemente dokumentacije koja prati poslove nabavke i prodaje
- Razvija analitiko
porudbenicu, predraun, upit, raun i ostala dokumenta iz oblasti poslova nabavke i prodaje Sektor finansija i raunovodstvo - Opisuje postupak - Kroz primjere obrauna zarada obrazlae nain - Opisuje nain obrauna zarada, obrauna poreza i poreza i doprinosa, doprinosa - Obavlja - Upoznaje blagajnike poslove blagajnike poslove - Obavlja poslove - Upoznaje postupak plaanja dospjelih plaanja dospjelih obaveza i naplate obaveza i naplate dospjelih dospjelih potraivanja potraivanja
miljenje
- Razvija tanost,
preciznost i urednost
- Razvija
odgovornost u radu
5. Okvirni spisak literature i drugih izvora - V.Vukoti, Preduzetnitvo i biznis, Ekonomski fakultet, Podgorica, 1996. - J.Manojlovi, S.Ignjatovi, Poslovna i slubena korespondencija za I razred, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2005. - D.Bogdanovi, G.Ivanievi, Osnovi ekonomije za I razred, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - D.Dragii, B.Ili, B.Medojevi, M.Pavlovi, Osnovi ekonomije za II razred, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - R.Rajovi, Osnovi prava za I razred, Zavod za udbenike i nastavna sredstva, Beograd, 2004. - Publikacija Moj biznis, Montenegro Biznis Alijansa, Podgorica, 2004. - H.Potit, Kako zapoeti sopstveni biznis, CID, Podgorica, 1997. 6. Materijalni uslovi za izvoenje nastave - Uionica sa najmanje pet raunara snabdjevenih adekvatnom programskom opremom - Fax - Telefon
267
12. avgust 2010.
Strana
268 - Broj 48
- Skener - tampa - Fotokopir aparat 7. Obavezni naini provjeravanja i ocjenjivanja znanja uenika - Usmena provjera znanja najmanje jednom u klasifikacionom periodu. - Ocjena pismenih vjebi. - Zakljuna ocjena na kraju klasifikacionog perioda izvodi se iz svih datih ocjena u klasifikacionom periodu. - Zakljuna ocjena na kraju kolske godine izvodi se na osnovu svih ocjena dobijenih u klasifikacionim periodima. 8. Uslovi za napredovanje i zavretak predmeta - Pozitivna ocjena na kraju kolske godine. 9. Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika - Diplomirani ekonomista 10. Povezanost predmeta Znanja - Rad u sektorima i poslovanje privrednog drutva Povezanost sa drugim predmetima Predmet Znanja - Organizacija graenja - Predmjer, predraun i obraun graevinskih radova
268
12. avgust 2010.
Strana
269 - Broj 48
2. STRUNI ISPIT 2.1. ISPITNI KATALOZI ZA STRUNO - TEORIJSKI DIO ISPITA 2.1.1. ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE 1. Naziv ispitnog kataloga: ARHITEKTONSKE KONSTRUKCIJE 2. Cilj ispita - Provjera uspjenosti uenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti arhitektonskih konstrukcija.
3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na strunom ispitu 1. 2. 3. 4. 5. 6.

7. Objasniti podjelu objekata visokogradnje prema visini Objasniti podjelu objekata visokogradnje prema poloaju Objasniti podjelu elemenata objekta prema namjeni Navesti podjelu sistema graenja zgrada Navesti osnovne karakteristike masovnog sistema graenja Navesti osnovne karakteristike skeletnog sistema graenja Navesti osnovne karakteristike mjeovitog sistema graenja Objasniti tradicionalan nain graenja zgrada Objasniti montani nain graenja Objasniti polumontani sistem graenja Objasniti industrijski nain graenja Kako zovemo vertikalne elemente objekata, navesti osnovne karakteristike Prema konstruktivnim svojstvima razlikujemo konstuktivne i nekonstruktivne zidove, objasniti razliku Navesti vrste konstruktivnih sklopova i objasniti razliku Objasniti osnovne karakteristike podunog sklopa Objasniti osnovne karakteristike poprenog sklopa Objasniti osnovne karakteristike ukrtenog sklopa Objasniti nain izrade zidova u seizmikim podrujima Postoje dva osnovna naina zidanja zidova, koja Kako se dijele blokovi za zidanje prema materijalima od kojih se izrauju Objasniti zidanje blokovima u sklopu zgrade Objasniti zidanje zidova giter-blokovima Objasniti zidanje zidova opekom Objasniti zidanje zidova od elijastih betona Navesti pravila zidanja zidova opekama ta su malteri, od ega se spravljaju i kako ih dijelimo Navesti podjelu i osnovne karakteristike maltera za zidanje Navesti podjelu i osnovne karakteristike maltera za malterisanje Definisati beton i navesti vrste betona ta se postie statikim proraunima,navesti ta sadri elaborat statikog prorauna i definisati pozicioniranje Navesti vrste oplata prema nainu i materijalima izrade Definisati pregradne zidove i navesti kako se sve mogu raditi Koja je osnovna svrha termike izolacije graevinske konstrukcije, skicirati primjer vieslojnog spoljnog zida koji se u praksi najee koristi
8. 9.
10.
11. 12. 13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33.
23.
269
12. avgust 2010.
Strana
270 - Broj 48
34. Skicirati vieslojni pregradni zid za zvunu izolaciju, i navesti mjernu jedinicu
izolacione moi pregrade
35. Definisati prozorske otvore,navesti elemente i nain izrade 36. Skicirati prozorski otvor u osnovi i iskotirati zidarsku, modularnu i svijetlu
irinu
37. Skicirati otvor za unutranja vrata i iskotirati zidarsku, modularnu i svijetlu 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 51. 52. 53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60. 61. 62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 71. 72. 73. 74. 75. 76. 77. 78.
irinu Objasniti mokri i suvi postupak ugraivanja graevinske stolarije Skicirati natprozornike bez termike izolacije i sa termikom izolacijom Definisati parapete,i objasniti kada moraju imati zatitnu ogradu Definisati elemente otvora za vrata Definisati dovratnike i objasniti naine ugraivanja dovratnika Komentarisati otvore u zidovima u seizmikim podrujima Definisati dimnjake i navesti elemente dimnjaka Objasniti naine voenja dimnjakih kanala kroz zgradu Objasniti dimnjake od amotnih cijevi za lokalno grijanje - troslojni dimnjaci Skicirati i objasniti princip funkcionisanja unt-dimnjaka Objasniti i skicirati princip funkcionisanja unt-ventilacionih kanala Definisati temelje i navesti iz ega se sastoje Navesti podjelu temelja prema obliku Navesti podjelu temelja prema nainu fundiranja, skicirati temelj na dobro noseem tlu (u presjeku) Objasniti kako se mogu raditi trakasti temelji, skicirati Objasniti temelje samce, osnovne karakteristike, skicirati Objasniti i skicirati horizontalnu i vertikalnu hidroizolaciju podrumskih zidova Skicirati trotoar, navesti karakteristike i funkciju, dimenzije Navesti horizontalne konstruktivne elemente na objektima visokogradnje Objasniti razliku izmeu serklaa i greda kao horizontalnih konstruktivnih elemenata od armiranog betona ta predstavljaju meuspratne konstrukcije na objektima, objasniti Podjela meuspratnih armirano-betonskih konstrukcija prema nainu izrade Definisati sitnorebraste meuspratne konstrukcije. Kakve mogu biti prema nainu izrade Navesti karakteristike polumontane meuspratne LMT-konstrukcije Navesti osnovne karakteristike krstato-armirane ploe Definisati rampe, kakve sve rampe razlikujemo i gdje se najee koriste Definisati stepenice i navesti podjelu prema poloaju u zgradi Navesti pojedine dijelove stepenica (skicirati) Kako se odreuje razmjera penjanja, odnosno proraun stepenica Kada glavne stepenice moraju imati meupodest Navesti stepenice prema materijalu izrade Obrazloiti podrumske stepenice Obrazloiti tavanske stepenice Objasniti i skicirati stepenice na kosim ploama oslonjenim na podestne nosae Skicirati stepenice na kosim ploama oslonjene na obrazne i podestne nosae Objasniti i skicirati stepenice sa koljenastim ploama Obrazloiti liftove kao vertikalnu komunikaciju, osnovne karakteristike Definisati krovove i navesti koje dvije vrste konstrukcija ih ine Navesti podjelu krovova prema nagibu Navesti podjelu krovova prema obliku Skicirati i navesti karakteristike prostog krova ili krova od rogova
270
50.
69. 70.
12. avgust 2010.
Strana
271 - Broj 48
79. 80. 81. 82.
Skicirati i navesti karakteristike krova sa raspinjaama Skicirati i navesti karakteristike krova sa ronjaama Navesti karakteristike krovnih stolica za blage nagibe Skicirati i navesti karakteristike jednostruke krovne vjealjke 83. Skicirati i navesti karakteristike dvostruke krovne vjealjke 84. Skicirati i objasniti krovne stolice sa nazitcima 85. Skicirati i navesti karakteristike etvorovodnih krovova 86. Objasniti izlomljeni - mansardni krov 87. Prema datoj skici rijeiti-skicirati sloeni krov 88. Definisati ravne krovove i navesti osnovne karakteristike 89. Kako se dijele ravni krovovi 90. Kako se izrauju ravni krovovi 91. ta se postie dilatacionim razdjelnicama, dijelimo ih u 3 grupe, koje 92. Kako se izrauje sloj za nagib ili za pad slivnih povrina, kod ravnih krovova 93. Objasniti kako se izrauje zatita hidroizolacije 94. Objasniti pokrivanje krovova proizvodima od peene gline, navesti 3 grupe 95. Skicirati detalj i objasniti pokrivanje krova crijepom mediteran 222, karakteristike 96. Skicirati detalj i objasniti pokrivanje krova eramidom, karakteristike 97. Skicirati detalj i objasniti pokrivanje krova ravnim ploama, karakteristike 98. Navesti vrste limova i njihovu primjenu 99. Skicirati detalj i objasniti pokrivanje krova aluminijskim talasastim limovima 100. Skicirati detalj i objasniti pokrivanje krova ravnim limovima 101. Obrazloiti oluke i olune cijevi (skicirati visei oluk) 102. Objasniti i navesti vrste podova, skicirati detalj poda od parketa 103. Objasniti kako se izrauje pod od keramike, (skicirati detalj) 104. Objasniti kako se izrauje pod od mermernih ploa,(skicirati detalj) 105. Objasniti kako se izrauje pod od drvenih dasaka, na drvenoj tavanici 106. Objasniti kako se izrauje zid obloen mermernim ploama,(skicirati detalj) 107. Objasniti i navesti vrste plafona, kao i nain izrade 108. Objasniti naine zavrne obrade plafona 109. Navesti vrste i oblike bravarskih profila 110. Objasniti zatitu gvoa i elika od korozije, vlage i poara 111.Skicirati emu stolarije za unutranja vrata u zidu 12cm i opisati zavrnu obradu 112. Skicirati emu stolarije za fasadni prozor u zidu 29cm i opisati zavrnu obradu 113. Navesti vrste stakla koje se primjenjuju u graevinarstvu 114. Objasniti zastakljivanje kupola i laterni (skicirati) 4. Tip ispita - Usmeni - Nastavnik sastavlja, a struni aktiv utvruje spisak ispitnih pitanja na osnovu Ispitnog kataloga. - Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po sloenosti na odgovarajui nain da budu iz razliitih taksonomskih kategorija i iz razliitih tematskih oblasti. - Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Usmeni ispit traje najvie 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivaa.
271
12. avgust 2010.
Strana
272 - Broj 48
5. Dozvoljena pomagala - Pribor za crtanje. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporuena literatura data u Katalogu znanja i Godinjem planu rada nastavnika.
2.1.2. NACRTNA GEOMETRIJA SA PERSPEKTIVOM 1. Naziv ispitnog kataloga: NACRTNA GEOMETRIJA SA PERSPEKTIVOM 2. Cilj ispita
- Provjera uspjenosti uenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti

nacrtne geometrije. 3. Standardi znanja koji se ocjenjuju na strunom ispitu
1.
2. 3. 4. 5.
6. 7.
8. 9.
10. 11. 12. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27.
13.
Definisati pojam i vrste projekciranja Definisati ortogonalne projekcije Nacrtati ortogonalne projekcije taaka i odrediti u kom se oktantu nalaze Definisati du odnosno pravu Definisati pravu u specijalnom poloaju Nacrtati i objasniti projekcije proizvoljne prave Nacrtati i objasniti projekcije dui i prave u specijalnom poloaju Odrediti prodorne take date prave Definisati vidljivost prave Nacrtati i objasniti projekcije geometrijskih slika paralelnih projekcijskih ravni Nacrtati i objasniti projekcije geometrijskih slika normalnih na projekcijsku ravan Nacrtati i objasniti prave u prostoru koje se sijeku Definisati ravan i presjenice odnosno tragove ravni Nacrtati i objasniti specijalne poloaje ravni Nacrtati i objasniti projekcije pravilne piramide sa bazisom paralelnim projekcijskoj ravni i odrediti vidljivost Nacrtati i objasniti projekcije pravilne prizme sa bazisom paralelnim projekcijskoj ravni Odrediti vidljivost Nacrtati i objasniti projekcije pravilne kupe sa bazisom paralelnim projekcijskoj ravni i odrediti vidljivost Nacrtati i objasniti projekcije pravilnog valjka sa bazisom paralelnim projekcijskoj ravni i odrediti vidljivost Nacrtati i objasniti projekcije lopte u ortogonalnim projekcijama Nacrtati i objasniti tragove zranih ravni Konstruisati i objasniti tragove kose ravni pomou tri nekolinearne take Konstruisati i objasniti tragove kose ravni preko dvije paralelne prave Konstruisati i objasniti tragove kose ravni preko dvije prave koje se sijeku Konstruisati i objasniti tragove kose ravni preko geometrijske slike Definisati specijalne prave u ravni (prvu sutranicu - horizontalu) Definisati specijalne prave u ravni (drugu sutranicu - frontalu)
272
12. avgust 2010.
Strana
273 - Broj 48
28. Definisati specijalne prave u ravni (treu sutranicu - profilu)

29. Definisati specijalne prave u ravni (prvu nagibnicu) 30. Definisati specijalne prave u ravni (drugu nagibnicu) 31. Definisati transformaciju i rotaciju 32. Odrediti prave veliine dui i uglova koje prave zaklapaju sa horizontalnicom, frontalnicom i profilnicom (transformacijom) 33. Odrediti prave veliine dui i uglova putem rotacije 34. Definisati i odrediti presjenicu dvije paralelne ravni 35. Odrediti presjenicu dvije ravni 36. Odrediti prodor i vidljivost prave kroz kosu ravan 37. Nacrtati i objasniti projekcije geometrijske slike koja lei na zranoj ravni 38. Nacrtati i objasniti projekcije geometrijske slike koja lei na kosoj ravni 39. Nacrtati i objasniti projekcije pravilne prizme sa bazisom na zranoj ravni i odrediti vidljivost 40. Nacrtati i objasniti projekcije pravilne piramide sa bazisom na zranoj ravni i odrediti vidljivost 41. Nacrtati i objasniti projekcije kocke sa bazisom na zranoj ravni i odrediti vidljivost 42. Nacrtati i objasniti projekcije pravog valjka sa bazisom na zranoj ravni i odrediti vidljivost 43. Nacrtati i objasniti projekcije prave kupe sa bazisom na zranoj ravni i odrediti vidljivost 44. Nacrtati i objasniti projekcije pravilne prizme sa bazisom u proizvoljno nagnutoj ravni i odrediti vidljivost 45. Nacrtati i objasniti projekcije pravilne piramide sa bazisom na kosoj ravni i odrediti vidljivost 46. Nacrtati i objasniti projekcije pravilnog valjka sa bazisom na kosoj ravni i odrediti vidljivost 47. Nacrtati i objasniti projekcije pravilne kupe sa bazisom na kosoj ravni i odrediti vidljivost 48. Odrediti presjek pravilne prizme zranom ravni, nai pravu veliinu presjene slike i razviti mreu 49. Odrediti presjek pravilne piramide zranom ravni, nai pravu veliinu presjene slike i razviti mreu 50. Odrediti presjek pravilne kupe zranom ravni, nai pravu veliinu presjene slike i razviti mreu 51. Odrediti presjek pravilnog valjka zranom ravni, nai pravu veliinu presjene slike i razviti mreu 52. Odrediti presjek pravilne prizme kosom ravni i nai pravu veliinu presjene slike 53. Odrediti presjek pravilne piramide kosom ravni i nai pravu veliinu presjene slike 54. Odrediti presjek pravilne kupe kosom ravni i nai pravu veliinu presjene slike 55. Odrediti presjek pravilnog valjka kosom ravni i nai pravu veliinu presjene slike 56. Definisati kosu projekciju 57. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji petostranu prizmu (iji jedan bazis pripada frontalnici a drugi je sa njom paralelan) 58. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji tijela data u ortogonalnim projekcijama, skraenje na y-osi 1:2 (45 stepeni) 59. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji tijela data u ortogonalnim projekcijama, skraenje na y-osi 3 :4 (30 stepeni)
273
12. avgust 2010.
Strana
274 - Broj 48
60. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji sueljavanje zidova sa prozorskim

otvorom
61. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji suticanje zidova sa otvorom za vrata 62. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji temelj samac sa stubom 63. Nacrtati i objasniti u kosoj projekciji spoljne stepenice
64. Rijeiti slivne ravni kod krova sa susjedom 65. Rijeiti slivne ravni nad zadatim sloenim osnovama 66. Definisati centralnu projekciju-perpektivu i navesti tri osnovna elementa perspektive 67. Nacrtati i objasniti zadati primjer u frontalnoj perspektivi 68. Nacrtati i objasniti frontalnu perspektivu dvoredne radne kuhinje 69. Nacrtati i objasniti frontalnu perspektivu spavae sobe 70. Nacrtati i objasniti frontalnu perspektivu dnevne sobe 71. Nacrtati i objasniti zadati primjer (kompleks zgrada) u ptiijoj perspektivi sa ugla 4. Tip ispita - Usmeni - Nastavnik sastavlja, a struni aktiv utvruje spisak ispitnih pitanja na osnovu Ispitnog kataloga. - Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po sloenosti na odgovarajui nain da budu iz razliitih taksonomskih kategorija i iz razliitih tematskih oblasti. - Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Usmeni ispit traje najvie 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivaa. 5. Dozvoljena pomagala - Pribor za crtanje. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporuena literatura data u Katalogu znanja i Godinjem planu rada nastavnika.
274
12. avgust 2010.
Strana
275 - Broj 48
2.1.3. PROJEKTOVANJE 1. Naziv ispitnog kataloga: PROJEKTOVANJE 2. Cilj ispita - Provjera uspjenosti uenika pri usvajanju neophodnih standarda znanja iz oblasti projektovanja.
3. Standardi znanja koji se ocjenjuje na strunom ispitu 1. 2. 3. 4. 5.

6. ta je projektovanje ta je arhitektonsko projektovanje i kakvo jo projektovanje razlikujemo ta je u uem smislu urbanistiko projektovanje ta se izgrauje na osnovu usvojenog urbanistikog programa ta je detaljni urbanistiki plan (DUP), objasniti Urbanistikim planom gradska teritorija se ralanjuje na zone po funkciji, (navesti koje) Objasniti ta je stambena zona i koji su pratei objekti u stambenoj zoni Objasniti znaaj i ulogu zatitnog zelenila i zelenih povrina u stambenoj zoni Objasniti znaaj i sadraj idejnog projekta Objasniti znaaj i sadraj glavnog projekta Objasniti znaaj i sadraj projekta za izvoenje radova Komentarisati projektni zadatak ta se podrazumijeva pod tehnikom dokumentacijom (projekat) Nabrojati priloge tehnike dokumentacije-dokumentacija izvoaa Kada se radi projekat izvedenih radova Navesti tipove izgradnje porodinih kua Komentarisati prednosti i nedostatke niskih stambenih kua Komentarisati prednosti i nedostatke viespratnih stambenih zgrada ta je insolacija, i od ega zavisi jaina osunanja ta je orijentacija, objasniti znaaj orijentacije na raspored funkcionalnih grupa u kui ili stanu, kao tipinoj jedinici porodine teritorije Navesti podjelu na funkcionalne grupe prostorija stana ili kue Nabrojati prostore za kretanje (komunikaciju) u stanu, kui ili viespratnoj zgradi, kao funkcionalnu grupu prostorija Nabrojati prostorije za dnevni boravak u stanu, kui ili viespratnoj zgradi, kao funkcionalnu grupu prostorija Nabrojati prostorije za spavanje u stanu, kui ili viespratnoj zgradi, kao funkcionalnu grupu prostorija Nabrojati prostorije za domainstvo u stanu, kui ili viespratnoj zgradi, kao funkcionalnu grupu prostorija Skicirati funkcionalnu emu malog stana Skicirati funkcionalnu emu stana srednje veliine Kako se odreuje veliina dnevnog boravka i koja je minimalna kvadratura ukoliko je visina prostorije standardna Kakve po svojoj veliini mogu biti sobe za spavanje Grupa prostorija dnevnog boravka Grupa prostorija za spavanje Kako se moe organizovati kuhinja, skicirati raspored osnovnih elemenata Skicirati raspored elemenata kuhinjskog niza u obliku slova U (iskotirati) Skicirati stambenu kuhinju (iskotirati)
275
7. 8. 9. 10. 11.
12.
13. 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23.
24. 25.
26. 27.
28.
29. 30.
31.
32. 33. 34.
12. avgust 2010.
Strana
276 - Broj 48
35. Skicirati garnituru za ruavanje u sklopu dnevnog boravka (iskotirati) 36. Skicirati i iskotirati potreban prostor za ruavanje u posebnoj prostoriji 37. Od ega zavisi veliina kupatila, skicirati kupatilo sa osnovnom opremom, 38. 39. 40. 41. 42. 43. 44. 45. 46. 47. 48. 49. 50. 51.
52. objasniti Skicirati i iskotirati minimalni prostor izdvojenog klozeta za hendikepiranu osobu u invalidskim kolicima Koje oblike otvorenog prostora stana ili kue razlikujemo, navesti, skicirati, objasniti Kako nazivamo najmanju stambenu jedinicu, navesti karakteristike, skicirati Dvosoban stan, kao stambena jedinica, koliko spavaih soba ima, koje su okvirne povrine i koji je uobiajen sadraj ove stambene jedinice Navesti karakteristike stanovanja u samostalnim porodinim kuama Navesti osnovne karakteristike dvojnih porodinih kua Navesti osnovne karakteristike izgradnje kua u nizu Navesti osnovne karakteristike poluatrijumskih kua Navesti osnovne karakteristike atrijumskih kua Objasniti, skicirati i iskotirati graevinsku liniju Objasniti, skicirati i iskotirati regulacionu liniju Skicirati prizemnu porodinu kuu sa podrumom (topla veza) Skicirati porodinu kuu na sprat sa podrumom (topla veza) Prema datim podacima skicirati presjek kroz garau i rampu Napraviti uporeenje porodine teritorije individualne stambene kue i viespratne kolektivne stambene zgrade Navesti najbitniju karakteristiku, glavnu prednost,viespratne stambene zgrade Navesti tipove izgradnje viespratnih stambenih zgrada Komentarisati uslove i skicirati emu za projektovanje jednog stana na stepenitu Komentarisati uslove i skicirati emu za projektovanje dva stana na stepenitu Komentarisati uslove i skicirati emu za projektovanje tri stana na stepenitu Komentarisati uslove i skicirati emu za projektovanje etiri stana na stepenitu Objasniti uslove i skicirati emu spoljane galerije Objasniti uslove i skicirati emu unutranje galerije Skicirati eme stambenih kula Koje prostorije svrstavamo u zajednike prostorije zajednice stanara Kakvi liftovi mogu biti? Ako se u viespratnici predvia samo jedan lift, koje su njegove minimalne dimenzije, zato Kolika je minimalna irina odmorita ispred ulaza u osobni lift, a kolika ispred mjeovitog Kolika je maksimalna udaljenost ulaza u stan od vertikalne komunikacije u zgradi Navesti najmanje dimenzije stepeninog prostora kod stambenih objekata (svjetla irina kraka, stepeninog podesta, prostora ispred ulaza u lift, gazita, visina stepenica) Kada se trotoari projektuju minimalne irine, a kada irine 120cm, skiciraj detalj Navesti osnovne karakteristike vjetrobrana Koje zgrade nazivamo drutvenim zgradama Kako dijelimo drutvene zgrade prema namjeni Koju namjenu mogu imati objekti uprave i administracije, navesti osnovnu karakteristiku ovakvih objekata
53. 54. 55. 56. 57. 58. 59. 60.

61.
62. 63. 64. 65. 66. 67. 68. 69. 70. 71.
276
12. avgust 2010.
Strana
277 - Broj 48
72. Postoje dva osnovna tipa rasporeda stolova u kancelarijama, navesti koji su 73. Objasniti kako su kancelarijski stolovi neka vrsta modula za administrativnoupravne objekte, i kako utiu na dimenzije prostorija
74. Navesti koje objekte svrstavamo u objekte zdravstvene zatite 75. Koje sadraje treba da ima zdravstvena stanica kao osnovna zdravstvena
ustanova
76. Koji objekti spadaju u obrazovno-vaspitne ustanove 77. Navesti osnovne karakteristike kolskih objekata (sa aspekta smjetaja i 78. 79. 80. 81. 82. 83. 84. 85. 86. 87. 88. 89. 90.
orijentacije) Analizirati uionicu, objasniti zato je optimalni broj uenika 36 i zato su maksimalne dimenzije uionice 9.2 x 6.3 Skicirati i iskotirati sanitarni vor u kolskoj zgradi Navesti osnovne karakteristike objekata koji spadaju u predkolske ustanove Navesti osnovne prostorne elemente hotela Objasniti hotelski hol kao centralni prostor svakog hotela Hotelska soba kao osnovni elemenat organizacije hotela, skicirati, objasniti Skicirati i obrazloiti hotelski apartman Kakav treba da bude poloaj kuhinje u sklopu hotelskog prostora Sa im treba da bude povezan hotelski restoran, osim za ulazni hotelski hol, objasniti Kako raspored stolova u restoranu utie na potrebnu povrinu za isti broj gostiju Navesti osnovne karakteristike tranzitnih motela Navesti osnovne karakteristike izletnikih motela Skicirati motelske sobe sa pokrivenim parkingom za automobil (poNojfertu)
4. Tip ispita - Usmeni - Nastavnik sastavlja, a struni aktiv utvruje spisak ispitnih pitanja na osnovu Ispitnog kataloga. - Na ispitnom listu treba da budu tri pitanja, kombinovana po sloenosti na odgovarajui nain da budu iz razliitih taksonomskih kategorija i iz razliitih tematskih oblasti. - Kandidat ima pravo da se pripremi za usmeni ispit 20 minuta. - Usmeni ispit traje najvie 20 minuta. - Ocjenu na usmenom ispitu oblikuje ispitna komisija, na prijedlog ispitivaa. 5. Dozvoljena pomagala - Pribor za crtanje. 6. Literatura i drugi izvori - Za kandidate je preporuena literatura data u Katalogu znanja i Godinjem planu rada nastavnika.
277
12. avgust 2010.
Strana
278 - Broj 48
2.2. ISPITNI KATALOZI ZA STRUNI RAD 2.2.1. ISPITNI KATALOG PRAKTINOG DIJELA STRUNOG ISPITA - STRUNI RAD 1. Naziv ispitnog kataloga: ISPITNI KATALOG PRAKTINOG DIJELA STRUNOG ISPITA - STRUNI RAD 2. Cilj ispita
-
Na praktinom dijelu strunog ispita kandidat treba da pokae: poznavanje gradiva, principa i zakonitosti, vezanih za zadati projektni zadatak; poznavanje i potovanje vaeih pravila i propisa u arhitekturi; pravilnu upotrebu strune terminologije; stepen povezanosti struno - teorijskih i praktinih znanja; samostalnost u uoavanju problema, njihovom rjeavanju, predstavljanju i vrednovanju predloenih rjeenja; samostalnost u korienju literature i drugih izvora, sistematinost u radu; racionalno korienje materijala, vremena i energije; samostalnost u komunikaciji, predstavljanju i argumentovanju stavova.
3. Spisak tema/zadataka Struni rad predstavlja izradu projekta koji treba raditi na osnovu definisanog projektnog zadatka. PROJEKTNI ZADATAK BROJ 1/ URBANISTKO-TEHNIKI USLOVI ZA INDIVIDUALNI STAMBENI OBJEKAT 1.Urbanistika parcela i graevinska linija - Urbanistika parcela broj definisana je koordinatama geodetskih taaka, ije su vrijednosti upisane u grafikom prilogu. Graevinska linija je definisana numerikim vrijednostima odstojanja u odnosu na saobraajnicu. Teren ravan. 2.Namjena objekta - Namjena objekta je individualno stanovanje. 3.Horizontalni gabariti - Planirani horizontalni gabarit objekta je m. Dati gabarit je planski, a kroz projektovanje objekta e se detaljnije sagledati mogunosti objekta i lokacije i eventualno izmijeniti planski gabarit. 4.Vertikalni gabarit - Planirani vertikalni gabarit objekta je Po+P+1+Pk (podrum - suteren, prizemlje, sprat i potkrovlje), uz mogunost izdizanja kote poda prizemlja do 150 cm u odnosu na teren. 5.Sistem izgradnje - Objekat je slobodnostojei.
278
12. avgust 2010.
Strana
279 - Broj 48
6.Krov - Krov je kosi dvovodni ili etvorovodni sa nagibom krovnih ravni od 22 do 30 stepeni. 7.Oblikovanje prostora i materijalizacija - Krovni pokriva je crijep, eramida,bakarni lim, tegola kanadeze ili neki drugi kvalitetni materijal. - Fasadu objekta predvidjeti od kvalitetnog i trajnog materijala. - Preporuuje se izrada prozorskih otvora i vrata od drveta ili u kombinaciji sa drvetom, pri emu posebno voditi rauna o proporcijama otvora. Preporuuje se odnos irine/visinu 1/1,5. PROJEKTNI ZADATAK Potujui zadate urbanistiko-tehnike uslove projektovati INDIVIDUALNI STAMBENI OBJEKAT slijedeeg sadraja: 1.Podrum-suteren - Veza podzemne etae (podruma ili suterena) sa ostalim dijelom objekta je preko unutranjeg stepenita. - Namjena prostora podrumske etae je: stepenite, hodnik, razne ostave, priruna radionica za domainstvo, garaa i slino. 2.Prizemlje - U prizemlju predvidjeti: ulazni dio, stepenite za podrum i sprat, wc, ostavu uz kuhinju, kuhinju, trpezariju, dnevnu sobu, terase. 3.Sprat - Na spratu predvidjeti: tri spavae sobe, kupatilo i terasu, lou ili balkon. 4.Potkrovlje - U potkrovlju predvidjeti: jednu spavau sobu, radnu sobu, kupatilo i loe. SADRAJ PROJEKTA: - Tehniki opis - Situacija - Osnova temelja - Osnova podruma - Osnova prizemlja - Osnova sprata - Osnova potkrovlja - Osnova krova - Popreni presjek - Poduni presjek - etiri fasade - Osnove prizemlja, sprata i potkrovlja sa dispozicijom namjetaja
1:250 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50 1:50
Projekat uraditi na nivou glavnog projekta. Priloge crtati na paus papiru u tuu, format A3, uvezan spiralom.
279
12. avgust 2010.
Strana
280 - Broj 48
PROJEKTNI ZADATAK BROJ 2/ URBANISTKO - TEHNIKI USLOVI ZA KOLEKTIVNU STAMBENO-POSLOVNU ZGRADU 1.Urbanistika parcela i graevinska linija - Urbanistika parcela broj definisana je koordinatama geodetskih taaka, ije su vrijednosti upisane u grafikom prilogu. - Graevinska linija je definisana numerikim vrijednostima odstojanja u odnosu na saobraajnice. - Teren ravan. 2.Namjena objekta - Namjena objekta je kolektivno stanovanje sa djelatnostima poslovni prostori, (u prizemlju objekta). 3.Horizontalni gabariti - Planirani horizontalni gabarit objekta je . 4.Vertikalni gabarit - Planirani vertikalni gabarit objekta je Po+P+4+Pk (podrum-suteren, prizemlje, 4 sprata i potkrovlje), uz mogunost izdizanja kote poda prizemlja do 150 cm u odnosu na teren. 5.Sistem izgradnje - Objekat je slobodnostojei. 6.Krov - Krov je kosi sloeni sa nagibom krovnih ravni od 22 do 30 stepeni. 7.Oblikovanje prostora i materijalizacija - Krovni pokriva je crijep,bakarni lim, tegola kanadeze, eternit ili neki drugi kvalitetni materijal. - Fasadu objekta predvidjeti od kvalitetnog i trajnog materijala. - Preporuuje se izrada prozorskih otvora i vrata od drveta ili u kombinaciji drvoaluminijum, pri emu posebno voditi rauna o proporcijama otvora. - Preporuuje se odnos irine/visinu 1/1,5. PROJEKTNI ZADATAK Potujui zadate urbanistiko-tehnike uslove projektovati KOLEKTIVNU STAMBENO-POSLOVNU ZGRADU slijedeeg sadraja: 1.Podrum-suteren - Veza podrumske etae (podruma ili suterena) sa ostalim dijelom objekta je preko unutranje komunikacije, (dio za stanare objekta). Poslovnom dijelu podrumske etae obezbjediti poseban prilaz sa lokacije ili trotoara, preko spoljnih stepenica ili vezati uz poslovni prostor prizemne etae. - Namjena prostora podrumske etae je garani ili poslovni zavisno od potreba vlasnika. 2.Prizemlje - Namjena prostora prizemne etae je poslovni prostor.
280
12. avgust 2010.
Strana
281 - Broj 48
3. Tipski spratovi - Na spratovima projektovati po ( ) stanova na stepenitu, (po ulazu). - Sadraj stanova po slobodnom izboru. 4. Potkrovlje - Namjena potkrovlja je stanovanje. SADRAJ PROJEKTA Crteima obuhvatiti jedan ulaz, (osim situacije). Obraditi na nivou glavnog projekta, a potrebno je uraditi: - Tehniki opis - Situacija 1:200 - Osnova temelja 1:100 - Osnova podruma 1:100 - Osnova prizemlja 1:100 - Osnova karakteristinog sprata 1:100 - Osnova potkrovlja 1:100 - Osnova krova 1:100 - Popreni presjek 1:100 - Poduni presjek 1:100 - etiri fasade 1:100 - Osnove, sprata i potkrovlja sa dispozicijom namjetaja 1:100 - Predmjer i predraun Projekat crtati u tuu na paos papiru, formatizovati i uvezati spiralom u A3 format. 4. Uputstvo za sprovoenje strunog rada - U skladu sa pravilnikom o polaganju zavrnih i strunih ispita. 5. Dozvoljena pomagala - Na odbrani strunog rada nijesu dozvoljena pomagala. 6. Literatura i drugi izvori - Za uenike je preporuena literatura objavljena u Katalogu znanja i godinjem planu rada nastavnika. 3. OBAVEZNI NAINI PROVJERAVANJA ZNANJA Redni Naziv predmeta Obavezni naini provjeravanja znanja broj Nacrtna geometrija sa perspektivom - usmeno 1. - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi i radova Tehniko crtanje - usmeno 2. - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi - usmeno 3. Arhitektonske konstrukcije - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi 4. Graevinski materijali - usmeno - usmeno 5. Primjena raunara u arhitekturi - ocjena praktinog rada na raunaru i vjebama
281
12. avgust 2010.
Strana
282 - Broj 48
Redni broj 6. 7.
Naziv predmeta Slobodoruno crtanje Projektovanje
Obavezni naini provjeravanja znanja - usmeno - ocjena vjebi - usmeno - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi, kontrolnih vjebi i projekata - usmeno - pismeno (pismeni zadaci: dva pismena zadatka, po jedan u polugoditu) - ocjena vjebi - usmeno - pismeno (pismene vjebe) - ocjena vjebi, grafikih radova i referata - usmeno - pismeno (pismene vjebe) - ocjena vjebi, grafikih radova i referata - usmeno - pismeno (pismeni zadaci: dva pismena zadatka, po jedan u polugoditu) - ocjena vjebi - usmeno - pismeno (pismeni zadaci: dva pismena zadatka, po jedan u polugoditu) - ocjena vjebi - usmeno - pismeno (pismeni zadaci: dva pismena zadatka, po jedan u polugoditu) - ocjena vjebi - usmeno - ocjena praktinog rada - usmeno i pismeno - usmeno - ocjena vjebi - usmeno - usmeno - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi - usmeno - ocjena vjebi - usmeno - pismeno (pismeni zadaci: dva pismena zadatka, po jedan u polugoditu) - ocjena izrade idejnog projekta - usmeno - ocjena grafikih radova i vjebi - usmeno - pismeno (pismene vjebe) - ocjena grafikih vjebi
8.
Statika i otpornost materijala
9.
Razvoj arhitekture
10.
Savremena arhitektura
11.
Organizacija graenja
12.
Kune instalacije
13 14.
Beton Praktina nastava
IZBORNA NASTAVA 1. Strani jezik II 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. Likovna kultura i crtanje Ekologija i zatita ivotne sredine Razvoj urbanizma Maketarstvo Privredne zgrade Enterijer Urbanizam
282
12. avgust 2010.
Strana
283 - Broj 48
Redni broj 9.
Naziv predmeta Preduzetnitvo
Obavezni naini provjeravanja znanja - usmeno - ocjena pismenih vjebi
4. USLOVI ZA ZAVRETAK OBRAZOVANJA - Za zavretak srednjeg strunog obrazovanja u etvorogodinjem trajanju za obrazovni program Arhitektonski tehniar potrebno je zavriti etvrtu godinu obrazovanja sa pozitivnim ocjenama iz svih nastavnih predmeta i poloiti struni ispit. - Obrazovanje se zavrava polaganjem strunog ispita. Struni ispit za obrazovni program Arhitektonski tehniar: pismenog ispita iz maternjeg jezika i knjievnosti; pismenog ispita iz stranog jezika ili matematike; usmenog ispita iz arhitektonskih konstrukcija, nacrtne geometrije sa perspektivom, projektovanja, po izboru uenika; strunog rada sa odbranom. 5. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA UENICIMA SA POSEBNIM POTREBAMA - Za uenike sa posebnim potrebama obrazovni program se izvodi: prilagoavanjem uslova izvoenja uz dodatnu strunu pomo, u skladu sa Zakonom o usmjeravanju djece sa posebnim potrebama. kola treba da u roku od 30 dana uradi individualni plan, na osnovu vaeeg, uzimajui u obzir stav da uenici treba da postignu iste standarde znanja u svim nastavnim predmetima; prilagoavanjem programa tako da se odreeni sadraji zamjenjuju njihovim ekvivalentima, koji omoguavaju dostizanje istog profesionalnog standarda, odnosno profesionalnih kompetencija. - Obrazovanje uenika sa posebnim potrebama moe se produiti najvie za jednu godinu. 6. NAIN PRILAGOAVANJA PROGRAMA ZA OBRAZOVANJE ODRASLIH - Za prilagoavanje obrazovnog programa koji je pripremljen za struno obrazovanje mladih potrebama odraslih potrebno je: iz nastavnog plana izbrisati nastavni predmet Fiziko vaspitanje, kao i slobodne aktivnosti, koji time prestaju biti uslov za zavretak obrazovanja. kola je obavezna da odraslima ponudi kolske aktivnosti kojim se oni mogu prikljuiti po sopstvenoj elji; kola je duna da uradi prilagoen program praktinog obrazovanja s obzirom na poslove i zadatke koje obavlja uesnik obrazovanja; provjeravanje znanja sprovodi se putem ispita, pri emu se uzimaju u obzir naini provjeravanja znanja odreeni obrazovnim programom. 7. PROFIL STRUNE SPREME NASTAVNIKA I STRUNIH SARADNIKA Redni Profil strune spreme nastavnika i Nastavni predmeti broj strunih saradnika Nacrtna geometrija sa - Diplomirani inenjer arhitekture 1. perspektivom - Diplomirani inenjer graevinarstva Tehniko crtanje - Diplomirani inenjer arhitekture 2. - Diplomirani inenjer graevinarstva - Diplomirani inenjer arhitekture 3. Arhitektonske konstrukcije - Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer 4. Graevinski materijali - Diplomirani inenjer graevinarstva
283
12. avgust 2010.
Strana
284 - Broj 48
Redni broj 5.
Nastavni predmeti
Primjena raunara u arhitekturi Slobodoruno crtanje
6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13 14. Projektovanje Statika i otpornost materijala Razvoj arhitekture Savremena arhitektura Organizacija graenja Kune instalacije Beton Praktina nastava
-
Profil strune spreme nastavnika i strunih saradnika Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer graevinarstva Faluktet likovnih umjetnosti sa znanjem: Diplomirani slikar Diplomirani grafiar Diplomirani slikar primijenjenih umjetnosti Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer graevinarstva Diplomirani inenjer arhitekture Diplomirani inenjer graevine, hidrotehniki smjer Diplomirani inenjer graevinarstva, konstruktivni smjer Diplomirani inenjer graevinarstva Diplomirani inenjer arhitekture
IZBORNA NASTAVA 1. Strani jezik II 2. Likovna kultura i crtanje
- Profesor stranog jezika i knjievnosti

- Fakultet likovnih umjetnosti sa znanjem: Diplomirani slikar Diplomirani grafiar Diplomirani slikar primijenjenih umjetnosti - Diplomirani biolog - Diplomirani inenjer pejzane arhikteture - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer arhitekture - Profesor likovnog obrazovanja - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani inenjer arhitekture - Profesor likovne umjetnosti - Diplomirani inenjer arhitekture - Diplomirani ekonomista
3. 4. 5. 6. 7. 8. 9.
Ekologija i zatita ivotne sredine Razvoj urbanizma Maketarstvo Privredne zgrade Enterijer Urbanizam Preduzetnitvo
8. OBLIK ORGANIZACIJE IZVOENJA OBRAZOVNOG PROGRAMA - Obrazovni program izvodi se u kolskom obliku.
284
12. avgust 2010.
Strana
285 - Broj 48
8. 1. BROJ ASOVA PO GODINAMA OBRAZOVANJA I VRSTAMA NASTAVE Broj asova kod kojih se Vrsta nastave Redni Ukupno odeljenje dijeli Nastavni predmeti Razred broj asova na grupe T V P T V P I 72 36 36 Nacrtna geometrija sa 1. perspektivom II 108 48 60 2. Tehniko crtanje I 72 16 56 I 108 32 76 76 Arhitektonske 3. II 180 48 132 132 konstrukcije III 108 32 76 4. Graevinski materijali I 72 72 I 72 22 50 50 Primjena raunara u 5. II 108 38 70 70 arhitekturi 6. Slobodoruno crtanje I 72 22 50 36 III 180 36 144 144 7. Projektovanje IV 198 48 150 150 Statika i otpornost 8. III 72 36 36 36 materijala 9. Razvoj arhitekture III 108 60 48 Savremena 10. IV 66 46 20 arhitektura 11. Organizacija graenja IV 66 33 33 12. Kune instalacije IV 66 33 33 13. Beton IV 66 33 33 14. I 72 72 II 72 72 Praktina nastava III 72 72 IV 72 72 IZBORNA NASTAVA I 72 72 II 72 72 1. Strani jezik II III 72 72 IV 66 66 Likovna kultura i 2. I 72 32 40 crtanje Ekologija i zatita 3. I 72 58 14 ivotne sredine 4. Razvoj urbanizma II 72 30 42 5. Maketarstvo III 72 22 50 6. Privredne zgrade III 72 40 32 7. Enterijer IV 66 28 38 8. Urbanizam IV 66 30 36 9. Preduzetnitvo IV 66 40 26 9. SLOBODNE AKTIVNOSTI - Slobodne aktivnosti uenika sastavni su dio nastavnog plana i obrazovnog programa. - Koncepcija slobodnih aktivnosti zasniva se na tome da doprinose kako rekreaciji i optekulturnom uzdizanju uenika, tako i upotpunjavanju strunog znanja. - Slobodne aktivnosti sadre obavezne, kao i sadraje po izboru uenika.
285
12. avgust 2010.
Strana
286 - Broj 48
- Program slobodnih aktivnosti priprema kola, polazei od utvrenog broja asova

u nastavnom planu (u I i II, III razredu po 36 asova, a u IV 33 asa godinje).
- Program slobodnih aktivnosti je sastavni dio godinjeg plana rada kole, a sastoji
se iz tri cjeline: obavezni sadraji vezani za opteobrazovno podruje: dani sporta ekoloke aktivnosti filmske, pozorine, muzike predstave i likovne izlobe posjeta istorijskim spomenicima, muzejima, sajmu knjiga i dr. obavezni sadraji vezani za struno - teorijsko podruje: posjete institucijama i preduzeima koja su struno vezana za obrazovni program koji se realizuje posjete sajmovima informatike, tehnike i nastavne tehnologije uee na strunim predavanjima i takmienjima u poznavanju odreenih oblasti sadraji po izboru uenika: uee u raznim sekcijama (sportska, dramska, literarna, muzika, likovna, informatika, prva pomo, saobraajni propisi, tehniki i Internet klub i dr.) socijalni rad uenika
- Uspjenost uenika na slobodnim aktivnostima se ne ocjenjuje, ali su uenici

obavezni da realizuju sadraje slobodnih aktivnosti jer je to uslov za napredovanje u vii razred, kao i za zavretak obrazovnog programa. 10. PROFESIONALNA PRAKSA - Uenici poslije zavrenog prvog, drugog i treeg razreda obavljaju profesionalnu praksu u skladu sa nastavnim planom. - Praksa se obavlja u odgovarajuim objektima izvan kole. Program profesionalne prakse je u korelaciji sa programima struno-teorijskih predmeta i praktine nastave. - Za izradu programa profesionalne prakse zaduena je kola. Profesionalna praksa se ne ocjenjuje, ali je uslov za zavretak razreda. 11. SPISAK UESNIKA KOJI SU UESTVOVALI U IZRADI OBRAZOVNOG PROGRAMA - Devdana ukanovi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Sneana Toi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Gordana Popivoda, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Branka Roganovi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Lela Vojvodi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Ivana Tima, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Milanka Sredanovi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Isidora Dautovi, JU Srednja medicinska kola, Podgorica - Mirsada Spahi, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica - Slavko Vuini, JU Srednja graevinsko-geodetska kola "Marko Radevi", Podgorica
286
12. avgust 2010.
Strana
287 - Broj 48
Koordinator - Sran Obradovi, Centar za struno obrazovanje.
287

Rješenje o Javno Važećem Obrazovnom Programu Arhitektonski Tehničar

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Rješenje o Javno Važećem Obrazovnom Programu Arhitektonski Tehničar

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

OPTI DIO 1. Naziv programa: ARHITEKTONSKI TEHNIAR 2. Nastavni plan

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Nastavni predmeti grupe predmeta

I sed. god. sed.

III god. sed. 2 2 2

Ukupno 66 66 66 30 dana 128 141

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Razred I II III IV Ukupno

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Preporuke za izvoenje nastave

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Informativni ciljevi i sadraji uenik

Socijalizacijski ciljevi uenik

Preporuke za izvoenje nastave i pomou geometrijske slike

- Razvija sposobnost opaanja

Presjenica - Ilustruje presjek dvije ravni

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Grafika vjeba: - Crta u kosoj projekciji sloene geometrijske oblike

Grafika vjeba: - Crta sloeni krov u osnovi sa izgledom krova

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Socijalizacijski ciljevi uenik

samostalnost pri radu

Sjenenje - Objanjava znaaj sjenke u projektovanju - Poznaje metode sjenenja

sjenke na objektima - Rjeava sjenku metodom paralelnih zraka

znaaju povezivanja funkcionalnog i estetskog

Grafika vjeba: - Crta sjenku na zadatom primjeru

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Razred I II III IV Ukupno -

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Primjenjuje razmjeru Koristi razmjernik

Razvija preciznost u radu

Crta elemente kotiranja Primjenjuje visinske kote i kote otvora

12. avgust 2010.

SLUBENI LIST CRNE GORE

Informativni ciljevi i sadraji uenik grafiko prikazivanje materijala u projektima

Formativni ciljevi uenik materijala Crta rafuru za razliite materijale i opremu

Socijalizacijski ciljevi uenik opaanja

Rad u tuu Opisuje rad u tuu

Priprema pribor, ui punjenje, ienje, radiranje i brisanje

Idejni projekat Upoznaje znaaj i sadraj idejnog projekta

Uoava karakteristike idejnog projekta

Razvija kreativnost i formira stav o vanosti dobijenih informacija

Glavni projekat Upoznaje sadraj glavnog projekta i ulogu njegovih priloga

Uoava karakteristike glavnog projekta

Razvija preduzimljivost i samostalnost u radu