MANTARO MAYU HACHACHAYMANTA

Kay allpa pachanchikpa wayran, yakun, allpan utaq uku pacha kay
Perú suyunchikpi llumpay llumpay qachachasqa qawakuchkan: kay
kuenkas, San José-Anticona, San Juan, Yauli, Huayhuay, laguna de
Huascacocha, lago de Junín de los Reyes o Chinchaycocha; cuenca
del río Mantaro, zona agrícola del Valle del Mantaro chaykunapin
qawakun llumpay kay contaminación nisqanchik, llapa lliw mana allin
qachakunatan wiqchunku kay riunchikunaman, chaymantapas
kachkan kay contaminación de minas nisqanchik, kaykunam riki
wañuchichkan pacha mamanchita. Kay relavez nisqanchikpas
llumpaytan qachachan kay rio Mantaro, chaymantapas.
Kay quchas riki maqchipan kay contaminación nisqanta kay zonas de
pastoreos nisqanman, chaymantapas niwachkanchik kay kompuertas
de upamayo nisqansi wiqchakun achka llaku quchakunampaq.
Huaranqa isqun pacha qanchis chunka pusaqnilluq watapis kay
reserva nacional de junin nisqnpi, según Dourojeanni, kasqa kimsa
pachak suqta chunka pusaqnilluq, kay vegetación nisqan,
chaymantapas isqun chunka pusaqnilluq kay aves nisqanchiq,
qinaspapas kay waranqa isqun pachak, isqun chunka pusaqnilluq
watapis , kay Chauca nisqa: iskay chunka soqtalluqlas kasqa kay
especie de vegetación nisqan, chaymantas kimsa chunka suqtalluqsi
kasqa kay espcie de aves nisqanku. Kay qillqapipas niwachkanchik
manañas kanñachu kay hatun qanpatu juni llaqtapi.
Qinaspapas niwachkanchik kay yachay maskaqkunas
comprobaykusqaku, kay hatun qanpatukunas chinkasqaku kay
intoxicación nisqanwan.
Kay rio junin nisqanchiqsi kachkan llumpay qachachasqa, kay relaves
utaq huk sustancias contaminantes nisqankupas kachkan kay
sedimentación nisqanpi.
Niwachkanchipas kay qillqapi kay rio Mantaro nisqansi masta
llapakuchkan kay oroya nisqanpi , kaysi riki hukun kay releves utaq
huk sustanciakunawanpas, qinaspas challaykun kay qicha Yauli
nisqanman.
Kay comercio willakuysi nisqa: llapa qachakuna, relaves nisqankuta
ñuqanchik chinkachispanchiqa, pichqa pachaksi pasanman kay
yakukuna sanullanampaq.