You are on page 1of 422

iccgi iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LI
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
VRO -1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

on-line
iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
SÉRGIO MARCELO iccgi RENATO LUIZ PAULO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUEM SÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Somos amigos,
iccgi
professores e compartilhamos de
uma mesma paixão: ensinar!
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Nosso objetivo é desmistificar a matemática e mostrar que um ensino de

8:
iccgi iccgi

:2
qualidade pode andar de mãos dadas com aulas leves e descontraídas.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Marcelo, é o nosso MESTRE mais engraçado. Papyto da Luísa e da Laura e companheiro iccgi

-1
iccgi
da Fernanda, ama viajar com aiccgi
família. Seu maior sonho é carimbar o seu passaporte em

om
iccgi iccgi

l.c
50 países diferentes, atualmente
iccgijá está caminhando para o vigésimo país. Acordar tarde

ai
iccgi

gm
iccgi é iccgi
uma de suas paixões, junto com a culinária japonesa, apesar de seu prato preferido ser
3@
iccgi iccgi
iccgi
um belo bobó de camarão! Morre de preguiça de malhar, todo dia é uma batalha contra a
iccgi
12

iccgi balança...rsrsrrs. Um amante do cinema que atualmente só assiste filmes infantis com
iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
suas filhas. Seu maior tesouro são sua família e seus amigos e seu lema de vida é: CARPE
al

iccgi iccgi
a.

iccgi DIEM. iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi
Luiz é o nosso MESTRE mais estudioso, pai do Tiago iccgi
e parceiro da Flávia, Luiz tem na
86

iccgi iccgi
.2

família suas grandesiccgireferências. Adora matemática


iccgi e principalmente ENSINAR
35

iccgi
matemática. Acredita que iccgi
é possível trabalhar os conceitos de um forma leve e precisa,
.0
32

iccgi iccgi
aliando clareza e objetividade, respeitando e valorizando o aluno. Acredita que a
-1

iccgi
literatura e a filosofia são fundamentais para uma boa formação.
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Conhecido por suas "saídas rápidas" nos exercícios, iccgi Serginho é um MESTRE que adora
riz

iccgi
todos os esportes, principalmente o tênis. é ligado iccgi
na cultura e ama o cinema, a arte e a
at
Be

iccgi iccgi
música. Adora viajar pelas praias
iccgi desse Brasil, com
iccgi a Fabricia, sua esposa e o Raulzinho
a
An

que
iccgi também ama os esportes radicais. Seus favoritos no Spotify circulam pelas faixas deiccgi
iccgi iccgi
iccgi rock e jazz. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Se tem alguém incrivelmente bom em números é o Renato, iccgi
nosso MESTRE iccgi
é autor do
livro: Teoria dos Números. Um super paizão, que está sempre acompanhando iccgi o Tomás e iccgi
iccgi iccgi
o Gabriel nas competições de natação. Além, de saber a música “Let It Go” completa do
iccgi
Frozen, uma das paixões da Eduarda. Gosta muito de música, iccgi futebol e da sua parceira
iccgi Valéria, com quem adora degustar uns bons vinhos. Ninguém tem mais iccgicamisas do
iccgi iccgi
iccgi Atlético Mineiro que ele, sua paixão é tão grande
iccgi que foi estampada na pele.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Seja muito bem-vindo ao lado MESTRES da força
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi e ao nosso LIVRO MESTRES.
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Índice
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi

................................................................................... 5
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Conjuntos Numéricos iccgi .......................................................... 6
iccgi iccgi
iccgi Estatística e Médias .............................................................
iccgi 36
MAT

iccgi iccgi
iccgi iccgi Análise Combinatória ......................................................... 51
iccgi iccgi

iccgi
Probabilidade .......................................................................
iccgi 75 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi

41
iccgi
.................................................................................
iccgi
89

8:
iccgi iccgi

:2
21
Matemática Comercial ........................................................ 90
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Progressão Aritméticaiccgi ........................................................ 110

/2
iccgi

05
MAT

iccgi

0/
Progressão Geométrica ..................................................... 116

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Geometria Analíticaiccgi........................................................... 124 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Trigonometria ..................................................................... 148
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

3
vs

iccgi iccgi
al

................................................................................ 173
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi Conjuntos ........................................................................... 174


0
-3

iccgi iccgi
Equações e Problemas ...................................................... 180
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
MAT

35

iccgi iccgi Função ............................................................................... 190


.0
32

iccgi iccgi
Função Afim ...................................................................... 200
-1

iccgi
iccgi
o

Função Quadráticaiccgi ............................................................ 204


lh

iccgi iccgi
va

iccgi
ar

Inequações ...................................................................... 213


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Função Modular ................................................................... 218
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Exponencial .......................................................................
iccgi
224
riz

iccgi iccgi
at
Be

Logaritmos .......................................................................... 239


iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

Matriz ............................................................................... 254


iccgi iccgi
iccgi iccgi

Determinante .................................................................... 261


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

................................................................................ 267
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Geometria Plana ..............................................................
iccgi
268 iccgi
MAT

iccgi
Geometria Espacial ..........................................................
iccgi
iccgi
384
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1 41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

MAT
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi 5
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS
iccgi - PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V (verdadeiro)
iccgi ou F (falso) emiccgi
cada sentença:

41
iccgi iccgi

8:
a) O número 3 é natural ( ) iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) O número -6 é número natural ( ) iccgi

2
02
iccgi iccgi
c) O número 0 é par ( )

/2
iccgi iccgi

05
d) O número 1 é primo ( ) iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
e) O número 4 é composto ( )

om
iccgi
f) Há 8 números primos naturais menores
iccgi
do que 20 ( ) iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Faça uma lista
iccgicom todos os números primos naturais menores do que 50.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
Q3) Verifique se os seguintes números são iccgi
primos:
ss
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi a) 71 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi b) 143 iccgi


0

c) 127
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
6 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
NÚMEROS NATURAIS - DIVISÃO EUCLIDIANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) O número natural
iccgix, ao ser dividido pelo número natural não nulo y, determina um iccgi
iccgi
iccgi quociente igual aiccgi
4. Sabendo-se que o resto é o maior possível e que x – y = 39,
determine o restoiccgi
da divisão. iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) Qual é o 126° símbolo da sequência abaixo?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
@, #, $, %, *, @, #, $, %, *, @, ... iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Q3) Hoje é sexta iccgi
feira. Qual será o dia da semana daqui a 65 dias?

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 7
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS - PROBLEMAS DE CALENDÁRIOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Dentre os anos indicados
iccgi selecione aqueles que são bissextos: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
1956, 1977, 1988,iccgi
1994, 1998, 2002, 2015, 2019,
iccgi
2024

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Sabe-se que os anos que terminam em dois
iccgizeros
(viradas de séculos) possuem uma regra

0/
-1
iccgi iccgi
bissextos. Tais anos são indicados como casos
especial para determinar se serão ou não anosiccgi

om
especiais. Dentre os anos abaixo, determine aqueles
iccgi que são bissextos: iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
1600, 1800, 1900, 2000, 2100, 2300, 2400
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q3) Em 2015 Astolfo fez aniversário em uma terça feira, dia 20 deiccgijaneiro. Fagundes, em 2015, fez
na

iccgi iccgi
aniversário também emiccgiuma terça feira, dia 19 de maio. Determine o dia da semana correspondente
-a

iccgi
0

ao aniversário de cada um deles em 2016.


-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
8 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS - TEOREMA FUNDAMENTAL
iccgi DA ARITMÉTICA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Decomponha, emiccgi
fatores primos, os seguintes números: iccgi
iccgi
iccgi
a) 72 iccgi
iccgi iccgi
b) 168

41
iccgi iccgi

8:
c) 420
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
d) 64.000

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) Verifique, por meio da decomposição em fatores primos, se o número 108.000 é divisível por

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
2520. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q3) Determine o menor número natural pelo qual


iccgi devemos multiplicar 1188 para obtermos um
ss
vs

iccgi iccgi
número divisível por 504.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 9
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS - PROBLEMAS DIVERSOS
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine 3 números
iccgi
iccgi
ímpares consecutivos cuja soma é igual a 309. iccgi
iccgi
iccgi
iccgi Q2) As medidas da base
iccgi e da altura de um retângulo, em centímetros, são respectivamente iguais
iccgi iccgi
aos números naturaisiccgi
x e h. Adicionam-se 2 unidades à base x e 1 unidade à altura h. Após tais

41
iccgi

8:
mudanças, a área do retângulo tornou-se igual a 77 cm Determine
2. iccgi x + h. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) O número natural x, quando dividido pelo número natural y, gera quociente igual a 2 e resto 3.

02
iccgi iccgi

/2
O número x + 2, quando dividido por y, gera quociente
iccgi
igual a 3 eiccgi
resto zero. Determine x e y.

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q4) O dia 25 de outubro de 2015 caiu em um domingo. Em que dia da semana caiu o dia 18 de

om
iccgi
iccgi iccgi
março de 2016?

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
10 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS - MÚLTIPLOS E DIVISORES iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine todos os divisores naturais de 48.iccgi
iccgi iccgi
Q2) Determine todos iccgi
os divisores naturais de 210.
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q3) Determine o número de divisores naturais dos seguintes números:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) 840 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) 1620

-1
iccgi iccgi
c) 105.000

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 11
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS - NÚMERO DE DIVISORES
iccgi NATURAIS - PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Explique porque, na
iccgiregra
da obtenção do número de divisores, devemos aumentar uma unidade ao iccgi
expoente de cada fator primo e, em seguida, multiplicar
iccgi esses novos expoentes.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EEExercícios deAAAprendizagem
iccgi iccgi

iccgi iccgi xercícios


iccgi
de
xercíciosde prendizagem
prendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
iccgi ➢
➢ CONJUNTOS
➢CONJUNTOS
iccgi
iccgi NÚMÉRICOS
CONJUNTOSNÚMÉRICOS
NÚMÉRICOS iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROSNATURAIS
NÚMEROS NATURAIS- NÚMERO– PARTE 7DE DIVISORES iccgi NATURAIS - PARTE 2
NÚMEROS NATURAIS – PARTE 9 iccgi iccgi

Q1) Expliqueoporque, na
N =regra
840.da obtenção do número de divisores, devemos aumentar uma unidade ao
iccgi iccgi
Q1) Considere númeroiccgi Determine: iccgi
expoente de cada fator primo e, em seguida, multiplicariccgi esses novos expoentes.
iccgi iccgi
a) O número de divisoresiccgi de N iccgi
Q1)OVerifique se 234.658
iccgiépares
divisível por 4

41
b) número de divisores de N iccgi

8:
Q2) Verifique se 51.832 é divisível
c) O número de divisores ímpares de N por 11 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q3)OVerifique
d) número dese 1715 é divisível
divisores porsão
de n que 7 múltiplos deiccgi
21

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
RESPOSTA iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
RESPOSTA
Q1) O expoente de cada iccgi fator primo do divisor deve ser menor ou igual ao expoente do fator primo iccgi
correspondente do número original. Portanto, devemos iccgi
considerar a possibilidade do expoente do fator
Q1) O expoente de cada fator primo do divisor deve iccgi
ser menor ou igual ao expoente do fator primo
iccgi primo variar de zero até o valor do expoente do fator primo correspondente
iccgi no número original, ou seja,
iccgi correspondente do número original. Portanto, devemos considerar a possibilidade do expoente do fator
iccgi
iccgi temos que aumentar em uma unidade cada expoente. iccgi Como trata-se de uma questão de análise
primo variar de zero até o valor do expoente do fator
iccgi primo correspondente no número original, ou seja,
combinatória, devemos multiplicar tais possibilidades de expoente paraiccgi
iccgi
gerar os possíveis divisores. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

111 13
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EExercícios de A
Aprendizagem
iccgi iccgi

xercícios de prendizagem
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS
➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS – PARTE 7 iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS iccgi - CRITÉRIOS DE DIVISIBILIDADE iccgi
Q1) Explique porque,iccgi
na regra da obtenção do número de divisores, devemos aumentar uma unidade ao iccgi
expoente de cada fator primo e, em seguida, multiplicar
iccgi esses novos expoentes.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
Q1) Verifique se 234.658
iccgié
divisível por 4 iccgi

8:
Q2) Verifique se 51.832 é divisível por 11
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q3) Verifique se 1715 é divisível por 7

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
RESPOSTA iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi Q1) O expoente de cada fator primo do divisor deve ser menor ou igual ao expoente do fator primo
iccgi
iccgi
iccgi
correspondente do número original. Portanto, devemos
iccgi
iccgi
considerar a possibilidade do expoente do fator
primo variar de zero até o valor do expoente do fator
iccgi primo correspondente
iccgi no número original, ou seja,
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
14 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 11
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EEExercícios AAprendizagem
iccgi iccgi

xercícios de
xercíciosde
deA prendizagem
prendizagem
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
CONJUNTOSNÚMÉRICOS
NÚMÉRICOS
iccgi

iccgi
iccgi
➢CONJUNTOS

iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS
NÚMEROSNATURAIS
NATURAIS––MDC PARTE – PARTE
7 1 iccgi
NÚMEROS NATURAIS – MDC – PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Explique porque, iccgi
na regra da obtenção do número de divisores, devemos aumentar uma unidade ao iccgi
Q1) Determine
expoente de o M.D.C.
cada fator de 120,e,900
primo emeeseguida,
36 através daiccgi
decomposição,
multiplicar emexpoentes.
esses novos fatores primos, de cada um dos três
iccgi Q1) Determine o M.D.C.
números separadamente. de
iccgi 120, 900 36 através da decomposição, em fatores primos, de cada um dos três
números separadamente. iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q2) Determine o M.D.C. de 420 e 360 utilizando a decomposição simultânea
iccgi “com asterisco”. iccgi

:2
Q2) Determine o M.D.C. de 420 e 360 utilizando a decomposição simultânea “com asterisco”.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) Determine o M.D.C. de 126 e 81 utilizando o Algoritmo
iccgi de Euclides iccgi

/2
Q3) Determine o M.D.C. de 126 e 81 utilizando o Algoritmo
iccgi de Euclides iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
RESPOSTAS iccgi iccgi
RESPOSTAS
Q1) Não é divisível iccgi iccgi
iccgi
Q1) Não é divisível iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 11 15
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi iccgi
iccgi iccgi
1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
NÚMEROS NATURAIS – M.D.C. PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) Três fios de arame com comprimentos respectivamente
iccgi
iccgi
iguais a 120 m, 180 m e 200 m serão
cortados em pedaçosiccgi
iguais, de medidas inteiras
iccgi(em metros), sem sobras. Determine o menor

41
número de pedaços obtidos.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Um terreno retangular possui dimensões iguais
a 90m x 120m. Deseja-se dividir esse terreno
iccgi

0/
em lotes quadrados idênticos, de medidas inteiras (em metros), sem sobras. Determine o número

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
mínimo de lotes que podem ser obtidos. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
16 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS
iccgi
– M.D.C. PARTE 3 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Numa quitanda há 1260 bananas, 735 laranjas
iccgi
iccgi iccgi
e 840 caquis. Deseja-se distribuir essas frutas

41
a algumas famílias deiccgi
um bairro, de modo que oiccgi
maior número de famílias fosse atendido e todas

8:
iccgi iccgi
recebessem o mesmo número de bananas, o mesmo número deiccgi laranjas e o mesmo número de

:2
21
iccgi
caquis, sem sobras. Determine o número de laranjas que cada família recebeu.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q2) Dividindo-se 125 e 69 pelo maior número iccginatural possível, encontramos resto igual a 5 em

om
iccgi iccgi

l.c
ambas as divisões. Determine o divisor.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 17
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS – M.M.C. PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q1) Determine o MMC de 420 e 300 decompondo cadaiccgi
número, em fatores primos, iccgi

:2
21
iccgi iccgi
separadamente.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Determine o MMC de 840, 600 e 480 usando
iccgia decomposição simultânea.

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
18 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS – M.M.C. PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
Q1) Um ônibus A parte da rodoviária de uma cidade a cada 150 minutos, um ônibus B parte a cada
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
200 minutos e um ônibus C parte a cada 240 minutos. Se os ônibus partiram juntos exatamente às

21
iccgi iccgi

2
iccgi
2 horas da manhã, determine o horário exato noiccgi
qual ocorrerá a próxima partida simultânea.

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) Determine o menor iccginúmero natural maior do que 10 que, ao ser dividido por 12, 15 ou 20 deixa

-1
iccgi

om
iccgi
sempre resto igual a 10. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q3) Determine o menor
iccginúmero natural que, ao ser dividido por 3, 5 e 7 deixa restos iguais a 1, 3
3@
iccgi
iccgi iccgi
e 5, respectivamente.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 19
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS INTEIROS iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Q1) A afirmativa “ O conjunto dos números inteiros


iccgipositivos é equivalente ao conjunto dos números
iccgi iccgi
iccgi

41
naturais ” é verdadeira ou falsa? Justifique.
iccgi iccgi

8:
 
iccgi iccgi

:2
4 + 3  5 − 2   4 + 3 ( −4 + 11) 

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Q2) Resolva a expressão
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
20 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS - INTRODUÇÃO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Classifique as frações abaixo em redutíveisiccgi
ou irredutíveis:

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
18

02
a) iccgi iccgi

/2
20 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
39

-1
iccgi iccgi
b)

om
iccgi
46 iccgi iccgi

l.c
3

ai
iccgi iccgi
c)
gm
iccgi iccgi
7
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
143
12

iccgi
d) iccgi
ss

77
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 21
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS - DÍZIMAS PERIÓDICAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a fração
iccgi geratriz de cada dízimaiccgi
periódica a seguir:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
a) 0,4444444.... iccgi iccgi

2
iccgi
b) 0,23232323...

02
iccgi iccgi

/2
c) 3,2222222...
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) 4.313131... iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
e) 2,355555... iccgi iccgi

l.c
f) 5,2033333....iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
g) 1,23584584584...
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
22 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS - EXPRESSÕES iccgi
iccgi iccgi
iccgi −2 iccgi
3
Q1) Calcule o valor de P = ( 0, 777... + 0,333...)   iccgi
iccgi iccgi

iccgi iccgi 2
iccgi iccgi

41
1
iccgi iccgi

8:
x2 − iccgi iccgi

:2
x 2 para x = 3

21
Q2) Determine o valor de
iccgi iccgi
1

2
iccgi

02
x+ iccgi iccgi

/2
x iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 23
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS - PROBLEMAS DIVERSOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
2
Q1) Vende-se do comprimento de uma peça.iccgi
iccgi
Em seguida, vende-se os 60 metros restantes. Se iccgi

iccgi
5 iccgi
o valor pago por cadaiccgi
metro vendido foi igual a R$2,00,
iccgi determine o preço de toda a peça de tecido.

41
iccgi iccgi

8:
3
iccgi iccgi

:2
Q2) Renata foi ao mercado comprar carne e legumes. Chegando iccgi
lá, ela gastou do que tinha com

21
iccgi
5

2
iccgi

02
iccgi iccgi
7iccgi

/2
iccgi
a carne e, quando estava saindo, gastou os do
restante na compra de legumes. Se Renata

05
8
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
gastou R$ 21,00 com legumes, determine o valor
iccgigasto com a carne.

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
24 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS RACIONAIS
iccgi
- PROBLEMAS DE TORNEIRAS E DE iccgi
RENDIMENTO – PARTE 1 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Uma torneira enche
iccgi
iccgi
um reservatório em 6iccgi
horas. Uma segunda torneira enche o mesmo
reservatório em 8 horas. Estando o reservatório vazio,as duas torneiras são abertas

41
iccgi iccgi

8:
simultaneamente. Determine o tempo necessário para que o reservatório
iccgi
fique cheio. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Considere agora que o reservatório citado iccgino problema anterior possua um ralo que o iccgi

/2
iccgi iccgi

05
esvaziaria em 12 horas. Se abrirmos simultaneamente
iccgi as duas torneiras citadas no exercício

0/
anterior juntamente com
iccgi o ralo, em quanto tempo o reservatório será preenchido?

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 25
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS - PROBLEMAS DE TORNEIRAS
iccgi E DE RENDIMENTO – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Q1) (UFMG) Um reservatório é abastecido por duas


iccgi torneiras, A e B. A torneira A, sozinha, enche
iccgi iccgi
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
o reservatório em 20 horas. A torneira B, sozinha, enche o mesmo iccgi reservatório em 18 horas. Às iccgi

:2
21
iccgi iccgi
duas horas da manhã, estando esse reservatório iccgivazio, as duas torneiras são abertas. Depois de

2
02
4 horas e 30 minutos, a torneira B é fechada eiccgi
a torneira A continua a abastecer o reservatório. iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Determine a hora exata em que esse reservatórioiccgiestará cheio.

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
26 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS IRRACIONAIS - INTRODUÇÃO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Dentre os números
iccgia seguir, determine aqueles que são irracionais:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
7

8:
a) iccgi iccgi

:2
21
5 iccgi iccgi

2
iccgi
b) 0,232323...

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
c) 2 iccgi

0/
-1
 iccgi iccgi
d)

om
iccgi
4 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
0, 24
gm
e) −
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
0,33333... iccgi
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Classifique cada sentença a seguir como verdadeira (v) ou falsa (F):
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
a) A soma de dois iccginúmeros racionais é sempre
iccgi um número racional ( )
0
-3
86

iccgi
b) A soma de dois números irracionais é sempre
iccgi
um número irracional ( )
.2

iccgi iccgi
35

iccgi c) A soma de um número racional com um número irracional é sempre igual a um número
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
irracional ( )
-1

iccgi
d) O produto de dois números racionais é sempre
iccgi um número racional ( )
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi e) O produto de dois números irracionais éiccgisempre um número irracional ( )


ar

f) O produto de iccgi
um número racional com um número irracional é sempre igual a um número
C

iccgi
de

iccgi iccgi
irracional ( )
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 27
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS IRRACIONAIS - RACIONALIZAÇÃO
iccgi DE DENOMINADORES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Racionalize o denominador
iccgi de cada uma das
iccgiseguintes razões:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
3
a)

2
iccgi

02
2 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
5 iccgi

0/
b)

-1
iccgi iccgi
3 2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
1

ai
iccgi iccgi
c)
gm
iccgi 5
iccgi
22
3@
iccgi iccgi

4
iccgi iccgi
12

iccgi d) iccgi
ss

2 +1
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
5 iccgi
na

e) iccgi iccgi
-a

iccgi 7− 2 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
28 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS REAIS iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Faça um diagrama relacionando os conjuntos numéricos estudados, sem incluir o conjunto dos

41
iccgi iccgi

8:
números complexos iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 29
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EExercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

xercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

E¾ de Aprendizagem
iccgi iccgi

xercícios
Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
CONJUNTOS NÚMÉRICOS
¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi GABARITO iccgi
GABARITO iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi GABARITO NATURAIS – PARTE 1
NÚMEROS
iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS iccgi – PARTE 1 iccgi
Q1) V F V F V V iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS – PARTE 1
Q1) V F V F V V
iccgi
iccgi iccgi
Q2) P = { 2, 3, 5, 7, 11,
iccgi13, 17, 19, 23, 29, 31, 37,
iccgi41, 43, 47}
Q1)
Q2) V
PF= {V2,F 3,
VV

41
5, 7, 11,
iccgi13, 17, 19, 23, 29, 31, 37,
iccgi41, 43, 47}

8:
Q3) a) 71 é primo b) 143 não é primo c) 127 é primo iccgi iccgi

:2
Q2) P = { 2, 3, 5, 7, 11, 13, 17, 19, 23, 29, 31, 37, 41, 43, 47}

21
iccgi iccgi
Q3) a) 71 é primo b) 143 não é primo c) 127 é primo

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Q3) a) 71 é primo b) 143 não é primo c) 127 é primo iccgi

/2
iccgi

05
NÚMEROS NATURAIS – PARTE 2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS - DIVISÃO EUCLIDIANA

om
iccgi
Q1) 9 iccgi iccgi

l.c
NÚMEROS NATURAIS iccgi – PARTE 2
Q1) 9

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) �
3@
iccgi
Q1) 9 iccgi
iccgi Q2) � iccgi
12

iccgi Q3) Domingo iccgi


ss

Q2) �
vs

iccgi iccgi
Q3) Domingo
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
Q3) Domingo
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
NÚMEROS NATURAIS iccgi
– PARTE 3
0
-3

iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS iccgi – PARTE 3
86

iccgi
Q1) 1956, 1988, 2024iccgi
.2

iccgi
NÚMEROS NATURAIS iccgi - PROBLEMAS DE CALENDÁRIOS
35

iccgi
Q1) 1956, 1988, 2024
.0
32

Q2) 1600, 2000, 2400


iccgi iccgi
Q1)
-1

Q2) 1956,
1600, 1988,
2000, 2024
iccgi
2400 iccgi
o
lh

Q3) Astolfo: Quarta feira Fagundes: Quinta feira iccgi iccgi


va

Q2) 1600, 2000, 2400


Q3) Astolfo: Quarta feira
iccgi iccgi
Fagundes: Quinta feira
ar
C

iccgi iccgi
de

Q3) Astolfo: Quarta feira Fagundes: Quinta feira


iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
NÚMEROS NATURAIS – PARTE 4
iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi NÚMEROS NATURAIS – PARTE 4 iccgi


at

Q1)
Be

iccgi iccgi
NÚMEROS
Q1) NATURAIS - TEOREMA FUNDAMENTAL iccgi DA ARITMÉTICA
iccgi
a
An

iccgi iccgi
a) 72 2 ˜ 3
3 2
iccgi
Q1) iccgi
iccgi a) 72 23 ˜ 32 iccgi
b) 168 2 ˜ 3 ˜ 7
3 iccgi iccgi
iccgi a) 72 23 ˜332 iccgi
b) 168 2 ˜ 3 ˜ 7 iccgi iccgi
c) 420 232 ˜ 3 ˜ 5 ˜ 7 iccgi iccgi
b) 168 2 2˜ 3 ˜ 7 iccgi iccgi
c) 420 2 ˜ 3 ˜ 5 ˜ 7 iccgi iccgi
d) 64000 2 29 ˜ 53 iccgi iccgi
c) 420 2 ˜ 39˜ 5 ˜37
d) 64000 2 ˜ 5 iccgi
iccgi
iccgi

Q2) Não é divisível


d) 64000 2 ˜ 59 3 iccgi
iccgi Q2) Não é divisível iccgi
iccgi Q3) 14 iccgi
iccgi Q2) Não é divisível iccgi
Q3) 14 iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
Q3) 14
www.mestresdamatematica.com.br iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi
30 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS
iccgi- PROBLEMAS DIVERSOS
iccgi iccgi
Q1) 101, 103, 105 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 15 iccgi
iccgi iccgi
Q3) x = 13 e y = 5 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q4) Sexta feira

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
EXERCÍCIO DE APRENDIZAGEM - NÚMEROS NATURAIS - MÚLTIPLOS E DIVISORES

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q1) D(48) = {1, 2, 3, 4, 6, 8, 12, 16, 24, 48}

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
Q2) D(210) = {1, 2, 3,iccgi
5, 6,
iccgi
7, 10, 14, 15, 21, 30, 35, 42, 70, 105, 210}
12

iccgi iccgi
ss

Q3) a) 32 b) 30 c) 80
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

NÚMEROS NATURAIS iccgi- NÚMERO DE DIVISORES


iccgi NATURAIS - PARTE 1
-3
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Q1) O expoente de cada
iccgi fator primo do divisor deve ser menor ou igual ao expoente do fator primo
35

iccgi
.0

correspondente no número original. Portanto, devemos considerar a possibilidade do expoente do


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
fator primo variar de zero até o expoente do fatoriccgi
primo correspondente no número original, ou seja,
o
lh

temos que aumentar em uma unidade cada expoente. Como trata-se de um problema de análise
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

combinatória, devemos iccgi multiplicar tais possibilidades de expoente para gerar os possíveis
C

iccgi
de

iccgi iccgi
divisores.
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS - NÚMERO DE DIVISORES
iccgi NATURAIS iccgi
- PARTE 2
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) a) 32 b) 24 c) 8 d) 8 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS - CRITÉRIOS DE DIVISIBILIDADE
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Não é divisível iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q2) É divisível iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q3) É divisível iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 31
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS NATURAIS
iccgi– M.D.C. – PARTE 1
iccgi iccgi
Q1) 12 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 60 iccgi
iccgi iccgi

Q3) 9
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS – M.D.C. – PARTE 2

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Q1) 25 iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2) 12

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

NÚMEROS NATURAIS – M.D.C. – PARTE 3


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
Q1) 7
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q2) 8
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

NÚMEROS NATURAIS – M.M.C. – PARTE 1 iccgi


iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q1) 2100 iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q2)�16800
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
NÚMEROS NATURAIS – M.M.C. – PARTE 2 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) 22:00 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) 70 iccgi
iccgi iccgi

Q3) 103
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
32 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS INTEIROS
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Falsa. Observe que
iccgi
o conjunto dos números naturais inclui oiccgi
número zero, enquanto o iccgi
iccgi
conjunto dos númerosiccgi
inteiros positivos não o inclui. Portanto, tais conjuntos não são iguais. iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) -131 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
NÚMEROS RACIONAIS - INTRODUÇÃO

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
a) Redutível iccgi iccgi

l.c
b) Irredutível

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
c) Irredutível
3@
iccgi iccgi
iccgi
d) Redutível iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
NÚMEROS RACIONAIS - DÍZIMAS PERIÓDICAS
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
Q1) iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
4 iccgi
o

a)
lh

iccgi iccgi
va

iccgi 9 iccgi
ar

23
C

iccgi iccgi
b)
de

iccgi iccgi
99
es

iccgi iccgi
v

29
iccgi iccgi
Al

iccgi c) iccgi
riz

iccgi 9 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
427
d) iccgi iccgi
a
An

iccgi
99 iccgi
iccgi
iccgi

iccgi 106 iccgi


e) iccgi iccgi
iccgi 45 iccgi
1561 iccgi iccgi
f) iccgi iccgi
300 iccgi iccgi
123461 iccgi iccgi
g) iccgi iccgi
99900 iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 33
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS RACIONAIS
iccgi - EXPRESSÕES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
40 iccgi iccgi
Q1) 81 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
8
Q2) iccgi iccgi

41
3 iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
NÚMEROS RACIONAIS - PROBLEMAS DIVERSOS
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) R$ 200,00

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) R$ 36,00
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
NÚMEROS RACIONAIS
iccgi - PROBLEMAS DE TORNEIRAS E DE RENDIMENTO – PARTE 1
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q1) Aproximadamente 3 horas e 24 minutos iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q2) 4 horas e 48 minutos
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
NÚMEROS RACIONAIS - PROBLEMAS DE TORNEIRAS
iccgi E DE RENDIMENTO – PARTE 2
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) 17:00
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

NÚMEROS IRRACIONAIS - INTRODUÇÃO


iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q1) 2 eS iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q2) a) V b) F c) Viccgid) V e) F f) F
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
34 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ CONJUNTOS NÚMÉRICOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi NÚMEROS IRRACIONAIS
iccgi - RACIONALIZAÇÃO DE DENOMINADORES
iccgi iccgi

Q1)
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
3 2 iccgi
iccgi a) iccgi
2 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
10

8:
iccgi iccgi

:2
b)

21
iccgi iccgi
6

2
iccgi

02
5
8 iccgi iccgi

/2
c) iccgi iccgi

05
2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) 4 2 4

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
35  10
e)

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
5 iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi NÚMEROS REAIS iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

Q1)
iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 35
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MÉDIAS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a média
iccgi aritmética dos números: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) 40 e 60 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) 20, 40 e 90 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) Determine a média geométrica dos números:
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
a) 18 e 50
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
b) 20, 40 e 80
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q3) Determine a média


iccgi Harmônica dos números:
iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
a) 40 e 60
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
b) 10, 15 e 30
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
36 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma residência
iccgiconsumiu 4400 litros iccgi
de água em agosto, 3600 litros de água em

41
setembro e 7000 litros de água em outubro. Qual foi o consumo
iccgi iccgi
médio mensal de água

8:
iccgi iccgi

:2
nesse trimestre?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
Q2) Um atleta percorre
metade de uma distância a uma velocidade de 10 km/h e a outra
iccgi
iccgi
12

iccgi metade a 40 km/h. Qual foi a velocidade média


iccgi desse atleta durante todo percurso?
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q3) A média geométrica entre os números iccgi


x e x + 6 é igual a 4, então determine o valor
32

iccgi
-1

iccgi
positivo de x. iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 37
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MÉDIA PONDERADA iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um carro flex,
iccgique
pode utilizar como combustível álcool e gasolina misturados em iccgi

iccgi
qualquer proporção
iccgi
é abastecido com 20 litros
iccgi
de gasolina e 10 litros de álcool. Sabe-se
que o preço do litro
iccgide gasolina e o preço do litro de álcool são, respectivamente, iguais a
iccgi

41
R$ 1,80 e R$ 1,20.
iccgiNessa situação, o preçoiccgi
médio do litro do combustível que foi utilizado

8:
iccgi iccgi
é de:

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) R$ 1,50 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) R$ 1,55 iccgi

0/
c) R$ 1,60

-1
iccgi iccgi

d) R$ 1,40

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Renato comprou
3 cervejas do tipo I por R$ 3,00 por unidade, 5 cervejas do tipo II por
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
R$ 4,00 por unidade e duas cervejas do tipoiccgi III por R$ 10,50 por unidades. Qual foi o
12

iccgi
ss

preço médio pago por unidade de cerveja poriccgiRenato?


vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
a) R$ 4,50 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
b) R$ 5,00
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

c) R$ 5,50 iccgi iccgi


35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
d) R$ 6,00
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q3) A tabela abaixo refere-se aos salários mensais dos funcionários da empresa RCS.
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Número de Salário mensal (R$)
v

iccgi iccgi
Al

iccgi funcionários iccgi


riz

3 728,00
iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
x iccgi 856,00 iccgi
a
An

iccgi
iccgi
1 iccgi
924,00 iccgi

iccgi 3 1020,00 iccgi


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Seja x o número de funcionários que recebemiccgi um salário mensal
de R$ 856,00, então o
iccgi
valor de x para que o salário médio dessa empresa
iccgi seja igual a R$ 878,00 é: iccgi
iccgi iccgi
a) 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
b) 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) 4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
38 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um ônibus A, com 40 pessoas, saiu deiccgiPonte Nova com destino a BH, enquanto um
iccgi ônibus B, com 50iccgi
pessoas, saiu de BH com destino a Ponte Nova no mesmo instante. No
meio do caminho,iccgi
estes dois ônibus fazemiccgi
uma parada para o lanche. Neste momento,

41
iccgi iccgi
qual é a média de idades de todos estes passageiros, sabendo
iccgi que a média de idade das

8:
iccgi

:2
pessoas do ônibus A era de 30 anos e a do ônibus B era de 48
iccgianos?

21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
a) 40 anos

/2
iccgi iccgi

05
b) 42 anos iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
c) 44 anos

om
iccgi
d) 45 anos iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q2) Uma escolaiccgi
tem 18 professores. Um deles se aposenta e é substituído por um
12

iccgi
professor de 22 anos. Com isso, a média das idades dos professores diminui de 2 anos. É
iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
correto afirmar que
iccgia idade do professor que se aposentou é
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

a) 55 iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
b) 56
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi c) 57 iccgi
.2

iccgi iccgi
d) 58
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Q3) Em uma academia de ginástica situada na


cidade de Ponte Nova o peso médio de
iccgi
iccgi
o

um grupo de 22 pessoas é igual a 66 kg. Marina, Valéria e iccgi


Solange, com 82 kg, 78 kg e
lh

iccgi
va

iccgi 88 kg, respectivamente, resolveram entrar para esta academia. Sabendo disso, então
iccgi
ar
C

qual será o novo iccgi


peso médio das pessoas desta academia?
iccgi iccgi
de

iccgi
es

iccgi iccgi
a) 65 kg
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
b) 67 kg
riz

iccgi iccgi
at

c) 68 kg
Be

iccgi iccgi
d) 69 kg iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 39
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GRÁFICOS E TABELAS iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Observe a tabela abaixo, ela representa
iccgi a massa, em kg, de um grupo de 20
iccgi pessoas, a frequência absoluta f, frequência relativa f r e frequência acumulada fa.
iccgi
iccgi iccgi
Complete a tabela com os dados que estão iccgi
faltando.

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
Massa f fr iccgi
fa iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
45 kg 4 iccgi 20% iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
50 kg 6

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
55 kg 3 13

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi 60 kg 2
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
65 kg 5 25% 20
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q2) Colocando os iccgidados da tabela acima em um gráfico de setor, qual seria o ângulo
86

iccgi
.2

central do setor que


iccgi
corresponde a massa de 50 kg e 60 kg, respectivamente?
iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q3) Represente num gráfico de barras iccgi as frequências absolutas das massas
iccgi iccgi
va

iccgi
ar

representadas naiccgi
tabela da Q1.
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
40 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MEDIDAS DE TENDÊNCIA CENTRAL - MÉDIA, MODA
iccgi E MEDIANA iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um grupo de 9 pessoas fumantes respondeu
iccgi
iccgi
a uma pesquisa sobre o número de iccgi

iccgi cigarros consumidos


iccgi por cada um durante um dia, os dados foram colocados nessa tabela
abaixo: iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
P1 P2 P3 P4 P5 P6 iccgiP7 P8 P9
iccgi iccgi

:2
21
iccgi

2
iccgi
8 12 5 12 7 12 3 7 15

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Determine a moda, a mediana e a média doiccgi
número de cigarros consumidos por dia. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

Q2) Um grupo de 10 nadadores registraramiccgio seu tempo, em segundos, em uma prova de


iccgi iccgi
12

iccgi
ss

50 metros nado livre e os resultados foram colocados nessa tabela abaixo:


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
N1 N2 N3 N4 N5 N6 N7 iccgi
N8 N9 N10
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
31 28 28 28 32 31 25 33 27 37
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Determine a moda, a mediana e a média doiccgi
número de cigarros consumidos por dia.
-1

iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q3) A tabela abaixo representa o cargo, o número de funcionários e o salário de cada


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
cargo.
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Cargo ocupado Número de funcionários iccgiValor do Salário


riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Telefonista 4iccgi iccgi R$ 2.000,00
a
An

iccgi iccgi
iccgi Técnico 3iccgi R$ 4800,00
iccgi iccgi

iccgi
Diretor 1 iccgi
iccgi
R$ 8.000,00 iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Determine a moda, a mediana e a média dos salários
iccgi dessesiccgi
funcionários.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 41
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MEDIDAS DE DISPERSÃO - VARIÂNCIA E DESVIO
iccgiPADRÃO iccgi
iccgi iccgi

Q1) Considere uma amostra com algumasiccgimedidas em quilogramas da massa de um


iccgi iccgi

iccgi determinado produto:


iccgi A = {3 kg, 3 kg, 4kg, 4 kg, 4 kg, 6 kg}
iccgi iccgi

41
Determine a Variância e o Desvio Padrão dessa amostra.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) A tabela abaixo mostra as notas obtidas
iccgi pelos estudantes Gabriel, Tomás, Thiago, iccgi

/2
Luísa e Eduarda, num concurso, onde seriaiccgi
vencedor o aluno
iccgi
que obtivesse a maior

05
iccgi

0/
média, mas casoiccgi
houvesse empate na média, o candidato mais regular seria declarado

-1
iccgi
vencedor.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
MATEMÁTICA FÍSICA QUÍMICA
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
EDUARDA
iccgi
iccgi
8 6 10
12

iccgi LUÍSA 8 iccgi 8 8


ss

THIAGO 10 10 4
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
TOMÁS 10 9 5
a.

iccgi iccgi
na

GABRIEL 10 iccgi 7 iccgi 7


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Analisando a tabela
iccgi abaixo, concluímos que o (a) vencedor (a) foi:
86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

a) Eduarda
32

iccgi iccgi
b) Luísa
-1

iccgi

c) Thiago
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi d) Tomás iccgi


ar

e) Gabriel
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q3) Em uma turma de quatro alunos, o lindo professor Renato iccgiaplicou duas provas A e B,
riz

iccgi
obtendo as seguintes notas: A = {30,40,50,60} e B = {15,35,55,75}.
iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Analisando os resultados e denotando por MA e MB as médias das provas A e B,


An

iccgi iccgi
iccgi respectivamente, e denotando por DA eiccgiDB o desvio padrão das provas A e B
respectivamente, então teremos que:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) M A M
  B e DA DB iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) M A  M B e DA  DB iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) M A M B e DA  DB
 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
d) M A M B e DA  DB
 iccgi
iccgi

iccgi iccgi
e) M A  M B e DA 
DB iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
42 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MÉDIA, MODA E MEDIANA - DADOS CONTÍNUOSiccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Observe o histograma abaixo que representa
iccgi o número de pessoas no eixo vertical e
iccgi no eixo horizontal a faixa de idades a que elas pertencem.
iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
5

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
4 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
3 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi 6 12 18 24 IDADES EM ANOS


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Determine a Média, a Mediana e a classe Modal das idades. iccgi


lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 43
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
EXEMPLOS: MODA - MÉDIA - MEDIANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em julho deiccgi
2018
Renato viajou para o Chile para esquiar no Vale Nevado, local iccgi
iccgi
iccgi muito procurado pelos
iccgi turistas durante o inverno.
iccgi iccgi

41
Renato percebeuiccgi
que a média das temperaturas
iccgi máximas nos primeiros 5 dias da sua

8:
viagem foi de 0º, porém nos dois últimos 2 dias dessa viagem
iccgi
as temperaturas máximas iccgi

:2
21
iccgi iccgi
foram – 3º e – 4º.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Ao chegar ao seu Hotel Renato resolveu iccgi calcular qualiccgi
foi o valor da média das

05
temperaturas máximas registradas durante essa viagem, feito as contas ele encontrou o
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
valor de:

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
a) – 1,0º

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
b) – 1,5º
3@
iccgi iccgi
iccgi c) – 2,0º iccgi
12

iccgi
d) – 2,5º iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
e) – 3,5º
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
Q2) O Índice Nacional de Preços ao Consumidor Amplo (IPCA) mede a variação dos
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi custos dos gastos


iccgino período do primeiro ao último dia de cada mês de referência. O
.2

quadro a seguir iccgi


mostra informações sobre o IPCA dos meses de janeiro a outubro de
iccgi iccgi
35

iccgi
.0

2011.
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Mês/ano Índice do mês (em iccgi


%)
lh

iccgi
va

iccgi Out./2011 iccgi 0,43


ar
C

iccgi iccgi
Set./2011 0,53
de

iccgi iccgi
Ago./2011 0,37
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Jul./2011 0,16
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Jun./2011 0,15 iccgi


at

Maio/2011 0,47
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Abr./2011 0,77
An

iccgi iccgi
iccgi Mar./2011 iccgi 0,79
iccgi iccgi
Fev./2011 0,80 iccgi iccgi
iccgi Jan./2011 0,83 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
De acordo com as informações dadas, a iccgi
mediana e a média aritmética do IPCA, de iccgi
janeiro a outubro de 2011, são, respectivamente:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 0,53 e 0,50 iccgi

iccgi
b) 0,50 e 0,53 iccgi
iccgi
iccgi c) 0,50 e 0,49 iccgi
iccgi d) 0,49 e 0,50 iccgi
e) 0,49 e 0,53 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
44 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q3) Durante a semana de provas do colégio iccgi
CDH todos os
iccgi
alunos fizeram provas de iccgi
matemática. Umaiccgi amostra com as notas de 12 alunos do colégio CDH, foi retirada para iccgi
calcular a sua moda.iccgi Sabe-se que as notas obtidas por esses 12 alunos foram as iccgi

seguintes: 5 ,8 ,8 iccgi
, 4 ,9 ,10 ,8 ,3 , 4 , 7 , 2 , 6  .
iccgi
iccgi
iccgi iccgi

41
Não satisfeito com a amostra, por ter apenas uma moda, o iccgi diretor desse colégio decidiu
iccgi iccgi

8:
iccgi

:2
retirar apenas uma nota dessa amostra de tal forma que a amostra de notas passasse a

21
iccgi iccgi
ser bimodal, portanto qual foi a nota retiradaiccgi
por esse diretor?

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) 4 iccgi

0/
b) 5

-1
iccgi iccgi
c) 6

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) 7

ai
iccgi iccgi
e) 8
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q4) O professor Tomás escreveu numa folha iccgias sete primeiras notas das dez provas que
ss

ele acabou de corrigir, e as notas foram asiccgi


seguintes: 6, 7, 5, 7, 4, 8 e 9. Sabe-se que
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
todas as dez notas são números inteiros, então qual será oiccgi maior valor possível para a
a.

iccgi
na

mediana das notas dessas dez provas? iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
a) 6,0
86

iccgi iccgi
.2

b) 6,5 iccgi iccgi


35

iccgi
c) 7,0 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
d) 7,5
-1

iccgi
e) 8,0 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 45
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EXEMPLO VARIÂNCIA E DESVIO PADRÃO - PARTE
iccgi 1 iccgi
iccgi iccgi

Q1) Os 10 dados de uma amostra foramiccgi colocados em um gráfico de setor que foi
iccgi iccgi

iccgi formado por quatro


iccgisetores circulares cujos ângulos internos são iguais a 36º, 72º, 108º e
iccgi iccgi
144º, e esses setores representam, respectivamente, o número de pessoas cujas massas

41
iccgi iccgi

8:
são iguais a 72 kg, 76 kg, 70 kg e 74 kg. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Sabendo disso determine:

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) O número de pessoas com massas 72 kg, 76 kg, 70 kg e 74 kg, respectivamente.
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
b) A média das massas. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
c) A moda das massas.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi d) A mediana das massas. iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
e) A variância da amostra.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
f) O Desvio Padrão da amostra.
iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
46 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 ESTATÍSTICA E MÉDIAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EXEMPLO VARIÂNCIA E DESVIO PADRÃO - PARTE
iccgi 2 iccgi
iccgi iccgi

Q1) Observe a tabela abaixo, referentes aiccgi


um grupo de estudantes de uma escola da
iccgi iccgi

iccgi cidade de Ponte Nova,


iccgi belíssima cidade o interior de Minas Gerais.
iccgi iccgi

41
Número de
iccgi iccgi
Faixa de idade

8:
iccgi iccgi

:2
Alunos

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
7 Maior ou igual
iccgi a 12 anos e Menor do que 16 iccgi

/2
anos
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
8 Maior ou igual
iccgi a 16 anos e Menor do que 20

om
iccgi
anos iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
iccgi5 Maior ou igual a 20 anos e Menor do que 24
3@
iccgi
iccgi iccgi anos
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Determine a média e a mediana das idades.iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 47
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GABARITO
 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi GABARITO iccgi
iccgi iccgi
MÉDIAS
iccgi
GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MÉDIAS iccgi iccgi

Q1) a) 50 b) 50
iccgi
iccgi
MÉDIAS iccgi
iccgi iccgi
Q2)
Q1) a)
a) 30
50 b)
b) 40

41
50 iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q3) a) 48 b) 15

21
iccgi iccgi
Q2) a)
Q1) a) 50
30 b)
b) 50
40

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q3) a)
Q2) a) 30
48 b)
b) 40
15 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 1

-1
iccgi iccgi
Q3) a) 48 b) 15

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 1

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q1) 5000 L
3@
iccgi iccgi
iccgi APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 1
iccgi
12

iccgi Q2)
Q1) 16 km/h iccgi
ss

5000 L
vs

iccgi iccgi
al

Q3)
iccgi iccgi
2
a.

iccgi Q2) 5000


Q1) 16 km/h
L iccgi
na

iccgi iccgi
-a

Q3) 16
2 km/h
iccgi iccgi
Q2)
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
MÉDIA PONDERADA
iccgi
.2

Q3) 2 iccgi iccgi


35

iccgi iccgi
.0

MÉDIA PONDERADA
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q1) C iccgi
o

MÉDIA PONDERADA
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
Q2) C
B iccgi
ar

Q1)
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q3) A
Q2)
es

iccgi
Q1) B
C
iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q3) B
Q2) A iccgi
at
Be

iccgi iccgi
APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 2
Q3) A iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi

APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) A iccgi iccgi
iccgi APLICAÇÃO DAS MÉDIAS PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
Q2) D
Q1) A iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) C
Q2) D
iccgi iccgi
Q1) A iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) D
Q2) C iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) C iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi iccgi
1
iccgi iccgi

iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi

1
iccgi iccgi
48 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GRÁFICOS E TABELAS iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
iccgi Massa f iccgi fr fa

41
iccgi iccgi

8:
45 kg 4 20% iccgi
4 iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
50 kg 6 iccgi 30% 10 iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
55 kg 3 15% 13

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
60 kg 2 iccgi 10% 15 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
65 kg 5 25% 20
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Q2) 108º e 36º
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
Q3) Gráfico de barras
iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi 6
.0
32

iccgi 5 iccgi
-1

iccgi
4
iccgi
o
lh

3 iccgi iccgi
f
va

iccgi 2 iccgi
ar
C

iccgi 1 iccgi
de

iccgi iccgi
0
es

iccgi iccgi
45 50 55 60 65
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi
MEDIDAS DE TENDÊNCIA CENTRAL - MÉDIA,
iccgi
iccgi
MODA E MEDIANA
iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi Q1) Moda = 12 cigarros, Mediana = 8 cigarros
iccgi e Média = 9 cigarros.
iccgi iccgi
Q2) Moda = 28 segundos, Mediana = 29,5 segundos e Médiaiccgi = 30 segundos. iccgi
iccgi iccgi

Q3) Moda = R$ 2.000,00, Mediana = R$ 3.400,00 e Média = iccgi


R$ 3.800,00
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MEDIDAS DE DISPERSÃO
iccgi - VARIÂNCIA E DESVIO PADRÃO iccgi
iccgi
iccgi
iccgi Q1) Variância = 1 kg² e Desvio Padrão = 1 kg iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) B iccgi
iccgi iccgi
Q3) C iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
2 49
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
MÉDIA, MODA E MEDIANA - DADOS CONTÍNUOS iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Média = 15,5iccgi
anos, Mediana = 16 anos e a Classe Modal será de 18 a 24 anos. iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
EXEMPLOS MODA - MÉDIA – MEDIANA

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q1) A

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
Q2) B

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q3) E

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q4) D

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

EXEMPLO VARIÂNCIA E DESVIO PADRÃO


iccgi- PARTE 1
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
Q1) a) 1, 2, 3 e 4 pessoas, respectivamente.iccgi iccgi
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
b) 73 kg
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

c) 74 kg iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
d) 74 kg
-1

iccgi
iccgi
o

e) 5 kg²
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
f) 5 kg
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

EXEMPLO VARIÂNCIA E DESVIO PADRÃO


iccgi- PARTE 2
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

Q1) Média = 17,6iccgi


anos e Mediana = 17,5 anos iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
50 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
3
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma lanchonete vende 4 opções de sanduíche
iccgi e 3 opções de suco natural. Pergunta-se:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) De quantos modos um freguês pode escolher apenas um destes itens, sanduíche ou suco

41
iccgi iccgi

8:
natural? iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
b) De quantos modos
iccgi um freguês pode escolher um sanduíche e um suco natural?
gm
iccgi 3@
iccgi
iccgi
(Resolva peloiccgi
Princípio Fundamental de Contagem e construa também a
iccgi
árvore de
12

iccgi possibilidades) iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 51
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Astolfo pretende viajar da cidade X para a cidade
iccgi Z, passando obrigatoriamente pela cidade Y.
iccgi iccgi
Sabe-se que há 5 opções
iccgi de estradas ligando Xiccgi
até Y e outras 4 opções de estradas ligando Y até

41
Z. Determine o total de maneiras distintas de Astolfo viajar de X até Z.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q2) Quantos númerosiccgi
naturais de 5 algarismos distintos podemos formar com os dígitos 2, 3, 4, 5,
12

iccgi iccgi
ss

6 e 7?
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Q3) Quantos números naturais pares de 3 algarismos distintos podemos formar com os dígitos 1,
35

iccgi iccgi
.0

2, 3, 4, 5, 6, 7 e 8?
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
52 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Quantos números pares com 4 algarismosiccgidistintos e maiores do que 7000 podemos formar
iccgi iccgi
com os dígitos do sistema
iccgi de numeração decimal?
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) Um painel eletrônico é formado por 8 lâmpadas.
iccgi
Considere que o painel seja utilizado para
ss
vs

iccgi iccgi
comunicação à distância, entre dois pelotões em treinamento. Diferentes códigos podem ser
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
criados variando-se as configurações das lâmpadas, quando optamos por deixar parte do conjunto
na

iccgi iccgi
-a

iccgi ligado ou parte desligado. Por exemplo, ao deixarmos todas as lâmpadas ligadas, enviamos uma
iccgi
0
-3

iccgi iccgi
mensagem; ao deixarmos as duas primeiras lâmpadas ligadas e as demais desligadas, enviamos
86

iccgi iccgi
.2

outra mensagem, e assim


iccgi
por diante. Observeiccgi
que não é possível enviar uma mensagem com
35

iccgi iccgi
.0

todas as lâmpadas desligadas. Determine o totaliccgi


de mensagens diferentes que podem ser enviadas
32

iccgi
-1

iccgi
pelo dispositivo. iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 53
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PFC – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma placa de automóvel é formada por 3 letras
iccgi e 4 algarismos. Quantas placas distintas podem
iccgi iccgi
ser formadas utilizando-se
iccgi apenas as letras A, B, C, D, E, e com os algarismos distintos?
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

Q2) Astolfo pretende montar um mosaico colorido


iccgiformado por 5 retângulos, conforme indicado na
iccgi iccgi
ss
vs

iccgi
figura abaixo.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Se há apenas 4 cores disponíveis e sabendo-se


iccgi que dois retângulos situados lado a lado não
32

iccgi
-1

podem ser pintados da mesma cor, determine oiccgi


total de maneiras distintas de se realizar a tarefa.
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
54 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PFC – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) O dia 02/02/2020 foi uma data consideradaiccgimatematicamente perfeita, pois ao tomarmos os
iccgi iccgi
dígitos da direita paraiccgi iccgi configuração. Trata-se de um número capicua
a esquerda obtemos a mesma

41
ou palíndromo numérico. Determine a quantidade
iccgi iccgi de números capicuas positivos menores do

8:
iccgi iccgi

:2
que 100.000 que podem ser formados com os dígitos do sistemaiccgi de numeração decimal.

21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Astolfo esqueceu
iccgia sua senha de 3 dígitos, lembrando-se apenas que se tratavam de 3
3@
iccgi
iccgi iccgi
algarismos distintos e que o último dígito era ímpar.
iccgi Considere que Astolfo leva 30 segundos para
12

iccgi
ss

testar cada senha. Determine o tempo máximo, em horas, que seria gasto para que ele verificasse
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
todas as senhas possíveis.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 55
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – ARRANJOS SIMPLES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o valor de cada um dos seguintes arranjos
iccgi simples:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) A6,2

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) A8,3

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Q2) Quantos números de 4 algarismos distintos podemos formar com os dígitos 3, 4, 5, 6, 7, 8? Resolva

/2
iccgi iccgi

05
usando o PFC e a fórmula
iccgide arranjos simples.
iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
56 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – FATORIAL iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Simplifique cada expressão a seguir: iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
6!

41
a)
iccgi iccgi

8:
2! iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
10!

2
iccgi
b)

02
iccgi iccgi
2! 8!

/2
iccgi iccgi

05
11! 9! iccgi

0/
c)

-1
iccgi iccgi
12! 7!!

om
iccgi
iccgi iccgi
6!+ 8!

l.c
d)

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi 5! iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi (n + 1)!+ 2  ( n − 1)!
iccgi
e)
12

n!
iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 57
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES SIMPLES – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere as letras da palavra CADERNO. iccgi
Determine:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) O total deanagramasque podem ser formados.

41
iccgi iccgi

8:
b) O número de anagramas que começam com consoante. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
c) O número de anagramas nos quais as letras
iccgi E, R, N aparecem juntas, nessa ordem.

2
02
d) O número de anagramas nos quais as letras
iccgi
E, R, N aparecem juntas. iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
58 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES SIMPLES – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um grupo formado por 5 homens e 4 mulheres iccgi
irá formar uma fila. De quantos modos essa fila pode
iccgi iccgi
ser formada, com a condição
iccgi de que os homens permaneçam
iccgi juntos?

41
iccgi iccgi

8:
Q2) Os anagramas da palavra ESPIGA foram colocados em ordem alfabética.
iccgi
Determine a palavra que iccgi

:2
21
iccgi iccgi
ocupa a 241ª posição.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 59
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES SIMPLES – PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um grupo de 5 crianças, dentre eles Astolfo e Fagundes,
iccgi deverá ser acomodado em 5 cadeiras colocadas
iccgi iccgi
em fila, uma ao lado da iccgi
outra. De quantos modos o grupo
iccgi poderá ser acomodado se Astolfo sempre deverá

41
ser posicionado à esquerda de Fagundes, mas não necessariamente juntos?
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q2) Considere as letras da palavra ESQUILO. Em quantos
iccgi destes anagramas a letra S aparece à esquerda da

2
02
iccgi iccgi
letra O, mas não necessariamente juntas?

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
60 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES SIMPLES – PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere ainda as letras da palavra ESQUILO. Determine
iccgi o total de anagramas que podem ser
iccgi iccgi
formados tais que: iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) As consoantes encontram-se em ordem alfabética, mas não necessariamente
iccgi
juntas. iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) A letra E aparece à esquerda das demais vogais, mas não necessariamente juntas.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 61
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES COM REPETIÇÕES iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1. Determine o número de anagramas da palavra
iccgi CAPIVARI.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2. Um robô foi programado para se deslocar em um percurso definido pela malha retangular

21
iccgi iccgi

2
iccgi
abaixo, deslocando-se apenas para a direção norte
iccgi (N) ou leste (L). Determine o total de

02
iccgi

/2
caminhos possíveis para o robô ao se deslocar iccgi
de A para B.
iccgi iccgi

05
0/
-1
iccgi iccgi
N

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
O L B
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
S iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi A iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
62 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PERMUTAÇÕES CIRCULARES iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o total de maneiras de se formariccgi
um círculo, em uma brincadeira de roda, com
iccgi iccgi
a) Cinco pessoas.iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) Oito pessoas. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
c) Um grupo formado por 3 casais, de modo que os membros de cada casal permaneçam ao

2
iccgi

02
lado um do outro. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 63
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi COMBINAÇÕES SIMPLES- PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) De quantos modos é possível formar uma comissão
iccgi de 4 pessoas a partir de um grupo de 9
iccgi iccgi
pessoas? iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q2) Calcule o valor de:

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) C6,2
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
b) C10,3 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
c) C5,0 + C5,1 + C5,2 iccgi
+ C5,3 + C5,4 + C5,5
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
64 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi COMBINAÇÕES SIMPLES- PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma escola possui 4 professores de História,
iccgi 5 professores de Geografia e 3 professores de
iccgi iccgi
Sociologia. Pergunta-se:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) De quantos modos é possível formar uma comissão contendo
iccgi 4 professores? iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

b) Quantas comissões de gm
4 professores podem ser formadas contendo exatamente 2
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi professores de História e
iccgi 2 professores de Sociologia?
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
c) Em quantas comissões de 4 professores iccgi
iccgi
há pelo menos um professor de geografia?
.0
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 65
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi COMBINAÇÕES SIMPLES- PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Na abaixo, as retas r e s são paralelas. Quantos
iccgi triângulos podem ser formados com vértices
iccgi iccgi
nos pontos destacados?
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
66 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi COMBINAÇÕES SIMPLES- PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Severino e Genoveva fazem parte de um grupo
iccgi de 8 pessoas. Deseja-se formar uma comissão
iccgi iccgi
contendo 5 pessoas.iccgi
Entretanto, como Severino
iccgie Genoveva estão brigados e não podem estar

41
juntos em uma mesma comissão. De quantos modos
iccgi iccgi é possível montar essa comissão atendo às

8:
iccgi iccgi

:2
condições dadas?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q2) A partir de um grupo


iccgi
de 9 pessoas será formado
iccgi
um grupo contendo um presidente, um vice
35

iccgi iccgi
.0

presidente e 4 auxiliares. De quantos modos é possível montar o grupo?


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 67
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi COMBINAÇÕES COM REPETIÇÕES iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) De quantos modos é possível distribuir
iccgi7 objetos idênticos entre 4 gavetas?
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) De quantos
iccgimodos é possível distribuir 7 objetos idênticos entre 4 gavetas, de modo
al

iccgi
a.

iccgi
que cada gaveta contenha pelo menos um objeto? iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
68 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi MAPA MENTAL iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Refazer o mapa mental descrito na aula,
iccgi destacando todas as fórmulas.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 69
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE FINAL iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) De quantos modos é possível acomodar uma
iccgifamília com 5 membros em uma fila contendo 8
iccgi iccgi
poltronas? iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
(Obs: Procure fazer a questão de 3 modos diferentes, conforme visto
iccgi na aula) iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
70 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE 1
iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi a) 7 opções iccgi


Q2)
b) a)1220,5 cm²
opções iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
ANÁLISE
Q3) 16 COMBINATÓRIA
m² – PARTE 2 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q1)Q4)
20 maneiras
ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) 720 números iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q3) 120 números
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE 3 iccgi


na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
Q1) 784 números
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

Q2) 255 mensagens iccgi iccgi


35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

ANÁLISE COMBINATÓRIA – PFC - PARTE 1 iccgi iccgi iccgi


va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Q1) 630000 placas
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Q2) 324 maneiras
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PFC - PARTE 2 iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
Q1) 1098 números iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2)Q2) a) ߨ iccgi iccgi
3 horas
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
c) ͷǡ͹ͷߨ
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 71
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

E➢ Aprendizagem
iccgi iccgi

xercícios deCOMBINATÓRIA
iccgi

Gabarito
ANÁLISE
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – ARRANJOS SIMPLES iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 30 b) 336 iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – ARRANJOS SIMPLES
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 360 números iccgi iccgi
Q1) a) 30 b) 336

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) 360 números

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
ANÁLISE COMBINATÓRIA – FATORIAL iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q1)

-1
ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
– FATORIAL iccgi

om
iccgi
a) 360 iccgi iccgi

l.c
Q1)

ai
iccgi iccgi
b) 45
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
c)
a)6360 iccgi
iccgi
12

iccgi d)
b)342
45 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
c)n62 + n + 2
al

iccgi iccgi
e)
a.

iccgi
d) 342n iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi n2 + n + 2 iccgi
e)
0

ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi


SIMPLES – PARTE 1
-3

iccgi
n
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Q1)
35

iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
– PERMUTAÇÕESiccgi
SIMPLES – PARTE 1
.0
32

iccgi
a) 5040 anagramas
-1

iccgi
Q1) iccgi
o

b) 2880 anagramas
lh

iccgi iccgi
va

iccgi c)
a) 120
5040anagramas
anagramas
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
d)
b) 720
2880anagramas
anagramas
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
c) 120 anagramas
v

iccgi iccgi
Al

iccgi d) 720 anagramas iccgi


riz

iccgi iccgi
at

ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi


SIMPLES – PARTE 2
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

Q1) 14400 iccgi iccgi


iccgi ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi
SIMPLES – PARTE 2
iccgi iccgi
Q2) IAEGPS
Q1) 14400
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) IAEGPS iccgi iccgi
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi
SIMPLES – PARTE
iccgi 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 60 modos
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi
SIMPLES – PARTE 3
iccgi
iccgi Q2) 2520 anagramas iccgi
iccgi Q1) 60 modos iccgi
iccgi iccgi
Q2) 2520 anagramas iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
72 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
– PERMUTAÇÕES SIMPLES – PARTE
iccgi
4 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) 840 anagramas iccgi
iccgi
b) 1260 anagramas iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi
COM REPETIÇÕES

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) 10080 anagramas iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

Q2) 210 caminhos

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PERMUTAÇÕESiccgi
CIRCULARES
12

iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
a) 24 modos
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b) 5040 modos iccgi iccgi


-a

iccgi c) 16 modos iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

ANÁLISE COMBINATÓRIA – COMBINAÇÕESiccgi


SIMPLES – PARTE 1
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q1) 126 modos


lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) a) 15 b) 120 iccgi c) 32


C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

ANÁLISE COMBINATÓRIA – COMBINAÇÕES SIMPLES – PARTE 2


An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 495 modos iccgi iccgi
iccgi b) 18 comissões iccgi
iccgi iccgi
c) 460 comissões iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ANÁLISE COMBINATÓRIA – COMBINAÇÕESiccgi


SIMPLES – PARTE 3
iccgi iccgi

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
135 triângulos iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 73
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ ANÁLISE COMBINATÓRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – COMBINAÇÕES SIMPLES – PARTE
iccgi 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 36 modos iccgi
iccgi iccgi
Q2) 2520 modos iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
ANÁLISE COMBINATÓRIA – COMBINAÇÕESiccgi
COM REPETIÇÕES
iccgi iccgi

/2
iccgi

05
iccgi

0/
Q1) 120 modos

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 20 modos

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

ANÁLISE COMBINATÓRIA – MAPA MENTAL iccgi


vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
Reproduzir o mapa mental da aula iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
ANÁLISE COMBINATÓRIA – PARTE FINAL
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q1) 6720 maneiras
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
74 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere o experimento aleatório “lançar 3iccgi
moedas simultaneamente”. Pede-se:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) Descreva o espaço
amostral

41
iccgi iccgi

8:
b) Descreva o evento: obter exatamente 2 caras e uma coroa.
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi
Q2) Considere o experimento aleatório “lançar dois
iccgi
dados de seis faces simultaneamente”.
-1

iccgi
Descreva os seguintes eventos: iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

a) Obter soma das


iccgi faces igual a 8.
C

iccgi
b) Obter soma das
iccgi faces igual a um número primo.
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 75
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) No lançamento simultâneo de dois dados de seis faces, determine a probabilidade de
iccgi
iccgi iccgi
obtermos soma das faces
iccgi igual a 6 iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q2) Uma urna contém bolinhas numeradas de 1 a 100. Uma bola será retirada da urna, ao acaso.
iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Determine a probabilidade de obtermos um número cubo perfeito.
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
76 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um casal pretende ter 3 filhos. Determine aiccgi
probabilidade de que o casal tenha pelo menos
dois meninos.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q2) Dois dados de seis


iccgifaces serão lançados simultaneamente. Determine a probabilidade de
0
-3

iccgi iccgi
que a soma das facesiccgi
obtidas seja maior do que 3.
86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 77
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Uma urna contém bolinhas numeradas de 1 a 50.
iccgiUma bolinha será retirada, ao acaso. Determine
iccgi iccgi
a probabilidade de obtermos
iccgi um número ímpar ou
iccgium múltiplo de 3.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
78 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 5 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um baralho é formado por 52 cartas, divididas
iccgi em 4 naipes: Copas, ouros, espadas e paus.
iccgi
Cada naipe contém 13 cartas, sendo um ás (A),iccgi
iccgi
iccgi
um rei (K), uma dama (Q) e um valete (J) e 9 cartas

41
numeradas de 2 a 10.
iccgiUma carta é retirada doiccgi
baralho, ao acaso. Determine a probabilidade de

8:
iccgi iccgi

:2
obtermos:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) Um rei de copas iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
b) Um ás iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
c) Uma carta de iccgi
paus
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi d) Um valete ou uma carta de ouros iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q2) Uma prova é formada por 10 questões de múltipla escolha, cada uma com 4 alternativas.
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Fagundes não estudou para a prova e pretende “chutar” as iccgi questões, sem nenhum critério.
riz

iccgi iccgi
at

Determine a probabilidade de que ele acerte exatamente 6 questões


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 79
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 6 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um órgão de trânsito apresentou os iccgi
seguintes dados acerca da probabilidade de
iccgi iccgi
congestionamento deiccgi
algumas vias: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
AVENIDA PROBABILIDADE DE ESTAR CONGESTIONADA
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Astolfo iccgi0,3

2
02
Fagundes iccgi0,6 iccgi

/2
iccgi iccgi
Capivara iccgi0,8

05
0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Almeida vai de casa para
iccgi o trabalho passando pelas
avenidas Astolfo, Fagundes e Capivara, nessa

l.c
ai
iccgi
ordem. Determine a probabilidade de que ele encontre congestionamento nesse trajeto.
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q2) Em uma moeda viciada, a probabilidade de se obter coroa iccgi


é o triplo da probabilidade de se
lh

iccgi
va

iccgi
obter cara. Duas moedas distinguíveis são lançadas simultaneamente. Determine a probabilidade
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de obtermos exatamente
iccgi 2 caras.
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
80 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 7 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um grupo formado por 4 mulheres e 2 homens iccgi será disposto em uma fila. Se escolhermos, ao
iccgi iccgi
acaso, uma destas possíveis
iccgi filas, qual é a probabilidade
iccgi de obtermos uma fila na qual as pessoas

41
do mesmo sexo estejam juntas?
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Um saco contémiccgi
3 bolas pretas e 5 bolas brancas. Quantas bolas azuis devem ser colocadas
al

iccgi
a.

iccgi
no saco para que a probabilidade de sortearmosiccgi
uma bola azul seja
iccgi
igual a 1/5?
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 81
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 8 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Uma sala de aula contém 70 alunos, dentre os quais incluem-se Léo e Bia. Dois alunos serão
iccgi
iccgi iccgi
escolhidos, ao acaso.iccgi
Determine a probabilidadeiccgi
de que Léo e Bia formem a dupla sorteada.

41
iccgi iccgi

8:
(Faça a questão de dois modos diferentes: supondo que o sorteio seja simultâneo e supondo que
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
o sorteio seja feito sucessivamente, sem reposição.
iccgi Compare os resultados)

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Um saco contémiccgi
3 bolas pretas e 5 bolas brancas. Quantas bolas azuis devem ser colocadas
al

iccgi
a.

iccgi
no saco para que a probabilidade de sortearmosiccgi
uma bola azul seja
iccgi
igual a 1/5?
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
82 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 9 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Uma urna contém bolinhas numeradas de 1 a 100. iccgi Uma pessoa retira uma bola da urna ao acaso
iccgi iccgi
e, ao invés de dizer oiccgi
número sorteado, declara:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
“O número que eu sorteei é múltiplo de 13”. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
De posse dessa informação, determine a probabilidade de que o número sorteado seja par.

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
Q2) Um saco contémiccgi
3 bolas pretas e 5 bolas brancas. Quantas bolas azuis devem ser colocadas
0
-3

iccgi iccgi
no saco para que a probabilidade de sortearmos uma bola azul seja igual a 1/5?
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 83
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 10 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um dado de seis faces é lançado duas vezes.iccgi Sabendo-se que a face obtida no primeiro
iccgi iccgi
lançamento foi 4, determine
iccgi a probabilidade de que
iccgi a soma das faces obtidas seja maior do que 8.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
Q2) Um baralho é formado por 52 cartas, divididas em 4 naipes: Copas, ouros, espadas e paus.
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Cada naipe contém 13 cartas, sendo um ás (A), um rei (K), uma dama (Q) e um valete (J) e 9 cartas
iccgi
12

iccgi iccgi
ss

numeradas de 2 a 10. Uma carta foi retirada ao acaso, e verificou-se que a mesma é uma carta de
vs

iccgi iccgi
paus. Determine a probabilidade de que a carta seja um ás ou um rei.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
84 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES - PARTE 11 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Uma eleição foi disputada por dois partidos A e B.
iccgiDe acordo com pesquisas, sabe-se que:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
• 40% dos brancos
iccgi votam
no candidato do iccgi
partido A

41
8:
• 70% dos negros votam no candidato do partido A iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
• 50% das pessoas de outras etnias votamiccgi
no candidato do partido A

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Sabe-se que há 60% de eleitores brancos na região, 30% de negros e 10% de outras etnias. Um

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
voto foi apurado e verificou-se que ele foi dado
iccgi para o candidato do partido A. Determine a

ai
iccgi

gm
iccgi
iccgi
probabilidade de que iccgi
o voto tenha sido dado por um negro.
iccgi 3@
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 85
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios➢dePROBABILIDADES
Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi GABARITO iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
PROBABILIDADES
GABARITO – PARTE 1 iccgi
iccgi
GABARITO
Q1)
iccgi iccgi
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
PROBABILIDADES
a)E= – PARTE 1 iccgi
iccgi Q1) {(C,C,C), (C,C,K),
iccgi(C,K,C),(K,C,C),(K,K,C),(K,C,K), (C,K,K), (K,K,K)}
iccgi iccgi
Q1)

41
Sendo{(C,C,C),
a)E= C: CARA E K:iccgi
COROA
(C,C,K), (C,K,C),(K,C,C),(K,K,C),(K,C,K),
iccgi
(C,K,K),iccgi
(K,K,K)}

8:
iccgi

:2
a)E=
b) A={(C,C,C), (C,C,K), (C,K,C),(K,C,C),(K,K,C),(K,C,K), (C,K,K),iccgi
(K,K,K)}

21
iccgi
Sendo {(C,C,K),
C: CARA(C,K,C), (K,C,C)}
E K: COROA

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Sendo C: CARA E K: COROA

/2
b) A= {(C,C,K), (C,K,C), (K,C,C)} iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
b)
Q2)A= {(C,C,K), (C,K,C),
iccgi
(K,C,C)} iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2)a) A={(2,6), (6,2),iccgi
(3,5),
(5,3), (4,4)}

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi

Q2)b) B={(1,1), (1,2),iccgi


(2,1),
(2,3), (3,2), (1,4), (4,1), (1,6), (6,1), (2,5), (5,2), (3,4), (4,3), (5,6), (6,5)}
3@
iccgi
iccgi a) A={(2,6), (6,2),iccgi
(3,5),
(5,3), (4,4)}
12

iccgi iccgi
ss

b)
a) B={(1,1), (6,2),
A={(2,6), (1,2), (3,5),
(2,1), (5,3),
(2,3), (4,4)}
(3,2), (1,4), (4,1),
iccgi (1,6), (6,1), (2,5), (5,2), (3,4), (4,3), (5,6), (6,5)}
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
b) B={(1,1), (1,2),–(2,1),
PROBABILIDADES PARTE (2,3),
2 (3,2), (1,4), (4,1), (1,6), (6,1), (2,5),
iccgi (5,2), (3,4), (4,3), (5,6), (6,5)}
a.

iccgi
na

iccgi iccgi
-a

Q1) 5/36
iccgi iccgi
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 2
0
-3

iccgi
86

PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 2
iccgi iccgi
.2

Q2)
Q1) 1/25
5/36 iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q1) 5/36
32

iccgi iccgi
Q2) 1/25
-1

iccgi
iccgi
o

Q2) 1/25
lh

PROBABILIDADES – PARTE 3 iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Q1) 1/2
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 3
de

iccgi
es

iccgi iccgi
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 3
v

iccgi
Q2)
Q1) 11/12
1/2
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
Q1) 1/2 iccgi
at

Q2) 11/12
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q2) 11/12
An

iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES – PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
33/50
PROBABILIDADES – PARTE 4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
PROBABILIDADES – PARTE 4 iccgi iccgi
33/50 iccgi iccgi
iccgi iccgi
33/50 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

www.mestresdamatematica.com.br 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi
86 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ PROBABILIDADES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
PROBABILIDADES – PARTE 5 iccgi
iccgi
PROBABILIDADES
Q1) –iccgi
PARTE 5 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1)a) 1/52
iccgi
iccgi iccgi
b)
a) 1/13
1/52
iccgi iccgi

41
c) 1/4 iccgi iccgi

8:
b) 1/13 iccgi iccgi

:2
d) 4/13

21
c) 1/4
iccgi iccgi

2
iccgi

02
d)344/13 iccgi iccgi

/2
Q2) 10  210 iccgi iccgi

05
434 iccgi

0/
-1
Q2) 10  210 iccgi iccgi
4

om
iccgi
PROBABILIDADES – PARTE 6 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 6
gm
iccgi
iccgi
Q1) 94,4% iccgi
3@
iccgi
Q1)
Q2) 94,4%
iccgi
12

iccgi 1/16 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
Q2) 1/16
al

PROBABILIDADES – PARTE 7
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 7
-a

iccgi Q1) 2/15


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi Q1)
Q2) 2/15
2
iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q2) 2
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

PROBABILIDADES – PARTE 8
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 8
C

1/2415 iccgi
de

iccgi iccgi
es

1/2415
iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

PROBABILIDADES – PARTE 9
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

PROBABILIDADES –iccgi
PARTE 9
An

3/7 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
3/7
PROBABILIDADES – PARTE 10
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PROBABILIDADES
Q1) 1/3 – PARTE 10 iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1)
Q2) 1/3
iccgi iccgi
2/13 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) 2/13 iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi PROBABILIDADES – PARTE 11 iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROBABILIDADES
42% – PARTE 11 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
42% iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 87
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
88 iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm

MAT
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi 89
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
01 - UNIDADES DE MEDIDAS iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) ( ) 3,14 km é equivalente
iccgi a 31.400 dm iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) ( ) 56 cm é equivalente a 0,056 dam

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
c) ( ) 5,1 dam2 é equivalente a 5.100.000 cm 2
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
d) ( ) 12.000 dm2iccgi
é equivalente a 0,012 hmiccgi
2 iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
e) ( ) 0,12345 hm 3
é equivalente a 123.450iccgi
m3

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi f) ( ) 40.000.000iccgi
mm3 é equivalente a 0,00004 dam3
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
g) ( ) 2,5 hectares é equivalente a 25.000 m2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

h) ( ) 3,025 m3 éiccgi
equivalente a 3025 litros iccgi iccgi
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
i) ( ) 40.000 cm3iccgi
é equivalente a 40 litros
86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

j) ( ) 23,05 toneladas é equivalente a 23.050.000 gramas


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

k) ( ) 180 km/h é equivalente a 50 m/s


lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

l) ( ) 80 m/s é equivalente
iccgi
a 288 km/h iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
m) ( ) 1 dia possui 1440 minutos
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

n) ( ) 1 m3 = 1.000 dm3 = 1.000.000 cm3


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
90 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RAZÃO E PROPORÇÃO PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Uma árvoreiccgi
de 18 metros de altura foi representada numa fotografia com um
tamanho de 9 cm. Determine qual foi a escala
iccgi iccgiusada para representar essa árvore.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Uma maquete foi feita na escala de 1 iccgi
cm: 50 cm. Determine a escala de área e a iccgi

/2
iccgi iccgi

05
escala de volume dessa mesma maquete. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q3) Um mapa cuja escala de área é igual a 16 cm2: 2500 cm2 possui escala de
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi comprimento igualiccgi
a:
12

iccgi iccgi
ss

a) 16 : 2500
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b) 4 : 500 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

c) 4 : 25
iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi d) 2 : 25 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q4) A razão entre dois números inteiros e positivos


iccgi é igual a 2/7 e a soma desses inteiros
ar
C

iccgi iccgi
é igual a 45.
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
Determine o maior desses números.
iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 91
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

03 - RAZÃO E PROPORÇÃO PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) ( ) Duas grandezas são diretamente proporcionais quando
iccgi a razão entre elas é uma

21
iccgi
constante.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) ( ) O gráfico que representa duas iccgi
grandezas diretamente proporcionais é um

0/
-1
segmento de reta.iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
c) ( ) Duas grandezas são inversamente iccgi
proporcionais quando o produto entre elas é

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
uma constante. iccgi
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi d) ( ) O gráfico que representa duas grandezas


iccgi inversamente proporcionais é um ramo
ss
vs

iccgi iccgi
de hipérbole.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q2) Renato vai dividir R$ 54.000,00 em partes diretamente proporcionais ás idades dos
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
seus três filhos, Gabriel, de 13 anos; Tomás, de 9 anos e Eduarda de 5 anos. Qual a
35

iccgi iccgi
.0

quantia que cada filho vai receber?


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q3) Os ângulos iccgi


internos de um triângulo são inversamente proporcionais a 2, 3 e 6.
C

iccgi
de

iccgi iccgi
Determine o maior ângulo desse triângulo.
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Q4) Divida o número 981 em partes diretamente
iccgi proporcionais
iccgi a 2, 6 e 3 e ao mesmo
a
An

iccgi iccgi
iccgi tempo em partes inversamente proporcionais a 5, 9 e 4.
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
92 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

04 – REGRA DE TRÊS PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Sabe-se queiccgio dinheiro que será gasto com a compra de 24 chicletes correspondem
ao valor que seriaiccgi
pago pela compra de 6 chocolates,
iccgi iccgi
então, de posse dessa quantia de

41
iccgi
dinheiro, se eu já tenho 16 chicletes, quantos chocolates eu ainda poderia comprar?

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Considere que o diâmetro de um tronco
iccgide
uma espécie de árvore é proporcional à

0/
-1
iccgi iccgi
sua idade até os 100 anos. Se uma árvore iccgi dessa espécie foi cortada aos 10 anos e

om
possuía, na época, um tronco de diâmetroiccgi igual a 30 cm, o diâmetro, em cm, de seu iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
tronco, aos 25 anos,
iccgi se não fosse cortada, seria igual a
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
a) 45 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

b) 60
vs

iccgi iccgi
c) 75
al

iccgi iccgi
a.

d) 85
iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

Q3) João decidiu iccgi


pintar todaa sua casa e percebeu que para pintar 48 metros quadrados
iccgi iccgi
.2

iccgi
35

iccgi de parede em sua casa, ele


iccgi gastou uma lata de tinta e pagou por ela R$ 90,00. Quanto
.0

ele ainda terá que dispor, em reais, para comprar a tinta suficiente para terminar a pintura
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
da sua casa, que tem o total de 240 metros iccgi
quadrados de parede?
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) R$ 360,00 iccgi


ar
C

b) R$ 450,00 iccgi iccgi


de

iccgi iccgi
c) R$ 540,00
es

iccgi iccgi
d) R$ 630,00
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Q4) O cubo de uma grandeza X é diretamente
iccgi proporcional aiccgi
uma grandeza Y.
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Quando X = 2 temos Y = 12, portanto quando X = 4 teremos iccgi
Y igual a:
iccgi iccgi
iccgi
a) 64 iccgi
iccgi
iccgi
b) 72 iccgi iccgi
c) 84 iccgi iccgi
d) 96 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 93
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

05 – REGRA DE TRÊS PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Uma ponte éiccgi
feita em 120 dias por 16 trabalhadores. Se o número de trabalhadores
for elevado para 24, o número de dias necessários
iccgi iccgi para a construção da mesma ponte

41
iccgi iccgi
será igual a:

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) 180

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) 100

/2
iccgi iccgi

05
c) 80 iccgi

0/
-1
d) 60
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

Q2) Dez homensiccgi


levam gm
nove horas para executar uma tarefa. O tempo que seis homens,
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi em iguais condições
iccgi dos anteriores, levarão para fazer a mesma tarefa é de
12

iccgi iccgi
ss

aproximadamente:
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi a) 12 horas iccgi


na

iccgi iccgi
b) 13 horas
-a

iccgi iccgi
0

c) 14 horas
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
d) 15 horas iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Q3) Um barco com 36 pessoas, entre passageiros


iccgi
e tripulantes, parte com mantimentos
iccgi
o

para os 30 dias previstos de viagem. No final do 10º dia,iccgi ele recolhe 9 náufragos.
lh

iccgi
va

iccgi
Mantendo-se a ração diária de cada pessoa, os mantimentos restantes são suficientes
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
para mais
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
a) 15 dias iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi b) 16 dias iccgi


at

c) 17 dias
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

d) 18 dias
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q4) Uma variável y é inversamente proporcional ao quadradoiccgi
de outra variável x.
iccgi iccgi
Para x = 3, y = 15, então, se x = 4, y deveráiccgi
valer iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 1/16 iccgi iccgi
b) 15/16 iccgi iccgi

c) 45/16
iccgi
iccgi
iccgi d) 135/16 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
94 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

06 – REGRA DE TRÊS PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Um grupo com iccgi36 trabalhadores, trabalhando 12 horas por dia, concluiu uma obra em
150 dias. Ao contratarmos
iccgi 30 trabalhadores,iccgi
trabalhando 8 horas por dia, esperamos que

41
iccgi iccgi
essa mesma obra fosse concluída em:

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) 270 dias

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) 264 dias

/2
iccgi iccgi

05
c) 260 dias iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) 236 dias

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

Q2) Adeodato vaiiccgi gm


construir um prédio no prazo máximo de 1260 dias e para isso ele vai
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi contratar 12 pedreiros, trabalhando 10 horas por dia. Se na última hora ele resolveu
iccgi
12

iccgi
contratar mais 3 pedreiros e, todos eles trabalhando
iccgi
15 horas por dia, podemos afirmar
ss
vs

iccgi iccgi
que esse prédio será concluído em:
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

a) 672 dias iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
b) 662 dias
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi c) 652 dias iccgi


.2

iccgi iccgi
d) 642 dias
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q3) Em uma empresa, 8 funcionários produzem 2.000 peças,iccgi trabalhando 8 horas por dia
lh

iccgi
va

iccgi durante 5 dias. Qual será o número de funcionários


iccgi necessários para que essa empresa
ar
C

produza 6.000 peças


iccgi
em 15 dias, trabalhando 4 horas por dia? iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
a) 4 funcionários
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
b) 8 funcionários
riz

iccgi iccgi
at

c) 12 funcionários
Be

iccgi iccgi
d) 16 funcionáriosiccgi iccgi iccgi
a
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q4) Andando a uma velocidade V, Eduarda percorre uma distância iccgi
iccgi
D em 72 minutos. Em iccgi

quantos minutos ela vai percorrer o triplo daiccgi


distância D andando
iccgi a uma velocidade igual
a 1,5V?
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 108 minutos iccgi iccgi
b) 128 minutos iccgi
iccgi
iccgi

c) 144 minutos iccgi


iccgi d) 156 minutos iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 95
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

07- PORCENTAGEM PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em uma solução de 35 g, a porção de iodo
iccgi
iccgi
pesa 0,7 g. A porcentagem de iodo nessa iccgi

iccgi solução é igual a:iccgi


iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
a) 0,2%

8:
iccgi iccgi

:2
b) 1,5%

21
iccgi iccgi
c) 2,0%

2
iccgi

02
iccgi iccgi
d) 2,5%

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Q2) Um trabalhador ganha R$ 1.200,00 poriccgi
mês. São reservados 20% para a prestação
iccgi iccgi

om
da casa própria, 40% para a alimentação e 22% para gastos diversos. O restante é
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
depositado em uma
iccgi caderneta de poupança. O valor que o trabalhador deposita na
gm
iccgi
poupança é:
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

a) R$ 186,00
vs

iccgi iccgi
b) R$ 216,00
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
c) R$ 244,00
na

iccgi iccgi
-a

iccgi d) R$ 310,00 iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Q3) Dois caminhões-tanque carregam o mesmo volume de misturas de álcool e gasolina.
.2

iccgi iccgi
35

iccgi A mistura de umiccgi


contém 3% de álcool e a do outro, 5% de álcool. Os dois caminhões
.0
32

descarregam sua carga em um reservatório iccgi que estava vazio. A razão do volume de
iccgi iccgi
-1

álcool para o de gasolina na mistura formada


iccgi no reservatório, após os caminhões terem
o
lh

descarregado, é iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
a) 1/25
de

iccgi iccgi
es

iccgi
b) 1/24 iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi c) 1/16 iccgi


riz

iccgi d) 1/12 iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q4) O proprietário de um posto de venda de combustível detectou um percentual de 30%


An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
de álcool em um tanque contendo 6.000 litros
iccgi
de uma mistura de álcool e gasolina. Como
iccgi
a legislação determina um percentual de 24% de álcool na iccgi mistura, quantos litros de iccgi
iccgi gasolina deverão ser adicionados a esse tanque para que a exigência
iccgi seja cumprida?
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 4.560 iccgi iccgi
b) 2.250 iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 1.800 iccgi iccgi
d) 1.500 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
96 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PORCENTAGEM PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma mercadoria que custa R$ 120,00 foi
iccgi
vendida por R$ 150,00. Determine:
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) O lucro obtido nessa
iccgi venda. iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) Qual foi o lucro sobre o preço de custo.

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
c) Qual foi o lucro sobre o preço de venda. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) Uma camisaiccgi
cujo preço de custo é deiccgi
R$
140,00 foi vendida obtendo um lucro de iccgi

l.c
ai
iccgi
25% sobre o preço de custo. Determine qual foi o preço de venda dessa camisa.
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q3) Um carro foiiccgi
vendido por R$ 36.000,00, gerando para o vendedor um lucro igual a
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
20% sobre o preço de custo. Determine qualiccgi
foi o preço de custo
iccgi desse carro.
na
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Um certo livro


iccgifoi
vendido com um lucro igual a 20% do preço de venda. Determine
.0
32

iccgi
qual foi o lucro sobre o preço de custo desseiccgi
livro.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 97
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PORCENTAGEM PARTE 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Marque V para Verdadeiro e F para Falso,
iccgi
iccgi
nas seguintes afirmações: iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
a) ( ) aumentar 20% em um valor x significa multiplicar x poriccgi
1,2
iccgi iccgi

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) ( ) descontar 20% em um valor x significa multiplicar x poriccgi
0,8

/2
iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) ( ) aumentar 30% em um valor x significaiccgi
multiplicar x por 1,3 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi d) ( ) descontar 30%
iccgi em um valor x significa multiplicar x por 0,7
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi e) ( ) aumentar 35% em um valor x significa multiplicar x poriccgi


1,35
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi f) ( ) descontar 35%


iccgi em um valor x significa multiplicar x por 0,65
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
g) ( ) aumentar 64,5% em um valor x significa multiplicar x por 1,645
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

h) ( ) descontar 64,5% em um valor x significa multiplicar x por 0,355


iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
i) ( ) aumentar 250% em um valor x significa multiplicar x poriccgi
3,5
riz

iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi j) ( ) descontar 90% em um valor x significaiccgi
multiplicar x por 0,1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
98 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PORCENTAGEM PARTE 4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) O preço P deiccgi
uma mercadoria
iccgi
sofre umiccgi
aumento de 40% e passa a custar R$ 168,00.
Determine o valoriccgi
de P.

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) O preço P de uma mercadoria sofre umiccgi
iccgi
desconto de 30%
iccgie passa a custar R$ 49,00.
iccgi

/2
05
Determine o valor de P. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q3) Dois aumentos
iccgisucessivos, um de 20% e outro de 30% correspondem a um único de
gm
iccgi
aumento de:
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
a) 50% iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
b) 52%
al

iccgi iccgi
a.

iccgi c) 54% iccgi


na

iccgi iccgi
d) 56%
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q4) Dois descontos


iccgi
sucessivos, um de 20%iccgi
e outro de 30% correspondem a um único de
35

iccgi iccgi
.0

desconto de:
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) 56% iccgi
o
lh

b) 50%
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

c) 48%
C

iccgi iccgi
de

d) 44% iccgi iccgi


es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q5) No período de um ano o salário de um vendedor aumentou iccgi 32%, porém no mesmo
at
Be

iccgi
período, a inflação foi de 20%. Qual foi oiccgiaumento efetivo
iccgi
no valor do salário desse
iccgi
a

vendedor?
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi a) 12% iccgi

b) 10%
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 8% iccgi iccgi
d) 6% iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 99
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PORCENTAGEM PARTE 5
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) O preço de uma
mercadoria sofre um aumento de 30%, e logo em seguida, a título de
iccgi iccgi

iccgi
promoção, sofre um
iccgi
desconto 30% em seu novo
iccgi
valor. Em relação ao preço inicial, após o
aumento seguidoiccgi
do desconto, concluímos que
iccgi esse preço:

41
iccgi iccgi

8:
a) não se alterou. iccgi iccgi

:2
21
b) aumentou 9%
iccgi iccgi

2
iccgi
c) diminuiu 9%

02
iccgi iccgi

/2
d) diminuiu 12% iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) Uma mercadoria sofreu um reajuste de
iccgi20%
e, em seguida um desconto de 10%, iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
quando passou a iccgi
custar R$ 270,00. O preço da mercadoria antes do reajuste era
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi a) R$ 245,45 iccgi
12

iccgi iccgi
b) R$ 250,00
ss
vs

iccgi iccgi
c) R$ 246,00
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
d) R$ 248,00 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi Q3) Suponha queiccgio governo pretende aumentar o imposto sobre consumo de 20% para
.2

iccgi iccgi
24%. Assim sendo,iccgio acréscimo percentual do aumento sobre o imposto deve ser de:
35

iccgi
.0
32

iccgi iccgi
a) 4%
-1

iccgi
iccgi
o

b) 12%
lh

iccgi iccgi
va

iccgi c) 20% iccgi


ar
C

d) 25%
iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q4) Determine o desconto percentual oferecido em cada umaiccgi das promoções abaixo:
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
a) “Pague 1 e Leve 2” iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi b) “Pague 3 e Leve 5” iccgi
iccgi iccgi

iccgi
c) “Pague 15 e Leve 16” iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
100 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) ( ) No sistema de juros simples a taxa de juros incide sempre
iccgi sobre o capital inicial.

21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) ( ) No sistema de juros compostos a taxa
iccgi de juros incide sempre sobre o capital

0/
-1
atualizado. iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

c) ( ) O montanteiccgi no sistema de gm
juros simples, em função apenas do tempo, é
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi representado por iccgi
uma função afim.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi d) ( ) O montante no sistema de juros compostos, em função


iccgi apenas do tempo, é
na

representado por iccgi


uma função exponencial. iccgi iccgi
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
e) ( ) Aplicandoiccgi
um capital no sistema de juros simples, a uma taxa mensal de 20%,
35

iccgi
.0

durante dois meses, obtemos um aumento deiccgi40% no nosso capital inicial.


32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi f) ( ) Aplicando um capital no sistema de juros


compostos, a uma taxa mensal de 20%,
iccgi
ar
C

durante dois meses, teremos um aumento de 44% no nosso capital inicial.


iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 101
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Qual deve ser
iccgio capital aplicado, no sistema
iccgi de juros simples, para que no final de 2

41
anos, a uma taxa de 0,5% ao dia, obtermos um montante final de R$ 23.000,00?
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
a) R$ 4000,00
iccgi iccgi

2
iccgi
b) R$ 5000,00

02
iccgi iccgi

/2
c) R$ 6000,00 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) R$ 7000,00 iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2) Um capital aplicado a juros simples, à taxa de 2,5% ao mês, triplica em

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi a) 75 meses iccgi
12

iccgi b) 80 meses iccgi


ss
vs

c) 85 meses
iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
d) 90 meses
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q3) Lucas investe
iccgi R$ 130.000,00 em um fundo de aplicação que paga 2% ao mês,
86

iccgi
.2

capitalizados mensalmente.
iccgi Se não fizer retiradas,
iccgi ao fim de três meses, Lucas terá um
35

iccgi
montante de iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) R$ 137.057,94 iccgi
o
lh

b) R$ 137.579,04 iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
c) R$ 137.759,04iccgi
ar
C

iccgi
d) R$ 137.957,04iccgi
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q4) Um automóvel foi comprado por R$ 8.000,00 e vendido iccgi dois anos depois, tendo
at

sofrido, nesse período, uma desvalorização iccgi de 20% no primeiro ano e de 15% no
Be

iccgi

segundo ano. O preço de venda do veículo foi:


iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi a) R$ 5.200,00 iccgi
b) R$ 5.440,00 iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) R$ 6.220,00 iccgi iccgi
d) R$ 6.400,00 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
102 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma pessoa iccgi
aplicou, em duas carteirasiccgi
diferentes, um total de R$ 20.000,00 durante

41
um mês. A taxa de aplicação na carteira I foi de 2% ao mês e, na carteira II, de 3% ao
iccgi iccgi

8:
mês. Considerando que o total de juros obtidos foi de R$ iccgi 550,00, indique o valor, em
iccgi iccgi

:2
21
iccgi
reais, aplicado na carteira I.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) R$ 5.000,00 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) R$ 10.000,00 iccgi

-1
iccgi
c) R$ 15.000,00

om
iccgi
d) R$ 17.000,00 iccgi iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Um capital deiccgi
R$ 20.000,00 foi dividido em duas partes: a primeira foi aplicada a uma
3@
iccgi

taxa de 9% de juros anuais, enquanto a segunda foi aplicada a uma taxa de 11% de juros
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

anuais. Ao término de um ano, os lucros obtidos em cada uma dessas aplicações foram
vs

iccgi iccgi
iguais. Nessas condições, a diferença entre o valor aplicado a 9% e o valor aplicado a
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
11% é:
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

a) R$ 2.000,00 iccgi
-3

iccgi
86

iccgi
b) R$ 2.500,00 iccgi
iccgi
.2

iccgi
35

iccgi c) R$ 3.000,00 iccgi


.0

d) R$ 3.500,00
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q3) Uma aplicação no sistema de juros simples iccgi rendeu 10% no primeiro mês, 24% no
ar

segundo mês e 14% no terceiro mês. O rendimento mensal médio dessa aplicação foi
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
igual a:
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi a) 14% iccgi


riz

b) 15%
iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) 16% iccgi iccgi
a
An

d) 17% iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 103
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PAGAMENTOS PARCELADOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma camisaiccgide seda que custa a iccgi
vista R$
78,00 vai ser comprada em duas

41
prestações, uma iccgi
de R$ 42,00 no ato da compra
iccgi e
outra de R$ 45,00, 30 dias após a

8:
compra. Qual foi a taxa de juros mensal efetivamente cobrada
iccgi
no pagamento desta iccgi

:2
21
iccgi iccgi
camisa?

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) 20 % iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) 24 %

-1
iccgi iccgi
c) 25 %

om
iccgi
d) 30 % iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Uma TV foi comprada
segundo o seguinte plano de pagamento: uma prestação no
3@
iccgi iccgi

ato da compra, de R$ 28,00 e mais uma iccgiparcela de R$ 39,00 com 30 dias. Se o


iccgi iccgi
12

iccgi
ss

consumidor pagou efetivamente uma taxa de


iccgi30 % ao mês, o valor à vista dessa TV era
vs

iccgi
de
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
a) R$ 56,00
-a

iccgi iccgi
0

b) R$ 58,00
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
c) R$ 59,00 iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi d) R$ 60,00 iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi

Q3) Uma loja cobra 10% ao mês de juros, nas vendas a prazo.iccgi Um cliente comprou um
iccgi
o
lh

iccgi
va

iccgi produto, cujo preço à vista é R$ 441,00. iccgi


Ele efetuou o pagamento em duas parcelas
ar

iguais, sendo a primeira no ato da compra e a outra trinta dias depois. O valor de cada
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
parcela foi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi a) R$ 231,00 iccgi


riz

iccgi
b) R$ 231,52 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) R$ 242,55 iccgi iccgi
a
An

d) R$ 245,00 iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
104 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FLUXO DE CAIXA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um financiamento
iccgi foi feito a uma taxaiccgi mensal de juros de 10% e o valor das

41
prestações era de R$ 440,00. Determine oiccgi
iccgi valor a ser pago por uma prestação que for

8:
paga com: iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 1 mês de atraso.

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 1 mês de antecedência. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) Uma mercadoria que custa P reais à vista foi paga em três prestações mensais e
gm
iccgi iccgi
iguais de R$ 144,00, sendo a primeira no ato da compra, a segunda com 30 dias e a
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi terceira com 60 dias após a compra. Se a taxa iccgi mensal de juros efetivamente cobrada foi
ss

de 20%, então determine o valor de P.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q3) Uma mercadoria


iccgi cujo preço à vista é igual a R$ 420,00 foi paga em duas parcelas
-3

iccgi
86

iccgi iguais de R$ 242,00,


iccgi uma com 30 dias e outra com 60 dias após a compra. Qual foi a taxa
.2

iccgi iccgi
mensal de juros efetivamente cobrada no pagamento parcelado?
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 105
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi

MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi

GABARITO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi UNIDADES DE MEDIDAS
GABARITO iccgi
iccgi iccgi

Q1) a) V b) VDE
c) MEDIDAS
Viccgi
d) V e) V f) V g) V h) V i) V j) V k) V l) V m) V n) V
iccgi iccgi
UNIDADES iccgi
iccgi
iccgi
Q1) a) V b) V c) Viccgi
d)
iccgi
V e) V f) V g) V h) V i) V j) V k) V l) V m) V n) V
iccgi

41
RAZÃO E PROPORÇÃO PARTE 1
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q1) 1:200
RAZÃO E PROPORÇÃO PARTE 1

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q2) 1:200
Q1) 1 cm² : 2500 cm² e 1 cm³ : 125000 cm³ iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Q3) 1
Q2) D cm² : 2500 iccgi
cm² e 1 cm³ : 125000 cm³ iccgi
iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
Q4) D
Q3) 35

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q4) 35 iccgi
12

iccgi iccgi
RAZÃO E PROPORÇÃO PARTE 2
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Q1) a) VEb)PROPORÇÃO
V c) V d) V
a.

iccgi
RAZÃO PARTE 2 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
Q2) a)
Q1) Gabriel:
V b) VR$
c) 26.000,00;
iccgi
Viccgi
d) V Tomás: R$18.000,00 e Eduarda: R$ 10.000,00
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
Q3) Gabriel:
90°
.2

Q2) R$ 26.000,00;
iccgi Tomás: R$18.000,00
iccgi e Eduarda: R$ 10.000,00
35

iccgi iccgi
.0

Q4) 90°
(216,360,405)
32

Q3)
iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q4) (216,360,405)
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

REGRA DE TRÊS PARTE 1


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 2 DE TRÊS PARTE 1
es

iccgi iccgi
REGRA
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
Q2) 2
C
riz

iccgi Q1) iccgi


at
Be

iccgi iccgi
Q3) C
Q2) A iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q4) A
Q3) D iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q4) D iccgi
iccgi iccgi
REGRA DE TRÊS PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) C DE TRÊS PARTE 2


iccgi iccgi
REGRA iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) C
Q1) D iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
Q3) D
Q2) B iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q4) B
Q3) D iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
Q4) D iccgi
iccgi
1 iccgi

1
iccgi iccgi
106 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
REGRA DE TRÊS PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) A iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q2) A iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Q3) D

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q4) C

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
PORCENTAGEM PARTE 1

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q1) C

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
Q2) B
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q3) B
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q4) D iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
PORCENTAGEMiccgi
PARTE 2
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q1) a) R$ 30,00 b) 25% c) 20%


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q2) R$ 175,00
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q3) R$ 30.000,00iccgi
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

Q4) 25%
iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
PORCENTAGEMiccgi
PARTE 3 iccgi iccgi
a
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) V b) V c) V d) V e) V f) V g) V h) V i) V j) V iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PORCENTAGEM PARTE 4 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) R$ 120,00 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) R$ 70,00 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) D iccgi
iccgi iccgi
Q4) D iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q5) B iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 107
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PORCENTAGEM PARTE 5 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) C iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q2) B iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Q3) C

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q4) a) 50% b) 40% c) 6,25%

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 1iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
Q1) a) V b) V c)iccgi
V d) V e) V f) V

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 2iccgi


vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
Q1) B iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
Q2) B
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q3) D iccgi iccgi


35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q4) B
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

JUROS SIMPLES E COMPOSTO PARTE 3


iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q1) A
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) A iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) C
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PAGAMENTOS PARCELADOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) C iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) B
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q3) A iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
108 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
3
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATEMÁTICA COMERCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FLUXO DE CAIXA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) R$ 484,00iccgib) R$ 400,00 iccgi
iccgi

Q2) R$ 364,00
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Q3) 10%

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 4 109
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROGRESSÃO ARITMÉTICA - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q1) Assinale V ou F nas afirmativas abaixo:iccgi

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) A razão da PA ( 1, 5 ,9, 13, ... ) é igual aiccgi
4. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi ( )A sequência iccgi
( 2, 7, 12, 17, ... ) é uma PA CRESCENTE de razão r = 5.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
( ) A sequência ( 5, 2, -1, -4, ... ) é uma PAiccgi
DECRESCENTE de razão r = -3.
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
( ) O vigésimo termo da PA ( 3, 8, 13, 18, ...
iccgi) é igual a 98.
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0

( ) O trigésimo termo da PA ( 10, 7, 4, 1, ... ) é igual a -77.


-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
110 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROGRESSÃO ARITMÉTICA - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Em uma determinada PA sabe-se que a3 + a5 = 26 e a4 + a10 =iccgi
50. Assim sendo, calcule o iccgi

:2
21
iccgi iccgi
vigésimo termo dessa PA.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
QUESTÃO 2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Em um treinamento iccgimensal um determinado atleta corre sempre 3 minutos a mais do que
gm
iccgi
correu no dia anterior. Se no quinto dia o atleta correu 17 minutos, quanto tempo correrá
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi no décimo segundo dia? iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi QUESTÃO 3 iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Um atleta, planejando iccgi 21km, fez um plano de treinamento, que
iccgi percorrer o percurso de
.2
35

iccgi consistia em correr 1.000 m no primeiro dia e, a cada dia subsequente, percorreria a
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
distância do dia anterior acrescida de 400 m.iccgi
Sendo assim, esse atleta irá atingir a
-1

distância diária de 21km no:


iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) 54º dia iccgi


ar
C

b) 53º dia iccgi iccgi


de

iccgi iccgi
c) 52º dia
es

iccgi iccgi
d) 51º dia
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
e) 50º dia
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 111
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROPRIEDADES DA PA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine os valores de x de modo que a sequência ( x+3, x2iccgi
, 6x+1) seja uma PA. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
QUESTÃO 2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Determine a quantidade de múltiplos de 3 que
iccgiexistem entre 200 e 700. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi QUESTÃO 3 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
PUC-MG) A soma de três números naturais em progressão aritmética é trinta; a diferença
a.

iccgi iccgi
na

entre o maior e o iccgi


menor destes números é doze. O menor termo dessa progressão é igual
iccgi iccgi
-a

iccgi
0

a:
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
a) 2
35

iccgi iccgi
.0

b) 3
32

iccgi iccgi
c) 4
-1

iccgi
iccgi
o

d) 5
lh

iccgi iccgi
va

iccgi e) 6 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

QUESTÃO 4
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi
Na compra a prazo de um aparelho eletrônico,
iccgi
iccgi
o total pago por uma pessoa foi R$ 672,00. iccgi

iccgi A entrada teve valor correspondente a 1/6 do total, e o restanteiccgifoi pago em 4 parcelas,

iccgi
cujos valores formaram uma progressão aritmética crescenteiccgi de razão R$ 40,00.
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
O valor da última prestação foi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) R$ 220,00 iccgi iccgi
b) R$ 210,00 iccgi iccgi
c) R$ 200,00 iccgi
iccgi
iccgi d) R$ 215,00 iccgi
iccgi e) R$ 205,00 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
112 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SOMA DOS n PRIMEIROS TERMOS DA PA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine a soma dos 40 primeiros termos da PA ( 1,5,9,13,...)
iccgi . iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
QUESTÃO 2
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Marcelo está pensando em criar um lindo pomar.
A ideia de Marcelo consiste em dispor
iccgi iccgi

l.c
suas árvores plantadas em forma de triângulo, havendo uma árvore na primeira fila, três

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
árvores na segunda
iccgi fila, cinco árvores na terceira fila, e, assim, sucessivamente.
3@
iccgi
iccgi Imaginando que oiccgi
projeto do pomar de Marcelo tem trinta filas, quantas árvores haverá no
12

iccgi iccgi
pomar?
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

QUESTÃO 3
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Em um determinado país, um candidato à Presidência da República foi convidado pela
35

iccgi iccgi
.0

rádio para, durante 20 semanas antes das eleições, divulgar, semanalmente, suas
32

iccgi iccgi
-1

propostas de governo. Ficou estabelecido pela iccgi


iccgi
rádio que, na primeira semana, o
o

candidato teria 120 minutos disponíveis para fazer sua propaganda eleitoral e que, a cada
lh

iccgi iccgi
va

iccgi semana seguinte, teria 5 minutos a menos que na semana anterior. No final das 20
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
semanas, o candidato terá utilizado um total de
de

iccgi iccgi
a) 2.900 minutos.
es

iccgi iccgi
v

b) 1.450 minutos.
iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi c) 3.350 minutos. iccgi


at
Be

iccgi
d) 6.700 minutos. iccgi
iccgi iccgi
a

e) 2.400 minutos iccgi


An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 113
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 4 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
A cada dia, certa iccgi
loja vende
4 telefones celulares
iccgi a mais do que os vendidos no dia

41
anterior e lucra R$ 20,00 na
iccgi venda de cada aparelho. Se, no primeiro dia, foram vendidos
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
8 celulares, pode-se estimar que, ao final de 15 dias, o lucro dessa loja, com a venda de

21
iccgi iccgi
celulares, será de:

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) R$ 8 700,00 iccgi

0/
-1
b) R$ 9 600,00 iccgi iccgi

om
iccgi
c) R$ 10 800,00 iccgi iccgi

l.c
d) R$ 11 400,00 iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
QUESTÃO 5
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
UFRGS) Em uma escola, as turmas de ensino
iccgi
médio totalizam 231 estudantes. Para
0
-3

iccgi iccgi
uma atividade festiva
iccgi na escola, todos esses estudantes foram dispostos em filas,
86

iccgi
.2

obedecendo à seguinte
iccgi disposição: 1 estudante
iccgi na primeira fila, 2 estudantes na segunda
35

iccgi iccgi
fila, 3 estudantes na terceira fila, e assim sucessivamente.
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
O número de filas que foram formadas com todos os estudantes é
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) 19. iccgi


ar

b) 21.
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
c) 22.
es

iccgi iccgi
d) 23.
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
e) 25. iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
114 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROGRESSÃO ARITMÉTICA - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) V – V – V – V – V iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
PROGRESSÃO ARITMÉTICA - PARTE 2

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) a20=77 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) 38 minutos iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

Q3) Alternativa gm
iccgi iccgi
“d”iccgi
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
PROPRIEDADES DA PA
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q1) x = 4 ou x =
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

Q2) 167 múltiplos


iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q3) Alternativa “c” iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q4) Alternativa “c”iccgi


C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi SOMA DOS n PRIMEIROS TERMOS DA PA iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q1) 3160
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q2) 900 árvores iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Alternativa “b” iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q4) Alternativa “c”


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q5) Alternativa “b”iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 115
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROGRESSÃO GEOMÉTRICA - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Assinale V ou F nas afirmativas abaixo: iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
( ) A razão da PG ( 1, 4 ,16, 64, ... ) é igual a 4. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) A sequência ( 2, 6, 18, 54, ... ) é uma PG
iccgiCRESCENTE de razão q = 3. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
( )A sequência iccgi
( 4, 2, 1, 1/2, ... ) é uma PG DECRESCENTE de razão q = 1/2.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

( ) A sequência ( 3, -6, 12, -24, ... ) é uma iccgi


PG ALTERNADA de razão q = -2.
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi ( ) O décimo termo


iccgi da PG ( 4, 8 ,16, 32, ... ) é igual a 2048.
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
116 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROGRESSÃO GEOMÉTRICA - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Em uma determinada PG estritamente crescente sabe-se queiccgi o quarto termo é igual a 24 iccgi

:2
21
iccgi iccgi
e o sétimo termo igual a 192. Assim sendo, calcule o primeiro termo e a razão dessa PG.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Uma determinadaiccgi
dívida deverá ser paga em 7 parcelas, de modo que elas constituem
iccgi iccgi
-a

iccgi
0

termos de uma PG.iccgiSabe-se que os valoresiccgi


da terceira e sexta parcelas são,
-3
86

respectivamente, iccgi
R$144,00 e R$486,00. Determine os valores da primeira e última
iccgi iccgi
.2

iccgi
35

iccgi parcelas. iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi QUESTÃO 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi O número de consultas a um determinado site aumenta semanalmente
iccgi segundo uma PG
iccgi iccgi
de razão 3. Sabendo-se que na sexta semanaiccgiforam registradas
iccgi 1458 visitas,
DETERMINE o número de visitas ao site registrado
iccgi
iccgi
na terceira semana.
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 117
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROPRIEDADES DA PG
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine os valores de x de modo que a sequência ( x2 – 4,iccgi
2x + 4, 6 ) seja uma PG. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
QUESTÃO 2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Interpolando-se 4 meios geométricos entre 3iccgi
e 96 calcule: iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
a) a razão daiccgi
PG obtida.
3@
iccgi
iccgi b) o quinto termo
iccgi dessa PG.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
QUESTÃO 3 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

A sequência ( a, b, 12 ) é uma PA e a sequência ( 16, b, a ) é uma PG. DETERMINE os


-3

iccgi iccgi
86

valores de a e b. iccgi
iccgi iccgi
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0

QUESTÃO 4
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

PUC-MG) Os números 3 ,a e b estão em progressão aritmética iccgicrescente. Os números 3


lh

iccgi
va

iccgi
,( a + 1 ) e b + 5iccgi
estão em progressão geométrica. O valor de a + b é
iccgi
ar
C

iccgi
de

iccgi iccgi
a) 14
es

iccgi iccgi
b) 12
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
c) 10
riz

iccgi iccgi
at

d) 7
Be

iccgi iccgi
e) 5 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
QUESTÃO 5 iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
A progressão aritmética (a1, a2 , a3 , ) tem razão
iccgi 2 e os termos
e a5 formam, nesta
iccgia1, a2
iccgi iccgi
ordem, uma progressão geométrica. A razãoiccgi da progressão geométrica
iccgi é
a) 4. iccgi iccgi
b) 5. iccgi
iccgi
iccgi

c) 1. iccgi
iccgi d) 2. iccgi

e) 3.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
118 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SOMA DOS n PRIMEIROS TERMOS DA PG


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine a soma dos 10 primeiros termos da PG ( 4,8,16,32...)
iccgi . iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
QUESTÃO 2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Em uma PG crescente tem-se a2 = 2 e a4 = 8. DETERMINE
iccgi a soma de seus 9 primeiros iccgi

l.c
termos.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
QUESTÃO 3 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Um atleta, como treinamento para uma maratona, corre 1000m iccgino primeiro dia de
a.

iccgi
na

treinamento e, a cada dia, dobra o percurso do dia anterior. Quantos


iccgi iccgi
quilômetros ele terá
-a

iccgi iccgi
corrido, no total, ao término do sexto dia de treinamento?
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
QUESTÃO 4
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
( UFPE ) O plano de pagamento de um apartamento consiste em prestações mensais
va

iccgi iccgi
ar

calculadas da seguinte forma:


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
- A primeira mensalidade é de R$400,00.
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
- As mensalidades dos meses subsequentesiccgi
são obtidas multiplicando-se o valor da iccgi
at
Be

iccgi
mensalidade do mês anterior por 1,01. iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Se o pagamento estende-se durante 10 anos, qual o valor total
iccgipago, em milhares de
reais? iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
( Utilize 1,01120 = 3,3 ) iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 119
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SOMA DOS INFINITOS TERMOS DA PG – PARTEiccgi


1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine o valor das somas abaixo: iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) 4 + 2 + 1 +iccgi
1/2 + ... iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi b) 9 + 3 + 1 + 1/3 + ... iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

c) 1 + 1/10 + 1/100 + 1/1000 + ...


iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

d) 8 + 0,8 + 0,08 + 0,008 + ...


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
e) 1 + 3/4 + 9/16 + 27/64 + ... iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
120 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SOMA DOS INFINITOS TERMOS DA PG – PARTEiccgi


2
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine o valor de x nas equações abaixo: iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) x + x/2 + x/4 + x/8 + ... = 48

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
b) x + x/3 + x/9
iccgi+ x/27 + ... = 60
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

QUESTÃO 2
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Considere um triângulo
equilátero de perímetro igual a 30cm. Unindo os pontos médios
iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

dos lados desse triângulo obtemos um novoiccgi


triângulo; unindo os pontos médios desse
32

iccgi
-1

iccgi
segundo triângulo obtemos um terceiro triângulo
iccgi e assim indefinidamente. DETERMINE o
o
lh

limite da soma dos perímetros de todos esses triângulos. iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi QUESTÃO 3 iccgi
iccgi iccgi
Considere uma sequência infinita de quadrados ( Q1, Q2, Q3, ...iccgi
) em que a medida do lado iccgi
iccgi iccgi
de cada quadrado é a décima parte da medida
iccgi do lado do quadrado
iccgi anterior. Sabendo
que o lado de Q1 vale 10cm, DETERMINE: iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) a soma dos perímetros de todos os quadrados da sequência;
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) a soma das áreas de todos os quadrados
iccgi da sequência.
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 121
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PROGRESSÃO GEOMÉTRICA - PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) V – V – V – V – V
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
PROGRESSÃO GEOMÉTRICA - PARTE 2

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q1) a1 = 3 q=2
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) a1 = 64 a7iccgi
= 729

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Q3) 54 visitas

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

PROPRIEDADES DA PG
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q1) x = 10 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0

Q2) a) q = 2
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi b) a5 = 48 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Q3) a = 4 b = 8 OU a = 36 b = 24
iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q4) Alternativa “b” iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q5) Alternativa “e”
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
SOMA DOS n PRIMEIROS TERMOSiccgi
DA PG iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) 4092 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q2) 511 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q3) 63 km iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q4) R$ 92000,00iccgi iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi SOMA DOS INFINITOS TERMOS DA PG – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi

Q1) a) 8
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
122 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 PG
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

b) 13,5
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 10/9 (= 1,111...)
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
d) 80/9 (= 8,888...)
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
e) 4 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
SOMA DOS INFINITOS TERMOS DA PG – PARTE 2
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q1) a) x = 24 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
b) x = 40
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) 60 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q3) a) 400/9 (= 44,444...) iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
b) 10000/99 (=101,010101...)
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 123
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PLANO CARTESIANO E PONTOS–PARTE 01 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o ponto médio do segmento iccgi
iccgi
AB sendo A = (2,6) e B = (4, -2). iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) Calcule a distância entre os pontos (-1, 5) e (2, 2).

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q3) Sendo A = (-3,
iccgi4) , B = (1, 2) e P = (2, -1), calcule a distância entre o ponto médio do

-1
iccgi
segmento AB e o ponto P.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
124 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PLANO CARTESIANO E PONTOS–PARTE 02 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Se (2, 3) é ponto médio de AB com A = iccgi
iccgi
(n, 5) e B = (4, m), calcule m + n. iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) Quais os pontos, de abscissa 3, cuja distância até o ponto A = (-3,6) é igual a 10?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q3) Qual o pontoiccgi
do eixo das ordenadas equidistante de A = (-1, 1) e B = (4, 2)?

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 125
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ÁREA DE UM TRIÂNGULO–PARTE 01 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) Qual a área eiccgi
o perímetro de um triângulo
iccgi
de vértices (4, 0) , (-4, 0) e (0, 3)?
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
Q2) Calcule a área do triângulo de vértices A = (3, 11), B = (-9, -5) e C = (6, -10)
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q3) Sabendo que A = (-1, 2), B = (3, 1) e C iccgi
= (m, 0) são colineares, calcule m.

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
126 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREA DE UM TRIÂNGULO - PARTE 02


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Calcule o valor iccgiinteiro de y para que a área
iccgi do triângulo de vértices A = (-2, 0) , B =

41
(1, y) e C = (5, 1) iccgi
seja igual a 12,5 . iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q2) Observe a figura. iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
A área do quadrilátero ABCD dessa figura é
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

a) 4
iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
b) 5
-1

iccgi
c) 6 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
d) 7
va

iccgi iccgi
ar

e) 8
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 127
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PLANO CARTESIANO, PONTOS E ÁREAS iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) O baricentro de um
iccgitriângulo é (5, 1) e dois
iccgi de seus vértices são os pontos A = (9, -3)

41
e B = (1, 2). Determine:
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) O terceiro vértice

2
iccgi

02
b) A área do triângulo
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
128 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÕES DE RETA-PARTE 01 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) A reta y = 2x+6 forma um triângulo comiccgi
os eixos coordenados. Qual a área desse
iccgi iccgi
triângulo? iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Qual a área do triângulo limitado pelo eixo
iccgi das abscissas e pelas retas y = 2x e x + 2y iccgi

/2
iccgi iccgi
– 5 = 0?

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 129
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DE RETA-PARTE 02
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Qual a equação geral da reta que intercepta
iccgi o eixo y no ponto (0, -2) e passa pelo
iccgi iccgi
ponto (5, 3)? iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Qual a equação geral da reta que intercepta
iccgi os eixos coordenados nos pontos (0, 6) e iccgi

/2
iccgi iccgi
(4, 0)?

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
130 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

COEFICIENTE ANGULAR - DEFINIÇÃO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o coeficiente angular das retas
iccgia seguir:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
y 3x  4
a) 

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) x  y  8 

:2
0

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
c) y 5 iccgi iccgi

/2
3 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) 2x  3y  6 0

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
e) x  2y  4 0 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q2) Determine a equação geral da reta que iccgi


passa pela origem e pelo ponto (3, 6).
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
Q3) Determine a equação
iccgi
geral da reta que iccgi
é decrescente, intercepta o eixo y no ponto
0
-3

iccgi
(0, 3) e forma um ângulo de 135 graus com o eixo x.
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 131
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

COEFICIENTE ANGULAR - DADOS DOIS PONTOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) Determine o coeficiente
iccgi
que passa pelos pontos A  2,1 e
angular da retaiccgi

 4,2 .
iccgi iccgi
B

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
passa pelos pontos A  1,6  e B  4,3
iccgi iccgi

05
Q2) Determine o coeficiente angular da retaiccgi
que

0/
-1
iccgi iccgi

.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi que passa pelos pontos A  2,0  e


Q3) Determine o coeficiente angular da retaiccgi
ss
vs

iccgi iccgi

 2,6.
al

B
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
132 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
COEFICIENTE ANGULAR
iccgi
- PARALELAS E PERPENDICULARES
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 133
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
COEFICIENTE ANGULAR - RELAÇÃO ENTRE RETAS – EXEMPLOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

iccgi 4) e é paralela à reta y 


2x  1?
iccgi iccgi
Q1) Qual a equação
iccgi da reta que passa por (0,

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Qual a equação da reta que passa por (0,
iccgi -2) e é perpendicular à reta iccgi

/2
2x  4 y  3 
iccgi iccgi
0?

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm y 3x  1?
iccgi iccgi
Q3) Qual a equação da reta que passa por (1, -2) e não intercepta a reta 
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
134 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÃO FUNDAMENTAL DA RETA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a equação
iccgi da reta que: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) Passa por (2, 5) e tem coeficiente angular igual a -2. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
x

2
iccgi
b) iccgi y 
Passa pelo ponto (2, -3) e é paralela à reta  1

02
iccgi
2

/2
iccgi iccgi

05
c) Passa pelos pontos (-4, -1) e (3, 2) iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 135
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DISTÂNCIA ENTRE PONTO E RETA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q1) Determine a distância entre o ponto (0, 4) e a reta y = 2x iccgi
+1 iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Determine a distância entre o ponto (1, 6)
iccgie a reta 3x + 4y + 3 = 0

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
136 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - DEFINIÇÃO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a equação
iccgi da circunferênciaiccgi
que tem centro C = (3, 5) e raio R = 2.

41
iccgi iccgi

8:
Q2) Determine a equação da circunferência que tem centro Ciccgi
= (2, -1) e raio R = 4. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) Determine a equação da circunferênciaiccgi
que tem centro C = (-1, 0) e raio R = 3.

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q4) Determine a equação da circunferência que tem centro C = (0, 0) e raio R = 5.
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 137
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - EXEMPLOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1)Determine a equação
iccgi da circunferência que
iccgi tem centro (3, 0) e passa por (5, 0).

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q2) Determine a equação da circunferênciaiccgi
que tem diâmetro AB, sendo A = (-1, 3) e

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
B = (5, 1). iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
138 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA
iccgi - DETERMINAÇÃO DO CENTRO E RAIO - FORMA REDUZIDA iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 139
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - DETERMINAÇÃO DO CENTRO
iccgi E RAIO - FORMA GERAL iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o centro e o raio das circunferências
iccgi
iccgi
a seguir: iccgi

iccgi iccgi
a) x2 y2 
16
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) x 2  y 2  8x  2y  13 
0 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
c) x 2  y 2  6x  10y  33 
0

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
d) x 2  y 2  4x  3 0 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
x 2  y 2  4iccgi
y 

-1
e) 0 iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
140 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - CÍRCULO, PONTO E CONJUNTO
iccgi VAZIO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Encontre os valores
iccgi a equação x 2  y 2  2x  10y  K  28 
de K para os quaisiccgi 0

41
iccgi iccgi
represente uma circunferência.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

iccgique x  y  6x  14 y  K 

2
iccgi
Q2) Determine o maior valor inteiro de K para 2 2
0 represente

02
iccgi

/2
uma circunferência. iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 141
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - POSIÇÃO
iccgi RELATIVA ENTRE CÍRCULOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
142 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
INEQUAÇÕES NA ANALÍTICA iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1)Calcule a área da região formada pelo sistema
iccgi
iccgi
de inequações iccgi

iccgi iccgi
x  y  4

2 2 iccgi iccgi

41
 iccgi iccgi

8:
 y  2x
 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Q1)Calcule a iccgi
área da região formada pelo sistema de inequações
iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
 x 2  y 2  81

iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
 2
 x  y  16 gm
iccgi 2 iccgi

3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 143
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA ANALÍTICA-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PLANO CARTESIANO E PONTOS-PARTE 01 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) (3, 2) Q2) 3 2 Q3) 5 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
PLANO CARTESIANO E PONTOS-PARTE 02

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q1) 1 Q2) (3, 14) e (3, -2) Q3) (0, 9)
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
ÁREA DE UM TRIÂNGULO-PARTE 01
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

Q1) Área: 12 Perímetro: 18 Q2) 150 Q3) 7


iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi ÁREA DE UM iccgi


TRIÂNGULO-PARTE 02
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Q1) 4 Q2)iccgi
A
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

PLANO CARTESIANO, PONTOS E ÁREAS iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Q1) a) (5, 4) iccgi b) 18
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

EQUAÇÃO DE RETA-PARTE 01
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) 9 Q2) 5 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÃO DE RETA-PARTE 02 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) x – y – 2 = 0 iccgi Q2) 3x + 2y -12 = 0 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
144 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

COEFICIENTE ANGULAR - DEFINIÇÃO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 3 b) -1 c) 1/3
iccgi
d) 2/3 e) -1/2 iccgi iccgi

iccgi iccgi
Q2) 2x + y = 0 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q3) x + y – 3 = 0 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
COEFICIENTEiccgi
ANGULAR - DADOS DOIS PONTOS

-1
iccgi

om
iccgi

Q1) 1/6 Q2) -1 Q3) 3/2


iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

COEFICIENTE ANGULAR - PARALELAS E PERPENDICULARES


iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q1) 2 Q2) -3 Q3) -2/5 Q4) -1 Q5) -4


iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

COEFICIENTE ANGULAR - RELAÇÃO


iccgiiccgi
ENTRE RETAS – EXEMPLOS
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q1) 2x + y – 4 = 0
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
Q2) x + 2y + 4 = 0
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Q3) 3x – y – 5 = 0iccgi
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

EQUAÇÃO FUNDAMENTAL DA RETA


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi Q1) a) 2x + y – 9 = 0 b) x + 2y + 4 = 0 iccgic) 3x – 7y + 5 = 0
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DISTÂNCIA ENTRE PONTO E RETA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
3 5 iccgi iccgi

Q1) 5
iccgi
Q2) 6 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 145
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÃO DEiccgi
CIRCUNFERÊNCIA - DEFINIÇÃO
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

Q1) x  y  6x iccgi
2
 10y  30 
2
0
iccgi
iccgi
iccgi iccgi

41
Q2) x  y  4x  2y  11 
iccgi iccgi
2 2
0

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) x 2  y 2  2x  8 0

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) x 2  y 2 
25 iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA -iccgi


EXEMPLOS
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q1) x 2  y 2  6x  5 0 Q2) x 2  y 2  4x  4 y  2 
iccgi 0 iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - DETERMINAÇÃO DO CENTRO E RAIO - FORMA REDUZIDA
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q1) C = (4, 5) e R = 2 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) C = (-2, 3) e R =1
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q3) C = (0, -1) e R = 3
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Q4) C = (-3, 0) e R = 4
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - DETERMINAÇÃO DO CENTRO
iccgi E RAIO - FORMA GERAL
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) C = (0, 0) e Raio 4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) C = (4, 1) e Raio 2 iccgi

iccgi
c) C = (3, -5) e Raio 1 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
d) C = (-2, 0) e Raio 7 iccgi
iccgi
e) C = (0, 2) e Raio 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
146 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

iccgi iccgi
iccgi
 FUNÇÃO QUADRÁTICA-GABARITO
Gabarito
iccgi

iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA
iccgi - CÍRCULO, PONTO E CONJUNTO VAZIO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) K > 2 Q2)
iccgi
iccgi
57 iccgi
iccgi
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA-PARTE
iccgi 05
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) K > 2 Q2)
iccgi57

41
iccgi

8:
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA - POSIÇÃO RELATIVA ENTRE
iccgiCÍRCULOS iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q1) p = 4 Q2) (-1, 1)

02
iccgi iccgi

/2
EQUAÇÃO DE CIRCUNFERÊNCIA-PARTE 06 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) p = 4 Q2) (-1, 1)

om
iccgi
INEQUAÇÕESiccgi
NA ANALÍTICA iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
Q1) 2
3@
iccgi iccgi
iccgi
INEQUAÇÕES NA ANALÍTICA
iccgi
12

Q2) 65
iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q1) 2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q2) 65 iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

4
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 4 147
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) Transforme para
iccgi
radianos os seguintes iccgi
ângulos:
iccgi iccgi

41
a) 108º iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 250º

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) Transforme para graus os seguintes ângulos:
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
2

-1
iccgi iccgi
a) rad

om
iccgi
5 iccgi iccgi

l.c
5

ai
iccgi iccgi
b) rad
gm
iccgi iccgi
3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q3) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações:
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

a) ( ) 50º e 410º iccgi


são arcos côngruos
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi b) ( ) 140º e 1940º


iccgisão arcos côngruos
.0
32

iccgi iccgi
-1

c) ( ) 200º e 920º são arcos côngruos


iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
d) ( ) 330º e 3930º são arcos côngruos iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
e) ( ) 1840º e 5440º são arcos côngruos
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Q4) Encontre a primeira determinação positiva


iccgi dos seguintes arcos:
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi a) 470º iccgi
iccgi
b) 2400º iccgi
iccgi iccgi
25
c)
iccgi iccgi

3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
25 iccgi iccgi
d) iccgi iccgi
7 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
148 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Encontre as simetrias
iccgi
iccgi
do ângulo 36º no iccgi
2°, 3° e 4º quadrante.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q2) Encontre as simetrias do ângulo 110º no 1°, 3° e 4º quadrante.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q3) Encontre as simetrias do ângulo 230º no 1°, 2° e 4º quadrante.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q4) Encontre as simetrias
iccgi do ângulo 340º no 1°, 2° e 3º quadrante.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 149
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
2
Q1) Encontre as simetrias
iccgi do ângulo radiccgino 2°, 3° e 4º quadrante.

41
iccgi 5 iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
6

/2
Q2) Encontre as simetrias do ângulo radiccgino 1°, 3° e 4º quadrante.
iccgi iccgi

05
7

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 5
Q3) Encontre as simetrias do ângulo rad no 1°, 2° e 4º quadrante.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi 4
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
5
na

Q4) Encontre as simetrias do ângulo rad no 1°, 2° e 3º quadrante.


iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
3
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
150 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– FUNÇÃO SENO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Marque V para Verdadeiro e F para Falso,
iccgi nas seguintes afirmações:
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
a) ( ) O seno é positivo
iccgi no 1º e 2º quadrantes
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) ( ) O seno é negativo no 3º e 4º quadrantes

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
c) ( ) O seno é crescente no 1º e 4º quadrantes
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) ( ) O seno é decrescente no 2º e 3º quadrantes

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
e) ( ) O valor máximo do seno é 1
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi f) ( ) O valor mínimo do seno é -1 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

g) ( ) O seno assume o valor máximo quando o arco vale 90º


iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
h) ( ) O seno assume
iccgi
o valor mínimo quando o arco mede 270º
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
i) ( ) sen(180º- x)iccgi
= sen(x)
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
j) ( ) sen(180º + x) = sen(360º - x) = - sen(x)
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
Q2) Determine o valor do:
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
a) sen(120º)
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
b) sen(210º) iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) sen(315º) iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi c) sen(3630º) iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Determine o valor de: iccgi iccgi
iccgi iccgi
 iccgi iccgi
a) sen( ) iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
iccgi
4 iccgi
iccgi b) sen( ) iccgi
iccgi 3 iccgi
iccgi iccgi
c) sen(  ) iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 151
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– FUNÇÃO COSSENO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Marque V para Verdadeiro e F para Falso,
iccgi nas seguintes afirmações:
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
a) ( ) O cossenoiccgi
é positivo no 1º e 4º quadrantes
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) ( ) O cosseno é negativo no 2º e 3º quadrantes

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
c) ( ) O cosseno é crescente no 3º e 4º quadrantes
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) ( ) O cosseno é decrescente no 1º e 2º quadrantes

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
e) ( ) O valor máximo do cosseno é 1
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi f) ( ) O valor mínimo do cosseno é -1 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

g) ( ) O cosseno assume o valor máximo quando o arco valeiccgi


0º e 360º
iccgi iccgi
a.

iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
h) ( ) O cossenoiccgi
assume o valor mínimo quando o arco mede 180º
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
i) ( ) cos(360º- x)iccgi
= cos(x)
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
j) ( ) cos(180º - x) = cos(180º + x) = - cos(x)iccgi
-1

iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
Q2) Determine o valor do:
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
a) cos(120º)
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
b) cos(210º) iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) cos(315º) iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi c) cos(3630º) iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Determine o valor de: iccgi iccgi
iccgi iccgi
 iccgi iccgi
a) cos( ) iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
iccgi
3 iccgi
iccgi b) cos( ) iccgi
iccgi 4 iccgi
iccgi iccgi
c) cos(  ) iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
152 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– GRÁFICOS – PARTE
iccgi
1 iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a imagem
iccgi de cada função abaixo: iccgi
iccgi

a) f  x  4  sen  
iccgi iccgi
x
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) f  x  3  sen  x 
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
c) f  x  5  sen  x 

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) f  x  3  sen  x 

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
2 iccgi
e) f  x   sen  
xiccgi
3@
iccgi
iccgi 3 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

f) f  x  1  seniccgi
x
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 153
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - GRÁFICOS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a imagem
iccgi de cada função abaixo: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) f  x  3  cos  x 
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) f  x  4  cos  x 

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
c) f  x  3  cos  x  iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

d) f  x  2  cos  x 

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

1 gm
iccgi iccgi
e) f  x   cos  
xiccgi
3@
iccgi
iccgi 4 iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
f) f  x  2  cosiccgi
x
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
154 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
- GRÁFICOS - PARTE
iccgi
3 iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere a função
iccgi f  x   sen  3 x  , determine: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) f  0  iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
 
iccgi iccgi
b) f  

2
iccgi

02
6 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
 

-1
iccgi iccgi
c) f  

om
iccgi
3 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
 
3@
d) f  
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
 2  iccgi
a.

iccgi e) f   iccgi
na

 3  iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
x
.0

Q2) Considere a função f  x   sen   , determine:


32

iccgi iccgi
3
-1

  iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) f  0  iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
 3 
es

iccgi iccgi
b) f 
v


iccgi iccgi
Al

iccgi  2  iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) f  3  iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
 9  iccgi
d) f   iccgi iccgi
iccgi  2  iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
e) f  6  iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 155
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - GRÁFICOS - PARTE
iccgi 4 iccgi
iccgi iccgi
f  x  sen  x    , iccgi
Q1) Considere a função iccgi
determine: iccgi

iccgi iccgi

a) f  
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
 3 
b) f 

2
iccgi

02
 2 
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
c) f  2 

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
 5 

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi d) f  
iccgi
 2 
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

e) f  3 
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q2) Determine o período das seguintes funções:
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

a) f  x   sen  3 x 
iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

x
lh

b) f  x   sen  
iccgi iccgi
va

 3 iccgi
iccgi iccgi
ar
C

iccgi
de

iccgi iccgi
c) f  x    4 x 
5  2cosiccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

 3x 
iccgi iccgi
at

d) f  x  4  2sen 
Be

iccgi iccgi

 2  iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi x  iccgi
e) f  x  3  4cos   iccgi iccgi
iccgi  5  iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
156 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
PERÍODO E IMAGEM iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o período
iccgi e a imagem das seguintes
iccgi funções:

41
iccgi iccgi

8:
a) f  x   3sen  x  iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
x

/2
b) f  x   2cos   iccgi iccgi

05
3
 iccgi iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
c) f  x  5  2sen  4 x  iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

3@
iccgi

iccgi
d) f  x  3  7cos
iccgi 2 x
 
2 
iccgi
12

iccgi  iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

x
e) f  x  5  3sen  
iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
2
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
 3x 
f) f  x 
.2

8  5cosiccgi
  2  iccgi
5 
35

iccgi iccgi

.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 157
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

APLICAÇÕES PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Suponha queiccgi
a temperatura de um certo animal (em °C), varie em função do tempo t, iccgi
iccgi
t
iccgi iccgi
0  t  12 , dado em
iccgi horas, de acordo com aiccgi  30  10sen   .
função T  t
 6

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Baseado no modelo, determine:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) a temperatura desse animal às 0 hora. iccgi iccgi

05
b) a temperatura iccgi
desse animal às 1 horas. iccgi

0/
-1
iccgi
c) a temperatura desse animal às 5 horas. iccgi

om
d) a temperatura desse animal às 7 horas iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
e) a temperatura iccgi
mínima desse animal.
gm
iccgi
f) a temperatura máxima desse animal.
3@
iccgi iccgi
iccgi
g) para qual valor de t a temperatura foi máxima.
iccgi
12

iccgi iccgi
ss

h) para qual valor de t a temperatura foi mínima.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
158 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
APLICAÇÕES PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) O número iccgi
N de pássaros de uma região varia, em função do tempo, iccgi

 t 
iccgi
iccgi iccgi
 t  iccgi
aproximadamente, segundo a função N 600  50cos   .
iccgi
 12 

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Considere que t é o tempo medido em anos e que o ano deiccgi 2000 corresponde a t = 0, o

21
iccgi
de 2001 corresponde a t = 1 e assim por diante
iccgi até t = 24 para o ano de 2024.

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
Sabendo disso, determine

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
a) O número de pássaros em 2000.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
b) O número de pássaros em 2004.

ai
iccgi iccgi
c) O número de pássaros em 2008.
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
d) O valor máximoiccgi
dessa população.
iccgi
12

iccgi e) O valor mínimo dessa população. iccgi


ss

f) Em quais anos a população foi máxima.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
g) Em quais anos a população foi mínima.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 159
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
APLICAÇÕES PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

f  x   V  A  sen  mx
iccgi , onde V, A e m são números positivos.
iccgi iccgi
Q1) Considere a função
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2

Se essa função possui Im f  3,7 e períodoiccgi

21
iccgi iccgi
P , então determine os valores das

2
2

02
iccgi iccgi

/2
constantes V, A e m. iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2) Determine osiccgi
valores máximo e mínimoiccgi
de cada expressão abaixo:

ai
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi 12 iccgi
a)
12

iccgi iccgi
4  2senx
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi 36 iccgi
na

b) iccgi iccgi
-a

iccgi 5  cos x iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

5
iccgi iccgi
.2

c) iccgi iccgi
35

iccgi 3  senx iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
160 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE iccgi
1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
senxiccgi

41
a) ( ) tgx 
iccgi

8:
cosx
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
cos x iccgi iccgi

/2
b) ( ) cotgx  iccgi iccgi

05
senx iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
1
c) ( ) cotgx 
iccgi iccgi

l.c
tgxiccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
1iccgi
12

iccgi d) ( ) sec x  iccgi


ss

cos x
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

1 iccgi iccgi
e) ( ) cossec x iccgi
-a

iccgi
sen x
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

f) ( ) A função tangente
iccgi
e a função cotangente
iccgi
possuem o mesmo sinal.
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
g) ( ) A função secante e a função cossenoiccgi
possuem o mesmo sinal.
-1

iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi h) ( ) A função cossecante e a função senoiccgi


possuem o mesmo sinal.
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
i) ( ) A função tangente e a função secante possuem o mesmo
iccgi domínio.
es

iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
j) ( ) A função cotangente e a função cossecante possuem oiccgi
mesmo domínio.
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 161
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE iccgi
2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi 12 iccgi
iccgi sen 
Q1) Seja  um ângulo do 1º quadrante tal que , então determine os valores de:
iccgi iccgi 13
iccgi iccgi
a) cos

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
b) tg
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
c) cotg iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) sec 

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
e) cossec 
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
162 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
APLICAÇÕES FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS
iccgi
- PARTE 1iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi 3 iccgi
iccgi cos    , então determine os valores de:
Q1) Seja  um ângulo do 2º quadrante tal que
iccgi iccgi 5
iccgi iccgi
a) sen

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
b) tg
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
c) cotg iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) sec 

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
e) cossec 
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Seja  um ângulo do 3º quadrante tal que tg  2 , então determine os valores de:
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi a) sen iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
b) cos iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

c) cotg
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

d) sec 
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

e) cossec  iccgi iccgi


de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 163
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
APLICAÇÕES FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE 2iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) A expressão iccgi
senx   cos x    sec x  cossec x   2 é equivalente a:
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) tgx  cot gx iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
b) sec x  cossec x

8:
iccgi iccgi

:2
c) sec x  cossec x

21
iccgi iccgi

2
iccgi
d) sen x  cos x

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
sen 2 x iccgi

om
Q2) Sendo cosx  1, a expressão é idêntica a:
iccgi iccgi
1  cos x iccgi

l.c
ai
iccgi
a) 1
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
b) cos x  sen x iccgi
iccgi
12

iccgi c) 1 senx iccgi


ss

d) 1  cos x
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

tgx  cot gx  sec x  cossec xiccgi iccgi k


-a

iccgi Q3) A expressão iccgi , definida para todo x  ,k é


tgx  cot gx 2
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
equivalente a: iccgi
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0

a) 2
32

iccgi iccgi
-1

b) 1
iccgi
iccgi
o

c) sen x  cos x
lh

iccgi iccgi
va

d) sen2 x  cos2 x
iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
164 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi iccgi

Exercícios¾deTRIGONOMETRIA
Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GABARITO
¾ TRIGONOMETRIA
iccgi

iccgi GABARITO iccgi iccgi


iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi - PARTE 1
GABARITO
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 1 iccgi iccgi
3S 25S
iccgi iccgi
Q1) a) rad b) iccgi rad iccgi
35S 2518S
Q1) a) rad b) iccgi rad
iccgi
iccgi
5
TRIGONOMETRIA 18NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
- PARTE 1
Q2) a) 72º b) 300ºiccgi

41
iccgi iccgi
Q2) a) 372º
S b)V 300º

8:
c)b)V25d)S Vrad
iccgi iccgi
Q3)
Q1) a) V b)rad e) V

:2
21
iccgi iccgi
5 18
Q3) a) V b) V c) V d) V e) V

2
iccgi
S 11S

02
iccgi iccgi
Q4)
Q2) a)
a) 110º
72º b)b)300º
240º c) rad d) rad

/2
iccgi iccgi
S3 7S
11

05
Q4) a) 110º b) 240º c) rad d) rad iccgi

0/
-1
Q3) a) V b) V c) V d) V3e) V
iccgi
7 iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
TRIGONOMETRIA S11
NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTES 2

ai
iccgi iccgi
Q4) a) 110º b) 240º
iccgic) rad d) rad
gm
iccgi
TRIGONOMETRIA 3 7
iccgiNA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 2
3@
iccgi
iccgi Q1) 144º, 216º e iccgi
324º
12

iccgi
Q1) 144º, 216º e 324º iccgi
ss

Q2) 70º, 250º e 290º


vs

iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA
70º, 250º e 290ºNA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 2
al

iccgi iccgi
Q2)
a.

iccgi iccgi
Q3) 50º, 130º e 310º
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q1) 50º,


Q3) 144º,130º
216ºee310º
324º
iccgi
0

Q4) 20º, 160º e 200º


-3

iccgi iccgi
Q2) 70º, 250º e 290º
86

iccgi iccgi
Q4) 20º, 160º e 200º
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
Q3) 50º, 130º e 310º iccgi
.0
32

iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi - PARTE 3
-1

Q4) 20º, 160º e 200º


TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 3
iccgi
o
lh

3S 7S 8S iccgi iccgi
va

iccgi Q1) , e iccgi


ar

35S 75S 85Siccgi


C

Q1) , e iccgi
iccgi
de

5 5
TRIGONOMETRIA 5 NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 3 iccgi
S 8S 13S
es

iccgi iccgi
Q2) , e
v

iccgi iccgi
Al

iccgi S37S 87S7S 138 7S iccgi


Q2)
Q1) , , ee
riz

iccgi iccgi
7 7 7
at

S5 3S5 7S5
Be

iccgi iccgi
Q3) , e iccgi iccgi
a

S4 3 4S 74SSiccgi
An

Q3) 8 13 iccgi
iccgi Q2) , e iccgi
4 7
7 4 47
iccgi
S 2S 4S iccgi
Q4) , e iccgi iccgi
iccgi S3 3 23S 43S
7 iccgi
Q4)
Q3) , e iccgi iccgi
3
4 3 4 3
4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
S 2S 4S iccgi iccgi
Q4) , e iccgi iccgi
3 3 3 iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi 1
1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1 165
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA – FUNÇÃO SENO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) V b) V c) Viccgi
d) V e) V f) V g) V h) V i) V j) V iccgi
iccgi
iccgi iccgi
3 1 2 1
Q2) a)
iccgi iccgi
b)  c)  d)

41
2 2 2 2
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
3

2
iccgi
Q3) a) 1 b)  c) 0

02
iccgi iccgi
2

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA
iccgiNA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– FUNÇÃO COSSENO

l.c
ai
gm
iccgi iccgi
Q1) a) V b) V c) Viccgi
d) V e) V f) V g) V h) V i) V j) V
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

1 3 2 3
Q2) a)  b)  iccgi
c) d)
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
2 2 2 2
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi 2 iccgi
Q3) a) 0 b) 
0

c) -1
-3

iccgi iccgi
2 iccgi
86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– GRÁFICOS – PARTE 1
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q1) iccgi


ar
C

iccgi iccgi

>3,5@
de

a) Imf
iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
b) Imf >2,4@ iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi

c) Imf > 5,5@ iccgi iccgi


a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
d) Imf > 4, 2@ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ª 2 2º
iccgi iccgi
e) Imf « 3 , 3 »
iccgi iccgi
¬ ¼ iccgi
iccgi iccgi
iccgi

iccgi iccgi
f) Imf > 2,0@ iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
166 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA – GRÁFICOS – PARTE
iccgi 2 iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi
a) Imf >2,4@ iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) Imf >3,5@ iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
c) Imf > 3,3@ iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
> 3, 1@

-1
iccgi iccgi
d) Imf

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ª 1 1º

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi e) Imf « 4 , 4 »
iccgi 3@
iccgi
iccgi
¬ ¼ iccgi
iccgi
12

iccgi iccgi
> 3, 1@
ss

f) Imf
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

TRIGONOMETRIA
iccgiNA CIRCUNFERÊNCIAiccgi
– GRÁFICOS – PARTE 3
-3
86

iccgi iccgi
.2

Q1)
iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
a) 0
-1

iccgi
iccgi
o
lh

b) 1 iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
c) 0
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
d) 1
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
e) 0 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 0 iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 0 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
d) 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi e) 0 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
3 167
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIGONOMETRIA NA CIRCUNFERÊNCIA – GRÁFICOS – PARTE
iccgi 4 iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi
a) 0 iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
b) 1

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
c) 0

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
d) 1

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
e) 0

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2)

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
2S
a)
iccgi iccgi
12

iccgi
3 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
b) 6S
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi S iccgi
0

c)
-3

iccgi iccgi
2
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
4S iccgi
.0

d)
32

iccgi iccgi
3
-1

iccgi
iccgi
o
lh

e) 10 iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
PERÍODO E IMAGEM
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
Q1)
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

> 3,3@ e iccgi


An

a) Im f P 2S iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
b) Im f > 2,2@ e P 6S iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
S
>3,7@ e P
iccgi iccgi
c) Im f iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) Im f > 10,4@ eiccgiP S
iccgi
iccgi

iccgi
iccgi
iccgi
e) Im f >2,8@ e P 4S
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
4S
>3,13@ e P
iccgi iccgi
f) Im f iccgi iccgi
3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
168 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
4
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

APLICAÇÕES PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi
a) 30 ºC iccgi
iccgi iccgi
b) 25 ºC

41
iccgi iccgi

8:
c) 25 ºC iccgi iccgi

:2
21
d) 35 ºC iccgi iccgi

2
iccgi
e) 20 ºC

02
iccgi iccgi

/2
f) 40 ºC iccgi iccgi

05
iccgi

0/
g) t = 3 horas

-1
iccgi iccgi
h) t = 9 horas

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
APLICAÇÕES PARTE 2
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q1) iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

a) 550 pássaros
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b) 575 pássaros iccgi iccgi


-a

iccgi c) 625 pássaros iccgi


0
-3

iccgi iccgi
d) 650 pássaros
86

iccgi iccgi
e) 550 pássaros
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
f) 2012 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
g) 2000 e 2024
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

APLICAÇÕES PARTE 3
iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) V 5, A 2em 4
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Q2) iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
a) Máximo 6 e Mínimo 2 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi b) Máximo 9 e Mínimo 6 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
5 5
iccgi
c) Máximo e Mínimo iccgi
2 4 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS
iccgi - PARTE 1 iccgi
iccgi

Q1) a) V b) V c) V d) V e) V f) V g) V h) V i) V j) V
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
5 169
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
5 12iccgi 5 13 13 iccgi
Q1) a) b) c) d) e) iccgi
iccgi 13 5iccgi 12 5 12
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
APLICAÇÕES FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE 1
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
4 4 3 5 5

/2
iccgi iccgi
Q1) a)

05
b)  c)  d)  e) iccgi
3 4

0/
5 3 4

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
2 1 1 5
3@
iccgi
Q2) a)  b) iccgi c) d)  5 e) 
iccgi
5 5
iccgi
2 2iccgi
12

iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

APLICAÇÕES FUNÇÕES TRIGONOMÉTRICAS - PARTE 2 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q1) A
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q2) D iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

Q3) B iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 1
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi 6 2 iccgi
Q1)
riz

iccgi iccgi
at

4
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q2) C
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
6 2 iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
4 iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) B
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) 2  3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q4) B iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
170 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 6
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi
a) 1 iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
b) 1

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
1

2
iccgi
c)

02
iccgi iccgi
2

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
3 iccgi iccgi
d)

om
iccgi
2 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
e) 0
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi 2 iccgi
ss

f)
vs

iccgi iccgi
2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
2 2
-a

iccgi
Q2) iccgi
0

2
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
9 1iccgi
35

Q3) a)  b)
iccgi
.0
32

iccgi
19 21 iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 4


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q1) C
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) iccgi


at
Be

iccgi iccgi

a) Im f > 2,2@ e iccgi


P S
iccgi iccgi
a
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi
S iccgi

iccgi
b) Im f >1,1@ e P 3
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi

> 3,3@ e P
iccgi iccgi
c) Im f S iccgi iccgi
iccgi iccgi

S iccgi iccgi
d) Im f >1,1@ e Piccgi 2 iccgi
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 7 171
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

Gabarito
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ TRIGONOMETRIA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 5 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
2 S
a) Im f >1,1@ e Piccgi iccgi

41
iccgi 3 iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
> 1,1@ e P
iccgi iccgi
b) Im f S

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
S
iccgi iccgi

05
c) Im f >2,2@ e Piccgi iccgi

0/
2

-1
iccgi

om
iccgi

> 13,13@ iccgi


iccgi iccgi

l.c
d) Im f eP 2S

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi 2 S
iccgi
e) Im f >1,1@ e P
12

iccgi
5 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

> 1,1@ e P
iccgi iccgi
f) Im f 2S
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
2S
0

>2,2@ e
-3

g) Im f P
iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
3
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
> 17,17@ e P
.0

h) Im f S
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

TRANSFORMAÇÕES TRIGONOMÉTRICAS PARTE 6


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

Q1)
iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi 1 iccgi
at

a)
Be

iccgi iccgi
4 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi 2 iccgi
iccgi b) iccgi
9 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
172 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
8
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

3
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm

MAT
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi 173
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 CONJUNTOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

01-TEORIA DOS CONJUNTOS - SUBCONJUNTOSiccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Escreva todosiccgi
os elementos dos conjuntos abaixo: iccgi
iccgi
iccgi iccgi
1) A  x  x 
/ 1 iccgi 8 iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
x é par / 0  x  16

21
2) B
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q2) Sendo A  1,3,4,5,7,8,12,15,20 ,
iccgi iccgi

05
complete
iccgi com V ou F as sentenças:

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
1) ( ) 3,15  A 5) ( ) A  
CONJUNTOS NUMÉRICOS

iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
6) ( ) A  A
iccgi iccgi
2) ( ) 9  A
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi 7) ( ) 2  A
ss

3) ( ) 3,15,22  A
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
8) ( ) 1,5,12,20
iccgi   A
a.

iccgi
na

4) ( ) 12  A iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
Q3) Escreva todos os subconjuntos de P  iccgi
iccgi
1,4,5,7 .
.0
32

iccgi
-1

iccgi

Q4) Se conjunto A possui 64 subconjuntos, quantos elementos


iccgi
iccgio conjunto A possui?
o
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
174 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 CONJUNTOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

02-OPERAÇÕES COM CONJUNTOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) Sejam A  3,4,5,8,17,25 e B  2,4,5,6,9,10,12,25 . Determine os conjuntos:


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

1) A  B
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
2) A  B

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
3) B  A

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
4) A  B iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
5) Represente essas
iccgi operações num diagrama.

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 175
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 CONJUNTOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em um grupo de 500 estudantes, 90 iccgi
iccgi
estudam Química,160 estudam Biologia e 20 iccgi

iccgi estudam Químicaiccgie Biologia. Qual o número de alunos que não estudam nenhuma
dessas disciplinas?
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q2) Preocupado com a saúde de seus funcionários, o dono de uma empresa realizou

2
iccgi

02
uma pesquisa sobre os hábitos alimentares iccgi de seus empregados. Ele constatou que
iccgi iccgi

/2
iccgi

05
todos se alimentam ao menos uma vez iccgi ao dia e que, devido à rotina familiar e de

0/
trabalho, os únicos
iccgimomentos de alimentação são: café da manhã, almoço e jantar. Os

-1
iccgi

om
iccgi
funcionários deveriam responder quando seiccgi
alimentavam com algum tipo de proteína de iccgi

l.c
origem animal. A iccgi
pesquisa revelou que:

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi - 12 ingerem algum
iccgitipo de proteína animal apenas no café da manhã;
12

iccgi - 17 ingerem algum tipo de proteína animal apenas


iccgi no jantar;
ss
vs

- 147 ingerem algum tipo de proteína animal no almoço;


iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
- 97 ingerem algum tipo de proteína animal no café da manhãiccgi e no almoço;
a.

iccgi
na

- 94 ingerem algum tipo de proteína animal no


iccgi
café da manhã e no jantar;
iccgi
-a

iccgi iccgi
- 87 ingerem algum tipo de proteína animal no almoço e no jantar; e
0
-3

iccgi iccgi
- 66 ingerem algum tipo de proteína animal no café da manhã, no almoço e no jantar.
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Se o total de funcionários da empresa for iccgi


260 determine o número de funcionários que
32

iccgi
-1

não se alimentam com nenhum tipo de proteína


iccgi
iccgi
animal.
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
176 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 CONJUNTOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Crianças de uma escola participaramiccgide uma campanha de vacinação contra a
iccgi iccgi

iccgi paralisia infantil e


iccgio sarampo. Após a campanha, verificou-se que 80% das crianças
receberam a vacina iccgi contra a paralisia, 90%iccgi
receberam a vacina contra o sarampo, e 5%

41
não receberam nem uma, nem outra.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Determine o percentual de crianças dessa escola que receberam as duas vacinas.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) Em uma aulaiccgi
de Matemática, o professor propôs 2 problemas para serem resolvidos

-1
iccgi

om
iccgi
pela turma. 76% dos alunos resolveram o primeiro
iccgi problema, 48% resolveram o segundo iccgi

l.c
e 20% dos alunos não conseguiram resolver nenhum dos dois. Se apenas 22 alunos

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
resolveram os dois problemas, qual o número de alunos dessa classe?
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 177
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 CONJUNTOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Numa festa iccgi
há 35 homens dos quais 7 possuem olhos claros. Sabe-se que 58
pessoas da festa possuem olhos escuros eiccgi
iccgi que o número de homens da festa é igual ao

41
iccgi iccgi
número de mulheres. Quantas são as mulheres da festa que iccgi
possuem olhos claros?

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Gabarito : 5 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
178 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito ➢ TEORIA DOS CONJUNTOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ TEORIA DOS CONJUNTOS


iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GABARITO iccgi iccgi
iccgi iccgi

GABARITO
iccgi iccgi
TEORIA DOS CONJUNTOS - SUBCONJUNTOS iccgi iccgi
iccgi iccgi

TEORIA DOS 2, CONJUNTOS


3, 4, 5, 6, 7} - SUBCONJUNTOS
iccgi iccgi
Q1) 1) A={1, 2) B={0, 2, 4, 6, 8, 10, 12, 14}
iccgi
iccgi iccgi
Q1) V1)F A={1,
Q2) F V V 2,
V V3,V4,iccgi
5, 6, 7} 2) B={0, 2, 4, iccgi
6, 8, 10, 12, 14}

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) {1},
Q3) V F F{4},
V V{5},
V V{7},
V {1, 4}, {1, 5},{1, 7},{4, 5},{4, 7},{5, 7},{1, 4, 5},{1,iccgi
4, 7},{1, 5, 7},{4, 5, 7}, {1, 4, 5,

21
iccgi

2
iccgi
7}, { }.

02
iccgi iccgi
Q3) {1}, {4}, {5}, {7}, {1, 4}, {1, 5},{1, 7},{4, 5},{4, 7},{5,
iccgi 7},{1, 4, 5},{1,iccgi
4, 7},{1, 5, 7},{4, 5, 7}, {1, 4, 5,

/2
05
7}, { 6 }.
Q4)
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q4) 6
OPERAÇÕES COM CONJUNTOS iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
OPERAÇÕES
Q1) 1) {4, 5, 25}COM
iccgiCONJUNTOS
2) {3, 8, 17} 3) {2, 6, 9, 10, 12} 4) {2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 17, 25}
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 1) {4, 5, 25}DE CONJUNTOS


PROBLEMAS 2) {3, 8, 17} – PARTE
3) {2, 6,
1 9,iccgi
10, 12} 4) {2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10, 12, 17, 25}
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 1


iccgi iccgi
na

Q1) 270 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q1) 56
Q2) 270 iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q2) 56
PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 2
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
PROBLEMAS
Q1) 75% DE CONJUNTOS – PARTE 2 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) 50
Q2) 75%
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi
Q2) 50
PROBLEMAS DE iccgi
CONJUNTOS – PARTE 3
iccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
PROBLEMAS DE CONJUNTOS – PARTE 3 iccgi iccgi
at
Be

iccgi
Q1) 5 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi

Q1) 5
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 179
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações do 1º grau abaixoiccgi
iccgi
e escreva seu conjunto solução. iccgi

iccgi iccgi
a) 3x  42 
0 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) 12x  38  5x  143

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
c) 3   x  4   4   3  x   2   6  x   3

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
x x x 21

om
iccgi
d)    iccgi iccgi

l.c
2 4 8 16 iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi 3x x x
iccgi

e)  4   3  3   5 
45
12

2 4 3
iccgi iccgi
ss

 
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

x 1 x 1
iccgi iccgi
na

f)  1
 iccgi iccgi
-a

iccgi 2 4 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
x2 2 iccgi
.2

iccgi
35

iccgi g) 2x  iccgi
x
.0

7 3
32

iccgi iccgi
-1

iccgi

5x  3 5x  3
iccgi
o
lh

h)  0
 iccgi iccgi
va

iccgi x 2 x 2 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
180 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 2 iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em uma festa
iccgi de aniversário, foram distribuídos
iccgi 150 bombons. Cada criança que

41
compareceu, ganhou 4 bombons e cada um
iccgi iccgi dos 18
adultos que compareceu recebeu

8:
apenas 1 bombom. Qual foi o número de crianças presentes iccgi
nessa festa de aniversário?
iccgi iccgi

:2
21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Um fazendeiro tem 1.650 animais naiccgi
sua fazendo, sendo apenas bois, bodes e

0/
-1
iccgi iccgi
cavalos.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
 O número iccgi
de bodes corresponde a 1/8 do número de bois; e

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
 O número iccgi
de cavalos corresponde a 1/6 do número de bodes.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Assim sendo, quantos bodes possui esse fazendeiro?


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q3) Hoje Valéria iccgi


faz 12 anos, mesmo dia em iccgi que Sônia, sua mãe, faz 50 anos. Daqui a
-3
86

iccgi iccgi
quanto tempo a idade
iccgi de Valéria será igual à um terço da idade da sua mãe?
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q4) Sérgio tem hoje 44 anos, idade que é igual ao dobro iccgi da idade que Rodrigo tinha,
lh

iccgi
va

iccgi quando Sérgio tinha, a idade que Rodrigo tem iccgihoje. Quantos anos Rodrigo tem hoje?
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q5) Todos os alunos de uma turma vão ao laboratório de iccgi informática. Se em cada
riz

iccgi computador ficarem 2 alunos, 8 alunos ficarão sem computador. iccgi Porém, se em cada
at
Be

computador ficarem 3 alunos, haverá 4 computadores sobrando. Qual é o número de


iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

alunos dessa turma?


An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 181
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU PARTE 1iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Resolva os seguintes
iccgi sistemas de equações do primeiro grau:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
28
x  y 

8:
iccgi iccgi

:2
a) 

21
iccgi iccgi
12
x  y 

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
2 x  3 y 
23 iccgi

-1
iccgi
b) 

om
iccgi
3 x  2y 2 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

4 x  7 y 
70
iccgi iccgi
12

iccgi
c)  iccgi
ss

9 x  5 y 
93
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
Q2) Renato foi pagar uma conta de R$ 315,00 e percebeu que na sua carteira tinha
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
apenas notas de iccgi
R$ 5,00 e R$ 10,00, num total
iccgi
de 40 notas. Sabendo que ele usou todas
.2

iccgi
35

iccgi as notas que estavam na sua carteira, então quantas notas de R$ 5,00 ele usou no
iccgi
.0
32

pagamento dessa conta?


iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
Q3) Uma cantina iccgi
fornece biscoito de queijo e suco de laranja para o lanche da diretoria de
iccgi
ar
C

iccgi
certa empresa. Para
iccgi fornecer 12 biscoitos de queijo e 6 sucos de laranja, a cantina cobra
de

iccgi
R$ 54,00; porém, para fornecer 15 biscoitos de queijo e 8iccgisucos de laranja, a cantina
es

iccgi
v

iccgi iccgi
cobra R$ 70,00. Qual é o preço cobrado por essa cantina poriccgi
um biscoito de queijo?
Al

iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Q4) Em uma prova de 20 questões, um candidato ganha 4iccgi pontos por questão que ele
iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi acerta, porém ele perde 1 ponto por questãoiccgi que ele erra. Sabe-se que esse candidato
iccgi obteve um total de 55 pontos, então quantas questões ele acertou?
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
182 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU PARTE 2iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Em uma família,
iccgi cada filha tem o mesmo número de irmãs e irmãos, e cada filho tem
um número de irmãsiccgi
igual ao dobro do número
iccgi
de irmãos. O número total de filhos e filhas

41
iccgi iccgi
dessa família é igual a:

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) 5

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) 7

/2
iccgi iccgi

05
c) 9 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) 11

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Sabendo queiccgi
Renato
gastou R$ 25,00 na compra de 2 kg de maçã e 3 kg de pera;
3@
iccgi
iccgi
sua esposa Valéria gastou R$ 34,00 na compra
iccgi
de 3 kg de maçã e 4 kg de uva e seu filho
12

iccgi iccgi
ss

Gabriel gastou R$ 21,00 na compra de 1 kg de uva e 2 kg de pera.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

Qual será o preço pago por 1 kg de maçã, 1iccgi


kg de pera e 1 kg de uva?
iccgi iccgi
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0

a) R$ 15,00
-3

iccgi iccgi
86

b) R$ 16,00
iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi c) R$ 17,00 iccgi


.0

d) R$ 18,00
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 183
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Marque V para
iccgiVerdadeiro e F para Falso, nas seguintes afirmações:
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) ( ) Uma equação do segundo grau sempre possui duas raízes.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) ( ) Uma equação do segundo grau possui
iccgi raízes reais quando seu discriminante for

0/
-1
maior ou igual a zero.
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
c) ( ) A x2 –
equação iccgi 3x + 2 = 0 possui duas raízes reais e distintas.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
x2 – 6x + 9 = 0 possui duas raízes reais e iguais.
d) ( ) A equaçãoiccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

x2 – 3x + 4 = 0 não possuiiccgi
e) ( ) A equaçãoiccgi raízes reais.
-3
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

f) ( ) A equação x2 – 13x + 5 = 0 possui soma


iccgi das raízes igual a 13.
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi g) ( ) A equação x2 – 12x + 30 = 0 possui produto


iccgi das raízes igual a 30.
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
h) ( ) A equação x – 6x + 6 = 0 possui soma das raízes igual
2
iccgi
ao produto das raízes.
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
184 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) Resolva as seguinte equações do segundo


iccgi grau e escreva seu conjunto solução:
iccgi iccgi

iccgi iccgi
a) x2 – 14x = 0 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) 3x2 + 15x = 0

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
c) x2 – 9 = 0
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
d) – 2x2 + 50 = 0
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
e) x2 – 5x + 6 =0
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

f) 3x2 – 10x + 3 = iccgi


0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

g) x2 +12x + 36 = 0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi h) 4x2 – 4x + 1 = 0 iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
i) x – 75x + 74 = 0
2 iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi

j) – x2 + 2501x – 2500
iccgi = 0
iccgi iccgi
a
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 185
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2° GRAU - RELAÇÕES DE GIRARD,


iccgi SOMA E PRODUTO
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Considere a iccgi
equação do segundo grau x2 – 2mx + 8 – m = 0, na variável x. Em cada
caso abaixo determine o valor de m sabendo
iccgi que:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) 5 é raiz dessa equação.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) A soma das raízes da equação é igual a 8.

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
c) O produto das raízes da equação é igual iccgi
a 2.
iccgi iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Sejam  e β iccgi
as raízes da equação do segundo grau x2 – 16x + 25 = 0. Determine o
3@
iccgi
iccgi valor de cada expressão
iccgi abaixo:
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
a)  + β
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi b) ·β iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
c) 1/ + 1/β
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

d) 2β + β2
iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

reais p e q são as raízes da equação 15x2 – 11x + 2 = 0. Então o valor


Q3) Os números iccgi
C

iccgi
1 1
de

iccgi iccgi
de  é igual a:
es

iccgi iccgi
p q
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
a) 4,5 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
b) 5,0 iccgi iccgi
a
An

c) 5,5 iccgi iccgi

d) 6,0
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
186 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2° GRAU - APLICAÇÕES


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Se você multiplicar
iccgi um número real x por ele mesmo e ao resultado adicionar 9, você
vai obter o sêxtuplo
iccgi
do número x. Qual é esse número?
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q2) Marcelo comprou um terreno retangular com 1100 m de
área e percebeu que a
2

2
iccgi

02
iccgi iccgi
frente desse terreno tinha 28 metros a menos
iccgi que a sua lateral.
iccgi Quais são as dimensões

/2
05
do terreno que Marcelo comprou? iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q3) Uma conta de iccgiR$ 600,00 vai ser paga por um grupo de estudantes que contribuirão
gm
iccgi
com a mesma quantia. Na hora do pagamento, 10 estudantes anunciam que não tem
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
dinheiro, fazendo com que a quantia de cada iccgi um demais fosse aumentada em R$ 5,00.
12

iccgi
ss

Qual é o número de estudantes que pagaram iccgia conta?


vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q4) Duda comprou iccgi certo número de objetos por exatamente R$ 100,00, porém ela
0

poderia ter comprado, com essa mesma quantia, 5 objetos a mais, se cada um desses
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
objetos custasse iccgi
apenas R$ 1,00 a menosiccgi do que custou. Qual foi o número de objetos
.2
35

iccgi que Duda comprou?iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

a) 15 iccgi
iccgi
o

b) 16
lh

iccgi iccgi
va

iccgi c) 18 iccgi
ar
C

d) 20
iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 187
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi GABARITO iccgi


iccgi
iccgi

GABARITO
iccgi iccgi
EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 1iccgi
iccgi iccgi

iccgi Q1) a) S = {14} b)iccgi


S = {15} c) S = {15} d) S = {3/2}
iccgi iccgi

41
Q1)S a)
e) S = {14}
= {12} f) S =b)iccgi
S = g)
{–1} {15}
S =c){1/3}
S = {15}
h) S d) S =iccgi
= {0} {3/2}

8:
iccgi iccgi

:2
21
e) S = {12} f) S = {–1} g) S = {1/3} h) S = {0} iccgi
iccgi iccgi

2
02
iccgi iccgi

/2
EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 2iccgi iccgi

05
iccgi

0/
EQUAÇÕES DO 1º GRAU PARTE 2iccgi

-1
iccgi iccgi

om
Q1) 33 crianças iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q1) 180
33 crianças
gm
iccgi
Q2) bodes iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) 180 bodes
12

iccgi Q3) 7 anos iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
Q3)
Q4) 7
33anos
anos
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q4) 33 alunos
Q5) 48 anos iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Q5) 48 alunos
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU
iccgi
PARTE 1
.0
32

iccgi iccgi
-1

SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU PARTE 1


iccgi
iccgi
o
lh

Q1) a) x = 20 e y = 8 b) x = 4 e y = 5 c) x = 7iccgi
ey =6 iccgi iccgi
va

iccgi
ar
C

Q1) 17
a) xnotas
= 20 de
e yR$
= 85,00
b) x = 4 e y = 5 c) x = 7 e y = 6
iccgi iccgi
Q2)
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q2) 17
Q3) R$ notas
2,00 de R$
iccgi5,00
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q3) 15
Q4) R$ questões
2,00 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q4) 15 questões
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU PARTE iccgi
2
iccgi iccgi

SISTEMAS DE EQUAÇÕES DO 1ºGRAU PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) B iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) B
Q2) B iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) B iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi iccgi
188 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 EQUAÇÕES E PROBLEMAS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) a) V b) V c) Viccgi
d) V e) V f) V g) V h) V iccgi

iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 2iccgi

21
iccgi iccgi

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) a) x = 0 e x = 14 b) x = 0 e x = – 5 c) x =iccgi
3e x = –3 d) x = 5 e x = –5 e) x = 2 e x = 3

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
f) x = 3 e x = 1/3 g) x = – 6 h) x = 1/2 i) x = 1iccgi
ex = 74 j) x = 1 e x = 2500 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

Q1) a) m = 3 b) m = 4 c) m = 6
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q2) a) 16 b) 25 c)iccgi


16/25 d) 400
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi Q3) C iccgi


.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi

EQUAÇÕES DO 2º GRAU PARTE 4


-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) x = 3
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q2) 50 m e 22 m iccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q3) 30 iccgi


at
Be

iccgi iccgi

Q4) D
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 189
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO - DEFINIÇÃO – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma pequena doçaria
iccgi produz e comercializa
iccgi chocolates. Para fabricá-los há um custo

41
fixo mensal de R$ 360,00, representado por (CF), que inclui aluguel, conta de luz,
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
impostos, etc. Além desse, há um custo variável (CV), que depende da quantidade de

21
iccgi iccgi

2
iccgi
chocolates preparados (x). Estima-se que oiccgicusto de produção de um chocolate seja R$

02
iccgi

/2
0,30. Sabendo que o preço de venda de cada chocolate éiccgi
iccgi R$ 1,20, qual a função que

05
iccgi

0/
representa o lucroiccgi
mensal da doçaria com a venda de x chocolates?

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Um cinema está
oferecendo um filme a grupos de x estudantes pelo preço individual
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
de 
p 30  0,1x reais. Qual a receita do cinema
iccgi se forem 100 estudantes na sessão?
12

iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q3) O salário médio iccgi dos funcionários de uma empresa que fabrica embalagens é dado
0
-3

iccgi iccgi
6p
86

iccgi
por S  p  400 iccgi (em reais) quando iccgi
iccgi
são produzidas p milhares de embalagens.
.2

5
35

iccgi iccgi
.0

Estima-se que, daqui a t anos, a produção de embalagens será dada por


32

iccgi iccgi
-1

P  t  2t  t  50 . Qual será o salário médio


2 iccgi
daqui a 10 anos?
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
190 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO- DEFINIÇÃO – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere uma
iccgi função cujo domínio iccgi
e o contra domínio são os números reais.

41
Coloque V ou F iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
( ) um elemento do domínio pode ter duas imagens

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
( ) dois elementos distintos do domínio podem ter a mesma imagem

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
( ) o contra domínio pode ser igual à imagem.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
( ) um elemento do
iccgidomínio pode não ter imagem.
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
( ) o contra domínio pode ser diferente da imagem
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 191
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO-GRÁFICOS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Observe o gráfico
iccgi de f(x). iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

a) Qual o domínioiccgi
de f(x)? iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
b) Qual a imagem de f(x)?
-1

iccgi
iccgi
o
lh

c) Coloque V ou F
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
( ) f(-1) = - 3
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
( ) f(f(0)) = 0
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

( ) f(2) = 0
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi ( ) f(f(3)) < 0 iccgi
iccgi iccgi

( ) f(x) > 0 para todo x  / 2  x  3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
192 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Sendo f(x) = x–
iccgi 3; g(x) = 4x e h(x) = 2x+3,
iccgi calcule:

41
iccgi iccgi

8:
a) f(5) iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) g(f(9)) iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
c) h(f(g(2)))

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Seja f(x) = 3xiccgi
– 4. Calcule m tal que f(2m -1) = 11.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Q3) Seja f(x) = 2x + p. Calcule p tal que f(f(1)) = 10.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q4) Sejam f(x) = xiccgi


+ 3 e g(x) = 2x – 1. Calcule
iccgik para que f(3K – 1) = g(2k + 2)
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 193
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
3 x se x  2
Q1) Sendo f  x 
iccgi iccgi
 ; calcule:iccgi

41

iccgi
 x  4 se x  2

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) f(4)

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) f(-3) iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) f(f(1)) iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
3 x se x  1
3@
iccgi iccgi

f  x  5
iccgi iccgi
se 1  x  4 ; calcule
12

iccgi Q2) Sendo iccgi f(f(f(2))


ss

x  4 se x  4
vs

iccgi iccgi

al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

2 x  1 ,se x  2
Q3) Sendo f  x  
iccgi iccgi
, resolva a equação f(x) = 3.
0


-3

iccgi iccgi
4  x ,se x  2
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
194 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Seja f uma função
iccgi tal que f(x + 2) = iccgi
3·f(x) – 4 , para todo x. Se f(1) = 5, calcule:

41
iccgi iccgi

8:
a) f(3) iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
b) f(5)

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) Seja f uma função tal que f(2x) = 2·f(x),
iccgipara todo x real. Se f(4) = 28, calcule f(1). iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q3) Seja f uma função tal que f(x) = x·f(x – 1) para todo x inteiro e positivo.
iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Se f(1) = 1, calcule f(5).
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 195
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO COMPOSTA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Sendo f(x) = 3x –
iccgi
iccgi
2 e g(x) = 2x + 1, obtenha
iccgi
f(g(x))

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
Q2) Sendo f(x) = 3x + 4, obtenha f(f(x)).
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q3) Sendo f(x) =2x - 2 e g(x) = 3x - 5, calcule x
iccgi tal que f(f(x)) = f(g(x)) iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q4) Se f(x) = 4x – 2 e f(g(x)) = 10 – 4x, obtenha


iccgi g(x).
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
196 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO INVERSA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Q1) Sendo f  x  x 
iccgi iccgi
3
iccgi x  4 , obtenha f 1
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
x 2
iccgi iccgi
Q2) Sendo f  x   x 

/2
, obtenha f 1 iccgi iccgi

05
x iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

4x  3 gm
iccgi iccgi
Q3) Sendo f  x   , obtenha f 1
x 
3@
iccgi iccgi
iccgi 2  5x
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 197
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
xercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Gabarito de Aprendizagem
E
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ FUNÇÃO
iccgi iccgi

➢ FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
01 - FUNÇÃO iccgi

01 - FUNÇÃO iccgi
iccgi iccgi
iccgi
02 - FUNÇÃO- DEFINIÇÃO
iccgi – PARTE 1 iccgi
02 - FUNÇÃO- DEFINIÇÃO – PARTE 1 iccgi
iccgi
Q1) L(x) = 1,2x – iccgi
(0,30x + 360) = 0,90x – 360
iccgi
iccgi
Q1) L(x) = 1,2x – iccgi
(0,30x + 360) = 0,90x – 360

41
iccgi
Q2) R$ 2.000,00

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) R$ 2.000,00

21
iccgi iccgi
Q3) R$ 688,00

2
iccgi

02
Q3) R$ 688,00 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
03 - FUNÇÃO- DEFINIÇÃO – PARTE 2

om
iccgi
03 - FUNÇÃO- DEFINIÇÃO – PARTE 2 iccgi iccgi

l.c
GABARITO:

ai
iccgi iccgi

gm
GABARITO:
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q1) F, V, V, F, V iccgi
12

iccgi Q1) F, V, V, F, V iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
04 - FUNÇÃO-GRÁFICOS iccgi
na

iccgi iccgi
04 - FUNÇÃO-GRÁFICOS
-a

iccgi iccgi
Q1) D = x  / − 1  x  3
0
-3

iccgi iccgi
Q1) D = x  / −iccgi
1  x  3
86

iccgi iccgi
.2

iccgi
35

iccgi  iccgi 1
.0

Q2) Im=  y  / −3  y  1 
32

iccgi iccgi
Q2) Im= y  / −3  y  5 
-1

iccgi
 5 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
Q3) V, F, V, V, V
va

iccgi iccgi
ar

Q3) V, F, V, V, V iccgi
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
05 - FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 1
iccgi
Al

iccgi iccgi
05 - FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 1
riz

iccgi iccgi
at

Q1) a) 2 b) 24 c) 13
Be

iccgi iccgi
Q1) a) 2 b) 24 c) 13 iccgi iccgi
a
An

Q2) m = 3 iccgi iccgi


iccgi
Q2) m = 3 iccgi

Q3) p = 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) p = 2 iccgi
Q4) K = -1 iccgi iccgi
Q4) K = -1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
06 - FUNÇÃO ALGÉBRICA
iccgi – PARTE 2 iccgi
06 - FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 2 iccgi
Q1) a) 12 b) 1 c) 15 iccgi
iccgi
Q1) a) 12 b) 1 c) 15 iccgi
iccgi
iccgi
Q2) 3 iccgi
iccgi
Q2) 3 iccgi iccgi
Q3) x = 1 iccgi iccgi
Q3) x = 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi 1 iccgi
198 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi iccgi
1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
07- FUNÇÃO ALGÉBRICA – PARTE 3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 11 b) 29 iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) 7 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q3) 120 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
08 - FUNÇÃO COMPOSTA iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) 6x + 1

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) 9x + 16
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q3) x = 3 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q4) 3 - x
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

09 - FUNÇÃO INVERSA
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

x + iccgi
iccgi iccgi
4
35

iccgi
Q1) f −1
(x ) =
.0

3
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

( x ) = x 2− 1
lh

Q2) f −1 iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi

( x ) = 52xx ++iccgi34
es

iccgi iccgi
Q3) f −1
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 199
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO AFIM
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO AFIM - DEFINIÇÃO E GRÁFICOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o coeficiente
iccgi angular, o coeficiente
iccgi linear, a raiz e faça o gráfico de cada

41
uma das funções a seguir:
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) f  x 2x  4

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
b) f  x   x  5
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
c) f  x  2  3 x

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
3x 6
 iccgi

ai
iccgi
d) f  x  
gm
iccgi iccgi
3 iccgi
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q2) Determine a função afim f(x) tal que f(-3) = 7 e f(4) = -7. iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Q3) Determine a lei


iccgi
da função representadaiccgi
pela reta abaixo.
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
200 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO AFIM
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO AFIM - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS


iccgi - PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Uma função iccgi
do 1º grau f :  possui o gráfico abaixo.
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

A lei da função f éiccgi


iccgi iccgi
-a

iccgi
0

x 3 iccgi
-3

a) f  x 
iccgi

86

iccgi iccgi
2 2 iccgi
.2

iccgi
35

iccgi b) f  x  x  1 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
1
-1

c) f  x
 2x 
iccgi
iccgi
o

2
lh

iccgi iccgi
va

iccgi x 1 iccgi
d) f  x 
ar


C

iccgi iccgi
2 2
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) O gráfico abaixo representa o consumo de bateria de um


iccgi celular entre as 10 h e as
at

16h de um determinado dia.


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Supondo que o consumo manteve o mesmoiccgi
padrão até a bateria se esgotar, a que horas
iccgi
o nível da bateria atingiu 10%? iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 201
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO AFIM
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO AFIM - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS
iccgi - PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi

Q1) Em um município foi realizado um levantamento relativo ao número de médicos,


iccgi iccgi
iccgi
iccgi obtendo-se os dados:
iccgi
iccgi
Ano iccgi
Médicos

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
1980 137

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
1985 iccgi 162

/2
iccgi

05
iccgi

0/
1995 212

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
2010 iccgi 287

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Tendo em vista a crescente demanda por atendimento


iccgi médico na rede de saúde pública,
ss

pretende-se promover a expansão, a longo prazo, do número de médicos desse


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
município, seguindo o comportamento de crescimento lineariccgi no período observado no
a.

iccgi
na

quadro. Qual a previsão do número de médicos


iccgi nesse município
iccgi para o ano 2040?
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
a) 387
86

iccgi iccgi
.2

b) 424 iccgi iccgi


35

c) 437
iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
d) 574
-1

iccgi
e) 711 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) A equivalênciaiccgientre as escalas de temperatura geralmente é obtida por meio de uma


C

iccgi
de

função polinomialiccgi
do 1º grau, ou seja, uma função da forma y ax  b . Um grupo de
 iccgi
es

iccgi iccgi
estudantes do curso
iccgi de Química do IFPE desenvolveu uma nova unidade de medida para
v

iccgi
Al

iccgi
temperaturas: o grau Otavius. A correspondência entre a escalaiccgi
Otavius (O) e a escala
riz

iccgi iccgi
at

Celsius (C) é a seguinte:


Be

iccgi iccgi
ºO iccgiºC iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi 6 18 iccgi
iccgi iccgi

60 iccgi36
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Sabendo que a temperatura de ebulição da água ao nível do


iccgi mar (pressão atmosférica
iccgi iccgi
iccgi
igual a 1 atm) é 100ºc
iccgi então, na unidade Otavius, a água ferverá a iccgi
iccgi
iccgi
iccgi a) 112º iccgi
iccgi b) 192º iccgi
iccgi
c) 252º iccgi
iccgi iccgi
d) 72º iccgi iccgi
e) 273º iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
202 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO AFIM-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO AFIM - DEFINIÇÃO E GRÁFICOS iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) a 2, b 
 4, raiz
iccgi2 iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) a 
1, b 
5, raiz 
5
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
2 iccgi iccgi

/2
c) a 
3, b 
2, raiz  iccgi iccgi

05
3 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
d) a 
1, b 
2, raiz 
2 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) f  x  
2 x  1 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

Q3) f  x  
iccgi iccgi
2 x  6
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
FUNÇÃO AFIM - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS
iccgi
- PARTE 1
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) D
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q2) 19 horas
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
FUNÇÃO AFIM -iccgi
PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS - PARTE
iccgi
2 iccgi
a
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) C iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) C iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 203
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO QUADRÁTICA - DEFINIÇÃO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
204 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - GRÁFICOS iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Faça o gráfico de
iccgi
cada uma das funções a seguir.
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) f  x   2 x  8 x  6
2

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) f  x  
 x  2x  8
2 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi
c) f  x  

0/
 x 2  8iccgi
x

-1
iccgi

om
iccgi
d) f  x
 x 2  25iccgi iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi

e) f  x   x 2  2 xiccgi gm
iccgi iccgi
1
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi f) f  x   x  4 x  5
2 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
Q2) Na figura, está
iccgirepresentado o gráfico de uma função quadrática g de domínio
-a

iccgi
0

Das expressões aiccgi


seguir, aquela que pode definir a função g é:
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

a) g  x   x  2x  3
2 iccgi iccgi
iccgi iccgi

b) g  x   x 2  x  3
iccgi iccgi
iccgi iccgi

c) g  x   x  x  3
iccgi 2 iccgi
iccgi iccgi

d) g  x   2 iccgi iccgi
 x  2x  3 iccgi iccgi

e) g  x   x  2x  3
2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1 205
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO QUADRÁTICA - EXEMPLOS TEÓRICOSiccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Observe a figura,
iccgi que representa o gráfico
iccgi de y = ax2 + bx + c.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

Assinale a única afirmativa falsa em relação a esse gráfico.


iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

a) a·c é negativo. iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
b) b2 – 4ac é positivo.
0
-3

iccgi iccgi
c) b é positivo. iccgi
86

iccgi
.2

d) c é negativo. iccgi iccgi


35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi

Q2) O gráfico da função f  x   ax 2  bx  c está representadoiccgi


iccgi
na figura a seguir.
o
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Sobre essa função, é correto afirmar que iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) a0 iccgi iccgi
b) ab  0 iccgi

c)
iccgi
iccgi c 0 iccgi
iccgi d) b2  4ac 
0 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
206 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO QUADRÁTICA - MÁXIMOS E MÍNIMOS -iccgi


PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Em um jogoiccgide futebol, um jogador chuta uma bola parada, que descreve uma
parábola até cairiccgi
novamente no gramado.iccgi
Sabendo-se que a parábola é descrita pela

41
iccgi
2 iccgi
funçãoy 20x  x , a altura máxima atingida pela bola é

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 100 m

02
iccgi iccgi

/2
b) 80 m iccgi iccgi

05
c) 60 m iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
d) 40 m

om
iccgi
e) 20 m iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
Q2) Um balão de ar quente sai do solo às 9iccgi
iccgi
h da manhã (origem do sistema cartesiano) e
12

iccgi
ss

retorna ao solo 8 horas após sua saída, conforme demonstrado a seguir. A altura h, em
vs

iccgi iccgi
metros, do balão, está em função do tempo t, em horas, através da fórmula
al

iccgi iccgi
a.

3 2
iccgi iccgi
na

h(t)  t  6t. iccgi iccgi iccgi


-a

iccgi 4
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
A altura máxima atingida pelo balão é de iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi

a) 21 m
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 36 m iccgi iccgi
iccgi
c) 8 m iccgi
iccgi
iccgi
d) 4 m iccgi iccgi
e) 12 m iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 207
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
 FUNÇÃO AFIM
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO QUADRÁTICA – PARTE 03


iccgi iccgi
Q3) Em um laboratório
iccgi
do IFPE, alunos do curso subsequente iccgi
em Zootecnia observaram iccgi
iccgi
que a concentraçãoiccgi C de certa medicação, em mg/L no sangue de animais de uma certa iccgi
iccgi 1
iccgi espécie, varia deiccgi
acordo com a função C  6t  t 2, em2 que t é o tempo decorrido, em
Q1) Observe a figura,
iccgi que representa o gráfico
iccgi de 4
y = ax + bx + c.

41
horas, após a ingestão da medicação, durante um período de observação de 24 horas.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
Determine o tempo necessário, após o início do experimento, iccgi para que o medicamento

:2
21
iccgi
atinja nível máximo de concentração no sangue desses animais.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) 4 horas iccgi

0/
b) 16 horas

-1
iccgi iccgi
c) 6 horas

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) 12 horas

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi e) 2 horas iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Assinale a única afirmativa falsa em relação a esse gráfico.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

a) a·c é negativo. iccgi iccgi


-a

iccgi
b2 – 4ac é positivo.
iccgi
b)
0
-3

iccgi iccgi
c) b é positivo. iccgi
86

iccgi
.2

d) c é negativo. iccgi iccgi


35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q2) O gráfico da função f  x   ax 2  bx  c está representadoiccgi
iccgi
na figura a seguir.
o
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Sobre essa função, é correto afirmar que iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) a0 iccgi iccgi
b) ab  0 iccgi

iccgi
c) c 0 iccgi
iccgi
iccgi d) b2  4ac 
0 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

21
iccgi iccgi
208 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi - MÁXIMOS E MÍNIMOS - PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) A companhia de turismo
iccgi Vivitour fretaiccgi
um ônibus de 40 lugares de acordo com as

41
seguintes condições descritas
iccgi no contrato de afretamento:
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
I. Cada passageiro pagará R$ 160,00 se todos
iccgi os 40 lugares forem ocupados.

2
02
II. Cada passageiro pagará um adicional deiccgi
R$ 8,00 por lugar não ocupado. iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Quantos lugares iccgi
a companhia de turismo deverá vender para garantir receita máxima?

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
a) 30

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi b) 32 iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi c) 35 iccgi
12

iccgi d) 38 iccgi
ss

e) 40
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

Q2) Um clube recreativo possui 800 sócios e cobra uma mensalidade de R$ 200,00 de
iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
cada sócio. Umaiccgipesquisa de mercado indica que a cada R$ 1,00 de redução na
86

iccgi
.2

mensalidade, háiccgi
um aumento de 10 sócios. iccgi O valor da mensalidade que gera a maior
35

iccgi iccgi
receita é de:
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) R$ 120,00 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi b) R$ 60,00 iccgi


ar

c) R$ 140,00
C

iccgi iccgi
de

d) R$ 160,00
iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Q3) A dona de uma lanchonete observou que, vendendo iccgi um combo a R$ 10,00, são
riz

iccgi iccgi
at

vendidos 200 combos por dia, e que, para cada redução de R$ 1,00 nesse preço, ela
Be

iccgi iccgi
vende 100 combos a mais. Nessas condições,
iccgi qual é a máxima
iccgi arrecadação diária que
a
An

iccgi
ela espera obter com a venda desse combo?
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) R$ 2000,00 iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) R$ 3200,00 iccgi iccgi
c) R$ 3600,00 iccgi iccgi
d) R$ 4000,00 iccgi
iccgi iccgi
iccgi

e) R$ 4800,00 iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 209
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - DETERMINAÇÃO
iccgi
DA LEIiccgi
DA FUNÇÃO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) Observe a figura.
iccgi
iccgi

iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Nessa figura, estáiccgi
representada a parábola de vértice V, cuja expressão é
3@
iccgi
iccgi x2 iccgi
12

iccgi a) 
y  2x iccgi
ss

5
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
y x 2  10 x
b)  iccgi
a.

iccgi iccgi
na

2
y x  10 x
c)  iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

2
x
-3

iccgi iccgi
d) 
y  10 x
86

iccgi iccgi
5
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
x2 iccgi
.0

e) 
y  10
32

iccgi iccgi
5
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q2) Observe a figura. iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
A função do 2o grau, cujo gráfico nela está representado,
iccgi é iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
3 x 2 iccgi iccgi
a) y   x 
2 2
iccgi
iccgi
iccgi b) y  x 2  2x  3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) y   x 2  2x  3 iccgi
iccgi iccgi
2x x 2
1
d) y   iccgi iccgi

iccgi
3 3 iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
210 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA
iccgi
- DETERMINAÇÃO DA LEI DA FUNÇÃO
iccgi
- iccgi
iccgi
EXEMPLOS iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q1) A seção transversal de um túnel tem a forma de um arco iccgi de parábola, iccgi

:2
21
iccgi iccgi
com 10 m de largura na base e altura máxima
iccgi de 6 m, que ocorre acima do

2
02
ponto médio da base. De cada lado, são reservados
iccgi
1,5 miccgi
para passagem iccgi

/2
iccgi

05
de pedestres, e o restante é dividido emiccgiduas pistas para veículos. As

0/
-1
autoridades só permitem que um veículo iccgi
passe por esse túnel caso tenha
iccgi iccgi

om
uma altura de, no máximo, 30 cm a menos que a altura mínima do túnel
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
iccgi veículos. CALCULE a altura máxima que um veículo
sobre as pistas para
gm
iccgi
pode ter para queiccgi
sua passagem pelo túnel seja permitida.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 211
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO QUADRÁTICA-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - DEFINIÇÃO iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1)
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) Raízes: 1 e 3. Vértice:
iccgi V= (2, -2) iccgi

41
b) Raízes: -2 e 4. Vértice:
iccgi V= (1, 9) iccgi

8:
c) Raízes: 0 e 8. Vértice: V= (4, 16) iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
d) Raízes: -5 e 5. Vértice: V= (0, -25)

2
iccgi

02
e) Raízes: 1 e 1. Vértice: V= (1, 0) iccgi iccgi

/2
f) Raízes: não são reais. Vértice: V= (2, 1) iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - GRÁFICOS

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q1) gráficos Q2) Eiccgi
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - EXEMPLOS TEÓRICOS
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q1) C Q2) B iccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

FUNÇÃO QUADRÁTICA - MÁXIMOS E MÍNIMOS - PARTE 1 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi Q1) A Q2) E iccgi Q3) D


.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - MÁXIMOS E MÍNIMOS - PARTE 2
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
Q1) A Q2) C Q3) C
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

FUNÇÃO QUADRÁTICA - DETERMINAÇÃO DA LEI DA FUNÇÃO


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q1) A Q2) Aiccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
FUNÇÃO QUADRÁTICA - DETERMINAÇÃOiccgiDA LEI DA FUNÇÃO - EXEMPLOS iccgi
at
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

Q1) 2,76 metros iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
212 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES DO 1ºGRAU
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as inequações
iccgi no conjunto dosiccgi
números reais

41
iccgi iccgi

8:
a) 3x  4  5x  8
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) 2  3  4 x   4  3  2 x  6 

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
5 x  7  x  1

-1
iccgi iccgi
Q2) Resolva o sistema de inequações 
x  2x  6

om
2 iccgi
iccgi
iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

4x  2  3x  1  4 x  1 gm
iccgi iccgi
Q3) Resolva a inequação
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 213
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES DO 2ºGRAU
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Resolva as inequações
iccgi
iccgi
a seguir em IR iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) x 2  3x  4 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) 9  x 2 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
c) 2x 2  10x

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) x  2x  2
2
 0 iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi e) x 2  1 iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
214 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

INEQUAÇÕES PRODUTO E QUOCIENTE-PARTE iccgi


1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as inequações
iccgi em IR iccgi

41
iccgi iccgi

8:
2x  6 iccgi iccgi

:2
a) 0

21
iccgi iccgi
5x

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
 5  5x  2x iccgi
8
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) 0

-1
iccgi
x 2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 215
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 INEQUAÇÕES
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PRODUTO E QUOCIENTE - PARTE 2


INEQUAÇÕESiccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi 2x  4 iccgi
Q1) Resolva a inequações 3

8:
iccgi iccgi

:2
x 1

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
2x4

/2
Q2) Qual o domínio da função real f  x  
iccgi iccgi
?

05
x 9
iccgi2

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
216 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 INEQUAÇÕES-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

01-INEQUAÇÕES
iccgi DO 1º GRAU
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

iccgi Q1) a) S x  /x


iccgi 6 b) S x  / x  8
iccgi

iccgi iccgi

41
x  / 8  x  2
iccgi iccgi
Q2) S 

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) S  x  / 0  x  3

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
iccgi DO 2º GRAU
02-INEQUAÇÕES

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) S  x  / 1 
iccgi x  4
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
b) S x  3 ou x  3
/ x iccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
c) S  x  x  5
/ 0 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

d) S   iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
e) S  x  / 1  x  1
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
03-INEQUAÇÕES PRODUTO E QUOCIENTE-PARTE
iccgi 1
es

iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q1) iccgi


at
Be

iccgi iccgi

x  3 ou x  5
iccgi iccgi
a

a) S  / x iccgi
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) S  x  / 1  x  2 ou x  4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
04-INEQUAÇÕES PRODUTO E QUOCIENTE-PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
a) S  x  / 1  x  1 iccgi
iccgi
iccgi iccgi

b) D  x  / 3  x  2 ou x  3
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 217
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO MODULAR
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO MODULAR - DEFINIÇÃO E EQUAÇÕES iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Calcule o valor
iccgidas expressões: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) 3  5  5  4

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b)  2  1  2. 1  2 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2) Resolva as equações:

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi a) x  7 
10 iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

b) 2x  1 
iccgi iccgi
3
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
c) 2x  11 3xiccgi
0

4
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
218 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO MODULAR
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO MODULAR - EQUAÇÕES


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi em IR iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
a) x 2  3x  2x  6

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
b) 3x  1  2x  6 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
c) 10  2x  2x  5
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) Resolva as equações em IR iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

2
iccgi
a) x  10 x  24 
0
iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
2
b) x 3 x 10 iccgi
86

iccgi 
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q3) Resolva as equações em IR


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

a) x  3  2 
lh

4 iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
b) x 2  1  3 1
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 219
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO MODULAR
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO MODULAR - INEQUAÇÕES


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as inequações:
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) x  3  7 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) 2x  1  3
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
220 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO 
MODULAR
FUNÇÃO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
FUNÇÃO MODULAR - GRÁFICOS
iccgi

03-FUNÇÃO MODULAR – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Qual dos gráficos
iccgi abaixo representa a função real f(x) | 3 x1| ? iccgi
a) iccgi b) iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi em IR iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) x 2  3x  2x  6
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
b) 3x  1  2x  6 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

c) 10  2x  2x  5

om
iccgi

c d)
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) Resolva as equações em IR iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

2
iccgi
a) x  10 x  24 
0 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

2 iccgi iccgi
b) x 3 x 10 iccgi

86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q3) Resolva as equações em IR


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

a) x  3  2 4
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
Q2) Considere a função real f(x) x  1 O gráfico que representa a função é:
ar
C

iccgi iccgi
de

b) a)
x 2 1  3 1
iccgi
b) iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) d) iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 221
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi iccgi
iccgi
Exercícios de Aprendizagem
iccgi

iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO  FUNÇÃO
MODULAR
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Observe o gráfico da função f definida iccgi  
MODULAR – PARTE 2 por y  f x ,
iccgi
03-FUNÇÃO iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi em IR iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) x 2  3x  2x  6

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
b) 3x  1  2x  6 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
então, das alternativas abaixo, a que pode representar o gráfico da função Z, definida por

om
iccgi
c) 10  2x  2x  5 iccgi iccgi
z  f  x , é

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
iccgi
a) b)
iccgi
iccgi
3@
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
Q2) Resolva as equações em IR
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi 2 iccgi
a) x  10 x  24 
0
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
2
86

iccgi c) x
b) 3 x d)
10 iccgi

.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q3) Resolva as equações em IR


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

a) x  3  2 
4 iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
b) x 2  1  3 1
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
222 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
12
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 FUNÇÃO MODULAR-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO MODULAR - DEFINIÇÃO E EQUAÇÕES


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) a) 7  2 5 b)
iccgi 2 3
iccgi iccgi

41
Q2) a) x = 3 ou x = -17 b) x = 2 ou x = -1 iccgic) x = 15 ou x = -7/5
iccgi iccgi

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
FUNÇÃO MODULAR - EQUAÇÕES
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

FUNÇÃO MODULAR - INEQUAÇÕES iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

S x  / 1  x  2
iccgi iccgi
b)iccgi
.0
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
FUNÇÃO MODULAR - GRÁFICOS iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Q1) D Q2) A Q3) D
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 223
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
02 - EXPONENCIAL – PROPRIEDADES iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
−3
 1 iccgi
iccgi 10
iccgi.  
−2

iccgi 10
Q1) Sendo M = iccgi  −1
iccgi
. O valor de M éiccgi

41
( 0,01)

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) 10 −1 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 10−2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
c) 101

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) 102

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

( 0,001) . (10 )
iccgi iccgi 5 −7
3
12

iccgi
Q2) Simplificando , obtemos:
iccgi
ss

3
vs

iccgi iccgi

( ) 
iccgi  0,001 
2
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
a) 103
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
b) 104
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
c) 10
.0

5
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
d) 10 6
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
224 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

03-EXPONENCIAL-EQUAÇÕES BÁSICAS-PARTEiccgi
1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi a seguir. iccgi

41
iccgi iccgi

8:
x +1 iccgi iccgi

:2
 1

21
3 x −6
a) 2 = 
iccgi iccgi

2

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
(3)
2 +5 x iccgi iccgi

05
x −3
b) = 81 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

= (5)
x −2 x +1
c) 25

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
d) 29 x + 4 = ( )
x +1
128
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Q2) Resolva as equações a seguir:
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
a) 43 x −6 = 32iccgi
x +1
0
-3

iccgi
86

iccgi 2+ x iccgi
 1
.2

iccgi
−2 x −3 iccgi
b)   27
35

iccgi = iccgi
3
.0
32

iccgi iccgi
-1

x +1
iccgi
 1  iccgi
o

c) 25x −2 = 
lh

 iccgi iccgi
va

iccgi  125  iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

Q3) A soma das raízes da equação (4x )2x −1 = 64 igual a


iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
1
a
An

a) − iccgi iccgi
iccgi
iccgi
2 iccgi
iccgi
b) −1 iccgi iccgi
iccgi 1 iccgi
c) iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
d) 1 iccgi iccgi

5
iccgi iccgi
e) iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 225
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

04 – EXPONENCIAL - EQUAÇÕES BÁSICAS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi a seguir: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
1 iccgi iccgi

:2
4 x +1 − x +3
a) 2 8 =

21
iccgi iccgi
16

2
iccgi

02
iccgi iccgi
x 2 −1

/2
 1 iccgi iccgi

05
b)    271− x =
32 x +7 iccgi

0/
9

-1
iccgi iccgi

om
iccgi

( ) 1
x
 ( 0,01
iccgi)
4 x −1
10
iccgi iccgi
c) =

l.c
1000

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
x −1 1− xiccgi
4  512
3@
iccgi
iccgi d) = 1024
iccgi
12

iccgi 32x +2 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
226 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

05-EXPONENCIAL - EQUAÇÕES ESPECIAIS - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as equações
iccgi a seguir: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) 4X +1 + 4X +2 =
80

21
iccgi iccgi

2
iccgi
b) 3X +2 − 3X +1 + 3X −2 =
55

02
iccgi iccgi

/2
x +1 iccgi iccgi

05
 1  iccgi

0/
c) 25x −2 =  iccgi

-1
iccgi
 125 

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q2) Quanto vale aiccgi
soma de todas as soluções reais da equação abaixo?
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
(5x )2 − 26  5 + 25 =
x
0
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

a) 0 iccgi iccgi
-a

iccgi b) 1 iccgi
0
-3

c) 2
iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
d) 3
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
e) 4 iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q3) Tomando como universo o conjunto dosiccgi


números reais, oiccgi
conjunto solução da iccgi
va

iccgi
ar

10
C

iccgi iccgi
equação 3x + 3− x iccgi

de

3
iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
1 iccgi
riz

iccgi a) S = {3, } iccgi


at

3
Be

iccgi iccgi
1 iccgi iccgi
a
An

b) S = {− ,1} iccgi iccgi


iccgi 3 iccgi

c) S = {−1,1}
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi 1 iccgi
d) S = {−3, } iccgi iccgi
3 iccgi iccgi
1 iccgi iccgi
e) S = {1, } iccgi iccgi
3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 227
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

06-EXPONENCIAL- EQUAÇÕES ESPECIAIS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
x +1 64
Q1) A equação 2iccgi− 24 − x possui como
= solução
iccgi iccgi

41
2
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) x = 2 e x = 3

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) x = 2 e x = 6

/2
iccgi iccgi

05
c) x = 3 e x = 6 iccgi

0/
-1
d) x = 4 e x = 8 iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
Q2) Resolva as equações
iccgi
a seguir:
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
(
a) 100x − 1 = 9  10x + 1 ) iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
b) 9x −1 − 5  3x + 3x +1 =
a.

iccgi 27 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
228 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO EXPONENCIAL - GRÁFICOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Escreva paraiccgi
cada uma das funções seiccgi
o gráfico será crescente ou decrescente e

41
determine o ponto de interseção
iccgi de cada função com o eixo OY.
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) y = 2x −1

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
( 3)
2 X −2 iccgi iccgi

05
b) y = iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
x −1
 1

om
iccgi
c) y =   iccgi iccgi

l.c
5

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
d) y = 3− x
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi

( )
12

iccgi
e) y= 3  2x +2 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 229
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO EXPONENCIAL - GRÁFICOS - EXEMPLOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) A figura mostra um
esboço do gráfico daiccgi
iccgi
= ax + b, com a e b reais, a  0,
função f(x)

41
iccgi iccgi

8:
a  1 e b  0. Então, o valor de f(2) − f( −2) é igual a iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
3 iccgi iccgi

05
a) − iccgi

0/
4

-1
iccgi iccgi
15

om
iccgi
b) − iccgi iccgi

l.c
4

ai
iccgi iccgi

gm
1
iccgi iccgi
c) −
3@
iccgi iccgi
iccgi 4 iccgi
12

iccgi iccgi
7
ss

d) −
vs

iccgi iccgi
6
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
35
na

e) − iccgi iccgi
-a

iccgi
6 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi x
Q2) A função real f definida por f(x) =a 3 +iccgi
b, sendo a e b constantes reais, está
.0
32

iccgi
graficamente representada abaixo.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Pode-se afirmar que o produto a  b pertenceiccgi
ao
iccgi
intervalo real iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) [ −4, −1[ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) [ −1,2[ iccgi

iccgi
c) [2,5[ iccgi
iccgi
iccgi d) [5,8] iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
230 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) Na figura abaixo, está representado umiccgi
triângulo retângulo em que os vértices A e B
= 2− x − 2
iccgi iccgi
pertencem ao gráfico
iccgi da função f, definida por f(x) iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
Como indica a figura,
iccgi
a abscissa do ponto B é 1, a ordenada iccgi
do ponto A é 2 e os pontos A
a.

iccgi
na

e C têm a mesma abscissa. A medida da área iccgi do triângulo ABC


iccgi é
-a

iccgi iccgi
0
-3

21
iccgi iccgi
86

iccgi a) iccgi
.2

2 iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
3
.0

b)
32

iccgi iccgi
2
-1

iccgi
iccgi
o

c) 6
lh

iccgi iccgi
va

iccgi d) 12 iccgi
ar
C

21 iccgi iccgi
de

e) iccgi iccgi
4
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 231
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO EXPONENCIAL - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) A análise deiccgi uma aplicação financeira ao longo do tempo mostrou que a expressão
0,0625 t
V(t) 1000  2
= iccgi fornece uma boa aproximação
iccgi do valor V (em reais) em função do

41
iccgi iccgi
tempo t (em anos), desde o início da aplicação. Depoisiccgide quantos anos o valor

8:
iccgi

:2
inicialmente investido dobrará?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) 8 iccgi iccgi

05
b) 12 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
c) 16

om
iccgi
d) 24 iccgi iccgi

l.c
e) 32

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
Q2) Agrônomos e Matemáticos do IFPE estãoiccgi pesquisando o crescimento de uma cultura
ss
vs

iccgi
de bactérias e concluíram que a população de uma determinada cultura P(t), sob certas
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

t
iccgi iccgi
-a

iccgi condições, em função


iccgi do tempo t, em horas, evolui conforme a função P(t)= 5  23. Para
0
-3

atingir uma população


iccgi
de 160 bactérias, após
iccgi
o início do experimento, o tempo decorrido,
86

iccgi iccgi
em horas, corresponde a
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

a) 5
iccgi iccgi
-1

iccgi
b) 15 iccgi
o
lh

c) 160 iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar

d) 32
C

iccgi iccgi
e) 10
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
232 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Uma aplicação bancária é representada graficamente conforme
iccgi
iccgi
figura a seguir. iccgi
iccgi
t
M é o montante obtido
iccgi através da função exponencial M= C  (1,1) , C é o capital inicial e t iccgi
iccgi
iccgi é o tempo da aplicação.
iccgi Ao final de 04 meses o montante obtido será de
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) R$ 121,00
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) R$ 146,41 iccgi

0/
c) R$ 1210,00

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
d) R$ 1464,10 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q4) Observe o plano cartesiano a seguir, no qual estão representados os gráficos das
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
funções definidas por f(x) = 2x+1, g(x) = 8 e h(x) = k, sendo xiccgi
a.

iccgi  e k uma constante real.


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi No retângulo ABCD, destacado no plano,iccgi
os vértices A e C são as interseções dos
iccgi gráficos f  h e f  g, respectivamente. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Determine a área desse retângulo. iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 233
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

FUNÇÃO EXPONENCIAL - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em hospitais de grande porte das iccgi
iccgi
principais cidades do país são realizados iccgi

iccgi tratamentos que utilizam


iccgi radioisótopos emissores de radiações alfa, beta e gama.
iccgi iccgi

41
O iodo 131, por exemplo, é um radioisótopo utilizado no tratamento
iccgi
de hipertireoidismo. O
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
gráfico abaixo representa a massa residual de iodo 131(N) presente em uma amostra em

21
iccgi iccgi
função do tempo t.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
A função que melhor
iccgi
descreve a massa residual de iodo 131 presente na amostra, em
.2

iccgi iccgi
35

iccgi função do tempo, é N(t) = N0ekt ,


iccgi onde
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) N0  0 e k  0 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi b) N0  0 e k  0 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
c) N0  0 e k  0 iccgi
de

iccgi
es

iccgi iccgi
d) N0  0 e k  0 iccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Q2) Em uma pesquisa feita por alguns alunos


iccgi do curso de Zootecnia, na disciplina de
Be

iccgi
Avicultura, ofertada pelo IFPE campus Vitória
iccgi de Santo Antão,
iccgi observou-se que, para o
a
An

iccgi iccgi
iccgi ano de 2015, o comportamento das variáveisiccgi das condições de ofertas de insumos e
iccgi produção avícola na Região Sul foi baseado em equaçõesiccgide regressão exponencial.
Considere A(t)= 5  e0,04t a equação de regressão aproximada,
iccgi iccgi
iccgi iccgi com A sendo a área
plantada, em ha e t o tempo, em anos. Admitindo
iccgi
iccgi
2015 como t = 0, a área em
o ano de iccgi
iccgi

2020 será de (considere e0,2  1,2) iccgi


iccgi iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) 6 hectares. iccgi
iccgi
iccgi

b) 10,4 hectares. iccgi


iccgi c) 10 hectares. iccgi

d) 8,6 hectares.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
e) 8 hectares. iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
234 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) Leia o texto a seguir. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
O processo de decomposição
iccgi do corpo começa alguns minutos depois da morte. Quando iccgi
o coração para, ocorre o algor mortis ou o frio
iccgi da morte, quando a temperatura do corpo
iccgi
diminui até atingiriccgi
a temperatura ambiente. iccgi
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
(Adaptado de: <http://diariodebiologia.com/2015/09/o-que-acontece-como-corpo-logo-
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
apos-a-morte/>. Acesso em: 29 maio 2017.)iccgi

2
02
iccgi iccgi

/2
Suponha que um cadáver é analisado por um investigador
de polícia às 5 horas da manhã
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
do dia 28, que detalha as seguintes informações em seu bloco de anotações:

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Imediatamente após escrever, o investigador utiliza a Lei de Resfriamento
iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi

( 2)
iccgi −t iccgi
a

( Tn − Ts )
T= 6
+ Ts
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
para revelar a todos os presentes que faz t horas que aiccgi
morte ocorreu. Assinale a
iccgi
iccgi

alternativa que apresenta, corretamente, a hora


iccgi e o dia da morte,
iccgi segundo o investigador.
iccgi iccgi
a) 11 horas da noite do dia 27 iccgi
iccgi iccgi
iccgi

b) 8 horas da noite do dia 27 iccgi iccgi


c) 2 horas da manhã
iccgi do dia 28 iccgi
iccgi
d) 4 horas da manhã do dia 28 iccgi
iccgi e) 10 horas da manhã do dia 27 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 235
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

11 – INEQUAÇÕES EXPONENCIAIS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva as inequações
iccgi a seguir: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) 22 x −1  84+ x
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
x −1 2 x +7

2
iccgi
 1  1

02
b)   1− x
.3   iccgi iccgi

/2
9 3 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
6+2 x

-1
 1 
iccgi iccgi
c) 5 2 x +2
 125   
x

om
iccgi
 25  iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
236 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ GABARITO-EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

02-EXPONENCIAL–PROPRIEDADES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) A iccgi
Q2) D iccgi

iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
03-EXPONENCIAL–EQUAÇÕES BÁSICAS-PARTE 1

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) a) 1,25 b) -14 c) 5 d) 1,5
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q2) a) 17 b) -1,4 c) 0,2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q3) C
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi

04-EXPONENCIAL–EQUAÇÕES BÁSICAS-PARTEiccgi
2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q1) a) -14 b) -2 e -1/2


iccgi c) 2/3 d) -14/11
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
05-EXPONENCIAL–EQUAÇÕES ESPECIAIS-PARTE 1
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q1) a) 1 b) 2 c) iccgi
1/5
iccgi iccgi
va

iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Q2) C
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Q3) C
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

06-EXPONENCIAL–EQUAÇÕES ESPECIAIS-PARTE 2
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi Q1) A Q2) S={1} Q3)
iccgi S={3}
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

07-FUNÇÃO EXPONENCIAL - GRÁFICOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
 1  1
1) crescente –  0,iccgi crescente -  0, 
2)iccgi iccgi

 2 iccgi  3
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
3) decrescente – (0, 5) 4) decrescente
iccgi
iccgi
- ( 0,1) 5) crescente – (0, 12)
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 237
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ GABARITO-EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

08-FUNÇÃO EXPONENCIAL - GRÁFICOS - EXEMPLOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) B Q2)
iccgi
A Q3) E iccgi

iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
09-FUNÇÃO EXPONENCIAL - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS - PARTE 1

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q1) C Q2) B Q3) D iccgi Q4)12

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
10-FUNÇÃO EXPONENCIAL - PROBLEMAS CONTEXTUALIZADOS - PARTE 2
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q1) C Q2) A Q3) A iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
11-INEQUAÇÕES
iccgi
EXPONENCIAIS
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
−14
.2

iccgi iccgi
a) x b) x  −10 c) x 
35

iccgi Q1)  iccgi


−13
9
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
238 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
LOGARITMO - DEFINIÇÃO - PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) Calcule :
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) log2 16 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) log9 9 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
c) log7 49

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
d) log 1 5
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
5 iccgi iccgi

om
iccgi
e) log4 64 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Calcule :
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
a) log4 8 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
b) log27 9 iccgi
a.

iccgi iccgi
na

c) log7 1
iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 239
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
LOGARITMO - DEFINIÇÃO - PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Q1) Num determinado mês, a quantidade vendida Q de um certo produto, por dia, em
iccgi iccgi
iccgi iccgi
uma loja, em função
iccgi do dia d do mês, é representada pela função Q  log2 d. Qual a

41
iccgi

8:
quantidade vendida desse produto no dia 16 desse mês?
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) 0. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 1. iccgi

0/
c) 2.

-1
iccgi iccgi

om
d) 3.
iccgi
iccgi iccgi

l.c
e) 4.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q2) A solução da equação na variável real x, 2, é um número


iccgilog (x  6) 
ss

x
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi a) primo. iccgi


na

b) par.
iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
c) negativo.
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi d) irracional. iccgi


.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q3) O número log2 7 está entre
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) 0 e 1. iccgi
ar
C

b) 1 e 2.
iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
c) 2 e 3.
es

iccgi iccgi
v

iccgi
d) 3 e 4. iccgi
Al

iccgi iccgi
e) 4 e 5.
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
240 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

03-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Se log2  x e log3  y, então log288 é
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) 2x  5y. iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
b) 5x  2y.

8:
iccgi iccgi

:2
21
c) 10xy. iccgi iccgi

2
iccgi

02
2 2
d) x  y . iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
e) x2  y2. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q2) Nas análisesiccgi
químicas
de soluções, o pH é muito utilizado e, através dele, o químico
12

iccgi pode avaliar a acidez da solução. O pH de uma


iccgi solução, na verdade, é uma função
ss
vs

iccgi iccgi
logarítmica dada iccgi
por:
al

iccgi
a.

iccgi pH   log [H ] iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi Onde: [H ] é a concentração


iccgi de H na solução (concentração hidrogeniônica). Tendo em
0
-3

iccgi iccgi
vista essas informações, se uma solução apresentou pH 5, podemos dizer que a
86

iccgi iccgi
.2

concentração hidrogeniônica
iccgi vale iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
a) 103.
-1

iccgi
iccgi
o

b) 105.
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
c) 107. iccgi
ar
C

iccgi iccgi
d) 109.
de

iccgi iccgi
es

iccgi
e) 1011. iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi  x 2y 3  iccgi
iccgi Q3) Sendo log2 x  a e log2 y  b , o valor de
iccgi log 
2  é igual a
iccgi  8  iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 2a + 3b – 3 iccgi iccgi
b) 3a + 2b – 3 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
c) 2a + 3b + 3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) 2a + 3b – 8 iccgi iccgi
e) 3a + 2b – 8 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 241
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

04-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Usando que log2
iccgi  0,30 e log3  0,48 ,iccgi
o valor de log60 é igual a

41
iccgi iccgi

8:
a) 1,18
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
b) 1,28

2
iccgi

02
iccgi iccgi
c) 1,78

/2
iccgi iccgi

05
d) 1,88 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
e) 1,98

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

 
3@
Q2) Usando que log2  0,30 e log3  0,48 , o valor de log 2,4  104 é igual a
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
a) 2,38
al

iccgi iccgi
a.

iccgi b) 3,38 iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi c) 4,38 iccgi


0
-3

d) 5,38 iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
e) 6,38
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
3
-1

iccgi
Q3) Usando que log2  0,30 e log3  0,48 ,iccgi
o valor de log   é igual a
 5iccgi
o


lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

a) -0,22 iccgi iccgi


de

iccgi iccgi
b) -0,72
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
c) -0,18
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi d) -0,78 iccgi


at
Be

iccgi iccgi
e) -0,36 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
242 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

05-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Usando as aproximações
iccgi log2  0,30 e log3  0,48 o valor de x na equação
iccgi iccgi
22 x  81, é igual aiccgi

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
a) 1,6
iccgi iccgi

2
iccgi
b) 2,4

02
iccgi iccgi

/2
c) 2,8 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) 3,0

-1
iccgi iccgi
e) 3,2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) A solução da iccgi
equação (0,01) x = 50 é
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

a) – 1 + log 2 .
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
b) 1 + log 2 .
a.

iccgi iccgi
na

c) – 1 + log2. iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
d) 1 + log2.
0
-3

iccgi iccgi
e) 2log2.
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q3) Biólogos estimam que a população P deiccgi
certa espécie de aves é dada em função do
-1

iccgi t
o
lh

tempo t, em anos, de acordo com a relação P 250  (1,2)5 , sendo t  0 o momento em que
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

o estudo foi iniciado.


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
a população dessa espécie de aves irá triplicar? (dados: log 2  0,3 e
Em quantos anosiccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
log 3  0,48.)
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi

a) 45
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi b) 25 iccgi

c) 12
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi d) 18 iccgi

e) 30
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 243
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

06-EQUAÇÕES LOGARÍTMICAS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
M = 3log x  2logK  5log y  log5
Q1) Transforme num único log a expressão iccgi iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) Se logx  logx2  logx3  logx4 
20, o valor de x é:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
a) 10

/2
iccgi iccgi

05
b) 0,1 iccgi

0/
-1
c) 100 iccgi iccgi

om
iccgi
d) 0,01 iccgi iccgi

l.c
e) 1

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q3) Uma turma de uma escola central de Porto


iccgi Alegre recebeu a seguinte questão em
ss
vs

iccgi iccgi
sua primeira prova no Ensino Médio:
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgix que soluciona a equação log2 x  32 


Um dos valores de 2 iccgi

4 é igual ao número de  iccgi
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
centros culturais localizados nas proximidades do centro da cidade. Esse número é
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
a) 3
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
b) 4
-1

iccgi
c) 5 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
d)
va

iccgi 6 iccgi
ar

e) 7
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
244 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

07-EQUAÇÕES LOGARÍTMICAS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolvendo aiccgi
equação log3  x  1  logiccgi
3
x  1 
1 obtém-se:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
a) 2 e -2 iccgi iccgi

2
iccgi
b) 2

02
iccgi iccgi

/2
c) -2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) 6

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
e) 4 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

Q2) Resolvendo aiccgi


equação log2  x  7   log2  x  4   gm
2 obtém-se:
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

a) 3
vs

iccgi iccgi
b) 3 e -3
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

c) 6 iccgi iccgi
-a

iccgi
d) -3 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
e) 9
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

Q3) Resolvendo a equação log  4x  1  logiccgi


 x  2 
iccgi iccgi
.0

log x obtém-se:
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

a) -1 e 1
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
b) 2 e -2
ar
C

iccgi iccgi
c) -1
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
d) 1
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
e) 3 iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 245
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

08-MUDANÇA DE BASE – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

resultado da expressão logA B3  logB A 2 é


iccgi iccgi
Q1) Para quaisquer reais positivos A e B, o iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) 10

41
iccgi iccgi

8:
b) 6 iccgi iccgi

:2
c) 8

21
iccgi iccgi

2
iccgi
d) A  B

02
iccgi iccgi

/2
e) 12 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
Q2) Considerando log7 2  w, temos que o valor
iccgi de log4 14 pode ser expresso por iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
2
gm
iccgi a) . iccgi
w 1
3@
iccgi iccgi
iccgi
2w iccgi
12

iccgi b) . iccgi
ss

w 1
vs

iccgi iccgi
3w
al

iccgi iccgi
c) .
a.

iccgi iccgi
2
na

iccgi iccgi
-a

2
iccgi
d) . iccgi
0
-3

w iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
w 1
.2

e) . iccgi iccgi
35

iccgi 2w iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q3) Se a, b e c são números reais positivos e diferentes de 1,iccgi


e logb c  k, então
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar

logb a  loga c
é igual a
C

iccgi iccgi
logc b
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi a) 1 iccgi
riz

iccgi
1 iccgi
at

b)
Be

iccgi iccgi
k iccgi iccgi
a

c) k
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
d) 2k iccgi
iccgi
e) k 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
246 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

09-MUDANÇA DE BASE – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) A equação log 3 x  1  12 logx2 3 tem duas raízes reais. O produto dessas raízes é
iccgi
iccgi iccgi
a) 0. iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
1
b) iccgi iccgi

:2
.

21
3 iccgi iccgi

2
iccgi
3

02
c) . iccgi iccgi

/2
2 iccgi iccgi

05
d) iccgi

0/
3.

-1
iccgi iccgi
e) 9.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Resolvendo aiccgi
equação  
log3 x2  2x  3  log 1  x 
1 log3  x  1 obtém-se
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi3
ss

a) S  {1}.
vs

iccgi iccgi
al

b)
iccgi iccgi
S  {4,5}.
a.

iccgi iccgi
na

c) S  {6}. iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
d)
0

S  {}.
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
e) S  {4}.
iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q3) Se log3 x  log9 x 
1, então o valor de x éiccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

a) 3
2.
C

iccgi iccgi
de

b) 2. iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
c) 3
3.
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
d) 3. iccgi
riz

iccgi iccgi
at

e) 3
9.
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 247
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

10-FUNÇÃO LOGARÍTMICA – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Observe a figura. iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
1
3@
iccgi iccgi
Nessa figura estáiccgi
representado o gráfico da função f(x) = log2 .
 ax  b 
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Então, f (1) é igualiccgi
a
al

iccgi
a.

iccgi
a) -3 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi b) -2 iccgi
0

c) -1
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
1
.2

d) - iccgi iccgi
35

iccgi 2 iccgi
.0
32

iccgi
1 iccgi
e) -
-1

iccgi
3 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) A curva do gráfico abaixo representa a função y  log4 x


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
A área do retângulo ABCD é iccgi iccgi
a) 12. iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 6. iccgi
c) 3. iccgi
iccgi iccgi
3
iccgi d) 6log4 . iccgi
iccgi 2 iccgi
e) log4 6. iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
248 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

11-FUNÇÃO LOGARÍTMICA – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um tanque contém
uma solução de água
iccgi iccgie sal cuja concentração está diminuindo

41
devido à adição de mais água. Suponha queiccgi
iccgi
a concentração iccgi
Q(t) de sal no tanque, em

8:
iccgi

:2
gramas por litro (g L), decorridas t horas após o início da diluição, seja dada por

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
 100  50,3t
Q(t) iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Assinale a alternativa que mais se aproximaiccgi
do tempo necessário para que a

om
concentração de sal
iccgi diminua para
iccgi iccgi

l.c
50 g L.

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
(Use log 5  0,7)
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

a) 4 horas e 45 minutos.
iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
b) 3 horas e 20 minutos.
a.

iccgi iccgi
na

c) 2 horas e 20 minutos.
iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
d) 1 hora e 25 minutos.
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi e) 20 minutos. iccgi


.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q2) Observe a figura.


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Nessa figura, está representado o gráfico de


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
f(x) = loga x. O valor de f (128) é iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
5
A) iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
B) 3 iccgi
iccgi
7
iccgi
C) iccgi
iccgi 2 iccgi

D) 7
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 249
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

12-LOGARITMO NEPERIANO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12
Q1) Se ln2  0,6931, ln3  1,0986, pode-se afirmar
iccgi corretamente que ln é igual a
iccgi iccgi 3
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Dados: ln x é o logaritmo natural de x

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 0,4721.

02
iccgi iccgi

/2
b) 0,3687. iccgi iccgi

05
iccgi

0/
c) 0,1438.

-1
iccgi iccgi
d)

om
0,2813. iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
Q2) Quando umaiccgi
quantia
iccgi
de dinheiro igual a P reais é investida a uma taxa de juros de
12

iccgi 12% ao ano, de modo que os juros sejam capitalizados


iccgi continuamente, a fórmula para
ss

0,12t
calcular o valor disponível após t anos, é V t  P  e
 
vs

iccgi iccgi
.
al

iccgi iccgi
Qual é o tempo aproximado, em anos, para que o dinheiro investido dobre de valor?
a.

iccgi iccgi
na

Dado: n2  0,69. iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi a) 24 iccgi
.2

b) 12,5
iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

c) 12
32

iccgi iccgi
d) 6
-1

iccgi
iccgi
o

e) 4
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q3) Um equipamento é depreciado de tal forma que, t anos após a compra, seu valor é
es

iccgi iccgi
0,2t
dado por
v

iccgi V(t) Ceiccgi  31.000.


Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Dado: n (7,4)  2.
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi Se 10 anos após a compra o equipamento estiver
iccgi valendo R$ 112.000,00, então ele foi
iccgi iccgi
comprado por um valor, em reais, iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) maior que 700.000. iccgi iccgi
b) entre 600.000 e 700.000. iccgi iccgi

c) entre 500.000 e 600.000.


iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) entre 400.000 eiccgi
500.000. iccgi
e) menor que 400.000. iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
250 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LOGARITMOS
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

13-INEQUAÇÕES LOGARÍTMICAS
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) A solução da inequação log2  x  2   log


iccgi iccgi
2
iccgi7 é:
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) S  x  x  9

41
/ 2 iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
x 
b) S  / x  9

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
x  / x  2
iccgi iccgi
c) S 

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
x 
d) S   9
/ x iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q2) A solução da iccgi
inequação log 1  x  5   log 1  2x  1 é:
12

iccgi iccgi
ss

5 5
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi

x  / x  6
a.

iccgi
a) S  iccgi
na

iccgi iccgi
-a

x   6
iccgi iccgi
b) S  / x iccgi
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
c) S  x  x  6
.2

/ 5iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

1
32

iccgi
  iccgi
d) S   x  /  x  6
-1

iccgi
 2  iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 251
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GABARITO-EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

01-LOGARITMO - DEFINIÇÃO - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 4 b) 1
iccgi
c) 2 d) -1 e) 3
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) a) 3/2 b) 2/3 c) 0 iccgi
iccgi iccgi

02-LOGARITMO - DEFINIÇÃO - PARTE


iccgi 2
iccgi iccgi

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
Q1) E Q2) A Q3) Ciccgi iccgi iccgi

2
02
iccgi iccgi

/2
03-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS
iccgi – PARTEiccgi
1

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) B Q2) B Q3) A

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
04-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS – PARTE 2
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
Q1) C Q2) C
iccgi
Q3) Aiccgi
12

iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
05-PROPRIEDADES DOS LOGARITMOS – PARTE 3
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q1) E iccgiQ2) A Q3) E


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
06-EQUAÇÕES LOGARÍTMICAS – PARTE
iccgi
1
.2

iccgiiccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi  5x 3  iccgi
Q1) log  Q2) D Q3) B
-1

 iccgi
 k 2y 5  iccgi
o

 
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

07-EQUAÇÕES
iccgiLOGARÍTMICAS – PARTE 2
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q1) B iccgiQ2) D Q3) D
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

08-MUDANÇA DE BASE – PARTE 1iccgi


iccgi iccgi
at
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi
Q1) B Q2) E
iccgi
Q3) Eiccgi iccgi

iccgi iccgi
09-MUDANÇA DE BASE – PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) D Q2) D Q3) Eiccgi iccgi
iccgi iccgi

10-FUNÇÃO LOGARÍTMICA – PARTE 1 iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) B Q2) B iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
252 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GABARITO-EXPONENCIAL
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

11-FUNÇÃO LOGARÍTMICA – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) D Q2) C
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

iccgi
12-LOGARITMO
iccgi
NEPERIANO iccgi

iccgi iccgi
Q1) C Q2) D Q3) B iccgi

41
iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
13-INEQUAÇÕES LOGARÍTMICAS
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q1) A Q2) D iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 253
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DEFINIÇÃO E REPRESENTAÇÃO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Seja A uma matriz
iccgi (2x3) tal que a
ij
3i iccgi
 j . A soma de todos os elementos da matriz

41
iccgi iccgi

8:
Aé iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 36

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 37 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) 38 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
d) 39
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi e) 40 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

 j  i , se i  j
iccgi iccgi
0

(3x3) tal que aij   iccgi


-3

Q2) Seja A uma matriz


iccgi
. A soma dos elementos da
86

iccgi iccgi
3 i ,
 iccgi se i  j
.2

iccgi
35

iccgi
terceira coluna da matriz A é
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) 21 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
b) 16
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
c) 12
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi d) 27 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
e) 6 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
254 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TIPOS DE MATRIZES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Seja A uma matriz
iccgi (3x3) tal que a
ij
3i iccgi
 2 j . A soma de todos os elementos da

41
iccgi iccgi

8:
diagonal principal de A é iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 6

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 8 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) 10 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
d) 12
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi e) 13 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

(2x3) tal que bij  i j .iccgi


iccgi iccgi
Q2) Seja B uma matriz A soma de todos os elementos da segunda
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
coluna da matriz transposta de B é
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

a) 3
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

b) 5
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

c) 9
iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
d) 14
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

e) 16
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 255
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

OPERAÇÕES-ADIÇÃO E SUBTRAÇÃO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
2
 iccgi 1  4 1 iccgi
Q1) Sejam A  , e iccgiA  2B . A soma de todos os elementos de
t

41
 iccgi  B    M
3 5 4 2

8:
   iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) -2 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
b) 5

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
c) 9

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi d) -10 iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
e) 8
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
 2iccgi 1
3 
86

iccgi
.2

 iccgi
 iccgi
35

iccgi Q2) Sejam A  5iccgi1


0  e B uma matriz 3x3 tal que b 2i  j . Calcule a soma dos
.0

ij
 0 3 2 
32

iccgi iccgi
 
-1

iccgi
iccgi
o

elementos da diagonal secundária da matriz 2A  I3  B em que


iccgi I3 representa a matriz
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar

identidade de ordem
iccgi 3.
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
256 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MULTIPLICAÇÃO DE MATRIZES-PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q1) Sejam A uma matriz 2x3 e B uma matriz 3x1. O produto A.B
iccgi será uma matriz cuja
iccgi iccgi

:2
21
iccgi
ordem é

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) 2x2 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
b) 1x2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
c) 3x1
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

d) 1x3
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
e) 2x1
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi Q2) Calcule os produtos


iccgi matriciais
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

 2 1  4 0 
32

iccgi iccgi
a)  . 
-1

iccgi
 3 4   5 2  iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

 0 1   1 iccgi
8
C

iccgi
b)  . iccgi
de

 2 2   3 2 
iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
 1 1 0   4 0 
riz

iccgi iccgi
at

  
Be

iccgi
c)  3 1 2  .  1 3  iccgi
iccgi iccgi
a

 2 0 1  iccgi 
An

 5 1 
iccgi
iccgi  iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 257
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MULTIPLICAÇÃO DE MATRIZES-PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi  2 iccgi
x   4   2 
Q1) Calcule x e yiccgi
na equação matricial  iccgi  .     

41
 y 3   5   1

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
 2 1 3 x iccgi

0/
Q2) Sejam A   iccgi  e B    . Calcule x e y para A.B = B.A

-1
iccgi

 1 3 y 1

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi  1 2  iccgi
ss

 1 2  
vs

iccgi iccgi
Q3) Sendo A   iccgi  e B   3 1 . Considere a matriz X tal que At . X  Bt . Qual a
al

2 5
iccgi
2 4 
a.

iccgi iccgi
na

  iccgi iccgi
-a

iccgi
soma dos elementos
iccgi
da primeira coluna da matriz X?
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
258 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

MATRIZ INVERSA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi 2 3
iccgi
Q1) Calcule a matriz inversa da matriz A  iccgi  .

41
iccgi
3 5

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
 y 3   x x  4
iccgi

0/
Q2) Calcule x e yiccgi
para que   seja aiccgi
inversa de 

-1
iccgi

 2 x  x 5 1 

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 259
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATRIZ-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

01- DEFINIÇÃO
iccgiE REPRESENTAÇÃO
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) D iccgi
iccgi

iccgi iccgi

41
Q2) C iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
02- TIPOS DE MATRIZES
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q1) A iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q2) D

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
03- OPERAÇÕES-ADIÇÃO E SUBTRAÇÃO
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
Q1) B iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) -17
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
04- MULTIPLICAÇÃO DE MATRIZES – PARTE 1
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

Q1) E
iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

 3iccgi3 
32

iccgi
 3 2  3 2 
-1

c)  3 iccgi 1 
 iccgi
Q2) a)   b)  
o

 32 8   8 12 
lh

 13iccgi 1  iccgi iccgi


va

iccgi  
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
05- MULTIPLICAÇÃO DE MATRIZES – PARTE 2
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

Q1) x = -2 e y = 7/2
iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Q2) x = -2 e y = -2 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) -5 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
06- MATRIZ INVERSA iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
 5 3  iccgi iccgi
a)   iccgi
 3 2  iccgi
iccgi iccgi

b) x = 7 e y = 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
260 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DETERMINANTE
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
DETERMINANTE - 2X2 e 3X3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Cacule o valor dos
iccgi determinantes a seguir:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
3 2 4 2iccgi1

21
iccgi
a)

2
6 5
iccgi
e) 2 3 1

02
iccgi iccgi

/2
iccgi
2 0 1
iccgi

05
iccgi

0/
3 1

-1
iccgi iccgi
b)

om
2 7
iccgi
iccgi 2 3 0 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
f) 0 2 1
gm
iccgi iccgi
5 4
3@
iccgi
iccgi c)
iccgi
iccgi
5 0 3
6 2
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
1 3 0
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
d) 4 1 1iccgi
-a

iccgi
0
-3

2 0 4 iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
1 2 iccgi
1 
o
lh

iccgi iccgi
 
va

iccgi Q2) Calcule x para que o determinante da matriz


iccgi A  4 9 4  seja nulo.
ar
C

iccgi iccgi
6 x x  7 
de

iccgi
 iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
 2 0 iccgi iccgi
a

Q3) Seja M   iccgi  . Considere a matriz P = M – k.I , sendo K um número real e I a


An

iccgi
iccgi  3 5  iccgi
iccgi iccgi
matriz identidade de ordem 2. Calcule K para que det M  Kiccgi
.I  
0. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 261
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
iccgi
iccgi
iccgi DETERMINANTE
 DETEMINANTE
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
DETERMINANTE
DETERMINANTE - EXEMPLOS
iccgi
– PARTE iccgi
1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Cacule o valor
cos dos
a determinantes
iccgi sena 0 a seguir:
iccgi

41
iccgi iccgi

3 2 de sena cos a

8:
Q1) O valor 0 é igual a 4 2iccgi1
iccgi iccgi

:2
21
a) 0 0 2
iccgi
6 5 e) 2 3 1

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi 2 0iccgi1

05
a) 4
3 1
iccgi

0/
-1
b) iccgi iccgi
2 a7 sena
b) 4  cos  2 3 0

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
f) 0 2 1

ai
iccgi iccgi

5 2 4 gm
iccgi iccgi
2
c) c)  cos a  sena  5 0 3
3@
iccgi iccgi
iccgi
6 2 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

d) 2
vs

iccgi iccgi
al

1 3 0
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

e) d)
0 4 1 1 iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

2 0 4 iccgi
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
n
 2 1 0 
.0
32

iccgi iccgi
   2n 1 iccgi
 det A 7
Q2) Sendo A   1 2 2  e B  
-1

n
 , calcule o1valor
2
de n para que
1 
 .
1 2 n iccgi
det B 9
o

2   
lh

n
0 1  iccgi  iccgi
va

iccgi  que o determinante


Q2) Calcule x para  da matriz
iccgi A  4 9 4  seja nulo.
ar
C

iccgi
6 x x  7 iccgi
de

iccgi   iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
 2 0
Q3) Seja M   iccgi  . Considere a matriz P = M – k.I , sendo K um número real e I a
iccgi iccgi
a
An

 3 5 
iccgi
iccgi iccgi

matriz identidade de ordem 2. Calcule K para que det M  Kiccgi


.I  
iccgi iccgi
0. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
262 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DETERMINANTE
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
DETERMINANTE - PROPRIEDADESiccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
 2iccgi2   3 4  iccgi
Q1) Sejam A  e B  
valor do det 3.At .B 2 é igual a 

41
 iccgi   . Oiccgi
1 4 5 5

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 150

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 250
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) 450 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
d) 750
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi e) 2250 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi
Q2) Uma matriz éiccgi
denominada não-singulariccgi
quando ela admite a sua inversa. Assim a
0
-3

iccgi
86

iccgi  1 1 1iccgi

.2

 
iccgi iccgi
35

iccgi matriz  x 2 5iccgi


 será não-singular, se e somente se,
.0
32

iccgi iccgi
x 2 4 25 
-1

 iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi a) x  5 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
b) x  2
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi c) x  5 e x  2 iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
d) x  4 e x  25 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi

e) x  4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 263
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

DETERMINANTE
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
DETERMINANTE - 4X4 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Resolva os determinantes
iccgi a seguir: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
2 1 3 1

21
iccgi iccgi

2
2 0 1 0
iccgi

02
a) iccgi iccgi

/2
5 1 0 1 iccgi iccgi

05
iccgi

0/
1 2 1iccgi1

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
2 1 3 0

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
2 0 1 3
3@
iccgi iccgi
iccgi b) iccgi
12

iccgi 5 0 0 1 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
3 0 2 iccgi
2
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
264 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 MATRIZ-GABARITO
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
01- DETERMINANTE
iccgi - 2X2 e 3X3 iccgi
iccgi iccgi

iccgi
Q1) a) 3 b) iccgi
23 c) 34 d) -58
iccgi
e) -6 f) -27
iccgi iccgi

41
Q2) x = 13 iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q3) K = 2 ou K = 5

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
02- DETERMINANTE - EXEMPLOS iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) D

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) n = 3
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
03- DETERMINANTE - PROPRIEDADES
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q1)E
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q2)C iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

04- DETERMINANTE - 4X4


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q1) a) 29 b) 19
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 265
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
266 iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi

4
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm

MAT
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi 267
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
GEOMETRIA PLANA - INTRODUÇÃO PARTE 1
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi QUESTÃO 1 iccgi
iccgi iccgi

41
Assinale V ou F nas
iccgi afirmativas abaixo: iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
( ) Sobre uma reta existem infinitos pontos.iccgi

2
02
iccgi iccgi
( ) Dois pontos distintos determinam uma única reta.

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) Três pontos distintos determinam um único plano.

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) A interseção entre duas retas concorrentes é vazia.
CONJUNTOS NUMÉRICOS

iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
( ) Duas retas perpendiculares formam entre si ângulos retos.
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi ( ) Dois ângulosiccgi
opostos pelo vértice são congruentes.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
268 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
GEOMETRIA PLANA - INTRODUÇÃO PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Assinale V ou F nas afirmativas abaixo:
iccgi
iccgi iccgi

41
( ) Semirreta e segmento
iccgi são subconjuntosiccgi
de uma reta.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
( ) O ponto médio de um segmento divide iccgi
esse segmento ao meio.

2
02
iccgi iccgi
( ) A mediatriz não é perpendicular ao segmento.

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) Segmentos consecutivos tem uma extremidade em comum.

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) Segmentos adjacentes são consecutivos e
iccgi
colineares ao mesmo tempo. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 269
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
GEOMETRIA PLANA - INTRODUÇÃO PARTE 3
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Considere osiccgipontos A, B, C e D, tomados sobre uma reta nesta ordem, de modo que
BC seja o triplo deiccgi
AB, CD o quádruplo de AB
iccgi
e AD = 32cm. Calcule a medida do
iccgi

41
iccgi

8:
segmento BC. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q2) Considere os pontos A, M, B, N e C dispostos
nessa ordem sobre uma mesma reta.
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Sendo M o ponto médio de AB, N o ponto médio de BC, AM = 6cm e BC = 1/3 AB, calcule

-1
iccgi iccgi

om
o valor de MN.
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q3) Os segmentos AB
iccgi e BC são adjacentes e os pontos M e N são médios de AB e AC,
12

iccgi iccgi
respectivamente. Sendo AB = 6cm e BC = 14cm, determine a medida de MN.
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
270 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÂNGULOS - PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Assinale V ouiccgi
F nas afirmativas abaixo:
iccgi iccgi

41
( ) A bissetriz deiccgi
um ângulo é a semirreta que
iccgi divide esse ângulo ao meio.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

( ) Um ângulo de 30o corresponde a radianos.

2
iccgi

02
3 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
5
( ) Um ângulo de radianos corresponde a 150o. iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
6

om
iccgi
iccgi iccgi
( iccgimede 90 .
) O ângulo raso

l.c
o

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
( agudo é maior do que 90o.
) Todo ângulo iccgi
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 271
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ÂNGULOS - PARTE 2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) Na figura, os pontos
iccgi
iccgi
A, O e D são colineares.
iccgi
Calcule a medida do ângulo CÔD.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
C

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
B
4x + 2º iccgi

0/
9x – 8º

-1
iccgi iccgi
3x – 6º

om
iccgi
A Oiccgi D iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
Q2) Na figura, os ângulos AÔB e CÔD são opostos
iccgi
pelo vértice. Calcule a medida do
ss
vs

iccgi iccgi
ângulo AÔC.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

B D
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi O
3x + 7º iccgi 4x - 1º
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

A iccgi C
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi

de

Q3) Se OP é bissetriz
iccgi de AÔB, determine x nos casos abaixo: iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi a) b) c)
iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi A iccgi
iccgi B iccgi P
a
An

iccgi iccgi
iccgi 3x - 5º iccgi A
iccgi iccgi
O 2x + 10º P C
P iccgi iccgi
y - 10º X
iccgi 2y iccgi
xiccgi
+ 30º iccgi
O iccgi A iccgi O B
B iccgi iccgi
iccgi iccgi AÔC = 100º
iccgi CÔB = 50º iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
272 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PARES DE ÂNGULOS - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Dado um ângulo
iccgi de medida x, indique: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) seu complemento; iccgi f) a sétima parte do seu complemento;

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) seu suplemento; iccgi g) a quinta parte do seu suplemento;

0/
-1
iccgi iccgi
c) o dobro do seu complemento; iccgi h) o complemento da sua terça parte;

om
iccgi iccgi

l.c
d) a metade de seu
iccgisuplemento; iccgi i) o triplo do suplemento da sua quinta parte;

ai
gm
iccgi iccgi
e) o triplo de seu suplemento; j) o dobro do complemento da sua quarta parte.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) A razão entreiccgi


dois ângulos suplementares é igual a 2/3. Calcule:
iccgi iccgi
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
a) as medidas desses ângulos;
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

b) o complemento da quarta parte do maior iccgi


desses ângulos;
32

iccgi
-1

iccgi
c) a quarta parte do complemento do menoriccgi
desses ângulos.
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 273
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
PARES DE ÂNGULOS - PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o ângulo
iccgi cuja medida é igualiccgi
ao quádruplo da medida do seu

41
complemento. iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q2) Determine o ângulo cuja medida é igualiccgi
ao triplo da medida do seu suplemento.
iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q3) O complemento
iccgi de um ângulo é igual à iccgi
quarta parte da medida do seu suplemento.

ai
gm
iccgi iccgi
Qual é a medida desse ângulo?
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

Q4) O suplemento da terça parte de um ângulo excede em 100


iccgi o dobro do complemento
iccgi iccgi o
a.

iccgi
na

desse ângulo. Qual é o ângulo? iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q5) A medida do iccgi


suplemento
de um ângulo é igual à medida do complemento da quarta
.0

parte desse ângulo. Calcule a medida desseiccgi


ângulo.
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
274 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
PARES DE ÂNGULOS - PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) O complemento
iccgi da terça parte de um ângulo
iccgi excede o complemento desse ângulo em

41
30o. Determine o ângulo.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) O suplemento do complemento de um ângulo é igual ao dobro do complemento da
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
terça parte desse ângulo. Qual é o ângulo? iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q3) O suplemento do triplo do complemento da metade de um ângulo é igual ao triplo do


iccgi
ss

complemento desse ângulo. Determine o ângulo.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 275
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS EM RETAS PARALELAS - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Q1) Dadas duas retas paralelas cortadas por uma transversaliccgi
assinale V ou F nas

8:
iccgi

:2
afirmativas abaixo:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
( ) Os ângulos correspondentes são congruentes.
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) Os ângulos alternos internos tem medidas diferentes.

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) Os ângulos alternos externos são congruentes.
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
iccgi
( ) Os ângulos colaterais
iccgi
iccgi
internos são suplementares. 3@
iccgi iccgi
( ) Os ângulos colaterais externos são complementares.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
276 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS EM RETAS PARALELAS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Na figura abaixo,
iccgi sendo r // s, calcule os valores de x e y.
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
Q2) Nas figuras abaixo,
iccgi
sendo r // s, determine as medidas de x.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi a) iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
b)
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 277
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS EM RETAS PARALELAS - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi Q1) Observe a figura
iccgi abaixo. Determine o valor de x + y, sendo AB//CD.
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
A B iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi 130º iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi y

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi C D iccgi x
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
278 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS ENTRE OS PONTEIROS DE UM RELÓGIO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
Q1) Determine a medida
iccgi do MENOR ânguloiccgi
formado pelos ponteiros de um relógio

8:
iccgi iccgi

:2
quando este marcar:

21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) 14h

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) 10h e 30min iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
c) 13h e 25min

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) 15h e 42min

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 279
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRIÂNGULOS - SOMA DOS ÂNGULOS INTERNOS E TEOREMA DO ÂNGULO EXTERNO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Os três ângulos
iccgide que o segundo mede 28o menos que o primeiro
um triângulo são tais iccgi

41
o iccgi iccgi
e o terceiro 10 mais que o primeiro. Determine os três ângulos
iccgido triângulo.

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q2) Os ângulos internos de um triângulo são proporcionais a 2, 3 e 4, respectivamente.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Determine a medida
iccgi do maior deles.

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
Q3) Calcule os valores de x e y indicados naiccgi
figura abaixo.
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
280 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CLASSIFICAÇÃO DOS TRIÂNGULOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V F
ouiccgi nas afirmativas abaixo:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
( ) O triângulo escaleno possui os três lados iguais.

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
( ) O triângulo equilátero possui os três lados
iccgiiguais.

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) O triângulo isósceles possui dois lados iguais.

-1
iccgi iccgi

om
iccgi

( ) Todo triânguloiccgi
equilátero é isósceles.
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
( ) Todo triânguloiccgi
isósceles é equilátero.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

( ) O triângulo acutângulo possui todos os iccgi


ângulos agudos.
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi ( ) O triângulo obtusângulo possui todos os ângulos obtusos.


iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
( ) O maior ladoiccgi
de um triângulo está oposto
iccgiao menor ângulo desse triângulo.
0
-3
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q2) Nas figuras abaixo, determine o maior segmento.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

A
C

iccgi iccgi
E
de

iccgi B iccgi
70º
es

iccgi B iccgi
v

iccgi iccgi 40º 30º


Al

iccgi iccgi
riz

iccgi D iccgi
at
Be

iccgi iccgi 80º


50º 60º iccgi iccgi 55º 70º
a

C 65º
An

A B
iccgi A C iccgi
D
iccgi iccgi C
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
1 281
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIÂNGULOS - EXEMPLOS - PARTE 1
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine osiccgi
valores de x e y nos triângulos
iccgi abaixo:

41
iccgi iccgi

8:
D iccgi iccgi
a) AC=AD B) AB=AC=BC=AD C) AB=AC=CD

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
A

/2
A
36º
iccgi iccgi

05
A iccgi Y

0/
-1
iccgi iccgi
10º X

om
iccgi
iccgi X 35º iccgi

l.c
X Y D
B

ai
Y 80º
iccgi B iccgi C
C
gm
iccgi B iccgi D
C
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Determine osiccgi
valores de x nas figuras abaixo:
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

iccgib) ABCD é um quadrado.


-3

iccgi
86

iccgi
a) ABCD é umiccgi
quadrado
.2

iccgi iccgi
BCE é um triângulo equilátero.
35

iccgi iccgi
.0

DCE é um triângulo equilátero


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

A B A iccgi B iccgi
va

iccgi X iccgi
ar
C

iccgi iccgi
E
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
E
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
X
iccgi iccgi
a

C C
An

D iccgi D iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
282 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIÂNGULOS - EXEMPLOS - PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Nas figuras abaixo
iccgi x em função de a, b e c.
determine o valor deiccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) iccgi b) AE = AF iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
a A

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
x F
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi E
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
c
0

b
-3

iccgi iccgi a
x b
86

iccgi iccgi D B
C
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 283
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIÂNGULOS - EXEMPLOS - PARTE 3
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o valor
iccgi de x em função de y, iccgi
nas figuras abaixo:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) AB=AC=CD b) AD=DB=BC

2
iccgi
C

02
iccgi iccgi

/2
A iccgi iccgi

05
x iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
D

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
y D
B

ai
iccgi iccgi y
C x

gm
iccgi iccgi A
B
3@
iccgi iccgi
d)
iccgi c) BD=CD=CA iccgi
12

iccgi A iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi Y
2y
a.

iccgi D iccgi
na

x
iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi 3y
.2

iccgi iccgi y
35

x
iccgi iccgi
.0

B
C
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
284 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TRIÂNGULOS - EXEMPLOS - PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a medida
iccgi de BÂC, sendo AB = AC e AD = DC = BC. iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
A iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
D

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

B C
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q2) Determine a medida do ângulo do vértice A do triângulo iccgi


isósceles ABC, sabendo que iccgi
va

iccgi iccgi
ar

, BD , DE , EF e FA são congruentes.
os segmentos BCiccgi
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
C
iccgi D iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
F iccgi iccgi
iccgi iccgi
A iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi E iccgi
iccgi
iccgi B
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 285
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi
iccgi Exercícios de Aprendizagem
iccgi
iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
¾
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Na figura, sendo AB
iccgicongruente a AC , AE congruente a AD , calcule a medida do ângulo CD̂E , dado BÂD = iccgi
Q1). 280 m²
48o iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) Na figura, sendo AB congruente a AC , AE congruente
iccgi a AD , calcule a medida do ângulo CD̂E , dado BÂD =

02
Q3) 16 m² iccgi

/2
o
48 . iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi

iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
2
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

182
iccgi iccgi
286 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO
iccgi
– PARTE
iccgi 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V F
ouiccgi nas afirmativas abaixo:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
( ) O ORTOCENTRO é o ponto de encontro das alturas de um
iccgi
triângulo. iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
( ) O INCENTRO é o ponto de encontro das bissetrizes internas de um triângulo.

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) O BARICENTRO
iccgi é o ponto de encontro das medianas de um triângulo.

-1
iccgi

om
iccgi
( ) O CIRCUNCENTRO é o ponto de encontro
iccgi
das mediatrizes de um triângulo. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
( ) O INCENTRO equidista dos lados de um triângulo.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
( ) O CIRCUNCENTRO equidista dos vértices
iccgi de um triângulo.
ss
vs

iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi ( ) O BARICENTRO é o centro de gravidade de um triângulo.


iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 287
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V F nas
ouiccgi afirmativas abaixo: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
( ) Em um triângulo escaleno a mediana e aiccgi
mediatriz são coincidentes. iccgi

/2
iccgi iccgi

05
( ) Em um triângulo isósceles a mediana, a altura e a bissetriz relativas à base são
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
coincidentes.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
( ) Em um triângulo
iccgi equilátero o BARICENTRO, o ORTOCENTRO, o INCENTRO e o

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
CIRCUNCENTROiccgi coincidem em um mesmo ponto.
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi ( ) Em um triângulo equilátero o raio do círculo


iccgi circunscrito equivale ao dobro do raio do
ss

círculo inscrito. iccgi


vs

iccgi iccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
( ) Em um triângulo equilátero o raio do círculo
iccgi inscrito é igual
iccgia 1/3 da altura desse
na
-a

iccgi triângulo. iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
288 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO
iccgi – PARTE 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) No triângulo iccgi
ABC da
iccgi
figura, se AH é altura
iccgi
e BS é bissetriz, determine BŜC dados

41
BÂH = 30o e = 40o .
AĈB
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Da figura, sabemos que AH é altura e AS é bissetriz relativas a BC do triângulo ABC.
al

iccgi iccgi
a.

Se B̂ = 70 e HÂS = 15 , determine Ĉ .
o o
iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q3) Em um triângulo ABC, os ângulos A e B medem, respectivamente,


iccgi 86 o e 34o .
riz

iccgi iccgi
at

Determine o ângulo agudo formado pela mediatriz relativa ao lado BC e pela bissetriz do
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

ângulo C.
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q4) Sendo G o baricentro do triângulo ABC, determine x, y eiccgi
z.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
AG = 10 iccgi
iccgi iccgi
iccgi

iccgi iccgi
BG = y iccgi iccgi
iccgi

CG = 14
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi 1 iccgi
289
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere umiccgi
triângulo em A, onde C = 30 o. Calcule o ângulo
ABC, retângulo iccgi

41
iccgi iccgi
formado entre:

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) a altura e a bissetriz do vértice A;

2
iccgi

02
iccgi iccgi
b) a altura e a mediana relativas à hipotenusa;

/2
iccgi iccgi

05
c) a bissetriz e a mediana relativas à hipotenusa.
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) Na figura abaixo calcule os valores de x e y, sendo M o ponto médio de BC .
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
290 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CONDIÇÕES DE EXISTÊNCIA DE UM TRIÂNGULO


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em um triângulo
ABC, AB = 6 cm e AC =iccgi
iccgi 7 cm, determine as possíveis medidas inteiras

41
iccgi iccgi
para o lado BC de modo que

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) o triângulo ABC seja escaleno; iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
b) Â seja o maior ângulo do triângulo ABC;
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
c) BC seja múltiplo
iccgide 3.
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) Um triânguloiccgi escaleno, de perímetro par, tem dois de seus lados medindo,
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

respectivamente, 4 cm e 8 cm. Determine a soma dos possíveis


iccgi iccgi valores inteiros do outro
-a

iccgi
lado. iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 291
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POLÍGONOS – PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o número
iccgi de diagonais de um
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) Decágano iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) Pentadecágonoiccgi

-1
iccgi

om
iccgi
c) Icoságono iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
Q2) Determine o iccgi
polígono cujo número de diagonais é igual ao dobro do número de lados.
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
Q3) Determine o número de diagonais de um polígono cuja iccgi
iccgi
soma dos ângulos internos é
Al

iccgi
riz

iccgi igual a 2160 .


o iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
292 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POLÍGONOS – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine asiccgi
medidas dos ângulos interno
iccgi e externo de um

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) Péntagono regular iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) Decágono regular

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) Icoságono regular iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q2) A razão entre o ângulo interno e o ângulo externo de


iccgi um polígono regular é 9.
na

iccgi iccgi
Determine o número
iccgi de lados do polígono.
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Q3) Determine o número de diagonais deiccgi


um polígono regular cujo ângulo interno é o
32

iccgi
-1

quíntuplo do externo. iccgi


iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

Q4) Determine a medida de x + y, sendo ABCDE um pentágono


iccgi
iccgi regular e DEF um triângulo
iccgi
es

iccgi
equilátero.
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
A B P iccgi iccgi
y
iccgi iccgi
iccgi iccgi
x F iccgi iccgi
iccgi iccgi
E
iccgi iccgi
C iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
D iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 293
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POLÍGONOS – PARTE 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um polígonoiccgi
regular
possui a partir de iccgi
um de seus vértices tantas diagonais quantas

41
iccgi iccgi
são as diagonais de um hexágono. Determine:

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) o polígono; iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
b) o total de diagonais;

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
c) a soma dos ângulos internos;
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi

d) a soma dos ângulos externos;


iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
e) a medida de cada
iccgi ângulo interno e de cada ângulo externo.
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
294 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS – PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Classifique em
iccgiverdadeiro (V) ou falso (F):
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
( ) Todo retângulo é um paralelogramo. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) Todo paralelogramo é um retângulo.

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) Todo quadrado é um retângulo. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
( ) Todo retângulo é um quadrado.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
( ) Todo paralelogramo é um losango. iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi ( ) Todo quadrado é um losango. iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
( ) As diagonais de
iccgium paralelogramo são congruentes.
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

( ) As diagonais de
iccgium retângulo são congruentes.
iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
( ) As diagonais de um losango são congruentes.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

( ) As diagonais de um quadrado são congruentes. iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
( ) As diagonais de
iccgium quadrado são perpendiculares entre si.
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

( ) As diagonais de um quadrado são bissetrizes internas


iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 295
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Calcule os lados
de um retângulo cujoiccgi
iccgi perímetro mede 40 cm, sabendo que a base

41
iccgi iccgi
excede a altura em 4 cm.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
de um retângulo forma com um dos lados um ângulo de 25o . Determine
Q2) Uma diagonaliccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
os ângulos que as diagonais formam entre si.
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q3) A altura de um retângulo mede 8 m, a diagonal excede


iccgia base em 2 m. Calcule a
riz

iccgi iccgi
at

diagonal.
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
296 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS – PARTE 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em um losango
iccgi um dos ângulos mede o dobro do outro. Se a diagonal menor mede 6
iccgi

41
cm calcule:
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) o perímetro desse losango

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) a diagonal maior desse losango iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) Calcule os lados
iccgi de um paralelogramo, sabendo que o seu perímetro mede 84 m e que
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
2
iccgi a soma dos ladosiccgi
menores representa da soma dos lados maiores.
12

iccgi 5 iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q3) Sendo ABCDiccgium paralelogramo, AP é bissetriz, AB = 7 cm e PC = 3 cm, determine o


0
-3

iccgi iccgi
perímetro do paralelogramo.
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q4) Se ABCD é um paralelogramo, AD = 20 cm, BQ = 12 iccgi cm e BP = BQ, determine o
iccgi iccgi
iccgi perímetro desse paralelogramo. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 297
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO - PARTE


iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V ouiccgi
F nas afirmativas abaixo:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
( ) As bases de um trapézio são paralelas. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
( ) Em um trapézio isósceles os lados não paralelos
iccgi são congruentes.

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
( ) Em um trapézio retângulo um dos ladosiccgi
é perpendicular às bases. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi ( ) A base médiaiccgi
de um trapézio é igual a média aritmética de suas bases.
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
298 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO - PARTE


iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o perímetro
iccgi de um triângulo iccgi
MNP, sendo AB = 6cm, AC = 8cm, BC = 10cm

41
e M, N e P pontos médios dos lados do triângulo ABC.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
Q2) Considere um quadrilátero convexo ABCD,
iccgi
de diagonais AC = 14 cm e BD = 10 cm,
12

iccgi iccgi
ss

onde M, N, P e Q são pontos médios dos seus lados. Determine o perímetro do quadrilátero
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
MNPQ.
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 299
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO - PARTE


iccgi 3
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) As bases de um
trapézio isósceles medem
iccgi iccgi 12 m e 20 m, respectivamente. A soma dos

41
iccgi iccgi
lados não paralelos é igual a 10 m. Quanto mede a altura? iccgi

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
3

om
iccgi
Q2) Em um trapézio retângulo, a soma dasiccgi
bases é de 16 cm, sendo uma delas os da iccgi

l.c
5

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi
iccgi
outra. Determine a altura,
iccgi
iccgi
sabendo que o lado oblíquo mede 5 cm. 3@
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Q3) Em um trapézio


iccgiretângulo, a bissetriz de um ângulo reto forma com a bissetriz do ângulo
0
-3

iccgi iccgi
um ângulo de 110o . Determine o maior ângulo do trapézio.
agudo do trapézioiccgi
86

iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
300 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Determine a medida da flecha AT , sendo o diâmetro AB = 26 cm eiccgi
a corda CD = 10 cm.

21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
QUESTÃO 2 iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Determine o perímetro do círculo abaixo sendo PT


iccgi = 16 cm e PA = 8 cm.
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 301
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi QUESTÃO 1 iccgi
iccgi iccgi

41
Em cada uma das figuras, o centro da circunferência é O. Calcule
iccgi iccgi
o valor de x.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
a) iccgib) iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi QUESTÃO 2 iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
Na figura, o círculo de centro O é inscrito noiccgi
triângulo ABC BD = 4, AF = 3 e EC = 5. Qual
va

iccgi
ar

é o perímetro do triângulo ABC?


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
302 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUESTÃO 3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Na figura,determine
iccgi a medida do segmento BD , sabendo que a circunferência de centro O iccgi
iccgi
iccgi está inscrita no triângulo
iccgi ABC, e que os lados AB , BC e AC medem respectivamente 6 cm,
8 cm e 10 cm. iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2 303
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine a área de um círculo inscrito em um triângulo ABCiccgi
retângulo de catetos 6 cm e
iccgi iccgi

:2
21
iccgi
8 cm.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
QUESTÃO 2

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
A hipotenusa de um triângulo retângulo mede
iccgi
10 cm e o raio do círculo inscrito mede 1 cm.
12

iccgi iccgi
ss

Calcule o perímetro do triângulo.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

QUESTÃO 3
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Na figura abaixo sabe-se que PA = 30 cm. Calcule


iccgi
iccgi
o perímetro do triângulo PRS.
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
304 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO – TEOREMA DE PITOT


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
Determine o perímetro do quadrilátero ABCD, circunscritível, iccgi
da figura.

:2
21
iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi QUESTÃO 2 iccgi


na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Sabe-se que ABCD é


um quadrilátero circunscritível
iccgi iccgi
cujos lados medem AD = 12 cm, DC =
35

iccgi iccgi
.0

9 cm, BC = x + 7 e AB = 2x + 1. Determine oiccgi


perímetro desse quadrilátero.
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
QUESTÃO 3
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Calcule o valor do raio r do círculo inscrito no trapézio retângulo.


iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 305
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS - ARCOS NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE


iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Questão 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Assinale V ou F nas afirmativas abaixo:

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
( ) O ângulo central
iccgi
intercepta um arco de iccgi
mesmo valor. iccgi

om
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
( ) O ângulo inscrito intercepta um arco igual ao dobro do seu valor.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
( ) O ângulo semi-inscrito intercepta um arco igual ao dobro do seu valor.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
( ) O ângulo excêntrico interior é igual a média aritmética dos arcos compreendidos
86

iccgi iccgi
.2

entre os seus lados.


iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

( ) O ângulo excêntrico exterior é igual a metade das diferenças entre os arcos maior e
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
menor compreendidos entre seus lados. iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
306 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS - ARCOS NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE


iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Determine o valor de x nas figuras abaixo:

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) b) iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
c) d)
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

50o iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
e) f) iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 307
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

➢ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
g) iccgi h) iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

i) j)
vs

iccgi iccgi
140o
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi k) l) iccgi
PA = OB = raio
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
308 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POSIÇÕES RELATIVAS ENTRE CIRCUNFERÊNCIAS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Questão 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
A distância entre os centros de duas circunferências tangentes
iccgiinternamente é 10 cm. Se

21
iccgi
a soma dos raios é 22 cm, determine os raios.

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Questão 2 iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Na figura abaixo, as duas circunferências são tangentes
iccgi exteriormente e tangentes a reta t nos
o
lh

pontos A e B. Se os raios dessas circunferências medem 18cm iccgi


e 8cm, determine a medida do iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

segmento AB. iccgi iccgi


de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
t
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 309
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Questão 3 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Na figura abaixo estão
iccgi representadas três circunferências,
iccgi tangentes duas a duas, e uma

41
reta tangente às três circunferências:
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Sabendo-se que o raio de cada uma das duas


iccgi circunferências maiores mede 2 cm,
iccgi
o
lh

DETERMINE a medida do raio da circunferência menor. iccgi iccgi


va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
310 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TEOREMA DE TALES iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Nas figuras, as retas r, s e t são paralelas. Determine
iccgi
os valores de x e y. iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
a) b) iccgi
c) iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Na figura, DE é paralelo ao lado BC do triângulo ABC. Calcule o valor de x.


iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 311
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 3 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Três terrenos têmiccgi
frente para a rua “A” e para
iccgia rua “B”, como na figura. As divisas laterais

41
são perpendiculares à rua “A”. Qual a medida
iccgi
de frente para aiccgi
iccgi
rua “B” de cada lote, sabendo

8:
iccgi

:2
que a frente total para essa rua é 180 m?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
312 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

TEOREMA DA BISSETRIZ INTERNA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
QUESTÃO 1

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Sendo AS bissetriz de Â, calcule x nas figuras
iccgi
abaixo. iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi a) iccgi b) c)
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Os lados de um triângulo medem 12 cm, 15 cm e 18 cm. Calcule iccgi
iccgi
as medidas dos
a
An

iccgi iccgi
iccgi segmentos que a bissetriz interna do ânguloiccgi
oposto ao lado maior determina sobre esse
iccgi iccgi
lado. iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 313
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Assinale V ou F nas afirmativas abaixo: iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
( ) Dois triângulos
iccgisemelhantes possuem os lados iguais.

-1
iccgi

om
iccgi
( ) Dois triângulos semelhantes possuem os
iccgilados proporcionais. iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
( ) Se dois triângulos possuem 2 pares de ângulos congruentes então eles são
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi semelhantes. iccgi
12

iccgi iccgi
ss

( ) A razão entre as áreas de dois triângulos


iccgisemelhantes é igual a k 2
vs

iccgi
.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
( ) A razão entre as alturas de dois triângulos semelhantes é igual a k.
iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
314 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Se ângulos com “marcas iguais” são congruentes, determine iccgi
os valores de x e y.

21
iccgi

2
iccgi

02
a) b)
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Determine os valores


iccgi de x e y nas figuras abaixo sendo  = .
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
a) iccgi
b)
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 315
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
QUESTÃO 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Determine o valoriccgi
de x nas figuras abaixo. iccgi
iccgi
iccgi iccgi
a) iccgi iccgib)

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
316 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Se DE é paralelo a BC , determine x nas figuras abaixo.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) b)
iccgi
x = AD iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

QUESTÃO 2
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

iccgi = 25 m. Se D está em AB ,
Em um triângulo ABC sabe-se que AB = 20 m, BC = 30 m e AC
lh

iccgi
va

E em AC , DE é paralelo a BC e DE = 18 m, determine os valores de DB e EC.


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi QUESTÃO 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Em uma certa noite, uma moça, de 1,50m de altura,
iccgi
estava a dois metros
iccgi
iccgi
de distância de um poste
de luz de 4m de altura. DETERMINE o comprimento
iccgi
da sombra da moça projetada no chão.
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 317
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUESTÃO 4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Em uma determinada
iccgihora do dia, o sol projeta a sombra de um poste de iluminação sobre iccgi
iccgi
iccgi o piso plano deiccgiuma quadra de vôlei. Nesse instante, a sombra mede 16 m.
Simultaneamente,iccgi
um poste de 2,7 m, que sustenta
iccgi
a rede, tem sua sombra projetada sobre

41
iccgi iccgi
a mesma quadra. Neste momento, essa sombra mede 4,8 m.iccgi Calcule a altura do poste de

8:
iccgi

:2
21
iluminação. iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi QUESTÃO 5 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Uma pessoa, após caminhar 10,5 metros sobre uma rampa plana com inclinação de 
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
radianos, em relação a um piso horizontal, e altura de h metros na sua parte mais alta, está
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
a 1,5 metros de altura
iccgi em relação ao piso e a 17,5 metros do ponto mais alto da rampa.
-a

iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Sendo assim, DETERMINE a altura h daiccgi


rampa.
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
318 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Determine a medida do lado do quadrado da figura abaixo.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

O triângulo ABC da figura abaixo tem altura h e baseiccgi


b. Nele, está inscrito o retângulo DEFG, cuja base é o
32

iccgi
-1

iccgi
triplo da altura. Se h = 12cm e b = 16cm determine oiccgi
perímetro desse retângulo.
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
A
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

iccgi h
Be

iccgi
D iccgi iccgi
a

G
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi B C iccgi
E F
iccgi iccgi
b iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 319
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
QUESTÃO 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
As bases de um trapézio
iccgi medem 24 cm e 6 cm e a altura 12 cm. Calcule as medidas das iccgi
iccgi
iccgi alturas dos triângulos
iccgi formados pelos prolongamentos dos lados não paralelos desse
trapézio. iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi QUESTÃO 4 iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
As bases de um trapézio
iccgi
medem 20cm e 30cm e a altura 24cm. A que distância da base
a.

iccgi iccgi
na

maior cortam-se as diagonais desse trapézio?


iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
320 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 5


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
QUESTÃO 1 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Determine o valor de x na figura abaixo. iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
QUESTÃO 2
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

Na figura abaixo, o quadrado DEFG está inscrito no triângulo ABC. Sendo BD = 8 cm e


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
CE = 2 cm, calcule a área do quadrado. iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 321
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NA CIRCUNFERÊNCIA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine o valor
iccgi de x nos círculos abaixo
iccgi .

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a) iccgib)

02
iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

c) iccgid)
iccgi iccgi
na

iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
e) f)
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
322 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine osiccgi
valores de x, y, z e w nos iccgi
triângulos abaixo.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a)

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi b) iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) Em um triângulo retângulo, a hipotenusa mede
10cm e um
iccgi iccgidos catetos mede 8cm.
iccgi iccgi
Assim sendo, calcule
iccgi a medida da altura relativa à hipotenusa. iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 323
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO
iccgi
RETÂNGULO
iccgi – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma escada iccgi
de 25 dm de comprimentoiccgi
se apoia em um muro do qual seu pé dista 7

41
iccgi iccgi
dm. Se o pé da escada se afastar mais 8 dm do muro, qual será
iccgi o deslocamento

8:
iccgi

:2
verificado pela extremidade superior da escada?

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q2) No esquema iccgi


-3

abaixo, a reta AB representa


iccgi
a trajetória de um navio e no ponto I
86

iccgi iccgi
localiza-se uma ilha.
iccgi Sabendo-se que BI = 48km e AI = 60km, determine a distância do
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
navio à ilha quando ele estiver no ponto C. iccgi
.0
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
324 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q3) O mapa abaixo mostra o posicionamento de três cidadesiccgi
iccgi
– nomeadas de A, B e C – iccgi
e as rodovias queiccgi
as ligam e se cruzam perpendicularmente na cidade A. Em uma iccgi
iccgi iccgi
rodovia, a 60 km de distância de A, encontra-se
iccgi a cidade B; na outra, a 80 km de A,
iccgi iccgi
iccgi C. Um posto policial deve
encontra-se a cidade iccgi ser construído na rodovia que liga a

41
cidade B até a C, conforme o desenho.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
Qual deve ser a distância do posto policial até a cidade B?
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q4) As extremidades de um fio de antena totalmente esticadoiccgi estão presas no topo de um iccgi
va

iccgi iccgi
ar

prédio e no topo de
iccgium poste, respectivamente, de 16m e 4m de altura. Considerando-se
C

iccgi
de

o terreno horizontal
iccgi
e sabendo-se que a distância entre o prédio e o poste é de 9 m, iccgi
es

iccgi iccgi
determine o comprimento do fio, em metros, é
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 325
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) A figura a seguirilustra uma haste AC articulada
iccgi iccgi em B com as respectivas medidas

41
iccgi iccgi
horizontais e verticais referentes a uma das suas possíveis configurações.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Assim sendo, determine o comprimento da haste
iccgi AC.
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Q2) O topo de uma escada de 25 m de comprimento está encostado na parede vertical de
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi um edifício. O pé da escada está a 7m de distância da base do edifício, como na figura.


iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Se o topo da escada escorregar 4m para iccgi baixo ao longo
iccgi da parede, qual será o
a
An

iccgi
deslocamento, em m, do pé da escada? iccgi
iccgi iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
7m iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
326 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Um quadradoiccgi
tem dois vértices numa circunferência e um lado tangente a ela, como iccgi
iccgi
iccgi seguir. Se a área do quadrado é de 36 cm2, DETERMINE a medida do
mostra a figura a iccgi
raio da circunferência.
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 327
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Pedrinho estáiccgi
brincando
com duas moedas
iccgi circulares com tamanhos diferentes e

41
iccgi iccgi
uma régua não graduada. Sabe-se que as moedas possuem iccgi raios iguais a 8 e 18

8:
iccgi

:2
21
milímetros, respectivamente. Em certo momento ele posicionou as duas moedas
iccgi iccgi

2
iccgi

02
tangentes à régua em dois pontos (A e B), eiccgi
tangentes entre si, simultaneamente, iccgi

/2
iccgi iccgi

05
conforme a figura a seguir: iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

Nessas condições, QUAL


iccgi é o comprimento de
iccgi AB ?
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q2) Na figura, as circunferências são tangentes duas a duas e tangentes
iccgi
aos lados do retângulo
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi circunscrito ABCD. A circunferência S é diferente dasiccgi


outras duas circunferências, que são idênticas.
ar
C

iccgi iccgi
de

Sabendo que AB = 9iccgi


cm e BC = 12 cm, calcule o valor do comprimento de S. iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi A D
iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi s iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi B C iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
328 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Entre dois edifícios
iccgi A e B de alturas 30 m e 20 m respectivamente, deverá ser iccgi
iccgi
iccgi instalado um hidrante.
iccgi Sabendo que a distância entre os edifícios é de 50 m e que as
distâncias entre oiccgi
hidrante e os topos dos dois
iccgi
edifícios devem ser rigorosamente iguais,

41
iccgi iccgi
DETERMINE a distância entre o hidrante e o edifício B.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2 329
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Assinale V F
ouiccgi nas afirmativas abaixo:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
( ) Para calcular o seno de um ângulo basta dividir o cateto iccgi
oposto a esse ângulo pela

21
iccgi

2
iccgi
hipotenusa.

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
( ) Para calcular o cosseno de um ângulo basta
iccgi dividir o cateto adjacente a esse ângulo

0/
-1
iccgi iccgi
pela hipotenusa.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
( ) Para calculariccgi
a tangente de um ângulo basta dividir o cateto oposto a esse ângulo

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
pelo cateto adjacente.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi ( ) O valor da soma do sen2α + cos2α, sendoiccgi α um ângulo qualquer, será sempre igual a
ss
vs

iccgi iccgi
1.
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

( ) O valor de sen 50o = cos 40o e o valor do iccgi


cos15o = sen 75 o.
iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
330 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Nos triângulos retângulos
iccgi
da figura abaixo,
iccgi
calcule os valores de sen , cos  e tg .

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
a) iccgib)

/2
iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Q2) Determine osiccgi
valores de x e y nos triângulos abaixo:
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

1 iccgi iccgi
a) sen  =
va

iccgi iccgi
4 iccgi
ar
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 331
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
1
b) tg  = iccgi iccgi
3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi 2 iccgi
na

c) cos   iccgi iccgi


-a

iccgi 5 iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
4
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
332 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi AC

41
Q1) Em um triângulo
iccgi ABC, retângulo em A,iccgi
AB = . Determine o cosseno do menor

8:
3 iccgi iccgi

:2
21
ângulo agudo desse triângulo.
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
1
Q2) Determine a área do círculo abaixo, sendo AC = 3 cm e sen B = .

om
iccgi
iccgi 4 iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi

Q3) Determine o valor do cos x na figura abaixo.


iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 333
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÂNGULOS DE 30º, 45º E 60º - PARTE 1
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma rampa lisa
iccgi de
20 m de comprimentoiccgifaz ângulo de 30 com o plano horizontal.
o

41
Uma pessoa que sobe essa rampa inteira atingirá
iccgi iccgi
qual altura?

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q2) Um avião está voando paralelamente aoiccgi
solo conforme demonstrado na figura.

om
iccgi iccgi

l.c
Marcelinho, cuja distância dos olhos até o solo
iccgi é de 1,5 m, avista o avião com um ângulo

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
de visão de 30. Nesse momento, DETERMINE a distância do avião ao solo.
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q3) Ao soltar pipa, um garoto libera 90 m de linha, supondo que a linha fique esticada e
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
forme um ângulo de 60o com a horizontal. A que altura a pipaiccgi
se encontra do solo?
es

iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q4) A base maior de um trapézio isósceles mede 100 cm e aiccgi
base menor 60 cm. Sendo iccgi
iccgi iccgi
60 a medida de cada um de seus ângulos agudos,
o
iccgi determineiccgi
a altura e o perímetro do
trapézio. iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
334 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÂNGULOS DE 30º, 45º E 60º - PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Complete os iccgi
lados dos triângulos abaixo utilizando os “MACETINHOS
iccgi

41
FUDEROSOS”. iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
a) iccgib)

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi c) iccgi d)
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

e) iccgif)
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 335
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

g)
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
Q2) Determine asiccgi
medidas de AD e BD no triângulo abaixo.
gm
iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
336 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS DE 30º, 45º E 60º - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Calcule as medidas
iccgi de CD e BD, sendoiccgi
BC = 24cm.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
Q2) Determine o perímetro do triângulo ABD, sendo CD = 12 cm.
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 337
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q3) Determine o perímetro do triângulo BDE, sendo BC = 120
iccgi
cm.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q4) Uma coruja está
pousada em R, ponto mais alto de um poste, a uma altura h do
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ponto P, no chão. Ela é vista por um rato noiccgi
ponto A, no solo, sob um ângulo de 30°,
12

iccgi
ss

conforme mostra figura abaixo.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi O rato se desloca em linha reta até o ponto B, de onde vê a coruja,


iccgi agora sob um ângulo
at
Be

iccgi
de 45° com o chão e a uma distância BR deiccgimedida 6 2 metros.
iccgi
iccgi
a

Com base nessasiccgi


informações, estando os pontos A, B e P alinhados e desprezando-se a
An

iccgi
iccgi espessura do poste, CALCULE a medida do deslocamento AB , em m, do rato.
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
338 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÂNGULOS DE 30º, 45º E 60º - PARTE 4
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma raposa avista
um cacho de uvas em
iccgi iccgiuma parreira sob um ângulo de 30

41
iccgi iccgi
formado com a horizontal. Então, preguiçosamente ela se levanta, anda 3 m em direção

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
iccgi ângulo de 60, como mostra a figura
à base da parreira e olha para as uvas sob um

2
02
abaixo. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
Nessas condições, DETERMINE a altura h do cacho de uvas em metros.
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

Q2) Um observador vê um edifício, construído iccgi sob um ângulo de 60 .


iccgiem terreno plano,
o
iccgi iccgi
a
An

Se ele se afastar iccgi


do edifício mais 30 m, passará a vê-lo sob ângulo de 30o. Calcule a iccgi
iccgi iccgi
iccgi altura do edifício. iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 339
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q3) Um observador vê o alto de uma torre sob um ângulo de iccgi


30o com a horizontal. Ao
iccgi iccgi
iccgi
caminhar 80m emiccgi
direção ao pé da torre ele para e vê o alto dessa torre agora sob um iccgi
iccgi iccgi
ângulo de 45 com a horizontal. Calcule a altura
o
iccgi dessa torre.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q4) Duas pessoas vêem dos pontos A e B um balão que se encontra no ponto C, sob

21
iccgi iccgi
ângulos de 30 e 45 , respectivamente, em relação
o o ao solo horizontal. Sabendo-se que a

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
distância AB é igual a 60m, calcule a altura em que se encontra
iccgi iccgi o balão.

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
340 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LEI DOS COSSENOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine oiccgi
valor de x nos triângulos abaixo:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) b)
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

c) d)
iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 341
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) Os lados de um triângulo medem 50 cm, 80 cm e 70 cm.iccgi
Calcule o cosseno do menor iccgi
ângulo desse triângulo.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q3) Dois lados consecutivos de um paralelogramo
medem 8 cm e 12 cm e formam entre si
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
um ângulo de 60 . Calcule as medidas das diagonais desse paralelogramo.
oiccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
342 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LEI DOS SENOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine oiccgi
valor de x nos triângulos abaixo:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a)

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

b) iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 343
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) Na figuraabaixo,
iccgio triângulo ABC está inscrito numa circunferência de centro O e raio iccgi
iccgi
iccgi = 45o calcular a medida do lado BC .
6 cm. Sendo BÂCiccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
344 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POLÍGONOS REGULARES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um quadradoiccgi
tem lado medindo 8 cm. Calcule
iccgi a medida:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) do raio da circunferência inscrita (apótema);

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) do raio da circunferência circunscrita. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Q2) Um triângulo iccgi
equilátero tem lado 12 cm.iccgi
Calcule a medida:

l.c
ai
gm
iccgi iccgi
a) do raio da circunferência inscrita (apótema);
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

b) do raio da circunferência circunscrita.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q3) Um hexágonoiccgi
regular tem lado 10 cm. Calcule a medida:
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

a) do raio da circunferência inscrita (apótema);


iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
b) do raio da circunferência circunscrita.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q4) A diagonal de um quadrado inscrito em um círculo mede


iccgi 4 cm. Calcule o lado do
riz

hexágono regular inscrito nesse mesmo círculo.


iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q5) O apótema de um hexágono regular inscrito em um círculoiccgi mede 3 cm. Calcule a iccgi
iccgi iccgi
medida do lado do quadrado circunscrito a esse
iccgi mesmo círculo.
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q6) O apótema deiccgium hexágono regular inscrito em um círculo mede 2 3 cm. Calcule a iccgi
iccgi
medida do lado do triângulo equilátero circunscrito
iccgi a esse mesmo círculo.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
1 345
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE TRIÂNGULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine asiccgi
áreas dos triângulos abaixo:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) b) iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
13 13

om
iccgi
6 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
10
3@
iccgi iccgi
iccgi 10 iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

c) iccgi
d) iccgi
35

iccgi iccgi
.0

9 9
32

iccgi iccgi
-1

4 iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi 9
ar

5iccgi
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
346 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREA DE TRIÂNGULOS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
iccgi de um hexágono regular
iccgi circunscrito a um círculo de perímetro

41
iccgi iccgi
igual a 12π cm.

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi Q2) Calcule a área do  CMD, sendo BM =iccgi


MC e o  ABC equilátero de área igual a
ss
vs

iccgi iccgi
16√3 cm2
al

iccgi iccgi
a.

iccgi A iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
D
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi •
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
B C iccgi
o

M
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 347
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREA DE TRIÂNGULOS – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Calcule a área do
iccgi
quadrilátero ABCD abaixo,
iccgi
sendo 𝐴𝐴𝐴𝐴  𝐵𝐵𝐵𝐵 e 𝐴𝐴𝐴𝐴  𝐷𝐷𝐷𝐷

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
D iccgi iccgi
60

2
iccgi
A

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
30 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
20

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
B C
gm
iccgi iccgi 90 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q2) Determine a área


iccgi do triângulo DNC, sendo
iccgi ABCD um quadrado de perímetro igual a
-3
86

iccgi iccgi
16 cm, 𝐴𝐴𝐴𝐴 = 𝑀𝑀𝑀𝑀 e 𝐷𝐷𝐷𝐷 = 𝐶𝐶𝐶𝐶 = 𝑀𝑀𝑀𝑀 .
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

M
lh

A B iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
N
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi D C iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
348 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS – PARTE 1 iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
iccgi dos triângulos abaixo:iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) b)

21
iccgi iccgi
B B

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
6 iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
10
120º

om
iccgi
30º iccgi iccgi

l.c
A ◄ C

ai
iccgi iccgi
C A 12
8
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi Q2) Calcule a área do triângulo ACD, sendo ABC um triângulo equilátero e BCDE um
iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi quadrado de perímetro


iccgi igual a 24 cm.
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi A
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi B C
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
E D
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 349
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS – PARTE 2 iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
iccgi dos triângulos abaixo,iccgi
utilizando a fórmula de Herão:

41
iccgi iccgi

8:
a)
iccgi iccgi

:2
B

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
5 7 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
A

om
iccgi
8 C
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi b) iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi 9
iccgi
0
-3

iccgi iccgi
4
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi 7
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
c)
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi
10 10 iccgi
iccgi iccgi
a

2 2
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
8 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
350 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS – PARTE 3 iccgi


iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q1) Considere um  ABC de lados iguais a 6m, 8m e 12m.

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
Calcule: iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
a) a área do  ABC;

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi b) o raio do círculo inscrito
iccgi no  ABC;
12

iccgi iccgi
ss

c) o raio do círculo circunscrito ao  ABC.


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 351
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine asiccgi
áreas dos quadriláteros abaixo:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) Retângulo b)
iccgi
Quadrado iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
10

om
iccgi
6 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

c) Paralelogramo iccgi iccgid) Losango


-3
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

6 5
32

iccgi iccgi
30º
-1

iccgi
iccgi
o

8
lh

iccgi iccgi
3
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
352 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

e) Trapézio retângulo f) Trapézio isósceles


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
8 iccgi 10
iccgi iccgi

iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
13
iccgi 13 iccgi

:2
5

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
• iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
12 20

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi g) Trapézio escaleno iccgi


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
3
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
2ξ13
86

iccgi iccgi
5
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
• iccgi
o
lh

3 iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 353
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Considere umiccgi
terreno
com formato quadrado,
iccgi destinado para área de lazer de um

41
iccgi iccgi
clube de campo, no qual pretende-se construir uma piscina retangular com dimensões 12

8:
iccgi iccgi

:2
21
metros e 10 metros, conforme figura abaixo.iccgi iccgi iccgi

2
02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

Na área restante, será colocado grama sintética para, posteriormente, receber mesas,
iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

em m2, a área destinada


cadeiras e brinquedos. Assim sendo, calculeiccgi iccgi à implantação da
-a

iccgi
grama sintética. iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q2) Na figura a seguir, ABCD é um paralelogramo e os pontos E e P foram tomados
-1

iccgi
2
sobre o lado CD de modo que a área do triângulo ABE seja igual
iccgi a 20,5 cm .
iccgi
o
lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) Qual é a área, em cm2 , do triângulo ABP?iccgi iccgi
b) Qual é a área, em cm2, do paralelogramo ABCD? iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
354 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Deseja-se determinar
iccgi a área de um trapézio, cuja base maior mede 1 metro a mais iccgi
que a altura, e a base menor 1 metro a menos
iccgi
iccgi
que a altura. Sabendo que a altura desse iccgi

iccgi trapézio mede 4 metros,


iccgi qual é, em metros quadrados, a área desse trapézio?
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q4) A Mitsubishi é uma empresa multinacionaliccgi cuja logomarca é formada por três
iccgi iccgi

/2
iccgi

05
losangos vermelhos idênticos, conforme imagem a seguir.
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Disponível em:<https://pt.pngtree.com/freepng/mitsubishi-motors-logo-vector-
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

material_1410528.html. Acesso em: 09 maio 2019.


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Considere que, para fazer uma propaganda em determinado iccgi jornal, a logomarca tenha
riz

iccgi
sido desenhada com cada um dos losangosiccgi medindo 4 cm deiccgilado e com um dos ângulos
at
Be

iccgi
internos medindo 120. Determine a área, em cm2 , a ser pintada
iccgi iccgi de vermelho na
a
An

logomarca.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 2 355
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS - PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) A garagem de um
determinado prédio tem
iccgi iccgi o formato da letra L, cujas medidas estão

41
iccgi iccgi

8:
indicadas na figura a seguir. Dentre as reformas que o dono do iccgiprédio planeja fazer na iccgi

:2
21
estrutura física do imóvel, está a colocação de
iccgi piso cerâmico na garagem, utilizando
iccgi iccgi

2
02
peças quadradas medindo 50 cm  50 cm. Com base nessas informações, calcule o número
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
mínimo necessário de peças cerâmicas queiccgi
deverá ser utilizado para revestir essa área.

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) Um arquiteto iccgi


precisa fazer um projeto conforme a figura abaixo, em que a construção
C

iccgi
de

iccgi iccgi
será a parte pintada, e o restante deverá ser o jardim. Sabendo
iccgique E é ponto médio de
es

iccgi
DC e F é ponto médio de BC, qual seria a área em metro quadrado de construção?
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
356 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) Frente ao crescente
iccgi volume de construções nas cidades, muitas vezes de forma iccgi
iccgi
iccgi desordenada, umiccgi
projeto paisagístico tem a importante missão de devolver a harmonia do
ser humano com iccgi
o meio ambiente, possibilitando-lhe
iccgi
uma melhor convivência com a

41
iccgi iccgi

8:
natureza. O projeto de um museu prevê que se construa um jardim,
iccgi formando com o iccgi

:2
21
prédio do museu uma área retangular, de acordo com a figura abaixo. Nela, a região cinza
iccgi iccgi

2
iccgi

02
representa o lugar em que o jardim será construído.
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

Sabendo que o jardim ocupa 184 m2 , calculeiccgi


a medida x, em metros.
iccgi iccgi
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
Q4) Observe a planta a seguir que representaiccgi parte do loteamento de um condomínio
-1

iccgi
o

residencial formada por retângulos e trapézios retângulos. iccgi


lh

iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2 357
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Uma empresa está vendendo os quatro lotes restantes, completamente arborizados. A


iccgi iccgi
iccgi iccgi
política de loteamento da região determina que 10% da área de cada lote deve ser
iccgi iccgi
preservada com mata
iccgi
nativa. Uma pessoa queiccgi
deseja comprar o lote com a menor área iccgi

iccgi de reserva deveráiccgi


escolher o lote de qual número? E qual seria a área dessa reserva?
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
358 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
3
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Uma moeda iccgi
foi cunhada na Polônia, em comemoração às Olimpíadas de Pequim, em
iccgi

41
iccgi iccgi
2008. A seguir, a Figura 1 mostra as duas faces da moeda eiccgi
a Figura 2 mostra um

8:
iccgi

:2
21
modelo matemático de sua face, que é circular com um furo quadrado no centro.
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi Suponha que a face


iccgi da moeda tenha 4cm de diâmetro e que o quadrado no centro tenha
0

0,5cm de lado. Então, iccgi π  3, DETERMINE a área da face da


usando a aproximação
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
moeda em cm2. iccgi
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q2) Para controlar a velocidade no trânsito,iccgi


são utilizadas placas
iccgi
como a da imagem iccgi
va

iccgi
ar

abaixo.
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Perceba que ela é circular e considere que 25 cm de raio. A parte branca da placa,
possui
iccgi
iccgiiccgi
iccgi

onde aparece a indicação de 30 km h, também é circular e você iccgi deve considerá-la com iccgi
iccgi iccgi
20 cm de raio, portanto, a faixa circular escura
iccgi da borda tem 5 cm de largura. Usando
π  3, calcule a área da faixa escura da bordaiccgiem cm2.
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 359
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Um cão de guarda
iccgié amarrado a uma corda
iccgi de 9 m de comprimento, fixada a uma

41
iccgi iccgi
argola que desliza por uma barra de ferro posicionada ao longoiccgi de uma das paredes de

8:
iccgi

:2
21
um galpão. Assim, o cão pode proteger umaiccgi
considerável região
iccgi
ao redor do galpão. iccgi

2
02
Sendo π = 3, calcule a área da região na qual
iccgio cão pode circular mesmo estando preso iccgi

/2
iccgi iccgi
por essa corda.

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q2) Em cada uma das figuras seguintes, os pontos de contato são de tangência.
iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Determine a áreaiccgi
de cada uma das regiões sombreadas.
C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi a) b) c)
iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
360 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
iccgi sombreada das figuras abaixo.
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
a) OA = OB = Raio = 6cm

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
AOB = 150 o iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
b) AB = 12cm
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 361
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
iccgi sombreada das figuras abaixo.
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) OA = 3 cm iccgi b) R = 2 m iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
AÔB = 60o

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
c) R = 6cm
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

1
iccgi iccgi
362 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 5


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Em cada umaiccgi
das seguintes figuras, o quadrilátero
iccgi é um quadrado de lado 6cm e os

41
iccgi iccgi
arcos são arcos de circunferência. Calcule a área das regiõesiccgi
sombreadas.

8:
iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
a) b)
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

c) d)
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi e) iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 363
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DO CÍRCULO - PARTE 6


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) Determine a área
sombreada da figura abaixo
iccgi iccgi sabendo que o quadrado dado tem

41
perímetro igual a 16cm.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) Determine a área sombreada, sabendo que o raio comum OO´ dos círculos mede 6
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
cm.
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
364 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
GABARITO
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GABARITO
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GABARITO
iccgi iccgi

GEOMETRIA PLANA
iccgi INTRODUÇÃO - PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
V–V–F–F–V–V iccgi
iccgi GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃOiccgi
iccgi
iccgi
- PARTE 1
GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃOiccgi
- PARTE 1

41
iccgi
V–V–F–F–V–V

8:
GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃO - PARTE 2 iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
V–V–F–F–V–V

2
iccgi

02
V–V–F–V–V iccgi iccgi
GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃO - PARTE 2

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃO - PARTE 2

-1
iccgi iccgi
V–V–F–V–V

om
iccgi

GEOMETRIA
V – V – PLANA
– V – V INTRODUÇÃO - PARTE 3
iccgi iccgi

l.c
Ficcgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
GEOMETRIA PLANA INTRODUÇÃOiccgi
iccgi
- PARTE 3
12

iccgi
ss

GEOMETRIA
Q1) BC = 12cm PLANA INTRODUÇÃO - PARTE 3
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) MN = 8cm iccgi iccgi


-a

iccgi Q1) BC = 12cm iccgi


0
-3

Q3)
Q1) MN
BC == 12cm
7cm iccgi iccgi
86

Q2) MN = 8cm
iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
Q2) MN = 8cm iccgi
.0

Q3) MN = 7cm
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q3) MN = 7cm iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

ÂNGULOS - PARTE 1
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
V – F – Viccgi
–F-F
v

iccgi
ÂNGULOS - PARTE 1
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
ÂNGULOS - PARTE 1 iccgi
at

V–F–V–F-F
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

ÂNGULOS
V – F -–PARTE
– F - F2
An

Viccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) COD = 100o iccgi iccgi
iccgi ÂNGULOS - PARTE 2 iccgi
Q2) AOC = 149
ÂNGULOS o
- PARTE 2
iccgi iccgi

Q1) COD = 100 o iccgi iccgi


iccgi iccgi
Q3) a) x=15
Q1) COD = 100b)oo x=10 c) x=25
o o o iccgi iccgi
Q2) AOC = 149 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) AOC = 149o iccgi
Q3) a) x=15o b) x=10o c) x=25o iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q3) a) x=15o b) x=10o c) x=25o iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi iccgi
1
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
1 iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 1 365
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
PARES DE ÂNGULOS - PARTE 1
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 90o – x iccgi iccgi

PARES DE ÂNGULOS - PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi
iccgi b) 180 – x iccgi
o

Q1) a) 90o – x iccgi iccgi

41
c) 2(90o – x) iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) 180o – x

21
iccgi iccgi
d) (180o – x) / 2

2
iccgi

02
c) 2(90o o– x) iccgi iccgi

/2
e) 3(180 – x) iccgi iccgi

05
iccgi

0/
d) (180o – x) iccgi
/2

-1
iccgi
f) (90o – x) / 7

om
iccgi
iccgi iccgi
e) 3(180 o – x)

l.c
ai
iccgi iccgi
g) 180 – x / 5iccgi
o

gm
iccgi
f) (90o – x) / 7
3@
iccgi iccgi
iccgi h) 90o – x/3 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

g) 180oo– x / 5
vs

iccgi iccgi
i) 3(180 – x/5)
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
h) 90 – x/3
o iccgi
na

j) 2(90o – x/4) iccgi iccgi iccgi


-a

iccgi
0

i) 3(180o – x/5)
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
j) 2(90o – x/4)iccgi
35

iccgi
.0

Q2) a) x = 72o e y = 108o


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

b) 63o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q2) a) x =o 72o eo y = 108o iccgi


ar

c) 4,5 ou 4 iccgi
30’
C

iccgi
de

iccgi iccgi
b) 63 o
es

iccgi iccgi
PARES DE ÂNGULOS - PARTE 2
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
c) 4,5o ou 4o 30’ iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Q1) 72o
Be

iccgi iccgi
PARES DE ÂNGULOS - PARTE 2 iccgi iccgi
a
An

Q2) 135o iccgi iccgi


iccgi iccgi
iccgi Q1) 72oo iccgi
Q3) 60 iccgi iccgi
iccgi
Q2) 135o iccgi
Q4) 60o iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
Q3) 60oo iccgi iccgi
Q5) 120 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q4) 60o iccgi iccgi
iccgi
Q5) 120o iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

2
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
366 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
2
iccgi iccgi iccgi
Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PARES DE ÂNGULOS - PARTE 3 iccgi


iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi
iccgi iccgi
Q1) 45o iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi Q2) 54o iccgi


Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
Q3) 80o
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
ÂNGULOS EM RETAS PARALELAS - PARTE 1 iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
V–F–V–V-F iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi ÂNGULOS EM RETAS PARALELASiccgi


- PARTE 2
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
Q1) x = 20o e y = 30o
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi
Q2) a) x = 100o iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

b) x = 60 o iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
c) x = 90o
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
ÂNGULOS EM RETAS PARALELAS - PARTE 3
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi Q1) 230o iccgi


riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
ÂNGULOS ENTRE OS PONTEIROS DE UM RELÓGIO iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) x = 60o iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) x = 135o iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi

c) x = 107,5o ou 107o30’ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
d) x = 141o iccgi
iccgi iccgi
c) ͷǡ͹ͷߨ
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi
iccgi
3
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 367
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
TRIÂNGULOS – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 66o , 38 , 76 iccgi
o o iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 80o iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q3) x = 70o e y = 125o iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
TRIÂNGULOSiccgi
– PARTE 2
iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
Q1) F – V – V – Viccgi
–F–V–F–F iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) AC – BD – AB
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
TRIÂNGULOS – PARTE 3 iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q1) a) x = 20o e yiccgi


= 70o
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
b) x = 60o e yiccgi
= 48o
35

iccgi
.0
32

iccgi iccgi
c) x = 70o e y = 105o
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q2) a) x = 150o iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

b) x = 30o iccgi iccgi


es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

TRIÂNGULOS – PARTE 4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) a) x = c – a – b iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi b) x = (a – b)/2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIÂNGULOSiccgi
– PARTE 5 iccgi iccgi
iccgi
iccgi
Q1) a) x = 3y iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi b) x = y/3 iccgi
iccgi iccgi
c) x = 3y/2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

4
iccgi iccgi
368 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
d) x = 4y iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
TRIÂNGULOS – PARTE 6 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) BÂC = 36oiccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q2) Â = 20o iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
Q3) x = 24o

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO – PARTE 1 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi
Q1) V – V – V – V – V – V – V – V
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO – PARTE 2


iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Q1) F – V – V – Viccgi
–V –V
.2

iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO – PARTE 3 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) a) x = 110o
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi
Q2) C = 40o iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q3) 60o iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q4) x = 7; y = 12 iccgi
;z=5
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ELEMENTOS NOTÁVEIS DE UM TRIÂNGULO
iccgi – PARTE 4 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) 15o iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 30o iccgi
iccgi
iccgi c) 15o iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) x = 10/3 y = 30 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

5
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 369
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
CONDIÇÕES DE EXISTÊNCIA DE UM TRIÂNGULO
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) BC pode assumir os valores 2, 3, 4, 5, 8, 9, 10, 11 ou 12
iccgi
iccgi iccgi
b) BC pode assumir
iccgi os valores 8, 9, 10, iccgi
11 ou 12

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
c) BC pode assumir os valores 3, 6, 9 ou 12

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q2) 16 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
POLÍGONOS –iccgi
PARTE 1

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) 35 diagonais
iccgi
12

iccgi iccgi
ss

b) 90 diagonais
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

c) 170 diagonais iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q2) heptágono iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q3) 77 diagonais iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
POLÍGONOS –iccgi
PARTE 2 iccgi
ar
C

iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) a) ai=108o ae =72o
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
b) ai=144o ae =36o
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
c) ai=162o ae =18o iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) 20 lados iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q3) 54 diagonais iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q4) 102o iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

iccgi
POLÍGONOS – PARTE 3 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) dodecágono iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 54 diagonais iccgi iccgi

6
iccgi iccgi
iccgi iccgi
370 iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
c) 1800o iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) 360o iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
e) ai = 150o aiccgi
e= 30o iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
QUADRILÁTEROS – PARTE 1
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
Q1) V – F – V – F – F – V – F – V – F – V – iccgi
V– V iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi

QUADRILÁTEROS – PARTE 2 iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q1) 12 cm e 8 cmiccgi
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q2) 130o e 50o


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
Q3) 1�m iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

QUADRILÁTEROS – PARTE 3
iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

Q1) a) 24 cm iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi b) ͸ξ͵ cm iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q2) 30m e 12m
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Q3) 34 cm iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
Q4) 56 cm iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO
iccgi
- PARTE 1 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) V – V – V – V iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

iccgi
QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO - PARTE
iccgi
2 iccgi

iccgi iccgi
iccgi Q1) 12 cm iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) 24 cm iccgi iccgi
iccgi iccgi

7
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 371
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

QUADRILÁTEROS NOTÁVEIS - TRAPÉZIO - PARTE


iccgi 3
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) 3 m iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) 3 cm iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q3) 130o
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE 1

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q1) AT = 1cm
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q2) 2p = 24πcm
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE
iccgi
2
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) a) x = 5
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
b) x = 6
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 2p = 24 iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q3) BD = x = 2cmiccgi
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO - PARTE
iccgi 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) A = 4πcm2 iccgi
iccgi
iccgi Q2) 2p = 22cm iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) 2p = 60cm iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
372 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 8
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CIRCUNFERÊNCIA E CÍRCULO – TEOREMA DE PITOT


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) 2p = 20 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q2) 2p = 56cm

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) r = 6 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÂNGULOS – ARCOS NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 1


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q1) V – V – V – V - V iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

ÂNGULOS – ARCOS NA CIRCUNFERÊNCIA - PARTE 2


iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q1) a) 40o e) 55o i) 80 o


C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
b) 65o iccgif) 78o j) 15o
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi
c) 20 o g) 50o k) 85 o iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

d) 40o iccgih) 75o l) 40o


An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POSIÇÕES RELATIVAS ENTRE CIRCUNFERÊNCIAS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) R = 16cm e r = 6cm iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) AB = 24cm iccgi
iccgi iccgi
Q3) r = 0,5cm iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 9 373
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi ¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
TEOREMA DE TALES iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) x = 10/3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi b) x = 25/6 iccgi
iccgi iccgi

41
c) x = 10/3 e y = 3,6
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi
Q2) x = 2

2
iccgi

02
iccgi iccgi
TEOREMA
80m, 60mDE TALES

/2
Q3) e 40m
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi
Q1) a) x = 10/3

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
b) x = 25/6

ai
iccgi iccgi
TEOREMA DA BISSETRIZ INTERNA
gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi c) x = 10/3 e iccgi
y= 3,6
Q1) a) x = 4
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
Q2) x = 2
b) x = 15
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q3) 80m, 60m e 40m iccgi iccgi


-a

iccgi c) x = 20/3 iccgi


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi
Q2) 8cm e 10cm iccgi
.2

iccgi iccgi
35

TEOREMA DA BISSETRIZ INTERNAiccgi


iccgi iccgi
.0
32

iccgi
-1

iccgi
Q1) a) x = 4 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

b) x = 15
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

c) x = 20/3
iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 8cm e 10cm iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi iccgi
iccgi
10 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
374 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
10
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) F –V – V – V – V iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – iccgi
iccgi PARTE 2

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q1) a) x = 20/3 e y = 16/3

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b) x = 12 e y = 4 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) a) x = 9 e y =iccgi
32/3

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
b) x = 7 e y =iccgi
10

l.c
ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
Q3) a) x = 45/4
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

b) x = 8/3
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – iccgi
PARTE 3
0
-3

iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Q1) a) x = 12
35

iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

b) x = 40 iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi Q2) DB = 8m e EC = 10m iccgi


ar
C

iccgi iccgi
de

Q3) 1,2m Q4) H = 9m Q5) h = 4m


iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
SEMELHANÇA DE TRIÂNGULOS – PARTE 4 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) l = 2,4 Q3) 4cm e 16cm iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q2) 2p = 384/13cm Q4) 14,4cm iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
SEMELHANÇAiccgiDE TRIÂNGULOS – PARTE 5 iccgi
iccgi
iccgi
iccgi Q1) x = 21 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q2) A = 16cm2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 11 375
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NA CIRCUNFERÊNCIA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) x = 6 iccgi
d) x = 4 iccgi
iccgi

iccgi iccgi
b) x = 9 iccgi e) x = 3 iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
c) x = 4 f) x = 3

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 1

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q1) a) x = 20, y =iccgi
9,6, z = 12,8 e w = 7,2

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
b) x = 20 iccgi
iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q2) h = 4,8cm
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 2


iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
Q1) 4dm iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q2) d = 80km iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

Q3) d = 36km
iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q4) L = 15m
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO
iccgi
iccgi – PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
Q1) AC = 30m iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) d = 8m iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q3) R = 3,75cm iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
376 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
12
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

RELAÇÕES MÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) AB = 24mm iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) C = 4πcm iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Q3) d = 30m
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi

RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO - PARTE 1


iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi
iccgi
Q1) V –V – V – Viccgi
–V
iccgi
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO RETÂNGULO - PARTE 2
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q1) a) senα = 3/5


iccgi iccgi
b) senα = 8/17
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi cosα = 4/5


iccgi cosα = 15/17
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
tgα = 3/4 iccgi tgα = 8/15
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q2) a) x = 1 e y = 2ξͳͷ
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi b) x = 1 e y = 3ξͳͲ iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

c) x = 10 e y = 2iccgi
ξʹͳ
An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
RAZÕES TRIGONOMÉTRICAS NO TRIÂNGULO
iccgi RETÂNGULO - PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ଷξଵ଴
Q1) ଵ଴
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) 36ߨcm2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ଶξଶ
Q3) iccgi iccgi
ଷ iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
13 377
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS DE 30o,45o e 60o – PARTE 1


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 10m iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) 6,5m iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q3) 45ξ͵m

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q4) H = 20ξ͵ܿ݉ e 2p = 240cm iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ÂNGULOS DEiccgi
30o,45o e 60o – PARTE 2

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) 5 e 5ξ͵ iccgi Q2) AD = 3ξʹ e BD = 3ξ͵ + 3
12

iccgi iccgi
ss
vs

iccgi iccgi
b) 4ξ͵ e 8
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

c) 9 e 18 iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi d) 7 e 7ξʹ iccgi


.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
.0

e) 5 e 5
32

iccgi iccgi
-1

iccgi

f) ξ͵݁ʹξ͵
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

g) 8ξ͵
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

ÂNGULOS DE 30o,45o e 60o – PARTE


iccgi3
Be

iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) CD = 12ξʹcm e BD = 12(ξ͵ – 1)cm iccgi
iccgi iccgi
Q2) 2p = 6(3 + ξ͵)cm iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q3) 2p = 15(3 + ξ͵)cm iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q4) AB = 6(ξ͵ െ ͳ)cm iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
378 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 14
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÂNGULOS DE 30o,45o e 60o – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) h =1,5m iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) H = 15ξ͵m iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
Q3) H = 40(ξ͵ + 1)m

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi
Q4) H = 30(ξ͵ - 1)m

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

LEI DOS COSSENOS


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q1) a) x = ξʹͳ iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
b) x = 4
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

c) x = 2ξͳͲ
iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
d) x = 2ξ͹ iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar

Q2) cosα = 11/14iccgi


C

iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
Q3) 4ξ͹ e 4ξͳͻ
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

LEI DOS SENOS


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q1) a) x = Ͷξʹ
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) x = Ͷξ͵ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q2) BC = 6ξʹcm iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 15 379
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

POLÍGONOS REGULARES
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q1) a) ap = r = 4cm
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
b) R = 4ξʹ cm

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2) a) ap = r = 2ξiccgi
͵cm

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
b) R = 4ξ͵ cm

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi 3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q3) a) ap = r = 5ξiccgi
͵cm
vs

iccgi iccgi
al

iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b) R = 10cm iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) L = 2cm iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q5) L = 4cm iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
Q6) L = 8ξ͵ cm iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
ÁREAS DE TRIÂNGULOS – PARTE 1
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi

Q1) a) 30
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi b) �0 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 10 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ÁREAS DE TRIÂNGULOS – PARTE iccgi
2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) ͹ʹξ͵ cm² iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) ʹξ͵ cm² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
380 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
16
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE TRIÂNGULOS – PARTE iccgi
3 iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 1800 iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 3 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi

:2
21
iccgi

2
iccgi

02
Q1) a) 12 iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
b) ͵Ͳξ͵

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi
Q2) 9 cm²

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS – PARTE 2
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) a) ͳͲξ͵
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b) ͸ξͷ iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

iccgi iccgi
c) ͺξʹͳ
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

ÁREAS ESPECIAIS DE TRIÂNGULOS


iccgi – PARTE 3
iccgi iccgi
.0
32

iccgi
-1

iccgi

Q1) a) ξͶͷͷ m²
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi iccgi
ar
C

b) ξͶͷͷൗͳ͵ miccgi
iccgi iccgi
de

iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
c) ͳͶͶξͶͷͷൗͶͷͷ m iccgi
riz

iccgi iccgi
at
Be

iccgi iccgi
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 1 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi Q1) a) 48 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) 25 iccgi iccgi
iccgi iccgi
c) 24 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
d) 24 iccgi iccgi
iccgi

iccgi
e) 30 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi f) 180 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
g) 30 iccgi iccgi
iccgi iccgi

17
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 381
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) 41 cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
Q2) 250 m²
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0

Q3) 4 m
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
ଽ iccgi iccgi
Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi

c) ͷǡ͹ͷߨ
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
382 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 18
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito¾ GEOMETRIA PLANA


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS
ÁREAS DE
DE CÍRCULOS – PARTE
QUADRILÁTEROS 3 iccgi 2
– PARTE iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1)
Q1) a)
2803(5π
m² – 3) cm
iccgi2 iccgi
iccgi
iccgi iccgi
b) 20,5
Q2) a) 36π cm 2
cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ DE
ÁREAS cm² CÍRCULOS – PARTE 4

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c

Q1) a) ߨ cm²

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi b) ʹሺʹ ͵ െ
ξ m²
ߨሻiccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
c) ͵͸ሺͶ െ ߨሻ cm²
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 5
iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0

Q1) a) ͻሺͶ െ ߨሻ cm²


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

b) ͻሺߨ െ ʹሻ cm²
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

c) ͳͺሺߨ െ ʹሻcm²
iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm² iccgi
es

iccgi iccgi
d) ͳͺሺߨ െ ʹሻcm²
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at

e) ͳ͸ െ ͻߨ cm²
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE
ÁREAS DE CÍRCULOS
CÍRCULOS –
– PARTE
PARTE 6
2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423ସ m² iccgi iccgi
Q1) Ͷ ቀ ߨ െ ξ͵ቁcm² iccgi iccgi
ଷ iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi

Q2) ͸൫Ͷߨ െ ͵ξ͵൯ iccgi
cm² iccgi iccgi
iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br iccgi 19 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 383
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

de de
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

PLANA
¾ GEOMETRIA ESPACIAL

iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
POLIEDROS – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Um poliedro convexoiccgi
possui 6 faces e 12 arestas. Determine:
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) Ob)número
41 cm² de vértices desse poliedro.
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
b) A16soma
m² dos ângulos de todas as faces desse poliedro.

02
Q3) iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
384 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

POLIEDROS – PARTE
iccgi 2
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Determine o número
Q2) a) 20,5 cm² de arestas
iccgi
iccgi
e de vértices dos seguintes poliedros de Platão:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) Octaedro
b) 41 cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3)Dodecaedro
b) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4)Icosaedro
ʹͶξ͵ cm²

-1
c) iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 385
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA
➢ GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
POLIEDROS – PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Q1) Um poliedro convexo
iccgi
é formado por 6 faces triangulares, 4 faces quadrangulares e 2 faces hexagonais.
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
Determine o número deiccgi
vértices do poliedro. iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
Q2) Um poliedro convexo é formado por 8 faces triangulares.
Um segundo
iccgi
iccgi
poliedro, com o dobro do

05
iccgi

0/
Q4) de
número ʹͶξ ͵ cm² do primeiro, possui 30 arestas. Determine o número de faces do segundo poliedro.
vértices

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
386 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA
 GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
PRISMAS – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Dê o nome a cada um dos
iccgi
prismas retos a seguir:
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a)

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

b) iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi c)
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 387
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
PRISMAS – PARTE 2iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1) Determine a área
Q2) a) 20,5 cm² total
iccgi e o volume de cada prisma
iccgireto a seguir. As medidas indicadas estão em

41
metros. iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
a) b)

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
5
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

3
Q1) 2560 peças
vs

iccgi iccgi
15
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² 4 iccgi 5 5


iccgi
-a

iccgi iccgi
0

6 10
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

Q2) Calcule o volume do prisma reto abaixo: iccgi iccgi


va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² 10 m iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi 5 m iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ 18 m
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi 4m iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
388 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
PRISMAS – PARTE iccgi
3 iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

UmQ2)
prisma hexagonal regular possui aresta da iccgi
base igual a 12 cm e altura 20 cm. Determine:
iccgi iccgi
a) 20,5 cm² iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a)
Q3)A16
área
m² total do prisma.

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

b) O volume do prisma.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 389
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

PRISMAS – PARTE 4iccgi


iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Q1)Q2)
Considere um
a) 20,5 cm² paralelepípedo
iccgi
iccgi
reto retângulo
iccgi
com arestas iguais a 2 cm, 3 cm e 4 cm.

41
Determine: iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
a) A área total.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) O volume. iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
c) A medida da sua diagonal. iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2)Q2) 250 m² um cubo de aresta 4 cm. Determine:


Considere iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3)A4 área
d) m total. iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0

e) O volume.
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

f) A medida da sua diagonal. iccgi iccgi


va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
390 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

PRISMAS – PARTE iccgi


5
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1)Q2)
Uma)
prisma triangular
20,5 cm² iccgi base igual a 6 3 cm, possui o mesmo volume de
regular, com aresta daiccgi

41
iccgi iccgi
um cubo de aresta 6 3 cm. Determine a altura do prisma.

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
Q2) No cubo de aresta 2 representado abaixo, os pontos M, N, P e Q são pontos médios das
iccgi iccgi

l.c
respectivas arestas. Determine o volume do prisma DMNCHPQG.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi B iccgi


-a

A M
iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi N
iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0

D
32

iccgi iccgi
C
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
P
E iccgi F iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi

iccgi H G
iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 391
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
ExercíciosdedeAprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
PRISMAS – PARTE 6iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1) Q2)
Um recipiente,
a) 20,5 cm²comiccgia forma de um paralelepípedo
iccgi reto retângulo, contém uma certa quantidade

41
de água, conforme figura abaixo. Uma pedra é colocada no recipiente ficando totalmente submersa,
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
fazendo b) 41 que
cm² a altura da coluna d’agua aumente 1 cm. Utilizando

:2
com as medidas indicadas na

21
iccgi iccgi
figura, determine o volume da pedra, em m 3.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
(Obs: As medidas do recipiente estão em metros) iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

0,6
Q1) 2560 peças
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² 0,8 iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi
1,0
iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Q2) Um recipiente cúbico sem tampa, com aresta igual a 6 m, estáiccgi completamente preenchido com
lh

iccgi
va

iccgi água e apoiado em uma superfície plana horizontal. Suponha que o cubo sofra uma rotação de
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1
iccgi
ar
C

iccgi iccgi
300 em relação ao planoiccgihorizontal, após girar em torno de uma das suas arestas apoiadas no solo.
de

iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi
Determine o volume de água que foi derramada no processo iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
ଽ ÁGUA
Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
392 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA
➢ GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 1 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Considere um prisma
Q2) a) 20,5 e
iccgi
cm² iccgi uma pirâmide, ambos iccgi
com a mesma base e a mesma altura. Seja V1 o

41
iccgi iccgi
V1

8:
volume do
b) 41 cm² e V2 o volume da pirâmide. Determine
prisma . iccgi iccgi

:2
V2

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 393
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA
 GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1)Q2)
O cubo abaixo
a) 20,5 cm² tem
iccgiaresta medindo 3
4 cm. iccgi
Determine o volume da pirâmide VABC.

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
V

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
B
C
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

A
Q1) 2560 peças
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
Q2) Na pirâmide VABC abaixo, ABC e ABV são
iccgi triângulos equiláteros de lado 6. Determine o
.2

iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
volume da pirâmide VABC.
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
V
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi
C iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
A
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE
60 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
M
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
B iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
394 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ExercíciosdedeAprendizagem
Exercícios Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾GEOMETRIA
➢ GEOMETRIAESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Q1) Cite as características
iccgi
que definem uma pirâmide regular.
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) Para uma pirâmide regular, defina: iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
a) Apótema da base iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
b) Apótema da pirâmide
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 395
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

PIRÂMIDES – PARTE 4
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
UmaQ2)
pirâmide
a) 20,5hexagonal
iccgi
cm² iccgi regular possui aresta da base 8 cm e altura 6 cm. Determine:
iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi
a)
Q3)O16
apótema da base.

02
m² iccgi iccgi

/2
b) O apótema da pirâmide. iccgi iccgi

05
iccgi

0/
c)
Q4)AʹͶ
medida
ξ͵ cm²de umaiccgi aresta lateral.

-1
iccgi
d) A área da base.

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
e) A área lateral. iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
f) A área total iccgi
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi
iccgi g) O volume. iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
396 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

PIRÂMIDES – PARTE
iccgi5
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1)Q2)
Pergunta-se:
a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
Toda
•b) 41 cm²pirâmide triangular regular é um tetraedro regular?
iccgi Justifique.
iccgi iccgi

:2
21
iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
Q2) Duas pirâmides iccgi
A e B são semelhantes alturas iguais a H A e H B respectivamente.
eiccgi
possuem

ai
gm
iccgi iccgi
Escreva a razão entre os volumes das pirâmides A e B em função de H A e H B
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 397
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 6
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
A figura abaixo
Q2) a) mostra
20,5 cm² iccgium reservatório com a forma
iccgi de uma pirâmide quadrangular regular, cujas

41
medidas indicadas estão em metros. O reservatório, inicialmente cheio de água, teve o seu volume
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
reduzidob)até
41que
cm²a altura da água restante correspondesse a 3 metros. Determine o volume retirado

:2
21
iccgi iccgi
do reservatório.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
4 iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças 4


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

6
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
3
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
398 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
ExercíciosdedeAprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
CILINDRO DE REVOLUÇÃO iccgi – PARTE 1 iccgi
Q1) 280 m² iccgi iccgi

iccgi
Considere um cilindroiccgi
de revolução de raio da base
iccgi
4 cm e altura 10 cm. Determine:
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
a) O volume do cilindro.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
b) A área lateral do cilindro.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
c) A área total do cilindro. iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 399
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

de de
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

CILINDRO DE REVOLUÇÃO – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1)Q2)
Considere
a) 20,5 as diversas
cm² iccgi seções que podem ser
iccgi obtidas a partir de um cilindro de revolução. Defina:

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
a) Seção transversal.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
b) Seção oblíqua.

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
c) Seção meridiana.
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

Q2)ÁREAS DE QUADRILÁTEROS
equilátero. – PARTE 3
3@
Dê a definição de cilindro
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
400 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

EExercícios deAAprendizagem
iccgi iccgi

xercíciosde prendizagem
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

CILINDRO DE REVOLUÇÃO – PARTE 3


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1) Calcule
Q2) a) o20,5
volume
cm² de cada um dos sólidos
iccgi a seguir:
iccgi

41
(As medidas indicadas
iccgi estão em cm). iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
a) Q3) 16 m²
iccgi iccgi
b)

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
8 12
gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi 8
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
2
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi 4


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
menor lado, gerando um sólido de volume V1. O mesmo
Q2) Um retângulo de 2 cm x 6 cm gira em torno do iccgi
-1

iccgi V
o
lh

retângulo, ao girar em torno do maior lado, gera um sólido de volume


iccgiV 2. Determine a razão 1 . iccgi
va

V2
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1
iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 401
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

CILINDRO DE REVOLUÇÃO – PARTE 4


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1)Q2)
A área da base
a) 20,5 cm² de um
iccgi mede 25 m2 e sua altura mede 20 m. Determine:
cilindro de revoluçãoiccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) O
b)raio da base.
41 cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3)
b) A16área
m² lateral. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4)
c) A ξ͵ cm²
ʹͶárea da seção
iccgi meridiana.

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) A área total.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi e) O volume. iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m²
Q2) A planificação daiccgi
superfície lateral de um cilindro reto tem dimensões 10 m e 12 m. Determine
iccgi iccgi
-a

iccgi
0

a área
4 mtotal do cilindro, considerando que sua iccgialtura é igual a 12 m.
-3

Q3) iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
402 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

CONE DE REVOLUÇÃO
iccgi – PARTE 1
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q1) Q2)
Um a)
cone decm²
20,5 revolução
iccgi possui altura 12 cm iccgi
e raio da base igual a 5 cm. Determine:

41
iccgi iccgi

8:
a) Ab)
geratriz.
41 cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3)A16
b) m²total.
área iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4)OʹͶ
c) ξ͵ cm²do cone.
volume

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

Q2) ÁREAS
Defina: DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

a)Q1) 2560meridiana
Seção peças de um cone.
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

b)Q2) 250equilátero.
Cone m² iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q2) Um retângulo
ଽ de 2 cm x 6 cm gira em torno do menor
lado, gerando
iccgi
um sólido de volume V1. O mesmo
iccgi
Q2) a) ߨ iccgi
iccgi
ସ iccgi V iccgi
retângulo, ao girar emiccgi
torno do maior lado, gera um sólido de volume V 2. Determine a razão 1 .
V2
iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 403
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
EExercícios Aprendizagem
AAprendizagem
iccgi iccgi

xercícios
de de
de prendizagem
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA
¾GEOMETRIA
 ESPACIAL
GEOMETRIAESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
CONE DE REVOLUÇÃO – PARTE 2
iccgi– PARTE 2
CONE DE REVOLUÇÃO
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
Q1)
Q1) Um Um
Q2) cone
cone
a) dede
20,5 revolução
cm²
iccgi
tem área lateral igual
iccgi tem área lateral igual ao
revolução ao triplo da área da base. Se a altura do cone é 12 cm,
iccgitriplo da área da base. Se a altura do cone é 12 cm,
determine o volumedodo cone.

41
determine o volume cone.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q2)
Q2) Determine
Q4) ʹͶξ͵ocm²
Determine o volume
volume dodo sólido
sólido gerado
gerado porpor uma
uma rotação
rotação dede 360
360 0 0 do trapézio retângulo abaixo em torno:
do trapézio retângulo abaixo em torno:iccgi

-1
iccgi
B

om
iccgi
iccgi B iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi CC
9 9
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
5 5
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi DD A A
0
-3

Q3) 4 m iccgi
4 4
iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m² iccgi


.0
32

iccgi iccgi
a) a)DoDo lado
lado AB.
AB.
-1

iccgi
iccgi
o
lh

b) Do lado
b) Do lado CD. CD. iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
404 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA
 PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
CONE DE REVOLUÇÃO – PARTE 3
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Calcule o volume
Q2) a) do iccgi
20,5 cm² tronco de cone representado
iccgi abaixo.

41
(As medidas indicadas
iccgiestão em cm) iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi
5
gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

5
iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

Q4) Lote I; 22,5 m²


24
iccgi iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

12
iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 405
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi

ESFERA – PARTE 1 iccgi


iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Um Q2)
plano secciona
a) 20,5 cm² uma
iccgi esfera a uma distância
iccgi de 5 cm do seu centro. A área da seção plana

41
determinada por esseiccgi
plano é igual a 144 cm2.iccgi
Determine a área e o volume da esfera.

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
406 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ExercíciosdedeAprendizagem
Exercícios Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾GEOMETRIA
➢ GEOMETRIAESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
ESFERA – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

Q1) Q2)
Determine
a) 20,5ocm²
volume e a área total de um hemisfério de raio 3 cm.
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
iccgi a um ângulo central de 60 , em uma esfera de raio
Q2) Considere uma cunha esférica correspondente 0

2
02
12 m. Determine
Q3) 16 m² o volume da cunha esférica. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 407
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIA ESPACIAL
¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi

iccgi
iccgi iccgi
➢ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi ESFERA – PARTE
ÁREAS 3
DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi iccgi
Q1. Três esferas metálicas idênticas são inseridas
iccgiem um tambor cilíndrico, cujo raio da base mede
iccgi iccgi
12 cm,
Q2)ficando
a) 20,5 totalmente
cm² iccgi submersas pela águaiccgi que estava contida no tanque. Sabendo-se que,

41
após a inserção das esferas, o nível da água subiu 6 cm, determine
iccgi iccgi
o raio de cada esfera.

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
Q2. Um sólido é formado pela junção de um cilindro
de altura 5 cm e raio da base 2 cm com dois
iccgi
iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵Cada
hemisférios. cm² hemisfério tem a sua parte plana coincidindo com uma das bases do cilindro, de

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
modo que o raio de cada hemisfério coincide comiccgi o raio da base do cilindro. Determine o volume iccgi

l.c
do sólido.

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
408 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
ExercíciosdedeAprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA
➢ PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
INSCRIÇÃO E CIRCUNSCRIÇÃO
iccgi
- PARTE 1 iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Determine
Q2) a) o20,5
raiocm²
de uma
iccgi esfera: iccgi

41
iccgi iccgi

8:
a) Inscrita em um cubo de volume 27 cm3.
b) 41 cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
b)
Q3)Circunscrita
16 m² a um cubo de aresta 8 cm. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4)Inscrita
c) ʹͶξ͵ cm² cilindro reto de área da base 25  cm2.
em umiccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
d) Circunscrita a um cilindro reto de 200 
volume iccgi cm3 e altura 8 cm.

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1 409
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
Exercícios Aprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi

dede
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA
➢ GEOMETRIA ESPACIAL
PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
INSCRIÇÃO E CIRCUNSCRIÇÃO - PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

Determine o raiocm²
de uma esfera:
iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi
a) Inscrita em um cone de revolução com raioiccgida base 7 cm e altura 24 cm.

2
02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi
b) Circunscrita a um cone de revolução de altura 8 cm e raio da base 4 cm.

05
iccgi

0/
Q4)(considere
ʹͶξ͵ cm² queiccgi
a altura do cone é maior do que o raio da esfera).

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
410 www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 1
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios
ExercíciosdedeAprendizagem
Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

GEOMETRIAESPACIAL
¾GEOMETRIA
➢ PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
PROJEÇÕES iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
UmaQ2) formiga se cm²
a) 20,5 desloca
iccgi ao longo da superfície iccgi
da pirâmide quadrangular regular VABCD abaixo.

41
A formiga estava inicialmente
iccgi no vértice A. Em seguida,
iccgi a formiga deslocou-se em para o vértice B

8:
e, finalmente,
b) 41 atingiu
cm² o vértice V. Considere que cada deslocamento
iccgi
foi feito em linha reta. Faça um iccgi

:2
21
iccgi iccgi
esboço representando a projeção dos deslocamentos no plano da base da pirâmide, ou seja,

2
iccgi

02
observados
Q3) 16 m² a partir de uma vista superior. iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m² iccgi


.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm² iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 1 411
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

¾  

iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi GABARITO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
POLIEDROS – PARTE 1
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
a) V = 8 iccgi iccgi
Q1)S280
b) m² 0
= 2160
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
POLIEDROS – PARTE 2

21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3)A16
a) m² e V = 6
= 12
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) A = 30 e V = 20 iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi
c) A = 30 e V = 12

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE– QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi POLIEDROS PARTE
iccgi3
12

iccgi iccgi
ss

Q1)V2560
= 13peças
vs

Q1)
iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2)F250
Q2) = 20m² iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote


PRISMAS I; 22,5 1
– PARTE m²
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
a) Prisma triangular iccgi
o
lh

b) Prisma hexagonal
iccgi iccgi
va

ÁREAS
PrismaDE CÍRCULOS – PARTE 1
iccgi iccgi
ar

c) pentagonal
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675– cm²


PRISMAS PARTE 2 iccgi
at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

Q1)
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS
a) DEm2CÍRCULOS
AT = 148 , V = 120 m3 – PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi
b) AT = 150  30 34 m2, V = 225 m3 iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
Q2) V = 630 m3 iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
""" iccgi
iccgi
# iccgi
iccgi
iccgi  iccgi
iccgi iccgi
412 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi Gabarito¾  

iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
PRISMAS
ÁREAS– PARTE 3
DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
a) a)
Q2) 1440
AT 20,5  432
cm² iccgi3 cm2 iccgi

41
iccgi iccgi

8:
b) V 4320 3 cm
3 iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
PRISMAS – PARTE 4 iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi

om
iccgi
Q1) a) AT = 52 cm2 b) V = 24 cm3 c) d
iccgi = 29 cm iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q2) a) AT DE
ÁREAS = 96QUADRILÁTEROS
cmiccgi
b) V = 64 cm3– PARTE
2 c) d = 34 3 cm
3@
iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0

PRISMAS
Q3) 4 m– PARTE 5
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
Q1)
Q4) H = 24 cm m²
35

iccgi Lote I; 22,5 iccgi


.0
32

iccgi iccgi
Q2) V = 5
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

PRISMAS – PARTE 6
iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm² iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
Al

iccgi Q1) V = 0,008 cm3 iccgi


riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
Q2) V = 36 3 cm3 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 1 iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
V1 iccgi iccgi
 Q2) 3 ଽ
V2 a) ସ ߨ
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
 b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi  c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

#
iccgi iccgi
""" iccgi iccgi
iccgi iccgi
 iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
18 413
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

¾  

iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi  iccgi
iccgi iccgi

PIRÂMIDES – PARTE 2
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
2 iccgi iccgi
Q1) cm3 
Q1)V2803m² iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi
27 3

41
Q2) V
iccgi iccgi


8:
b) 412cm²
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
 Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
PIRÂMIDES
Q4) ʹͶξ͵–cm²
PARTE 3
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Q1) Características:
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi
x A base é um polígono regular. iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
x A projeção ortogonal do vértice sobre o plano da base coincide com o centro do
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
polígono da base
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0

Q2)  4 m
-3

Q3) iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
a) Apótema da m²
base:
É a distância do centro do polígono da base ao ponto médio de uma
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 iccgi


.0

aresta da base. Também é definido como o raio da circunferência inscrita no polígono da


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
base. iccgi
o
lh

b) Apótema da pirâmide: É a altura de um triângulo que forma uma face lateral.


iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm² iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 4
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi a) 4 3 cm iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
b) 2 21 cm iccgi iccgi
iccgi iccgi
10 cm
c) 423
Q1) m² iccgi iccgi
2
iccgi iccgi
d) 96ଽ 3 cm iccgi iccgi
Q2) a) ߨ iccgi iccgi
e) 48ସ 21 cm2 iccgi iccgi
iccgi 2 iccgi
f) 96 Ͷߨ
b) 3  48 21 cm iccgi
iccgi
iccgi g) 192 3 cm3 iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
""" iccgi
iccgi # iccgi
414 www.mestresdamatematica.com.br

iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi

¾  

iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 5
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) Não. Um tetraedro
iccgi regular é formado por 4 triângulos equiláteros. Uma pirâmide, para iccgi
Q1) 280 m² iccgi
ser triangular regular, não precisa que todas iccgi as faces sejam triângulos equiláteros. Basta
iccgi

iccgi
que a base seja um triângulo equilátero e iccgi
iccgi
que a projeção ortogonal do vértice, sobre o plano
Q2) a) 20,5 cm² iccgi
da base, coincidaiccgi com o centro do triângulo
iccgiequilátero da base. Nesse caso, por simetria, as

41
8:
faces
b) 41laterais
cm² são triângulos isósceles. Observe que todo iccgi tetraedro regular é uma pirâmide
iccgi iccgi

:2
21
iccgi
triangular regular, mas nem toda pirâmide triangular regular é um tetraedro regular.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm² iccgi

-1
iccgi
3

om
iccgi
VA § H A ·
Q2) 
iccgi iccgi
¸ 

l.c
¨
VB © H B ¹iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi
 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
PIRÂMIDES – PARTE 6
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m²3


V = 28 m
iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0

CILINDRO DE REVOLUÇÃO – PARTE 1


32

iccgi iccgi
-1

iccgi
Q1) iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS
a) V DE
160SCÍRCULOS – PARTE 1
iccgi iccgi
ar

3
cmiccgi
C

iccgi
de

iccgi iccgi
Q1)b)11,75 80S cm 2
AL cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi c) AT 112S cm 2  iccgi


riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
""" iccgi
iccgi
# iccgi
iccgi
iccgi  iccgi
iccgi iccgi
www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 415
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi
¾  

iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi CILINDRO DE REVOLUÇÃO
iccgi – PARTE 2
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi iccgi
Q1) iccgi
iccgi iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi
a) Seção
iccgi transversal
de um cilindro
iccgi de revolução é toda seção obtida por um plano

41
8:
b) 41 cm²paralelo às bases. A seção transversal formadaiccgi pela interseção do plano com o
iccgi iccgi

:2
21
iccgi
cilindro é um círculo.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
b) Seção oblíqua um cilindro de revolução
é toda seção obtida por um plano oblíquo
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi
ao cilindro. A seção oblíqua formada pela interseção de um plano que não contém

om
iccgi
as bases do cilindro é uma elipse.
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi c) Seção meridiana de um cilindroiccgi de revolução é a seção obtida por um plano


ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
perpendicular às bases do cilindro, contendo os centros destas bases. A seção
al

iccgi iccgi
a.

iccgi meridiana de um cilindro de revolução é um retângulo.


iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
Q2) Chamamos de cilindro equilátero
iccgi a todo cilindro cuja seção meridiana é um
0
-3

Q3) 4 m iccgi
86

iccgi
quadrado. iccgi
Nesse caso, observe que
iccgi
a altura do cilindro equilátero é igual ao seu
.2

iccgi
35

iccgi diâmetro.
Q4) Lote I; 22,5 m²
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi CILINDRO
ÁREASDEDEREVOLUÇÃO
CÍRCULOS ––PARTE
PARTE3 1 iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi
Q1) iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
a) 32S cm3 iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi b) 160S cm3 iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
V
iccgi iccgi
iccgi Q2) 1 3 iccgi
Q1) 423 m² V2 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

#
iccgi iccgi
iccgi """ iccgi
iccgi iccgi
416  www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi
¾  

iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi CILINDRO DE REVOLUÇÃO
iccgi – PARTE 4
ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2
iccgi iccgi
Q1) iccgi
iccgi iccgi
iccgi
Q1) 280 m² iccgi iccgi
 5 m. iccgi
iccgi iccgi2
200S iccgi
 cm²
Q2) a) 20,5 m . iccgi

41
 200 m2.
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41cm²

:2
250S m2.

21
iccgi iccgi

 500S m3.

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
50 iccgi

0/
Q4) ʹͶQ2) AT 120
ξ͵ cm² iccgi m2.

-1
iccgi
S

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
CONE DE REVOLUÇÃO – PARTE 1

ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi Q1) iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) a)
2560
g peças
vs

iccgi iccgi
= 13 cm
al

iccgi iccgi
a.

iccgi  iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi b) AT 90S cm 2
iccgi 
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

Q4) c) 100Sm²
iccgi iccgi
 VI; 22,5 cm3 
35

iccgi Lote iccgi


.0
32

iccgi iccgi
Q2) 
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

a) Seção meridiana de um cone de revolução é a seção obtida por um plano perpendicular


ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1
iccgi iccgi
ar
C

à base doiccgicone, contendo o centro desta base. A seção meridiana de um cone de


iccgi iccgi
de

iccgi
revolução
Q1) 11,75 cm² é um triângulo.
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm²


b) Chamamos de cone equilátero a todo cone cuja iccgi
seção meridiana é um triângulo
at
Be

iccgi iccgi
equilátero. Nesse caso, observe que iccgi a geratriz doiccgi
cone equilátero é igual ao seu
a
An

iccgi
diâmetro. iccgi
iccgi
iccgi

iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

#
iccgi iccgi
iccgi """ iccgi
iccgi iccgi
 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 417
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

¾  

iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

CONE DE REVOLUÇÃO – PARTE 2


iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi Q1) 72S cm3 iccgi


Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
Q2) iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi
304

om
iccgi
a) V S cm3  iccgi iccgi

l.c
3 iccgi

ai
iccgi

gm
iccgi iccgi
368 iccgi 3
ÁREASb) VDE QUADRILÁTEROS
S cm  – PARTE 3
3@
iccgi
iccgi
3 iccgi
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi

al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na


Q2) 250 m² iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

 Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi
 Q4) Lote I; 22,5 m²
iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
CONE DE REVOLUÇÃO – PARTE 3 iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1)
V 11,75
1832Scm²
es

iccgi
cm3  iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi  Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a

ESFERA – PARTE 1iccgi


An

iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 676Sm²cm 2 
A 423 iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
8788

Q2)
V a) ସ ߨS cm3  iccgi iccgi
3 iccgi
iccgi iccgi
iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
""" iccgi
iccgi # iccgi
418 www.mestresdamatematica.com.br

iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi

¾  

iccgi iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ESFERA – PARTE 2 iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) AHEMISFÉRIO 27S cm
iccgi2  V
HEMISFÉRIO
18S cm3  iccgi
Q1) 280 m² iccgi
iccgi
iccgi

iccgi  iccgi
Q2) a) 20,5 cm² iccgi iccgi

41
iccgi iccgi
Q2) VCUNHA 384S m3 

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi


02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
ESFERA
Q4) ʹͶ–ξPARTE
͵ cm² 3iccgi
iccgi

0/
-1
iccgi

om
iccgi
Q1)R = 6 cm iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi 92 iccgi
ss

Q2) Q1)S2560
cm3 peças
vs

iccgi iccgi
3
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m²
INSCRIÇÃO E CIRCUNSCRIÇÃO – PARTE 1 iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


3
86

iccgi iccgi
a)  R cm 
.2

iccgi iccgi
2 I; 22,5 m²
35

iccgi Q4) Lote iccgi


.0
32

iccgi iccgi
b)  R 4 3 cm 
-1

iccgi
c)  R 5 cm  iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

iccgi d)ÁREAS
R 41DE
cm CÍRCULOS
 – PARTE 1
iccgi
ar
C

iccgi iccgi

de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm² iccgi
es

iccgi iccgi
v

iccgi
INSCRIÇÃO E CIRCUNSCRIÇÃO – PARTE 2
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at


Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
21
iccgi
a) R cm  iccgi
iccgi
ÁREAS 4 DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi b) R 5 cm iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi """ iccgi
iccgi
# iccgi


www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18 419
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

 
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Exercícios de Aprendizagem
iccgi iccgi
iccgi

Gabarito
iccgi iccgi
iccgi
¾  

iccgi
iccgi iccgi

¾ GEOMETRIA PLANA
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi PROJEÇÕES iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 2


iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 280 m²SUPERIOR
VISTA
iccgi
iccgi
iccgi

iccgi iccgi
DQ2) a) 20,5 cm² iccgi C iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi
b) 41 cm²

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
Q3) 16 m² iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
Q4) ʹͶξ͵ cm²

-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi

ÁREAS DE QUADRILÁTEROS – PARTE 3


3@
iccgi iccgi
iccgi
A iccgi
B
12

iccgi iccgi
ss

Q1) 2560 peças


vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi iccgi
na

Q2) 250 m² iccgi iccgi


-a

iccgi iccgi
0
-3

Q3) 4 m iccgi iccgi


86

iccgi iccgi
.2

iccgi iccgi
35

iccgi Q4) Lote I; 22,5 m²


iccgi
.0
32

iccgi iccgi
-1

iccgi
iccgi
o
lh

iccgi iccgi
va

ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 1


iccgi iccgi
ar
C

iccgi iccgi
de

iccgi iccgi
Q1) 11,75 cm²
es

iccgi iccgi
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi Q2) 675 cm² iccgi


at
Be

iccgi iccgi
iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
ÁREAS DE CÍRCULOS – PARTE 2 iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
Q1) 423 m² iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

Q2) a) ߨ iccgi iccgi
ସ iccgi iccgi
iccgi iccgi
b) Ͷߨ iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi c) ͷǡ͹ͷߨ iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

#
iccgi iccgi
iccgi """ iccgi
iccgi iccgi
420 www.mestresdamatematica.com.br
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi
iccgi
iccgi
18
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
SÉRGIO MARCELO iccgi RENATO LUIZ PAULO iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

41
iccgi iccgi

8:
iccgi iccgi

:2
21
iccgi iccgi

2
iccgi

02
iccgi iccgi

/2
iccgi iccgi

05
iccgi

0/
-1
iccgi iccgi

om
iccgi
iccgi iccgi

l.c
ai
iccgi iccgi

gm
iccgi iccgi
Nada melhor nesta vida do que poder realizar nossos sonhos, nossos
3@
iccgi iccgi
iccgi iccgi
12

iccgi iccgi objetivos, não é mesmo?


ss
vs

iccgi iccgi
al

iccgi iccgi
a.

iccgi
Na verdade, sonhar e desejar alguma coisa
iccgi
é mais que natural. É
na

iccgi iccgi
-a

iccgi iccgi parte de todo ser humano.


0
-3

iccgi iccgi
86

iccgi iccgi
Sabemos que as coisas que valem a pena serem conquistadas não caem do
.2

iccgi iccgi
35

iccgi iccgi
céu. É preciso iccgi
ir à luta com muita garra e disposição.
.0
32

iccgi
-1

iccgi
iccgi
o

Procurem mentalizar o momento da prova com iccgi a certeza de que tudo


lh

iccgi
va

iccgi
dará certo! Nossa
iccgi mente projeta muitas coisas boas e muitas coisas ruins.
iccgi
ar
C

iccgi
Portanto, fiquem sempre do lado bom dos seus pensamentos para ter o
de

iccgi iccgi
es

iccgi iccgi
sucesso esperado!
v

iccgi iccgi
Al

iccgi iccgi
riz

iccgi iccgi
at

Lembrem-se de todas asiccgipessoas que contribuíram com vocês


Be

iccgi

nessa caminhada rumo à UNIVERSIDADE, pois elas estarão


iccgi iccgi
a
An

iccgi iccgi
iccgi
iccgi
iccgi torcendo
iccgi
sempre por vocês.
iccgi iccgi
iccgi
ME
Nós, os MESTRES
iccgi
DA MATEMÁTICA,
iccgi
iccgi
desejamos a vocês todo o sucesso do mundo!
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi

iccgi
iccgi Um grande abraço. iccgi
iccgi
iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi www.mestresdamatematica.com.br
iccgi 421
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi
iccgi iccgi
iccgi iccgi
iccgi

You might also like