LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Chuong IV TANG CUONG TIEM LUC, DANH THANG CHIEN TRANH PHA HOAI LAN THU HAI CUA GIAC MY, GOP! PHAN GIAIPHONG MIEN NAM, THONG NHAT TO QUOC (1969-1975) I. KHAC PHUC HAU QUA CHIEN TRANH, KHOI PHUC VA PHAT TRIEN KINH TE - VAN HOA, CHI VIEN TIEN TUYEN MIEN NAM VA CACH MANG LAO (1969-1973) Nam 1968, chién loc “Chién tranh cuc bd” cla dé quéc Mf hoan toan sup d6, nhung véi ban chat phan dong, hiéu chién, dé quée MY van tiép tuc tién hanh chién tranh & Viét Nam bang chién luge “Viet Nam héa chién tranh”. D6 1a suv uiép tuc chién tranh 6 cudng do quyét liét dim mau va tan bao khéng kém gi chién luge “Chién tranh cuc Ching chi khac nhau o diém 1a “Thay doi mau da trén xde chet”. Trude su thay déi vé chién luoe chién tranh cla dé quoe My. Trung uong Dang ta da kip thoi vach tran 4m mutu thu doan xao quyét cua chuing va kip thoi lanh dao toan dan, toan quan ca nude dap tan chién luge “Viet Nam hoa chién tranh”, tiép tue gianh thang loi 198,LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Ngay | thang | nam 1969, nhan dip nam mdi, Chu tich H6 Chi Minh kinh yéu gtti thu chic déng bao va chién si ca nude: “Nam mdi doan két, chién dau, thing loi". Doan cudi Thu chic Tét, Bac H6 vie “Vi ddc lap, vi tu do, Dénh cho M¥ cuit, dénh cho nguy nhao, Tién lén! Chién si, ding bao. Bac - Nam sum hop, xudn nao vui hon !”. Thang 4-1969, BO Chinh tri Trung uong Dang ra nghi quyét “Vé tinh hinh, nhiém vu truéc mat cla toan Dang, toan quan, toan dan”, vach tran 4m muu cua dich va dé ra phuong hu6ng, nhiém vu cho quan, dan ca nuée danh thang chién luge “Viét Nam héa chién tranh” cua dé quéc MY. Ngay 15-2-1969, Ban Chap hanh Dang b6 tinh ra nghi quyét thue hién Lodi kéw gor cla Chu tich H6 Chi Minh va chi thi cla Trung uong Dang. Nghi quyét chi rd: “... tich cute bao. dam dap tg t6t moi nhu cau nhan luc cho san xuat va chién dau trong giai doan quyét liét cua cudc khang chién chong Mf, cttu nude dé gianh thang loi quyét dinh, cht trong bao dam danh mot luc luong thich dang cho giao théng van tai, kién thiét co ban dé tranh thi moi théi co stra chita va xay dung nhanh chong cau dudng trong tinh, sita chita va san xual kip thoi cdc phuong tién van tai phuc vu dac luc nhi¢m vu chi vién tién tuyén”. (1) H6é Chi Minh: Toan tap, Nxb Su That, Ha Noi, 1989, 1.10, r.747. 199,LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Phan khdi, tin tuéng truéc nhiing thang loi to 1én cua quan va dan ta 6 ca hai mién Nam, Bac, nhan dan Thanh Héa tranh thi thdi gian thuan loi, day manh san xuat, phat trién kinh té, van héa, x4 hoi, xay dung vé moi mat lam hau phuong vig chic dap ting moi yéu cau cua tién tuyén l6n Mién Nam, khac phuc mot bude nhiing khé khan vé doi sdng do chién tranh pha hoai cua dich gay ra. Dé dam bao an toan cho nhan dan phuc héi va phat trién kinh té, van héa, giao thong van tai, Tinh uy da chi dao céc huyén va luc luong vi trang dia phuong tién hanh ra pha bom, dan, thiy 16i khac phuc hau qua chién tranh do giac MY da gay ra trén qué huong Thanh Hoa. C&c huyén ven dudng chién luoc, cdc dia phuong 6 nhimg khu vue trong diém da thanh lap cdc doi cam tr tim kiém théo gd bom no cham, thu nhat bom bi, réc két. Trong khi toan xa héi cham lo san xuat va hoc tap trong khung canh hoa binh xay dung, cdc chién si ra pha bom dan cua dich lai diing cam d6i mat v6i than chét vi su an toan cua nhan dan. Riéng luc luong vii trang dia phuong (tinh dén ngay 30-11-1969) da thao g& dugc 39 qua bom pha, 150 qua bom bi, 11 qua bom n6é cham. Cing voi viéc ra phd bom nd. cham, nhan dan trong tinh da dong gép 4 tri¢u ngay cong dé phuc héi giao thong van tai va tién hanh cong tac thiy loi 6 nhitng khu dich danh pha trong chién tranh va mdi ngudi déng gdp 1 ngay cong dé xay dung, cling c6 cdc cong trinh 200LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 quéc phong. Riéng luc lugng dan quan tu vé va bo doi dia phuong da dao dap duoc 1.124.300 mét khoi dat da, khai hoang phuc héa rudng duge 879 héc ta, trong duge 575.500, cay cac loai. Tho Xuan 14 huyén dan dau phong trao thi dua “5 tan thang My lua va hoa mau. °6 nhiéu kinh nghiém tham canh tang nang suat Dé nhan rong dién hinh, thang 3-1969 Tinh uy va Uy ban hanh chinh tinh t6 chite hdi nghi tong két kinh nghiém san xuat tia tai huyén Tho Xuan. HOi nghi da rit ra mot so kinh nghiém cia Tho Xuan nhu sau: Day manh cong tac thity Igi, hoan chinh thir nong déng ruong, chi dong tudi tiéu, loai bd gidng lua ci, thay bang giOng m6i, manh dan dua giéng moi vao san xuat trén dién rong. Day manh phong trao lam phan bén, ting dung cac bién phap k¥ thuat trong khau cham séc va bao vé Ilia. Viéc xay dung chi b6 4 tot gan lién voi nhiém vu nang cao nang suat cay trong va vat nudi trong hgp tac xa. Hi nghi t6ng két tham canh san xudt nong nghiép Tho Xuan, phong trao thi dua “5 tan thang My” phat trién nhanh 6 nhiéu huyén trong tinh. Gitta Itic quan va dan ca hai mién Nam, Bac dang day manh thi dua thuc hién nhiém vu chién luge thi duge tin Chu tich H6 Chi Minh kfnh yéu tir tran (hdi 9 gid 47 phiit ngay 2-9-1969 tai Tht do Ha NOi, tho 79 tuéi). 201LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Trude khi qua doi, Bac H6 kinh yéu da dé lai cho toan Dang. toan quan, toan dan ban Di chiic thiéng liéng. Ding 9 gid séng ngay 6-9-1969, tai hoi trudng 1én cua tinh 6 dia diém so tan (lang Vien Noi, xa Thiéu Vien, huyén Thiéu H6a), Tinh ty, Uy ban hanh chinh tinh, Uy ban Mat tran T6 quéc tinh t6 chtie trong thé 18 truy digu Chu tich H6 Chi Minh vi dai. Hang ngan dai biéu nhan dan, dai di¢n cho cdc dan toc, 16n gido, cdc nganh, cdc dia phuong tit khap noi trong tinh vé du 1é truy diéu trong niém dau thuong vo han. Déng chi Bi thu Tinh uy thay mat Dang bd, quan, dan trong tinh doc diéu van va nguyén ra stic thuc hién tron ven Di chic thiéng liéng cua Nguoi. Ngay 7, 8, 9 thang 9 nam 1969, nhiéu doan dai biéu cla cdc tang lép nhan dan trong tinh da lan luot dén hoi trudng lam 1é dang huong tu6ng niém Chui tich H6 Chi Minh Cudi nam 1969, Dang bo tinh t6 chtte Dai hoi lan thit 7 tir ngay 21-10 dén 4-11-1969 (tai lang Vién Noi, xa Thiéu Vién, huyén Thiéu Hoa). Dai hoi da tap trung tri tué danh gia tong két su anh dao cua Dang b6 trong 5 nam chién tranh pha hoai ac liét, vac phuong huéng nhiém vu nham thuc hién Di chtic thiéng liéng cua Chu tich Ho Chi Minh. Dai hoi da ghi nhan: Quan triét dudng 161 chién tranh nhan dan ctta Ding, Dang bo Thanh Hoa da phat dong va ldnh dao toan quan 202LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 toan dan trong tinh két hop citng bé doi chi luc dénh thang chién tranh phd hoai cia gide M¥, tiéu diét mot b6 phan quan trong sinh luc dich, git viing mach mau giao thong van tai, bao vé cdc muc tiéu quan trong, bao vé an toan bi bién, bién gidi, giit ving trat tu an ninh, bao dam san xuat dinh duge déi song nhan dan, tich cue chi vién stic ngudi sttc cua cho cdc chién trudng. Trong chién tranh, luc luong vii trang dia phuong tru6ng thanh nhanh chéng. a on Vé san xudat, trong hoan canh c6 chién tranh pha hoai dc ligt, Dang b6 da lanh dao quan dan trong tinh giit ving san xuat, lang cudng co sé vat chat-k¥ thuat cho cdc nganh kinh té chu yéu, tiép tuc cling c6 quan h nghia trong moi linh vuc. Cong nghiép dia phuong huéng nong nghiép, budc dau da hinh thanh mang ludi co khi, giit ving va phat trién nguén dién, xay dung thém co sé san xuat hang tiéu ding, dam bao giao thong van tai, du6ng b6 va duéng thuy thong sudt lién tuc. in xuat x4 hdi chu vao viéc phuc vu san xué Trong nong nghiép, tinh da xay dung thém mot s6 cong trinh thuy Igi, m6 rong dién tich sit dung gidng mdi, tang thém cong cu cai tién, cong cu co khi: may bom, may kéo. Cac hgp tac xa dat 3 muc tiéu trong san xudt nong nghiép ngay cang nhiéu. Cac cong trudng quéc doanh duge cing co mot busc, nhiéu nong trudng hoan thanh vuot mic ké hoach. Cong tac luu thong phan phdi c6 nhiéu c6 gang va tién bo trong viéc phuc vu san xual nong nghiép, phuc vu chién 203LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 dau va dap ting cdc nhu cau thiét yéu vé doi song ctla nhan dan. Su nghiép gido duc, van héa, y té tiép tuc phat trién. Su nhat tri vé chinh tri va tinh than trong céc tang I6p nhan dan duge tang cung, y thtic xay dumg chinh quyén duge phat huy. T6 chitc chinh quy bo sung luc lugng ni, tré, ticu biéu cho ste chién dau mdi. Ac doan thé céch mang duge Trong lanh dao san xuat va chién dau, Dang b6 tinh duge rén luyén va truéng thanh mot buGc. Can bd, dang vién da thé hién tinh tién phong guong méu trong chién dau, giao thong van tai, phuc vu tién tuyén va san xudt. Nhimg hién tuong tiéu cuc nhu: turloi, tham 6, ménh lénh, doc doan duge khac phuc mot phan. S6 lugng dang vién duoc phat trién nhanh, tang thém thanh phan cong nhan, Iép trée va nit. Sinh hoat chfnh tri, tu tudng, ¥ thttc phé binh va tu phé binh 6 nhiéu dang b6 co sé co nhiéu chuyén bién tién bd. Ddi ngii can b6 céc céip, cdc nganh duge mé réng va truéng thanh hon trude. Cac huyén ty cht y cong tac lanh dao, chi dao san xuat, di sat co so hon truéc. Nhan thtic vé vi tri, tréch nhiém ctia cap huyén duoc nang lén. Tinh uy da cht trong tang cudng chi dao chién dau, bude dau ché ¥ uén nan nhiing léch lac trong viéc chap hanh mot sé chinh sdch, thuc hién dan chu vi quan chiing va tang cudng cdng tac Dang. Cac nganh cap tinh da co nhiéu cd gang trong phuc vu chién dau, phuc vu tién tuyén va co nhiéu tién bo trong phuc vu san xuat nong nghiép. 204LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Dai h6i da nhan r6 mot so khuyét diém va han ché: Nén kinh té trong tinh phat trién cham, khong can doi vé nhiéu mat. Kinh té3 mién chia phat trién ding véi vi tri va kha nang cla méi mién, chua bé sung cho nhau. Dang cha y la san xuat nong nghiép con bap bénh. Dién tich, nang suat cay trong, nang suat lao dong thap va giam stit dan. San lugong luong thuc la trong tam nhung ca lia va hoa mau déu bi giam suit, cay cong nghiép giam stit nghiém trong, chan nudi phat trién cham va chua toan dién. Kinh té tap thé trong nong nghiép con yéu nhiéu mat. Co so vat chat k¥ thuat va viéc cai tién k¥ thuat canh tac con kém. Thuy loi chua dam bao chong han, ting va yéu cau tham canh. Van dé luong thuc, thu pham con nhiéu khé khan, nong san hang héa va mifc lam nghia vu d6i v6i Nha nuée giam stit. Nong nghiép chua dam bao 1a co s6 dé phat trién cong nghiép va tao diéu kién thuan loi day manh cae nganh khac. Cac nong trudng quéc doanh chua xac dinh dugc phuong hung san xuat cu thé, thich hop. San xudt cong nghiép va thu cong nghiép khong theo kip yéu cau trang bi kf thuat cho céc nganh san xuat 6 mdi vilng va yéu céu d6i sOng nhan dan trong tinh. Nang suat lao dong, cong suat sit dung thiét bi may méc, hiéu qua kinh té tién von xay dung cong nghiép qua thap. Tiéu thu cong nghiép van bi xem nhe, nhat 1a thi cong nghiép trong nong nghiép, c6 nganh nghé bi mai mot. 205LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975. Nghé rimg c6 quan hé dén toan bo nén kinh té va doi sOng nhan dan trong tinh chua duoc coi 1a nganh san xuat chinh 6 mién nti. Cong tac quan ly, bao vé, tu b6, tai sinh ring. trong cay gay rimg con bi xem nhe. Tinh trang d6t pha rimg, pha ray du canh dang dién ra, da va dang gay nén nhitng tac hai nghiém trong truéc mat va lau dai. Nghé danh ca bién trong chién tranh bi giam stit nhiéu, nhung khoi phuc va phat trién cham. Cong tac giao thong, van tai chuyén khong kip yeu cau phat trién kinh té trong tinh, giao thong nong thon va mién nui chua duoc mo rong. Cong tac thuong nghiép, gid ca, tai chinh, tién té chua 1am t6t chic nang phuc vu va thiic day san xuat, phuc vu doi sOng nhan dan. Phan phéi chua that cong bang, thuan tién. Trong hoat dong kinh té, khau yéu kém nhat 1a cong tac 16 chétc quan ly. Nguyén tac quan ly dan chi chua thuc hién t6t. BO may quan ly kinh té cdn phan tén, chong chéo, luc luong gidn tiép nhiéu. Cong tac quan ly cdc mat yéu kém, nang suat lao dong thap; tinh trang lang phi, tham 6 dién ra phé bién va kéo dai. Sunghiép gido duc, van héa, y té, thé duc thé thao phat trién chua can doi, chat lugng c6n thap. Doi séng nhdn dén noi chung 6n dinh, c6 néi cd mat duge cai thién, nhung mot s6 noi con kho khan kéo dai, nhu 206LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 ving chiém tring, ving réo cao, viing bi dich danh pha dc liét. DSi s6ng can b6, cong nhan vién, hoc sinh trudng chuyén nghiép cé nhiéu khé khan. Tinh hinh do 1a do san xuat con kém, yéu cau trong chién dau tang nhanh, nhung phan quan trong 1a do viée 16 chite ddi sOng, cong tac phan phoi lam chua tot. Lue long quéc phong tri an, dac biét 1a luc luong dan quan ty vé, cong an chua duge cing c6 that ving manh dé dap ting moi yéu cau ctia tién tuyén va dam bao luc lugng tai ché san sang chién dau. Y thite canh gide cdch mang chua duge thudng xuyén. dic. Cong tac chéng chién tranh tam ly, bao vé kinh té, giit gin trj an x hoi chua duve coi trong. Viéc thuc hién chinh séch hau phuong quan doi chua that chu dao. Cac nghi quyét cla Trung uong vé cong tac cong van, phu van, thanh yan chua duoc quan triét va thi hanh nghiém chinh. Viéc gido duc vé giai cp, cham lo doi séng cong nhan vien chitc chua t6t. Cong tac gido duc, béi duéng cho thanh nién dat chua dting yéu cau dao tao th hé tré. Cong tac gido duc thanh thiéu nién, nhi déng con bi xem nhe. Cong tac xay dung Dang b6 chua duc xem 1a nhiém vu thu6ng xuyén, nhan t6 co ban quyét dinh, chua gan chat véi nhiém vu chinh tri trong timg thdi gian; chua manh dan phat dong quan chiing tham gia xay dung Dang bo dé nang cao chat lugng ctla Dang bd. 207LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Trén co sé danh gid nhimg thanh tich, han ché, khuyét diém trong cdc nam qua, Dai hi dé ra nhiém vu trong nhing nam 1970-1972 nham thuc hién Di chic thiéng liéng cua Chi tich H6 Chi Minh, tap trung moi né luc lam tot hon nita nhiém vu chi vién cho tién tuyén, bao vé, xay dung chu nghia xa hdi trong tinh. Dai hoi dé ra 3 nhi¢m vu co ban: 1. Dam bao day di va kip thoi moi yéu cdu cua tién tuyén; nang cao chat long cdc luc lugng vi trang, gilt ving trat tu an ninh, san sang chién dau bao vé dia phuong, g6p phan danh thang hoan toan giac MY xam luge. 2. Phat trién kinh té dia phuong toan dién, can déi véi téc dé nhanh, tap trung stfc phan dau dat 5 tan théc/héc ta trén dién tich 2 vu Ita; dat 2,3 dau lon/héc ta rudng dat gico tréng; dat 1 lao déng lam 1 héc ta gieo trong; lam tron nghia vu déi vi Nha nudc, dong gdp ngay cing nhicu cho su nghiép cong nghiép héa xa hoi cht nghia. 3. Cai thién va nang cao mot bude doi séng vat chat va van héa cia nhan dan trong tinh. Dé thuc hién 3 nhiém vu trén, céin quan triét va day manh 3 cudc cach mang: céch mang quan hé san xuat, céch mang khoa hoc - ky thuat, céch mang tu tung va van héa, lay cach mang khoa hoc - kf thuat lam then chét. Dai h6i xdc dinh lay xray ding Dang bd viing manh lam nhiém vu cap thiét hang dau, 1a nhan t6 co ban quyét dinh viée thuc hién thang loi nhiing nhiém vu chinh tri va phai dat cdc muc tiéu: 208LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 - Nang cao chat lugng toan dién cua Dang bd, lam cho Dang b6 thue su c6 ¥ chi cdch mang kién cudng, c6 16 chtte ky luat chat ché, c6 dao dite, pham chat cach mang, c6 nang luc chi dao thuc hién, nhat 1a nang luc t6 chttc, quan ly kinh lé x hoi chi nghia. - Ca 3 cap: co s6, huyén, tinh déu phai manh, phan dau dén nam 1972 c6 80% dang vién, chi bd, dang b6 co sé va huyén dy dat yéu cau 4 tot. Nam 1971 khong con chi bd, dang b6 co's6, huyén ty, dang ty kém. Thong qua phong trao quan ching, thyc su dya vao quan ching va van dong quan chting tham gia xay dung Dang. Gan chat cong tac xay dung Dang vé tu tudng va 6 chtfe véi viéc thuc hién nhiém vu chinh tri cla timg cap, ting nganh trong timg thdi gian cu thé. Dai hoi da bau ra Ban Chap hanh Dang b6 tinh khéa 7 g6m 35 ty vién chinh thttc va 2 ty vién dy khuyét. Tinh uy da bau Ban Thudng vu g6m 11 déng chi. Dong chi V6 Nguyén Lugng duce bau lam Bi thu Tinh dy. Dai hOi Dang bo tinh lan thit 7 thanh cong tét dep gdp phan nang cao sttc chién dau cita Dang bo. Trong Dai hoi nay, doan dai biéu Dang bo, nhan dan Quang Nam - tinh két nghia voi Thanh H6a da dén doc Idi chao mimg Dai hdi va nhan manh tinh doan két son sat gitta hai tinh “... Quang Nam - Da Nang vi Thanh Héa 1a con cing mot cha, la nhimg chién si cing chién dau dudi mét ngon cd. Hai tinh chting ta lun luon gan gii bén nhau, phoi hop, dong vién, hé trg lan nhau trong nhiém vu cach mang cia Té quoc... 209LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Quang - Thanh chung site diét thit Moi tinh kéi nghia nghin thu khong mo”. Nam 1970, dudi anh sing Nghi quyét cua Trung uong Dang, thuc hién nghiém tic Di chic thiéng liéng cia Chu tich H6 Chi Minh, Nghi quyét cua Dai hoi Dang bé tinh lan thi 7, Tinh wy chi dao toan dan huéng vé tién tuyén. Nhan dan cdc dia phuong trong tinh da tich cuc tién dua con, em lén duong tong quan va tham gia dan cOng phuc vu chién trudng. Nhi¢ém vu tuyén quan thyc sy tro thanh phong trao quan ching sau rong. Véi phuong cham “Toan dan ban viée nude” mdi gia dinh da dong vién con, em di dénh Mf, cttu nude. Cac dot tuyén quan hang nam déu vuct mic ké hoach trén giao, Cac huyén Vinh Loc, Nong Cong, Nhu Xuan, Cam Thuy, Ha Trung, Yén Dinh, thi xa Thanh Hoa 1a nhitng don vi cé phong trao soi ndi. Riéng nam 1972 tuyén quan véi sé lugng Ién, thi gian khan truong nhung toan tinh da vugt 3% chi tiéu ké hoach'”. Nam nao Thanh Héa cing hoan thanh vuot mic nhié: duge giao. Lé Ma Luong con trai déc nhat cua mot gia dinh liét si (qué x4 Trung Thanh, huyén Nong Céng) tu nguyén xép viéc hoc hanh thi cir dé tong quan ra chién trudng danh My. Lé Ma Luong da tré thanh anh hing luc luong vil trang. Guong vu (1) Nam 1969 tren giao 6.680 ngudi tuyén duge 7.000 nguasi. Nam 1970 trén giao 7.672 ngudi tuyén duoc 8.045 ngudi. Nam 1971 trén giao 15.700 nguvi tuyén duge 16.517 ngudi Nam 1972 trén giao 20.800 ngu’i tuyén duge 20.987 nj (Xem: Lich sir Thanh Héa khang chién chéng My cttu nude. Bo Chi huy Quan su Thanh Hoa xuat ban, 1994). 210LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 sang ay da cd vi manh mé thanh nién trong tinh, tham gia chién dau vi déc lap tu do cua dan toc. Tir nim 1970 dén 1972, Thanh Héa cdn bé sung cho chién tru6ng 541 can bo qua , 3 dai doi sting 12,7 ly duge tuyén tir quan dan cdc huyén Ba Thudc, Cam Thuy, Ngoc Lac, Tho Xuan, Yén Dinh, Thi¢u Héa, Dong Son, Triéu Son, Nong Céng va gan 7.000 thanh nién xung phong, dan cong hoa tuyén phuc vu giao thong van tai 6 Nam khu 4, chién trudng BS, 6 Doan 559. Hon 2.000 thanh nién xung phong va dan cong phuc vy chién dau va giao thong van tai gitip ban Lao. Tir ngay 4 dén ngay 6 thang 4-1971, Tinh uy mé hoi nghi nghién ctu nghi quyét cua Quan ty Trung uong va ban cOng tac quan su dia phuong. Tinh tly quyét dinh déi co quan chi huy quan sy cia tinh (Tinh doi) thanh Bo chi huy quan su tinh dé du site bao quat va té chtic thuc hién nhiém vu quan su trong tinh hinh mdi. Déi tén huyén doi thanh Ban chi huy quan su huyén, thi. Co so xa, xi nghiép d6i tén thanh Ban chi huy quan su xa... Bo chi huy quan sy tinh duoc kién toan. Cong tac Dang, cOng tac 16 chife, chinh tri, chi huy duge nang lén o'nhing trinh do mdi. Nam 1970, Tinh quyét dinh thanh lap lai tiéu doan 1 b6 (1) Lé Ma Luong da lp chién cong limg lay 6 chién trung Mién Nam duge phong danh hi¢u Anh hing Luc lugng vd trang. (2) Xem: Lich sit Thanh Héa khang chién chong My cttu nudc, Sdd.LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 binh, xay dung thém tiéu doan 7 pho cao xa, dai doi 17 phio 122 ly, thanh lap Trung doan 14 lam nhiém vu huan luyén tan binh dé dua vao chién truéng Mién Nam. Trong 3 nam (1970 dén 1972), Trung doan da t6 chttc hudn luyén duge 33 tiéu doan. Thing 12-1971, thanh lap cum chién dau Tinh Gia, g6m cae lye lugng trong dat lién va dao Mé, phat trién luc lugng vii trang dia phuong san sang hiép dong tac chién voi bd doi chit luc khi cn thiét. Cling trong thoi gian nay, Thanh Hoa thanh lap Trung doan bo binh Lam Son, g6m nhitng cin bd, chién si wu tt, trung kién. Thang 11-1972, Trung doan Lam Son vao chién trudng, déng chi Bi thu Tinh uy va déng chi Chi tich tinh da trao tang 14 cd “Lam Son quyét thang”. Gan dén ngay toan thang, chién su 6 cdc chién trudng ngay cang dc liét. Thuong binh, bénh binh va hau phuong ngay ang nhiéu. SO luong gia dinh liét si tang thém. Dang bo da lanh dav cae cap, cdc nganh cham lo céng tac chinh sdch hau phuong quan doi gop phan xay dung luc lugng vi trang bao vé dia phuong, chi vién tién tuyén. Tinh ty da chi dao xay dung xa Hoang Quy (huyén Hoang Hoa) thanh x dién hinh vé cham soc thuong binh, gia dinh liét si. Cudi nam 1971 c6 32% s6 xa trong tinh da lam tét chinh sach hau phuong quan doi nhu Hoang Quy (Hoang H6a). Cu thé 1a t6 chite chi dao viéc tham hoi gia dinh liét si, thuong binh, quan nhan tai ngfi va tang qua vao nhing ngiy tét, ngay 1é, ngay 27-7. Viéc khen thudng “Bang vdng danh dif’, bang “Gia 212LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 dinh vé vang”, “Té quéc ghi cong” va trao huan chuong, huy chuong cho cac gia dinh cé cong duge thuc hién nghiém tic. Viéc thuc hién chinh sach tro cap khé khan, diéu hoa phan phoi duge kip théi va hop ly. Viéc cap phat tién tro cap cho cae gia dinh cé con em di chién trudng va viée giai quyét viéc lam cho thuong binh, bénh binh dugc tién hanh chu dao. Nhan dan 6 nhiéu xa con cham lo viéc lay vo, ga chong cho thuong binh, bénh binh va gitip dd xay dung nha 6. Doan 585 da dén tiép nui dudng 12.444 thuong, bénh binh. Trong dé cé 4.000 thuong, bénh binh da hdi phuc sttc khoe va tro lai doi ngii. Trén 3.000 thuong binh duoc chuyén nganh, 3.600 thuong binh vé véi gia dinh. Cac co quan va cdc dia phuong da sap xép cong viée phu hop. Nhiéu anh em tré thanh luc luong nong cét cla dan quan tu vé d dia phuong, co quan, xi nghiép, néng trudng. Ul. TO CHUC CHi DAO TOAN QUAN, TOAN DAN TRONG TiNH GOP PHAN DANH THANG CHIEN TRANH PHA HOAI LAN THU HAI CUA GIAC MY Tuy da tuyén bé tam ngig ném bom, ban phd Mién Bac Viét Nam va dén Pari (tht d6 nude Phap) dam phan voi phai doan Viét Nam Dan chi Cong hoa, nhung dé quéc My van lén Lit tién hanh chién tranh pha hoai bang khong quan 6 Mién Bac cing Itic voi day manh “Viét Nam héa chién tranh” & Mién Nam Viét Nam. Thang 5-1970, dé quoc MY cho may bay ném bom mot 213LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 s6 noi thuéc khu IV va dua nhiéu todn biét kich, gidn diép tham nhap vao Mién Bac Viét Nam. Tir thang 2-1971 dén thang 12-1971 cd téi 1.000 lan top may bay dich xuat kich dénh pha Mién Bac va cho tau chién ban pha vao Quang Binh, thanh pho Vinh. 9 gid 30 phiit ngay 26-12-1971. dich cho 13 may bay loai F4D danh khu vuc Ham Rong, bénh vién tinh va khu vuc lan can. Luc lugng vi trang 6 cdc khu vue Ham Rong da ban roi 2 may bay MY. Dé 1a chiée may bay thit 100 va 101 bi ban roi G Ham Rong. Thang 1-1972, Tinh uy chi dao cho Dang bd, luc luong vii trang, nhan dan trong tinh “Tang cudng moi mi sang chién dau, dap tan moi hoat dong chién tranh bang khong quan va hai quan cla dé quéc M§?. Thudng vu Tinh ty chi dao thanh lap uy ban phong khong céc cap va quyét dinh tang cudng luc lugng cho Ban cung cap quéc phdng va ctr d6ng chi Trinh Ngoc Bich (Uy vién Thudng vu Tinh ty, Pho Chi tich UBND tinh) lam truéng ban. Cac dia phuong trong tinh khan truong tién hanh cong tac phong khong, so tan. Trong mot thdi gian ngan todn tinh da lam duoc 267.676 ham chit A, 376.245 hém ca nhan, 945 km hao giao thong, t6 chttc 217 tram bdo dong phdng khong. Mot lan nifa, nhan dan lai d6 nha lay vat liéu am ham tri an, lam cong su phong tranh bom dan cla dich. (1) Chi thi s601 CT/TU (un tai Van phong Tinh ty Thanh Hoa).LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Bj that bai lién tiép trén chién truéng Mién Nam, ngay 6-4-1972 chiing cho 100 may bay danh pha quyét liét ving Vinh Linh, Quang Binh; ngay 10-4 chting ding ca may bay B52 ném bom thanh phé Vinh (Nghé An); ngay 13-1 dénh pha Thanh Hoa; ngay 16-4 danh pha Hai Phong... Cudc chién tranh pha hoai bang khong quan lan thi hai cila dé quéc M¥ dién ra dc li¢t trén toan Mién Bac. Lan nay ching huy dong m06t luc lugng 1én khong quan dé danh pha Mién Bac va ca Mién Nam. Tit 650 may bay chién thuat tang lén 1.300 chiéc; tir 90 may bay chién loc B52 tang lén 150 chiéc (bang tong s6 may bay cla ca 3 nude Anh, Phap, Tay Ditc). D6i voi Thanh Héa, chién tranh phd hoai lan thit 2 dién ra tirngay 26-12-1971-khi dich tién cong dit doi khu vuc Ham Réng. Ngay 13-4-1972, dich danh phd dit doi hon. Ching ding miy bay B52 danh Ham Réng va khu vuc san bay Sao Vang (Triéu Son) vao ban dém. Lan dau tién chién dau véi loai may bay hién dai nhat cla dé qudc MY, quan dan Ham Réng da ban roi 1 may bay BS2 va 3 may bay phan luc cla Mj”. Chién thang Ham Réng ngay 13-4-1972 ching to: di dé quéc Mf liéu inh, tan bao dén may, vi khi hién dai dén may cing bi quan va dan ta danh bai. Ngay 15-4-1972, tau chién Mf lai ban pha vao khu vuc Ham Rong, dao Mé, dao Ne. Ngay 17-4-1972, tau chién My lai tiép tuc ban pha bi bién tinh ta. Dai déi phdo binh sé 59 (1) Xem: Lich str Thanh Hoa khang chién chong MY cttu nude. SddLICH SU DANG BQ TINH THANH HOA 1954-1975 thuéc trung doan 57 da ban chay mot tau khu truc ham cua giac. Chién cong nay da c6 vii cdc luc lugng phdo bo bién chién dau va chién thang. Ngay 24-4 dén ngay 2-6-1972 bd d6i dao Mé, dai doi 16 phado binh, bd doi dia phuong, bo déi phao binh trung doan 57 va dan quan xa Hoang Phu (Hoang H6a) lai lién tiép ban chay 3 tau chién ctla dich. Chién tranh pha hoai ngay cang ac liét hon, dich da sir dung BS2 danh pha nhiéu ving trong tinh, tap trung nhat van 1a khu vuc Ham Réng va Nam Tinh Gia. Nhung di ban ngay hay ban dém, may bay MY déu bi bo doi, dan quan danh tra quyét liét. Ngay 11-5-1972, dé quéc Mf tién hanh thi doan mdi tha hang chim thiy loi, bom n6é cham xudng lach H6i, lach Ghép nham pha céc hoat dong giao thong van tai cua ta trén song Ghép, song Ma. Tinh uy da chi dao luc luong vi trang va Ty Giao thong tim bién phap hiéu qua an toan nhat ra pha thiy 1di thong bén, thong dong, thong duéng van chuyén. Tai dé lang Da Loc xa Quang Chau (Quang Xuong) cé 2 qua thy [di cla dich, phan d6i hai quan thudc dac khu song Ma da t6 chtfe cho déng chi thuong si Vii Ngoc Cao thdo g& dé nghién ctu tim cach ra pha. Bang tri thong minh, long ding cam, Vii Ngoc Cao da théo g6 2 qua thy 16i an toan giti vé Tong cuc k¥ thuat dé nghién cttu. 216LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954-1975 Trén co sé dé, ta va Trung Quoc da két hop sang ché may phong tir ra pha thuy 160i. MOt thang sau may phéng tir duve giti sang Viet Nam, Tinh tty da chi dao luc luong vii trang va Ty Giao thong 16 chife ra pha thu 16i trén cac ctra lach va trén cdc dong song trong tinh. Vi su binh yén cua qué huong, luc luong ra pha thiy 16i da khong quan ngai hy sinh. Tiéu biéu 14 chién cong cua dong chi Vii Hong Ut, bén pho bén pha Ghép - ngudi dau tién diéu khién ca n6 mA luc 16n c6 gin may phong tir ra pha thuy 16i G bén Ghép (song Yén) mo réng cho nhiing doan xe ra chién trudng. Ngay 7-6-1972, Vi Héng Ut duge phong tang danh hiéu Anh hing lao dong. Vi bin chat tan: bao, dé qudc Mf da str dung nhiing loai vii khi hién dai nhat danh pha giao thong. Ngay 13-9, ching ding bom laze phéng xu6ng cau Ham Rong va danh vao tat ca cdc tuyén duting bd, duéng thity, dudng sat, danh pha cac loai phuong tién van chuyén, danh pha kho tang chan hang 6 Thanh Hoa. Do ta nguy trang, nghi trang khéo Iéo, nén cdc muc tiéu danh pha clia dich khong dat két qua nhu chting mong mudén. Dan quan, ty vé da hiép déng chat ché vdi b6 doi cac binh chiing chan dénh may bay dich 4 moi huéng, moi noi. Ngay 29-5 dan quan gai xa Thanh Thuy (Tinh G 30-7 dan quan gai xa Hoa Loc (Hau Loc), sau do la dan quan gai va trai dao Nghi Son (Tinh Gia) da ban roi nhiéu may bay giac MY. N6i bat 1a dai doi dan quan tap trung huyén Quang 217LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Xuong, g6m c6 94 can bd, chién si trong 6 thang (tir 15-5 dén 15-11-1972) da ban roi 5 may bay dich va phéi hop véi don vi ban ban roi 2 chiéc khac. Ngay 31-12-1973 don vi da duge tang danh hiéu Anh hing luc lung vi trang. O mién ndi, dan quan ciing thi dua lap cong. Dan quan céc xa Phi Son, Pht Xuan, Phi Lé, Tam Chung, Quang Chiéu (Quan H6a) va dan quan x4 Phiic Thinh (huyén Ngoc Lac), xa Ling Cao (huyén Ba Thuéc) da diing cam danh may bay dich khi chting ném bom xu6ng qué huong. Quyét tam ctia Dang bé va nhan dan Thanh Héa 1A chién dau bao vé san xuat, dam bao giao thong van tai. Ngay 20-5- 1972, Tinh wy va Uy ban hanh chinh tinh chi thi cho cdc cap, cdc nganh: “...Dii dich danh pha 4c liét dén dau, hay cé thién tai nang, Dang b6 va quan dan Thanh Hoa quyét tam bao dam giao thong lién tuc”, “Trong diém 1a duéng quéc 16 1A, duong 15A, dudng 217 va cdc hop diém giao thong quan trong”. Nhan dan céc dia phuong, nong cét 14 dan quan tu vé, thanh nién da ra sttc thuc hién tot nhiém vu chién luge nay. Chién dich “Giao thong quyét thang” (sau chuyén thanh chién dich van tai 19-8) da huy dong moi loai phuong tién van tai: xe thé, thuyén nan, thuyén van tham gia van tai luong thue, hang héa phuc vu chién trudng. Tinh dén cudi thang 12-1972, cdc luc lugng van tai da van chuyén 96.500 tan hang theo ké hoach dén noi quy dinh. Nhan dan cac dia phuong da co nhiéu (1) Xem: Lich str Thanh H6a khang chién chong MY cttu nude. Sdd.LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 sang kién bao dam giao thong van tai nhu xa Héa Quy (Nhu Xuan), x4 Hai Linh (Tinh Gia) huy dong toan dan tham gia bao dam giao thong. M6i ngudi mot hon da, mot khtic tre, g6 kip thdi stra chita dudng, ch6ng lay cho xe qua nhanh. C6 lan mua dam dé dudng lay 10i, 6 16 van tai khong qua duge, nhan dan x4 Hoda Quy da ding trau tap trung kéo 6 td. Oxa Tan Trudng (Tinh Gia), xa doi trudng Lé Thi Mich ngay dém 14n 16i v6i nhan dan va dan quan ra phd bom, min, sita chita céu dudng dam bao thong xe. (Ngay 31-12-1972, déng chi Lé Thi Mich duge tuyén duong Anh hing luc luong vii trang nhan dan). Chi tinh trong nam 1972, nhan dan trong tinh da déng gop 1.837.000 céng, dao dap trén 1.900.000 m? dat da, déng g6p 20.000 lan xe dap, 120 xe trau, 128.425 mét khdi g6,... dé phuc vu cong tac giao thong van tai. Cac doi cdu pha Ham Réng, Ghép, Lén, Kiéu, doi cau 3/2, doi cau 13, doi cau I; cdc d6i thanh nién xung phong 305, 307, 297, 287; cdc xf nghiép 6 t6, van tai song bién, Cong ty xép dG, cde luc luong céng binh dé pha min, thuy 16i cua Bo chi huy quan su tinh 1a luc lugng tién phong ndng cét trong cong tac giao thong van tai. Hang ngan can bé, chién si, dan quan, thanh nién xung phong va nhan dan da hy sinh anh diing dé bao vé c4u dudng va phuong tién hang hda. Ngay 8-11-1972, dich tap trung may bay, st dung ca bom laze danh tring vao tru cu Ham Réng, hat ca 2 nhip cau xudng long song Ma. Ngay dém hom dé trén khtic song tir 219LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Giang dén Nam Ngan, da cé 3 cdu phao duge dung Ién bang nguyén liéu san cé trong unh dam bao giao théng théng sudt. Nganh dudng sat lap tram chuyén tiép hai bén bo va su dung xa lan ché hang héa qua bo nam chuan bi sin hang cho xe Itta. Bich danh pha dc li¢t nham ngan chan su chi vién cla Mién Bac. Nhung hang hda va vii khf van dén vi déng bao, chién si Mién Nam ruot thit. Ngay 29-12-1972 quan dan Thu: do Ha Noi da dap tan cudc tién cong bang luc luong khong quan chién luge cla dich, budc dé quéc M¥ phai tuyén b6 ngitng ném bom Mién Bac ti vi tuyén 2 vuc danh pha cua dich. Nhu vay Thanh Hoa van nam trong khu Ngay 31-12-1972, dich str dung nhiéu top may bay B52 danh pha khu vue xa Thiéu Duong va cdc x4 Minh Son, Tho Dan, Hop Thang (Triéu Son). Ngay 6-1-1973 ching lai dénh @ Xuan Phd, Xuan Thang, Nong trudng Sao Vang, san bay Sao Vang... va tha bom n6 cham xudng song Ghép, danh pha pha Ghép. Luc luong vii trang Thanh Hoa da ban roi nhiéu may bay cla dich, trong dé c6 1 chiée B52. tiép cdc x: Cing v6i dénh tra may bay, tau chién clia dich, luc luong vu trang da két hop v6i nhan dan cdc dia phuong tritng tri toadn gidn diép biét kich va t6 chite phan dong, giit an ninh chinh tri, trat tu an toan xa hoi trong diéu kién chién tranh.LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Cong an da thu hoi dai tam ly chién, truyén don, bac gia cua dich tha tir may bay xuéng, tir bién vao. Nhan dan cae dia phuong kién quyét dau tranh khong nghe dai dich, kh6ng tiét 16 bi mat quan su. Cong an tinh da lap chuyén an dap tan cai goi 1a “Phuc quéc d6ng minh hdi” ma bon phan dong nhen nhom 6 khu vuc Thudng Xuan. Cac xa ving bién gidi da ciing vdi cong an vii trang dén bien phong Na Méo ngan chan bon phi, gidn diép, biét kich hoat dong pha hoai, bat s6ng mot so tén va thu nhiéu vii khi, dién dai. Cong an huyén Dong Son, cong an xa Tri¢u Loc (Hau L6c) va cdc dia phuong trong tinh da tich cuc hoat dong bao vé an toan cho cac co quan lanh dao cla Dang, chinh quyén, bao vé an toan kho tang, hang hoa, phuong tién cla Nha nude, tai san, tinh mang cua nhan dan. Trong 9 thang chién tranh pha hoai lan thit 2 dién ra & Thanh Héa (tir 13-4-1972 dén 15-1-1973), dé quoc Mf da sir dung 9.102 lan chiéc may bay cdc loai, trong d6 c6 102 lan chiéc B52 danh pha 1.932 tran vao 762 muc tiéu va da sir dung 1.971 lan chiéc tau chién, ban phé hang ngan lin vao dat lién. Trong mot thoi gian ngan, dich da dén dap dénh pha hty diét nham cat mach méu giao théng van tai, pha hoai 221LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 kinh té quéc phong, lam réi loan an ninh trat tu trong tinh. Nhung dich da bi that bai, luc luong vi trang va nhan dan trong tinh da dénh dich 969 tran, ban roi them 92 may bay phan luc (trong d6 c6 3 may bay B52). Nhiéu don vi, cd nhan lap cong xuat sac dé la: 72 ding si Yén Vuc (Hoang Hoa), Dai d6i dan quan tap trung Quang Xuong, dan quan Hai Linh, Tan Truéng va ving nam Tinh Gia, dan quan Hoa Quy (Nhu Xuan), bd doi dao Mé va hang tram don vi dan quan, tu vé c4c xi nghiép, co quan, nong trudng, lam trudng’”... Thang loi cla quan dan Thanh Hoa gop phan lam nén chién thang cla quan dan ca nude, budc dé quéc My-phai ky hiép dinh Pari, cham dif chién tranh va lap lai héa binh 6 Viet Nam. Il. KHOI PHUC VA PHAT TRIEN KINH TE, VAN HOA, GOP PHAN DANH THANG HOAN TOAN GIAC MY xAM LUGC Thue hién Di chtic thiéng liéng cua Chu tich H6 Chi Minh, Nghi quyét 19 cla Trung wong Dang va Nghi quyét Dai hoi Dang bé tinh lan thit 7, cing v6i viéc dén ste danh thang cude chién tranh pha hoai lan thit 2 cla dé quéc My, Dang bo tinh da lanh dao nhan dan trong tinh khdi phuc, phat trién kinh té, van héa, 6n dinh déi song nhan dan. San xudt nong nghiép duoc xdc dinh 1a mat tran hang dau, Dang b6 da tap trung moi c6 gang chi dao nhan dan (1) Xem: Lich sir Thanh Hoa khang chién chong My cttu nude. Sdd. 222LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 khac phuc hau qua chién tranh, tig buGc mo rong dién tich Ida chiém xuan, m6 rong dién tich cay gidng mdi. Nam 1970, dién tich cay giéng mdi va IGa xuan chi chiém 18,5% téng dién tich, dén nam 1974 da chiém 82% tong dién tich. Nhd d6 nang suat san luong luong thuc tang lén r6 rét. Nam 1974, nang suat binh quan toan tinh dat 4,5 tan théc/hécta, trong d6 60.000 hécta cay hai vu dat 5 tan/hécta. Cac hgp tac xa Xuan Thanh, Hanh Phiic (Tho Xuan), Dong Hda (Dong Son) dat nang suat lia tir 8 dén 9 tan/hécta. Cay cong nghiép, cay dac san nhu edi, day, lac, thudc 14 duge gico tréng thanh ving tap trung, chuyén canh, tham canh. Tinh dén nam 1974 cay céi da 6 dién tich 1a 1.614 hécta, san luong 9.835 tan, day c6 687 hécta, san lugng 1.233 tan, thudc 14 829 hécta, san long 620 tan; lac 4.277 hécta, san lugng 4.188 tin. Mién mii da hinh thanh mot so ving kinh té mdi: ving ngd Cam Thiy c6 4.200 hécta, san lugng dat 3.200 tan; ving che Nhu Xuan cé 440 hécta, san luong 200 tan ché kh6; ving dau tim (Thach Thanh). Thang 12- 1969, Thu tuéng Pham Van Déng vé tham Thanh Hoa da dén tham rimg lu6ng x4 Ngoc Lién (huyén Ngoc Lac). Thi tuéng can dan can bo, nhan dan: “Phai chong phd rig, phai trong rimg nhat 1a tréng luéng. Tréng luéng loi ich nhiéu mat... Tréng ludng 1a mot phuong hung san xuat c6 ¥ nghia kinh této 16n déi vdi tinh Thanh Héa va voi Mién Bac nude ta... (1) Xem: Nhiing su kién lich st Dang bé Thanh Héa (1954-1975),LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Thue hién chi thi cha Tha tudng, ngay 5-7-1973, tinh da thanh lap Ban chi dao tréng ludng va phat dong trong ludng 6 cdc huyén Ngoc Lac, Lang Chanh, Ba Thudc, Quan Hoa. Trong 4 nam 1970 dén 1974, cdc huyén da tréng duoe 34.300 hécta ludng, ude tinh trén 2.000.000 géc luéng. Phong trao trong lu6éng da phit xanh nhiéu ddi troc. Lu6ng tré thanh nguén hang héa I6n ban trong tinh va xuat ra tinh ngoai. Huyén Thuong Xuan da trong duge 450 hécta qué, huyén Ba Thude trong duoc 125 hécta gai, huyén Quan Héa trong hang tram hécta cay chi tha canh kién (cay b6 dé). Viéc khai hoang, xay dung ving kinh té dé mo rong dién tich san xuat va phan bé lai dan cu trén dia ban toan tinh duoc tiép tuc day manh. Nhiing noi c6 mat d6 dan sé dong, rudng dat it da van dong dan di khai hoang lap lang mdi. Chi trong nam 1970, cé trén 12.000 ho gém trén 68.000 khau, lap 109 hop tac xa 6 ving khai hoang va 416 hop tac x xen ghép véi ba con cac huyén mién ni Thuong Xuan, Nhu Xuan, Ngoc Cam Thiy... O ving nti cao, tién hanh van dong déng bao cac dan téc, nhat la dan toc Dao, Mong, thue hién dinh canh, dinh cu. Dén cudi nam 1974 da xay dumg duge 7 lang mdi (dinh canh, dinh cu) la Tén Tan (Quan Héa), Thanh Dién (Ba Thusc), Binh Minh, Binh Son (Cam Thuy), Ngoc Thach, Déng Can, Hing Tién (Nhu Xuan). Toan tinh da khai hoang dugc 958 hécta rudng dat, dua vao san xuat 615 hécta. Viée pha rimg lam ray da giam ré rét: nam 1974 giam khoang 2.400 hécta (so véi cdc nam truGc). 224LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Chan nudi cting phat trién mot bude. Dan lon nai da dit stic cung cap gidng. Hé thong trai lon gidng quéc doanh va 8 trai giéng 6 cdc huyén Tho Xuan, Nong Cong, Dong Son, Hoang Hoa, Quang Xuong, Yén Dinh, Thiéu Héa, Ha Trung da tao ra dan lon lai ngoai cho nang suat cao. Tinh quy hoach ving nui bé gidng tai x Thach Quang (Thach Thanh) c6 gan 403 bé cai dé cong vdi 320 con bd dé cita hop tdc xa. Dan trau tang 10.7% so vi nam 1969. Viéc nudi cd, a lién bd, co sé quéc doanh nudi cé va hop tac x4 nong nghiép da san xuat duge 37 tri¢u cé gidng cung cap cho nhan dan. Cong tac thiy loi 6 nhiéu huyén tré thanh phong trao quan chiing soi ndi. Ngay 16-1-1969 Ban Thuong vy Tinh ty ra nghi quyét vé cong tac thity loi nham tap trung luc lugng gidi quyét Ung, han, kién thiét lai déng ruéng nham nhanh chéng dat 3 muc tiéu trong san xuat nong nghiép; tap trung hoan thanh cdc c6ng trinh déu mdi dé tiéu nude & Tho Xuan, chong ung 6 Ha Trung, Nong Cong, 6 déng coi Nga Son, déng mudi Bai Ngoc (Tinh Gia)... Cac huyén ddy manh chong ung, chong han cuc bd. Cac hop tac xa phai t6 chtic doi chuyén thiy Igi, c6 khodng 3% dan s6, 5% dang vién lam nong cot xay dung cdc doi chuyén lam cong trinh cua tinh, cla huyén va c6 doi chuyén lim c6ng trinh clia xa. Huyén Dong Son chi trong 20 ngay dao dip duge 334.000 mét khdi dat dé, nao vét trén 40.000 mét khéi bin dat va 932 muong tudi, 166 muong tiéu, 33 muong tui tiéu tong hgp, ty sta 86 km kénh 16n va xay dung cac cong trinh 225LICH sU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 dau méi. Nho do vu dong xuan 1971-1972, huyén Dong Son dat nang suat cao. Huyén Triéu Son da van dong nhan dan hoan chinh hé thong thiy ndng, dam bao tuéi tiu thong sudt 10.127 hécta, va két hop lam 1.029 km dudng giao thong nong thon, xay dung 57 hé chia nude & ving déi cao. Trigu Son tro thanh huyén dau tién hoan chinh thity nong theo chi tigu cua BO Thay loi. Nam 1972, toan tinh cé huyén Triéu Son, huyén Dong Son, huyén Tho Xuan hoan chinh thiy nong. Cac huyén Nong Cong, Quang Xuong, Hoang Hoa, Yén Dinh, Thigu Hoa dat tir 80 dén 90% dién tich hoan chinh thiy néng'”. Tinh da dau wr kinh phi va huy dong nhan luc lam mét sé cong tinh thiy loi 16n. Nam 1972 tinh hoan thanh viée xay dung tram bom dién Bac song Ma va hé thong dan nue c6 kha nang tudi cho 18.600 hécta va tiéu cho 8.000 hécta 6 hai huyén Hoang Héa va Hau Loc gém 93 chi giang dai 205 km. Nam 1971 tinh hoan thanh tram bom dién Yén Ton 6 Vinh Loc du nuéc tudi cho 5.500 hécta déng ruéng 2 huyén Vinh Loc - Thach Thanh, tiép tuc xay dung dap Bong Bong o huyén Tinh Gia lay nuéc tudi cho 21.000 hécta rung dat cla 5 xa C4c Son, Anh Son, Hing Son, Ngoc Linh, Thanh Son. Tram bom dién Sa Loan (Nga Son) duoc khéi cong xay dung lay nuGc tudi cho 4.000 hécta cay cong nghiép va 1.400 hécta (1) Xem: Thong bao ngay 01-01-1976 cia UBND tinh Thanh Hoa. (Thong tin pho thong Thanh Héa, s6 16, 1975). 226LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Ita. Tram bom chéng ting Ha Trung duoc xay dung xong, gom 5 tram Ha Binh, Ha Yén, Ha Bac, Ha Tién, Ha Giang, co 35 may loai 1.000m*/ha tiéu nude cho 2.340 hécta déng tring. Nam 1972, may bay dich dénh pha lam hu hong nhiéu ché 6 dap Bai Thugng. Tinh d6i huy dong luc luong kip thdi stra chifa dé c6 nude tudi cho 97.370 hécta rudng 2 vu 6 7 huyén déng bang va trung du. Viéc dap dé phdng lut nam nao ciing duge tién hanh. Binh quan mGi nam dao dap hang tri¢u mét khoi dat da. Nhiéu x4 con t6 chttc luc luong san sang danh dich bao vé dé. Sau khi du Hoi nghi rit kinh nghiém 6 tinh Thai Binh, Tinh ty va Uy ban hanh chinh tinh da chi dao huyén Tho Xuan va hai hgp tac x4 Xuan Thanh, Tran Pht t6 chttc lai san xuat, theo huGng san xuat l6n. Toan tinh da sp xép lai quy m6 hop tac xa, quy ving rudng dat, lap d6i chuyén, nhém chuyén; t6 chitc rong rai viéc thao Luan diéu 1é hop tac xa bac cao va té chitc dai hoi nong dan tap thé & cde co sé. Thuc hien Chi thi 208 CT/TW, Tinh uy chi dao xay dung cdc hop tac x4 bac cao G ving déng bang phai dat 250 hécta ruong dat canh tac, 6 mién nui 50 hécta. S6 hop tac xa quy mo toan xa hang nam tang dan. Dén cudi nam 1974, s6 hop tac xa quy m6 toan xa 14 326 hop tdc xa (chiém 80% s6 xa & viing déng bang). O mién nti, tinh lam thi diém 6 mot 86 dia phuong c6 diéu kién thuan loi nhu x8 Cam Son (huyén Cam Thy). Trong nhing nam 1969-1975, Thanh H6a chu trong co giGi h6a san xuat néng nghiép nham huy dong lao dong wé 227LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 khoe trong nong nghiép chi vién tién tuyén. Nam 1960, ca tinh chi c6 1 t6 may kéo v6i 2 dau may nhung dén nam 1975 da xay dung Cong ty co gidi nong nghiép voi 11 tram m kéo 6 cdc huyén va MOL s6 Oi CU gidi Khai huang, tat ca g6m 498 may kéo. Nhiéu hop tac xa da trang bi may phat luc cd nho dé nghién thitc an gia stic, tu6t lta, bom nude, phun thuéc trif sau, sit dung may kéo tay cd 12 CV dé xat gao, phay dat va van chuyén. Toan tinh c6 2.000 cum co kh nho véi téng cong suat 35.000 CV. Dién phuc vu san xuat nong nghiép tang gap 4 lan nam 1965. Trong néng dan da hinh thanh mét s6 b6 phan céng nhan co gidi nong nghi¢p g6m 4.000 ngudi. Bén canh nhiing tién b6 dat duge, san xuat néng nghiép va phong trao hop tac héa con nhiéu han ché va yéu kém. San lvong luong thuc cé tang nhung chua du dam bao nhu cau tiéu ding cla nhan dan trong tinh. Nam 1974, binh quan luong thuc d4u ngudi chi dat 189 kg, gid tri hang xuat khau (bang san pham nong nghiép) mdi dat 6 déng/mot nhan khau. Kinh té trung du, mién ni chua duoc phat trién. Kinh té bién chua duoc khoi phuc. Cac ving chuyén canh moi hinh thanh chua phat huy hiéu qua. Viéc cung cap luong thuc cho ving cay cong nghiép chua 6n dinh. Chinh sdch gid ca bat hop ly. Chan nudi Ign c6 phat trién nhung nang vé dan lon tap thé, dan trau, c6 diéu kién phat trién, nhung thiéu chinh sdch khuyén khich. 12 néng trudéng quéc doanh do tinh quan ly cé dién tich 46.359 hécta nhung méi str dung duoc 11.000 hécta 228UCH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 (dat 25%), phuong 4n san xuat khong 6n dinh, k¥ thuat va trinh do quan ly non yéu. 12 lam trudng quéc doanh nang vé Khai thac 1am san, it cham lo viéc trong va tu b6 rimg. Trong san xuat nong nghiép viéc thay d6i quy m6 hop tac xa tuy c6 tao duge khi thé thi dua nhung hiéu qua kinh t€ thap kém. Nhiéu noi hién tuong pho truong hinh thifc, lang phi. Ngay cong va thu nhap cua xA vién qua thap. Trong chién tranh, san xuat cong nghiép va thi cong nghiép van duoc bao vé va duy tri duoc san xuat. Nam 1970, Nha may Co khi Thanh Hoa duoc thanh lap trén co so hop nhat hai xi nghiép co khi Na Son va co khi Song Ma va nam 1971 gia nhap nhém may c6ng cu cia BO Co khi luyén kim. Xuong co khf nong cu Thanh Hoa 1a tién than cla Nha may Co khi Thanh Héa duoc thanh lap tir nam 1958 giit vai rd nong cét cua mang lui co khi trong tinh. Dién 1a nang lugng quan trong cla nén kinh té trong tinh. Trong chién tranh pha hoai lan thit nhat, cdc co sé san xuat dién trong tinh bi pha hoai da lan lugt dugc khdi phuc. Sau chién tranh duoc hda véi mang lusi dién quéc gia tao ra su 6n dinh va chi dong, san Luong dién tir 5.190 KWh nam 1970 nang lén 19.154.806 KWh, vao cudi nam 1974 du dién nang cung cap cho san xudt cong nghiép, nong nghiép va liéu ding. Sau chién tranh pha hoai, viéc xay dung lai qué huong duoc tinh dac biét quan tam. Ngay 22-10-1973, Vién Quy 229LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 hoach thiét ké xay dung Thanh Héa dugc thanh lap (thudc Ty Kién tric Thanh Héa), chite nang diéu tra, quy hoach, thiét ké, xay dung cac cong trinh trong tinh. Viéc quy hoach thiét ké di cé nhiéu dong gép trong viée xay dung lai cdc thi tran, thi xa va cdc co quan trong tinh. Viéc phat trién vat ligu xay dung duge xem 1a nhiém vu chién luge. Ciing véi viée phat trién cdc co sd san xuat vat ligu xay dung trong tinh (gach, da, voi), cui nam 1974 Thanh Hoa xay dung xi nghiép xi mang dia phuong mang tén Nha may Xi mang 3-2. Dang b6 da cham lo t6 chttc chi dao toan dan phat trién van héa, x4 hdi. Bao Thanh Héa, co quan ngén luan cua Dang bé tinh da kip thoi thong tin dén moi co sé trong tinh vé nhiing chu truong, chinh sach cla Dang, Nha nudéc va dong vién hu6ng dan nhan dan thuc hién kip thdi. Hé thong truyén thanh duge x4y dung. Dén nam 1970 da c6 17 huyén mién xudi va mién nui xay dung duoc dai truyén thanh huyén. Nam 1973, tinh xay dung thém céc dai truyén thanh huyén Ngoc Lac, Lang Chanh, Nhu Xuan, Thudng Xuan Ngay 1-5-1973 dai truyén thanh tinh da phat séng UKW truyén tin trong pham vi 30 km. Toan tinh da cé 155 tram truyén thanh xa va nhiéu tram truyén thanh cia xf nghiép, céng truéng. Ctng vdi 4 doan nghé thuat chéo, ca miia, tuéng, cai luong, nam 1970 tinh quyét dinh thanh lap them Doan ca 230LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 mua mién ndi; nam 1973 thanh lap Doan kich néi Thanh H6a nang tong sé lén 6 doan nghé thuat nhan dan. Tuy kho khan vé kinh phi va trang thiét bi, nhung céc doan nghé thuat trong tinh van tich cuc dan dung vo mdi phuc vu kip thoi yeu cau san xuat, chién dau. Phong trao van nghé quan ching duge phat trién manh. Nam 1975 toan tinh da cé 1.130 doi van nghé co sé, trong dé c6 75 doi manh hoat dong lién tuc va si ndi. Thang 9-1969, Ban Thudng vu Tinh Uy quyét dinh thanh lap Hoi van hoc nghé thuat Thanh Hoa va chi dinh Ban Chap hanh lam thoi cua Hoi dé tap hgp, doan két nhig ngudi lam cng tac van hoc nghé thuat phuc vu su nghiép xay dung chi nghia xa hoi va chong Mf, cttu nude. Ngay 27-6-1974, H6i van hoc nghé thuat Thanh Hoa tién hanh Dai lan thi nhat g6m 94 hoi vién nam, nit. Dai héi da danh gid qué trinh van dong phat trién, rét ra nhitng thanh cong, han ché, chi rd phuong huéng nhiém vu va bau Ban Chap hanh Hoi. Dai hoi khang dinh: Tir khi ra di, Hoi van hoc nghé thuat Thanh Héa da sang tac, xuat ban gan 50 dau sach cing nhiéu tranh, anh, nhac, kich... c6 gid tri nghé thuat va gid tri lr tudng t6t gdp phan gido duc, phat huy truyén thong yéu nuéc, chu nghia anh hing cdch mang xay dung x4 h6i mdi, xay dung con ngudi méi, thtic day toan Dang, toan quan va toan dan lap thanh tich xuat sac trong san xuat va chién dau. 231LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Su nghiép gido duc cing phat trién manh. Nam 1974- 1975 toan tinh da c6 50 van hoc sinh cdc cap. Doi ngii gido vién c6 18.000 ngudi, tang 35% so v6i nam 1969. Toan tinh c6 dén 149 truding bé tic van héa. Su nghiép gido due 6 mién nui phat trién nhanh, 8 huyén mién nti cé 177 trudng pho thong cap I va cap IT gdm 3.464 dp véi 99.943 hoe sinh, trong d6 hoe sinh cac dan toc it ngudi cd 34.154 em. Riéng cap III cé 7 trudng gém 74 l6ép va 3.102 hoe sinh. Trudng Yén Khuong (Lang Chanh), Dién Quang (Ba Thuéc), Phi Nhuan (Nhu Xuan), trudng cap II] Nhu Xuan, Cém Thuy, Ngoc Lac la nhiing trudng c6 phong trao thi dua “2 t6t” manh. Trong nhimg nam 1969-1975, nganh Y té van gift ving moi hoat dong, thudng xuyén phuc vu chién dau, san xuat. Nganh da té chite luc lugng chita bénh mat hot, long quam va chita mii dem lai nh sdng cho hang tram ngudi. T6 chitc khdm va diéu tri bénh bttu cé cho nhan dan 8 huyén mién nui. Da san xuat va dua lén mién nui 654 tan mudi i-dt. Da khdém cho 182.000 ngudi, diéu tri 5.710 ngudi bi bénh lao. Nam 1975 c6 65% bénh nhan lao duge diéu tri khoi 6 cdc xa va huyén trong tinh. Phong trao thé duc, thé thao dugc duy tri va c6 tac dung t6t trong chién dau, san xuat. Thi ky nay Tinh dy da chi dao thanh lap Uy ban Khoa hoc k¥ thuat nham day manh cong téc khoa hoc - ky thuat va ting dung thanh tuu khoa hoc - ky thuat vao san xuat, doi song. 232LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Nhung do diéu kién chién tranh, viéc quan Ly, boi duGng, rén luyén, dao tao d6i ngii can b6 van hoa, gido duc, y té, khoa hoc - k¥ thuat chua duoc coi trong dting mtic. Tir sau Dai hoi Dang b6 lan thtt 7, Tinh ty da cé nhiéu chi truong, bién phép nham nang cao dan chat lugng can bd, dang vién, gan véi viéc thuc hién cdc nhiém vu chinh tri. Tinh wy da chi ¥ béi dudng kién thttc van héa, chuyén mon, khoa hoc - k¥ thuat cho can b6, dang vién: nang cao vai trd va rach nhiém lanh dao ctia t6 chite Dang 6 co $6; t6 chite cho quan chting phé binh can bé, dang vién. Viéc két nap dang vién “Lép H6 Chi Minh” duge thuc hién chat ché. Toan dot da két nap 813 dang vién. Ciing véi s6 dang vién 14 b6 doi phuc vién da tang thém luc luong dang vién tré cho Dang bd. Cing vGi phat trién dang vién mdi, Dang bo da khai trir ra khoi Dang 9.797 ngudi va xir ly ky luat 7.108 dang vién, dam bao cho Dang bé trong sach, ving manh. Cong tac can bo ciing c6 chuyén bién tot, cép Ly huyén va xf di c6 530 déng chi cé trinh dé dai hoc va trung hoc. Tuy vay, 62% chi ly vién, 45% dang vién con 6 tinh do van hoa cap I. Viéc két nap Dang Idp tre c6 kién thie van héa, khoa hoc - k¥ thuat chua quan tam dting miic. Dé 1a nhiing han ché ma Dang bo dang tim ra nhiing bién phap sac bén dé khac phuc.LICH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Cung c6, tang cudng tiém luc hau phuong chi vién cho ianh thang loi quyét dinh 1A nhiém vu co ban ma Dang b6 va nhan dan Thanh H6a trong nhiing nam cudi cia cuéc khang chién chong MJ, cttu nude da d6n sttc phan dau. Nam 1973, toan tinh huy dong 14.599 thanh nién nhap ngii dat 106% ké hoach. Nam 1974 huy dong 14.304 nguéi vuot chi tiéu trén giao 300 ngudi. Trung doan 14 da hudn luyén b6 sung cho chién trudng Mién Nam 12 tiéu doan va b6 sung mot tiéu doan cho Quan doan I. Nam 1974, toan tinh d& huy dong 1 van b6 khung nha voi dién tich 36.000 m? va 650 con trau bd cing 6.000 con lgn gidng gti tang déng bao Quang Tri vita duoc gidi phéng. Cing véi tinh Ha Phan, Thanh Hoa da thuc hién nghiém tic Hiép dinh hgp tac phat trién kinh té - van hda giita 2 tinh. Thanh Héa da gitip Lao té chite chi dao phat trién kinh t& nong nghiép & 20 diém (thudc céc huyén Mudng XO6i, Sam TG, Xiéng Kho, Muéng Xam) theo huéng tham canh, tang vu nang cao nang suat cay trong, vat nudi. Nhd dé binh quan luong thuc dau ngudi 6 cdc dia phuong trén da dat 560 kg (tang gap 2 lan thdi ky 1960-1967). Thanh Hoa da dao tao cho Lao hang ngan cong nhan ky thuat, hang ngan y té, y si va gido vién, cung cp nguyén vat liéu va chi dao xay dung hang chuc co sG san xuat cong nghiép, ti¢u thu cong nghiép, xay dung hé théng bénh vién, bénh x4 6 huyén Sim To, Muong X6i, Xiéng Kho, bénh vién tinh Hua Phan; xay dung 234LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975, hé thong trudng hoe cap I, cap II, cap HI trong tinh va tan tinh gitp Lao phat trién van héa, nghé thuat. Trong nhing nam cudi cua khang chién chong MY, cttu nudéc, Thanh Héa da cu hang ngan can bd, cng nhan, thanh nién xung phong gitip Lao xay dung, sta chita cdc tuyén dudng, dam bao giao thong van tai, xdy dung cdc cong trinh kinh té, van hdéa, quéc phong. O bat ctf linh vue nao, Thanh Héa ciing gitp Lao nhiét tinh, c6 hiéu qua. Cudi nam 1974 thé va luc cua ta trén chién trudng Mién Nam manh nhu vii bao. Bo Chinh tri quyét dinh dong vién su n6 luc cia nhan dan ca nude tién hanh tong tién cong va ndi day giai phong Mién Nam, thong nhat T6 quéc. Thue hién nghi quyét lich sit cla BO Chinh tri Trung uong Dang, ngay 6-1-1975, quan ta giai phong tinh Phudc Long, ngay 10-3-1975 quan ta tién cong Buén Ma Thuat va tiép tuc giai phong Tay Nguyén. Ngay 18-3-1975, Bo Chinh tri Trung uong Dang quyét dinh giai phong Mién Nam vao nam 1975. Nhiém vu tuyén quan chi vién chién trudng tré thanh yéu cau khan thiét va bic bach. Dang b6, nhan dan Thanh Héa huy dng cao nhat, nhiéu nhat tiém luc cia hau phuong dé g6p phan gianh thang loi quyét dinh. M6i gia dinh, méi cap, mdi nganh trong tinh da dong vién con em clia minh ra chién trudng. Thang 2-1975 Thanh Héa giao 17.959 tan binh (vuot ké hoach 20%). Tiép sau dé 235LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 lai bd sung thém 3.023 tan binh. Cac huyén Nong Cong, Quang Xuong, Dong Son, Ha Trung, Quan Héa, Triéu Son, Thach Thanh, Yén Dinh, thi xa Thanh Héa chi giao quan mot dot da vuot ké hoach ca nam. Thuc hién ménh lénh cua Bo Tong tw lénh Quan doi Nhan dan Viét Nam, Thanh Héa da nhanh chéng t6 chitc 9 tiéu doan than t6c b6 sung cho chién trung Mién Nam, sau dé lai b6 sung thém 12 tiéu doan. Ciing trong thdi gian nay, Tinh uy da diéu dong hang ngan can bo cdc nganh, cdc cap tang cudng cho céc tinh Mién phong. V6i tinh Quang Nam két nghia, hang ngan can bd, chién si Thanh Hoa da cing véi cdc don vi quan Nam vita g gidi phong Quang Nam chién dau diing cam lap cong suat xac. Tiéu doan I bd binh, tiéu doan 70 b6 binh, tiéu doin 89 dac cong, bénh xa 78... 14 nhing don vi duge tuyén duong anh hing cla Quan giai phong. S6 can bé, chién si trong cdc don vi nay cé téi qua nua 14 ngudi Thanh Héa. Riéng Tiéu doan dac cong Lam Son da vuot lén gian kho, hy sinh chién dau hang tram tran, duoc tang thudng hang chuc huan chuong. Trong cac tran thang d6, tiéu biéu 1a eae tran: Thang 5-1968 tiéu diét 1 tiéu doan nguy 6 xa Ha Chan (Hoa Vang - Quang Nam). Dén 29-12-1970 tiéu diét | dai doi nguy 6 céu Gia Thuy. Dém 4-1-1971 tiéu diét toan bo sinh 236LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 luc dich 6 quan ly Dttc Duc. Dém 1-5-1971 tap kich don Cao Ai Nghia (huyén Dai Loc) diét 300 tén. Thang 2-1972 danh ctt diém Binh Long diét 1 ti¢u doan dich. Thang 6 nam 1972 danh khu Truéng Ton - Ndi Dat diét 1 tiéu doan dich. Thang 3-1973, tén cong don Ngii Gidp diét gon mot dai doi bao an. Thang 7 nam 1973 tan cong can cut Trang Nhat diét 1 tiéu doan quan chu hau. Dém 30-4-1974 tap kich dén Cao Phi Phong (huyén Dai Loc) diét 1 ti¢u doin dich. Ngay 29-3- 1975 Tiéu doan Lam Son da két hop véi cdc don vi ban tan cong thanh phé Da Nang gép phan lam nén chién thang vé vang trong cudc Téng tién cong va néi day. Sau ngay Quang Nam dugce giai phéng, Thanh Héa da huy dong va chi vién 6 van cu6n sach gdp phan cling nhan dan tinh ban xay dung cuée s6ng van héa mdi. Ngay 14 thang 4 nam 1975, Bo Chinh tri thong qua ké hoach giai phéng Sai Gon mo dau Chién dich Hé Chi Minh lich sir. Hang van con em Thanh Héa dé duge tham gia chién dau trong chién dich lich str vé vang cua dan téc. cé vinh du Ngay 30 théng 4 nam 1975 Mién Nam hoan toan giai phong, Té quéc hda binh, doc lap, thong nhat va di lén ch nghia xa hdi. Tir day lich sit dan toc, lich sit qué huong chuyén sang thdi ky mdi. 237LUCH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 Sau nam, ké tir Dai hoi Dang b6 tinh lan thit 7 dén Dai hoi Dang b6 tinh lan thit 8 (tir thang 11 nam 1969 dén thang 5 nam 1975), thuc hién Di chtic thiéng liéng cua Chu tich Hé Chi Minh vi dai, Dang b6 va quan dan Thanh Héa da lap nén nhiing thanh tich va chién cong mdi. Dudi su lanh dao cia Dang, quan dan ta da danh thang chién tranh pha hoai lan thit hai voi quy m6 16n va ac liét bdi phan. Chién tranh pha hoai lan nay chi dién ra trong vong 9 thang, nhung dich da su dung s6 luong may bay chién luge kha In, citing cdc loai vi khi hién dai nhat nhu tén Itra diéu khién bang tia laze, bom diéu khién bang v6 tuyén, thiy di, bom tir truéng dé danh pha hi diét. Nhung dudi sy lanh dao cua Dang, su hiép déng chat ché cua b6 doi chu luc, bé doi dia phuong, dan quan tu vé, su két hop nhip nhang cua cdc binh chung: khéng quan, tén lita, cao xa va nhiing tay sting bd binh, quan dan ta da lam nén chién thang vé vang: ban roi nhiéu may bay, ban chay nhiéu tau chién, bao vé muc tiéu quan trong, dam bao giao thong van tai thong sudt, lién tuc. Dé dam bao cho chién dau va chién thang, Tinh wy da chi dao Bo Chi huy Quan su tinh tich cue xay dung, hudn luyén b6 doi dia phuong, xay dung cdéc cum chién dau hén hop 6 cdc vi tri chién luoc, xay dung cdc don vi co dong, du sttc thay thé cac don vi chu luc, du stic co dong chién dau trén dia ban toan tinh khi can thiét. D6i véi dan quan tu vé, Tinh uy da chi dao cdc cap uy Dang, chinh quyén, co quan quan su 238UCH SU BANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 trang bi thém va khi, t6 chic bién ché hudn luyén. Nh& dé, luc luong vii trang ia phuong du sue doc lap chién dau bao vé qué huong, san sang chi vién cho tién tuyén. Trong chién dau, nhiéu don vi da trudng thanh va lap cong xuat Tiéu doan 8, ti¢u dodn 4, tiéu doan 7, dai doi 160; dan quan ty vé huyén Tinh Gia, Quan Héa. thi xa Thanh Hoa, Quang Xuong, Ham Rong - Nam Ngan - Yén Vue... Danh thang chién tranh pha hoai ldn thit hai cua giac M¥, diéu do lai mot lan nia the hién long ding cam, tri thong minh, tai thao luge va su déng g6p to Ién cla Dang bd, quan dan Thanh Héa trong su nghiép chong M§, cttu nude. Trong chién tranh, giac MY da str dung 40.056 lan top may bay (trong d6 cé nhiéu lan top B52) danh pha 3.700 muc tiéu vdi 20 van tdn bom dan va su dung 6.229 lan chiéc tau chién danh pha 433 muc tiéu voi 34.809 qua dan, 23 huyén, thi trong tinh bi danh pha. Ciing voi danh pha cac muc ti¢u quan su, giao thong, kinh té... giac MY da danh pha 14 bénh vien, 114 bénh xa, 135 trudng hoc, giét hai hang van ngudi gia va uré em. C6 gia dinh 10 ngudi bi bom dan chét 9 chi con lai 1 ngudi. Chién tranh pha hoai tan phé da man 1a vay, nhung chi sau thoi gian ngan, Dang b6 va quan dan Thanh Héa da ra pha bom dan, san lap hé bom tra lai mau xanh cho hang van hécta ruong dat ving trong diém bi bo hoang; khoi phuc lai cay dung lai nha may, cOng xudng, bénh vién, trudng hoc; 239LICH SU DANG BO TINH THANH HOA 1954 - 1975 x6m lang, thi tran, thi xa; sta chita nang cap céu dudng, han gan cdc cong trinh thuy loi, x6a dan sy tén that thuong dau do bon xam luge gay ra. San xudt nong nghiép, cong nghiép, giao thong van tai, van héa x4 hoi duoc khdi phuc, phat trién; doi song vat chat, tinh than cla nhan dan trong tinh dug hau phuong ting bude duge cing c6, phat trién. inh, tiém luc cua Di com chua no, do chua lanh, chién tranh tan pha lién mién, nhung vi doc lap tu do cla T6 quéc, vi su lién minh chién luge cia 3 nude Dong Duong, Dang bo va nhan dan Thanh Hoa da huy dong cao nhat, nhiéu nhat sttc ngudi, stic cla dap ting nhu cau trong nhiing nam cudi cla cudc khang chién chong M¥, ctu nudc, dam bao “Thoc khong thiéu mot can, quan khong thiéu mot ngudi”. Dac biét trong gid phut thiéng liéng cua lich st, Dang bd va nhan dan Thanh H6a da tap trung tat ca tinh than va lyc lugng cia dan toc lam nen nhing su kién vé vang, nhiing thang loi quyét dinh. Trai di bo doi, g4i gitt hau phuong, tat ca gia tré, trai g4i déu danh giac. D6 1a nét tiéu biéu sang chdi cua déng bao cdc dan toc Thanh Héa trong thdi dai méi - Théi dai Hé Chi Minh vi dai! Sau nam thuc hién Di chic thiéng liéng cua Bac H6 vo van kinh yéu, Dang bd va nhan dan Thanh Héa da cing voi toan Dang, toan dan bao vé Mién Bac, giai phéng Mién Nam, thong nhat T6 quéc - thuc hién tron ven mot phan nguyén vong cao quy clia Bac Ho. 240