CÂU 1

Giai cấp công nhân Việt Nam và sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
Việt Nam hiện nay

Giai cấp công nhân Việt Nam

          Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời và phát triển gắn liền với
chính sách khai thác thuộc địa của thực dân Pháp ở Việt Nam. Bên cạnh
những đặc điểm của giai cấp công nhân nói chung, giai cấp công nhân
Việt Nam có những đặc điểm riêng. Giai cấp công nhân Việt Nam ra đời
trước giai cấp tư sản, là giai cấp đối kháng trực tiếp với tư bản thực dân
Pháp và bè lũ tay sai. Giai cấp công nhân Việt Nam nhanh chóng trưởng
thành về ý thức chính trị, sớm giác ngộ lý tưởng, mục tiêu cách mạng; có
mối quan hệ gắn bó mật thiết với giai cấp nông dân và các tầng lớp nhân
dân lao động. Từ khi Đảng Cộng sảnViệt Nam ra đời giai cấp công nhân
Việt Nam đã giác ngộ về sứ mệnh lịch sử của giai cấp mình, thể hiện là
lực lượng chính trị tiên phong trong cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc và
giải phóng giai cấp.

          Tại Đại hội lần thứ Sáu của Ban chấp hành Trung ương khóa X,
Đảng ta đã nhận định: Giai cấp công nhân Việt Nam là một lực lượng xã
hội to lớn bao gồm những người lao động chân tay, trí óc, làm công
hưởng lương trong các loại hình sản xuất kinh doanh và dịch vụ công
nghiệp hoặc sản xuất kinh doanh, dịch vụ có tính chất công nghiệp. Dưới
tác động của quá trình công nghiệp hóa - hiện đại hóa, của nền kinh tế thị
trường, xu hướng quốc tế hóa nền kinh tế đã làm biến đổi cơ cấu giai cấp
trong xã hội, đặc biệt là giai cấp công nhân. Giai cấp công nhân Việt Nam
trong giai đoạn hiện nay có nhiều biến đổi sâu sắc. Điều này ảnh hưởng
không nhỏ đến việc thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân
trong giai đoạn hiện nay.

          *  Những biến đổi tích cực của giai cấp công nhân Việt Nam hiện
nay

 - Giai cấp công nhân nước ta phát triển nhanh về số lượng, đa dạng về cơ

cấu thành phần và ngành nghề.
Trong quá trình đổi mới, mở cửa và hội nhập quốc tế, chủ trương phát
triển kinh tế nhiều thành phần đã tạo nên sự chuyển biến trong cơ cấu lực
lượng lao động xã hội. Giai cấp công nhân nước ta đang tiếp tục tăng
nhanh về số lượng, đa dạng về cơ cấu theo ngành nghề và thành phần
kinh tế. Trong đó, số công nhân trong khu vực kinh tế tư nhân và khu vực
kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh và chiếm tỷ trọng ngày càng
lớn. Đồng thời, xuất hiện ngày càng đông bộ phận công nhân làm việc
trong các ngành dịch vụ.

- Giai cấp công nhân ngày càng được nâng cao về trình độ chuyên môn
nghề nghiệp, hình thành tác phong và kỷ luật lao động theo hướng hiện
đại.
Quá trình hội nhập quốc tế đã tiếp nhận những thành tựu khoa học, kỹ
thuật và công nghệ hiện đại vào sản xuất, tạo động lực để giai cấp công
nhân nước ta ngày càng phát triển cao về trình độ chuyên môn nghề
nghiệp. Hình thành ngày càng đông đảo bộ phận công nhân trí thức (có
trình độ cao đẳng, đại học trở lên) làm công tác quản lý sản xuất kinh
doanh, nghiên cứu và quản lý khoa học kỹ thuật gắn với sản xuất kinh
doanh hoặc trực tiếp sản xuất. Công nhân là cán bộ khoa học kỹ thuật,
cán bộ quản lý doanh  nghiệp sản xuất kinh doanh, công nhân bậc cao và
thợ giỏi đã năng động, sáng tạo, có nhiều sáng kiến có giá trị cao được áp
dụng. Đây là bộ phận đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển
kinh tế thời kỳ hội nhập; góp phần nâng cao chất lượng, bảo đảm giữ
vững sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam. Bên cạnh đó, quá
trình hội nhập kinh tế quốc tế, giúp giai cấp công nhân rèn luyện tính kỷ
luật, tác phong công nghiệp, đáp ứng được yêu cầu của các nhà tuyển
dụng lao động quốc tế …

- Giai cấp công nhân nước ta có nhiều cơ hội việc làm, đời sống vật chất
và tinh thần ngày càng được cải thiện.

Trong những năm qua, nhờ những cải cách thể chế để hội nhập vào nền
kinh tế thế giới, nên khu vực doanh nghiệp ngoài nhà nước và doanh
nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài có sự chuyển biến mạnh mẽ, tạo nhiều
việc làm cho người lao động. Số lượng công nhân trong các doanh nghiệp
có vốn đầu tư nước ngoài tăng mạnh. Với lộ trình hội nhập hiện nay,
trong thời gian tới việc làm cho công nhân sẽ tiếp tục tăng nhanh, nhất là
ở những ngành nghề đòi hỏi trình độ lao động kỹ thuật cao. Trong hội
nhập quốc tế, các rào cản pháp lý về di chuyển pháp nhân được nới lỏng,
các quan hệ kinh tế, đối ngoại, lao động được thiết lập sẽ tạo điều kiện
cho lao động Việt Nam ra nước ngoài làm việc. Từ đó, góp phần nâng
cao đời sống vật chất và tinh thần cho người công nhân đồng thời thúc
đẩy nền kinh tế đất nước phát triển.

          * Một số biến đổi tiêu cực của giai cấp công nhân Việt Nam hiện
nay

          - Sự phân tầng xã hội, phân hóa giàu nghèo trong nội bộ ngày càng
sâu sắc, ảnh hưởng đến sự  thống nhất, đoàn kết của giai cấp công nhân.
Đoàn kết thống nhất là một trong những đặc điểm chính trị cơ bản của
giai cấp công nhân, giúp công nhân tập hợp các tầng lớp giai cấp khác
trong xã hội thực hiện sứ mệnh lịch sử của mình. Tuy nhiên, hiện nay do
sự biến đổi cơ cấu giai cấp công nhân theo ngành nghề và theo trình độ
đã làm phân hóa về thu nhập của giai cấp công nhân. Cùng với sự phát
triển mạnh mẽ của khoa học và công nghệ, việc ứng dụng khoa học vào
sản xuất ngày càng được đẩy mạnh, dẫn đến sự phân tầng giữa công
nhân. Với xu hướng trí thức hóa công nhân do sự phát triển của khoa học
và công nghệ, thì sự phân tầng, phân hóa trong nội bộ giai cấp công nhân
nước ta sâu sắc hơn trong thời gian tới.

- Lập trường giai cấp, bản lĩnh chính trị, lý tưởng cách mạng của một bộ
phận công nhân bị phai nhạt

Mặt trái của kinh tế thị trường, đã làm cho công nhân có nhận thức không
đồng đều về giác ngộ giai cấp, bản lĩnh chính trị, ý thức tổ chức và kỷ
luật lao động. Không ít công nhân còn chưa nhận thức đầy đủ về sứ mệnh
lịch sử của giai cấp mình. Ý chí phấn đấu, ý thức tổ chức kỷ luật, tính tiên
phong gương mẫu của một bộ phận công nhân giảm sút. Một bộ phận
công nhân trẻ còn bị ảnh hưởng bởi các tệ nạn xã hội, sống buông thả,
phai nhạt lý tưởng, suy thoái về đạo đức, lối sống, xa rời bản chất tốt đẹp
của giai cấp công nhân, gây ảnh hưởng đến doanh nghiệp và hình ảnh
người công nhân Việt Nam trong quá trình hội nhập quốc tế. Bộ phận
công nhân chưa thiết tha phấn đấu vào Đảng và tham gia hoạt động trong
các tổ chức chính trị - xã hội điều này ảnh hưởng đến vai trò tiên phong
của giai cấp công nhân nước ta.
Sứ mệnh lịch sử của giai cấp công nhân Việt Nam hiện nay

          Trước cách mạng tháng Tám, sứ mệnh lịch sử của giai cấp công
nhân là giải phóng dân tộc giải phóng giai cấp, giải phóng con người. Sứ
mệnh này được chia thành 2 bước: bước một, giai cấp công nhân trở
thành lực lượng tiên phong, tập hợp lãnh đạo quần chúng nhân dân lao
động đấu tranh chống thực dân Pháp, giành độc lập dân tộc, giành quyền
lực nhà nước về tay giai cấp mình; bước 2: giai cấp công nhân cùng quần
chúng nhân dân sử dụng bộ máy nhà nước cải tạo xã hội cũ, xây dựng
thành công xã hội mới xã hội xã hội chủ nghĩa.
 
Trong giai đoạn cách mạng hiện nay, giai cấp công nhân Việt Nam tiếp
tục đảm đương sứ mệnh lịch sử lớn lao, không chỉ tiếp tục là giai cấp lãnh
đạo cách mạng mà còn là lực lượng tiên phong, đi đầu trong sự nghiệp
đổi mới. Giai cấp công nhân là nòng cốt phải tự mình phấn đấu, nâng cao
tri thức, tay nghề để có thế làm tốt sứ mệnh lịch sử đã đề ra, phấn đấu đưa
nước ta từ một nước nông nghiệp sớm trở thành nước công nghiệp hiện
đại.
Tại hội nghị lần thứ Bảy Ban chấp hành Trung ương khóa VII, Đảng ta đã
khẳng định: "Cùng với quá trình phát triển công nghiệp và công nghệ
theo xu hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước, cần xây dựng giai
cấp công nhân phát triển về số lượng, giác ngộ về giai cấp, vững vàng về
chính trị, tư tưởng, có trình độ học vấn và tay nghề cao, có năng lực tiếp
thu và sáng tạo công nghệ mới, lao động đạt năng suất, chất lượng, hiệu
quả cao, vươn lên làm tròn sứ mệnh lịch sử của mình" [7, 98]

 Đến hội nghị lần thứ Sáu, Ban chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta
một lần nữa đã xác định vai trò của giai cấp công nhân và sứ mệnh lịch sử
của giai cấp công nhân trong thời kỳ đổi mới: thông qua đội tiên phong là
Đảng cộng sản Việt Nam; giai cấp công nhân Việt Nam đại diện cho
phương thức sản xuất tiên tiến là giai cấp tiên phong trong sự nghiệp xây
dựng chủ nghĩa xã hội. Giai câp công nhân là lực lượng đi đầu trong sự
nghiệp công nghiệp hóa hiện đại hóa đất nước vì mục tiêu dân giàu nước
mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, lực lượng nòng cốt trong
liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân đội ngũ trí thức…

Để thực hiện sứ mệnh lịch sử to lớn này, giai cấp công nhân Việt Nam
cần phát triển không ngừng về số lượng, nâng cao chất lượng, phát huy
vai trò của một giai cấp tiên phong, phát huy sức mạnh đại đoàn kết dân
tộc dưới sự lãnh đạo đúng đắn, sáng suốt của Đảng.

CÂU 2
Phương hướng
Đại hội lần thứ X của Đảng Cộng sản Việt Nam đã xác định phương
hướng xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong quá trình đẩy mạnh
công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước theo định hướng xã hội chủ nghĩa
là: “Đối với giai cấp công nhân, phát triển về số lượng, chất lượng và tổ
chức; nâng cao giác ngộ và bản lĩnh chính trị, trình độ học vấn nghề
nghiệp, xứng đáng là là lực lượng đi đầu trong sự nghiệp công nghiệp
hóa, hiện đại hóa đất nước. Giải quyết việc làm, giảm tối đa số công nhân
thiếu việc làm và thất nghiệp. Thực hiện tốt chính sách và pháp luật đối
với công nhân và lao động, như Luật Lao động, Luật Công đoàn, chính
sách tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp,
bảo hộ lao động, chăm sóc, phục hồi sức khỏe đối với công nhân; có
chính sách ưu đãi nhà ở đối với công nhân bậc cao. Xây dựng tổ chức,
phát triển đoàn viên công đoàn, nghiệp đoàn đều khắp ở các cơ sở sản
xuất kinh doanh thuộc các thành phần kinh tế…Chăm lo đào tạo cán bộ
và kết nạp đảng viên từ những công nhân ưu tú”.
Tại Hội nghị lần thứ sáu Ban Chấp hành Trung ương khóa X, Đảng ta đã
ra nghị quyết về “Tiếp tục xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam thời kỳ
đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước”, trong đó nhấn mạnh:
“Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, có giác ngộ giai cấp và bản lĩnh
chính trị vững vàng; có ý thức công dân, yêu nước, yêu chủ nghĩa xã hội,
tiêu biểu cho tinh hoa văn hóa của dân tộc; nhạy bén và vững vàng trước
những diễn biến phức tạp của tình hình thế giới và những biến đổi của
tình hình trong nước; có tinh thần đoàn kết dân tộc, đoàn kết, hợp tác
quốc tế; thực hiện sứ mệnh lịch sử của giai cấp lãnh đạo cách mạng thông
qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản Việt Nam… Xây dựng giai cấp
công nhân lớn mạnh, phát triển nhanh về số lượng, nâng cao chất lượng,
có cơ cấu đáp ứng yêu cầu phát triển đất nước; ngày càng được trí thức
hóa: có trình độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp cao, có khả
năng tiếp cận và làm chủ khoa học - công nghệ tiên tiến, hiện đại trong
điều kiện phát triển kinh tế tri thức; thích ứng nhanh với cơ chế thị trường
và hội nhập quốc tế;… có tác phong công nghiệp và kỷ luật cao”.
Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XII của Đảng khẳng định: “Coi trọng
giữ vững bản chất giai cấp công nhân và các nguyên tắc sinh hoạt của
Đảng”. Đồng thời, “Chú trọng xây dựng, phát huy vai trò của giai cấp
công nhân, giai cấp nông nhân, đội ngũ trí thức, đội ngũ doanh nhân đáp
ứng yêu cầu phát triển đất nước trong thời kỳ mới”. Vì vậy, Đảng và Nhà
nước phải “quan tâm giáo dục, đào tạo, bồi dưỡng, phát triển giai cấp
công nhân cả về số lượng và chất lượng; nâng cao bản lĩnh chính trị, trình
độ học vấn, chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, tác phong công nghiệp,
kỷ luật lao động của công nhân; bảo đảm việc làm, nhà ở, các công trình
phúc lợi phục vụ cho công nhân; sửa đổi, bổ sung các chính sách, pháp
luật về tiền lương, bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp,
… để bảo vệ quyền lợi, nâng cao đời sống vật chất và tính thần của công
nhân”.
Một số giải pháp chủ yếu
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu đưa nước ta trở thành một nước công
nghiệp theo hướng hiện đại, xây dựng giai cấp công nhân Việt Nam trong
thời kỳ mới cần thực hiện một số giải pháp chủ yếu sau:
Một là, nâng cao nhận thức kiên định quan điểm giai cấp công nhân là
giai cấp lãnh đạo cách mạng thông qua đội tiền phong là Đảng Cộng sản
Việt Nam. Sự lớn mạnh của giai cấp công nhân là một điều kiện tiên
quyết bảo đảm thành công của công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện
đại hóa đất nước.
Hai là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn với xây dựng và phát
huy sức mạnh của liên minh giai cấp công nhân với giai cấp nông dân và
đội ngũ trí trí thức và doanh nhân, dưới sự lãnh đạo của Đảng. Phát huy
vai trò giai cấp công nhân trong khối đại đoàn kết toàn dân tộc - động lực
chủ yếu của sự phát triển đất nước; đồng thời tăng cường quan hệ đoàn
kết, hợp tác quốc tế với giai cấp công nhân trên toàn thế giới.
Ba là, thực hiện chiến lược xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh, gắn
kết chặt chẽ với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội, công nghiệp hóa,
hiện đại hóa đất nước, hội nhập quốc tế. Xử lý đúng đắn mối quan hệ
giữa tăng trưởng kinh tế với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội và
chăm lo xây dựng giai cấp công nhân; đảm bảo hài hòa lợi ích giữa công
nhân, người sử dụng lao động, Nhà nước và toàn xã hội; không ngừng
nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của công nhân, quan tâm giải quyết
kịp thời những vấn đề bức xúc, cấp bách của giai cấp công nhân.
Bốn là, đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao trình độ mọi mặt cho công nhân,
không ngừng trí thức hóa giai cấp công nhân. Đặc biệt quan tâm xây
dựng thế hệ công nhân trẻ, có học vấn, chuyên môn và kỹ năng nghề
nghiệp cao, ngang tầm khu vực và quốc tế, có lập trường giai cấp và bản
lĩnh chính trị vững vàng, trở thành bộ phận nòng cốt của giai cấp công
nhân.
Năm là, xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh là trách nhiệm của cả hệ
thống chính trị, của toàn xã hội và sự nỗ lực vươn lên của bản thân mỗi
người công nhân, sự tham gia đóng góp tích cực của người sử dụng lao
động. Sự lãnh đạo của Đảng và quản lý của Nhà nước có vai trò quyết
định, công đoàn có vai trò quan trọng trực tiếp trong chăm lo xây dựng
giai cấp công nhân. Xây dựng giai cấp công nhân lớn mạnh gắn liền với
xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, tổ chức và
đạo đức, xây dựng tổ chức Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ
Chí Minh và các tổ chức chính trị - xã hội khác trong giai cấp công nhân.