Professional Documents
Culture Documents
Pangalan:_________________________________Pangkat:__________Guro____________________
Aralin
POLITIKAL NA PAKIKILAHOK
5
MELC/ Kasanayan
makamit ang tinatamasang mabuting pamamahala. Sa araling din na ito masusuri natin ang
PANUTO: Upang masubok ang iyong nalalaman sa modyul na ito, subuking sagutan ang
2. Pinakamahalagang elemento ng estado, nasa kanyang mga kamay ang pagtugon sa mga
3. Batay sa ISSP Citizens survey noong 2004, ano ang nangunguna katangian ng isang
5. Ayon sa Artikulo V ng Saligang Batas ng 1987, ang mga sumusunod ay maaaring makaboto
maliban sa isa,
D. Lahat ng nabanggit
A. Artikulo I, Sek 1 B. Artikulo II, Sek 1 C. Artikulo III, Sek. 1 D. Artikulo IV, Sek. 1
nagtratrabaho upang subukan at tuluyang malutas ang mga problema sa iyong komunidad.
10. Ito ang sektor ng lipunan na binubuo ng mga kilos protesta, mga lipunang pagkilos at mga
boluntaryong organisasyon.
proteksiyon sa karapatang pantao. Piliin sa Hanay B ang mga hinihingi sa Hanay A. Isulat ang
Hanay A Hanay B
Politikal na Pakikilahok
Ano nga ba ang tinutukoy na pakikilahok at paano ito nagaganap? Ang pakikilahok ay
ang mga aksyon ng mga indibidwal na tulad mo o ng mga samahan sa iyong komunidad,
samang pagkilos. Ang gawaing politikal ay tumutukoy sa isang proseso na kung saan ang isang
paniniwala.
Ayon sa Artikulo II, Seksyon 1 ng ating Saligang Batas “Ang pilipinas ay isang
ang kapangyarihan ng estado sa wala sa pamahalaan at sa mga taong bumubuo nito, sa halip,
kamay ng mga mamamayan ang pagtugon sa mga isyu at hamong panlipunan kanyang
panlipunan. Ang kamalayang ito ang magtutulak sa mamamayan na aktibong makilahok sa mga
para matugunan ang mga isyung ito ay ang pakikilahok sa mga gawaing politikal. Maaaring sa
paraan ng pagboto o maaring sa mas masidhing mga aksiyon para igiit ang pagkakaroon ng
• Mamamayan ng Pilipinas
• Hindi diskwalipikado ayon sa isinasaad ng batas
• 18 taon gulang pataas
• Tumira sa Pilipinas nang kahit isang taon at sa lugar kung saan niya gustong bumoto ng
hindi bababa sa anim na buwan
Mga Diskwalipikadong Bumoto:
• Mga taong nasentensiyahan na makulong nang hindi bababa sa isang taon. Maaari
siyang makaboto muli pagkaraan ng limang taon pagkatapos niyang matapos ang
parusang inihatol sa kaniya.
• Mga taong nasentensyahan ng hukuman sa mga kasong rebelyon, sedisyon, paglabag sa
anti-subversion at firearms law at anumang krimeng laban sa seguridad ng bansa. Maaari
siyang makaboto muli pagkaraan ng limang taon pagkatapos niyang matapos ang
parusang inihatol sa kaniya.
• Mga taong idineklara ng mga eksperto bilang baliw.
Sanggunian: Omnibus Election Code, Artikulo 12, Seksiyon 116
pamahalaan na sa tingin nila ay makapaglilingkod nang maayos. Ito ang pagkakataon kung
na opisyal; na siya ring may kapangyarihan na alisin sila sa puwesto kung sa tingin nila ay hindi
ginagampanan nang maayos ang kanilang sinumpaang tungkulin. Pantay-pantay ang mag tao
pagdating sa boto. Bawat isang Pilipino ay mayroon lamang isang boto, mayaman man o
mahirap.
pagbebenta ng boto ng ating mga kababayan. Ayon kay dating Commissioner ng Commission
on Election na si Gregorio Lardizabal, noong halalan ng 2016 ay naging talamak parin ang
insidente ng pamimili ng boto. Dahil dito, maaaring sa halip na ang nakaupo sa pamahalaan ay
mahuhusay at matitinong opisyal ay maaaring maupo ay mag opisyal na sarili lamang ang
iniisip. Ilan pa sa mga maling gawain sa panahon ng halalan ay ang pagboto gamit ang
political killings. Ito ay ayon sa pag-aaral ng International Foundation for Electoral System at
Batay sa ISSP Citizenship survey noong 2004, nangunguna ang pagboto bilang
pamahalaan at unawain ang opinyon ng ibang tao. Kung ang suvey na ito ang pagbabataya,
na pakikilahok ng mga mamamayan. Sa halip unang hakbang lamang ito para sa isang
maari nating gawin ay ang boluntaryong pagsali o pagsama sa mga samahang direktang
1. Ayon ky Randy David (2008) sa pamamagitan ng paglahok sa civil society, ang mga mithiin
ng mga mamamayan ay magiging batayan ng buong estado sa pamamahala ng isang bansa.
2. Ayon kay Larry Diamond (1994) isang mahusay na pagsasanay ang pakikilahok sa civil
society para sa demokrsya.
3. Nagiging malawak ang pang-unawa ng isang tao sa paniniwala ng iba at sa mga karapatang
pantao na mahalagang katangian ng isang aktibo at mabuting mamamyan.
Organization ay mahalagang bahagi ng Civil Society. Ayon kay Horacio Morales (1990)
mahalaga ang pagbuo ng mga organisasyon ng mamamayan dahil ito ang magiging katuwang
Saligang Batas 1987 ang kahalagahan ng mga samahang ito sa pagtataguyod ng kaunlaran.
Maraming ibat-ibang uri ng NGO at PO ang makikita sa Pilipinas. Bawat isa ay may kani-
kaniyang tungkulin sa bayan. (Putzel, 1998)
Ilang halimbawa ng Civil society at NGO sa Pilipinas: https://brainly.ph at List of Civil Org.
Sanggunian: Sun Star(n.d) Retrieved March 26, 2014 from Vote Buying
___________________________________________________
Sanggunian: https://www.youtube.com/watch?v=03T4BoflY1I
Pamprosesong tanong:
na sagot.
Organization ay____________________________.
Tukuyin kung anong uri ng civil society organization, sector na kinakatawan at tungkulin o
adbokasiya nito.
1. Ano ano ang mga civil society organizations ang matatagpuan sa inyong komunidad?
5. Anong sektor sa inyong lipunan ang walang representasyon sa mga civil society
organizations?
6. Paano nakatulong ang mga samahang ito sa nararanasan natin ngayon na problema sa
Covid 19?
• Isang mahalagang paraan para matugunan ng mga mamamayan ang mga isyung
• May ibat-ibang paraan para maging kalahok ang mga mamamayan sa gawaing
• Ang civil society ay nakabubuti sa isang demokrasya, binibigyan nito ang mga
• Ang civil society ay binubuo ng mga kilos protesta, mga panlipunang pagkilos at
Government Organization.
Binabati kita at natapos mo ang paksang ito. Bilang pagwawakas, sa isang bond paper, isulat
ang iyong natutunan o insights tungkol sa aralin na tinalakay. Maging malikhain sa pagpili ng
pakikilahok ng mga mamamayan. Idikit at gawing collage ang mga nagupit na larawan. Lagyan
FACT O BLUFF: Suriin ang mga sumusunod na pahayag at isulat ang salitang FACT
kilos protesta, lipunang pagkilos, mga armadong grupo na naglalayong pabagsakin ang
pamahalaan.
pababa.
pinanggagalingan ng kapangyarihan ng mga halal na opisyal at siya rin ang may kapangyarihan
_______________9. Hindi kinikilala ng Saligang Batas ang mga samahang NGOs at POs sa
pagtataguyod ng kaunlaran.
PANGALAN: _________________________________________________________
1. 6. 1.
2. 7. 2.
3. 8. 3.
4. 9. 4.
5. 10. 5.
GAWAIN 1: Suriin ang mga larawan at isulat ang nakikita at reaksyon dito.
1. A_____________________________________________________________________
B_____________________________________________________________________
2. A_____________________________________________________________________
B_____________________________________________________________________
3. A_____________________________________________________________________
B_____________________________________________________________________
4. A_____________________________________________________________________
B_____________________________________________________________________
GAWAIN 2
Suriin ang video tungkol sa karapatan ng mamamayan sa kanilang politikal na pakikilahok
Pamprosesong tanong:
Organization ay____________________________.
Tukuyin kung anong uri ng civil society organization, sector na kinakatawan at tungkulin o
adbokasiya nito.
PAG-ALAM SA NATUTUHAN:
Binabati kita at natapos mo ang paksang ito. Bilang pagwawakas, sa isang bond paper, isulat
ang iyong natutunan o insights tungkol sa aralin na tinalakay. Maging malikhain sa pagpili ng
pakikilahok ng mga mamamayan. Idikit at gawing collage ang mga nagupit na larawan. Lagyan
PANGHULING PAGSUSULIT:
1. 6. 11.
2. 7. 12.
3. 8. 13.
4. 9. 14.
5 10. 15.
PAGNINILAY: